แผน 8 ชุด 8 ระบบโครงกระดูก ม.2

282

แผนการจดการเรยนรท 8

สาระการเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน (ว22101) ชนมธยมศกษาปท 2

หนวยการเรยนรท 1 รางกายมนษย

เรองยอยท 1.8 ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ (เวลา 3 ชวโมง)

ผสอน

นางเอเดยน คณาสทธ ต าแหนง คร วทยฐานะ ครช านาญการพเศษ

โรงเรยนบานกาเกาะระโยง ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 1

อ าเภอเมองสรนทร จงหวดสรนทร

283

แผนผงสาระการเรยนรประจ าหนวยยอย

เรองยอย 1.8 ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ

Vao day nghe bai nay di ban http://nhatquanglan1.0catch.com

ระบบ

โครงกระดก

ท าใหรางกายคงรปอปอยได

ปองกนอวยวะทส าคญ

ระบบกลามเนอ

กลามเนอหวใจ

กลามเนอเรยบ

กลามเนอลาย

กลามเนอทยดตดกระดก

พบทกระเพาะอาหาร, ล าไส

หลอดเลอด

พบเฉพาะ ในหวใจ

เปนทยดของกลามเนอ

284

1. สาระส าคญ

ระบบโครงกระดก เปนโครงสรางทมแคลเซยมฟอสเฟต ท าหนาทเปนแกนยดอวยวะ ตาง ๆ ของรางกายใหสามารถคงรปและเคลอนไหวได และปองกนอนตรายของวยวะตาง ๆ เชนสมอง ปอด หวใจ ล าไส โครงกระดกมกระดก 2 ชนด คอ กระดกแกนและกระดกรยางค ซงจะท างานรวมกนกบระบบกลามเนอ การหดตวของระบบกลามเนอ เกดจากค าสงของสมอง กลามเนอม 3 ประเภท คอ กลามเนอเรยบ กลามเนอลาย และกลามเนอหวใจ

2. มาตรฐาน/ตวชวด ว1.1 ม.2/1 อธบายโครงสรางและการท างานของระบบ ยอยอาหาร ระบบหมนเวยนเลอด ระบบหายใจ ระบบขบถาย ระบบสบพนธ ของมนษยและสตว รวมทงระบบประสาทของมนษย

3. จดประสงคการเรยนร

3.1 ระบชออวยวะและหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดกได (K) 3.2 ระบชออวยวะและหนาทของอวยวะในระบบกลามเนอได (K) 3.3 อธบายการท างานทสมพนธกนของระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอได (K) 3.4 นกเรยนมพฤตกรรมการท างานกลมทด (A)

4. สาระการเรยนร ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ 4.1 อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดก 4.2 อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบกลามเนอ 4.3 การท างานทสมพนธกนของระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ

แผนการจดการเรยนรท 8 สาระการเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน (ว22101) ชนมธยมศกษาปท 2 หนวยการเรยนรท 1 เรอง รางกายมนษย เวลา 25 ชวโมง เรองยอยท 1.8 ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ เวลา 3 ชวโมง

285

5. กระบวนการเรยนร

5.1 ขนสรางความสนใจ 5.1.1 ครแจงจดประสงคการเรยนร 5.1.2 ทบทวนเกยวกบระบบตาง ๆ ทเรยนผานมา ใหนกเรยนจบคกน แลวใหนกเรยนคนท 1 ยนแขนมาดานหนาทงสองขาง และใหเพอนอกคนหนงวางหนงสอไวทมอ 1 เลม แลวยกแขนขนตรง ๆ ถามความรสกวาเปนอยางไร จากนนลองเพมหนงสอ อก 2 , 3 , 4 และเพมไปเรอย ๆ จนกวาจะยกไมได ครใชค าถาม ถามนกเรยนดงน 1) เมอเราใชหนงสอ 1 เลม กบ หลาย ๆ เลม การออกแรงยกหนงสอตางกนอยางไร (ตางกน โดยแรงยกหนงสอหลาย ๆ เลมจะออกแรงยกมากกวา) 2) นกเรยนแตละคนออกแรงยกหนงสอไดจ านวนเทากนหรอไม ขนอยกบอะไร (ไม ขนอยกบความแขงแรงของกลามเนอของแตละคน) 3) การออกแรงยกหนงสอเปนการท างานของอวยวะใด (ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ) 4) อวยวะทท าหนาทในระบบโครงกระดกและกลามเนอมอะไรบาง 5.2 ขนส ารวจและคนหา

กจกรรมนใชเทคนค แอล. ท (Learning Together) ใหปฏบตตามล าดบดงน 5.2.1 ใหนกเรยนแบงกลมคละเพศและความสามารถ (เกง กลาง ออน) กลมละ 4 - 5 คน 5.2.2 เลอกประธาน รองประธานและเลขานการกลม ก าหนดหมายเลขประจ าตว

เรยงล าดบจากคนเกงสดไปหาคนทเรยนออนสดแลวสงตวแทนรบซองกจกรรม 5.2.3 สมาชกกลมบานเราใหแตละกลมศกษาเนอหาสาระรวมกนโดยศกษาใบความรท 1

เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดกและกลามเนอ โดยใชหนจ าลองอวยวะภายในของมนษยเปนสอประกอบ แลวท ากจกรรมท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดกและกลามเนอ โดยก าหนดใหแตละคนมบทบาทหนาทกนชวยเหลอกน ในการเรยนร ดงน

สมาชกคนท 1 : อานค าสง/ค าถาม สมาชกคนท 2 – 3 : หาค าตอบ สมาชกคนท 4 – 5 : ตรวจค าตอบ

5.2.4 ผทท าหนาทเปนประธานกลม ใหเปนผน าอภปรายภายในกลมเพอสรปค าตอบรวมกนจนครบ 10 ขอ ในกจกรรมท 1 ผลงานทท าเปนผลงานของกลม

286

5.3 ขนอธบายและลงขอสรป เมอแตละกลมไดรวมคะแนนเสรจแลวรวมกนอภปรายเพอน าไปสขอสรปวา 5.3.1 ระบบโครงกระดก เปนโครงสรางทมแคลเซยมฟอสเฟต ท าหนาทเปนแกนยด

อวยวะ ตาง ๆ ของรางกายใหสามารถคงรปและเคลอนไหวได และปองกนอนตรายของวยวะ ตาง ๆ เชน สมอง ปอด หวใจ ล าไส เปนตน

5.3.2 โครงกระดกมกระดก 2 ชนด คอ กระดกแกนและกระดกรยางค ซงจะท างานรวมกนกบระบบกลามเนอ การหดตวของระบบกลามเนอ เกดจากเกดจากค าสงของสมอง

5.3.3 กลามเนอม 3 ประเภท คอ กลามเนอเรยบ กลามเนอลาย และกลามเนอหวใจ 5.3.4 โครงสรางของระบบกลามเนอ ประกอบดวยเสนใยฝอย ภายในเสนใยฝอย

มเสนใยละเอยด และกลามเนอแตละอนจะมเยอบาง ๆ เรยกวา เยอเมมเบรน หอหมไว การท างานของกลามเนอเกดจากค าสงของสมอง ซงการหดและการคลายตวของกลามเนอ ท าใหรางกายเคลอนไหวได 5.4 ขนขยายความร (ใชเวลา 10 นาท)

5.4.1 ครซกถามวา 1) หลงการออกก าลง นกเรยนเคยรสกปวดเมอยในรางกายหรอไม (เคยปวด) 2) อาการปวดเมอยในรางกายเกดจากอะไร (กลามเนออกเสบ) 3) การสรางความแขงแรงใหกบระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ ควรปฏบตอยางไร (ออกก าลงกายเปนประจ า) 5.4.2 โรคทเกดกบระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอมอะไรบาง และมวธปฏบตตน อยางไร เพอปองกนรกษาอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ เพอการมสขภาพทด

5.4.3 ใหสมาชกแตละคนท ากจกรรมท 2 เรอง การท างานทสมพนธกนของระบบ โครงกระดกและระบบกลามเนอ 5.5 ขนประเมน (ใชเวลา 5 นาท)

5.5.1 ประธานกลมรบชดเฉลยกจกรรม แลวแลกเปลยนกนตรวจภายในกลม 5.5.2 การประเมนผล ใหแตละคนสรปคะแนนของตนเองและน าคะแนนมารวมกนแลวเฉลยเปนคะแนนกลม ทกคนจะไดคะแนนเทากนจากคะแนนเฉลย บนทกคะแนนลงในแบบบนทก

287

6. สอการเรยนร/แหลงเรยนร 6.1 หนจ าลอง / แผนภาพ ระบบสบพนธมนษย 6.2 แบบบนทกกจกรรมเกยวกบเรองตอไปน 6.2.1 ใบความรท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ 6.2.2 กจกรรมท 1 เรอง อวยวะและหนาทอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ 6.2.3 กจกรรมท 2 เรอง การท างานทสมพนธกนของระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ

6.2.4 ชดเฉลยกจกรรม

7. การวดผลประเมนผล

สงทตองการวด และประเมนผล

วธการวด และระเมนผล

เครองมอวดและประเมนผล

เกณฑการประเมน

1. ระบชออวยวะและบอกหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดก (K) 2. ระบชออวยวะและ บอกหนาทของอวยวะ ในระบบกลามเนอได (K)

การตอบค าถามในกจกรรมท 1

กจกรรมท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบ โครงกระดกและ ระบบกลามเนอ

ตอบค าถามไดถกตอง ในระดบ 3 (ด) ขนไป หรอรอยละ 80

3. อธบายการท างาน ทสมพนธกนของระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอได (K)

การตอบค าถามในกจกรรมท 2

กจกรรมท 2 เรอง การท างานทสมพนธกนของระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ

ตอบค าถามไดถกตอง ในระดบ 3 (ด) ขนไป หรอรอยละ 80

4. นกเรยนมพฤตกรรมการท างานกลมทด (A)

สงเกตพฤตกรรม การท างานกลม

แบบสงเกตพฤตกรรม การท างานกลม

ผลการประเมนไดระดบ คณภาพ 3 (ด) ขนไป

288

8. ขอเสนอแนะ

……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….………………

9. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา/ผไดรบมอบหมาย

……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….………………

ลงชอ

(นายเกรยงศกด สขชพ) ต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนบานกาเกาะระโยง วนท ..... เดอน ................. พ.ศ. …….

10. บนทกผลหลงการจดการเรยนร

10.1 ผลการจดการเรยนร

……………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..

289

10.2 ปญหา/อปสรรค ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………….

10.3 วธแกไขปญหา ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………….

ลงชอ………………………………………ผสอน

(นางเอเดยน คณาสทธ) ต าแหนงครช านากการพเศษ

วนท …. เดอน .................... พ.ศ. ……

288

ผสอน

นางเอเดยน คณาสทธ ต าแหนง คร วทยฐานะ ครช านาญการพเศษ

โรงเรยนบานกาเกาะระโยง

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 1 อ าเภอเมองสรนทร จงหวดสรนทร

ชดท 8 เรอง ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ (เวลา 3 ชวโมง)

ใชประกอบแผนการจดการเรยนรท 8

ชดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอ สาระการเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน (ว32101)

หนวยการเรยนร เรอง รางกายมนษย ชนมธยมศกษาปท 2

289

ค าชแจง กจกรรมนใชเทคนค แอล. ท (Learning Together) ใหปฏบตตามล าดบดงน

1. ใหนกเรยนแบงกลมคละเพศและความสามารถ (เกง กลาง ออน) กลมละ 4 - 5 คน 2. เลอกประธาน รองประธานและเลขานการกลม ก าหนดหมายเลขประจ าตวเรยงล าดบ

จากคนเกงสดไปหาคนทเรยนออนสดแลวสงตวแทนรบซองกจกรรม 3. ใหสมาชกกลมบานเราศกษาเนอหาสาระรวมกนโดยศกษา ใบความรท 1 เรอง อวยวะ

และหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ โดยใชหนจ าลองอวยวะภายในของมนษยเปนสอประกอบ จากหนงสอแบบเรยนวทยาศาสตร หรอสบคนขอมลจากอนเทอรเนต โดยก าหนดใหแตละคนมบทบาทหนาทชวยเหลอกนในการเรยนร โดยใชเวลา 1 ชวโมง ดงน

สมาชกคนท 1 : อานค าสง/ค าถาม สมาชกคนท 2 – 3 : หาค าตอบ สมาชกคนท 4 – 5 : ตรวจค าตอบ

4. กลมสรปค าตอบรวมกนและสงผลงานนนเปนผลงานของกลม โดยใชเวลา 1 ชวโมง 5. สมาชกทกคนตอบค าถามเสรจแลวรบบตรเฉลยและตรวจค าตอบจากบตรเฉลย โดยใช

เวลา 1 ชวโมง 6. ผลงานกลมไดคะแนนเทาใด สมาชกทกคนในกลมนนจะไดคะแนนเทากนทกคน

ชดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอ ชดท 8 เรอง ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ (เวลา 3 ชวโมง)

290

จดประสงคการเรยนร 1. ระบชออวยวะและหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดกได 2. ระบชออวยวะและหนาทของอวยวะในระบบกลามเนอได 3. อธบายการท างานทสมพนธกนของระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอได ค าชแจง ใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 แลวรวมกนอภปรายและตอบค าถามลงในใบกจกรรมท 1 และ กจกรรมท 2

ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ การเคลอนไหวรางกายขณะท ากจกรรมใด ๆ จะมสมองคอยสงการและควบคมซงท างานสมพนธกบระบบของอวยวะทเรยกวา โครงกระดกและกลามเนอ ( Skeleton and Muscle) ระบบโครงกระดก รางกายทเจรญเตบโตเตมทจะมกระดกทงหมด 206 ชน เปนกระดกแกน 80 ชน เชน กะโหลกศรษะ กระดกสนหลง กระดกกนกบ กระดกซโครง และเปนกระดกรยางค 126 ชน เชน กระดกแขนขา สะบก ไหปลารา เชงกราน เปนตน โครงกระดก มสวนประกอบของ แคลเซยมฟอสเฟต ท าหนาทเปนแกนยดอวยวะตาง ๆ ของรางกายใหสามารถคงรปและเคลอนไหวได และท าหนาทปองกนอนตรายใหกบอวยวะภายในตาง ๆ เชน สมอง ปอด หวใจ ล าไส เปนตน โครงกระดกประกอบดวยกระดก 2 ชนด คอ

1. กระดกแกน (Axial Skeleton) คอ กระดกทเปนแกนกลางของล าตว ประกอบดวย กะโหลกศรษะ ท าหนาทหอหมและปองกนสมอง กระดกสนหลง (Vertebrae) ท าหนาทปองกน ไขสนหลงและรองรบน าหนกของรางกาย ประกอบดวยกระดกชนเลก ๆ ลกษณะเปนขอเชอม ตอกนดวยกลามเนอและเอน

ชดกจกรรมการเรยนร วชาวทยาศาสตร (ว22101) ใบความรท 1

หนวยท 1 รางกายมนษย

ชนมธยมศกษาปท 2 เวลา 25 ชวโมง

เรองยอยท 1.8 อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดก และระบบกลามเนอ(เวลา 3 ชวโมง)

291

(ทมา : ประดบ นาคแกวและคณะ. 2551 : 49)

สวนกระดกทท าหนาทปองกนอนตรายใหกบอวยวะภายในรางกาย เรยกวา กระดกซโครงกระดกซโครงจะเชอมตอกบดานขางของกระดกสนหลง บรเวณชวงทรวงอก โดยตอนปลายของกระดกจะโคงมาทางดานหนาและเขาเชอมตอกบกระดกหนาอก (Sternum) ยกเวนกระดก 2 ค ซสน ๆ จะไมเชอมตอกบกระดกหนาอก เรยกวา ซโครงลอย

(ทมา : ยพา วรยศและคณะ. 2549 : 17)

ภาพ 8.2 กระดกซโครงทปองกนอวยวะภายใน

ภาพ 8.1 โครงกระดกของมนษย

292

2. กระดกรยางค (Appendicles Skeleton) คอ กระดกทนอกเหนอไปจากระดกล าตว ประกอบดวย กระดกแขน กระดกขา กระดกสะบก กระดกไหปลารา และกระดกเชงกราน กระดกแขนเรมทบรเวณไหล มกระดกสะบกและกระดกไหปลาราเปนฐานของแขน ทบรเวณตนแขนจะมกระดกตนแขน ซงเปนกระดกชนเดยวเชอมตอกบกระดกปลายแขน ซงประกอบดวย กระดกปลายแขนทอนใน และกระดกปลายแขนทอนนอก ตอจากกระดก ปลายแขนจะเปนกระดกขอมอ กระดกฝามอ และกระดกนวมอ ชวยใหขอมอและมอบดหมนได ดงภาพ

(ทมา : บญชา แสนทว. 2547 : 45) กระดกขามโครงสรางทมขนาดใหญและแขงแรงกวากระดกแขน โดยขาชวงบนมกระดกโคนขาเชอมกบกระดกเชงกราน สวนขาชวงลางมกระดกหนาแขง และกระดกนองชวยรบน าหนกของรางกาย สวนทบรเวณเทาประกอบดวยกระดกฝาเทา และกระดกนวเทาชวยในการเคลอนไหวของเทา ดงภาพ

(ทมา : บญชา แสนทว. 2547 : 45)

ภาพ 8.3 กระดกแขน

ภาพ 8.4 กระดกขา

293

โครงสรางของกระดก กระดก (Bone) มโครงสรางภายนอกคอนขางแขง ไมเปราะหรอหกงาย ภายในประกอบดวยไขกระดก (Bone Marrow) ซงมลกษณะคลายฟองน าชวยใหกระดกมน าหนกเบา ไขกระดกท าหนาทสรางเมดเลอดใหกบรางกาย

(ทมา : บญชา แสนทว. 2547 : 45)

สวนของกระดกทงหมดมเยอบาง ๆ หอหมไว เรยกวา เยอหมกระดก (Periosteum) ท าหนาทสรางเซลลกระดกใหมทดแทนเซลลกระดกทตายไปแลว เพอการเจรญเตบโตหรอซอมแซมกรณกระดกหก การทรางกายของคนเราประกอบดวยกระดกหลายชนเชอมตอกน ท าใหรางกายเคลอนไหวได ขอตอและเอนเชอมกระดก ขอตอเกดจากกระดกตงแต 2 ชนขนไปทอยใกลกนมาเชอมตอกนโดยมเอนและกลามเนอชวยยดเสรมความแขงแรง ท าใหมความยดหยนในการเคลอนไหวไดสะดวกขน เนองจากกระดก แตละชนทมาตอกนนนจะตอกนในหลายลกษณะ กระดกแตละชดจะเคลอนไหวไดตางกน เชน ขอตอของนวมอจะเคลอนไหวไดเพยงไปขางหนาและกลบหลง มลกษณะคลายบานพบ กระดกหวไหลเชอมตอกบกระดกไหปลารา มลกษณะคลายลกกลมอยในเบา จงท าใหกระดกแขนเคลอนไหวไดอยางอสระหลาย ๆ ทศทาง สวนขอตอระหวางตนคอกบกะโหลกศรษะจะสวมกนอยคลายเดอยจงท าใหกมเงยหรอบดซายขวาได สาเหตทกระดกมทศทางการเคลอนทตางกน เปนเพราะลกษณะการเชอมตอกนบรเวณขอตอทไมเหมอนกน

ภาพ 8.5 กระดกขา

294

(ทมา : บญชา แสนทว. 2547 : 45) ระบบกลามเนอ การเคลอนไหวของรางกายนอกจากจะมโครงกระดกชวยในการเคลอนไหวแลว ยงตองอาศยการท างานของระบบกลามเนอ ซงเกดจากการหดตวเนองจากค าสงของสมองสงใหรางกายเคลอนไหว กลามเนอในรางกายของคนเรามขนาดแตกตางกนขนอยกบหนาทของอวยวะ ทกลามเนอยดเกาะอย เชน กลามเนอบรเวณแขนและขาจะมขนาดใหญ เนองจากเปนกลามเนอทใช ในการเคลอนไหวตลอดเวลา เปนตน กลามเนอทมขนาดเลกทสดในรางกายมนษย คอ กลามเนอทเชอมกระดกในชองห มความยาวเพยง 0.04 นว กลามเนอสวนตาง ๆ ของรางกายปรากฏดงภาพ 8.7

ภาพ 8.6 ลกษณะของขอตอกบการเคลอนไหว

295

(ทมา : บญชา แสนทว. 2547 : 49)

ประเภทของกลามเนอ แบงออกเปน 3 ประเภท ดงน 1. กลามเนอลาย (Skeleton Muscle) เปนกลามเนอทเกาะตดกบกระดก เชน

กลามเนอแขน กลามเนอขา 2. กลามเนอเรยบ (Smooth Muscle) อยในอวยวะภายในตาง ๆ เชน กลามเนอทผนงล าไส

กลามเนอบรเวณกระเพาะอาหาร กลามเนอหรดทมานตา 3. กลามเนอบรเวณหวใจ (Cardiac Muscle) พบบรเวณหวใจเทานน มความแขงแรง

เพราะตองท างานตามจงหวะการเตนของหวใจตลอดชวต ลกษณะของกลามเนอชนดตาง ๆ ดได ดงภาพ 8.8 – 8.10

ภาพ 8.7 กลามเนอในสวนตาง ๆ ของรางกาย

296

(ทมา : ประดบ นาคแกวและคณะ. 2551 : 49 - 50) โครงสรางของกลามเนอ

(ทมา : บญชา แสนทว. 2547 : 50)

ภาพ 8.8 ลกษณะกลามเนอลาย ภาพ 8.9 ลกษณะกลามเนอเรยบ

ภาพ 8.10 ลกษณะกลามเนอหวใจ

ภาพ 8.11 โครงสรางกลามเนอ

297

กลามเนอเกดจากการรวมกนของกลมเสนใย เรยกวา เสนใยกลามเนอ (Muscle Fiber) รวมกนอยเปนมด ๆ เสนใยกลามเนอประกอบดวยเสนใยเลก ๆ เรยกวา เสนใยฝอย (Myofibrils) ภายในเสนใยฝอยพบเสนใยละเอยด (Myofilament) เสนใยกลามเนอแตละอนจะมเยอบาง ๆ เรยกวา เยอเมมเบรน (Membrane) หอหมไว

การท างานของกลามเนอ

(ทมา : บญชา แสนทว. 2547 : 50) เมอสมองสงใหรางกายเคลอนไหว เชน งอแขนหรอขากลามเนอจะเกดการหดตวและ

คลายตว โดยจะท างานประสานกนเปนค พรอมกนแตตรงขามกน กลาวคอ ในขณะทกลามเนอ มดหนงหดตว กลามเนออกมดหนงจะคลายตว มดกลามเนอคนเรยกวา ไบเซพ (Biceps) ซงอยดานบน และไตรเซพ (Triceps) อยดานลาง ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอจะมการท างานทสมพนธกน ดงนนการออกก าลงกาย จะชวยท าใหกลามเนอแขงแรงและการรบประทานอาหารทมแคลเซยมสงจะชวยใหกระดกแขงแรง

ภาพ 8.12 การท างานของกลามเนอ

298

จดประสงคการเรยนร 1. ระบอวยวะและหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอได 2. บอกวธการดแลอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอได ค าชแจง ใหตอบค าถามตอไปนใหสมบรณ 1. โครงกระดกของรางกายมกชนด อะไรบาง ................................................................................ .............................................................................................................................................................. 2. โครงกระดกท าหนาทอะไร............................................................................................................. 3. โครงกระดกประเภทใดทท าหนาทปองกนอนตรายใหกบอวยวะภายในรางกาย เชน ตบ ไต หวใจ มาม ปอดและกระเพาะอาหาร .............................................................................................................................................................. 4. กระดกรยางคแขนและขา มลกษณะแตกตางกนอยางไร .............................................................................................................................................................. 5. กระดกแตละชนสามารถยดตดกนไดอยางไร .............................................................................................................................................................. 6. ท าไมกระดกแตละบรเวณของรางกายจงมการเคลอนไหวในทศทางทตางกน .............................................................................................................................................................. 7. ระบบกลามเนอกบระบบโครงกระดกมการท างานทสมพนธกนอยางไร .............................................................................................................................................................. 8. กลามเนอชนดใดทท างานนอกเหนออ านาจจตใจ .............................................................................................................................................................. 9. การทเรางอแขนหรอขาได เกดจากการท างานของระบบกลามเนอชนดใด .............................................................................................................................................................. 10. การดแลอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอใหมประสทธภาพทดควรปฏบตยางไร .............................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................

กจกรรมท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ

299

จดประสงคการเรยนร

อธบายการท างานทสมพนธกนของระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอได ค าชแจง ใหท าเครองหมายถก () หนาขอความทถกและท าเครองหมายผด หนาขอความทผดจากขอมลทก าหนดใหตอไปน …………1. กระดกซโครงและกระดกหนาอกเปนกระดกทท าหนาทปองกนอวยวะภายในรางกาย …………2. กระดกรยางคประกอบดวยกระดกไหปลารา กระดกขา กระดกสะบก …………3. ไขกระดกท าหนาทสรางเมดเลอดใหกบรางกาย …………4. กระดกหวไหลจะมการเชอมตอกนแบบบานพบเพราะสามารถเคลอนไหว

ไดหลายทศทาง …………5. กระดกทเชอมตอกนแบบลกเดอย เชน กระดกหวไหล …………6. กลามเนอบรเวณแขนจะเปนกลามเนอเรยบและมขนาดใหญกวากลามเนอขา

เพราะตองเคลอนไหวตลอดเวลา …………7. กลามเนอบรเวณผนงล าไสจะเปนกลาเนอเรยบและท างานนอกเหนออ านาจจตใจ …………8. การเคลอนไหวของรางกายเกดจากการท างานของสมองและกลามเนอ …………9. การออกก าลงกายเปนการท าใหกลามเนอแขงแรง …………10. แคลเซยมฟอสเฟสเปนสวนประกอบของกระดกซโครง ท าใหกระดกซโครงแขงแรง

กจกรรมท 2 เรอง การท างานทสมพนธกนของระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ

300

โรงเรยนบานกาเกาะระโยง ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 1

อ าเภอเมองสรนทร จงหวดสรนทร

ชดท 8

เรอง ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ

(เวลา 3 ชวโมง) ใชประกอบแผนการจดการเรยนรท 8

เฉลยชดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอ สาระการเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน (ว32101)

หนวยการเรยนรเรอง รางกายมนษย ชนมธยมศกษาปท 2

301

จดประสงคการเรยนร 1. ระบอวยวะและหนาทของอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอได 2. บอกวธการดแลอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอได ค าชแจง ใหตอบค าถามตอไปนใหสมบรณ 1. โครงกระดกของรางกายมกชนด อะไรบาง (ม 2 ชนด คอ 1) กระดกแกน เชน กะโหลกศรษะ กระดกสนหลง และกระดกซโครง 2) กระดกรยางค เชน กระดกแขน กระดกขา กระดกสะบก กระดกไหปลาราและกระดกเชงกราน) 2. โครงกระดกท าหนาทอะไร(โครงกระดกท าหนาทเปนแกนยดอวยวะตาง ๆ ของรางกาย ใหสามารถคงรปและเคลอนไหวไดและปองกนอนตรายใหกบอวยวะภายในตาง ๆ ของรางกาย เชน สมอง ปอด หวใจ ล าไส) 3. โครงกระดกประเภทใดทท าหนาทปองกนอนตรายใหกบอวยวะภายในรางกาย เชน ตบ ไต หวใจ มาม ปอดและกระเพาะอาหาร (กระดกซโครง) 4. กระดกรยางคแขนและขา มลกษณะแตกตางกนอยางไร (กระดกขาจะมขนาดใหญและแขงแรงกวากระดกแขน กระดกแขนเปนกระดกชนเดยวเชอมตอกบกระดกปลายแขน ชวยใหขอมอและมอบดหมนได สวนกระดกขาเปนกระดก 2 ชนเชอมตอกน ชวงบนมกระดกโคนขาเชอมกบกระดกเชงกราน สวนขาชวงลางมกระดกหนาแขง และกระดกนองชวยรบน าหนกของรางกาย) 5. กระดกแตละชนสามารถยดตดกนไดอยางไร (มเอนและกลามเนอชวยยดเสรมความแขงแรง ท าใหมความยดหยนในการเคลอนไหว)

เฉลยกจกรรมท 1 เรอง ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ

302

6. ท าไมกระดกแตละบรเวณของรางกายจงมการเคลอนไหวในทศทางทตางกน (เพราะลกษณะ การเชอมตอกนบรเวณขอตอทไมเหมอนกน เชน ขอตอของนวมอจะเคลอนไหวไดเพยงไปขางหนาและกลบหลงมลกษณะคลายบานพบ กระดกหวไหลเชอมตอกบกระดกไหปลารามลกษณะคลายลกลมอยในเบาจงท าใหกระดกแขนเคลอนไหวไดอยางอสระหลาย ๆ ทศทาง สวนขอตอระหวางตนคอกบกะโหลกศรษะจะสวมกนอยคลายเดอยจงท าใหกมเงยหรอบดซายขวาได) 7. ระบบกลามเนอกบระบบโครงกระดกมการท างานทสมพนธกนอยางไร

(เมอสมองสงใหรางกายเคลอนไหว เชน งอแขนหรอขากลามเนอจะเกดการหดตวและ คลายตว โดยจะท างานประสานกนเปนค พรอมกนแตตรงขามกน กลาวคอ ในขณะทกลามเนอ มดหนงหดตว กลามเนออกมดหนงจะคายตว มดกลามเนอคนเรยกวา ไบเซพ (Biceps) ซงอยดานบน และไตรเซพ (Triceps) อยดานลางการเคลอนไหวของกลามเนอสงผลตอการเคลอนไหวของกระดกดวย) 8. กลามเนอชนดใดทท างานนอกเหนออ านาจจตใจ (กลามเนอเรยบและกลามเนอหวใจ) 9. การทเรางอแขนหรอขาได เกดจากการท างานของระบบกลามเนอชนดใด (กลามเนอลาย) 10. การดแลอวยวะในระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอใหมประสทธภาพทดควรปฏบตยางไร (การออกก าลงกายจะชวยท าใหกลามเนอแขงแรง และการรบประทานอาหารทมแคลเซยมสง จะชวยใหกระดกแขงแรง)

303

จดประสงคการเรยนร

อธบายการท างานทสมพนธกนของระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอได ค าชแจง ใหท าเครองหมายถก ()หนาขอความทถกและท าเครองหมายผด () หนาขอความทผดจากขอมลทก าหนดใหตอไปน

1. กระดกซโครงและกระดกหนาอกเปนกระดกทท าหนาทปองกนอวยวะภายในรางกาย 2. กระดกรยางคประกอบดวยกระดกไหปลารา กระดกขา กระดกสะบก 3. ไขกระดกท าหนาทสรางเมดเลอดใหกบรางกาย 4. กระดกหวไหลจะมการเชอมตอกนแบบบานพบเพราะสามารถเคลอนไหว ไดหลายทศทาง

5. กระดกทเชอมตอกนแบบคลายเดอย เชน กระดกหวไหล 6. กลามเนอบรเวณขาจะเปนกลามเนอเรยบและมขนาดใหญกวากลามเนอแขน เพราะตองเคลอนไหวตลอดเวลา 7. กลามเนอบรเวณผนงล าไสจะเปนกลามเนอเรยบและท างานนอกเหนออ านาจจตใจ 8. การเคลอนไหวของรางกายเกดจากการท างานของสมองและกลามเนอ 9. การออกก าลงกายเปนการท าใหกลามเนอแขงแรง 10. แคลเซยมฟอสเฟสเปนสวนประกอบของกระดกซโครงท าใหกระดกซโครงแขงแรง

เฉลยกจกรรมท 2 เรอง การท างานทสมพนธกนของระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ

304

เกณฑการใหคะแนนกจกรรมท 1, 2

รายการประเมน ระดบคณภาพ 1. ตอบไดถกตองตรงประเดนมากทสดและมความคดสรางสรรคดมาก สามารถอธบายเหตผลไดถกตองเหมาะสมมากทสด และตอบถกได 8 - 10 รายการ

4

2. ตอบไดถกตองตรงประเดนมากและมความคดสรางสรรคดอธบายเหตผลได ถกตองเหมาะสมมาก และตอบถกได 5 – 7 รายการ

3

3. ตอบไดแตมสวนถกนอย และตอบถก 2 - 4 รายการ 2 4. ตอบไดนอยกวา 2 ขอและตองใหความชวยเหลอมาก 1

305

แบบสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม เรอง/กจกรรมทประเมน ................................................................................ กลมท .................ชอกลม ........................ ชนมธยมศกษาปท ....../...............

สมาชก คอ .…………………………….……………………………………………………… ค าชแจง ใหท าเครองหมายถก () ในชองทตรงกบความจรง

รายการประเมนพฤตกรรม ผลการประเมน

ดมาก(4)

ด (3)

พอใช (2)

ปรบปรง (1)

1. มการปรกษากนกอนท างานในคณะท างาน 2. มการแบงหนาทและท างานตามหนาททกคน 3. มการปฏบตงานตามขนตอน 4. มการใหความชวยเหลอซงกนและกน 5. มผลงานตรงตามวตถประสงคทก าหนด 6. ผลงานเสรจทนตามเวลา 7. ผลงานมความคดสรางสรรค 8. ผลงานแสดงถงการน าความรทไดมาประยกตใช

สามารถใหค าแนะน ากลมอนได

9. การจดเกบวสดอปกรณเรยบรอยหลงเลกปฏบตงาน 10. ผลงานมความถกตองสมบรณทกกจกรรม เกณฑการใหคะแนน 1. พฤตกรรมหรอผลงานชดเจนดมาก ปฏบตไดทกครง ถอวา ดมาก ให 4 คะแนน 2. พฤตกรรมหรอผลงานชดเจนด ปฏบตไดบอยครง ถอวา ด ให 3 คะแนน 3. พฤตกรรมหรอผลงานไมชดเจนปฏบตไดบางครง ถอวา พอใช ให 2 คะแนน 4. พฤตกรรมหรอผลงานไมชดเจนตองเตอนบอย ๆ ถอวา ควรปรบปรง ให 1 คะแนน

40 100

ไดคะแนน

ระดบคณภาพ รอยละ 80 ขนไป ให ดมาก รอยละ 70 – 79.99 ให ด รอยละ 60 – 69.99 ให พอใช ต ากวารอยละ 60 ให ปรบปรง

สรปผลการประเมน ............................................. ลงชอ.....................................................ผประเมน (...................................................) ................./.............../..................

306

สรปคะแนนชดกจกรรมท 8 เรอง ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ

เลขท ชดกจกรรมท 8 พฤตกรรมกลม

(4) ใบกจกรรมท 1 (4) ใบกจกรรมท 2 (4) รวม(8)

กลมท .....1

2

3

4

5

กลมท .......1

2

3

4

5

กลมท .......1

2

3

4

5

กลมท .......1

2

3

4

5

รวม

เฉลย

S.D.

เฉลยรอยละ

ระบบโครงกระดกของคน ระบบโครงกระดก หมายถง กระดกออน (Cartilage) กระดกแขง (Compact bone) ขอตอ(Joints) รวมถงสงตางๆ ทมาเกยวพน ไดแก เอนกลามเนอ (Tendon) เอนยดขอ (Ligament)

เพมเตมรายละเอยด

ระบบโครงกระดกและขอตอ

หนาทของระบบโครงกระดก 1. เปนโครงราง ท าใหคนเราคงรปอยได นบเปนหนาทส าคญทสด 2. เปนทยดเกาะของกลามเนอลาย เปน รวมทงพงผด 3. เปนโครงรางหอหมปองกนอวยวะภายใน ไมใหเปนอนตราย เชน กระดกสนหลงปองกน

ไขสนหลง 4. เปนแหลงเกบแคลเซยมทใหญทสด 5. เปนแหลงสรางเมดเลอดชนดตางๆ 6. ชวยในการเคลอนไหว โดยเฉพาะกระดกยาวท าใหเราสามารถเคลอนไหวเปนมมทกวาง

ขน 7. กระดกบางชนดยงชวยในการน าคลนเสยง ชวยในการไดยน เชน กระดกคอน ทง และ

โกลน ซงอยในหตอนกลาง จะท าหนาทน าคลนเสยงผายไปยงหตอนใน

ระบบโครงกระดกและขอตอ

เพมเตมรายละเอยด

กระดกออน (Cartilage) กระดกออน จดเปนเนอเยอเกยวพนชนดพเศษ ทมเมทรกซแขงกวาเนอเยอ

เกยวพนชนดอนๆ ยกเวน กระดกแขง

หนาทส าคญ ของกระดกออน คอ รองรบสวนทออนนมของรางกาย เนองจากผวของกระดกออนเรยบ ท าใหการเคลอนไหวไดสะดวก ปองกนการเสยดส

กระดกออนจะพบทปลายหรอหวของกระดกทประกอบเปนขอตอตางๆ และยงเปน ตนก าเนดของกระดกแขงทวรางกาย

ความแตกตางในแงของปรมาณและชนดของ fiber ทอยภายใน matrix มผลใหคณสมบตของกระดกออนแตกตางกนไป ท าใหสามารถจ าแนกชนดของกระดกออนไดเปน 3 ชนด เพมเตมรายละเอยด

กระดกออน (Cartilage) จ าแนกชนดไดเปน 3 ชนด

1. กระดกออนโปรงใส (Hyaline Cartilage) มลกษณะใสเหมอนแกว เพราะมเมทรกซโปรงใส เปนชนดทพบมากทสดในรางกาย เปนตนก าเนดโครงกระดกสวนมากในรางกาย

เชน กระดกซโครงดานหนาตรงสวนรอยตอกบกระดกหนาอก บรเวณสวนหวของกระดกยาว เชน จมก กลองเสยง หลอดลม รหชนนอก หลอดลมขวปอด

ทมา : http://classroom.psu.ac.th/users/vuraporn/321_211/skeletal_sys2.htm เพมเตมรายละเอยด

ภาพกระดกออนโปรงใส (Hyaline Cartilage)

ทมา : http://classroom.psu.ac.th/users/vuraporn/321_211/skeletal_sys2.htm เพมเตมรายละเอยด

2. กระดกออนยดหยน (Elastic Cartilage) เปนกระดกออนทยดหยนไดด มเมทรกซเปนพวกเสนใย ยดหยนมากกวาเนองจากม คลอลาเจนไฟเบอร พบไดทใบห ฝาปดกลองเสยง หลอดยสเตเชยน

ทมา : http://classroom.psu.ac.th/users/vuraporn/321_211/skeletal_sys2.htm เพมเตมรายละเอยด

ภาพกระดกออนยดหยน (Elastic Cartilage)

3. กระดกออนเสนใย (Fibrous Cartilage) พบในรางกายนอยมาก เปนกระดกออนทมสารพนนอยแตมเสนใยมาก พบไดทหมอนรองกระดกสนหลง ปลายเอนตรงสวนทยดกบกระดก และตรงรอยตอทกระดกกบหวหนาว

ทมา : http://classroom.psu.ac.th/users/vuraporn/321_211/skeletal_sys2.htm เพมเตมรายละเอยด

ภาพกระดกออนเสนใย (Fibrous Cartilage)

กระดก (Bone)

กระดกเปนเนอเยอค าจน (Supporting tissue) ทแขงทสด แบงตามลกษณะโครงสรางไดเปน 2 พวกคอ

1. กระดกฟองน า (Spongy Bone) เปนกระดกทมรพรนคลายฟองน า พบทสวนปลายทงสองขางของกระดกยาว สวนผวนอกตรงสวนปลายกระดก จะมกระดกออนหมอย สวนทเปนรพรนจะมไขกระดกบรรจอย เปนทสรางเมดเลอกใหแกรางกาย

2. กระดกแขง (Compact Bone) หมายถงกระดกสวนทแขงแรง จะพบอยบรเวณผวนอกสวนกลางๆ

ของกระดกยาว มเนอกระดกมากกวาชองวาง ในภาคตดขวางจะเหนเปนชนๆ ดงน

2.1 เยอหมกระดก (Periosteum) มลกษณะบางเหนยว เปนสวนทมหลอดเลอดฝอยเพอน าอาหารไปเลยงกระดก และชนในสดของเยอหมกระดกจะมเซลลออสทโอบลาสต (Osteoblast) เปนเซลลท

ชวยเพมจ านวนเซลลกระดก

เพมเตมรายละเอยด

2.2 เนอกระดก นบเปนโครงสรางทแขงแรงทสดของรางกาย 2.3 ชองวางในรางกาย (Medullary Cavity) เปนชองวางทมไขกระดก

บรรจอย 2.4 ไขกระดก (Bone Marrow) มสเหลอง ประกอบดวยเซลลไขมน

จ านวนมาก ไขกระดก ม 2 ชนดคอ 2.4.1 ไขกระดกแดง เปนทสรางเมดเลอด เรมสรางประมาณกลาง

วยเดก เมอวยรนจะถกแทนทโดยเซลลไขมน กลายเปนไขกระดกเหลอง

2.4.2 ไขกระดกเหลองเปนพวกเซลลไขมน อาจเปลยนกลบเปนไขกระดกแดงได

เพมเตมรายละเอยด

กระดกชนดตางๆ

ทมา : http://classroom.psu.ac.th/users/vuraporn/321_211/skeletal_sys2.htm เพมเตมรายละเอยด

ภายใตผวหนงของคณเปนอยางนแหละครบ

ไปดขอตอของกระดกกนตอ ครบ!

ทมา : อวยวะภายในของคน : 4

เรอง การเคลอนทของคน (ตอ)

4.1 ระบบโครงกระดกและขอตอ (ตอ)

เพมเตมรายละเอยด

ขอตอและเอนเชอมกระดก

เพมเตมรายละเอยด

ขอตอ คอ ต าแหนงทกระดกตงแต 2 ชน ขนไปมาจรดกนโดยมเนอเยอหรอเนอเยอเกยวพน มายดใหตดกนเปนขอตออาจเคลอนไหวไดมากหรอนอย หรอไมไดเลยกได ขนอยกบชนดของขอตอนนๆ แตประโยชนทส าคญคอ เพอปองกนอนตรายตอกระดก และใหกระดกทมความแขงอยแลว สามารถเคลอนไหวหรอปรบผอนไดตามสภาพและหนาทของกระดกทอย ณ ต าแหนงนน ๆ

เพมเตมรายละเอยด

ทมา : นายแพทยอภชย ชยดรณ : 11

ขอตอแบบลกกลมในเบา สามารถหมนไดเกอบ

ทกทศทาง สามารถพบไดทบรเวณสะโพกและ

หวไหล

เพมเตมรายละเอยด

ทมา : นายแพทยอภชย ชยดรณ : 11

ขอตอแบบบานพบ ขอตอแบบน พบไดทบรเวณขอศอก ซงจะเคลอนไหวไดแคงอและเหยยดเทานนคลายกบบานพบประต

เพมเตมรายละเอยด

ทมา : นายแพทยอภชย ชยดรณ : 11

ขอตอแบบเลอน - จะมผวแบนเรยบ ซงจะเลอนไปซอนกนไดเลกนอยในทกทศทาง พบไดทบรเวณระหวางขอกระดกสนหลง และทบรเวณขอมอ-ขอเทา

เรอง การเคลอนทของคน (ตอ)

4.2 ขอตอและเอนเชอมกระดก (ตอ)

เพมเตมรายละเอยด

ทมา : นายแพทยอภชย ชยดรณ : 11

ขอตอแบบเดอยหมน พบในขอตอระหวางกระดกคอชนท 1 และ 2 โดยกระดกคอชนท 2 มลกษณะเปนเดอยตงใหกระดกคอชนท 1

เพมเตมรายละเอยด

มแตกระดกกบขอตอ ยงเคลอนไหวไมไดหรอกนะ !!

ตองมระบบกลามเนอดวยใชไหมคะ!?!

ระบบกลามเนอ

เพมเตมรายละเอยด

กลามเนอ(muscle) เปนตวทท าใหเกดการเคลอนไหว

โดยท างานรวมกบระบบโครงกระดก กลามเนอแบงออกเปน 3 ชนด คอ

1. กลามเนอลาย ( skeletal muscle ) เปนกลามเนอชนดเดยวทยดเกาะกบกระดก ประกอบดวยเซลลทมลกษณะเปน ทรงกระบอกยาว เรยกวา เสนใยกลามเนอ ( muscle fiber ) ถาดดวยกลองจลทรรศนจะมองเหน เปนแถบลาย สเขม สออน สลบกนเหนเปนลายตามขวาง แตละเซลลมหลายนวเคลยส การท างานอยภายใตการควบคมของจตใจ ระบบประสาทโซมาตก (voluntary muscle) เชน กลามเนอท แขน ขา หนา ล าตว เปนตน

เพมเตมรายละเอยด

กลามเนอลาย ประกอบดวยเซลลทมลกษณะยาวเหมอนเสนใย เรยกวา เสนใยกลามเนอ ( muscle fiber ) อยรวมกนเปนมด เซลลแตละเซลลในเสนใยกลามเนอจะมหลายนวเคลยส ในเสนใยกลามเนอแตละเสนจะประกอบดวยมดของ เสนใยฝอย หรอเสนใยกลามเนอเลก ( myofibrils ) ทมลกษณะเปนทอนยาว เรยงตวตามแนวยาว ภายในเสนใยฝอยจะประกอบดวยเสนใยเลกๆ เรยกวา ไมโอฟลาเมนท ( myofilament )

เพมเตมรายละเอยด

2. กลามเนอเรยบ ( smooth muscle ) เปนกลามเนอทไมมลาย ตามขวาง ประกอบดวยเซลลทมลกษณะแบนยาว แหลมหวแหลมทาย ภายในเซลลมนวเคลยสอนเดยวตรงกลาง ท างานอยนอกอ านาจจตใจ ระบบประสาทอตโนวต ( involuntary muscle ) เชน กลามเนอของอวยวะภายในตางๆ

3. กลามเนอหวใจ ( cardiac muscle ) เปนกลามเนอของหวใจโดยเฉพาะรปรางเซลล จะมลายตามขวางและมนวเคลยสหลายอนเหมอนกลามเนอลาย แตแยกเปนแขนงและเชอมโยงตดตอกนกบเซลลขางเคยงการท างานอยนอกอ านาจจตใจเชนเดยวกบกลามเนอเรยบ

เพมเตมรายละเอยด

ลกษณะเซลลกลามเนอชนดตางๆ

ทมา : สสวท. ชววทยา เลม 3, 2547 : 18 เพมเตมรายละเอยด

กลามเนอไบเซพ (biceps) และกลามเนอไตรเซพ (triceps)

ปลายขางหนงของกลามเนอทงสองยดตดกบกระดกแขนทอนบน สวนปลายอกดานหนงยดตดอยกบกระดกแขนทอนลาง เมอกลามเนอ ไบเซพหดตว ท าใหแขนงอตรง บรเวณขอศอก ขณะทแขนงอ กลามเนอไตรเซพจะคลายตว แตถากลามเนอไบเซพคลายตวจะท าใหแขนเหยยดตรงได ซงขณะนนกลามเนอไตรเซพจะหดตว ดงนนกลามเนอไบเซพจงเปนกลามเนอเฟลกเซอร สวนกลามเนอไตรเซพ จะเปนกลามเนอเอกซเทนเซอร

การท างานของกลามเนอทเหนไดชดเจน ไดแก การท างานของกลามเนอแขน

เพมเตมรายละเอยด

ทมา : http://www.non.rmutsb.ac.th/homepages/organ/1_Muscular.html

รปภาพแสดงโครงสรางของกลามเนอ การเรยงตวของ ไมโอฟลาเมนต โปรตน แอกทน และไมโอซน

เพมเตมรายละเอยด

ไมเขาใจเรองใด กลบไปทบทวน

ศกษาเพมเตมอกครงนะ....