Մեծ Ցեղասպանություն կամՄեծԵղեռն: Այսպես էբնորոշվումայն զարհուրելիիրողությունը, որըխլեցհայության մի ստվարհատված՝ 1.500.000 զոհ,800.000 հայերգաղթական են դարձել ևաշխարհասփյուռ եղել, բռնիմահմեդականացվել է200.000 հազար հայեր:

Ցեղասպանությանհետևանքով ոչնչացվել է 66 քաղաքների և 2.500 գյուղերի հայ և այլազգիքրիստոնիա բնակչություն:

Կողոպտել ևավերելեն 2.350 եկեղեցի ուվանք,1.500 դպրոց ուվարժարան

Հայաստանը վերջին շունչն էփչում, բայց նա կվերածնվի, այն միփոքրարյունը, որ նրան սնումէ, թանկագինարյուն է, որից ծնվելու էմի հերոսական սերուն, միժողովուրդ, որ չի ցանկանում մեռնել, չիմեռնում: Անատոլ Ֆրանս` 1915 թ.

Թուրքին ցայսօրմերռժում է ՀայոցՑեղասպանությանպաստը, սակայն այնճնաչել ուդատապարտել ենբազմաթիվ երկրներ ումիջազգայինկազմակերտություններ:

Որոշ երկրներհասկանալով ևգիտակցելովՑեղասպանությունը, անամոթաբար չենընդունում և ժխտում ենայն:

Լուսանկարներ, որոնքարվել են այլազգիականատեսներիկողմից:

ՕսմանյանԹուրքիայի կողմիցիրականացավ զանգվածայինՑեղասպանությունը լուսաբանողլուսանկարները:

Իրականացվում էրզանգվածայինկախաղահանումներ:

Աքսորվում էինայլազգիքրիստոնիաներ:

«Արևմտահայերի բռնագաղթըայլբան չէր, քան քողարկված սպանդ... չկաաշխարհում որևէ լեզու այնքանհարուստ ևայնքան գունեղ, որովհնարավոր լիներ նկարագրելսարսափները»:

Ժակ դըՄորգան՝ Ֆրանսիացիգիտնական, 1915 թ.