Doktora tez öneri̇ sunum taslak

Bireysel Belirleyicilerin Çalışanların Duygusal Emek Gösterimleri Ve Dindarlık Düzeylerinin İş Tatmini Üzerindeki

Etkileri Üzerine Bir Araştırma

Bilâl EZİLMEZ

Danışman Öğretim ÜyesiYrd. Doç. Dr. Umut EROĞLU

DOKTORA TEZ ÖNERİSİ

1. ARAŞTIRMANIN NEDENSELLİĞİ

Günümüz işletmecilik yaklaşımında çalışanların duyguları ve bu bağlamda duygusal emek, duygusal zekâ, duygu yönetimi vb. konular işletmecilik yazınında ön plana çıkmaya başlamıştır.


1983 yılında, bir sosyolog olan, A. R. Hoschchild “The Managed Heart” adlı kitabında duygusal emek kavramını duyguların ticarileşmesi olarak tanımlamış ve bu kavram işletme araştırmacıların ilgisini çekmiş ve çok sayıda bilimsel çalışmaya konu olmuştur.

Bu araştırmalarda ağırlıklı olarak duygusal emek gösterimleri ile iş tatmini, bağlılık, performans vb. ilişkiler incelenirken duyguların oluşumunda bir faktör olan dindarlık olgusu araştırılmamıştır.


Son yıllarda Türkiye’de “dindarlık” konulu çeşitli araştırmalar gündemde yerlerini almıştır (Köroğlu, 2012; Kurt, 2009; Özbek ve Özer, 2012; Özbek vd., 2013a; Özbek vd., 2013b).

İşletmelerde çalışanların motivasyonunu sağlaya- bilecek önde gelen etkenlerden birinin de din olgusu olduğu düşünülürse dindarlık düzeyinin duygusal emek bağlamında işletme yönetim bilimi alanında çalışılmamış olması bir eksiklik olarak düşünülebilir.

2.TEZİN KONUSU

Bu tezin konusunu, duygusal emek gösteriminin ve dindarlık kavramının iş tatmini üzerine etkileri ve bu etkilerin ne yönde ve nasıl olduğunun araştırılması oluşturmaktadır.

Duygusal Emek özellikle hizmet sektöründe etkili olan bir kavram olduğu için hizmet sektöründe var olan kurumların çalışma alanı olarak seçilmesi planlanmaktadır.

3. TEZİN AMACI

Bu çalışmada duygusal emek, dindarlık ve iş tatmini arasındaki ilişkilerin araştırılması amaçlanmaktadır.

Hizmet sektöründe yer alan çalışanların duygusal emek kullanımları ve dindarlık düzeylerinin iş tatmini üzerindeki etkilerine dönük çalışmaların literatürde yok denilecek düzeyde olmasından dolayı (sağlık) hizmet işletmelerinde ne yönde ve nasıl bir etkide bulunduğuna dönük sorulara cevaplar aranacaktır.

4. TEZİN ÖNEMİ

Literatürde hem duygusal emek hem de dindarlık kavramının işletmelerde ve çalışanlarda etkilerini ayrı-ayrı ele alan çok sayıda çalışma mevcuttur.

Fakat adı geçen kavramların dindarlık ile ilgili etkilerini araştıran çalışmaların yapılmamış olduğu görülmektedir.

Tez araştırmamız bu konuda ülkemizde var olan araştırma eksikliğini gidermeye aday olacaktır.

5. KAVRAM VE TERİMLER

Duygusal Emek: Duygusal emek kavramını ilk kez ortaya atan Hochschild (1979) duyguların emek piyasasında alınıp-satılarak emtialaştırıldığını öne sürerek bu kavramı

“Bir ücret karşılığında duyguların yönetilmesi” olarak tanımlamaktadır(1983).


Dindarlık: Bir kişinin, mensubu olduğu dinine ait ilgiler, inançlar veya faaliyetlerle meşgul olma düzeyidir (Himmelfarb, 1975).

Diğer bir tanıma göre ise, dindarlığın, doğaüstü veya yüksek değerlere ilişkin bireyin inançlarının ve davranışlarının hem kurumsallaşmış hem de kurumsallaşmamış şekillerini içerdiği ifade edilir (Roof, 1979).


İş Tatmini: İş görenlerin işlerinden duydukları hoşnutluk ya da hoşnutsuzluk şeklinde tanımlamıştır (Davis: 1988:96).

İş tatmini kısaca işi sevme, işe bağlılık, işe kendisini verme gibi iş görenlerin işlerinden duydukları hoşnutluk olarak tanımlayabiliriz. (Robbins, 2012:85).

6. ARAŞTIRMA SORULARI VE HİPOTEZLER

Çalışmanın problem cümlesi “Çalışanların duygusal emek gösterimleri ve dindarlık düzeylerinin iş tatmini üzerinde bir etkisi var mıdır?” şeklindedir.

İş tatmini açısından duygusal emek ve dindarlık etkileşiminin ortaya koyduğu sonuçlar nelerdir?

7. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ

Araştırmanın temelini nicel yöntem ve buna bağlı olarak geliştirilecek anket oluşturacaktır.

Araştırmamıza konu olacak kavramların birlikte ilk kez çalışılacak olması bu çalışmayı keşifsel bir korelasyon araştırma durumuna da getirecektir.

Araştırmada ayrıca nitel araştırma yöntemi olarak literatür incelemesinin yanı sıra yüz yüze görüşmelerin yapılması da tasarlanmaktadır.

8. ARAŞTIRMANIN EVRENİ VE ÖRNEKLEMİ

Araştırmanın evrenini Bursa şehir merkezindeki özel ve kamuya ait hizmet sektöründe yer alan sağlık işletmeleri oluşturacaktır.

Araştırmalar büyük çoğunlukla özenle seçilen örneklem kümeleri üzerinde yapılır ve sonuçlar da ilgili evrene genellenir ( Karasar, 2011).

Araştırma evreni olarak Bursa’nın seçilmesinin bir kaç nedeni vardır:

8. ARAŞTIRMANIN EVRENİ VE ÖRNEKLEMİ

1. Türkiye’nin bütün renklerini taşıyan bir il olması

( 2 milyonu aşan nüfusla göç alan bir sanayi şehri )

2. Bursa il merkezinde yeterli sayıda sağlık işletmesi ve çalışanı olması

( 25 bin sağlık çalışanı, 40 civarı sağlık kurumu )

3. Araştırmacıların verilere ulaşım kolaylığı

( sağlık sektöründe çalışan yakınlar, bu ilde yaşantı )

9. VERİ TOPLAMA TEKNİKLERİ Tez araştırmamızda veri toplama amacıyla anket ve mülakat tekniklerinin kullanılması öngörülmektedir. Oluşturulacak anket cevaplayıcılara internet aracılığı ile ulaştırılacaktır.

Böylece hem zaman verimli kullanılabilecek hem duygu gösterimi ve dindarlık gibi oldukça özel konularda çalışanların daha sağlıklı cevaplar verecekleri öngörülmektedir.

9. VERİ TOPLAMA TEKNİKLERİ

Anketlere verilebilecek cevaplarda tam olarak cevaplanmayacak sorular olması olasılığına karşı gevşek yapılandırılmış soru seti ile gerçekleştirilecek bir mülakat çalışması planlanmaktadır.

10. VERİLERİN ANALİZİ

Araştırmada elde edilecek verilere öncelikle SPSS paket programı ile çeşitli analizler uygulanacaktır.

Veri seti öncelikle tanımlayıcı istatistik, anlamlılık düzeyleri, geçerlik ve güvenirlik analizleri ile değerlendirilecektir.


Kavramlar bir birleri ile ilişkileri açısından regresyon analizine tabi tutulacaktır.

Demografik bilgilerin temel kavramları ile olan etkileşimlerini görebilmek için bağımsız örneklem t Testi ve ANOVA analizlerinin yapılması da öngörülmektedir.


Son olarak araştırmada kullanılan kavramların bütünsel bir model olarak gösterilebilmesi için yapısal eşitlik modellemesine uygun olan AMOS veya LISREL paket programlarından birisine baş vurulacaktır.

11. ÇALIŞMA PLANI

Yazın Taraması : 15.02.2015 – 15.03.2015

Birinci Bölümün Yazılması: 16.03.2015 – 16.05.2015

İkinci Bölümün Yazılması : 17.05.2015 – 17.07.2015

11. ÇALIŞMA PLANI

Araştırma nitel ve nicel ölçeklerinin saptanması

ve geliştirilmesi : 18.07.2015 – 18. 10.2015

Verilerin Toplanması : 20.10.2015 – 20.11.2015

11. ÇALIŞMA PLANI

Verilerin Değerlendirilmesi

ve Analizi : 21.11.2015 – 21.01.2016

Tez Raporunu Yazılması : 22.01.2016 – 22.02.2016

Tez Raporunun Enstitüye Sunulması: 23.02.2016

12. ARAŞTIRMANIN TASLAK PLANI

◦BİRİNCİ BÖLÜM◦GİRİŞ◦1.1. Duygusal Emek◦1.2. Duygusal Emek Öncülleri◦1.3. Duygusal Emek Gösterim Kuralları◦1.3.1. Derinlemesine Duygusal Emek Gösterimi◦1.3.2. Yüzeysel Duygusal Emek Gösterimi◦1.3.3. Doğal Duygusal Emek Gösterimi


◦İKİNCİ BÖLÜM◦2.1. Dindarlık Kavramı◦2.2. Dindarlığın Boyutları◦2.3. Dindarlık Ölçekleri

◦ÜÇÜNCÜ BÖLÜM◦3.1. İş Tatmini Kavramı◦3.2. İş Tatmini ve Boyutları◦3.3. İş tatmininin Ölçülmesi◦3.4. İş Tatmininin Sonuçları


◦DÖRDÜNCÜ BÖLÜM◦4.1. Araştırmanın Amacı◦4.2. Araştırmanın Önemi◦4.3. Araştırmanın Yöntemi◦4.3.1. Veri Toplama Yöntemi◦4.3.2. Evren ve Örneklem◦4.4. Araştırmanın Bulguları ve Değerlendirme◦SONUÇ VE ÖNERİLER◦KAYNAKÇA◦EKLER

KAYNAKÇA

Allport, G. W.; Ross, J. M. (1967). Personal religious orientation and prejudice. Journal of Personality and Social Psychology, 5, 447- 457.

Ashforth, Blake E.; Humphrey, Ronald H., (1993) Emotional Labor in Service Roles: The Influence of Identity, Academy of Management Review, 1993, Vol. 18, No. 1,88-115.

Bakan, İ.; Büyükbeşe, T., (2004) “Örgütsel İletişim İle İş Tatmini Unsurları Arasındaki İlişkiler: Akademik Örgütler İçin Bir Alan Araştırması”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, S:7, 2004, Ss. 1-30.

KAYNAKÇA

Diefendorff, James M; Richard,Erin M.; Croyle, Meredith H. (2006); Are emotional display rules formal job requirements? Examination of employee and supervisor perceptions, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79, 273–298

Hochschild, Arlie Russell; (2003) The Managed Heart: The Commercialization of Human Feeling, Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 2003.

KAYNAKÇA

Karasar, Niyazi (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. Nobel Yayınları, Ankara.

Özbek, V.; Özer, G.; (2012) “Küçük İşletme Sahiplerinin Dindarlık Düzeyleri, Etik İdeolojileri ve Algıları Arasındaki İlişkiler”, Balıkesir Üniversitesi SBE Dergisi, Haziran 20120, C. 15, S. 27, 169-188

Köroğlu, C. Z. (2012) “Türkiye’de Dini Hayatın İncelenmesi: Bütüncül Bir Yaklaşım”, Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2012/2, c. 1, sayı: 2

KAYNAKÇA

Kurt,A. (2009) İşadamlarında Dindarlık ve Dünyevileşme; Emin Yayınları; Bursa

Özbek, V.; Özer, G.; Aydın, K.; (2013a) “İşletme Öğrencilerinin Dindarlık Düzeyleri ve Etik Niyetlerinin Pazarlama Etiği Bağlamında Değerlendirilmesi”, Business and Economic Research Journal, 4(3), 111-129

Özer, G.; Özbek, V.; Elçi,M.; Aydın, K.; (2013b) “Concurrent Validity of Different Religiosity Scales Used in Researches of Marketing Ethics and a Proposal for a New Religiosity Scale”, Anadolu Üniversitesi SBE Dergisi, Aralık 2013, C. 13, S. 4, 15-28