83
GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ İşletme nedir? İşletme yönetimi nedir? İşletme fonksiyonu nedir?

Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k kavrami ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ

• İşletme nedir?• İşletme yönetimi nedir?• İşletme fonksiyonu nedir?

Page 2: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ

İşletmelerin yapısal ve yönetsel alanlarında köklü değişiklikler yapma sebepleri nedir?

• Teknolojinin hızla gelişmesi• Rekabetin küreselleşmesi

Page 3: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ

Page 4: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ

• Sanayi Devrimi ya da Endüstri Devrimi, • Avrupa'da 18. ve 19. yüzyıllarda yeni buluşların üretime

olan etkisi ve buhar gücüyle çalışan makinaların makinalaşmış endüstriyi doğurması, bu gelişmelerin de Avrupa'daki sermaye birikimini artırmasına denir.

Page 5: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

• “İŞLETMECİLİKTE DEVRİM”• “ÖRGÜTSEL DEVRİM”

• Her örgütsel yapı belli bir amacı yerine getirmek için çeşitli faaliyetlerde bulunur. İşletmeler de amaçlarına ulaşmak için çok çeşitli faaliyetleri yerine getirirler. Söz konusu faaliyetler benzerliklerine göre gruplandırılır. Bu faaliyet gruplarına İŞLETME FONKSİYONU denir.

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ

Page 6: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Belli Başlı İşletme Fonksiyonları:

• ÜRETİM• PAZARLAMA• MUHASEBE – FİNANSMAN• İNSAN KAYNAKLARI

ARAŞTIRMA- GELİŞTİRME HALKLA İLİŞKİLER İLETİŞİM

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ

Page 7: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

MODERN TOPLUM nedir?İŞLETME YÖNETİMİ nedir?

Yönetim ve işletme yönetimini birbirinden ayıran farklılıklar nelerdir?

• Ortak amacın iktisadi olması• Sosyo-teknik bir niteliğe sahip olması

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ

Page 8: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

İŞLETME kavramının 3 farklı niteliği =

1. Bir icraatı anlatan DİNAMİK nitelik

2. işlerin yürütüldüğü yeri belirten STATİK nitelik

3. Fiil ve hareketlerin oluştuğu yer değil bunlar için oluşturulmuş YAPI niteliği

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ

Page 9: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

İşletmecilik biliminin kapsamına giren konular:

• İşletmenin amacına en etkili biçimde nasıl ulaşabileceğinin analizi ve bununla işletmenin kendisi ve çevresi arasındaki olaylarla ilgili neden sonuç ilişkilerini bulma

• İşletmelerin yöntemiyle ilgili olan ilke ve politikaları ortaya koyma ve işletmelerde geçerli işlemleri ve teknikleri geliştirme

• İşletmelerde karar alma yeteneğini geliştirme tüm işletme sisteminin amaçlarının ve problemlerinin kavranmasını sağlama

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ

Page 10: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKIŞI

• Girişimciliğin günümüzde herkes tarafından yaygın olarak bilinen ve kabul görmüş tanımı ilk olarak 1755 yılında Fransız asıllı İrlandalı ekonomist Richard Cantillon tarafından yapılmıştır.Cantillon’a göre girişimci,kar elde etmek amacıyla işi organize eden ve işin riskini üstlenen kişidir.

Page 11: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Schumpeter’e göre girişimci;

• -yeni ürünler (mal veya hizmet )• -yeni süreçler geliştirme,• -yeni ihracat pazarları bulma,• -yeni hammadde,yarı mamül arz kaynakları bulma ya

da,• -yeni bir organizasyon yapısı oluşturma gibi ,işletme

açısından yeni kombinasyonlar yaratarak mevcut ekonomik düzeni yıkan bir kişidir.Bunu da yıkıcı girişimcilik (desctructive entrepreneurship) olarak ifade etmektedir.

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKIŞI

Page 12: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

PROFESYONEL YÖNETİCİ: birden çok girişimcinin bulunduğu fakat hiçbirinin yönetici olmadığı işletmelerde yönetim etkinliğinin bunu meslek olarak seçen birine bırakılması işletmenin profesyonelce yönetildiği anlamına gelir..

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKIŞI

Profesyonel yönetici; işletmenin risk dışındaki tüm yetki ve sorumluluklarını üzerinde taşıyan ve mesleği profesyonelce yerine getiren kişidir. Bu kişinin yönetim ilke ve yöntemlerini bilmesi gerekir. Profesyonel yöneticilik deneysel becerilerin , geleneksel kuralların aksine Yönetim Bilimine dayanmaktadır

Page 13: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKIŞI

MART AYININ İLK HAFTASI GİRİŞİMCİLİK HAFTASI

• Teknik, ekonomik, sosyolojik ve psikolojik bağlamlarda ve her türlü örgütlerde geçekleşmekte olan girişimciliğin günümüzde çok çeşitli tanımları yapılmaktadır.

Page 14: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Bunlardan bazıları şunlardır.

Girişimcilik, iktisadi mal veya hizmet üretimi için gerçek veya tüzel kişilerce üretim faktörlerinin bir araya getirilerek, ekonomik fırsatların yeni değerlere dönüştürüldüğü organizasyonun sağlanmasıdır.

Bir atasözünde ifade edildiği gibi girişimci, un, yağ ve şekeri tedarik edip helvayı yapan kişidir.

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKIŞI

Page 15: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Bir diğer tanıma göre girişimcilik, mevcut veya potansiyel faaliyet alanlarında, yeni kaynak bileşenlerinin ortaya çıkarılması, yeni fırsatların araştırılması ve keşfedilmesi, risk alınarak üretim faktörlerinin bir araya getirilmesi ile katma değer yaratacak yeni organizasyonlar veya işler yaratma sürecidir.

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKIŞI

Page 16: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Kısaca girişimcilik; ürünlerin, süreçlerin, organizasyonların ve pazarların yeni bileşenlerinin oluşturulduğu bir süreçtir.

Girişimcilik yeni ve bilinmeyen bilginin yaratılması sürecidir.

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKIŞI

GLOBAL

GİRİŞ

İMCİL

İK H

AFTASI

Kasım

ayı

nın ik

inci

haf

tası

Page 17: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Girişimcilik, gerekli zaman ve çabanın tahsis edilmesiyle finansal, psikolojik ve sosyal risklerin alınması yoluyla parasal kazançların ve kişisel tatminin elde edildiği katma değeri olan farklı eylemler ortaya koyma sürecidir.

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKIŞI

Page 18: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Girişimcilik, bir bireyin veya bir grubun bir organizasyon vasıtasıyla

değer yaratma, karlı bir işi başlatma veya büyütme, yeni bir mal ya da

hizmet sunma ve katma değer yaratma süreçleridir.

GİRİŞİMCİLİK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKIŞI

Page 19: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Girişimciliğin Tarihçesi

İnsanoğlunun tarihin ilk yıllarından bu yana yaşamak ve ihtiyaçlarını karşılamak için yaptığı her faaliyet aslında basitçe girişim olarak nitelendirilebilir.

Avcılık, balıkçılık, çiftçilik, hayvancılık, ticaret vb. gibi her türlü faaliyet tarihin ilk dönemlerinden beri insanoğlunun girişimci olduğunu ortaya koyuyor.

Öyleyse her insan öyle veya böyle girişimci görünüyor.

Hatta geçmişteki atalarımız bizlerden daha girişimciydiler.

Page 20: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

İlkel insan, bugün girişimciliğin tanımlarında ortaya konulan tüm özellikleri içinde barındırmaktaydı.

Risk alıyorlardı, yenilik yapıyorlardı, yaşamlarını ortaya koyuyorlardı, fakat yaptıkları tüm bu faaliyetlerin tek amacı hayatlarını devam ettirebilmek ve daha iyi yaşamaktı.

Girişimciliğin Tarihçesi

Girişimcilik İlk kez 18. yüzyılın başında Fransız ekonomist Richart Canutillo tarafından tanımlanmıştır.

Avrupa'daki bu ilk girişimciler ticaretten kazandıklarıyla güçlenmişler,

Page 21: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Güçlendikçe siyasi alanda hak kazanmışlar ve kazandıkları haklarla kendileri için daha elverişli bir Avrupa oluşturmuşlardır.

Böylece sınırlar yeniden çizilmiş, siyasi sistemler değişmiş, kazanmak ve daha çok kazanarak belirli sınırlar içinde zenginliği artırmak Avrupa'nın temeli olmuştur.

Girişimciliğin Tarihçesi

Page 22: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİLİĞİN ÖNEMİ

Girişimciliğin önemi; toplumsal ihtiyaçların saptanması, bu ihtiyaçları karşılamaya yönelik uygun yatırımların gerçekleştirilmesi ve bunların sonucunda istihdam, gelir, yaşam ve kalitesinin artırılması ile ilgilidir.

Varlığı koruma, bağımsızlık, demokratik rejim Girişimcilik ülke kalkınmasında olduğu

kadar, günümüzde bölgesel, yöresel (yerel), kentsel, kırsal kalkınmada önemi hızla artan bir olgudur.

Page 23: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

•Ülkemizde son yıllarda bölgeler ve iller arasında gözlenen hızlı değişmeler makro politikalar yanında, girişimcilik faktörüne olan ilgiyi artırmıştır.

GİRİŞİMCİLİĞİN ÖNEMİ

Kısaca girişimciliğin önemi kalkınmaya sağladığı katkılar açısındandır.

Oynamaktan maksat kazanmaktır. Girişimcilikten maksat kalkınmaktır.

Page 24: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİNİN AMACI:

Girişimci bir mal veya hizmeti üretmek, pazarlamak için kendine ait ya da başka kişi ya da kurumlardan sağladığı kaynaklarla üretim faktörlerinin bir araya getiren, bu faaliyeti yaparken ortaya çıkabilecek zararı da göze alan kişidir.

Buna göre girişimcinin başlıca amaçları şunlardır: İşletmenin stratejisini belirlemeYönetim organizasyon politikalarını belirlemeÜretim faktörlerini temin ederek üretim faaliyetine geçmeYeni mal ve hizmetler bulma, yeni üretim yöntemleri, dağıtım kanalları

araştırmakÇevreyi takip etme. İşletmenin karşısına çıkacak gelişme ve değişmelerin

fırsat mı yoksa tehdit mi oluşturacağını tahmin etme. Fırsatların değerlendirilmesi, tehditlerden zarar görülmemesi için gerekli tedbirleri alma

Teknolojideki değişme ve gelişmeleri üretim sürecine uygulayabilme faaliyetlerinin daha ucuz ve kaliteli yapılabilmesi için sürekli çaba içinde bulunma ve çeşitli riskleri karşılamak.

Page 25: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİNİN TOPLUMSAL MİSYONU

Girişimcilerin bulundukları topluma karşı çok önemli misyonları vardır. Bunları kısaca şöyle sıralayabiliriz:

1. Az gelişmiş ülkelerde en önemli sorunlardan biri işsizliktir. İşsizlik ürün/hizmet üretimi için yeni yatırımların yapılmaması sonucunda doğar. İşsizlikten kurtulmanın en etkin yolu , kişilerin kendi işlerini kurmalarıdır. Girişimci sayısı ne kadar artarsa , istihdam oranı da o kadar artar.

Page 26: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİNİN TOPLUMSAL MİSYONU

2. Girişimci sayısının artması ile toplumsal refah düzeyi , insanların hayat standartları da yükselecektir.

• Girişimcilikte asıl amacın, daha çok para kazanmak olarak düşünülse de , para sadece bütünün bir parçasıdır. Asıl amaç toplumsal yaşam kalitesini artırmaktır. 3. Girişimciler hem bilim ve teknolojiyi

kullanarak, hem de bu alanlara kaynak aktararak bilim ve teknolojinin gelişmesine ön ayak olurlar.

4. Girişimciler yurtdışında, kendi ülkelerinin reklamını yaparlar.

Page 27: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİNİN TOPLUMSAL MİSYONU

5. Girişimciler kullanılmayan potansiyelleri kullanarak , bunların atıl olmalarını önlerler.

• Örneğin turistik bölgelerde insanların evlerini pansiyon olarak kullanmaları.

Girişimcilikle ilgili diğer kavramlar:EsnaflıkTacirlikİşletme sahipliğiTeknisyenlik- teknotraklık

YöneticilikAlt düzey

yöneticilerOrta düzey

yöneticilerÜst düzey

yöneticilerFabrika

yöneticiliğiLiderlikKoçluk

Page 28: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Girişimciliğin temel fonksiyonlarI

• Yeni mal veya hizmet üretmek• Yeni üretim yöntemleri geliştirmek ve

uygulayabilmek• Endüstride yeni organizasyonlar

kurabilmek• Yeni pazarlara ulaşmak• Hammaddelerin vb maddelerin(yarı

mamul) yeni kaynaklar bulmak

Page 29: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Girişimci herşeyden önce bir insandır. Bu nedenle girişimciler yaşadıkları sosyo- ekonomik ortamın ürünüdürler. Fakat girişimciyi diğer insanlardan ayıran bir takım özellikler vardır ki bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Kaynaklar hakkında öngörüde bulunmak, işi planlamak

• İnsanlar ile çalışmak, onları örgüt içinde bulunmaya razı etmek

• Girdi sağlamak, örgüt içinde girdileri işleyerek tekrar kullanıma sunmak ve kar sağlamak

Girişimciliğin temel fonksiyonlarI

Page 30: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu
Page 31: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİLİKTE BAŞARI FAKTÖRLERİ

Page 32: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİLİKTE BAŞARI FAKTÖRLERİ

Page 33: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu
Page 34: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GİRİŞİMCİLİKTE BAŞARISIZLIK NEDENLERİ

Page 35: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Girişimcilik TürleriGirişimcilik değişik bakış açılarından farklı

biçimlerde tanımlanabilir. Bunlardan bazıları aşağıda sunulmuştur.

FIRSAT GİRİŞİMCİLİĞİ

Fırsat girişimciliği temelde, pazardaki mevcut fırsatları görerek ya da potansiyel fırsatları sezinleyerek, mevcut olan bir mal veya hizmeti pazara sunmaktır.

Girişimci, geleceğe ait öngörülerde bulunarak, doğabilecek fırsatları kollar ve karlı olabilecek alanlara yatırım yapar.

Page 36: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

•Bu tür girişimcilik, pazardaki fırsatları değerlendirebilecek görüş açısına ve kar edebilecek biçimde kaynaklan organize ederek, organizasyon yeteneğini gerektirir.

•Fırsat girişimciliğinde pazardaki potansiyel fırsatların kollanması ve buna göre yatırımlara girilmesi önemlidir.

Girişimcilik TürleriFIRSAT GİRİŞİMCİLİĞİ

Page 37: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

YARATICI GİRİŞİMCİLİKGirişimcilik Türleri

Yaratıcı girişimcilik, yeni bir fikir veya buluşu, ya da mevcut olan bir mal veya hizmetin dizayn, fiyat, kalite gibi yönlerden iyileştirilerek pazara sunulmasıdır.

• Yaratıcı girişimcilikte mevcut ürünlerde tasarım veya kullanım itibari ile bazı değişiklikler yapılması, hatta, tüketici beklentilerinin de ötesinde mevcut olmayan ürünleri yeni bir fikir veya buluşun pazara sürülmesi şeklinde üreterek, piyasaya sunmak önemlidir

Page 38: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Fırsat girişimciliğinde pazardaki potansiyel fırsatların kollanması ve buna göre yatırımlara girişilmesi , yaratıcı girişimcilikte ise mevcut ürünlerde tasarım veya kullanım itibarı ile bazı değişiklikler yapılması hatta işletmelerin tüketici beklentilerinin de ötesine geçerek mevcut olmayan ürünleri yeni bir fikir veya buluşun pazara sürülmesi şeklinde üreterek müşterilerin kullanımına sunmaları önemli bir ayrıntıdır.

Girişimcilik TürleriYARATICI GİRİŞİMCİLİK

Page 39: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

• Piyasadaki gelişmeleri izlemekle yetinen, bu gelişmelere göre davranan, yenilik yapan girişimcilerin yolundan gitmeyi içeren girişimcilik türüdür. Bu girişimcilik türünde girişimcilerin yeni girişimcileri izlemekle yetindikleri görülmektedir. Fakat girişimciliğin dinamik yapısı nedeniyle roller her an değişmektedir. Başlangıçta dinamik bir hareket yeteneği kazanan yenilikçi bir girişimci zamanla takipçi bir girişimci haline gelebildiği gibi zamanla takipçi bir girişimcinin yenilikçi bir girişimci durumuna gelmesi de sözkonusudur.

Girişimcilik Türleri

Takipçi girişimcilik

Page 40: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Girişimcilik TürleriİÇ GİRİŞİMCİLİKFaaliyet halindeki organizasyonlardaki girişimcilik olarak ele

alınan iç girişimcilik; organizasyonel ve genel ekonomik gelişmede çok önemli bir dinamik unsur olarak değerlendirilmektedir. İç girişimciliğin önemi, işletmeleri gerek karlılık gerekse ekonomik büyüme bakımından yeniden canlandırması ve performanslarını iyileştirmesinde yatmaktadır.

Page 41: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

• iç girişimcilik (intrapreneurship); kurulu bir düzende ve işleyen bir yapıda, tüm insan kaynakları tarafından sürdürülen girişim yaklaşımıdır.

• Genel Müdür’den Genel Hizmetli’ye yayılan yelpazede,” yaratıcılık-yenilikçilik açılımlı değer yaratma ve fayda sağlama süreci”dir.

Girişimcilik Türleri

İÇ GİRİŞİMCİLİK

Page 42: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

• iç girişimcilik; özünde, “Kurum İçi Açık İnovasyon” yaklaşımıdır. Diğer bir anlatımla, kurum insan kaynaklarının inovasyon yetkinliğinin -“sinerjik” biçimde- eklemlenmesidir.

Girişimcilik TürleriİÇ GİRİŞİMCİLİK

İNOVASYON NEDİR?

Yaygın bir yanılgı, alışılagelmiş kalıpların ötesine geçemeyen her türlü yeniliğin inovasyon sanılmasıdır.Unutmayınız ki; var olan kalıpları aşamayan bir yenileşme çabası, inovasyon olmaktan uzaktır.İnovasyon, bazen “yaratıcı düşünce” ile eş anlamlı kullanılmaktadır.

Page 43: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Girişimcilik Türleri

İÇ GİRİŞİMCİLİK

İNOVASYON NEDİR?

Yaratıcı düşünce, yalnızca “inovasyon hammaddesi”dir. Şöyle ki; yaratıcı düşünce “ticarî ya da sosyal fayda”ya dönüştürebilirse, ancak o zaman inovasyon gerçekleşmiş olur.İnovasyona ilişkin diğer bir yanlış anlama ise, bu kavramın sadece ürün AR-GE’si çerçevesinde düşünülmesidir.Bilinmelidir ki; inovasyon, yalnızca “ürün odaklı” bir kavram değildir.İnovasyon kavramı, zaman zaman da “buluşçuluk – icat” ile aynı şey zannedilmektedir.Ne var ki; buluşçuluk – icat (örneğin, patentlendirilmiş bir ürün) “ticarî katma değer” ya da “sosyal katma değer” sağlamadıkça, inovasyondan söz edilemez. Prof. Dr. İsmail Üstel

Page 44: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

• Kardeş Kavramlar:

Girişimcilik Türleri

İÇ GİRİŞİMCİLİK

KURUM İÇİ GİRİŞİMCİLİK KURUMSAL GİRİŞİMCİLİKÖRGÜT İÇİ GİRİŞİMCİLİKİÇSEL GİRİŞİM SÜREKLİ GİRİŞİM ÖĞRENEN ÖRGÜT GİRİŞİMCİLİĞİGİRİŞİM ODAKLI KURUMSAL DAVRANIŞ

İç girişimcilik, şöyle de tanımlanabilir: Kurumdaki bireysel akıl / ortak akıl birikiminin, kurumun varlık gerekçesine (misyonuna) ve ufuk hedefine (vizyonuna) yönelik girişimlere dönüştürülmesidir.

Page 45: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

İç Girişimcilik Ön Koşulları

İç girişimcilik uygulamalı felsefesinin sürdürülebilir biçimde uygulanabilmesinin ön koşulları şunlardır:•Kavramı “adanmışlık düzeyinde” destekleyen lider-yöneticilerin varlığı•Kavramın stratejik planda ağırlıklı olarak yankılanması•Gerekli dozda yetki devri ve inisiyatif kullanma olanağı•Kurumsal aidiyet (işe gelirken, yüreğini de getirmek)•İçsel motivasyonun (“psikolojik sermaye”nin)  güçlendirilmesi : Koçluk•Mesai saatleri içinde ayrılan yeterli “zaman bütçesi” (mesainin en az % 15’i)•Gerçek ve sanal katılım – etkileşim – paylaşım ortamları•İç girişimcilik konusunda seçici ve duyarlı performans yönetimi sistemi•İç girişimcilik temalı kurum içi halkla ilişkiler, sosyal pazarlama ve savunuculuk etkinlikleri•“İç girişimcilik dostu” kurum kültür iklimi

Girişimcilik Türleri

Page 46: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

BAĞIMSIZ GİRİŞİMCİLİK

Girişimcilik Türleri

Girişimcilik, yeniliklerin ortaya çıkarılması, yeni istihdam yaratılması, yeni işletmeler kurulması ve ekonomik büyümenin ve toplumun refah seviyesinin artırılması bakımlarından ekonomik ve sosyal hayatta oynadığı rollerle ilgilidir.

•Bununla birlikte, girişimsel davranışın ve eğilimin mevcut organizasyonlarda oynadığı roller özellikle ülkemizde henüz yeterince ele alınamamaktadır.

Buna göre bağımsız girişimcilik, girişimciliğin ekonomik ve sosyal hayatta oynadığı rollerin sınırlı biçimde ve daha çok yeni işletmelerin kurulması şeklinde algılanması ile ilgilidir.

Page 47: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

• Sanayileşme sürecinin başlangıcında görülen bu girişimcilik tipidir.

• Karar yetkisi tek kişinin elindedir.• Bu kişi işletmenin hem sahibi hem de yöneticisi

durumundadır. • İşletme için uzmanlaşma ve iş bölümü henüz

gelişmemiştir.

YATIRIMCI GİRİŞİMCİLİK

Girişimcilik Türleri

Kişisel (Bireysel) Girişimcilik

Page 48: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

• Sanayileşmenin gelişmesi ile birlikte işletme içinde iş bölümü ve uzmanlaşma artmıştır. Finansman, üretim, pazarlama, araştırma vs. gibi yeni görevler/işlevler doğmuştur.

• Bu durumda girişimci söz konusu alt dallara ilişkin her biri ayrı uzmanlık gerektiren görev ve yetkilerin büyük bir kısmını daha alt yüzeydeki yöneticilere bırakırken kendisi uzun dönemli stratejik kararların özellikle yatırım kararlarını alınması görevini üstlenmiştir.

• Yatırımcı girişimcilikte sermaye sahibinin egemenliği ve yönetiminde son sözü söyleme hakkı sürmektedir.

• İşletmeyi yine tek başına kontrol etmektedir. Ancak günlük işlerin yürütülmesini alt düzey yöneticilere bırakmıştır.

PAYLAŞIMCI/KATILIMCI GİRİŞİMCİLİKGirişimcilik Türleri

Page 49: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Yatırıma dayalı girişimcilik tipinde deneyime dayalı yöneticilik bilgisi yeterli olurken, zamanla işletme yönetim ve sorunlarının bilimin konusu olmasıyla, eğitilmiş yöneticiler yetişmeye başlamıştır.

YÖNETİCİ TİPİ GİRİŞİMCİLİKGirişimcilik Türleri

•Böylece girişimcilik bilgisi olmayan sermayedar, uzman bilgiye ihtiyaç duyulan işletmesinde, profesyonel yöneticilerle çalışmak zorunda kalmıştır. Sonuçta işletmenin yönetimini bir kişi değil, bir grup üstlenmiştir.

Page 50: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

BİLİŞİMCİ GİRİŞİMCİLİK Girişimcilik Türleri

• Bilgi toplumunda bilişim teknolojisinin bilgi üretimini hızlandırması sonucu bilginin hem hacmi hem de göreceli önemi artırmıştır. Bu bilgiler, girişimcinin kararlarını belirleyecektir. Girişimci riskini en aza indirmek ve en yüksek karı elde edebilmek için kendini belli bir bilgi yüküyle donatarak karar ve tercihlerinde akılcı olmak zorundadır.

•Ayrıca girişimci ekonomik ve toplumsal alanlarda köklü yeniliklerin ve girişimlerin kaynağı durumundadır. Çünkü bu buluşlara üretim sürecine ve ticari ilişkilere aktararak yenilik şekline dönüştüren girişimcilerdir.

Page 51: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

• Bilişimci girişimciliği şu şekilde formüle edebiliriz:

Girişimcilik TürleriBİLİŞİMCİ GİRİŞİMCİLİK

Page 52: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

BİLGİSİZ VE BİLİNÇSİZ/KOPYACI GİRİŞİMCİLİKGirişimcilik Türleri

• Bilişimci girişimciliğin gereği gibi uygulanamaması durumunda buna karşıt terimlerle ifade edilebilecek değişik girişimci türleri söz konusu olabilir. Bunlardan birisi, eksik veya yanlış bilgi ile girişimciliğe yönelme anlamında bilgisiz girişimcilik olarak isimlendirilebilir.

• İş alanlarının ve sektörlerin artan bilgi gereksinimine cevap verebilecek bilgi donanımına sahip olmamayı ifade eder.

• çevresinden gördüğü kadarıyla, onların faaliyetlerini taklit ederek girişimcilikte bulunmaktır. Bu tür girişimcilik için kopyacı girişimcilik terimi kullanılabilir.

Page 53: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

STRATEJİK GİRİŞİMLER

• Küresel rekabetin artması ile yaygılaşmıştır.• İşletmeler arasında dayanışma ve kaynak

birleştirme faaliyetlerinin genel adıdır/şeklidir.•Ortak dağıtım kanallarını kullanma•Ortak bilgi bankası oluşturma•Ar-Ge birimlerinin birleştirilmesi•Ortak Girişimler oluşturma (İş Ortaklıkları)

http://www.stratejikisler.com 

Page 54: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Ortak Girişimcilik• İş Ortaklıkları - Joint Venture

Belli bir iş için kurulan ortaklıklar. Genellikle büyük çaplı proje tipi taahhüt işlerinde, farklı uzmanlık gerektiren işlerde işbirliği yapma şeklinde olur

• Örn; Baraj, Boğaziçi Köprüleri, Metro inşaatı vb.

Page 55: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Başarılı ve başarısız bir işadamı, kişisel ve buna bağlı olarak karar alma yeteneği ile birbirinden ayrılmakla birlikte bir işe başlarken gözönünde bulundurulması gereken bazı başarı faktörleri de vardır. Bunlar;

• İş olanağının bulunması• İşe başlamak için uygun zamanın seçilmesi• Yönetim yeteneği ve tecrübesi• Öz sermaye ve kredi olanakları• Riske karşı sigorta

Page 56: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

İŞLETMELERİN KURULUŞ SÜRECİ VE AMACI

• Optimum kuruluş yeri maliyetin en düşük karın ise en yüksek olmasını sağlayan yerdir.

Kuruluş yeri: işletmenin amaçlarına ulaşmada faaliyetlerini verimli, ekonomik ve karlılık ölçütlerine uygun şekilde yürütmesine imkan veren yerdir.

Konumluk yeri: belirlenen kuruluş yeri içinde işletmenin faaliyetlerini yürütmek üzere fiziksel mekan olarak kurulduğu ya da açıldığı yer.

Page 57: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Kuruluş Yeri Etmenleri:

• Taşıma• Hammadde• Pazar alanı• İşgücü• Su ve su kaynakları• İklim koşulları• Sosyal ve kültürel koşullar• Şehir ve bölge yöneticilerinin davranışları• Vergi, resim ve harçlar ile teşvik önlemleri• Enerji kaynakları• İşletme dışı artırımlar• Jeolojik koşullar

Page 58: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

KURULUŞ YERİ???BÖLGE SEÇİMİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ???

Pazara Yakın Olma Hammaddelere Yakın

Olma Vergi Oranları İş İklimi Ücret Oranı Emek Piyasalarındaki

Koşullar

Page 59: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

ŞEHİR SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR

KURULUŞ YERİ

Populasyon Trendleri Rekabet Ulaşım Olanakları Kamu Hizmetlerinin

Kalitesi,Maliyeti ve Yerel Düzenlemeler

Yaşam Kalitesi Kümelenme Topluma Uyum Gösterme

Page 60: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

KONUMLUK YERİN SEÇİMİ(= PERAKENDE VE HİZMET İŞLETMELERİNDE)

KURULUŞ YERİ

Ticari Alan Ölçeği Perakende Uyumluluğu Rekabetin Derecesi Ulaşım Altyapısı Politik Engeller Müşteri Trafiği Park Yeri Olanakları Tanınmışlık Genişleme olanakları Görünürlülük Fiziksel,Irksal ve Duygusal Engeller

Page 61: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

KONUMLUK YERİN SEÇİMİ(= ÜRETİM İŞLETMELERİNDE)

KURULUŞ YERİ

Serbest Bölgeler Küçük ve orta Ölçekli Sanayi

Siteleri Organize Sanayi Bölgeleri İnkübatörler Endüstri Bölgeleri Teknoloji Geliştirme Bölgeleri

İNKÜBATÖR NEDİR?

Page 62: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

PAZAR ARAŞTIRMASI VE TALEP TAHMİNİ

Toplanan veriler sonucunda bir talep tahmini yapılır. Talep tahmini ilgili pazarda üretilmesi düşünülen mal veya hizmetin ne kadar talep edileceğini ifade eder. Talep iki şekilde incelenmektedir.

1. Potansiyel talep, pazarda mevcut şartlar altında tüketicilerin sayısı veri iken satın alınabilecek toplam mal veya hizmet miktarıdır.

2. Fiili talep, belli bir dönemde talebin ne kadar olduğunu gösterir.

Page 63: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

KURULUŞ AŞAMALARI

İşletme kuruluş çalışmaları bir süreç şeklinde işler ve herbiri son derece titiz çalışmayı gerektiren analizleri kapsar. Proje yatırım düşüncesinin oluşmasından sonra kuruluş aşamasının en önemli ve en kapsamlı çalışmasını içeren fizibilite etüdleri yapar.

Girişimci açısından yatırım parasal sermayenin bina, arazi, makine ve stoklar gibi maddesel ve patent veya imtiyaz şeklindeki maddi olmayan değerlere dönüştürülmesidir.

İşletme açısından yatırım işletmeye ileride gelir sağlamak amacıyla yapılan her türlü harcamadır. Bu açıdan değerlendirildiğinde arsa, bina, makinalar, lisans, patent hakkı ve firma değeri için yapılan her tür harcama yatırım harcamasıdır.

Page 64: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Proje yatırım düşüncesi

Amaçlar açısından ele alındığında işletmelerin yaptıkları yatırımlar ÜRETİM AMAÇLI ve MALİ AMAÇLI YATIRIMLAR olarak ikiye ayrılır.

Üretim amaçlı yatırımlar:1. Sabit sermaye yatırımları

kuruluş yatırımlarırasyonelleştirme yatırımlarıtevsi yatırımlarıyenileme yatırımları

2. Stok yatırımları

Page 65: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Kuruluş yatırımları yeni kurulan bir işletmenin mal ya da hizmet üretimin gerçekleştirmek için gerek duyduğu varlık değerlere yaptığı harcamalardır. Rasyonelleştirme yatırımları mevcut tesis veya üretim yöntemini geliştirerek daha çağdaş tesis ya da üretime yöntemine göre organizasyonun yeniden şekillendirilmesi amacıyla(reorganizasyon) yapılan yatırımlardır. Tevsi yatırımlar, kurulu bir işletmenin üretim kapasitesini artırmak amacıyla yaptığı yatırımlardır. Yenileme yatırımları ekonomik ömrünü dolduran sabit değerlerin yenilenmesine yönelik yatırımlardır. Stok yatırımları işletmenin hammadde, yarı mamul, mamul ve yardımcı malzemeler için yaptığı harcamalardır. Stok yatırımlarını sermaye yatırımlarından ayıran en önemli fark yatırımın süresidir. Finansal planlama açısından ele alındığında sabit sermaye yatırımları uzun süreli, stok yatırımları ise kısa süreli yatırımlar olarak kabul edilir.

ÜRETİM AMAÇLI YATIRIMLAR

Page 66: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

MALİ YATIRIMLAR

• Sermayenin üretim dışında mali bir kazanç sağlamak amacıyla hisse senedi, tahvil veya hazine bonosu gibi alanlara yönlendirilmesidir. Yatırım projesi kavramı yatırıma göre daha kapsamlı bir kavramdır. İleride belli bir ekonomik

yarar sağlayacağı umularak yapılan yatırımla ilgili olarak geliştirilen bir plandır. yeni bir işletmenin kurulması, mevcut bir tesisin genişletilmesi, işletmenin kullandığı teknolojilerin geliştirilmesi veya yenilenmesi, alt yapı hizmetleri, sağlık ve eğitime yönelik çalışmalar gibi her türlü harcama ve çaba yatırım projesi olarak değerlendirilir.

Page 67: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Fizibilite(yapılabilirlik )çalışmaları

Rasyonel yatırım alanlarının tespit edilebilmesi için çeşitli etütler yapılır. Bunlar; OLANAK ETÜDÜ ve FİZİBİLİTE ETÜDÜDÜR. Olanak etüdü ülkenin doğal kaynakları diğer üretim faktörlerinin durumu, ithal ikamesinin olup olmaması durumu, ülkede izlenen ekonomi politikaları ve rakiplerin durumu gibi konularda yapılan araştırmaları kapsar.

Yatırım kararlarının öncesinde durum değerlemesi. Türkçede yapılabilirlik olarak bilinen bu terim, daha ziyade fizibilite etüdü olarak kullanılır. Fonların ve imkanların kullanımını gerektiren hemen her yerde, gelecekte kazanç getirecek bir işe kalkışıldığında, söz konusu olacak yatırımın değer olup olmadığını, ne ölçüde karlı olabileceğini ortaya koymak için yatırım projesi ile ilgili önemli bütün hususların değerlendirilmesine ihtiyaç duyulur. Bu amaçla yapılan çalışmalara fizibilite çalışması denir. Değerleme sonucunda karlı bulunan yatırımlar için fizibil dir denilir

Page 68: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Fizibilite çalışması yeni bir yatırım kararı için yapılabileceği gibi, mevcut tesislerin genişletilmesi, yenilenmesi maksadıyla da yapılabilir. Bu çalışmalar bazen bir istek sonucu da gündeme gelir. Yatırım için ihtiyaç duyulacak kredileri ve teşvikleri sağlayacak kamu veya finansman kuruluşları bu işin yapılabilirliğini görmek için bir fizibilite raporu talep ederler. Bu durumda müteşebbis şartlarına uygun bir fizibilite etüdü hazırlamak zorunda kalır.

Fizibilite(yapılabilirlik )çalışmaları

Page 69: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Bir fizibilite çalışmasında esas itibariyle beş ana konuda bilgiler toplanıp bir değerleme yapılmaya çalışılır.

• 1. Piyasa incelemesi: Üretilmesi düşünülen mal veya hizmetin çeşitini, özelliklerini, muhtemel satış fiyatını, hangi pazarlarda veya pazar dilimlerinde ne kadar satılabileceğini, satış dönemlerini, sağlayacağı ihracat, istihdam, katma değer gibi iktisadi faydaların neler olacağı değerlendirilir. Bu maksatla ayrıntılı piyasa araştırmalarına girişilir.

• 2. Kuruluş yeri incelemesi: Bir işletmenin iktisadi ve sosyal bakımdan maliyetinin en az; buna karşılık sağlayacağı faydaların en fazla olması esastır. Bu maksatla, yatırım için en uygun yerin belirlenmesine ihtiyaç duyulur. Hammadde, enerji, işgücü, pazara yakınlık, tabii şartlar, ulaşım imkanları, gelişme potansiyeli ve daha birçok faktör dikkate alınarak en rasyonel kuruluş yeri tayine çalışılır.

Fizibilite(yapılabilirlik )çalışmaları

Page 70: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

3. Mali inceleme: Fizibilite etüdünün bu bölümünde yatırımın toplam maliyeti, sabit ve değişir giderlerinin yapısı, işletme sermayesi ihtiyaçları, aylar ve yıllar itibariyle nakit akışları ve finansman programı, üretime geçtikten sonra nakit akışları, başabaş üretim miktarları ve yatırımın kara geçiş zamanı gibi hususlar değerlendirilir.

4. Teknolojik inceleme: Üretimde kullanılacak teknik ve teknolojiler ile, alternatif üretim teknikleri ve her tekniğe göre ortaya çıkacak ham ve yardımcı madde ihtiyaçları, bunların gerektirdiği makina ve teçhizat ile, bunlara ait girdi-çıktı analizleri, yerleşme planı, inşaat ve montaj işlerinin nasıl yapılacağı, tedarik kaynakları, istihdam edilecek personelin miktar ve özellikleri gibi hususlar bu bölümde değerlendirilir.

5. Hukuki inceleme: Yatırım projesinin hazırlanma safhasından kuruluş yerinin seçimi, yatırımın gerçekleştirilmesi, işletmenin faaliyete geçip malların pazarlanmasına kadar uyulması gereken kanun, tüzük ve yönetmelikler, yatırım üzerinde yapacağı muhtemel etkiler ve getireceği fırsatlar bakımından değerlendirilir.

Fizibilite(yapılabilirlik )çalışmaları

Başlıca bu bölümlerden meydana gelen fizibilite etüdü ardından sonuç olumlu (yapılabilir) bulunursa, yatırım için bir ön proje hazırlanır. Daha sonra, kesin proje haline getirilecek uygulamaya geçilir.

Page 71: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

KAPASİTE KULLANIMI ve BAŞABAŞ NOKTASI ANALİZİ

İşletmeler belirli bir kapasite düzeyinde faaliyette bulunurlar. Kapasite sınırsız değildir. İşletmeler sınırlı kapasite ile mal ve hizmet üretiminde bulunurlar. İşletmelerin belirledikleri hedeflere ulaşabilmeleri içinse kapasitelerini tam olarak kullanmaların gerekir. Arzu edilen işletmelerde atıl kapasitenin bulunmamasıdır.

KAPASİTE KAVRAMI:Çoğunlukla bir yıl olarak alınan işletmenin belirli bir dönemde mevcut kaynaklarını

kullanarak elde edebileceği maksimum üretim miktarını ifade eder. KAPASİTE TÜRLERİ:

TEORİK (MAKSİMUM) KAPASİTENORMAL(PRATİK) KAPASİTEGERÇEK(FİİLİ)KAPASİTEAYLAK(BOŞ) KAPASİTEZORLANMIŞ KAPASİTEOPTİMUM KAPASİTE

Page 72: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

TEORİK(MAKSİMUM) KAPASİTE

• Bir işletme, makine veya teçhizatın, hiçbir bekleme gecikme, arıza, aksam veya duraklama olmadan ulaşabileceği en yüksek üretim miktarıdır. Diğer bir deyişle, maksimum kapasite, “teknik açıdan yapılabilir” nitelikte olup, üretimde herhangi bir sıkılma, bozulma, işgücü veya hammadde tıkanıklığı, diğer üretim darboğazları ile maliyetleri göz önünde bulundurmaz Maksimum üretime ulaşmak için fazla çalışma, kadar, yardımcı hizmetler, araç-gereç ye aşırı yıpranma da üretim maliyetlerinin normal düzeyini aşmasına yol açar.

Page 73: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Genellikle,tesis kapasitesi olarak maksimum kapasite düşünülürse de, bir işletme veya tesisin tahmin edilen hakiki üretim kapasitesinin sürekli olarak maksimum kapasitede kalması, çok zor, hatta imkansızdır, Çünkü, bakım-tamirler, beklemeler, duraklamalar, montaj ve ayarlamalar, çalışmaya hazır hale getirmeler, çalışma yanılgılarından değeri gecikmeler v.b., makinelerin veya işletmelerin belirli çalışma sürelerinin % 100’ünü doldurmalarına imkan vermez. Bu tür gecikme ve beklemelere, “faaliyet kesilmeleri” denilir. İşte, maksimum, kapasiteden bu faaliyet kesilmeleri çıkarılırsa, normal veya pratik kapasiteye ulaşılır.

Şu halde daha pratik bir kavram olan bu kapasite, salt kurulu tesisi değil, normal duraklamalar, tatiller, tamirler, gereç değişiklikleri, istenen vardiya şekilleri ve birleştirilecek ana makinelerin bölünmezlikleri gibi tesisin teknik özelliklerini içeren normal çalışma koşulları yanında uygulanan, işletme sistemi de göz önüne alınarak ulaşılabilen üretim miktarını verir.

Bir işletmenin üretim tesislerinin kurulu kapasitesi yıllık 60 000 ton iken, normal veya pratik kapasitesi 50 000 ton olabilir. Değişik şartlara ve endüstri kollarına göre de fark etmekle beraber, normal kapasitenin maksimum kapasitesinin % 75-80 civarında olabileceği ileri sürülmektedir.

NORMAL(PRATİK) KAPASİTE

Page 74: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

OPTİMUM KAPASİTE

Birim başına sabit ve değişken giderler toplamının minimum olduğu kapasiteye “optimum kapasite” denir. Şu halde,.konuyu maliyetlerle ilişkili olarak, ekonomik açıdan ele alan bu kapasite kavramı, üretim tekniği değişmediğinde bir işletmenin minimum maliyetlerle üretilebileceği mamulün miktarını vermektedir Maksimum kapasitenin teknik niteliğine karşın, bu ekonomik kapasitedir; ancak şunu da hemen belirtmek gerekir ki, bunun ölçümü diğerlerine göre daha zordur. Optimum kapasite, normal kapasite dolaylarındadır.

Optimum kapasite ile yine ekonomik bir kavram olup, daha önce üzerinde durulan “optimum işletme büyüklüğünü” birbirine karıştırmamak gerekir. Herhangi bir işletme, optimum büyüklükte olsun veya olmasın, o işletmenin kapasitesinin, “maliyet giderlerini minimum düzeyde tutarak” kullanılabilecek bir sınırı vardır. İşte işletme kapasitesinin bu sınırı optimum kapasiteyi ifade eder.

Page 75: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

GERÇEK(FİİLİ)KAPASİTE

Fiili kapasite, işletmenin herhangi, bir dönemdeki fiili veya gerçekleşen üretim kapasitesini ifade, eder. Normal kapasite, her zaman için “ulaşılabilir ‘üretim miktarını” verir ve bu açıdan gerçekçi bir “tam kapasite”dir. Ancak, işletmenin normal kapasitede çalışmasını gerektirmeyen veya bunu aşması gerektiren durumlar (örneğin, talep düzeyinin düşüklüğü nedeniyle daha az veya bazen de aksi bir durumda daha yüksek üretim) söz konusu olabilir. Esasen bir işletmenin her zaman normal kapasitede çalışması istisnai bir haldir.

Atıl (Boş, Kullanılmayan) Kapasite

İşletmenin belirli bir dönemdeki fili veya gerçekleşen üretim miktarı (fiili kapasitesi) normal kapasitesinin altında ise aradaki fark atıl kapasiteyi” gösterir. Atıl veya kullanılmayan kapasite’, “boş kapasite”, “aylak kapasite” gibi adlar da verilir.

Page 76: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Özet:Girişimcilik özellikleri

İş ve görevlere bağlanma Belirsizlikle yaşama becerisi ve orta düzeyde risk alma Fırsatları yakalama Objektif olmaGeri bildirim ihtiyacı İyimserlikParaya olan tutumProaktif yönetim Bağımsız olmaBaşarma ihtiyacı İçsel kontrol odağı

Page 77: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Girişimciliğin ÖnemiEkonomik büyüme ve işsizlik sorunuRekabet ortamıToplum menfaatleriBireysel menfaatler

GİRİŞİMCİLİĞİN AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI

Bağımsızlık-Başarma Duygusu-Saygınlık elde etme-Kar elde etme-Kişisel gelişime olan katkısı

ÖZET:

Page 78: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Girişimsel Karar Verme Süreci ve Girişimciliği Etkileyen Faktörler

Yeni iş kurma isteğinde bireyin kültürü, alt kültür, aile,öğretmenler, meslektaşlar, arkadaş çevresi etkili olmaktadır. Ancak yeni bir şirket kurmayı mümkün kılan ve bu anlamda etkileyici unsurlar şunlardır:

1-Devlet2-Alt yapı3-Pazarlama4-Rol modelleri5-Finansal kaynaklar

Bir ülkedeki girişimcilik düzeyini, etkileyen faktörler; kültür, altyapı, sosyal faktörler, ekonomik faktörler, bilgi alt yapısı, finansman olanakları, teknoloji kapasitesi, piyasa yapısı, bireysel özellikler, yasalar ve düzenlemeler gibi çeşitli unsurlara bağlıdır.

ÖZET:

Page 79: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

KÜÇÜK İŞLETMELER1-Küçük İşletme Tanımı ve Çeşitleri

Küçük işletmeler, Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomilerin bel kemiğini oluşturmaktadır.Emek yoğun çalışan işletmelerden,teknoloji yoğun çalışan işletmelere kadar bir çok sektörde küçük işletmelerin varlığını görmek mümkündür.Büyük işletme(modern işletme) tanımına bakıldığı zaman,çok iyi tanımlanmış özellikler gösterirken;aynı kolaylığı küçük işletmeler açısından söylemek güçtür.

Ölçek büyüklüğü olarak gerek ülkemizde gerek diğer ülkelerde ikili ya da üçlü sınıflandırma benimsenmiştir. İkili sınıflandırma şöyledir:

-Küçük ve orta ölçekli işletme,

-Büyük işletme.

Üçlü sınıflandırmada ise şu şekilde ele alınmaktadır:

-Küçük ölçekli işletme,

-Orta ölçekli işletme,

-Büyük işletme.

ÖZET:

Page 80: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Küçük işletme tanımında bir takım nitel ve nicel kriterler esas alınmaktadır. İşletme büyüklüğünü belirlemede kullanılan nicel ölçütler şunlardır;

yıllık satışlar, yıllık karlar, bilanço büyüklüğü, öz kaynak miktarı,yatırım miktarı ve çalışan personel sayısıdır.

İşletme büyüklüğünü belirlemede kullanılan nitel ölçütler ise şunlardır; Yönetim şekli, hissedarların sayısı, sektördeki göreli durumu, hukuki şekli ve bölgeye yönelik olup olmama. Genellikle büyüklük saptamada ölçme kolaylığı açısından nicel ölçütler daha çok kullanılmaktadır.

Özet:

Page 81: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Türkiye’de Küçük ve Orta Büyüklükte İşletme Tanımı

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından AB mevzuatına uyumlu KOBİ tanımını ilişkin kanun tasarısı hazırlanmıştır. Küçük ve orta büyüklükte işletmelerin tanımı nitelikleri ve sınıflandırılması hakkında yönetmelik taslağını 5. maddesinde AB esasları ile uyumlu olarak yapılan KOBİ tanımı ve sınıflandırılması şöyledir:

1-Mikro işletme: On iki kişiden az çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ve /veya mali bilançosu bir milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan işletmeler

2-Küçük işletme: Elli kişiden az çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ve/veya yıllık mali bilançosu beş milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan işletmeler

3-Orta büyüklükteki işletme: İki yüz elli kişiden az çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ve/veya yıllık mali bilançosu yirmibeş milyon Yeni Türk lirasını aşmayan işletmeler

ÖZET:

Page 82: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

Küçük İşletmelerin Önemi

1-İşsizlik ve Üretime Olan Katkıları2-Bazı Endüstrilerde Önemli Bir Paya Sahiptir3-Rekabet Potansiyeli4-Diğer

KÜÇÜK İŞLETMELERİN SAHİP OLDUĞU ÜSTÜNLÜKLER

-Esneklik-Niş Pazar-Hızlı karar alma süreci-Tüketicilerle direkt temas

ÖZET:

Page 83: Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇k  kavrami  ve özelli̇kleri̇ 1 ders notu

KAPASİTE TÜRLERİ:• Teorik(max) kapasite• Normal(pratik) kapasite• Gerçek(fiili)kapasite• Aylak(boş)kapasite• Zorlanmış kapasite

Zorlanmış Kapasite : İşletmelerin bazen müşterilerin artan istemlerini karşılamak için;

Standart çalışma süresini genişleterek Bakım sırası gelişmiş olan makinelerin bakımlarını bir süre erteleyerek Hammadde güven stokunu kullanarak ya da ek hammadde satın alarak,

vb yaklaşımlarla normal kapasitenin üzerinde bir çalışma düzeyine çıkmaları sonucu ulaşılan üretim düzeyine zorlanmış kapasite denir.