53
BİNA BİLGİ MODELLEME (BIM) VE TÜMLEŞİK TASARIM DESIGN TOGETHER WITH BIM Mühensiliğe Hazırlık Kulübü - İ.T.Ü – 29 Mart 2015 Prof. Dr. SALİH OFLUOĞLU www.sayisalmimar.com MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ ENFORMATİK BÖLÜMÜ

Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B İ N A B İ L G İ M O D E L L E M E ( B I M )V E

T Ü M L E Ş İ K T A S A R I M

DESIGN TOGETHER WITH BIMMühensiliğe Hazırlık Kulübü - İ.T.Ü – 29 Mart 2015

Prof. Dr. SALİH OFLUOĞLUw w w . s a y i s a l m i m a r . c o m

M İ M A R S İ N A N G Ü Z E L S A N A T L A R Ü N İ V E R S İ T E S İ

E N F O R M A T İ K B Ö L Ü M Ü

Page 2: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

M S G S Ü E n f o r m a t i k B ö l ü m ü

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 2

Mimar Sinan Güzel San. Üniversitesi

Enformatik Bölümü

Bilgisayar Ortamında Sanat ve Tasarım

Y.Lisans programı

Eğitim ve araştırma alanları:

• 2B ve 3B Geometrik Modelleme

• Yapı Bilgi Modellemesi (BIM)• Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS)• Bilgisayar Destekli 2B v3 3B Animasyon• Görüntü İşleme• Programlama ve Veritabanı Sistemleri• Robotik• Eğitim Teknolojileri

bost.msgsu.edu.trFacebook.com/msgsubost

Page 3: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

S u n u m ö z e t i

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 3

1. Bölüm: Genel tanımlar

2. Bölüm: BIM’e gereksinim

3. Bölüm: Birlikte çalışabilirlik ve BIM veri standardı

4. Bölüm: BIM verisi temel bileşenleri

5. Bölüm: BIM uygulamaları

6. Bölüm: Tümleşik tasarım

Page 4: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik tasarım

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 4

1. Bölüm: Genel tanımlar

2. Bölüm: BIM’e gereksinim

3. Bölüm: Birlikte çalışabilirlik ve BIM veri standardı

4. Bölüm: BIM verisi temel bileşenleri

5. Bölüm: BIM Uygulamaları

6. Bölüm: Tümleşik tasarım

Page 5: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM ?

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 5

3B model

görselleştirme

yazılımı

veri

değişim

standardı

bina yapım

yönetimi

aracı

bina

simülasyon

ortamı

birlikte

çalışma

platformu

tümleşik

proje

ortamı

Page 6: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM ve kullanım alanları

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 6

BIM ?

Bina ile ilgili tüm grafik

(geometri/biçim vb.) ve

alfasayısal (malzeme, maliyet,

fiziksel çevre kontrolü vb)

veriden oluşan bir 3B model

meydana getirerek,

bu modelin proje sürecine

katılan paydaşlar tarafından

binanın yaşam döngüsü

boyunca ortak kullanımını

sağlayan bir çalışma

yaklaşımıdır.

1. 3B Sanal Bina ve Görselleştirme

2. Simülasyon ve Tasarım

3. Projelendirme ve İşbirliği

4. Yapım Yönetimi

5. Bina Yaşam Döngüsü Desteği

15 Ocak 2014 tarihli

Avrupa Birliği Kamu İhale Yönergesi Üye ülkelerde 2016’ya kadar kamu

sermayeli bina projelerde BIM kullanımının zorunlu olması veya teşvik edilmesi

Page 7: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik tasarım

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 7

1. Bölüm: Genel tanımlar

2. Bölüm: BIM’e gereksinim

3. Bölüm: Birlikte çalışabilirlik ve BIM veri standardı

4. Bölüm: BIM verisi temel bileşenleri

5. Bölüm: BIM Uygulamaları

6. Bölüm: Tümleşik tasarım

Page 8: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Yapı sektöründe kaynak kullanımı

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 8

• Yüksek hammadde tüketimi

• Yüksek enerji tüketimi.

• Yüksek atık boşaltımı

• Yetersiz yenilenebilir enerji kaynağı kullanımı

Enerji tüketimi Dağılımı (Kaynak: İzoder ısı yalıtım raporu, 2010)

Küresel CO2 salınımı

(Kaynak: International Energy Agency, EIA)

Page 9: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Sürdürülebilir mimari beklentileri

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 9

• Yapımı sırasında ve işletiminde daha az enerji tüketen binalar

• Daha fazla yenilenebilir enerji kaynağı kullanan binalar

• Yapımda hammadde tasarrufu

• Daha az atık oluşturan yapım

• Daha az maliyetle daha yüksek kalitede bina üretimi

Architecture 2030 insiyatifi

Yeşill bina sertifika programları

“Revit

Credit

Manager

for LEED”

Gün ışığı

analizi

Türkiye Binalarda Enerji

Performansı Yönetmeliği

ve

Binalar için enerji kimlik

belgesi zorunluluğu

Page 10: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik tasarım

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 10

1. Bölüm: Genel tanımlar

2. Bölüm: BIM’e gereksinim

3. Bölüm: Birlikte çalışabilirlik ve BIM veri standardı

4. Bölüm: BIM verisi temel bileşenleri

5. Bölüm: BIM Uygulamaları

6. Bölüm: Tümleşik tasarım

Page 11: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Sektördeki paydaşlar ve Birlikte Çalışabilirlik

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 11

• Yapı sektöründe paydaşlar ve mevcut

bölünmüş durum

• Bina yaşam döngüsü evreleri

• Birlikte çalışabilirlik (interoperability): paydaşlar arası doğru veri değişimi ve iyi iletişime dayalı işbirliği

ŞEMATİK TASARIM TASARIM VE PROJELENDİRME

İMALAT ÇİZİMLERİ

TESİS YÖNETİMİ

YAPIM

Yapı sektöründe paydaşlar

(Kaynak: Kirk and Spreckelmeyer)

Page 12: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

CAD veri tipi ve iletişim sorunları

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 12

CAD verisi ile iletişim:

• Sadece grafik bilgi

(bina geometrisi) içeriği

• 2B temsile dayalı yapı: planlar, kesitler, görünüşler ve detaylar

• Proje revizyonu zorlukları

• Fiili CAD standartları: DXF ve DWG

Fiili BDT standartlarıyla veri değişimi

Veri uyumsuzluğundan doğan sorunlar:

• Dönüştürme: Verinin farklı formatlara dönüşümü sırasında karşılaşılan eksiklikler ve hatalar

• Replikasyon: Aynı veriden tekrarlı kopyalar üretilmesi

• Koordinasyon: Belgeler arası eş güncellemenin sağlanması

Yapı sektöründe birlikte çalışabilirlik ile ilgili yetersizliklerden

kaynaklanan ilave maliyet

(Kaynak: A.B.D Standart ve Teknolojiler Enstitüsü 2002)

Page 13: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

CAD Veri Tipi ve İletişim Sorunları

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 13

Yapı sektörünün talepleri ve önemli yazılım şirketlerinin katılımıyla, birlikte çalışabilirliği daha etkin desteleyen

bir standardın oluşturulması için IAI’nın

(International Alliance for Interoperability) kuruluşu

IFC (Industry Foundation Classes) standartının oluşturulması

BIM yazılımlarının yaygınlaşması

15 Ocak 2014 tarihli

Avrupa Birliği Kamu İhale Yönergesi

Üye ülkelerde 2016’ya kadar kamu

sermayeli bina projelerde BIM kullanımının zorunlu olması veya teşvik edilmesi

MÜTEAHHİTLER

PLANLAMACILAR

MİMARLAR

İNŞAATMÜHENDİSLERİ

MALSAHİPLERİ

MAKİNEMÜHENDİSLERİ

YÜKLENİCİLER

ELEKTRİKMÜHENDİSLERİ

Autodesk

Revit™:

Projenin IFC

dosyası olarak

kaydedilmesi

Page 14: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik tasarım

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 14

1. Bölüm: Genel tanımlar

2. Bölüm: BIM’e gereksinim

3. Bölüm: Birlikte çalışabilirlik ve BIM veri standardı

4. Bölüm: BIM verisi temel bileşenleri

5. Bölüm: BIM Uygulamaları

6. Bölüm: Tümleşik tasarım

Page 15: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM temel bileşenleri Nesneler

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 15

Nesneler (objects) bir BIM yazılımında bilgi kapsülleridirler.

Nesneler bina elemanlarını temsil ederler ve bir araya

gelerek bina modelini oluştururlar.

BIM veri standardında nesne olacak elemanların

tanımı ve birbiriyle olan ilişkisi için önemli bir çaba sarfedeilmiştir.

BIM = Nesne Modelleme olarak da bilinir.

Revit™: Pencere objesi ayarları

Objeler biraraya gelerek

yapı modelini oluşturur

Revit™ araç çubuğundaki bina elemanları-objeler

Page 16: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM temel bileşenleri Nitelikler

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 16

Nitelikler (attributes)

nesnelere yerleştirilen bilgilerdir.

Yazılımlar ihtiyacı olan nitelikleri süzüp kullanır.

Nitelik tipleri:

•Grafik (geometrik)•Alfa-sayısal•Dahili linkler•Harici linkler

Revit™: Bir duvar

elemanı için

tanımlanabilen bazı

alfasayısal nitelikler

Revit™: Bir

nesneye

harici

bir link

atama

Revit™: Metraj

tablosu ve çizim

arasında

dahili link

Revit™: Bir kapı nesnesine ait nitelikler

Page 17: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM temel bileşenleri Görünümler

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 17

Görünüm adı verilen anlamlı veri düzenleriile aynı nesne içeriği farklı meslek gruplarından kişilerce farklı amaçlarla kullanılabilir.

İstenen amaca uygun

gösterimler/temsiller ve hesaplamalar elde etmek için bu veri düzenleri ana dosyadan süzülür.

Çok disiplinli veri model görünümleri

Revit™: Modelin farklı görünüm seçeneklerine göre filtrelenmesi

Page 18: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM temel bileşenleri 3B Model

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 18

Revit™ 3B model ve ortografik temsil koordinasyonu

Nesneler bir araya gelerek üç boyutlu (3B) modeli meydana getirir.

Tüm plan, kesit, görünüş, detay temsilleri ve metrajhesaplamaları bu 3B

modeldenoluşur.

Ana amaç 3B modeli doğru ve gereken

detayda oluşturmaktır.

Page 19: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM temel bileşenleri Eş zamanlı veri güncelleme

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 19

3B modelden üretilen planlar, kesitler, görünüşler vb. kendi bağımsız ekranlarına sahip olsalar da proje belgeleri birbirleriyle etkileşimlidir.

Herhangi bir proje belgesindeki değişiklik tüm

belgelerde eş zamanlı güncellenir. Bu sayede tüm proje belgeleri tutarlı olur ve belgeler arası koordinasyonsağlanır.

Revit™ Project Browser ile

Proje içinde farklı temsiller

arasında seçim yapılması

Proje belgeleri kendi çalışma

ekranında bağımsız düzenlenebilir.

Page 20: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM temel bileşenleri Parametrik modelleme

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 20

Parametreler sonradan düzenlenebilen değişkenlerdir.

Parametre tanımlama kutuya veya açılan menüye yeni değer girilerek gerçekleştirilir.

BIM’de modelleme

çoğu kez parametre tanımlama işlemidir.

Doğru parametre girilmesi için aralıklar tanımlanarak

kullanıcının uyarılması sağlanabilir.

Revit™: Merdiven nesnesi niteliklerinin

Parametrik olarak tanımlanması

Page 21: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM temel bileşenleri Detay seviyesi

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 21

BIM yazılımlarında aynı nesne için

farklı detay seviyesinde temsiller/bilgiler gömülü olabilir.

Detay seviyesi projenin farklı evrelerine ve kullanılan ölçeğegöre değişebilir.

Nesnelerle ilişkilendirilen menü seçenekleri de detay seviyesini değiştirmek için kullanılabilir.

Bunun dışında BIM verisi için sektörtarafıından kabul edilmiş detayseviye (LOD) kriterleri de vardır:

Revit™: Kapı

elemanına

gömülen farklı

detay seviyeleri

Detay Seviyeleri ve Veri İçerikleri

LOD

100

KAVRAMSAL TASARIM:

Tasarımın en erken konsept evresidir.

Model elemanları 2B ve 3B kütlesel

biçimler, 2B semboller ve yazılı kısa

notlardan oluşur.

LOD

200

TASARIM GELİŞTİRME:

Kavramsal tasarımın geliştirildiği

aşamadır. Modellenen elemanlar sayı,

boyut, konum, ve yönlenme açısından

tahmini olarak tanımlanmıştır.

LOD

300

SON TASARIM:

Tasarımın en geç evresidir.

Modellenen elemanlar spesifik

sistemleri, sayı, boyut, biçim, konum,

ve yönlenme açısından hemen

hemen kesinlik kazanmışlardır.

LOD

400

YAPIM:

Yapının inşaat sürecidir. LOD 300

model bilgisine imalat, birleştirim ve

kurulumla ilgili detaylar eklenmiştir.

LOD

500

TESİS YÖNETİMİ:

Yapının işletime açıldığı evresidir.

Model elemanları bitmiş durumu

yansıtacak şekilde güncel olmalıdır.

Page 22: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik tasarım

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 22

1. Bölüm: Genel tanımlar

2. Bölüm: BIM’e gereksinim

3. Bölüm: Birlikte çalışabilirlik ve BIM veri standardı

4. Bölüm: BIM verisi temel bileşenleri

5. Bölüm: BIM Uygulamaları

6. Bölüm: Tümleşik Tasarım

Page 23: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Bina Yaşam Döngüsü Evreleri

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 23

I.

TASARIM

EVRESİ

II.

PROJELENDİRME

&

YAPIM EVRESİ

III.

TESİS YÖNETİMİ

EVRESİ

IV.

ONARIM

veya

YIKIM EVRESİ

Page 24: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

1-Tasarım evresinde BIM

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 24

İdeal tasarım süreci

döngüseldir. Projenin

her aşamasında

tasarım geri dönülerek

revize edilebilir.

BIM’de biçim oluşturma

yöntemleri:

A- Tasarımın geometrik kütle

oluşturma komutları ile

meydana getirilmesi

B- Tasarımın bir skript dili ile

parametrik tasarım ilkeleriyle

oluşturulması

(Son biçim mimari elemanlarla

ilişkilendirilerek BIM modeline

dönüştürülür)

C-Tasarımın performans

analizi yapılarak geliştirilmesi

Tres Mimarlık:

Aydos Terasları Projesi

Page 25: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

1-Tasarım evresinde BIM Performatif Tasarım

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 25

C-Performansadayalı tasarım

Bina kütleleri, iç mekanlar, cephe elemanları, boşluk-doluluk ve malzeme vb. girdiler iklimsel verilerle farklı simülasyonlardakullanılabilir.

Simülasyonlarda ortaya çıkan

bina performansı analizi

tasarım kararlarının gözden geçirilmesine ve geliştirilmesine imkan sağlar.

Güneş / Gölge

Analizi

Güneş Işınımı

Analizi

Gün Işığı

Analizi

Rüzgar

AnaliziEnerji

Analizi

İklimsel

Analizi

Sık kullanılan bazı

performans analizitipleri(Autodesk)

5

Page 26: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

2-Projelendirme ve Yapım evresinde BIM

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 26

Revit Structure™ ve RFEM™

arasında stürüktürel analiz için veri

değişimi (Kaynak: Autodesk)

Model verisi değişimi

Mimari model, BIM yapı ve mekanik proje yazılımlarına yazılım ailesinin desteklediği formatta veya IFC dosya formatında aktarılıp yapı ve elektromekanik projelerin oluşumunda kullanılabilir.

Mimari model ve dolayısıyla tasarım ihtiyaç doğrultusunda revize edilebilir. Çoğu kez yazılımlar arası çift yönlü düzenleme bağlantısı mevcuttur.

Revit Architecture™ ve Revit

Structure™ arasında veri değişimi

(Kaynak: Goldberg, Catalyst 2005)

Page 27: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

2-Projelendirme ve Yapım evresinde BIM

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 27

Çakışma Tesbiti

Farklı BIM modelleri (mimari, yapı ve mekanik) biraraya getirilerek elemanların birbiriyle çakıştığı yerler veya çok yaklaştığı

bölgelerhızla bulunabilir.

Çakışmalar hem grafik, hem de rapor halinde gösterilebilir.

Çakışmaları önceden görmek ve düzeltmek sonradan oluşabilecek

zaman, iş gücü ve maliyet ile ilgili kayıplarıortadan kaldırır. GMW İstanbul: Medine hızlı tren istasyonu projesi

Mimari, mekanik ve statik projeler arası çakışma tespiti

Page 28: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

2-Projelendirme ve Yapım evresinde BIM

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 28

4B-5B-6B Modelleme

3B BIM modeli elemanları iş programı, maliyet, performans, analizi, mekan/mahal ile ilişkilendirilerek:

• (4B) zaman• (5B) maliyet• (6B) sürdürülebilirlik• (7B) tesis yönetimi

alanlarında animasyonlaroluşturulabilir.

Özellikle inşaat sırasında ortaya çıkabilecek sorunlar bina yapım ve iş akış süreçlerini gösteren animasyonlarda tespit edilebilir.

Bina iş programını referans alan bir Autodesk Navisworks™ yapım animasyonu

Revit™ ortamında

BIM modelinin

animasyon için

hazırlanması

Page 29: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

3-Tesis yönetimi evresinde BIM

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 29

BIM modeli, yapım sonrası bakım ve işletim amaçlı kullanılabilir. Olası kullanımlar:

• İklimlendirme (HVAC) ve elektrik sistemlerinin düzgün işletimi

• Bina için güvenlik ve izleme sistemleri

kurulumu• Bina afet ve acil durum tahliye planları

hazırlanması• Emlak ve mekan-insan kaynağı yönetimi

BIM mekanları ile bütünleşme(Kaynak: FM:Systems)

Atatürk hav. İç Hatlar Terminali BIM Modeli

TAV Earth Havaalanı Mahal Yönetim Sistemi

Page 30: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik tasarım

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 30

1. Bölüm: Genel tanımlar

2. Bölüm: BIM’e gereksinim

3. Bölüm: Birlikte çalışabilirlik ve BIM veri standardı

4. Bölüm: BIM verisi temel bileşenleri

5. Bölüm: BIM Uygulamaları

6. Bölüm: Tümleşik Tasarım

Page 31: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Neden Tümleşik (integrated) Tasarım

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 31

Tarihi mesleki pratik:Yapı Ustası (master builder)Tek karar verici

Modern mesleki pratik

ve işbirliği yapma

zorunluluğu

• Yeni bina tipleri• Yapı biçimi ve inşaat

teknikleri ile ilgili zorluklar• Geniş bina programları• Yönetmeliklerin artması• Karar vericilerdeki artış• İhtisaslaşma ve

profesyonelleşme(mesleklerin ayrımı)

• Yeni malzeme ve ürünler

Page 32: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM Tabanlı İşbirliği

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 32

KAVRAMSAL TASARIMTASARIM/

PROJELEN.

UYGULAMA

ÇİZİMLERİ

BAKIMYAPIM

MÜTEAHHİTLER

PLANLAMACILAR

MİMARLAR

İNŞAAT

MÜHENDİSLERİ

MAL

SAHİPLERİ

MAKİNE

MÜHENDİSLERİ

YÜKLENİCİLER

ELEKTRİK

MÜHENDİSLERİBIM işbirliği karmaşık görülebilir.

• Sürecin başarısıtüm paydaşlarınkatılımınabağlıdır.

• Sistem yaklaşımı -Bilgi hizmetkarlığı

• Uzun süreli ortaklık yaklaşımı

• Güvenle birlikte çalışma

Page 33: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM Tabanlı İşbirliği

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 33

Yapısal Model

Mimari Model

Makine Modeli (MEP)MEP: Mekanik,

Elektrik ve Sıhhi

Tesisat

BIM veri modeli

Bir nesne çok disiplinli

görünümler içerebilir ve farklı

meslek grubundan

katılımcıların veri girdi ve

çıktısı alabildiği çok disipilinli

merkezi bir veri deposu

olarak davranabilir.

Page 34: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM Tabanlı İşbirliği

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 34

BIM Proje Süreçleri

Yönetimsel

Yönetimselhiyerarşi, BIM vizyonu, BIM

kurumsal altyapısı

Model odaklı

İşlemler

Modelleme iş adımları,

çıktıları ve standartları

çalışma kılavuzu

İşbirliği ve

Veri Yönetimi

Proje paydaşları arasında işbirliği ve ilgili ve doğru veri iletişimi için

veri yönetimi çatkısı

Tümleşik

Analizler

Farklı evreler için analiz edilmesi

gereken modeller: 2D, 3D, 4D (zaman) 5D

(maliyet) vb.

Kaynak: Autodesk

Veri yaratımı

ve paylaşımı

süreci

Bilgi

paylaşımı

süreci

Veri birlikte

kullanılabilirliği

(interoperability)

İletişim

ve etkileşim

BIM İşbirliği Süreçleri

Page 35: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM Tabanlı İşbirliği Uygulama Planı

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 35

• Uygulama planı proje ekiplerini belirlemek, proje boyunca söz konusu olacak ana süreçleri ve etkileşimleri tespit etmek, rol ve sorumlulukları tanımlamak paydaşlarla etkili bir işbirliğini sağlamayı amaçlar. Autodesk BIM Uygulama Planı üç ayrı belgeden oluşur:

1. UYGULAMA PLANI

2. UYGULAMA PL. EK BELGESİ

3. DETAY SEVİYESİ TABLOLARI

http://sayisalgrafik.com.tr/yapi-bilgi-sistemi/kullanim-alanlari-ayrintili-bilgi/bim-uygulama-plani.aspx

Sayısal

Mesleki Pratik

DökümantasyonuAmerikan

Mimarlar Odası

(AIA)– final v. 2013

BIM Proje

Uygulama

(Execution)

Planlama KılavuzuAmerikan Ulusal BIM

standardı ve Penn

State Üniversitesi –

final v. 2012

Uygulama Planı iki bölümden oluşan ana dokümandır

1.1. Organizasyonel BIM Planı BIM teknolojilerinin organizasyon düzeyinde uygulanması için şirketlere yardımcı olur.

1.2. Proje BIM Planı ise BIM teknolojilerinin uygulanmasında proje ekibine destek sağlamaktadır.

Page 36: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM Tabanlı İşbirliği Uygulama Planı

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 36

1. UYGULAMA PLANI - 1.2. Proje BIM Uygulama Planı

EKİP

AMAÇ ve

HEDEFLER

PLANLANAN

MODELLER

PROJE İŞBİRLİĞİ PLANI

Modelleme planı genel ve detaylı olarak hazırlanır (yöneticiler, planlanan modeller –mimari, arazi, strüktür, yapım, vb.-- , dosya adlandırma, hassasiyet, detay seviyesi)

PROJE MODEL YONETİCİLERİ

Projenin başlatılması (proje bilgileri, ekip, amaç/hedef, ortak proje yönetimi hazırlığı, proje evreleri)

Page 37: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM Tabanlı İşbirliği

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 37

İşbirliği sorunları(Sorunlar yandaki yöntemlerletespit edilebilir)

1. İş akışına ait düzenin olmaması

2. Bilginin oluşturumu ve yayımında gecikmeler

3. Paylaşılan bilgiye güvenememe

4. Paylaşılan veriye ilişkin

(açıklayıcı) bilginin olmaması

5. Standart yöntem ve adımların olmaması

6. İletişim ve etkileşimsorunları

7. Proje ekibine hızla erişilememesi süreç

haritalarıyöntemi

Notasyonyöntemi

Trafik ışığıyöntemi

Page 38: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

BIM Yeterlilik Seviye Göstergesi

de BS1192 standardının

kullanımını tavsiye etmektedir.

BS1192:2007

İŞBİRLİĞİ STANDARDI

Kaynak : Siva Koppula,

“BIM Collaboration”

Autodesk University 2012

• Mimarlık, mühendislik ve yapım ile ilgili bilginin işbirliği içinde üretimini düzenleyen İngiltere’de doğmuş bir mesleki uygulama esasıdır.

• Farklı tasarım disiplinleri arasında 2B ve 3B veri ve modellerin paylaşım sürecini tanımlar.

• BS 1192, verinin doğru ve bilinçli olarak tekrar tekrar kullanımı için proje katılımcıları arasında etkin işbirliğinin önemini vurgular.

• Aşağıdakiler için kılavuzluk eder:

• Proje ekibi için etkin veri değişimi

• Yüksek verimlilik

• Düşük maliyet

• Disiplinlere ayrılmış olması ve tanımlı isimlendirme kuralları bina yapım bilgisinin üretim, yayımı ve kalitesi için bir yöntem oluşturur.

• Bina yaşam döngüsüne katılan ve tedarik zincirindeki tüm paydaşlar için uygulanabilir

BIM Tabanlı İşbirliği

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 38

BS1192:2007

Ana bileşenlerİ

Page 39: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Penn State

Üniversitesi

497C BIM Design

Studio (2011)

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 41

https://bim.wikispaces.com/

Proje Konusu:

Ana okulu/kreş

Proje Programı Özeti:

(170 çocuk kapasitesi)

• Yönetim (40 m2)

• Bebek alanları (700 m2)

• Ana okulu alanı (500 m2)

• Hizmet mekanları (460 m2)

• Dış alanlar (2000 m2)• Toplam alan 3700 m2

Öğrenci sayısı ve disiplinleri:

Toplam 18 öğrenci

(3 ekip x6 disiplin)

Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı,

İnşaat Müh., Makine Müh,

Elektrik Müh., Yapım Yönetimi

Yürütücüler:

R. Holland, J. Messner, U. Poerschke, M. Pihlak

BIM ortamında çok disiplinli projeişbirliği atölyesiÖğrencileri gelecekte karşılaşacaklarımesleki işbirliği ortamlarına hazırlamak

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 40: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i S ü r e ç

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 42

1. İşbirliği sürecini hızlandırmak içinbinaya ait temel ön bir prototiptasarım kullanıldı. Öğrencilerinprototipi ve konumunudeğiştirerek ön tasarımınişlevselliği, biçim estetiği veanalizlerle sürdürülebilirliğinigeliştirmeleri hedeflendi.

2. Ekipler “Tümleşik Tasarım veBIM,” “Sürdürülebilirlik ve YeşilBIM” ve “Etkili Ekip Çalışması” konularında sunumlarlabilgilendirildi.

3. BIM Wiki sitesi üzerinden yazılımesaslı bilgilendirmeler yapıldı.

4. Her ekip dönem boyuncadört sunum yaptı. İçerikleri:

• 1. sunum: Mevcut prototipin

analizi ve öneriler

• 2. ve 3. sunum: Tasarım süreci

ve BIM iş kışları ve çıktıları

• 4. sunum: Aşağıdaki alanlarda

proje çıktılarını içerdi:

• Mimari,

• Peyzaj,

• Mühendislik alanları,

• Enerji analizleri

• Maliyet analizi,

• 4d model,

• Çakışma algılama

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 41: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 43

Elementary School Prototype2009 Bahar

Park Avenue Child Care Center2010 Bahar

Mt. Nittany Elementary School

2011 Bahar

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

http://bim.wikispaces.com/ARCH+497A+-+BIM+Studio

Page 42: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i - k o n s e p t

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 44

PSU 497C

BIM Design

Studio (2011)

Page 43: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s iM i m a r i

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 45

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 44: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i İ ş b i r l i ğ i

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 46

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 45: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s iM e t r a j

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 47

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 46: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i Y a p ı s a l m o d e l

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 48

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 47: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i T e s i s a t m o d e l i

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 49

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 48: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i S ü r d ü r e b i l i r l i k

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 50

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 49: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i 4 D m o d e l

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 51

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 50: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i İ ş P r o g r a m ı

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 52

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 51: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s iÇ a k ı ş m a A l g .

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 53

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 52: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

B I M T a s a r ı m A t ö l y e s i D e n e y i m

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 54

Görev bilinci ve Zaman Kullanımı

• Erişilebilir olmak ve arandığındazamanında geri dönüş yapma

• Görevlerini zamanında ve eksiksiz

tamamlayarak, paylaşma• Projeye gerekli zamanı ayırmak ve

toplantılara düzenli katılma

Kişisel motivasyon

• Kendi rol, sorumluluk ve uzmanlık alanıçerçevesinde maksimum katkıdabulunma isteği

• Karşılaşılan sorunları aşmak ve çözümüretmek için insiyatif alma

Açık fikirlilik

• Önerilere/değişikliklere açık olmak vekendi düşüncelerinde takıntılı olmama

• Yapıcı/ yol gösterici önerilerde bulunma

Ekip olabilme ve Uyum

• Tüm ekip üyelerinin katkı vermesi• Kendi çalışmasını grubun başarısının

üstünde görmeme

• Aynı anda koordineli bir şekilde farklışleri yürütebilmeEkip üyeleriyle kişisel/mesleki farklılıklarolsa da grubun hedeflerine hizmetetmek için birlikte empatiyleçalışabilme

• Öneri ve eleştirilerde bulunabilmek içinrahat bir ortam oluşturma

PSU 497C BIM Design Studio (2011)

Page 53: Bina Bilgi Modelleme ve Tümleşik Tasarım

Teşekkürler …

DESIGN TOGETHER WITH BIM YARIŞMASI – PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU - 55

[email protected]

• Blog: www.sayisalmimar.com

• Facebook:

facebook/sayisalmimar

• Twitter:@sofluoglu(art-tech-ture)

• Linkedin:tr.linkedin.com/in/sayisalmimar

Mimar Sinan Güz. San. Üniversitesi

Enformatik Bölümü

Bomonti, Şişli, İstanbul

İletişim bilgileri: