Upload
others
View
17
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Sistem Analizi
-Bilgi Sistemleri-
SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI
Bilgi Sistemi Bilgi sistemi, karar vericiler için verileri işleyerek bilgi sağlayan
çoğunlukla bilgisayara dayalı sistemlerdir.
Bilgi sistemi karar almada kullanılmak üzere bilgiyi toplamak, işlemek,saklamak ve dağıtmak için oluşturulan ilişkisel elemanlar kümesidir.
Bilgi sistemlerinin faydaları
Daha iyi hizmet Daha iyi güvenlik
Rekabet avantajı Daha az hata
Büyük ölçüde doğruluk Yüksek kalitede çıktılar (ürünler)
Sağlıklı haberleşme Etkinliğin artması
Verimliliğin artması Daha etkin yönetim
Daha fazla fırsatlar İşgücü ihtiyacının azaltılması
Maliyetlerin azaltılması Daha etkin finansal kararlar verebilme
Bilgi Sistemi Türleri
İşlemsel Bilgi Sistemleri (İBS) (Transaction Processing Systems)
Yönetim Bilgi Sistemleri (YBS) (Management Information Systems)
Ofis Otomasyon Sistemleri (OOS) (Office Systems)
Karar Destek Sistemleri (KDS) (Decision Support Systems)
Üst Yönetim Bilgi Sistemleri (ÜYBS) (Executive Support Systems)
Bilgi Tabanlı İş Sistemleri (BTİS) (Knowledge Work Systems)
İşlemsel Bilgi Sistemleri Diğer bilgi sistemlerine giriş ve temel oluşturur
Satış izleme, envanter düzenleme, fatura hazırlama sistemleri gibi rutin
işlemleri hızlı ve doğru gerçekleştirir.
İŞLEM Girdi Çıktı
Veri Toplama
Veri Hazırlama
Veri Girişi
Raporlar
Sorgulama Cevaplama
Diğer Bilgi Sistemlerine Girdi
Ürün
Saklama
Geri Çağırma
Sınıflama
Sıralama
Güncelleme
Yönetim Bilgi Sistemleri -1
Yöneticilere planlama, kontrol etme ve karar verme ile ilgili bilgi sağlar
Bir kurumda sadece bir bilgi sistemi varsa o sistem YBS’dir.
Karar destek sistemi ve ofis otomasyon sistemi YBS kapsamındadır.
Yönetim Bilgi Sistemleri -2 YBS üç boyutu birleştirir:
İşlem Boyut
Uygulama tabanı, işlemler, veri tabanı yönetim sistemi ve veri tabanını kapsar.
İşlemsel bilgi sistemleri ile birlikte hesaplama, özetleme ve iletişimden oluşmaktadır.
Yönetim Boyut
Farklı organizasyon seviyelerindeki yöneticilerin bilgi özelliklerini dikkate almaktadır.
Alt yönetim işlemsel kontrol aktivitesini
Orta yönetimin yönetim kontrollü kaynak paylaşımını
Üst yönetimin stratejik planlama ve hedefleri belirlemesini
İşlevsel Boyut
Üretim, pazarlama, finans ve personel gibi kurumsal işlevler için gereken bilgi
farklılığını inceler
Ofis Otomasyon Sistemleri Büro işlemlerinin elektronik olarak gerçekleştirilmesini
sağlar
Kelime işlemciler, yazı hazırlama, kopyalama, saklama,
düzenleme, yazdırma
Kelime işleme, tablolama, grafik çizimi paket
programlar, elektronik posta, faks, telekonferans gibi
sistemler…
Karar Destek Sistemleri -1 Planlanmış ya da planlanmamış karar verme görevlerini desteklemek için
kullanıcının veri ve karar modellerine kolay erişimini sağlar.
KDS araçları veya KDS üreticileri ile yaratılmaktadır.
KDS üreticileri kullanım kolaylığı sunan olanakları birleştirmektedir. Bunlar:
•Olasılık analizler •Tahmin
•İstatistiksel analizler
•Finansal analizler
•Optimizasyon analizleri
•Ne Eğer (what if)analizi
•Gizlilik •Hedef Arama
•Veri tabanı yönetimi
•Rapor üretimi
•Grafik gösterim
Karar Destek Sistemleri -2
Veri Karar
Modelleri
Karmaşık
Yazılım
Sistemi
Kullanıcı
Üst Yönetim Bilgi Sistemleri
Organizasyonun stratejik seviyesini ve işletme dışı verileri kapsar
Yönetim bilgi sistemleri ve karar destek sistemlerinden işletme içi
bilgileri alır
ÜYBS, üst yönetimin, işletmenin performansının ve rakiplerin
aktivitelerinin takip edilmesini; ileriye tahminler yapabilmeyi
sağlar
İşletme İçi Veri
•İBS YBS Veriler
•Finansal Veriler
•Ofis Sistemleri
•Modelleme Analizi
İşletme Dışı Veri
•Rakipler
•Borsa
•Yasal
Düzenlemeler
ÜBS
Uçbirimi
•Grafikler
•Arayüzler
•Rapor ve Ekranlar
Bilgi Tabanlı İş Sistemleri BTİS araştırmacının yerini almaz
Araştırmacının sonuçlarını bilgi sistemiyle karşılaştırarak daha
verimli kullanılmasını sağlar.
Bilgisayar destekli dizayn araçları gibi (Computer Aided Design-
CAD)
Bilgi Sistemleri Arasındaki İlişkiler-1
İşlemsel Bilgi Sistemleri
Alt düzeydeki yöneticilerin satışlar, faturalar, ödemeler ve ham madde
kullanımı gibi işlemlerin takip edilmesini sağlar
Karar destek sistemleri ve yönetim bilgi sistemlerine girdi göndererek
temel oluşturur.
Yönetim Bilgi Sistemleri
Önceden belirlenmiş ve sistem içinde yapılandırılmış konular hakkında
bilgi sağlar.
YBS’nin bu eksikliğini karar destek sistemleri ve üst yönetim bilgi
sistemleri tamamlarlar.
Bilgi Sistemleri Arasındaki İlişkiler-2 Karar Destek Sistemleri
İstatistik analiz ve simulasyon gibi gelişmiş modeller kullanılır.
Üst Yönetim Bilgi Sistemleri
Kurum içi ve kurum dışı bilgileri alır
Önceden tahmin edilemeyen değişken anlık sorunlara cevap
bulan ileriye dönük bir tahmin yapmayı sağlar.
Bilgi Sistemleri Arasında Veri Etkileşimi
Üst
Yönetim
Bilgi
Sistemleri
(ÜBS)
İşlemsel
Bilgi
Sistemleri
(İBS)
Karar
Destek
Sistemleri
(KDS)
Yönetim
Bilgi
Sistemleri
(YBS)
Bilgi
Sistemleri
(BTİS ve
OOS)
Sistem Analizi
-Bilgi Sistemi Tarafları-
SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI
Bilgi Sistemi Tarafları
Kullanıcı
Yönetici
Programcı
Bilgi sistem destek personeli
Sistem analisti
Kullanıcı
Sistemin önemli bir parçasıdır
Kullanıcılar tarafından kullanılabildiği sürece sistem var olabilir
Geliştirilen sistem kullanıcının ihtiyaçlarını karşılayabilmelidir.
Bütün müşteriler aynı kategoriye konmamalıdır
Her kullanıcının bilgisayar bilgisi ve deneyimi aynı olmayabilir.
Yönetici Sistemin büyüklüğüne göre;
Proje yöneticisi
Büyük ölçekli projelerde, projenin uzun vadede başarılı olması için
gerekli kriterlerin belirlenmesinden ve proje ekibinin idaresinden
sorumludur
Üst düzey (işletme) yöneticisi
Sistemin geliştirilmesi için gerekli olan kaynağı sağlar
Bilgi sistemine olan yaklaşımı sistemi kullanacak olan kullanıcılar
üzerinde etkili olur
Programcı Yapısal analiz ve tasarımın ilk yıllarında analist, sistem için gerekli
verileri toplayarak sistemi geliştirip kodlayan programcı idi.
Zaman içinde analist ve programcının görevleri ayrılmıştır.
Programcılar, zamanlarını optimizasyon ve üretilen kodların sisteme
entegrasyonuna ayırmaktadırlar.
Günümüzde, CASE (Computer Aided Software Engineering –
Bilgisayar Destekli Yazılım Mühendisliği) araçları kullanılarak kodun
büyük bölümü otomatik olarak üretilmektedir.
Bilgi Sistem Destek Personeli
(Operasyonel Personel)
Sistemin sürekliliğini sağlamak amacıyla destek sağlar:
Ağ iletişimi
Donanım ve veri güvenliği
İlgili bilgisayar programlarının çalışması
Çıktıların düzenlenmesi
Sistem Analisti
Projenin kilit üyesidir
Ancak tek başına sistemin başarısı analiste bağlı değildir.
Sistem Analistinin Beceri ve Görevleri
Hem işletme yönetimi hem de bilgi sistemleri konusunda bilgi
sahibi olması gerekir.
İşin ihtiyaç ve sorunlarını ortaya koyarak, işin gelişmesi için bilgi
teknolojilerini kullanarak bilgi sisteminin nasıl kullanılacağına
karar verir.
Analistin Problem Çözümüne Yaklaşımı
1. Problemi araştırmak ve anlamak
2. Problemin çözümünün maliyetine karşılık sağlayacağı faydaları
belirlemek
3. Çözümün ihtiyaçlarını belirlemek
4. Alternatif çözümleri belirlemek
5. En iyi çözümü belirlemek
6. Seçilen çözümün ayrıntılarını belirlemek
7. Çözümü uygulamak
8. İstenilen sonuçların elde edildiğinden emin olmak için izlemek
Sistem Analistinin Yararlandığı Kaynaklar
Sistem Analisti
Sistemin
Hedefleri
Üretim
İhtiyaçları
Maddi ve
Zaman Kısıtı
Pazar ve
Rekabet
Kalite
Faktörleri
Teknoloji
Analitik Düşünme Bilgi ve Becerileri
Analist, problemi tam olarak belirleyip tanımlayabilmeli
Sistemin parçalarını inceleyip ilişkileri belirlemelidir
Çözüm alternatifleri belirleyerek en uygununun seçilmesine karar
vermeli ve bilgi teknolojilerini kullanarak sisteme
uyarlayabilmelidir.
Teknik Bilgi ve Beceri -1
Analist aşağıdaki konular hakkında bilgi sahibi olmalıdır:
Donanım
Programlama dilleri
İşletim sistemleri
Veri tabanı yönetim sistemleri
Haberleşme protokolleri
Teknik Bilgi ve Beceri -2 Analistin, sistem geliştirme için gerekli olan araçlar ve teknolojiler
hakkında bilgi sahibi olması gerekir:
CASE araçları (Rational Rose, Visual Analyst, vb.)
Sistem geliştirme için kullanılan yazılım paketleri (MS Access,
VisualAge, PowerBuilder, vb.)
Bütünleşik geliştirme ortamları (Integrated Development
Environments-IDE, Sun Forte Java, MS Visual Studio, vb.)
Teknik Bilgi ve Beceri -3
Sistemin içinde yer alacak farklı teknolojilerin, nasıl
kullanılacağının ve sisteme nasıl uyum sağlayacağının bilinmesi
gerekir.
Analist, sistem geliştirme projesini nasıl planlayıp yöneteceği,
sistem analizi ve tasarım, projeyi gerçekleştirme ve test işlemleri
konularında da bilgi sahibi olmalıdır.
Yönetim ve İş Bilgi, Beceri
Analistin işin işleyişine ve organizasyona hakim olması gerekir:
kurumun çalıştığı sektör,
hedefleri,
iş stratejileri ve planları,
kurum kültürü
Analist aşağıdaki yönetim bilgi ve becerilerine sahip olmalıdır:
Kaynak yönetimi
Proje yönetimi
Risk yönetimi
Değişim yönetimi
İnsan İlişkileri
Sistem analisti diğer çalışanları ile bir ekip çalışması içindedir.
Çalışanların becerileri, bilgi teknolojilerine yaklaşımları hakkında
bilgi sahibi olmalıdır.
İnsanlarla rahat iletişim kurmalıdır.