32

Υπογειο με θέα 10

  • Upload
    -

  • View
    216

  • Download
    2

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Το 10ο τεύχος του ετήσιου περιοδικού Υπόγειο με Θέα , Μάιος 2012.

Citation preview

Page 1: Υπογειο με θέα 10
Page 2: Υπογειο με θέα 10
Page 3: Υπογειο με θέα 10
Page 4: Υπογειο με θέα 10

Η σφραγίδα του πρωτοκόλλου έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία, σαν αστραπόβροντο στο καταγάλανο αττικό νέφος: Η ΠΑΣΠ, εκτός από ιδέα, πέτυχε να αναγνωριστεί καί ως θεσμός μετά την πρότασή της για μετεξέλιξη σε ΚΕΦΟΙ. Ένα ακόμη αίτημα των (εκπροσώπων των) φοιτητών έγινε πραγματικότητα. Η πρόταση φαίνεται από το 2004 να κολλά στα γραφειοκρατικά γρανάζια του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αν, βέβαια, όλα ακολουθήσουν τον συνηθισμένο δρόμο και το Πανεπιστήμιο σκεφθεί ότι “hey, ίσως έχει γενικά νόημα να αναβαθμίσουμε λίγο τη γραμματεία μας!”, η ΠΑΣΠ θα περιμένει στη γωνία για την κατάθεση των απαραίτητων αιτημάτων που θα επικυρώσουν την ήδη ειλημμένη απόφαση της Διοίκησης. Θαυμάζουμε το θάρρος της μεγάλης αγωνιστικής παράταξης να

ζητήσει την αυτοκατάργησή της. Από ό,τι έχουμε καταλάβει, το ΚΕΦΟΙ θα κάνει όσα κάνουν σήμερα “οι εκπρόσωποι”: να διανέμουν πλαστικοποιημένο το πρόγραμμα μαθημάτων & εξετάσεων (μη γελάτε, γίνεται), να ανακοινώνουν τις ανακοινώσεις, θα ενημερώνουν για ημερομηνίες, να μας προ-εγγράφουν στις εγγραφές, και τα καθέκαστα. Δημιουργούνται, όμως, και πολλά ερωτηματικά: Η θεσμοποίηση του ΠΑΣΠίτη θα θέσει στην αχρηστία τον ανανεωμένο παραταξιακό στόλο, με τον μεγάλο φόβο της ανεργίας να σκεπάζει τον κόσμο της ΔΑΣΠ. Επιπλέον, και τουλάχιστον για τα πρώτα δύο εξάμηνα μετά την εφαρμογή του μέτρου, θα έχει δημιουργηθεί έντονη σύγχυση: Ποιον να ρωτάμε για το μάθημα; Τον καθηγητή, την γραμματεία, την ΠΑΣΠ ή το ΚΕΦΟΙ; Αυτά παθαίνει όποιος

ξημεροβραδιάζεται στο Πρωτόκολλο. Η καλύτερη γραμματεία και η βιβλιοδιανομή δεν είναι αιτήματα, είναι διεκπεραιωτικά βήματα για την διευκόλυνσή μας. Αιτήματα είναι Παιδεία για όλους, Υγεία για όλους, Δημοκρατία στις σχολές και την κοινωνία. Αυτά κερδίζονται με συλλογικούς αγώνες, όχι με αγώνες με αγώνες της σφραγίδας. Δεν υπερασπίζεσαι την Δημοκρατία όταν σκίζεις παραβάν, ούτε όταν παίζεις ξύλο στο υπόγειο, ούτε με «τρένα» στις εκάστοτε ψηφοφορίες (βλ. κάτωθι). Οπότε μπράβο, αλλά όχι δα και μπράβο…

Σπύρος

Τσαφ Τσουφ το τρένο περνά!

τσαφ τσουφ παιρνά και σφυρά! Του Του!

Σας θυμίζω αυτό το παιδικό τραγουδάκι γιατί θέλω να σας μιλήσω για τρένα. Όχι για τον ΟΣΕ που χαντακώθηκε προς όφελος του ρυπογόνου ΙΧ. Αν και θα ήταν ενδιαφέρον. Για όσους δεν γνωρίζουν “τρένα” ονομάζονται στη φοιτητική αργκό όσους έρχονται στις Γενικές Συνελεύσεις των Φοιτητικών Συλλόγων στο τέλος της διαδικασίας όλοι μαζί (σα τρένο) απλώς για να ψηφίσουν χωρίς να συμμετέχουν στη Γ.Σ. και πολλές φορές χωρίς να γνωρίζουν καν το επίδικο της. Οι πιο γραφικοί εξ αυτών είναι τα μεσήλικα κομματόσκυλα που έρχονται, καμιά φορά με τα παιδιά τους, να ψηφίσουνε ΠΑΣΠ και ΔΑΠ. Με αυτούς δεν αξίζει καν να ασχοληθεί κανείς. Υπάρχουν και τα συνήθη παραταξιακά τρένα. Άτομα που έχουν δεχθεί ένα τηλεφώνημα μέσα στη μέρα από κάποιον ΠΑΣΠοΔΑΠίτη για να “ρθεις στις 5 να ψηφίσεις τη παράταξη, σου χουμε κρατήσει και θέση”. Δεν σκέφτονται καν να συμμετέχουν στη Συνέλευση , έρχονται απλά να για ρίξουν το κουκί παρόλο που οι περισσότεροι είναι ενεργοί φοιτητές της σχολής. Στις Γ.Σ. του Σεπτεμβρίου εμφανίστηκε και μια άλλη κατηγορία, αυτή των τρένων αντικατάληψης. Φοιτητές που έλεγαν

ότι αδιαφορούσαν για το νόμο 4009 (Διαμαντοπούλου), αδιαφορούσαν για τα συγγράμματα, αδιαφορούσαν γενικά και το μόνο που σκεφτόντουσαν ήταν πως θα ανοίξει η σχολή (χωρίς να σκέφτονται ότι η εφαρμογή του νόμου μπορεί να κάνει τη σχολή λαμπόγυαλο) και ερχόντουσαν κατά μιλιούνια στις 5 για να ψηφίσουν. Έτσι δεν έγινε ποτέ μια σοβαρή συζήτηση ούτε για τα μέσα πάλης μας ούτε για τον ίδιο το νόμο. Δεν είναι και τόσο εύκολο να συζητήσεις με κάποιον που δεν είναι καν εκεί… Γιατί υπάρχουν όμως αυτά τα “τρένα” ; Πως φτάσαμε από τα γεμάτα αμφιθέατρα του 2006-07 στο μαρασμό των Γ.Σ. αλλά και στην απαξίωσης της συμμετοχής σε οτιδήποτε συλλογικό; Οι λόγοι είναι πολλοί και κάποιοι σχετίζονται με τη κρίση (πολλοί δουλεύουμε ή βιαζόμαστε να τελειώσουμε) αλλά ας σταθούμε στα πιο ενδογενή αίτια. Για να λέμε και τους στραβού το δίκιο η Γενική Συνέλευση όπως γίνεται σήμερα (όποτε γίνεται…) δεν είναι και το καλύτερο παράδειγμα συλλογικής διαδικασίας. Βαρετοί παράλληλοι μονόλογοι, φασαρία, τσιγαρίλα, παρατυπίες δεν κάνουν τη Γ.Σ. ιδιαίτερη ελκυστική και πραγματικά θέλει κότσια, είτε ανένταχτος είσαι είτε σε σχήμα (πιστέψτε με), να βγεις να μιλήσεις απέναντι στους επαγγελματίες συνδικαλισταράδες και τους ενθουσιώδεις οπαδούς τους. Θα μπορούσαμε εδώ να πούμε “ναι όλοι φταίμε για αυτή τη κατάσταση και μπλα μπλα” αλλά δεν είναι έτσι, μια ματιά σε ΓΣ άλλων συλλόγων (Αρχιτεκτονική π.χ.) θα πείσει. Η ΠΑΣΠ και η ΔΑΠ, όπου τους παίρνει, συστηματικά

μπαχαλεύουν τις ΓΣ γιατί τις θέλουν απαξιωμένες και άμαζες ώστε να παίρνουν αυτοί ως πεφωτισμένοι “εκπρόσωποι” τις αποφάσεις. Η ευθύνη όμως που έχουμε όλοι εμείς είναι να τους αποτρέψουμε με την ενεργή συμμετοχή μας: να πιέσουμε να αλλάξει ο τρόπος διεξαγωγής, να παίρνουμε το λόγο, να κάνουμε προτάσεις ακόμα και το πιο απλό, να μη τους αφήνουμε να μιλάνε ακατάπαυστα όταν δεν μιλάει ο αρχηγός τους. Να κάνουμε τη Γ.Σ. όπως τη θέλουμε, μια συλλογική διαδικασία λήψης αποφάσεων για αυτά που μας αφορούν. Αλλά το πιο κομβικό σημείο απαξίωσης των συλλογικών διαδικασιών είναι η καλλιέργεια της λογικής της ανάθεσης: “Εγώ η ΠΑΣΠ/ΔΑΠ θα φροντίσω για σένα. Εσύ άραξε και ψήφισε. Μη κουράζεις το μυαλουδάκι σου”. Είναι ακριβώς η ίδια λογική που καλλιέργησαν τα δύο μεγάλα κόμματα όλα αυτά τα χρόνια στέλνοντας το λαό στο καναπέ για να δρουν οι κυβερνήσεις τους ανενόχλητες. “Γενική Συνέλευση εμείς κάνουμε κάθε μέρα στις ανακοινώσεις μας” ισχυρίζονται τα παιδία της ΠΑΣΠ. To πιπίλισμα του μυαλού από το κάθε ΠΑΣΠίτη βαφτίζεται ΓΣ. Η ιεραρχική ανακοίνωση αντικαθιστά την αμεσοδημοκρατική συζήτηση και η προώθηση της εγκληματικής απάθειας έχει συντελεστεί. Μόνο εμείς μπορούμε να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας. Όλη η εξουσία στις Γενικές Συνελεύσεις. Να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας.

Γρηγόρης

Έλα να κάνουμε ΚΕΦΟΙ, βρε συνάδελφε!

4

Page 5: Υπογειο με θέα 10

την ισότιμη συμμετοχή με αποτέλεσμα τη περιορισμένη συμμετοχή στις διαδικασίες των συλλόγων, δείχνοντας μας παράλληλα πως διδαχτήκαμε λίγα από τις πλατείες και τις νέες μορφές συλλογικής δράσης. Κατά τη διάρκεια των καταλήψεων δημιουργήθηκε το “κίνημα” των “ανεξάρτητων φοιτητών ” με κύριο μέλημα το “ΟΧΙ στις καταλήψεις-Ανοιχτές σχόλες”. Χωρίς να εκφράζουν άποψη για το επίδικο που ήταν η αποδοχή ή η απόρριψη του νόμου, κατάφεραν να αποσπάσουν την υποστήριξη του υπουργείου Παιδείας και των μεγάλων ΜΜΕ (ΣΚΑΙ, MEGA, ΒΗΜΑ, Athens Voice) οι οποίοι βρήκαν έναν ανέλπιστο σύμμαχο στη προσπάθεια εφαρμογής του νόμου και στην επίθεση τους ενάντια στους αγωνιζόμενους φοιτητές. Ενώ όποτε εξέφραζαν πολιτικό λόγο αυτός περιοριζόταν μόνο σε ζητήματα ανταγωνιστικότητας καθώς και της πιο αυταρχικής και αποτελεσματικής για την αγορά διοίκησης των πανεπιστημίων.

Για μας ήταν πρωτόγνωρο το γεγονός ότι αμέσως μετά τη ψήφιση του νόμου 4009-Διαμαντοπούλου (24/8/11) οι φοιτητές ενεργοποιώντας ριζοσπαστικά αντανακλαστικά και με όπλο τους τις μαζικές συνελεύσεις και καταλήψεις έδειξαν τη διάθεση τους να παλέψουν όχι μόνο για την ανατροπή του νόμου αλλά και την ήττα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής και των εκφραστών της συνολικά. Από την αρχή έγινε φανερό ότι η επίθεση στην εκπαίδευση δεν ήταν αποκομμένη από τη συνολικότερη επίθεση στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των εργαζομένων, ότι το μοντέλο του νέου εργαζόμενου που η παραγωγή χρειάζεται είναι αυτός του ευέλικτου και φθηνά αναλώσιμου. Έτσι από τη πρώτη μέρα είδαμε πως η μάχη για την υπεράσπιση του δημόσιου και δημοκρατικού χαρακτήρα του πανεπιστημίου δεν θα μπορούσε να δοθεί χωρίς την σύνδεση του φοιτητικού κινήματος με ένα μαζικό κίνημα αντίστασης και ανυπακοής που θα έβαζε ως στόχο του την ανατροπή της κυβέρνησης και θα έθετε στον πυρήνα της πολιτικής του τις ανάγκες της κοινωνίας και

των εργαζομένων που πλήττονταν από τα συνεχιζόμενα μνημόνια. Βρεθήκαμε τέλη Αυγούστου σε συνελεύσεις με γεμάτα αμφιθέατρα και Φοιτητικούς Συλλόγους που έπαιρναν αγωνιστικές αποφάσεις ενάντια στον νόμο με αποτέλεσμα οι καταλήψεις να φτάσουν μέσα σε δυο εβδομάδες να είναι πάνω από 300 πανελλαδικά, δείχνοντας έτσι τη καθολική απόρριψη του από το φοιτητικό κόσμο. Πέρα από αυτό όμως, αν και υπήρξαν προσπάθειες σύνδεσης με επιμέρους κινήματα και εργατικούς αγώνες όπως π.χ. η συναυλία αλληλεγγύης των Φ.Σ. Αθήνας προς τους απεργούς της Χαλυβουργίας, οι δράσεις γενικά ήταν λίγες και η συμμετοχή του φοιτητικού κόσμου στις πορείες περιορισμένη. Επίσης στις διαδικασίες των Φ.Σ. επικράτησαν δυστυχώς παθογένειες του παρελθόντος όπως οι Γενικές Συνελεύσεις να θυμίζουν ανοιχτό Διοικητικό Συμβούλιο οι οποίες σε συνδυασμό με τα συντονιστικά των Γ.Σ. και καταλήψεων που κατέληγαν σε ένα ατέλειωτο μάζεμα παραγόντων μας δείχνουν πως χάσαμε τη μάχη να εμπεδώσουμε τη δημοκρατία και Θοδωρής

Οι καταλήψεις του Σεπτέμβρη

Ένα ακόμα κείμενο που θα αναλύει τους άξονες του Νόμου Διαμαντοπούλου/4009, όπως τόσα και τόσα κείμενα που έχουν βγει ή πλαίσια γενικών συνελεύσεων δεν έχει και μεγάλο νόημα. Το διακύβευμα τώρα είναι να βουτήξουμε λίγο στα βαθιά και να δούμε την κεντρικό προσανατολισμό αυτού του νομοσχεδίου και πώς συνδέεται με την πολιτική που ασκείται σε κοινωνικό επίπεδο (εκτός πανεπιστημίου). Το ζήτημα είναι η αξιακή και ιδεολογική αντιπαράθεση με αυτό το νόμο. Ας ξεκινήσουμε λίγο από το παρελθόν. Τη δεκαετία του ‘80, όταν το δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο γίνεται ταυτοχρόνως και μαζικό, το καπιταλιστικό σύστημα είχε έναν ανερχόμενο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα (παροχής υπηρεσιών ) στον οποίο στήριζε τα κέρδη του. Κατ’ επέκταση ζητούσε πληθώρα εργατικών χεριών που θα τον στελεχώσουν, και που βεβαίως θα είχαν και τις απαραίτητες γνώσεις για αυτές τις εργασίες. Για να γίνει βέβαια κάτι τέτοιο στην αγορά εργασίας, έπρεπε να γίνει αντίστοιχου ύφους αλλαγή στο εκπαιδευτικό σύστημα, τη γραμμή παραγωγής των νέων εργαζομένων. Έτσι, λοιπόν, στηρίχτηκε το δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο για να μπορεί να αποκτήσει μεγάλο αριθμό εισακτέων και άρα μελλοντικών εργαζομένων στον τριτογενή τομέα. Έγιναν όλα τέλεια τότε; Σαφώς και όχι, γιατί οι ταξικοί φραγμοί συνέχισαν να υπάρχουν (σπουδές σε άλλη πόλη, φροντιστήρια, μαθήματα στις σχολές που προάγουν ιδέες και σκέψεις που συντηρούν το οικονομικό σύστημα, πελατειακό κράτος, λογικές ανάθεσης καθεστωτικών παρατάξεων). Σήμερα, μετά την σταδιακή υποβάθμιση του δημόσιου χαρακτήρα του πανεπιστημίου (από αυτούς που θέλουν τώρα να το ιδιωτικοποιήσουν), έρχεται η οικονομική κρίση να δείξει στην αστική τάξη έναν δρόμο για να διασφαλίσει τα κέρδη της. Ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, απλώς χρειάζεται να συμπιεστούν τα δικαιώματα και οι μισθοί των εργαζομένων. Ειδικότερα, θέλουν έναν εργαζόμενο με αποσπασματικές και υπερεξειδικευμένες γνώσεις που θα παίρνει τα μισά χρήματα (αν αμείβεται), χωρίς επαγγελματικά δικαιώματα. Επίσης, ο νέος τύπος εργαζόμενου με το που αντιληφθεί την αδικία δεν θα μπορεί να οργανωθεί σε σωματείο ή συνδικάτο γιατί 1) η εργοδοσία, τα κόμματα που της στηρίζουν και οι παρατρεχάμενοι τους τα έχουν εκφυλίσει, και 2) γιατί πολύ απλά ο εργαζόμενος δεν θα έχει συλλογικά επαγγελματικά δικαιώματα. Για να γίνουν όλα αυτά πρέπει και πάλι να αλλάξει η γραμμή παραγωγής των νέων εργαζομένων, δηλαδή το Πανεπιστήμιο. Ο νόμος Διαμαντοπούλου ευελπιστεί να το κάνει αυτό, στο σημείο που σταμάτησε ο προηγούμενος αντιδραστικός νόμος Γιαννάκου.

Τελειώνοντας, ας αποσαφηνιστεί κάτι:Επιχείρημα Διαμαντοπούλου και Κινήματος Αντικατάληψης: «Τα πανεπιστήμια πρέπει να εκσυγχρονιστούν, να γίνουμε σαν τα πανεπιστήμια της Ευρώπης όπου έχουν καλύτερες εγκαταστάσεις γιατί η επιχειρηματική επένδυση στο χώρο του πανεπιστημίου βοηθά, σπάει το πελατειακό κράτος». Απάντηση: Αν φταίει η κακοδιαχείριση και η διαφθορά στο ελληνικό πανεπιστήμιο, αυτή δημιουργήθηκε από ΠΑΣΟΚ & ΝΔ (είναι σαν κάποιος να ροκανίζει τα θεμέλια τους σπιτιού σου και στο τέλος, όταν γκρεμίζεταιν, να σου λέει «θα στο ξαναχτίσω»). Τα πολιτικά τους παιδιά στο πανεπιστήμιο έβαλαν και αυτά το λιθαράκι τους, βέβαια. Όσον αφορά την αξίωση μας να γίνουμε σαν τα πανεπιστήμια του εξωτερικού (ποιού απ’ όλα τα εξωτερικά;) ας έχουμε μια εικόνα στο μυαλό μας: Γαλλίδα φοιτήτρια σπουδάζει σε τέλειες εγκαταστάσεις με εξαιρετικούς καθηγητές αλλά δουλεύει 6ωρο καθημερινά για να πληρώσει δίδακτρα και μόλις τελειώσει την δουλειά τρέχει στην σχολή για μάθημα για να μην πάρει απουσία. Η βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου είναι άψογα καταρτισμένη σε επιστημονικό υλικό αλλά δεν έχει χρόνο να το μελετήσει, και τους προβληματισμούς της για τον τρόπο που δουλεύει ή σπουδάζει δεν προλαβαίνει να τους συζητήσει με τους συμφοιτητές της, γιατί δεν υπάρχει γενική συνέλευση, και, α! δεν έχει χρόνο. Ιδέες για μια άλλη συγκρότηση της οικονομίας δεν έχει ακούσει ποτέ γιατί έχει μάθει ότι ο καπιταλισμός είναι ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος. Βεβαίως, κάθε φορά που βλέπει αστυνομικούς να μαζεύουν τους άστεγους έξω από την σχολή της το αντιμετωπίζει σαν φυσικό φαινόμενο. Μπορεί μετά από πιέσεις η εφαρμογή του νόμου να πάγωσε αλλά η παραπάνω πραγματικότητα ήδη είναι ασφυκτικά κοντά σε εμάς. Ο νόμος δεν είναι ξεκομμένος από τις αναδιαρθρώσεις σε κοινωνικό επίπεδο. Μπορεί να μην ακούγεται τόσο βάρβαρη η είσοδος επιχειρήσεων στα πανεπιστήμια, η κατάργηση του ασύλου και της συνδιοίκησης όσο οι περαιτέρω περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Όμως είναι και τα δύο κομμάτια από το ίδιο παζλ, τα κομμάτια του οποίου αν ενωθούν διαγράφουν τη λέξη “νεοφιλελευθερισμός” . Η δική μας απάντηση ας είναι η αντίσταση!

Χρυσάνθη

Η Χρυσάνθη ήταν φοιτήτρια Erasmus στο Paris-Dauphine, ένα από τα ελάχιστα πανεπιστήμια της Γαλλίας όπου οι προπτυχιακοί φοιτητές πληρώνουν δίδακτρα. Τα δίδακτρα είναι 15.000 ευρώ το χρόνο.

Νόμος Διαμαντοπούλου: Πέρα από τις διατάξεις

5

Page 6: Υπογειο με θέα 10

Επειδή στην ΑΣΟΕΕ πολλά ακούγονται για το τί είναι η Γ.Σ., αυτό το κείμενο είναι μια προσπάθεια να αποσαφηνιστούν κάποια πράγματα και να τεθούν στη σωστή βάση. Γενική Συνέλευση είναι το ανώτατο όργανο του φοιτητικού συλλόγου, στον οποίο κάθε φοιτητής της ΑΣΟΕΕ. Είναι ο τρόπος με τον οποίο οι φοιτητές αποφασίζουν και δρουν συλλογικά για θέματα που αφορούν τη σχολή αλλά και το ευρύτερο πολιτικό και κοινωνικό σκηνικό. Η φωνή των φοιτητών και η εναντίωση τους απέναντι σε οτιδήποτε αντιδραστικό αποτυπώνεται στη Γ.Σ. Για αυτό ακριβώς οι φοιτητές πρέπει να δώσουμε τη μάχη απέναντι στο νόμο 4009 ο οποίος εκτός των άλλων υποβαθμίζει σημαντικά τη Γ.Σ.. Στην ΑΣΟΕΕ, όμως, με την ευγενική χορηγία της ΠΑΣΠ και της ΔΑΠ η Γ.Σ. είναι είδος υπό εξαφάνιση. Κάθε χρόνο πραγματοποιείται μία (1) γενική συνέλευση στην επέτειο του

Πολυτεχνείου με ευθύνες των δύο μεγάλων παρατάξεων που την αντιμετωπίζουν σαν ένα ετήσιο πανηγύρι , ακυρώνοντας τη βαρύνουσα σημασία της γενικής συνέλευσης ως πολιτική φωνή των φοιτητών. Πέρα από τέτοιες λογικές, εμείς οι φοιτητές δεν πρέπει να λησμονούμε τί μεγάλη δύναμη αποτελούν για εμάς οι γενικές συνελεύσεις, και ακόμα κι αν ο τρόπος που διεξάγονται (μικρά κοινοβούλια , χρονοβόρες διαδικασίες) δεν μας εκφράζει αυτό μπορεί να αλλάξει και να γίνουν οι διαδικασίες πιο ανθρώπινες και αμεσοδημοκρατικές .Με την απαξίωσή τους και χωρίς καμία προσπάθεια να τις αλλάξουμε δίνουμε πάτημα τόσο στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές ΠΑΣΟΚ –ΝΔ (βλέπε νόμος Διαμαντοπούλου) όσο και στις λογικές ανάθεσης των ΠΑΣΠ-ΔΑΠ.

Σίμωνας, Δανάη Π

Λίγα λόγια για τις Γενικές Συνελεύσεις

Η δεύτερη φάση της μάχης απέναντι στο νόμο Διαμαντοπούλου (4009) είχε ως στόχο το μπλοκάρισμα της δημιουργίας συμβούλιων διοίκησης και στέφθηκε με επιτυχία στη συντριπτική πλειοψηφία των σχολών (ΑΣΟΕΕ, Πάντειο, Γεωπονικό, ΑΠΘ, Πανεπιστήμιο Κρήτης). Συγκεκριμένα στην σχολή μας, πλήθος φοιτητών παρευρέθηκαν ειρηνικά στο χώρο διεξαγωγής των εκλογών. Η μαζικότητα αυτή αποθάρρυνε άτομα από την εφορευτική επιτροπή να στήσουν τις κάλπες. Ας δούμε, όμως, επακριβώς τι συνιστούν τα συμβούλια διοίκησης: Το Σ.Δ. είναι το όργανο που θα αντικαταστήσει τη σύγκλητο στη διοίκηση του πανεπιστημίου. Θα απαρτίζεται από 15 μέλη: 8 καθηγητές, 6 εξωπανεπιστημιακούς και 1 φοιτητή, και ουσιαστικά θα λαμβάνει τις αποφάσεις για οποιοδήποτε θέμα αφορά το πανεπιστήμιο: από την εκλογή του πρύτανη και τη χάραξη στρατηγικής έως την κατανομή των πόρων, την εποπτεία και έλεγχο της λειτουργίας του ιδρύματος. Εκλεγμένα όργανα όπως η Συνέλευση Τμήματος και η Σύγκλητος θα έχουν καθαρά διακοσμητικό ρόλο. Κατά συνέπεια δημιουργούνται 3 θέματα με τα συμβούλια διοίκησης:

ΘΕΜΑ 1: «Δούρειος ίππος» για εφαρμογή όλων των διατάξεων του ΝΟΜΟΥ

Ανοίγει διάπλατα ο δρόμος σε καταργήσεις-συγχωνεύσεις τμημάτων και σχολών με αγοραία κριτήρια καθώς και σε απολύσεις διδακτικού και διοικητικού προσωπικού. Επίσης αναλαμβάνει να εφαρμόσει τη διάσπαση των πτυχίων σε δυο κύκλους με στόχο την εισαγωγή διδάκτρων και την «αυτοχρηματοδότηση» των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, γεγονός που υποθάλπεται από τις περικοπές στην κρατική χρηματοδότηση των πανεπιστημίων. Γίνεται ιδιαιτέρως αντιληπτή η ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων ταξικών φραγμών στην παιδεία.

ΘΕΜΑ 2: «Αποδημοκρατισμός των διαδικασιών των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων»Το συμβούλιο διοίκησης είναι ένα αυταρχικό όργανο που θα ασκεί εξουσία στον χώρο του πανεπιστημίου, οικονομική και διοικητική, ενώ θα τελεί κάτω από τον ασφυκτικό κρατικό και επιχειρηματικό έλεγχο, διαλύοντας με τον τρόπο αυτό κάθε ίχνος δημοκρατίας στα ΑΕΙ και ΤΕΙ και ενισχύοντας έτσι τη διαφθορά. Ανενόχλητοι θα μπορούν πλέον να εφαρμόζουν ότι πολιτικές θέλουν χωρίς να δίνουν λόγω στα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας.ΘΕΜΑ 3: «Χρηματοδότηση των πανεπιστημίων»

Τα εξωτερικά (εκτός πανεπιστημιακού προσωπικού) μέλη του συμβουλίου διοίκησης αναλαμβάνουν να βρουν περαιτέρω χορηγίες από τον επιχειρηματικό κόσμο. Με αυτό τον τρόπο, κριτήριο συνέχισης της λειτουργίας των ιδρυμάτων θα είναι το κατά πόσο θα είναι ανταγωνιστικά στην αγορά για να πετυχαίνουν περισσότερες χρηματοδοτήσεις. Σχολές με αντικείμενο σπουδών πιο ανθρωπιστικό (π.χ. Φιλοσοφική), το οποίο δεν θα είναι άμεσα αξιοποιήσιμο για τις επιχειρήσεις θα βρίσκουν δυσκολότερα χρηματοδότηση και θα έχουν μεγαλύτερα θέματα επιβίωσης. Επίσης, το συμβούλιο θα αναλαμβάνει μαζί με τους χορηγούς τα προγράμματα πανεπιστημιακής έρευνας. Επομένως, προσανατολισμός της συγκεκριμένης έρευνας δεν μπορεί να είναι οι ανθρώπινες ανάγκες αλλά το περιθώριο κέρδους της εταιρείας που χρηματοδοτεί την έρευνα.

Χρυσάνθη

Συμβούλια Διοίκησης : Δούρειος Ίππος της εφαρμογής του νόμου 4009

6

Page 7: Υπογειο με θέα 10

Η εργατική τάξη σηκώνει κεφάλιΤην τελευταία χρονιά μια σειρά από εργατικούς αγώνες πραγματοποιήθηκαν σε διάφορους εργασιακούς χώρους .Παρά την προσπάθεια των εργοδοτικών οργανώσεων να τις φιμώσουν και τη σύμπραξη των ΜΜΕ να τις αποσιωπήσουν ,οι αγώνες αυτοί ξεκίνησαν και ο τρόπος με τον οποίο οργανώθηκαν προτάσσοντας αξίες όπως την αλληλεγγύη ,την ισότητα και την αντιπληροφόρηση έβαλαν την ταξική πάλη ξανά στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος .

Ελληνική Χαλυβουργία

Ο πιο μεγάλος αγώνας του τελευταίου καιρού είναι η απεργία στην Ελληνική Χαλυβουργία στον Ασπρόπυργο. Η ιδιοκτησία ζήτησε από τους εργαζόμενους τη μετατροπή των συμβάσεων από

πλήρους απασχόλησης σε μερικές με μείωση των αποδοχών έως και 40% διαφορετικά θα ακολουθούσαν απολύσεις 180 εργαζομένων. Η αρνητική απόφαση της γενική συνέλευσης του σωματείου ήταν ομόφωνη και η απάντηση της εργοδοσίας ήταν άμεση με 34 απολύσεις. Έτσι στις 31 Οκτωβρίου 2011 ξεκίνησε η απεργία η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα (Μάιος 2012). Η διοίκηση χρόνια τώρα λειτουργεί αυθαίρετα με το να μην επισκευάζει τα μηχανήματα με αποτέλεσμα δεκάδες εργατικά ατυχήματα, μερικά από αυτά θανατηφόρα. Οι επιθεωρητές εργασίας, που το σωματείο έχει ονοματίσει και καταγγείλει επίσημα, δεν έχουν πατήσει ποτέ πόδι στο εργοστάσιο αλλά μόνο στα γραφεία από όπου φεύγουν με τις τσέπες τους γεμάτες για να κρατήσουν το στόμα τους κλειστό. Όσοι τραυματίζονται την ώρα της δουλειάς υποχρεώνονται να δηλώσουν ότι προκλήθηκε από δικό τους λάθος και δεν αποζημιώνονται. Η απεργία συναντά μεγάλες δυσκολίες. Το εργοστάσιο της ίδια εταιρίας στο Βόλο δέχτηκε τις περικοπές (καθώς τους έχουν παραχωρηθεί από την εργοδοσία χωράφια και έτσι έχουν επιπλέον εισοδήματα) και δεν προχώρησε σε απεργία. Η οικονομική κατάσταση των απεργών είναι δεινή γι αυτό και έχουν τόση σημασία οι δράσεις αλληλεγγύης.

Coca Cola – 3 έψιλον

Μετά από 43 μέρες δυναμικών απεργιακών κινητοποιήσεων στις 31/3 ο αγώνας των εργαζομένων στο εργοστάσιο της Coca Cola στη Θεσσαλονίκη δικαιώθηκε με την ικανοποίηση των αιτημάτων τους • για άμεση παύση εισαγωγής προϊόντων από τη Βουλγαρία• την επαναλειτουργία του εργοστασίου χωρίς να γίνουν απολύσεις • τη δέσμευση να μη γίνει χρήση της νέας νομοθεσίας για μειώσεις μισθών και κατάργηση συλλογικών συμβάσεωνΌλα αυτά παρά τις απειλές για άμεσο κλείσιμο του εργοστασίου και μεταφορά του στην Βουλγαρία.

Απεργίες στα ΜΜΕ

Μετά από μήνες απλήρωτοι οι εργαζόμενοι στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» αποφάσισαν να κηρύξουν σε απεργία διαρκείας. Προχώρησαν μάλιστα στην έκδοση 2 απεργιακών φύλλων με μεγάλη επιτυχία. Η διοίκηση όμως ζήτησε στην υπαγωγή στο άρθρο 99 και το κούρεμα των δεδουλευμένων που υποχρεούται να καταβάλει. Οι διαπραγματεύσεις με τη διοίκηση συνεχίζονται ενώ η εφημερίδα παραμένει κλειστή.

Για μήνες απλήρωτοι ήταν και οι εργαζόμενοι στο ALTER όταν αποφάσισαν να απεργήσουν για να διεκδικήσουν τα δεδουλευμένα τους. Μάλιστα άρχισαν να διαχειρίζονται και οι ίδιοι το κανάλι τους προβάλλοντας δικές τους απεργιακές εκπομπές ενώ χάρη σ΄ αυτούς έφτασε να παιχτεί για πρώτη φορά στη TV το Debtocracy. Την επόμενη μέρα μετά τη δεύτερη προβολή του ντοκιμαντέρ που είχε τηλεθέαση 35% , συνεργείο έριξε τη κεραία του σταθμού… Σήμερα το ALTER φαίνεται να κλείνει οριστικά ενώ ο ιδιοκτήτης του, Γ.Κουρής, οδηγείται στα δικαστήρια λόγω χρεών. Οι εργαζόμενοι ακόμα περιμένουν τη δικαίωση τους.

Παρόμοιες κινητοποιήσεις έγιναν και στην εφημερίδα «Κόσμος του Επενδυτή» που έλιξαν με επιτυχία και καταβολή όλων των δεδουλευμένων αλλά και σε πολλά άλλα ΜΜΕ

καθώς οι απολύσεις και οι μειώσεις μισθών στο κλάδο έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας.

Αυτοί είναι μόνο μερικοί από τους εργατικούς αγώνες οι οποίοι έχουν πολλαπλασιαστεί αυτή τη περίοδο. Άλλες απεργίες που στέφθηκαν με επιτυχία είναι στη γαλακτοβιομηχανία Δωδώνη αλλά και στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη της Ελευσίνας όπου οι εργαζόμενοι ,με μια καθολική προληπτική απεργία εξασφάλισαν την ανανέωση των συλλογικών τους συμβάσεων χωρίς μειώσεις μισθών. Οι εργατικοί αγώνες συνεχίζονται με τις απεργίες των ναυτικών, της σιδηρουργίας «Λούκισα», τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά (όπου τους ζητάν να δουλεύουν μία φορά την εβδομάδα….).Όλοι αυτοί οι εργατικοί αγώνες αποτελούν την πιο δυναμική απόδειξη ταξικών διεκδικήσεων

που προχωρούν μαχητικά και δεν λυγίζουν παρά τις πιέσεις του κεφαλαίου. Απέναντι στην οικονομική κρίση που τροφοδοτεί τη διάθεση του κεφαλαίου για περαιτέρω περικοπές και φίμωση των συλλογικών διεκδικήσεων ,οι αγώνες αυτοί είναι το φωτεινό παράδειγμα για κάθε πληττόμενο κομμάτι της κοινωνίας ,για κάθε εργαζόμενο-η ,νέο –α ,μετανάστη που προβάλλει το συλλογικό δρόμο έναντι στον ατομικό ,τον αγώνα έναντι στην υποταγή. Ειδικά σε μία περίοδο με ταχύτατη επέλαση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών οι απεργίες είναι μια δυνατή σπίθα που μαζί με το υπόλοιπο κομμάτι του κινήματος, μπορούν να προκαλέσουν την πυρκαγιά της ανατροπής. Οι εργαζόμενοι αυτοί γνωρίζουν ότι το μοναδικό που έχουν είναι η εργατική τους δύναμη και η αξιοπρέπεια τους. Και δεν την παζαρεύουν. Ξέρουν ότι χωρίς αυτούς … γρανάζι δε γυρνά

Χρυσάνθη, Γρηγόρης

7

Page 8: Υπογειο με θέα 10

8

Τα κινήματα των πλατειών : Η κοινωνία αντεπιτίθεται

Όταν πέρσυ τέτοια εποχή γράφαμε στο “Υπόγειο με Θέα” για τις εξεγέρσεις της Αραβικής Άνοιξης δεν φανταζόμασταν τι θα επακολουθούσε. Η φλόγα της αντίστασης πέρασε από τον Αραβικό κόσμο στην Ισπανία, από εκεί στην Ελλάδα και τέλος στις Η.Π.Α.. Η παγκόσμια κινητοποίηση στις 15/10/11 με διαδηλώσεις κυριολεκτικά σε όλο τον πλανήτη εξέπληξε και τους πιο αισιόδοξους. Τα πράγματα δεν είναι ρόδινα (οι σφαγές στον αραβικό κόσμο συνεχίζονται, ο νεοφιλελευθερισμός συνεχίζει να κυριαρχεί) αλλά ο αγώνας κάθε άλλο παρατελειωμένος είναι. Στο χέρι μας είναι. Όπως λέει και ο Οδ.Ελλύτης: “Την άνοιξη αν δεν την βρεις τη φτιάχνεις.”

Λαϊκή Συνέλευση πλ. Συντάγματος

27/5/2011

Εδώ και πολύ καιρό παίρνονται αποφάσεις για εμάς χωρίς εμάς.Είμαστε εργαζόμενοι, άνεργοι, συνταξιούχοι, νεολαίοι, που έχουμε έρθει στο Σύνταγμα για να παλέψουμε και να αγωνιστούμε για τις ζωές μας και το μέλλον μας.Είμαστε εδώ γιατί γνωρίζουμε ότι οι λύσεις στα προβλήματά μας μπορούν να προέλθουν μόνο από εμάς. Καλούμε όλους τους Αθηναίους, εργαζόμενους, ανέργους και νεολαία στο Σύνταγμα, και όλη την κοινωνία να γεμίσει τις πλατείες και να πάρει τη ζωή στα χέρια της.Εκεί στις πλατείες θα συνδιαμορφώσουμε όλα μας τα αιτήματα και τις διεκδικήσεις μας.Καλούμε όλους τους εργαζόμενους που θα απεργήσουν την επόμενη περίοδο να καταλήγουν και να παραμένουν στο Σύνταγμα. Δεν θα φύγουμε από τις πλατείες, μέχρι να φύγουνε αυτοί που μας οδήγησαν εδώ: Κυβερνήσεις, Τρόικα, Τράπεζες, Μνημόνια και όλοι όσοι μας εκμεταλλεύονται. Τους διαμηνύουμε ότι το χρέος δεν είναι δικό μας.

ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΩΡΑ!ΙΣΟΤΗΤΑ – ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ –

ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ!Ο μόνος αγώνας που χάνεται είναι

αυτός που δεν δόθηκε

Στην ελλάδα το κίνημα των πλατειών υπήρξε ο σημαντικότερος μέχρι τότε αγωνιστικός κόμβος ενάντια στις πολιτικές του μνημονίου. Υπήρξε η θρυαλλίδα για μια ριζική αλλαγή στο συσχετισμό δυνάμεων στην ελληνική κοινωνία προς όφελος του κόσμου της εργασίας, ενώ οι συνελεύσεις του κινήματος ανέδειξαν μια νέα διαδικασία έκφρασης πολιτικού λόγου έξω από τους συνηθισμένους τρόπους.

Το κάλεσμα - 25/5/11

Το αρχικό κάλεσμα έγινε για τη Τετάρτη 25/5/11 μέσω διαδικτύου με αφορμή μια φήμη για ένα πανό στην ήδη εξεγερμένη Ισπανία που έλεγε “Μη φωνάζετε δυνατά, οι Έλληνες κοιμούνται”. Όταν κατεβήκαμε εκείνο το απόγευμα στη πλ.Συντάγματος εκπλαγήκαμε. Ο κόσμος ήταν εντυπωσιακά πολύς και ετερόκλητος. Αυτό που τους ένωνε ήταν ότι όλοι πληγόντουσαν από την πολιτική του Μνημονίου. Το βράδυ στήθηκε η πρώτη συνέλευση που ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία για τους περισσότερους. Ήταν σαν ξαφνικά να ανακαλύψαμε ότι μπορούμε να μιλάμε μεταξύ μας και να συναποφασίζουμε όλοι μαζί χωρίς αυθεντίες της πολιτικής. Οι πρώτες αποφάσεις αφορούσαν τη δημιουργία ομάδων εργασίας (γραμματεία, σίτιση, τεχνική υποστήριξη, ιατρείο) για να διασφαλίσουμε τη παρουσία μας στη πλατεία. Οι ομάδες ήταν ανοιχτές και λειτουργούσαν με άμεση δημοκρατία δείχνοντας ότι το μέσο πρέπει να ακολουθεί το σκοπό.

Η αρχή

Το πρώτο ψήφισμα βγήκε από τη συνέλευση στις 27/5 , που πλέον αριθμούσε χιλιάδες συμμετέχοντες. Στη συνέλευση εκείνη πάρθηκε μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις. Το αίτημα για πραγματική δημοκρατία των ισπανών indigados άλλαξε ομόφωνα σε άμεση δημοκρατία προϊδεάζοντας για τα ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά μου έμελε να πάρει το κίνημα. Ο

κόσμος συνέχισε να πληθαίνει ενώ άρχισαν να γίνονται θεματικές συνελεύσεις για την ανεργία, τη παιδεία, την οικονομία καθώς και πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων. Δεν ήταν όμως μόνο η πλατεία Συντάγματος. Δεκάδες συνελεύσεις δημιουργήθηκαν σε πλατείες κάθε γειτονιάς της Αθήνας αλλά και σε κάθε πόλη της Ελλάδας. Αμέσως υπήρξαν προσπάθειες συντονισμού ηλεκτρονικά αλλά και με κοινές συνελεύσεις. Ενώ καλέστηκε και πανευρωπαϊκή ημέρα δράσης τη Κυριακή 5/6 όπου στην Αθήνα συγκεντρώθηκαν χωρίς υπερβολή σχεδόν 500 χιλιάδες κόσμου!

Η στάση των ΜΜΕ

Τα ΜΜΕ χαιρέτησαν αρχικά την όλη κίνηση με σκοπό να τη χειραγωγήσουν. Θέλησαν να περάσουν την ιδέα ότι το κοινό στοιχείο που συνέδεε τους διαδηλωτές ήταν ότι ήταν όλοι Έλληνες (λες και ο Παπανδρέου ή ο Βγενόπουλος δεν είναι) ενώ είχαν τις πρώτες μέρες το θράσος να πουν ότι οι πολίτες διαμαρτύρονται γιατί δεν γίνονται αρκετά γρήγορα οι μεταρρυθμίσεις του Μνημονίου. Προσπάθησαν να προωθήσουν το απολίτικο στοιχείο χαιρετίζοντας τη κινητοποίηση ως ένα ανώδυνο ξέσπασμα της οργής του κόσμου, ένα ευχάριστο happening. Γρήγορα όμως η κατάσταση άλλαξε. Συνθήματα όπως το “πάρτε το Μνημόνιο και φύγετε από δω” δεν τους άφησαν πολλά περιθώρια και έτσι πέρασαν στη φίμωση και στη λασπολογία.

Η κυβέρνηση των νεκροζώντανων – 15/6/11.

Η πρώτη σημαντική μάχη δόθηκε στην Γενική Απεργία στις 15/6 μέρα που ψηφίζονταν μειώσεις συντάξεων και αλλαγές στα εργασιακά. Εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου από συνελεύσεις και σωματεία περικύκλωσαν για ώρες τη Βουλή. Οι επιθέσεις της αστυνομίας ήταν συνεχείς με ξύλο και δακρυγόνα αλλά ο κόσμος δεν έφευγε παρόλο που για τους περισσότερους

Το κίνημα της πλ.Συντάγματος

Page 9: Υπογειο με θέα 10

9ήταν η πρώτη φορά που ερχόντουσαν σε επαφή με τη κρατική καταστολή. Πολλές αυταπάτες για το ρόλο της αστυνομίας διαλύθηκαν εκείνη τη μέρα. Ήταν μάλιστα τέτοια η δυναμική της κινητοποίησης που όσοι βρισκόμασταν σε αυτήν πιστεύαμε ότι θα πέσει η κυβέρνηση. Και πράγματι το βράδυ η φημολογία εξελίχθηκε σε είδηση με τις συνεχείς συνομιλίες Παπανδρέου-Σαμαρά για το σχηματισμό συγκυβέρνησης. Την επόμενη μέρα ανακοινώθηκε μια καινούργια κυβέρνηση που ήταν ίδια με τη παλιά… Ο πανικός τους ήταν πλέον ολοφανερός.

48 ώρες στο δρόμο! Το μεσοπρόθεσμο δεν θα περάσει! - 28&29/6/11

Η 48ωρη απεργία ενάντια στη ψήφιση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος που προέβλεπε κι άλλες απολύσεις, μειώσεις μισθών κ.α. ήταν μια από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις που είδαμε ποτέ. Φτιάχτηκαν βιντεάκια, μοιράστηκαν κείμενα, κολλήθηκαν αφίσες με κοινό κάλεσμα από όλες τις συνελεύσεις αλλά και όλα τα πρωτοβάθμια εργατικά σωματεία! Έβλεπες άτομα που δεν περίμενες ποτέ να κατέβουν σε απεργία να τρέχουν σα τρελοί να κινητοποιήσουν κόσμο. Στις μέρες του διημέρου εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου ερχόταν συνέχεια από παντού. Μπλόκα στήθηκαν και τις δυο μέρες από νωρίς το πρωί στο Καλλιμάρμαρο και στον Ευαγγελισμό σε μια προσπάθεια να περικυκλωθεί η Βουλή. Η απάντηση του κράτους ήταν μια άνευ προηγουμένου καταστολή. Επιτέθηκαν απρόκλητα πριν συγκεντρωθεί ο κόσμος για να μπορούν να τον ελέγξουν. Τα ΜΑΤ έριξαν συνολικά 2.200 δακρυγόνα όταν σε μια συνηθισμένη διαδήλωση δεν χρησιμοποιούν ούτε 100. Επιτέθηκαν με μένος θέλοντας όχι μόνο να απωθήσουν τους διαδηλωτές αλλά και να τους πείσουν ότι δεν πρέπει να ξανακατέβουν ποτέ στο δρόμο. Πέταγαν πέτρες, χτυπούσαν με τα γκλοπ ανοίγοντας συνέχεια

κεφάλια. Αίματα παντού. Οι τραυματίες ήταν πραγματικά εκατοντάδες. Το ιατρείο ήταν γεμάτο μέχρι που επιτέθηκαν και εκεί τα ΜΑΤ. Διέλυσαν με μένος όλες τις σκηνές. Συνέχισαν να επιτίθενται για ώρες μέχρι να αδειάσουν όλο κέντρο κυνηγώντας διαδηλωτές μέχρι και στο μετρό Ακρόπολη. Από τις εικόνες αυτές της αστυνομικής κτηνωδίας ελάχιστες έφτασαν στα κανάλια όπως ήταν φυσικό. Ο κόσμος όμως ήξερε. Το μεσοπρόθεσμο πέρασε “μέσα στο αίμα”.

Μπορεί το κίνημα της πλ.Συντάγματος να απέτυχε να μη περάσει το Μεσοπρόθεσμο που ήταν ο κύριος διακηρυσσόμενος στόχος του αλλά πέτυχε πράγματα που ενδέχεται να αποδειχθούν σημαντικότερα. Αποτέλεσε τη παρακαταθήκη για τη γιγαντία απεργία της 19ης και 20ης Οκτώβρη, τη μεγαλύτερη εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια αλλά και για τις κινητοποιήσεις της 28ης Οκτωβρίου που έδωσαν και το τελικό χτύπημα στη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ που λίγο καιρό μετά παραιτήθηκε. Η ίδια παρακαταθήκη που έκανε δυνατή την εξέγερση στις 12 Φλεβάρη 2012 ημέρα που ψηφιζόταν το Μνημόνιο 2. Εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου διαδήλωσε για ώρες αντιστεκόμενος δυναμικά στις συνεχείς επιθέσεις της αστυνομίας που είχε μετατρέψει το κέντρο σε κολαστήριο με τα δακρυγόνα και το ασταμάτητο ξύλο. Με όλες αυτές τις κινητοποιήσεις δείξαμε με το πιο ξεκάθαρο τρόπο την αντίθεση της κοινωνίας στις κυβερνήσεις, στη Τρόικα και στις καταστροφικές για τους πολλούς πολιτικές τους. Και σήμερα 1 χρόνο σχεδόν μετά τίποτα δεν έχει τελειώσει. Οι λαϊκές συνελεύσεις συνεχίζονται σε πολλές πόλεις ενώ μόνο στην Αττική υπάρχουν 40 ενεργές συνελεύσεις γειτονιών με βάση το συντονιστικό του Απριλίου. Οι λαϊκές συνελεύσεις ήταν μάλιστα αυτές που αντιστάθηκαν δυναμικά στο χαράτσι με διαμαρτυρίες στους δήμους και στη ΔΕΗ πετυχαίνοντας μια πρώτη νίκη με την

αποσύνδεση του από τη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος ενώ από αυτές πηγάζουν και πολλές δομές κοινωνικής αλληλεγγύης. Όμως το σημαντικότερο ήταν ότι δόθηκε το μήνυμα ότι όλα μπορούν να γίνουν διαφορετικά. Βρήκαμε το συλλογικό. Επαναοικειοποιηθήκαμε το δημόσιο χώρο επαναπροσδιορίζοντας τον ως σημείο συνεύρεσης των πολιτών και όχι ως ναό της κατανάλωσης. Μάθαμε να συζητάμε. Φτιάξαμε μόνοι μας τους θεσμούς μας. Παρά τις όποιες στρεβλώσεις στη προσπάθεια εφαρμογής της άμεσης δημοκρατίας η σπορά μπήκε. Οι συνελεύσεις είναι παντού και μας περιμένουνε, και όταν αποφασίσουμε όλοι και όλες να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας ίσως τότε να μην είναι πια νησίδες αντίστασης αλλά τα ζωντανά κύτταρα της νέας μας κοινωνίας.

Για περισσότερα, δείτε τα κατατοπιστικότατο video της ομάδας πολυμέσων της πλ.Συντάγματος στο YouTube “One World One Revoluti on” ενώ στο blog του συντονιστικού των συνελεύσεων γειτονιάς geitonies.espiv.net μπορείτε να βρείτε πληροφορίες για όλες τις λαϊκές συνελεύσεις της Αττικής.

Γρηγόρης, Θοδωρής

Τι κι αν οι αρχές της Μαδρίτης προσπάθησαν να απαγορεύσουν την ολονύκτια συγκέντρωση διαμαρτυρίας, επικαλούμενες τους κανόνες της προεκλογικής περιόδου και τη διατήρηση της ομαλότητας; Στις 15 Μαΐου του περασμένου έτους χιλιάδες πολίτες της Ισπανίας αψήφησαν τις προειδοποιήσεις της αστυνομίας και συγκεντρώθηκαν στην Puerta del Sol, την κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας, για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στα “ανίκανα και διεφθαρμένα” πολιτικά κόμματα που οδήγησαν τον κόσμο σε συνθήκες ανεργίας (21,5%), υποαπασχόλησης, φτώχειας, καθημερινής βίας... Το πολιτικό κίνημα των «αγανακτισμένων» (Los Indigna-dos) επεκτάθηκε με ταχύτητα φωτός σε 57 άλλες μεγάλες και μικρότερες πόλεις στην Ισπανία, με καταλήψεις κεντρικών πλατειών, καθημερινές αμεσοδημοκρατικές συνελεύσεις, ποικίλες πολιτικές και πολιτιστικές δραστηριότητες και βεβαίως τη συμμετοχή και τη στήριξη της πλειοψηφίας των ανθρώπων της χώρας, που ένιωθαν να πνίγονται από την ανισότητα και την αδικία. Αυτή η νέα για τα δεδομένα μορφή οργάνωσης έγινε παγκόσμια γνωστή (μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα είδαμε αντίστοιχα κινήματα σε πάρα πολλές άλλες χώρες) και διήρκησε πολύ παραπάνω από τον αρχικό της στόχο, ο οποίος ήταν μία εβδομάδα, μέχρι δηλ. τη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών ανά την επικράτεια της Ισπανίας (στις οποίες μάλιστα το κυβερνόν κόμμα των «σοσιαλιστών», που πριν την εκλογή του είχε υποσχεθεί αναπτυξιακούς λαγούς με πετραχήλια στον ισπανικό λαό, υπέστη συντριπτική ήττα, η δεξιά κυριάρχησε με σχετική άνεση,

ενώ ενισχύθηκαν σημαντικά μικρότερα κόμματα του ευρύτερου αριστερού χώρου.) Με μια πρώτη ματιά η αυθόρμητη συγκέντρωση τόσων ανθρώπων στις πλατείες κάθε πόλης φαίνεται κίνηση περίεργη, ίσως και απομονωμένη από το εξωτερικό της περιβάλλον. Η αλήθεια όμως είναι πολύ διαφορετική, μιας και κινητήρια δύναμη της πολιτικής αυτής αμφισβήτησης υπήρξε η Αραβική Άνοιξη του 2010 με την εξέγερση της Τυνησίας και ύστερα της Αιγύπτου. Θα μπορούσα να γράψω σελίδες ολόκληρες με αναλύσεις και λεπτομέρειες για το τι συνέβη την περσινή άνοιξη στην Ισπανία και για το κίνημα που συγκρίνεται από πολλούς με τον Μάη του 1968. Νομίζω, όμως, ότι αξίζουν πολύ περισσότερο λίγα μεταφρασμένα λόγια από το πρώτο κείμενο-μανιφέστο που συνδιαμόρφωσαν και συνέγραψαν εκπρόσωποι όλων των «asambleas» (συνελεύσεων) ανά την επικράτεια της Ισπανίας τον Μάη του 2011. «Οι πολίτες είμαστε τα γρανάζια μιας μηχανής σχεδιασμένης για να πλουτίζει μια μειοψηφία η οποία δεν ενδιαφέρεται για τις ανάγκες μας. Είμαστε ανώνυμοι αλλά χωρίς εμάς τίποτα δεν θα μπορούσε να υπάρξει, καθώς εμείς κινούμε τον κόσμο. Χρειαζόμαστε, πάνω από όλα, μία ηθική επανάσταση. Αντί να τοποθετούμε τα χρήματα πάνω τους ανθρώπους, ας τα φέρουμε στην υπηρεσία των ανθρώπων. Είμαστε άνθρωποι, όχι προϊόντα..… Για όλα τα παραπάνω, είμαι εξοργισμένος. Και δε φοβάμαι πια!»

Δήμητραμέλος της asamblea της Γρανάδας

Ισπανικές Πλατείες : ¡Democracia Real Ya!

Page 10: Υπογειο με θέα 10

10

Το κίνημα των πλατειών περνά τον Ατλαντικό

Στις 17 Σεπτέμβρη του 2011 η Νέα Υόρκη ξύπνησε αντικρίζοντας κάτι πρωτόγνωρο. Εκατοντάδες άνθρωποι μαζεύτηκαν στο Ζuccotti Park στην Wall Street ακολουθώντας το παράδειγμα δεκάδων χιλιάδων Ισπανών, Ελλήνων, Πορτογάλων, Ιταλών, Άγγλων και Αράβων για να διεκδικήσουν το αυτονόητο: ζωή! Με βασικό σύνθημα “We are the 99%” επί 2μιση μήνες άνθρωποι κάθε ηλικίας, φοιτητές, άνεργοι, οικοδόμοι, καθηγητές, δικηγόροι και δημόσιοι υπάλληλοι, έχτισαν έναν δικό τους κόσμο έξω απ’ το μεγαλύτερο χρηματιστήριο στον κόσμο, της Wall Street. Οι βασικές αιτίες που οδήγησαν στο δρόμο χιλιάδες αμερικανούς ήταν κυρίως η ανισοκατανομή του πλούτου, η κατάρρευση κοινωνικών αγαθών όπως η παιδεία, η διαφθορά του κράτους και η ατιμωρησία των πλουσίων, των επιχειρηματιών και των τραπεζιτών. Συνειδητοποιώντας πως οι φτωχοί γίνονται συνεχώς και φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι, βλέποντας πως οι νόμοι δημιουργούνται για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των λίγων και ισχυρών η καρδιά των εργαζομένων της Αμερικής άρχισε να χτυπά . Η κατάρρευση της παιδείας, η ανεργία και η παγκόσμια κρίση του καπιταλιστικού συστήματος έχουν γίνει καθημερινό βίωμα και της αμερικάνικης οικογένειας. Το γεγονός ότι ο νόμος αγγίζει μόνον όποιον χρωστάει 100 και 50 δολάρια και ξυπνάει καθημερινά για να εξασφαλίσει τα απαραίτητα της επόμενης μέρας, και κλείνει τα μάτια μπροστά σε όσους διαπράττουν εγκλήματα κατά του κοινού συμφέροντος με σκοπό ακόμη περισσότερο κέρδος, είναι έντονα εμφανές σε κάθε αμερικάνο. Κάθε οικογένεια

κάνει όλη της τη ζωή οικονομίες για να εξασφαλίσει στα παιδιά της πανεπιστημιακή εκπαίδευση, όπου τα δίδακτρα τις περισσότερες φορές είναι απλησίαστα και βέβαια είναι εμφανές πως λόγω του κόστους ζωής και για την εξασφάλιση και της στέγασης οδηγείται στη λήψη δανείων από τις τράπεζες. Οι Γενικές Συνελεύσεις που έλαβαν χώρα από τις 17 Σεπτεμβρίου στην κεντρική πλατεία της αγοραπωλησίας χρήματος στην Νέα Υόρκη ακολούθησαν μια σταδιακή άνθηση έως τα μέσα Νοεμβρίου. Η διαδικασία λήψης αποφάσεων ήταν αμεσοδημοκρατική όπως ακριβώς και στις συνελεύσεις του Συντάγματος. Χιλιάδες άνθρωποι λάμβαναν μέρος καθημερινά στην κατάληψη της Wall Street δημιουργώντας από παζάρι ανταλλαγής βιβλίων, δωρεάν φαγητό για τους άστεγους, έως πολιτιστικά δρώμενα. Ο καθένας είχε τη δυνατότητα τοποθέτησης στη Γενική Συνέλευση και το πλήθος μπορούσε να επικροτήσει ή να διαφωνήσει με τα λεγόμενα του ομιλητή. Τα ΜΜΕ αρχικά δεν ασχολήθηκαν με το κίνημα των αγανακτισμένων Αμερικανών διότι νόμιζαν ότι θα διαρκέσει απλώς 1-2 βδομάδες. Στη συνέχεια όμως όσο πέρναγαν οι μέρες και όλο και περισσότερος κόσμος συμμετείχε στις διαδικασίες και στα δρώμενα της κατάληψης, οι χρηματιστές και η κυβέρνηση οδήγησαν στην επέμβαση της αστυνομίας της Νέας Υόρκης. Έτσι, στις 2 το πρωί της 15ης Νοεμβρίου χιλιάδες αστυνομικοί περικύκλωσαν την πλατεία, προχώρησαν στη χρήση δακρυγόνων (κάτι που δε συνηθίζεται να χρησιμοποιείται από την αστυνομία της Νέας Υόρκης ως μέθοδος) , χτύπησαν δεκάδες πολίτες και συνέλαβαν 700 άτομα στη γέφυρα του Μπρούκλιν. Εκτός από τη Νέα Υόρκη μία από τις πιο σημαντικές συνελεύσεις ήταν αυτή στο Oakland της Καλιφόρνια. Το Occupy Oakland προκύρηξε μια εξαιρετικά πετυχήμενη απεργία (2/11/11) παραλύοντας ολόκληρη τη πόλη και βγάζοντας στο δρόμο 30.000 κόσμο. Εκεί έλαβε χώρα και η πιο σκληρή καταστολή με 300 συλλήψεις και έναν σχεδόν θανάσιμο τραυματισμό διαδηλωτή, του Scott Olsen βετεράνου του πολέμου του Ιράκ. Όπως σε κάθε λαϊκό κίνημα, όπως έγινε σε όλες τις πλατείες των “αγανακτισμένων”, το κράτος μην έχοντας άλλη επιλογή, για να τραβήξει τον “ελεύθερο” πολίτη ξανά πίσω στις αλυσίδες του και στο σπίτι του, διέλυσε και το κίνημα Occupy Wall Street μέσω της χρήσης ωμής βίας και σύλληψης εκατοντάδων ατόμων οι οποίοι δεν έκαναν τίποτα άλλο από ειρηνική διαδήλωση. Στο occupywallst.org , ένα ανεπίσημο site το οποίο δημιουργήθηκε την πρώτη μέρα του κινήματος μπορεί κάποιος να ενημερωθεί για την τεράστια επίδραση που άσκησε η κατάληψη της Wall Street σε εκατοντάδες πόλεις στην Αμερική. Το θετικό πάντως είναι πως τίποτα πλέον δεν είναι ίδιο στην παγκόσμια καθημερινότητα. Όσο κι αν τα ΜΜΕ και η πολιτική προπαγάνδα προσπαθούν να μας βάλουν για ύπνο, η συνείδησή μας έχει ήδη ξυπνήσει και η αλλαγή (μπορεί αργά αλλά σταδιακά) είναι ήδη εμφανής…!

Κλάρα

Occupy Wall Street

Page 11: Υπογειο με θέα 10

11

Καθώς η κρίση οξύνεται, ολοένα και περισσότερες από τις ανάγκες μας δεν μπορούν να καλυφθούν από το κυρίαρχο οικονομικό σύστημα (δηλαδή τον καπιταλισμό) με αποτέλεσμα να αναζητούμε εναλλακτικούς τρόπους για να τις ικανοποιήσουμε. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, τον τελευταίο χρόνο, πολλές συλλογικότητες που καιρό τώρα καταπιάνονται με τη δημιουργία εναλλακτικών δομών παραγωγής και διακίνησης προϊόντων μεγεθύνονται, ενώ καινούργιες ξεπηδούν καθημερινά σε κάθε περιοχή της χώρας. Μέσα από τις δραστηριότητες αυτές, οι συμμετέχοντες δεν επιδιώκουν το κέρδος άλλα την κάλυψη των αναγκών τους, ενώ έχουν επιλέξει μόνοι τους, αμεσοδημοκρατικά, τον τρόπο που λειτουργούν (αυτοθέσμιση) με κοινή βάση την αλληλεγγύη. Οι διαδικασίες αυτές έχουν πάρει ποικίλες μορφές και είναι πραγματικά τόσο ευχάριστα πολλές πια που εδώ θα αναφέρουμε μόνο μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα: Εναλλακτικό και αλληλέγγυο εμπόριο: Διαδικασία κατά την οποία παραγωγοί και καταναλωτές έρχονται σε απευθείας επαφή παρακάμπτοντας μεσάζοντες και εξασφαλίζοντας τιμές δίκαιες και για τους δύο. Κάποια παραδείγματα: «ο Σπόρος», το «Συν-άλλοις», ο «Βοτανικός Κήπος» ενώ στη κατηγορία αυτή ανήκουν και οι διάφορες κινήσεις του λεγόμενου «κινήματος της πατάτας» όπως η ομάδα εθελοντικής δράσης Ν.Πιερίας. Ανταλλαγή υπηρεσιών: Τα άτομα της κοινότητας ανταλλάσουν μεταξύ τους υπηρεσίες, είτε ελεύθερα, είτε μέσω μιας τράπεζας χρόνου. Ένα μάθημα γαλλικών μπορεί να ανταλλαχθεί π.χ. με μια ξυλουργική εργασία. Το πιο γνωστό εγχείρημα βρίσκεται στη

Κέρκυρα (ΔΑΕΠ) αλλά γίνονται παντού τέτοιες προσπάθειες. Στην Αθήνα υπάρχει το δίκτυο «Φασούλι». Εργασιακές κολεκτίβες: Ίσως αυτή αποδειχθεί η πιο σημαντική μορφή καθώς μιλάμε πλέον για αυτοδιαχείριση της ίδιας της παραγωγικής διαδικασίας. Απέναντι στην ανεργία εργαζόμενοι χωρίς εργοδότες παράγουν και διακινούν τα προϊόντα τους για τους ίδιους και μόνο. Στην Αθήνα μεταξύ άλλων υπάρχει «το Παγκάκι» (καφενείο στο Κουκάκι), το «Collective Courier» (ταχυμεταφορές) και το «ΣΥΝΑΠΕΙΡΟ» (κοσμήματα). Αυτή είναι μόνο μια συνοπτική παρουσίαση μιας πρόχειρης κατηγοριοποίησης. Υπάρχει ακόμα πληθώρα παραδειγμάτων που δυστυχώς δεν μπορεί να συμπεριληφθεί λόγω χώρου όπως οι αυτοδιαχειριζόμενοι αγροί, τα ανταλλακτικά παζάρια, οι συλλογικές κουζίνες, τα εγχειρήματα αντιπληροφόρησης ή τα κοινωνικά νομίσματα (όπως η ΤΕΜ στο Βόλο). Χαρακτηριστικό βεβαίως είναι ότι κάθε συλλογικότητα έχει τον δικό της τρόπο οργάνωσης και διαχείρισης ανάλογα με τα άτομα που την απαρτίζουν. Τι κρύβεται όμως πίσω από όλα αυτά τα εγχειρήματα;Οι μορφές αλληλέγγυας οικονομίας δεν είναι φιλανθρωπικές κινήσεις όπως του ΣΚΑΪ ή της εκκλησίας. Αντίθετα με αυτές δεν έχουν σκοπό να διατηρήσουν την υπάρχουσα κατάσταση δίνοντας στους φτωχούς κάτι λίγο για να μη φωνάζουν την ίδια στιγμή που στηρίζουν την Μεγάλη Ληστεία. Όλες οι κινήσεις κοινωνικής αλληλεγγύης είναι αλληλένδετες με την αντίσταση απέναντι σε όσους λεηλατούν με τις πολιτικές τους τις ζωές μας. «Δώσε ένα ψάρι σε έναν

άνθρωπο και θα τον ταϊσεις για μέρα / Μάθε του να ψαρέυει και θα ‘ναι χορτάτος για πάντα». Δεν ψάχνουμε το ένα ψάρι, αναζητούμε τρόπους να ψαρεύουμε. Η αλληλέγγυα οικονομία πέρα από μέσο επιβίωσης είναι και ένα παράδειγμα για να φανταστούμε διαφορετικά τη κοινωνία – και τελικά να προσπαθήσουμε να την αλλάξουμε. Είναι κομμάτι μίας κοινωνίας όπου το χρήμα και το κέρδος δεν είναι αυτοσκοπός, μίας κοινωνίας όπου η οικονομία είναι οικονομία των αναγκών και όχι οικονομία των λίγων. Απαραίτητη προϋπόθεση για την αλληλέγγυα οργάνωση είναι οι οριζόντιες δομές – ο καθένας συνδιαλέγεται με τους ομότιμους του, συμμετέχοντας ισότιμα και ενεργά. Ισότιμα γιατί εκ των πραγμάτων δεν υπάρχει περιθώριο για εκμετάλλευση. Ενεργά γιατί κάθε υποκείμενο μαθαίνει μέσα απ αυτή τη διαδικασία να παίρνει αλλά και να δίνει και άρα να δρα μέσα από το σύνολο. Αρχίζουμε λοιπόν να σκεπτόμαστε διαφορετικά τις ανθρώπινες σχέσεις που υφίστανται στην κοινωνία και κατ’ επέκταση τις παραγωγικές δομές πάνω στις οποίες βασίζεται ο κοινωνικός ιστός. Θέτουμε με αυτόν τον τρόπο τις δομές, έτσι όπως αρμόζουν σε μία αλλιώτικη κοινωνία όπου η ζυγαριά γέρνει προς το συμφέρον των εργαζομένων και όχι των αφεντικών.

Στο παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να κατεβάσετε ενα κατάλογο με όλες τις συλλογικότητες κοινωνικής οικονομίας που έχουν σελίδα στο διαδίκτυο: arena-asoee.gr/allos_kosmos.pdf

Γιάννος , Γρηγόρης

Ο αυτοδιαχειριζόμενος χώρος αλληλέγγυου εμπορίου “Σπόρος” στην οδό Σπύρου Τρικούπη.

Δομές κοινωνικής οικονομίας

Page 12: Υπογειο με θέα 10

12

Βλέποντας καθεστωτικά κανάλια, παρακολουθώντας καθεστωτικά sites και διαβάζοντας καθεστωτικές εφημερίδες είναι σα να μπαίνεις σ’ έναν εικονικό κόσμο. Έναν κόσμο στον οποίον, το μόνο πρόβλημα είναι οι μεταρρυθμίσεις που δε γίνονται αρκετά γρήγορα, ο λαός στην πλειοψηφία του κρίνει το μνημόνιο ως απαραίτητο βήμα εξόδου από την κρίση και οι διαδηλώσεις έχουν συμμετοχή 3000 ατόμων (το πολύ!), των οποίων κύριο μέλημα αποτελεί η καταστροφή του δημόσιου πλούτου και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κέντρου... Η προσφορά των ΜΜΕ στη διατήρηση των κυβερνήσεων των Μνημονίων στην εξουσία είναι υπερπολύτιμη, ίσως πολυτιμότερη και από αυτήν της αστυνομίας. Διαστρεβλώνουν με μαεστρία, λασπολογούν, κατευθύνουν, ψεύδονται. Απαλλαγμένα από ενοχλητικές φωνές, όπως του Χατζιστεφάνου και της Ελληνοφρένειας, ή στη διαδικασία εκδίωξης τους (Κ.Βαξεβάνης, Κ.Αρβανίτης) παίζουν πλέον ιδανικά το ρόλο που έπαιζαν πάντοτε: φερέφωνα του συστήματος και των μεγαλοεπιχειρηματιών ιδιοκτητών τους. Με ιδίως έντεχνο τρόπο προσπαθούν να επέμβουν στη μνήμη μας, δημιουργώντας αφηγήσεις και πλάθοντας ιστορίες τελείως αντίθετες με τη πραγματικότητα. Στο κόσμο των ΜΜΕ η κρίση του καπιταλισμού είναι έννοια άγνωστη –έως και αδιανόητη- ενώ ως μόνιμο εξιλαστήριο θύμα προσφέρεται ο χώρος της Αριστεράς, με τις πεπαλαιωμένες του θέσεις και την αντίδρασή του στην “ανάπτυξη”. Μα εξάλλου, η αριστερά δεν ήταν εκείνη που δημιούργησε το πελατειακό κράτος για αναπαραχθεί πολιτικά, ενώ τα δύο μεγάλα κόμματα και τα παρακλάδια τους δίνανε μια ειλικρινή μάχη για να πείσουν πόσο επίπλαστη και βραχεία είναι η ευημερία των 90s ; Η αριστερά δεν ήταν εκείνη που παραμύθιαζε το κόσμο για το χρηματιστήριο; Η αριστερά δεν ήταν αυτή που έφερε τους ολυμπιακούς αγώνες, στηριζόμενη σε μια επίπλαστη εθνική υπερηφάνεια, για να κερδίσει από τις μίζες παρά τις αντίθετες γνώμες των άλλων κομμάτων ; Θα μπορούσα να συνεχίσω έτσι για ώρες, δυστυχώς... Ο παραλογισμός των “σοβαρών και επιφανών” αρθρογράφων (βλ. Καθημερινή και ΔΟΛ) είναι ασύγκριτος. Οι ίδιοι, στυλοβάτες για χρόνια όλης αυτής της σαπίλας παρουσιάζονται σήμερα να συνειδητοποιούν έκπληκτοι πόσο κακή είναι η διαφθορά και οπλίζονται να τη πολεμήσουν. Διαφθορά που έπεσε από τον ουρανό και δεν καλλιεργήθηκε από τους κυρίαρχους ως μηχανισμός εξαγοράς και πειθάρχησης. Πριν κάποιο καιρό ο Μπάμπης Παπαδημητρίου στο SKAI ούτε λίγο ούτε πολύ πανηγύριζε για τη μείωση του κατώτατου μισθού και τους επιδόματος ανεργίας. Ισχυριζόταν μάλιστα ότι αυτό είναι μια δραστική μεταρρύθμιση που θα έπρεπε χρόνια να έχουν κάνει οι κυβερνήσεις. Το ερώτημά μου προκύπτει αβίαστα: αυτός είναι ο λόγος και οι θέσεις των σωτήρων μας από την κρίση και τη διαφθορά ή μήπως το δηλητήριο που σκοπό έχει να μας βυθίσει πιο βαθειά σε πολιτικό και κοινωνικό λήθαργο? Στον καιρό των Μνημονίων, η αντίληψη του ανίκανου και διογκωμένου κράτους, οι λίγες συντεχνίες με τα ειδικά προνόμια (εδώ πάντα αναφέρονται αυτές που τους συμφέρουν και ξεχνιούνται οι προκλητικές φοροαπαλλαγές των εφοπλιστών εργοδοτών τους) ή το μεταναστευτικό ζήτημα είναι οι «βράχοι» των ΜΜΕ, πάνω στους οποίους σκάνε τα κύματα οργής και αγανάκτησης των εργατών, της νεολαίας, των ανέργων, των μεταναστών και λοιπών πληττόμενων, τα οποία τελικά αφορούν στα πραγματικά-δομικά προβλήματα της κοινωνίας μας. Η λύση φυσικά σε όλα αυτά τα ζητήματα δεν είναι παρά οι “μεταρρυθμίσεις”, που παρουσιάζονται ως αυτονόητες, χωρίς να αναφέρεται ποτέ το περιεχόμενο τους. Την επόμενη φορά που θα με

ρωτήσουν σε τι πιστεύω πολιτικά θα απαντήσω “μεταρρυθμιστής”.. Έτσι, σκέτο. Και όποιος καταλάβει, κατάλαβε... Οι ιδεολογίες και οι πολιτικές πετάγονται από το παράθυρο ως παρωχημένες, ανοίγοντας δρόμο μόνο στον ορθολογικό δρόμο του Μνημονίου. Στον κόσμο των ΜΜΕ δεν υπάρχει και δεν υπήρξε πότε ταξική πάλη. Υπάρχει μόνο ο λάθος και ο σωστός δρόμος (αυτός που προτείνουν φυσικά!), εν ονόματι ́ ΄νεοφιλελευθερισμός΄΄. Φυσικά, στα πλαίσια της νεοφιλελεύθερης mediaκής προσέγγισης, η εγκατάλειψη της παραγωγής και η στροφή της ελληνικής οικονομίας στον αέρα κοπανιστό (αφού εκεί ήταν μεγαλύτερο το περιθώριο κέρδους), οι ιδιωτικοποιήσεις επί Σημίτη και οι μειώσεις στη φορολογία των επιχειρήσεων επί Καραμανλή (όλα με τη ενθάρρυνση της Ε.Ε.) δε συνέβησαν ποτέ ή εν τέλει δεν έβλαψαν ουσιαστικά τον λαό. Αρκεί να ρίξουμε μια ματιά ως την Ιρλανδία για να καταλάβουμε ότι μας προτείνουν την αρρώστια ως θεραπεία. Ένα είναι το μόνο σίγουρο. Δεν αρκεί να γκρινιάζουμε για πόσο κακά είναι τα καθεστωτικά ΜΜΕ. Μπορούμε απλά να τα παρακάμψουμε και να τα αφήσουμε να πεθάνουν. Πάρα πολλά εγχειρήματα αντιπληροφόρησης έχουν ξεπηδήσει τα τελευταία χρόνια, διαχειριζόμενα από απολυμένους δημοσιογράφους αλλά και από απλό κόσμο που συντάσσει αφιλοκερδώς σε αυτά, χωρίς καναλάρχες και παπαγαλία! Στο χέρι μας είναι να δώσουμε σαν κοινωνία έννοια στον όρο δημοσιογραφία. Ευτυχώς επιλογές υπάρχουν:

Δήμητρα, Γρηγόρης

Στον φανταστικό κόσμο των ΜΜΕ

RedNoteBook.grAthens.Indymedia.orgOmniaTV.comThePressProject.grRadioBubble.gr AtlerThess.grUnfollow.gr.comCatastroika.com

Page 13: Υπογειο με θέα 10

13

H καταδίκη της βίας απ’ όποιον κι αν την ασκεί είναι ισοπεδωτική. Κι αυτό γιατί είναι άλλη η βία που ασκείται από τους κυρίαρχους πολιτικά και οικονομικά (εργοδοσία κτλπ) και άλλη η βία στην οποία ωθούνται τα μεσαία και χαμηλά αμειβόμενα στρώματα που πλήττονται από τις πολιτικές των κυρίαρχων. Η πρώτη βία είναι κυρίως αστυνομική με τη ρίψη τεράστιας ποσότητας δακρυγόνων ακόμα και σε ειρηνικούς διαδηλωτές, τον άγριο ξυλοδαρμό μεταναστών και μη, τις προσαγωγές ανθρώπων που απλά με την παρουσία τους στο δρόμο λένε ένα ηχηρό ‘όχι’ στις ασκούμενες πολιτικές. Πέρα όμως από αυτές τις απροκάλυπτες μορφές βίας οι ανισότητες του καπιταλιστικού συστήματος γεννούν και τη “σιωπηρή” βία. Η ανεργία και η φτώχεια που στερούν βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, η καταπίεση στον εργασιακό χώρο, ο στραγγαλισμός του ελεύθερου χρόνου ποσοτικά και ποιοτικά που ξεκινά από την παιδική ηλικία και η γεμάτη ανταγωνισμό οικονομία που δηλητηριάζει φιλικές, εργασιακές και όλων των ειδών τις κοινωνικές σχέσεις είναι κάποιες από τις σιωπηρές προεκτάσεις αυτής της βίας που εντείνονται με την οικονομική κρίση που βιώνουμε. Η κρατική βία είναι λοιπόν το μέσο που θέτουν σε λειτουργία αυτοί που εξουσιάζουν για να οχυρώσουν την οικονομική εκμετάλλευση μιας μεγάλης μερίδας της κοινωνίας και να καρπωθούν οι ίδιοι τα υλικά οφέλη της εργασίας των χαμηλά αμειβόμενων. Είναι το μέσο που δυσκολεύει την παρέμβαση των “από κάτω” στις πολιτικές των “από πάνω”. Ως αποτέλεσμα της βίας του καθεστώτος

εντείνονται τελευταία οι αυτοκτονίες ως ένδειξη πολιτικής διαμαρτυρίας με πιο χαρακτηριστικές στην Ελλάδα αυτήν του Δημήτρη Χριστούλια στις 4 Απριλίου 2012 και στην Τυνησία την αυτοπυρπόληση του μικροπωλητή Μοχάμεντ Μπουαζίζι στις 17 Δεκέμβριου 2010 που πυροδότησε αντιδράσεις σε όλο τον αραβικό κόσμο. Από την άλλη πλευρά την άσκηση βίας επιλέγει και μια μερίδα από τα πληττόμενα κοινωνικά στρώματα, δηλαδή κυρίως η εργατική αλλά και η μεσαία τάξη. Η βία αυτών που καταπιέζονται οικονομικά και κοινωνικά έχει διαφοροποιήσεις ως προς τις μορφές και την ένταση που εκδηλώνεται. Μπορεί να εκδηλώνεται αυθόρμητα και λίγο ως καθόλου οργανωμένα , να αποτελεί συνωμοτική δραστηριότητα μιας μειονότητας με τη μορφή επιθέσεων ή πολιτικών δολοφονιών(17 Νοέμβρη στην Ελλάδα, Ερυθρές Ταξιαρχίες στην Ιταλία, Φράξια Κόκκινος Στρατός στη Γερμανία) ή να έχει τη μορφή εσωτερικού πολέμου ( Ελληνικός και Ισπανικός Εμφύλιος, Οκτωβριανή Επανάσταση), με σχέδιο ανατροπής της τάξης που κυριαρχεί στη βάση μιας συγκεκριμένης ιδεολογίας . Η βία αυτών που πλήττονται χειραφετεί όταν στοχεύει στην αποδέσμευση από αυτήν την εκμετάλλευση και στην προσπάθεια μεγαλύτερης παρέμβασης των από κάτω στις πολιτικές εξελίξεις. Επειδή δεν εξυπηρετεί τίποτα από αυτά τα δύο η συνωμοτική βία μιας μειονότητας που προβαίνει σε επιθέσεις και πολιτικές δολοφονίες πρέπει να καταδικάζεται. Ειδικά στην Ελλάδα του Μνημονίου που μειώνονται στο έπακρο τα εισοδήματα,

καταργούνται οι συλλογικές συμβάσεις ,η ανεργία (πόσο μάλλον εμάς των νέων) χτυπάει κόκκινο και οι άστεγοι πολλαπλασιάζονται οι προσδοκίες των ανθρώπων για μια αξιοπρεπή και άνετη ζωή ματαιώνονται και γεννιέται οργή που πολλές φορές εκδηλώνεται βίαια.. Η ειρωνεία είναι ότι αυτές τις προσδοκίες τις τροφοδότησε και τις τροφοδοτεί το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα με την στήριξη βέβαια των μέσων ενημέρωσης ανάγοντας σε αυτοσκοπό το χρήμα και στερώντας το ταυτόχρονα από την πλειοψηφία του πληθυσμού. Τα ΜΜΕ με την ευγενική χορηγία των κεφαλαιούχων ιδιοκτητών τους αρπάζουν κάθε ευκαιρία να καταδικάσουν την βία που δείχνει οργή σε μια μεγαλύτερη βία, στις κυρίαρχες πολιτικές προ και μετά Μνημονίου. Σε κάθε φυλλάδα ή δελτίο τους επιχειρούν να ταυτίσουν τις οργανωμένες μορφές πολιτικού ακτιβισμού με την τρομοκρατία, αφήνουν στο απυρόβλητο την κατάχρηση της εξουσίας από τις αστυνομικές δυνάμεις και προσπαθούν να μας πείσουν ότι ‘όλοι μαζί τα φάγαμε’ άρα και όλοι θα τα υποστούμε. Μας λένε ότι Μνημόνιο, ΔΝΤ, τρόικα είναι η μoναδική επιτυχημένη συνταγή για να βγούμε από την κρίση και ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος σύμφωνος με τις ανάγκες των νέων και των εργαζομένων. Η βία των κυριαρχούμενων δεν εξισώνεται με κανένα τρόπο με τη βία των κυρίαρχων. Αυτό που τη γεννά είναι τελικά ένα καθορισμένο οικονομικό σύστημα εκμετάλλευσης. Ως πότε;;;;

Δανάη Σ

Γιατί να λέμε βίαια τα νερά ενός ποταμού και όχι τις όχθες που τα περιορίζουν;

Βία: ‘‘Πρέπει να καταδικάζουμε τη βία απ’ όπου κι αν προέρχεται.’’ ή μήπως όχι;

Page 14: Υπογειο με θέα 10

14

Πριν διαβάσεις αυτό το κείμενο αναζήτησε στο google τα αποτελέσματα της φράσης ‘’ 8 Μαρτίου ημέρα γυναίκας’’. Στην 1η σελίδα θα εμφανιστεί μια σειρά από αποτελέσματα όπου αναφέρεται τι γιορτάζεται αυτή τη μέρα καθώς και μια σειρά ‘’προσφορών’’ για δωρεάν εξετάσεις, δωρεάν ποτά, δωρεάν τα πάντα. Δοκίμασε να ρωτήσεις την παρέα σου για το τι γιορτάζεται στις 8 Μαρτίου. Οι περισσότεροι θα σου απαντήσουν ότι είναι η μέρα που καθιερώθηκε για τον παγκόσμιο εορτασμό της γυναίκας, αγνοώντας όμως το λόγο της καθιέρωσης αυτής. Αν ανήκεις στην κατηγορία των γυναικών που επιλέγει αυτή τη μέρα να ξεσαλώσει και να βγάλει τα όποια απωθημένα της σε ‘’ειδικά’’ διαμορφωμένες ‘’εκδηλώσεις’’ σε στριπτιτζάδικα, μπαρ, κλπ, ετοιμάσου να νιώσεις ντροπή για τις επιλογές σου. Στις 8 του Μάρτη του 1857, οι ράφτρες και υφάντρες της Ν. Υόρκης βγήκαν δυναμικά στους δρόμους στην πρώτη στην ιστορία απεργία εργαζόμενων γυναικών, για να διεκδικήσουν τη μείωση των ωρών εργασίας από 16 σε 10, για ίσα μεροκάματα με τους άνδρες και για ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς και ζωής. H συγκέντρωση πνίγηκε στο αίμα. Δύο χρόνια αργότερα, πάλι το Mάρτιο, ξανά οι εργάτριες ρούχων οργάνωσαν την πρώτη εργατική ένωση προσπαθώντας

να προστατεύσουν τους εαυτούς τους και να κερδίσουν βασικά δικαιώματα στο χώρο εργασίας τους. Το 1910 μια συνδιάσκεψη στην Δανία αποφάσισε ότι η 8η Μάρτη θα είναι η διεθνής ημέρα της γυναίκας, απόφαση που το 1975 υιοθέτησαν και τα Ηνωμένα Έθνη. Αξίζει ωστόσο να αναφερθεί ότι πολλές πηγές που συμβουλεύτηκα είναι πολύ επιφυλακτικές για το κατά πόσον είναι

ιστορικό γεγονός ή όχι η απεργία των εργατριών στην βιομηχανία ένδυσης στις 8 Μαρτίου 1857 (που έπεφτε Κυριακή). Πιο συγκεκριμένα, όλοι την αντιμετωπίζουν σαν έναν πιθανό προπαγανδιστικό μύθο, έχοντας ωστόσο διαφωνίες για το τίνος την προπαγάνδα εξυπηρετεί. Όμως, τόσο κατά τον 19ο αιώνα όσο και στις αρχές του 20ου αιώνα οι εργάτριες της Ν.Υόρκης στην κλωστοϋφαντουργία πρωτοστάτησαν μαχόμενες σε κοινωνικούς αγώνες και απεργίες διεκδικώντας ίσα δικαιώματα και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Στην Ελλάδα, η ημέρα της γυναίκας τα τελευταία χρόνια, έχασε το πολιτικό της νόημα και “καθιερώθηκε” από τις περισσότερες γυναίκες ως ΗΜΕΡΑ ΓΥΝΑΙΚΟ-ΠΑΡΕΑΣ, ξένοιαστου και αποκλειστικά ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ γλεντιού και κεφιού. Η ενασχόληση των μέσων ενημέρωσης με τις γυναίκες κάθε 8 Μαρτίου στην καλύτερη περίπτωση αναπαράγει την αντίληψη περί γυναικείας κατωτερότητας, εμφανίζοντας τις γυναίκες ως είδος που χρειάζεται έναν ιδιαίτερο χειρισμό, μια ειδική μεταχείριση. Στην καλύτερη, γιατί στη χειρότερη η 8 Μαρτίου αποτελεί μια ακόμη ευκαιρία για ευθείες μισογυνικές επιθέσεις ή, απλώς, για αποτελεσματικότερη προβολή «γυναικείων» καταναλωτικών προϊόντων. Κράτος και εργοδοσία βρίσκουν την ευκαιρία μια τέτοια μέρα να δείξουν την ‘’εκτίμησή’’ τους προς το πρόσωπο της γυναίκας. Ελάχιστα όμως έχουν αλλάξει από εκείνη τη μέρα του 1857. Οι γυναίκες όπως και οι άνδρες βιώνουν καθημερινά στις εργασιακές τους σχέσεις, τη τρομοκρατία, το φόβο και τις απειλές, αντιμετωπίζονται σα μηχανές, βλέποντας τα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα να συνθλίβονται. Περικόπτουν τους μισθούς και τις συντάξεις, τα επιδόματα πολύτεκνων οικογενειών, τα επιδόματα της μητρότητας και οδηγούν καθημερινά στην ανεργία χιλιάδες γυναίκες, ενώ όσες έχουν ακόμη εργασία υπόκεινται σε εξαντλητικά ωράρια και σε αρκετές περιπτώσεις κακομεταχειρίζονται από τους εργοδότες. Το δικαίωμα στην απεργία και την αξιοπρέπεια έχει καταστρατηγηθεί και οι όποιοι αγώνες έχουν ποινικοποιηθεί. Μια μέρα σα και αυτή που επιλέγεται να γίνει διαχωρισμός βάση φύλου (λες και τη καπιταλιστική βαρβαρότητα δε τη βιώνουμε όλοι μας ανεξαρτήτως φύλου) και κυριαρχεί η διαστρεβλωμένη έννοια του φεμινισμού και η καριέρα, θυμηθείτε τις περιπτώσεις της Κων/νας Κούνεβα και της Κατερίνας Γκουλιώνη. Και οι δύο

πρωτοστάτησαν σε αγώνες διεκδίκησης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και οι δύο δέχθηκαν την κρατική/εργοδοτική επίθεση με αποτέλεσμα η μεν Κούνεβα να γλυτώσει ως εκ θαύματος το θάνατο η δε Γκουλιώνη να βρει τραγικό θάνατο. Το ‘’λάθος’’ και των δύο ήταν ότι αποφάσισαν να εμπλακούν ενεργά με τα κινήματα και τις διεκδικήσεις. Η Κούνεβα ,καθαρίστρια στον ΗΣΑΠ, θύμα ενός εργασιακού μεσαίωνα, παρά τις απειλές που δεχόταν για μεγάλο χρονικό διάστημα συνέχιζε να καταγγέλλει τις παρανομίες στη μισθοδοσία και τις συμβάσεις στην εταιρία που την νοίκιαζε την ΟΙΚΟΜΕΤ. Τη μη-συμμόρφωσή της με τα αφεντικά την πλήρωσε το βράδυ της 22ης Δεκεμβρίου του 2008 όταν δύο άγνωστοι που βρίσκονταν σε αυτοκίνητο την περιέλουσαν με βιτριόλι, ενώ της άνοιξαν με την βία το στόμα, ποτίζοντάς την με καυστικό υγρό, προκαλώντας της σοβαρότατες ζημιές σε ζωτικά όργανα. Η Κατερίνα Γκουλιώνη, βρέθηκε νεκρή στο πλοίο που την μετέφερε προς την Κρήτη κατά την μεταγωγή της από τις φυλακές της Κρήτης στις 18 Μαρτίου του 2009. Ως κρατούμενη είχε πρωτοστατήσει στον αγώνα για την κατάργηση της εξευτελιστικής κολπικής έρευνας καθώς και για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης στις γυναικείες φυλακές. Αυτή η ενεργή συμμετοχή της στους αγώνες και το ανήσυχο πνεύμα της καθιστά το θάνατό της άμεσα συνδεδεμένο με κρατική δολοφονία.

Μη ξεχνάς το κράτος θα προσπαθήσει να σε ‘’προφυλάξει’’ από όλους τους ξεσηκωμένους, ανεξαρτήτως φύλου, και να θυμάσαι (κυρίως αν είσαι γυναίκα) ότι ΒΙΑ είναι να είσαι ταυτόχρονα μισθωτή, νοικοκυρά και μάνα.

Ευτυχία

Η 8η Μάρτη και οι γυναίκες ‘’της’’

Page 15: Υπογειο με θέα 10

15

Τι είναι η ACTA (Anti- Counter-feiting Trade Agreement); Η ACTA δεν είναι τίποτε άλλο από μία συμφωνία μεταξύ πολλών χωρών, που υπογράφηκε σχεδόν με μυστικότητα και χωρίς δημόσιες διαβουλεύσεις και αποσκοπεί στην εγκαθίδρυση ενός διεθνούς νομικού πλαισίου για τη στοχοθέτηση των παραποιημένων προϊόντων, των φαρμάκων κοινόχρηστης ονομασίας και την παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων στο διαδίκτυο . Όσον αφορά τα πνευματικά δικαιώματα (copyright) , η συμφωνία αυτή, ουσιαστικά, καθιστά τους παρόχους internet (ΙSP) αποκλειστικά υπεύθυνους για οποιαδήποτε παράβαση πνευματικού δικαιώματος πραγματοποιείται στο δίκτυό τους. Ως εκ τούτου, οι πάροχοι πρέπει να χρησιμοποιούν συστήματα παρακολούθησης για κάθε βήμα που πραγματοποιούν οι χρήστες τους στο Διαδίκτυο, και σε περίπτωση που κατά την άποψη τους προβαίνουν σε “παραβατική συμπεριφορά” θα έχουν το δικαίωμα να αποστέλλουν αντίστοιχο μήνυμα στους χρήστες τους, ή και ακόμη να τους ¨πετούν¨ έξω από το δίκτυο, εάν δεν συμμορφώνονται! Η “παραβατική συμπεριφορά” μπορεί να είναι οτιδήποτε, από το κατέβασμα μιας ταινίας μέσω torrent, μέχρι ένα post ενάντια στην αμερικάνικη κυβέρνηση…. Μεγάλες είναι επίσης οι επιπτώσεις που έχει το ACTA και σε άλλους τομείς όπως τα φάρμακα ή οι σπόροι. Θέλοντας να προστατέψει τις φαρμακοβιομηχανίες κάνει πολύ πιο δύσκολη τη δημιουργία και διακίνηση γενόσημων φαρμάκων, τα οποία σημειωτέων έχουν

πολύ χαμηλότερη τιμή και ως εκ τούτου είναι σωτήρια για τους μη προνομιούχους. Επίσης, το πατεντάρισμα σπόρων ενισχύεται με αποτέλεσμα οι αγρότες να μην μπορούν απλά να βγάλουν νέους σπόρους από τα φυτά τους αλλά να πρέπει να αγοράσουν καινούργιους από εταιρίες-κολοσσούς όπως η Monsanto. Το πιο, όμως, ανησυχητικό με την ACTA είναι ότι προσπαθεί να περάσει με ύπουλο τρόπο μέσω εμπορικών συμφωνιών και έτσι, θα αποκτήσει τέτοια δεσμευτική ισχύ που θα εξαπλωθεί σε όλες τις χώρες του πλανήτη . Μεταξύ των χωρών που έχουν ήδη υπογράψει ή εκείνων που έχουν συμφωνήσει να υιοθετήσουν την ACTA, είναι και η Ελλάδα, ενώ σύντομα θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μπορούμε, έτσι, να την θεωρήσουμε σαν έναν «ύπουλο ιό» που εξαπλώνεται επικίνδυνα στα κράτη. Παράλληλα με την ΑCTA, όμως, προσπάθησαν να αναρριχηθούν αλλά δύο νομοσχέδια σχετικά με την

¨προστασία¨ των πνευματικών δικαιωμάτων, το SOPA και το PIPA. Τα νομοσχέδια αυτά, που κατατέθηκαν στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, ξεφεύγουν κατά πολύ από τον διακηρυσσόμενο στόχο τους και στην ουσία προχωρούν στη φίμωση του διαδικτύου. Τελικά, μετά από την γενική διαδικτυακή κατακραυγή που εκφράστηκε από πολίτες και οργανισμούς, αλλά και μετά το blackout σε ολόκληρη την επικράτεια των ΗΠΑ, στις 11/1/2012, τα νομοσχέδια αποσύρθηκαν, ενώ η επιτροπή δεσμεύτηκε να βρει λύση στο πρόβλημα της διαδικτυακής πειρατείας, αναβάλλοντας την εκτίμηση νέας νομοθεσίας μέχρι να δημιουργηθεί ευρύτερη συμφωνία. Στη κινητοποίηση συμμετείχαν χιλιάδες πολίτες, οι Αnonymous αλλά και μεγάλες ιστοσελίδες όπως η Wikipedia. Το Διαδίκτυο δεν πρέπει να λογοκρίνεται! Πρέπει να ανήκει σε όλους και όχι στις πολυεθνικές. Με πηγή τις ΗΠΑ, οι κυβερνήσεις σε όλον τον κόσμο, θα μπορούν να κλείνουν το δίκτυο σε κάθε χρήστη Διαδικτύου, αν ακολουθεί,

κατά αυτές, παραβατική συμπεριφορά . Αυτό αποδεικνύει εμμέσως πλην σαφώς ότι το Αμερικάνικο Όνειρο σταδιακά μεταμορφώνεται σε Αμερικάνικο Εφιάλτη, αυτή τη φορά όμως, για ολόκληρο τον πλανήτη! Θα ήθελα, λοιπόν, να κλείσω το άρθρο, με τα λόγια ενός μεγάλου Αμερικανού πολιτικού σατυρικού, του George Carlin: “The reason they call it the American Dream is because you have to be asleep to believe it.” / “Ο λόγος που το αποκαλούν Αμερικάνικο Όνειρο είναι γιατί πρέπει να κοιμάσαι για να το πιστέψεις.”

Φωτεινή

Act against ACTA

Page 16: Υπογειο με θέα 10

16

Αν και τα περισσότερα είναι γνωστά, ας δούμε πάλι εν συντομία τί υπέγραψαν οι “ΝΑΙ σε ΟΛΑ” μνημονιακοί βουλευτές μας στις 12 Φεβρουαρίου, παρά τις χιλιάδες κόσμου που διαδήλωνε έξω από τη Βουλή. Έχουμε μεταξύ άλλων: τη μείωση των κατώτατων μισθών κατά 22% (32% για τους κάτω των 25) , κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, μείωση συντάξεων, ιδιωτικοποιήσεις, 15.000 απολύσεις μόνο για το 2012. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται ιδιαίτερη επιχειρηματολογία για να πείσει κανείς πόσο κακή είναι για όλους εμάς μια τέτοια πολιτική. Όμως αυτό είναι ένα μόνο μέρος της ιστορίας, το πιο φανερό και άμεσο. Πίσω από τα σκληρά μέτρα που μας σπρώχνουν στην εξαθλίωση κρύβεται η μεγάλη επιτυχία του μνημονίου. Με τη δανειακή σύμβαση του Μνημονίου 2, το ελληνικό κράτος παραιτήθηκε “ανεπιφύλακτα και αμετάκλητα” από κάθε δικαίωμα ασυλίας, μεταφέρθηκε όλο το χρέος του στο αγγλικό δίκαιο με αρμόδιο το δικαστήριο του Λουξεμβούργου, δημιουργήθηκε ένας ειδικός λογαριασμός στο εξωτερικό που θα πηγαίνουν όχι μόνο τα δάνεια του Μνημονίου αλλά και τα κρατικά έσοδα για να πληρώνονται κατά προτεραιότητα οι δανειστές. Με αλλά λόγια, μέσω του Μνημονίου και του PSI οι δανειστές τους κράτους μας πέτυχαν αυτό που κάθε δανειστής θα επιδίωκε: ο δανειζόμενος να τον ξεπληρώσει ακόμα και αν αυτό σημάνει το θάνατο του...

Το σκεπτικό ενός κουρέματος

Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι: Το κούρεμα του χρέους είναι μία φυσική διαδικασία που λαμβάνει χώρα σε περιπτώσεις ιδιωτών όταν το χρέος δεν δύναται να εξυπηρετηθεί. Ωστόσο, δεκάδες δηλώσεις αξιωματούχων είχαν κατηγορηματικά αρνηθεί το ενδεχόμενο “για να μην τρομάξουμε τις αγορές που κοιμούνται στο δίπλα δωμάτιο”. Η ιδέα πίσω από ένα «haircut» είναι απλή και θα την εξηγήσουμε με ένα παράδειγμα. Έστω ένας αγρότης που έχει πάρει δάνειο για να αγοράσει ένα τρακτέρ και για να καλλιεργήσει τη γη του. Αν για τον οποιονδήποτε λόγο δεν καταφέρει να πουλήσει τα προϊόντα του, ή αν οι όροι του δανείου είναι πολύ αυστηροί, θα αντιμετωπίσει μεγάλη δυσκολία στο να ξεπληρώσει το δάνειο. Στην ακραία κατάσταση όπου μετά την πληρωμή των τόκων του μένουν λίγα μόνο χρήματα για να αγοράσει νέους σπόρους, ο αγρότης μας δεν θα καταφέρει ποτέ να αναπτύξει τις καλλιέργειές του και εν τέλει θα χρεοκοπήσει. Ακόμη, αν η τράπεζα κατασχέσει το τρακτέρ

του για να καλύψει ένα μέρος του δανείου, δεν έχει κανένα λόγο να περιμένει τα υπόλοιπα χρήματα, μιας και θα του έχει στερήσει την δυνατότητα να παράγει. Επομένως, είναι απαραίτητη μία μείωση του χρέους/δανείου, τόσο μεγάλη και με τέτοιο τρόπο που θα του επιτρέψει να επιστρέψει στην παραγωγή.

Κούρεμα ή... extensions; Τι πραγματικά συνέβη

Από μια κυβέρνηση και μια Ε.Ε. που κάθε βήμα της προκαλεί υποψίες δεν περιμέναμε και θαύματα. Αντίστοιχα το γεγονός του PSI θα μείνει στην ιστορία ως ένα μνημείο διαπλοκής “υψηλού επιπέδου” και ως δούρειος ίππος για την οικονομική και κοινωνική αποσάρθρωση των εργαζομένων. Η μείωση του χρέους μετά το κούρεμα των ομολόγων των ιδιωτών θα φτάσει τα 105 δισ. €, όμως η κυβέρνηση θα δανεισθεί στο άμεσο μέλλον 50 δισ. € από τον EFSF για τη χρηματοδότηση των τραπεζών, ενώ δημιουργείται ζημιά 10-18 δισ. € στα ασφαλιστικά ταμεία. Ο τραπεζικός κολοσσός UBS εκτιμά ότι “η καθαρή μείωση του χρέους για την Ελλάδα θα ανέλθει μόλις στα 27 δισ. ευρώ το 2012”, στο σύνολο των 360 δισ. € κρατικού χρέους... Το πρόβλημα του χρέους παραμένει και πολύ σύντομα, όταν παραδεχτούν ότι δεν

μπορείς να διυλίσεις τον κώνωπα (με νέα λιτότητα) θα έρθει νέο κούρεμα ως “ήττα των αγορών” και προάγγελος νέων μέτρων. Καταλήγοντας, το ενημερωτικό δελτίο αναγνωρίζει, εμμέσως πλην σαφώς, ότι το πρόβλημα της κρίσης στην Ελλάδα δεν είναι εξαίρεση (όπως προσπαθούν να μας πείσουν νυχθημερόν) αλλά αφορά στο σύνολο της ευρωζώνης. Επιπλέον, τα 50 δισ. € που χρεώνεται το ελληνικό δημόσιο για να καλύψει τις ζημιές του τραπεζικού συστήματος (εξαιρώντας χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις τις κρατικές Αγροτική και Τ.Τ.) επειδή δε θα γίνουν κοινές μετοχές με δικαίωμα ψήφου (κρατικοποίηση του τραπεζικού συστήματος το λέμε αυτό), μόνο τα 16 δισ. € θα είναι διεκδικήσιμα για επιστροφή στο δημόσιο. Με άλλα λόγια οι τράπεζες, που φέρουν και κεντρική ευθύνη για την οικονομική κρίση και τις φούσκες που δημιουργήθηκαν, σώζονται φορτώνοντας επιπλέον βάρη στο κοινωνικό σύνολο.

Πολιτικές αναγνώσεις μέσα από το PSI

Μία από τις πλέον χρήσιμες διαλεκτικές δηλώσεις που αξίζει να επαναλαμβάνουμε διαρκώς αφορά το Μνημόνιο στο σύνολό του: Το Μνημόνιο πέτυχε. Στόχος του ήταν εξαρχής ο νομικός και οικονομικός αφοπλισμός των εργαζομένων, και η διατήρηση του ποσοστού κέρδους σε «υγιή» νούμερα, όπως παραδέχεται και η πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος. Για να αντιληφθεί, δε, κανείς το πλήρες εύρος της “βόμβας” PSI αξίζει να ρίξει μια ματιά στα δικά μας. Σαν να μην έφθαναν οι τεράστιες ελλείψεις προσωπικού και εξοπλισμού, οι πρόεδροι των λένε ότι ΤΕΙ τα 150 εκατ. € που είχαν κατατεθειμένα στην ΤτΕ έγιναν 50 εκατ. € (!) μετά την αυθαίρετη μετατροπή τους σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, με χαρακτηριστικότερη περίπτωση το ΤΕΙ Αθήνας που μένει με 1,9 εκατ. € από 11 εκατ. €. Ακόμη, εξαιτίας του PSI θα χάσουν τα χρήματά τους χιλιάδες συμπολίτες μας, που έχουν τοποθετήσει τις οικονομίες τους σε ομόλογα του Δημοσίου, αλλά και απολυμένοι εργαζόμενοι, όπως της πρώην Ολυμπιακής, που έλαβαν υποχρεωτικά τις αποζημιώσεις τους σε ειδικά ομόλογα. Τέλος, τα ασφαλιστικά ταμεία υπολογίζουν τις σχετικές απώλειές τους σε 25 δισ. €, και αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο χρεοκοπίας. Τα ασφαλιστικά ταμεία, δηλαδή, και τα νοσοκομεία που χρηματοδοτούνται από τους εργαζόμενους, για τους εργαζόμενους.

Σπύρος

Μνημόνιο 2 + PSI

Page 17: Υπογειο με θέα 10

17Καλά όλα αυτά αλλά εσείς τι προτείνετε;

Η μεγαλύτερη κρίση των τελευταίων δεκαετιών σηματοδότησε το τέλος των “ήρεμων” ημερών του νεοφιλελευθερισμού που ξεκινούν κάπου στα 70’s και έφερε σύσσωμη την ελληνική κοινωνία (και όχι μόνο) προ ιστορικών αποφάσεων. Το μεγάλο αυτό μερίδιο ευθύνης που αισθάνεται πως του αναλογεί ο κάθε πολίτης της Ελλάδας σήμερα, σε συνδυασμό με την πρωτοφανή αναξιοπιστία του δικομματικού πολιτικού συστήματος, την κατάρρευση της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, το σχηματισμό της κυβέρνησης “εκτάκτου ανάγκης” και την έντονη επιρροή της Τρόικα στα τεκταινόμενα της χώρας, έχει γεννήσει δύο πολύ σημαντικά ερωτήματα: ποιες είναι οι προτάσεις της αριστεράς για την έξοδο από την κρίση και πως αντιμετωπίζεται η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Φαίνεται λοιπόν πως ο κόσμος έχει τεντώσει καλά τα αυτιά του για να ακούσει ό,τι έχει να πει η αριστερά, και αυτό φυσικά γιατί από την ίδια του την καθημερινότητα έχει αντιληφθεί πως η ανάγκη για αλλαγή πορείας είναι πια επιτακτική και πως οι πολιτικές που μέχρι τώρα εφαρμόζονται από τις καθεστωτικές δυνάμεις μας οδηγούν σε αδιέξοδο, με καταστροφικές συνέπειες για το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας. Σε αυτό το σημείο βέβαια αναδεικνύεται και ένα κενό της αριστεράς σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό αλλά και εθνικό επίπεδο. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η αριστερά -είτε από επιλογή είτε από αδυναμία- φαινόταν να μην παίζει το ρόλο που αντικειμενικά της αναλογούσε καθώς περιοριζόταν στην αντίσταση απέναντι στις

κυρίαρχες πολιτικές και δεν παρουσίαζε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα ανατροπής, μία άλλη κοινωνική και πολιτική πορεία. Εν μέσω μίας τέτοιας κρίσης όμως, η εφαρμογή μίας εναλλακτικής δέσμης κοινωνικών μέτρων από μέρους της αριστεράς -πέρα από απολύτως απαραίτητη- για πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση δε φαίνεται τόσο ουτοπική. Οι συλλογικότητες του χώρου δε στηρίζουν απλά ένα αντιμνημονιακό μέτωπο (στο οποίο αυτοεντάσσονται ακόμα και δυνάμεις της δεξιάς!) με την προοπτική ενός βιώσιμου καπιταλισμού, αλλά χαράσσουν το δρόμο για ένα νέο κοινωνικό σύστημα. Τα πρώτα βήματα προς αυτή τη κατεύθυνση θα μπορούσαν να είναι:

• η αποκατάσταση των λαϊκών εισοδημάτων με αναδιανομή του εθνικού εισοδήματος μέσω της αποφασιστικής φορολόγησης του πλούτου• η εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος με κοινωνικό έλεγχο και προτεραιότητα την ανασυγκρότηση του παραγωγικού ιστού της χώρας • η επανακρατικοποίηση όλων των οργανισμών και υπηρεσιών κοινής ωφελείας• η δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας μέσω αύξησης των δημοσίων επενδύσεων• η δωρεάν πρόσβαση για όλους σε βασικές δημόσιες υπηρεσίες όπως η υγεία και η παιδεία• η κατάργηση αντεργατικών και αντιδημοκρατικών νόμων, ο δραστικός περιορισμός του ανεξέλεγκτου της αστυνομίας, του στρατού και της δικαιοσύνης.

Όλα αυτά τα μέτρα όμως θα αποτελέσουν συνέχεια της βασικής θέσης της αριστεράς για άμεση απόρριψη του Μνημονίου και (μερική ή ολική) διαγραφή του χρέους με όρους υπέρ των πληττόμενων κοινωνικών στρωμάτων, ακόμα και αν αυτό σημάνει τελικά τη ρήξη με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ. Όπως είπαμε όμως αυτά δεν είναι παρά τα πρώτα βήματα για την απόκρουση της επίθεσης. Το πέρασμα σε μια άλλη κοινωνία μπορεί να γίνει μόνο με πλατιά, λαϊκή συμμετοχή, με τον έλεγχο των μέσων παραγωγής από τους ίδιους τους εργαζόμενους αλλά και αλλαγή του καπιταλιστικού τρόπου σκέψης που διέπει σήμερα όλες μας τις κοινωνικές σχέσεις. Ακόμη και για τους πιο δύσπιστους, εάν στον αντίποδα της εναλλακτικής αυτής πολιτικής η Ελλάδα συνέχιζε να αποπληρώνει το χρέος θα έπρεπε, σύμφωνα με το Μνημόνιο, η οικονομία να μπει σε ρυθμούς μεγέθυνσης της τάξης του 2% από το πρώτο εξάμηνο του 2012, ο πληθωρισμός να μην ξεπερνά το 2%, να πετύχει 100% το κούρεμα – PSI που εφαρμόστηκε και να εισπράξει το δημόσιο €50 δις από ιδιωτικοποιήσεις. Δεδομένου ότι η οικονομία της χώρας φθίνει με ρυθμό -7% και ότι οι ιδιωτικοποιήσεις αδυνατούν να αποδώσουν, η αποπληρωμή του χρέους σε αυτά τα πλαίσια είναι ανέφικτη.

Page 18: Υπογειο με θέα 10

Φυσικά δε μπορούμε να αγνοήσουμε και το δεύτερο ερώτημα που γεννάται σε όλους, και δεν είναι άλλο από τη στάση που θα διατηρήσει η χώρα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συζήτηση αυτή έχει απασχολήσει πάρα πολύ όλους τους χώρους της ελληνικής αριστεράς και μπορούμε να διακρίνουμε δύο κυρίαρχα ρεύματα στους κόλπους της, καθώς για άλλους η έξοδος από την ΕΕ αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη συγκρότηση της περαιτέρω δράσης τους, ενώ για άλλους η ρήξη με την ΕΕ είναι μόνο φυσική απόρροια της εφαρμογής μιας γενικότερης αντικαπιταλιστικής μεταβατικής πολιτικής. Στην πρώτη περίπτωση, η στάση πληρωμών και η αποδέσμευση από την ΕΕ και το ευρώ θεωρούνται μονόδρομος, καθώς η χώρα οδεύει προς αυτή την κατεύθυνση ούτως ή άλλως μιας και η κατάσταση αυτή τη στιγμή δεν είναι πια βιώσιμη. Αν μάλιστα η Ελλάδα προβεί σε πρωτοβουλιακή αθέτηση πληρωμών, τότε θα είναι παράλογο να μείνει μέσα στην ευρωζώνη γιατί θα έρθει με αυτόν τον τρόπο σε μετωπική σύγκρουση με τις άλλες χώρες της ευρωζώνης και το ΔΝΤ. Ακόμη δε θα μπορεί να επωμιστεί τα οφέλη που θα προκύψουν από την έξοδο καθώς στην ουσία, το μεγάλο εμπορικό έλλειμμα της Ελλάδας θα έκλεινε σχετικά γρήγορα λόγω της μείωσης των εισαγωγών και σταδιακά -με την προϋπόθεση ότι η ισοτιμία του νέου νομίσματος θα σταθεροποιηθεί- η υποτίμηση θα οδηγήσει σε ανάκαμψη της εμπορικής δραστηριότητας, περιλαμβανομένης της μεταποίησης και του τουρισμού της χώρας. Σημειώνεται μάλιστα πως το κόστος εξόδου σε αυτά τα πλαίσια είναι μικρότερο από την λύση που επιχειρείται

τώρα και μπορεί τουλάχιστον να ανοίξει ένα δρόμο ανάπτυξης και ευημερίας. Στη δεύτερη περίπτωση, η αποδέσμευση από την ΕΕ αλλά και το ευρώ δεν αποτελεί προτεραιότητα της εφαρμοζόμενης πολιτικής, εκλαμβάνεται περισσότερο ως αποτέλεσμα της εφαρμογής μιας αντικαπιταλιστικής μεταβατικής πολιτικής. Το πιο σημαντικό εδώ είναι ταξικοί συσχετισμοί που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία οι οποίοι καθορίζουν και το με ποια πολιτική βγαίνεις από την κρίση. Είναι με άλλα λόγια υπέρ ή κατά των εργαζομένων; Γιατί σίγουρα το επιδιωκόμενο είναι να εφαρμόσεις μία πολιτική εξόδου που θα τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ του κόσμου της εργασίας. Επιμένει λοιπόν στην κατάργηση των μνημονίων και την διαπραγμάτευση για τη διαγραφή του χρέους με τους προαναφερθέντες όρους, ενώ γίνεται λόγος για την αλλαγή κατεύθυνσης εκ μέρους της ευρωζώνης μέσω της αλλαγής ουσιαστικά της δημοσιονομικής πολιτικής και της ΕΚΤ μέσω της αγοράς κρατικών ομολόγων από την ίδια, αλλά και την κρατικοποίηση των τραπεζών. Σε αυτή τη λογική, το να τίθενται διλήμματα τέτοιου τύπου αυτή τη χρονική περίοδο στον ελληνικό λαό, μάλλον συσκοτίζουν περισσότερο τον πυρήνα δράσης της αριστεράς και δημιουργούνται εντυπώσεις απομόνωσης όπως “μόνοι μας είμαστε καλύτερα” - γεγονός που δεν οφείλεται φυσικά μόνο στην ΕΕ αλλά και γενικότερα στην εξέλιξη και εδραίωση του καπιταλισμού στον ευρωπαϊκό χώρο όλα αυτά τα χρόνια. Αναμφισβήτητα αυτή τη στιγμή οι χώροι της αριστεράς δε θεωρούν την Ευρωπαϊκή Ένωση το «κοινό μας σπίτι», καθώς οραματίζονται μια κοινότητα των

λαών της Ευρώπης και της μεσογείου, η οποία θα αποτελεί γόνιμο πεδίο ανάπτυξης τους και ανατροπής του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Αντιτίθενται δηλαδή όπως και να έχει στην σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν είναι παρά ένα διευθυντικό όργανο του ευρωπαϊκού καπιταλισμού το οποίο χρησιμοποιώντας την κρίση ως όχημα, θέλει να οδηγήσει τις ευρωπαϊκές χώρες σε πιο σκληρές μορφές καπιταλισμού. Αναζητώντας λοιπόν τις προτάσεις εκείνες που θα εξασφαλίσουν την έξοδο από την βαθύτατη ύφεση που βιώνουμε, κατανοούμε πως δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή λύση χωρίς κόστος για την Ελλάδα. Όσοι μάλιστα εξαπολύουν μεγαλοστομίες περί άμεσης εξόδου από την κρίση και ανάπτυξη μέσα από μία σειρά μνημονίων και μέτρων λιτότητας, πλανώνται ή πλανούν. Ο κόσμος έχει αντιληφθεί πως είναι καιρός να αποτινάξουμε τις πάγιες πολιτικές της τρόικα και των μέχρι τώρα ελληνικών κυβερνήσεων και αυτό που μένει να αντιληφθεί είναι το σημαντικότατο ρόλο που ο ίδιος μπορεί να διαδραματίσει μέσα από τη συλλογική δράση. Γιατί τελικά όσες σελίδες σελίδων και αν γεμίσουμε με προτάσεις της αριστεράς, ο ίδιος ο λαός θα είναι αυτός που θα “σώσει” τον εαυτό του.

Αντωνία, Δανάη Α.

18

Page 19: Υπογειο με θέα 10

19Η εταιρειοκρατία και ο μπαμπάς καπιταλισμόςΣκοπός του συγκεκριμένου κειμένου δεν είναι να εξηγήσει τι είναι ο καπιταλισμός ούτε να αναλύσει ποιες είναι οι ιστορικές ρίζες αυτού τους συστήματος που τρέφεται χάρη στις κοινωνικές ανισότητες που το ίδιο δημιουργεί. Το ζητούμενο είναι ότι αυτό το σύστημα αλλάζει διαρκώς μορφές προκειμένου να επιβιώσει, ακόμα και όταν βρίσκεται σε κρίση έχει τη δυνατότητα να συνεχίζει να παράγει κέρδος ( για μια μικρή κοινωνική ελίτ) συμπιέζοντας ακόμα πιο πολύ δικαιώματα και μισθούς των εργαζομένων. Το σύγχρονο εύρημα με το οποίο θα το πετύχει αυτό στο σήμερα ο μπαμπάς καπιταλισμός φέρει το όνομα εταιρειοκρατία. Ας το δούμε πιο εμπεριστατωμένα. Η σύγχρονη εκδοχή του καπιταλισμού είναι ο νεοφιλελευθερισμός με πολιτική στόχευση την εταιρειοκρατία. Χαρακτηριστικό αυτού του οικονομικού και πολιτικού συστήματος είναι η μείωση της παρέμβασης και του ρόλου του κράτους στην οικονομική δραστηριότητα, κάτι που γίνεται πράξη με τις ιδιωτικοποιή-σεις που κάνει το “σοσιαλιστικό” ΠΑΣΟΚ. Επίσης υιοθετούνται λογικές διοίκησης ιδιωτικής επιχείρησης σε θέματα που αφορούν στην πολιτική, την κοινωνία, τη δημοκρατία, αλλά και την παιδεία (βλ. νόμο Διαμαντοπούλου). Εν ολίγοις, επιδιώκεται πλήρης κατάργηση της κοινωνικής μέριμνας και των εργασιακών δικαιωμάτων, συμπίεση του εργατικού κόστους σε μεγάλο βαθμό και ένα κράτος που να διασφαλίζει τη ρευστότητα του χρήματος στις αγορές και τη διατήρηση αν όχι μεγέθυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Ο νεοφιλελευθερισμός ως κοινωνικό και πολιτικό σύστημα αξιών, συνδέεται με την γενικότερη μετάβαση του καπιταλισμού στο στάδιο του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Θεωρείται κύριος άξονας της οικονομικής πολιτικής που εφάρμοσε αρχικά ο δικτάτορας Πινοσέτ στην Χιλή, και αφού με διάφορες παραλλαγές εφαρμόστηκε και σε άλλα αυταρχικά καθεστώτα στην λατινική Αμερική, στην συνέχεια εφαρμόστηκε από τη “λατρευτή” Θάτσερ στο Ηνωμένο Βασίλειο και φυσικά τον “αγαπημένο” μας Ρήγκαν στις ΗΠΑ.

Τα αποτελέσματα εφαρμογής της νεοφιλελεύθερης πολιτικής σε αυτές τις χώρες ήταν τα ακόλουθα. Πρώτον, ραγδαία εξάπλωση της ανεργίας και της φτώχειας και δεύτερον μεγάλη υποβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών (ιδιαίτερα στα χαμηλά κοινωνικά στρώματα). Επίσης σε πολιτικό επίπεδο, παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση της κρατικής καταστολής (αστυνομοκρατία δηλαδή) ενάντια σε κοινωνικές ομάδες (εργαζόμενοι, άνεργοι, συνταξιούχοι κλπ.), σε εργατικούς αγώνες, στο κίνημα που αντιστεκόταν και σε συνδικάτα. Πλέον οι μεγάλες επιχειρήσεις προβλέπεται να επιδρούν αποφασιστικά στην πολιτική σκηνή και στη λήψη αποφάσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι στις χώρες του νότου της Ευρώπης και την

Ιρλανδία οι εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες συνεργάζονται άψογα με το Δ.Ν.Τ. και την Ε.Κ.Τ και τους εκφραστές των συμφερόντων των νεοφιλελεύθερων λόμπυ. Ως συνέπεια της ανωτέρω κατάστασης είναι η επιβολή μέτρων λιτότητας με τη μορφή μνημονίων και μεσοπρόθεσμων. Επιπρόσθετα, το παιχνίδι των χρηματαγορών που λέγεται κερδοσκοπία έχει και αυτό το ρόλο του. Ενώ στην Ελλάδα του μνημονίου και της Τρόικας οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι υποφέρουν από τα μέτρα λιτότητας και ενώ η κοινωνία μαστίζεται από την ανεργία και την υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου με αποκορύφωμα την αυτοκτονία συνταξιούχου στην πλατεία συντάγματος μέρα μεσημέρι, η διαπραγμάτευση των ελληνικών

ομολόγων στις διεθνείς αγορές δίνει το δικαίωμα στους επενδυτές να κερδοσκοπήσουν εις βάρος του ελληνικού λαού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα κερδοσκοπίας είναι ο τζίρος 1 τρις στις διεθνείς χρηματαγορές που έλαβε χώρα όταν ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου προκήρυξε δημοψήφισμα. Είμαστε πεπεισμένοι ως αριστεροί άνθρωποι ότι η οικογένεια Παπανδρέου αλλά και οι συνεργάτες της δεν αποκόμισαν κανένα κέρδος από αυτό το γεγονός.(!) Αυτά τα λένε οι κακές γλώσσες… Συνεπώς, οδηγούμαστε στην εποχή της εταιρειοκρατίας. Με απλά λόγια η εταιρειοκρατία είναι το οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό σύστημα σύμφωνα με το οποίο η εκάστοτε πολιτική εξουσία εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων και των αγορών

εις βάρος του λαού. Στην περίπτωση της Ελλάδας το μεγάλο κεφάλαιο εκλέγει τη διεφθαρμένη κυβέρνηση που θέλει και μπορεί να ελέγχει. Τα ΜΜΕ χειραγωγούν και αποπροσανατολίζουν τον κόσμο και εξυπηρετούν τα συμφέροντα των κομμάτων και των μεγάλων επιχειρήσεων. Οι μισθοί και οι συντάξεις συρρικνώνονται για να κερδίζουν οι δανειστές μας κι όσοι επωφελούνται από αυτούς. Το κοινωνικό κράτος καταρρέει και οι κοινωνικές παροχές εξαφανίζονται σαν να μην υπήρξαν ποτέ. Τέλος, τα εργασιακά δικαιώματα καταργούνται, ενώ για την

απόκτησή τους έχει χυθεί αίμα από το εργατικό κίνημα! Μπροστά σε μία τέτοια κατάσταση τα στρώματα της κοινωνίας που πλήττονται, νέοι , εργαζόμενοι ,μετανάστες και γυναίκες έχουν μόνο μία επιλογή: να σταθούν απέναντι σε αυτό το σύστημα. Ανεξάρτητα από τις μορφές που θα πάρει, είναι ένα σύστημα απάνθρωπο το όποιο μέσω κινημάτων και συλλογικών αγώνων από τα κάτω πρέπει να χάσει την σταθερότητα που έχει σε κοινωνικό επίπεδο. Μονόδρομος για τον καπιταλισμό το κέρδος, μονόδρομος για εμάς η ανατροπή του ….ε κάπου θα συγκρουστούμε !!!

Φώτης, Χρυσάνθη

Page 20: Υπογειο με θέα 10

20

Ένας από τους χαρακτηρισμούς που μπορούμε να αποδώσουμε στην κοινωνία όπως αυτή έχει εξελιχθεί μέχρι σήμερα, είναι «κοινωνία της μισθωτής εργασίας». Στο πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα, όμως, αυτός ο χαρακτηρισμός τίθεται πια προς αμφισβήτηση, καθώς αυτός ο τύπος κοινωνίας αρχίζει να εκλείπει. Πιο συγκεκριμένα, αυτό που αποτελεί στις μέρες μας είδος προς εξαφάνιση είναι η αφηρημένη εργασία, η εργασία αυτή καθ’ εαυτή: ποσοτικά προσδιορίσιμη, ανεξάρτητη από το πρόσωπο που την εξασκεί και ικανή για αγορά και πώληση στην “αγορά εργασίας”. Με μια φράση δηλαδή, η εξαργυρώσιμη εργασία ή η εργασία-εμπόρευμα.

Όλοι μας ερχόμαστε σε επαφή και πραγματώνουμε την εργασία από μία συγκεκριμένη σκοπιά: ως μια κοινωνική σχέση που σε εισάγει στην παραγωγική διαδικασία. Θα πρέπει να συμφωνήσουμε, όμως, στο σημείο αυτό, ότι οι εργασιακές-κοινωνικές αυτές σχέσεις τις περισσότερες φορές θυμίζουν κάτι από σχέσεις εξαρτημάτων της ίδιας υπερ-μηχανής, παρά ανθρώπινες σχέσεις. Ακόμη και στον απόγειο της, στα τέλη του 18ου αιώνα, και παρά τις εξιδανικεύσεις της η κοινωνία της μισθωτής εργασίας δεν κατάφερε να εδραιώσει ποτέ την εργασία ως πηγή ολοκλήρωσης και «κοινωνικής συνοχής» για τους ανθρώπους. Αυτή η αντίληψη περί εργασίας βέβαια, βρήκε νομιμοποίηση και κανονικοποιήθηκε μέσα από την εκπαίδευση. Όταν ένα αγαθό όπως η παιδεία βρέθηκε να κοστολογείται και να είναι πιστοποιούμενο, κατανοούμε πως η χρήση του αντίστοιχα γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να εξυπηρετεί πολύ συγκεκριμένες αντικειμενικές και λειτουργικές απαιτήσεις του συστήματος. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.

Καλλιεργείται, έτσι, σιγά σιγά ένα είδος ιδεολογίας όσον αφορά τη μισθωτή εργασία, που επιτάσσει τον οποιονδήποτε να είναι κάτοχος μιας θέσης και να μην ενδιαφέρεται για το περιεχόμενο της εργασίας που επιτελεί. Το ιδεολογικό μήνυμα δηλαδή όλων

αυτών των χρόνων δεν ήταν άλλο από το «τι σημασία έχει η εργασία, το θέμα είναι να πέφτει ο μισθός στο τέλος κάθε μήνα! Δουλειά να ‘ναι κι ότι να ‘ναι!». Μέσα σε αυτή την κοινωνία λοιπόν ο καθένας μας δεν είχε παρά την ψευδαίσθηση της επιλογής της εργασίας του, εξειδικευόταν μάλιστα και με παραπάνω πτυχία, τόσο ώστε να επιτελεί το έργο του αρτιότερα, όσο και για να αυξήσει σταδιακά τις απολαβές του πιστεύοντας πάντα πως η εργασία του ήταν αυτή που θα του άνοιγε τις πύλες προς μία «καταναλωτική κοινωνία».

Μέσα όμως στο παραλήρημα αυτής της ιδεολογίας δε γίνεται καν λόγος για κοινωνική συνοχή. Ο κάθε εργαζόμενος δεν ήταν μέλος της κοινωνίας, αλλά μέλος της τάξης στην οποία ανήκε. Ο κοινωνικός ιστός μάλιστα δέχεται επιπλέον πλήγματα από τους κεφαλαιούχους, οι οποίοι σκαρφίζονται τις εξατομικευμένες συμβάσεις εργασίας, την κατάργηση της μονιμότητας, τη μαζική κατάργηση θέσεων που σαν αποτέλεσμα έχουν την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια για όλους. Ο κάθε εργαζόμενος αισθάνεται αναλώσιμος μπροστά στην απειλή της ανεργίας που πλησιάζει κι έτσι βλέπουμε πια και το ιδεολογικό μήνυμα της εποχής –όσον αφορά πάντοτε τη μισθωτή εργασία- να αλλάζει. Πλέον δεν έχει σημασία πόσα παίρνεις, αρκεί να μην είσαι άνεργος. Η εργασία ανάγεται με αυτό τον τρόπο σε προνόμιο για λίγους, ενώ η ανεργία ισοδυναμεί με το απόλυτο χάος, αφού όποιος χάνει τη δουλειά του, χάνει τα πάντα! Σε αυτά τα «ιδεολογικά» πλαίσια λοιπόν θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για κάθε υποχώρηση, εξευτελισμό, υποταγή, ανταγωνισμό κι εν τέλει προδοσία, χάρη μιας θέσης εργασίας γιατί όπως λέγεται «δεν υπάρχουν πλέον δουλειές σήμερα» και ποτέ δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει.

Απίθανη αντιστροφή: δεν είναι ο εργαζόμενος που προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο, αλλά η κοινωνία που προσφέρει σε όλους μας τη «δυνατότητα» της εργασίας. Είναι η ίδια κοινωνία που εκπλήσσεται και δυσανασχετεί όταν όσοι έχουν το προνόμιο μιας δουλειάς

υψώνουν απαιτήσεις – οι αχάριστοι! – ή φτάνουν στο σημείο να απορρίπτουν πλήρως τις εργασιακές τους συνθήκες, οι οποίες εντατικοποιούνται διαρκώς, ενώ οι μισθοί συμπιέζονται.

Η πολυπόθητη κοινωνία των ίσων ευκαιριών, μέσα στην οποία καθένας θα εύρισκε τη θέση του και θα μπορούσε να θέσει στόχους, να είναι χρήσιμος και να «χαίρει ασφαλείας» -η κοινωνία της μισθωτής εργασίας- ήταν πάντα ένα άπιαστο όνειρο που πλέον είναι νεκρό. Είναι σαφές όμως πως πρέπει όλοι να συνεχίσουν να επιθυμούν διακαώς αυτό που οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να διαθέσουν παρά μόνο σε λίγους, ώστε ο ανταγωνισμός όλων εναντίον όλων στο χώρο της αγοράς εργασίας να ναρκοθετεί διαρκώς τις όποιες απαιτήσεις εκείνων των λίγων “προνομιούχων” που έχουν την τιμή να βρίσκονται στην υπηρεσία της επιχείρησης.

Τι χρειάζεται όμως να γίνει τώρα; Ένας συνδυασμός αλλαγής νοοτροπιών και πολιτικής μεθόδευσης. Το ένα θα ήταν αδύναμο χωρίς το άλλο, καθώς είναι τόσο θέμα πολιτισμού, όσο και θέμα πολιτικής. Χρειάζεται να αλλάξουν οι νοοτροπίες ώστε να δοθεί η δυνατότητα στην οικονομία και την κοινωνία να αλλάξουν. Αλλά και για να αλλάξουν οι νοοτροπίες, απαιτείται μια σταδιακή πολιτική μεθόδευση η οποία θα εκφραστεί μέσα από τις διάφορες συλλογικότητες οι οποίες θα αναδεικνύουν την ανάγκη να απορρίψουμε την οικονομίστικη λογική (σύγκρισης κόστους-οφέλους) που μας θέλει να παραμένουμε εξαρτήματα της υπερ-μηχανής επ’ αόριστον και την ανάγκη να αγωνιστούμε συλλογικά για μία καλύτερη ζωή ελευθερίας και αλληλεγγύης.

Γωγώ, Αντωνία

Εργασία ή χάος

Page 21: Υπογειο με θέα 10

21

για τον Mohamed , τη πιο εγκάρδια καλημέρα της σχολής

Εδώ και μήνες η παρουσία των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας γύρω από τη σχολή είναι καθημερινή. Κάθονται στις γωνίες του τετραγώνου από το πρωί μέχρι το βράδυ δημιουργώντας κλίμα αστυνομοκρατίας. Συχνά προβαίνουν σε βίαιες επιθέσεις στους μετανάστες. Άλλες φορές πετάνε δακρυγόνα στο προαύλιο της σχολής, προβαίνουν σε λεκτικές απειλές και βρισιές προς τους φοιτητές κραδαίνοντας γκλοπ αλλά ακόμα και με προτεταμένο όπλο μέσα από περιπολικό. Ασφαλίτες, ΜΑΤ, ΔΕΛΤΑ επιτίθενται με μένος. Λίγες μέρες πριν γραφτεί αυτό το κείμενο (25/4/12) μετανάστης χτυπήθηκε βάναυσα έξω από τη πόρτα της σχολής από 4 δελτάδες και μεταφέρθηκε με ανοιγμένο κεφάλι στον Ευαγγελισμό από κάποιους φοιτητές. Επίσης κατόπιν εντολής της αστυνομίας μεταφέρθηκε η στάση λεωφορείου έξω από την ΑΣΟΕΕ ώστε να μην υπάρχουν αυτόπτες μάρτυρες που να στέκονται στο “πεδίο δράσης” των δυνάμεων καταστολής!! Γιατί όμως όλα αυτά; Ο υπουργός Χρυσοχοϊδης και ο δήμαρχος Καμίνης ισχυρίζονται ότι όλα αυτά τα κάνουν για να πατάξουν το παραεμπόριο. Όμως όλοι ξέρουμε ότι τα εμπορεύματα οι πωλητές τα προπληρώνουν και έτσι οι λαθρέμποροι από τις εφόδους όχι μόνο δεν πλήττονται αλλά τους συμφέρει κιόλας γιατί αναγκάζονται οι μικροπωλητές να ξαναγοράσουν εμπόρευμα (που μερικές φορές είναι το ίδιο με αυτό που τους πήρε η αστυνομία). Επιπλέον όσο υπάρχουν άνθρωποι διατεθειμένοι να αγοράσουν προϊόντα στη μαύρη αγορά καθώς η κανονική δεν μπορεί καλύψει τις ανάγκες τους τόσο θα υπάρχουν άνθρωποι διατεθειμένοι να τα πουλήσουν και καμία

μορφή καταστολής δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό. Ένας από τους πραγματικούς στόχους τους είναι η δημιουργία ενός έντονου κλίματος αστυνομοκρατίας στην πόλη. Οι επιθέσεις δεν προορίζονται μόνο γι αυτούς που τις δέχονται αλλά και για αυτούς που τις βλέπουν. Θέλουν να δημιουργήσουν σε όλους μας την αίσθηση ότι ζούμε κάτω από ένα αστυνομικό κράτος ικανό να καταστήσει κάθε αντίσταση μάταια. Οι απειλές των ασφαλιτών προς τους φοιτητές της σχολής ότι “το άσυλο τελείωσε και θα μπούμε μέσα” δεν αφήνουν αμφιβολίες. Αλλά αυτό που πραγματικά διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια μας είναι ένας πόλεμος ενάντια στους φτωχούς. Άστεγοι, άποροι, άνεργοι, χρήστες ναρκωτικών (μετανάστες και μη) αντιμετωπίζονται από το κράτος και τα ΜΜΕ όχι ως θύματα της κρίσης αλλά ως θύτες και υπεύθυνοι για όλα τα δείνα της κοινωνίας. Είναι γελοίο να πιστεύει κανείς ότι οι μικροπωλητές ευθύνονται για τα λουκέτα τα οποία μπαίνουν από τη Κηφισιά μέχρι την Άρτα… Προεκλογικά η στοχοποίηση των αδύναμων έχει πάρει μορφή νεοφασιστικού παραληρήματος. Ακούσαμε σοκαρισμένοι τον “σοσιαλιστή και δημοκράτη” κ.Χρυσοχοϊδη να προτείνει τον εγκλεισμό όλων των μεταναστών που δεν έχουν χαρτιά ή αιτούνται ασύλου σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, πρακτικές που παραπέμπουν σε ναζιστικές αντιλήψεις περί ανθρώπινων σκουπιδιών. Το πρώτο στρατόπεδο μάλιστα άρχισε να λειτουργεί στην Αμυγδαλέζα προκαλώντας μεγάλες αντιδράσεις. Για να κερδίσουν ψήφους δεν διστάζουν να στιγματίσουν χιλιάδες ανθρώπους δίνοντας παράλληλα πάτημα στους νεοναζί μαχαιροβγάλτες της ακροδεξιάς. Χρέος μας είναι να τους αποτρέψουμε!

Και μέσα σε αυτό το ρατσιστικό παραλήρημα περί λαθρομεταναστών (υπάρχουν στ’ αλήθεια λαθραίοι άνθρωποι;) η πραγματικότητα φαίνεται να αφήνει τη θέση της στον παραλογισμό. Δεν ακούμε τίποτα για το Δουβλίνο ΙΙ και το πώς εγκλωβίζονται εδώ μετανάστες που έχουν σκοπό να φτάσουν στη δυτική Ευρώπη, ούτε βέβαια για τους πρόσφυγες και τα σχεδόν μηδενικά ποσοστά παροχής ασύλου. Η μετακίνηση πληθυσμών πάλι αντιμετωπίζεται ως φυσικό φαινόμενο και όχι ως το αποτέλεσμα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων της προηγμένης Δύσης( με την αγαστή συνεργασία του ελληνικού κράτους) και της ακραίας φτώχειας. Η μόνη “λύση” που προτείνεται είναι περισσότερη καταπίεση και περισσότερη βία. Η λύση όμως στα υπαρκτά προβλήματα της πόλης μας δεν μπορεί να δοθεί ούτε από τη κρατική ούτε από τη φασιστική βία αλλά από την αυτοοργάνωση των καταπιεσμένων σε κοινότητες αντίστασης και αλληλεγγύης. Να ξανακερδίσουμε το δημόσιο χώρο με ζωντάνεμα των πλατειών, να δημιουργήσουμε δίκτυα αλληλεγγύης ώστε να μη μείνει κανένας μόνος του στη κρίση, να διεκδικήσουμε μαζί όσα μας στερούν οι κυβερνήσεις , η Τρόικα, η εργοδοσία. Η μόνη απάντηση στη σύγχρονη βαρβαρότητα που θέλουν να μας επιβάλουν είναι ο κοινός αγώνας των εργαζομένων, ελλήνων και μεταναστών. Εξάλλου εμείς οι νέοι ξέρουμε ότι οι μετανάστες είναι εικόνα από το δικό μας μέλλον (αν όχι παρόν).

Πολεμάμε την εξαθλίωση όχι τους εξαθλιωμένους!

Θοδωρής, Γρηγόρης

Ποιό Μνημόνιο; Οι μετανάστες φταίνε!

Page 22: Υπογειο με θέα 10

22

Για εμάς τους κατοίκους του λεκανοπεδίου το πράσινο είναι περιττό, σύμφωνα πάντα με τα σχέδια της κυβέρνησης και της εκκλησίας. Τόσο στα βόρεια προάστια της Αθήνας όσο και στα νότια υπήρξε σχεδιασμός για την βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της Αθήνας μέσα από την αναδάσωση των καμένων εκτάσεων στην Πεντέλη και την κατασκευή μητροπολιτικού πάρκου στο Ελληνικό. Στην Πεντέλη η αναδάσωση 23.000 στρεμμάτων πάγωσε για κάποιο διάστημα έπειτα από τροπολογία που κατέθεσαν οι κ. Βαρβιτσιώτης από τη Ν.Δ. και Χαραλαμπόπουλος από το ΠΑΣΟΚ μετά από παράπονα του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου. Οι δύο αυτοί κύριοι, εκλεγμένοι για να εκπροσωπούν τα συμφέροντα των πολιτών θέλησαν να παραχωρηθεί στην εκκλησία η αναδασωτέα αυτή έκταση και να κατασκευαστεί εκεί ένα “ιερό” φωτοβολταϊκό πάρκο έκτασης 3.500 στρεμμάτων, το μεγαλύτερο στην Ελλάδα. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στο Ελληνικό, όπου η κυβέρνηση αποφάσισε να “αξιοποιηθεί” ο χώρος του πρώην αεροδρομίου, ο οποίος προοριζόταν για μητροπολιτικό πάρκο. Η κυβέρνηση με την αξιοποίησή του φιλοδοξεί στην τσιμεντοποίηση μιας έκτασης 6.5000 στρεμμάτων, να μετατρέψει δηλαδή το χώρο του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού και της παραλίας του Αγίου Κοσμά, σε ένα νέο άναρχο πολεοδομικό κέντρο στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Καλό θα ήταν να αναλογιστούμε τα όσα συμβαίνουν λαμβάνοντας υπόψη ότι για κάθε κάτοικο του λεκανοπεδίου αντιστοιχούν 2 τ.μ., με τις άλλες πόλεις να κυμαίνονται στα 20-30 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο Έντονες ωστόσο είναι οι αντιδράσεις των κατοίκων στα σχέδια της κυβέρνησης και της Εκκλησίας τόσο στο Ελληνικό όσο και στο

Πεντελικό όρος. Μετά από αντιδράσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων, πολιτικών φορέων και φυσικά των κατοίκων του Πεντελικού η επίμαχη τροπολογία αποσύρθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής. Δυστυχώς δεν συμβαίνει το ίδιο και στο πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού, όπου η κυβέρνηση δείχνει αμετάπειστη. Οι πρωτοβουλίες πολιτών του Ελληνικού, ο δήμαρχος Ελληνικού-Αργυρούπολης κ. Χρήστος Κορτζίδης και οι δήμοι των γύρω περιοχών πρωτοστατούν στις αντιδράσεις για να μην τσιμεντοποιηθεί η τεράστια αυτή έκταση. Διοργανώνουν διαδηλώσεις και προχωρούν σε δράσεις οικειοποίησης του χώρου με συλλογική καλλιέργεια, δενδροφυτεύσεις. Ο δίκαιος αγώνας των κατοίκων είναι ένας δύσκολος αγώνας όλων των πολιτών της Αθήνας για μια πόλη φιλική και ανθρώπινη. Τίποτα δεν είναι ανέφικτο αλλά και τίποτα δεν μας χαρίζεται.

Σύνδεσμοι:Πρωτοβουλία για το Ελληνικό: parkoellinikou.blogspot.comΑυτοδιαχειριζόμενος αγρός στο Ελληνικό: agroselliniko.blogspot.com

Σίμωνας

Όχι άλλο πράσινο

Η καταστροφή του πυρηνικού αντιδραστήρα στο εργοστάσιο της Φουκουσίμα προκάλεσε έναν ακόμα πυρηνικό όλεθρο μετά και το ατύχημα στο Τσερνομπίλ λίγα χρόνια νωρίτερα. Τότε, οι συνέπειες ήταν ανυπολόγιστες τόσο για τον άνθρωπο όσο και για το φυσικό περιβάλλον ( θάνατοι, καρκινογενέσεις, μόλυνση του εδάφους και των υδάτων κλπ.) Απ’ ότι φαίνεται, όμως, η τρομακτική αυτή καταστροφή δεν έφτανε για να καταλάβουμε ότι τελικά η πυρηνική ενέργεια δεν είναι και τόσο “πράσινη”. Έτσι, και στη Φουκουσίμα οι μεγάλες ποσότητες ραδιενέργειας που άδειασαν στον Ειρηνικό Ωκεανό αποτέλεσαν και πάλι πηγή παγκόσμιας μόλυνσης. Ανεξάρτητα βέβαια από το αν γίνονται ατυχήματα θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η πυρηνική ενέργεια δεν είναι ούτε φθηνή, ούτε ασφαλής, ούτε καθαρή και ειρηνική. Πώς μπορούμε να τη χαρακτηρίσουμε φθηνή, όταν χρειάζονται εκατομμύρια για την κατασκευή και τη συντήρηση των πυρηνικών εγκαταστάσεων και πυρηνικών αντιδραστήρων; Πώς χαρακτηρίζεται ασφαλής, όταν είναι τόσο ευάλωτη και μπορούν να απελευθερωθούν τεράστιες ποσότητες ραδιενέργειας μετά από ένα σεισμό, τσουνάμι ή λάθος των ειδικών; Η πυρηνική ενέργεια, επίσης, δεν είναι ούτε καθαρή καθώς απελευθερώνονται τεράστια ποσά θερμότητας στην ατμόσφαιρα συμβάλλοντας στην όξυνση του φαινομένου του θερμοκηπίου και παράγονται τόνοι ραδιενεργών αποβλήτων που μολύνουν το περιβάλλον. Τέλος, πώς

να τη χαρακτηρίσουμε “ειρηνική”, όταν έχουν γίνει στον πλανήτη πάνω από 2000 πυρηνικές δοκιμές και ένα λάθος αρκεί για να αφανίσει ανθρώπινες ζωές; Απ’ ότι φαίνεται όμως οι ανθρώπινες

ζωές δεν έχουν καμία σημασία για αυτούς που έχουν την εξουσία και θυσιάζονται μαζί με το περιβάλλον στο βωμό του κέρδους.To καπιταλιστικό σύστημα, το οποίο στηρίζεται στην ανάπτυξη και την παραγωγή νέων προϊόντων έχει οδηγήσει την κοινωνία στην υπερκατανάλωση. Για να καταναλώσουμε, όμως, χρειάζεται ενέργεια και για να παραχθούν νέα προϊόντα χρειάζεται κι άλλη, κι άλλη ενέργεια. Επομένως, στις αναπτυγμένες χώρες ο σύγχρονος άνθρωπος είναι εξαρτημένος από αυτήν. Αυτό έχει οδηγήσει τις κυβερνήσεις των χωρών αυτών να στραφούν στην πυρηνική ενέργεια.

Ας μην ξεχνάμε, ωστόσο, ότι πίσω από τα πυρηνικά κρύβονται πολυεθνικές βιομηχανίες, ερευνητικά κέντρα, πολιτικοί εκβιασμοί, πόλεμος. Πολλές φορές η πυρηνική ενέργεια είναι απλά η βιτρίνα

για την παραγωγή πυρηνικών όπλων. Με τον ανταγωνισμό των πυρηνικών εξοπλισμών να έχει οξυνθεί ο πυρηνικός πόλεμος έγινε μια επιχείρηση πολλών δισεκατομμυρίων, που γεμίζει τις τσέπες πολεμικών εργολάβων. Πλέον τα πυρηνικά αποτελούν έναν πολύ σημαντικό συντελεστή ισχύος στην παγκόσμια σκακιέρα και εκείνοι που τα κρατάνε στα χέρια τους έχουν τη δύναμη να εξουσιάζουν εκατομμύρια ανθρώπους και τη δυνατότητα να αφανίσουν ολόκληρο τον πλανήτη. Γίνεται, λοιπόν, αντιληπτό ότι η “ειρηνική” χρήση της “πράσινης” πυρηνικής ενέργειας είναι

μια απάτη. Θα πρέπει να στραφούμε σε άλλες μορφές ενέργειας, ανανεώσιμες, που όμως και αυτές δεν θα είναι ανεξάντλητες. Μόνο όταν καταστρέψουμε το υπάρχον κοινωνικοπολιτικό σύστημα και καταναλώνουμε μόνο όσα μας είναι απαραίτητα, θα μάθουμε να ζούμε αρμονικά με τον εαυτό μας και το περιβάλλον μας. Θα πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι αρκετές ζωές έχουν χαθεί και αρκετές ζημιές έχει υποστεί το φυσικό περιβάλλον από την κερδοσκοπική απληστία του παγκόσμιου πυρηνικού λόμπι. Είναι, λοιπόν, χρέος μας να προστατεύσουμε τον άνθρωπο και τον πλανήτη που θα κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές.

Αντώνης

Η “πράσινη” πυρηνική ενέργεια

Page 23: Υπογειο με θέα 10

23

Η Ελλάδα εν έτη 2012, με τα μνημόνια, το ΔΝΤ, τα συνεχή μέτρα λιτότητας, τα μεσοπρόθεσμα προγράμματα και τους εφαρμοστικούς νόμους, πιο πολύ θυμίζει κατάσταση κάποιας τριτοκοσμικής χώρας παρά μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα. Ούτως ή άλλως το ΑΕΠ της μέσα στο 2012 αναμένεται να φτάσει σε τέτοια επίπεδα... Οι άστεγοι που πλέον βλέπουμε να καταλαμβάνουν άπειρα σημεία της Αθήνας αντιμετωπίζονται ως “ειδικές περιπτώσεις”, άνθρωποι που έχουν μεγαλώσει σε ιδρύματα, αποφυλακισμένοι, με σοβαρές ψυχολογικές

ασθένειες. Επίσης, ευπαθείς ομάδες μεταναστών, προσφύγων ή τοξικομανείς. Λες και όλοι αυτοί δικαιολογείται να μην έχουν σπίτι... Όπως και να χει όμως βλέποντας πως το 2011 μόνο, ο αριθμός των αστέγων έχει αυξηθεί περίπου στους 20.000 (!), δεν μπορείς να πιστέψεις ότι όλοι αυτοί στράφηκαν ξαφνικά στις ουσίες!

Η κρίση οδηγεί στη φτώχεια και οι δύο μαζί χτυπάνε όλο και μεγαλύτερες ομάδες του πληθυσμού. Όσοι ζουν στην πόλη, γίνονται καθημερινά μάρτυρες μιας σύγχρονης ανθρώπινης τραγωδίας που ξυπνά αισθήματα θλίψης, απαισιοδοξίας και ντροπής σε κάθε άνθρωπο. Στην Ελλάδα της κρίσης δεν είναι και τόσο δύσκολο να μείνεις χωρίς σπίτι. Σε όποια γωνία και να κοιτάξεις, το

μόνο που βλέπεις είναι άνθρωποι αδύναμοι, ταλαιπωρημένοι, με ΄΄σκαμμένα΄΄ πρόσωπα από τη πείνα και την ανέχεια, να εκλιπαρούν για λίγη ελεημοσύνη. Οικογένειες ολόκληρες να καταλήγουν να μένουν σε καταλύματα χωρίς νερό, ρεύμα, θέρμανση. Οι Νεοάστεγοι, όπως τους ονομάζουν, δεν είναι άνθρωποι που έχεις συνηθίσει να τους βλέπεις στο δρόμο. Είναι μια νέα κατηγορία ανθρώπων που έχουν ξεκινήσει να κάνουν την εμφάνιση τους σε πολλά κεντρικά σημεία της Αθήνας και άλλων πόλεων τα δύο τελευταία χρόνια κυρίως. Άνθρωποι της διπλανής πόρτας που βρέθηκαν στον δρόμο λόγω της οικονομικής ύφεσης, άνθρωποι που έχουν εγκαταλειφθεί, κοινωνικά αποκλεισμένοι, έχουν χάσει τη πίστη τους, ζουν χωρίς να ελπίζουν και να ονειρεύονται πλέον. Απλά προσπαθούν να επιβιώσουν. ‘Όλοι τους προέρχονται από τη μεσαία κοινωνική τάξη και έχουν απλές καθημερινές ιστορίες: χρωστούσαν νοίκια, γραμμάτια, δεν είχαν δουλειά. Το μορφωτικό τους επίπεδο είναι από μέτριο έως υψηλό. Οι περισσότεροι κυρίως είναι στα 30-45 ετών, άνθρωποι που δούλευαν σε κλάδους που χτύπησε η κρίση, όπως ιδιοκτήτες μικρομεσαίων επιχειρήσεων που έβαλαν λουκέτο, μπογιατζήδες, χτίστες και λοιποί μάστορες, ναυτικοί κτλ. Υπάρχουν βέβαια και μεγαλύτεροι που μπορεί να έχασαν τη δουλειά τους λίγο προτού βγουν στη σύνταξη και ορισμένοι χαμηλοσυνταξιούχοι. Έτσι απλά, από τη μια μέρα στην άλλη βρέθηκαν στο δρόμο.

Το πιο εξωφρενικό είναι πώς τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο-τον πιο κρύο χειμώνα τα τελευταία χρόνια- οι μόνοι που δραστηριοποιήθηκαν ώστε όλοι αυτοί οι χιλιάδες άστεγοι να έχουν κάποιο τρόπο να ζεσταίνονται, ήταν οι πολίτες οι οποίοι με διάφορα κινηματικά γεγονότα κατάφεραν να συγκεντρώσουν κουβέρτες, φαγητά και διάφορα είδη πρώτης ανάγκης, όπως και να κάνουν κατάληψη στο Πνευματικό Κέντρο Αθηνών για να μείνουν οι άστεγοι.

Και ενώ οι πολίτες δραστηριοποιούνταν, ο Δήμος Αθηναίων ξήλωνε παγκάκια στη πλατεία Κλαυθμώνος με την αιτιολογία ότι αποτελούσαν κίνδυνο λοιμώξεων, χωρίς να έχει πάρει όμως ποτέ τη πρωτοβουλία να τοποθετήσει κάποιες δημόσιες τουαλέτες, ενώ ταυτόχρονα χωρίς να διαθέτει μόνιμους χώρους φιλοξενίας και προστασίας των αστέγων, αλλά τη τελευταία στιγμή και έχοντας ήδη δημιουργήσει αρνητικό κλίμα απέναντι τους, προσπαθεί να τους χορτάσει και ζεστάνει όλους για να μη προστεθεί η Αθήνα στη τραγική λίστα των πόλεων με νεκρούς αστέγους λόγω παγετού (πολύ αργά...). Είναι γεγονός βέβαια ότι γενικά δεν παρατηρείται μεγάλη ανταπόκριση των αστέγων προς αυτές τις κινήσεις των δημοτικών υπηρεσιών. Και αυτό γιατί κυρίως η Δημοτική Αστυνομία όταν πλησιάζει αστέγους είναι για να τους διώξει από κάποιο σημείο της Αθήνας ή για να κλείνει τις βρύσες στις πλατείες ώστε να μην μπορούν ούτε να πλυθούν ούτε να ξεδιψάσουν.

Δεν έχει σημασία αν οι άστεγοι είναι ξένοι ή Έλληνες, αν η εξαθλίωση τους οφείλεται στην “άδικη κοινωνία”, την οικονομική κρίση ή σε δικές τους ολέθριες και ίσως αναπόφευκτες επιλογές. Η πόλη γίνεται ο τάφος τους, όμως δεν προβλέπεται η ανέγερση κάποιου μνημείου για αυτούς που βούλιαξαν και θα βουλιάξουν. Το ερώτημα δεν είναι “τι” έκαναν αυτοί για να αξίζουν μνημείο, αλλά “τι δεν” έκαναν αυτοί που έπρεπε να κάνουν πριν φτάσουν τα πράγματα σε τέτοια κατάσταση, ώστε οι άνθρωποι, σε καιρό ειρήνης, να μην πεθαίνουν χειρότερα από τα σκυλιά.

Εύα

Άστεγοι του σήμερα

Page 24: Υπογειο με θέα 10

24

Τον τελευταίο καιρό, μέσα στο νοσηρό οικονομικά και χαώδες κοινωνικά τοπίο που ζούμε, παρατηρείται μια ισχυροποίηση τόσο σε πολιτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο του χώρου της ακροδεξιάς. Οι ρατσιστικές επιθέσεις κατά των μεταναστών πληθαίνουν και τα κρούσματα βίας με ακροδεξιό/εθνοκεντρικό πρόσημο είναι πλέον κομμάτι της καθημερινότητας στην πόλη. Το ΛάΟΣ, το οποίο αποτελεί ένα ξεκάθαρα (όσο και αν δε θέλει το ίδιο να το παραδεχθεί) ακροδεξιό κόμμα -ίσως όχι νεοναζιστικό, αλλά σίγουρα εθνικιστικό και ρατσιστικό- συμμετείχε στην κυβέρνηση συνεργασίας μαζί με το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, που «χέρι χέρι» μας οδήγησαν σε αυτή την τραγική κατάσταση. Η Χρυσή Αυγή, δολοφονική συμμορία φασιστικών στοιχείων, συγκεντρώνει μεγάλα ποσοστά στις δημοσκοπήσεις και πιθανότατα σε λίγες μέρες θα βρίσκεται και αυτή στη Βουλή, ισχυροποιώντας τη ρατσιστική ατζέντα που ήδη έχει υιοθετηθεί από τα κόμματα εξουσίας.

Ιστορικά, η ακροδεξιά πήρε σάρκα και οστά μέσω τις δικτατοριών που εγκαθιδρυόντουσαν, αλλά και με τα διάφορα κόμματα της ριζοσπαστικής δεξιάς ή με μικρότερες συμμορίες φασιστών. Η βάση της ακροδεξιάς ιδεολογίας διεθνώς είναι η άρνηση κάθε μορφής δημοκρατίας (αστικής, κοινοβουλευτικής, αμεσοδημοκρατίας) και η συγκέντρωση της εξουσίας γύρω έναν ‘’ηγέτη’’ (φύρερ) ή από μία ολιγαρχία. Οι τάσεις της σχετίζονται με την Τρίτη Θέση, το Νεοφασισμό και το Νεοναζισμό. Η ακροδεξιά κατηγορείται (και όχι άδικα) για εγκληματικές πράξεις εις βάρος μεταναστών, μειονοτήτων, ομοφυλοφίλων, αριστερών και αναρχικών αλλά και για σύμπραξη με τις δυνάμεις της αστυνομίας σε πολλές περιπτώσεις. Επίσης είναι στενές οι σχέσεις τους και με το οργανωμένο έγκλημα. Τα τελευταία χρόνια έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα έντονης ρατσιστικής και φασιστικής βίας. Ενδεικτικά, και λόγω περιορισμένου χώρου συγγραφής αναφέρουμε μόνο δύο τέτοια περιστατικά (εναλλακτικά θα έπρεπε να εκδώσουμε επιπλέον περιοδικό!). α) Στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου 2011 ακροδεξιοί οι οποίοι πετούσαν φυλλάδια της Χρυσής Αυγής και φώναζαν ρατσιστικά συνθήματα επιτέθηκαν με καδρόνια κατά Αφγανών μεταναστών, τραυματίζοντας δύο μετανάστες που έκαναν απεργία πείνας στο χώρο των Προπυλαίων του Πανεπιστήμιου Αθηνών, β) η δημιουργία, και πλέον λειτουργία σύγχρονων στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών (αργότερα μάλλον και για τους αντιφρονούντες) που λειτουργούν με

τις ευλογίες ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ. Βεβαίως, ρατσιστικά συνθήματα τύπου: “Έλληνας γεννιέσαι, δεν γίνεσαι ποτέ, το αίμα σου θα χύσουμε, γουρούνι Αλβανέ”, “Θα γίνει μακελειό, μετά θα εκδικηθώ, όταν θα προσκυνήσετε σημαία και σταυρό” και “Τους λένε “Σκοπιανούς”, τους λένε Αλβανούς, τα ρούχα μου θα ράψω με δέρματα απ’ αυτούς” δίνουν και παίρνουν σε κάθε περίπτωση.

Όσο για το ότι δηλώνουν αντιμνημονιακοί. Το φασιστικό κράτος, στο οποίο στοχεύουν , που απαιτεί σιγή νεκροταφείου, απαγόρευση διαδηλώσεων και κατάργηση θεμελιακών δημοκρατικών ελευθεριών και ατομικών δικαιωμάτων, στρέφονται έτσι εξ ορισμού ενάντια σε όσους αγωνίζονται μέσα απ’ τα κοινωνικά κινήματα και τους χώρους εργασίας για τη κατάργηση των μνημονιακών πολιτικών.

Το ερώτημα όμως είναι γιατί τα τελευταία χρόνια τέτοιες ιδεολογίες και πολιτικές χαίρουν συμπάθειας μιας μερίδας πολιτών; Γέμισε ξαφνικά η χώρα με φασιστοειδή; Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται… Πόσο μεγαλύτερο κακό αλήθεια μπορεί να προκαλέσει στη χώρα ένας ακροδεξιός πολιτικός από τον ‘’σοσιαλδημοκράτη’’ Άκη Τσοχατζόπουλο π.χ. και τόσους ακόμα που τόσα χρόνια στην εξουσία καταλήστεψαν το κράτος και εξαπάτησαν επανειλημμένα το λαό; Είναι φανερό ότι την ολοένα αυξανόμενη απήχησή της ακροδεξιάς την έχουν εκθρέψει η πολυετής ανοχή των ελληνικών αρχών στις βιαιότητες των μελών της, τα δύο μεγάλα κόμματα, που έχουν συρθεί με ευκολία πίσω από το ρατσιστικό της παραλήρημα ( πράγματι, τί πιο εύκολο από το να στοχοποιήσεις ομάδες ανθρώπων όπως οι μετανάστες και να ρίξεις το μπαλάκι της οικονομικής ύφεσης σε αυτούς;! ), αλλά και η αριστερά, η οποία δεν εντόπισε αρκετά γρήγορα τον κίνδυνο που βρισκόταν προ των πυλών και δεν κατάφερε λόγω αδράνειας, συσχετισμών αλλά και λάθος πολιτικής προσέγγισης ( η Ακροδεξιά ανέκαθεν στήριζε το λόγο της σε διαστρεβλωμένα σοσιαλιστικά χαρακτηριστικά ) να σταματήσει την καταστροφική της δράση. Οι συνθήκες της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης που ζούμε έχουν γεμίσει τους συμπολίτες μας με οργή, γι’ αυτό και πολλοί από αυτούς στρέφονται στην ακροδεξιά, μερικές

φορές χωρίς καλά-καλά να ξέρουν τι αυτή πρεσβεύει. Είναι σημαντικό όμως αυτή η οργή να εκτονωθεί προς τον αληθινό φταίχτη, δηλαδή ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα και όχι ενάντια στους μετανάστες, οι οποίοι είναι η εύκολη λύση και το εξιλαστήριο θύμα του σάπιου αυτού συστήματος.

Η απονομιμοποίηση της ακροδεξιάς είναι ίσως η πιο σημαντική πολιτικά πρόκληση της Αριστεράς, αλλά όχι μόνο. Απαιτείται συμπαράταξη όλων των δημοκρατικών, αντιφασιστικών δυνάμεων, αλλά κυρίως συμμετοχή καθενός από εμάς ενάντια σε ό,τι προσβάλλει τη νοημοσύνη και την ανθρωπιά μας. Μην έχεις αυταπάτες, στο ίδιο καζάνι βράζουμε όλοι, τόσο οι έλληνες όσο και οι ξένοι εργάτες. Προχθές ήταν ένας μετανάστης-μικροπωλητής έξω από την ΑΣΟΕΕ που ξυλοκοπήθηκε από έναν “Έλληνα πολίτη” , αύριο γιατί όχι εσύ ;

Φώτης, Δήμητρα

Ακροδεξιά: Το αυγό του φιδιού σπάει…

Page 25: Υπογειο με θέα 10

25Ιστορία: Ενιαία Δημοκρατική ΑριστεράΗ πορεία της Ε.Δ.Α στην ιστορία, μήνυμα ενότητας για το σήμερα

Η Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (Ε.Δ.Α) ήταν αριστερό πολιτικό κόμμα που έδρασε από το 1951 μέχρι το 1985 με μία διακοπή στη λειτουργία του κατά τη διάρκεια της επταετούς δικτατορίας. Πρόκειται για το μεγαλύτερο νόμιμο κόμμα της Αριστεράς στη μεταπολεμική Ελλάδα με κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Ιδρύθηκε με τη πρωτοβουλία του παράνομου ΚΚΕ και προσωπικοτήτων της αριστεράς, ως συνασπισμός των τότε νόμιμων αριστερών κομμάτων. Πρόεδρος της έγινε ο Ιωάννης Πασαλίδης και ο

βασικός κορμός της αποτελούταν από μέλη του ΚΚΕ και πρώην μέλη του ΕΑΜ. Το δημοσιογραφικό όργανο της ΕΔΑ ήταν η ιστορική εφημερίδα «Αυγή» που εκδίδεται από το 1952 μέχρι σήμερα.Η Ε.Δ.Α. συμμετείχε πρώτα στις βουλευτικές Εκλογές του ‘51 που έλαβε δέκα βουλευτικές έδρες. Ήταν τότε το μοναδικό κόμμα που καταψήφισε στη Βουλή την ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ. Το 1956 η Ε.Δ.Α. μετατράπηκε σε ενιαίο κόμμα και μετά το 1958, όπου η ηγεσία του Κ.Κ.Ε. αποφασίζει να διαλύσει όσες παράνομες οργανώσεις της είχαν απομείνει στην Ελλάδα και τα μέλη τους να ενταχθούν στην νόμιμη Ε.Δ.Α, κατορθώνει να πάρει το 24,4% των ψήφων καταλαμβάνοντας 78 βουλευτικές έδρες και να αναδειχτεί αξιωματική αντιπολίτευση. Πρόκειται για την μεγαλύτερη εκλογική επιτυχία ελληνικού αριστερού κόμματος μέχρι σήμερα γεγονός που προκάλεσε ανησυχία στα επιτελεία του στρατού και του «παρακράτους». Έτσι μπήκε σε εφαρμογή το σχέδιο «Περικλής» που είχε ως στόχο να περιοριστούν οι δυνάμεις της Ε.Δ.Α. Το σχέδιο τέθηκε σε εφαρμογή στις «εκλογές βίας και νοθείας» του 1961. Στις εκλογές αυτές η ΕΔΑ έλαβε μέρος ως Πανδημοκρατικό Αγροτικό Μέτωπο Ελλάδας-ΠΑΜΕ. Κατά την προεκλογική εκείνη περίοδο τα μέλη και οι οπαδοί της απειλούνταν και διώκονταν από στρατιωτικούς, χωροφύλακες και υποκινούμενους πολίτες. Σημειώθηκαν κατ’ επανάληψη βίαια επεισόδια με νεκρούς, ενώ επιθέσεις και διώξεις δέχθηκαν και οι υποψήφιοι βουλευτές της. Το 1963 μετά τη Δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, ανεξάρτητου, αριστερού βουλευτή που συνεργαζόταν με την Ε.Δ.Α από το δεξιό παρακράτος, η Ελλάδα εισήλθε για άλλη μια φορά σε μια περίοδο πολιτικών αναταραχών. Η ηγεσία της Ε.Δ.Α κατηγόρησε τον τότε πρωθυπουργό της χώρας και πρόεδρο της Ε.Ρ.Ε Κωνσταντίνο Καραμανλή ως ηθικό αυτουργό της δολοφονίας Λαμπράκη Η δεξιά Ε.Ρ.Ε. και Ένωση Κέντρου βασιζόμενες στο γενικό κλήμα αντικομουνισμού εκέινης της εποχής, επεδίωκαν την απομόνωσή της Ε.Δ.Α, αντιμετωπίζοντας τα μέλη της με καχυποψία και διώξεις. Ο κεντρώος Γεώργιος Παπανδρέου μετά την νίκη του στις εκλογές του 1963, επειδή δεν πέτυχε αυτοδυναμία στη Βουλή, προτίμησε να παραιτηθεί και να προκηρύξει νέες εκλογές τον Φεβρουάριο του 1964, παρά να κάνει κυβέρνηση συνεργασίας με την Ε.Δ.Α.. Το παλάτι έπαιξε καθοριστικό ρόλο σε όλα αυτά. Ακολούθησε η αποστασία του ’65, η πτώση της Κυβέρνησης Παπανδρέου και μια περίοδος αναταραχών, τα Ιουλιανά. Ο φοιτητής της ΑΣΟΕΕ και μέλος της διοικούσας επιτροπής της Νεολαίας Ε.Δ.Α. Σωτήρης Πέτρουλας δολοφονήθηκε από την Αστυνομία την 21η Ιουλίου του 1965 ενώ συμμετείχε σε μεγάλη διαδήλωση φοιτητών.Μετά το Απριλιανό πραξικόπημα του ‘67 η Ε.Δ.Α διαλύθηκε, όπως και τα υπόλοιπα κόμματα και τα περισσότερα στελέχη της συνελήφθησαν και εξορίστηκαν. Στη μεταπολίτευση έγινε προσπάθεια αναβίωσής της Ε.Δ.Α αλλά χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Το 1974 συμμετείχε στις πρώτες μεταδικτατορικές εκλογές στο σχήμα της Ενωμένης Αριστεράς και εξέλεξε τον πρόεδρό της Ηλία Ηλιού βουλευτή και στις εκλογές του 1977 συνεργάστηκε με το ΚΚΕ Εσωτερικού με την επωνυμία Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων. Το 1985 διαλύθηκε και τυπικά.Ανέκαθεν η ενότητα της Αριστεράς τρόμαζε το σύστημα. Τότε το ακροδεξιό παρακράτος και τα επιτελεία του στρατού έκαναν τα πάντα για να χτυπήσουν την Ε.Δ.Α. Σήμερα, με άλλα μέσα, τα δύο κόμματα εξουσίας, ΠΑΣΟΚ-ΝΔ, με συμμάχους τα αστικά ΜΜΕ προσπαθούν να μετατρέψουν την Αριστερά σε συνυπεύθυνο της κρίσης που οι πολιτικές τους δημιούργησαν. Η ενωμένη Αριστερά είναι η λύση, με πρόγραμμα και ρεαλιστικές προτάσεις, είναι δύναμη ανατροπής, ελπίδας και προοπτικής για το λαό. Όποιος αντιτίθεται στην ενότητα της Αριστεράς σ’ αυτή τη κρίσιμη συγκυρία, εκούσια η ακούσια, απλά προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες στο πολιτικό κατεστημένο.

Νίκος, Σίμωνας

Page 26: Υπογειο με θέα 10

Street artτέχνη από την κοινωνία για την κοινωνία

1. JR (Γαλλία) , Favela Morro Da Providen-cia - Ρίο ντε Τζανέιρο, 2008

Προκλητικός αλλά και συμπαθητικός, ο φωτογράφος JR από το Παρίσι χρησιμοποιεί το δρόμο ως γκαλερί για την επικόλληση των φωτογραφιών του. Συνήθως πρόκειται για πορτρέτα απλών ανθρώπων. Αυτές οι εικόνες μιλούν για τις ζωές των άλλων, τονίζοντας την κοινωνική πραγματικότητά τους. Σε αυτό το έργο που ονομάζεται «Γυναίκες», ο JR γύρισε την προσοχή του στο περιθώριο και συγκεκριμένα στη φαβέλα Morro da Provi-dencia , παρουσιάζοντας φωτογραφίες από εντυπωσιακές γυναίκες που είχε γνωρίσει. Το αποτέλεσμα ήταν θεαματικό καθώς τα γιγαντιαία τα μάτια των γυναικών κοιτούν με προστατευτικότητα τη γειτονιά τους.

2

2. Blu (Ιταλία) και Os Gemeos (Βραζιλία), Λισσαβόνα, 2010

Αυτό το καταπληκτικό έργο δημιουργήθηκε από τους Blu και Os Gemeos, γίγαντες της παγκόσμιας σκηνής τέχνης του δρόμου, ένα μήνα μετά από την πετρελαϊκή καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού. Δείχνει πώς η αστική τέχνη μπορεί να αντιμετωπίσει κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα με ένα ισχυρό τρόπο χωρίς λογοκρισία. Ο Blu είναι ένας καλλιτέχνης με βάση τη Μπολόνια γνωστός για της μεγάλης κλίμακας έργα του και οι Os Gemeos (δίδυμοι από το Σάο Πάολο) είναι γνωστοί για αλληγορίες τους βαμμένες σε τοίχους. Ο Blu εκμεταλλεύεται πλήρως την τοποθεσία για να μετατρέψει τους πυργίσκους του εγκαταλειμμένου κτιρίου σε στέμμα του βαρόνου του πετρελαίου.

1

26

Page 27: Υπογειο με θέα 10

Η τέχνη του δρόμου μπορεί να έκανε την εμφάνιση της ως αμφιλεγόμενο κίνημα, ακριβώς όπως το πανκ, στις αρχές του 21ου αι., είναι όμως κάτι που χρονολογείται πολλά χρόνια νωρίτερα και βεβαίως αυτό έχει και πολιτικό περιεχόμενο. Θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε ως το κυριότερο παρακλάδι του μεταμοντερνισμού στο σήμερα αφού η street art δεν είναι απλά ένα είδος τέχνης με πολιτικό μήνυμα μόνο στην απεικόνιση παραστάσεων, αλλά το πολιτικό μήνυμα διαπερνά και τον τρόπο με τον οποίο εμφανίζονται τα δημιουργήματα της. Η street art αμφισβητεί της μορφές παραδοσιακής μουσειακής τέχνης που θέλει την τέχνη ως ένα κατεστημένο δείγμα το οποίο δεν μπορεί κανείς να κρίνει αρνητικά και βρίσκεται σε ένα «καθωσπρέπει» αποστειρωμένο χώρο (στυλ εκκλησία της υψηλής τέχνης). Η επανάσταση της street art έγκειται στο ότι όχι μόνο εμπνέεται από κοινωνικά θέματα, αλλά προσφέρει τα έργα της απλόχερα στην κοινωνία, σε χώρους όπου μπορούν όλοι χωρίς ταξικούς η κοινωνικούς φραγμούς να θαυμάσουν τις δημιουργίες της, να τις κρίνουν, να τις αγαπήσουν ή ακόμα και να τις μισήσουν. Αυτός δεν είναι άλλωστε ο πραγματικός ρόλος (ή μάλλον ένας από τους πολλούς ρόλους της τέχνης); Να μοιράζει απλόχερα τροφή για σκέψη με τρόπο αγνό καθαρό και ανθρώπινο – μιας και φτιάχνεται από ανθρώπινο χέρι. Το ιδιαίτερο που βλέπουμε στην τέχνη του δρόμου δεν είναι μόνο το «τέχνη» αλλά και το «δρόμος». Ο άνθρωπος θέλησε τελικά να έρθει σε επαφή με την τέχνη από εκεί που ο ίδιος προήλθε. Επανοικειοποιείται, λοιπόν, αυτό από το οποίο ήταν αποξενωμένος και το οποίο γεννάει διάφορες μορφές ουσίας και αντίστασης. Είναι βεβαίως και το αίσθημα της αδρεναλίνης – μία μίξη από φόβο μην σε πιάσει η εξουσία αλλά και γαλήνης καθώς όταν κάνεις τέχνη μόνο με ωραία συναισθήματα μπορείς να ταξιδεύεις σε κόσμους ανεξερεύνητους, αλλά τόσο οικείους ταυτόχρονα! Ο Banksy είχε γράψει ότι το γκραφίτι θα ήταν παράνομο εάν μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο. Δεδομένου ότι είναι όντως παράνομο σε κάποιες χώρες, θα λέγαμε ότι η τέχνη αυτή δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, μπορεί όμως να συμβάλλει στο ν’ αλλάξει. Μην ξεχνάμε βεβαίως ότι το σύστημα παραμονεύει διαρκώς – άρα με το να πειράξεις την ιδιοκτησία κάποιου θεωρείσαι αυτόματα παράνομος. Βλέπουμε λοιπόν ότι η πράξη αυτή από μόνη της είναι ξεκάθαρα επαναστατική – βγαίνεις στον δρόμο αμφισβητώντας την εξουσία και οικειοποιείσαι αυτά που σου ανήκουν πάλι απ την αρχή γιατί απλά η τέχνη είναι η αφορμή. Κάντε λοιπόν τέχνη χωρίς να λογαριάζετε το πώς ή το πού ή το γιατί. Θα τα βρείτε όλα αυτά στην πορεία μέσα από την αναζήτηση του ουτοπικού που τελικά φαίνεται να είναι πραγματικό, ρεαλιστικό. Το σύστημα εμφανέστατα προσπαθεί να κάνει δικό του, να αφομοιώσει δηλαδή οτιδήποτε είναι επικίνδυνο για το ίδιο – έτσι έγινε και με το κίνημα street art. Ωστόσο, δεν τα κατάφερε για τον λόγο ότι αυτού του είδους η τέχνη δεν είναι για τα χρήματα ούτε για τη δόξα. Είναι μία τέχνη που φτιάχνεται από την κοινωνία και προορίζεται για την κοινωνία, δείχνοντας πως η τέχνη μπορεί να αποτελέσει δυναμικό παίκτη και αντισυστημική δύναμη. Είναι η ουσία της κριτικής απέναντι σε μία κοινωνία που πάσχει –γιατί ο άνθρωπος μέσα από αυτήν καταλαβαίνει τί δεν πάει καλά με την κοινωνία, με την ίδια του τη ζωή, και παρακινείται να το αλλάξει, γιατί μπορεί.

Μαρία, Γιάννος, Χρυσάνθη

Street artτέχνη από την κοινωνία για την κοινωνία

Julian Beever

Το νέο είδος αστικής τέχνης που αναπτύχθηκε είναι αυτό της 3D Street Art. Η νέα αυτή μορφή της urban art αφορά τη 2-dimensional ζωγραφική (συνήθως με κιμωλία) στο πεζοδρόμιο η οποία σου δίνει την ψευδαίσθηση ότι είναι 3-dimensional εάν κοιτάξεις το έργο από μία συγκεκριμένη οπτική. Η 3D street art γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλής, καθότι μπορεί να γίνει αρκετά σαγηνευτική αλλά και ρεαλιστική.

27

Page 28: Υπογειο με θέα 10

Αφιέρωμα:Θεόδωρος Αγγελόπουλος

Η αφήγηση του Θ. Αγγελόπουλου, όσον αφορά τον εμφύλιο, δεν είναι ότι έλληνες σκοτώνουν έλληνες, ούτε η πορεία προς τον εμφύλιο είναι εξ αρχής δεδομένη από τη κίνηση των αντικρουόμενων μαζών. Οι σκηνές που επιλέγει να προβάλει ο σκηνοθέτης μαρτυρούν αυτή του τη σκοπιά. Το μαρτυρεί δηλαδή ο μονόλογος της Ηλέκτρας για τα Δεκεμβριανά του ’44, που ακολουθεί τη σκηνή του βιασμού της από τους ταγματασφαλίτες. Ήθελαν να μάθουν που βρίσκεται ο Ορέστης, αντάρτης στα βουνά. Μιλώντας για τη πρώτη διαδήλωση της 3ης Δεκέμβρη και για τους πρώτους νεκρούς από τις σφαίρες που έρχονταν μέσα από τα ανάκτορα. Μας εξιστορεί πως οι άγγλοι και οι αμερικάνοι παρακολουθούσαν τη σφαγή ατάραχοι από τα παράθυρα του King George. Ήθελαν την ένοπλη σύγκρουση. Εμείς δεν το ξέραμε… Πρέπει να παραδεχτούμε λοιπόν ότι ο Θόδωρος Αγγελόπουλος είχε πάρει θέση, μια θέση σαφή και στρατευμένη, όσο και η άποψη του Πολατίδη και των ομοίων του που λένε ότι δεν έγινε ποτέ Εμφύλιος αλλά συμμοριτοπόλεμος. Αν οι ταινίες του, αισθητικά και καλλιτεχνικά, αποτελούσαν ένα είδος εθνικής περιουσίας, τότε η ίδια η αφήγηση τους δεν ενέχει τίποτα το εθνικό, κανένα στοιχείο που να μας αποδεικνύει ότι υπάρχει αυτό που λέμε “εθνικό συμφέρον”, ενιαίο και αντικειμενικό. Ο κινηματογραφιστής Αγγελόπουλος περιέγραψε μέσα από το έργο του τον ελληνικό 20ό αιώνα, μια μακρά ιστορική διαδρομή μέσα από ήττες και απογοητεύσεις, αλλά και μέσα από αγώνες και στιγμές ελευθερίας. Μας προτάσσει τελικά, μια μνήμη ποιητική και αμείλικτη, μακριά από την κυρίαρχη αφήγηση περί εθνικής ενότητας και από τους κινδύνους της υπεραπλούστευσης. Το πέρασμα του δημιουργού στην άλλη όχθη, ματώνει το παρόν στη μνήμη και γίνεται για όλους μας ένα αντίο απότομο και ένα ταξίδι πικρό…

Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος παρουσιάστηκε ως εθνικός αφηγητής, ένας άνθρωπος που ενσάρκωσε στην εικόνα την εθνική μας αλήθεια και τα οράματα χαμένων δεκαετιών. Για τη ‘’Stampa’’ ήταν χαρακτηριστικά: ο σκηνοθέτης εκείνος που αφηγήθηκε την πιο αληθινή Ελλάδα με ένστικτο και ευαισθησία. Χαρίσματα που κάνουν ομολογουμένως ένα σκηνοθέτη μεγάλο δημιουργό. Έτσι, αίσθηση προκάλεσαν οι δηλώσεις του βουλευτή του ΛάΟΣ, κ. Πολατίδη, ο οποίος γκρέμισε μέσα σε μια στιγμή την εικόνα του “εθνικού δημιουργού” μας (όπως εντέχνως οι κυρίαρχοι αποκαλούσαν τον Αγγελόπουλο) επιτιθέμενος από το βήμα της βουλής στο έργο του, απορρίπτοντας και κατακρίνοντας την οπτική της διεθνιστικής και “κοσμοπολίτικης” αριστεράς. Ο Τheo, όπως συνήθισε να τον αποκαλεί ο Βέρνερ Χέρτζοκ ( ένας εκ των

τριών «παιδιών» του Νέου Γερμανικού Κινηματογράφου), δεν έκανε απλά ταινίες με αριστερή θεματολογία αλλά αποτέλεσε τον διαμορφωτή και τον άνθρωπο που εφάρμοσε μια συγκροτημένη πρόταση για έναν αριστερό κινηματογράφο. Επιδίωξη του μάλιστα ήταν να πείσει το κοινό μέσα από την αφηγηματική του σκοπιά, ενώ παράλληλα αφήνει τον θεατή ανέπαφο, να βιώσει με την προσωπική του, ανεξάρτητη και κριτική, κινηματογραφική ματιά όσα του παρουσιάζονται. Η αριστερή αυτή σκοπιά του Αγγελόπουλου αναδεικνύεται αναμφίβολα μέσα από το συνολικό του έργο και ιδιαίτερα από την τριλογία Μέρες του ‘36, Ο θίασος, Οι κυνηγοί. ως αναστοχασμός μάλιστα στα γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας (Μεταξική δικτατορία, κατοχή, εμφύλιος) δικαίωσε την αριστερή συλλογική μνήμη,

ο σκηνοθέτης εκείνος που αφηγήθηκε την πιο αληθινή Ελλάδα με ένστικτο και ευαισθησία.

28

Page 29: Υπογειο με θέα 10

“Το αφιέρωμα αυτό δεν είναι βιογραφικό, ούτε έχει σκοπό να ενημερώσει τον αναγνώστη για τα βραβεία και τις διεθνείς διακρίσεις ενός ανθρώπου που αποτέλεσε μια πρωτοπόρα ποιητική και στοχαστική μορφή του παγκοσμίου κινηματογράφου. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος συνεισέφερε στην ανανέωση του ελληνικού κινηματογράφου με τις αισθητικές καινοτομίες που εισήγαγε, αλλά και με την καθιέρωση της άποψης ότι οι ταινίες μπορούν να αποτελούν ένα εξαιρετικό “πεδίο για διάλογο” εφόσον οι δημιουργοί τους εκθέτουν σε αυτές τις πολιτικές τους τοποθετήσεις χωρίς να “καμουφλάρουν” οτιδήποτε.”

αποκαθιστώντας την τιμή της ιστορίας του κομμουνιστικού κινήματος στην Ελλάδα, την οποία σχεδόν ανεπανόρθωτα είχε σπιλώσει η εθνικόφρονα προπαγάνδα. Ποιος θα ξεχάσει άραγε τον Θίασο να μπαίνει στο χωριό και να αντικρίζει ανθρώπους κρεμασμένους σε ένα δέντρο; Να μην βλέπει τίποτα και κανέναν άλλο; Ένα «νεκρό» ουσιαστικά χωριό, βουτηγμένο στα χιόνια, χωρίς ζωντανή ψυχή έξω, παρά μόνο μια κότα που μας δείχνει ότι οι κάτοικοι είχαν μόλις εγκαταλείψει το μέρος . Ποιος θα ξεχάσει τη σκηνή όπου το όχημα του στρατού παρελαύνει μέσα στο χωριό και μπροστά πηγαίνουν τα νταούλια και οι ζουρνάδες; Και πάνω στο όχημα ένα στρατιώτη να κρατά υπερήφανα δυο κεφάλια κομμένα; Ενώ χαρακτηριστικά μετά το κρέμασμα των κεφαλιών του Άρη και του Τζαβέλα στη πλατεία των Τρικάλων να ακολουθεί γλέντι μέχρι το Πρωί; Στην ίδια ταινία, το βράδυ της πρωτοχρονιάς του ‘46 βλέπουμε νεαρά ζευγάρια να διαπληκτίζονται με ομάδα

ταγματασφαλιτών στο νυχτερινό κέντρο όπου γιόρταζαν με τραγούδια : “γιούπι γιαγιά, γιούπι γιουπιγια”. Μέχρι φυσικά τη στιγμή όπου οι δοσίλογοι “γερμανοτσολιάδες” βγάζουν τα όπλα απέναντι στους άοπλους νεαρούς. Είχε προηγηθεί η Βάρκιζα κι ο Άρης είχε πάει με εντολή του κόμματος στην Αλβανία. “Μας πήραν την Αθήνα μόνο για ένα μήνα”.

Ian

ο σκηνοθέτης εκείνος που αφηγήθηκε την πιο αληθινή Ελλάδα με ένστικτο και ευαισθησία.

29

Ηλίας Πετρόπουλος, Ρεμπέτικα Τραγούδια: “Τα ρεμπέτικα τραγούδια είναι μικρά απλά τραγούδια που τραγουδούν απλοί άνθρωποι. ...είναι στο βάθος μάλλον κοινωνικού περιεχομένου τραγούδια.”

Στις αρχές του 20ού αιώνα στα εμπορικά σταυροδρόμια της Μεσογείου, εκεί όπου συναντιέται η Ανατολή με τη Δύση ξεπηδά από τα λαϊκά στρώματα της Μικράς Ασίας μια μορφή τέχνης που επηρεάζεται από το Δημοτικό τραγούδι. Είναι το ρεμπέτικο – ή καλύτερα Λαϊκό όπως προτιμούν να το αποκαλούν κορυφαίοι ερμηνευτές του. Οι δημιουργοί του και οι ακροατές του μένουν σε φτωχικά σπίτια και στενά σοκάκια στους “Απάνω Μαχαλάδες” της πολυεθνικής Σμύρνης και συχνάζουν στα τσαρσιά, τις μεγάλες θολοσκέπαστες αγορές όπου Έλληνες, Τούρκοι, Αρμένιοι και Εβραίοι πουλούν την πραμάτεια τους. Εξ αρχής το Λαϊκό τραγούδι αποτύπωσε τον έρωτα σε όλες του τις διαστάσεις, είτε την ευτυχία που αυτός γεννά είτε την πίκρα για κάτι ανεκπλήρωτο. Οι ρεμπέτες ύμνησαν τη γυναικεία ομορφιά ανεξαρτήτως εθνικότητας: “Δε μπορώ να καταλάβω, Τούρκα είσαι για Ρωμιά/ γιαν Εγγλέζα για Φραντσέζα κι έχεις τόση ομορφιά” . Οι περισσότεροι δημιουργοί του αποκάλυπταν μια ταξική συνείδηση, κάπως ακατέργαστη γιατί όντας μέρος της φτώχειας, τη διαχώριζαν από τα πλούτη τα οποία θεωρούσαν υπαίτια για τη φτώχεια τους. Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος έφερε την Ελλάδα και την Τουρκία σε αντίπαλα στρατόπεδα, που ο εθνικισμός τους κορυφώθηκε με την Μικρασιατική Καταστροφή. Χιλιάδες άρρωστοι και εξαθλιωμένοι πρόσφυγες φτάνουν στην Ελλάδα, πολλοί από τους οποίους θα βρουν καταφύγιο στο λαϊκό τραγούδι για να νοσταλγήσουν τη Σμύρνη και να εκφράσουν θλίψη για την ρατσιστική τους αντιμετώπιση από τους ντόπιους. Χαρακτηριστικό είναι το τραγούδι της Μαρίκας Παπαγκίκα “τι σε μέλει εσένανε από που ‘μαι εγώ; “ Έτσι το ρεμπέτικο μεταφέρεται στην Ελλάδα και γίνεται πάρα πολύ αγαπητό ειδικά στα

λαϊκά στρώματα των αστικών κέντρων με ανεπτυγμένη βιομηχανία (Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη), τα οποία βλέπουν ότι η ζωή τους έχει πολλά κοινά με αυτή των προσφύγων. Αφότου έρχονται στην Ελλάδα, οι πρόσφυγες αξιοποιούνται για φτηνή εργασία στα εργοστάσια και ανακατεύονται με τους ντόπιους εργάτες. Το 1932 χτυπά την Ελλάδα η μεγάλη οικονομική κρίση προερχόμενη από τη Ν. Υόρκη και οι εργάτες, ντόπιοι και πρόσφυγες οργανώνονται συλλογικά εναντίον των εργοδοτών τους που τους εξαθλιώνουν. Πολλοί μεταναστεύουν στην Αμερική για αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης. Ο Παναγιώτης Τούντας στον “εργάτη τιμημένο” που γράφει το 1932 εκφράζει την περηφάνια για την κοινωνική τάξη που ανήκει ενώ ο Πειραιώτης Γιώργος Μπάτης με το θρυλικό τραγούδι “ο Θερμαστής” μιλά για τα βάσανα των ναυτεργατών: “ αγάντα θερμαστάκι μου και ρίχνε τις φτυαριές σου/ μέσα στο καζανάκι σου να φτιάξουν οι φωτιές σου “. Ο Γιώργος Κατσαρός με την καταπληκτική κιθάρα του και ο Γιάννης Ιωαννίδης φτιάχνουν ρεμπέτικα διαμάντια στις Η.Π.Α. Τη δεκαετία του 1930 εμφανίζεται στην Ελλάδα ο Μάρκος Βαμβακάρης, που με τους Γιώργο Μπάτη, Στράτο Παγιουμτζή και Ανέστη Δελιά σχηματίζουν το πρωτοποριακό μουσικό σχήμα «Η Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς». Ο Μάρκος ενώ είναι ήδη μέλος του σωματείου γαιανθρακεργατών γράφει τραγούδια που υποστηρίζουν τις απεργίες του σωματείου του. Μαγεύεται όμως ενίοτε από το κοινωνικό περιθώριο, τις πόρνες και τους μάγκες, γίνεται μέρος της ζωής της μαγκιάς, την οποία εξιδανικεύει στα τραγούδια του. Παντρεύεται μάλιστα μια πόρνη και έτσι ξεκινά το γράψιμο τραγουδιών που απευθύνουν ερωτικό κάλεσμα και υμνούν τα “μαύρα μάτια και τα μαύρα φρύδια”. Ο Μάρκος θα πει στην Αυτοβιογραφία του ότι “ το Λαϊκό Τραγούδι επήρε φωτιά από την καρδιά των φουκαράδων που ονομάζονται εργάτες. Του αρέσει του εργάτη το Λαϊκό.” Η δεκαετία του ’30 και του ΄40 σημαδεύεται από τη δικτατορία του Μεταξά, τον Ελληνοιταλικό Πόλεμο και την

Κατοχή που αυξάνουν τη λογοκρισία. Ο Μιχάλης Γενίτσαρης και ο Μαρίνος Γαβριήλ αποτυπώνουν σε ρεμπέτικους ρυθμούς την ατμόσφαιρα της κατοχικής ζωής. Λίγα χρόνια αργότερα με την έναρξη του Εμφυλίου η λογοκρισία αυξάνεται τραγικά όμως ο Τσιτσάνης -με την φωνητική συνοδεία της Μαρίκας Νίνου- την αψηφά και ο Καλδάρας γράφει το” νύχτωσε χωρίς φεγγάρι” για τους φυλακισμένους αριστερούς στο Γεντί Κουλέ. Με το τέλος του Εμφυλίου στις αρχές του 1950 γίνεται πια πιο ελεύθερη η γραφή. Έτσι ο Τσιτσάνης τραγουδά “δυο δρόμοι τη χωρίζουνε την κοινωνία ετούτη/και φέρνουν μαύρη συμφορά: τη φτώχεια και τα πλούτη”. Όλη η δεκαετία του ’50 μαστίζεται από ανεργία και υποαπασχόληση, η φτώχεια κυριαρχεί και συνδέεται με τον εργάτη. Γι΄αυτό ο Μπάμπης Μπακάλης θα συνθέσει τα “ φτωχοταβερνάκια “:” μες στους φτωχομαχαλάδες, εκεί που ζει η εργατιά,/πήγα να τα πιω ένα βράδυ με τα πιο καλά παιδιά “. Το 1967 με την χούντα των συνταγματαρχών ξεσπούν ογκώδεις διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας που εμπνέουν το Νίκο Δαλέζιο να γράψει “επειδή είμαι δημοκράτης σε ζηλεύουνε πολλές/που τα δικαιώματά σου δε σ’τα υστερώ ποτές “. Η αλήθεια όμως είναι πως τη δεκαετία του ΄60 και του ΄70 η ισορροπία τέχνης και εμπορίου, χάρη στην οποία αναπτύχθηκε το Λαϊκό Τραγούδι, ανατράπηκε υπέρ του εμπορίου και εις βάρος της τέχνης. Κι έτσι ολοκληρώθηκε η πορεία αυτού του καλλιτεχνικού είδους…

Πηγές: Ρεμπέτικο και Πολιτική, Νέαρχος Γεωργιάδης, Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή Η Διάλεξη του Μάνου Χατζιδάκι για το ρεμπέτικο

Δανάη Σ, Χάρης

Η περιπέτεια του ρεμπέτικουμέσα από γεγονότα - σταθμούς του 20ου αιώνα

Page 30: Υπογειο με θέα 10

30

Page 31: Υπογειο με θέα 10

31

Page 32: Υπογειο με θέα 10

www.arena-asoee.gr