92
ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // ΤΕΥΧΟΣ 11 Ο γυναικολόγος Δρ. Κωνσταντίνος Πάντος ανέλαβε επικεφαλής της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής ΓΑΙΑ του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Δρ. Κ. Πάντος: «Ας μην διστάζει καμία γυναίκα, που πραγματικά θέλει να γίνει μητέρα, να έρθει κοντά μας, να συζητήσουμε και να αναζητήσουμε μαζί την καλύτερη λύση για εκείνη». Εγκαίνια

ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Citation preview

Page 1: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 // ΤΕΥΧΟΣ 10

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // ΤΕΥΧΟΣ 11

Ο γυναικολόγος Δρ. Κωνσταντίνος Πάντος ανέλαβε επικεφαλής της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής ΓΑΙΑ του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Δρ. Κ. Πάντος: «Ας μην διστάζει καμία γυναίκα, που πραγματικά θέλει να γίνει μητέρα, να έρθει κοντά μας, να συζητήσουμε και να αναζητήσουμε μαζί την καλύτερη λύση για εκείνη».

Εγκαίνια

Page 2: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Ιατρικές Υπηρεσίες Υψηλού Επιπέδου για όλη την Οικογένεια

ΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ - ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ: Διστόμου 5-7, 151 25 Μαρούσι - Αθήνα • Tηλ.: 210 6198100, Fax.: 210 6198555 • e-mail: [email protected] • www.iatriko.grΓΑΙΑ - ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ: Διστόμου 9, 151 25 Μαρούσι - Αθήνα • Τηλ.: 210 6991000, Fax.: 210 6991215 • e-mail: [email protected] • www.gaiamaternity.gr

Πάντα ένα βήμα μπροστά!

www.facebook.com/iatriko www.twitter.com/IatrikoAthinon www.youtube.com/IatrikoAthinon

Το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών στο Μαρούσι ιδρύθηκε το 1984 και έκτοτε αποτελεί το κέντρο αναφοράς για τις υπηρεσίες στην ιδιωτική υγεία στην Ελλάδα. Αποτελεί τη ναυαρχίδα των Κλινικών του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών. Ο διαρκής εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων του, οι επενδύσεις σε πρωτοποριακό τεχνολογικό ιατρικό εξοπλισμό, η στελέχωσή του με τους κορυφαίους, στον τομέα τους, ιατρούς, το άριστο εκπαιδευμένο ιατρικό νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό έχουν καθιερώσει το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών ως ένα από τα πλέον σύγχρονα και αξιόπιστα νοσηλευτικά ιδρύματα διεθνώς που προσφέρει στον ασθενή έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση, αποτελεσματική θεραπεία και πρόληψη, σε 24ωρη βάση.

Το Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών αναδιοργανωμένο και εναρμονισμένο στα σύγχρονα δεδομένα της Παιδιατρικής, έρχεται να σφραγίσει με τη δυναμική παρουσία του την αδιαμφισβήτητη πρωτοπορία του στην Κλινική Παιδιατρική του ιδιωτικού τομέα της χώρας μας. Εξοπλισμένο με ό,τι πιο σύγχρονο διαθέτει σήμερα η ιατρική επιστήμη, με άρτια εξοπλισμένα χειρουργεία, Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, εξωτερικά ιατρεία, εξειδικευμένα τμήματα και εργαστήρια, Καρδιολογική και Καρδιοεπεμβατική Κλινική Παίδων-Εφήβων, στελεχωμένο με καταξιωμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό υψηλών προδιαγραφών, έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει όλα τα παιδιατρικά περιστατικά σε 24ωρη βάση, από τα πιο απλά καθημερινά έως τα πολύ σοβαρά και επείγοντα.

Η υπερσύγχρονη Μαιευτική Γυναικολογική κλινική ΓΑΙΑ, είναι η μοναδική στην Ελλάδα που λειτουργεί στο πλαίσιο της ασφάλειας ενός μεγάλου, σύγχρονου Γενικού Νοσοκομείου. Η ΓΑΙΑ είναι εξοπλισμένη μεό,τι αρτιότερο έχει να επιδείξει η Βιοϊατρική Τεχνολογία, με Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Ενηλίκων, Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών όλων των επιπέδων, σύγχρονες αίθουσες μαιεύσεων/ωδίνων με φυσικό φωτισμό. Διαθέτει όλες τις απαιτούμενες ειδικότητες ιατρών και μπορεί να αντιμετωπίσει, με υψηλές συνθήκες ασφαλείας, όλα τα περιστατικά σε24ωρη βάση.

Page 3: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

editorial

ο μεγάλο ταξίδι του Ομίλου μας στο χώρο της Μαιευτικής Γυναικολογίας ξεκίνησε πριν από περίπου 3 χρόνια, με τη μορφή σύμπραξης με το ομώνυμο νοσοκομείο του κοινωφελούς ιδρύματος «Ερρίκος Ντυνάν». Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε με όραμα και υψηλούς στόχους.

Να δημιουργηθεί η ΓΑΙΑ, ένα Μαιευτήριο «center of excellence» με τιμές προσιτές στο ευρύ κοινό και έντονο το στοιχείο της κοινωνικής προσφοράς στις ευαίσθητες πληθυσμιακές ομάδες.

Πριν από λίγες ημέρες καλωσορίσαμε τη Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική ΓΑΙΑ στο Μαρούσι, πραγματοποιώντας τα επίσημα εγκαίνια των νέων εγκαταστάσεων.«Επιστροφή στις ρίζες» θα μπορούσε να είναι το σύνθημα για το νέο ξεκίνημα της ΓΑΙΑ, ως μέρος της ομπρέλας του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, το οποίο κατακτά, πλέον, το μεγάλο στοίχημα της ταυτόχρονης προσφοράς Γενικών, Παιδιατρικών και Μαιευτικών υπηρεσιώνστον ίδιο χώρο.

Η λειτουργία της νέας ΓΑΙΑ στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών είναι μια πραγματικότητα. Διατηρεί όλα εκείνα τα βασικά χαρακτηριστικά που η ΓΑΙΑ έφερε στο χώρο της Μαιευτικής Γυναικολογίας, καταξιωμένη από τις χιλιάδες γυναίκες που την εμπιστεύτηκαν μέχρι σήμερα για να φέρουν στον κόσμο τα παιδιά τους ή να αντιμετωπίσουν θέματα υγείας τους.Η ΓΑΙΑ, πράγματι, τάραξε τα νερά στο χώρο. Έφερε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες σε τιμές έως και 50% φθηνότερες από εκείνες που μέχρι τότε ίσχυαν στην ιδιωτική αγορά, στήθηκε σε ένα περιβάλλον, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, εντός ενός σύγχρονου γενικού νοσοκομείου, κατά τα πρότυπα λειτουργίας των μαιευτηρίων της Ευρώπης και των προηγμένων χωρών.Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η ΓΑΙΑ φρόντισε για την ψυχολογία της εγκύου, δημιουργώντας χώρους που συμβάλουν στο λεγόμενο «feel good factor», συμβουλευόμενη εξειδικευμένους συνεργάτες του εξωτερικού, ενώ έδωσε στις επιτόκους τη χαρά να γεννούν σε συνθήκες πλήρους φυσικού φωτισμού.

Η πρωτοπορία, που από την πρώτη μέρα ακολουθήθηκε, αποτυπώνεται με δράσεις όπως:• Τη συνεργασία – μοναδική του είδους στην Ελληνική επικράτεια – με το FETAL Medicine

Foundation στο Λονδίνο, υπό τη διεύθυνση του διεθνούς φήμης Καθηγητή Εμβρυακής Ιατρικής, Κύπρου Νικολαϊδη.• Την εφαρμογή ρομποτικής Ιατρικής στη γυναικολογία, μέσω του ρομποτικού συστήματος Da Vinci Si HD, τελευταίας γενιάς, που κατέστησε τη ΓΑΙΑ την πρώτη και μοναδική γυναικολογική κλινική που διαθέτει και λειτουργεί το σύστημα αυτό στη χώρα.• Τη συνεργασία με τον διακεκριμένο γυναικολόγο Δρ. Κωνσταντίνο Πάντο, ο οποίος ανέλαβε

επικεφαλής της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.• Τη συνεργασία - που θα ανακοινώσουμε και επίσημα το αμέσως επόμενο διάστημα - με την Ελληνική Τράπεζα Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.

Στις συνεργασίες αυτές έρχονται να προστεθούν και οι ήδη υπάρχουσες του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών με το μεγαλύτερο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ιατρικής Σχολής του Harvard «Massachusetts General» και με τον μεγαλύτερο οργανισμό υγείας της Ευρώπης Asklepios Kliniken.

Σημαντικό όμως είναι και το κοινωνικό αποτύπωμα που έχει αφήσει η ΓΑΙΑ προσφέροντας:• Δωρεάν γέννα για το τέταρτο παιδί κάθε οικογένειας,• Δωρεάν γυναικολογική περίθαλψη σε άπορες γυναίκες,• Δωρεάν μαιευτικές και γυναικολογικές υπηρεσίες στις κατοίκους των ακριτικών περιοχών της χώρας,• Στήριξη και παροχή υπηρεσιών στις κακοποιημένες γυναίκες και πολλά άλλα.

Με αυτή λοιπόν την παρακαταθήκη πραγματοποιήσαμε τα εγκαίνια των νέων εγκαταστάσεων της Μαιευτικής Γυναικολογικής μας Κλινικής στο Μαρούσι. Εγκαινιάζοντας και επισήμως, όλοι μαζί, προσωπικό, γιατροί, διοίκηση και φίλοι της ΓΑΙΑ, μια νέα προσπάθεια, με ακόμα μεγαλύτερες ευθύνες, καθώς αυτή τη φορά δεν ξεκινάμε με την ιδιότητα του νεοφώτιστου, αλλά με τη δύναμη και την ισχύ μιας καταξιωμένης δύναμης στο χώρο της Μαιευτικής Γυναικολογίας που δείχνει σταθερά μπροστά το μέλλον του κλάδου.Και καθώς έχουμε στραμμένο το βλέμμα στο «αύριο», δεν θα μπορούσαμε παρά να δώσουμε τα σκήπτρα στην ελπίδα του μέλλοντος, στα παιδιά, που είναι όμως και «δικά μας» παιδιά, καθώς, τα τρίδυμα της Οικογένειας Θεοδωρίδου, που έκοψαν την κορδέλα των εγκαινίων, είναι από τα πρώτα τρίδυμα που γεννήθηκαν στη ΓΑΙΑ.

Δρ. Βασίλης Γ. ΑποστολόπουλοςΔιευθύνων Σύμβουλος

Ομίλου Ιατρικού Αθηνών

Τ

Page 4: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

4 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

18

12 16

2320

Echi

noco

ccus Granulosus

06. ΣΥΝΕΝΤΕΥξη: Δρ. Κωνσταντίνος Πάντος

10. Καρκίνος Παγκρέατος

12. Αρθροπλαστική σε Συγγενές Εξάρθρημα Ισχίου

16. Εχινοκκοκκίαση

18. Βαρηκοΐα – Διάγνωση και Θεραπεία

20. Βιολογική Αντικατάσταση Γόνατος

23. Ουλές Ακμής

28. Σύνδρομο γευμάτων και Σιαλενδοσκόπηση

30. Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (Σ.Μ.Ν.)

34. Κάπνισμα: Ανάγκη για Αποδέσμευση

38. Στρες και Υπογονιμότητα

41. Οδοντικά Εμφυτεύματα

44. Παιδί: Θερινές Διακοπές

49. ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Μαιευτική - Γυναικολογική

Κλινική ΓΑΙΑ

50. Εγκαίνια ΓΑΙΑ

περιεχόµενα

Page 5: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 5

34

28

44

60

30

88

54. Η Μαιευτική σήμερα

56. Εξωσωματική Γονιμοποίηση

60. Προεκλαμψία στην εγκυμοσύνη

64. HPV: Ο ιός και η φυσική ιστορία της λοίμωξης

71. ΕΙΔηΣΕΙΣ

78. Σύστημα Αποζημίωσης Ιατρικών Πράξεων με Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια & Ιδιωτικός Τομέας

80. Διατροφή κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών

88. ΒΙΒΛΙΟ: Ο Μαστός και οι Παθήσεις του

Οι ιατροί συνεργάτες του Ομίλου του ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, οι οποίοι επιθυμούν να δημοσιεύσουν άθρα ιατρικού περιεχομένου

στο περιοδικό «ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ», παρακαλούνται να επικοινωνούν με την ηλεκτρονική διεύθυνση της υπεύθυνης έκδοσης,

m.panous i@ ia t r i ko .grμε την ένδε ι ξη

γ ια το περ ιοδ ικό ΙΑΤΡ ΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣΟι απόψεις των συντακτών δεν αποτελούν απαραίτητα απόψεις του εκδότη και ιδιοκτήτη του περιοδικού. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ή η μετάδοση όλου ή μέρους του περιοδικού, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

Τεύχος 11 • ΙούΝΙος - ΑύΓούςΤος 2012

Περιοδική έκδοση ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘηΝΩΝ¢È·Ù›ıÂÙ·È ¢ˆÚ¿Ó

ΙΔΙΟΚΤηΤηΣ

Φιλαδελφέως & Κεφαλαρίου 1,Πλ. Κεφαλαρίου 145 62 Κηφισιά

τηλ.: 210 - 62.87.000, fax.: 210 - 62.87.050

ΥΠΕΥΘΥΝη ΕΚΔΟΣηΣΜαριαλένα Πανούση

Σύμβουλος Επικοινωνίας ΟμίλουΤηλ.: 210 - 62.87.245, fax.: 210 - 62.87.124

e-mail: [email protected]

ΕΠΙΣΤηΜΟΝΙΚη ΕΠΙΤΡΟΠη ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘηΝΩΝ

Χαρίκλεια Σπηλιάδη – Πρόεδρος Επιστημονικής Εταιρείας

Μέλη:

Οικονόμου Κωνσταντίνος, Επιστημονικός Δ/ντής, Ιατρικό Αμαρουσίου,

Παπαδημητρίου Μενέλαος, Επιστημονικός Δ/ντής, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης,

Παπαντωνάτος Διονύσιος, Επιστημονικός Δ/ντής, Ιατρικό Ψυχικού,

Καλογερής Μενέλαος, Επιστημονικός Δ/ντής, Ιατρικό Π. Φαλήρου,

Γκίκας Δημήτριος, Επιστημονικός Δ/ντής, Ιατρικό Περιστερίου,

Σταυγιαννουδάκης Γεώργιος, Επιστημονικός Δ/ντής, Ιατρικό Δάφνης

Σαλαμαλέκης Εμμανουήλ, Επιστημονικός Δ/ντής, ΓΑΙΑ

ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣΑ. Μπαξεβάνη, ΔημοσιογράφοςΣ. Αμπατζής, Δημοσιογράφος

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣΓιολάντα Ξανθούλη

Page 6: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Δρ. Κωνσταντίνος Πάντος: «Ας μην διστάζει καμία γυναίκα, που πραγματικά θέλει να γίνει μητέρα, να έρθει κοντά μας, να συζητήσουμε και να αναζητήσουμε μαζί την καλύτερη λύση για εκείνη».

Ι. Κ.: Από πότε ασχολείστε με την εξωσωματική γονιμοποίηση και τι σας γοήτευσε σε αυτό τον τομέα ώστε να εξειδικευτείτε;

Κ. Π.: Ασχολούμαι με την εξωσωματική γονιμοποίηση από το 1987, εδώ και 25 χρόνια, γιατί γεμίζω θετικά συναισθήματα από τη χαρά που βλέπω στα πρόσωπα των ζευγαριών, όταν τελικά καταφέρουν να κρατήσουν στα χέρια τους το δικό τους παιδάκι. Όλα τα ζευγάρια δικαιούνται, εφόσον το θέλουν, να έχουν ένα παιδί. Κάποια, δυστυχώς, αντιμετωπίζουν δυσκολίες έως και σοβαρά προβλήματα. Στην υπέρβαση αυτών των προβλημάτων επεδίωξα, από το ξεκίνημα των σπουδών μου, να εστιάσω τις προσπάθειες μου. Κάθε ζευγάρι είναι για μας μια πρόκληση. Χαίρομαι διπλά όταν πετυχαίνει η εξωσωματική σε ένα ζευγάρι που ενδεχομένως ήθελε να εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια… Και σας μιλάω ειλικρινά, πως σήμερα έχουμε καταφέρει σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό να χαρίζουμε την ευτυχία της κυοφορίας σε κάθε γυναίκα.Δεν μπορώ να σας περιγράψω πως νιώθω, όταν οι άνθρωποι με γεμίζουν ευχές για μένα και την οικογένεια μου. Όταν λαμβάνω μηνύματα από Αυστραλία, Αμερική, Μέση Ανατολή, από ζευγάρια που κατάφεραν, εδώ στην Ελλάδα, μαζί μας, να πραγματοποιήσουν το όνειρό τους.

Ι. Κ.: Κύριε Πάντο, έχετε γράψει τη δική σας σελίδα στην ιστορία των εξωσωματικών γονιμοποιήσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχετε στο βιογραφικό σας ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχιών στην εξωσωματική. Που το αποδίδεται αυτό;

Κ. Π.: Όταν πραγματικά αγαπάς τον άνθρωπο αλλά και τη δουλειά σου και βρίσκεσαι και με άλλους επιστήμονες με τους οποίους μπορείς να μοιραστείς το ίδιο «όνειρο», όλα γίνονται πιο εύκολα. Μαζί με τους συνεργάτες μου αντιμετωπίζουμε το κάθε ζευγάρι ανθρώπινα και ξεχωριστά. Κάνουμε όλες τις απαραίτητες εξετάσεις και εξατομικεύουμε την κάθε θεραπεία ανάλογα με τις επιμέρους ανάγκες του ζευγαριού. Δεν βάζουμε όλα τα ζευγάρια σε μια συγκεκριμένη θεραπεία, όπως γίνεται σε άλλα κέντρα του εξωτερικού. Εξατομικεύουμε την αντιμετώπιση κάθε προβλήματος, ελέγχουμε τις προϋποθέσεις και αλλάζουμε θεραπεία και

6 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Page 7: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

τακτική ανάλογα με τις ανάγκες. Εκεί οφείλεται και η επιτυχία μας.

Ι. Κ.: Είναι γεγονός πως έρχονται πολλά ζευγάρια σε σας και από το εξωτερικό.Είναι ο περίφημος ιατρικός τουρισμός γιατην εξωσωματική;

Κ. Π.: Πράγματι, είναι πολλά τα ζευγάρια που κάνουν ένα μακρινό, πολλές φορές, ταξίδι, προκειμένου να μας επισκεφτούν στην Ελλάδα, καθώς στον τομέα της εξωσωματικής έχουμε να παρουσιάσουμε εξαιρετικά ποσοστά επιτυχίας, ενώ εφαρμόζουμε και πρωτοποριακές μεθόδους. Επίσης, ευνοεί και το νομοθετικό πλαίσιο σε κάποιες περιπτώσεις. Όπως, το γεγονός ότι στη χώρα μας επιτρέπεται η εξωσωματική μέχρι τα 50 χρόνια της γυναίκας, ενώ σε άλλα κράτη το όριο ηλικίας είναι πιο χαμηλά. Όμως, σαν ορολογία, η λέξη «τουρισμός» παραπέμπει σε αναψυχή, χαλάρωση και κάτι τέτοιο δεν ταιριάζει σε ανθρώπους που με πολύ πόνο και ελπίδα διανύουν χιλιάδες χιλιόμετρα προκειμένου να δουν το όνειρό τους να πραγματοποιείται.

Ι. Κ.: Επιστημονικά επενδύεται αρκετά και στον τομέα των ερευνών, κάτι που για την Ελλάδα και ειδικά για ιδιώτες γιατρούς είναι σπάνιο. Κ. Π.: Είμαι παιδί μεταναστών που γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αυστραλία. Μάλιστα, ένα μεγάλο μέρος της ακαδημαϊκής μου καριέρας το έκανα εκεί. Έτσι και έμαθα να δουλεύω λίγο διαφορετικά. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν δίνουν σημασία στην έρευνα, στην Αυστραλία όμως θεωρείται ο ακρογωνιαίος λίθος της προόδου της επιστήμης. Και έτσι είναι. Η ομάδα μου και εγώ, πρώτοι, εφαρμόσαμε την προεμφυτευτική διάγνωση σε βλαστοκύστες σε γονιμοποιημένα έμβρυα 5 ημερών, που αυξάνει κατά πολύ τις πιθανότητες επιτυχίας για να αποκτήσει κάποιος ένα υγιές παιδί. Αν δεν δίναμε σημασία στο κομμάτι των ερευνών πως

θα τα καταφέρναμε; Έχουμε δημοσιεύσεις στα πιο έγκυρα ιατρικά περιοδικά… έχουμε τον κόσμο που μας εμπιστεύεται και περιμένει από εμάς το καλύτερο. Στο κάτω - κάτω τους το χρωστάμε, τους ανταποδίδουμε την εμπιστοσύνη τους.

Ι. Κ.: Ποιές είναι οι τελευταίες μεγάλες επιτυχίες στον τομέα της εξωσωματικής;

Κ. Π.: Η πιο σημαντική και μεγάλη επιτυχία είναι η προεμφυτευτική διάγνωση, όπου ελέγχουμε κάθε έμβρυο χωριστά παίρνοντας ένα κύτταρο την «τρίτη» μέρα της ζωής του ή την «πέμπτη». Ελέγχουμε έτσι με ακρίβεια και ασφάλεια γενετικά αν το έμβρυο αυτό «κουβαλά» κάποια ασθένεια γνωστή προς τους γονείς. Για παράδειγμα, γονείς που έχουν και οι δυο στίγμα μεσογειακής αναιμίας κινδυνεύουν να αποκτήσουν ένα παιδί με μεσογειακή αναιμία. Ελέγχοντας όμως το έμβρυο με την προεμφυτευτική, τοποθετούμε μόνο τα υγιή έμβρυα προκειμένου να μην υπάρχει περίπτωση η γυναίκα να κυοφορήσει ένα μη υγιές παιδί.Ένα ζευγάρι από την Πρέβεζα, είχε αποκτήσει δυο παιδιά τυφλά αφού έπασχαν από εκ γενετής τύφλωση-γνωστή ασθένεια ως «Συγγενής αμαύρωση του Leber». Οι άνθρωποι μετά από αρκετά χρόνια θέλησαν να κάνουν και τρίτο παιδί. Ήρθαν κοντά μας και αυτό που κάναμε ήταν να ελέγξουμε τα έμβρυα με προεμφυτευτικό έλεγχο, βρήκαμε ποιά είναι υγιή, και μόνο αυτά τοποθετήσαμε στη γυναίκα. Έτσι, απέκτησαν ένα υγιέστατο παιδί και έπαψαν να τους ακολουθούν και τα δυσμενή σχόλια της κοινωνίας ότι κάνουν μόνο «ελαττωματικά» παιδιά. Αυτή μάλιστα την περίπτωση την κάλυψε και το CNN, έστειλε ειδικά για αυτό τηλεοπτικό συνεργείο στο χωριό της οικογένειας. Θεωρήθηκε από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της εξωσωματικής γονιμοποίησης διεθνώς.Τώρα πια και τα ζευγάρια με παιδιά που πάσχουν από μεσογειακή αναιμία αποκτούν

ένα υγιές και ιστοσυμβατό μωρό με τα πάσχοντα παιδιά. Το έχουμε κάνει στην πράξη, γεννήθηκε παιδί με εξωσωματική, πήραμε αίμα από τον ομφάλιο λώρο του, μεταμοσχεύθηκε στο πάσχον και σώθηκε το αδερφάκι του. Τώρα πια εφαρμόζουμε την προεμφυτευτική διάγνωση και στην απομόνωση γονιδίων που σχετίζονται με καρκίνο.

Ι. Κ.: Αρκετές γυναίκες διστάζουν να έρθουν κοντά σας, γιατί οι τόσες πολλές επιτυχίες πιστεύουν ότι φέρνουν και «υψηλές τιμές». Τι θα τους λέγατε?

Κ. Π.: Η εξωσωματική είναι μια ιατρική πράξη ακριβή. Όμως, σε ένα περιβάλλον βαθιάς οικονομικής ύφεσης, είναι σημαντικό και ανθρώπινο, θα έλεγα, να επιδεικνύουμε κοινωνική αλληλεγγύη και ευαισθησία. Και αυτό κάνουμε. Ας μην διστάζει καμία γυναίκα που πραγματικά θέλει να γίνει μητέρα να έρθει κοντά μας, να συζητήσουμε και να αναζητήσουμε μαζί την καλύτερη λύση για εκείνη. u

Ο διακεκριμένος γυναικολόγος, Δρ. Κωνσταντίνος Πάντος, ο οποίος έχει συνδέσει το όνομά του με διεθνείς πρωτιές στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης, είναι πλέον ο επικεφαλής της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής ΓΑΙΑ του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.Τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπογονιμότητας, θα έχουν τη δυνατότητα, προσερχόμενα στη ΓΑΙΑ, να υποστηριχτούν από μία εξειδικευμένη ομάδα επιστημόνων, προκειμένου να επιτύχουν το ποθητό αποτέλεσμα.Η πολυετής εμπειρία, τα υψηλά, επί σειρά ετών, ποσοστά επιτυχίας, που σημειώνει η πολυπληθής και εξειδικευμένη ομάδα του Δρ. Πάντου, ο υπερσύγχρονος εργαστηριακός εξοπλισμός και τα μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας είναι τα εχέγγυα για τους ενδιαφερόμενους να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα.

Πληροφορίες: Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική ΓΑΙΑ, τηλ. 210 – 6991000

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 7

ςυνέντευξη

Page 8: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Μια μοναδική ευκαιρία για τους ασθενείς μας

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ (CMTS)

IATΡΙΚΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥΧΩΡΙΣ ΝΑ ΦΥΓΕΤΕ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΑΣ

ΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Ε Σ :IATΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ IATΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟΜαρούσι - Αθήνα ΘεσσαλονίκηTηλ.: 210 6180765 Tηλ.: 2310 400675Fax: 210 6862571 Fax: 2310 400247e-mail: [email protected] e-mail: [email protected]

Page 9: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

[άρθρα]

• Καρκίνος Παγκρέατος • Αρθροπλαστική σε ςυγγενές εξάρθρηµα Ισχίου • εχινοκκοκκίαση • Βαρηκοΐα – διάγνωση και θεραπεία • Βιολογική αντικατάσταση γόνατος • ουλές Ακµής • Το σύνδροµο των γευµάτων και η ςιαλενδοσκόπηση • ςεξουαλικώς Μεταδιδόµενα Νοσήµατα (ς.Μ.Ν.) • Κάπνισµα: Ανάγκη για αποδέσµευση

• ςτρες και υπογονιµότητα • οδοντικά εµφυτεύµατα

Page 10: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

10 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Καρκίνος του Παγκρέατος

Από τον

Νίμερ Γ. Σαχίν,Διευθυντή Χειρουργό,

Γενικής, Λαπαροσκοπικής

Χειρουργικής Ογκολογίας,

Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Ο πάγκρεας είναι εξωκρινής και ενδοκρινής άδενας μήκους 15cm, περίπου και βρίσκεται πίσω απο το στομάχι στο ύψος του 01, 02 σπονδύλου. Η πρώτη περιγραφή του έγινε το 300 π.χ. από τον Ηρόφιλο.Ο πάγκρεας αποτελείται απο τέσσερα ανατομικά τμήματα: κεφαλή, αυχένας, σώμα και ουρά.Παράγει και τροφοδοτεί τον οργανισμό μας με πολλές ορμόνες, όπως η ινσουλίνη, το γλυκαγόνο και η αυξητική ορμόνη. Επίσης, παράγει το παγκρεατικό υγρό, το οποίο περιέχει πολλά ένζυμα τα οποία είναι απαραίτητα για την πέψη των τροφίμων.

ΕΠΙΔηΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο καρκίνος του παγκρέατος προσβάλει κατά κανόνα άτομα τα οποία βρίσκονται στην 7η με 8η δεκαετία της ζωής τους και προσβάλει και τα δυο φύλλα εξίσου.

Ο καρκίνος του παγκρέατος αποτελεί την 4η αιτία θανάτου από όλα τα κακοήθεις νεοπλάσματα στο πληθυσμό του δυτικού κόσμου και της Αμερικής, κυρίως στο ανδρικό πληθυσμό.Η βαρύτητα της νόσου εξαρτάται από το στάδιο που βρίσκεται ο καρκίνος, από την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, αλλά και από τη θέση που προσβάλει ο καρκίνος (κεφαλή, σώμα ή ουρά του παγκρέατος).

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠηΡΕΑζΟΥΝ ΤηΝ ΑΝΑΠΤΥξη ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

• Το κάπνισμα έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο, παρόλο που η συσχέτιση είναι μικρή.

• Η αυξημένη κατανάλωση λίπους και το μεγάλο σωματικό βάρος αυξάνουν, επίσης, τον κίνδυνο του καρκίνου.

Page 11: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Χοληδόχοςπόρος

Όγκος

Χοληδόχος κύστη

Δωδεκαδάκτυλο

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 11

Άρθρα

• Χημικοί παράγοντες, όπως ναφθυλαμίνη και βενζυδίνη, σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης του καρκίνου του παγκρέατος.

• Το ιστορικό χρόνιας παγκρεατίτιδας και έναρξης σακχαρώδους διαβήτη κατά την ενήλικη ζωή (πρόσφατο ιστορικό λιγότερα από δυο έτη), σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Ανάλογα με την εντόπιση της νόσου -κεφαλή, σώμα, ούρα- ο καρκίνος δίνει διαφορετική συμπτωματολογία, η οποία περιλαμβάνει απώλεια βάρους, ίκτερο (κεφαλή παγκρέατος), στεατόρροια, κοιλιακό ή οσφυϊκό άλγος (σώμα ή ουρά παγκρέατος), δυσπεψία, ναυτία και ενδεχομένως κατάθλιψη.Η οξεία παγκρεατίτιδα, χωρίς εμφανή αιτία, αποτελεί υποψία της νόσου. Ομοίως, ισχυρή υποψία αποτελεί και η αιφνίδια εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη, σε ασθενείς άνω των 50 ετών, χωρίς οικογενειακό ιστορικό.

ΔΙΑΓΝΩΣη

Κλινική ΕξέτασηΑυτή συνήθως δεν βοηθάει σημαντικά στην τελική διάγνωση του καρκίνου, εκτός από τις περιπτώσεις όπου παρατηρούνται εμφανή συμπτώματα, όπως π.χ. ίκτερος.

Υπερηχογραφικός έλεγχος Ο υπερηχογραφικός έλεγχος αποτελεί το πρώτο βήμα στη διάγνωση, αναδεικνύει τη διάταση του χοληδόχου και του παγκρεατικού πόρου και την ύπαρξη χωροκατακτητικής εξεργασίας.

Αξονική τομογραφία (CT) Αυτή η εξέταση δίνει πληροφορίες για την εξαιρεσιμότητα του όγκου. Η Μαγνητική Τομογραφία (MRI), επίσης, χρησιμοποιείται για το ίδιο σκοπό.

Η ενδοσκοπική παλίνδρομη και η μαγνητική χολαγγειοπαγκρεατογραφίας (MRCP) γίνονται σε ασθενείς τους οποίους δεν αναδεικνύεται σαφή μάζα.

Το ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα καιη λαπαροσκοπική χειρουργική συμβάλουντόσο στην διάγνωση όσο και στη σταδιοποίηση της νόσου, όταν αυτή είναι υπαρκτή.Οι καρκινικοί δείκτες και η ιστολογική επιβεβαίωση της νόσου είναι χρήσιμες

εξετάσεις μόνο στη νέο - ή επικουρική θεραπεία, όταν η νόσος είναι μη-εξαιρεσιμότητα ή είναι μεταστατική.

Ο καρκίνος του παγκρέατος αποτελεί την 4η αιτία θανάτου από όλα τα κακοήθεις νεοπλάσματα στο πληθυσμό του δυτικού κόσμου και της Αμερικής,

κυρίως στο ανδρικό πληθυσμό.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Για την θεραπεία του καρκίνου του παγκρέατος, ισχύει ο ίδιος κανόνας για όλους τους καρκίνους, όσο νωρίτερα τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα της χειρουργικής επέμβασης.Η πρόληψη στην ομάδα αυξημένου κινδύνου (αιφνίδια εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη και η ανεξήγητη οξεία παγκρεατίτιδα), αποτελεί το πρώτο σοβαρό βήμα και για την έγκυρη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου του παγκρέατος με αποτέλεσμα την μείωση της θνησιμότητας απόαυτήν την νόσο. u

Page 12: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

12 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Αρθροπλαστική σε Συγγενές Εξάρθρημα Ισχίου με νέα τεχνική και ειδικά βιολογικά ενσωματούμενα εμφυτεύματα

Από τους

Νικόλαο Χριστοδούλου,

Χειρουργό Ορθοπεδικό,

Διδάκτορα Πανεπιστημίου

Αθηνών, Δ/ντή Ορθοπεδικής

Κλινικής, Ιατρικού Ψυχικού

και

Κωνσταντίνο Διαλέτη,Χειρουργό Ορθοπεδικό,

Συνεργάτη Ιατρικού Ψυχικού

Στις περιπτώσεις που η οστεοαρθρίτιδα του ισχίου οφείλεται σε συγγενές εξάρθρημα ή δυσπλασία, ήτοι σε μη επικέντρωση της κεφαλής στην ανατομική της θέση, κατά την γέννηση ή ενδομήτρια πριν από αυτήν, αλλά σε υψηλότερη ή πολύ υψηλότερη θέση, η αρθροπλαστική ισχίου, όπως διενεργείται μέχρι τώρα από τους περισσότερους ειδικούς ορθοπεδικούς, ήτοι στο να επαναφέρουν την κεφαλή του ισχίου σε ανατομική θέση, είναι μια πολύ βαριά επέμβαση, συνοδεύεται συνήθως από πολλές επιπλοκές (αιμορραγίες, κακώσεις νεύρων, θρομβώσεις κτλ.) καθώς και από πολλές αποτυχίες και βαριές και επικίνδυνες επανεγχειρήσεις.Αυτό συμβαίνει συνήθως γιατί, από την ηλικία του ενός έτους μέχρι την ηλικία των 40 ή 50 ετών, που εμφανίζεται η οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που το εξάρθρημα στο ισχίο συνοδεύεται και με ανισοσκελία, προκαλούνται, με τα χρόνια, λόγω σωματικής προσαρμογής, δύσκαμπτες παραμορφώσεις στην λεκάνη και στην σπονδυλική στήλη και το λειτουργικό προσαρμοσμένο κέντρο περιστροφής που ταιριάζει στις ως άνω παραμορφώσεις δεν βρίσκεται στην ίδια θέση με τους άλλους ασθενείς που γεννιούνται με φυσιολογικό ισχίο.Παρά την προσπάθεια των χειρουργών, με διάφορες

Page 13: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

εικόνα 2: Νέα αρθροπλαστική ισχίου µε βιοεµφυτεύσιµα υλικά και αρθρούµενες επιφάνειες ελάχιστης ή µηδενικής φθοράς. ο στειλεός είναι αντιστροφικός, η κεφαλή είναι από OXINIUM και η κοτυλιαία πρόθεση φέρει ειδικά πτερύγια περιφερικά για τέλεια συγκράτηση – χωρίς χρήση οστικού τσιµέντου ή βιδών – ακόµη και σε ανεπάρκεια οροφής της κοτύλης όπως ισχύει στις περισσότερες περιπτώσεις χαµηλού συγγενούς εξαρθρήµατος ισχίου κυρίως.

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 13

Άρθρα

συμπληρωματικές επεμβάσεις όπως οστεοτομίες βράχυνσης του μηριαίου οστού ή διατομές αρκετών μυών πέριξ του ισχίου, για να τις διορθώσουν, είναι πολύ δύσκολο αυτό να επιτευχθεί κατά την επέμβαση της αρθροπλαστικής. Με την επιβάρυνση

της αρθροπλαστικής με τις ως άνω συμπληρωματικές επεμβάσεις, για να κατέβει το ισχίο πολύ χαμηλά και προς τα έσω, η κυρίως επέμβαση διαρκεί πολύ περισσότερο από μια απλή αρθροπλαστική και αυξάνεται κατά πολύ ο κίνδυνος επιπλοκών.Για να γίνει η επέμβαση πιο απλή και λιγότερο επικίνδυνη χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια, εδώ και στο εξωτερικό, η λεγόμενη «High or High-

er Hip Center» τεχνική, στην οποία η ομάδα μας έχει διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεθνείς επιστημονικές δημοσιεύσεις, καθώς είμαστε από τους πρώτους, στην Ελλάδα, που εφάρμοσαν την

ως άνω αρθροπλαστική ισχίου.Για την επιτυχία αυτής της τεχνικής δεν ταιριάζουν συνήθως οι τύπου Press fit κοτυλιαίες προθέσεις αλλά χρησιμοποιούνται κοτυλιαίες προθέσεις,με ειδικά πτερύγια που έχουν την δυνατότητα να στηρίζονται και να ενσωματώνονται στέρεα και βιολογικά, με «osseointegration», ήτοι με βιολογική οστική ενσωμάτωση - όπως γίνεται με τα σύγχρονα οδοντικά εμφυτεύματα, ακόμη και σε κοτυλιαία υποδοχή με πλήρη ανεπάρκεια της οροφής ή με μεγάλη παραμόρφωση του ισχίου. Οι ως άνω κοτυλιαίες προθέσεις στηρίζονται κυρίως στο βάθος και στα πλάγια της κοτύλης σε θέση που υπάρχει το πιο υγιές οστικό υπόβαθρο, ώστε η αρθροπλαστική να διαρκέσει πολλά χρόνια χωρίς προβλήματα.Η τοποθέτηση της κοτύλης σε προσαρμοσμένη υψηλότερη από την ανατομική θέση, ώστε να ταιριάζει στις χρόνιες παραμορφώσεις του σώματος του κάθε ασθενούς (Λεκάνη, Σπονδυλική στήλη

εικόνα 1: CT – 3D (τρισδιάστατη) απεικόνιση λεκάνης µε υψηλό ςυγγενές εξάρθρηµα ισχίου (Δε) και χαµηλό ςυγγενές εξάρθρηµα (ΑΡ).

Page 14: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

εικόνα 4: Nέα τεχνική τύπου «High hip Center». ςτην ακτινογραφία φαίνονται τα ισχία γυναίκας ασθενούς µε συγγενές εξάρθρηµα σε διαφορετικό ύψος στο κάθε ισχίο και ανισοσκελία έντονη.

εικόνα 5: ςτη µετεγχειρητική ακτινογραφία φαίνεται η ισοσκέλιση µε τη νέα τεχνική του «High Hip Center», χωρίς οστεοτοµίες, χωρίς σύρµατα, χωρίς οστικά τσιµέντα και χωρίς βίδες παρά του ότι οι κοτυλιαίες προθέσεις τοποθετήθηκαν σε διαφορετικό ύψος. Η ισοσκέλιση φαίνεται από την ευθυγράµµιση της περιοχής των τροχαντήρων των µηριαίων οστών και επιτυγχάνεται µε τη φυσιολογική τάση των απαγωγών µυών του ισχίου. Το οστούν που παραµένει γύρω από την πρόθεση, ιδιαίτερα στην κοτύλη, είναι άθικτο και αρκετό ώστε να δεχθεί εύκολα και µόνιµα νέα επέµβαση αν χρειασθεί, αν και αυτό είναι πάρα πολύ σπάνιο.

14 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Αρθροπλαστική σε Συγγενές Εξάρθρημα Ισχίου με νέα τεχνική και ειδικά βιολογικά ενσωματούμενα εμφυτεύματα

παλιότερες μεθόδους, και απαιτούν δύσκολη αναθεώρηση σε περίπτωση θραύσης ή λοίμωξης, ενώ αυξάνουν το χρόνο διάρκειας της νάρκωσης και της επέμβασης και φυσικά τον κίνδυνο επιπλοκών.Ο χρόνος της επέμβασης είναι μια ώρα περίπου, όπως και σε μία απλή αρθροπλαστική, ελάχιστοι ασθενείς χρειάζονται μετάγγιση ομόλογου αίματος και η φόρτιση του σκέλους είναι άμεση, σε αντίθεση με την μέχρι τώρακλασική τεχνική, κατά την οποία συνήθως ο χρόνος της επέμβασης είναι τουλάχιστον διπλάσιος, η επέμβαση πολύ αιμορραγική και ο ασθενής μένει για μέρες κλινήρης και χωρίς να φορτίζει το σκέλος για τρεις μήνες περίπου. u

κ.λ.π.) και όχι εκεί που έπρεπε να είναι,αν είχε γεννηθεί ο ασθενής με φυσιολογικό ισχίο, έχει πολύ καλό λειτουργικό και μόνιμο αποτέλεσμα χωρίς να υφίσταταιο ασθενής μια πολύ βαριά και επικίνδυνη επέμβαση για στήριξη της πρόθεσης στην λεγόμενη ανατομική θέση.Σε περιπτώσεις που το κέντρο περιστροφής της άρθρωσης του ισχίου ήταν σε φυσιολογική θέση πριν την οστεοαρθρίτιδα, όπως είναι στις περιπτώσεις μετατραυματικής οστεοαρθρίτιδας και όχι σε συγγενές εξάρθρημα, είναι μηχανικά απαράδεκτο να τοποθετείται η κοτυλιαία πρόθεση σε υψηλότερη από την κανονική θέση. Σκοπός, δεν είναι μόνο να υπάρχει μια καλή ακτινογραφία, αλλά ένα σωστό λειτουργικό αποτέλεσμα στον κάθε ασθενή. Η υψηλότερη προσαρμοσμένη στον κάθε ασθενή θέση του ισχίου αντιρροπείται λειτουργικά από την διατήρηση άθικτης της τάσης και του μοχλοβραχίονα των απαγωγών μυών. Με αυτή την επέμβαση επιτυγχάνεται η ελάττωση της ανισοσκελίας ή η ισοσκέλιση, στις περιπτώσεις που αυτή επιβάλλεται, για καλύτερο λειτουργικό αποτέλεσμα. Δεν απαιτούνται συμπληρωματικές επεμβάσεις όπως είναι οι οστεοτομίες με πλάκες και βίδες στο μηριαίο οστούν, που χρησιμοποιούνται στις

εικόνα 3: ςτην ακτινογραφία φαίνεται η εµβύθιση της κοτυλιαίας πρόθεσης µέσα στην λεκάνη µε την παλαιά, λεγόµενη και «Μedialization» τεχνική και η ανάγκη νέας επέµβασης για τη διόρθωσή της. Η επανεγχείρηση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι αρκετά δύσκολη και επικίνδυνη διότι πρέπει να αφαιρεθούν τα σύρµατα από την προηγηθείσα οστεοτοµία του µείζονα τροχαντήρα, τα οστικά τσιµέντα που χρησιµοποιήθηκαν για τη στερέωση των εµφυτευµάτων για να τοποθετηθούν άλλα σε µεγαλύτερο µέγεθος. επιπλέον,δεν έχει παραµείνει αρκετό οστικό υπόστρωµα για ακίνδυνη τοποθέτηση της νέας κοτυλιαίας πρόθεσης.

Page 15: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11
Page 16: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

16 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Εχινοκοκκίαση

Από τους

Γεώργιο Αθ. Μπασδάνη,

Καθηγητή Χειρουργικής Α.Π.Θ.,

και

Ιωάννα Δ. Τζεβελέκη,

Χειρουργό,

Διδάκτορα Α.Π.Θ.,

Συνεργάτες Ιατρικού Διαβαλκανικού

Η εχινοκοκκίαση είναι παρασιτική νόσος του ανθρώπου και των ζώων, τόσο των σαρκοφάγων (σκύλος, λύκος, τσακάλι κ.ά) όσο και των φυτοφάγων (βοοειδή, αιγοπρόβατα, χοίροι). Ήταν γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη και μόλις το 1758 ο Goeze πιστοποίησε τη σχέση ανάμεσα στο παράσιτο και τις εμφανιζόμενες κύστεις της εχινοκόκκου ταινίας. η νόσος προκαλείται από παράσιτα με μορφή ταινίας μικρού μήκους, που ανήκουν στο γένος Echinicoc-cus, το οποίο περιλαμβάνει το Echinococcus Granulosus, το Echinococcus Unilocuratis και το Echinococcus Cistius. Στην Ελλάδα συναντιέται το είδος Granulosus, ενώ η παρουσία της νόσου έχει ενδημικό χαρακτήρα σε χώρες γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής. Επιδημικό χαρακτήρα μπορεί να αποκτήσει με την αυξημένη μετακίνηση μεγάλου αριθμού πληθυσμού από χώρες όπου συνεχίζει να ενδημεί το παράσιτο προς χώρες όπου η νόσος είχε σχεδόν εξαλειφθεί και τα τελευταία χρόνια θεωρούνταν σπάνια.

Παθογένεια της νόσου

Για να γίνει κατανοητή η παθογένεια της εχινοκοκκίασης θα πρέπει να περιγραφεί

συνοπτικά ο βιολογικός κύκλος του παρασίτου. Το παράσιτο, που στο στάδιο της ωριμότητάς του έχει μήκος 4 έως 5 χιλιοστόμετρα, ζει στον εντερικό σωλήνα των σαρκοφάγων ζώων, των «ξενιστών» όπως λέγονται χωρίς όμως να προκαλεί ενόχληση ή νόσο. Μετά τη φάση της ωρίμανσης ακολουθεί ο πολλαπλασιασμός με τη δημιουργία εκατοντάδων ωαρίων (αυγών) τα οποία αποβάλλονται με τα κόπρανα και διασπείρονται στο περιβάλλον μολύνοντας τα χόρτα και το νερό. Αυτά τα αυγά είναι εξαιρετικά ανθεκτικά στις εξωτερικές περιβαλλοντικές συνθήκες και καθώς τα φυτοφάγα ζώα βοσκούν χόρτα στα λιβάδια παίρνουν και τα αβγά του εχινόκοκκου που υπάρχει περίπτωση να βρίσκονται εκεί.Τα αυγά από το στομάχι περνούν στην κυκλοφορία του αίματος από την πυλαία φλέβα και εγκαθίστανται σε εσωτερικά όργανα κυρίως ήπαρ, πνεύμονες και νεφρά, όπου μετά από λίγο μετατρέπονται σε αδρανείς κύστεις. Οι κύστεις αυτές φιλοξενούνται στον οργανισμό του φυτοφάγου ζώου και ενώ περιέχουν ένα έμβρυο του παρασίτου δεν προκαλούν κανένα κλινικό σύμπτωμα στο ζώο. Αν αυτά τα φυτοφάγα ζώα (βοοειδή, πρόβατα, γίδια και χοίροι) δεν γίνουν τροφή άλλων σαρκοφάγων ζώων και

Echi

noco

ccus Granulosus

Page 17: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 17

πεθάνουν, τότε οι κύστεις χάνονται, ενώ αν τα σπλάχνα τους αποτελέσουν τροφή των σαρκοφάγων, οι κύστεις ελευθερώνονται και στο έντερο των σαρκοφάγων, αναπτύσσονται σε κανονικές ταινίες -παράσιτα και κλείνει έτσι ο βιολογικό κύκλος του παρασίτου.

Πώς προσβάλλεται ο άνθρωπος

Ο άνθρωπος προσβάλλεται από την εχινοκοκκίαση με δύο τρόπους:

1) άμεσα, καθώς καταπίνει αυγά εχινoκόκκου ταινίας από μολυσμένο σκύλο, ο οποίος έρχεται σε επαφή μαζί του (σάλιο του σκύλου ή το τρίχωμα)

2) έμμεσα, όταν καταναλώσει τρόφιμα μολυσμένα με αυγά εχινόκοκκου, όπως είναι κυρίως τα ωμά λαχανικά από απροστάτευτους λαχανόκηπους καθώς και από διάφορα σαρκοφάγα ζώα. Η επώαση των αυγών εχινόκοκκου στον άνθρωπο έχει μεγάλη διάρκεια από 12 περίπου μήνες μέχρι αρκετά χρόνια. Η εχινοκοκκίαση εκδηλώνεται με δημιουργία κύστεων σε ένα ή περισσότερα όργανα με συχνότητα 70% στο ήπαρ, 25% στους πνεύμονες, 4% στους νεφρούς και πολύ σπάνια στο ουροποιητικό σύστημα.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα που συνοδεύουν την εκδήλωση της νόσου εξαρτώνται από το μέγεθος της κύστης και το όργανο που προσβλήθηκε. Χαρακτηριστικά συμπτώματα προσβολής των πνευμόνων είναι: δύσπνοια, ταχυκαρδία, θωρακικοί και

μεσοπλεύριοι πόνοι, βήχας, αιμόπτυση. Η προσβολή του ήπατος χαρακτηρίζεται από: κοιλιακούς πόνους, απόφραξη των χοληφόρων αγγείων, ψηλαφητή μάζα κάτω από τις δεξιές πλευρές.

Διάγνωση - Θεραπεία

Οι αιματολογικές εξετάσεις σε συνδυασμό με διάφορες απεικονιστικές μεθόδους, όπως απλή ακτινογραφία θώρακος – κοιλίας, υπερηχογράφημα και αξονική τομογραφία, χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της εχινοκοκκίασης, ενώ η μοναδική

θεραπεία για τον άνθρωπο είναι συνήθως η χειρουργική επέμβαση. Μπορεί να αφαιρεθεί η κύστη από το όργανο που εντοπίζεται μαζί με την περικύστη ή τμήμα του οργάνου ή να γίνει διάνοιξη της περικύστης και κένωση του περιεχομένου της. Ειδική χειρουργική αντιμετώπιση απαιτούν οι επίπλοκες μορφές της εχινοκοκκίασης του ήπατος και των πνευμόνων, όπως με ρήξη στα χοληφόρα, ρήξη στην υπεζωκοτική κοιλότητα ή τους βρόγχους και την περιτοναϊκή κοιλότητα. Σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να γίνει και λαπαροσκοπική χειρουργική αφαίρεση της εχινοκόκκου. Σπανιότερα, οι κύστεις εντοπίζονται στο πάγκρεας, νεφρούς, καρδιά, οστά, εγκέφαλο, οπότε χρειάζεται

κατάλληλη επέμβαση. Οι ασθενείς λαμβάνουν επιπλέον και φαρμακευτική θεραπεία που απενεργοποιεί τους πρωτοσκώληκες.

Πρόληψη

Από τα προηγούμενα γίνεται φανερό ότι τα μέτρα πρόληψης κατά της εχινοκοκκίασης έχουν εξαιρετικά μεγάλη σημασία τόσο για την προσωπική όσο και για τη Δημόσια υγεία και μπορούμε να τα συνοψίσουμε στα παρακάτω:

1. Πολύ καλό πλύσιμο των λαχανικών κυρίως αυτών που τρώγονται ωμά.

2. Καλό πλύσιμο των χεριών ειδικά μετά από περιποίηση ζώων και καλλιέργεια λαχανόκηπων.

3. Σε καμία περίπτωση να μη ταΐζουμε τους σκύλους με ωμά ή σχεδόν άψητα σπλάχνα ζώων, ούτε να τους αφήνουμε να έχουν πρόσβαση σε χώρους με σφάγια.

4. Οι οικογένειες που έχουν σκύλους θα πρέπει να φροντίζουν για τον αποπαρασιτισμό τους μετά από κτηνιατρικό έλεγχο. Ειδική πρόνοια χρειάζονται οι κυνηγετικοί σκύλοι, τουλάχιστον μία φορά στο τέλος της κυνηγετικής περιόδου.

5. Αποφυγή ανεξέλεγκτης σφαγής των προς κρεατοπαραγωγή ζώων σε αυτοσχέδια σφαγεία χωρίς τήρηση κανόνων υγιεινής και χωρίς, τουλάχιστον, μακροσκοπικό κτηνιατρικό έλεγχο.

Ο εκσυγχρονισμός των χώρων σφαγής τόσο των αιγοπροβάτων όσο και των μεγαλύτερων

ζώων και οι αυστηρότεροι αστυκτηνιατρικοί έλεγχοι πριν και μετά τη σφαγή έχουν ως αποτέλεσμα την εξάλειψη σχεδόν της εχινοκοκκίασης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. u

Βιολογικός κύκλος του παρασίτου

Άρθρα

εχινόκοκκος κύστη θώρακα Πολλαπλές εχινόκοκκοι κύστεις

Page 18: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

18 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Βαρηκοΐα – διάγνωση και θεραπεία

Από τον

Δρ. Νικόλαο Μαραγκό,

Διδάκτορα Ιατρικής Σχολής

Ανοβέρου Γερμανίας,

Διευθυντή Κέντρου

Ωτορινολαρυγγολογίας,

Χειρουργικής Κεφαλής & Τραχήλου,

Χειρουργικής Βάσης Κρανίου,

Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Πριν από την αντιμετώπιση της βαρηκοΐας προηγείται, στην ιατρική, πάντα η διάγνωση. Πρέπει να διαχωρίσουμε δύο τύπους βαρηκοΐας, τη βαρηκοΐα αγωγιμότητας και τη νευροαισθητήριο βαρηκοΐα.Η πρώτη οφείλεται σε διαταραχή της μετάδοσης του ήχου από τον ακουστικό πόρο στον κοχλία και διορθώνεται συνήθως χειρουργικά.Η δεύτερη οφείλεται σε διαταραχή της μετατροπής του ήχου σε ηλεκτρικό ρεύμα, που γίνεται στον κοχλία, ή σε διαταραχή της μετάδοσης του ηλεκτρικού αυτού ρεύματος στον εγκέφαλο και διορθώνεται μόνο με ακουστικά βαρηκοΐας. Επίσης, πρέπει να αξιολογήσουμε τη βαρύτητα του προβλήματος, αν είναι δηλαδή ελαφριά, μέτρια ή βαριά βαρηκοΐα και αν αφορά στο ένα ή και στα δύο αυτιά. Ο διαχωρισμός και η μέτρησή της γίνονται από τον ειδικό ωτορινολαρυγγολόγο με διάφορες ακοολογικές εξετάσεις και κυρίως με το γνωστό ακοόγραμμα. Η αντιμετώπιση εξαρτάται από όλους αυτούς τους παράγοντες και δεν είναι η ίδια για όλες τις βαρηκοΐες.

Αιτίες βαρηκοΐαςΣτην παιδική ηλικία πολύ συχνές αιτίες βαρηκοΐας είναι οι διάφορες μορφές ωτίτιδας με πιο συχνή την εκκριτική ωτίτιδα, όπου μαζεύεται υγρό πίσω από το τύμπανο. Οφείλεται σε κακό αερισμό του αυτιού από την ευσταχιανή σάλπιγγα, που φράσσεται από

υπερπλαστικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια). Η θεραπεία είναι απλή με τη χειρουργική αφαίρεση των εκβλαστήσεων και την παροχέτευση του υγρού με άμεση βελτίωση της ακοής. Αν αυτό δεν γίνει έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει σε πιο πολύπλοκες μορφές χρόνιας μέσης ωτίτιδας με συμφύσεις, τρύπα στο τύμπανο ή και μόνιμες βλάβες στα ακουστικά οστάρια με βαρηκοΐα αγωγιμότητας. Τότε είναι απαραίτητη η χειρουργική αποκατάσταση με τυμπανοπλαστική, που έχει κύριο στόχο να εκριζώσει τη χρόνια φλεγμονή και να προφυλάξει από επιπλοκές. Κατά δεύτερο λόγο (αν και συχνά για τον ασθενή σημαντικότερο) προσπαθούμε να βελτιώσουμε και την ακοή αντικαθιστώντας τα φθαρμένα οστάρια με τεχνητά, σήμερα συνήθως από τιτάνιο.Στους ενήλικες, εκτός από τη χρόνια ωτίτιδα, είναι πολύ συχνή στη χώρα μας και η ωτοσκλήρυνση. Προσβάλει σιγά-σιγά και τα δυο αφτιά, τις γυναίκες πολύ συχνότερα από τους άνδρες και αφορά συνήθως νεαρές ηλικίες, που δύσκολα αποδέχονται τα ακουστικά σαν μόνιμη λύση του προβλήματος της ακοής. Ο αναβολέας (το τελευταίο οστάριο πριν από τον κοχλία) καθηλώνεται στη θυρίδα του λόγω εναπόθεσης αλάτων στον ελαστικό του σύνδεσμο, με αποτέλεσμα να μην μεταδίδει πλέον τις δονήσεις του ήχου στα υγρά του κοχλία. Διορθώνεται μικροχειρουργικά με αντικατάσταση του αναβολέα (αναβολοτομή).

Page 19: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 19

Άρθρα

Η επέμβαση γίνεται αυστηρά με τοπική αναισθησία, διαρκεί περίπου τριάντα λεπτά, είναι εντελώς ανώδυνη και το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό ήδη την ώρα του χειρουργείου!

Νευροαισθητήριος Βαρηκοΐα - Χρήση ακουστικών βαρηκοΐαςΣτις περιπτώσεις όπως η νευροαισθητήριος βαρηκοΐα, το πρόβλημα δεν βελτιώνεται με χειρουργική επέμβαση, παρά μόνον με ενίσχυση του ήχου, δηλαδή χρήση ακουστικών. Η πάθηση αυτή εμφανίζεται πιο συχνά στα παιδιά με τη γέννησή τους και πρέπει να διαγνωσθεί έγκαιρα, προκειμένου να εφαρμοσθούν νωρίς τα ακουστικά βαρηκοΐας και να μπορέσει το παιδί να αναπτύξει έναρθρο λόγο. Η αποκατάσταση της ακοής με τον ένα ή τον άλλο τρόπο πρέπει απαραιτήτως να γίνεται πολύ έγκαιρα!Στους ενήλικες, τώρα, πιο συχνά εμφανίζεται η νευροαισθητήριος βαρηκοΐα στην τρίτη ηλικία. Οφείλεται σε φθορά του κοχλία από τη μακροχρόνια επιβάρυνσή του από περιβαλλοντικούς ήχους και θόρυβο. Όσο μεγαλύτερη η επιβάρυνση, τόσο νωρίτερα θα χρειαστεί ακουστικό. Εδώ έχει πολύ μεγάλη σημασία η πρόληψη με τη συστηματική χρήση ηχοπροστασίας στα επικίνδυνα επαγγέλματα αλλά και η αποφυγή των πολλών ντεσιμπέλ από ηχοσυστήματα και κέντρα διασκεδάσεως.Η εφαρμογή των ακουστικών σήμερα έχει εξελιχθεί σε επιστήμη και δεν γίνεται πλέον εμπειρικά, όπως παλαιότερα. Τα σύγχρονα ψηφιακά ακουστικά έχουν απεριόριστες δυνατότητες προγραμματισμού μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή, ώστε να προσαρμόζονται εξατομικευμένα στην υπάρχουσα βαρηκοΐα. Η καλή ποιότητα της ακοής και κατ΄ επέκταση και η αποδοχή τους από τον χρήστη εξαρτάται από την καλή τους

εφαρμογή. Ταυτόχρονα, η πολυπλοκότητα προγραμματισμού τους αυξάνει την πιθανότητα λάθους σε άπειρα χέρια.

Βαρηκοΐα και εμφυτεύματαΕδώ και μια εικοσαετία μπορούμε να αποκαταστήσουμε την ακοή ακόμα και σε περιπτώσεις με κώφωση. Αυτό γίνεται με το κοχλιακό εμφύτευμα, το οποίο ερεθίζει με ηλεκτρικό ρεύμα απ΄ ευθείας το νεύρο της ακοής, όταν ο κοχλίας είναι κατεστραμμένος. Σε παιδιά με συγγενή ή επίκτητη αμφοτερόπλευρη βαριά βαρηκοΐα είναι απαραίτητη η όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη και άμεση αποκατάσταση της ακοής σε τέτοιο βαθμό, που να περάσουν όλα τα στάδια κατανόησης και παραγωγής έναρθρου λόγου με σχεδόν φυσιολογικό τρόπο, ώστε να ενταχθούν στο κανονικό εκπαιδευτικό σύστημα. Η τοποθέτηση όμως του κοχλιακού εμφυτεύματος πρέπει να γίνεται πάρα πολύ νωρίς, όταν ο βρεφικός εγκέφαλος είναι ακόμα σε θέση να αναπτύξει τα κέντρα της ομιλίας. Αν γίνει αργά, οι ασθενείς ακούνε μεν, αλλά δεν καταλαβαίνουν την ομιλία και δεν αναπτύσσουν πια έναρθρο λόγο. Σε ενήλικες με επίκτητη αμφοτερόπλευρη μεταγλωσσική κώφωση (μετά την πλήρη ανάπτυξη ενάρθρου λόγου) το κοχλιακό

εμφύτευμα αποκαθιστά την ακοή τους σε τέτοιο βαθμό, που να είναι σε

θέση να κατανοούν ομιλία χωρίς χειλεοανάγνωση, ακόμα και να

χρησιμοποιούν το τηλέφωνο. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις η κώφωση μπορεί να οφείλεται σε καταστροφή του νεύρου

από τραύμα ή όγκο. Ο ηλεκτρικός

ερεθισμός πρέπει να γίνει

σε ψηλότερο επίπεδο του εγκεφάλου, μετά τη βλάβη ούτως ώστε να φτάσει

στα ακουστικά

κέντρα του εγκεφαλικού φλοιού. Αυτό γίνεται με το ακουστικό εμφύτευμα εγκεφαλικού στελέχους, με ηλεκτρόδια πάνω στην κεντρική ακουστική οδό. Στην ανάπτυξη αυτού του εμφυτεύματος και στην τοποθέτηση του πρώτου στον κόσμο είχε την τύχη να συμμετέχει και ο γράφων. Το Κέντρο Ωτορινολαρυγγολογίας, Χειρουργικής Κεφαλής & Τραχήλου του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών είναι το μόνο στην Ελλάδα, που διαθέτει αυτή την εμπειρία και μάλιστα χωρίς τη συμμετοχή επιστημόνων του εξωτερικού.

Συμβουλές για τα άτομα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ακοήςΤα άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα ακοής θα πρέπει να γνωρίζουν πως η βελτίωση της ακοής με μικροχειρουργικές τεχνικές, σαφέστατα πλεονεκτεί σε σύγκριση με τα συμβατικά ακουστικά βαρηκοΐας. Πέραν της καλής αποδοχής, εφόσον δεν υπάρχει κάτι εμφανές στο αφτί του ασθενούς, η καλή ακοή διατηρείται στο λουτρό ή στη θάλασσα, όπου το ακουστικό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Όμως, σε περιπτώσεις που η επέμβαση δεν λύνει το πρόβλημα, ένα καλά εφαρμοσμένο ακουστικό είναι προτιμότερο από την κοινωνική απομόνωση. Μια επίσκεψη στον ειδικό θα λύσει σχεδόν πάντα όποιο πρόβλημα με την ακοή. u

www. orlcenter.gr

Στην παιδική ηλικία πολύ συχνές αιτίες βαρηκοΐαςείναι οι διάφορες μορφές ωτίτιδας με πιο συχνή

την εκκριτική ωτίτιδα, όπου μαζεύεται υγρόπίσω από το τύμπανο.

Page 20: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

20 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Βιολογική αντικατάσταση γόνατος (MIOSMED BIOLOGIC KNEE). Ένα νέο όπλο στην αντιμετώπιση της αρθρίτιδας

Από τον

Δημήτρη Τσούκα,Ορθοπεδικό Χειρουργό,

Διευθυντής Ορθοπεδικής Κλινικής

Αθλητικών Κακώσεων

Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Αρθρίτιδα γόνατος είναι η προοδευτική φθορά και αποδιοργάνωση της άρθρωσης με κύρια αιτία την εκφυλιστική διεργασία με την πάροδο του χρόνου (εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα), την κάκωση (μετατραυματική) ή μία υποκρύπτουσα πάθηση όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.Η εκφυλιστική αρθρίτιδα γόνατος που εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες και η μετατραυματική σε νεότερες προκαλούν οίδημα, άλγος της άρθρωσης, δυσκολία στην κίνηση ή στην επιτέλεση αθλητικών δραστηριοτήτων κατά την τέταρτη ή πέμπτη δεκαετία της ζωής και αργότερα.Όταν η οστεοαρθρίτιδα βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο (3 ή 4 κατά Kellgren-Lawrence) με έντονα κλινικά και ακτινολογικά ευρήματα, η αντικατάσταση

της άρθρωσης (ολική αρθροπλαστική) είναι η χειρουργική θεραπευτική μέθοδος επιλογής.

Τι συμβαίνει όμως όταν μιλάμε για μέτρια αρθρίτιδα (στάδιο 1 ή 2 κατά Kellgren-Lawrence) με έντονο άλγος, με ρήξη μηνίσκου ή αρθρικού χόνδρου που εμποδίζουν τον βιολογικά ακόμα ενεργό πάσχοντα να ασχοληθεί με τις δραστηριότητες που απολαμβάνει; Τι απαντάμε στον ασθενή που μας ρωτά όλο αγωνία: «Γιατρέ μου θέλω να παίζω τένις ή να τρέχω ή να κάνω σκί. Δεν υπάρχει κάτι να βάλουμε στο γόνατό μου να μην πονάω, να ασκώ τις δραστηριότητές μου και να καθυστερήσω κάποια χρόνια την ολική αρθροπλαστική η οποία έχει πεπερασμένο χρόνο ζωής;».

Page 21: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 21

Άρθρα

Ο αρθροσκοπικός καθαρισμός της άρθρωσης και κυρίως η αρθροσκοπική μηνισκεκτομή, λόγω ρήξης μηνίσκου, σε ένα αρθριτικό γόνατο χρειάζονται μεγάλη προσοχή. Για να είναι επιτυχής μία μηνισκεκτομή σε αρθριτικό γόνατο πρέπει να πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις:

• Ο μηνισκικός πόνος πρέπει να είναι κυρίαρχος του αρθριτικού.

• Ο μηχανικός άξονας του πάσχοντος κάτω άκρου πρέπει να παρουσιάζει το πολύ μέχρι 5ο ραιβότητα ή βλαισότητα.

• Δεν πρέπει να υπάρχει παραμόρφωση ραιβότητας κατά τη βάδιση.

• Δεν πρέπει να υπάρχει εξάλειψη (μικρότερη των 2 χιλιοστών) του αλγούντος μεσάρθριου διαστήματος σε προσθιοπίσθια ακτινογραφία γόνατος σε όρθια θέση και 30ο κάμψη.

Πρέπει να τονίσουμε ότι ασθενείς με κακό μηχανικό άξονα και βαρεία οστεοαρθρίτιδα παρουσιάζουν κατά 73% καμία βελτίωση ή ακόμα και επιδείνωση των συμπτωμάτων τους μετά από αρθροσκοπική μηνισκεκτομή και 48,8% από αυτούς θα χρειαστούν ολική αρθροπλαστική γόνατος στην μετεγχειρητική περίοδο (Harwin St.κ συν.).

Τι λύση μπορούμε λοιπόν να προσφέρουμε σε ασθενείς μέσης ηλικίας, δραστήριους και αθλητικούς με μέτρια, επώδυνη και περιοριστική οστεοαρθρίτιδα γόνατος;

Η απάντηση είναι η βιολογική αντικατάσταση γόνατος. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό χειρουργικό πρόγραμμα που ξεκίνησε από την Αμερική και εφαρμόζεται ολοκληρωμένα για πρώτη φορά στην Ελλάδα ως MIOSMED BIOLOGIC KNEE και περιλαμβάνει:

• Συνδεσμική σταθεροποίηση του γόνατος με αποκατάσταση 4ης γενεάς του ραγέντος προσθίου χιαστού συνδέσμου του γόνατος (ΠΧΣ). Έχει αποδειχθεί ότι η ανάπτυξη της αρθρίτιδας σε γόνατα με ρήξη ΠΧΣ είναι η ίδια είτε τα γόνατα αυτά χειρουργηθούν είτε όχι. Η αποκατάσταση όμως του ΠΧΣ οδηγεί σε πιο λειτουργικά γόνατα και περιορίζει την επιδείνωση των βλαβών μηνίσκου ή χόνδρου ιδίως σε όσους αθλούνται. Η εξέλιξη στο συγκεκριμένο χειρουργείο έγκειται στο ότι είναι πλήρως εξατομικευμένο και προσανατολισμένο στις ανατομικές ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενή (επέμβαση a’ la carte). Η τοποθέτηση του χρησιμοποιούμενου μοσχεύματος είναι σε πλήρως ανατομική θέση μέσω έσω παρεπιγονατιδικής αρθροσκοπικής πόρτας εγκαταλείποντας πλέον την παλαιά διακνημιαία τεχνική.

• Μεταμόσχευση μηνίσκου

Σε γόνατα με παλαιότερη μηνισκεκτομή, στα οποία υπάρχει ακόμα υπόλειμμα μηνίσκου με καλή αγγείωση, τοποθετείται συνθετικό πορώδες πολυμερές μηνίσκου το οποίο συγκρατείται (ράβεται) στο υπόλειμμα του παλαιού μηνίσκου μετά από καθαρισμό του. Αν λείπει τελείως ο μηνίσκος γίνεται μεταμόσχευση ολόκληρου πτωματικού μηνίσκου. Και στις δύο περιπτώσεις, η τεχνική είναι αρθροσκοπική με πολύ καλά αποτελέσματα.

• Μεταμόσχευση χόνδρου

Αν υπάρχει χόνδρινο έλειμμα μεγαλύτερο των 2,5cm2. Με διπλή αρθροσκοπική επέμβαση (μία για τη λήψη χονδροκυττάρων και μία για την εμφύτευσή τους μετά από διαδικασία καλλιέργειάς τους) τοποθετούμε τα καλλιεργημένα χονδροκύτταρα σε ένα βιολογικό ικρίωμα με τρισδιάστατη δομή που διευκολύνει την in vitro διαφοροποίηση των χονδροκυττάρων και το εφαρμόζουμε στο σημείο τους βλάβης αρθροσκοπικά χωρίς την ανάγκη συγκράτησης αφού είναι αυτοσυμφυόμενο. Αν η οστεοχόνδρινη βλάβη είναι μικρότερη εφαρμόζουμε την τεχνική των μικροκαταγμάτων (microfracturing) και την ενεργοποίηση των μεσεγχυματικών κυττάρων από τον μυελό του οστού. Συγκρατούμε τα μεσεγχυματικά κύτταρα στη θέση τους – διευκολύνοντας τη διαφοροποίησή τους σε χονδροκύτταρα – με την τοποθέτηση μιας αυτοσυμφυόμενης μεμβράνης από υαλουρονικό οξύ, βασικό συστατικό του χόνδρου.

• Η παραπάνω διεργασίες μπορούν να ευωδοθούν με τη χρήση αυτόλογων αυξητικών παραγόντων όπως PRP ή PRGF, ενώ περισσότερος χρόνος αξιολόγησης απαιτείται για τη χρήση μεσεγχυματικών ➲

Page 22: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

22 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Βιολογική αντικατάσταση γόνατος (MIOSMED BIOLOGIC KNEE). Ένα νέο όπλο στην αντιμετώπιση της αρθρίτιδας

κυττάρων ενηλίκων (adult stem cells) από μυελό των οστών ή λιπώδη ιστό.

Απαραίτητες προϋποθέσεις επιτυχίας της βιολογικής αντικατάστασης γόνατος είναι η αρθρίτιδα 1ου ή 2ου σταδίου κατά Kellgren-Lawrence, με καλό

ανατομικό άξονα του γόνατος, αλλιώς απαιτούνται και διορθωτικές οστεοτομίες.Η βιολογική αντικατάσταση γόνατος δεν αποκλείει ότι πιθανώς τελικά το γόνατο αυτό θα οδηγηθεί σε ολική αρθροπλαστική με τη χρήση μεταλικών υλικών. Επίσης, η

αποκατάσταση είναι μακρά και δύσκολη (για παράδειγμα δεν επιτρέπεται για κάποιο διάστημα η βάδιση μετά από μεταμόσχευση μηνίσκου ή χόνδρου). Ακόμα και το ερώτημα «ποιος είναι ο κατάλληλος ασθενής για βιολογική αντικατάσταση γόνατος» δεν έχει πλήρως απαντηθεί

αφού η τεχνολογία, τα βιολογικά υλικά και οι χειρουργικές τεχνικές εξελίσσονται.

Είναι όμως σπουδαία ιατρική υπηρεσία το να προσφέρεις σε ασθενείς 45, 50 ή 55 ετών με αρθρίτιδα κάποια ποιοτικά χρόνια ζωής με αθλητικές ή άλλες σωματικές δραστηριότητες πριν οδηγηθούν σε ολική αρθροπλαστική γόνατος. u

Η βιολογική αντικατάσταση γόνατος δεν αποκλείει ότι πιθανώς τελικά το γόνατο αυτό θα οδηγηθεί

σε ολική αρθροπλαστική με τη χρήσημεταλικών υλικών.

Ο Δημήτρης Τσούκαςείναι Διευθυντής του Κέντρου

Ελάχιστα Επεμβατικής και

Ειδικής Ορθοπεδικής

Αθλητιατρικής Χειρουργικής

MIOSMED

(Αναγνωρισμένο Εκπαιδευτικό

Κέντρο ISAKOS)

Page 23: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Άρθρα

Από τον

Χριστόφορο Τζερμιά,

Δερματολόγο,

Διευθυντή Τμήματος LASER

Δερματολογίας

& Μεταμόσχευσης Μαλλιών,

Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Η πολύ βαριά ακμή συχνά είναι η αιτία να εμφανιστούν βαθύτερες κύστεις και φλύκταινες, οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν έγκαιρα, γιατί διαφορετικά υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μείνουν ουλές.Αυτές οι ουλές της ακμής μπορεί να σημαδέψουν το πρόσωπο για όλη τη ζωή του ατόμου.Ακριβώς για το λόγο αυτό, πρέπει να αντιμετωπιστεί δερματολογικά έγκαιρα και έγκυρα, ώστε να προληφθεί ο σχηματισμός ουλών ακμής και εάν τυχόν αυτές εμφανιστούν, να αντιμετωπιστούνοι ουλές με τον πιο κατάλληλο τρόπο.Οι ουλές ακμής προκαλούνται από την αύξηση ή την απώλεια δερματικού ιστού.Η ακμή είναι μια φλεγμονώδης πάθηση των σμηγματογόνων αδένων του δέρματος και όταν αφεθεί να εξελιχθεί,

χωρίς δραστική αντιμετώπιση, η τοπικά καταστρεπτική της διαδικασία εμποδίζει την ομαλή επούλωση της συγκεκριμένης περιοχής. Αυτό οφείλεται στο ότι βασικός κορμός της επουλωτικής διαδικασίας στο δέρμα είναι ο τριχοσμηγματογόνος θύλακας, ο οποίος, υπό το καθεστώς της φλεγμονής, δεν μπορεί να εκτελέσει το ρόλο του.Μετά τη φλεγμονή η επουλωτική διαδικασία είναι, είτε ανεπαρκής, είτε υπερβολική και καταλήγει στην αύξηση ή την απώλεια δερματικού ιστού.Όταν η φλεγμονή είναι ήπια οι υπολειπόμενες βλάβες μπορεί να είναι μόνο ερυθήματα ή μελαγχρώσεις, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να είναι βαρύτερης μορφής, οπότε οι υπολειπόμενες βλάβες μπορεί να είναι ουλές ήπιες έως πολύ σοβαρές και μπορεί

Ουλές Ακμής: η πλέον ΑποτελεσματικήΜέθοδος Αντιμετώπισης με τη χρήσηFractional Microneedling RF

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 23

Άρθρα

Page 24: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

24 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Ουλές Ακμής: η πλέον Αποτελεσματική Μέθοδος Αντιμετώπισης με τη χρήση Fractional Microneedling RF

και καθετοποιημένες πλευρές, και μπορεί να είναι συνεχόμενες, σαν «βαγόνια»-«boxcar».

Οι rolling ουλές ( κυματοειδείς) προξενούν κυματοειδή όψη και υφή στην επιφάνεια του δέρματος, και προκαλούνται συνήθως από ατροφία του δερματικού ιστού.

ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣηΣ ΤΩΝ ΟΥΛΩΝ ΑΚΜηΣ

Οι τρεις παραπάνω μορφές ουλών ακμής μπορεί να συνυπάρχουν στο πρόσωπο ή στην πλάτη ενός ατόμου.

Ανάλογα με τη μορφή τους αντιμετωπίζονται με διαφορετική μέθοδο ή με συνδυασμό μεθόδων, οι οποίες επιλέγονται μετά την κλινική αξιολόγηση της κάθε περίπτωσης εξατομικευμένα.

Οι μέθοδοι που εφαρμόζονται είναι τα peeling φαινόλης, το Dermabration -

να εντοπίζονται στο πρόσωπο, στο λαιμό, στους ώμους, στο στήθος και στην πλάτη.

ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΓΙΝΕΤΑΙ η ΠΡΟΛηΨη ΤηΣ ΕΜΦΑΝΙΣηΣ ΟΥΛΩΝ ΑΚΜηΣ

Τα άτομα που έχουν ακμή, εάν θέλουννα αποφύγουν την εμφάνιση ουλώ ακμής, πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη σημασία τόσο στην έγκαιρη αντιμετώπιση της ακμής με τις πιο εξελιγμένες δερματολογικές μεθόδους, που δεν περιλαμβάνουν κατ’ ανάγκη λήψη φαρμάκων από το στόμα, όσο και στο να αποφεύγουν να αγγίζουν τα σημεία που εμφανίζουν βλάβες ακμής και πιο συγκεκριμένα να μην ασκούν δακτυλική πίεση στο σημείο που έχει υποστεί βλάβη το δέρμα.

Με την έγκαιρη και εξατομικευμένη αντιμετώπιση της ακμής, μειώνεται ή εξαλείφεται η πιθανότητα σχηματισμού ουλών, ενώ εάν το άτομο αποφεύγει τη δακτυλική επαφή στα σημεία των βλαβών της ακμής, εμποδίζεται και η εξάπλωση των βλαβών και η διόγκωση αυτών που ήδη υπάρχουν.

ΜΟΡΦΕΣ ΤΩΝ ΟΥΛΩΝ ΑΚΜηΣ

Οι ουλές της ακμής διακρίνονται σε υπερτροφικές και ατροφικές.Στην πλειοψηφία τους είναι ατροφικές και ανάλογα με τη μορφολογία τους διακρίνονται σε 3 μορφές:• Ice pick ουλές (στενές εμβυθισμένες),• Boxcar (πλατιές εμβυθισμένες),• Rolling (κυματοειδείς).Οι ice pick ουλές (στενές εμβυθισμένες) μοιάζουν να έχουν δημιουργηθεί σαν από χτύπημα μιας αιχμηρής κεφαλής εργαλείου, σαν το οξύ εμβύθισμα που προκαλεί ο παγοθραύστης πάνω στον πάγο. Από εκεί έλκουν και την ονομασία ice-pick. Οι ουλές αυτές είναι στενές, αλλά βαθιές τόσο που εκτείνονται μέσα στο βαθύ χόριο. Οι συγκεκριμένες ουλές παρουσιάζουν τον μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας ως προς την αντιμετώπισή τους.

Οι boxcar ουλές (πλατιές εμβυθισμένες) που μπορεί να είναι ρηχές ή βαθιές, σε αντίθεση με τις ice pick, είναι πιο στρογγυλευμένες, σαν κοιλώματα, αλλά μπορεί να έχουν

δερμοαπόξεση, το Diamond Microdermabration, το dermasanding, η Subcision - υποσκαφή, η μικροχειρουργική αφαίρεση, η αφαίρεση ή η ανύψωση με punch, η πλήρωση με χρήση εμφυτευμάτων, το lipofilling, τα LASER και πλέον το Fractional Μicroneedling RF, δηλαδή το Σύστημα Κλασματικών Ραδιοσυχνοτήτων με μονωμένες μικροβελόνες.

ΠΟΥ ΣΤΟΧΕΥΟΥΝ ΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣηΣ ΤΩΝ ΟΥΛΩΝΑΚΜηΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΔΡΟΥΝ

Ο στόχος των προαναφερόμενων μεθόδων αντιμετώπισης είναι διττός. Από τη μία πλευρά αποσκοπούν στη διάλυση των ινωδών δεσμίδων που αναγκάζουν το δέρμα να πτυχώνεται σχηματίζοντας ουλές ακμής. Από την άλλη πλευρά ενεργοποιούν την

παραγωγή εκείνων των πρωτεϊνών του δέρματος που συμβάλλουν στην ανάπλασή του, όπως είναι το κολλαγόνο και η ελαστίνη.

Το κολλαγόνο, το οποίο είναι το πιο άφθονο συστατικό του δερματικού συνδετικού ιστού, χωρίζεται σε επτά

διαφορετικούς τύπους. Μόνο όμως οι τύποι Ι και ΙΙ, συνιστούν τα κύρια συστατικά του δικτυωτού και θηλοειδούς δέρματος, πάνω στο οποίο θέλουμε να εστιάσουμε για να βελτιώσουμε τις ουλές της ακμής.Προκαλώντας, δηλαδή, την αύξηση της παραγωγής αυτών των τύπων κολλαγόνου, εξασφαλίζουμε άμεσο και ορατό αποτέλεσμα ως προς τη βελτίωση των ουλών.

Όλες οι προαναφερόμενες μέθοδοι στοχεύουν στην ενεργοποίηση της βιολογικής διαδικασίας μέσω της οποίας αυξάνεται η παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης. Ενεργοποιούν δηλαδή τους ινοβλάστες, προκαλώντας νεοκολλαγένεση.Διαφέρουν, όμως, μεταξύ τους ως προς τον τρόπο δράσης και το βαθμό αποτελεσματικότητας που επιτυγχάνεται από την εφαρμογή που έχει η κάθε μια.

Ακολούθως, εξετάζονται οι κυριότερες μέθοδοι αντιμετώπισης των ουλών ακμής που χρησιμοποιεί η επεμβατική δερματολογία.

Page 25: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 25

Άρθρα

ΕΦΑΡΜΟΓη LASER ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣη ΤΩΝ ΟΥΛΩΝ ΑΚΜηΣ

Αφαιρετικά Αποφλοιωτικά LASER

Τα εξελιγμένα fractional (κλασματικά) LASER CO2 και Er:YAG σαρώνουν την επιδερμίδα, προκαλούν εξάχνωση και αποφλοίωση σε καθορισμένες μικροσκοπικές ζώνες της επιδερμίδας, αφήνοντας ανέπαφες τις ενδιάμεσες ζώνες.Αυτή η διαδικασία προσφέρει το πλεονέκτημα μιας πιο ενισχυμένης διαδικασίας επούλωσης του δέρματος, καθώς οι ενδιάμεσες ζώνες που αφήνονται ανέπαφες, χρησιμεύουν ως δεξαμενές ανέπαφων θυλάκων από τους οποίους ξεκινά και υποβοηθείται η επούλωση.Ο χρόνος επούλωσης, καθώς και ο κίνδυνος πρόκλησης παρενεργειών, ελαχιστοποιείται σε σύγκριση με τα παραδοσιακά CO2 και Er:YAG LASER. Εφαρμόζονται σταδιακά και με χαμηλή ένταση σε επαναλαμβανόμενες συνεδρίες μέχρι να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμαΗ χρήση τους, πάντως, περιορίζεται από την εποχή του χρόνου και την προστασία από τον ήλιο.

Μη αποφλοιωτικά συστήματα LASER

Μια σειρά από μη αποφολιδωτικά LASER εφαρμόζονται για τη θεραπεία των ήπιων ατροφικών ουλών ακμής.Τα συστήματα που χρησιμοποιήθηκαν για το λόγο αυτό είναι τα 1,320 nm Νd:YAG και τα 1,450 nm Diode LASER .Τα συγκεκριμένα LASER δεν αποφλοιώνουν την επιδερμίδα, στοχεύοντας τους περιέχοντες νερό ιστούς του δέρματος.Τα μη αποφολιδωτικά συστήματα LASER δεν προκαλούν ξεφλούδισμα στο δέρμα, είναι όμως λιγότερο αποτελεσματικά, πετυχαίνοντας μερική βελτίωση και εφαρμόζονται μόνο για την αντιμετώπιση ήπιων ατροφικών ουλών.Πρέπει να σημειωθεί ότι ο βαθμός της κλινικής βελτίωσης είναι σημαντικά μικρότερος από

αυτόν που επιτυγχάνουν οι άλλες μέθοδοι.LASER για τις υπολειμματικές ερυθρές και υπερμελαχρωματικές βλάβες ακμής

Τα εξελιγμένα αυτά LASER εξαλείφουν τον χρωμοφόρο στόχο τους, επιλεκτικά. Είναι τα Pulsed Dye Laser για τις ερυθρές υπολειμματικές βλάβες της ακμής και τα Q-Switched Laser για τις υπερμελαχρωματικές βλάβες ακμής.

Εφαρμογή υποσκαφής για τη βελτίωση των ουλών ακμής

Η υποσκαφή, είναι μια ελάχιστα παρεμβατική διαδικασία που γίνεται με τη χρήση βελόνας, υπό τοπική αναισθησία, με σκοπό τη διάσπαση των ινών του συνδετικού ιστού που σε κάποιες περιπτώσεις «έλκουν» την ουλή προς τα κάτω.Είναι μια ασφαλής μέθοδος που μπορεί τις περισσότερες φορές να εξασφαλίσει

σημαντική μακροπρόθεσμη βελτίωση των κυματοειδών ουλών.Χρησιμοποιείται συνδυαστικά με τις υπόλοιπες μεθόδους.

Ανύψωση με punch

Εφαρμόζεται στις κυκλοτερείς βαθειές ουλές, με τη χρήση κυκλικού εργαλείου, με άκρο διαμέτρου αντίστοιχης της διαμέτρου της ουλής, το οποίο αποκόβει κυκλοτερώς την ουλή, την αποσπά και την ανορθώνει την επιφάνεια της ουλής έως το επίπεδο της παρακείμενης επιδερμίδας.

Η σταθεροποίηση πραγματοποιείται με την χρήση επιφανειακής ταινίας. Στη συνέχεια, ακολουθεί η λείανση με τη χρήση LASER.

Χρήση εμφυτευμάτων

Εμφυτεύεται στον ιστό, που βρίσκεται κάτω από την ουλή, έτσι ώστε να πληρωθεί το έλειμμα, απορροφήσιμο υλικό, μή αυτόλογο, όπως είναι το υαλουρονικό οξύ, ο υδροξυαπατίτης, το πολυγαλακτικό οξύ, ή αυτόλογο λίπος- lipofilling.Σκοπός της έγχυσης του υλικού είναι και η ενεργοποίηση της παραγωγής κολλαγόνου.

η συγκεκριμένη μέθοδος ενδείκνυται μόνο για την αντιμετώπιση μαλακώνκαι βαθιών ουλών ακμής, ενώ η χρήση μη απορροφήσιμων υλικών, όπως η σιλικόνη, αποφεύγεται γιατί μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες.

Νέα μέθοδος αντιμετώπισης των ουλών-Σύστημα Κλασματικών Ραδιοσυχνοτήτων με χρήση μονωμένων μικροβελόνων RF

Η ιατρική τεχνολογία σημειώνει εντυπωσιακά άλματα προόδου και τα δεδομένα συνεχώς

Τα άτομα που έχουν ακμή, εάν θέλουν να αποφύγουν την εμφάνιση ουλών ακμής,

πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη σημασία τόσο στην έγκαιρη αντιμετώπιση της ακμής, όσο και στο να αποφεύγουν να αγγίζουν ή να ασκούν δακτυλική πίεση στα σημεία που εμφανίζουν βλάβες ακμής.

Page 26: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

26 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Σύστημα Κλασματικών Ραδιοσυχνοτήτων RF - Πλεονεκτήματα

1. Δεν αποφλοιώνει την επιδερμίδα και άρα εφαρμόζεται όλες τις εποχές του χρόνου, ακόμη και το καλοκαίρι.

Ενδείκνυται για όλους τους τύπους δέρματος, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα μετά τη θεραπεία, δεν εμποδίζει τη χρήση make-up μετά τη θεραπεία.

2. Η αποθεραπεία είναι βραχύχρονη και δεν υπάρχει ο κίνδυνος υπερμελάγχρωσης.

3. Οι απαιτούμενες συνεδρίες είναι κατά μέσο όρο δύο ή τρεις, με μεσοδιαστήματα τουλάχιστον 4-6 εβδομάδων.

4. Η χρήση ατομικής αποσπώμενης κεφαλής ανα ασθενή, διασφαλίζει την υγιεινή.

5. Το κόστος των αναλωσίμων είναι χαμηλό ανά συνεδρία.

Το Σύστημα Κλασματικών Ραδιοσυχνοτήτων RF, δρα σε βάθος, χωρίς να επηρεάζει την επιφάνεια του δέρματος, και ενεργοποιεί τα απαιτούμενα συστατικά που αναπλάθουν το δέρμα, μειώνοντας σημαντικά το χρόνο θεραπείας και αποθεραπείας.

Εφαρμόζεται ανεξάρτητα από την εποχή του χρόνου και τη μορφολογία των ατροφικών ουλών ακμής, σε περιορισμένο αριθμό συνεδριών.

Για το λόγο αυτό συνιστά την πιο σύγχρονη και τη λιγότερο επώδυνη μέθοδο που διαθέτει η επεμβατική δερματολογία για την αντιμετώπιση των ατροφικών ουλών ακμής, ανεξάρτητα από τον τύπο τους.

ΡΑΔΙΟΣΥΧΝΟΤηΤΕΣ RF

Οι ραδιοσυχνότητες (RF) είναι μια μορφή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, που έχει εφαρμοστεί για χρόνια στην αιμόσταση και

αλλάζουν με την ανάπτυξη νέων μεθόδων που αποσκοπούν σε ελάχιστη επεμβατικότητα με το λιγότερο δυνατό πόνο, το μικρότερο χρόνο αποθεραπείας και το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, σε όλους τους τύπους δέρματος.

Αυτόν τον σκοπό έχει η εφαρμογή της νέας μεθόδου για την ανάπλαση του δέρματος, η οποία ονομάζεται Frac-tional Μicroneedling RF, δηλαδή Σύστημα Κλασματικών Ραδιοσυχνοτήτων με χρήση μονωμένων μικροβελόνων RF.Το σύστημα κλασματικών ραδιοσυχνοτήτων RF αντιπροσωπεύει, σήμερα, την αιχμή στην τεχνολογία της επεμβατικής δερματολογίας για την ανάπλαση του δέρματος και την αντιμετώπιση των ουλών ακμής.Πρόκειται για ένα σύστημα RF που διαθέτει κεφαλή που αποτελείται από 49 μονωμένες μικροβελόνες, ή μικροακίδες, οι οποίες διεισδύουν σε κατώτερη στοιβάδα του δέρματος (0,5-2,0mm) παράγοντας ενέργεια μέσω της εκπομπής ραδιοσυχνοτήτων.

Το Σύστημα Κλασματικών ραδιοσυχνοτήτων RF, δρώντας κάτω από την επιφάνεια του δέρματος, διοχετεύει την ενέργεια σε κωνοειδές σχήμα με ραδιοσυχνότητες που παράγουν μεγαλύτερη θερμική διέγερση.

άλλες δερματολογικές επεμβάσεις δίκην διαθερμοπηξίας.Τα τελευταία χρόνια η εφαρμογή τους επεκτάθηκε και στον τομέα της Κοσμητικής Δερματολογίας.

ΡΑΔΙΟΣΥΧΝΟΤηΤΕΣ RF Radiation

• Είναι η μετάδοση μη ιονίζουσας ενέργειας στο χώρο, με τη μορφή

εναλλασσόμενου ηλεκτρικού και μαγνητικού πεδίου.

Το σύστημα κλασματικών ραδιοσυχνοτήτων RF αντιπροσωπεύει, σήμερα, την αιχμή στην

τεχνολογία της επεμβατικής δερματολογίας για την ανάπλαση του δέρματος και την αντιμετώπιση

των ουλών ακμής.

Ουλές Ακμής: η πλέον Αποτελεσματική Μέθοδος Αντιμετώπισης με τη χρήση Fractional Microneedling RF

Page 27: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 27

Άρθρα

• Οι πηγές παραγωγής RF που εφαρμόζονται για ιατρικούς σκοπούς λειτουργούν κατά κανόνα σε συχνότητες 2MHz και 100GHz του φάσματος της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.

• Είναι μη ιονίζουσα ακτινοβολία δεδομένης της χαμηλής ενεργειακής ισχύος τους που δεν μπορεί να προκαλέσει ιονισμό ατόμων ή μορίων.

• Δεν προκαλούν γενετικές βλάβες, γενετική μετάλλαξη ούτε σχετίζονται με αθροιστικά φαινόμενα.

• Οι συσκευές RF εκπέμπουν ραδιοκύματα μέσω ηλεκτροδίων, προκαλώντας τριβή, αυξάνοντας την θερμοκρασία του ιστού.

ΜΟΝΟΠΟΛΙΚη RF

Η ενέργεια Ραδιοσυχνοτήτων εκπέμπει στον ιστό από ένα μόνο ηλεκτρόδιο. Οι ραδιοσυχνότητες περνούν μέσα από τον ασθενή προς ένα ηλεκτρόδιο γείωσης που βρίσκεται στην άλλη πλευρά του σώματος του. Υψηλή πυκνότητα Ραδιοσυχνοτήτων εντοπίζεται μόνο κοντά στο εκπέμπον ηλεκτρόδιο, ενώ μειώνεται η πυκνότητά τους, λόγω διασκορπισμού, όσο αυξάνεται η απόσταση από το ηλεκτρόδιο εκπομπής. Γι΄αυτόν ακριβώς το λόγο η θερμότητα και τα κλινικά αποτελέσματα περιορίζονται στην περιοχή κοντά στο ηλεκτρόδιο.

• Η ροή του ρεύματος αφορά δύο διαφορετικά σημεία του σώματος.

• Η συνολική εμπέδηση είναι μεγάλη απαιτώντας μεγάλη ισχύ, προκαλώντας αρκετό πόνο κατά την εφαρμογή.

• Δεν είναι δυνατό να καθοριστεί ο ακριβής δρόμος του ρεύματος, καθώς και ο τρόπος δράσης του στους ιστούς που τους διαπερνά.

ΔΙΠΟΛΙΚη RF

Η διπολική ενέργεια Ραδιοσυχνοτήτων παράγεται από δύο ηλεκτρόδια που έρχονται σε επαφή με την υπό θεραπεία περιοχή. Υπάρχει διακίνηση ραδιοσυχνοτήτων μεταξύ των δύο ηλεκτροδίων, παρέχοντας την δυνατότητα να επιλέξουμε το βάθος θεραπείας ανάλογα με την συχνότητα RF που θα χρησιμοποιηθεί. Τα θερμικά και κλινικά αποτελέσματα εντοπίζονται στην περιοχή του ιστού ανάμεσα στα δύο ηλεκτρόδια.

Αντενδείξεις

• Πρόσφατη λήψη ισοτρετινοϊνης,

• Πρόσφατη χρήση εμφυτευμάτων στην ίδια περιοχή,

• Συστηματική αντιπηκτική αγωγή,

• Λήψη κορτικοστεροειδών,

• Νοσήματα κολλαγόνου,

• Ύπαρξη βηματοδότη,

• Ιστορικό υπερτροφικών ουλών, χηλοειδών. u

Page 28: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

28 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Το σύνδρομο των γευμάτων και η Σιαλενδοσκόπησηη πλέον σύγχρονη μέθοδος αντιμετώπισης των νοσημάτων των Σιελογόνων στοΙατρικό Κέντρο Αθηνών από το 2005

Από τον

Δρ. Αλέξανδρο Δελίδη,Χειρουργό Ωτορινολαρυγγολόγο,

Λέκτορα Πανεπιστημίου Αθηνών,

Συνεργάτη Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Οι σιελογόνοι (ή σιαλογόνοι) αδένες αποτελούν σημαντικά όργανα που περιβάλουν τη στοματική κοιλότητα και συμμετέχουν στη λειτουργία της κατάποσης και πέψης προετοιμάζοντας την τροφή με την έκκριση της σιέλου (το σάλιο). Το σάλιο (ή η σίελος) εκτός από το να βοηθά την προετοιμασία της τροφής για την πέψη, έχει και άλλες σημαντικές ιδιότητες όπως το να περιέχει αντισώματα για την άμυνα του οργανισμού έναντι των μικροβίων, να λιπαίνει το σύνολο της στοματικής κοιλότητας και του οισοφάγου προστατεύοντας τις περιοχές αυτές του σώματος και εν γένει να συμμετέχει στην ομοιόσταση του οργανισμού. Η παραγωγή του σάλιου γίνεται από έξι μεγάλους (μείζονες) σιελογόνους αδένες που βρίσκονται γύρω από το στόμα και πολλούς (εκατοντάδες) μικρούς (ελάσσονες) που υπάρχουν διάσπαρτα μέσα σε αυτό. Οι μεγάλοι σιελογόνοι είναι τρία ζεύγη που, με σειρά μεγέθους είναι οι

μικροί υπογλώσσιοι (3), οι υπογνάθιοι (2) και οι παρωτίδες (1).Ένας σημαντικός αριθμός από παθολογικές καταστάσεις μπορεί να προκύψει από διαταραχές της λειτουργίας των σιελογόνων αδένων με κύριες τους όγκους των σιελογόνων και τις συχνές, αποφρακτικές σιαλαδενίτιδες ή «σύνδρομο των

γευμάτων».οι σιελογόνοι αδένες

1

2

3

Page 29: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 29

Άρθρα

Τί είναι το «σύνδρομο των γευμάτων»;

Είναι πολύ απλά ο πόνος ή και το οίδημα (πρήξιμο) που συμβαίνει σε ασθενείς στην περιοχή κάποιου από τους αδένες κάθε ή σχεδόν κάθε φορά που αυτοί τρώνε ή απλά μασάνε (π.χ. τσίχλες). Το πρόβλημα οφείλεται σε διαταραχή στην φυσιολογική έκκριση του σάλιου στην πορεία του από το παρέγχυμα του αδένα δια μέσου των πόρων που φέρουν το σάλιο στο στόμα. Αυτή μπορεί συχνότατα να είναι η παρουσία ενός λίθου που σχηματίζεται σε κάποιους ασθενείς από το ασβέστιο που περιέχεται στο σάλιο ή σε κάποιες περιπτώσεις από στενώσεις που υπάρχουν στην πορεία των πόρων.

Πώς αντιμετωπίζεται η λιθίαση των σιελογόνων;

Παραδοσιακά μέχρι τα τελευταία χρόνια το πρόβλημα αντιμετωπίζονταν είτε με αφαίρεση των λίθων με μικρή ή μεγαλύτερη τομή μέσα από το στόμα, όταν ήταν εφικτό, ενώ σε πολλές περιπτώσεις λίθων που ήταν εγκλωβισμένοι σε βαθύτερες ανατομικές δομές αυτό ήταν σχεδόν αδύνατο. Έτσι, πολλοί ασθενείς έπρεπε να υποβληθούν σε επεμβάσεις αφαίρεσης όλου (στην περίπτωση του υπογναθίου) ή μέρους (για τις παρωτίδες) των αδένων. Οι επεμβάσεις αυτές, ενώ είναι επιβεβλημένες για την αντιμετώπιση των όγκων των αδένων αυτών, θεωρούνται σήμερα υπερβολικές και δεν χρειάζεται, κατά κανόνα, να γίνονται για απλές λιθιάσεις ή στενώσεις που προκαλούν τα παραπάνω συμπτώματα.

Τι είναι η Σιαλενδοσκόπηση;

Είναι η μετά από μικρή διαστολή εισαγωγή μέσα από το φυσικό στόμιο του αδένα ενός μικρότατου (πάχους 1,3 mm) ειδικού ενδοσκοπίου που φέρει οπτικές ίνες, είναι συνδεδεμένο με κάμερα και επιτρέπει από την φυσική οδό προσέγγιση της παθολογίας μέχρι μεγάλο βάθος. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται ή επιβεβαιώνεται η διάγνωση του προβλήματος

(διαγνωστική σιαλενδοσκόπιση) και άμεσα εισάγεται ειδικό καλάθι (μπασκέτα) ή λαβίδα για την αφαίρεση του λίθου. Σε περιπτώσεις μεγαλύτερου λίθου είναι δυνατή η εισαγωγή ίνας Laser που επιτρέπει τη διάσπαση του λίθου σε μικρότερα τμήματα και την εξαγωγή του - Διαστοματική Σιαλενδοσκοπική Λιθοτριψία.

Τί σημαίνει για τον ασθενή;

Κατ’ αρχήν τη διάσωση του αδένα. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό γίνεται με τοπική αναισθησία χωρίς γενική αναισθησία, σε περιβάλλον χειρουργείου μίας ημέρας, χωρίς νοσηλεία με άμεση επιστροφή του ασθενούς στις δραστηριότητές του.Δεν υποβάλλεται σε μεγάλη χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης όλων ή μέρους των αδένων, επεμβάσεις που επιβάλλουν γενική αναισθησία, νοσηλεία στο νοσοκομείο και σημαντική νοσηρότητα από πιθανές επιπλοκές που ακόμα και σήμερα μπορεί να έχουν.

Σε ποιούς ασθενείς μπορεί να γίνει;

Σε όλους του ασθενείς, χωρίς περιορισμό ηλικίας, παιδιά και ενήλικες που έχουν τα παραπάνω προβλήματα.

Σε ποιούς ασθενείς δεν μπορεί να γίνει ή ποιοί είναι οι περιορισμοί;

Σε ασθενείς με πολύ μεγάλους λίθους, άνω των 12 χιλ., είναι πιθανό να μην είναι αποτελεσματική η μέθοδος. Ωστόσο, υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής συνδυασμένης μεθόδου κατά την οποία, αφού εντοπισθεί ο λίθος με το ενδοσκόπιο, ακολουθεί μικρή τομή μέσα στο στόμα ή εξωτερικά και αφαιρείται μόνο ο λίθος χωρίς να θυσιασθεί ο αδένας.

Σιαλενδοσκόπιση και Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, υπήρξαμε το πρώτο κέντρο στην Ελλάδα και από τα πρώτα στον κόσμο που εφαρμόσαμε τη μέθοδο από το 2005. Μέχρι τώρα δεκάδες ασθενείς έχουν υποβληθεί με μεγάλη επιτυχία στην επέμβαση από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο. Είμαστε ακόμα το μόνο κέντρο στην Ελλάδα που εφαρμόζει την Σιαλενδοσκοπική Λιθοτριψία με Laser και από τα λίγα σε όλη την Ευρώπη.Πρόσφατα, στο πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Σιαλενδοσκοπήσεων στη Γενεύη στο οποίο προσκληθήκαμε, παρουσιάσαμε την εμπειρία μας και ανταλάξαμε τις απόψεις με συνολικά 200 συναδέλφους που εφαρμόζουν τη μέθοδο σε συνολικά περίπου 400 κέντρα σε όλον τον κόσμο.

Ο Δρ. Αλέξανδρος Δελίδης είναι εκπρόσωπος, για την Ελλάδα, του European Sialendoscopy Training Center. u

εΙΚοΝΑ 1: εικόνα ςιαλογόνου αδένα από το ςιαλενδοσκόπιο

εΙΚοΝΑ 2: ενδοσκοπική εικόνα λίθου

εΙΚοΝΑ 3: Λίθος που αφαιρείται µε το ειδικό καλάθι

εΙΚοΝΑ 4: Λίθος που διασπάται από την ίνα Laser

εΙΚοΝΑ 5: Το ειδικό ςιαλενδοσκόπιο και ο λίθος που έχει αφαιρεθεί µέσω του συρµάτινου βρόγχου

Page 30: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

30 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (Σ.Μ.Ν.)

Από τον

Δρ. Νικόλαο Καλλιακμάνη,Καθηγητή Εσωτερικής Παθολογίας,

Συνεργάτη Ιατρικού Π. Φαλήρου

Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (Σ.Μ.Ν.) εμφανίζουν έξαρση τα τελευταία χρόνια. Στατιστικά στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Υγείας αναφέρουν ότι 100.000 την ημέρα προσβάλλονται από Σ.Μ.Ν. Ποσοστό 60% από τις παραπάνω λοιμώξεις αφορούν πληθυσμό ηλικίας κάτω των 25 ετών και από το ποσοστό αυτό το 30% προσβάλλει ηλικίες κάτω των 20 ετών. Η αναλογία στις ηλικίες 14-19 είναι 2:1 (γυναίκες/άνδρες) αυτή εξισώνεται στην ηλικία των 20 ετών. Το έτος 1996, 340.000.000 άνθρωποι, σε παγκόσμια κλίμακα, καταγράφονταν ως πάσχοντες από Σ.Μ.Ν. (σύφιλη, γονόρροια, χλαμύδια, τριχομονάδες).

Στα κορίτσια, τα συμπτώματα του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος (πόνοι, συχνουρία, τσουξίματα), οφείλονται συνήθως σε λοίμωξη: από χλαμύδια (10% - 20%), από γονόρροια (3% - 18%), από σύφιλη (0,3%), από τριχομονάδες (8% - 16%), από απλό έρπητα (2% - 12%). Τα ενήλικα αγόρια, χωρίς να έχουν συμπτώματα ουρηθρίτιδας, είχαν χλαμύδια (9% - 11%) και γονόρροια (2% - 3%).

Ιστορική αναδρομή

Πριν από την εξέλιξη της Ιατρικής Επιστήμης τα Σ.Μ.Ν., με κορυφαίο τη σύφιλη, εμφάνιζαν ενδημίες και πανδημίες και οι λαοί τα θεωρούσαν σαν «κατάρα θεών» καθώς, πριν από την εφαρμογή (κλινικής και θεραπευτικής) της σύγχρονης Ιατρικής, τα Σ.Μ.Ν. ήταν αθεράπευτα και η ιατρική συνδρομή αφορούσε, απλά, την ανακούφιση των συμπτωμάτων τους.Η ανακάλυψη, όμως, και θεραπευτική εφαρμογή των αντιβιοτικών άλλαξε την συνολική αυτή εικόνα. Έτσι, από τα έτη 1969 – 1970, τα Σ.Μ.Ν. παύουν να θεωρούνται δημόσια απειλή – δημόσιος κίνδυνος.Το έτος 1980, η πρόληψη και θεραπεία εφαρμόζεται και στους «ερωτικούς συντρόφους», των ασθενών που πάσχουν από Σ.Μ.Ν. Το AIDS εμφανίζεται το έτος 1969 από μετανάστες της Αϊτής στις Η.Π.Α.Από τα παραπάνω φαίνεται ότι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (Σ.Μ.Ν.) εξακολουθούν να αποτελούν παγκόσμιο πρόβλημα.Η έξαρση των νοσημάτων αυτών, τα τελευταία χρόνια, οφείλεται στην μετανάστευση αλλά και εξάπλωση και

Page 31: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 31

Άρθρα

έξαρση του AIDS, που πολύ συχνά συνυπάρχει με τις ασθένειες αυτές.

Υπάρχουν 20 ασθένειες που μεταδίδονται με το Sex, οι οποίες προκαλούνται από μικρόβια, ιούς, μύκητες, παράσιτα.

Πιο συχνά νοσήματα που μεταδίδονται από το σεξ και εμφανίζουν έξαρση σε όλες τις ηλικιακά σεξουαλικά ενεργείς ομάδες είναι: Μόλυνση από χλαμύδια – τριχομονάδες, Οξυτενή κονδυλώματα (μόλυνση από Hu-man Papilloma Virus (HPV), Μόλυνση από ιό HIV, Έρπητας των γεννητικών οργάνων, Σύφιλης, Γονόρροια, ηπατίτιδες Α και Β, Βακτηριακή κολπίτιδα, Ψείρες εφηβαίου, Ψώρα, Διάφορες μυκητιάσεις.Τα παραπάνω νοσήματα προκαλούν επιπλοκές στις νεαρές ηλικίες (γυναίκες – παιδιά) όπως: στειρότητα, φλεγμονές πυελικής ζώνης, έκτοπο κύηση, καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

ΜΟΛΥΝΣη ΑΠΟ ΤΡΙΧΟΜΟΝΑΔΕΣ (ΤΡΜ)

Οι Τριχομονάδες είναι από τις πιο συχνές, σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες.Προκαλείται από το παράσιτο Trichomo-nas Vaginalis. Πηγή μόλυνσης αποτελεί ο γυναικείος κόλπος και η ουρήθρα στους άνδρες.

Τρόποι μετάδοσης

Η μετάδοση γίνεται κατά τη σεξουαλική επαφή με άτομο ήδη μολυσμένο. Το παράσιτο δεν επιβιώνει στο στόμα ή στον πρωκτό. Άλλος τρόπος μετάδοσης των τριχομονάδων (όχι πολύ συχνός) είναι η επαφή των γεννητικών περιοχών με υγρά ή βρεγμένα αντικείμενα (πετσέτες, ρούχα, μαγιό, καθίσματα αποχωρητηρίου) που φέρουν τριχομονάδες. Τα παράσιτα επιβιώνουν 45΄ έξω από το ανθρώπινο σώμα.

Συμπτώματα

Οι πλειοψηφία των ανδρών που προσβάλλεται από ΤΡΜ δεν εμφανίζει συμπτώματα (κάποιες φορές παρουσιάζεται ερεθισμός, τσούξιμο τοπικά στο πέος, αίσθημα καύσου κατά τη διούρηση ή εκσπερμάτωση).

Οι γυναίκες έχουν συμπτώματα όπως εκκρίσεις αφρώδεις, κιτρινοπράσινες, ασπροπράσινες δύσοσμες, πολλές φορές μεγάλης ποσότητας, με ενοχλήσεις κατά την επιτέλεση της συνουσίας ή και της διούρησης (ερεθισμός, φαγούρα γεννητικών οργάνων), άλγη που σπάνια επεκτείνεται στην κάτω κοιλία).

Υπάρχουν 20 ασθένειες που μεταδίδονταιμε το Sex, οι οποίες προκαλούνται

από μικρόβια, ιούς, μύκητες, παράσιτα.

• Η μόλυνση με τριχομονάδες αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό του AIDS.

• Σαν κανόνας: άτομα που πάσχουν από νόσο που μεταδόθηκε με το sex πολύ συχνά έχουν και μία άλλη τέτοια νόσο.

• Ποσοστά 50% των γυναικών που πάσχουν από γονόρροια έχουν συγχρόνως μόλυνση με τριχομονάδες.

• Η μόλυνση με τριχομονάδες στις έγκυες γυναίκες, μπορεί να αποτελέσει αίτιο γέννησης ελλιποβαρούς βρέφους.

Διάγνωση

Γίνεται εύκολα με λήψη εκκριμάτων κόλπου – ουρήθρας στον άνδρα.

Θεραπεία

Χορηγείται φαρμακευτική αγωγή (Metronida-zole), ενώ σημειώνεται πως κατά την λήψη του φαρμάκου, γενικά κατά την διάρκεια της θεραπείας, απαγορεύεται η κατανάλωση αλκοόλης.

η μόλυνση με ΤΡΜ δεν προσφέρει μόνιμη ανοσία. Όταν διαγνωστεί η λοίμωξη με ΤΡΜ γίνεται παράλληλη θεραπεία στον ερωτικό σύντροφο του ή της ασθενούς.

ΟΥΡηΘΡΙΤΙΔΑ (ΟΡΘ)

Η ουρηθρίτιδα είναι φλεγμονή της ουρήθρας. Πολλές ασθένειες προκαλούν ΟΡΘ αλλά συνήθως η λέξη αναφέρεται στην ουρηθρίτιδα η οποία προκαλείται από

Page 32: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

32 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (Σ.Μ.Ν.)

τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ). Η ΟΡΘ, χωρίζεται έτσι σαν ΓΟΝΟΚΚΟΚΙΚΗΣ και ΜΗ ΓΟΝΟΚΟΚΚΙΚΗΣ αιτιολογίας.

η γονοκοκκική ουρηθρίτιδα (ΓΟ) προκαλείται από το μικρόβιο Neisseria gonorohoeae.

Η μη γονοκοκκική ουρηθρίτιδα (ΜΓΟ) προκαλείται από τα μικρόβια: Chlamydia Trachomatis (τα πιο συχνά), Ureaphasma ureatyticum, Mycoplasma hominis, Myco-plasma genitalium, Trichomonas vaginalis όπως και από τον ιό του απλού έρπητα.

Σπάνια άλλα αίτια ουρηθρίτιδας είναι: το Αφροδίσιο Λεμφοκοκκίωμα, η Σύφιλης, η Λοίμωξη από μυκοβακτηρίδια, τα Gram– μικρόβια, οι Στενώσεις ουρήθρας.

Η μετατραυματική ουρηθρίτιδα, επιπλέκει σε ποσοστό 2%-20% τους ασθενείς που είχαν ουροκαθετήρες. Η ουρηθρίτιδα αυτή προκαλείται 10 φορές περισσότερο με τους Latex ουροκαθετήρες σε σύγκριση με τους καθετήρες από σιλικόνη.Η ουρηθρίτιδα, μπορεί να συνυπάρχει με άλλες λοιμώξεις όπως επιδιδυμίτιδα, ορχίτιδα, προστατίτιδα, πρωκτίτιδα, αντιδραστική αρθρίτιδα, ιρίτιδα, πνευμονία, μέση ωτίτιδα και φλεγμονές του ουροποιητικού συστήματος.

Νοσηρότητα - ΘνησιμότηταΠοσοστό κυμαινόμενο από 10% - 40% των ασθενών με ουρηθρίτιδα εμφανίζει φλεγμονή έσω γεννητικών οργάνων, με επακόλουθο: στειρότητα, έκτοπο κύηση (από τις ουλές που δημιουργούνται στο φαλλοπιανό πόρο).Οι φλεγμονές και οι επιπλοκές αυτές συμβαίνουν και σε γυναίκες οι οποίες έχουν ΟΡΘ χωρίς συμπτωματολογία.

σπερματοκτόνο δράση, πρέπει να αποφεύγεται διότι προκαλεί από χημικό ερεθισμό ουρηθρίτιδα δηλαδή συμπτώματα που μιμούνται την μικροβιακή ουρηθρίτιδα.

Συμπτώματα

Ποσοστό 25% των ατόμων με μη γονοκοκκική ουρηθρίτιδα, δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Επίσης, ποσοστό 75% των

γυναικών με ΟΡΘ (που οφείλεται στο C. Trachomatis) δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα:

Τα συμπτώματα της ΟΡΘ εμφανίζονται από 4 ημέρες έως 2 εβδομάδες μετά από την γεννητική επαφή, και είναι:• Έκκριμα, από την ουρήθρα του

ασθενή με ΟΡΘ (κίτρινο, πράσινο, αιμοβαφές ανεξάρτητα από την σεξουαλική δραστηριότητα του πάσχοντος).

• Δυσουρικά ενοχλήματα, κυρίως κατά την πρωϊνή ούρηση του ατόμου που πάσχει από ΟΡΘ.

• Τα ενοχλήματα αυτά επιδεινώνονται χαρακτηριστικά μετά από κατανάλωση οινοπνεύματος.

• Συχνουρία και έπευξη προς ούρηση συνήθως απουσιάζουν. Η εμφάνιση τους σημαίνει προστατίτιδα ή κυστίτιδα.

Τα παιδιά τα οποία γεννιούνται από μητέρες που εμφανίζουν μόλυνση με Chlamydia μπορεί να εμφανίσουν επιπεφυκίτιδα, ιρίτιδα, μέση ωτίτιδα, πνευμονία, που είναι αποτέλεσμα μόλυνσης στον τοκετό.Κατά τον τοκετό σε γυναίκες με γνωστή λοίμωξη από Chlamydia, ο οποίος γίνεται με καισαρική τομή, επιβάλλεται η χορήγηση ειδικών οφθαλμικών σταγόνων (κατά της χλαμύδιας) στο νεογνό.

Η ουρηθρίτιδα στους άνδρες προκαλεί συμφύσεις και στενώσεις στην ουρήθρα ενώ προστατίτιδα, οξεία επιδιδυμίτιδα, σχηματισμό αποστημάτων, στειρότητα, ανωμαλίες στη σύσταση του σπέρματος, αντιδραστική αρθρίτιδα, είναι συχνά ευρήματα.

Αντιδραστική αρθρίτιδα:

αποτελεί επιπλοκή μη γονοκοκκιακή αρθρίτιδα με πρόσθια ραγοειδίτιδα και ανεύρεση HLA-B27.

• Η ουρηθρίτιδα γονοκοκκική ή μη εμφανίζεται συνήθως στις πτωχές υγειοοικονομικές τάξεις και έχει μικρή θνητότητα.

• Η ΟΡΘ προσβάλλει και τα δύο φύλα (άνδρες και γυναίκες). Πρέπει να σημειωθεί ότι μεγάλο ποσοστό των γυναικών (πάνω από 75%) είναι χωρίς συμπτώματα, ή εμφανίζεται σαν κυστίτιδα – κολπίτιδα – τραχηλίτιδα.

• Οι ομοφυλόφιλοι άνδρες εμφανίζουν μεγαλύτερη συχνότητα προσβολής από τους φυσιολογικούς άνδρες και γυναίκες.

• Η ουρηθρίτιδα εμφανίζεται σε κάθε ηλικία αλλά συνήθως προσβάλει ηλικίες 20-24 ετών.

• Ο αριθμός των σεξουαλικών συντρόφων, η ομοφυλοφιλία, η προηγούμενη λοίμωξη με ΣΜ, συμβάλλει στην εμφάνιση ΟΡΘ.

Στη διάγνωση της ουρηθρίτιδας σημαντικό ρόλο παίζει και η λεπτομερής λήψη ιστορικού (οικογενειακού και ατομικού) του αρρώστου. Με τον τρόπο αυτό, αποκλείονται πολλά νοσήματα που προκαλούν ή συνοδεύονται από ουρηθρίτιδα, ενώ αν το άτομο με ουρηθρίτιδα έχει σεξουαλικές ιδιαιτερότητες (π.χ. ομοφυλοφιλία) πρέπει να αντιμετωπίζεται με την πρέπουσα κατανόηση και επαγγελματική ευγένεια από το γιατρό.Η χρήση προφυλακτικών μειώνει τον κίνδυνο της ουρηθρίτιδας που οφείλεται στα ΣΜΝ.Η χρήση τοπικών αλοιφών που ασκούν

Υπάρχουν Προφυλακτικά για τις γυναίκες;

Υπάρχουν με ειδικό σχεδιασμό και μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας. Το προφυλακτικό αυτό με μήκος 14 εκατοστών, έχει την μορφή κυλινδρικής θήκης, εφαρμόζει στον κόλπο και καλύπτεται από λιπαντική ουσία. Η τοποθέτηση του προφυλακτικού αυτού στον κόλπο, γίνεται μετά την αφαίρεση ενός μαλακού δακτυλίου που αφαιρείται πριν την τοποθέτησή του. Στο εξωτερικό μέρος του προφυλακτικού βρίσκεται ένας μεγάλος εύκαμπτος δακτύλιος, ο οποίος καλύπτει το άνοιγμα του κόλπου και το αιδοίο. Η κατασκευή αυτή προσθέτει περισσότερη ασφάλεια.

Πλεονεκτήματα γυναικείου Προφυλακτικού

• Αντισυλληπτική μέθοδος, η οποία βρίσκεται υπό πλήρη έλεγχο κάθε γυναίκας.

• Μπορεί να τοποθετηθεί εύκολα στον κόλπο 8 ώρες πριν από τη σεξουαλική επαφή.

• Είναι μαλακό, εύκαμπτο. Έτσι δεν προκαλεί πόνο κατά την εισαγωγή, εξαγωγή του από τον κόλπο.

• Η κατασκευή του είναι από πολυουρεθάνη και όχι από λάτεξ. Η πολυουρεθάνη αποτελεί καλό αγωγό της θερμότητας και προσφέρεται μεγαλύτερη ευχαρίστηση έτσι κατά τη συνουσία.

• Η κατασκευή του είναι σωστή και ανθεκτική, δεν έχει καμία μυρωδιά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί με οποιαδήποτε λιπαντική κρέμα.

• Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και κατά την διάρκεια της εμμήνου ρύσεως.

• Η χρήση του γυναικείου προφυλακτικού δεν χρειάζεται πλήρη στύση από πλευράς άνδρα για την εφαρμογή και χρησιμοποίηση του (αντίθετα με το ανδρικό προφυλακτικό).

Υπάρχουν Προφυλακτικά για τις γυναίκες;

Υπάρχουν με ειδικό σχεδιασμό και μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας. Το προφυλακτικό αυτό με μήκος 14 εκατοστών, έχει την μορφή κυλινδρικής θήκης, εφαρμόζει στον κόλπο και καλύπτεται από λιπαντική ουσία. Η τοποθέτηση του προφυλακτικού αυτού στον κόλπο, γίνεται μετά την αφαίρεση ενός μαλακού δακτυλίου που αφαιρείται πριν την τοποθέτησή του. Στο εξωτερικό μέρος του προφυλακτικού βρίσκεται ένας μεγάλος εύκαμπτος δακτύλιος, ο οποίος καλύπτει το άνοιγμα του κόλπου και το αιδοίο. Η κατασκευή αυτή προσθέτει περισσότερη ασφάλεια.

Πλεονεκτήματα γυναικείου Προφυλακτικού

• Αντισυλληπτική μέθοδος, η οποία βρίσκεται υπό πλήρη έλεγχο κάθε γυναίκας.

• Μπορεί να τοποθετηθεί εύκολα στον κόλπο 8 ώρες πριν από τη σεξουαλική επαφή.

• Είναι μαλακό, εύκαμπτο. Έτσι δεν προκαλεί πόνο κατά την εισαγωγή, εξαγωγή του από τον κόλπο.

• Η κατασκευή του είναι από πολυουρεθάνη και όχι από λάτεξ. Η πολυουρεθάνη αποτελεί καλό αγωγό της θερμότητας και προσφέρεται μεγαλύτερη ευχαρίστηση έτσι κατά τη συνουσία.

• Η κατασκευή του είναι σωστή και ανθεκτική, δεν έχει καμία μυρωδιά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί με οποιαδήποτε λιπαντική κρέμα.

• Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και κατά την διάρκεια της εμμήνου ρύσεως.

• Η χρήση του γυναικείου προφυλακτικού δεν χρειάζεται πλήρη στύση από πλευράς άνδρα για την εφαρμογή και χρησιμοποίηση του (αντίθετα με το ανδρικό προφυλακτικό).

Page 33: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 33

Άρθρα

• Κνησμός στην περιοχή ουρήθρας εκδηλώνεται μεταξύ της ουρήσεων ή ακόμα αίσθημα καύσου, τοπικός πόνος.

• Διάχυτα άλγη στην περιοχή των όρχεων υπάρχει μερικές φορές στην ΟΡΘ ενώ πόνος στην περιοχή των όρχεων, σημαίνει φλεγμονή επιδιδυμίδας, ορχίτιδας.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι η επιδείνωση των παραπάνω συμπτωμάτων κατά την διάρκεια της εμμήνου ρήσεως, στις γυναίκες που πάσχουν από ουρηθρίτιδα.Συστηματικές εκδηλώσεις δεν προκαλεί η ουρηθρίτιδα (ρίγη, πυρετός, ναυτία, ιδρώτες, εκτός αν εξελιχθεί σε πυελονεφρίτιδα – προστατίτιδα – επιδιδυμίτιδα – αρχίτιδα – πνευμονία).

Φυσική εξέταση του ασθενή με ουρηθρίτιδα: Ψηλάφηση προστάτου, επισκόπηση περιοχής πρωκτού, Εξέταση όρχεων, Λήψη εκκρίματος από την ουρήθρα, Ψηλάφηση – αναζήτηση μικροβουβωνικής λεμφαδενοπάθειας. Η λήψη καλλιέργειας ούρων, η οποία αποτελεί βασικό κριτήριο για τη διάγνωση της ουρηθρίτιδας, πρέπει να γίνεται 2 ώρες πριν την ούρηση του ατόμου.Η διάγνωση της ουρηθρίτιδας, περιλαμβάνει: Βλεννοπυώδης, πυώδης έκκριση ουρήθρας, Κατά την εξέταση του επιχρίσματος από την ουρήθρα ανεύρεση τουλάχιστον 5 λευκοκυττάρων κατά οπτικό πεδίο στο μικροσκόπιο, Θετικότητα τους dipstick test ή 10 λευκοκύτταρα κατά οπτικό πεδίο (εξέταση στην πρώτη ούρηση). Όλοι οι ασθενείς, στους οποίους διαγνώσκεται ουρηθρίτιδα,

πρέπει να εξετάζονται για Neisseria gonorohoeae και C. Trachomatis.Για την διάγνωση της ουρηθρίτιδας, γίνονται: Χρώση κατά Gram, Καλλιέργεια ουρηθρικού εκκρίματος για N. Gono-rohoeae, C. Trachomatis, Καλλιέργεια ούρων, Εξέταση για HIV και σύφιλη, Χρήση τη αντίδρασης (Polymerase chain reaction) για τιτλοποίηση του μικροβίου.

Πρόληψη των Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων

Για την πρόληψη των Σ.Μ.Ν. απαιτείται γνώση ορισμένων στοιχείων αλλά και η λήψη των ακόλουθων μέτρων: απαραίτητη χρήση προφυλακτικού (σήμερα υπάρχουν προφυλακτικά και για γυναίκες), αλλά και αποφυγή του ευκαιριακού sex, των πολλών ερωτικών συντρόφων, της κατάχρησης αλκοόλης και της χρήσης ναρκωτικών ουσιών.

Οι νόσοι που μεταδίδονται από το στοματικό sex, είναι: Επιχείλιος έρπης – στοματικός έρπης, Έρπης γεννητικών οργάνων, Γονόρροια, Χλαμύδια, AIDS, Σύφιλη, Ηπατίτιδες.Οι συμβουλές ακόμα και αν γίνονται ενοχλητικές πρέπει να δίδονται σε όλους και ειδικά στα παιδιά της εφηβικής ηλικίας, κυρίως όταν σχεδιάζουν τις καλοκαιρινές διακοπές τους, όπου οι συμπεριφορές γίνονται πιο χαλαρές και οι κίνδυνοι μεγεθύνονται.

η ΠΡΟΛηΨη ΤΩΝ ΝΟΣηΜΑΤΩΝ ΑΥΤΩΝ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤηΤη (Στην Ιατρική η πρόληψη ενός νοσήματος είναι καλύτερη από την θεραπείας του). u

• Μετά την εκσπερμάτωση ο άνδρας δεν χρειάζεται να αποτραβηχτεί αμέσως.

• Η κατασκευή του γυναικείου Προφυλακτικού προσφέρει προστασία στον κόλπο και αιδοίο, προστατεύοντας έτσι αποτελεσματικά από μολυσματικές ασθένειες που μεταδίδονται με το sex.

Τα μειονεκτήματα που εμφανίζει το γυναικείο προφυλακτικό, είναι τα εξής:

• Η εφαρμογή του στον κόλπο είναι χαλαρή.

• Κατά την διάρκεια της συνουσίας κάνει θορύβους (σαν τριξίματα) γεγονός που δεν «βοηθάει» τη σεξουαλική διάθεση και διέγερση!!!

• Υπάρχει πιθανότητα με την επιτέλεση των παλίνδρομων κινήσεων της συνουσίας να ενσφηνωθεί στον κόλπο.

• Υπάρχει πιθανότητα εισαγωγής του πέους δίπλα από το Προφυλακτικό, οπότε αυτό ισοδυναμεί με παράκαμψη του προφυλακτικού.

Το γυναικείο προφυλακτικό θεωρείται πιο αποτελεσματικό σε σύγκριση με το διάφραγμα και το τραχηλικό κάλυμμα. Είναι μίας χρήσης και η επαναχρησιμοποίησή του αυξάνει τον κίνδυνο σύλληψης.

Η ορθή χρήση του προφυλακτικού χρειάζεται εξάσκηση και συνεργασία άνδρα και γυναίκας.Οι άνδρες προτιμούν να χρησιμοποιείται από τις γυναίκες το γυναικείο προφυλακτικό κατά τη συνουσία. Κύριος λόγος είναι ότι δεν εφαρμόζει σφικτά γύρω από το πέος, όπως το ανδρικό προφυλακτικό, και έτσι αισθάνονται πιο ελεύθεροι και περισσότερο σεξουαλικώς ικανοποιημένοι.

η ΧΡηΣη ΤΟΥ ΠΡΟΦΥΛΑΚΤΙΚΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕΣΟ Μη ΠΡΟΣΒΟΛηΣ ΑΠΟ Σ.Μ.Ν. ΑΛΛΑ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΙ ΚΑΙ ΑΝΕΠΙΘΥΜηΤΕΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΕΣ.

• Μετά την εκσπερμάτωση ο άνδρας δεν χρειάζεται να αποτραβηχτεί αμέσως.

• Η κατασκευή του γυναικείου Προφυλακτικού προσφέρει προστασία στον κόλπο και αιδοίο, προστατεύοντας έτσι αποτελεσματικά από μολυσματικές ασθένειες που μεταδίδονται με το sex.

Τα μειονεκτήματα που εμφανίζει το γυναικείο προφυλακτικό, είναι τα εξής:

• Η εφαρμογή του στον κόλπο είναι χαλαρή.

• Κατά την διάρκεια της συνουσίας κάνει θορύβους (σαν τριξίματα) γεγονός που δεν «βοηθάει» τη σεξουαλική διάθεση και διέγερση!!!

• Υπάρχει πιθανότητα με την επιτέλεση των παλίνδρομων κινήσεων της συνουσίας να ενσφηνωθεί στον κόλπο.

• Υπάρχει πιθανότητα εισαγωγής του πέους δίπλα από το Προφυλακτικό, οπότε αυτό ισοδυναμεί με παράκαμψη του προφυλακτικού.

Το γυναικείο προφυλακτικό θεωρείται πιο αποτελεσματικό σε σύγκριση με το διάφραγμα και το τραχηλικό κάλυμμα. Είναι μίας χρήσης και η επαναχρησιμοποίησή του αυξάνει τον κίνδυνο σύλληψης.

Η ορθή χρήση του προφυλακτικού χρειάζεται εξάσκηση και συνεργασία άνδρα και γυναίκας.Οι άνδρες προτιμούν να χρησιμοποιείται από τις γυναίκες το γυναικείο προφυλακτικό κατά τη συνουσία. Κύριος λόγος είναι ότι δεν εφαρμόζει σφικτά γύρω από το πέος, όπως το ανδρικό προφυλακτικό, και έτσι αισθάνονται πιο ελεύθεροι και περισσότερο σεξουαλικώς ικανοποιημένοι.

η ΧΡηΣη ΤΟΥ ΠΡΟΦΥΛΑΚΤΙΚΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕΣΟ Μη ΠΡΟΣΒΟΛηΣ ΑΠΟ Σ.Μ.Ν. ΑΛΛΑ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΙ ΚΑΙ ΑΝΕΠΙΘΥΜηΤΕΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΕΣ.

Page 34: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

34 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Κάπνισμα: Ανάγκη για αποδέσμευση

Από τον

Δρ. Δημήτρη Χωριανόπουλο,

Πνευμονολόγο, Φυματιολόγο,

Διδάκτορα Παν/μίου Αθηνών,

Συνεργάτη Ιατρικού Π. Φαλήρου

Το κάπνισμα αποτελεί την πιο διαδεδομένη νοσηρή συνήθεια στον κόσμο και την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως, που μπορεί να προληφθεί ή να αναστραφεί. Κατέχει δηλαδή υψηλότερη θέση, όσον αφορά στη συχνότητα, συγκριτικά με άλλα παρόμοια αίτια όπως είναι η παχυσαρκία και ο χρόνιος αλκοολισμός. Το κάπνισμα από μόνο του είναι δυνατό να προκαλέσει περισσότερους θανάτους απ’ ότι το σύνολο των παρακάτω: AIDS, κατάχρηση αλκοόλ, οδικά ατυχήματα, χρήση παράνομων ουσιών, αυτοκτονίες.Συντελεί σε σημαντικό βαθμό στην εμφάνιση νόσων του αναπνευστικού συστήματος. Αποτελεί τον κύριο ένοχο για την ανάπτυξη της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) -δηλ. της χρόνιας βρογχίτιδας και του πνευμονικού εμφυσήματος- και του καρκίνου του πνεύμονος, αφού το 90% περίπου των περιπτώσεων αυτού, οφείλονται στο καπνό του τσιγάρου. Επιπλέον, το κάπνισμα δυσκολεύει πολύ τη θεραπεία και τον έλεγχο του άσθματος κάνοντάς το συχνά ανθεκτικό, ακόμα και στην κορτιζόνη. Δεν περιορίζονται όμως στο αναπνευστικό οι βλάβες εξαιτίας του τσιγάρου. Το κάπνισμα αποτελεί κύριο παράγοντα εμφάνισης ή/και επιδείνωσης της

Υπερλιπιδαιμίας και της Στεφανιαίας νόσου ή επίσης του πρόωρου ερχομού των επιπλοκών του - oι καπνιστές έχουν διπλάσιες πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακού επεισοδίου. Παράλληλα, αυξάνει την επίπτωση πολλών μορφών καρκίνου διαφόρων οργάνων που προσβάλλονται από τη δράση του καπνού ή των προϊόντων καύσης του τσιγάρου (για παράδειγμα του στομάχου ή της ουροδόχου κύστης, αφού οι καρκινογόνες αυτές ουσίες καταπίνονται, φτάνουν στο στομάχι και από εκεί απορροφώνται στο αίμα μας ταξιδεύοντας έτσι σε όλο το σώμα). Επιπλέον, το κάπνισμα συμβάλλει στην πρόωρη γήρανση όλων των κυττάρων και συστημάτων του οργανισμού μας.

Τι λένε όμως οι αριθμοί και πόσο δυνατά μας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου;• η Ελλάδα κατέχει θλιβερή πρωτιά μεταξύ

των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη Βουλγαρία και την Ουγγαρία να την ακολουθούν. Περίπου το 40% των Ελλήνων, ηλικίας άνω των 15 ετών, καπνίζει, ενώ κάθε χρόνο πεθαίνουν στην Ελλάδα 24.000 άνθρωποι από ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα.

Page 35: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 35

Άρθρα

• Το 13% των Ελλήνων εφήβων είναι τακτικοί καπνιστές.

• Ένας στους δύο εφήβους που ξεκινά και συνεχίζει το κάπνισμα θα πεθάνει εξαιτίας του, χάνοντας 10-25 χρόνια από τη ζωή του.

• Ο κίνδυνος για καρκίνο του πνεύμονα είναι 11 φορές μεγαλύτερος στους καπνιστές. Περίπου ένας στους 10 καπνιστές θα προσβληθεί από καρκίνο του πνεύμονα, μορφή καρκίνου με πολύ κακή συνήθως έκβαση και πολύ λίγες θεραπευτικές κατακτήσεις από πλευράς της ιατρικής τα τελευταία 20-30 χρόνια, αντίθετα με ότι συμβαίνει με κακοήθη νοσήματα που προσβάλλουν τα περισσότερα άλλα ανθρώπινα όργανα.

• Περίπου 2 στους 10 καπνιστές προσβάλλονται από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια.

Στις ανεπτυγμένες χώρες φαίνεται πως ελαττώνονται τα τελευταία χρόνια τα ποσοστά των καπνιστών, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στις αναπτυσσόμενες χώρες. Εν τούτοις, προβλέπεται πως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια – η λεγόμενη νόσος των καπνιστών - θα αποτελεί το 2020 την 3η πιο συχνή αιτία θανάτου.Πρέπει να σημειωθεί, στο σημείο αυτό, πως η συγκεκριμένη νόσος κατείχε παγκοσμίως την 6η θέση στη λίστα των ασθενειών – αιτιών θανάτου το 1990. Είναι η μοναδική ασθένεια που κερδίζει προβάδισμα και προκαλεί περισσότερους θανάτους όσο περνούν τα χρόνια, παρά την πρόοδο στην αντιμετώπιση της. Και το χειρότερο είναι πως είναι ύπουλη νόσος αφού δεν προκαλεί συμπτώματα, παρά μόνο σε προχωρημένα στάδια οπότε και τα περιθώρια θεραπευτικής παρέμβασης είναι πια περιορισμένα.Τα συχνότερα συμπτώματα είναι δύσπνοια

στην άσκηση (άνοδο κλίμακας-σκάλας, χορό κλπ) και βήχας με αυξημένη απόχρεμψη- φλέγματα. Η σταδιακή εμφάνισή τους δεν χαίρει της δέουσας προσοχής και αξιολόγησης από τον ασθενή, ο οποίος συχνά τα αποδίδει στην «ηλικία», στην «αύξηση βάρους» ή στο «τσιγάρο» σε κάτι δηλαδή φαινομενικά αναμενόμενο και μη ανησυχητικό και συμβιβάζεται ανυποψίαστος με αυτά.Χαρακτηριστική είναι η δήλωση πολλών ασθενών «Δεν έχω τίποτα σοβαρό, ε, το γνωστό τσιγαρόβηχα μόνο…». Ο τσιγαρόβηχας όμως είναι σύμπτωμα νόσου, είναι δηλαδή σημάδι της βλάβης που έχει επιφέρει το κάπνισμα, γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά σπάνιος σε νεαρή ηλικία που οι βλάβες του καπνίσματος δεν έχουν ακόμα εγκατασταθεί. Σε αυτό το πλαίσιο ακριβώς, γίνεται απαραίτητος ο τακτικός ιατρικός έλεγχος και η εξέταση της λειτουργικότητας του αναπνευστικού, ιδιαίτερα στους καπνιστές και τα άτομα με πνευμονική δυσλειτουργία. Ο λειτουργικός έλεγχος της αναπνοής λοιπόν γίνεται στον πνευμονολόγο, κυρίως με τη ΣΠΙΡΟΜΕΤΡηΣη, μία εξέταση σχετικά

απλή, σύντομη και μη επεμβατική -δεν απαιτεί αιμοληψία. Μόνο η σπιρομέτρηση είναι ικανή να αναδείξει πρώιμα σε σχέση με τα συμπτώματα την απόφραξη των βρόγχων και την προβληματική εν γένει λειτουργία του

αναπνευστικού συστήματος και γι’ αυτό αποτελεί την αναγκαία και ικανή εξέταση για την διάγνωση της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας, αλλά και για την παρακολούθησή της, σύμφωνα με τις οδηγίες και της Ευρωπαϊκής Αναπνευστικής Εταιρίας.

Ένα άλλο ανησυχητικό στοιχείο των τελευταίων δεκαετιών είναι η αύξηση του ποσοστού των γυναικών που

καπνίζουν, με αποτέλεσμα να προσβάλλονται πολύ πιο συχνά, σε σχέση με το παρελθόν, από τον καρκίνο του πνεύμονα και σε ποσοστά που πλησιάζουν αυτά των ανδρών, άλλοτε κατόχων τα μακρινά πρωτεία. Επιπρόσθετα, οι καπνίστριες έχουν αυξημένο κίνδυνο καθυστερημένης σύλληψης ή στειρότητας, ενώ το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της κύησης αυξάνει τον κίνδυνο περιγεννητικών επιπλοκών και μειωμένης ενδομήτριας ανάπτυξης του εμβρύου, τη συχνότητα κρουσμάτων επιληψίας και την πιθανότητα εμφάνισης πνευματικής καθυστέρησης καθώς επίσης και το συνολικό κίνδυνο αυτόματης αποβολής του εμβρύου. Ακόμα και όταν ένα μωρό γεννηθεί υγιές, έχοντας αποκτήσει το σωστό – αναμενόμενο βάρος, απειλείται από πολλούς άλλους κινδύνους όπως το σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου και οι ασθματικές διαταραχές, ενώ αυξημένες είναι

Tο κάπνισμα συμβάλλει στην πρόωρη γήρανση όλων των κυττάρων και συστημάτων του

οργανισμού μας.

Page 36: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

36 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

σημειωθεί επιπλέον πως όταν αυτή επέλθει με την πάροδο των χρόνων, είναι πια ουσιαστικά μη αναστρέψιμη και αυξάνει δραματικά το ρυθμό ελάττωσης της αναπνευστικής λειτουργίας (η οποία ούτως ή άλλως φθίνει με αργό ρυθμό με την ηλικία) αποφράσσοντας σταδιακά τους βρόγχους και μειώνοντας σοβαρά τη ροή του αέρα μέσα σε αυτούς.Δεν υπάρχει λοιπόν θεραπεία; θα αναρωτηθεί κανείς… Υπάρχουν διαφορετικές

θεραπευτικές παρεμβάσεις που σκοπό έχουν την βελτίωση των συμπτωμάτων και της φυσικής κατάστασης του ασθενή, τη σταθεροποίηση ή/και βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας, την αναχαίτιση του ρυθμού απώλειας της πνευμονικής λειτουργίας. Στα θεραπευτικά μέτρα περιλαμβάνονται τα βρογχοδιασταλτικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα, οι εμβολιασμοί για τον ιό της γρίπης και τον πνευμονιόκοκκο, η φυσική άσκηση και πνευμονική αποκατάσταση, η οξυγονοθεραπεία κλπ. Η φαρμακευτική αγωγή στοχεύει στις μέρες μας στην καθυστέρηση αυτής της απώλειας της πνευμονικής λειτουργίας, στη βελτίωση της καθημερινής δραστηριότητας και της αντοχής του ασθενή, στην πρόληψη των παροξύνσεων της νόσου οι οποίες επηρεάζουν αρνητικά και τη φυσική ιστορία της και πιθανώς στην αποφυγή του πρόωρου θανάτου. Τα φάρμακα που χρειάζονται είναι, στην πλειοψηφία τους, εισπνεόμενα, μπορούν πολλές φορές να χορηγηθούν σε απλά δοσολογικά σχήματα (μία μόνο φορά την ημέρα) και πρέπει να

και οι πιθανότητες να υιοθετήσει αυτή τη βλαβερή συνήθεια στη μετέπειτα ζωή του. Τα «ελαφριά – light» τσιγάρα βρίσκονται και αυτά πιο κοντά σε ένα μύθο παρά στην πραγματικότητα. Επινοήθηκαν πριν χρόνια από τις καπνοβιομηχανίες αυξάνοντας το κοινό στο οποίο απευθύνονταν τα προϊόντα τους μα δεν είναι λιγότερο ένοχα, αφού περιέχουν εξίσου πολλές βλαβερές ουσίες. Επιπλέον, οι περισσότεροι καπνιστές ρουφούν ασυναίσθητα τον καπνό του ελαφρού τσιγάρου πιο δυνατά και κατά συνέπεια πιο βαθιά, για να λάβουν σε ικανοποιητικό βαθμό την αίσθηση και γεύση του, με αποτέλεσμα να έχουν αυξηθεί σημαντικά τύποι καρκίνου του πνεύμονος που εντοπίζονται σε πιο περιφερικούς βρόγχους όπου φτάνει ακριβώς ο καπνός. Γι’ αυτό και απαγορεύτηκε τελικά στις βιομηχανίες καπνού να αναγράφουν στα πακέτα την λέξη light, αφού όπως είδαμε είναι παραπλανητική.Διόλου ανάξιες λόγου δεν είναι οι επιπτώσεις και του παθητικού καπνίσματος. Σε αυτή την περίπτωση η έκθεση στον καπνό του τσιγάρου είναι άμεση, χωρίς μάλιστα την παρεμβολή του φίλτρου και έμμεση, στον καπνό που εκπνέει ο καπνιστής. Ακόμα και πολύ μικρή τακτική έκθεση μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην καρδιακή λειτουργία. Το παθητικό κάπνισμα σκοτώνει 80.000 ανθρώπους κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν πρόκειται λοιπόν απλά για μια τακτική έλλειψης σεβασμού προς τους παρευρισκόμενους αλλά για πρόκληση βλάβης, ιδιαίτερα προς τα πιο ευπαθή παιδιά.Επιστρέφοντας στη συχνότερα προκαλούμενη από το κάπνισμα νόσο, τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, αξίζει να

δίδονται μετά από εκτίμηση του ασθενή από ειδικό Πνευμονολόγο, ο οποίος διενεργεί τη σπιρομέτρηση και επιλέγει ανάλογα με το στάδιο βαρύτητας της ΧΑΠ και δευτερευόντως βάσει άλλων εξατομικευμένων παραμέτρων του ασθενή. Βέβαια, πρέπει να ακολουθεί παρακολούθηση ανά 3μηνο περίπου και επαναξιολόγηση και πιθανώς νέα ρύθμιση της αγωγής, αναλόγως των ευρημάτων.Εξαιρετικά σημαντικά είναι τα οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος που παραμένει η σημαντικότερη, θεραπευτικά, παρέμβαση. Αυτή και μόνο παρατείνει την επιβίωση σημαντικά, ενώ το να διακόψει το κάπνισμα ο ασθενής αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη θετική επίδραση των φαρμάκων. Είναι ευεργετική λοιπόν η διακοπή του καπνίσματος, όποια στιγμή και αν επιτευχθεί, ακόμα και μετά από πολλά χρόνια από την έναρξή του και ανεξαρτήτως της βλάβης που έχει ήδη επέλθει.

Πόσοι όμως από τους καπνιστές τελικά τα καταφέρνουν και για πόσο καιρό;Ο καπνιστής θα πρέπει καταρχήν να ενημερωθεί

για την έκταση και τη βαρύτητα των πιθανών συνεπειών της συνήθειάς του και να αποκτήσει έτσι μια σταδιακά πιο υπεύθυνη θέση απέναντι σ’ αυτή. Η διακοπή του καπνίσματος είναι συχνά πιο εύκολη απ’ όσο νομίζουμε, όμως λίγοι (περίπου 5 στους 100) είναι όντως εκείνοι που τα καταφέρνουν μόνοι τους. Η νικοτίνη προκαλεί εξάρτηση. Είναι πολύ πιο εθιστική ουσία από την κοκαΐνη και το αλκοόλ! Η διακοπή του καπνίσματος συχνά επιφέρει αίσθημα άγχους, διέγερση και δυσκολία στην συγκέντρωση, ενοχλήσεις οι οποίες εμφανίζονται σχεδόν άμεσα, μεγιστοποιούνται σε μία εβδομάδα και μετά υποχωρούν σταδιακά. Σε πολλές περιπτώσεις παρατηρείται, επίσης, αύξηση της όρεξης και του σωματικού βάρους κατά 2-3 κιλά τις πρώτες εβδομάδες. Σε αυτά τα διαστήματα ο (πρώην) καπνιστής, αφού έχει πρώτα ενημερωθεί και προετοιμαστεί, θα πρέπει να επιδείξει αυτοκυριαρχία. Σημαντική, όμως, είναι και η βοήθεια και υποστήριξη των οικείων του και των φίλων του που θα πρέπει βέβαια να μην καπνίζουν δίπλα του. Χρειάζεται, επίσης, την καθοδήγηση από τον

Mεγάλες οι επιπτώσεις και του παθητικού καπνίσματος, όπου η έκθεση στον καπνό του

τσιγάρου είναι άμεση, χωρίς μάλιστα τηνπαρεμβολή του φίλτρου, και έμμεση,στον καπνό που εκπνέει ο καπνιστής.

Κάπνισμα: Ανάγκη για αποδέσμευση

Page 37: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 37

Άρθρα

πνευμονολόγο του ο οποίος, ανάλογα με το ιστορικό, τα πιθανά υπάρχοντα νοσήματα, αλλά και την προσωπικότητα του ασθενούς, θα τον βοηθήσει με τον κατάλληλο τρόπο ώστε να επιτύχει τη διακοπή του καπνίσματος οριστικά.Στην προσπάθεια της απομάκρυνσης από τη συνήθεια, φαίνεται αρκετά υποσχόμενη μέθοδος, η καθημερινή χρονική καθυστέρηση καπνίσματος του πρώτου τσιγάρου το πρωί. Δηλαδή, το πρώτο τσιγάρο να γίνεται κάθε μέρα λίγο πιο αργά.Τα θετικά αποτελέσματα της διακοπής παρατηρούνται σύντομα και διαρκούν. Ενδεικτικά αναφέρεται πως μετά το πρώτο24/ωρο βελτιώνεται η γεύση και η όσφρηση. Δύο μήνες αργότερα κι ενώ έχουν παρέλθει τα συμπτώματα στέρησης μειώνεται ο βήχας, η συχνότητα λοιμώξεων και βελτιώνεται η φυσική κατάσταση, ενώ κάποια χρόνια μετά μειώνεται σημαντικά ο καρδιαγγειακός κίνδυνος και ο κίνδυνος για ανάπτυξη βρογχογενούς καρκίνου. Έχει παρατηρηθεί όμως ότι η επιθυμία για κάπνισμα μπορεί να διατηρηθεί για πολλά χρόνια! Σε αυτόν τον εθισμό οφείλεται κυρίως η αποτυχία οριστικής διακοπής. Γι’ αυτούς τους λόγους η πρόληψη, η αποφυγή έναρξης καπνίσματος στους νέους, είναι εξαιρετικής σημασίας.Η απόφαση λοιπόν του καπνιστή πρέπει να είναι σταθερή και να ενισχύεται από το οικογενειακό και το φιλικό περιβάλλον, ώστε να μεταφραστεί σύντομα σε αποτέλεσμα. Αν αυτό καθυστερεί ή δεν επιτευχθεί θα πρέπει να καταφύγουμε στη βοήθεια του ιατρού πνευμονολόγου και του ιατρείου διακοπής καπνίσματος.Σημειώνεται πως μεγάλες διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι οι μεμονωμένες προσπάθειες διακοπής καπνίσματος έχουν ποσοστά επιτυχίας περίπου 5%, ενώ με την κατάλληλη ιατρική και φαρμακολογική βοήθεια τα ποσοστά επιτυχίας φτάνουν το 45%!Στο πλαίσιο αυτό δρούν υποστηρικτικά φαρμακευτικές ουσίες που χωρίζονται κυρίως σε δύο κατηγορίες:1) Υποκατάστατα της νικοτίνης, με μορφή τσίχλας, αυτοκόλλητου επιθέματος, ρινικού spray κ.λπ. με ποσοστά επιτυχίας διακοπής έως 10%.2) Μη νικοτινικά φάρμακα Τα κυριότερα εξ αυτών είναι η υδροχλωρική βουπροπιόνη και η νεότερη και πιο αποτελεσματική βαρενικλίνη, τα οποία χρησιμοποιούνταν παλιά ως αντικαταθλιπτικά φάρμακα και δεν παρουσιάζουν γενικά σοβαρές παρενέργειες. Τα

σκευάσματα αυτά μπορούν να δοθούν μόνα τους ή σε συνδυασμό. Η δε δοσολογία τους και η διάρκεια της θεραπείας πρέπει να εξατομικεύεται σύμφωνα με τις οδηγίες του Πνευμονολόγου και εξαρτάται από το βαθμό εξάρτησης του καπνιστού και τα πιθανά συνοδά νοσήματά του.Η διεθνώς χρησιμοποιούμενη ουσία βαρενικλίνη δίδεται καθημερινά, για ένα χρονικό διάστημα τριών τουλάχιστον μηνών, σε σταδιακά αυξανόμενη δόση την 1η εβδομάδα και με συνοδή λήψη αρκετής ποσότητας νερού. Αυτό, για να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα εμφάνισης της πιο συχνής παρενέργειας του φαρμάκου, που είναι η ναυτία και που απαντάται τις πρώτες συνήθως μέρες της θεραπείας στο 25% περίπου των ασθενών. Το φάρμακο αυτό λειτουργεί ως μερικός αγωνιστής των α4β2 νικοτινικών υποδοχέων της ακετυλχολίνης (ανταγωνίζεται δηλαδή τη νικοτίνη, που εισέρχεται στο αίμα μας με το κάπνισμα και ταξιδεύει σε λίγα μόνο λεπτά στον εγκέφαλο, δεσμεύοντας τις ίδιες θέσεις-υποδοχείς). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αφενός μεν να μην μένουν κενοί οι υποδοχείς νικοτίνης και έτσι να μην επιζητούμε εναγωνίως το τσιγάρο όταν έχουμε ώρα να καπνίσουμε, αφετέρου δε όταν το καπνίσουμε να μην το απολαμβάνουμε τόσο, αφού η νικοτίνη δεν βρίσκει πια διαθέσιμους ελεύθερους υποδοχείς για να δεσμευτεί και έτσι να μας επηρεάσει προκαλώντας το γνωστό αίσθημα ευφορίας.Ιδιαίτερη μνεία, τέλος, αξίζει να κάνουμε στον άλλο τύπο τσιγάρου, το ηλεκτρονικό τσιγάρο, που φαίνεται να κερδίζει -μάλλον επιπόλαια- την εμπιστοσύνη των καπνιστών, ιδιαίτερα αυτών που προσπαθούν να διακόψουν το κάπνισμα. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο στην πραγματικότητα είναι απλά ίσως λιγότερο βλαβερό από το κοινό τσιγάρο, χωρίς να είναι αθώο.

Περιέχει πολυάριθμες τοξικές ουσίες στο αναλώσιμο φίλτρο που περιέχει και πολλές φορές κάποιες ποσότητες νικοτίνης. Για το λόγο αυτόν, τα συγκεκριμένα προϊόντα υπάγονται στα φαρμακευτικά προϊόντα –υποκατάστατα νικοτίνης τα οποία χρειάζονται ειδική άδεια κυκλοφορίας. Τέτοια άδεια, ο ΕΟΦ δεν έχει ουδέποτε χορηγήσει μέχρι σήμερα. Ως εκ τούτου, όσα νικοτινούχα προϊόντα ηλεκτρονικού τσιγάρου βρίσκονται στην αγορά, κυκλοφορούν χωρίς άδεια και είναι παράνομα. Όσον αφορά στα υπόλοιπα ηλεκτρονικά τσιγάρα, που πραγματικά δεν περιέχουν καθόλου νικοτίνη, χρειάζεται εξίσου μεγάλη προσοχή αφού δεν έχουν γίνει επαρκείς μελέτες και έλεγχοι για την ποιότητα, ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της χρήσης τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι επιπλέον του Ελληνικού ΕΟΦ και ο Οργανισμός Φαρμάκων και Τροφίμων των ΗΠΑ (FDA) έχει συστήσει, ήδη προ τριετίας, αποφυγή της χρήσης του ηλεκτρονικού τσιγάρου για τους ίδιους λόγους. Αν λοιπόν κάποιος καταφύγει στη «λύση» του ηλεκτρονικού τσιγάρου, καλό θα ήταν να το χρησιμοποιήσει με μέτρο και μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα (1 -2 μήνες) μέχρι την πλήρη διακοπή του καπνίσματος.

Ας θυμόμαστε λοιπόν: Το κάπνισμα αποτελεί την πιο καταστροφική σύγχρονη επιδημία! Με εφόδιο την σωστή ενημέρωση ας εμποδίσουμε όλοι την περαιτέρω εξάπλωση της ή και τον περιορισμό της. Και οι καπνιστές, με όπλα την απόφαση και τη βοήθεια των δικών τους ανθρώπων και του γιατρού τους, ας κάνουν το βήμα προς την επιβολή και κυριάρχησή τους επί του δολοφονικού αυτού πάθους!

Το κάπνισμα σκοτώνει. Όσο μακρινή, αόριστη και αφηρημένη να ακούγεται τυχόν αυτή η πρόταση, η αλήθεια είναι πως γράφεται για να προειδοποιήσει και να «προστατέψει» από έναν άμεσο, πραγματικό κίνδυνο που κρύβεται πίσω από τον καπνό! ... u

Page 38: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

38 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Στρες και υπογονιμότητα

Από την

Μαρκέλλα Καλλιμασιά,Ψυχολόγο,

Επιστημονικά Υπεύθυνη

Τμήματος Ψυχολογικής Υποστήριξης,

Ιατρικού Π. Φαλήρου

Η στρεσογόνος φύση της υπογονιμότητας έχει αναγνωριστεί από παλιά. Στα νεότερα χρόνια, εστιάζουμε στο εάν το «φυσιολογικό» στρες ή η ψυχοπαθολογία εμποδίζουν τη σύλληψη, στις γυναίκες. Με την πρόοδο που έχει υπάρξει στην τεχνολογική αξιολόγηση των οργανικών αιτιών της γονιμότητας, ο αριθμός των ζευγαριών με ανεξήγητη υπογονιμότητα έχει μειωθεί, με αποτέλεσμα να δίνεται λιγότερη έμφαση σε μυστηριώδεις ψυχολογικές αιτίες της υπογονιμότητας.Το στρες θα μπορούσε θεωρητικά να εμποδίζει την εγκυμοσύνη, άμεσα, μέσω της επίδρασης των ορμονών ή έμμεσα, επηρεάζοντας αρνητικά την ικανότητα ενός ζευγαριού να έχει αποτελεσματική σεξουαλική επαφή ή να ακολουθήσει τις περίπλοκες οδηγίες και σεξουαλικές περιγραφές που περιλαμβάνει η ιατρική θεραπεία. Ωστόσο,ο κύριος στόχος της ψυχολογικής ιατρικής υποστήριξης για τα υπογόνιμα ζευγάρια είναι η βοήθεια να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις που έχει η θεραπεία στο συναισθηματικό τους κόσμο. Οι γιατροί, στις μέρες μας, έχουν βαθειά γνώση σχετικά με το πώς το καθημερινό στρες μπορεί να διαταράξει τη γονιμότητα – και πώς η

χαλάρωση μπορεί να βοηθήσει.Εκφράσεις όπως «Απλά προσπαθείτε πάρα πολύ» ή «Είστε υπερβολικά αγχωμένη, χαλαρώστε και θα συμβεί», ανήκουν στο παρελθόν. Η καθοριστική πρόοδος στη θεραπεία της υπογονιμότητας – κυρίως την τελευταία δεκαετία - έβαλε τέλος σε αυτήν την αντίληψη. Σήμερα, γίνεται όλο και πιο σημαντικό, όσον αφορά στις μελέτες που διεξάγονται, να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας στις «φυσιολογικές» επιπτώσεις του στρες και πώς αυτές μπορεί να παίξουν σημαντικό ρόλο στη σύλληψη.Συχνά, οι γιατροί λένε ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα ώστε να έχουμε μια ξεκάθαρη και προφανή σύνδεση μεταξύ στρες και υπογονιμότητας. Ενώ, πολλοί πιστεύουν ότι είναι απλά θέμα χρόνου να συνδέσουμε όλα τα σημεία και να δούμε όλη την εικόνα. «Αυτό που ξέρουμε αυτή τη στιγμή» αναφέρουν «είναι ότι όταν εφαρμόζονται τεχνικές μείωσης του στρες, κάτι συμβαίνει σε κάποιες γυναίκες που τους επιτρέπει να συλλάβουν, ενώ πριν δεν μπορούσαν».Παρότι οι ακριβείς διασυνδέσεις μεταξύ της γονιμότητας και του στρες παραμένουν ένα

Page 39: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 39

Άρθρα

μυστήριο, έχει βρεθεί ότι ορμόνες όπως η κορτιζόλη ή η επινεφρίνη – οι οποίες αυξάνονται και συχνά παραμένουν σε υψηλά επίπεδα σε περιόδους χρόνιου στρες – παίζουν κύριο ρόλο κατά την διάρκεια της θεραπείας.Θεωρείται επίσης πιθανό, η μείωση του στρες να βοηθά στην ενίσχυση των πρωτεϊνών του έσω τοιχώματος της μήτρας, οι οποίες σχετίζονται με την εμφύτευση του εμβρύου. Κατά συνέπεια, η μείωση του στρες μπορεί να αυξήσει τη ροή του αίματος στη μήτρα, γεγονός που επηρεάζει, επίσης, τη σύλληψη.

Το «φυσιολογικό» στρες της θεραπείας υπογονιμότητας

Η ψυχολογική πίεση και σωματική δυσφορία είναι μια φυσιολογική κατάσταση ενώ, ακολουθούμε θεραπεία υπογονιμότητας και θα μπορούσε να ορισθεί ως «φυσιολογικό» στρες.Οι επιπτώσεις του στρες μπορεί να ποικίλουν από γυναίκα σε γυναίκα.Το στρες μπορεί να προκαλέσει μια σειρά αντιδράσεων σε μια γυναίκα και κάτι διαφορετικό σε μια άλλη, επομένως τελικά οι λόγοι πίσω από το πώς ή το γιατί το στρες επηρεάζει τη γονιμότητα, μπορεί να είναι επίσης πολύ εξατομικευμένοι.Ενώ, οι γιατροί μπορεί να μην ξέρουν την ακριβή σχέση ανάμεσα στο στρες και στη γονιμότητα, μια σειρά μελετών δείχνουν ότι δύσκολα μπορούμε να αγνοήσουμε αυτή την επίδραση.Σε έρευνες που δημοσιεύτηκαν στις Η.Π.Α., γιατροί συνέκριναν τα ποσοστά εγκυμοσύνης

σε ζευγάρια που ανέφεραν ότι είχαν αγχωθεί και σε ζευγάρια που δεν είχαν.Τα αποτελέσματα των ερευνών έδειξαν ότι ήταν πολύ πιο πιθανό να υπάρξει εγκυμοσύνη, σε περιόδους που τα ζευγάρια ανέφεραν ότι αισθάνονταν «καλά» – χαρούμενα και ήρεμα. Ήταν πολύ λιγότερο πιθανό να υπάρξει εγκυμοσύνη σε περιόδους που ένοιωθαν υπερένταση ή άγχος.Δεν είναι όμως μόνο οι μη υποβοηθούμενες εγκυμοσύνες που επηρεάζονται μας λένε οι

έρευνες. Αναφέρουν ότι η διαχείριση του στρες μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της θεραπείας της υπογονιμότητας, συμπεριλαμβανομένης της εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF).Μετά τη διαχείριση μιας σειράς ερωτημάτων για τη μέτρηση των επιπέδων άγχους των ασθενών, ερευνητές βρήκαν ότι οι γυναίκες με τα υψηλότερα ποσοστά – που έδειχναν

τα υψηλότερα επίπεδα άγχους – είχαν παράξει 20% λιγότερα ωάρια συγκριτικά με γυναίκες που είχαν λιγότερα στρες.Επιπλέον, από αυτές που μπορούσαν να παράξουν ωάρια,

αυτές που είχαν περισσότερο άγχος είχαν 20% λιγότερες πιθανότητες να έχουν επιτυχή γονιμοποίηση.

Τελικά μπορεί το στρες να επηρεάσει τη γονιμότητα;

Είναι τέτοια η πρόοδος στη θεραπεία της υπογονιμότητας που σχεδόν για κάθε παράγοντα που την προκαλεί, υπάρχουν πιθανότητες 60% έως 70% μια ιατρική θεραπεία να αντιστρέψει αυτές τις ανωμαλίες, αναφέρουν πανεπιστημιακές κλινικές στις Η.Π.Α. «Ακόμη και αν το στρες προκαλεί κάποιο πρόβλημα – όπως ωάρια κακής ποιότητας – υπάρχουν φάρμακα και διαδικασίες που μπορούν να βοηθήσουν».Ωστόσο, για το 40% των ζευγαριών δεν μπορεί να βρεθεί εμφανής αιτία για την υπογονιμότητα. Για αυτήν την κατηγορία πιστεύουν ότι οι επιπτώσεις του στρες είναι πιο έντονες.Πριν από 20 χρόνια, το ποσοστό της ανεξήγητης υπογονιμότητας κυμαινόταν μεταξύ 10% και 20%. Σήμερα, φτάνει το 40%. Το σώμα των γυναικών δεν έχει αλλάξει, έχει αλλάξει όμως το επίπεδο του στρες που έχουν και σε συνδυασμό με το χτύπημα

Η ψυχολογική πίεση και σωματική δυσφορία είναιμια φυσιολογική κατάσταση ενώ, ακολουθούμε θεραπεία υπογονιμότητας και θα μπορούσε να

ορισθεί ως «φυσιολογικό» στρες.

Page 40: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

40 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Στρες και υπογονιμότητα

της θεραπείας υπογονιμότητας, βοηθώντας τους να συμφωνήσουν στις επιλογές που αντιμετωπίζουν κατά την πορεία, καθώς και να διαχειριστούν τη θλίψη ώστε να πάρουν μια συναισθηματική απόφαση εάν η θεραπεία δεν είναι επιτυχής.Πολλά προγράμματα υπογονιμότητας απαιτούν από τους ασθενείς να ακολουθούν συνεδρίες

συμβουλευτικής ψυχολογίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για ζευγάρια πριν από διαδικασίες όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) ή η απόκτηση παιδιού μέσω δωρεάς σπέρματος.Οι συνεδρίες με τον επαγγελματία ψυχικής υγείας επιτρέπουν στον θεράποντα ιατρό του προγράμματος υπογονιμότητας να προσδιορίσει τα ζευγάρια που δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν ή να επιλύσουν θέματα που μπορεί να προκύψουν στην πορεία, όπως προβληματισμούς σχετικά με το πώς

του «βιολογικού ρολογιού» πιθανόν καθορίζει το στάδιο υπογονιμότητας.Επιπροσθέτως, οι γιατροί αναφέρουν ότι το στρες των σημερινών θεραπειών μπορεί να είναι τόσο μεγάλο ώστε να σταματήσει ακόμη και την πιο επιτυχημένη διαδικασία, με συνέπεια να μην είναι δυνατό να λειτουργήσει.Μεγάλος αριθμός γιατρών που ερωτήθηκαν θεωρούν πως όλη η διαδικασία θεραπείας είναι αρκετά ψυχοφθόρα και προκαλεί εκνευρισμό, εν μέρει, γιατί περιλαμβάνει μια σειρά εμποδίων που πρέπει να παρακαμφτούν σε κάθε βήμα της διαδικασίας. Είναι μια χρονική περίοδος πολύ στρεσογόνα από τη φύση της, κατά την οποία εάν ο ασθενής έχει ήδη πρόβλημα με το στρες, η θεραπεία μπορεί αναμφίβολα να αυξήσει την ένταση.

Πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να δουν έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας;

Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει πολύ μαθαίνοντας στα ζευγάρια τεχνικές για να διαχειρίζονται το στρες κατά τη διάρκεια

να προχωρήσουν και να τους προσφέρουν την κατάλληλη υποστήριξη. Με αυτό τον τρόπο τα ζευγάρια έχουν συχνά την ευκαιρία να συζητήσουν τα συναισθήματα και τις ανησυχίες τους.Μπορούν επίσης να συζητήσουν, στις συμβουλευτικές συνεδρίες, παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν συναισθηματικά τα ζευγάρια που έχουν διαγνωστεί ως υπογόνιμα ή/και που μπορεί να σκέπτονται να υποβληθούν σε θεραπεία.

Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να είναιοι ακόλουθοι:

• Αβεβαιότητα σχετικά με την επιτυχία της θεραπείας γονιμότητας,

• Θλίψη που συνδέεται με τη διάγνωση υπογονιμότητας,

• Αίσθημα απώλειας ελέγχου,• Απώλεια αυτοεκτίμησης,• Οικονομική επιβάρυνση,• Συζυγικό στρες,• Σεξουαλική πίεση,• Οικογενειακή πίεση,• Παράγοντες υψηλού κινδύνου.

Ορισμένοι άντρες και γυναίκες έχουν υψηλό κίνδυνο συναισθηματικής δυσφορίας που συνδέεται με την υπογονιμότητα, ειδικά αυτοί που έχουν έναν ασταθή γάμο ή ιστορικό σοβαρής κατάθλιψης ή άγχους. Άλλοι

παράγοντες υψηλού κινδύνου είναι παλαιότερα ή τωρινά προβλήματα εξάρτησης από ουσίες, ιστορικό κακοποίησης ως παιδιά, ένα γεγονός όπως η διακοπή της κύησης κατ’ επιλογή, κάποιο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα που φοβούνται ότι έχει συμβάλει στην

τωρινή υπογονιμότητα καθώς και η αντιμετώπιση δύσκολων επιλογών σχετικά με τη χρήση τεχνολογίας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

η συμβουλευτική ψυχολογική υποστήριξη γίνεται σε συνεργασία και με παραπομπή από τον θεράποντα ιατρό, ο οποίος έχει την επιστημονική ευθύνη για την ολοκλήρωση της θεραπευτικής διαδικασίας. u

Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει πολύ μαθαίνοντας στα ζευγάρια

τεχνικές για να διαχειρίζονται το στρες κατά τη διάρκεια της θεραπείας υπογονιμότητας.

Page 41: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΟΔΟΝΤΙΚΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ;

Οποιοσδήποτε έχει χάσει από ένα μέχρι όλα του τα δόντια μπορεί να τα αποκαταστήσει με εμφυτεύματα.Πρόκειται δηλαδή για μια θεραπευτική προσέγγιση η οποία δεν απευθύνεται μόνο σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας που θέλουν να αποφύγουν τις κινητές προσθετικές εργασίες, αλλά και σε νέους ενήλικες που πιθανόν

έχουν χάσει κάποιο δόντι για οποιοδήποτε λόγο.Σημαντική είναι η συνεισφορά των εμφυτεύματων στην αποκατάσταση ασθενών οι οποίοι έχουν υποστεί ακρωτηριασμό λόγω νεοπλασματικής νόσου ή ατυχήματος. Στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιούνται για την σταθεροποίηση κινητών γναθοπροσωπικών προθέσεων.

Εφαρμογή, επίσης, βρίσκουν τα εμφυτεύματα ως στηρίγματα για την υποβοήθηση ορθοδοντικών συσκευών.

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 41

Άρθρα

Απαντήσεις στις πιο συχνές ερωτήσεις για τα Οδοντικά Εμφυτεύματα

Από τους

Γιώργο Κωτσόγιαννη, Αλεξάνδρα Φαλτάιτς,

Οδοντιάτρους, Χειρουργούς

Εμφυτευματολόγους,

Υπεύθυνους του Τμήματος

Οδοντικών Εμφυτευμάτων,

Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

α. Έλλειψη ενός δοντιού

β. Μερική ανοδοντία

γ. ολική ανοδοντία

Page 42: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

42 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤηΜΑΤΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤηΣ ΚΛΑΣΙΚηΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚηΣ;

Τα εμφυτεύματα αποτελούν μια θαυμάσια εναλλακτική λύση για την αντιμετώπιση της έλλειψης των δοντιών. Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα τους είναι:

• Σε μικρές νωδές περιοχές, δεν απαιτείται ο τροχισμός των παρακειμένων δοντιών για την κατασκευή ακίνητης γέφυρας.

• Σε μεγαλύτερες νωδότητες αποφεύγεται η αποκατάσταση με κινητές προσθετικές εργασίες, ο ασθενής αισθάνεται σαν να έχει τα δικά του δόντια.

• Ακόμα και σε περιπτώσεις όπου θα χρησιμοποιηθούν τελικά κινητές αποκαταστάσεις, τα εμφυτεύματα μέσω μιας ποικιλίας συνδέσμων μας δίνουν τη δυνατότητα σταθεροποίησης τους και παρέχουν στον ασθενή μέγιστη ικανοποίηση όσον αφορά τη μασητική λειτουργία ,την ομιλία και την αισθητική.

• Τα εμφυτεύματα αποτρέπουν την ατροφία του οστού των γνάθων και μας επιτρέπουν να διατηρήσουμε σταθερούς τους ιστούς του στοματογναθικού συστήματος.

• Τελικά αποτελούν τον πλέον φυσικό τρόπο αποκατάστασης των ελλειπόντων δοντιών και βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΝΤΕΝΔΕΙξΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΠΟΘΕΤηΣη ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΩΝ;

Υπάρχουν περιπτώσεις που η γενική υγεία του ασθενούς δεν μας επιτρέπει να προβούμε σε χειρουργική τοποθέτηση εμφυτευμάτων και θεωρούνται απόλυτες αντενδείξεις. Π.χ. στις περιπτώσεις: νεοπλασματικής νόσου σε εξέλιξη, αρρύθμιστου διαβήτη, ανοσοκατασταλμένων ασθενών, ακοκκιοκυταραιμίας, αιμορροφιλίας,

μεταμόσχευσης, AIDS, οστεομαρμάρωσης,νόσου Paget, πρόσφατου εμφράγματος. Επίσης, λόγω μη ολοκλήρωσης της ανάπτυξης των γνάθων αποφεύγεται επιεμφυτευματική θεραπεία σε ανήλικους ασθενείς.Εξαιρεση αποτελουν παιδια που υποφερουν απο συνδρομα οπως η εξωδερμικη δυσπλασια και στα οποια η τοποθετηση εμφυτευματων προσφερει σταθεροποιηση σε οδοντοστοιχιες , συμβαλλοντας στην βελτιωση της ποιοτητας της ζωης τους.Όπως σε όλες τις ιατρικές θεραπευτικές μεθόδους όμως, υπάρχουν παράμετροι που πρέπει να συνεκτιμηθούν απο τον θεράποντα ιατρό, ο οποίος είναι και ο υπεύθυνος για την τελική απόφαση και το σχέδιο θεραπείας που θα ακολουθηθεί.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤηΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚηΣ ΤΟΠΟΘΕΤηΣηΣ ΤΩΝ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΩΝ;

Κάτω από τοπική αναισθησία, όπως και στις περισσότερες οδοντιατρικές πράξεις, γίνεται μικρή τομή στο βλεννογόνο και με τεχνική ακριβείας κοχλιώνονται τα εμφυτεύματα στις προκαθορισμένες θέσεις.Η επέμβαση αναλόγως της βαρύτητας του περιστατικού διαρκεί από 20’ έως το πολύ 1 ώρα και 30’.Δεν χρειάζεται φυσικά νοσηλεία, οι ασθενείς επιστρέφουν αυθημερόν στις συνηθισμένες ασχολίες τους.Οι περισσότεροι ασθενείς αναφέρουν ήπια ενόχληση και όχι πόνο, ο οποίος ελέγχεται με λήψη απλών αναλγητικών. Με οδηγίες για τήρηση καλής στοματικής υγιεινής πολλές φορές δεν είναι απαραίτητη η χορήγηση καμίας φαρμακευτικής αγωγής.Αν ο αριθμός των εμφυτευμάτων που χρειάζονται είναι μεγάλος ή γενικότερα η διαδικασία προκαλεί στον ασθενή μεγάλη αγωνία, η επέμβαση είναι δυνατόν να γίνει και με μέθη ή γενική αναισθησία.

ΠΩΣ ΚΑΤΑΡΤΙζΕΤΑΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ;

α. Κλινική εξέταση

Ο θεράπων Ιατρός αρχικά θα εξετάσει τον ασθενή εξωστοματικά για να αντλήσει πληροφορίες για την σχέση των γνάθων, την γραμμή γέλωτος αλλά και για τυχόν παθήσεις που γίνονται αντιληπτές με την απλή επισκόπηση.Στη συνέχεια με ενδοστοματική εξέταση θα εκτιμήσει:

• επίπεδο στοματικής υγιεινής,• αιτία απώλειας των δοντιών,• σχήμα της φατνιακής ακρολοφίας,• μεσοφραγματικό χώρο,• βάθος προστομιακής αύλακας,• κατάσταση μαλακών ιστών.

β. Ακτινολογικός έλεγχος

Με την πανοραμική ακτινογραφία, την αξονική τομογραφία (dental scan) και την ακτινογραφία κόλπων προσώπου αν χρειαστεί, συλλέγονται πληροφορίες για:• το διαθέσιμο όγκο οστού της φατνιακής

απόφυσης και τις αποστάσεις από σημαντικά ανατομικά στοιχεία όπως το τρήμα του γενειακού νεύρου , το κάτω φατνιακό νεύρο, το ιγμόρειο, το έδαφος της ρινικής κοιλότητας.

• ύπαρξη τυχόν παθολογικών ευρημάτων, όπως περιακρορριζικές αλλοιώσεις, φλεγμονές παραρρινικών κόλπων, ύπαρξη έγκλειστων δοντιών ή ριζών.

• την περιοδοντική κατάσταση του ασθενούς.

γ. Κατασκευή διαγνωστικών εκμαγείων

Πρόκειται για κατασκευή αντιγράφων των γνάθων με την λήψη απλών αποτυπωμάτων, τα οποία αναρτώνται σε κατάλληλη συσκευή και αναπαρίσταται με ακρίβεια η κατάσταση του στόματος του ασθενή.

δ. Κατασκευή χειρουργικού οδηγού

Με τη χρήση αντιστοίχων εκμαγείων κατασκευάζεται χειρουργικός οδηγός, ο οποίος επιτρέπει στο χειρουργό να τοποθετήσει με απόλυτη ακρίβεια τα εμφυτεύματα στο σωστό σημείο και με τη σωστή κλίση.

Μετά τον προεγχειρητικό έλεγχο ο θεράπων Ιατρός καλείται να αποφασίσει:

• αν πρέπει να γίνουν οποιεσδήποτε άλλες επεμβάσεις ή θεραπευτικές πράξεις

(εξαγωγές, περιοδοντική θεραπεία, ενδοδοντικές θεραπείες κλπ.),• αν η τελική προσθετική αποκατάσταση θα είναι κινητή επί εμφυτευμάτων ή ακίνητη, κοχλιούμενη ή συγκολλούμενη,

• αν χρειάζεται η εφαρμογή οποιασδήποτε τεχνικής ιστικής αναγέννησης (αύξηση όγκου του διαθέσιμου οστού με μοσχεύματα), και

σε ποιο στάδιο της θεραπείας.Αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση του σχεδίου θεραπείας παίζει ο ίδιος ο ασθενής και συγκεκριμένα η γενική του κατάσταση, η διάθεσή του να υποβληθεί πιθανόν και σε επιπλέον μικροεπεμβάσεις, οι προσδοκίες του σε σχέση με το τελικό αποτέλεσμα και φυσικά οι οικονομικές του δυνατότητες.

Ασθενής µε µερική ανοδοντία, και µερική οδοντοστοιχία.

ο ίδιος ασθενής µετά την αποκατάσταση µε ακίνητη πρόσθεση επί φυσικών δοντιών και εµφυτευµάτων.

Απαντήσεις στις πιο συχνές ερωτήσεις για τα Οδοντικά Εμφυτεύματα

Page 43: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 43

Άρθρα

αναπληρώνουμε το “χαμένο’ οστούν”, ώστε να έχουμε το ιδανικό οστικό υπόβαθρο για την τοποθέτηση των εμφυτευμάτων μας.Οι τεχνικές που χρησιμοποιούμε βασίζονται στη λήψη αυτομοσχεύματος (οστούν του ίδιου του ασθενούς) από άλλη περιοχή των γνάθων.Η χρήση των αυτογενών μοσχευμάτων υπερτερεί από όλα τα άλλα μοσχεύματα διότι είναι απόλυτα συμβατά με τον ασθενή, αντέχουν σε πιθανές λοιμώξεις και έχουν καλύτερη πρόγνωση.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ η TEXNIKH ΑΝΥΨΩΣηΣ ΕΔΑΦΟΥΣ ΙΓΜΟΡΕΙΟΥ (SINUS LIFT);

Πρόκειται για μια πολύ καλά τεκμηριωμένη και προβλέψιμη μέθοδο αύξησης του ύψους του οστού σε περιοχές οπισθίας νωδότητας της άνω γνάθου.Δημιουργούμε ένα οστικό παράθυρο προστομιακά έως τη μεμβράνη του ιγμορείου, ώστε να μπορούμε να την απωθήσουμε και να την μεταθέσουμε προς τα επάνω.Σε αυτό τον κενό χώρο που δημιουργείται τοποθετούμε το οστικό μόσχευμα, που έχουμε προηγουμένως συλλέξει από παρακείμενη ενδοστοματική περιοχή.Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γίνει και ταυτόχρονη τοποθέτηση των εμφυτευμάτων.

ΠΩΣ ΕξΑΣΦΑΛΙζΕΤΑΙ η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤηΤΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ (μάσηση, φώνηση, αισθητική) ΜΕΤΑ ΤηΝ ΕΠΕΜΒΑΣη ΚΑΙ ΜΕΧΡΙ ΤηΝ ΟΛΟΚΛηΡΩΣη ΤΩΝ ΜΟΝΙΜΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ;

Σύμφωνα με τα παραδοσιακά πρωτόκολλα χρειάζεται αναμονή τριών έως έξι μηνών από την χειρουργική τοποθέτηση μέχρι τη «φόρτιση» των εμφυτευμάτων, δηλαδή την τοποθέτηση των μόνιμων προσθετικών αποκαταστάσεων.Χρονικό διάστημα που μπορεί να είναι και μεγαλύτερο αν έχουν προηγηθεί εξαγωγές ή επεμβάσεις ιστικής αναγέννησης κ.λπ.Στο παραπάνω πρόβλημα έρχεται να δώσει λύση η άμεση φόρτιση, δηλαδή λειτουργική επί εμφυτευμάτων μεταβατική προσθετική, που τοποθετείται το αργότερα μέσα σε 24 ώρες (σε επιλεγμένα περιστατικά).

Με την άμεση φόρτιση:

• μειώνεται ο συνολικός χρόνος θεραπείας,

• επιτυγχάνεται καλύτερη διατήρηση των ιστών,

• μειώνεται ο αριθμός των χειρουργικών επεμβάσεων,

• καταργείται η χρήση κινητών μεταβατικών προσθέσεων,

• αυξάνεται η αυτοπεποίθηση και η άνεση του ασθενούς.

ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙζΕΤΑΙ η ΕΛΛΕΙΨη ΤΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟΥ ΟΓΚΟΥ ΟΣΤΟΥ;

Συχνά κατά τον προεγχειρητικό έλεγχο διαπιστώνεται οστικό έλλειμμα στην περιοχή που θέλουμε να τοποθετηθούν εμφυτεύματα.Στις περιπτώσεις αυτές εφαρμόζοντας σύγχρονες τεχνικές ιστικής αναγέννησης,

ΤΙ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΤΟ ΤΜηΜΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΘηΝΩΝ;

• Κλινική εξέταση, προεγχειρητικό ακτινογραφικό έλεγχο (ψηφιακή πανοραμική και αξονική τομογραφία γνάθων), εξατομικευμένο σχέδιο θεραπείας.

• Πιστοποιημένα άριστα εμφυτεύματα (Xive της Friadent, Dentsply) άμεσων εμφυτευμάτων (σε μετεξακτικό φατνίο).

• Άμεση φόρτιση (τοποθέτηση μεταβατικής προσθετικής στην ιδία συνεδρία).

• Αναπλαστικές τεχνικές (αύξηση όγκου ακρολοφίας , ανύψωση εδάφους ιγμόρειου, χειρουργικό χειρισμό μαλακών μορίων για αισθητικό τελικό αποτέλεσμα).

• Νοσοκομειακή υλικοτεχνική υποδομή και ιατρική υποστήριξη για αντιμετώπιση ασθενών με βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό.

• Συνεργασία με αποστέλλοντες συναδέλφους Οδοντιάτρους για την αντιμετώπιση περιστατικών τους που επιθυμούν αποκαταστάσεις με εμφυτεύματα. u

Περιστατικό µε πολλαπλές εξαγωγές, άµεση τοποθέτηση 6 εµφυτευµάτων

και άµεση φόρτιση µε ακίνητη µεταβατική αποκατάσταση.

3 µήνες µετά την ανάπλαση της ακρολοφίας αναιρείται η µεµβράνη – διακρίνουµε νεόπλαστο οστούν.

Τοποθέτησητων εµφυτευµάτωνσε ιδανικέςθέσεις

Αύξηση όγκου ακρολοφίας µε αυτοµόσχευµα και µη απορροφήσιµη µεµβράνη.

Page 44: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

44 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Από τον

Παναγιώτη Σπυρίδη, Αναπλ. Καθηγητή Παιδιατρικής,

Διευθυντή Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής,

Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών

Αυτές οι γραμμές απευθύνονται σε όλους τους γονείς, κυρίως όμως τους νέους, που πρόσφατα έχουν αλλάξει οι ίδιοι τρόπο ζωής και προσπαθούν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες. Τώρα όμως υπάρχουν και ένα ή δύο μικρά παιδιά με τα οποία πρέπει να ζήσουν κάποιες εβδομάδες διακοπών και μάλιστα εκτός έδρας.

Κάποιοι αφήνουν τα παιδιά στο χωριό του παππού και της γιαγιάς, για να πάνε μόνοι τους διακοπές και να ξεκουραστούν. Για ένα μικρό μέρος των διακοπών μπορούν να το κάνουν αυτό, όχι όμως για το σύνολο. Τα ζευγάρια που επιλέγουν την πρώτη λύση, δεν εννοούν να προσαρμοστούν και θεωρούν ότι η δομή της οικογένειας και η ζωή μέσα σε αυτή είναι δυνατόν να αλλάζει κατά το δοκούν. Και πρώτα απ’όλα, πώς είναι δυνατόν να αφήσουμε δύο παιδιά 2 και 3 ετών, σε δύο μεγάλους ανθρώπους με άλλες συνήθειες, άλλη κουλτούρα, διαφορετικές συνθήκες διαβίωσης, με χίλιους κινδύνους που προκύπτουν από

τη χρήση αυλής χωρίς προστασία και τέλος με αδυναμία να τα βοηθήσουν εάν αρρωστήσουν; Η τηλεφωνική επικοινωνία 2-3 φορές την ημέρα δεν λύνει προβλήματα. Το μόνο που εξυπηρετεί είναι η άμβλυνση της όποιας ενοχής.

Για τους παραπάνω λόγους σχεδιάστε διακοπές με τα παιδιά σας, άλλωστε είναι μία μοναδική ευκαιρία να τα γνωρίσετε καλύτερα και να παίξετε μαζί τους. Αν αποφασίσετε να περάσετε τις διακοπές στο σπίτι του παππού και της γιαγιάς αλλά με την παρουσία σας, τότε δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα.

Το ερώτημα ή τα ερωτήματα είναι: Πού θα πάτε, πώς θα πάτε, τι θα πάρετε μαζί σας και πώς θα αποφύγετε τα ατυχήματα.

Πού θα πάτε – Πώς θα πάτε;Φυσικά, δεν περιμένετε να σας συστήσουμε προορισμούς. Εάν υπάρχουν παιδιά μικρότερα των τριών

Θερινές διακοπές

Page 45: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 45

και ιδιαίτερα μικρότερα των δύο ετών, θα πρέπει να επιλέξετε προορισμό όπου μπορείτε να φθάσετε και να φύγετε εύκολα και αν είναι δυνατόν να μην έχετε εξάρτηση από πλοία και αεροπλάνα. Τα μέσα αυτά δεν είναι πάντοτε διαθέσιμα (καιρός- απεργίες). Η χώρα μας διαθέτει χιλιόμετρα ακτών στις οποίες μπορείτε να φθάσετε εύκολα με το αυτοκίνητο σας. Βεβαίως, δεν συζητούμε για άγονες γραμμές και βραχονησίδες. Όπου κινείται το αυτοκίνητο σας είναι το ασφαλέστερο. Να υπάρχει κοντά στοιχειώδης ιατρική φροντίδα, καθώς επίσης το κινητό σας να έχει σήμα για να μπορείτε να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας.Αν προτιμάτε το βουνό ή για κάποιες μέρες και το βουνό είναι μία καλή λύση αλλαγής. Αν πάλι πάτε για λίγο και στους γονείς σας – όλοι μαζί όμως- ακόμη καλύτερα.

Τι θα πάρετε μαζί σας;Θα πάρετε τα εντελώς απαραίτητα για να μπορείτε να περνάτε χωρίς βασικές ελλείψεις. Μην ξεχνάτε: γυαλιά ηλίου για όλους, αντιηλιακά, καπέλα και μερικά στοιχειώδη φάρμακα: αντισηπτικό, βαζελίνη, αποστειρωμένες γάζες, λευκοπλάστ, αντιπυρετικά και μία αντιισταμινική κρέμα για τυχόν τσιμπήματα (δηλαδή ένα περιορισμένο φαρμακείο). Να μην ξεχάσετε στο σπίτι σας

το βιβλιάριο υγείας του παιδιού και να είσαστε βέβαιοι ότι έχει κάνει το αντιτεττανικό εμβόλιο που αντιστοιχεί στην ηλικία του.

Αν υπάρχουν μωρά, όπου ακόμη απαιτείται αποστείρωση των μπουκαλιών και του νερού, είστε υποχρεωμένοι να

εξασφαλίσετε αυτή την ανάγκη.Αν πρόκειται για ολιγοήμερες διακοπές, μπορείτε να βγάλετε τα παιδιά από τις καθημερινές διατροφικές συνήθειες

και να τις τροποποιήσετε σύμφωνα με τις δυνατότητες του χώρου όπου θα μείνετε. Να μην ξεχνάτε ότι πρέπει και εσείς να ξεκουραστείτε.

Πως θα αποφύγετε τα ατυχήματα;Στις διακοπές συμβαίνουν τα περισσότερα ατυχήματα και αυτό

οφείλεται στη διαβίωση σε μη ελεγχόμενο περιβάλλον και στη δική μας χαλάρωση. Τα ατυχήματα πρέπει να προλαμβάνονται, παρά να αντιμετωπίζονται όταν συμβούν.

Τα παιδιά πρέπει να φορούν παπούτσια, να καλύπτουν το δέρμα τους με ελαφρά ανοιχτόχρωμα ρούχα και να φορούν γυαλιά, όταν παίζουν ήρεμα παιχνίδια.Στην ακτή να φορούν πλαστικά πέδιλα και κυρίως να παίζουν κάτω από το άγρυπνο βλέμμα σας, γιατί το ατύχημα γίνεται σε δευτερόλεπτα.Όταν είναι στο νερό η επιτήρηση είναι πολλαπλάσια, ιδιαίτερα όταν η θάλασσα είναι ταραγμένη και μπορεί να τα παρασύρει σε βαθύτερα νερά.

Παιδί

Προσοχή στα παιδιά που είναι μικρότερα των2 ετών, γιατί αυτά βάζουν στο στόμα τους ότι

βρουν στην ακτή και κυρίως αποτσίγαρα.

Page 46: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

46 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Το θέμα φαγητό και μπάνιο. Αυτό αφορά κατά κύριο λόγο ενήλικους και λιγότερο παιδιά. Αν το παιδί είναι μεγάλο και απομακρύνεται από την ακτή κολυμπώντας, δεν πρέπει να έχει καταναλώσει προηγουμένως τροφή σε ποσότητα γεύματος. Αν δεν κολυμπήσει, η τυχόν προηγηθείσα τροφή δεν παίζει ρόλο.

Αυτοκίνητο και διακοπές: Τα παιδιά, όταν ταξιδεύουν, πρέπει πάντοτε να είναι δεμένα στο κάθισμα ή στο δικό τους καθισματάκι, ανάλογα με την

ηλικία τους. Μην αφήνετε ποτέ το κλειδί της μηχανής του αυτοκινήτου στην υποδοχή του.Φροντίζετε τη χορήγηση υγρών κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, η καμπίνα να είναι δροσερή και να αερίζεται. Μην αφήνετε ποτέ τα παιδιά κλειδωμένα σε σταθμευμένο στον ήλιο αυτοκίνητο.

Τα σωσίβια μερικές φορές αποτελούν παγίδα, όπως και οι μικρές πλαστικές βάρκες. Ένα ελαφρό αεράκι μπορεί να τις παρασύρει ανοιχτά με ταχύτητα που υπερβαίνει τις δικές σας κολυμβητικές ικανότητες. Ένα κομμάτι σχοινί την άκρη του οποίου έχετε δέσει στη μέση σας, αποτελεί ασφαλή μέθοδο πρόληψης.

Προσοχή στα παιδιά που είναι μικρότερα των 2 ετών, γιατί αυτά βάζουν στο στόμα τους ότι βρουν στην ακτή και κυρίως αποτσίγαρα.

Οι πισίνες. Έχουμε χιλιάδες χιλιόμετρα εκπληκτικών ακτών και τα τελευταία χρόνια έχουμε κάνει μία στροφή προς τις πισίνες, επειδή έτσι κάνουν οι Ολλανδοί, οι Βέλγοι κ.ά. Μόνο ως λύση ανάγκης θα το έβλεπα. Στις πισίνες, ο πνιγμός είναι ευκολότερος, οι τραυματισμοί περισσότεροι, η εξωτερική ωτίτιδα είναι ο κανόνας, οι δερματίτιδες από χλώριο συχνές και εμείς εννοούμε να καλλιεργούμε στα παιδιά μας τη λύση της πισίνας.

Να μην παίζουν τα παιδιά σε δρόμους όπου κινούνται αυτοκίνητα και να αποφεύγουν να κινούνται στους δρόμους αυτούς με ποδήλατα. Προσοχή σε ότι τρώνε ιδιαίτερα σε καταστήματα γρήγορου φαγητού. Η σαλμονέλλα και ο σταφυλόκοκκος παραμονεύουν. Τα προϊόντα γιαουρτιού και τα κοτόπουλα αποτελούν τροφές υψηλού κινδύνου, αν δεν υπάρχει ιδιαίτερη προσοχή στη συντήρηση και στην επεξεργασία.

Έκθεση σε θερμότητα: Δεν είναι απαραίτητη η έκθεση στον ήλιο για να πάθει ένα παιδί θερμοπληξία. Η μακρά παραμονή σε θερμό περιβάλλον, χωρίς μάλιστα λήψη υγρών, είναι ιδιαίτερα βλαπτική. Παιγνίδι λοιπόν σε δροσερό χώρο, νερό, χυμοί φρούτων και ελαφρά ρούχα.. Για τον ήλιο, αντηλιακά γαλακτώματα σε συχνές επαλείψεις. Καλό είναι να αποφεύγετε τον ήλιο μεταξύ 11.00 και 16.00. u

www.paidiatriki.gr

Αν το παιδί είναι μεγάλο και απομακρύνεται από την ακτή κολυμπώντας, δεν πρέπει να έχει καταναλώσει προηγουμένως τροφή σε

ποσότητα γεύματος.

Θερινές διακοπές

Page 47: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

CHECK -UPστο Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών

Page 48: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Η υπερσύγχρονη Μαιευτική Γυναικολογική κλινική ΓΑΙΑ είναι η μοναδική στην Ελλάδα που λειτουργεί στο πλαίσιο της ασφάλειας ενός μεγάλου, σύγχρονου Γενικού Νοσοκομείου. Η ΓΑΙΑ είναι εξοπλισμένη με ό,τι αρτιότερο έχει να επιδείξει η Βιοϊατρική Τεχνολογία, με Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Ενηλίκων, Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών όλων των επιπέδων, σύγχρονες αίθουσες μαιεύσεων/ωδίνων με φυσικό φωτισμό. Διαθέτει όλες τις απαιτούμενες ειδικότητες ιατρών και μπορεί να αντιμετωπίσει, με υψηλές συνθήκες ασφάλειας, όλα τα περιστατικά, σε 24ωρη βάση.

Διστόμου 9, 151 25 Μαρούσι - Αθήνα • Τηλ.: 210 6991000, Fax.: 210 6991215 • e-mail: [email protected] • www.gaiamaternity.gr

ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

Περιλαμβάνει:

Χειρουργικό Τομέα• Τμήμα Ρομποτικής Χειρουργικής• Τμήμα Ενδοσκοπικής &

Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής• Τμήμα Γυναικολογικής

Ογκολογίας – Laser

Κέντρο Μαστού

Τομέα Πλαστικής & Επανορθωτικής Χειρουργικής• Πλαστική, Αισθητική &

Επανορθωτική Ιατρική • Τμήμα Laser - Πλαστικής

Τμήμα Ουρογυναικολογίας

Τμήμα Κολποσκοπήσεων

Γυναικολογικούς Υπερήχους

Ενδοκρινολογικό - Διαβητολογικό

ΜΑΙΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

Περιλαμβάνει:

Υπερσύγχρονες αίθουσες τοκετών

Τμήμα Ιατρικής του Εμβρύου• Διαγνωστικοί υπέρηχοι εμβρύο• Επεμβατικοί υπέρηχοι εμβρύου

Μαιευτικούς Υπερήχους

Τμήμα καθ’ έξιν αποβολών

Τμήμα Διατροφικής Υποστήριξης και Διατροφολογίας

Τμήμα Ψυχολογικής Υποστήριξης

ΔΙΑΓΝωΣΤΙΚΟ ΤΜήΜΑ

Περιλαμβάνει:

Τμήμα Ιατρικών Απεικονίσεων• Ακτινοδιαγνωστικό τμήμα• Ψηφιακός Μαστογράφος• Υστεροσαλπιγγογραφία• Υπέρηχοι• Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας• Αξονικός Τομογράφος• Μαγνητικός Τομογράφος

Εργαστηριακός Τομέας• Κεντρικά Εργαστήρια• Περιγεννητική

Παθολογοανατομία• Παθολογοανατομικό • Κυτταρολογικό PAP TEST

Καρδιολογικό Τμήμα

Νεογνολογικό• Ακοολογικό Νεογνών• Σπανίων Παθήσεων

ΤΜήΜΑ ΓΕΝΕΤΙΚήΣ

Περιλαμβάνει:

Γενετική Συμβουλευτική

Τμήμα Κυτταρογενετικής

Τμήμα Μοριακής Γενετικής

Τμήμα Μοριακής Κυτταρογενετικής

Τμήμα Προγεννητικού Βιοχημικού Ελέγχου

ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ

Περιλαμβάνουν: • Μονάδα Εντατικής

Θεραπείας Ενηλίκων• Μονάδα Εντατικής

Θεραπείας Νεογνών• Μονάδα

Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής

Page 49: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

[αφιέρωμα]

• εγκαίνια ΓΑΙΑ • ΑΡθΡΑ: • Η Μαιευτική σήµερα • εξωσωµατική Γονιµοποίηση:Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε • Προεκλαµψία στην εγκυµοσύνη

• HPV: ο ιός και η φυσική ιστορία της λοίµωξης

Page 50: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Τα επίσημα εγκαίνια των νέων της εγκαταστάσεων πραγματοποίησε η Μαιευτική – Γυναικολογική Κλινική ΓΑΙΑ του Ιατρικού

Κέντρου Αθηνών

50 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Εγκαίνια

Τα επίσημα εγκαίνια των νέων της εγκαταστάσεων, πραγματοποίησε η Μαιευτική – Γυναικολογική Κλινική ΓΑΙΑ του

Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, στο Μαρούσι παρουσία πλήθος κόσμου.Τα εγκαίνια πραγματοποίησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κηφισιάς, Αμαρουσίου και Ωρωπού Κύριλλος, ενώ την κορδέλα έκοψαν τα τρίδυμα του Δημήτρη και της Ελπίδας Θεοδωρίδου τα οποία γεννήθηκαν, πριν δύο χρόνια, στη ΓΑΙΑ.Η Μαιευτική – Γυναικολογική Κλινική ΓΑΙΑ είναι η μοναδική στην Ελλάδα που λειτουργεί στο πλαίσιο της ασφάλειας ενός μεγάλου σύγχρονου Γενικού Νοσοκομείου, του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.

Page 51: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Η ΓΑΙΑ είναι εξοπλισμένη με ότι αρτιότερο έχει να επιδείξει η Βιοϊατρική Τεχνολογία, με Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Ενηλίκων, Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών όλων των επιπέδων, σύγχρονες αίθουσες μαιεύσεων / ωδινών με φυσικό φωτισμό.Η Κλινική διαθέτει όλες τις απαιτούμενες ειδικότητες ιατρών και μπορεί να αντιμετωπίσει, με υψηλές συνθήκες ασφάλειας, όλα τα περιστατικά σε 24ωρη βάση.Η ΓΑΙΑ, που πρόσφατα ανακοίνωσε τη λειτουργία της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (IVF) με επιμεφαλής τον διακεκριμένο στην εξωσωματική γονιμοποίησηΔρ. Κ. Πάντο, έχει εξασφαλίσει σημαντικές επιστημονικές συνέργιες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως η συνεργασία με το Fetal Medicine Foundation (FMF) του Λονδίνου (το πλέον πρωτοπόρο ίδρυμα έρευνας, εκπαίδευσης και κατάρτισης στην εμβρυϊκή ιατρική), ενώ αποτελεί τη μοναδική γυναικολογική κλινική που διαθέτει το τελευταίας τεχνολογίας ρομποτικό σύστημα Da Vinci S – HD.Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Δρ. Βασίλης Αποστολόπουλος, στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική ΓΑΙΑ βρίσκεται σε νέα τροχιά ανάπτυξης. Από την ίδρυσή της είχαμε υποσχεθεί ότι θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στο χώρο, εξασφαλίζοντας αφενός υψηλού επιπέδου ιατρικές υπηρεσίες, αφετέρου τιμολογιακή πολιτική που δεν θα οδηγεί σε κοινωνικούς αποκλεισμούς. Στο πλαίσιο της υλοποίησης των δεσμεύσεων μας αυτών και διατηρώντας τις προσιτές τιμές που εξαρχής είχαμε υιοθετήσει, επεκτείνουμε διαρκώς τις δραστηριότητες και τα Τμήματά μας εξασφαλίζοντας συνεργασίες με τους κορυφαίους στον τομέα τους επιστήμονες».

Αφιέρωµα

Page 52: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

52 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Page 53: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 53

Αφιέρωµα

Page 54: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

54 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

η Μαιευτική σήμερα

Από τον

Εμμανουήλ Ε. Σαλαμαλέκη,

Καθηγητή Μαιευτικής Γυναικολογίας

Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών,

Επιστημονικό Διευθυντή ΓΑΙΑ

Τα σημαντικότερα ορόσημα που συνέβαλλαν στην εξέλιξη της Μαιευτικής, είναι τα εξής:

• Το 1668 ο Francois Mauriceau δημοσιεύει την πραγματεία του περί Μαιευτικής.

• Το 1739 ιδρύεται το Queen Charlotte’s Maternity Hospital, που αποτέλεσε το πρώτο Μαιευτικό Νοσοκομείο στη Βρετανία και ιδρύεται Σχολή Μαιών στο Λονδίνο από τον William Smellie.

• Στο τέλος του 18ου αιώνα καθιερώθηκαν στα μαιευτήρια της Αγγλίας οι μαιευτές, γεγονός που θεσμοθετήθηκε πολύ αργότερα στην Αμερική και στην υπόλοιπη Ευρώπη.

• Οι πρώτοι μητρικοί θάνατοι από επιλόχειο πυρετό αναφέρθηκαν στη Βιέννη το 1861 από τον Semmelweiss, ο οποίος καθόρισε ως αίτιο έναν μεταδοτικό παράγοντα, που δεν ήταν άλλος από τον σταφυλόκοκκο, που ανακαλύφτηκε αργότερα από τον Pasteur.

• Το 1847 ο James Young στο Εδιμβούργο εισήγαγε τη χρήση του χλωροφορμίου για την ανακούφιση των ωδίνων.

• Ακολούθησε μία σειρά ανακαλύψεων

και εφαρμογής διαφόρων μεθόδων, εργαλείων και μηχανημάτων, που χρησιμοποιήθηκαν στη Μαιευτική, για να την καταστήσουν σήμερα, μια από τις σημαντικότερες ειδικότητες της Ιατρικής.

Μεταλλική εμβρυουλκία. Μια χαμένη τέχνη;

Η μεταλλική εμβρυουλκία εφαρμόστηκε για πρώτη φορά σε ζώντα έμβρυα από τους Chamberlens, οικογένεια Γάλλων Ουγενότων χειρουργών, το 1569. Οι εμβρυουλκοί τροποποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του 18ου και 19ου αιώνα, αλλά αυτοί που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι παρόμοιοι με εκείνους που σχεδιάστηκαν από τον Simpson πριν από 150 χρόνια.

Page 55: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 55

Αφιέρωµα

Με την ευρεία εφαρμογή των αναρροφητικών εμβρυουλκών και της καισαρικής τομής, η χρήση των μεταλλικών εμβρυουλκών τείνει να περάσει στην ιστορία. Σήμερα, η αναρροφητική εμβρυουλκία γίνεται με ειδικά όργανα, μεταλλικά ή πλαστικά (βεντούζες), που είναι εύχρηστα χωρίς να δημιουργούν επιπλοκές εφ’ όσον πληρούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις.

Μαιευτική παρακολούθηση

Η έμφαση στη σύγχρονη μαιευτική δίνεται στην πρόληψη των επιπλοκών. Ο στόχος της προγεννητικής φροντίδας είναι ο έλεγχος της μητέρας και του εμβρύου για τυχόν επιπλοκές. Η μαιευτική παρακολούθηση σε κυήσεις χαμηλού κινδύνου πρέπει να γίνεται:

• Μηνιαία μέχρι την 32η εβδομάδα• Κάθε 15 ημέρες μέχρι την 36η εβδομάδα• Κάθε εβδομάδα μέχρι τον τοκετό

Στην πρώτη επίσκεψη που πρέπει να πραγματοποιείται περί την 6η-8η εβδομάδα από την πρώτη μέρα της τελευταίας περιόδου συστήνεται ο αρχικός κλινικός και εργαστηριακός έλεγχος που πρέπει να περιλαμβάνει:

• Έλεγχο για αναιμία με γενική αίματος (αιματοκρίτης, αιμοσφαιρίνη, λευκά

αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια),• Προσδιορισμό ομάδας αίματος και

παράγοντα Rhesus,• Έλεγχο για αιμοσφαιρινοπάθειες με

ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης (διάγνωση μεσογειακής και δρεπανοκυτταρικής αναιμίας),

• Βιοχημικό έλεγχο (σάκχαρο, ουρία και κρεατινίνη αίματος),

• Aνοσολογικό έλεγχο (Αντισώματα ερυθράς, κυτταρομεγαλοϊού, τοξοπλάσματος),

• Ορολογικό έλεγχο (για σύφιλη, ηπατίτιδες, HIV I-II),

• Μικροβιολογικό έλεγχο ούρων/κολπικού υγρού,

• Προσδιορισμό σωματικού βάρους/αρτηριακής πίεσης,

• Φυσική εξέταση κατά συστήματα.

Μαιευτικό Υπερηχογράφημα

Στην πρώτη επίσκεψη στον Γυναικολόγο, θα πρέπει να διενεργηθεί υπερηχογράφημα, προκειμένου:• να τεκμηριωθεί η ύπαρξη ενδομήτριας

βιώσιμης εγκυμοσύνης, • να προσδιοριστεί ο αριθμός των εμβρύων

και • να καθοριστεί η ηλικία της με ακρίβεια.

Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, θα πρέπει να γίνουν τρία υπερηχογραφήματα που είναι απολύτως απαραίτητα για την εκτίμηση της πορείας του εμβρύου: Η αυχενική διαφάνεια τον 3ο μήνα (11-14 εβδομάδες), το υπερηχογράφημα Β΄επιπέδου τον 5ο μήνα (21-24 εβδομάδες), και η εξέταση Doppler τον 8ο μήνα (32η εβδομάδα).

1. Αυχενική Διαφάνεια:

Με το υπερηχογράφημα αυτό, αρχικά γίνεται η ακριβής χρονολόγηση της κύησης με το κεφαλοουραίο μήκος (CRL) του εμβρύου. Στη συνέχεια, διενεργείται μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας, η οποία σε συνδυασμό με τους βιοχημικούς δείκτες ΡΑΡΡ-Α και β-χοριακή γοναδοτροπίνη, προσδιορίζει την πιθανότητα χρωμοσωματικών ανωμαλιών του εμβρύου με ακρίβεια που φτάνει το 96-97%. Επίσης, διενεργείται αδρός ανατομικός έλεγχος για τον αποκλεισμό συγκεκριμένων εμβρυϊκών ανωμαλιών.

2. Υπερηχογράφημα Β Επιπέδου:

Η υπερηχογραφική αυτή εξέταση εστιάζεται κυρίως στην λεπτομερή μελέτη της ανατομίας του εμβρύου. Εξετάζονται διαδοχικά όλα τα συστήματα του εμβρύου

(Κρανίο/εγκέφαλος, πρόσωπο, άκρα, καρδιά, πνεύμονες, σπονδυλική στήλη, ενδοκοιλιακά όργανα, κλπ) για τον αποκλεισμό ανατομικών βλαβών του εμβρύου. Επίσης ελέγχεται η θέση του πλακούντα, και η ποσότητα του αμνιακού υγρού. Η εξέταση συμπληρώνεται με την διακολπική μέτρηση του μήκους του τραχήλου της μήτρας, για την εκτίμηση του κινδύνου πρόωρου τοκετού και τον έλεγχο της αιματικής ροής στις μητριαίες αρτηρίες.

3. Υπερηχογράφημα Doppler:

Στοχεύει στην εκτίμηση της ανάπτυξης του εμβρύου και της ποσότητας του αμνιακού υγρού. Επίσης, διενεργείται λεπτομερής μελέτη της ροής του αίματος στα αγγεία του εμβρύου και του πλακούντα, για την έγκαιρη διάγνωση καταστάσεων, όπως η προεκλαμψία, η ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης, η αναιμία του εμβρύου και η εμβρυϊκή υποξία.

Παρακολούθηση του εμβρύου

Η εκτίμηση της καλής κατάστασης του εμβρύου κατά την διάρκεια του τοκετού, αποτέλεσε για πολλά χρόνια αντικείμενο προβληματισμού στη μαιευτική κοινότητα. Πολλές προσπάθειες έγιναν με στόχο την ανεύρεση μεθόδων όσο το δυνατόν λιγότερο επεμβατικών και ταυτόχρονα με μεγάλη αξιοπιστία, προκειμένου να μειωθεί στο ελάχιστο η περιγεννητική νοσηρότητα και θνησιμότητα. Η συνηθέστερη μέθοδος εμβρυϊκής επιτήρησης είναι η καρδιοτοκογραφία, η οποία εφαρμόζεται σε όλες τις εγκύους στη διάρκεια του τοκετού. Χρησιμοποιούνται ειδικά μηχανήματα με τα οποία είναι εφοδιασμένη η Αίθουσα Τοκετών του ΓΑΙΑ. Τα μηχανήματα αυτά είναι τα πλέον σύγχρονα και κάθε επίτοκος είναι συνδεδεμένη με ένα από αυτά σε όλη τη διάρκεια του τοκετού της.Με την καρδιοτοκογραφική μέθοδο γίνεται καταγραφή του εμβρυϊκού καρδιακού ρυθμού και των συστολών της μήτρας (ωδίνων). Γίνεται αξιολόγηση των επιταχύνσεων και επιβραδύνσεων του εμβρυϊκού καρδιακού ρυθμού και εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα για την κατάσταση του εμβρύου. u

Μηχάνηµα Καρδιοτοκογραφίας

Page 56: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

56 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Εξωσωματική Γονιμοποίηση:Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Από τον

Δρ. Κωνσταντίνο Πάντο,

Μαιευτήρα Γυναικολόγο,

Επικεφαλής της Μονάδας

Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής,

της ΓΑΙΑ

Γονείς με ασφάλεια παρά τις δυσκολίες

Όπως είναι γνωστό, σήμερα το 18% των ζευγαριών αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογονιμότητας. Προς την κατεύθυνση αυτή έρχεται να συνδράμει η ανάπτυξη των μεθόδων της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, που αποτελεί τον κλάδο εκείνο της ιατρικής επιστήμης, ο οποίος έχει επιφέρει επαναστατικά επιτεύγματα στη διαδικασία της τεκνοποίησης, εξασφαλίζοντας νέες δυνατότητες και χαρίζοντας ανείπωτη χαρά σε χιλιάδες ζευγάρια.Σήμερα, υπολογίζεται ότι περισσότερα από 250.000 ζευγάρια στην Ελλάδα είναι υπογόνιμα και σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες ,ανατρέποντας πεποιθήσεις ετών, προκύπτει ότι το 40% των περιπτώσεων της υπογονιμότητας οφείλεται σε λόγο αναγόμενο στη γυναίκα, ένα άλλο 40% σε λόγο αναγόμενο στον άνδρα και το υπόλοιπο 20% σε ανεξήγητο παράγοντα που ανάγεται στο ζευγάρι.

Η μέθοδος της εξωσωματικής γονιμοποίησης εφαρμόζεται τα τελευταία 32 χρόνια και χάρη σε αυτήν έχουν γεννηθεί πάνω από 5.000.000 παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο. Χάρη στη μεγάλη ποικιλία των μεθόδων της εξωσωματικής γονιμοποίησης, σήμερα είναι πλέον δυνατόν να αντιμετωπισθεί το μεμονωμένο πρόβλημα που ταλαιπωρεί σχεδόν το κάθε συγκεκριμένο υπογόνιμο ζευγάρι, ενώ η ποιοτική αναβάθμιση σημαίνει ότι έχουμε και καλύτερα ποσοστά κύησης από το παρελθόν. Τα ποσοστά επιτυχίας έχουν ξεπεράσει το 40%, ενώ πριν από 10 χρόνια ήταν στο 10-15%, που σημαίνει ότι σχεδόν μία στις δύο γυναίκες σήμερα αποκτά παιδί με την πρώτη προσπάθεια που κάνει.

Αιτία υπογονιμότητας

Το 18% των ζευγαριών δεν φτάνει να αποκτήσει παιδί μετά από 12 μήνες προσπάθειας.Τα κυριότερα αίτια υπογονιμότητας στη γυναίκα είναι η απόφραξη των σαλπίγγων,

Page 57: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 57

Αφιέρωµα

μετά συνήθως από φλεγμονές ή ορμονικές διαταραχές, που έχουν ως αποτέλεσμα τη μη φυσιολογική ή ποιοτική ωορρηξία.Η ενδομητρίωση αποτελεί έναν άλλο παράγοντα υπογονιμότητας, όπως και η ηλικία.Στον άνδρα, η αλλοίωση των παραμέτρων του σπέρματος δημιουργεί υπογονιμότητα.Αυτή την αλλοίωση προκαλούν φλεγμονές (που δημιουργούνται όταν δεν τηρούνται βασικοί κανόνες υγιεινής) ατυχήματα στα γεννητικά όργανα, ορμονολογικές διαταραχές, γενετικές χρωμοσωμικές ανωμαλίες, κιρσοκήλη, ανοσοποιητικοί παράγοντες και κάποιες φορές, έκθεση ατόμων σε υψηλές θερμοκρασίες λόγω επαγγέλματος.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελείται από ορισμένα στάδια. Πριν ξεκινήσει η όλη διαδικασία, το ζευγάρι θα υποβληθεί σε ορισμένες απαραίτητες ιατρικές και αιματολογικές εξετάσεις, που σκοπό έχουν να αυξήσουν όσο το δυνατό περισσότερο την επιτυχή εφαρμογή της μεθόδου.Από τον άνδρα, αυτό που χρειάζεται είναι το σπέρμα. Η γυναίκα, μετά την ωοθηκική διέγερση, την οποία προκαλούν τα φάρμακα, υποβάλλεται σε διακολπική λήψη ωαρίων. Ακολουθούν η γονιμοποίηση των ωαρίων με το σπέρμα του συζύγου και τέλος η τοποθέτηση των γονιμοποιημένων ωαρίων στη μήτρα.Η εμβρυομεταφορά γίνεται συνήθως τη δεύτερη μέρα. Σήμερα, όμως, μπορεί να συμβεί και κατά το στάδιο των βλαστοκύστεων, δηλαδή όταν το έμβρυο φτάνει την 6η ημέρα της ζωής του. Στην περίπτωση αυτή το έμβρυο εμφυτεύεται πιο εύκολα και έχουμε καλύτερο ποσοστό εμφύτευσης αυτού του εμβρύου και είμαστε οι πρώτοι που το εφαρμόσαμε στην Ελλάδα το 1998.

Έμβρυα στην κατάψυξη

Σκόπιμο είναι να μεταφερθούν όσο το δυνατό λιγότερα σε αριθμό έμβρυα, χωρίς όμως να μειωθεί η πιθανότητα επιτυχίας της μεθόδου. Αυτό γίνεται για να αποφευχθούν, όσο το δυνατόν, οι πολύδυμες κυήσεις με τις πιθανές μαιευτικές και περιγεννητικές επιπλοκές που αυτές ενέχουν, αλλά και το συναισθηματικό ,οικονομικό και οικογενειακό κόστος που επιφέρουν. Στην περίπτωση που υπάρχουν υπεράριθμα έμβρυα, αυτά μπορούν να διατηρηθούν στην κατάψυξη

για τυχόν μελλοντική χρήση από το ζευγάρι. Με τον τρόπο αυτό προσδοκάται η αύξηση του ποσοστού κυήσεων από ένα και μόνο θεραπευτικό κύκλο, αφού δίνει τη δυνατότητα στη γυναίκα να κάνει επανειλημμένες εμβρυομεταφορές, με το λιγότερο δυνατό οικονομικό και συναισθηματικό κόστος και ιατροφαρμακευτική παρέμβαση!! Κάποια γυναίκα που κάνει προσπάθεια μπορεί να βγάλει και 10-15 ωάρια, από τα οποία να γονιμοποιηθούν 10-12. Δεν τα τοποθετούμε όλα. Τα επιπλέον έμβρυα τα τοποθετούμε στην κατάψυξη, σε υγρό άζωτο, για να χρησιμοποιηθούν σε δυο περιπτώσεις. Είτε, εάν δεν επιτύχει η προσπάθεια, οπότε να μην επαναληφθεί η ωοληψία, είτε εάν η γυναίκα θελήσει να αποκτήσει

δεύτερο παιδί, μετά από κάποια χρόνια. Για δεκαετίες ολόκληρες μπορούν τα έμβρυα να παραμείνουν στην κατάψυξη. Με το νέο νόμο, όμως, μετά το 2005, ορίζονται ως ανώτατο όριο τα πέντε χρόνια που μπορούν να επεκταθούν και για άλλα πέντε χρόνια με σύμφωνη γνώμη του ζευγαριού. Σε ότι αφορά την ομάδα μας, είχαμε πέρσι μια γυναίκα, η οποία απέκτησε διδυμάκια, με έμβρυα που ήταν δέκα χρόνια στην κατάψυξη! Γέννησε, ουσιαστικά, τα δίδυμα αδερφάκια του πρώτου της παιδιού, μετά από διάστημα έντεκα ετών.

Μικρογονιμοποίηση ωαρίων

Μέχρι πρόσφατα δεν ήταν δυνατό να βοηθηθούν ζευγάρια που οι άνδρες εμφάνιζαν σοβαρό πρόβλημα στον αριθμό ή την κινητικότητα του σπέρματος ή ακόμα

και αζωοσπερμία, δηλαδή παντελή έλλειψη σπερματοζωαρίων στο σπέρμα τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις

δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα και αναγκαστικά χρησιμοποιούσαμε ξένο σπέρμα (από τράπεζα σπέρματος).Τώρα, με την έλευση της μικρογονιμοποίησης, κάτω από ένα ισχυρό μικροσκόπιο συλλαμβάνεται ένα σπερματοζωάριο με μικροπιπέτα και αφού διανοιχτεί το περίβλημα του ωαρίου, τοποθετείται μέσα στο κυτταρόπλασμα του ωαρίου, προκαλούμε δηλαδή εμείς τη γονιμοποίηση. Ακόμα και σε άνδρες με αζωοσπερμία, με μια βελονίτσα παίρνουμε από τον όρχι τους σπερματοζωάρια. Στη συνέχεια χρησιμοποιείται ένα σπερματοζωάριο για τη γονιμοποίηση ενός ωαρίου και τα γονιμοποιημένα πλέον ωάρια μεταφέρονται ανώδυνα μέσα στη μήτρα. Με την μέθοδο αυτή, πάνω από 95% των ζευγαριών, με σοβαρά

Σχεδόν μία στις δύο γυναίκες σήμερα αποκτά παιδί με κάθε προσπάθεια που κάνει.

Page 58: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

βιοψίας των γονιμοποιημένων ωαρίων να αντλήσουμε όλες τις πληροφορίες που θέλουμε, πριν το μεταφέρουμε στη μήτρα, γεγονός που μας επιτρέπει να εμφυτεύσουμε τελικά μόνο τα απαλλαγμένα, από χρωμοσωμικές κληρονομικές ανωμαλίες

έμβρυα. Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται κυρίως σε γυναίκες με επανειλημμένες αποτυχίες στην εξωσωματική γονιμοποίηση, σε γυναίκες με πολλαπλές αποβολές και σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. Ήδη, στην Ελλάδα γεννήθηκαν από την ομάδα μας τα πρώτα διδυμάκια με αυτή τη μέθοδο, τον Ιούνιο του 2011, και έκτοτε έχουν γεννηθεί παιδιά από άλλες 30 γυναίκες.

Ιστοσυμβατά παιδιάΤα τελευταία χρόνια η εφαρμογή της προεμφυτευτικής γενετικής διάγνωσης έχει επεκταθεί πέρα από την αποτροπή μετάδοσης κληρονομικών νοσημάτων στην απόκτηση υγιών, και ταυτόχρονα ιστοσυμβατών τέκνων, προς άλλα νοσούντα τέκνα της ίδιας οικογένειας.Για πρώτη φορά στην Ελλάδα εφαρμόσαμε

προβλήματα σπέρματος, καταφέρνουν να επιτύχουν γονιμοποίηση.

Προεμφυτευτική γενετική διάγνωσηΓια την αποφυγή κυήσεων με έμβρυο με σοβαρό γενετικό νόσημα, όπως η β-μεσογειακή αναιμία, η κυστική ίνωση, και άλλες, τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται η προεμφυτευτική διάγνωση στα έμβρυα. Παίρνουμε ένα κύτταρο από το αναπτυσσόμενο έμβρυο και το ελέγχουμε. Έτσι διαπιστώνουμε τις παθήσεις (κληρονομικά νοσήματα) από τη τρίτη κιόλας ημέρα της γονιμοποίησης. Η μητέρα έχει έτσι τη σιγουριά ότι θα αποκτήσει ένα υγιέστατο παιδάκι.Πρόκειται για μια τεχνική που εφαρμόζεται μόνο κατά τη διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης και στην 3η μέρα της ζωής του εμβρύου, προκειμένου να ελεγχθούν για γενετικές ανωμαλίες, πριν τη μεταφορά τους στη μήτρα. Η μέχρι τώρα βιοψία εμβρύων 3ης μέρας, σε συνδυασμό με μεθόδους κυτταρογενετικής (FISH-fluorescent in situ hybridization-υβριδοποίηση με φθορισμό),είχε ένα πολύ σημαντικό μειονέκτημα. Ήταν περιορισμένος ο αριθμός των χρωμοσωμάτων που μπορούσαν να ελεγχθούν-συνήθως ελέγχονται 9 από τα 24 χρωμοσώματα. Η χρήση της μεθοδολογίας με βιοψία εμβρύων στο στάδιο αυλάκωσης και FISH για την προεμφυτευτική γενετική διάγνωση χρωμοσωματικών ανευπλοειδιών, έχει δώσει αντικρουόμενα και αντιφατικά αποτελέσματα. Τώρα υπάρχει μέθοδος για εξέταση του συνόλου των 23 ζευγών χρωμοσωμάτων.η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση για όλα τα κληρονομικά νοσήματα μπορεί να συνδυαστεί με τη παράλληλη εφαρμογή του CGH-rray, ώστε από ένα πολύ μικρό δείγμα

την προεμφυτευτική γενετική διάγνωση, με έλεγχο ιστοσυμβατότητας σε τρεις οικογένειες με άρρωστα παιδιά-από μεσογειακή αναιμία και χρόνια κοκκιοματώδη νόσο-τα οποία έχουν πλέον πλήρως ιαθεί μετά τη μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων από το ιστοσυμβατό αδερφάκι τους που γεννήθηκε έπειτα από εξωσωματική γονιμοποίηση με τη μέθοδο αυτή.Η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί και για τον αποκλεισμό γονιδίων που επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής μας ή μειώνουν το προσδόκιμο επιβίωσης, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και ο καρκίνος.Ήδη έχουμε εφαρμόσει με επιτυχία την προεμφυτευτική γενετική διάγνωση για τον αποκλεισμό γονιδίων που συσχετίζονται με νεοπλασίες, όπως νευροϊνωμάτωση ρετινοβλάστωμα και έχουν γεννηθεί υγιή παιδιά. u

58 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Πρωτιές στην Ελλάδα και το εξωτερικό από το Κέντρο Ανθρώπινης Αναπαραγωγής

• Το επιστημονικό έργο μας συμπεριλαμβάνεται στην παγκόσμια ιστορία του IVF (www.IVF-Worldwide.com).

• Γεννήθηκε το πρώτο παιδί στον κόσμο με βιοψία βλαστοκύστεων, απαλλαγμένο από μεσογειακή αναιμία το 2004.

• Γεννήθηκε το πρώτο παιδί στον κόσμο, απαλλαγμένο από χρόνια κοκκιωματώδη νόσο που παράλληλα με μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων έσωσε το πάσχον αδελφάκι του, το 2005.

• Πρώτες στον κόσμο γέννησεις παιδιών για τη νόσο Cadasil το 2006, τη συγγενή υπερπλασία των επινεφριδίων το 2006, το σύνδρομο γναθοπροσωπικής δυσόστωσης FSHD το 2007.

• Δημοσιογραφική κάλυψη από το κανάλι CNN για τη γέννηση υγιούς παιδιού σε μια οικογένεια φορέων του συνδρόμου LEBER με 2 τυφλά παιδιά.

• Πρώτη εγκυμοσύνη στην Ελλάδα μετά από προεμφυτευτική διάγνωση όλων των χρωμοσωμάτων με τη μέθοδο Array-CGH το 2010.

Εξωσωματική Γονιμοποίηση: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Page 59: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Τμήμα Ιατρικής ΕμβρύουΤμήμα Ιατρικής Εμβρύου

Διστόμου 9, 151 25 Μαρούσι - Αθήνα • Τηλ.: 210 6991000, Fax.: 210 6991215e-mail: [email protected] • www.gaiamaternity.gr

Το Τμήμα Ιατρικής Εμβρύου της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής ΓΑΙΑ δίνει τη δυνατότητα στη μέλλουσα μητέρα αξιόπιστου υπερηχογραφικού ελέγχου καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης.

Εξειδικευμένοι, κορυφαίοι στον τομέα τους επιστήμονες, έχοντας στη διάθεσή τους τα πλέον σύγχρονα ιατρικά μηχανήματα, πραγματοποιούν την προγεννητική υπερηχογραφία αντλώντας πληροφορίες πολύτιμες για την ανάπτυξη του εμβρύου και την εν γένει πορεία της κύησης.

Τα υπερηχογραφήματα που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια της κύησης έχουν σκοπό να βεβαιώσουν τη φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου ή να διαγνώσουν πιθανές ανωμαλίες που μπορεί να παρουσιάσει.Επίσης, δύνανται να προβλέψουν συγκεκριμένες σοβαρές επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν κατά την κύηση,όπως ο πρόωρος τοκετός, η προεκλαμψία κ.λπ.

Τα συνηθέστερα εκτελούμενα υπερηχογραφήματα κατά τη διάρκεια της κύησης είναι:

• το Υπερηχογράφημα της αρχόμενης κύησης (κατά την 6η - 10η εβδομάδα κύησης),

• το Υπερηχογράφημα της αυχενικής διαφάνειας (έλεγχος για χρωμοσωμικές ανωμαλίες, κατά την 11η -

13η εβδομάδα κύησης),

• το Υπερηχογράφημα Β επιπέδου (εξέταση για πιθανές δομικές ανωμαλίες στο έμβρυο κατά την 20η - 23η εβδομάδα κύησης),

• το Υπερηχογράφημα καρδιάς εμβρύο και

• το Υπερηχογράφημα ανάπτυξης (έλεγχος εμβρυικής ανάπτυξης, κατά την 32η - 34η εβδομάδα κύησης).

Το Τμήμα Ιατρικής Εμβρύου, από τα τέλη του 2010, συνεργάζεται με το Fetal Medicine Foundation (FMF), το πρώτο Κέντρο Εμβρυικής Ιατρικής που έγινε στη Βρετανία και το μεγαλύτερο στον Κόσμο.

Το Fetal Medicine Foundation είναι ένας φιλανθρωπικός,μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που ιδρύθηκε, από τον διεθνούς φήμης και αναγνώρισης Καθηγητή Ιατρικής Εμβρύου κ. Κύπρο Νικολαΐδη, το 1995, με στόχο την προώθηση της έρευνας και της εκπαίδευσης στην Εμβρυική Ιατρική παγκοσμίως.

Φυσική του έδρα του είναι το King’s College Hospital στο Λονδίνο. Στο κέντρο αυτό εξετάζονται πάνω από 20.000 ασθενείς κάθε χρόνο, πολλοί από τους οποίους παραπέμπονται από άλλα νοσοκομεία της Αγγλίας αλλά και από άλλες χώρες με σοβαρές επιπλοκές της κύησης.Επίσης, πάνω από 200 ιατροί από όλο τον κόσμο επισκέπτονται κάθε χρόνο τη μονάδα σαν παρατηρητές ή εκπαιδευόμενοι.

Το Foundation καθιέρωσε διεθνώς σειρά εκπαιδευτικών σεμιναρίων για ιατρούς και ασθενείς που διατίθενται δωρεάν στο διαδίκτυο σε 20 γλώσσες (και στα ελληνικά).

www.fetalmedicine.com/course

Page 60: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

60 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Προεκλαμψία στην εγκυμοσύνη

Από τον

Δρ. ηλία Ι. Χιντιπά,

Μαιευτήρα – Γυναικολόγο,

Διδάκτορα Ιατρικής Σχολής

Πανεπιστημίου Αθηνών,

Συνεργάτη ΓΑΙΑ

Η προεκλαμψία είναι μια σοβαρή διαταραχή που εμφανίζεται στην εγκυμοσύνη, η οποία αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές – μέχρι θανατηφόρες - επιπλοκές για την έγκυο και το έμβρυο που κυοφορεί.Χαρακτηρίζεται από δυσλειτουργία του εσωτερικού χιτώνα των αγγείων (ενδοθήλιο) και αγγειόσπασμο. Εμφανίζεται συνήθως μετά την 20η εβδομάδα της εγκυμοσύνης και μπορεί να υφίσταται ακόμα και 4 έως 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Ορίζεται κλινικά από αυξημένη πίεση (υπέρταση) και αυξημένη πρωτεΐνη στα ούρα (λευκωματουρία), με ή χωρίς παθολογικά οιδήματα.Ως υπέρταση ορίζεται η συστολική αρτηριακή πίεση (μεγάλη) πάνω από 140 mmHg, ή η διαστολική αρτηριακή πίεση (μικρή) πάνω από 90 mmHg. Ως λευκωματουρία ορίζεται η παρουσία περισσότερων από 300 mg πρωτεΐνης σε ούρα 24 ώρου ή περισσότερα από 30 mg/mmol σε τυχαίο δείγμα ούρων

ή περισσότεροι από ένας σταυροί σε Stick ούρων.Αν παρουσιαστεί προεκλαμψία, η μόνη ουσιαστική θεραπεία είναι η γέννηση του παιδιού. Όταν όμως η προεκλαμψία διαγνωστεί νωρίς στην κύηση, και το έμβρυο είναι ανώριμο για να γεννηθεί (πριν την 37η εβδομάδα), τότε η έγκυος και ο μαιευτήρας που την παρακολουθεί, αντιμετωπίζουν ένα δύσκολο έργο και πρέπει να διατηρήσουν μια ευαίσθητη ισορροπία: Από τη μια μεριά το μωρό χρειάζεται χρόνο για να είναι ώριμο να γεννηθεί, και από την άλλη δεν πρέπει η έγκυος και το έμβρυο να εκτίθενται σε σοβαρούς κινδύνους.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Όπως αναφέρθηκε, η προεκλαμψία αναπτύσσεται σταδιακά, αλλά εμφανίζεται συνήθως αιφνίδια, μετά την 20η

Page 61: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 61

Αφιέρωµα

εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Η βαρύτητα των συμπτωμάτων ποικίλει, από ήπια έως σοβαρή. Εκτός από την υπέρταση και την λευκωματουρία, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Σοβαρή κεφαλαλγία,• Διαταραχές της όρασης, όπως θολή

όραση, ευαισθησία στο έντονο φως ή ακόμη και προσωρινή απώλεια όρασης,

• Κοιλιακό άλγος, ιδιαίτερα δεξιά στην περιοχή του ήπατος,

• Ναυτία και έμετοι,• Αίσθημα ζάλης,• Μειωμένη ποσότητα ούρων,• Αιφνίδια πρόσληψη βάρους (τυπικά πάνω

από 1 κιλό την εβδομάδα).Το οίδημα (ιδιαίτερα στο πρόσωπο και στα χέρια) συχνά συνοδεύει την προεκλαμψία. Ωστόσο, δεν θεωρείται αξιόπιστο σημείο για τη διάγνωση της προεκλαμψίας, δεδομένου ότι μπορεί να εμφανιστεί και σε φυσιολογικές εγκυμοσύνες.

Πότε πρέπει να δείτε τον γιατρό σας;Πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας ή να μεταβείτε στο νοσοκομείο όταν παρουσιάσετε, ξαφνικά, σοβαρή κεφαλαλγία, διαταραχές στην όρασή σας ή πόνο στην κοιλιά και ιδιαίτερα δεξιά στην περιοχή του ήπατος.Δεδομένου ότι οι πονοκέφαλοι, οι ναυτίες και οι έμετοι αποτελούν συνήθη συμπτώματα μιας φυσιολογικής κατά τα άλλα εγκυμοσύνης, είναι δύσκολο να κρίνετε

αν πρωτοεμφανιζόμενα συμπτώματα αυτού του είδους είναι απλά μέρος της εγκυμοσύνης σας ή αν υποκρύπτουν κάποια σοβαρότερη κατάσταση. Αν έχετε αμφιβολίες για τα συμπτώματα αυτά, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

Γεγονός είναι ότι παρά το ότι γνωρίζουμε ότι η προεκλαμψία είναι νόσος του πλακούντα, οι ερευνητές εξακολουθούν να διερευνούν την ακριβή αιτιολογία της νόσου. Πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν:

• Μειωμένη αιματική ροή στη μήτρα• Βλάβη στα τοιχώματα των αγγείων

• Προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα

• Φτωχή διατροφή

Άλλες διαταραχές που σχετίζονται με υπέρταση στην εγκυμοσύνηΗ προεκλαμψία ταξινομείται ως μια από τις 4 υπερτασικές διαταραχές που εμφανίζονται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι άλλες τρεις είναι:

1. Υπέρταση της εγκυμοσύνης: Οι γυναίκες με υπέρταση της εγκυμοσύνης, παρουσιάζουν αυξημένη πίεση, αλλά όχι λευκωματουρία.

2. Χρόνια Υπέρταση: Χρόνια υπέρταση είναι η αυξημένη πίεση που εμφανίζεται πριν την 20η εβδομάδα της εγκυμοσύνης και επιμένει συνήθως περισσότερο από 12 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Συνήθως υπάρχει αλλά δεν ανιχνεύεται, πριν την εγκυμοσύνη.

3. Προεκλαμψία σε έδαφος χρόνιας υπέρτασης: Σε γυναίκες με χρόνια

υπέρταση, επιδείνωση της υπέρτασης και εμφάνιση λευκωματουρίας στην εγκυμοσύνη.

Παράγοντες ΚινδύνουΠαράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα

για την εμφάνιση προεκλαμψίας σε μια εγκυμοσύνη περιλαμβάνουν:

• Ιστορικό προεκλαμψίας,• Πρώτη εγκυμοσύνη,• Εγκυμοσύνη από καινούργιο σύντροφο,• Ηλικία (περισσότερο πιθανή σε ηλικίες

κάτω από 20 ή πάνω από 40 ετών),• Παχυσαρκία,• Πολύδυμη κύηση,• Μεγάλο διάστημα μεταξύ των κυήσεων,• Σακχαρώδης διαβήτης της κύησης,• Υποκείμενα χρόνια νοσήματα (χρόνια

υπέρταση, νεφροπάθεια, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα, σακχαρώδης διαβήτης, κ.α.).

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Οι περισσότερες γυναίκες με προεκλαμψία γεννούν υγιή μωρά. Ωστόσο, όσο σοβαρότερα είναι τα συμπτώματα και όσο νωρίτερα εμφανίζονται στην εγκυμοσύνη, τόσο μεγαλύτεροι είναι οι κίνδυνοι για τη μητέρα και το έμβρυο. Η προεκλαμψία μπορεί να απαιτήσει τερματισμό της

Η προεκλαμψία είναι μια σοβαρή διαταραχή που εμφανίζεται στην εγκυμοσύνηκαι μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές επιπλοκές για

την έγκυο και το έμβρυο που κυοφορεί

Page 62: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ήπατος, που οδηγεί σε επικίνδυνη για τη ζωή αιμορραγία.

• Μείωση αιματικής ροής στον πλακούντα: Η προεκλαμψία επηρεάζει τις αρτηρίες που μεταφέρουν αίμα από τη μήτρα στον πλακούντα. Εάν ο πλακούντας δέχεται λιγότερο αίμα από τη μήτρα,

τότε ελαττώνεται το οξυγόνο και οι θρεπτικές ουσίες που λαμβάνει το έμβρυο, και κατά συνέπεια αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καθυστέρηση της ενδομήτριας ανάπτυξης του εμβρύου, πρόωρο τοκετό, χαμηλό βάρος γέννησης και σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας του νεογνού λόγω προωρότητας.

• Αποκόλληση πλακούντα: Η προεκλαμψία αυξάνει την πιθανότητα αποκόλλησης του πλακούντα από τα τοιχώματα της μήτρας πριν από τον τοκετό, η οποία είναι σοβαρή επιπλοκή που μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη αιμορραγία και να απειλήσει τη ζωή τόσο του εμβρύου, όσο και της εγκύου.

• Σύνδρομο HELLP: Το σύνδρομο αυτό χαρακτηρίζεται από την ταυτόχρονη ύπαρξη αιμόλυσης (καταστροφής ερυθρών αιμοσφαιρίων), αυξημένων ηπατικών ενζύμων και χαμηλών αιμοπεταλίων.

Μπορεί να απειλήσει τη ζωή της εγκύου ταχύτατα, και είναι ιδιαίτερα σοβαρό, δεδομένου ότι ενίοτε μπορεί να εμφανιστεί χωρίς κανένα προηγούμενο σύμπτωμα προεκλαμψίας.

• Εκλαμψία: Όταν η προεκλαμψία δεν ελέγχεται, μπορεί να εξελιχθεί σε εκλαμψία, η οποία χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη σπασμών.

εγκυμοσύνης με πρόκληση τοκετού. Η καισαρική τομή δεν είναι πάντα αναγκαία. Ωστόσο η καισαρική τομή μπορεί να αποτελέσει επιλογή σε περιπτώσεις δύσκολης πρόκλησης ή σε πολύ μικρή ηλικία εγκυμοσύνης.

Οι επιπλοκές της προεκλαμψίας περιλαμβάνουν:

• Οξεία υπερτασική κρίση: Η μη ελεγχόμενη προεκλαμψία μπορεί να οδηγήσει σε αιφνίδια και εκσεσημασμένη αύξηση της αρτηριακής πίεσης σε επίπεδα άνω των 180 mmHg, που μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλική αιμορραγία.

• Ρήξη ήπατος: Η προεκλαμψία προκαλεί διάταση της κάψας του ήπατος, που αποτελεί αίτιο άλγους στην κοιλιακή χώρα δεξιά. Σπάνια, εμφανίζεται ρήξη του

Τα συμπτώματα της εκλαμψίας περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος δεξιά, σοβαρή κεφαλαλγία, διαταραχές όρασης και επιπέδου συνείδησης.

Η εκλαμψία μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές σε ζωτικά όργανα όπως ο εγκέφαλος, το ήπαρ και οι νεφροί. Χωρίς θεραπεία, η εκλαμψία οδηγεί σε κώμα, εγκεφαλική βλάβη και θάνατο.

• Επιπλοκές από το καρδιαγγειακό σύστημα: Η προεκλαμψία αυξάνει τον κίνδυνο μελλοντικής εμφάνισης διαταραχών του καρδιαγγειακού συστήματος.

ΔΙΑΓΝΩΣη

Η ανεύρεση υψηλής πίεσης (άνω των 140/90 mmHg) σε εξέταση ρουτίνας, θέτει την υπόνοια ύπαρξης προεκλαμψίας μετά την 20η εβδομάδα. Για την επιβεβαίωση, απαιτείται δεύτερη μέτρηση μετά από 6 ώρες με την έγκυο σε ηρεμία. Η ανεύρεση υψηλών επιπέδων πρωτεΐνης στα ούρα επιβεβαιώνει τη διάγνωση.Αν γίνει η διάγνωση της προεκλαμψίας,

ο γιατρός σας θα συστήσει πρόσθετες εξετάσεις που περιλαμβάνουν:

• Γενική αίματος (με έμφαση στον αριθμό των αιμοπεταλίων) – γενική ούρων,

• Έλεγχο της ηπατικής λειτουργίας (τρανσαμινάσες, LDH, αλκαλική φωσφατάση, γ-GT),

• Έλεγχο της νεφρικής λειτουργίας (ουρία, κρεατινίνη),

• Έλεγχο ηλεκτρολυτών και ουρικού οξέος,• Έλεγχο της πηκτικότητας του αίματος,• Συλλογή ούρων 24ώρου για ποσοτικό

προσδιορισμό πρωτεΐνης.

Παρακολούθηση του εμβρύουΟ γιατρός σας θα συστήσει επίσης

62 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Προεκλαμψία στην εγκυμοσύνη

Page 63: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Αφιέρωµα

υπερηχογράφημα με το οποίο ελέγχεται η ανάπτυξη του εμβρύου και μέσω της εξέτασης Doppler η παροχή αίματος από τον πλακούντα στο έμβρυο. Επίσης θα σας συστήσει καρδιοτοκογραφικό έλεγχο (Non-Stress Test, NST) ή Βιοφυσικό Προφίλ, εξετάσεις οι οποίες εκτιμούν αν το έμβρυό σας λαμβάνει αρκετό οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες από τον πλακούντα. Το NST είναι μια απλή, μη επεμβατική μέθοδος, που δείχνει πώς η καρδιά του εμβρύου αντιδρά όταν αυτό κινείται μέσα στη μήτρα. Η εξέταση είναι καθησυχαστική όταν η καρδιακή συχνότητα του εμβρύου αυξάνει κατά 15 παλμούς το λεπτό, και αυτό συμβαίνει τουλάχιστον δύο φορές μέσα στα 20 λεπτά που διαρκεί η εξέταση. Το βιοφυσικό προφίλ συνδυάζει τα ευρήματα του NST με υπερηχογραφικές παραμέτρους του εμβρύου, όπως ο μυϊκός τόνος, οι κινήσεις και οι αναπνοές του εμβρύου, καθώς και την ποσότητα του αμνιακού υγρού.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η μόνη ουσιαστική θεραπεία είναι ο τοκετός του εμβρύου. Βεβαίως αυτό εξαρτάται από την ηλικία της κύησης και από το πόσο ώριμο είναι το έμβρυο. Συνήθως με τη διάγνωση της προεκλαμψίας ο γιατρός σας θα σας συστήσει εντατικότερη παρακολούθηση. Θα πρέπει να σας βλέπει από την 20η έως την 32η εβδομάδα κάθε 15 ημέρες, και έκτοτε κάθε εβδομάδα μέχρι τον τοκετό.

Φαρμακευτική αγωγήΟ γιατρός σας θα συστήσει:• Αντιυπερτασικά φάρμακα, που θα μειώσουν

την αρτηριακή σας πίεση μέχρι τον τοκετό,

• Κορτικοστεροειδή που θα βοηθήσουν την ωρίμανση των πνευμόνων του μωρού σας, όταν υπάρξει ανάγκη να γεννηθεί πρόωρα (πριν την 37η εβδομάδα),

• Φάρμακα που αποτρέπουν την εμφάνιση σπασμών σε περίπτωση βαριάς, μη ελεγχόμενης προεκλαμψίας (όπως

το Θειϊκό Μαγνήσιο).

ΚατάκλισηΌταν αντιμετωπίζετε περίπτωση ήπιας προεκλαμψίας, ο γιατρός σας θα σας συστήσει ξεκούραση στο κρεβάτι και περιορισμό των δραστηριοτήτων, με στόχο να μειωθεί η αρτηριακή σας πίεση και να αυξηθεί η αιματική ροή στον πλακούντα, δίνοντας στο μωρό σας χρόνο για να ωριμάσουν οι πνεύμονές του. Στο διάστημα αυτό θα

σας παρακολουθεί εντατικά, για να ελέγχει την πίεσή σας, την πρωτεΐνη στα ούρα σας και την κατάσταση του εμβρύου.Αν η προεκλαμψία είναι περισσότερο σοβαρή, θα χρειαστεί να νοσηλευτείτε στο νοσοκομείο, όπου εκτός από τον πλήρη εργαστηριακό έλεγχο και την κατάκλιση, θα έχετε εντατικότερη παρακολούθηση του εμβρύου σας με NST ή βιοφυσικό προφίλ.

ΤοκετόςΌταν η προεκλαμψία διαγνωστεί κοντά στο τέλος της εγκυμοσύνης

σας, ο γιατρός σας ενδέχεται να συστήσει πρόκληση τοκετού. Αυτό θα γίνει αφού εκτιμήσει διάφορες παραμέτρους του τραχήλου της μήτρας (μήκος, σύσταση, θέση, και διαστολή) και την θέση που έχει το έμβρυο μέσα στη μήτρα, για να διαπιστώσει αν η πρόκληση αυτή θα έχει επιτυχία ή όχι.Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, ενδέχεται η εκτίμηση της ηλικίας της κύησης ή η κατάσταση του τραχήλου να έχει δευτερεύουσα σημασία. Αν δεν είναι η αναμονή εφικτή, η γιατρός σας μπορεί να συστήσει πρόκληση τοκετού ή προγραμματισμένη καισαρική τομή νωρίτερα. Κατά τη διάρκεια της γέννησης, ενδέχεται να λάβετε ενδοφλέβια θειικό μαγνήσιο, για την αποφυγή σπασμών.Μετά τον τοκετό, να περιμένετε ότι η αρτηριακή σας πίεση θα επανέλθει στο φυσιολογικό μετά από μερικές εβδομάδες. u

Η μόνη ουσιαστική θεραπείατης προεκλαμψίας είναιο τοκετός του εμβρύου.

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 63

Page 64: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

64 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

HPV: Ο ιός και η φυσική ιστορία της λοίμωξης

Από τον

Παντελή Κόκκαλη,Γυναικολόγο – Μαιευτήρα,

Ειδικό κολποσκόπησης και

παθολογίας τραχήλου,

Επιμελητή Τμήματος Κολποσκόπησης

& Εφαρμογών Laser ΓΑΙΑ

Όταν μιλάμε για τον ιό των ανθρώπινων κονδυλωμάτων (Human Papilloma Virus: HPV) αναφερόμαστε για την ακρίβεια σε μια ομάδα DNA ιών, οι οποίοι μπορούν να προσβάλλουν τον άνθρωπο και να προκαλέσουν κονδυλωματώδεις αλλοιώσεις (μικρές προεξοχές του δέρματος με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά), προκαρκινικές αλλοιώσεις και σπανιότερα καρκίνο του δέρματος και των έξω γεννητικών οργάνων.

Oι HPV ταξινομούνται σε γένη, ανάλογα με το ποιούς οργανισμούς προσβάλλουν (τον άνθρωπο προσβάλλει το γένος Alpha papilloma virus) και σε τύπους, ανάλογα με μικροδιαφορές στο γενετικό τους υλικό. O τύπος του ιού καθορίζει το είδος και τη θέση της αλλοίωσης στο δέρμα. Κάθε γένος προσβάλλει συγκεκριμένα είδη του ζωικού βασιλείου και κάθε τύπος συγκεκριμένο επιθήλιο και έχει το δικό του ογκογόνο δυναμικό.Ο κάθε τύπος ονομάζεται με ένα αριθμό που αντιπροσωπεύει τη σειρά με την οποία ανακαλύφθηκε. Υπάρχουν περίπου 100 HPV τύποι που προσβάλλουν τον άνθρωπο με 40 εξ αυτών να προσβάλλουν το επιθήλιο των έξω γεννητικών οργάνων και του ορθού. Οι υπόλοιποι προσβάλουν το δέρμα άλλων περιοχών του σώματος (χέρια, πόδια, πρόσωπο, στοματική κοιλότητα, ορθό κ.τ.λ.).

Οι πιο συχνά (90%) ανιχνευόμενοι τύποι στις περιπτώσεις κονδυλωμάτων των έξω γεννητικών οργάνων είναι οι 6 και 11 οι οποίοι προκαλούν και τις περισσότερες Κονδυλωµατώδης αλλοίωση τραχήλου

µήτρας

Page 65: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 65

περιπτώσεις υποτροπιάζουσας λαρυγγικής θηλωμάτωσης, < 15% των χαμηλόβαθμων αλλοιώσεων του τραχήλου και σπανιότατα κακοήθειες όπως ο όγκος Buschke- Lowen-stein και μόνο 2,5-5% των καρκινωμάτων του αιδοίου, του πρωκτού και του πέους.

Οι τέσσερις πιο κοινοί τύποι του ιού στο γενικό πληθυσμό είναι κατά φθίνουσα συχνότητα οι 16, 18, 45, 31, 6, 58, 35, 33, ενώ σε γυναίκες με πλακώδες καρκίνωμα τραχήλου οι 16, 18, 45, 31, 33, 52, 58, 35.

Συμπερασματικά, οι τέσσερις πιο συχνοί τύποι που ανευρίσκονται σε γυναίκες χωρίς αλλοιώσεις είναι αυτοί που ανευρίσκονται και σε γυναίκες με καρκίνο τραχήλου.

Ο τύπος 16 παρουσιάζει το μεγαλύτερο ογκογόνο δυναμικό, καθώς ανευρίσκεται σε περισσότερο από το 50% των πλακωδών καρκίνων του τραχήλου, στο 49% των CIN 3 αλλοιώσεων και στο 40 – 90% των HPV σχετιζόμενων ενδοεπιθηλιακών αλλοιώσεων αιδοίου, κόλπου, πέους, κεφαλής και πρωκτού. Παρ’ όλα αυτά ανευρίσκεται και σε χαμηλόβαθμες αλλοιώσεις του κατώτερου γεννητικού συστήματος (30-40%), 10% σε εξωφυτικά κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων και 7% σε νέες γυναίκες με φυσιολογικό τεστ Παπανικολάου.

Ο τύπος 18, αν και ευθύνεται για το 25% των διηθητικών καρκίνων του τραχήλου, εντούτοις δεν ανιχνεύεται τόσο συχνά όσο θα περιμέναμε σε προκαρκινικές αλλοιώσεις. Αυτό υποδεικνύει ότι αυτοί οι καρκίνοι είτε εμφανίζονται denovo, χωρίς να προηγείται η γνωστή ενδοεπιθηλιακή πορεία από χαμηλού προς υψηλού βαθμού νεοπλασία, είτε ότι η πορεία αυτή διαδραματίζεται εξαιρετικά γρήγορα ώστε ο προληπτικός έλεγχος δεν προλαβαίνει να την εντοπίσει (πιθανότατα η ενσωμάτωση του DNA του ιού πραγματοποιείται αρκετά νωρίς και συνοδεύεται από ελάττωση του ιϊκού φορτίου).Ο συγκεκριμένος τύπος σχετίζεται με το 68% των αδενοκαρκινωμάτων και των

αδενοπλακωδών καρκινωμάτων του τραχήλου αλλά και με 25% των πλακωδών καρκινωμάτων του τραχήλου.

Μορφολογία του ιού

Ο ιός αποτελείται από το 20σάεδρο (72 πλευρές) το πρωτεïνικό περίβλημα (κάψα), το οποίο του επιτρέπει να προσκολληθεί και να εισέλθει στα κύτταρα και το γενετικό του υλικό (γονιδίωμα - DNA), που περιβάλλεται από την κάψα και περιέχει όλες τις πληροφορίες για την αναπαραγωγή και τον πολλαπλασιασμό του ιού. Αυτό συνήθως βρίσκεται σε επισωματική (κυκλική) μορφή μέσα στα κύτταρα.

Το γονιδίωμα του HPV παρουσιάζει τρεις περιοχές:

1. Την άνω ρυθμιστική περιοχή URR (Upper Regulatory Region), που δεν κωδικοποιεί πρωτεΐνες αλλά παίζει ρυθμιστικό ρόλο στην αναπαραγωγή του ιού και τη μεταφορά ακολουθιών στην Ε περιοχή.

2. Την πρώιμη περιοχή Ε (Early) που περιέχει -όπως και η L περιοχή - λειτουργικά γονίδια (αναφέρονται ως open reading frames–ORFs) που κωδικοποιούν πρωτεΐνες σημαντικές στον πολλαπλασιασμό του ιού (ο οποίος συμβαίνει «νωρίς» (early) στον κύκλο ζωής του, στα βασικά και παραβασικά κύτταρα). Έχουν προσδιοριστεί οκτώ ORFs που κωδικοποιούν αντίστοιχες πρωτεΐνες:

Ε1: έναρξη διπλασιασμού ιϊκού DNA, Ε2: ρύθμιση της μεταγραφής του DNA

και υποστήριξη της αντιγραφής του, Ε3: ασαφής λειτουργία, πιθανώς προάγει

την ογκογένεση, Ε4: διάσπαση των κυτταροκερατινών

των μολυσμένων κυττάρων και απελευθέρωση ιικών σωματιδίων,

Ε5: αρνητική ρύθμιση ανοσολογικών απαντήσεων ξενιστή και ενεργοποίηση υποδοχέων EGF και PGF,

Ε6: αποδόμηση ρ53 ογκοκατασταλτικής πρωτεΐνης,

Ε7: σύνδεση με την pRb ογκοκατασταλτικής πρωτεΐνης,

Χαμηλού κινδύνου

6, 11, 40, 42, 43, 44, 54, 61, 70, 72, 81

Υψηλού κινδύνου

16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73, 82

Ανάλογα µε το αν σχετίζονται ή όχι µε καρκίνο του γεννητικού συστήµατος, οι HPV διακρίνονται σε δύο µεγάλες οµάδες:

Φιλογενετικό δένδρο HPV. H oµάδα Alpha προσβάλει τον άνθρωπο ενώ οι υπόλοιπες άλλα είδη του ζωϊκού βασιλείου.

Αφιέρωµα

Page 66: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

τυχαίων μεταλλάξεων, οι οποίες οδηγούν σε άναρχο πολλαπλασιασμό και «αθανατοποίηση» του κυττάρου. Σημαντικό σημείο στην καρκινογένεση αποτελεί, επίσης, η ενσωμάτωση του ιϊκού DNA στο DNA του ξενιστή, καθώς η διαδικασία αυτή προκαλεί διαταραχή της λειτουργίας του ρυθμιστικού Ε2 ORF.

Φυσική ιστορία της λοίμωξης

Οδός μετάδοσης: Η κύρια οδός μόλυνσης από τους HPV είναι σεξουαλική. Θεωρείται δηλαδή σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα με την ιδιαιτερότητα ότι είναι πολύ συχνό

φαινόμενο στις ηλικίες 16 – 30 (Τα 6 στα 10 άτομα που είναι σεξουαλικά ενεργά θα έρθουν σε επαφή με τον ιό μεταξύ 20 και 30 ετών) όπου αρχίζει συνήθως η σεξουαλική δραστηριότητα.Συγκεκριμένες σεξουαλικές συμπεριφορές, όπως πολλαπλοί σύντροφοι, έναρξη επαφών σε μικρή ηλικία και μικρός χρόνος μεταξύ γνωριμίας και σεξουαλικής επαφής, όπως και το ιστορικό σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, αυξάνουν τον κίνδυνο για ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις και καρκίνο του τραχήλου.Παρόλα αυτά, υπάρχουν, πλέον, ισχυρές αποδείξεις ότι η μόλυνση από HPV συμβαίνει και με μη γεννητική μετάδοση, αλλά η πιθανότητα είναι αρκετά μικρότερη. Πρόσφατες μελέτες τεκμηριώνουν την οριζόντια μετάδοση σε βρέφη και παιδιά με

το σάλιο ή άλλη επαφή, αυτοενοφθαλμισμό στους επιπεφυκώτες καθώς και μετάδοση από ρουχισμό, πετσέτες, κλινοσκεπάσματα και προσωπικά είδη υγιεινής.

Κάθετη μετάδοση, από τη μητέρα στο έμβρυο ή το βρέφος, μπορεί να συμβεί είτε κατά την κύηση είτε, συνηθέστερα, κατά τον τοκετό και η μέση συχνότητα μόλυνσης υπολογίζεται στο 39%. Ο ιός ανιχνεύεται στο αμνιακό υγρό, τους υμένες, τον τροφοβλαστικό ιστό και στο αίμα του ομφαλίου λώρου και συνεπώς μπορεί να μεταδοθεί κατά την κύηση. Επομένως, η καισαρική τομή δεν προστατεύει εντελώς το νεογνό από τη μόλυνση αν και η μεγαλύτερη μετανάλυση της κάθετης μετάδοσης έδειξε σαφώς χαμηλότερο ποσοστό μόλυνσης με καισαρική, συγκριτικά με το φυσιολογικό τοκετό (18,3% έναντι 8%). Η κλινική επίπτωση αυτής της μετάδοσης ευτυχώς δεν είναι σημαντική καθώς οι περισσότερες κάθετες μολύνσεις εμφανίζονται παροδικές και επιμένουν μόνο στο 2% των γεννητικών και <10% των στοματοφαρυγγικών λοιμώξεων. Στα περισσότερα νεογνά ο ιός δεν ανιχνεύεται ένα χρόνο μετά τον τοκετό αντανακλώντας την επιτυχή απάντηση των ανοσολογικών μηχανισμών στη λοίμωξη.Η σοβαρότερη κλινική εκδήλωση της κάθετης μετάδοσης είναι η υποτροπιάζουσα λαρυγγική

θηλωμάτωση που προκαλείται από τους τύπους 6 και 11, σε συνδυασμό με ελλιπή ανοσολογική ανταπόκριση των συγκεκριμένων ιστών απέναντι στον HPV.Το γεγονός ότι η σεξουαλική επαφή είναι ουσιαστικά απαραίτητη προϋπόθεση για την εμφάνιση καρκίνου του τραχήλου, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι είτε ο νεογνικός τράχηλος δεν αποικείται κατά τον τοκετό από HPV, είτε τα μητρικά αντισώματα παρέχουν παθητική ανοσία. Άλλες πιθανές εξηγήσεις είναι η ειδική ορμονική ισορροπία του νεογνού μετά την δραματική πτώση των μητρικών οιστρογόνων και προγεστερόνης, που δεν ευνοεί την HPV λοίμωξη ή η πιθανή ύπαρξη απαραίτητων για τη λοίμωξη συμπαραγόντων που μεταδίδονται σεξουαλικά.

66 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Ε8: σύμπλοκη δράση με την Ε2 ως ρυθμιστική πρωτεΐνη.

3.ΤηνόψιμηπεριοχήL(Late)της οποίας τα ORFs κωδικοποιούν δομικές πρωτεΐνες της κάψας του ιού (η οποία συντίθεται «αργά» (late) στον κύκλο ζωής του στα κύτταρα των ανώτερων στοιβάδων).

Έχουν προσδιοριστεί δύο ORFs: L1: κωδικοποιεί την κύρια πρωτεΐνη του καψιδίου, L2: κωδικοποιεί την δευτερεύουσα

πρωτεΐνη του καψιδίου. Ο ιός χωρίς την κάψα του δεν είναι

μολυσματικός και η παραγωγή των πρωτεϊνών της στα κύτταρα των

ανώτερων στοιβάδων του επιθηλίου είναι πρωταρχικής σημασίας για την

μετάδοσή του σε άλλα κύτταρα.

Η αδρανοποίηση των σημαντικότερων ογκοκατασταλτικών μηχανισμών (Ε6, Ε7) έχει σαν αποτέλεσμα τη συσσώρευση, με το χρόνο,

Γενιδίωµα ιού ανθρωπίνων κονδυλωµάτων

HPV: Ο ιός και η φυσική ιστορία της λοίμωξης

Page 67: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Αφιέρωµα

Μηχανισμός μετάδοσης

Απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσει να προσβάλλει τα κύτταρα είναι η παρουσία «ζώνης μετάπλασης», δηλαδή περιοχής όπου ένα είδος επιθηλίου (π.χ. πλακώδες) μεταπίπτει σε ένα άλλο (π.χ. κυλιδρικό) όπως συμβαίνει στον τράχηλο, στο ορθό και στο λαρυγγοφάρυγγα, η οποία είναι ευάλωτη λόγω ανωριμότητας των κυττάρων και μικρού πάχους του επιθηλίου. Όπου δεν υπάρχει ζώνη μετάπλασης, η λύση της συνέχειας του δέρματος από μικροτραυματισμούς (όπως συμβαίνει κατά τη σεξουαλική επαφή στο αιδοίο, τον κόλπο ή το πέος) επιτρέπει στον ιό

να περάσει το φυσικό εμπόδιο που αποτελεί ένα υγιές και άθικτο δέρμα και να έρθει σε επαφή με τα κύτταρα που βρίσκονται στις βαθύτερες στοιβάδες.

Aποφολιδωμένα επιφανειακά κύτταρα από το επιθήλιο του φορέα (που περιέχουν πλήρη, μολυσματικά ιϊκά σωμάτια), αποδομούνται και απελευθερώνουν τον ιό, ο οποίος μπορεί να προσβάλλει τα κύτταρα της βασικής στοιβάδας του επιθηλίου του νέου ξενιστή στις περιοχές με λύσεις της συνέχειας του δέρματος ή στις περιοχές με ζώνη μετάπλασης.Τα κύτταρα αυτά της βαθύτερης στοιβάδας του δέρματος (βασικής) είναι τα μεταβολικώς ενεργά κύτταρα του επιθηλίου, πολλαπλασιάζονται διαρκώς και προωθούνται σταδιακά ωριμάζοντας, προς την επιφάνεια όπου ολοκληρώνουν τον κύκλο ζωής τους και αποπίπτουν. Ο ενεργός πολλαπλασιασμός της βασικής στοιβάδας εξυπηρετεί τον HPV, καθώς, ανίκανος να πολλαπλασιαστεί από μόνος του, εισέρχεται στον πυρήνα των κυττάρων αυτών και χρησιμοποιεί παρασιτικά τους μηχανισμούς τους, ώστε να αναπαραχθεί και να δημιουργήσει χιλιάδες νέους ιούς που θα προσβάλλουν και άλλα κύτταρα.Με αυτό τον τρόπο, ο ιός πολλαπλασιάζεται και ωριμάζει σταδιακά μαζί με τα κύτταρα του επιθηλίου, από την βασική προς την επιφανειακή στοιβάδα, ούτως ώστε, ενώ στην βασική στοιβάδα ανευρίσκεται μόνο το DNA του ιού το οποίο και πολλαπλασιάζεται, στην επιφανειακή ανιχνεύονται πλήρη ιϊκά σωμάτια με κάψα, τα οποία είναι και λοιμογόνα.

Ενδοεπιθηλιακή αλλοίωση τραχήλου

η πλειοψηφία των γυναικών θα έρθει σε επαφή με τον ιό κατά την εφηβεία ή το πρώτο ήμισυ της 2ης δεκαετίας της ζωής.Πρόκειται για μια πολύ συχνή λοίμωξη (60%

των νεαρών γυναικών είναι HPV θετικές) αλλά μόνο ένα μικρό ποσοστό των ατόμων αυτών θα παρουσιάσει ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις χαμηλού βαθμού (LGSIL) καθώς η συνήθης φυσική εξέλιξη της νόσου είναι αυτή μιας παροδικής υποκλινικής λοίμωξης.

Μετά από τη μόλυνση με HPV η λοίμωξη μπορεί να ακολουθήσει μία από τις κάτωθι οδούς φυσικής εξέλιξης:

1. Η πλειοψηφία των λοιμώξεων παραμένει μόνιμα λανθάνουσα και δεν ανιχνεύεται με καμία μέθοδο (μοριακή, κυτταρολογική, κολποσκοπική) ή προκαλεί παροδικές κυτταρικές αλλοιώσεις που ξεφεύγουν τον κυτταρολογικό έλεγχο όταν αυτός δεν είναι συχνός. Το εάν ο ιός εξουδετερώνεται και «καθάρεται» πλήρως από τον οργανισμό ή παραμένει παρών σε μόνιμη λανθάνουσα κατάσταση δεν έχει διευκρινιστεί. Οι ενδείξεις, ωστόσο, συγκλίνουν στη θεωρία της μόνιμης λανθάνουσας λοίμωξης που παραμένει υπό τον έλεγχο της ανοσολογικής απόκρισης εφ’ όρου ζωής.

2. Ένα μικρότερο ποσοστό γυναικών θα εμφανίσει χαμηλού βαθμού ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις του τραχήλου ή/και του κόλπου (LGSIL), τις οποίες αποκαλύπτει ο κυτταρολογικός έλεγχος διαπιστώνοντας κυτταρικές μορφολογικές αλλαγές χαρακτηριστικές του HPV (κοιλοκυττάρωση, διόγκωση και υπερχρωμασία πυρήνων κ.ά.). Η πλειοψηφία των γυναικών με αυτές τις αλλοιώσεις θα παρουσιάσει αυτόματη υποχώρηση τους ή παραμονή τους στη χαμηλόβαθμη κλίμακα χωρίς εξέλιξη σε υψηλόβαθμες βλάβες.

3. Ένα ακόμα μικρότερο ποσοστό θα παρουσιάσει υψηλού βαθμού ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις και κάποιες από αυτές καρκίνο τραχήλου (31% των CIN3). Πρόκειται για τις εμμένουσες λοιμώξεις από στελέχη υψηλού κινδύνου. Ο επιπολασμός του CIN3 φθάνει το υψηλότερό του ποσοστό στις ηλικίες 25-35 και μετά πέφτει, ενώ σε μερικές χώρες παρουσιάζει μια δεύτερη αύξηση μετά τα 65. Αν και οι περισσότερες περιπτώσεις CIN 1 και CIN 2 οφείλονται σε τύπους υψηλού κινδύνου, μόνο ένα μικρό ποσοστό θα εξελιχθεί σε CIN 3 ή καρκίνο και ο κίνδυνος ανάπτυξης υψηλόβαθμων αλλοιώσεων εξαρτάται άμεσα από τον τύπο του ιού.

Η πιο εμπεριστατωμένη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας πάνω στη φυσική ιστορία των ενδοεπιθηλιακών αλλοιώσεων είναι αυτή του

Ostor που ανέλυσε τα αποτελέσματα μελετών από το 1952 έως το 1992 και συνοψίζεται στον πίνακα:

Ο τύπος του ιού και η επιμονή της λοίμωξης είναι ο ένας καθοριστικός παράγοντας στην ανάπτυξη ή όχι υψηλόβαθμων αλλοιώσεων και καρκίνου. Η εμφάνιση ανευπλοειδίας και ενσωμάτωσης του ιϊκού DNA στο DNA του ξενιστή σχετίζονται άμεσα με την ανάπτυξη υψηλόβαθμων αλλοιώσεων και καρκίνου ενώ η διαταραχή της λειτουργίας του ρ53 και του pRB γονιδίου από τον ιό, οδηγεί με το χρόνο σε συσσώρευση γενετικών βλαβών και τελικά σε καρκινογένεση. Τα υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου στις ΗΠΑ εμφανίζονται μεταξύ των ηλικιών 40 – 60 αντανακλώντας το χρόνο που απαιτείται για την πρόοδο από την αρχική λοίμωξη σε ενδοεπιθηλιακή αρχικά και διηθητική αργότερα νεοπλασία.

η ανοσολογική απόκριση του ξενιστή είναι ο άλλος καθοριστικός παράγοντας. Τα γενετικά χαρακτηριστικά του ατόμου καθορίζουν αυτή την απόκριση σε μεγάλο βαθμό: Τα ειδικά αντιγόνα των λευκοκυττάρων (HLAs) παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην παρουσίαση ιϊκών αντιγόνων και πιθανοί πολυμορφισμοί τους μπορεί να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην εμφάνιση τραχηλικής νεοπλασίας αν υποθέσουμε ότι μεταβάλλεται θετικά ή αρνητικά η ανοσολογική απόκριση απέναντι στον HPV.

Συμπερασματικά, ο HPV ευθύνεται για μια πολύ συχνή λοίμωξη η οποία σε ένα μικρό ποσοστό εκδηλώνεται ή έχει επιπτώσεις για το άτομο που μολύνθηκε. Δηλαδή ο καρκίνος του τραχήλου είναι η σπάνια κατάληξη μιας πολύ συχνής λοίμωξης. Η έστω και σπάνια όμως αυτή εξέλιξη επιβάλλει τον οργανωμένο και τακτικό έλεγχο των γυναικών με γυναικολογική εξέταση με τεστ Παπανικολάου / ΗPV DNA τεστ, τη σωστή παρακολούθηση και διαγνωστική προσέγγιση με κολποσκόπηση και αν χρειαστεί την έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση με αγκύλη διαθερμίας (LLETZ) ή CO2 Laser. u

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 67

ΕξΕΛΙξη

ΥΠΟΧΩΡηΣη ΕΠΙΜΟΝη ΣΕ CIN 3 ΣΕ ΚΑΡΚΙΝΟ

CIN1 60% 30% 10% 1%

CIN2 40% 40% 20% 5%

CIN3 33% <56% - >12%

Ostor AG. Natural history of CIN: a critical review. IntJGynecolPathol 1993;12:186-92

Page 68: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

68 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Ευχαριστήριες επιστολέςπρος τη Μαιευτική - ΓυναικολογικήΚλινική ΓΑΙΑ

Page 69: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Κα Βλαχοκώστα,

Σας ευχαριστούμε για όλα !!!

Να σας έχει ο Θεός καλά!

Υγεία και αγάπη!

ΚΑΦΦΕΤΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

ΚΑΤΑΒΟΥΤΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

μπέμπης - μοντέλο

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 69

επιστολές

Page 70: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΧΩΡΟ

Φιλαδελφέως & Κεφαλαρίου 1, Πλ. Κεφαλαρίου 145 62 Κηφισιά • Τηλ.: 210 6287000, Fax: 210 6287172

ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΙΧΩΡΟΙ

Στις εγκαταστάσεις της εταιρίας, στο Κεφαλάρι, στεγάζεται το Αμφιθέατρο πολλαπλών χρήσεων, χωρητικότητας 200 ατόμων.

Σχεδιασμένο σύμφωνα με τις υψηλότερες τεχνολογικές προδιαγραφές, ξεχωρίζει για τη διακριτική του πολυτέλεια.

Το Αμφιθέατρο είναι εξοπλισμένο με μικροφωνικά συστήματα, κάμερες, καμπίνες μεταφραστών και σύγχρονες τεχνολογικές εγκαταστάσεις που παρέχουν τη δυνατότητα, μέσω διαδικτύου, απευθείας μεταφοράς εικόνας από οποιοδήποτε σημείο του κόσμου.

Οι προηγμένες υποδομές του χώρου εξασφαλίζουν την επιτυχή πραγματοποίηση επιστημονικών διαλέξεων, σεμιναρίων, ημερίδων, Ιατρικών και άλλων διεθνών συνεδρίων υψηλών απαιτήσεων και προδιαγραφών.

Παράπλευρες αίθουσες, 150 τ.μ. και 210 τ.μ., εξυπηρετούντις ανάγκες ειδικών παρουσιάσεων, ολιγομελών σεμιναρίων και workshops, παράλληλα ή ανεξάρτητα με τη λειτουργία του Αμφιθεάτρου.

Επίσης, ενιαίος χώρος, έκτασης 900 τ.μ., πληρεί τις προϋποθέσειςγια τη διοργάνωση ποικίλων εκδηλώσεων, καθώς έχει τη δυνατότητανα φιλοξενήσει εκθέσεις και κάθε είδους εκδηλώσεις μικρής ή μεγάλης κλίμακας.

Page 71: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

[ειδήσεις]

• ο καθηγητής κ. Νικόλαος Λυγιδάκης τιµήθηκε µε τον βαθµό του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιµής της Γαλλικής Δηµοκρατίας • επίσκεψη του ύφυπουργού ύγείας της Κίνας σε Κλινικές του οµίλου Ιατρικού Αθηνών • ετήσιο Αµερικανικό ουρολογικό ςυνέδριο (AUA) – Ατλάντα ΗΠΑ • Ηµερίδα ενηµέρωσης του κοινού και προσφορά στις µέλλουσες µητέρες • Ηµερίδα για τις Περιγεννητικές

Λοιµώξεις • ο IRON MIKE – Μιχάλης Ζαµπίδης – πραγµατοποίησε Προληπτικό Check – up στο Ιατρικό Περιστερίου • Αντιπροσωπεία των Παιδικών χωριών SOS της Βάρης επισκέφτηκε τη Διοίκηση του οµίλου Ιατρικού Αθηνών • χορηγός ύγείας

του Πρωταθλητή ευρώπης οΛύΜΠΙΑΚού ο Όµιλος Ιατρικού Αθηνών

Page 72: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

72 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Ο καθηγητής κ. Νικόλαος Λυγιδάκης τιμήθηκε με τον βαθμό του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμήςτης Γαλλικής Δημοκρατίας.

θέση την οποία και κατέκτησε.Έκτοτε, το έργο του κου Λυγιδάκη έχει επιβραβευθεί από πολλές άλλες χώρες και

η φήμη του, τόσο ως κλινικού ιατρού όσο και ως πρωτεργάτη του προγράμματος για την «Ιατρική Χωρίς Σύνορα», είχε γίνει παγκοσμίως αποδεκτή.Έτσι, σε συνεδρίασή της η Γαλλική Ακαδημία Χειρουργικής τον εξέλεξε, παμψηφεί, μέλος της τον περασμένο Ιανουάριο. Η σχετική τελετή έλαβε χώρα στην Γαλλία και είχε πανηγυρικό χαρακτήρα με τη συμμετοχή του εκεί Έλληνα πρέσβη.Ο κος Λυγιδάκης, δικαιούται να αισθάνεται ικανοποίηση για την μέχρι σήμερα επιστημονική του δράση, γιατί από το 1982, όπου είχε τιμηθεί για πρώτη φορά, με το χρυσό μετάλλιο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Μπολόνιας, έτυχε τιμητικών διακρίσεων με χρυσό μετάλλιο για την συμβολή του στην χειρουργική από τον Δήμαρχο του Μιλάνου, ακολούθησε τιμητική διάκριση από τον Βασιλέα της Ταϊλάνδης, ετέρα τιμητική διάκριση από την Α.Μ. του Βασιλέα της Ισπανίας και τον περασμένο χρόνο τιμητική διάκριση από τον Πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας.Το έργο του κου Λυγιδάκη από επιστημονικής

Ο καθηγητής χειρουργικής κ. Νικόλαος Λυγιδάκης, Διευθυντής του Τμήματος Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ογκολογίας του Ιατρικού Ψυχικού, σε ειδική τελετή, που έλαβε χώρα, στην Γαλλική Πρεσβεία τιμήθηκε με τον βαθμό του Ιππότη, σε Εθνικό επίπεδο, της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας.Στην σύντομη ομιλία του ο Γάλλος Πρέσβης, Mr. Kuhn-Delforge, που παρασημοφόρησε τον κ. Λυγιδάκη με το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής αναφέρθηκε στην εξέχουσα δραστηριότητα του, τόσο σε επιστημονικό, όσο σε κοινωνικό επίπεδο, με τη γνωστή συμμετοχή του στο πρόγραμμα «Ιατρική Χωρίς Σύνορα» της διεθνούς ένωσης Χειρουργών Γαστρεντερολόγων και Ογκολόγων, της οποίας τυγχάνει Γενικός

Γραμματέας την τελευταία 25ετία.

Αξίζει να σημειωθεί πως η Γαλλία στηρίζει με συνέπεια το

επιστημονικό έργο του καθηγητή τα τελευταία 30 χρόνια. Έτσι, για πρώτη φορά, το 1982, τον έκρινε κατάλληλο, με βάση την μέχρι τότε επιστημονική του δράση, να διαγωνισθεί για τη θέση του καθηγητού χειρουργικής σε σχετικό διαγωνισμό που διενεργείται, άπαξ κατ’ έτος, στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων,

πλευράς περιλαμβάνει πρωτοποριακές εργασίες στο επίπεδο της κλινικής έρευνας στις παθήσεις του πεπτικού συστήματος με

ιδιαίτερη έμφαση στον καρκίνο του Παχέως Εντέρου, του Παγκρέατος, του Ήπατος και των Χοληφόρων αγγείων. Ήδη, στην χώρα μας εφαρμόζει με απόλυτη επιτυχία αντιμετώπιση του καρκίνου του Παχέως Εντέρου μέσω Λαπαροσκοπικής χειρουργικής, πράγμα το οποίο ανοίγει καινούργιες δυνατότητες στους πάσχοντες γιατί τους εξασφαλίζει μια ομαλή μετεγχειρητική πορεία απαλλαγμένη μετεγχειρητικού άλγους και επιπλοκών, ενώ συγχρόνως τους εξασφαλίζει ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος που έχει σχέση με τον καρκίνο τους, μιας και η λαπαροσκοπική προσφέρει ιδανικές συνθήκες παρασκευής και αφαίρεσης όλων των προσβεβλημένων τμημάτων της περιοχής του εντέρου που αναπτύσσεται ο όγκος, περιλαμβανομένων και των λεμφαδένων της περιοχής αυτής.Άλλο επίτευγμα σήμερα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής είναι ότι, ουσιαστικά έχει καταργήσει την παρά φύση έδρα, και μέσω επαρκούς κινητοποιήσεως του ορθού, εξασφαλίζει ομαλή αποκατάσταση εντερικής συνέχειας, ακόμα και σε καρκίνους που

Η Λεγεώνα της Τιμής ιδρύθηκε ως υψίστη τιμητική διάκριση στη Γαλλία από τον Ναπολέων Βοναπάρτη για να τιμήσει τους ανθρώπους που ήταν αυτοδημιούργητοι και που με την δική τους προσωπικότητα και όχι βάση κεκτημένων δικαιωμάτων κληρονομικότητας από τις οικογένειές τους ή από τις κοινωνικές κάστες προέλευσής τους, ανεδείχθησαν σε διάφορους

τομείς της κοινωνίας. Επιστημονικούς, ερευνητικούς, πολιτισμικούς, καλλιτεχνικούς. Η διάκριση που έλαβε ο κ. Λυγιδάκης θεωρείται υψίστη τιμή ειδικά, σε όσους έχουν επιλεγεί ως Ιππότες της Λεγεώνας της Τιμής σε Εθνικό επίπεδο.

Ο κος Λυγιδάκης με τον Πρόεδρο του Ομίλου ΑΝΤ1, κ. Μίνωα Κυριακού

Page 73: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

βρίσκονται χαμηλά 4εκ. και 3εκ. από τον σφικτήρα.Πεδίο έρευνας και κλινικής εφαρμογής, με μεγάλη επιτυχία, του καθηγητή Λυγιδάκη είναι και η λαπαροσκοπική αντιμετώπιση του καρκίνου του οισοφάγου. Στο Ιατρικό Ψυχικού, ο κος Λυγιδάκης έχει διενεργήσει πάρα πολλές επεμβάσεις για καρκίνο οισοφάγου, τραχηλικής μοίρας, θωρακικής ή καρδιοοισοφαγικής συμβολής, όλες λαπαροσκοπικά με εξαίρετα αποτελέσματα.Άλλο πεδίο εφαρμογής με, επίσης, εξαιρετικά αποτελέσματα είναι οι γυναικολογικοί καρκίνοι (Καρκίνος μήτρας – ωοθηκών), οι καρκίνοι νεφρών και οι οπισθοπεριτοναϊκοί όγκοι. Ειδικά για τους γυναικολογικούς καρκίνους είναι εντυπωσιακό ότι υπάρχει δυνατότητα λαπαροσκοπικής αντιμετώπισης, όχι μόνο του καρκίνου αλλά και των ινομυωμάτων, όλα λαπαροσκοπικά. Για τον καρκίνο των ωοθηκών και δη του προχωρημένου σταδίου, εφαρμόζεται στο Ιατρικό Ψυχικού με μεγάλη επιτυχία η λαπαροσκοπική Υπερθερμική Χημειοθεραπεία, η οποία είναι απλή, ακίνδυνη και πάρα πολύ αποτελεσματική. Στις συγκριτικές μελέτες, που έχουν δει τη δημοσιότητα από τα μεγαλύτερα επιστημονικά κέντρα του κόσμου, έχει πέρα για πέρα επιβεβαιωθεί ότι λαπαροσκοπική Υπερθερμική Χημειοθεραπεία, συνδυαζόμενη με την κυτταρομειωτική χειρουργική, προσφέρει τριπλάσιο ποσοστό επιβίωσης στους ασθενείς συγκρινόμενη με τη συστηματική χημειοθεραπεία. Μεγάλος αριθμός ατόμων που πάσχουν από καρκινωματώδη περιτονίτιδα, λόγω προχωρημένου σταδίου καρκίνου ωοθηκών ή παχέως εντέρου, οισοφάγου, στομάχου ή παγκρέατος, υποβάλλονται με μεγάλη επιτυχία και με πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα στην λαπαροσκοπική υπερθερμική χημειοθεραπεία, η οποία είναι μια μέθοδος

ακίνδυνη, προϋποθέτει μία έως δύο, μόνο, ημέρες νοσηλείας, καλύπτεται από όλα τα ταμεία και προσφέρει ποιότητα ζωής, διότι δεν συνοδεύεται από τα γνωστά συμβάματα της συστηματικής χημειοθεραπείας, μιας και το περιτόναιο λειτουργεί ως ηθμός που εμποδίζει την είσοδο στην συστηματική κυκλοφορία των χημειοθεραπευτικών ουσιών που χρησιμοποιούνται κατά την διάρκεια διενέργειας της λαπαροσκοπικής υπερθερμικής χημειοθεραπείας.

η ομάδα του κου Ν. Λυγιδάκη έχει όμως να επιδείξει άκρως ικανοποιητικά αποτελέσματα και σε άλλα πεδία όπως η αντιμετώπιση του καρκίνου του ήπατος, καρκίνου του παγκρέατος και καρκίνου των χοληφόρων.Γνωστός από το 1982 για τις πρωτοποριακές εγχειρήσεις του στην αντιμετώπιση του καρκίνου του παγκρέατος, ο κος

Λυγιδάκης, συνεχίζει σήμερα να διενεργεί παγκρεατεκτομές με χαμηλό ποσοστό θνησιμότητας και με μεγάλο προσδόκιμο επιβίωσης. Οι εγχειρήσεις αυτές είναι σήμερα η μοναδική λύση αντιμετώπισης του προβλήματος του καρκίνου του παγκρέατος, που χωρίς εγχείρηση, μετράει μόνο ορισμένους μήνες επιβίωσης για τους πάσχοντες.Ιδιαίτερα, σε ότι αφορά την αντιμετώπιση του καρκίνου του ήπατος πρωτοπαθούς ή μεταστατικού, ο κος Λυγιδάκης εφαρμόζει ηπατεκτομή με μεγάλη επιτυχία, ενώ, για τις περιπτώσεις εκείνες των ασθενών που δεν είναι επιδεκτικής ηπατεκτομής, δια μέσου συνδυασμού Ablation και θερμικής καταστροφής των όγκων, με την χρήση μικροκυμάτων ή ραδιοκυμάτων και με την εν συνεχεία ενίσχυση του αποτελέσματος αυτού μέσω ακτινολογικής διενεργουμένης τοπικής κατευθυνόμενης έγχυσης ειδικών σφαιριδίων που περιέχουν ραδιενέργεια, μαζί με χημειοθεραπεία, οδηγούν στην καταστροφή και νέκρωση του καρκινικού όγκου, χωρίς παρενέργειες και συμβάματα, αφού εντοπίζουν τη δράση τους, αποκλειστικά και μοναδικά, στις περιοχές του ήπατος, που καταλαμβάνονται από καρκίνο και όχι στο υγιές ηπατικό παρέγχυμα.

Με αυτές τις καινούργιες εξελίξεις στον τομέα της χειρουργικής ογκολογίας, η ομάδα του καθηγητού κου Λυγιδάκη στο Ιατρικό Αθηνών – Κλινική Ψυχικού, προσφέρει υψηλού επιπέδου ιατρικές υπηρεσίες στους πάσχοντες, πράγμα που γίνεται αποδεκτό και στην χώρα μας αλλά και σε άλλες χώρες, που επιλεκτικά αποστέλλουν ορισμένους ασθενείς για θεραπευτική αντιμετώπισηστο Ιατρικό Ψυχικού. u

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 73

ειδήσεις

Ο Γάλλος Πρέσβης, Mr. Kuhn-Delforge, ο κ. Νικόλαος Λυγιδάκης καιο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών Δρ. Βασίλης Αποστολόπουλος.

Ο κύριος και η κυρία Λυγιδάκη με τον Ρώσο Πρέσβη και τη σύζυγό του, παρουσία τουΓάλλου Πρέσβη Mr. Kuhn-Delforge

Page 74: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

74 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Επίσκεψη του Υφυπουργού Υγείας της Κίναςσε Κλινικές του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών.Πολυμελής αποστολή από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, με επικεφαλής τον Υφυπουργό Υγείας της Κίνας, κ. Huang Jiefu, Καθηγητή χειρουργικής, επισκέφθηκε, την Τετάρτη 16 Μαΐου, Κλινικές του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών.

Αρχικά, η αποστολή μετέβη στο Ιατρικό Ψυχικού, όπου ο καθηγητής Νικόλαος Λυγιδάκης παρουσίασε τις τελευταίες εξελίξεις και πρωτοποριακές τεχνικές που επιτυχώς εφαρμόζει τα τελευταία χρόνια στον τομέα της χειρουργικήςήπατος.

Τα μέλη της κινεζικής αποστολής ξεναγήθηκαν στους χώρους του Ιατρικού Κέντρου δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα εξειδικευμένα τμήματα και τον υπερσύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό που διαθέτει η Κλινική.

Κατά την αναχώρησή τους εξέφρασαν τα συγχαρητήρια τους για την υψηλού επιπέδου ιατρική που παρέχει ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, ενώ ο Κινέζος Υφυπουργός Υγείας απηύθυνε προσωπική πρόσκληση στο Διευθύνοντα Σύμβουλο του Ομίλου να επισκεφθεί το Πεκίνο στο προσεχές διάστημα.

Με την ευκαιρία της συνάντησης αυτής,ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Δρ. Β. Αποστολόπουλος δήλωσε: «Είναι κρίσιμη στιγμή και επιτακτική ανάγκη των καιρών, η χώρα μας να δείξει εξωστρέφεια και να απευθυνθεί σε νέες αγορές. Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών έχοντας εξασφαλίσει τη διάκρισή του στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και την αναγνώρισή του από κορυφαίους φορείς υγείας με παγκόσμια εμβέλεια, όπως το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Harvard, έχει τα εχέγγυα και τις προϋποθέσεις να στραφεί με επιτυχία στην παγκόσμια αγορά». u

Δρ. Νικόλαοs Παρδαλίδηs

Στη συνέχεια, επισκέφτηκαν το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών στο Μαρούσι και συναντήθηκαν με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Ομίλου, Δρ. Βασίλη Αποστολόπουλο, προκειμένου να συζητήσουν τις προοπτικές συνεργασίας με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, καθώς και άλλα θέματα κοινού ενδιαφέροντος στον τομέα της Υγείας.

Page 75: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 75

ειδήσεις

Ετήσιο Αμερικανικό Ουρολογικό Συνέδριο (AUA) – Ατλάντα ηΠΑ.

Στις εργασίες του ετήσιου Αμερικανικού Ουρολογικού Συνεδρίου (AUA) που έγινε από 19-23 Μαΐου 2012 στην Ατλάντα των ΗΠΑ, συμμετείχε ενεργά με τη παρουσίαση εργασιών η Ουρολογική κλινική του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, υπό τη διεύθυνση του Δρ. Νικόλαου Παρδαλίδη.

Ειδικότερα, ζητήθηκε από τους Αμερικανούς κατά τη συνεδρία της Παγκόσμιας Εταιρείας Ρομποτικής Ουρολογικής Χειρουργικής (SURS), να παρουσιαστεί η Ελληνική Ρομποτική εμπειρία στις επεμβάσεις Ρομποτικής ριζικής προστατεκτομής, νεφρεκτομής και της κυστεκτομής με δημιουργία νέας κύστης από έντερο στη θέση της παλαιάς, επέμβαση που πραγματοποιείται μόνο στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και είναι ένα από τα 20 κέντρα που γίνεται παγκοσμίως. u

Δρ. Νικόλαοs Παρδαλίδηs

ημερίδα ενημέρωσης του κοινού και προσφορά στις μέλλουσες μητέρες, από το Τμήμα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (IVF) της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής ΓΑΙΑ του Ιατρικού Αθηνών.

Την Παρασκευή 15 Ιουνίου, με αφορμή την «Παγκόσμια ημέρα Γονιμότητας», πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Συνεδριάσεων του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, ημερίδα αφιερωμένη στις τρέχουσες εξελίξεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η ημερίδα είχε ως στόχο την ενημέρωση των Ιατρών και του κοινού πάνω στα θέματα της

Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής από τον επικεφαλής της ειδικής Μονάδας της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής ΓΑΙΑ, Δρ. Κωνσταντίνο Πάντο και τους συνεργάτες του.

Στον χαιρετισμό του, ο Καθηγητής κ. Εμμανουήλ Σαλαμαλέκης, Επιστημονικός Διευθυντής της ΓΑΙΑ, έκανε μια σύντομη αναδρομή στα σημαντικότερα ορόσημα της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Ακολούθησε η ομιλία του Δρ. Κ. Πάντου, ο οποίος αναφέρθηκε στα νεότερα δεδομένα στην εξωσωματική γονιμοποίηση και στο πρωτοποριακό έργο που προσφέρει στα υπογόνιμα ζευγάρια η επίλεκτη επιστημονική ομάδα του. Τέλος, ειδικά εμβρυολογικά θέματα αναπτύχθηκαν από τις συνεργάτιδες του Δρ. Κ. Πάντου, την κα Γεωργία Κόκκαλη, Κλινική Εμβρυολόγο, και την κα Gayle Jones, Σύμβουλο Εμβρυολόγο και Συντονίστρια Ερευνητικών Προγραμμάτων. u

Page 76: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

76 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

ημερίδα για τις Περιγεννητικές Λοιμώξεις διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Αθηνών σε συνεργασία με τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών.

ηλίας Χιντιπάς, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, με θέμα «Ηπατίτιδες: Επιπλοκές στην κύηση», Περικλής Παναγόπουλος, Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος, με θέμα «HIV λοίμωξη και κύηση»,Γεώργιος Παπαϊωάννου, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, με θέμα «Κυτταρομεγαλοϊός και κύηση» και Παντελής Κόκκαλης, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, με θέμα «Λοίμωξη από τοξόπλασμα στην κύηση».

Αναπτύχθηκαν όλα τα νεότερα δεδομένα για τις παθολογικές αυτές καταστάσεις που ενδέχεται να παρουσιαστούν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, και στη συζήτηση που

Το Σάββατο 26 Μαΐου 2012, πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών στο Κεφαλάρι, Ημερίδα με θέμα «Περιγεννητικές Λοιμώξεις». Η ημερίδα οργανώθηκε στα πλαίσια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Παθολογία της Κύησης» του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών.

Μετά από το σύντομο χαιρετισμό που απηύθυναν στο ακροατήριο ο Καθηγητής κ. Εμμανουήλ Σαλαμαλέκης, Επιστημονικός Διευθυντής της ΓΑΙΑ και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Μεταπτυχιακού Προγράμματος, η Διευθύντρια του ΓΑΙΑ κα Ευθυμία Βλαχοκώστα και ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΓΑΙΑ, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, κ. Κωνσταντίνος Αλεξανδρόπουλος, ακολούθησαν οι επιστημονικές εισηγήσεις της ημερίδας.

Τις επιστημονικές εισηγήσεις της ημερίδας ανέπτυξαν οι κ.κ.:

ακολούθησε αναφέρθηκαν οι τρόποι εφαρμογής των δεδομένων αυτών στην καθημερινή πράξη, για την παροχή καλύτερων υπηρεσιών υγείας στην έγκυο γυναίκα.

Η επιτυχία της ημερίδας, ενθαρρύνει τον προγραμματισμό ανάλογων επιστημονικών εκδηλώσεων στο μέλλον. u

Ο IRON MIKE – Μιχάλης ζαμπίδης – πραγματοποίησε Προληπτικό Check – upστο Ιατρικό Περιστερίου.

Ο Μιχάλης ζαμπίδης, πρωταθλητήςKick-boxing, Muay Thai που έχει στο ενεργητικό του 171 αγώνες, 3 παγκόσμιους τίτλους, ενώ από το 2003 αγωνίζεται στους top αθλητές παγκοσμίως στην κορυφαία διοργάνωση του Κ-1, επέλεξε το Ιατρικό Περιστερίου για την πραγματοποίηση του ετήσιου προληπτικού ιατρικού του ελέγχου.u

Ο Μιχάλης ζαμπίδης με τη Γενική Διευθύντρια του Ιατρικού Περιστερίου, κα Δέσποινα Παπαχρήστου (δεξιά) και τη Διευθύνουσα της Κλινικής κα Γεωργία Βίγλα (αριστερά).

Page 77: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 77

ειδήσεις

Χορηγός Υγείας του Πρωταθλητή Ευρώπης ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών. Περήφανος χορηγός υγείας της θρυλικής ομάδας μπάσκετ του Ντούσαν Ιβκοβιτς είναι ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών.Ο συγκλονιστικός Ολυμπιακός, που κατάφερε να πάρει τη νίκη (61-62) στον αγώνα με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, του φαβορί της διοργάνωσης, και να σηκώσει την κούπα της Ευρωλίγκας στην Κωνσταντινούπολη, έκανε την μεγάλη έκπληξη της διοργάνωσης και στέφθηκε πρωταθλητής Ευρώπης, κάνοντας περήφανους όλους τους Έλληνες. u

Ο Σωτήρης Ανδρικόπουλος, του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, που ακολούθησε την ομάδα στην Κωνσταντινούπολη, «σήκωσε» για λίγα λεπτά την «δεύτερη» κούπα της Ευρωλίγκα στην ιστορία των ερυθρολεύκων.

Αντιπροσωπεία των Παιδικών Χωριών SOS της Βάρης επισκέφτηκε τη Διοίκηση του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών.Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, από το 1987, έχει αναλάβει την υποστήριξη των Παιδικών Χωριών SOS παρέχοντας δωρεάν ιατρικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες στα παιδιά που φιλοξενεί και στις «μητέρες» που τα φροντίζουν.Αντιπροσωπεία από το Παιδικό Χωριό SOS της Βάρης επισκέφτηκε, πριν λίγες ημέρες, τον Πρόεδρο του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Δρ. Γιώργο Αποστολόπουλο και την σύζυγό του κα Τιτή Αποστολοπούλου, προκειμένου να τους ευχαριστήσουν για τη συνολική προσφορά τους στα Παιδικά Χωριά και τη διαρκή στήριξή τους, ακόμα και σ’ αυτήν τη δύσκολη για όλους οικονομική συγκυρία.

Ο κος και η κα Αποστολοπούλου, αφού απόλαυσαν τη χορωδία που εκτελούσε δικές της μελωδίες και τραγούδια, παρέλαβαν, συγκινημένοι, τον πίνακα που φιλοτέχνησαν τα ίδια τα παιδιά και τους τον αφιέρωσαν ως έκφραση ευγνωμοσύνης. u

Page 78: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

78 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Σύστημα Αποζημίωσης Ιατρικών Πράξεωνμε Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια (ΚΕΝ) και Ιδιωτικός Τομέας Υγείας

των δαπανών μισθοδοσίας, αλλά ειδικότερα για την κάλυψη των μεγάλων ελλειμμάτων τους.Παράλληλα, η κατά πράξη αμοιβή και η παγίωση των τιμών στα επίπεδα του 1991, δημιουργούσε μη ελεγχόμενη ζήτηση στον ιδιωτικό τομέα και υπερχρήση υπηρεσιών αντίστοιχα στα δημόσια.

Το 2011 το Υπουργείο Υγείας αποφάσισε να εφαρμόσει σύστημα DRGs, για την αποζημίωση των ιατρικών πράξεων στο Νοσοκομειακό τομέα, Δημόσιο και Ιδιωτικό, πιεζόμενο όχι μόνο από τη συνολική οικονομική κατάσταση, αλλά και την πλήρη αδυναμία ελέγχου και ύπαρξης δεδομένων για τη χρήση των παρεχόμενων ιατρικών πράξεων και τις διαδικασίες που αυτές παρέχονται.

Η Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες δημιούργησε και συντήρησε ένα μικτό σύστημα αποζημίωσης των ιατρικών πράξεων με εμπλοκή της Κοινωνικής Ασφάλισης και του Κρατικού Προϋπολογισμού. Ο Δημόσιος Τομέας αποζημιωνόταν από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, την Κοινωνική Ασφάλιση και ιδιωτικές πληρωμές (άμεσες ή έμμεσες), ενώ ο Ιδιωτικός Τομέας από την Κοινωνική Ασφάλιση και ιδιωτικές πληρωμές.Το «σύστημα» αυτό, σε συνδυασμό με την έλλειψη βασικών κανόνων ελέγχου, οδήγησε αφενός την με Κοινωνική Ασφάλιση σε αδυναμία πληρωμών, αφετέρου υπερφόρτωσε, μέσω των Δημοσίων Μονάδων Υγείας, τον Κρατικό Προϋπολογισμό, όχι μόνο με την κάλυψη

Από τον

Βασίλη Μπαρδή,

Γενικό Επιχειρησιακό και

Διοικητικό Διευθυντή

Ομίλου Ιατρικού Αθηνών

Page 79: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 79

ειδήσεις

Ο Όμιλος του Ιατρικού Αθηνών, έχοντας αποκτήσει τεχνογνωσία για τη χρήση συστημάτων αποζημίωσης DRGs, μέσω της συνεργασίας του με το Γερμανικό Όμιλο υγείας «ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ», που διαθέτει περί τις 100 νοσοκομειακές μονάδες, ενταγμένες στο Γερμανικό Σύστημα Υγείας, στο οποίο εφαρμόζεται πλήρες σύστημα DRGs, χαιρέτησε και υποστήριξε την προσπάθεια αυτή, πιστεύοντας ότι δίδει την προοπτική ορθολογικοποίησης και ελέγχου των δαπανών υγείας.

Με βάση την αποκτιθείσα τεχνογνωσία πρότεινε υποστηρικτικά της παραπάνω εφαρμογής:

1. Τη δημιουργία ενιαίου θεσμικού πλαισίου κανόνων και λειτουργίας για το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

2. Η αποζημίωση των ιατρικών πράξεων να πραγματοποιείται με πραγματικές τιμές ενιαία για δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, μέσω συμβάσεων με Κοινωνική Ασφάλιση, εναρμονισμένων ανά μονάδα υγείας, με βάση το βαθμό πληρότητας τεθέντων κριτηρίων.

3. Η επιβάρυνση του Κρατικού Προϋπολογισμού να περιορισθεί στις δαπάνες για την υλοποίηση της Κοινωνικής Πολιτικής και της Εκπαίδευσης.

Η εφαρμογή του συστήματος DRGs (ΚΕΝ), μαζί με τις παραπάνω βασικές παραμέτρους, δημιουργεί ένα ξεκάθαρο και διαυγές πλαίσιο που αναπτύσσει τον υγιή ανταγωνισμό και μάλιστα στην κατεύθυνση της ποιότητας παροχής υπηρεσιών υγείας.

Ενώ, κάτω από τις υπάρχουσες συνθήκες, περιμέναμε την ύπαρξη

σοβαρότητας και σταθερότητας σε τόσο κρίσιμες αποφάσεις, τα αρμόδια υπουργεία επέλεξαν την πολιτική του αποπροσανατολισμού, των «ετσιθελικών» αποφάσεων και των υποχωρήσεων, χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση στα όσα έπραξε και πράττει μέχρι σήμερα. Χρησιμοποίησε και χρησιμοποιεί παλιές, ξεπερασμένες πολιτικές και εργαλεία για την εφαρμογή ενός σύγχρονου και τόσο αναγκαίου συστήματος, αγνοώντας πλήρως τη δεδομένη τεχνογνωσία που έχει αναπτυχθεί σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο.Διαμόρφωσαν όχι ένα σύστημα DRGs, αλλά έναν «ειδικό» τιμοκατάλογο, που σε συνδυασμό με τον απαρχαιωμένο, νέο κανονισμό λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ, δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού και ισοπέδωσης των βασικών αρχών ισονομίας και ποιότητας

στις υπηρεσίες υγείας.Η πολιτική μείωσης και όχι ορθολογικοποίησης των τιμών, όχι μόνο δε θα βοηθήσει στη μείωση των δαπανών, αλλά δημιουργεί προϋποθέσεις ανάπτυξης ελλειμμάτων στα Δημόσια Νοσοκομεία και μεταφορά μεγάλου μέρους του κόστους παροχής υπηρεσιών σε ιδιωτικές πληρωμές στον ιδιωτικό τομέα με δεδομένη την ελάχιστη διαθεσιμότητα του οικογενειακού εισοδήματος.

Η έλλειψη σοβαρότητας και σταθερότητας στις αποφάσεις των αρμόδιων Υπουργείων, σε συνδυασμό με την πολύμηνη στάση πληρωμών προς τις ιδιωτικές κλινικές, έχει δημιουργήσει εκρηκτικές καταστάσεις με κύριο αποτέλεσμα την ταλαιπωρία των ασθενών.

Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών θεωρεί ότι η εφαρμογή ενός ξεκάθαρου συστήματος αποζημίωσης των παρεχομένων ιατρικών πράξεων, με όλα τα υποστηρικτικά αυτού μέτρα, θα προσφέρει Διαύγεια στις σχέσεις και τη λειτουργία του Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα, θα αναπτύξει τον Υγιή Ανταγωνισμό, θα ορθολογικοποιήσει τις δαπάνες της Κοινωνικής Ασφάλισης, θα βοηθήσει στον έλεγχο και την ύπαρξη ιατρονοσηλευτικών δεδομένων, θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα και ποιότητα στις παρεχόμενες υπηρεσίες και θα εξαλείψει την ανασφάλεια στο επιχειρείν. u

Page 80: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

80 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Διατροφή κατά τη διάρκεια τωνκαλοκαιρινών διακοπών

Από τον

Θεόδωρο Κουτράκο, MmedSci,Κλινικό Διαιτολόγο Διατροφολόγο,

Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Οι διακοπές και ο ελεύθερος χρόνος είναι είδος που σπανίζει στην εποχή μας και οι πειρασμοί ώστε να αμελήσουμε τη διατροφή μας είναι πολλοί. Σε περίπτωση, που προσέχουμε τη διατροφή μας καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, το να χαλαρώσουμε για 2 με 3 ημέρες κάνοντας διατροφικές ατασθαλίες και παρασπονδίες ίσως και να δρα ωφέλιμα στην ψυχολογία μας. Σε κάθε άλλη όμως περίπτωση το να προσέξουμε τη διατροφή μας και κατά τη διάρκεια των διακοπών ίσως να κάνει τη διαφορά.Πόσο μάλλον εάν η κατάσταση της υγείας μας επιβάλλει κάτι τέτοιο. Άλλωστε το να προσέχουμε τη διατροφή μας δεν σημαίνει απαραίτητα το να κάνουμε θυσίες στη γεύση ή στη ποιότητα της διατροφής μας. Αρκεί κάποιος να έχει διάθεση και φαντασία και το καθημερινό μενού μπορεί να είναι ταυτόχρονα υγιεινό, διαιτητικό

αλλά και ευχάριστο, νόστιμο και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά.

Ακολουθούν οδηγίες προς «ναυτιλομένους».

Μην ξεχνάτε το πρωινό γεύμα σας, καθώς είναι το γεύμα που παρεμβαίνει στη νηστεία του ύπνου. Το πρωινό δίνει την απαραίτητη ενέργεια (θερμίδες) καθώς και τα διατροφικά συστατικά (πρωτεΐνες, βιταμίνες, ηλεκτρολύτες), ώστε το σώμα να ανταπεξέλθει στην καθημερινότητα. Στις διακοπές η καθημερινότητα μπορεί να περιλαμβάνει κολύμπι, περπάτημα, ή ακόμη και κάποιο θαλάσσιο σπορ ή ψάρεμα. Ακόμη και η έκθεση στον ήλιο χρειάζεται επαρκή ενυδάτωση, την βάση της οποίας την δίνει το πρωινό.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα πρωινών κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών είναι:

Page 81: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Διατροφή κατά τη διάρκεια τωνκαλοκαιρινών διακοπών

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 81

Διατροφή & ύγεία

Ένα γιαούρτι χαμηλών λιπαρών με λίγα δημητριακά βρώμης και μια κουταλιά του γλυκού μέλι.Ένα ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών με δημητριακά βρώμης.Ένα ποτήρι ανάμικτος χυμός, χωρίς ζάχαρη και 2 cream crackers σικάλεως με ένα τρίγωνο τυράκι light.Scrambled Eggs ή ομελέτα με ένα ολόκληρο αυγό, 2 ασπράδια, λίγο γάλα, λίγα μανιτάρια και μια φέτα ψωμί.Ένα ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών και 2 φρυγανιές σικάλεως, με μια κουταλιά του γλυκού ταχίνι ή με μια κουταλιά της σούπας μαρμελάδα φρουκτόζης.Μισό ποτήρι φρέσκο φυσικό χυμό φρούτων με ένα τοστ με τυρί light, γαλοπούλα, ντομάτα.Ένα ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών με muesli χωρίς ζάχαρη.Ένα ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών και 2 μπισκότα digestive με σοκολάταΈνα ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών και ένα παξιμάδι κριθαρένιο με μια κουταλιά του γλυκού βούτυρο και μια κουταλιά της σούπας μέλι.

Συχνά και μικρά γεύματα, δίνουν το κατάλληλο καύσιμο στον οργανισμό, την κατάλληλη στιγμή. Κρατούν τον μεταβολισμό ενεργό και οι δραστηριότητες μας γίνονται πιο ευχάριστες και εποικοδομητικές καθώς αισθανόμαστε ευεξία και πληρότητα. Αυξάνοντας

τη συχνότητα λήψης της τροφής, μειώνοντας τη ποσότητα του φαγητού και αποφεύγοντας βαριά, λιπαρά ή τηγανητά φαγητά με σάλτσες και μπαχάρια προστατεύουμε τον οργανισμό μας από το αίσθημα δυσφορίας αλλά και από περιττές θερμίδες.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα σνακ:Smoothie με γιαούρτι 2% και φρούταΈνα ποτήρι χυμός ανανά χωρίς ζάχαρη και 2 παξιμάδια κριθαρένιαΈνα μικρό κουλούρι Θεσσαλονίκης( σουσαμένιο), καλύτερα πολύσπορο ή ολικής αλέσεως.Μια μπάρα δημητριακών και μια χούφτα φρούτα.Ένα γιαούρτι χαμηλών λιπαρών με 2 φρυγανιές σικάλεως και ένα τρίγωνο τυράκι light.Ένα ζελέ με φρούτα.

Σε περίπτωση, που προσέχουμε τη διατροφή μας καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, το να χαλαρώσουμε για 2 με 3

ημέρες κάνοντας διατροφικές ατασθαλίες και παρασπονδίες ίσως και να δρα ωφέλιμα

στην ψυχολογία μας.

Page 82: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

82 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Διατροφή κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών

πρωτεΐνη που συμβάλλει στην αναδόμηση των μυών (λόγω των δραστηριοτήτων που μπορεί να συμμετάσχουμε) καθώς και του δέρματος (λόγω της έκθεσης στον ήλιο).

Καλοκαιρινές επιλογές για γεύμα ή δείπνο είναι οι ακόλουθες:Ψητό ψάρι σχάρας με βραστά λαχανικά ( μπρόκολο, κολοκύθι, πατάτα) και χόρτα βλίτα.Σαλάτα ντάκος (ένα παξιμάδι κρίθινο), με τριμμένη ντομάτα, τριμμένο ανθότυρο ή κατίκι Δομοκού, ψιλοκομμένο αγγούρι, κάππαρη, 2-3 ελιές, ρίγανη.Ποικιλία Θαλασσινών με συνοδεία μιας σαλάτας.Σαλάτα με άφθονα φυλλώδη πράσινα λαχανικά, καπνιστό Σολομό ή τόνο σε νερό, λίγες λιαστές ντομάτες, μισό αβοκάντο, μια χουφτίτσα κρουτόν από ψωμί ολικής αλέσεως.Ψητό κρέας μοσχάρι ή κοτόπουλο με ψητά λαχανικά (μανιτάρια πλευρώτους, μελιτζάνες, κολοκύθια, καρότα, πιπεριά) με σως από βαλσάμικο ξύδι και ελάχιστο μέλι.Αραβική πίτα με τριμμένη ντομάτα, μπουκιές κοτόπουλου, cottage cheese, λίγο κρεμμύδι.

Κατά τη διάρκεια των διακοπών προτιμούμε πιο ελαφρά και δροσερά γεύματα. Καλύτερα να αποφύγουμε δύσπεπτα φαγητά με σάλτσες, λιπαρά και πολλές θερμίδες. Τα ψάρια, μας δίνουν το κατάλληλο υπόβαθρο ώστε να πετύχουμε ένα πιάτο ελαφρύ σε θερμίδες και ταυτόχρονα νόστιμο και πλήρες σε θρεπτικά συστατικά. Τα ψάρια (μπαρμπούνια, τσιπούρες, λυθρίνια, πέρκα, γλώσσα, γόπες κ.α.) ή τα θαλασσινά (καλαμάρια, χταπόδια, γαρίδες, κ.α.) περιέχουν άφθονη

Σαλάτα με ζυμαρικά βίδες ολικής αλέσεως με ντοματάκια, καλαμπόκι, αγγούρι και σως από γιαούρτι χαμηλών λιπαρών.2 καλαμάκια σουβλάκια με μια πίτα αλάδωτη και μια χωριάτικη σαλάτα με μισή μερίδα τυρί φέτα.Ένα μπιφτέκι με πατατοσαλάτα από πατάτα και καρότο βραστά, πιπεριά και κρεμμύδι ψιλοκομμένα, dressing από μια κουταλιά της σούπας μαγιονέζα extra light και μια κουταλιά της σούπας γιαούρτι χαμηλών λιπαρών.Φιλέτο σολομού με σως πορτοκάλι, ρύζι basmati και λίγα βραστά λαχανικά.Σαλάτα κοτόπουλου με σπανάκι, ρόκα, αποξηραμένους χουρμάδες ή σύκα, κουκουναρόσπορο ή λίγα αμύγδαλα και dressing από λίγο ελαιόλαδο, λίγη μουστάρδα, μπαλσάμικο ξύδι και ελάχιστο μέλι.

Έφτασε και η ώρα του γλυκού.Προτιμήστε μια μπάλα παγωτό ή ακόμη καλύτερα, ένα μικρό παγωτό γρανίτα (περιέχει μόνο σάκχαρα και καθόλου λιπαρά). Επίσης, είναι καλό να γνωρίζουμε ότι τα light παγωτά συνήθως έχουν ζάχαρη απλά έχουν περιορισμένο ποσό λιπαρών. Τα 0 και 0% παγωτά επίσης έχουν θερμίδες

και ας υποδηλώνει αλλιώς ο τίτλος τους. Θα μπορούσατε να προτιμήσετε δροσερό γιαούρτι χαμηλών λιπαρών με μια ή δυο, κουταλιές γλυκό βύσσινο ή μια μπάλα παγωτό βανίλια ή λίγο παγωμένο γιαούρτι με μια κουταλιά του γλυκού σιρόπι βύσσινο και μια κουταλιά της σούπας φιστίκια Αιγίνης ή να μοιραστείτε ένα μικρό cheesecake.

Page 83: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 83

Διατροφή & ύγεία

η ενυδάτωση, ιδιαίτερα τις ημέρες του καύσωνα κρίνεται μείζονος σημασίας. Το καλοκαίρι, λόγω των αυξημένων θερμοκρασιών, ο οργανισμός χάνει υγρά αλλά και ηλεκτρολύτες, συστατικά απαραίτητα για τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού. Τα φρούτα και τα λαχανικά, εκτός από άφθονες φυτικές ίνες, περιέχουν, σε ποσοστό 80-95%, νερό καθώς και κάλιο, ηλεκτρολύτης που αποβάλλεται έντονα κατά την εφίδρωση. Το νάτριο περιέχεται σε πλήθος τροφίμων ιδιαίτερα μαγειρεμένων και το ασβέστιο μπορεί να απορροφηθεί κατά την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων. Σαφέστατα ασθενείς με υπέρταση και με προβλήματα στη νεφρική τους λειτουργία θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην κατανάλωση νατρίου. Τα αναψυκτικά είναι μια δροσερή λύση αλλά κρύβουν πολλές θερμίδες λόγω των σακχάρων που περιέχουν (κάποια περιέχουν και καφεΐνη), επομένως, προτιμήστε μεταλλικό νερό ή σόδα

με μια φέτα λεμόνι ή πορτοκάλι. Ο καφές όταν καταναλώνεται με μέτρο έχει απενεχοποιηθεί και μπορεί να συνεισφέρει στην ενυδάτωση, εάν καταναλωθεί σκέτος, με λίγη ζάχαρη και λίγο φρέσκο γάλα. Επίσης, ένας καλοκαιρινός διατροφικός λόγος αφυδάτωσης είναι και το αλκοόλ. Προτιμήστε ελαφρά ποτά, όπως το κρασί, η μπύρα (σε μικρές ποσότητες) ή τα κοκτέιλ χωρίς καθόλου ή με λίγο αλκοόλ. Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητο να αποφύγουμε το αίσθημα της δίψας καθώς αυτό σημαίνει ότι έχουμε ήδη αφυδατωθεί. Καλό είναι

λοιπόν να καταναλώνουμε επαρκέςνερό καθόλη τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας.

Ενυδάτωση του οργανισμούμπορούμε να πετύχουμε με τα ακόλουθα:

Ένα ποτήρι παγωμένο τσάι χωρίς ζάχαρη.Μια πλούσια φέτα καρπούζι(περιέχει άφθονο νερό, λυκοπένιομε ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και βιταμίνη C).Μια πλούσια φέτα πεπόνι(περιέχει άφθονο νερό, βιταμίνεςA, C, K, κάλιο και μαγνήσιο).Άφθονο μεταλλικό νερό ή σόδα με μια φέτα λεμόνι ή πορτοκάλι.Φρουτοχυμός από φρέσκα φρούτα (Ροδάκινο, μπανάνα, καρπούζι, πεπόνι, φράουλες,ακτινίδιο, με οποιονδήποτε συνδυασμό, εξασφαλίζουν στον οργανισμόάφθονα αντιοξειδωτικά στοιχεία)2 φλιτζάνια κρύου καφέ ημερησίως(πρωί – απόγευμα) με λίγη καστανή ζάχαρη και λίγο φρέσκο γάλα.Φρουτοσαλάτα με ποικιλία καλοκαιρινών φρούτων (σταφύλια, κεράσια, βερίκοκα, νεκταρίνια). u

Page 84: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

Ευχαριστήριες επιστολέςπρος τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 84

Προς τον

Αξιότιμο κ. Γεώργιο Β. Αποστολόπουλο

Πρόεδρο Δ.ΣΙατρικού Κέντρου Αθηνών,

Αγρίνιο, 20 Οκτωβρίου

Μαρούσι 2011

Αγαπητέ μας κ. Αποστολόπουλε

Δεχθείτε τις θερμές ευχαριστίες για τις πρωτοπόρες υπηρεσίες, που προσέφερε στην αποκατάσταση της

υγείας μου το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και ειδικά ο Εξαίρετος χειρουργός Ουρολόγος-Ενδοουρολόγος

κ. Παρδαλίδης Νικόλαος με την άριστη επιστημονική του κατάρτιση, παιδεία και τεχνογνωσία, καθώς

επίσης το επιστημονικό και το νοσηλευτικό προσωπικό, το οποίο ακούραστα και με αφοσίωση στα

καθήκοντά του τον πλαισίωναν.

Σας γνωρίζουμε ότι μας ικανοποίησε πλήρως το γεγονός της εύστοχης, γρήγορης και επιτυχούς

αντιμετώπισης της χειρουργικής επέμβασης , καθώς και το ανθρώπινο ενδιαφέρον όλου του προσωπικού

σας. Σας ευχαριστούμε ακόμη και για την οικονομική έκπτωση που είχαμε λόγω της κόρης μου, η οποία

εργάζεται στο ίδρυμά σας. Να είστε πάντα καλά και να απολαμβάνετε τα αγαθά των κόπων σας.

Με εκτίμηση

Τάσος Παντ. Δασκαλάκης

Αγαπητοί,

Θα ήθελα να σας μεταφέρω την ικανοποίησή μου σχετικά με

την αιμοληψία που μου πραγματοποιήθηκε στο Ιατρικό

Αμαρουσίου στις 23.03.2012 και ώρα 08.00 στα πλαίσια

check up τύπου basic.

Η αιμοληψία πραγματοποιήθηκε με επαγγελματισμό και πολύ

ενδιαφέρον. Διαχειρίστηκε (κα. Ειρήνη – δυστυχώς δεν

γνωρίζω το επίθετο της) την φοβία μου με πολύ ανθρώπινο

τρόπο, καθώς και την πτώση πίεσης μετά την αιμοληψία

καθώς κάλεσε διακριτικά και παθολόγο χωρίς να μου

δημιουργήσει ένταση ή ανησυχία. Αισθάνθηκα άνετα, μου

έδωσε όλον τον απαραίτητο χρόνο να προσαρμοστώ στην

ιδέα της βελόνας αλλά και να ανακάμψω.

Πραγματικά, θέλω να σας μεταφέρω αυτήν την εικόνα που

απεκόμισα, παρόλο που στις αιμοληψίες αντιμετωπίζω

πάντοτε προβλήματα.Βασίλης Διακομανώλης

Mobile: +30 6947727397

FSE, Philips Greece

Page 85: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

May 10, 2012Paleo Faliro Clinic Athens Medical Group

Hospital Administrator

Good Day to you,

Just wanted to write and tell you how much I appreciated all the care I received when I was in your hospital from March 28 through April 5 of this year. I have told many people all over the world about the care I received. There were lots of people from many countries around the world concerned about me and were getting regular updates from my family from emails I was sending to them daily. They all heard about the “world class” facility I was in. At first lots of people were concerned about me being in a Greek hospital, but when I told them about your facility, they were amazed. I have never been anywhere where I was treated with such good care and concern. Everyone from the doctors to the cleaning lady (Loretta) did everything they could to make sure I was well taken care of.

The food was excellent. I took pictures of the meals (not breakfast) and sent them to my family to let them know not to worry about me. I was eating much better than they were here in the USA.

When I got to St Vincent Hospital in Birmingham, Alabama, the doctors there were highly impressed with the quality of the reports and records you sent with me. Just about every nurse in the hospital came up to read your reports when they found out the doctors were impressed. I was told those doctors don’t get impressed very easily so the nurses wanted to see the records for themselves. One of the doctors told me he has seen reports from other countries and they were not worth sending with the patient, but you did everything exactly right. Everyone in St. Vincent knew about my case by reading what you sent with me.

I don’t remember everyone but I would like to thank each who worked with me. The nurses in ICU were great. Alexander who came into my room twice each day to beat on my back and chest was just excellent. Maria did a superb job as did all the other nurses and Loretta made my day each morning with her huge smile.

I thank God He placed me in your hospital. You were a real blessing to me and my family.

Because of Him, I am,Jerome Baxley

Baxley Curtis JeromeRoom 208

επιστολές

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 85

Θα ήθελα να στείλω τις θερµότερες ευχαριστίες µου στις κ.κ. Ταγκαλίδου

Μαίρη και Καράνταη Ελένη, για τις άψογες υπηρεσίες και την ανθρώπινη

-πάνω από όλα- συµπεριφορά τους, κατά τη διάρκεια του ετήσιου Check-up

των παιδιών µου στην κλινική σας. Μια δύσκολη και τροµακτική -για τα µικρά µου-διαδικασία όπως είναι η

αιµοληψία, έγινε διασκεδαστική και ενδιαφέρουσα, χάρη στις κυρίες αυτές.

Και πάλι ευχαριστώ Με εκτίµηση

Καπνίζου Νικολέττα

Μ.Μαλακάση 6, Θεσσαλονίκη

Page 86: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

86 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

Page 87: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

press room

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 87

Page 88: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

88 // ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012

άθηση του μαστού δεν σημαίνει υποχρεωτικά καρκίνο. Οι καλοήθεις παθήσεις του μαστού, έχουν

οκταπλάσια συχνότητα σε σχέση με τις κακοήθεις, απασχολούν οκταπλάσιο αριθμό γυναικών και γεννούν πολλά ερωτηματικά.

Ο γιατρός που ασχολείται με το μαστό δέχεται καταιγισμό ερωτήσεων από τις ασθενείς του και πολλές φορές δεν έχει το χρόνο να τις απαντήσει όλες. Εξ άλλου ερωτήματα

προκύπτουν συνέχεια, ακόμα και αμέσως μετά την επίσκεψη στο γιατρό. Και μάλιστα οι γυναίκες ρωτούν τα ίδια πράγματα είτε κατάγονται από την Αθήνα, τη Δράμα και το Ριζοβούνι, είτε από το Λονδίνο, το Σεράγεβο και την Τσετσενία. Πολλές φορές μάλιστα, οι ίδιες γυναίκες κάνουν σχεδόν τις ίδιες ερωτήσεις σε κάθε ραντεβού με το γιατρό τους, γιατί την ώρα αυτή δεν μπορούν να συγκεντρωθούν και να καταλάβουν την απάντηση. Γιατί νιώθουν ότι δεν είναι δυνατόν να εκθέσουν στο συνήθως περιορισμένο χρόνο ενός ιατρικού ραντεβού όλα όσα τριβελίζουν τη σκέψη τους μέρα και νύχτα, από τη στιγμή που τους προέκυψε κάποιο πρόβλημα στο στήθος.

Το βιβλίο περιέχει τις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις που υποβάλλουν ή που θα ήθελαν να υποβάλουν οι περισσότερες γυναίκες στο γιατρό τους, στις οποίες δίνονται απαντήσεις με τρόπο κατανοητό και απλό και με εξήγηση των απαραίτητων ιατρικών όρων.

Διαβάστε το βιβλίο ως εγκυκλοπαιδική γνώση ή ανατρέξτε σε αυτό όταν θέλετε να λύσετε κάποια απορία. Γιατί η γνώση είναι εφόδιο. Το βιβλίο χωρίζεται αδρά σε τρία μέρη. Το πρώτο αφορά όλες τις γυναίκες, πάσχουσες αλλά και υγιείς, που θέλουν να ενημερωθούν. Το δεύτερο μέρος αφορά θέματα καρκίνου του μαστού και το τρίτο μέρος αναφέρεται στις επεμβάσεις της Πλαστικής Χειρουργικής που άπτονται των μαστών.

Ο καρκίνος του μαστού προσβάλλει εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον πλανήτη. Η συχνότητά του στην Ευρώπη παρουσιάζει σταθερή αύξηση και είναι σήμερα ο συχνότερος καρκίνος των γυναικών. Βέβαια, υπάρχουν σήμερα τρόποι να περιορισθεί η μάστιγα, όχι όμως και να

λυθεί το πρόβλημα, αφού την αιτία του την αγνοούμε. Τρόποι βασισμένοι στην πρόοδο των διαγνωστικών μεθόδων, της μαστογραφίας, της κυτταρολογίας και της γενετικής, σε συνδυασμό με την προληπτική εξέταση των μαστών από έμπειρο ειδικό γιατρό.Παρά το ότι σήμερα έχουμε το διπλάσιο αριθμό καρκίνων μαστού, σε σχέση με το 1992, εντούτοις μειώνεται ο αριθμός των γυναικών που χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους από αυτόν. Εξαιρούνται η Ρουμανία, η Εσθονία, η Λεττονία και δυστυχώς η Ελλάδα , όπου συνεχίζει να υπάρχει αύξηση των θανάτων. Αυτό οφείλεται σε καθυστερημένη διάγνωση της νόσου, κυρίως γιατί δεν υπάρχει οργανωμένο από το κράτος σύστημα προσκλήσεως του γυναικείου πληθυσμού για ετήσιο τσεκ απ (κλινική εξέταση και μαστογραφία).

Η Ιατρική μπορεί να έχει κάνει μεγάλα άλματα σήμερα γιατρεύοντας κάποιες μορφές καρκίνου, όχι όμως και τον προχωρημένο καρκίνο του μαστού.

Ο μαστός και οι παθήσεις του. Ένας Οδηγόςγια κάθε Γυναίκα, με ερωτήσεις και απαντήσειςτου Δρ. Γιάννη Π. Φύσσα

Γιάννης Φύσσας, Ειδικός Χειρουργός Μαστού,Δ/ντής Τμήματος Μαστού, Ιατρικού Π. Φαλήρου

Π

Page 89: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 // 89

Αν εξαιρέσουμε τις εξαρχής πολύ επιθετικές μορφές καρκίνου, των οποίων την ίαση η Ιατρική επιστήμη εξακολουθεί να ερευνά, θα ήταν δυνατόν να ελαττώσουμε σημαντικά τους θανάτους από καρκίνο του μαστού, αφοπλίζοντάς τον, σημαδεύοντας το τέρας κατευθείαν στην καρδιά, με ένα βέλος που να γράφει στην αιχμή του: «Έγκαιρη διάγνωση». Ένα βέλος που ο καρκίνος το τρέμει.

Στο ιδιαίτερα ενδιαφέρον αυτό σύγγραμμα ο Δρ. Γιάννης Φέσσας αναφέρει για τον τρόπο που δόμησε το βιβλίο του: «Σκέφτηκα να μαζέψω τις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις και να τις απαντήσω σε ένα βιβλίο κατανοητό, χωρίς πολλές ιατρικές ορολογίες. Όμως ένα τέτοιο βιβλίο, αιωρείται ανάμεσα στην επιστημονική σοβαρότητα και την υπεραπλούστευση, κινδυνεύοντας να γίνει γελοίο αν γείρει προς τη δεύτερη ή ακατανόητο αν γείρει προς την πρώτη. Με τις ιδέες αυτές καρφωμένες συνέχεια στο σκέψη μου, προσπάθησα να γράψω όλα τα κείμενα και αφήνω τους αναγνώστες να κρίνουν κατά πόσο πέτυχα. Πιστεύω πως ένα τέτοιο βιβλίο έλειπε από την ελληνική βιβλιογραφία και δεν γράφεται για κερδοσκοπικούς λόγους».

Βιβλίο

O συγγραφέας Δρ. Γιάννης Π. Φύσσας, από τους πιο διαπρεπείς γενικούς χειρουργούς και Μαστολόγους της χώρας μας, γεννήθηκε στην Aθήνα το 1959. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα, είναι έμπειρος χειρουργός, απόφοιτος και αριστούχος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών από το 1996, μετεκπαιδευμένος στη Μαστολογία στο Λονδίνο, δίπλα σε ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα, παγκοσμίως, τον καθηγητή Michael Baum. Έλαβε, το 1999, το βραβείο του Πανεπιστημίου Aθηνών για την πιο πρωτότυπη ερευνητική εργασία. Είναι μέλος της Eυρωπαϊκής Eταιρείας Mαστολογίας (EUSOMA). Έχει συμμετάσχει σε δύο πανεπιστημιακά συγγράμματα Xειρουργικής, με τη συγγραφή κεφαλαίων και έχει πραγματοποιήσει πολλές εργασίες και δημοσιεύσεις σε ελληνικά και ξένα χειρουργικά συνέδρια και μεγάλα διεθνή ιατρικά περιοδικά. Έχουν γράψει για αυτόν τα έντυπα: «Ελευθεροτυπία», «Καθημερινή», «Τα Νέα», «Το Βήμα», «Αδέσμευτος Τύπος», «Athens Voice», «Check up news», «Madame Figaro», «SHAPE», «Vita» κ.λ.π.Ο Δρ. Γιάννης Φύσσας, είναι Διευθυντής της Κλινικής Μαστού του Ιατρικού Π. Φαλήρου και επιστημονικός συνεργάτης του Νοσοκομείου Royal Free του Λονδίνου.Το Μάιο του 2009 πραγματοποίησε με μεγάλη επιτυχία την πρώτη, στη Ελλάδα, ενδοσκοπική αφαίρεση καλοήθους όγκου του μαστού, με τη χρήση της «λαπαροσκοπικής μεθόδου», δηλαδή μέσω ελάχιστης τομής στη μασχάλη και όχι μέσω τομής στο μαστό.

Έγραψαν για το βιβλίο:ΙΑΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ, ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Ο Μαστός και οι Παθήσεις του, Ένας Οδηγός για κάθε Γυναίκα - Με ερωτήσεις και απαντήσεις «O μαστός, αυτό το όμορφο σύμβολο της θηλυκότητας που ανατέλλει από τα εφηβικά χρόνια, αγαπημένος των ζωγράφων, των γλυπτών, των φωτογράφων, των σκηνοθετών και όλων των ανδρών, αποτελεί συγχρόνως το στόχο πολλών καλοήθων παθήσεων αλλά και του συχνότερου γυναικείου καρκίνου».Και ενώ κυκλοφορούν πολλά ξενόγλωσσα επιστημονικά συγγράμματα γραμμένα για τους γιατρούς, η ενημέρωση του γυναικείου πληθυσμού, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, αφήνεται σε περιστασιακά άρθρα εφημερίδων και περιοδικών που αδυνατούν να είναι πλήρη γιατί φωτίζουν ένα μικρό μέρος του όλου θέματος κάθε φορά.Το βιβλίο αυτό είναι ένα εξαιρετικά καλογραμμένο και μοναδικό στο είδος του βιβλίο εκλαϊκευμένης Ιατρικής που αφορά στις παθήσεις του μαστού. Γραμμένο με ερωτήσεις και απαντήσεις, απαντά στα συχνότερα ερωτήματα που θέτουν οι γυναίκες στο γιατρό. Καλύπτει όλο το φάσμα από την απλή ανατομία του μαστού, τη λειτουργία, την εξέταση, την πρόληψη, τα συμπτώματα όλων των παθήσεων, μέχρι τη διάγνωση και τη θεραπεία με ό,τι νεότερο υπάρχει στην Ιατρική μέχρι σήμερα. Είναι ένας οδηγός για όλες τις γυναίκες είτε έχουν κάποια πάθηση είτε απλώς θέλουν να ενημερωθούν ώστε να αναγνωρίζουν τα πρώιμα συμπτώματα, υπακούοντας στο παλιό ρητό: «η γνώση σώζει ζωές». Σίγουρα όμως ενδιαφέρει και όλους τους άνδρες, γιατί δεν υπάρχει σπίτι χωρίς γυναίκα, μάνα, γιαγιά, αδερφή και κόρη, αλλά και όλους τους γενικούς γιατρούς στην πανελλήνια μάχη κατά του καρκίνου του μαστού. Περιλαμβάνει επίσης και ένα κεφάλαιο για όλες τις αισθητικές και επανορθωτικές επεμβάσεις της Πλαστικής Χειρουργικής που άπτονται των μαστών, επεμβάσεις που γίνονται όλο και πιο συχνά καθώς περνούν τα χρόνια. Το σύγγραμμα του Δρ. Ι. Φύσσα, κινείται με ιδιαίτερη επιτυχία ανάμεσα στην επιστημονική πληρότητα και στην απλούστευση, έτσι ώστε το βιβλίο αυτό να είναι ένας εύκολα κατανοητός, πλήρης οδηγός και μια μεγάλη ανθρωπιστική προσφορά προς όλες τις Ελληνίδες αλλά και τους Έλληνες.Συμμετέχουν συμπράττοντας ο καθένας σε ένα κεφάλαιο της ειδικότητός του: Η κ. Αθηνά Βούρτση, ακτινολόγος του μαστού, o κ. Πάρις Κοσμίδης, καθηγητής Ογκολογίας, o κ. Ευάγγελος Μπελλώνιας, πλαστικός χειρουργός, και ο κ. Κωνσταντίνος Παπαβασιλείου, καθηγητής Ακτινοθεραπευτικής.

Page 90: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11
Page 91: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11
Page 92: ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11

CAPSIS HOTEL ADV new.pdf 3/20/12 9:07:04 AM