วิ�ทยาศาสตร์เพื่ �อคุ�ณภาพื่ชี�วิ�ต4000105อาจาร์ยผู้��สอนอาจาร์ยกุ�ลวิดี� คุตชีนะเลขา

หน"วิยท�� 1วิ�ทยาศาสตร์และคุ�ณภาพื่ชี�วิ�ต

1.1 วิ�ทยาศาสตร์และเทคุโนโลย�

ชี�วิ�ต วิ�ทยาศาสตร์

เทคุโนโลย�

ความหมายของวทยาศาสตร์�      วิ�ทยาศาสตร์ (Science) มาจากุภาษาลาต�นวิ"า

“Scientia” แปลวิ"า “คุวิามร์� �ท( �วิไป”

“วทยาศาสตร์ หมายถึ+ง คุวิามร์� �ท��ไดี�มาจากุกุาร์ศ+กุษาปร์ากุฏกุาร์ณธร์ร์มชีาต� ซึ่+�งสามาร์ถึแสดีงหร์ อพื่�ส�จนไดี�วิ"าถึ�กุต�อง และเป0นคุวิามจร์�ง โดียใชี�กุร์ะบวินกุาร์แสวิงหาคุวิามร์� � ทางวิ�ทยาศาสตร์ แล�วิจ(ดีคุวิามร์� �น( 3นเข�าเป0นร์ะเบ�ยบ เป0นหมวิดีหม�"”

ป4จจ�บ(น

วิ�ทยาศาสตร์โดียท(�วิไปแบ"งออกุเป0น 1. วทยาศาสตร์�บร์ส�ทธิ์� (Pure science) เป0น

วิ�ทยาศาสตร์ท��บร์ร์ยายถึ+งกุฎเกุณฑ์ต"าง ๆ ของธร์ร์มชีาต� ซึ่+�งไม"เกุ��ยวิข�องกุ(บกุาร์เอาไปใชี�ปร์ะโยชีนในชี�วิ�ตและอ�ตสาหกุร์ร์ม อาจแบ"งออกุเป0นสาขาต"าง ๆ เชี"น สาขาเคุม� ฟิ9ส�กุส ชี�วิวิ�ทยา

2. วทยาศาสตร์�ปร์ะย�กต� (Applied science) เป0นกุาร์น:าเอาวิ�ทยาศาสตร์บร์�ส�ทธ�;แต"ละสาขาไปใชี�ในชี�วิ�ตปร์ะจ:าวิ(นและอ�ตสาหกุร์ร์มต"าง ๆ ไดี�แกุ" ดี�านกุาร์เกุษตร์ กุาร์ปศ�ส(ตวิ กุาร์ปร์ะมง เพื่ �อผู้ล�ตอาหาร์และวิ(ตถึ�ดี�บอ�ตสาหกุร์ร์ม เป0นต�น

ความร์��เบ��องต�นเก� ยวก!บเก� ยวก!บวทยาศาสตร์� 1. วทยาศาสตร์�ศ"กษาอะไร์ วิ�ทยาศาสตร์เป0น วิ�ชีาท��ศ+กุษาหาคุวิามร์� �คุวิามเข�าใจ

เร์ �องของธร์ร์มชีาต�แสวิงหากุฎเกุณฑ์ของธร์ร์มชีาต� ดี�วิยคุวิามอยากุร์� �ของน(กุวิ�ทยาศาสตร์ และดี�วิยคุวิามเชี �อวิ"า ธร์ร์มชีาต�ม�ร์ะเบ�ยบหร์ อกุฎเกุณฑ์ ส��งท��วิ�ทยาศาสตร์เน�นมากุในกุาร์ศ+กุษาคุ อเร์ �องของวิ(ตถึ�ซึ่+�งร์วิมท(3งสสาร์และพื่ล(งงาน

2. ส งท� เป%นวทยาศาสตร์�และส งท� ไม(ใช่(วทยาศาสตร์�

คุวิามร์� �หร์ อข�อคุวิามท��ถึ อวิ"าเป0นวิ�ทยาศาสตร์ ไดี�แกุ" ความร์��หร์�อข�อความของความร์��ท� สามาร์ถตร์วจสอบได้�ว(า ผิด้ หร์�อ ไม(ผิด้ “ ” “ ”

เชี"นข�อคุวิาม น:3าไหลจากุท��ส�งลงส�"ท��ต:�า อากุาศม�แร์ง“ ” “ดี(น ข�อคุวิามเหล"าน�3 เร์าสามาร์ถึพื่�ส�จนตร์วิจสอบไดี�วิ"า”ผู้�ดีหร์ อไม"ผู้�ดี อาจท:าไดี� 2 วิ�ธ� คุ อ

1. การ์ใช่�ปร์ะสาทส!มผิ!สท!�ง 5 ค�อ โด้ยการ์ส!งเกตและการ์ทด้ลอง

2. กร์ะท0าโด้ยวธิ์�การ์ทางตร์ร์กวทยา

“มน�ษยเม �อตายแล�วิ ถึ�าย(งไม"เกุ�ดีใหม"กุ<จะเป0นวิ�ญญาณท"องเท��ยวิไปเร์ �อย ๆ”

ไม"เป0นวิ�ทยาศาสตร์

3. ล!กษณะของความก�าวหน�าในวทยาศาสตร์� บ�คุคุลท��ศ+กุษาทางดี�านวิ�ทยาศาสตร์ จะท:าให�ม�คุวิาม

กุ�าวิหน�าในวิ�ทยาศาสตร์ม� 2 ล(กุษณะคุ อ 3.1 ล!กษณะของการ์ขยายความร์�� กุล"าวิคุ อ ม�ล(กุษณะเป0นกุาร์เพื่��มพื่�นและกุาร์สะสมคุวิามร์� �ข+3นเร์ �อย ๆ ในป4จจ�บ(น

คุวิามร์� �ทางวิ�ทยาศาสตร์ม�มากุกุวิ"า 300 ป> ในแต"ละย�คุแต"ละสม(ยของพื่(ฒนากุาร์ทางวิ�ทยาศาสตร์กุ<จะม�กุาร์ตร์วิจ

สอบคุวิามร์� �สม(ยกุ"อน ๆ กุ:าจ(ดีข�อบกุพื่ร์"อง และเพื่��มเต�มคุวิามร์� �ใหม"ข+3นมาเร์ �อย ๆ

3.2 ล!กษณะของการ์เปล� ยนโลกทร์ร์ศน� ในกุร์ณ�เชี"นน�3คุวิามร์� �ใหม"อาจไม"จร์�งกุวิ"าคุวิามร์� �เกุ"าแต"ไดี�ร์(บกุาร์ยอมร์(บวิ"าเหมาะสมดี�วิยเหต�ผู้ลอย"างอ �น กุาร์เปล��ยนแปลงในล(กุษณะน�3เป0นกุาร์เปล��ยนจากุวิ�ธ�มองอย"างหน+�งไปเป0นอ�กุอย"างหน+�ง

4. ข�อจ0าก!ด้และขอบเขตของวทยาศาสตร์�

วิ�ทยาศาสตร์ม�ขอบเขตและวิงจ:ากุ(ดี ย(งไม"สามาร์ถึศ+กุษาหร์ อไม"ไดี�ศ+กุษาหลายส��งหลายอย"าง ดี�วิยเหต�ผู้ลดี(งน�3

4.1 จ0าก!ด้ด้�วยวธิ์�การ์หาความร์�� ท��เร์�ยกุวิ"า วิ�ธ�กุาร์ทางวิ�ทยาศาสตร์ ซึ่+�งจะต�องม�พื่ 3นฐานมาจากุกุาร์ส(งเกุต กุาร์ส(งเกุตจะต�องใชี�ปร์ะสาทส(มผู้(สท(3ง 5 ซึ่+�งคุวิามสามาร์ถึของปร์ะสาทส(มผู้(สของมน�ษยเร์าม�ขอบเขตจ:ากุ(ดี

4.2 จ0าก!ด้ด้�วยเทคโนโลย�และเคร์� องม�อ ท��จะใชี�ชี"วิยขยายข�ดีคุวิามสามาร์ถึของปร์ะสาทส(มผู้(ส ดี(งน(3น ส��งท��อย�"นอกุเหน อข�ดีคุวิามสามาร์ถึของปร์ะสาทส(มผู้(ส แม�วิ"าจะม�เคุร์ �องม อชี"วิยขยายขอบเขตคุวิามสามาร์ถึของปร์ะสาทส(มผู้(สแล�วิกุ<ตาม จ+งอย�"นอกุขอบเขตของวิ�ทยาศาสตร์

5. ล!กษณะของวทยาศาสตร์� 5.1 ม�ล!กษณะเป%นปร์น!ย (Objective) กุล"าวิคุ อ กุาร์

ส(งเกุตหร์ อกุาร์ทดีสอบภายใต�เง �อนไขหร์ อสภาวิะแวิดีล�อมอย"างเดี�ยวิกุ(น จะปร์ากุฏผู้ลอย"างเดี�ยวิกุ(น ท(3งน�3ไม"จ:ากุ(ดีต(วิบ�คุคุลท��กุร์ะท:า เวิลา และสถึานท�� เชี"น น:3าย"อมไหลจากุท��ส�งลงส�"ท��ต:�าเสมอ

5.2 วทยาศาสตร์�ได้�จากปร์ะสบการ์ณ� และทด้สอบด้�วยปร์ะสบการ์ณ� คุวิามร์� �ท��เกุ�ดีจากุปร์ะสบกุาร์ณ เร์�ยกุวิ"า คุวิามร์� �เชี�งปร์ะจ(กุษหร์ อคุวิามร์� �เชี�งปร์ะสบ (Empirical knowledge) ซึ่+�งไดี�จากุปร์ะสาทส(มผู้(สน(�นเอง

5.3 วทยาศาสตร์�ม�ล!กษณะสากล กุล"าวิคุ อ ม�ล(กุษณะท(�วิไป วิ�ทยาศาสตร์จะพื่ยามยามขยายคุวิามร์� �ให�ม�คุวิามหมายท(�วิไปให�มากุท��ส�ดีเท"าท��จะท:าไดี� คุวิามร์� �ท��ม�ล(กุษณะเฉพื่าะเจาะจงม�คุวิามหมายน�อย ล(กุษณะคุวิามเป0นสากุลม�ร์ะดี(บมากุน�อยต"างกุ(น

กุ. เหล<กุแท"งน�3ตกุลงส�"พื่ 3น เพื่ร์าะแร์งดี+งดี�ดีของโลกุ ข. เหล<กุท�กุแท"งตกุลงส�"พื่ 3น เพื่ร์าะแร์งดี+งดี�ดีของโลกุ คุ. วิ(ตถึ�ท��ม�คุวิามหนาแน"นมากุกุวิ"าอากุาศตกุลงส�"พื่ 3น

เพื่ร์าะแร์งดี+งดี�ดีของโลกุ

5.4 วทยาศาสตร์�ม�ความเป%นสาธิ์าร์ณะ กุล"าวิคุ อ คุวิามจร์�งท��วิ�ทยาศาสตร์คุ�นพื่บน(3นจะต�องแสดีงหร์ อทดีลองให�

ท�กุคุนเห<นไดี�เหม อนกุ(น ถึ�าแสดีงหร์ อทดีลองให�ท�กุคุนเห<นไม"ไดี�กุ<ไม"อย�"ในขอบเขตของวิ�ทยาศาสตร์

5.5 วทยาศาสตร์�ม�ล!กษณะพลว!ต (Dynamic) กุล"าวิคุ อ ข�อคุวิามร์� �ท��วิ�ทยาศาสตร์คุ�นพื่บอาจเปล��ยนแปลงหร์ อ

พื่(ฒนาต"อไปไดี� เม �อม�ข�อม�ลปร์ะจ(กุษพื่ยานเปล��ยนแปลงไปหร์ อเพื่��มมากุข+3น หร์ อม�เคุร์ �องม อท��ใชี�ตร์วิจสอบ

ปร์ากุฏกุาร์ณท��ดี�ข+3นกุวิ"าเดี�ม ท:าให�ไดี�ร์(บข�อม�ลใหม"ท��เท��ยงตร์งกุวิ"าเดี�ม คุวิามร์� �ทางวิ�ทยาศาสตร์จ+งไม"ใชี"คุวิามร์� �คุงท�� หร์ อไม"ใชี"คุวิามร์� �ท��จร์�งแท�แน"นอนไม"เปล��ยนแปลงตลอดี

กุาล

5.6 วทยาศาสตร์�ต�องช่(วยในการ์คาด้หมายอนาคตได้� คุวิามเป0นสากุลหร์ อล(กุษณะท��ใชี�ไดี�ท( �วิ ๆ ไปของวิ�ทยาศาสตร์ท:าให�เร์าคุาดีหมายส��งท��จะเกุ�ดีข+3นในอนาคุตไดี�

คุวิามร์� �ท��วิ"า ถึ�าน:าน:3าบร์�ส�ทธ�;มาต�มท��ร์ะดี(บน:3าทะเล “น:3าจะเดี อดีท��อ�ณหภ�ม� 100 องศาเซึ่ลเซึ่�ยส เป0น”คุวิามร์� �ท��ไดี�จากุกุาร์ทดีลองในอดี�ต แต"คุวิามร์� �น�3

ชี"วิยให�เร์าทร์าบวิ"า ถึ�าเร์าต�องกุาร์น:3าเดี อดีในอนาคุต เร์าจะต�องท:าอย"างไร์

ความร์��ทางวทยาศาสตร์� คุวิามร์� �ทางวิ�ทยาศาสตร์จะต�องคุงทนต"อกุาร์

พื่�ส�จนอย�"เสมอ คุวิามร์� �ท��ถึ อวิ"าเป0นคุวิามร์� �ทางวิ�ทยาศาสตร์ อาจ

แบ"งออกุไดี�เป0น 6 ปร์ะเภทคุ อ

1. ข�อเท3จจร์ง (Fact)

ข�อเท<จจร์�งน(3นจะต�องเป0นส��งท��ส(งเกุตไดี�โดียตร์ง และจะต�องคุงคุวิามจร์�งโดียกุาร์ทดีสอบไดี�ผู้ลเหม อนกุ(นท�กุคุร์(3ง เชี"น

“ไฮโดีร์เจนเป0นกุCาซึ่ท��ต�ดีไฟิ ” “น:3ามะนาวิม�ร์สเปร์�3ยวิ ” “มดีแดีงม�ล:าต(วิเป0นปล�องและม�ขา 6 ขา เป0นต�น”

2. ความคด้ร์วบยอด้ (Concept)

คุวิามคุ�ดีร์วิบยอดี บางคุนใชี�คุ:าวิ"า มโนมต� มโน“ ” “ท(ศน หร์ อ ส(งกุ(ป เกุ�ดีจากุกุาร์น:าเอาข�อเท<จจร์�ง” “ ”หลาย ๆ ข�อเท<จจร์�งท��เกุ��ยวิข�องกุ(นมาผู้สมผู้สานกุ(นจนเกุ�ดีร์�ปแบบใหม" ร์�ปแบบใหม"น�3เร์�ยกุวิ"าคุวิามคุ�ดีร์วิบยอดีของส��งน(3น เชี"น

“แสงเป0นคุล �นแม"เหล<กุไฟิฟิDา ” “แมลงคุ อส(ตวิท��ม�ล:าต(วิเป0นปล�องและม�ขา 6 ขา ” “กุร์ดีคุ อสาร์ท��ม�ร์สเปร์�3ยวิ”

ต�นมะพื่ร์�าวิ เดี<กุอาจอธ�บายวิ"าเป0นต�นไม�ชีน�ดีหน+�งล:าต�นส�งยาวิ

ไม"ม�กุ��งกุ�านสาขา ใบเป0นแฉกุๆ ผู้ลกุลมๆ

ส:าหร์(บน(กุวิ�ทยาศาสตร์อาจบอกุวิ"ามะพื่ร์�าวิเป0นพื่ ชีใบเล�3ยงเดี��ยวิ ม�ร์ะบบร์ากุแบบร์ากุฝอย ล:าต�นเป0นข�อปล�องเห<นชี(ดีเจน จ(ดีอย�"ในวิงศปาลม (Family Palmaceae) ม�ชี �อวิ�ทยาศาสตร์วิ"า Cocos nucifera Linn. แต"ละบ�คุคุลย"อมม�มโนมต�เกุ��ยวิกุ(บส��งใดีส��งหน+�งหร์ อ

ปร์ากุฏกุาร์ณอย"างใดีอย"างหน+�งแตกุต"างกุ(น ข+3นกุ(บคุวิามร์� �เดี�มและปร์ะสบกุาร์ณท��ม�อย�" และวิ�ฒ�ภาวิะของบ�คุคุลน(3นๆ

3. หล!กการ์ (Principle) หล(กุกุาร์ หร์ อเร์�ยกุอ�กุอย"างหน+�งวิ"า คุวิามจร์�งหล(กุ คุ อ “ ”

คุวิามจร์�งท��สามาร์ถึใชี�เป0นหล(กุในกุาร์อ�างอ�งไดี� ไดี�จากุกุาร์น:าคุวิามคุ�ดีร์วิบยอดีท��เกุ��ยวิข�องส(มพื่(นธกุ(นมาผู้สมผู้สานกุ(น ดี(งน(3นหล(กุกุาร์จ+งเป0นกุล�"มของคุวิามคุ�ดีร์วิบยอดี คุ�ณสมบ(ต�ของหล(กุกุาร์คุ อ จะต�องเป0นคุวิามจร์�งท��สามาร์ถึทดีลองพื่�ส�จนไดี� และไดี�ผู้ลเหม อนเดี�มท�กุคุร์(3ง เชี"น

“ข(3วิแม"เหล<กุชีน�ดีเดี�ยวิกุ(นจะผู้ล(กุกุ(น ข(3วิแม"เหล<กุต"างกุ(นจะดี�ดีกุ(น”

“เม �อสาร์ไดี�ร์(บคุวิามร์�อนจะขยายต(วิ”

หล(กุกุาร์ม�ล(กุษณะแตกุต"างจากุมโนมต�ตร์งท��หล(กุกุาร์เป0นส��งท��ท�กุคุนเข�าใจตร์งกุ(น สามาร์ถึใชี�อ�างอ�งไดี�

หล(กุกุาร์อาจผู้สมผู้สานจากุมโนมต� ต(3งแต" 2 มโนมต�ท��ส(มพื่(นธกุ(นเข�าดี�วิยกุ(น

ต!วอย(างของหล!กการ์ได้�แก( แสงจะห(กุเหเม �อเดี�นทางจากุต(วิกุลางชีน�ดีหน+�ง ไป“

ย(งต(วิกุลางอ�กุชีน�ดีหน+�งท��ม�คุวิามหนาแน"นไม"เท"ากุ(น”  มาจากุมโนมต�หลายมโนมต� ไดี�แกุ"

- แสงจะห(กุเหเม �อเดี�นทางผู้"านน:3าไปส�"กุร์ะจกุ - แสงจะห(กุเหเม �อเดี�นทางผู้"านกุร์ะจกุไปส�"อากุาศ        

4. สมมตฐาน (Hypothesis) บางคุนอาจไม"ยอมร์(บวิ"าสมมต�ฐานเป0นคุวิามร์� �วิ�ทยาศาสตร์

อย"างหน+�ง เพื่ร์าะเป0นคุวิามร์� �ท��ย(งไม"ไดี�ร์(บกุาร์ทดีสอบหร์ อร์(บร์อง แต"สมมต�ฐานกุ<เป0นคุวิามจร์�งชี(�วิคุร์าวิท��อาจกุลายเป0นกุฎ หล(กุกุาร์หร์ อทฤษฎ�ต"อไปไดี� เม �อไดี�ร์(บกุาร์ทดีสอบย นย(นแล�วิ เชี"น

เซึ่อร์อะเล<กุซึ่านเดีอร์ เฟิลม�ง (Sir Alexander Fleming)ไดี�ต(3งสมมต�ฐานวิ"า เชี 3อร์า “ Penicillium notatum ผู้ล�ตสาร์ซึ่+�งม�ฤทธ�;ต�านและท:าลายแบคุท�เร์�ย ”

หล�ย ปาสเตอร์ (Louis Pasteur)ไดี�ต(3งสมมต�ฐานวิ"า ต(วิกุาร์ส:าคุ(ญท��กุ"อให�เกุ�ดีกุาร์หม(กุ คุ อจ�ล�นทร์�ยซึ่+�งเป0นส��งม�“

ชี�วิ�ตขนาดีเล<กุมากุ ผู้ลท��ไดี�จากุกุาร์หม(กุจะเป0นเชี"นไร์ข+3นอย�"กุ(บชีน�ดีของจ�ล�นทร์�ยท��ม�ปร์ากุฏอย�"ในร์ะหวิ"างกุร์ร์มวิ�ธ�กุาร์หม(กุ”

5. ทฤษฎี� (Theory) ทฤษฎ� คุ อคุวิามร์� �ท��เป0นหล(กุกุาร์กุวิ�าง ๆ ทฤษฎ�เป0นส��งท��น(กุวิ�ทยาศาสตร์สร์�างข+3นมาเอง ม�ล(กุษณะเป0นข�อคุวิามท��ใชี�อธ�บายหร์ อท:านายปร์ากุฏกุาร์ณ

ต"าง ๆ ท��อย�"ในขอบเขตของทฤษฎ�น(3น ๆ จ�ดีม�"งหมายของกุาร์สร์�างทฤษฎ�กุ<คุ อ เพื่ �ออธ�บาย

ปร์ากุฏกุาร์ณของธร์ร์มชีาต� และท:านายปร์ากุฏกุาร์ณของธร์ร์มชีาต�

6. กฎี (Law) กุฎ คุ อหล(กุกุาร์อย"างหน+�ง แต"เป0นข�อคุวิามท��เน�นคุวิาม

ส(มพื่(นธร์ะหวิ"างเหต�กุ(บผู้ล เป0นข�อคุวิามท��สามาร์ถึแปลงเป0นร์�ป ถึ�า ดี(งน(3น ไดี� ดี(งน(3น จ+งอาจเข�ยนในร์�ป“ … …”

ของสมกุาร์แทนไดี� เพื่ร์าะสมกุาร์เป0นข�อคุวิามทางคุณ�ตศาสตร์ท��แสดีงคุวิามส(มพื่(นธร์ะหวิ"างต(วิแปร์ต"าง ๆ เน �องจากุกุฎเป0นหล(กุกุาร์อย"างหน+�ง ดี(งน(3นจ+งม�คุวิาม

จร์�งในต(วิของม(นเอง เชี"น

กุฎของบอยลกุล"าวิวิ"า ถึ�าอ�ณหภ�ม�คุงท�� ปร์�มาตร์ของ“กุCาซึ่จะเป0นส(ดีส"วินอย"างผู้กุผู้(นกุ(บคุวิามดี(น ”

กุฎกุาร์เคุล �อนท��ของน�วิต(นกุล"าวิวิ"า วิ(ตถึ�จะร์(กุษาสภาวิะ“อย�"น��ง หร์ อสภาวิะกุาร์เคุล �อนท��เป0นเส�นตร์งเสมอหร์ อจะเปล��ยนแปลงคุวิามเร์<วิจะต�องม�แร์งภายนอกุมากุร์ะท:า”

กร์ะบวนการ์ทางวทยาศาสตร์� (Scientific Process) หมายถึ+ง กุร์ะบวินกุาร์ท��ท:าให�น(กุวิ�ทยาศาสตร์ สามาร์ถึ

คุ�นหาคุวิามร์� �จากุธร์ร์มชีาต�ไดี�อย"างม�ร์ะบบและม�ปร์ะส�ทธ�ภาพื่ ซึ่+�งปร์ะกุอบดี�วิย

1) วิ�ธ�กุาร์ทางวิ�ทยาศาสตร์ (Scientific Method)     

2) ท(กุษะกุร์ะบวินกุาร์ทางวิ�ทยาศาสตร์ (Scientific Skill)     

3) เจตคุต�ทางวิ�ทยาศาสตร์ (Scientific Attitude)

ความหมายของเทคโนโลย�  เทคุโนโลย� (Technology ) มาจากุภาษากุร์�กุวิ"า

“Technologia” เทคุโนโลย� คุ อ กุร์ะบวินกุาร์หร์ อวิ�ธ�กุาร์ท��น:าเอาคุวิามร์� �ทาง

วิ�ทยาศาสตร์และศาสตร์อ �นๆ มาผู้สมผู้สาน ปร์ะย�กุตหร์ อใชี�งาน เพื่ �อให�เกุ�ดีปร์ะโยชีนต"อมน�ษย          

วิ�ทยาศาสตร์และเทคุโนโลย�ม�คุวิามส(มพื่(นธกุ(น กุล"าวิคุ อ เม �อมน�ษยม�คุวิามกุร์ะต อร์ อร์�น สนใจ เสาะแสวิงหาคุวิามร์� � และพื่�ส�จนคุวิามจร์�งท��เกุ�ดีข+3น จนกุร์ะท(�งไดี�เป0นหล(กุกุาร์ ทฤษฏ� หร์ อกุฎ ซึ่+�งเป0นคุวิามร์� �วิ�ทยาศาสตร์แล�วิมน�ษยกุ<จะใชี�คุวิามร์� �วิ�ทยาศาสตร์น(3นมาปร์ะย�กุตในกุาร์ใชี�ปร์ะโยชีนต"างๆ

กุาร์ท��จะพื่(ฒนาเทคุโนโลย�ต"างๆ น(3นจ:าเป0นต�องอาศ(ยคุวิามร์� �พื่ 3นฐานคุวิามร์� �ทางวิ�ทยาศาสตร์ท��ดี� และถึ�กุต�อง

อย"างไร์กุ<ดี� ในกุาร์พื่(ฒนาคุวิามร์� �ทางวิ�ทยาศาสตร์ กุาร์พื่�ส�จนคุ�นคุวิ�าหาคุ:าตอบเพื่ �อให�ไดี�คุวิามร์� �ท��ละเอ�ยดีและซึ่(บ

ซึ่�อน ซึ่+�งเป0นคุวิามร์� �ในชี(3นส�งข+3นไปน(3น จ:าเป0นต�องใชี�เคุร์ �องม อหร์ อใชี�เทคุโนโลย�ท��ส�งข+3น สามาร์ถึใชี�ปร์ะโยชีน

ไดี�มากุข+3น หร์ อตร์วิจวิ(ดีละเอ�ยดีถึ�กุต�องแม"นย:าข+3น

ดี(งน(3นจ+งเห<นไดี�วิ"าวิ�ทยาศาสตร์และเทคุโนโลย�ม�คุวิามส(มพื่(นธในทางเอ 3อปร์ะโยชีนให�กุ(นและกุ(น และม(กุม�กุาร์

พื่(ฒนาคุวิบคุ�"ไปดี�วิยกุ(นเสมอ

ค�ณภาพช่�วต (Quality of Life) คุวิามหมายของคุ�ณภาพื่ชี�วิ�ต

ย�เนสโก (UNESCO, 1978 : 89) : “คุ�ณภาพื่ชี�วิ�ต เป0นคุวิามร์� �ส+กุของกุาร์อย�"อย"างพื่+งพื่อใจ (ม�คุวิามส�ข ม�คุวิามพื่อใจ ) ต"อองคุปร์ะกุอบต"าง ๆ ของชี�วิ�ต ซึ่+�งม�ส"วินส:าคุ(ญมากุท��ส�ดีของบ�คุคุล”

ย�พา อ�ด้มศ!กด้� (2516 : 82) : “คุ�ณภาพื่ชี�วิ�ต คุ อ คุ�ณภาพื่ในดี�านส�ขภาพื่ ส(งคุม เศร์ษฐกุ�จ กุาร์ศ+กุษา กุาร์เม องและศาสนา ซึ่+�งเป0นคุ"าเท�ยบเคุ�ยงไม"ม�เกุณฑ์ตายต(วิ แต"ละคุนและแต"ละปร์ะเทศอาจกุ:าหนดีมาตร์ฐานต"าง ๆ ตามต�องกุาร์ เกุณฑ์คุ�ณภาพื่ชี�วิ�ตย"อมเปล��ยนแปลงไปตามกุาลเวิลาและสภาพื่กุาร์ณ”

ส�น!นท� บ�ร์าณร์มย� และคณะ (2542 : 11) : กุาร์ดี:าร์งชี�วิ�ตในร์ะดี(บท��เหมาะสมของมน�ษย ตามสภาพื่คุวิามจ:าเป0นพื่ 3นฐานในส(งคุม ซึ่+�งสนองต"อส��งท��ต�องกุาร์ ทางร์"างกุาย ทางจ�ตใจ ทางอาร์มณ ทางส(งคุม และทางคุวิามคุ�ดีอย"างเพื่�ยงพื่อ จนกุ"อให�เกุ�ดีคุวิามม�ส�ขภาพื่กุาย และส�ขภาพื่จ�ตดี�

คุ�ณภาพื่ชี�วิ�ต หมายถึ+ง “กุาร์ดี:าร์งชี�วิ�ตในม�ต�ดี�านต"างๆ (เชี"น ร์"างกุาย คุวิามคุ�ดี จ�ตใจ อาร์มณ

ส(งคุม เศร์ษฐกุ�จ กุาร์เม อง กุาร์ศ+กุษา และศาสนา เป0นต�น) ในร์ะดี(บท��เหมาะสมของมน�ษย ตามสภาพื่คุวิามจ:าเป0นพื่ 3นฐานในส(งคุม เพื่ �อให�บ�คุคุลสามาร์ถึ

ดี:าร์งอย�"ร์ "วิมกุ(บส(งคุมไดี�อย"างเหมาะสม” คุ�ณภาพื่ชี�วิ�ตท��ดี� หมายถึ+ง กุาร์ท��มน�ษยไดี�ร์(บคุวิามพื่+งพื่อใจ อ(นเน �องจากุกุาร์ไดี�ร์(บกุาร์ตอบสนองต"อส��งท��ต�องกุาร์ในดี�านต"างๆ ตลอดีจนสามาร์ถึหาวิ�ธ�กุาร์อ(นชีอบธร์ร์มเพื่ �อให�ไดี�มาซึ่+�งส��งท��ตนปร์ะสงคุ ภายใต�เคุร์ �องม อและทร์(พื่ยากุร์ท��ม�อย�" เพื่ �อให�ชี�วิ�ตม�คุวิามส�ขสมบ�ร์ณท(3งทางร์"างกุายและจ�ตใจ”

โดียเกุณฑ์ท��ใชี�วิ(ดีร์ะดี(บของคุ�ณภาพื่ชี�วิ�ตจะไม"คุงท�� สามาร์ถึเปล��ยนแปลงไดี� ตามสภาพื่กุาร์ณ เวิลา และสถึานท�� ท��แตกุต"างกุ(น

บทบาทและความส0าค!ญของวทยาศาสตร์�และเทคโนโลย�ก!บค�ณภาพช่�วต

1. แนวิคุ�ดีทางวิ�ทยาศาสตร์ม�อ�ทธ�พื่ลต"อคุ�ณคุ"าของมน�ษย และต"อคุวิามเข�าใจของมน�ษยท��ม�ต"อส��งต"างๆ และท:าให�มน�ษยม�เหต�ผู้ลไม"ไร์�สาร์ะ

คุวิามร์� �ทางวิ�ทยาศาสตร์ท��ถึ�กุต�องย(งสามาร์ถึน:ามาใชี�เป0นพื่ 3นฐานในกุาร์ท:านาย เหต�กุาร์ณท��อาจเกุ�ดีข+3นในอนาคุตอย"างม�เหต�ม�ผู้ล ท:าให�เร์าสามาร์ถึเตร์�ยมร์(บม อเพื่ �อปDองกุ(นคุวิามเส�ยหายท��อาจเกุ�ดีข+3นในอนาคุตไดี� เชี"น กุาร์พื่ยากุร์ณเร์ �องเกุ��ยวิกุ(บภ(ยธร์ร์มชีาต� และจ(ดีเตร์�ยมร์ะบบเต อนภ(ย

2. กุาร์ศ+กุษากุร์ะบวินกุาร์ทางวิ�ทยาศาสตร์ชี"วิยให�ม�กุาร์คุ�ดีอย"างม�ล:าดี(บข(3นตอน เป0นเหต�เป0นผู้ล สามาร์ถึตอบคุ:าถึามและแกุ�ไขป4ญหาต"างๆ ท��เกุ�ดีข+3นในชี�วิ�ตไดี� สามาร์ถึน:าคุวิามคุ�ดีท��ไดี�จากุกุาร์ส(งเกุตมาแปลงเป0นร์�ปธร์ร์มในเชี�งปฏ�บ(ต�ไดี� และสามาร์ถึต(ดีส�นใจเล อกุส��งท��ถึ�กุต�องอย"างม�เหต�ผู้ลไดี� เชี"น

กุ . ในป4จจ�บ(นม�ป�Hยอย�"หลายชีน�ดี เร์าจะทร์าบไดี�อย"างไร์วิ"าป�Hยท��เร์าใชี�อย�"ม�คุ�ณภาพื่ดี� ท��ส�ดี

ข . เหต�ใดีเร์าจ+งปIวิยเป0นโร์คุหวิ(ดี วิ(ณโร์คุ หร์ อโร์คุเอดีส และจะม�วิ�ธ�ปDองกุ(นและ ร์(กุษาอย"างไร์

คุ . เร์าสามาร์ถึใชี�พื่ล(งงานจากุแหล"งอ �นท��ดี�กุวิ"ามาใชี�แทนพื่ล(งงานจากุน:3าม(น และ ถึ"านห�นท��กุ"อให�เกุ�ดีมลพื่�ษส�งไดี�อย"างไร์

บทบาทและความส0าค!ญของวทยาศาสตร์�และเทคโนโลย�ก!บค�ณภาพช่�วต

3. อาหาร์และโภชีนากุาร์ คุวิามร์� �ทางวิ�ทยาศาสตร์ไดี�ม�ส"วินชี"วิยอย"างมากุท��จะเพื่��ม

ผู้ลผู้ล�ตทางกุาร์เกุษตร์ คุวิามร์� �เร์ �องกุาร์ถึนอมอาหาร์และกุาร์แปร์ร์�ป เชี"น อาหาร์

กุร์ะปHอง บะหม��กุ+�งส:าเร์<จร์�ป นอกุจากุจะชี"วิยให�เกุ<บอาหาร์ไวิ�ไดี�นานโดียไม"เน"าเส�ย

กุาร์เพื่��มคุ�ณคุ"าทางโภชีนากุาร์ เป0นกุาร์เพื่��มม�ลคุ"าของผู้ล�ตภ(ณฑ์ เชี"น กุาร์ท:านมโคุเป0นนมเปร์�3ยวิหร์ อโยเกุ�ร์ต กุาร์ท:าไวิน หร์ อกุาร์น:าแหนมมาฉายร์(งส�เพื่ �อฆ่"าพื่ยาธ�และเชี 3อจ�ล�นทร์�ยท��เป0นอ(นตร์าย

บทบาทและความส0าค!ญของวทยาศาสตร์�และเทคโนโลย�ก!บค�ณภาพช่�วต

4. วิ�ทยาศาสตร์และเทคุโนโลย� ท:าให�ม�กุาร์พื่(ฒนาดี�านกุาร์แพื่ทย และสาธาร์ณส�ข ท:าให�สามาร์ถึคุวิบคุ�มและร์(กุษาโร์คุร์ะบาดีไดี�

กุาร์วิ�น�จฉ(ยโร์คุดี�วิยเคุร์ �องม อท��ท(นสม(ย เชี"น อ�ลตร์�าซึ่าวิน เอ<กุซึ่เร์ย คุอมพื่�วิเตอร์ และอ �นๆ ท:าให�กุาร์วิ�น�จฉ(ยโร์คุม�คุวิามถึ�กุต�องและแม"นย:า ท:าให�แพื่ทยสามาร์ถึวิางแผู้นวิ�ธ�กุาร์ร์(กุษาโร์คุไดี�อย"างถึ�กุต�อง ท:าให�ม�ผู้��เส�ยชี�วิ�ตจากุโร์คุภ(ยไข�เจ<บลดีลง

บทบาทและความส0าค!ญของวทยาศาสตร์�และเทคโนโลย�ก!บค�ณภาพช่�วต

5. กุาร์คุมนาคุม คุวิามกุ�าวิหน�าทางวิ�ทยาศาสตร์และเทคุโนโลย�ชี"วิยให�กุาร์เดี�นทางเป0นไปไดี�ดี�วิยคุวิามสะดีวิกุร์วิดีเร์<วิ และร์าคุาถึ�กุลงมากุ เชี"น เคุร์ �องบ�น ร์ถึไฟิคุวิามเร์<วิส�ง และร์ถึไฟิฟิDาใต�ดี�น

กุาร์ต�ดีต"อส �อสาร์เป0นไปไดี�ดี�วิยคุวิามสะดีวิกุสบาย และชี"วิยแพื่ร์"กุร์ะจายข�อม�ลข"าวิสาร์กุวิ�างไกุลคุร์อบคุล�มท(�วิโลกุไดี�อย"างร์วิดีเร์<วิข+3นมากุ

บทบาทและความส0าค!ญของวทยาศาสตร์�และเทคโนโลย�ก!บค�ณภาพช่�วต

6. คุวิามร์� �ทางวิ�ทยาศาสตร์สามาร์ถึน:ามาใชี�ในทางกุาร์เกุษตร์

เพื่ �อเพื่��มผู้ลผู้ล�ต กุาร์ใชี�ร์ะบบชีลปร์ะทานและกุาร์ท:าฝนเท�ยมชี"วิยเพื่��มปร์�มาณ

น:3ากุาร์คุวิบคุ�มคุ�ณภาพื่ของผู้ลผู้ล�ต ลดีกุาร์เน"าเส�ย และสร์�าง

ม�ลคุ"าของผู้ล�ตภ(ณฑ์ กุาร์แปร์ร์�ปผู้ล�ตผู้ลทางกุาร์เกุษตร์ ชี"วิยให�เกุ�ดีอาชี�พื่ใหม"ๆ กุาร์ผู้สมเท�ยมชี"วิยให�ส(ตวิตกุล�กุไดี�มากุข+3น กุาร์น:าพื่ ชีท��ม�คุ�ณล(กุษณะท��ดี�มาขยายพื่(นธ�โดียกุาร์เพื่าะ

เล�3ยงเน 3อเย �อท:าให�ขยายพื่(นธ�ไดี�ร์วิดีเร์<วิ ม�จ:านวินมากุ กุาร์ต(ดีต"อพื่(นธ�กุร์ร์มจะท:าให�ไดี�ส��งม�ชี�วิ�ตสายพื่(นธ�ใหม"ท��ม�

ล(กุษณะท��ดี�ข+3น

บทบาทและความส0าค!ญของวทยาศาสตร์�และเทคโนโลย�ก!บค�ณภาพช่�วต

กุาร์พื่(ฒนาอ�ตสาหกุร์ร์มในดี�านต"างๆ กุาร์ปร์ะดี�ษฐเคุร์ �องใชี�ไฟิฟิDาเพื่ �ออ:านวิยคุวิามสะดีวิกุ

ต"างๆ ปร์ะดี�ษฐเคุร์ �องจ(กุร์กุลชี"วิยให�สามาร์ถึผู้ล�ตส�นคุ�าไดี�ในปร์�

มาณมากุๆโดียใชี�เวิลาน�อยลง ปร์ะเทศท��ม�เศร์ษฐกุ�จดี�ม(กุเป0นปร์ะเทศท��ม�กุาร์พื่(ฒนาทาง

ดี�านอ�ตสาหกุร์ร์มและม�เทคุโนโลย�ชี( 3นส�ง ปร์ะชีาชีนในปร์ะเทศเหล"าน�3สามาร์ถึเข�าถึ+งกุาร์ร์(กุษาบร์�กุาร์

สวิ(สดี�ภาพื่คุวิามปลอดีภ(ย สาธาร์ณ�ปโภคุข(3นพื่ 3นฐานไดี�ดี�กุวิ"า ซึ่+�งส"งผู้ลให�ม�สภาพื่คุวิามเป0นอย�"ท��ดี�ข+3น มาตร์ฐาน

ของคุ�ณภาพื่ชี�วิ�ตเพื่��มข+3น

บทบาทและความส0าค!ญของวทยาศาสตร์�และเทคโนโลย�ก!บค�ณภาพช่�วต

8. คุวิามกุ�าวิหน�าทางวิ�ทยาศาสตร์ท:าให�มน�ษยร์� �จ(กุน:าพื่ล(งงานมาใชี�ปร์ะโยชีน

ย�คุกุ"อนปร์ะวิ(ต�ศาสตร์มน�ษยร์� �จ(กุใชี�พื่ล(งงานจากุไฟิในกุาร์ให�คุวิามอบอ�"น ข(บไล"ส(ตวิร์�าย และท:าให�อาหาร์ส�กุ มน�ษยไดี�ร์(บปร์ะทานอาหาร์ท��สะอาดีปร์าศจากุพื่ยาธ�และเชี 3อโร์คุ ส"งผู้ลให�ร์"างกุายและสมองม�กุาร์พื่(ฒนาดี�ข+3น อาย�ย นข+3น

ย�คุอ�ตสาหกุร์ร์ม มน�ษยร์� �จ(กุใชี�ถึ"านห�นและน:3าม(นซึ่+�งให�พื่ล(งงานส�งมาใชี� ท:าให�ม�กุาร์พื่(ฒนาเคุร์ �องจ(กุร์เคุร์ �องกุล ตลอดีจนเคุร์ �องใชี�ไฟิฟิDาต"างๆ

บทบาทและความส0าค!ญของวทยาศาสตร์�และเทคโนโลย�ก!บค�ณภาพช่�วต

9. ป4จจ�บ(นจากุกุาร์เพื่��มข+3นของจ:านวินปร์ะชีากุร์ และกุาร์ท��มน�ษยน:าทร์(พื่ยากุร์ต"างๆ มาใชี�อย"างขาดีคุวิามร์� �และ

จ�ตส:าน+กุ ไดี�กุ"อให�เกุ�ดีป4ญหาในกุาร์แย"งชี�งทร์(พื่ยากุร์ท��ม�อย�"อย"างจ:ากุ(ดี ท(3งโดียต(3งใจหร์ อไม"ต(3งใจกุ<ตาม ท:าให�เกุ�ดี

ป4ญหาส��งแวิดีล�อมเกุ��ยวิกุ(บชี�วิ�ตและคุวิามเป0นอย�" กุาร์ม�คุวิามร์� �และคุวิามเข�าใจเร์ �องของวิ�ทยาศาสตร์ธร์ร์มชีาต�และส��งแวิดีล�อมจ+งเป0นเร์ �องท��จ:าเป0น เพื่ �อท��จะให�มน�ษยม�คุวิามร์� �คุวิามเข�าใจเพื่�ยงพื่อท��จะแกุ�ไขป4ญหา และ

ปร์(บต(วิให�อย�"ในส��งแวิดีล�อมน(3นๆ อย"างเป0นส�ข ตลอดีจนม�จ�ตส:าน+กุในกุาร์อน�ร์(กุษทร์(พื่ยากุร์และพื่(ฒนาส��งแวิดีล�อมไปพื่ร์�อมๆกุ(น เพื่ �อให�เร์าสามาร์ถึใชี�ปร์ะโยชีนไดี�อย"างย(�งย น

บทบาทและความส0าค!ญของวทยาศาสตร์�และเทคโนโลย�ก!บค�ณภาพช่�วต

ปร์ะโยชีนของวิ�ทยาศาสตร์และเทคุโนโลย� นอกุจากุจะส"งผู้ลดี�โดียตร์งต"อคุ�ณภาพื่ชี�วิ�ตดี(งท��กุล"าวิมาแล�วิ หากุใชี�คุวิามร์� �วิ�ทยาศาสตร์ไม"ถึ�กุวิ�ธ� โดียม�"งแสวิงหาอ:านาจและปร์ะโยชีนส"วินตนเป0นใหญ"กุ<จะกุ"อให�เกุ�ดีผู้ลเส�ยไดี� เชี"น

พื่(ฒนาอาวิ�ธสงคุวิาม อาวิ�ธเชี 3อโร์คุ และผู้ลเส�ยท��เกุ�ดีจากุกุาร์ดี(ดีแปลงสาร์พื่(นธ�กุร์ร์มในส��งม�ชี�วิ�ต

ดี(งน(3นในกุาร์พื่(ฒนาให�เกุ�ดีคุวิามกุ�าวิหน�าทางวิ�ทยาศาสตร์ จ+งจ:าเป0นอย"างย��งท��ต�องม�กุาร์พื่(ฒนาทางดี�านจ�ตใจมน�ษยคุวิบคุ�"ไปดี�วิย