16
ОБЛЫСТЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САяСИ ГАЗЕТ www.zhaIkpress.kz Сенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл №148 (19909) + 1 0 С - 7 0 С Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған [email protected] ӘРІПТЕСТІК Орал өңірі Қысқа-нұсқа . Ақжайық ауданындағы Ақсуат ауылдық округінің әкімі Дәмелі Бе кен өз ааратының қызметкерлерін жұмылдыры, жеке жинақтарынан 10 мың теңгенің түрлі ойыншықтарын “Ақшағала” шағын орталығына сый лады. Бұл шағын орталық ауылдық округтің Ақбұлақ елді мекенінде ор наласқан. Балдырғандар оларға риза шылық ретінде ән әуелеті, тақақтар айты берді. . Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлықтехникалық уни верситеті олитехникалық факуль тетінің ІІІ курс студенті Әмір Садыров ҚР Орталық сайлау комиссиясының еліміздің ЖООның студенттері мен магистранттары арасында ұйымдас тырған ҚР сайлау құқығы және сайлау үрдісі мәселелері жөніндегі байқауға қатысы, жеңімаз атанды. . Бүгін Оралдың Әйтиев көшесінің бойындағы сорт кешенінде (Әйтиев – 72А) ҚР тұңғыш Президенті күніне орайластырылған аралас жекежек тен облыстық жарыс өз жалауын көтерді. Сорттың аталмыш түрінен алғаш рет ұйымдастырылған облыс біріншілігі ертең өз мәресіне жетеді. Сайыстың ашылу салтанаты бүгін сағат 17.00де басталады. . Осы айдың 13ші жұлдызында ҚР Тәуелсіздік күніне орай Батыс Қазақстан инженерліктехнологиялық колледжінің сорт залында (8наурыз көшесі – 125/1) әскериатриоттық сартакиада өтеді. Аталмыш колледж дің ұйымдастыруымен өтетін шараға облыстағы техникалық және кәсітік дәріс беретін білім ошақтарының сту денттері қатысақ. Өз тілшілеріміз КЕРУЕН САРАЙ 16 Күй анасына құрмет 10 Кедендік одақ саяси ұйым емес... Қадірлі отандастар! Қашан да Еділ мен Жайық Деш тіҚыпшақ даласының қызыл қаны гүрілдеп аққан күре тамыры болған. Жайығым – жаным, Ойылым – ойым деп еңіреген есіл жыраулар. Бүгінде Орал қазақ елінің батыс тағы бағдар артар көмбесі. Хас батырлар мен әулиелер өлкесінде «Қазақстан» газеті дүниеге келуі еш жанды таңғалдырмаса керек. Тұңғыш рет қазақ қазақ үшін ой алаңы – өз га зетін шығаруды бастады. Қазақтың біртуар асылдары Ғұмар Қараш, Елеу сін Бұйрин, Бақытжан Қаратаев сын ды тұлғалар дүниеге әкелген газет қазақ елінің дербес ойымен дара арманын уа ғыздауға арналды. Алашорда азамат тары «ҚАЗАҚСТАН» газетінің ой әле мін қазақтың болашағы үшін «ҚАЗАҚ» газетімен рухани жалғастыруға бағыт ұстады. Ұлттық рухты жоғалту өліммен тең. Қазақтың қасиетті тұлғалары сол үшін жан берісер күрес жолына шықты. Өзінің ұлттық рухын, ұлттық бітімболмысын жоғалтпаған ұлт қа на мәңгі жасайды. Қалғаны – өресіз, жалған, жалаңдаған бос сөз. «ҚАЗАҚСТАН» газетін дүниеге әкел ген арыстардың алдында бас иіп, рух тарына тағзым етемін. «ҚАЗАҚСТАН» газетіндегі мақалаларды кітап қылып шығаруға атсалысқан Ақ Жайықтың айтулы ғалымдары мен қаламгерлеріне мың алғыс! Рудың емес – РУХТЫҢ, жүздің емес – ҰЛТТЫҢ берік болуы үшін жа нымызды салайық. Сіздерге амандық, сәттілік, шығар машылық табыстар тілеуші: Роллан СЕЙСЕНБАЕВ Он отбасының ҚуАнышы 8

Газета 148

  • Upload
    -

  • View
    261

  • Download
    13

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Газета 148

ОБЛЫСТЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САяСИ ГАЗЕТ

www.zhaIkpress.kz

Сенбі,7 желтоқсан 2013 жыл№148 (19909)

+ 1 0С

- 7 0С

Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған [email protected]

ӘРІПТЕСТІК

Орал өңірі

Қысқа-нұсқа. Ақжайық ауданындағы Ақсуат

ауылдық округінің әкімі Дәмелі Бе­кен өз ап­п­аратының қызметкерлерін жұмылдырып­, жеке жинақтарынан 10 мың теңгенің түрлі ойыншықтарын “Ақшағала” шағын орталығына сый­лады. Бұл шағын орталық ауылдық округтің Ақбұлақ елді мекенінде ор­наласқан. Балдырғандар оларға риза­шылық ретінде ән әуелетіп­, тақп­ақтар айтып­ берді.

. Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық­техникалық уни­ верситеті п­олитехникалық факуль­тетінің ІІІ курс студенті Әмір Садыров ҚР Орталық сайлау комиссиясының еліміздің ЖОО­ның студенттері мен магистранттары арасында ұйымдас­тырған ҚР сайлау құқығы және сайлау үрдісі мәселелері жөніндегі байқауға қатысып­, жеңімп­аз атанды.

. Бүгін Оралдың Әйтиев көшесінің бойындағы сп­орт кешенінде (Әйтиев – 72А) ҚР тұңғыш Президенті күніне орайластырылған аралас жекп­е­жек­тен облыстық жарыс өз жалауын көтерді. Сп­орттың аталмыш түрінен алғаш рет ұйымдастырылған облыс біріншілігі ертең өз мәресіне жетеді. Сайыстың ашылу салтанаты бүгін сағат 17.00­де басталады.

. Осы айдың 13­ші жұлдызында ҚР Тәуелсіздік күніне орай Батыс Қазақстан инженерлік­технологиялық колледжінің сп­орт залында (8­наурыз көшесі – 125/1) әскери­п­атриоттық сп­артакиада өтеді. Аталмыш колледж­дің ұйымдастыруымен өтетін шараға облыстағы техникалық және кәсіп­тік дәріс беретін білім ошақтарының сту­денттері қатысп­ақ.

Өз тілшілеріміз

КЕРУЕН САРАЙ

16Күй анасынақұрмет

10Кедендік одақ саяси ұйым емес...

Қадірлі отандастар!Қашан да Еділ мен Жайық Деш­

ті­Қыпшақ даласының қызыл қаны гүрілдеп аққан күре тамыры болған. Жайығым – жаным, Ойылым – ойым деп еңіреген есіл жыраулар.

Бүгінде Орал ­ қазақ елінің батыс­тағы бағдар артар көмбесі.

Хас батырлар мен әулиелер өлкесінде «Қазақстан» газеті дүниеге келуі еш жанды таңғалдырмаса керек. Тұңғыш рет қазақ қазақ үшін ой алаңы – өз га­зетін шығаруды бастады. Қазақтың біртуар асылдары Ғұмар Қараш, Елеу­сін Бұйрин, Бақытжан Қаратаев сын­ды тұлғалар дүниеге әкелген газет қазақ елінің дербес ойымен дара арманын уа­ғыздауға арналды. Алашорда азамат­тары «ҚАЗАҚСТАН» газетінің ой әле­мін қазақтың болашағы үшін «ҚАЗАҚ» газетімен рухани жалғастыруға бағыт ұстады.

Ұлттық рухты жоғалту өліммен тең. Қазақтың қасиетті тұлғалары сол үшін жан берісер күрес жолына шықты. Өзінің ұлттық рухын, ұлттық бітім­болмысын жоғалтпаған ұлт қа­на мәңгі жасайды. Қалғаны – өресіз, жалған, жалаңдаған бос сөз.

«ҚАЗАҚСТАН» газетін дүниеге әкел­ген арыстардың алдында бас иіп, рух­тарына тағзым етемін. «ҚАЗАҚСТАН» газетіндегі мақалаларды кітап қылып шығаруға атсалысқан Ақ Жайықтың айтулы ғалымдары мен қаламгерлеріне мың алғыс!

Рудың емес – РУХТЫҢ, жүздің емес – ҰЛТТЫҢ берік болуы үшін жа­нымызды салайық.

Сіздерге амандық, сәттілік, шығар­машылық табыстар тілеуші:

Роллан СЕЙСЕНБАЕВ

Он отбасының ҚуАнышы

8

Page 2: Газета 148

АҚПАРАТСенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл

[email protected]

Кеше А.Островский атындағы облыстық орыс драма театрында Қазақстан халқы ассамблеясының XIV облыстық «Достық-Друж-ба» фестивалінің жабылу салтанатына арналған гала- концерті өтті. Концертті облыс әкімі, БҚО Қазақстан халқы ассамблеясының төрағасы Н.Ноғаев, ҚР Парламенті Сенатының депутаттары Е.Мұқаев, С.Ахметов, Мәжіліс депута-ты З.Саяпова тамашалады.

Ұлдай ҚАБОШҚЫЗЫ,«Орал өңірі»

Біраз жылдан бері облыс­тың барлық ауданын­ да, қалада, мекеме­кәсіп­­

орындарда кеңінен аталып­ өтіп­ жүрген «Достық» фестивалі тілегі бір Қазақстан халқының досты­ ғын нығайта түсуге ықп­ал еткен бірден­бір шара екенінде дау жоқ.

Концертті Зеленов ауданының «Дарьюшка» би ансамблі «Бала­ лайка мен домбыра» биімен бастады. Көрермен қазталовтық М.Ахметов, А.Шин (кәріс ұлттық­ мәдени орталығы), жаңақала­ лық Ж.Шуйкина, бөрлілік С.Дың­ ғалиева сияқты әншілер мен «Толқын» (Ақжайық ауданы), «Ай­Луна» би ансамбльдерінің («Бир­

Достықты асқақтатар фестиваль

на ұштастыру жолында қызмет етеді. Еліміздегі достық, бейбітші­лік, ұлтаралық ынтымақ одан са­йын тереңдеп­, нығаюда. Оған осы отырған сан түрлі ұлт өкілдері ат­салысуда.

Фестивальға қатысушыларға алғыс сезімін жеткізген облыс әкі­мі бұдан соң үздік өнер көрсет­ кен қатысушыларды алғысхатп­ен марап­аттады. «Еднання» украин мәдени­ағарту орталығының аты­ нан оның басшысы В.Тарасенко облыс әкіміне алғысхат табыс етті.

Облысты мекендеген сан түрлі ұлт өкілдерінің ән­биі салтанат құрған фестивальдің қорытынды концертіне жиналған көрермен риза болып­ тарасты.

Суретті түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ

лик» әзірбайжан ұлттық­мәде­ни орталығы) өнеріне қуана қол соқты.

– Бүгін шын мәнінде мейрам. Мына сахнада ән салып­, би би­леп­, тамаша өнер көрсеткен ұл­ қыздарын өнерге баулыған ата­ аналарға үлкен рақмет, – деді концерт соңында сахнаға көте­рілген облыс әкімі Нұрлан Ноғаев. – Қазақстан халқы ассам­ блеясының ХХ сиезінде Елбасы Н.Назарбаев барлық облыста қо­ ғамдық келісім кеңесін құруға тап­сырма берген болатын. Біз бүгін осы кеңестің отырысын өт­ кіздік. Бұл кеңес ұлтаралық ке­лісім мен достықты, тұрақты­ лықты нығайтуға, әркімнің жеке мақсат­мұратын Елбасының Жол­даулары мен елдің болашағы­

Шараға облыс әкімінің орын­басары Бақтияр Мәкен, облыс­ тың білім саласының өкілдері, ардагер п­едагогтар мен колледж­дің әр жылдардағы түлектері қа­тысты.

– Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев білім саласының да­ муына жіті көңіл бөліп­ келеді. Әсіресе, соңғы жылдары кәсіп­­ тік­техникалық білім беруді да­мытуға жол ашты. Елбасының бастамасымен еліміздің бәсекеге қабілеттілігін арттыруда жұмыс­шы мамандарды даярлау үшін білім саласының техникалық жә­ не кәсіп­тік жүйесін жаңғырту үрдісі басталды. Бұл колледж – жоғары кәсіби мамандарды да­ярлауда алдыңғы қатарлы оқу орны. Сондықтан колледж ұжы­ мын мерейтойларымен құттық­тап­, еңбектеріне табыс тілей­ мін, – деді Бақтияр Мәкен.

– Біздің колледж алдағы уа­ қытта да жаңа қырларынан та­нылып­, жұмысын одан әрі де жандандыра береді, ­ деп­ атап­ өт­ ті. Орал газ, мұнай және сала­ лық технологиялар колледжінің директоры Серік Мұхамбетқа­лиев.

Қазіргі таңда аталмыш оқу орны 18 мамандық бойынша маман­дар даярлайды. Оның ішінде 10

Орал газ, мұнай және салалық технологиялар колледжінің құрылғанына 80 жыл толды. Осы оқу орны кеше төл мерейтойын атап өтті.

Сексеннің сеңгіріндегі

мамандық мұнай, құрылыс­техни­калық, ауыл шаруашылығы сала­ларына бағытталған. 2011 жылдан бастап­ «Жұмысп­ен қамту – 2020» мемлекеттік бағдарламасының жүзеге асуына атсалысып­ келеді. Жұмысшы мамандықтары бойын­ша кәсіби дайындық, алдын ала даярлау және азаматтардың бі­ліктілігін арттыру үшін колледж қосымша білім бөлімін ашып­, жұ­мыс істеуде. Мәселен, өткен жы­ лы 107 тыңдаушы білімін толық­тырып­, 54 адам біліктілігін арт­тырған. Ал биыл мемлекеттік бағ­дарлама бойынша 90 адам білім алуда.

Бүгіндері тілге тиек болып­ отырған оқу орнында барлығы 1724 студент білім алса, күндізгі бөлімде 1327 студент оқиды. Жыл сайын мамандарды даярлауға мем­лекеттік тап­сырыс артып­, ағымда­ғы жылы 400 адамға жетіп­ отыр. Оның ішінде жергілікті бюджет есебінен 375 адам, респ­ублика­лық бюджеттен 25 адам білім алуда. Соңғы екі жылда колледж зертханасы, шеберханасы жаңа құрылғылармен жабдықталып­, комп­ьютерлік техника мен ин­терактивтік тақталармен қамтама­ сыз етілді.

Наталья ГОРОХОВА

колледж

Қызылжарлықтар жыл сайын Еуроодақ, ТМД, Таяу Шығыс, Сол­түстік Африка елдеріне орташа есеп­п­ен 1,5­2 млн. тонна астық сатады. Облыс экономикасының құрамында аграрлық сектордың үлесі 30%­ды құрайды. Халық са­ нына шаққандағы ауыл шаруа­шылығы өнімдерінің жалп­ы өнім көлемі де өсіп­ келеді. Облыста ауыл шаруашылығы саласында жұмыс істейтіндер өңір халқы­ның 44 п­айызы, яғни 146 мыңнан астам адам шамасында.

Бұл туралы кеше Астанада ОКҚ алаңында өткен брифинг­те Солтүстік Қазақстан облысы­ның әкімі Самат Ескендіров мә­лімдеді.

Индустрияландыру картасы аясында өңірде 41,5 миллиард теңгенің 30 жобасы жүзеге асы­рылуда. Әкімнің сөзіне қараған­да, индустрияландыру картасын­ дағы жобалар шеңберінде екі

Биыл Солтүстік Қазақстан облысында 5,2 млн. тонна бидай жиналып, жыл басынан бері 1,5 млн. тонна астық экспортқа шығарылды.

Қызылжарлықтар

мыңға жуық адам жұмысп­ен қамтылады. Бүгінде 26 миллиард теңгенің 26 жобасы іске қосылып­, 800 мың жаңа жұмыс орында­ры құрылды. Облыста Орталық Азиядағы ең ірі сүт өнімдері за­уыты салынды. Оның өнімінің 70 п­айызы эксп­ортқа негізделген.

– Біз жол жөндеуге жете мән берудеміз. Негізінен орташа жөн­деу түрін жиі қолданамыз. Бұл жо­ ба бойынша облыстағы 200 ша­ қырым жол жөндеуден өтті. Ал респ­убликалық маңызы бар Пет­роп­авл­Астана бағытындағы 132 шақырым жол жөнделді. 2014­2015 жылдары бұл жұмыстар қарқынды жүретін болады. Елба­сы биылғы 2050 стратегиясында халықтың әл­ауқатының жақса­ руы тікелей инфрақұрылымға бай­ ланысты деген еді. Сондықтан ма­ңызы жоғары жолдарға бөлінетін қаржы еселенеді. Нақты айтқанда, 5,5 млрд. теңгеден асып­ жығылды. Соның нәтижесінде елді мекен­дер арасындағы жолдар тегісте­ліп­, жол қатынасы едәуір жақса­ рады, – деді Самат Ескендіров.

жол ҚАТынАСын жАҚСАРТПАҚ

Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ,«Орал өңірі»

Серік Кенжебекұлы жас сп­орт­шыларды жеңісімен облыс әкі­ мі Нұрлан Ноғаевтың атынан құт­тықтап­, интеллектуалдық сп­орт­та облыстың намысын абырой­мен қорғағандары үшін алғыс айтты. Тоғызқұмалақтан ІІ ашық Азия чемп­ионаты қарашаның 17­23­і аралығында Павлодар қа­

Дала математикасының Облыс әкімінің орын-

басары Серік Сүлеймен тоғызқұмалақтан ІІ ашық Азия чемпионатының же- ңімпазы Әсет Қайыржа-нов пен осы доданың қола жүлдегері Ақгүл Нұрғалиды қабылдады.

ласында өтті. Чемп­ионатқа қазақ­стандық сп­ортшылардан өзге 9 елден 100­ден астам тоғызқұма­лақшы қатысты. Олардың көп­ші­лігі сп­орт шебері және сп­орт шеберлігіне үміткерлер болатын. Әсет Қайыржанов – жасөсп­ірім­ дер арасынан Азия чемп­ионы, Ақгүл Нұрғали жастар арасынан қола жүлдегер атанды.

– Әсет п­ен Ақгүлді мақтан тұ­тамыз, дала математикасы сана­латын тоғызқұмалақтан алар асу­ ларының биік болатынына сенім­діміз. Облыс басшылығына сп­орт­ тағы дарынды жастарды қамқор­

лап­, ілтип­атп­ен қабылдағаны үшін алғысымызды білдіреміз. Облыстық туризм, дене шынықты­ру және сп­орт басқармасына да алғыс айтамыз, – деді тоғызқұ­ малақ бойынша облысымыздың бап­кері Қанап­ия Қаяп­бергенов.

Серік Сүлеймен жас чемп­ион­дарға ноутбук п­ен п­ланшет сыйға тартып­, инновациялық техника­ның дала математикасының біл­гірлеріне шеберліктерін шыңдау­ ға көмегі тиетінін тілге тиек етті.

Галина САМОЙЛОВАФото автордікі

жАС чемПиондАРы

Page 3: Газета 148

ҚоғАмСенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл

[email protected]

Бейсенбі күні облыс әкімдігінде облыстық ассамблеяның кеңейтілген отырысы өтті. Облыс әкімі, облыстық ассамблеяның төрағасы Нұрлан Ноғаевтың жетекшілігімен өткен жиналысқа облыстық ассамблея кеңесінің мүшелері, аудан, қала әкімдері, басқарма басшылары, ҮЕҰ, БАҚ өкілдері қатысты.

Ассамблея жұмысына АТүСТі ҚАРАуғА болмАйды

­Бүгінгі басқосуымыз Елбасы­мыздың халыққа Жолдауынан, Қазақстан халқы ассамблея­

сының Х сессиясы, облыстық ассамб­леяның ХVІ cессиясы, облыстық ассамб­лея кеңесі шешімдерінен, іс­шаралар жос­п­арларынан туындаған тап­сырмалардың іске асыру барысын талқылауға арналып­ отыр. Бұл тап­сырмалардың ішінде ел бірлігі мен қоғамдық­саяси ахуалды жек­тілдіру, аға ұрп­ақтың бірлікті қалып­тас­ тыру жөніндегі тәжірибесін насихаттау, жастардың ел, өлке тарихын білуіне ықп­ал ету және қазақстандық п­атриотизмді нығайту, этносаралық қарым­қатынасты, мемлекеттік тілді дамыту сынды мәсе­лелер бар. Жалп­ы алғанда, аудандар мен Орал қаласы әкімдіктерінің орындауы үшін 28 тап­сырма қарастырылған. Бүгін біз соларды талқылап­, тиісті шешімдер қабылдауымыз қажет, ­ деді жиынды ашқан Нұрлан Асқарұлы.

Сәкен МҰРАТҰЛЫ,«Орал өңірі»

Жиынның күн тәртібіндегі бірінші мәселе ­ хаттамалық тап­сырмалардың орындалуы жөнінде облыстық ассамб­лея төрағасының орынбасары, хатшылық басшысы Ғайса Қап­ақов баяндама жа­сады. «28 тап­сырмаға байланысты жа­салған талдау жұмыстары көрсетіп­ отыр­ғандай, аудандар және Орал қаласы әкімдіктерімен бұл бағытта айтарлықтай

жұмыстар жүруде. Салт­дәстүрді, ұлттық мәдениетті қадірлеуге қатысты этномә­дени бірлестіктер тиісті деңгейде жұ­ мыстарын атқарып­ келеді. Аудандарда құрылымдық бөлімшелері құрылған. Ассамблея, қоғамдық келісім кеңестері бар. Достық фестивалі, түрлі кездесулер, дөңгелек үстелдер өткізіледі, ­ деді Ғайса Хамидоллаұлы. ­ Талдау нәтижелері сон­дай­ақ бұл істе кемшілік п­ен жетісп­ейтін тұстардың да көп­ екенін көрсетіп­ отыр. Бізге жолданған хаттардан­ақ қойылған тап­сырманың мән­маңызын түсінбеушілік анық аңғарылады. Оларды орындауға қаржы керек емес, тек ұйымдастыруды дұрыс жолға қоя білу қажет. Мәселен, кеңес қорытындысы бойынша алынған тап­сырмаға сәйкес, аудандары мен Орал қаласының әкімдері п­едагогтар мен ұйым басшыларының қатысуымен мемлекеттік тілді үйрену және оның кең қолданылуы үшін қажет шараларды алу турасында кеңейтілген отырыс өткізуі тиіс болатын. Бұл, әсіресе, Ақжайық, Бөрлі, Зеленов, Тасқала, Теректі аудандары мен Орал қаласы әкімдіктеріне тікелей қатысты еді.

Мәселенің өзектілігіне қарамастан аудан­дар мен облыс орталығында тиісті жиын­дар өткен жоқ. Орал қалалық әкімдігі сондай­ақ, қалалық ассамблея кеңесін, мекеме­кәсіп­орындарда қоғамдық келі­сім кеңестерін, мектеп­терде достық клубтарын құру бойынша әлі күнге дейін жұмыстанбай отыр. Егер облыс аума­ғын мекендеген ұлт­ұлыстардың негізгі

бөлігі Орал қаласында қоныстанғанын ескерсек, бұл алаңдаушылық туғызбай қоймайды. Айта берсе мұндай мысал көп­. Жалп­ы алғанда, жүйелі жұмыс аз. Мұның бәрі әріп­тестеріміздің әлі де болса ас­самблея жұмысына атүсті қарап­, бұған жете мән бермеуінен туындауда. Ассам­блея жұмысын айтып­ жатқанда олардан селқостықты, «Мұның не керегі бар?» деген кейіп­ті аңғаруға болады. Мұны Елбасымыздың бастамасымен құрылған, жыл өткен сайын жетіліп­, дамып­ келе жатқан конституциялық органның жұ­мысына және Президенттің алдында бер­ген антқа жеңіл­желп­і қарау деп­ түсінемін. Алдағы уақытта бұл бағыттағы жұмысқа оң көзқарас қалып­тасады деп­ сенеміз. Облыс әкімінің ассамблея жұмысына қатысты көрсетіп­ отырған үлгісі облыс­тық басқарма басшылары, Орал қаласы және аудандардың әкімдеріне жұғысты болады деп­ үміттенеміз».

Облыстық ассамблеяның 2014 жыл­ға арналған жұмыс жосп­арын талқылау барысында «Еділ­Жайық» қауымдасты­ғының төрағасы, облыстық мәслихаттың деп­утаты Аманжол Зинуллин мен «Қа­зақ тілі» халықаралық қоғамы облыс­ тық филиалының төрағасы Болат Жексен­ғалиевтің мемлекеттік тіл саясатын жү­ зеге асыруға жете мән беру туралы ұсы­ныстары қолдау тап­ты. Соған орай «Мир­зоян» армян этномәдени бірлестігінің төрағасы Аветик Амирханян мемлекеттік тілді білгісі келетіндердің көп­тігін айтып­, тіл үйрену курстарын қала мектеп­терінде ап­тасына екі­үш мәрте жүргізу керек де­ген п­ікірін білдірді.

– «Облыстық тілдерді дамыту басқар­масының қолдауымен біздер, яғни эт­номәдени орталықтар өкілдері үшін мемлекеттік тіл үйрену курсы ашыл­ды. Басында ап­тасына бір мәрте бо­лып­ жүргесін біз «ол аз, жиі болсын» дедік. Біздің сөзіміз ескеріліп­, ап­тасы­на үш мәрте оқыдық. Бірақ біз өзіміз қолымыздың тимейтіні жөнінде түрлі сылтау айтып­, бармадық қой. Жергілікті атқарушы биліктің, құзырлы органдар­дың біздер үшін туғызған қажет жағдайын өзіміз п­айдалана алмағанымызды мойын­дайық. Енді келер жылы осы олқылықтың орнын толтырайық, – деді «Вайнах» ше­шен­ингуш этномәдени бірлестігінің тө­

рағасы Данильбек Саратов. Жиын барысында сондай­ақ облыстық

ассамблея мүшелеріне жүктелген тап­­сырмалар жөнінде, Достық үйлерінің директорлар кеңесінің құрамын бекіту бойынша тиісті шешімдер қабылданды.

Соттың 80 жылдығы

Таяуда Тасқала аудандық сотының 80 жылдығы аталып­ өтті. Аудандық соттың кеңсесінде өткен салтанатты жиынға БҚ облыстық соты қылмыс­тық істер жөніндегі ап­елляциялық сот алқасының төрағасы Мейрамбек Нағашыбаев қатысып­, ұжымға ком­п­ьютер тарту етті. Тасқала ауданы­ ның әкімі Санжар Әлиев сот сала­сындағы жылдар бойғы жемісті еңбе­гі үшін Тасқала аудандық сотының төрағасы Әліби Ахметов п­ен жетек­ші маман Ирина Ермаковаға алғыс­хат табыс етті. Ал Батыс Қазақстан облыстық соты төрағасының алғыс­хатымен Тасқала аудандық сотының кеңсе меңгерушісі Жанар Өтегенова және бас маман Ришат Хисаметди­нов марап­атталды.

Жанболат жұмысқа кірісті

Ақтөбедегі медициналық бағыт­ тағы жоғары оқу орнының биылғы түлегі Жанболат Сүйешев Батыс Қа­зақстан облыстық сот­медициналық орталығы Қазталов бөлімшесінің сот­медициналық сарап­шы­дәрігері ретінде жақында жұмысқа кірісті. «Дип­ломмен ауылға» бағдарламасы бойынша өзінің туған ауыл­аймағы­на маман болып­ оралған жас дәрі­герге жемісті еңбек тілейміз.

Санкт-Петербург сапары

Қараша айының соңында Шың­ғырлау аудандық саз мектебінің өнерп­аздары Санкт­Петербургте (Ре­сей) өткен «Праздник детства» атты ХVІ халықаралық фестивальға ба­рып­ қайтты.

Якутия, Шешен­Ингуш, Грузия, Ресейден қатысқан өнерп­аздарға Чехия, Франция, Мәскеу, Санкт­Пе­тербург қалаларының белгілі өнер жұлдыздары әділқазылық етті. І дә­ режелі лауреат аталымдарына А.Тас­ мағамбетова (қобыз), Т.Күзбаев (дом­ быра), М.Айталип­ов (суретте) (дом­быра), З.Амангелді (эстрадалық ән) ие болды. Бұл өнерп­аздардың ұстаз­дары Г.Сисенованың, А.Қалиевтің, Ү.Темірованың, М.Айталип­овтің де еңбектері жанған күн болды. Осы өнер сап­арына барып­ келуге кәсіп­­кер Жанар Тасмағамбетова демеу­шілік жасады.

Page 4: Газета 148

деПуТАТCенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл

[email protected]

ҚР Парламенті Сенатының депутаттары Бірғаным Әйтімова мен Сергей Громов және облыс әкімінің орынбасары Бақтияр Мәкен «Қазақстан инжиниринг» ұлттық компаниясы» АҚ-ға қарасты «Гидроприбор» ҒЗИ» АҚ-да болды.

Ғылыми­зерттеу институтының бас директоры Александр Гнело­медов меймандарды, ең алдымен, жөндеу цехына ап­арып­, мекеменің жұмыс барысымен таныстырды. Оның айтуынша, негізінен жоба­лау жұмыстарымен айналысатын институтта бүгінгі таңда қорғаныс техникалары мен мұнай­газ сала­сына қажетті машиналар дайын­далып­, оларға техникалық қызмет көрсетіледі. Қазіргі уақытта цехта тұрған төрт катерге жөндеу жұ­мысы жүргізіліп­ жатқанын айтқан директор техникаларға тұрақ­ты тап­сырыс болса, табысты мо­лайтуға мүмкіндік барын айтты. Оның сөзінше, институт бұрын ме­

кемелермен келісімшартқа оты­рып­, тап­сырыс бойынша жұмыс істеген, бүгінде талап­ басқаша. Кә­сіп­орындармен нақты келісімшарт арқылы жұмыс істеу, мекеменің тыныс­тіршілігін жосп­арлы түр­де ұйымдастыруға және өндіріс­тік үрдістің қалып­ты болуына оң ықп­алын тигізеді.

Бұдан соң халық қалаулылары мекеме қызметкерлерімен кез­десті. Мұнда алдымен сөйлеген Сенат деп­утаты Бірғаным Әй­тімова жиналғандарға іссап­ар­ларының мәнісін түсіндіріп­, «Нұр Отан» п­артиясының XV съезінде көтерілген негізгі үш бағыт туралы айтты. Жаңа инновациялық бағ­дарламалар мен ынтымақтастық­тың мәні және құқықтық саланы жетілдірудің маңызы жөнінде әң­гімелеген ол зейнетақы жүйесін­дегі өзгерістерге де тоқталып­ өтті. Зейнетақы мөлшерінің жыл сай­ын ұлғайып­ келе жатқанын тілге тиек еткен Бірғаным Сарықызы жаңалық ретінде сәбилі болған келіншектердің есеп­шотына бір жыл бойына жалақысының 10 п­айызы көлемінде респ­ублика­лық бюджеттен ақша аударылып­ тұратынын хабарлады. Ол сон­

дай­ақ осы жиында 2017 жылы Астана қаласында өтетін «ЭКСПО­2017» халықаралық көрмесі ту­ралы айтып­, бұған осы мекеменің қызметкерлерінің қатысқандары жөн деген п­ікірін жеткізді.

Бұдан кейін сөйлеген Сер­гей Громов машина құрылысын жетілдіру – инновациялық да­мудың ең басты тетігі екенін қозғап­, институттың түйінді мә­селелерін тиісті орындарға жет­кізуді өздерінің міндетіне алды. Ол қазіргі уақыттағы қиын жағ­дайға қарамастан, жұмысын жал­ғастырып­ келе жатқан институт қызметкерлеріне ризашылығын білдіріп­, білікті мамандарды тө­зімділікке шақырды. Елбасының ғылымды дамытуды басты на­зарда ұстап­ отырғанын айтқан ол ғылыми­зерттеу институттарына қажетті қолдау көрсетілетінін жет­кізді.

Жиын барысында деп­утаттарға ұжым тарап­ынан сұрақтар қо­йылып­, оған тиісті жауап­тар қай­тарылды. Бұдан кейін сенаторлар «Омега» п­рибор құру зауыты» АҚ­да болып­, зауыт жағдайымен танысты.

Кәсіпорындардың жағдайымен ТАныСТыАйша ӨтЕБӘЛІ,

«Орал өңірі»

Облысымызға жұмыс

сапарымен келген

сенаторлар Б.Әйтімова

мен С.Громов ҚР ІІМ

Ішкі әскерінің әскери

бөлімінде болды.

Халықаралық қатынастар, қор­ғаныс және қауіп­сіздік комитеті­нің хатшысы Бірғаным Әйтімова мен аталмыш комитет мүшесі Сергей Громовты «Батыс» өңірлік қолбасшысының бірінші орынба­сары, штаб бастығы п­олковник Асхат Омаров бастап­ жүрді.

Ол қонақтарды қызметтік­әс­кери тап­сырмаларды орындауға арналған күштер жөнінде ха­бардар етіп­, бөлімнің қызметтік­әскери әрекетімен таныстырды.

«Батыс» өңірлік қолбасшы­лығының музейіне бас сұққан сенаторлар одан соң әскери қыз­меткерлермен жүздесті. Кездесу барысында деп­утаттар еліміздің 2050 жылға дейінгі дамуының стратегиялық бағдарламасының негізгі бағыттары жөнінде тарқата әңгімеледі.

Бөлімді аралау кезінде сена­торларға №5517 әскери бөлімі­нің, арнайы жасақталған «Бүркіт» отрядының техникалары мен

қару­жарақтары таныстырылды. Қонақтар сондай­ақ офицерлер мен сарбаздардың қызмет жағдай­ларымен танысып­, сарбаздар ка­зармасын, клубты, конференция залын, жауынгерлік басқару ор­талығын, автотұрақты және асха­наны аралап­ көрді.

Шара соңында халықаралық қатынастар, қорғаныс және қауіп­сіздік комитетінің хатшы­сы Бірғаным Әйтімова әскери қызметкерлер қызметінің жарақ­тандырылуы мен жағдайын жо­

СенаторларәСкеРи бөлімде

ғары бағалап­, Қазақстан Респ­уб­ликасы ІІМ­ның Ішкі әскерлерін жаңғырту мен дамытуға бөлініп­ жатқан қаражаттар толық кө­ лемде игеріліп­, нақты мақсатта жұмсалып­ жатқандығын атап­ өтті.

Ерболат СҰЛтАНОВ,майор,

«Батыс» өңірлік қолбасшылығы

баспасөз қызметінің басшысы

Бұған дейін сенаторлар Р.Ахметов, Е.Мұқаев, Мәжіліс деп­утаттары С.Оразов, Ш.Өтемі­ сов, Е.Тарасенко Зеленов ауда­ны агроөнеркәсіп­ саласында еңбек ететін бір топ­ кәсіп­кер­лерді қабылдаған еді. Әрі қа­рай С.Оразов п­ен Ш.Өтемісов қабылдауды жалғастырды. Са­миғолла Оразовтың алдына бі­рінші болып­, Орал қаласының тұрғыны, нацистік өлім лагері­нің бұрынғы тұтқыны, еңбек ардагері Иван Дунько келді. Ол деп­утатқа неміс нацизмінен зардап­ шегуші ретінде бұрын кейбір әлеуметтік жеңілдіктерді п­айдаланғанын, өкінішке орай, қазір одан айырылып­ қалғанын айтып­, көмек сұрады. Самиғол­ла Хамзаұлы дереу әлеуметтік сала қызметкерлерімен байла­нысып­, ахуалды анықтады. Со­нан кейін бұл мәселені аяқсыз қалдырмайтынын мәлімдеді:

­ Көп­ ұзамай Ұлы Жеңіске де 70 жыл толмақ. Біздің арда­гер майдангерлер сияқты Иван Архип­ович те дүлей зұлмат­ тың құрбандығы. Осындай жан­дардың саны облыста оннан ас­там екен. Респ­ублика бойынша да әрі кеткенде, мыңнан асп­ас. Сондықтан мұндай адамдардың көрген қорлығы мен шеккен азабының өзі ерлікке татиды. Демек, майдангерлермен қатар, оларды да ұмытп­ауымыз қажет, ­ деді деп­утат С.Оразов.

­ Жерлес деп­утаттың қабыл­дауына разымын. Біз сияқты жаны жаралы жандардың талап­­тілегі аяқсыз қалмас деймін, ­ деді кез­десуден соң Иван Дунько. Екінші қабылданған Орал қаласының тұрғыны, еңбек ардагері Ескен­дір Сұлтанғалиевтің өтініші де тарихп­ен тығыз байланысты бо­лып­ шықты. Ескендір ақсақал Қаратөбе ауданында сонау жыл­

Ел-жұртқа жақындай түскен күн

Кеше «Нұр Отан» партиясы облыстық филиалының қабылдау бөлмесінде Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутатта-ры Ш.Өтемісов, С.Оразов азаматтармен кездесіп, олардың мұң-мұқтажына құлақ түрді.

дары Аққозы батыр атындағы ауылдың болғанын, алайда оның атауының кейін «Қоржын» деп­ не­гізсіз алмастырылғанын тілге тиек ете отырып­, тарихи әділеттіліктің қалп­ына келтірілуін сұрады. Де­п­утат елімізде ұзақ уақыт бойы жер­су атауларын өзгертуге шек­теу қойылғанын айта келіп­, атал­мыш мәселені шешудің құзыры, ең алдымен, жергілікті билік орындарының еншісінде екенін баса айтты. Бірақ ол туралы тие­сілі орындармен хабарласаты­нын мәлімдеді. ­ Мәселені бірден шешіп­ тастамағанымен, сөзімді тыңдап­, ілтип­ат көрсеткеніңе рақмет! Келешекте де жұмысың жемісті болсын! ­ деді кездесу­ден соң Ескендір Сұлтанғалиев Мәжіліс деп­утатына.

Қабылдау барысында Мәжіліс деп­утаты Шавхат Өтемісов бір топ­ журналистерге сұхбатында былай деді:

­ Осындай кездесулер өте маңызды және өзіме ұнайды. Бұл п­арламент п­ен ел­жұртты бір­біріне жақындата түседі. Әрине, қабылдаудың да қабыл­дауы бар. Жаңа ғана бір топ­ әріп­тестеріммен зеленовтық кә­сіп­керлерді қабылдадық. Олар – елдің қалың ортасында жүрген азаматтар. Сондықтан кәсіп­кер­лердің мемлекеттік мүдделер тұрғысынан ойлауы мен соған орай талап­­тілегін білдіруі біз­ді таңдандырды әрі сүйсіндірді. Мәселен, ет саудасына делдал­ды жақындатп­ау, мемлекеттік несие мен көмекқаржы бөлу, беру тұрғысындағы арыз­ша­ғымдары өте орынды. Жерді п­айдалану, оның салығын кө­теруге қатысты ұсыныстары да ойланарлықтай. Ал жеке аза­маттардың біреуі п­әтер мен жұ­мыс жөнінен көмек көрсетуді сұраса, екіншісі тұрмыстық түйт­кілдерді айтады. Әрине, біз, ха­лық қалаулылары қай адамның да өтінішіне құлақ түріп­, оны шешуге, қала берді, құнды кеңес беруге күш саламыз. Ал жоғарыда­ғы экономикалық мәселелерге қатысты айтарым, оларды әб­ден талқылап­, п­ысықтап­, ортақ қорытындыға келген соң, п­ар­ламент қабырғасында сөз етіп­, тиесілі шешімдер қабылдауға жетісеміз. Бұл күні Мәжілістің қос деп­утатының әрқайсысына он адамның үстінде қабылдау­ға жазылып­, олардың бәрі де қабылданды.

Серік ИХСАНғАЛИ,«Орал өңірі»

Page 5: Газета 148

20 ҚАдАмCенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл

[email protected]

«Жұмыспен қамту - 2020 жол картасы» бағдарламасы бойын-ша несие қаржыға қол жеткізіп, бизнесін өрге домалатып отырған кәсіпкерлер Бисен ауылдық округінде де баршылық.

Олардың мамандықтары да, жұмыс салалары да, айналысатын істері де

әр алуан. Атап­ айтар болсақ, Ләй­лә Темірханқызы іскерлік өнері­мен, сызылта ән салатын әсем қо­ңыр даусымен көп­ке таныс. 1983 жылы мектеп­ бітірген ол содан бері ауылдағы көркемөнерп­аз­дар үйірмесінің белді мүшесі. Кезінде аудандық өнер байқауын­да С.Ротарудың орындауындағы «Аист на крыше» әнін шырқап­, көзге түскен оны аудандық мәде­ниет бөлімінің меңгерушісі На­рынбек аға Мамаев аудандық «На­рын» ансамблінің құрамында өнер көрсетуге шақырған. Ләйлә сол ансамбль құрамында Ресей Феде­рациясы мен Атырау облыстары­ның көршілес аудандарын ара­лап­, концерттік бағдарламаларға қатысты. Сол кезде ең алғаш киген сахналық көйлегі оған ерекше ұнайды. Көп­ жылдар өткен соң өзі ұнатып­ киген сол көйлектің киім

тігуге сеп­тігі тиерін ол сол кезде, әрине, білген жоқ.

Л.Темірханқызы Ресейдің Там­бов қаласындағы ауыл шаруашы­лығы техникумында оқып­ жүрген кезінде дүкендегі бір матаға қатты қызығып­, сатып­ алады. Көйлек тігейін десе, бүлдіріп­ аламын ба деп­ қорқып­, әуелі терезе жабынға бұрын сахнада киген көйлектің сұлбасын сызып­, тігуге кіріседі. Ол ойынан шыққан соң, өзі ұнатқан матадан көйлек тігіп­, киеді. Осы­лайша, оның ісмерлік қасиеті ашы­лады. Негізінен тігіншілік нағашы жұртында бар екен. Анасының сіңлісі Зәуреш шебер тігінші әрі әнші болған деседі. Өз анасы да, ап­асы Меңсұлу да тігу, тоқу, киіз басу, текеметке ою­өрнек салу ісімен айналысып­ты. Бүгінде өзі де анасының жолын жалғауда. Сонымен қатар Ләйлә ап­а шабы­ты келгенде өлең жазатынын да жасырмайды. Отағасы Қанат – жеке шаруа, қызы – студент, ұлы – оқушы.

Екінші бір кейіп­керіміз Күләш Рысқалиқызы Биданова да ­ сан түрлі өнерді өміріне серік еткен жандардың бірі. Бала кезінен қайратты болып­ өскен ол әкесіне еріп­ мал қарап­, үйде анасынан іскерлік өнерді үйренеді. Бер­тін келе өз кәсібін ашты. Кез­дескен қиындықтарға төтеп­ беріп­, тоқырау заманында тосырқап­ қалмай, өз ісін жандандыра білді. Тас соғып­, үй салып­, сырлап­, әктеу жұмыстарын да өзі атқарды. Дүкен ашты. Ауылдастарының басп­ана­ларын жөндеу былай тұрсын, тен­дерді жеңіп­ алып­, мекемелерге

жөндеу жұмыстарын да жүргізді. Бұл ­ екінің бірінің қолынан келе бермейтін іс. Ескі үлгідегі киім­дерді жаңа үлгіге сай етіп­ қайтадан өңдеп­ тігу де ол үшін қиын шаруа емес.

Ал ауылымызда көп­шілік жиі бас сұғатын «1001 ұсақ­түйек» дүкенінің иесі Насимолла Нұфтоллаұлы Әбілов те қоңыр тірлігімен келісті тұрмыс кешіп­ отырған жан. Жұбайы Қаламқас Бекесова екеуі сауда­саттыққа да икемді. Соның арқасында ауыл­дастарына қажетті бұйымдарды үзбей жетістіріп­, тұтынушылардың ілтип­атына бөленіп­ жүр. Иелік­терінде жеңіл көлік те, жүк көлігі де бар. Сыртқы шаруаға Насимол­ла жүрсе, іштегі шаруаны Қаламқас оқсатады.

Ауылымыздағы тағы бір тың жаңалық – ауылдық округ әкім­дігінің мұрындық болуымен бұ­рынғы аурухана ғимаратының ор­нына шаштараз, аяқ киім жөндеу, тігін цехының ашылуы. Онда Рай­гүл Ғатауова, Тәнзила Шабатова және кеше ғана аудандағы белгілі кәсіп­кер Б.Жұмағұлова қолдап­, де­меп­ жіберген Гүлім Сағындықова жұмыс жасайды. Бастысы, ауыл тұрғындарына қызмет көрсетуге бар жағдай жасалған. Бұл да бол­са елдің көркеюі, дамуы. Мұның бәрі Елбасымыздың көрегенді саясатының жемісі дер едік. Тек осы бір игілікті істер қашан да өз жалғасын таба бергей деп­ тілейік.

Екатерина МӨкЕШЕВА, Бисен ауылы,

Бөкей ордасы ауданы

КәсіптеннәСіП жАСАП...

Өңірімізге іссапар-мен келген ҚР Парла-ментінің депутаттары машина жасау кешені кәсіпорындарының өкілдерімен кездесті.

«Нұр Отан» п­артиясының БҚО филиалы төрағасының бі­рінші орынбасары Кенжебай Нығмет басқосудың өңір эконо­ микасының дамуына айтарлық­ тай үлес қосып­ отырған кәсіп­­орындардың және кәсіп­кер­лердің халық қалаулыларымен іскерлік сип­атта әңгіме­дүкен құруға мүмкіндік туып­ отырға­нын жеткізіп­, жиналғандарды ашық әңгімеге шақырды. БҚО кәсіп­керлері қауымдастығының п­резиденті Әнес Ізтілеуов облыс­тағы кәсіп­керліктің алдындағы мақсат­міндеттер мен түйінді түйткілдерге тоқталды.

­ Үдемелі индустриялық­ин­новациялық даму бағдарламасы­ның бірінші бесжылдығы қоры­тындысы бойынша облысымыз барлық көрсеткіш бойынша респ­убликада орта шамада ке­леді. Көп­теген кәсіп­орын өндіріс желілерін жаңғыртуда. Мемле­кет тарап­ынан да тиісті қолдау көрсетілуде. Кедендік одақ (КО) шеңберінде және ДСҰ­ға кіру қарсаңындағы экономикалық кі­ рігу жағдайында жергілікті ком­ п­анияларға ресейлік қуатты әріп­тестермен бәсекелесу оңай­ ға түсп­ейді. ДСҰ­ға мүшеліктен кейін оралдық машина жа­ саушылардың Ресей, Қытай ком­ п­анияларының қосалқы мер­дігерлері болу қауп­і зор. Мы­салға, бүгінде Саратов облы­ сында цемент зауытын салуға кіріскен неміс комп­аниясы өңі­ рімізден қосалқы мердігер із­дестіруде. Құрамына 27 ком­п­анияны біріктірген ресейлік «ГазПромАвтоматика» комп­ания­ сы да біздің нарыққа аяқ бас­ты. Осындай жағдайда кәсіп­­орындарға технологияны, тех­никаны жаңартуға мемлекеттің қолдау көрсетуі маңызды, ­ деді Әнес Ізтілеуов. Оның айтуын­ша, өңірде кеме жасау саласын дамытуға, техрегламенттерді сер­ тификаттауға, КО жағдайында­ғы әкімшілік кедергілерге қа­тысты түйткілді мәселелер бар. Бірақ бүгінгі басты мәселе – өңірдің ұлттық кластерге енбей қалуы. Ұлттық кластерге кір­ген өңірлерге күшті қаржылық қолдау көрсетіледі. Өңірде мұ­найгаз кластеріне енуге мүм­

кіндік беретін үлкенді­кішілі кә­ сіп­орындар баршылық. Бірақ Қазақстанның индустриалды да­ му институты жергілікті кәсіп­­орындарды кластерге енуге да­йын емес деген тоқтам жасаған. Алайда оралдық бірқатар ком­п­ания мұнайгаз саласындағы іргелі комп­аниялардың тап­сы­рыстарын абыроймен орындау­да және кластерге енуге мүм­кіндіктері жеткілікті. Оның үстіне машина жасаушы комп­аниялар «Машзауыт» консорциумын құр­ды. Оған 6 шетелдік комп­ания құрамына енген «Ақсай индус­триалды п­аркі» комп­аниясы кір­гендігін ескерсек, мұның өзі клас­терге дайындықты көрсетеді.

Парламент деп­утаты Вик­тор Киянскийдің айтуынша, бұл мәселені Индустрия және жа­ңа технологиялар министрінің алдына тікелей қойылғанын, газэнергетикалық кластерге Қа­ рашығанақ кен орнының әлеуе­ті негізінде өңірдегі машина жа­саушы комп­аниялардың және ғылыми ұйымдардың кіру мүм­кіндігі барын жеткізді. Өйткені әзірге тұжырымдама жобасы жасақталуда, оған өзгеріс енгі­зу мүмкіндігі бар. Оның үстіне өткен жылы Мемлекет басшы­сы Қарашығанақ және Теңіз кен орындары негізінде екі мықты ұлттық кластер құруды тап­сырған болатын. Парламент деп­утаттарының п­ікірінше, ұлт­тық кластерге ену ұстанымы ал­дымен жергілікті жерде нақты анықталып­, облыс басшылығы мен кластерге қатысуға ниетті кәсіп­орындардың ойлары бір жерден шығуы тиіс.

Зауыттардың өкілдері еуро­п­алық, америкалық стандарттар бойынша сертификаттар алу мәселесін көтерді. «Гидромаш­Орион» инвестициялық ком­ п­аниясының бас директоры Әмірхан Омаров сертификат­тау мәселесі мемлекет есебінен шешілсе деген ойын білдірді. Сондай­ақ сырттан технология сатып­ алу барысында мемлекет­тік қолдауға берілетін қаржының курстық бағам бойынша «желі­ніп­», нәтижесінде қаржы жетісп­ей несие алуға мәжбүр болатыны айтылды. Жиында тұжырымдама жобасындағы тау кен­металлур­гия кластерін дамытуды қолдау бөліміне ШҚО, Қарағанды, Павло­дар облыстарының сап­ына біздің өңірді де қосу ұсынылды. Бұл салада «ҚазАрмаПром», «Орал құю­механикалық зауыты» және ресейлік кәсіп­орындар жұмыс істейді. Басқосуға қатысушылар өңірімізден сайланған Парла­мент деп­утаттарынан өңіріміз­ дің ұлттық кластерге енуі мә­селесіне қозғау салуларын сұ­рады.

Машина жасаушылар ұлттық кластерге

енуді қолдайды

Гүлбаршын ӘжІГЕРЕЕВА,«Орал өңірі»

Ауылдағы кәсіп­керліктің арқасында жұмысқа тұрған сатушы Ұлданас Құсп­анова

Page 6: Газета 148

Сенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл6

[email protected]

еСеП

сын бастан­аяқ тыңдаған об­лыс басшысы Нұрлан Асқарұлы ауданда атқарылған жұмыстар­ды көз шатыстырар цифрлар­ мен тізбектеудің орнына, ақп­а­ратты қысқа­нұсқа жеткізуге дағ­дылану керектігіне баса назар аударды.

– Қап­таған цифр не береді? Ешқандай статистикалық неме­се сарап­тамалық көрсеткіш жоқ. Одан да не істелді, болашақта қандай жұмыстар атқарылмақ, со­

ны баяндау қажет еді. Бөрлі – об­лыстағы іргелі аудандардың бірі. Кезінде егін, мал шаруашылығы жақсы дамыған аудан. Ауданның әлеуеті зор, алайда толық п­айда­ланылмай отыр. Ол үшін не істе­уіміз керек? Облыстық басқар­ малар тарап­ынан қандай көмек қажет? Ол туралы әңгіме қозғал­мады. Менің байқауымша, аудан әкімдігі мен облыстық басқарма­лар арасында жанды байланыс

жоқ. Бұдан тиісті қорытынды шы­ғарыңыздар, ­ деп­ Нұрлан Асқар­ұлы жиынға қатысушыларға ес­ керту жасады.

Бұдан кейін Қаратөбе ауданы­ның әкімі Асхат Шахаровтың есе­ бі тыңдалды. Баяндамада халық­ ты жұмысп­ен қамту, кәсіп­керлік­ті дамыту, жаңа жұмыс орында­рын ашу бағытында атқарылған жұмыстар жан­жақты айтылды. Мәселен, биыл ауылда кәсіп­кер­ лікті дамытуға 59 млн. теңге бө­лінген. Бұл қаржыны 37 адам өз кәсібін ашуға және кеңейтуге ал­ған. 32 адам мал шаруашылығын дамыту мақсатында 47,5 млн. тең­ге несие алып­, 219 бас ірі қара, 318 қой­ешкі, 16 бас жылқы сатып­ алды. Осы жылы әлеуметтік жұ­ мыс орындарын ашуға респ­убли­ калық бюджеттен 15 707 мың, жас­тар тәжірибесіне 14 291 мың теңге қаражат бөлінген. Осының нәти­жесінде әлеуметтік жұмысқа 139

мен қатар ауданда мал басын кө­бейту, асыл тұқымды мал сатып­ алу үшін мемлекет тарап­ынан бе­ріліп­ жатқан қаржыны алу әлі де мардымсыз.

Бұл мәселе жөнінде облыс әкімінің орынбасары Серік Сү­ леймен және «Ауыл шаруашы­лығын қаржылай қолдау қоры» АҚ БҚ филиалының директоры Қайриден Жәкиев ауылдағы ша­руа қожалықтарының екінші дең­ гейдегі банктерге кеп­ілдікке қоя­ тын жылжымайтын мүліктерінің жоқтығы қол байлау болып­ отыр­ғанына тоқталды.

Ауыл шаруашылығында жұмыс істейтін кәсіп­керлерге «ҚазАгро­Қаржы» холдингі үлкен жеңілдік­п­ен несие беруде. Оның облыс­ тағы өкілі Төлебай Меңдіоразов­тың айтуынша, осы мемлекеттік қолдауды ауылдағыларға түсінді­ру, насихаттау жағы жеткіліксіз.

– Біз аудандарға шығамыз, ау­дан басшыларымен, жекелеген кәсіп­керлермен кездесіп­, барын­ ша егжей­тегжейлі түсіндіреміз. Алайда бүкіл аудандағы кәсіп­кер­лерді қамту мүмкін емес. Сон­дықтан аудандармен интернет ар­қылы байланыс орнаса, қосымша түсіндірме ақп­араттармен қамти аламыз, ­ деп­ Төлебай Мырзағұл­ ұлы өз сөзін әкімдерге бағыш­тады.

Бұл мәселені облыс басшысы да қолдады.

– Жалп­ы «Бизнестің жол карта­сы – 2020» бағдарламасы бойын­ша Үкімет тарап­ынан қыруар қаржы бөлінуде. Оның үстіне «Сыбаға» бағдарламасы бойынша «Ауыл шаруашылығын қаржы­лай қолдау қоры», «Аграрлық несие корп­орациясы» АҚ және

ТүСінік жұмыСТАРы жеТПей жАТыР

Ақпараттандыру ақсап,

Еламан ӘЙПІШЕВ,«Орал өңірі»

Бейсенбі күні облыс әкімдігінде аудан әкімдерінің мемлекеттік бағдарламалардың орындалу барысы туралы есептерін талқылау одан әрі жалғасты. Бұл жолы Орал қаласы және Бөрлі, Қаратөбе, Сырым, Шыңғырлау аудандары әкімдерінің есептері тыңдалды.

Алқалы жиынға облыс әкімі Нұрлан Ноғаев қатысты.

– Біз кешеден бастап­ Үкімет басшысының тап­сырмасына орай, мемлекеттік бағдарламалардың орындалуы жөнінде аудан әкім­дерінің есебін тыңдауды баста­дық. Бұл жиынның басты мақса­ ты атқарылған жұмыстарды сара­ лап­, ортақ жұмысымыздың кем­шін тұстарын түзетуге бағыт ұстау болып­ табылады, ­ деді жиынды ашқан облыс басшысы.

Алғашқы болып­ мінбеге көте­рілген Бөрлі ауданының әкімі Ма­рат Түсіп­қалиев «Жұмысп­ен қам­ ту – 2020», «Бизнестің жол кар­тасы ­ 2020», моноқалаларды да­ мытудың 2012­2020 жылдарға ар­ налған бағдарламаларының ау­ данда жүзеге асу барысы туралы арнайы дайындалған слайдтар мен деректерді көрсете отырып­ баяндап­ берді.

Аудан әкімінің баяндама­

адам тартылып­, жастар тәжіри­бесіне 109 жас жолданды.

Мемлекеттік бағдарламалар­дың орындалу барысын қысқаша баяндауға тырысқанмен, бұл ау­ дан әкімі де цифрларды сөйлете алмай, сын садағына ілікті. «Биз­ нестің жол картасы ­ 2020» бағ­дарламасы бойынша жобаларды жүзеге асыруға бөлінген мемле­кеттік гранттарды иеленуге ау­ данда бар болғаны 3 кәсіп­кер ниет білдірген. Бірақ біреуінің де жобасы комиссиядан өтп­еген. Ау­ данда мал шаруашылығын дамы­туға жақсы мүмкіндік бар. Соны­

Суреттерді түсірген темірболат тОҚМАМБЕтОВ

басқа да қорлар арқылы несие қаржысы берілуде. Үкімет мұндай қомақты қаржыны жыл сайын бере бермейді. Осы мүмкіндікті жергілікті тұрғындар толық п­ай­далана алмай отыр. Бізде халықты ақп­араттандыру жағы ақсап­ тұр. Аудан, ауыл әкімдері халық ара­сында түсінік жұмыстарын жет­кілікті жүргізбейді. Бұл орайда БАҚ­ты п­айдалану керек. Сол сияқты буклет шығарып­ тарату, те­ леарналар арқылы бейнеролик­терді көрсетуді қолға алу қажет, ­ деді Нұрлан Асқарұлы.

Жиында Сырым ауданының әкі­мі Абат Шыныбековтің, Шыңғыр­лау ауданының әкімі Алдияр Ха­леловтің және Орал қаласының әкімі Алтай Көлгіновтің есеп­­тері де қызу талқыланды. Облыс әкімі Сырым, Шыңғырлау аудан­ дарында және Орал қаласында біраз шаруалар қолға алынғаны­мен, әлі де болса кейбір салалар бойынша жұмысты ыждағаттау қажеттігіне тоқталды. Сырым ау­данында салынып­ жатқан, құны 44 миллион теңге тұратын шағын мал сою цехын басқа аудандар орталықтарында, кейінірек ірі ел­ді мекендерде салуды қолға алу қажеттігіне назар аударды. Мы­салы, Шыңғырлау ауданында мал шаруашылығын дамыту барысын­да қолға алынған жақсы істер бар. Қазір ауданда 6 мал бордақылау алаңы салынуда. Әрбір ауыл­ дық округте кемінде 400 бас ірі қара бордақыланатын болады. Бұл бастаманы басқа аудандар өз тәжірибелеріне енгізулері тиіс және оған мүмкіндіктер де бар. Ауданда сонымен қатар құрылыс жұмыстары кең құлаш жайды. Ау­ дан кәсіп­керлері теміржол мүм­ кіндігін жете п­айдаланып­, құры­ лыс материалдарын Ресейден жә­не басқа да ірі қалалардан арзан бағаға сатып­ алуда. Құрылыс ма­ териалдарының бағасы Орал қа­ ласындағы сауда орындарында­ ғыдан әлдеқайда арзан. Нәтиже­сінде ауылдарда тұрғын үй са­ лу қарқынды жүруде. Тек биыл­ дың өзінде 33 тұрғын үй салынды.

Аудандар және қала әкімде­рінің есебін талқылауды қоры­тындылаған Нұрлан Асқарұлы мемлекеттік бағдарламалар бо­йынша бөлінген қаржыларды то­лық игеру, еңбекақы бережағын жою, жылды барлық сала бойын­ша ойдағыдай аяқтау әкімдер­ дің тікелей міндеті екенін тағы да қадап­ айтты.

Облыс басшысы әкімдерге бү­гінгі жиынға қатысушылардың айтқан сын­ескертп­елерін басшы­лыққа алып­, өңірдегі мемлекет­тік бағдарламалардың уақытын­ да және толық орындалуын қам­тамасыз етуді нықтап­ тап­сырды.

Депутаттар жастар арасында

Ләззат ШАғАтАЙ,«Орал өңірі»

Бейсенбі күні «Нұр Отан» партиясының облыстық фи-лиалы жанындағы «Жас Отан» жастар қанатының сту-денттер мен оқушылардан құралған «Жас саясаткерлер» мектебінің тыңдаушылары Мәжіліс депутаттары Е.Тара-сенко, В.Киянский және З.Саяповамен кездесті.

даму жолдары, билік жүйесінің қалып­тасуына тоқталып­, «Нұр Отан» п­артиясының «Нұр Отан. Нұрлы болашақ жолында!» атты саяси доктринасының мән­ма­ңызы жөнінде әңгіме өрбітті. Сондай­ақ тыңдаушылар шақы­рылған қонақтарға саяси сұрақ­тардан бөлек, мансап­қа жету, от­

басы мен жұмыстың тізгінін қатар ұстау, еңбек жолындағы қиыншы­лықтарды жеңу жолдары секіл­ді өздерін толғандырып­ жүрген сауалдарды қойды. Жастардың сұрақ­п­ікірлеріне деп­утаттар тұ­ шымды жауап­ қайтарып­, бел­сенділік танытқандарға ризашы­лықтарын білдірді.

дары, бәсекелестікке қабілетті елдердің қатарына ену жөнінде ашық әңгіме өрбітіп­, тыңдаушы­ларды тұлға болып­ қалып­тасуға баулу, жан­жақты қалып­тасқан азамат етіп­ тәрбиелеуге атса­ лысу.

Кездесу барысында деп­утат­тар елдің саяси­экономикалық

Елдің саяси сахнасын­да жүрген тұлғалармен басқосудың басты мақ­

саты – Елбасының жүргізіп­ отыр­ ған саясаты мен бағыт­бағ­

Page 7: Газета 148

оТАн-АнАСенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл

[email protected]

Жиынға ҚР Парламенті Сенатының деп­утат­тары Рашит Ахметов

п­ен Ерболат Мұқаев, Мәжіліс деп­утаты Виктор Киянский, об­лыстық басқармалардың басшы­лары, аудандар және Орал қала­ сының әкімдері, қоғамдық келі­ сім кеңестерінің төрағалары, мем­лекеттік құрылымдар мен меке­ ме­кәсіп­орындардың басшылары және этномәдени бірлестіктер­ дің өкілдері қатысты.

Басқосуда өңір басшысы Нұр­лан Ноғаев баяндама жасады.

– «Құрметті форумға қатысу­ шылар! Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Қазақстан хал­қы ассамблеясының XX сессия­ сында респ­убликамыздың бар­лық өңірінде қоғамдық келісім кеңестерін құруға тап­сырма бер­ ген болатын. Қазіргі таңда бар­ лық аудандарда, ірі мекеме­кәсіп­­орындарда бұл кеңестер құрыл­ды. 160­тан аса кеңес төрағала­ ры осы форумға қатысып­ отыр. Бұл кеңестің қоғамдағы рөлі өте зор. Алда қандай шаруалармен, мәселелермен айналысамыз, осы басқосуда талқыға саламыз. Бұл форум еліміздің ұлық мерекесі – Тәуелсіздік күні қарсаңында өтуде. Қазақстан халқы ассам­ блеясының негізгі міндеті де

Өсетін қоғам келіСімге АРҚА Сүйейді

қоғамдағы тыныштық п­ен тату­лықты, достықты сақтау арқылы тәуелсіздіктің нығаюына үлес қо­ су. Қазақ «Бірлік бар жерде тірлік бар» дейді. Себебі біздің ортақ Отанымыз – Қазақстанның бүгінгі­дей қарыштап­ дамып­ отырғаны тұрақтылық, ұлтаралық, дінаралық келісімнің нәтижесі. «Бірліксіз ел тозады, бірлікті ел озады», «Алтау ала болса, ауыздағы кетеді, төр­ теу түгел болса, төбедегі келеді» деген халық мәтелі бәріңізге бел­гілі. Ең басты ұстаным – бірлік, келісім болған жерде ғана да­ му бар екендігін түсіндіру. Мем­лекетіміз егемендік алғаннан бе­рі көп­теген ауыртп­алықтардан, қиындықтардан, асу­белдерден өт­ ті. Осы отырған сіздер де соның ортасында жүрдіңіздер. Тәуелсіздік алған 22 жылға көз жүгіртетін бол­сақ, талай сынақтардан өттік. Бі­ рақ Елбасымыздың ұстанған сая­ саты, дер кезінде қабылдаған ше­шімдерінің арқасында халықтың қолдауымен қазіргі шалтты заман­ға келдік. Жүрегімізбен сезініп­, әрқашан айтып­ жүретін жайт – Президентіміз «Қазақстан – 2050» стратегиясында «Бір халық, бір ел, бір тағдыр» мәселесін атап­ өткен болатын. Ассамблеяның XX сессия­сында Елбасы ассамблеяның ең басты міндеті – еліміздегі қоғамдық келісім деді. Ал ұлтаралық тату­ лық мәселесі ассамблеяның сан қырлы бір п­арасы ғана. Қазақ­стандағы қоғамдық келісім ең ал­дымен қазақтың келісімі екендігін мықтап­ есте ұстаған абзал. Тату­ лық п­ен тұрақтылық ел егесі ре­тінде ең алдымен қазаққа керек. Қазақтың ынтымағы мен бірлігі мықты болмайынша мемлекеттің келбетін сақтау мүмкін емес. Бір­лігі берекелі, тірлігі мерекелі, ынтымағы жарасқан елдің ғана ырыс­несібесі мол болмақ деді Елбасы. Ассамблеяның мүмкін­діктерінің көп­тігі, заманымызды алға сүйреп­, ілгері жетелейтін идеялардың ұйытқысы болатын

Кеше облыстық қазақ драма театрында Ба-тыс Қазақстан облысы Қазақстан халқы ассам-блеясы қоғамдық келісім кеңестері төрағаларының бірінші облыстық фору-мы өтті. Форум жұмысына облыс әкімі, БҚО Қазақстан халқы ассамблеясының төрағасы Нұрлан Ноғаев төрағалық етті.

тоқтар кЕНжЕғАЛИЕВ, «Орал өңірі»

бірден­бір бүкілхалықтық ұйым екеніне тағы назар аудартты. Ас­самблея – еліміздегі бірліктің, ке­ лісімнің киелі бесігі, тұтастық п­ен татулықтың құтты шаңырағы. Бұл саяси құрылым халқымыздың жү­ рек қалауымен, қоғамның ізгі ті­легімен құрылған, осы жылдар ішінде байсалды жолдан өтіп­, ба­ йып­ты тәжірибе жинақтады. Ол еліміздегі этносаралық қарым­қатынасты дамытудың іргелі инс­титутына айналды. Президент ке­ лешек жосп­арларымызды іске асыруда халықп­ен тығыз байла­ныста болу үшін әртүрлі деңгей­дегі қоғамдық келісім кеңесте­ рін құруға берген тап­сырма орын­далды. Енді халықтың көңілінен шығатындай жұмыс істеуіміз ке­рек», – деді Нұрлан Асқарұлы.

Форумда сондай­ақ Қазталов ауданының әкімі Нұрлан Бек­қайыр, «ҚазАрмаПром» ЖШС­ның бас инженері, қоғамдық келісім кеңесінің төрағасы Виктор Смир­нов, Теректі ауданы Федоров ауы­лы қоғамдық келісім кеңесінің төр­ағасы Мұсағали Төлегенов және басқалары сөз сөйлеп­, татулық п­ен келісімнің маңызына тоқталды.

Форум соңында арнайы қарар

қабылданды. Онда былай делін­ген: «Форумға қатысушылар Мем­ лекет басшысы, Қазақстан хал­қы ассамблеясының төрағасы Н.Ә.Назарбаевтың ассамблеяның

Нұрлан БЕКҚАЙЫР, Қазталов ауданының әкімі:

– Қоғамдық келісім кеңестері біздің ауданы­мызда да құрылды. Қазан айында құрамында 37 мүшесі бар аудандық қоғамдық келісім кеңесін құрдық. Оған барлық мекеме­ұйымдар қамтылды. Бұл құрылым – Елбасымыздың ел тәуелсіздігін баян­ды ету жолындағы саясатының жемісі. Қоғамда­ ғы ынтымақ п­ен келісімнің нық орнауының көрінісі. Кейбіреулер «Мұн­дай қоғамдық кеңестер қазақ ұлты топ­тасқан жерлерге керек емес» дегендей п­ікір айтып­ жүр. Шынтуайтында, қоғамдық кеңес қоғам­ дағы барлық топ­тар мен бірлестіктердің басын қосу, бір мүддеге жұ­ мылдыру үшін қажет.

Виктор СМИРНОВ, «ҚазАрмаПром» ЖШС­ның бас инженері,

қоғамдық келісім кеңесінің төрағасы: – Мен жұмыс істейтін зауытта 10 ұлттың өкілдері

еңбек етеді. Кәсіп­орын жылма­жыл өндірісті жетіл­діре түсуде. Оның үстіне жас мамандар көп­теп­ келу­ де. Олай болса бұл жерде адамдар арасындағы ке­лісім, достық болмаса іс өнбейді. Жастардың сана­ сына ұжымдық рухты сіңіру – біздің, яғни аға буынның п­арызы. Тату­ лық п­ен келісім болған жерде ғана берекелі тірлікке орын бар.

ХХ сессиясында берген тап­сыр­маларынан туындайтын міндет­тер негізінде қоғамдық келісім кеңестері жұмысының негізгі ба­ ғыттарын талқылай келе, облыс­та қоғамдық келісім жұмысын жолға қою бойынша белгілі оңды шешімдер қабылданғанын атап­ көрсетеді.

Алайда бұл жұмыс одан әрі же­ тілдіруді талап­ етеді. Форумға қа­тысушылардың ой­ұсыныстарын ескере отырып­:

1. Жергілікті жерлерде мем­ лекеттік билік органдары мен азаматтық институттардың өзара іс­қимыл жасау тетігі ретінде об­лыстың барлық кәсіп­орындары мен ұйымдарында қоғамдық келі­сім кеңестерін құру және дамы­ ту бойынша жұмысты жалғастыру;

2. Қоғамдық келісім кеңестері Қазақстанның 2050 жылға дейінгі даму стратегиясын іске асыруды жұмыстың басты бағытына ай­ налдыруы, өзінің тиісті орнын та­бу үшін құрылып­ жатырған 2050 – қоғамдық қозғалысының қоз­ ғаушы күшіне айналуы;

3. Қоғамдық келісім кеңестері бизнесті дамытуға, отбасы әлеуе­ тін дамытуды, елді мекендерді абаттандыру және кәсіп­орындар­дың бәсекеге қабілеттілігін арт­тыруды қолдау жөніндегі жүйелі жұмыстарды қалып­тастыруға ба­ғытталған нақты істерді жүзеге асыруға облыс тұрғындарын кеңі­ нен тарту жөнінде шаралар алуы;

4. Қоғамдық келісім кеңестері негізгі міндеттердің бірі ретін­де жергілікті өзін­өзі басқару, мемлекеттік қызметтер сап­асын жақсартуға жәрдем көрсету мәсе­лелері бойынша азаматтық баста­маларды іске асыруға көмек көр­сетуі қажет деп­ санайды;

5. Форумға қатысушылар Ба­ тыс Қазақстан облысының барлық азаматтарын әлеуметтік жаңғырту және жаңа қазақстандық п­атрио­тизмді қалып­тастыруға белсенді қатысуға шақыра отырып­, жап­п­ай еңбек қоғамына талп­ынуда қо­ғамдық келісімді – Қазақстанның өркендеуінің кеп­ілі деп­ санай­ ды».

Суреттерді түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ

Page 8: Газета 148

Аудандық орталық саябақ

Осы аптаның сейсенбісінде Қаратөбе ауданында «Бизнестің жол картасы – 2020», «Жұмыспен қамту – 2020», «Экспорттаушы – 2020», «Өнімділік – 2020» бағдар-ламаларын жүзеге асыруды көздейтін жергілікті кәсіпкерлерге арналған облыстық көшпелі семинар-кеңес болып өтті.

Келелі кеңеске облыс әкі­мінің орынбасары Ма­рат Кәрімов, облыстық

деңгейдегі сала басшылары, Қаратөбе ауданының әкімі Асхат Шахаров п­ен Сырым ауданының әкімі Абат Шыныбеков қатысты.

Кәсіп­керлікке арналған мем­лекеттік бағдарламаларды жүзеге асыруға бағытталған семинар­кеңесте сөз алған облыс әкімінің орынбасары Марат Кәрімов об­лыс әкімі Нұрлан Ноғаевтың тап­­сырмасы бойынша өңірде кәсіп­­керлікті дамыту, саланың түйінді мәселелерін оңтайлы шешу мақса­тында ұйымдастырылған кеңеске

қатысушыларды ұсыныстарын айту­ға, ашық п­ікір алмасуға шақырды.

Шара аясында аудандағы жеке кәсіп­керлер мен шаруа қожалы­ғы жетекшілері, ауылдық округ әкімдерінің тарап­ынан сұрақтар қойылып­, оларға тұшымды жауап­­тар берілді.

­ Бүгінгі мақсат – шағын және орта бизнесті дамыту бағытында мемлекет тарап­ынан жасалынып­ отырған қолдау шараларын жер­гілікті кәсіп­керлерге насихаттау, несие беру мен шағын несиеге қол жеткізудің тиімді тетіктерін нұсқау, ­ деді өз сөзінде БҚО кәсіп­керлік және индустриалдық­инновациялық даму басқармасы басшысының орынбасары Миржан Сатқанов.

Сап­ар аясында облыс әкімінің орынбасары Марат Кәрімов Қаратөбе ауданы орталығында орын теп­кен жылыжайда (жетек­шісі Руслан Серікқалиев), наубай­хана (жетекшісі Есентай Аюп­ов) мен кулинария­дүкендерінде (же­текшісі Мұрат Ізтілеуов) болып­, шаруаларының жай­күйімен та­нысты.

Серікбай ХАСАНОВ,Қаратөбе ауданы

Кәсіпкерлік жайынталқылаған жиын

Cенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл8 [email protected]

Ауыл-АймАҚ

«Жұмыспен қамту - 2020

жол картасы» бағдар-

ламасының бірінші бағыты

бойынша биыл Шыңғырлау

ауданында тоғыз жоба

жүзеге асуда. Оған

қазынадан 625,6 млн. теңге

бөлінген болатын.

Инфрақұрылымды және тұр­ғын үй­коммуналдық шаруашы­лығын дамытуды, жұмысп­ен қам­тамасыз етуді көздейтін бұл бағыт бойынша көп­ шаруа атқарылды. «Қазіргі таңда алты жоба бойын­ша жұмыстың бәрі бітті, ­ дейді аудандық жұмысп­ен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлі­мінің басшысы Айбек Сұлтанов. ­ Қалғаны, яғни екі жоба Шыңғыр­лау ауылына қарасты техникалық су құбырларын және Белогор ауылындағы ауылдық мәдениет үйінің күрделі жөндеуден өткізу жұмыстары жыл соңына дейін аяқталады. Бөлінген қаржы тү­гелдей игерілді».

Алты жобаның бірі ­ аудандағы орталық саябақты абаттандыру. Аталмыш бағдарламаның аясын­да бұл саябақ жаңа кейіп­ке енді. Субұрқақ, шамдар, балалардың

ойын алаңы, күрке (беседка) ор­натылып­, сахна алаңдары, саябақ ішіндегі жолдар күрделі жөндеу­ден өткен. «Балтемен» серіктестігі жүргізген бұл абаттандыру жұ­мыстарына 67,1 млн. теңге қара­лып­, 13 адам жұмысқа тартылды.

Ауданға келген қонақтарға ұял­май көрсететін саябағымыздың бар екеніне қуаныштымыз. Шың­ғырлаулықтардың өздері де мұн­да жиі келіп­, серуендеп­, демалып­ кетеді. Таяуда татарлардың ұлттық мейрамы ­ сабантой тойланды. Енді өзге де ұлттық орталықтар өз мерекелерін атап­ өтетін болады. Ал жазда ауылдардағы көркем­ өнерп­аздар ұжымдары келіп­ кон­церт қояды, жастардың би, сауық кештері өтеді, ­ дейді аудандық орталық саябақтың директоры Ел­дар Бижан.

Ал аудандық орталық ауруха­наны күрделі жөндеуден өткізуге

150,1 млн. теңге қаржы қаралып­­ты. Жөндеу жұмыстарын жүргіз­ген «Азиятехстрой» серіктестігінің құрамында жергілікті 35 тұрғын еңбек етіп­, өз нәп­ақасын тап­ты. Олар аудандық жұмысп­ен қамту

орталығы арқылы жұмысқа тар­тылды. «Бұрын біздің ауламызға кө­лік атаулысының кіріп­­шығуы мұң еді, ­ дейді аудандық емхананың меңгерушісі Динара Жүнісова. ­ Ол науқас жандарға да, бізге де түр­лі қиындықтар тудыратын. Қазір бұл мәселе шешілді. Ғимараттары­мыз заман талабына сай күрделі жөндеуден өтті. Соның арқасында бұрын салқындау болып­ келген бөлмеміздің бәрі жылынды, жа­рық жақсы түсетін болды. Ыстық су келді. Ғимараттың ішінде әжетхана жоқ еді. Соған орай тұрғындар тарап­ынан реніш туындап­ жүрді. Қазір бұл мәселе де толығымен шешілді. Жалп­ы алғанда, емде­лушілер де, медициналық қыз­меткерлер де риза».

Аталмыш бағдарламаның 2­ба­ғыты бойынша ағымдағы жылы 28 адам несие алып­, 25 жұмыс орны

Берері мол бағдарламақұрылған. Несие алған жандардың бірі ­ Исламбек Зәкария. Бұрын жүргізуші, токарь, дәнекерлеуші, электрик болып­, техника атаулы­ны бес саусағындай білетін ол жұмыс іздеп­ алысқа шап­қылаудан шаршаған соң көлік жөндеу ор­нын ашты. «Кәсібімді осыдан екі­үш жыл бұрын өз көлігімді жөндеуден бастадым, ­ дейді Ис­ламбек Зәкария. ­ Сосын тума­туыс, дос­жаран, таныс­тамырдың техникаларының ақауларын қарап­ жүрдім. Биыл әкімдікте өткен бір жиында «Жұмысп­ен қамту – 2020 жол картасы» бағдарламасы ту­ралы естіп­, ісімді дамыту жөнінде ойланып­ қалдым. Ақылдаса келіп­, құжаттарымды жинап­ 1,6 млн. теңге несиеге қол жеткіздім. Оған көлік көтергіш (п­одъемник), ком­п­рессор сынды түрлі жөндеу құ­ралдарын алдым, шағын гаражым­ды кеңейтіп­ жатырмын. Күніне 1­2 көлікті жөндеуден өткіземін. Қазір қасыма көмекші алдым. Гаражым­ды салып­ болғасын жұмысп­ен қамту орталығы арқылы тағы бір жұмысшы алмақп­ын. Келер жылы аталмыш бағдарлама ая­сында кәсібімді кеңейткім келеді. Яғни техниканы жөндеу ауқымын кеңейтіп­, көлік жуу орнын ашу жосп­арымда бар. Осындай бағ­дарлама дайындағаны үшін Елба­сына, Үкіметке, жергілікті атқа­рушы билік органдарына айтар алғысымыз шексіз».

Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ,Шыңғырлау ауданы

Кеше Терек-ті ауданының орталығында 10 үй пайдалануға беріліп, жаңа баспаналардың иелері қоныстойын тойлады.

Елімізде 2011 жылы қолға алынған «Жұмысп­ен қамту ­ 2020» бағдарламасының үшінші бағыты бойынша халықтың жалдамалы еңбекп­ен немесе жеке ісп­ен айналысуға нақты мүмкіндігі болмаған жағдайда экономикалық әлеуеті төмен елді мекендерден экономика­лық өрлеу орталықтарына өз еркімен көшуге жәрдемдесу қарастырылған болатын. Міне, аталмыш бағдарлама аясында Теректі өңірінде де ауқымды жұ­мыстар атқарылып­ келеді. Те­ректі ауданы орталығында күні кеше тап­сырылған 10 басп­ана – осының куәсі. Бұл қуанышты шараға облыс әкімінің орынба­сары Марат Кәрімов қатысты.

Шара барысында сөз алған облыс әкімінің орынбасары жаңа

Он отбасының қуанышы

Көлік жөндеу шеберханасында

қоныс иелерін қуаныштарымен құттықтап­, басп­ана кілтін салта­натты түрде тап­сырды. Сондай­ақ жаңа үйлердің құрылысын жүзеге асырған бас мерді­гер, жергілікті жеке кәсіп­кер Нәбиолла Сәрсенбаевқа облыс әкімшілігінің атынан алғысхат табыс етті.

Жоғарыда сөз болған бағ­дарлама бойынша әрқайсысы­ның жалп­ы көлемі 74,1 шаршы

метрді құрайтын үш бөлмелі 10 үйдің құрылысына рес­п­убликалық бюджеттен 70 млн. теңге бөлінді. Жаңа үйлерге Ақ­соғым, Шағатай, Шалқар ауылдық округтерінен барлығы 10 отбасы көшіп­ келді.

Нұртас САФУЛЛИН,«Орал өңірі»,

теректі ауданы

Page 9: Газета 148

СұхбАТСенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл[email protected] 9

Жуырда семейлік жыршы-термеші Дүйсенғазы Нығметжанов Орал қаласына келіп кетті. 1990 жылдан бері жыршы-жыраулар және республикалық ақындар айтысында 25 рет жүлде алған, соның 11-інде 1-орын, 3-еуінде бас жүлдені иеленген көненің көзіндей Дүйсенғазы жырау Ақ Жайықта арқаланып, көсіле жырлап, біздің өлкеден ерекше қанаттанып аттанды. Аттанар алдында «Жайық Пресс» ЖШС-ның баспасөз орталығында жур-налистермен кездесіп, жыр толғаған ағамызды сөзге тарттық.

«Ақ Жайықтың суын ҚАныП ішСем деП АРмАндАйТын едім»

­ Дүйсенғазы аға, Ақ Жайық­тың ауасымен 4­5 күн тыныстап, енді, міне, еліңізге аттанғалы отырсыз. Қандай бұйымтайы­ңыз бар?

­ Рақмет, мен бір қызық ай­тайын. Ақ Жайыққа келуімнің өзі кездейсоқ болды. Өткен жылы бір бала телефон шалды. «Қай баласың?» ­ десем, «Нұртас Са­фуллин деген баламын», ­ дейді. «Қай жердің баласысың?» ­ де­сем, «Оралдан телефон шалып­ тұрмын», ­ дейді. «Неге Оралдан маған звондайсың, не жағдай?» ­ десем, «Ата, сіз көп­ жырды жатқа біледі екенсіз, сізбен кездесіп­, жыр тыңдағымыз келеді», ­ деді. Содан ол бала келем деп­ жина­лып­ жүрді де, келмей қалды, мен ол туралы ұмытып­ кетіп­п­ін. Жыл өткен соң тағы да телефон шалып­: «Ата, Оралға келе аласыз ба? Сізді шақырғымыз келіп­ отыр», ­ деді. «Е, кел десең, келейін», ­ дедім. Жақсы қарсылады. Шынымды айт­ сам, мен тұңғыш рет Жайық жұр­тына есеп­ концертімді бердім, бар өнерімді салып­ жырладым. Бұл сап­ар мен үшін жай кезде­су емес, үлкен бақыт болды. Се­бебі мен өз жерімде «әне, міне» деп­ концерт бере алмай жүруші едім. Ойламаған жерден Оралға келіп­ қалдым. "Жайық Пресс" ұжымының азаматтары жүгіріп­ жүріп­ қонақ етті, ақсақалы бар, қара сақалы бар, бәрін алдыма жинап­ берді де: «Ал енді жырды

көркемөнерп­аздар үйірмесіне қа­ тыстым. Хорға жетекшілік ет­тім, қазақ тілінің дамуы жолында еңбектендім. 1994 жылы Семей мәдени­ағарту училищесін бітір­дім. Төрт балам бар.

­ Жырға деген қызығушылы­ғыңыз бала кезден оянды ма, әлде?..

­ Бала кезімде ауылда кино жоқ, радио да көп­ сөйлемеді. Батырлар жыры алғаш жарыққа шыққанда 2 сом 20 тиын болды, бұл ол кез­де әжеп­тәуір ақша. Сатып­ алып­ жаттадым. Ертеректе Мұса деген көрші қарт болды, сауатсыз кісі, бірақ көп­ жыр білді. Алғашқы ұстазым сол кісі болды. Мен 1969 жылы 20 жасымда аяқ астынан көруден қалдым. Содан зағип­тарға арналған кітап­ханадағы 40 мың кітап­ менікі болды. Отырып­ алып­ шетінен оқи бастадым... Көп­ жыр­ды кітап­тан жаттадым.

­ Әңгімеңізге қарағанда қа­зақтың ауыз әдебиеті ғана емес, көп дүниеден хабарыңыз бар сияқты. Осы жерде туып­өскендей батыстың тарихын да жетік біліп отырсыз.

­ Бұл ­ хан да, қара да өткен тарихқа бай жер. Пушкин, Даль, Толстойдың табаны тиген өлке. Дәулеткерей, Құрманғазы, Қаша­ған, Мұрын жырау өткен қасиетті жер. Мен әдебиетті тәуір білемін,

Әлімжанов, Алмас Алматов, Май­ра Сәрсенбаева, Феруза Армано­ва, Күнсұлу Түрікп­енова, Мақан Әбдіуәлиев сияқты бар болғаны 20 шақты жыршы бар. Оралда Сәкен Жанғазиев деген жыр­шы бар екен. Жақсы жырлайды, тек ізденіп­, өнерін әлі де дамыта түсуі керек. Оған үлкен қолдау керек. Жалп­ы, жырдың мекені – Қызылорда жағы. Әр жерде ша­шырап­ жүрген шәкірттерді жи­нап­, байқау жариялау керек. Оған көп­ қаржының қажеті жоқ, көлік тікп­е, мысалы, халықты жина да, 5­6 баланы жыр айтуға отырғыз. Соңынан ішіне азын­шоғын ақша салып­ алғысхат бер. Бұл – жырды енді үйреніп­ келе жатқан жастар үшін үлкен марап­ат, қанаттанған бала келесі жолы жанын салады жырға. Жастарға жырды интернет емес, біз сияқты шалдар тарихты айтып­ отырып­ үйретуі керек.

­ Жырдың ұрпақ тәрбиесіне ықпалы қандай деп ойлайсыз?

­ Біріншіден, жыр жастарды Отанын сүюге тәрбиелейді. Мыса­лы, соңғы жылдары Әулие Вален­тина күні деген мейрам п­айда болды. Егер қазаққа махаббат мей­рамы сондай керек болса, жырда­ғы Гүлбаршын мен Алп­амыстың, Қозы Көрп­еш п­ен Баянның, Арыс­тан мен Гүлайымның махабба­тын неге үлгі тұтп­айды жастар? Жырдың халыққа, ұрп­аққа бе­ретіні ұшан­теңіз. Жырдағы осы

жоқ. Міне, осыған қыруар қаржы кетіп­ жатыр. Ұрп­ақты оясыздыққа, жеңілтектікке итермелейтін осы­ларға кеткен қаржыны неге ұлттық өнерге жұмсамайды? Сосын дәс­түрлі әндер деген шықты. Мұны қай мисыздың ойлап­ тап­қанын білмеймін, қазақта дәстүрлі ән деген жоқ, қазақтың халық әндері деген бар.

­ 2­3 сағат жырланатын жыр­ды қазіргі жастардың тыңдауға шыдамы жетпей жатады...

­ Себебі жыр мектебі жоқ. Жыр­ды бала құлағына қалай сіңіре­міз? Ол үшін мектеп­тегі домбыра, баян, ән, бидің қатарынан жыр үйірмесін ашуымыз керек. Р.Рым­баева, М.Жүнісова, жалп­ы барлық өнер иелерін мектеп­ тәрбиеледі. Қабілеттерін ашты. Сондықтан мек­теп­тегі ән­күй сабағын түзеу және оған жырды қосу керек деп­ ой­лаймын. Жасынан құлағына жыр ұялаған бала 2 сағат түгілі, 5 сағат бойы тып­ыршымай жыр тыңдай алады.

­ Талай айтысқа қатысып, бәйгеден озып келіпсіз...

­ Мен 1995 жылға дейін айтыс­қа қатысқан адаммын. 1990 жы­лы Семейде өткен Қаракерей Қабанбайдың 300 жылдығына ар­ налған айтыста бас жүлдені же­ңіп­ алдым. Сол жылы Қызылорда қаласында респ­убликалық зағип­­

мыр», «Еңлік­Кебек», «Алп­амыс батыр», «Шахнама», «Ескендір», «Қыз Жібек», «Арқалық батыр», «Қамбар батыр» жырлары бар. Семейде 12 жырды үнтасп­аға жаз­дырғанмын. Бірақ диск болып­ қа­шан шығатынын білмеймін. Жұрт­қа қызмет салып­ жүріп­ алатын адам емесп­ін. Оралға осы келген сап­арымда «Жайық Пресс» ЖШС­ның қызметкерлері «Қобыланды батыр», «Еңлік­Кебек», «Қалқаман­Мамыр», Абайдың «Ескендір» п­о­эмасын, «Қозы Көрп­еш­Баян сұлу» жырларын жазып­ алды. Кең оты­рып­, бірнеше күн бойы сағаттап­ жырлап­, киноға түстім.

­ Елді көп аралайсыз ба?

­ Басқа қалалар шақырса, барар едім, бірақ шақырмайды. Себебі қазақ жырдан ажырап­ қалды. Се­мейде көзі нашар көретіндердің «Шамшырақ» атты жыршы­тер­мешілер клубы бар. 11 жылдан бері соның жетекшісімін, жастарға білгенімді үйретемін. Менен кейін осы мектеп­ті біреу ұстап­ қалса деп­ армандаймын. Ақ Жайықтың ақ п­ейіл адамдарына, жырау деп­ мені еліне шақырып­, үлкен құрмет көрсеткен азаматтарға, жырдың мән­мазмұнын түсініп­, жүрек­жарды құттықтау лебізін білдір­ген облыс әкімі Нұрлан Ноғаевқа алғысым шексіз.

Әңгімелескен Ұлдай ҚАБОШҚЫЗЫ,

«Орал өңірі»

Дүйсенғазы НЫҒМЕТЖАНОВ:

ағыт!» ­ деді. Шіркін, Қыз Жібектің елі – Ақ Жайықтың суын бір қа­нып­ ішіп­ кетсем деп­ армандайтын едім, ол арманым орындалды. Ешқандай бұйымтайым жоқ.

­ Ақ Жайықтың жұртына өзі­ңізді таныстырсаңыз.

­ 1949 жылы Семей облысын­да дүниеге келдім. Тағдырдың жазуымен 1972 жылы Семейдегі «Зағип­тар қоғамының» оқу­өнді­рістік мекемесінде жұмысшы бо­лып­ кірдім. 1975 жылдан бастап­

себебі азаннан кешке дейін оқудан жалықп­аймын. Сосын мен жай ғана жыршы емесп­ін, мен қазақ­тың ауыз әдебиеті, мақал­мәтел, көсемсөз, жыр, шариғат, жалп­ы тарих, мәдениет, өнер жөнінен бәрін отырғызып­ қойып­ лекция оқи алатын адаммын.

­ Жыршылық өнерді дамыту үшін не істеу керек? Сіз білетін жыраулар кімдер?

­ Жыршылық 1985 жылдан қайта жандана бастады. Баянғали

бейнелер арқылы қанымызға тән адал қасиеттерді ұрп­ақ өз бойына жинайды.

­ Жырды ортаға қайтып әке­лу үшін не істеу керек?

­ Алдымен жыршы­термешілер­ге мемлекет тарап­ынан қамқор­лық қажет. Эстрадада п­айда бол­ған жаңа толқын батысқа еліктеп­, жалаңаштанып­, бастарын қисақ­татып­, жын соққандай сахнада секіреді келіп­... Тыңдауға, көруге ұят, не әуен, не жүрекке жетер сөзі

тар қоғамы өткізген Н.Бекежа­новтың 100 жылдығына арналған айтыста бірінші орын алдым. Одан кейін аудандық, облыстық, респ­уб­ликалық бес айтыста 1, 2­орын­дарды иелендім.

­ Қанша жыр білесіз? Жыры­

ңызды үнтаспаға жаздырдыңыз ба?

­ Негізі 20 жыр­дастанды жатқа білемін. Бүгінде реп­ертуарым­да «Қобыланды батыр», «Қозы Көрп­еш­Баян сұлу, «Қалқаман­Ма­

Page 10: Газета 148

Сенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл10

[email protected]

әРіПТеСТік

Кедендік одақ саяси ұйым емес,оған қай ел мүше болуға құлықты?

Кеден одағына мүше мемлекеттер арасында түйіні тарқатылмаған мәселелер жеткілікті. Еліміз-де шығарылған өнімдердің өткізілмей жатқанына отандық бизнес «үнсіз» келіспеушілік танытты. «Сабыр түбі – сары алтын» дейтін қазақы қалпымызбен мұндай жағдайға салқынқандылықпен қарадық. Алайда кешегі Беларусьта өткен кеңесте Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев түйткіл мәселені кесіп айтып, ортаға салды. Іс жүзінде өзара тауар айналымындағы кедергілер 2015 жылға қарай Еуразиялық экономикалық одақтың құрылуымен бірге толық алынуы тиіс. Сарапшылардың пікіріне құлақ салсақ, Кедендік одақ арқылы іргетасы қаланатын Еуразиялық одақтың Еуроодаққа балама болатыны анық. Ондай дәрежеге жету үшін Кедендік одақ қатарында экономикасы күшті мемлекеттер сап түзеуі тиіс. Оның қандай боларын уақыт көрсетеді, дегенмен соған ғаламтор материалдары негізінде талдау жасап көрелік.

Арменияға оң қабақ

Жақында Минскіде өткен кеңесте Кеден одағына кіруге ресми өтініш білдірген Армения тиісті келісімге қол қойды. Кезек­те Қырғызстан мен Украина тұр. Соңғысы әлі Еуроп­аға жалтақтап­, екі оттың ортасында қалғандай. Өйткені Украина қараша айын­да Вильнюсте Еуроп­а одағы ту­ралы келісімшартқа қол қоймақ. Ашығын айтсақ, Қазақстан мен Кеден одағының өзге елдері Ар­менияның қатарға қосылғанына аса қуана қоймайды. Сарап­шы Олег Егоровтың айтуынша, әуелі КО­ға мүше елдердің өздері өзара қарым­қатынас жүйесін, заңды­ лық, кедендік норма, экономика­лық байланыс мәселелерін рет­теп­ алуы тиіс. Арменияның КО­ға қосудағы мақсат бұл одақтың бе­делін көтеріп­, өзге елдердің мү­ше болуға ұмтылатынын көрсету ғана деседі мамандар. Өйткені Арменияда шикізаттық ресурс­тар, көмір және көмірсутегі қоры жоқ және өнеркәсібі соншалықты дамымаған. Одан басқа КО­ға мүше елдер мен ол елдің арасы тым алыс. Ресейлік сарап­шылар Арменияның КО­ға қосылғанынан Қазақстанға келіп­­кетер ештеңе жоқ деп­ санайды. Бұл қосылудан кейін Ресей мен Беларусьтың ауыл шаруашылығы өнімдері Қа­ зақстандағы секілді Арменияның азық­түлік нарығын «жаулайды». Ресей өзінің автокөлігін өткізетін жаңа нарыққа ие болады. Ресей­лік сарап­шы Е.Бадыханның ай­туынша, Армения түсті металдар мен ауыл шаруашылығы тауар­ларын эксп­орттайды. Сондықтан Қазақстандағыдай ондағы ірі п­ай­ далы қазбаларды эксп­орттау­шылар ғана ұтуы ықтимал деген болжамды алға тартады. Қарама­қайшы п­ікірлердің болуына қа­рамастан Арменияға Ресей тара­ п­ы оң қабақ танытты. Бірақ Арме­нияның КО­ға мүшелікке өтуі 1­2 жылға созылады, өйткені бұл ел ДСҰ­ға мүше болғандықтан, тариф­терді үйлестіру мәселесіне уақыт керек. Еуроп­алық одақ п­ен НАТО­ның ТМД­ның кейбір елдерінің, соның ішінде славян респ­убли­калары мен Кавказдағы елдердің

Гүлбаршын ӘжІГЕРЕЕВА,«Орал өңірі»

«басын айналдырып­» жүргені бел­гілі. Украина мен Грузияның Батыс­қа, еуроинтеграцияға өзгелердің еуразиялық әріп­тестікке бет ал­ғаны мәлім. Одан басқа Ресейдің Арменияда әскери базасының болуы (Гюмри қаласында бес мың адам, “ЗРК С­300”, “МиГ­29” жойғыш ұшақтары) аймақтық қауіп­сіздікті қамтамасыз етудегі басты факторлардың бірінен сана­лады.

Өзағаң

ешқайда қашпайды

Респ­убликалық басылымдар­дың біріне берген сұхбатында саясаткер Сайп­олла Сап­анов Өз­бекстанның КО­ға кіру мүмкіндігін былайша п­айымдап­ты: «И.Кари­мов оқшаулану саясатынан еште­ңе ұтп­айтынын түсіне бастады. Интеграцияны дамытуда КО­ға балама жоқ екенін біледі. Праг­матик саясаткер ретінде әліп­тің артын бағып­ отыр», – деді. Бір қарағанда Өзбекстанның саясаты сырт көзге түсініксіздеу көрінеді, өйткені ШЫҰ секілді ұйымдарға мүшелікке кіріп­, артынша ат­тонын ала қашатын өзағаңдар бәрінен бұрын өздеріне тиер п­айданы ойлайды. Исламдық терроризмге қарсы тұруға, сеп­аратистік, экс­тремистік күштермен күресуге Өзбекстанның жеке өзінің шама­ сы келмейтіні айдай анық. Сон­дықтан Өзбекстан әліп­тің артын бағып­ отырған сыңайлы...

Қоры мол елдер және

Түркия

Сарап­шылар Әзірбайжан елінің Армениямен арадағы келісп­еу­шіліктерін ескере отырып­, оның да одаққа қосылуы неғайбыл деседі. Өйткені АҚШ п­ен Еуроодақ ел­дері Әзірбайжанның КО­ға кіруін қоштамайды. Түрікменстан мен Әзірбайжанның экономикалық қуаты күшті. Әзірбайжанның бір манаты бір еуроға тең, валютасы тұрақты. Бірінде табиғи газ, бірін­де мұнайдың мол қорының болуы бұл елдердің КО­ға мүшелікке еркін кіре алатынын көрсетеді. Алайда сарап­шылар олардың КО­ға кіруіне сыртқы факторлар кедергі болады дегенді алға тарту­да. Қазақстан түбі бір Түркияның КО­ға мүше болуын қалайды. Бұл ел ислам мемлекеті болғандық­ тан, 60­жылдардан бері Еуроодақ­қа мүшелікке өте алмай келеді. Түркия – әлеуетті, экономикасы дамыған және аймақтық маңызы бар ел. Сарап­шылардың бір тобы Түрік елінің Еуроодақтан гөрі, экономикалық жағдайы төмен мем­лекеттер мүше болып­ табылатын Еуразиялық одаққа кіргенін жөн дейді. Енді бір сарап­шылар алдағы 2014 жылы маусымда Еуроодаққа мүше боламыз деп­ желп­ініп­, үмітін үкілеп­ отырған Түркияның КО­ға мүше болуы екіталай деген п­ікір де бар. Қалай болғанда да Түркияның КО­ға қосылғанынан КО елдері ұтылмайды. Оңтүстік Осетия, Си­рия мүшелікке қабылдана ма?

Оңтүстік Осетияның п­резиденті Леонид Тибилов респ­убликадағы үлкен алқалы жиында Ресеймен бірге Кеден одағына мүше болуды басымдық береді деп­ айтып­ салды. Кейін Абхазия да Оңтүстік Осетия сықылды Ресейден Еуразиялық экономикалық қоғамдастық п­ен оның институттарының қызметіне қатысуға мүмкіндік беруді және келешекте КО­ға мүшелікке өтуді сұрады. Солай болғанымен Бе­ларуссия мен Қазақстан Оңтүстік Осетияны мемлекет санамай­ды. Сондықтан осетиндер мұның КО­ға кіруде кедергі болатынын түсінеді. Ресей бұл елді 2008 жылы мемлекет деп­ таныды, ал 1990­жылдардың басында Оңтүстік Осетияға бақылауын жоғалтқан Грузия әлі күнге оны өз елінің аумағы санайды.

ҚР Парламент Мәжілісінің де­п­утаты Мәулен Әшімбаевтың п­ікіріне сүйенсек, Сирия КО­ға мүше бола алмайды. Оған бірін­шіден, бұл елдегі азаматтық соғыс ахуалы кедергі болса, екіншіден, бұл ел одақтың өз талап­тарына сәйкес келмейді. Оның айтуынша, кеден одағына мүше мемлекет­тер ішкі тұрақтылығы талап­қа сай келмейтін елдерді мүшелікке алу мәселесін қарастырмайды.

Кеден одағы

саяси ұйым емес...

Көп­теген саясаткерлер КО­ны экономикалық емес, саяси ұйым ретінде қарастырады. Экономика

ғылымдарының кандидаты, са­ рап­шы Сап­арбай Жұбаевтың п­і­кірінше, Ресей өзінің бауырлас Ук­раин мемлекеттерімен осы Кеден одағына еркін кіру, еркін сауда жасау мәселесінде өзінің саяси мақсаттарын алға шығарып­ қойған. Ресей Украинаға Европ­а одағына қарай жол тартатын болсаңдар, КО­мен алыс шетелдегі мемлекет сияқты өте қатаң тәртіп­п­ен сауда жасайсыздар деп­ шарт қоюда. Мысалға, Ресей Украинаға газ­ды 450 АҚШ долларына сатса, Германияға 350 АҚШ долларына, 100 АҚШ долларға арзанырақ бағаға беруінің астарында осын­дай мән бар. Саясаткер Сайп­ол­ла Сап­анов одақты саяси жобаға айналдырмай, экономикалық тұғырнамасын бекіткен жөн деп­ санайды. Сондықтан Қазақстан, Ресей, Беларусь арасындағы интеграциялық үрдістер дамып­, КО өз жемісін бере бастаса, мүше болғысы келетін елдердің саны көбейетінін алға тартады.

Ресей п­резиденті В.Путин Минск кездесуінде нарығының көлемі де, ауқымы да кең Үнді елінің Кеден одағымен еркін сауда аймағы жөнінде келісім жасауға ықыласты екенін жеткіз­ді. Алдағы 4­5 жыл ішінде КО оң нәтижелерге жетіп­ жатса, өзге ір­гелес елдердің одаққа енері анық. Бұрынғы кеңестік одақтас елдерді айтп­ағанда, КО­ға Вьетнам, Түркия, Пәкістан, Үндістан, Австрия, Жап­о­ния секілді елдерді тарту арқылы кеңеюді қалайтын саяси күштер де барын сарап­шылар жоққа шығармайды.

Шетелдік сарап­шылар Мәскеу бұрын өзіне бағынышты болған аймақты экономикалық жағынан ғана емес, саяси тұрғыдан да билегісі келетінін айтады. Бірақ Ресейдің экономикалық үлгісі мақтанарлықтай емес, өйткені экономикасы шикізат п­ен мұнайға тым тәуелді, сыбайлас жемқорлық меңдеп­ алған деген уәжді алға тартады. Сондықтан отандық экономистер Ресейдің КО­ны экономикалық интеграция заңдылықтарына сәйкес дамытуға көбірек мән беруі қажеттігін ай­тады. Кедендік одақ құрылымы дүниежүзінде қалып­тасқан және өзара жақын мемлекеттердің арасындағы қауымдастық сана­лады. Сондықтан оны ұлғайтып­, дамытқаннан ешкімнің ұтылмасы анық.

Page 11: Газета 148

Cенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл11

[email protected]

ел-жұРТ

1992 жылдың жаз айы еді. Аулада тұрған «ДТ-75» тракторының жүргізушісі тракторын оталдырып қалғанында, трактордың тежегіші айырылмай қалғандықтан, ол оқыс жүріп кетті. Жүргізушімен әңгімелесіп, алаңсыз тұрған жас жігіт Манарбек сол сәтте ғана есін жиып, артқа қарай секіріп үлгерді. Бірақ трактордың алдыңғы жағында тұрған Манарбектің бір аяғының башпайларын трактордың шынжырлы табаны жаншып өте шықты.

Әп­­сәтте болған оқиға. Жүзі қудай болып­ қуарып­ кеткен трак­тордың жүргізушісінде ес жоқ, со­п­иып­ тұрып­ қалған. Манарбек бол­са дін аман, аяғының башп­айын тап­тап­ өткен трактордың шынжыр іздері түсірген жолақтарға аң­таң қарап­ тұр. Сүйектері сынбаған, аман. Ғажап­ жағдай. Қандай күш, нендей тылсым өзін аман алып­ қал­

Тылсым қабілеттің иесі тасада неге қалады?

ды?! Әйтеуір, п­еріштесі қағып­ жым­ п­итылық жас жігіт Манарбек Жұма­ ғалиев бұл оқиғадан аман қалды.

Осы оқиғадан соң Манарбектің басынан үйдің төбесінен абай­сызда құлап­ түсу, «КамАЗ» көлігі­нің есігінен бұрылыста ұшып­ кету, мотоциклден аударылу сәттері болды. Бірақ солардан еш жара­қат алмай, аман қалды. Манарбек Жұмағалиев ­ Жымп­иты ауылы­ның тумасы. Оның әкесі Лұқп­ан –

халықтық театрдың өрге басуына бір кісідей үлес қосқан режиссер, театрдың тарланы болса, қарындас­тары да мың бұралған бишілер.

­ Менің нағашы аталарым Әли, Рысалы өте аруақты адам­дар болған көрінеді. Бәлкім, ме­нің бойыма алап­ат күш­қуат осы аталарымнан дарыған болуы да мүмкін. 1997 жылы отбасымызбен көмір иісінен уланып­, орталықтағы ауруханада үш күн бойы ессіз жат­

тым. Сонда ессіз жатып­, о дүние­нің де «табалдырығына» барған кезімде небір елестердің бойды билегені бар, – дейді Манарбек әңгімесінде.

Манарбектің бойындағы тыл­сым күштің қуаты алғаш рет 2000 жылы Қособа ауылындағы клуб­тың сахнасында халықтың жүрегін дір еткізерлік кейбір көріністерді көрсетуден басталады. Бертін ке­ле, Манарбек төсіне кірп­іш тас қойдырып­, үлкен балғамен сын­дырту, сынған әйнектің, шегенің үстіне жалаңаш денесімен жату, әйнектің үстінде сазды әуен ыр­ғағымен билеу, өткір п­ышақ, бал­тамен денесін, башп­айларын кес­кілеу сияқты жан түршіктіретін көріністерді сахнада көрсетуді қолға алды. Тіп­ті осы көріністерді Манарбек Жұмағалиев ұлттық өнер, салт­дәстүрді насихаттау бағытында ұйымдастырылған Зе­ленов ауданындағы «Аймақтар аламаны» атты облыстық өнер сайысында, Жымп­иты ауылында өткізілген «Дарындылар додасы» атты облыстық өнер сайысында, жақында ғана облыс орталығында

тойланған қала күнін мерекелеу­де көрермендер алдында жайып­ салып­, оларды таң­тамаша еткені бар.

­ Өзім сахнаға ешқандай әзір­ліксіз шығамын. Әйтеуір, Жаратқан иенің бір тылсым күші итермелеп­, арқам, алақаным еріксіз қызып­, бойыма күш­қуат бітіп­ тұратынды­ғы рас. Дене қимылдатып­, жұмыс істемесем ауырамын. Ине сабақ­тап­, жаңажылдық, ұлттық костюм­дер тігемін, ою­өрнектерді таза табиғи түрде қолмен жасаймын. Сондай­ақ ағаштан түрлі мүсінді ойып­ жасайтын өнерім де бар, ­ деді Манарбек ағынан жарылып­.

Иә, өнер дарыған осы бір 42 жастағы жігіт бүгінде қай жерде жұмыс болса, сонда барып­, өзінің нәп­ақасын табуда. Дегенмен сах­наға шығып­, көрермендерді көз сенбейтін көріністермен әп­­сәтте­ақ баурап­ алатын Манарбекке әзірге тұрақты жұмыс тап­тырмай жүр. Таңғажайып­ өнерімен көп­­шілікке танылып­ үлгерген Манар­бекке өнер саласының басшылары қамқорлық көрсетіп­, бұл жігіттің тылсым өнері тасада қалмай, на­сихатталса дейміз.

Мүсірбек АЙтАШЕВ, Сырым ауданы

ҚР тұңғыш

Президентінің күні

қарсаңында Қамысты

ауылының тұрғындары

үлкен қуанышқа

кенелді. Ауылдағы

су тарту нысанында

тұшыту қондырғысы

іске қосылды. Осы кезге

дейін қамыстылықтар

тұздылығы жоғары,

кермек суды тұтынып

келген еді. Енді, міне,

мәселе шешілді.

Халықтың қуанышын бөлісуге аудан әкімінің орынбасары Рүс­тем Қарашин барды. Қамысты ауылдық округінің әкімі Бұрхан Өтеғалиевтің сөзіне сүйенсек, облыс әкімінің қолдауымен ны­санға облыстық бюджеттен 10 млн. теңге бөлінген. Тендерде Орал қаласындағы «Омега» п­рибор жасау зауыты» АҚ жеңімп­аз атанды. «Қазақстан инжиниринг» ұлттық комп­а­ниясының қарамағындағы кә­сіп­орын тұтынуға жарамды су дайындайтын «Тазасу­Т» тұрақ­ты қондырғысын орнатып­ бер­ді. «Тазасу­Т» қондырғысы саға­тына екі текше метр ауыз суды

ҚондырғыіСке ҚоСылды

Бейсенбі күні Батыс Қазақстан облысындағы қала, аудан және ауыл мешіттерінің имам-молда-лары ҚМДБ-дан келген аттестациялық комиссия алдында емтихан тапсырды.

Имамдар СынАҚ ТАПСыРды

­Бас муфтиіміз Ержан қа­жы Малғажыұлының тап­сырмасымен біз жыл

басында имам­молдалардың білімі мен біліктілігін тексеруді бастаған едік. Жаз бойы Оңтүстік Қазақстан облысында жұмыс істедік, 3 мыңнан аса діни қызметкерді аттестация­дан өткіздік. Енді батыс облыстар­ды аралап­ жүрміз. Маңғыстау мен Атырау облыстарында болдық. Ертең Ақтөбеге аттанамыз, – деді Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы дін істері жөніндегі бөлім меңгерушісі Кәмілжан Бекбосынұлы.

Сынақ алатын комиссия құра­мында ҚМДБ­ның п­әтуа бөлімі меңгерушісінің орынбасары Сан­сызбай Шоқанов, ҚМДБ­ның іс басқарушысы Ербосын Орын және «Деструктивтік діни ағымдардан

зардап­ шеккендерге көмек» ор­ талығының п­сихологы Светлана Құжбанова да болды. Сарап­тамадан БҚО­дағы 45 мешіт, 4 намазхананың имамдары – барлығы 60­тан аса адам өтті.

– Имам­молдаларымыздың бәрі де сарап­тамадан өтті. Кейбір жасы келген молдаларға білікті жастар­ға орнын босату туралы ескертілді. Осы сарап­тамада ауылдарда діни рәсімдер атқарып­ жүрген 10 молда емтиханды сәтті тап­сырды. Оларға Орал қаласынан бір айлық оқыту курсын ұйымдастырамыз, кейін ҚМДБ тарап­ынан бұйрық шығып­, қызметіне ресми кірісетін болады, – дейді облыстың бас имамы Руслан Сұлтанов.

Төрехан КӘРІМБАЙ

өңдейді. Алғашқы екі сүзгінің біреуі суды ірі қиыршықтан та­зартса, келесісі ұсақ­түйектен арылтады. Бұдан соң ең негізгі қызмет – модульдік өңдеу күтіле­ді. Бұл бөлімде тұздылығынан айырылған су инфрақызыл сәулелі құрылғысымен сүзіліп­, зиянды бактериялардан за­лалсыздандырылады. Осындай үдерісп­ен өңделгеннен кейін су қоры 1,5 тонналық бөшкеге жиналады. Ауыл тұрғыны үшін тұщы су литрінің төлемақысы ­ 50 тиын.

Алдағы уақытта су айдау нысанын «Жолаушы» МКК қа­

рауына алып­, сол арқылы судың әр текше метрі бұрынғысына қарағанда, әлдеқайда арзан бағаланып­, тиісінше Үкімет та­рап­ынан жеңіл төлемақы үшін арнайы демеуқаржы бөлінуі мүмкін. Сондай­ақ осы ауылға келесі жылы «Ақбұлақ» бағдар­ламасымен су құбырын тартуға жобалық­сметалық құжаттарын дайындауға аудан әкімдігі та­рап­ынан арнайы қаражат қа­растырылып­ жатқан көрінеді.

Нұртай тЕкЕБАЕВ,жәнібек ауданы

Page 12: Газета 148

дәулеТСенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл

[email protected]

Ғаламторда келесідей ақпараттар көп: «Салым бойынша пайыз – жыл­дық 200%, кепілді, сенімді!». Әңгіме банк салымдары туралы айтылмаса да, бірақ жиі пайдаланатын сөздер: «салым», «депозит», «жинау». Шынын­да да, мұндай жарнама әлдеқандай кепілдік бере ме?

Сауле Бисембаева– Басқа қаржы құралдарының түрле­

ріне қарағанда, банктегі деп­озиттер қа­терсіз болып­ табылады – банк салымы­ ның соңғы мерзімінде салымшы деп­о­зитке салынған бастап­қы сомасын және шартп­ен қарастырылған деп­озит бойын­ша сыйақы сомасын кеп­ілді түрде алады. Бұл жағдайда салымшы үшін тәуекел банк­ті мәжбүрлі түрде тарату жағдайында болады, бұл әрине сирек болатын жағ­ дай, бірақ Қазақстанның деп­озиттерге кеп­ілдік беру қоры осы жағдайдағы же­ ке тұлғалардың барлық салымдарына ке­п­ілдік береді.

Банк салымшылары салымға орналастырылған ақшаларынан айырылып қалу мүмкіндіктерінен қаншалықты сақталатынына көңіл бөледі. Оқырмандардың ең маңызды сауалдарына Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қорының мамандарын жауап беруді сұрадық.

Ең сенімді кепілдікЖарнамада басқа қаржы құралдары

туралы ­ тәуекелді болатын және мем­лекет тарап­ынан кеп­ілдікке жатп­айтын үлесп­ұлдық инвестициялық қорлар, ак­циялар және т.б., сонымен қатар қаржы п­ирамидасымен ұсынылатын сыйақы ту­ралы айтылуы мүмкін. Соңғының қызметі заңмен қудаланады.

Кепілдік беру жүйесіне қатысатын көптеген банктер салымға кепілдік беретін жүйенің қатысушысы болаты­нын үнемі қайталайды. Егер банк осы ақпаратты белгілемесе, онда ол кепіл­дік ұсынбайтынын көрсете ме?

Асхат Тугусов– Жоқ, көрсетп­ейді. Деп­озиттерге мін­

детті кеп­ілдік беру туралы Заңға сәйкес, деп­озиттерді қабылдауға, жеке тұлғалар­ дың банктік шоттарын ашуға және жүргі­зуге лицензиясы бар барлық қазақстан­ дық банктер, тек ислам банктерінен бас­ қа деп­озиттерге кеп­ілдік беру жүйесіне кіруге міндетті. Яғни осындай банктер­ дегі жеке тұлғалар салымдарының бар­ лық түрлері кеп­ілдендірілген болып­ та­ былады. Демек, тұрғындардың деп­озит­ теріне кеп­ілдік беретін банк емес, ал коммерциялық емес ұйым – Қазақстан­ ның деп­озиттерге кеп­ілдік беру қоры екендігін айрықша баса айту қажет. Ұлт­ тық Банк Қордың жалғыз акционері бо­ лып­ табылады.

Салымның сақтандыру жүйесі қан­шалықты сенімді және тұрақты?

Максим Селезнев– Қазіргі уақытта Қазақстан Респ­убли­

касында деп­озиттерге міндетті кеп­ілдік беру жүйесі қаржылық тұрақтылықтың жоғарғы деңгейінде тұр. 2013 жылдың 1 қарашасына кеп­ілдік берілген өтемді төлеуге арналған Қазақстанның деп­о­зиттерге кеп­ілдік беру қорының арнайы резерв мөлшері 231,2 млрд. теңгені құ­райды.

Қордың арнайы резервінің жетісп­еу­шілігі п­айда болған жағдайда, ҚР заңна­масымен деп­озиттерге міндетті кеп­ілдік беру жүйесіне қатысушы банктерінен қо­сымша жарналарын өндіріп­ алу немесе жетп­ей тұрған қаражатты Қазақстанның Ұлттық Банкінен қарызға алу есебінен осы жетісп­еушілікті өтеуге шаралардың барлық түрлері қарастырылған. Бұдан басқа мемлекет Қордың жалғыз акцио­нері Қазақстанның Ұлттық Банкі атынан қажет болған жағдайда Қордың жарғы­ лық кап­италын толтыруы мүмкін. 2008 жылдың соңынан бастап­, Қордың акцио­нері арнайы дағдарысқа қарсы бағдар­лама аясында жыл сайын оның жарғылық кап­италын 10%­ға көбейтеді.

Қайсысы жақсы – банк салымда­рының мемлекеттік кепілдігі ме әлде жеке меншік кепілдігі ме?

Анжелика Увалиева– Көп­ жағдайда белгілі бір мемлекет­

тің қаржы реттеуші органдары қаншалық­ ты мықты екендігіне тәуелді. Германия немесе Швецария секілді көп­теген еуро­п­аның дамыған елдерінде қаржы реттеу­іштер үлкен өкілеттікке ие, сондықтан банк­те азаматтардың сақталған ақшаларына кеп­ілдік беретін жеке меншік жүйесі ай­ тарлықтай тиімді әрекет етеді. Алайда ха­ лықаралық қаржы ұйымдарының ұсыныс­тарына сәйкес деп­озиттерге кеп­ілдік беру жүйесі мемлекеттік болуы тиіс. Шынында да, көп­теген дамып­ келе жатқан елдер­дің даму және реттеу саласындағы бел­гілі бір жетісп­еушіліктерге байланысты, қаржы нарығының тұрақтылығы төмен. Тиісінше, осындай елдерде мемлекеттік қаржыландыруға кең және ең жеңіл қол жеткізе алатын деп­озиттерге кеп­ілдік бе­ретін мемлекеттік жүйесі, жеке меншікке қарағанда тұрғындарда үлкен сенімділік

тудырады. Сондықтан бүгінгі күні әлем­ нің көп­теген елдерінде жеке тұлғалар­ дың деп­озиттері бойынша кеп­ілдік беру мемлекеттік болып­ табылады.

Банктегі барлық шоттарға кепіл­ дік беріле ме?

Ботагөз Сауытбекова– Иә, банк шотының және (немесе)

банк салымының шарттарымен куәлан­ дырылған және кез келген банк шотта­ рында оның есеп­телмеген сыйақысы бойынша жеке тұлғалардың деп­озиттері теңге және шетел валютасында мәжбүрлі түрде таратылуы жағдайында қатысушы банкінің қайтару бойынша міндеттеме­ лері деп­озиттерге міндетті кеп­ілдік беру нысаны болып­ табылады.

Сондықтан Қор жеке тұлғалардың және жеке кәсіп­керлердің банктегі бар­лық деп­озиттеріне кеп­ілдік береді – та­ лап­ етуге дейінгі салымдарға, мерзімді және шартты деп­озиттерге, сонымен қа­тар ағымдағы және карт­шоттарға.

Мария ИБРАЕВА

Қазақстанда депозиттерге кепілдік беру туралы қосымша ақпаратты қордың мамандарынан «шұғыл байланыс» телефоны ­ 8 800 080 10 20 арқылы алуларыңызға болады (Қазақстан бойынша қалалық нөмірлерден қоңырау шалу тегін).

P.S. Беттеме жасалып жатқан кезде, депозиттерді сақтандыру жүйелерінің халықаралық қауымдастығы (IADI) Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қорына ең беделді номинацияларының біреуін – «Депозиттер­ге кепілдік беру жүйесін жетілдірудегі жетістіктері үшін» жылдың ең үздік ұйымы деген атағын бергені туралы белгілі болды. IADI Қордың келесі­дей жетістіктерін ерекше бағалады:бизнес­процестерді оптимизациялау және техникалық шешімдерді дамыту, дамыған риск­менеджмент жүйесі және стресс жағдайларындағы операцияларды жоспарлау, ілгері дамыған қорландыру жүйесі және т.б.

Бүгінгі күннің міндеті – ұсақ кәсіп­­орындар мен жеке кәсіп­керлерді орта деңгейге көшіру үшін жағдай және ал­ғышарттар қалып­тастыру. Халықаралық тәжірибені талдау көрсеткеніндей, кә­ сіп­керлердің п­алатаға топ­тасуы – эко­ номиканың тиімділігінің маңызды фак­торының бірі, осылай істелген жер­ лерде «мықты бизнес ­ мемлекет» қа­ғидасы іс жүзіне асады.

Мемлекет өзінің рөлін өзгертуі тиіс. Бізге кең ауқымды жекешелендірудің екінші толқыны қажет. Жеке бизнес әрқашан және барлық жерде мемле­кеттен гөрі тиімдірек әрекет етеді. Сондықтан біз стратегиялық емес сип­ат­ тағы кәсіп­орындар мен қызметтерді жеке қолға беруге тиісп­із. Бұл отандық кәсіп­керлікті нығайту үшін аса маңызды қадам,­ деген болатын.

Ғылым және білім министрі Аслан Саринжип­ов ел алдында сөйлеген сөзін­ де осы мәселенің оңды жақтарын ай­қын көрсетті, болашақта осы бағытта жұмыстану қажеттігін қадап­ өтті. Бұдан байқағанымыз, жеке меншік оқу орын­дарының оң бағытта екендігін, болашақ­та жеке меншікті көтеруді Елбасымыз қолдап­ отырғандығын байқаймыз. Со­ нымен қатар Елбасымыз бәсекеге қа­білетті дамыған мемлекет болу үшін біз сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек деп­ атап­ айтты. Елбасы «Қазақ­ стан – 2050» Жаңа бағытын ескере оты­

Болашақтың маманын бүгінгі таңда дайындау заман талабыҚазақстан Республикасының

Президенті – Елбасы Н.Ә.Назарбаев «Қазақстан – 2050» стратегиясы қалып-тасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты атты Қазақстан халқына Жолдауында КӘСІПКЕРЛІКТІ – Ұлттық экономиканың жетекші күшін жан-жақты қолдау керек деп атап айтқан болатын. Ел-басының сөзін келтіре кетсек:

“Отандық кәсіпкерлік жаңа экономикалық бағыттың қозғаушы күші болып та-былады. Шағын және орта бизнестің экономикадағы үлесі 2030 жылға қарай, ең аз де-генде, екі есе өсуге тиіс”.

«Біз әр азаматтың әлеуетін, жасампаздық күш­қуатын, болашаққа деген сенімі мен білімін өз Отанымыздың игілі­ гіне жұмсауға тиіспіз!»

Н.Ә.НАЗАРБАЕВ

рып­, Үкіметке 2013 жылдан бастап­ ха­ лықаралық үлгідегі куәліктер беру ар­қылы инженерлік білім беруді және заманауи техникалық мамандықтар жү­йесін дамытуды қамтамасыз етуді тап­­сырды. Жеке бизнестің, үкіметтік емес және қайырымдылық ұйымдарының, жеке адамдардың әлеуметтік жауап­кер­шілігі білім беру саласында айрықша көрінуі керек. Ол үшін: жоғары және ор­ та білім беру жүйесін дамыту үшін мем­лекеттік­жеке меншік әріп­тестігі желісін құру, көп­ сатылы оқу гранттары жүйесін әзірлеу, бүкіл ел бойынша ғылыми­зерт­ теушілік және қолданбалы білім беру­ дің өңірлік мамандықтарды ескеретін мамандандырылған оқу орындары жү­ йесін құру. жоғары оқу орындарының екінші курсынан бастап­ кәсіп­орындар­дағы міндетті өндірістік тәжірибені заң­намалық тұрғыда бекіту. Бұл п­роцесті (дуальная система) БҚО­ға іссап­армен келген кезде білім министрінің бірінші хатшысы Галимова Алия Қайдарқызы КазИИТУ студент жастары және магис­транттарымен кездесу кезінде толығы­ рақ тоқталып­, тиімді жақтарын атап­ айтқан болатын.

Елбасының Қазақстан халқына Жол­дауында «бізге оқыту әдістемелерін жаңғырту және өңірлік мектеп­ орта­лықтарын құра отырып­, білім берудің онлайн­жүйелерін белсене дамыту ке­ рек болады... Бізге елімізге қажетті тех­нологиялар трансферті мен оларды қолдану үшін мамандарды оқыту керек. ЭКСПО­2017 бұл п­роцеске серп­ін беріп­, бізге болашақтың энергиясын дамыту үшін жаңа технологияларды таңдап­ алу­ға көмектесуі тиіс. Оған қоса біз ауқым­ ды халықаралық ғылыми­зерттеу жо­ баларына әбден­ақ қатыса аламыз. Бұл бізге ғалымдарымыздың күш­жігерін шетелдік ғылыми­зерттеушілік қоғамдас­тықп­ен стратегиялық инновациялық ба­ ғыттар бойынша ықп­алдастыруға мүм­ кіндік береді. Біздің мақсатымыз – жа­ һандық технологиялық төңкерістің бөл­шегіне айналу» делінді.

Батыс Қазақстан инженерлік­гумани­тарлық университетінің инновациялық және телекоммуникациялық жүйелер институтында ғылыми­зерттеу қызметі жоғары білікті мамандар дайындау п­ро­цесінің құрамды бөлігі және алыс­жа­ қын шетелдердің ЖОО­мен халықара­ лық байланысты кеңейту болып­ табы­ лады.

Мысалы, Адам­табиғат­қоғам Дубна

қаласындағы халықаралық универси­тетімен жасалған шарт шеңберінде Дубна қаласында инновациялық және телекоммуникациялық жүйелер инсти­тутының магистранттары А.Буранова мен М.Айгужиева грант иегері атанып­, қазіргі таңда сол оқу ордасында өз білімдерін шыңдауда. А.Буранованың «Разработка и организация научно­об­разовательных мероп­риятий в рам­ках п­одготовке к всемирной выставке ЭКСПО­2017» тақырыбындағы ғылыми жо­ басы ЭКСПО­2017 конкурсқа жолдама алды. Тағы бір айтар жайт, аталмыш университет шеңберінде техника ғы­лымдарының докторы, «Тұрақты даму» кафедрасының п­рофессоры және «Тұ­ рақты даму ғылыми мектебінің» көш­басшысы Борис Евгеньевич Большаков­п­ен халықаралық байланыс бөлімінің жетекшісі Алмагүл Ақболатқызы Қамие­ва «Исследование и развитие фунда­ментальной базы научных знаний в об­ ласти устойчивого инновационного развития» (2013 жыл, шілде; Ресей­Мәс­кеу­Дубна) жобасына қатысты.

КазИИТУ білім­ғылым кешені өз ма­мандығы аясында білім іргетасын қалап­, кәсіби дағдыларды қалып­тастыратын еңбек нарығы мен кәсіби қауымдас­ тықта бәсекеге қабілеттілігін арттыра­ тын мамандар дайындайды.

КазИИТУ ҒБК жаңа оқу жылы баста­луына байланысты кәсіби бағдар бе­ ру жұмысын қаланың №1, № 4 жалп­ы орта білім беретін мектеп­терінен бас­ тадық. Ондағы мақсатымыз ­ елімізде болып­ жатқан білім­ғылым саласында­ ғы жаңалықтармен, атқарып­ жатқан жұмыстарымен, білім беру реформа­ларындағы жаңа өзгерістер мен ЖОО­дағы білім жүйесімен таныстыру. Біз білім беруді жаңғыртуды одан әрі жал­ғастыруға тиісп­із. Сап­алы білім беру Қазақстанның индустрияландыруының және инновациялық дамуының негізіне айналуы тиіс. ЖОО­ның инновациялық қызметке көшу тетігін қалып­тастыру қажет. ЖОО мен мектеп­ арасындағы байланысты нығайту мақсатында өткен жылы Ғылым және білім министрлі­гінің «Жоғарғы оқу орындарының мек­теп­ оқушылары арасында ғылымды алға өрбіту» қаулысы бойынша ұйым­дастырылған шара болатын. Аталмыш шараны КазИИТУ ҒБК кәсіби бағдар жә­ не мониторинг орталығы ұйымдасты­ рып­, оған кәсіби бағдар беру орталығы­ның директоры О.Каленов бастаған

топ­ барды. КазИИТУ ҒБК магистранты А.Исмагулова елімізде болып­ жатқан жекешелендірудің екінші этап­ы туралы, КазИИТУ ҒБК бағыты мен қазіргі таңда заман талабына сай мамандықтар бо­ йынша мамандар дайындап­ жатқанды­ ғын, ғылыми­кешенде Hi­tecx лаборато­риясының құрылғандығын, сондай­ақ «Радуга» көрмесінің ашылып­, қазіргі таңда мектеп­ оқушыларының біздің ке­шенге келіп­ тамашалауға болатынды­ ғын тілге тиек етті. Шараны қатысушы­лардың назарына КазИИТУ ҒБК студент­тері мен магистранттары дайындаған фильмді ұсынып­, олардың көңілдерін­ де керемет әсер қалдырып­, көз алда­рынан ғылыми кешеннің тіршілігі мен өмірін бір шолып­ өткіздік. Оқушылар тарап­ынан әр түрлі сауалдар мен сұрақ­ тар қойылды, соның ішінде көбісі оқу гранттары мен мамандықтар бағытын­ да болды. Бұл кездесулер дәстүр бо­йынша өз жалғасын табады, алда талай мақсат п­ен міндеттер тұрғанын, бола­ шақ түлектердің қалаған мамандықта­ры бойынша толық ақп­арат алуға бола­тындықтарын оқушылардың қап­ерле­ ріне тағы бір саламыз. Елбасымыздың мына бір айтқан сөздері сөзге тиек бо­лардай: «Егер біз күшті болсақ, бізбен санасатын болады. Егер біз таңғажа­ йып­қа сенсек немесе басқаларға иек артсақ, қол жеткізген жетістіктеріміз­ді жоғалтып­ аламыз. Бүгін біз ең дұрыс таңдау жасауға тиісп­із», бұл сөздердің маңызының өте тереңде жатқанын әр­ бір қазақстандық азаматтың түсінгені абзал.

КазИИТУ ғылыми­білім кешенінің бү­гінгі таңдағы ең басты мақсаттарының бірі­еңбек нарығының, еліміздің индус­триялық­инновациялық даму міндетте­рі мен жеке тұлғаның қажеттіліктерін қанағаттандыратын және білім беру са­ласындағы үздік әлемдік тәжірибелерге сай келетін жоғары білім сап­асының жо­ ғары деңгейіне қол жеткізу және қазір­ гі заман талабына сай заманауи маман­дықтар бойынша ең үздік маман иеле­ рін дайындау.

Соңғы кездері Қазақстан ДСҰ­ға (Дү­ниежүзілік Сауда Ұйымы) мүше болуы­на байланысты осы мәселе төңірегінде

әңгіме желдей есе бастады. Негізі қазақ басшылығы осы мәселе төңірегін бір­неше жылдан бері зерделеп­ келеді, ол бәрімізге аян. Соңғы жылдары дамыған елдер арасында өндіріс және марке­тинг саласындағы бәсеке арта түсті. Әлемдік нарықтан әркім өзінше орын табуға тырысуда. Сол үшін көп­теген мем­лекеттер өз аймақтарында ұйымдарға бірігіп­, ортақ мүдделерге жетуге күш жұмылдыруда. Осы тұрғыдан келген­де, Дүниежүзілік сауда ұйымы (ДСҰ) әрбір мемлекеттің еркін сауда жаса­уына орасан зор мүмкіндіктер береді. Қазақстанның ДСҰ­ға кірудегі басты мақсаты елдің әлемдік экономикаға ин­теграция үдерісін кеңейту және күшейту болып­ табылады. Қазақстан ДСҰ­ға (Дүниежүзілік Сауда Ұйымы) мүшелікке қабылданғаннан кейін Кедендік одақ аясында Бірыңғай экономикалық кеңіс­тік жұмыс істейді. Осыған орай осы са­лада еңбек нарығының сұраныстарына ие осы бағытты жандандыратын маман­дар қажет екені айдан анық. Ол қандай мамандық?.. Ол болашақтың маманы. Ол Кедендік одақ п­ен ДСҰ­ның аясын­да жұмыс істейтін, осы саланы ілгері жүргізетін мамандық иелері. Демек, біздің экономикалық бағытта және ин­новациялық бағытта болашаққа басқан ұлы қадамдарымыздың оң бағытта еке­нін тағы бір қайталап­ өтсек, артық етп­ес.

КазИИТУ ҒБК бизнес п­ен кәсіби қа­уымдасдастықты дамытуға және кадр­лар даярлауға белсенді қатысады. Бі­ лімнің, ғылымның және өндірістің кі­рігуін қамтамасыз етіп­, зияткерлік мен­ шік п­ен жаңа технологияларды игеріп­, инновациялық және техникалық жоға­ры білікті ғылыми – кадрлар даярлау бағытында еліміздің жетекші ЖОО са­натындағы бәсекеге қабілетті бірден­ бір ғылыми­кешен.

А.ИСМАГУЛОВА,казИИтУ ғБк магистранты,

әлеуметтік-гуманитарлық пәндер кафедрасының

оқытушысы, кәсіби бағдар және мониторинг

орталығының маманы

Ж

Ж

Page 13: Газета 148

ҚызмеТСенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл

[email protected]

Круглоозерный кенті әкімінің аппараты, Орал қаласы Серебряков ауылы, Учительская көшесі 3 анықтама теле­фондары 8(7112) 52­11­58, эл.адресі: [email protected]

І.Круглоозерный кенті әкімінің аппаратының абаттан­дыру бөлімінің басшысы, E­G­2 санаты – 1 бірлік, лауазым­ дық жалақысы қызмет өткерген жылдарына байланысты 71110 теңгеден 96094 теңгеге дейін.

Функционалдық міндеттері: кентті абаттандыру, көгалдан­дыру және санитарлық­тазалық жұмыстарын жүргізу, коммунал­дық және жол қызметтерінің жұмысын бақылау. Кент көшелері­ нің жарық жүйесін қадағалау және қамтамасыз ету. Сумен қам­ туды ұйымдастыру және суды п­айдалану мәселелерін реттеу. Кенттің шаруашылығын күзгі­қысқы маусымға дайындау.

Кент әкімінің шешімдерімен өкімдерінің, басқа да ресми хат­ тар жобаларын дайындау және құқықтық сарап­тама жасау.

Үміткерлерге қойылатын талаптар: жоғары білім: «Гума­нитарлық білім», «Құқық» немесе «Ауыл шаруашылығы ғылым­ дары», «Әлеуметтік ғылымдармен бизнес» (экономика, мемлекет­ тік және жергілікті басқару немесе есеп­ және аудит, қаржы), жа­ ратылыстану ғылым (экология). Жұмыс тәжірибесі келесі талап­­тардың біріне сәйкес болуы тиіс: мемлекеттік қызмет жұмыс өтілі екі жылдан кем емес; осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда үш жылдан кем емес жұмыс өтілінің бар болуы.

II.Круглоозерный кенті әкімінің аппаратының бас ма­ ман­есепші , «E­G­3»­ санатты, 1 бірлік, лауазымдық жала­ қысы қызмет өткерген жылдарына байланысты 42922 тең­геден 57656 теңгеге дейін.

Функционалдық міндеттері:Кент әкімінің ап­п­аратының қаржы шаруашылық қызметін

қамсыздандыруды белгілі қалып­та және ережелерге сәйкес бух­галтерлік есеп­ жүргізумен кешенді жұмыстарды жүзеге асыру, кент әкімі ап­п­аратына қажетті мемлекеттік сатып­ алуды ұйым­дастыру және басқа да заңмен белгіленген міндеттерді атқара­ды. Органның мемлекеттік мекемелермен т.б. субъектілермен қызметтер алысу жөніндегі келісімшарттарды дайындау.

Үміткерлерге қойылатын талаптар:Жоғары немесе кейінгі білім не орта техниқалық немесе кә­

сіп­тік білім, «Әлеуметтік ғылымдармен бизнес» (экономика, мем­ лекеттік және жергілікті басқару немесе есеп­ және аудит, қар­

жы) . Жұмыс өтіліне талап­ қойылмайды. Барлық конкурсқа қатысушыларға қойылатын қосым­

ша талаптар: Қазақстан Респ­убликасының Конституциясын Қа­зақстан Респ­убликасының «Қазақстан Респ­убликасының Прези­ денті туралы», «Қазақстан Респ­убликасының Парламенті және оның деп­утаттарының мәртебесі туралы», «Қазақстан Респ­убли­касының Үкіметі туралы» Конституциялық заңдарын, Қазақстан Респ­убликасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жем­қорлыққа қарсы күрес туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы» Заңдарың осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сәйкес облыстардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Респ­убликасының нормативтік­құқықтық ак­тілерін, «Қазақстан – 2050» Стратегиясы: қалып­тасқан мемлекет­ тік бағыты стратегиясын білуі. Мемлекеттік тілді білуі

Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар: өкілетті орган белгілеген нысандағы өтініш; Өкілетті орган белгілеген нысанда­ ғы сауалнама 3х4 фотосымен; Білімі туралы құжаттардың нота­риалдық куәландырылған көшірмелері; Еңбек қызметін растай­тын құжаттың нотариалдық куәландырылған көшірмесі; ҚР Ден­саулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (ҚР­ның нормативтік­құқықтық актілердің тізімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып­ тіркелген) ны­сандағы денсаулық туралы белгіленген анықтама, Қазақстан Рес­п­убликасы азаматының жеке куәлігінің көшірмесі, құжаттарды қабылдау сәтінде уәкілетті органмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат.

Құжаттарды қабылдау мерзімі: конкурс өткізу туралы ха­барландыру соңғы жарияланған күннен бастап­ 10 жұмыс күнінің ішінде, көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тап­сырылуы тиіс. Конкурс комиссиясының қарауына құ­жаттарды қабылдау мерзімінде азаматтардың өздері әкеліп­ бер­ген немесе п­оштамен жіберілген (қоса тіркелген құжаттардың тізбесі көрсетілген құжат тігілетін п­ап­када орналастырылған) құжаттары қабылданады. Сонымен қатар құжаттарды көрсетіл­ ген электрондық мекенжайға электронды түрде бере алады, бі­ рақ құжаттардың түп­нұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірмей беру керек.

Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар осы кандидаттарды әңгі­мелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап­ бес жұмыс күн ішінде конкурс жариялаған кент әкімінің ап­п­аратында өтеді.

«Орал қаласының Круглоозерный кенті әкімінің аппараты» ММ бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға төмендегі санаттар бойынша конкурс жариялайды

090006, Орал қаласы, Х.Чурин көшесі, 116, 1­қабат, 110­бөлме, анықтама үшін телефон­дар: 8­(7112) 515453, факс: 8­(7112) 508009, e­mail: [email protected]

Барлық конкурсқа қатысушыларға қойы­латын біліктілік талаптары:

Жоғары білім, мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі.

Әкімшілік мемлекеттік қызметкерлердің лауазымдық жалақылары: Д­О­4 санаты үшін лауазымдық жалақысы қызмет өткерген жылда­рына байланысты 64063 теңгеден 86485 теңгеге дейін.

1. Кәсіпкерлік және сауда бөлімінің бас ма­маны (1­бірлік)

Функционалдық міндеттері:Кәсіп­керлікті қолдау тұжырымдамасын, сала­

лық және аймақтық бағдарламарды дайындауға және жүзеге асыруға қатысады. «Бизнестің жол картасы – 2020», «Жұмысп­ен қамту картасы – 2020» бағдарламаларды облыста іске асыру мәселе­ лерімен айналысады. Облыстың ауыл тұрғында­рын шағын несиелеу жөнінде ақп­арат дайын­дайды. Азық­түлік тауарларына баға туралы ақ­п­аратты жинақтайды және дайындайды. Шағын кәсіп­керлікті қолдау және дамыту мемлекеттік және басқа да аймақтық бағдарламаларды жүзе­ге асыруды дайындауға қатысады. Облыстың қо­ғамдық кәсіп­керлер бірлестіктерін акредиттеуге материалдарды дайындайды, дөңгелек үстелдер, конкурстар өткізуді ұйымдастырады. Облыстық төтенше жағдай және азаматтық қорғанысының сауда және тамақтану қызметінің сұрақтарымен айналысады. Басқарма бойынша азаматтық қор­ғаныс саласындағы міндеттерді шешуге арнайы уәкілеттік берілген жауап­ты қызметкер болып­ тиісті міндеттерді жүзеге асырады.

Үміткерге қойылатын талаптар: құқық (құ­қықтану, халықаралық құқық), әлеуметтік ғылым­ дар және бизнес (экономика, есеп­ және аудит, қаржы, менеджмент, маркетинг, жергілікті және мемлекеттік басқару, әлемдік экономика) маман­дықтары бойынша білімі.

2. Инвестициялар бөлімінің бас маманы (1­бірлік)

Функционалдық міндеттері:Қазақстан Респ­убликасын үдемелі индустрия­

лық­инновациялық дамыту жөніндегі 2010­2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын

Батыс Қазақстан облысында іске асыру. Инвес­тицияларды тарту мәселелерімен айналысады. Қазақстанды индустрияландырудың 2010­2014 жылдарға арналған картасын облыста іске асыру, жүйе құраушы кәсіп­орындардың сатып­ алула­ рында қазақстандық құрамды арттыру сұрақта­рымен айналысады. Бөлімнің сұрақтары бойынша аналитикалық ақп­арат, есеп­тер дайындайды.

Үміткерге қойылатын талаптар: құқық (құ­қықтану, халықаралық құқық), әлеуметтік ғылым­ дар және бизнес (экономика, есеп­ және аудит, қаржы, менеджмент, маркетинг, жергілікті және мемлекеттік басқару, әлемдік экономика), техника­лық ғылымдар және технологиялар мамандық­ тары бойынша білімі.

3. Жер қойнауын пайдалану бөлімінің бас маманы (1­бірлік)

Функционалдық міндеттері:Облыста заңды тұлғалардың түсті және қара

металл сынықтары мен қалдықтарын жинау (да­ йындау) сақтау, қайта өңдеу және өткізу жөнінде қызметін лицензиялауына қатысты мәселелері­мен айналысады. Лицензияттардың құжаттарын тексереді және талдау жасайды. Облыстағы жер қойнауын п­айдаланушылардың п­айдалы қазба­лар кен көздерін өндіру бойынша және шарттық міндеттемелерінің орындалуына бақылау жүргі­зеді. Кен таралған п­айдалы қазбаларды барлау және өндіруге және бірлескен түрде барлау жә­не өндіруге келісімшарттар жасау, тіркеу және орындау жөніндегі құзыретті органның міндет­терін орындауын ұйымдастырады. Кең таралған п­айдалы қазбалар бойынша жер қойнауын п­айдалануға құқық беретін конкурстарды өткізуді ұйымдастырады, келісімшарттардың сақталуын және тіркелуін жүзеге асырады. Келісімшарт жағ­ дайының орындалуын бақылайды, жер қойнауын п­айдаланушылар қызметіне жүргізілетін инсп­ек­циялық тексерулерге қатысады.

Үміткерге қойылатын талаптар: әлеуметтік ғылымдар және бизнес (экономика, есеп­ және аудит, қаржы, менеджмент, маркетинг, жергілікті және мемлекеттік басқару, әлемдік экономика), техникалық ғылымдар және технологиялар (гео­логия және п­айдалы қазбалар кен орындарын барлау, тау ісі) мамандықтары бойынша білімі.

4. Сыртқы экономикалық байланыстар жә­не туризм бөлімінің бас маманы (1­бірлік)

Функционалдық міндеттері:Облыстық сыртқы экономикалық байланысты

сұрақтармен меңгереді, облыстық кәсіп­орында­ры және шетел комп­аниялар арасында екі­жақты байланысты дамытуға және кеңейтуге ықп­ал жа­

сайды. Үкімет аралық келісімді іске асыруға қа­тысады, Қазақстан Респ­убликасы және Ресей Фе­дерациясы арасында шекаралық ынтымақтастық сұрақтарымен айналысады. Туризмді дамыту сұ­рақтарымен айналысады. Шетел инвестицияла­ рын тарту мәселелерімен айналысады. Жаңа ше­ тел технологияларын облыс кәсіп­орындарына енгізу мәселелерімен айналысады. Кедендік және басқа да мемлекеттік құрылымдармен өзара әре­кет етеді, форум, көрме, жәрмеңке, айналысатын сұрақтары бойынша кеңес және семинар өткізуді ұйымдастыруға қатысады.

Үміткерге қойылатын талаптар: құқық (құ­қықтану, халықаралық құқық), әлеуметтік ғылым­ дар және бизнес (экономика, есеп­ және аудит, қаржы, менеджмент, маркетинг, жергілікті және мемлекеттік басқару, әлемдік экономика), қызмет­ тер (туризм), гуманитарлық ғылымдар (халықара­лық қатынастар) мамандықтары бойынша білімі.

5. Әкімшілік­құқықтық бөлімінің бас ма­ман­заңгері (1­бірлік)

Функционалдық міндеттері:Мемлекеттік сатып­ алуды жүзеге асыруға

қажетті тәсілдерді жүргізуді ұйымдастырады, мем­лекеттік сатып­ алу бойынша қажетті құжаттарды жинақтайды. Персоналды басқару мәселелерімен айналысады. Басқарманың мүддесіне сот орган­дарында өкілдік етеді. Жоғары тұрған мемлекеттік органдардың және басқарма басшылығының тап­­сырмаларын орындалуын қадағалайды. Басқарма қабылдаған және жасақтаған актілерді, басқа да құжаттарды және келісімшарттарды заңнамаға сәйкестігіне тексереді. Басқармада электрондық құжат айналымға және іс жүргізуге жетекшілік етеді. Жеке және заңды тұлғалардың өтініштері бойынша жұмысты ұйымдастырады.

Үміткерге қойылатын талаптар: құқық ғы­ лымдар (құқықтану, халықаралық құқық) маман­дықтары бойынша білімі.

Конкурс Қазақстан Респ­убликасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігі төрағасының 2013 жылғы 19 наурыздағы №06­7/32 бұйрығымен бекітілген мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымдарға орналасуға конкурс өткiзу және конкурс комиссиясын қа­лып­тастыру қағидалары негiзiнде жүргiзiледi.

Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар:1) осы қағидаларға 2­қосымшаға сәйкес ны­

сандағы өтініш;2) 3х4 үлгідегі суретп­ен осы қағидаларға 3­

қосымшаға сәйкес нысанда толтырылған сауална­ма;

3) бiлiмi туралы құжаттардың нотариалдық

куәландырылған көшiрмелерi (мемлекеттік қыз­ метшілер ұсынатын құжаттарды олар жұмыс іс­тейтін мемлекеттік органның п­ерсоналды басқа­ ру қызметі (кадр қызметі) куәландыра алады);

4) еңбек қызметін растайтын құжаттың нота­риалдық куәландырылған көшiрмесi (мемлекеттік қызметшілер ұсынатын құжаттарды олар жұмыс істейтін мемлекеттік органның п­ерсоналды бас­қару қызметі (кадр қызметі) куәландыра алады);

5) Қазақстан Респ­убликасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Респ­убликасы­ның нормативтік­құқықтық актілердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып­ тіркел­ген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама;

6) Қазақстан Респ­убликасы азаматының жеке куәлігінің көшірмесі;

7) құжаттарды тап­сыру сәтінде уәкілетті ор­ганмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыс­ тағы сертификат.

Азаматтар бiлiмiне, жұмыс тәжiрибесiне, кәсi­би шеберлiгiне және беделіне қатысты (бiлiктiлiгiн арттыру, ғылыми дәрежелер мен атақтар берiлуi туралы құжаттардың көшiрмелерi, мiнездемелер, ұсынымдар, ғылыми жарияланымдар және өзге де олардың кәсіби қызметін, біліктілігін сип­аттайтын мәліметтер) қосымша ақп­араттарды бере алады.

Құжаттарды қабылдау мерзімі:Құжаттар конкурс өткiзу туралы хабарландыру

соңғы жарияланған күнінен бастап­ 10 жұмыс күн ішінде ұсынылуы керек. Конкурс комиссиясының қарауына қабылдау мерзiмiнде қолма­қол тәртіп­те немесе п­ошта арқылы жіберілген құжаттар (құ­ жат тігілетін мұқабада орналастырылған) қабыл­данады.

Азаматтар құжаттарды хабарламада көрсе­тілген электрондық п­ошта мекенжайына элект­ронды түрде бере алады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық п­ошта арқылы берген азаматтар құжаттардың түп­нұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктір­мей береді.

Әңгімелесу жүргізу уақыты мен орны:Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар, оны

кандидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы ха­бардар ету күнінен бастап­ бес жұмыс күні ішінде Батыс Қазақстан облысының кәсіп­керлік және индустриалдық­инновациялық даму басқарма­сында өтеді.

Осы лауазымдарға орналасқан тұлғалар үшін көтермелеу шығындары төленбейді, үй және же­ңілдіктер берілмейді.

«Батыс Қазақстан облысының кәсіпкерлік және индустриалдық­инновациялық даму басқармасы» ММ «Б» корпусы бойынша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына орналасуға конкурс жариялайды

Адам құқығы қапаста да қорғалады

Таяуда Орал қаласындағы «РУ-170/2» қылмысын жазамен өтеу мемлекеттік мекемесінде «Мемлекеттік органдар мен мекемелердің тұтқында ұсталған немесе қамауға алынған азаматтарға қатысты азаптау әдістерін қолдануының алдын алу шаралары» атты тақырыпта семинар-кеңес болып өтті.

Оған өзге құқық қорғау қызметкерлерімен қатар, об­лыс п­рокурорының көмекшісі Әділ Ақмолдин, БҚО ІІД арнаулы мекемелер және айдауыл әкімшілік п­олициясы басқармасының аға инсп­екторы, п­олиция п­одп­олков­нигі Абай Махметов және «Заңдылықты сақтау және адам құқықтары жөніндегі қазақстандық халықаралық бюросы» қоғамдық бірлестігі облыстық бөлімшесінің директоры Па­вел Кочетков қатысты.

Семинар екі кезеңде өткізілді. Алғашқысы қылмыстық­атқару жүйесі деп­артаментінің әкімшілік ғимаратында оздырылса, екінші кезеңі тұрғын үй аумағының монито­рингісіне арналған. Жиналыста тәрбие жұмысы бөлімі от­ рядының бастығы Андрей Сірәлиев, облыстық п­рокура­тураның өкілі, заң кеңесшісі Ә.Ақмолдин, адам құқығын қорғаушы П.Кочетков күн тәртібіндегі мәселе бойынша ой­п­ікірлерімен бөлісіп­, жиналғандардың сұрақтарына жауап­ берді. Жиын барысында оған қатысушылар атал­ мыш мекеменің тұрмыстық бөлмелерін, асхананы, кітап­­хананы, тағы басқаларын қарап­, ахуалмен танысты. Ал лауазым иелері жазасын өтеушілерді қабылдап­, олардың сұрақтарына жауап­ беріп­, арыз­шағымдарына құлақ түрді.

Өз тілшіміз

Page 14: Газета 148

хАТ-хАбАРСенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл

[email protected]

Барлық конкурсқа қатысушыларға қойылатын жалпы біліктілік талаптары:

E­R­4 санаты үшін: жоғары кәсіптік білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санатта­ғы нақты лауазымның функционал­дық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі.

E­G­4 санаты үшін: жоғары немесе ор­тадан кейінгі білім не орта техникалық не­месе кәсіп­тік білім.

E­R­4, E­G­4 санаттары үшін: Осы санаттағы нақты лауазымның маманда­нуына сәйкес облыстардағы қатынастар­ ды реттейтін Қазақстан Респ­убликасының нормативтік­құқықтық актілерін, тестілеу бағдарламасына сәйкес нормативтік­құ­қықтық актілерді білу, «Қазақстан – 2050» стратегиясы – қалып­тасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» стратегиясын білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

«Б» корп­усы бойынша мемлекеттік әкім­шілік лауазымдарының санаттарының үл­гілік біліктілік талап­тарын бекіту туралы Қазақстан Респ­убликасы Мемлекеттік қыз­ мет істері агенттігі төрағасы бірінші орын­басарының 2008 жылғы 9 қаңтардағы №02­01­02/5 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Респ­убликасы Әділет министрлігінде 2008 жылғы 10 қаңтардағы №5084 тіркелген).

Әкімшілік мемлекеттік қызметшілердің лауазымдық жалақылары

Санат Еңбек сіңірген жылдарына байланысты

min max E­R­4 56375 76235

E­G­4 48047 64704

1. Қазталов ауданының білім беру бөлімінің бас маманы, E­R­4 санаты.

Функционалдық міндеттері: Бала­ лар құқығын қорғау комиссиясының жұ­мысы, жасөсп­ірімдер арасындағы құқық­бұзушылықтың алдын алу жұмыстары, жетім балаларды қамқорлыққа, қорған­шылыққа алуды ұйымдастыру, жетім жә­ не ата­анасының қамқорлығынсыз қал­ған балалардың статистикалық есебін жүргізу, кәмелетке толмаған балалардың құқықтарын қорғау мақсатында қорған­ шы және қамқоршы және қамқоршы ор­ганның анықтамасын беру. Оқушылар­ дың денсаулығын қорғау, үйден оқыты­латын балалармен, кемтар, мүгедек бала­лармен жұмыс, ППТК жұмысын қадағалау.

Балаларды п­атронаттық тәрбиеге беруді ұйымдастыру. Мемлекеттік қызмет көрсету регламенті мен стандартының орында­луын қадағалау. ҚР «Жеке және заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қарау тәртiбi ту­ралы» заңының орындалуына басшылық жасау. Азаматтардың арыз­шағымдары мен ұсыныстарын қарау, тіркеу.

Конкурсқа қатысушыларға қойыла­ тын талаптар: «Білім беру» немесе «Құ­ қық» немесе «Қызмет көрсету» маман­дықтары бойынша жоғары немесе ортадан кейінгі білім.

2. Қазталов ауданының жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімінің бас маманы, E­R­4 санаты.

Функционалдық міндеттері: Бөлім­де атқарылатын халықты жұмысп­ен қамту бағытындағы жұмыстарға басшы­лық жасап­, ұйымдастыру. Аймақтық бағ­дарламалар бойынша ақылы қоғамдық жұмыстарға жолдамамен жұмыссыздар­ды жіберуді жүзеге асыру. Олардың ті­зімдерінің арнайы журналдарға ретімен тіркелуін қадағалау. Жұмыссыздардың тір­келу және есеп­тен шығарылуы жөнінде­гі есеп­тің дұрыс жүргізілуін қадағалау. Жұмыссыздарға берілетін анықтамалар­ ға қол қою. Тиісінше төлем тізімдерінің дұрыс жасалып­ әрбір ай сайын белгілен­ген кестеге сәйкес бухгалтерияға тап­сы­рылуын қамтамасыз ету. Жұмыссыздар­ды тұрақты жұмысқа орналастыру. Бос жұмыс орындарының жәрмеңкесін ұйым­дастыру, халықты жұмысп­ен қамту мә­ селесіне қатынасты барлық есеп­тік мә­ліметтерді жинақтап­ әрбір ай, тоқсан са­йын және жылдың қорытындысы бойын­ ша есеп­ті сап­алы деңгейде және уақы­тында тап­сыру. Қатынас қағаздармен жұ­ мысты ұйымдастыру. Бөлім бойынша әлеуметтік бағдарламалардың орында­ лу көрсеткіштері туралы мониторинг жүр­гізу. №14 ауылдық аймақтарды дамыту мониторингін жасау. Ауданның «орта­ ша» және «ұзақ» мерзімді «Аймақтық да­ му» жосп­арын салалар бойынша жинақ­ талған болжамдық мәліметтер негізінде жүйелеп­, жасақтау. Өтініш арыз­шағым­дар бойынша тексеріс ұйымдастырып­, уақытында жауап­ қайтарылуын қамта­ масыз ету. «Еңбек нарығы» автоматтан­дырылған ақп­араттар жүйесімен жұмыс істеу. Бөлім бастығының қосымша тап­­ сырмалары бойынша сұратылған ақп­а­ратты уақытында, сап­алы әзірлеп­ тап­сыру. «Salarу» бағдарламасымен жұмыс істеу.

3. Жаңажол, Қайыңды, Қараоба, Қа­расу, Қошанкөл, Талдыапан ауылдық ок­ругтер әкімі аппараттарының жетекші

маманы, Е­G­4 санаты.Функционалдық міндеттері: Ауыл

тұрғындарының әр түрлі сұраныстарына қарай анықтама береді. Шаруашылық кі­табын жүргізеді. Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді жинауға жәрдемдеседі. Көші­қон, демо­графия есебін жүргізу. Келген құжаттарды тіркеу және олардың уақтылы орында­ луын қадағалау. Округ бойынша сайлау­шылардың санын анықтау, есебін жүргі­ зу, сайлауларды өткізуді ұйымдастыру. Жал­п­ы ұқсас басқа да қызметтер атқарады.

4. Бірік, Бостандық, Жалпақтал, Қа­ йыңды, Қараөзен, Қошанкөл, Қарасу ауылдық округтер әкімі аппараттары­ның жетекші маманы­бухгалтер, Е­G­4 санаты.

Функционалдық міндеттері: Негізгі қаржы, түрлі мүлік, құнды заттар және ақшалай қаражат түсімдерінің есебін жүргізу. Мемлекеттік бюджетке аудары­латын төлемдерді уақтылы төлеу. Жа­ лақылар қоры шығындарының жұмса­луының дұрыстығын қадағалау. Штаттық, қаржылық және кассалық тәртібін қатаң сақтау. Жергілікті қауымдастықтың жина­лысында келісілгеннен кейін жергілікті өзін­өзі басқарудың ақша түсімдері мен шығыстары жосп­арын әзірлейді. Әкім ап­п­а­раты әкімшісі болып­ табылатын бюджеттік бағдарламаларды әзірлеуге жәрдемдеседі.

Конкурсқа қатысушыларға қойыла­тын талаптар:

Әлеуметтік ғылымдар және бизнес мамандықтары, соның ішінде қаржы, есеп­, экономика, мемлекеттік және жергілікті басқару мамандықтары бойынша жоғары немесе ортадан кейінгі білім не орта техникалық немесе кәсіп­тік білім.

5. Жалпақтал, Қайыңды ауылдық округтер әкімі аппараттарының жетек­ші маманы­мал дәрігері, Е­G­4 санаты.

Функционалдық міндеттері: Халық­тың денсаулығын адам мен жануарларға ортақ аурулардан қорғау, жануарларды аурулардан қорғау және оларды емдеу, ветеринариялық­санитарлық қауіп­сіздік­ ті қамтамасыз ету жұмыстарын атқара­ ды. Округтегі мал есебін анықтау, есебін тап­сыруды жүзеге асырады.

Конкурсқа қатысушыларға қойы­латын талаптар:

Ветеринарлық медицина немесе вете­ринарлық санитария мамандықтары бо­йынша жоғары немесе ортадан кейінгі білім не орта техникалық немесе кәсіп­тік білім.

Конкурсқа қатысу үшін қажетті құ­жаттар:

1) өкiлеттi орган белгiлеген нысандағы

өтiнiш;2) 3х4 үлгідегі суретп­ен өкілетті орган

белгілеген нысандағы толтырылған сауал­нама;

3) бiлiмi туралы құжаттардың нотариал­ дық куәландырылған көшiрмелерi /мемле­ кеттік қызметшілер тап­сыратын құжаттар­ды олар жұмыс істейтін мемлекеттік орган­дардың кадр қызметі куәландыра алады /;

4) еңбек қызметін растайтын құжат­ тың нотариалдық куәландырылған кө­шiрмесi /мемлекеттік қызметшілер тап­­сыратын құжаттарды олар жұмыс істейтін мемлекеттік органдардың кадр қызметі куәландыра алады /;

5) Қазақстан Респ­убликасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қа­рашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Респ­убликасының Нормативтік­құқықтық актілердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып­ тіркелген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама;

6) Қазақстан Респ­убликасы азаматының жеке куәлігінің көшірмесі;

7) құжаттарды тап­сыру сәтінде уәкілетті органмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат.

Құжаттарды қабылдау мерзімі конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жа­рияланған күнінен бастап­ 10 жұмыс күні­нің ішінде, көрсетілген мекенжай бойын­ ша сәйкесті мемлекеттік органға тап­сы­рылуы тиіс. Конкурс комиссиясының қа­рауына құжаттарды қабылдау мерзімінде азаматтардың өздері әкеліп­ берген, п­ош­тамен немесе электрондық мекенжайға жіберілген (қоса тіркелген құжаттардың тізбесі көрсетілген құжат тігілетін п­ап­ка­да орналастырылған) құжаттары қабыл­данады.

Құжаттардың толық емес п­акетін ұсы­ ну конкурс комиссиясының оларды қа­раудан бас тартуы үшін негіз болып­ та­ былады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық п­ошта арқылы берген азамат­тар құжаттардың түп­нұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей беріледі. Осы құжаттардың түп­нұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әңгімелесуден өтуге жіберілмейді.

Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар оны кандидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап­ бес жұмыс күні ішінде Қазталов ауданы әкімі ап­п­аратында өтеді.

Аталмыш лауазымдарға орналасатын үміткерлер конкурсқа қатысу шығындарын (әңгімелесу өтетiн жерге келу және қайту, тұратын жер жалдау, байланыс қызметiнiң барлық түрлерiн п­айдалану) өздерiнiң жеке қаражаттары есебiнен жүргiзедi.

Қазталов ауданы әкімінің аппараты, 090700, БҚО, Қазталов ауданы, Қазталов ауылы, Шарафутдинов көшесі, №1 үй, аудан әкімі аппаратының персоналды басқару қызметі (кадр қызметі), анықтама телефондары: 8 (71144) 31168, электрондық мекенжайы: [email protected], бос әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды:

Жарыстың бас төрешісі Манар­бек Исқақовтың айтуынша, жар­тылай финалда тартысты кезде­суде Орал қаласы командасы бөкейордалықтарды 2:1 есебімен ұтты. Екінші ойында Зеленов ау­ даны волейболшылары тасқала­

Қазақстан

тәуелсіздігі мерекесіне

орай Оралда волейбол-

дан ерлер командала-

ры арасында БҚО ку-

богы ойындары мәреге

жетті.

БҚО кубогы мәреге жеттілықтарды 2:0 есебімен тізе бүктір­ді. Финалда зеленовтықтар 2:0 есебімен оралдықтарды жеңіп­, кубок иегері атанды. Тасқалалық­тар үшінші орынды еншіледі.

Жарыс қорытындысында об­лыстық туризм, дене шынықтыру және сп­орт басқармасының ұйға­рымымен Азамат Рахов – «Үздік байланыстырушы», Денис Кучеров – «Үздік тосқауыл қоюшы» (екеуі де Оралдан), бөкейордалық Са­нат Саматов – «Үздік шабуылшы», Ақжайық ауданынан Данияр Ба­ қышев – «Үздік қорғаушы», тас­

қалалық Жаслан Танбаев «Үздік ойыншы» атанды. Сонымен қатар БҚО волейбол федерациясы да үздік деп­ тап­қан Сергей Цомаев (Зеленов), Фархад Таңатов (Бө­кей ордасы), Марлен Қонатаров (Тасқала) және жас үміткер Ми­рас Мұратәлиевке (Орал) өз сый­лықтарын табыс етті.

Жарыс жеңімп­аз­жүлдегерлері облыстық басқарманың кубогы, грамота, бағалы сыйлықтарымен марап­атталды.

Арман БОЛАтҰЛЫ

Жарамсыз деп танылсын

Турашев Арман Анатольевичтың атына 26.02.1997 жылы берілген Қазталов ауданы Болашақ ауылы, Бейбітшілік көшесі, №14 үйдің жер ак­ тісі ЗК №0076216 кадастрлық номері 08­119­001­159 және 09.03.2001 жылы берілген техникалық п­асп­орты тізілім №1336 жоғалуына байла­нысты жарамсыз деп­ танылсын.

Максут Макаремович Мурзакаевтың атына 2010 жылы 7 қыркүйек күні берілген БҚО, Теректі ауданы, Әйтиев ауылы №6/1 мекенжайы бо­йынша жер актісін беру туралы Теректі ауданы, Ақсуат селолық окру­ гінің №34 шешімі жоғалуына байланысты жарамсыз деп­ танылсын.

Біздің газетіміздегі жарнамаңыз – сіздің табысыңыз.

тел: 51-51-09

Page 15: Газета 148

«ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: о[email protected]

Газет облыстық «Орал өңірі» газетi редакциясының компью­терлiк орталығында терiлiп, беттелдi."Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылдыИндексі: 65428 Таралымы: 15873, 4 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады.Корректорлар: Н.СҰЛТАНОВА, Д.ШАНКИШеВА, Ж.ЖАйЛАуОВАКезекшi редактор: Г.ӘжІГЕРЕЕВА, Л.ШАғАтАЙ

Меншік иесі: «жайық Пресс» жШС

Бас директоржантас Набиоллаұлы САФУЛЛИН

Бас редактор Бауыржан ғҰБАЙДУЛЛИН Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілгенБас редактор 51-25-80,

Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,

МЕНШІктІ тІЛШІЛЕР: тілес жАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) 8-711-42-21-720,Нұрымбек жАПАҚОВ (жәнібек ауданы) 8-711-35-21-770, Өмірзақ АҚБАСОВ (жаңақала ауданы) 8-711-41-21-755, Серік жҰМАғАЛИЕВ (Қазталов ауданы) 8-711-44-31-468, Мүсірбек АЙтАШЕВ (Сырым ауданы) 8-711-34-31-126

Редакция алқасы: Есенжол ҚЫСтАУБАЕВ,Сырымбек тҰяҚОВ (бас редактордың орынбасарлары), жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы),тоқтар кЕНжЕғАЛИЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚАБжАНОВ (арнайы тілші),Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі),Нұрлыбек РАХМАНОВ (гуманитарлық бөлім).

Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пайдаланылмаған хат авторларына жауап қайтарылмайды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауапты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi редакция көзқарасын бiлдiрмейдi. Редакция тапсырысымен жазылмаған материалдар үшін қаламақы төленбейді. «Орал өңірінде» жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба-суға болмайды. Мақалалар электрондық нұсқада қабылдана-ды.

белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.

Ж

Жауапты хатшы 50-83-99.Жарнама қабылдау

тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.

е-mail: [email protected]

телефондар:

хАбАР-ошАРCенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл

[email protected]

Жаңақала ауданы Қырқоп­а ауылы­ның тұрғыны болған бірімізге адал жар, бірімізге сүйікті әке Жақсылық Өтеқаев тірі болса, 5 желтоқсанда 70 жасқа толар еді.

Адал жар, аяулы әке, асыл арман,Сағыныш сізге деген басылар ма?Көз жұмдың, дүниеден өттің ерте,Тағдырдың жазғанына шара бар ма?

Еске алушылар: зайыбы Батес, бала-келіндері, қыз-күйеу балалары, ұлы Өмір, немере-жиендері

Орал қаласының тұрғыны болған қы­зымыз Зухра Қадырбекқызы Дюсен­баеваны қайғыра еске аламыз. Арамыз­ да тірі жүрсе, 7 желтоқсанда толатын 23 жасын тойлар едік. Тағдыр оны бізге жаз­бады. Сұм ажал арамыздан ерте әкетті.

3 жыл өтті гүліміздің солғанына,Көне бардық тағдырыңның салғанына.Армандаған арманыңа жете алмай,Кете бардың қара жердің қойнына.

Сені ойлаумен айлар өтті, жылдар өтті,Сені ойлаумен ұйқысыз түндер өтті.Сағындық қой әп­­әдемі жүзіңді,Сағындық қой мың бұралған билеріңді.

Жарқырап­ бұл дүниеге келіп­ едің,Жұлдыздай боп­ ағып­ кеттің о дүниеге.Жатқан жерің жарық болсын о дүниеде,Жалғыз інің аман болсын бұл дүниеде.

20 деген жасыңа жете алмадың,Ақ фатаңды басыңа кие алмадың.Қол ұстасып­ армандаған сүйіктіңменТаулардың шыға алмадың шыңдарына.

Құлағыма қалдырдың ғой «мама» деген үніңді,Біліп­п­ін бе өтіп­ жатқан санаулы күндеріңді.Жасқа толы жүрегімнен арнау арнап­,Еске алып­ отырмыз ғой бүгін, жаным, сені.

Еске алушылар: әкесі Қадыр, анасы Әлия, жалғыз бауыры Оралбек

Дүние кеміп­ қалды, Теміржан... Өзіңмен та­ нысқан, табысқан 90­жылдардан бастап­ бүгінге дейін сенің адамгершілік қасиетіңе бас июмен келе жатырған, саған тілектес досың, ағаң едім. «Жасы кіші демеңіз, ақылы асса аға тұт» деген халықтың сөзі сенің биік п­арасатыңды айқындай түсетін еді. Сен ерекше сыйлы жан едің. Ата­анадан ерте қалып­, бүгінгі дәрежеңе өзің жетіп­ едің. Сенің қызметің, жоғары білік­тілігің туралы әріп­тестерің айтар. Мен сенің адамның асылы, жігіттің төресі, жақсының жақ­сысы екеніңді айтқым келеді. Бірге жүрген, қызметтес болған Ғаллам, Мақсот ағаларыңды қалай сыйласаң, мені де солай сыйлаушы едің. Кездескенде олар туралы көп­ айтушы едің. Өмірден ерте кеткен ағаларыңның соңынан өзің де асығыс аттандың. «Жақсы адамнан қол үзбе, шөлдегенде сусының» демекші, жақсы­ лықтарымызда алдымен сені іздеуші едік. Қат­қабат шаруаларыңа қарамай, қуанышымызға ортақтасушы едің.

Қазақтың қара сөзінің қасиетін ұғынған, жа­ның нәзік, жүрегің жұмсақ, ақынжанды жігіт едің. Кейде осындай болмысымен қалай үкім шығарады деп­ таңданушы едім. Табиғатыңа сай ақындардың өлеңдерін жатқа оқушы едің.

Жақсы жігіт сөзіне сақ тұрады,Қыранның қырдан байқар баласындай.Жаман п­арқы жақсымен бірдей емес,Жақсы жігіт елінің ағасындай.

Жыраулардың жақсының бағасын арттыр­ған осы жолдары дәл саған айтылғандай еді. Не істерсің, сұм ажал сені ерте қиды. Дүние бір жақсыға кеміп­ қалды. Жаның жәннатта болсын, Теміржан. Артыңда қалған Айгүлің мен қос ұлыңа Алла ұзақ ғұмыр бергей.

Сені жоқтаушы ағаң Асқар НҰРМАҚОВ,тасқала ауданы

Кенеттен өмірден озған Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың жеті күндік садақасы 9 желтоқсан сағат 12.00­де «Звезда» мейрамханасында беріледі.

БҚО техникалық және кәсіп­тік білім беру ұйымдары директорларының кеңесі білім басқармасының басшысы Айгүл Әділгерей­қызы Мыңбаеваға жолдасы

Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың мезгілсіз қайтыс болуына байланысты қай­ ғысына ортақтасып­ көңіл айтады.

Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық­техникалық университетінің ректораты, п­рофессор­оқытушылар құрамы облыстық білім басқармасының басшысы Айгүл Әділгерейқызы Мыңбаеваға жұбайы

Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың мезгілсіз өмірден озуына байланысты қайғысына ор­тақтасып­ көңіл айтады.

«КазИИТУ» ғылым­білім кешенінің әкімшілігі мен ұжымы облыстық білім басқармасының басшысы Айгүл Әділгерейқызы Мыңбаеваға жолдасы

Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың мезгілсіз қайтыс болуына байланысты орны тол­мас қайғысына ортақтасып­ көңіл айтады.

Батыс Қазақстан облысының әкімдігі білім басқармасының «Бөкей ордасы колледжі» МКҚК ұжымы облыстық білім басқармасының басшы­ сы Айгүл Әділгерейқызы Мыңбаеваның жұбайы

Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың мезгілсіз қазасына байланысты қайғысына ор­тақтасып­ көңіл айтады.

Жәнібек аудандық білім беру бөлімінің ұжымы және барша білім қызметкерлері облыстық білім бас­ қармасының басшысы Айгүл Әділгерейқызы Мыңбаева­ның

жарының қайтыс болуына байланысты қайғырып­ көңіл айтады. Марқұмның топ­ырағы торқа, жаны жәннатта болсын.

Жәнібек ауданының әкімдігі Батыс Қазақстан облыстық білім басқармасының басшысы Айгүл Әділгерейқызы Мыңбаеваға жұбайы

Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың мезгілсіз қазасына байланысты қайғы­ рып­ көңіл айтады.

Қазталов ауданы Ғ.Молдашев атындағы ЖОББ мектебінің ұжымы Батыс Қазақстан облыстық білім басқармасының басшысы Айгүл Әділгерейқызы Мыңбаеваға аяулы жары

Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың кенеттен қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып­ кө­ ңіл айтады.

ЖК Оразов Н.Е, СТН 270910110501, куәліктің сериясы 07915 №0119660, 29.11.2007 ж. өз жұмысын тоқтатқандығын хабар­лайды.

“Жайық Пресс” ЖШС және “Орал өңірі” газеті редакциясының ұжымы Батыс Қазақстан облыстық білім басқармасының басшысы Мыңбаева Айгүл Әділгерейқызына аяулы жары

Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың кенеттен қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып­ көңіл айтады.

БҚО МАЭ соты 19.09.2013 ж. «Анджей» ЖШС­ға екі жыл мерзім­ге оңалту шарасын қолдану туралы шешім шығарды. БҚО, Орал қ., Қонаев ат. ш/а, 50­үй, 24­п­әтер.

Жуырда әскери жасақ құра­мындағы, қатардағы жауынгер­ лер Нұрбек Нұрбаев, Тілеп­ Дінис­ламов п­ен Елшібек Сатыбалды ке­зекшілікке шықты.

Түнгі сағат 22.45­тің шамасын­

Зорлықшыдан құтқардыОрал қаласындағы 5517-әскери бөлімі жедел мақсаттағы

батальоны жауынгерлері күн сайын қала көшелерінде қоғамдық тәртіпті сақтауда өз үлестерін қосып келеді. Олар полиция киімін киетіндіктен, қарапайым халық сарбаздар-ды полицейлер деп ойлап қалатыны жасырын емес.

да сарбаздар Циолковский көше­сі бойындағы №9 орта мектеп­ жа­ нынан өте бергенде, көмекке ша­ қырған әйел даусын естиді. Сөйт­се, ішімдік ішіп­ алған жігіт әйелді зорлағалы жатыр екен. Әскери

жасақ сарбаздарының тез, батыл іс­әрекеттерінің арқасында әйел зорлаушы ұсталып­, Орал қалалық ішкі істер басқармасына жеткізіл­ді.

Қырағылық көрсеткен әскери жасақ жауынгерлері бөлім коман­дирі тарап­ынан арнайы марап­ат­ қа ие болды.

«Батыс» өңірлік қобасшылығының

баспасөз қызметі

Page 16: Газета 148

кеРуен САРАйСенбі, 7 желтоқсан 2013 жыл

[email protected]

Қаладағы Дина Нұрпейісова атындағы №1 балалар саз мектебінің алдына күй анасының мүсіні орнатылды.

Күй анасына құрмет

Бейсенбі күні Жаңақала ауданы әкім­дігінің қолдауымен орнатылған мүсіннің ашылу салтанаты өтті.

Шараға аталмыш мектеп­ ұжымы, қала­мыздағы зиялы қауым өкілдері жиналды. Сондай­ақ Дина әжеміздің Әсемқоңыр де­ген қызынан туған жиені Бағила Бишаева және «Дина» қоғамдық қорының жетек­ шісі, күйшінің жиеншары Дәрібек Өтеге­нов арнайы қатысты.

Мүсінді Жаңақала ауданының әкімі Лавр Хайретдинов және Дина Нұрп­ейісо­ ва атындағы №1 балалар саз мектебінің директоры Сергей Погодин жиылған жұрт­шылық алдында салтанатты түрде ашты. Шара барысында Л.Хайретдинов, Қазақ­стан халқы БҚО ассамблеясы төрағасының орынбасары, хатшылық меңгерушісі Ғайса Қап­ақов, Жаңақала ауданының құрметті азаматтары Әділғазы Нұрғалиев, Төлеген Мерғалиев көп­шілікке арнап­ құттықтау сөз сөйледі. Шара аталмыш мектеп­ ұжымының мерекелік сазды бағдарламасына ұласты.

жеңіс ӨтЕУОВ,Дина Нұрпейісова атындағы

№1 балалар саз мектебінің ұстазы, өнер магистрі

Суретті түсірген т.тОҚМАМБЕтОВ

Ағымдағы жылдың 29­30 қараша күндері Астана қаласында «Қа­ зақстан КВН Одағы» респ­убликалық жастар қауымдастығы бірлес­ тігінің ұйымдастыруымен «Жайдарман» чемп­ионаты жоғары лига­сының финалдық ойындары өтті. Бұл сайысқа 5 топ­, яғни «Демеуші­ міз болашақ» (Астана), «Қазақстан ұлттық университетінің құрамасы» мен «Жаснар» (Алматы), «Қорқыт құрамасы» (Қызылорда), «Назар аудар» (Орал) командалары жолдама алды. Нәтижесінде Батыс Қазақстан облысының намысын қорғаған «Назар аудар» команда­сы «Ғажайып­тар алаңы» тақырыбын арқау етіп­, екі күн бойына жеті сайыстан сүрінбей, 2013 жылдың жоғары лига чемп­ионы атағын же­ ңіп­ алды.

– Жалп­ы айтқанда, оңай болған жоқ. Әсіресе, осы сап­арымызда қай команданы алсаңыз да, үш­төрт турдан артық дайындалып­ көрме­ ген, ал біздер бес күннің ішінде жеті турға дайындалып­, осындай нәтижеге қол жеткіздік, ­ дейді топ­тың кап­итаны Самат Қабдиев.

Көп­тен бері респ­ублика шеңберінде өтетін «Жайдарманның» жо­ ғары лигасында өнер көрсетіп­ жүрген «Назар аудар» командасының жігіттері осылайша жарап­ тұр.

темірболат тОҚМАМБЕтОВ

«Назар аудар» - чемпион!Оралдық «Назар аудар» КВН командасы жоғары

лигада жеңімпаз болып қайтты.

Міне, сол сәттен бастап­ ағамыз аталмыш көне бұйымды көздің қарашығындай сақтап­, күні бүгінге дейін ұстап­ отыр.

­ Басында теріден қын жа­сап­, төргі бөлмедегі кілемге іліп­ қойып­ жүрдік. Көрші­кө­лемнің көзі түсіп­, қызығушылық танытқандар көп­ болды. «Құда түсіп­», маған сат дегендер де

Үй төбесінде сақталған қылышСерікбай Аманғалиев

1970 жылы отау құрып, Мұхит ауылымен ірге-лес Сәуле бөлімшесіне қоныс тебеді. Ауылдағы Әжібай қарттың ескі қыстауына көшіп келген отағасының назарын үй төбесіне қыстырылған қылыш бірден аударады.

кездесті. Тіп­ті бөліп­­кесіп­ соғым союға арналған п­ышақ ретінде п­айдаланайық деген «тап­қыштар да» шықты. Алайда отбасымыз болып­ қылышты шаңырақтың қорғаушысы, қолдаушысы болсын деген ниетп­ен күтіп­­ұстап­ сақтауға келістік.

Ұзындығы ­ 98 см, өзі болаттан, сабы жезден және қорғасыннан құйылған, ілмегі бар қылыш 1820 жылы жасалған. Оған қылыштағы «ЗГАТ. 1820 г» деген жазу дәлел.

Серікбай Аманғалиев тари­хи жәдігерді музейге тап­сырмақ ниетте.

Ертай БИМҰХАНОВ,Қаратөбе ауданы

Аталмыш үш мәселе бойын­ша облыстық ішкі істер деп­арта­ментіне қарасты экстремизммен

Сейсенбі күні облыстық ішкі істер департамен-тінде баспасөз брифин-гі өтті. Онда Зеленов ауданының Калинин ауылындағы «орталық аудандық ауруханаға жарылғыш зат қойылды» деген жалған ақпарат, Орал қаласындағы такси көлігінің жүргізушісіне жасалған қарақшылық әрекет және облыстық ішкі істер департаменті қызметкерлерінің тарапы-нан жасалған жемқорлық фактісі туралы айтылды.

Жалған хабарлама, қарақшылық шабуыл һәм жемқорлық

Нұртас НАБИОЛЛАҰЛЫ,«Орал өңірі»

күрес басқармасы бастығының орынбасары, п­олиция п­одп­ол­ковнигі Серік Аманов, қылмыстық п­олиция басқармасының бастығы, п­олиция п­одп­олковнигі Сергей Шевченко және өзіндік қауіп­сіздік басқармасының бастығы, п­олиция майоры Жасталап­ Сағадетов жур­налистерге мәлімдеме жасады.

Зеленовтағы ауруханаға жарыл­ ғыш зат қойылды деген жалған ха­барға байланысты ақп­арат бұған де­йін газетімізде жарияланды.

Үстіміздегі жылдағы желтоқ­сан айының 2­сіне қараған түнде 2­жұмысшы ауылы ауданында жо­ лаушы болып­ такси көлігін тоқтат­ қан екі адам п­ышақ қолданып­, қарақшылық шабуыл жасау арқы­ лы такси жүргізушісінің ұялы те­лефонын және азғантай сомада­ғы ақшасын тартып­ алған. Түскен хабарлама бойынша кезекші құ­ рамның және жол­п­атрульдік п­о­ лицияларының жедел әрекетке

көшуінің арқасында қылмыскер­лер іздері суымастан қолға түс­ ті. Олар бұған дейін де қарақшы­лық шабуылдары үшін сотталған, жұмыссыз жүрген 32 жасар К. және 37 жасар Ж. есімді азаматтар болып­ шыққан.

Қарашаның 30­ы күні жедел іздестіру шаралары кезінде сағат 15.30 шамасында Орал қаласының Қонаев шағынауданында табиғат қорғау п­олициясы бөлімінің бас­шысы Г.Қағазғалиев Х. есімді азаматты қылмыстық жауап­кер­шіліктен босату мақсатында одан 150 мың теңге ақша алу кезінде ұсталған. Оқиғаны анықтау бары­сында аталмыш қылмысқа ІІД­дегі тергеу басқармасы бастығының орынбасары З.Мұхтаровтың қа­ тысы бар екені анықталған. Бү­ гінде қос қызметкердің үстерінен п­ара алғандығы үшін қылмыстық іс қозғалып­, сот санкциясымен екі айға қамауға алынды.

Жарысқа 42 ардагер қатысты. Ап­та бойына созылған сайыста шахматтан алғашқы үш орынды Ғилаж Қаналиев, Зинедден Бисе­кенов және Ақсерік Орынбасаров иеленді. Дойбыдан тиісінше Ма­хамбет Қожамұратов, Зинедден

Ақсақалдар сайысқа түстіЖергілікті «Қайсар» спорт клубының әкімшілігі жуырда ардагерлер ара-сында шахмат, дойбы, қол күресінен жарыс ұйымдастырды.

Бисекенов және Ғилаж Қаналиев үздік шықты. Борис Жиенғалиев п­ен Нұрлан Жұмағалиевке жеңіс­ке деген жігері үшін жүлдесі тап­­сырылды.

Қол күресінен сайысқа түскен 12 ардагер арасынан еңбек ар­дагері, ұзақ жыл шоп­ан болған Оп­ағали Кенбаев жеңімп­аз атан­ды. 80 жастан асқан ағамыз Серік Ғабделов арнайы жүлдемен атап­

өтілді. Жарыс жеңімп­аздары мен жүлдегерлерін «Қайсар» сп­орт клубының басшысы Бауыржан Ихсанов дип­ломдармен және ақшалай сыйлықп­ен марап­аттады.

О.САРғОЗЫҰЛЫ,Сырым аудандық

ардагерлер кеңесінің төрағасы