Γιόδωρος: Μερίς Πρώηη Πρώηης Βίβλοσ

01.1 – 01.29

Τάδε ἔνεζηιν ἐν ηῇ πρώηῃ ηῶν Γιοδώροσ βίβλων. Πξννίκηνλ ηῆο ὅιεο πξαγκαηείαο.

Πεξὶ ηῶλ παξ´ Αἰγππηίνηο ιεγνκέλσλ πεξὶ ηῆο ηνῦ θόζκνπ γελέζεσο. Πεξὶ ηῶλ ζεῶλ ὅζνη πόιεηο ἔθηηζαλ θαη´ Αἴγππηνλ.

Πεξὶ ηῶλ πξώησλ γελνκέλσλ ἀλζξώπσλ θαὶ ηνῦ παιαηνηάηνπ βίνπ. Πεξὶ ηῆο ηῶλ ἀζαλάησλ ηηκῆο θαὶ ηῆο ηῶλ λαῶλ θαηαζθεπῆο.

Πεξὶ ηῆο ηνπνζεζίαο ηῆο θαη´ Αἴγππηνλ ρώξαο θαὶ ηῶλ πεξὶ ηὸλ Νεῖινλ πνηακὸλ παξαδνμνινγνπκέλσλ, ηῆο ηε ηνύηνπ πιεξώζεσο ηὰο αἰηίαο θαὶ ηῶλ

ἱζηνξηθῶλ θαὶ θηινζόθσλ ἀπνθάζεηο. Πεξὶ ηῶλ πξώησλ γελνκέλσλ θαη´ Αἴγππηνλ βαζηιέσλ θαὶ ηῶλ θαηὰ κέξνο

αὐηῶλ πξάμεσλ. Πεξὶ θαηαζθεπῶλ ηῶλ ππξακίδσλ ηῶλ ἀλαγξαθνκέλσλ ἐλ ηνῖο ἑπηὰ

ζαπκαδνκέλνηο ἔξγνηο. Πεξὶ ηῶλ λόκσλ θαὶ ηῶλ δηθαζηεξίσλ.

Πεξὶ ηῶλ ἀθηεξσκέλσλ δῴσλ παξ´ Αἰγππηίνηο. Πεξὶ ηῶλ λνκίκσλ ηῶλ πεξὶ ηνὺο ηεηειεπηεθόηαο παξ´ Αἰγππηίνηο γελνκέλσλ. Πεξὶ ηῶλ Ἑιιήλσλ ὅζνη ηῶλ ἐπὶ παηδείᾳ ζαπκαδνκέλσλ παξαβαιόληεο εἰο Αἴγππηνλ θαὶ πνιιὰ ηῶλ ρξεζίκσλ καζόληεο κεηήλεγθαλ εἰο ηὴλ Ἑιιάδα.

Περιετόμενα ηοσ Πρώηοσ Βιβλίοσ

Εηζαγσγή ζην ζύλνιν ηνπ έξγνπ (θεθάιαηα 1-5) Η άπνςε ησλ Αηγππηίσλ πεξί ηεο πξνέιεπζεο ηνπ ζύκπαληνο (θεθάιαηα 6-7)

Πεξί ησλ ζεώλ ηδξπηώλ ησλ Αηγππηηαθώλ πόιεσλ [11], Πεξί ησλ πξώησλ αλζξώπσλ θαη ησλ ηνπ ηξόπνπ δσήο ησλ (θ. 8)

Πεξί ιαηξείαο ησλ αζαλάησλ θαη ίδξπζεο ησλ ηεξώλ πξνο ηηκή ησλ [12] Πεξί ηεο γεσγξαθίαο ηεο ρώξαο ηεο Αηγύπηνπ θαη ησλ ζαπκάησλ πνπ

αθνξνύλ ζην Νείιν θαζώο θαη πεξί ησλ αηηίσλ ηεο πιεκκύξαο ηνπ θαη νη απόςεηο ησλ ηζηνξηθώλ θαη θηινζόθσλ πεξί απηώλ (θ. 30)

Πεξί ησλ πξώησλ βαζηιέσλ ηεο Αηγύπηνπ θαη πεξί ησλ κλεκείσλ εθάζηνπ (θ. 44)

Πεξί ηεο θαηαζθεπήο ησλ ππξακίδσλ νη νπνίεο ζεσξνύληαη έλα από ηα επηά ζαύκαηα ηνπ θόζκνπ (θ. 69)

Πεξί λόκσλ θαη απνλνκήο δηθαηνζύλεο (θ. 69) Πεξί ησλ ηεξώλ δώσλ ησλ Αηγππηίσλ (θ. 83)

Πεξί ηνπ ηξόπνπ πνπ νη Αηγύπηηνη κεηαρεηξίδνληαη ηνπο λεθξνύο ηνπο (θ. 91) Πεξί ησλ κεγάισλ ζνθώλ ηεο Ειιάδνο νη νπνίνη επεζθέθζεζαλ ηελ Αίγππην

θαη νη νπνίνη κεηέθεξαλ ηηο γλώζεηο ηνπο ζηελ Ειιάδα (θ. 96) 1.1 – 1.29

Η Αίγσπηος. Οι Αρτές ηοσ Κόζμοσ και ηοσ Πολιηιζμού. Οι θεοί. Οι πρώηοι Άνθρωποι

01.01.1 Σνῖο ηὰο θνηλὰο ἱζηνξίαο πξαγκαηεπζακέλνηο κεγάιαο ράξηηαο

ἀπνλέκεηλ δίθαηνλ πάληαο ἀλζξψπνπο, ὅηη ηνῖο ἰδίνηο πφλνηο ὠθειῆζαη ηὸλ θνηλὸλ βίνλ ἐθηινηηκήζεζαλ· ἀθίλδπλνλ γὰξ δηδαζθαιίαλ ηνῦ ζπκθέξνληνο εἰζεγεζάκελνη θαιιίζηελ ἐκπεηξίαλ δηὰ ηῆο πξαγκαηείαο ηαχηεο πεξηπνηνῦζη ηνῖο ἀλαγηλψζθνπζηλ. 2 κὲλ γὰξ ἐθ ηῆο πείξαο ἑθάζηνπ κάζεζηο κεηὰ

πνιιλ πφλσλ θαὶ θηλδχλσλ πνηεῖ ηλ ρξεζίκσλ ἕθαζηα δηαγηλψζθεηλ, θαὶ δηὰ

ηνῦην ηλ ξψσλ ὁ πνιππεηξφηαηνο κεηὰ κεγάισλ ἀηπρεκάησλ πνιιλ ἀλζξψπσλ ἴδελ ἄζηεα θαὶ λφνλ ἔγλσ· δὲ δηὰ ηῆο ἱζηνξίαο πεξηγηλνκέλε ζχλεζηο ηλ ἀιινηξίσλ ἀπνηεπγκάησλ ηε θαὶ θαηνξζσκάησλ ἀπείξαηνλ θαθλ ἔρεη ηὴλ δηδαζθαιίαλ. 3 ἔπεηηα πάληαο ἀλζξψπνπο, κεηέρνληαο κὲλ ηῆο

πξὸο ἀιιήινπο ζπγγελείαο, ηφπνηο δὲ θαὶ ρξφλνηο δηεζηεθφηαο, ἐθηινηηκήζεζαλ ὑπὸ κίαλ θαὶ ηὴλ αὐηὴλ ζχληαμηλ ἀγαγεῖλ, ὥζπεξ ηηλὲο ὑπνπξγνὶ ηῆο ζείαο πξνλνίαο γελεζέληεο. ἐθείλε ηε γὰξ ηὴλ ηλ ὁξσκέλσλ ἄζηξσλ δηαθφζκεζηλ θαὶ ηὰο ηλ ἀλζξψπσλ θχζεηο εἰο θνηλὴλ ἀλαινγίαλ ζπλζεῖζα θπθιεῖ ζπλερο ἅπαληα ηὸλ αἰλα, ηὸ ἐπηβάιινλ ἑθάζηνηο ἐθ ηῆο πεπξσκέλεο κεξίδνπζα, νἵ ηε ηὰο θνηλὰο ηῆο νἰθνπκέλεο πξάμεηο θαζάπεξ κηο πφιεσο ἀλαγξάςαληεο ἕλα ιφγνλ θαὶ θνηλὸλ ρξεκαηηζηήξηνλ ηλ ζπληεηειεζκέλσλ ἀπέδεημαλ ηὰο ἑαπηλ πξαγκαηείαο. 4 θαιὸλ γὰξ ηὸ

δχλαζζαη ηνῖο ηλ ἄιισλ ἀγλνήκαζη πξὸο δηφξζσζηλ ρξῆζζαη παξαδείγκαζη, θαὶ πξὸο ηὰ ζπγθπξνῦληα πνηθίισο θαηὰ ηὸλ βίνλ ἔρεηλ κὴ δήηεζηλ ηλ πξαηηνκέλσλ, ἀιιὰ κίκεζηλ ηλ ἐπηηεηεπγκέλσλ. θαὶ γὰξ ηνὺο πξεζβπηάηνπο ηαῖο ιηθίαηο ἅπαληεο ηλ λεσηέξσλ πξνθξίλνπζηλ ἐλ ηαῖο ζπκβνπιίαηο δηὰ ηὴλ ἐθ ηνῦ ρξφλνπ πεξηγεγελεκέλελ αὐηνῖο ἐκπεηξίαλ· ἥο ηνζνῦηνλ ὑπεξέρεηλ ζπκβέβεθε ηὴλ ἐθ ηῆο ἱζηνξίαο κάζεζηλ ὅζνλ θαὶ ηῶ πιήζεη ηλ πξαγκάησλ πξνηεξνῦζαλ αὐηὴλ ἐπεγλψθακελ. δηὸ θαὶ πξὸο ἁπάζαο ηὰο ηνῦ βίνπ πεξηζηάζεηο ρξεζηκσηάηελ ἄλ ηηο εἶλαη λνκίζεηε ηὴλ ηαχηεο ἀλάιεςηλ. 5 ηνῖο

κὲλ γὰξ λεσηέξνηο ηὴλ ηλ γεγεξαθφησλ πεξηπνηεῖ ζχλεζηλ, ηνῖο δὲ πξεζβπηέξνηο πνιιαπιαζηάδεη ηὴλ ὑπάξρνπζαλ ἐκπεηξίαλ, θαὶ ηνὺο κὲλ ἰδηψηαο ἀμίνπο γεκνλίαο θαηαζθεπάδεη, ηνὺο δ´ γεκφλαο ηῶ δηὰ ηῆο δφμεο ἀζαλαηηζκῶ πξνηξέπεηαη ηνῖο θαιιίζηνηο ηλ ἔξγσλ ἐπηρεηξεῖλ, ρσξὶο δὲ ηνχησλ ηνὺο κὲλ ζηξαηηψηαο ηνῖο κεηὰ ηὴλ ηειεπηὴλ ἐπαίλνηο ἑηνηκνηέξνπο θαηαζθεπάδεη πξὸο ηνὺο ὑπὲξ ηῆο παηξίδνο θηλδχλνπο, ηνὺο δὲ πνλεξνὺο ηλ ἀλζξψπσλ ηαῖο αἰσλίνηο βιαζθεκίαηο ἀπνηξέπεη ηῆο ἐπὶ ηὴλ θαθίαλ ὁξκῆο. 01.01.1 ινη καο πξέπεη λα είκαζηε επγλψκνλεο ζε φζνπο έρνπλ γξάςεη

παγθφζκηα [13] ηζηνξία, αθνχ κε ην πφλεκά ηνπο ζέιεζαλ λα βνεζήζνπλ φιε ηελ θνηλσλία. Γηαηί ε δηδαζθαιία ηεο ηζηνξίαο είλαη φρη κφλν επράξηζηε αιιά πξνζθέξεη θαη ζεκαληηθά πιενλεθηήκαηα ζηνλ αλαγλψζηε, φηαλ κάιηζηα ε θαηαγξαθή ησλ γεγνλφησλ γίλεηαη απφ θαινχο θαη έκπεηξνπο ηζηνξηθνχο. 2

Γηαηί, ελψ νη εκπεηξίεο καο, θαη φζα καζαίλνπκε απφ απηέο, κε φινπο ηνπο θηλδχλνπο πνπ δηαηξέρνπκε, καο επηηξέπνπλ λα δηαθξίλνπκε, ζε θάζε πεξίπησζε, ην θαιφ θαη ρξήζηκν, είλαη ηαπηφρξνλα ε αηηία πνπ θάζε ήξσαο ηνπ παξειζφληνο ηειηθά αηχρεζε, φηαλ ,

“θαὶ πνιιῶλ ἀλζξώπσλ εἶδε ρῶξεο θη ἔκαζε γλῶκεο” [14]

ηαλ ινηπφλ καζαίλνπκε απφ ηηο απνηπρίεο ή ηηο επηηπρίεο ησλ άιισλ, θαη απηφ καο δηδάζθεη ε ηζηνξία, απνθεχγνπκε ηηο πξνζσπηθέο εκπεηξίεο θαη ηα θαθά πνπ απηέο ζπλεπάγνληαη. 3 Οη ηζηνξηθνί ζπγγξαθείο, επίζεο, ζέιεζαλ λα ελψζνπ ζηε γλψζε φινπο ηνπο αλζξψπνπο, νη νπνίνη αλ θαη ζπγγελεχνπλ κεηαμχ ηνπο, δνπλ ζε άιινπο ηφπνπο θαη άιινπο ρξφλνπο, αλ θαη είκαζηε φινη θνηλσλνί ηεο ίδηαο ζείαο πξφλνηαο, απφ ηελ νπνία γελληφκαζηε [15]. Γηαηί φπσο ε ζεία πξφλνηα πνπ δηέπεη ηελ ηάμε ζηηο θηλήζεηο ησλ νξαηψλ αζηέξσλ ζηε θχζε, θαη πνπ θαζνξίδεη ηελ θνηλή κνίξα ησλ αλζξψπσλ ζηελ αησληφηεηα, επηβάιινληαο ζε θάζε έλαλ απφ εκάο ην πεπξσκέλν καο, έηζη θαη ν ηζηνξηθφο, φηαλ θαηαγξάθεη ηα γεγνλφηα, σζάλ φινη καο λα είκαζηε έλαο, καο παξαδίδεη ηε ζπλνιηθή θαηαγξαθή ησλ πξάμεσλ φισλ ησλ εζλψλ θαη καο επηηξέπεη λα γλσξίδνπκε ηηο πξάμεηο ηνπο. 4 Βίλαη ινηπφλ θαιφ λα είκαζηε ζε ζέζε λα

εθηηκήζνπκε ηελ άγλνηα θαη ηα ιάζε άιισλ θαη λα παξαδεηγκαηηζηνχκε απφ απηά, δηνξζψλνληαο ηα δηθά καο γηα λα αληηκεησπίζνπκε ηηο δπζθνιίεο ηεο δσήο καο, αληί λα πξέπεη λα πεηξακαηηζηνχκε εκείο νη ίδηνη κε ηηο πξάμεηο καο ζην παξφλ θαη ζην κέιινλ θαη λα είκαζηε ζε ζέζε λα επαλαιάβνπκε ηηο επηηπρίεο ηνπ παξειζφληνο. Βμάιινπ νη παιαηφηεξνη ζπκβνπιεχνπλ ηνπο λεψηεξνπο, αθξηβψο γηαηί νη δεχηεξνη εθηηκνχλ ηελ πνιχρξνλε εκπεηξία ησλ πξψησλ. Οη εκπεηξίεο φκσο απηέο έρνπλ πνιχ ιηγφηεξε αμία απφ ηε κειέηε ηεο ηζηνξίαο, ε νπνία ζέηεη ζηε δηάζεζε ησλ λεσηέξσλ πνιιά γεγνλφηα ηαπηφρξνλα. Γηαπηφ πξέπεη λα παξαδερηνχκε φηη ε γλψζε ηεο ηζηνξίαο είλαη ε πην ρξήζηκε ζηε δσήο καο. 5 Γηαηί απνθαιχπηεη ζηνπο λεψηεξνπο ηε ζχλεζε

ησλ πξεζβπηέξσλ, ελψ ηαπηφρξνλα εληζρχεη ηηο εκπεηξίεο πνπ ήδε θαηέρνπλ νη δεχηεξνη. Πξνεηνηκάδεη ηνπο ηδηψηεο λα εμειηρζνχλ ζε άμηνπο εγέηεο θαη πξνηξέπεη ηνπο εγέηεο λα δνθηκάζνπλ, κε πξάμεηο επγελνχο απηνζπζίαο, ηε δφμα ηεο αζαλαζίαο πνπ ε ίδηα εμαζθαιίδεη. Κάλεη ηνπο πνιεκηζηέο πνπ ππεξαζπίδνληαη ηελ παηξίδα ηνπο λα αληηκεησπίδνπλ κε πεξηζζφηεξε αλδξεία ηνλ θίλδπλν, αλαδεηθλχνληαο ηνπο επαίλνπο πνπ ζα ιάβνπλ κεηά ζάλαηνλ. Καη ηνπο πνλεξνχο απνζαξξχλεη λα δηαπξάμνπλ ηηο αλφζηεο πξάμεηο ηνπο, παξνπζηάδνληαο ηελ αηψληεο θαηάξεο πνπ ζα ηνπο αθνινπζνχλ. 01.02.1 θαζφινπ δὲ δηὰ ηὴλ ἐθ ηαχηεο ἐπ´ ἀγαζῶ κλήκελ νἱ κὲλ θηίζηαη πφιεσλ γελέζζαη πξνεθιήζεζαλ, νἱ δὲ λφκνπο εἰζεγήζαζζαη πεξηέρνληαο ηῶ θνηλῶ βίῳ ηὴλ ἀζθάιεηαλ, πνιινὶ δ' ἐπηζηήκαο θαὶ ηέρλαο ἐμεπξεῖλ ἐθηινηηκήζεζαλ πξὸο εὐεξγεζίαλ ηνῦ γέλνπο ηλ ἀλζξψπσλ. ἐμ ἁπάλησλ δὲ ζπκπιεξνπκέλεο ηῆο εὐδαηκνλίαο, ἀπνδνηένλ ηλ ἐπαίλσλ ηὸ πξσηεῖνλ ηῇ ηνχησλ κάιηζη´ αἰηίᾳ ἱζηνξίᾳ. 2 γεηένλ γὰξ εἶλαη ηαχηελ θχιαθα κὲλ ηῆο ηλ

ἀμηνιφγσλ ἀξεηῆο, κάξηπξα δὲ ηῆο ηλ θαχισλ θαθίαο, εὐεξγέηηλ δὲ ηνῦ θνηλνῦ γέλνπο ηλ ἀλζξψπσλ. εἰ γὰξ ηλ ἐλ ᾅδνπ κπζνινγία ηὴλ ὑπφζεζηλ πεπιαζκέλελ ἔρνπζα πνιιὰ ζπκβάιιεηαη ηνῖο ἀλζξψπνηο πξὸο εὐζέβεηαλ θαὶ δηθαηνζχλελ, πφζῳ κιινλ ὑπνιεπηένλ ηὴλ πξνθῆηηλ ηῆο ἀιεζείαο ἱζηνξίαλ, ηῆο ὅιεο θηινζνθίαο νἱνλεὶ κεηξφπνιηλ νὖζαλ, ἐπηζθεπάζαη δχλαζζαη ηὰ ἢζε κιινλ πξὸο θαινθἀγαζίαλ; 3 πάληεο γὰξ ἄλζξσπνη δηὰ ηὴλ ηῆο θχζεσο

ἀζζέλεηαλ βηνῦζη κὲλ ἀθαξηαῖφλ ηη κέξνο ηνῦ παληὸο αἰλνο, ηεηειεπηήθαζη δὲ πάληα ηὸλ ὕζηεξνλ ρξφλνλ, θαὶ ηνῖο κὲλ ἐλ ηῶ δῆλ κεδὲλ ἀμηφινγνλ πξάμαζηλ ἅκα ηαῖο ηλ ζσκάησλ ηειεπηαῖο ζπλαπνζλήζθεη θαὶ ηὰ ἄιια πάληα ηὰ θαηὰ ηὸλ βίνλ, ηνῖο δὲ δη´ ἀξεηὴλ πεξηπνηεζακέλνηο δφμαλ αἱ πξάμεηο ἅπαληα ηὸλ αἰλα κλεκνλεχνληαη, δηαβνψκελαη ηῶ ζεηνηάηῳ ηῆο ἱζηνξίαο ζηφκαηη. 4 θαιὸλ δ´, νἶκαη, ηνῖο εὖ θξνλνῦζη ζλεηλ πφλσλ ἀληηθαηαιιάμαζζαη ηὴλ ἀζάλαηνλ εὐθεκίαλ. Ἡξαθιῆο κὲλ γὰξ ὁκνινγεῖηαη πάληα ηὸλ γελφκελνλ αὐηῶ θαη´ ἀλζξψπνπο ρξφλνλ ὑπνκεῖλαη κεγάινπο θαὶ ζπλερεῖο πφλνπο θαὶ θηλδχλνπο ἑθνπζίσο, ἵλα ηὸ γέλνο ηλ ἀλζξψπσλ εὐεξγεηήζαο ηχρῃ ηῆο ἀζαλαζίαο· ηλ δὲ ἄιισλ ἀγαζλ ἀλδξλ νἱ κὲλ ξσηθλ, νἱ δὲ ἰζνζέσλ ηηκλ ἔηπρνλ, πάληεο δὲ κεγάισλ ἐπαίλσλ μηψζεζαλ, ηὰο ἀξεηὰο αὐηλ ηῆο ἱζηνξίαο ἀπαζαλαηηδνχζεο. 5 ηὰ κὲλ γὰξ ἄιια κλεκεῖα δηακέλεη ρξφλνλ ὀιίγνλ, ὑπὸ

πνιιλ ἀλαηξνχκελα πεξηζηάζεσλ, δὲ ηῆο ἱζηνξίαο δχλακηο ἐπὶ πζαλ ηὴλ νἰθνπκέλελ δηήθνπζα ηὸλ πάληα ηἄιια ιπκαηλφκελνλ ρξφλνλ ἔρεη θχιαθα ηῆο αἰσλίνπ παξαδφζεσο ηνῖο ἐπηγηλνκέλνηο. ζπκβάιιεηαη δ´ αὕηε θαὶ πξὸο ιφγνπ δχλακηλ, νὗ θάιιηνλ ἕηεξνλ νὐθ ἄλ ηηο ῥᾳδίσο εὕξνη. 6 ηνχηῳ γὰξ νἱ κὲλ

Ἕιιελεο ηλ βαξβάξσλ, νἱ δὲ πεπαηδεπκέλνη ηλ ἀπαηδεχησλ πξνέρνπζη, πξὸο δὲ ηνχηνηο δηὰ κφλνπ ηνχηνπ δπλαηφλ ἐζηηλ ἕλα ηλ πνιιλ πεξηγελέζζαη· θαζφινπ δὲ θαίλεηαη πλ ηὸ πξνηεζὲλ ηνηνῦηνλ ὁπνῖνλ ἂλ ηνῦ ιέγνληνο δχλακηο παξαζηήζῃ, θαὶ ηνὺο ἀγαζνὺο ἄλδξαο ἀμίνπο ιφγνπ

πξνζαγνξεχνκελ, ὡο ηνῦην ηὸ πξσηεῖνλ ηῆο ἀξεηῆο πεξηπεπνηεκέλνπο. 7 εἰο πιείσ δὲ κέξε ηνχηνπ δηῃξεκέλνπ, ζπκβαίλεη ηὴλ κὲλ πνηεηηθὴλ ηέξπεηλ κιινλ ἢπεξ ὠθειεῖλ, ηὴλ δὲ λνκνζεζίαλ θνιάδεηλ, νὐ δηδάζθεηλ, παξαπιεζίσο δὲ θαὶ ηἄιια κέξε ηὰ κὲλ κεδὲλ ζπκβάιιεζζαη πξὸο εὐδαηκνλίαλ, ηὰ δὲ κεκηγκέλελ ἔρεηλ ηῶ ζπκθέξνληη ηὴλ βιάβελ, ἔληα δὲ θαηεςεῦζζαη ηῆο ἀιεζείαο, κφλελ δὲ ηὴλ ἱζηνξίαλ, ζπκθσλνχλησλ ἐλ αὐηῇ ηλ ιφγσλ ηνῖο ἔξγνηο, ἅπαληα ηἄιια ρξήζηκα ηῇ γξαθῇ πεξηεηιεθέλαη. ὁξζζαη γὰξ αὐηὴλ πξνηξεπνκέλελ ἐπὶ δηθαηνζχλελ, θαηεγνξνῦζαλ ηλ θαχισλ, ἐγθσκηάδνπζαλ ηνὺο ἀγαζνχο, ηὸ ζχλνινλ ἐκπεηξίαλ κεγίζηελ πεξηπνηνῦζαλ ηνῖο ἐληπγράλνπζη. 01.02.1 Καη απηή ε κλεκφλεπζε ησλ αλδξαγαζεκάησλ πνπ θαηαγξάθεη ε ηζηνξία, ζε γεληθέο γξακκέο, σζεί κεξηθνχο άλδξεο λα ηδξχζνπλ πφιεηο, άιινπο λα πξνηείλνπλ λφκνπο πνπ δηαζθαιίδνπλ ηε δσή ησλ πνιηηψλ, άιινπο λα πξσηνηππήζνπλ ζηηο επηζηήκεο θαη ζηηο ηέρλεο, φια απηά πξνο φθεινο ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο. Καη επεηδή ε επδαηκνλία ησλ αλζξψπσλ κπνξεί λα επηηεπρζεί κφλν απφ ην ζπλδπαζκφ ησλ παξαπάλσ, αμίδεη λα επαηλέζνπκε ηελ αηηία φισλ, δειαδή ηελ ηζηνξία. 2 Πξέπεη ινηπφλ λα ηε δνχκε ζαλ ηνλ θχιαθα-άγγειν ησλ πην αμηφινγσλ αξεηψλ, κάξηπξα ηεο θαπιφηεηαο θαη επεξγέηε ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο. Βίλαη αιήζεηα φηη παξφιν πνπ νη κχζνη γχξσ απφ ηνλ Άδε είλαη πιαζκαηηθνί, εληνχηνηο ζπκβάιινπλ απνθαζηζηηθά ζην ζεβαζκφ ησλ αλζξψπηλσλ λφκσλ θαη ηεο δηθαηνζχλεο, Πφζν κάιινλ πξέπεη λα ππνιεπηφκεζα ηελ ηζηνξία, ηνλ πξνθήηε ηεο αιήζεηαο, ηε κεηέξα φιεο ηεο θηινζνθίαο θαη ηελ αηηία ηεο επγελνχο άκηιιαο αλάκεζα ζηνπο αλζξψπνπο. 3 ινη εκείο νη άλζξσπνη, απφ ηελ αζζεληθή καο θχζε, δνχκε

έλα απεηξνειάρηζην θιάζκα ηεο αησληφηεηαο, θαη φινλ ηνλ ππφινηπν ρξφλν είκαζηε λεθξνί. Καη ελψ γηα φζνπο δελ θαηάθεξαλ ζηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπο λα θάλνπλ θάηη αμηφινγν, κε ηνλ ζάλαην ηνπ ζψκαηνο ράλεηαη θαη φιε ηνπο ε δσή, γηα φζνπο κε ηελ αξεηή ηνπο θαηάθεξαλ λα δνμαζηνχλ, νη πξάμεηο ηνπο κλεκνλεχνληαη γηα πάληα, ράξηλ ηεο ζετθήο θσλήο ηεο ηζηνξίαο. 4 Ννκίδσ εγψ – θαη φινη νη ερέθξνλεο ζα ζπκθσλήζνπλ καδί κνπ – φηη αμίδεη λα αληαιιάμεη θαλείο ηνπο θφπνπο ηεο ζλεηήο δσήο ηνπ κε αζάλαηε επθεκία. Ο Ηξαθιήο, γηα παξάδεηγκα, ζην ρξφλν πνπ έκεηλε αλάκεζα ζηνπο αλζξψπνπο, θφπηαζε θαη θηλδχλεπζε αθαηάπαπζηα, κε ηε ζέιεζή ηνπ, γηα λα επεξγεηήζεη ην αλζξψπηλν γέλνο θαη γηαπηφ έκεηλε αζάλαηνο. Σν ίδην έθαλαλ θαη άιινη ζπνπδαίνη άλζξσπνη, άιινπο ηηκνχκε ζαλ ήξσεο, άιινπο ζαλ εκίζενπο, φινη ηνπο ζεσξνχληαη άμηνη επαίλσλ θαη ηηκψλ, γηαηί ηνπο έρεη απνζαλαηίζεη ε ηζηνξία. 5

Καη ελψ φια ηα κλεκεία δελ δηαηεξνχληαη παξά γηα ιίγν ρξφλν θαη θαηαζηξέθνληαη απφ δηάθνξεο πεξηζηάζεηο, ε δχλακε ηεο ηζηνξίαο επεθηείλεηαη ζε φιε ηελ νηθνπκέλε θαη δηαηεξείηαη ζην ρξφλν, εμνπζηάδεη ηα πάληα θαη κεηαθέξεη ηελ αηψληα παξάδνζε ζηνπο κεηαγελέζηεξνπο. Η ηζηνξία είλαη επίζεο πνπ εληζρχεη ηε δχλακε ηνπ ιφγνπ θαη ηίπνηα θαιχηεξν δελ κπνξεί λα βξεζεί. 6 ε απηφ αθξηβψο ην ζεκείν ππεξέρνπλ νη Έιιελεο ησλ

βαξβάξσλ θαη νη κνξθσκέλνη ησλ απαίδεπησλ, γηαηί κφλν κε ην ιφγν κπνξεί έλαο λα επηβιεζεί ζηνπο πνιινχο, Γεληθά, ε εληχπσζε πνπ δεκηνπξγεί θάπνηνο ζηνπο άιινπο, παξνπζηάδνληαο ηηο ηδέεο ηνπ, εμαξηάηαη άκεζα απφ ηε δχλακε ηνπ ιφγνπ ηνπ. Καη φινη νη αμηφινγνη θαη δηαθεθξηκέλνη άλζξσπνη ραξαθηεξίδνληαη απφ ηε δχλακε ηνπ ιφγνπ ηνπο, πνπ ζεσξείηαη χςηζηε αξεηή. 7 Ώλαιχνληαο ην ιφγν ζηα ζπζηαηηθά ηνπ, βιέπνπκε φηη ε κελ πνίεζε είλαη

πεξηζζφηεξν επράξηζηε παξά σθέιηκε, ε λνκνζεζία ηηκσξεί ρσξίο λα δηδάζθεη, θαη φια ηα άιια είδε είηε δελ δηαζθεδάδνπλ είηε δηαζθεδάδνπλ αιιά

θαη βιάπηνπλ ζπλάκα. Τπάξρνπλ θαη κεξηθά είδε πνπ ζηελ πξαγκαηηθφηεηα αιινηψλνπλ ηελ αιήζεηα. Μφλν ε θαηαγξαθή ηεο ηζηνξίαο πξνζθέξεη ζε ηέιεηα αλαινγία φια ηα ρξήζηκα ζπζηαηηθά ησλ έξγσλ θαη ησλ ιφγσλ. Γηαηί απηή πξνηξέπεη ηνπο αλζξψπνπο ζηε δηθαηνζχλε, θαηεγνξεί ηνπο θαχινπο, εγθσκηάδεη ηνπο αγαζνχο, κε ιίγα ιφγηα πξνζθέξεη ζηνπο αλαγλψζηεο ηεο κέγηζηε εκπεηξία. 01.03.1 Αηὸ θαὶ ζεσξνῦληεο κεῖο δηθαίαο ἀπνδνρῆο ηπγράλνληαο ηνὺο ηαχηελ πξαγκαηεπζακέλνπο πξνήρζεκελ ἐπὶ ηὸλ ὅκνηνλ ηῆο ὑπνζέζεσο δῆινλ. ἐπηζηήζαληεο δὲ ηὸλ λνῦλ ηνῖο πξὸ κλ ζπγγξαθεῦζηλ ἀπεδεμάκεζα κὲλ ὡο ἔλη κάιηζηα ηὴλ πξναίξεζηλ αὐηλ, νὐ κὴλ ἐμεηξγάζζαη πξὸο ηὸ ζπκθέξνλ θαὶ ηὸ δπλαηὸλ ηὰο πξαγκαηείαο αὐηλ ὑπειάβνκελ. 2 θεηκέλεο γὰξ ηνῖο ἀλαγηλψζθνπζη ηῆο ὠθειείαο ἐλ ηῶ πιείζηαο θαὶ πνηθηισηάηαο πεξηζηάζεηο ιακβάλεηλ, νἱ πιεῖζηνη κὲλ ἑλὸο ἔζλνπο ἠ κηο πφιεσο αὐηνηειεῖο πνιέκνπο ἀλέγξαςαλ, ὀιίγνη δ´ ἀπὸ ηλ ἀξραίσλ ρξφλσλ ἀξμάκελνη ηὰο θνηλὰο πξάμεηο ἐπερείξεζαλ ἀλαγξάθεηλ κέρξη ηλ θαζ´ αὑηνὺο θαηξλ, θαὶ ηνχησλ νἱ κὲλ ηνὺο νἰθείνπο ρξφλνπο ἑθάζηνηο νὐ παξέδεπμαλ, νἱ δὲ ηὰο ηλ βαξβάξσλ πξάμεηο ὑπεξέβεζαλ, ἔηη δ´ νἱ κὲλ ηὰο παιαηὰο κπζνινγίαο δηὰ ηὴλ δπζρέξεηαλ ηῆο πξαγκαηείαο ἀπεδνθίκαζαλ, νἱ δὲ ηὴλ ὑπφζηαζηλ ηῆο ἐπηβνιῆο νὐ ζπλεηέιεζαλ, κεζνιαβεζέληεο ηὸλ βίνλ ὑπὸ ηῆο πεπξσκέλεο. ηλ δὲ ηὴλ ἐπηβνιὴλ ηαχηεο ηῆο πξαγκαηείαο πεπνηεκέλσλ νὐδεὶο πξνεβίβαζε ηὴλ ἱζηνξίαλ θαησηέξσ ηλ Μαθεδνληθλ θαηξλ· 3 νἱ κὲλ γὰξ εἰο ηὰο Φηιίππνπ πξάμεηο, νἱ δ´ εἰο ηὰο Ἀιεμάλδξνπ, ηηλὲο δ´ εἰο ηνὺο δηαδφρνπο ἠ ηνὺο ἐπηγφλνπο θαηέζηξεςαλ ηὰο ζπληάμεηο· πνιιλ δὲ θαὶ κεγάισλ ηλ κεηὰ ηαῦηα πξάμεσλ ἀπνιειεηκκέλσλ κέρξη ηνῦ θαζ´ κο βίνπ ηλ ἱζηνξηνγξάθσλ νὐδεὶο ἐπεβάιεην αὐηὰο κηο ζπληάμεσο πεξηγξαθῇ πξαγκαηεχζαζζαη δηὰ ηὸ κέγεζνο ηῆο ὑπνζέζεσο. 4 δηὸ θαὶ ἐῤῥηκκέλσλ ηλ ηε ρξφλσλ θαὶ ηλ

πξάμεσλ ἐλ πιείνζη πξαγκαηείαηο θαὶ δηαθφξνηο ζπγγξαθεῦζη δπζπεξίιεπηνο ηνχησλ ἀλάιεςηο γίλεηαη θαὶ δπζκλεκφλεπηνο. 5 ἐμεηάζαληεο νὖλ ηὰο

ἑθάζηνπ ηνχησλ δηαζέζεηο ἐθξίλακελ ὑπφζεζηλ ἱζηνξηθὴλ πξαγκαηεχζαζζαη ηὴλ πιεῖζηα κὲλ ὠθειῆζαη δπλακέλελ, ἐιάρηζηα δὲ ηνὺο ἀλαγηλψζθνληαο ἐλνριήζνπζαλ. εἰ γάξ ηηο ηὰο εἰο κλήκελ παξαδεδνκέλαο ηνῦ ζχκπαληνο θφζκνπ πξάμεηο, ὥζπεξ ηηλὸο κηο πφιεσο, 6 ἀξμάκελνο ἀπὸ ηλ

ἀξραηνηάησλ ρξφλσλ ἀλαγξάςαη θαηὰ ηὸ δπλαηὸλ κέρξη ηλ θαζ´ αὑηὸλ θαηξλ, πφλνλ κὲλ ἂλ πνιὺλ ὑπνκείλαη δῆινλ ὅηη, πξαγκαηείαλ δὲ παζλ εὐρξεζηνηάηελ ζπληάμαηην ηνῖο θηιαλαγλσζηνῦζηλ. ἐμέζηαη γὰξ ἐθ ηαχηεο ἕθαζηνλ πξὸο ηὴλ ἰδίαλ ὑπφζηαζηλ ἑηνίκσο ιακβάλεηλ ηὸ ρξήζηκνλ, ὥζπεξ ἐθ κεγάιεο ἀξπφκελνλ πεγῆο. 7 ηνῖο κὲλ γὰξ ἐπηβαιινκέλνηο δηεμηέλαη ηὰο ηλ ηνζνχησλ ζπγγξαθέσλ ἱζηνξίαο πξηνλ κὲλ νὐ ῥᾴδηνλ εὐπνξῆζαη ηλ εἰο ηὴλ ρξείαλ πηπηνπζλ βίβισλ, ἔπεηηα δηὰ ηὴλ ἀλσκαιίαλ θαὶ ηὸ πιῆζνο ηλ ζπληαγκάησλ δπζθαηάιεπηνο γίλεηαη ηειέσο θαὶ δπζέθηθηνο ηλ πεπξαγκέλσλ ἀλάιεςηο· δ´ ἐλ κηο ζπληάμεσο πεξηγξαθῇ πξαγκαηεία ηὸ ηλ πξάμεσλ εἰξφκελνλ ἔρνπζα ηὴλ κὲλ ἀλάγλσζηλ ἑηνίκελ παξέρεηαη, ηὴλ δ´ ἀλάιεςηλ ἔρεη παληειο εὐπαξαθνινχζεηνλ. θαζφινπ δὲ ηλ ἄιισλ ηνζνῦηνλ ὑπεξέρεηλ ηαχηελ γεηένλ ὅζῳ ρξεζηκψηεξφλ ἐζηη ηὸ πλ ηνῦ κέξνπο θαὶ ηὸ ζπλερὲο ηνῦ δηεῤῥεγκέλνπ, πξὸο δὲ ηνχηνηο ηὸ δηεθξηβσκέλνλ ηνῖο ρξφλνηο ηνῦ κεδὲ γηλσζθνκέλνπ ηίζηλ ἐπξάρζε θαηξνῖο. 01.03.1 Έηζη θη' εκείο, παξαηεξψληαο ηε δηθαηνινγεκέλε απνδνρή πνπ απνιακβάλνπλ νη ηζηνξηθνί, απνθαζίζακε λα αζρνιεζνχκε ελζνπζησδψο κε ην ζέκα. Μειεηψληαο φκσο ηνπο πξνγελέζηεξνπο ηζηνξηθνχο, αλ θαη εγθξίλνπκε αλεπηθχιαθηα ηνπο ζηφρνπο ηνπο, απέρνπκε πνιχ απφ ηελ

δηαπίζησζε φηη ηα έξγα ηνπο πξνζθέξνπλ φηη ζα κπνξνχζαλ ζην θνηλσληθφ ζπκθέξνλ 2 Γηαηί, αλ θαη ε σθειηκφηεηα ηεο ηζηνξηθήο αθήγεζεο γηα ηνλ

αλαγλψζηε έγθεηηαη ζηελ πνηθηιφηεηα ησλ πεξηζηάζεσλ πνπ παξνπζηάδεη, νη πεξηζζφηεξνη ζπγγξαθείο αλαθέξνληαη ζε κεκνλσκέλνπο πνιέκνπο ελφο ζπγθεθξηκέλνπ έζλνπο ή ελφο θξάηνπο. Καη ειάρηζηνη απφ απηνχο αξρίδνπλ απφ αξραίνπο ρξφλνπο θαη θηάλνπλ κέρξη ηελ επνρή ηνπο ζπλδένληαο ηα γεγνλφηα κε ηνπο ιανχο. Μεξηθνί δελ ηνπνζεηνχλ ηα γεγνλφηα κε ηα νπνία αζρνινχληαη ζηηο ζσζηέο ρξνλνινγίεο, άιινη παξαβιέπνπλ ηηο πξάμεηο ησλ βαξβάξσλ ιαψλ, ελψ άιινη απνξξίπηνπλ εληειψο ηελ παιαηά κπζνινγία γηαηί δπζθνιεχνληαη λα ηελ ρεηξηζηνχλ. Άιινη πάιη δελ κπφξεζαλ λα ηειεηψζνπλ ην έξγν κε ην νπνίν αζρνιήζεθαλ γηαηί ην πεπξσκέλν ηειείσζε ηε δσή ηνπο [16]. Καη φζνη αλαθέξζεθαλ ζε φινπο ηνπο ιανχο, θαλείο ηνπο δελ πεξηέιαβε ηελ πεξίνδν ησλ Μαθεδφλσλ. 3 Οξηζκέλνη ζηακαηνχλ ηελ αθήγεζε κε ηηο πξάμεηο ηνπ Φηιίππνπ, άιινη κε απηέο ηνπ Ώιέμαλδξνπ θαη άιινη κε απηέο ησλ δηαδφρσλ ή ησλ επηγφλσλ [17], παξά ην φηη ηα γεγνλφηα πνπ αθνινχζεζαλ ήηαλ πνιπάξηζκα θαη ζεκαληηθά θαη καο επεξεάδνπλ κέρξη θαη ζήκεξα, θαη ηα νπνία απαιείθζεθαλ. Καλείο απφ ηνπο ηζηνξηθνχο δελ αζρνιήζεθε κε ηελ πεξηγξαθή ηνπο, ιφγσ ηνπ κεγέζνπο ηεο ππφζεζεο. 4 Βπεηδή ινηπφλ απφ ηηο

πεξηζζφηεξεο πξαγκαηείεο ιείπνπλ νη ρξνλνινγίεο ησλ γεγνλφησλ, αιιά θαη ηα ίδηα ηα γεγνλφηα είλαη δηαζθνξπηζκέλα ζε δηάθνξα έξγα θαη ζπγγξαθείο, δπζθνιεχεηαη ε γλψζε θαη ε απνκλεκφλεπζε ηεο ηζηνξίαο. 5 Ώθνχ ινηπφλ εμεηάζακε ηα δηαζέζηκα έξγα φισλ απηψλ ησλ ζπγγξαθέσλ, απνθαζίζακε λα γξάςνπκε ηελ ηζηνξηθή καο πξαγκαηεία κε ζηφρν, ρσξίο λα ελνριήζνπκε θαζφινπ ηνλ αλαγλψζηε, λα ηνπ πξνζθέξνπκε φια ηα νθέιε απφ ηελ θαηαγξαθή ησλ παγθφζκησλ γεγνλφησλ, φισλ ησλ θξαηψλ, ζαλ λα επξφθεηην γηα έλα. 6 Ώξρίδνληαο απφ ηνπο πην αξραίνπο ρξφλνπο θαηαγξάςακε, φζν

ήηαλ δπλαηφλ, κε πνιχ θφπν, ηα γεγνλφηα φπσο ζπλέβεζαλ κέρξη ησλ εκεξψλ καο, πξνο φθεινο ηνπ αλαγλσζηηθνχ θνηλνχ. ην έξγν καο ζα βξεη ν αλαγλψζηεο, ζαλ ζε αλεμάληιεηε πεγή, φιεο ηηο ρξήζηκεο θαη απαξαίηεηεο πιεξνθνξίεο γηα λα εθηηκήζεη ν ίδηνο ηηο θαηαζηάζεηο θαη ηα ρξήζηκα ζπκπεξάζκαηα. 7 Ώπφ κηα ηέηνηα πξαγκαηεία, ν αλαγλψζηεο κπνξεί λα εχθνια λα απνκνλψζεη ηα θνκκάηηα πνπ ηνλ ελδηαθέξνπλ . Γηα θάπνηνλ πνπ ζέιεη λα εληνπίζεη έλα ζπγθεθξηκέλν γεγνλφο, δελ είλαη θαζφινπ εχθνιν λα αλαηξέμεη ζηα έξγα ηφζσλ πνιιψλ ηζηνξηθψλ ζπγγξαθέσλ θαη λα επηιέμεη απηά πνπ ρξεηάδεηαη. Καη επίζεο νη εμηζηνξήζεηο απηέο δηαθέξνπλ ηφζν πνιχ κεηαμχ ηνπο θαη είλαη ηφζν πνιπάξηζκεο, πνπ δπζρεξαίλεηαη ζεκαληηθά ε αληίιεςε ησλ γεγνλφησλ ηνπ παξειζφληνο. Βμάιινπ, ε πξαγκαηεία πνπ ζπγθεληξψλεη φια ζε κηα αθήγεζε θαη ζπλδέεη κεηαμχ ηνπο ηα γεγνλφηα, δηεπθνιχλεη ηε κειέηε θαη παξνπζηάδεη εληαίν ην ηζηνξηθφ παξειζφλ. Γεληθά, κηα ηέηνηα θαηαγξαθή ηεο ηζηνξίαο έρεη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ έρεη ην ζχλνιν απέλαληη ζηα κέξε. Βίλαη επίζεο πξνηηκφηεξν λα έρεη θαλείο ηηο ρξνλνινγίεο ησλ γεγνλφησλ, θαη φρη λα παξακέλνπλ άγλσζηεο. 01.04.1 Αηφπεξ κεῖο ὁξληεο ηαχηελ ηὴλ ὑπφζεζηλ ρξεζηκσηάηελ κὲλ νὖζαλ, πνιινῦ δὲ πφλνπ θαὶ ρξφλνπ πξνζδενκέλελ, ηξηάθνληα κὲλ ἔηε πεξὶ αὐηὴλ ἐπξαγκαηεχζεκελ, κεηὰ δὲ πνιιῆο θαθνπαζείαο θαὶ θηλδχλσλ ἐπήιζνκελ πνιιὴλ ηῆο ηε Ἀζίαο θαὶ ηῆο Βὐξψπεο, ἵλα ηλ ἀλαγθαηνηάησλ θαὶ πιείζησλ κεξλ αὐηφπηαη γελεζκελ· πνιιὰ γὰξ παξὰ ηὰο ἀγλνίαο ηλ ηφπσλ δηήκαξηνλ νὐρ νἱ ηπρφληεο ηλ ζπγγξαθέσλ, ἀιιά ηηλεο θαὶ ηλ ηῇ δφμῃ πεπξσηεπθφησλ. 2 ἀθνξκῇ δὲ πξὸο ηὴλ ἐπηβνιὴλ ηαχηελ ἐρξεζάκεζα κάιηζηα κὲλ ηῇ πξὸο ηὴλ πξαγκαηείαλ ἐπηζπκίᾳ, δη' ἡλ πζηλ ἀλζξψπνηο ηὸ

δνθνῦλ ἄπνξνλ εἶλαη ηπγράλεη ζπληειείαο, ἔπεηηα θαὶ ηῇ ἐλ Ῥψκῃ ρνξεγίᾳ ηλ πξὸο ηὴλ ὑπνθεηκέλελ ὑπφζεζηλ ἀλεθφλησλ. 3 γὰξ ηαχηεο ηῆο πφιεσο

ὑπεξνρή, δηαηείλνπζα ηῇ δπλάκεη πξὸο ηὰ πέξαηα ηῆο νἰθνπκέλεο, ἑηνηκνηάηαο θαὶ πιείζηαο κῖλ ἀθνξκὰο παξέζρεην παξεπηδεκήζαζηλ ἐλ αὐηῇ πιείσ ρξφλνλ. 4 κεῖο γὰξ ἐμ Ἀγπξίνπ ηῆο ηθειίαο ὄληεο, θαὶ δηὰ ηὴλ ἐπηκημίαλ ηνῖο ἐλ ηῇ λήζῳ πνιιὴλ ἐκπεηξίαλ ηῆο Ῥσκαίσλ δηαιέθηνπ πεξηπεπνηκέλνη, πάζαο ηὰο ηῆο γεκνλίαο ηαχηεο πξάμεηο ἀθξηβο ἀλειάβνκελ ἐθ ηλ παξ´ ἐθείλνηο ὑπνκλεκάησλ ἐθ πνιιλ ρξφλσλ ηεηεξεκέλσλ. 5 πεπνηήκεζα δὲ ηὴλ

ἀξρὴλ ηῆο ἱζηνξίαο ἀπὸ ηλ κπζνινγνπκέλσλ παξ´ Ἕιιεζί ηε θαὶ βαξβάξνηο, ἐμεηάζαληεο ηὰ παξ´ ἑθάζηνηο ἱζηνξνχκελα θαηὰ ηνὺο ἀξραίνπο ρξφλνπο, ἐθ´ ὅζνλ κῖλ δχλακηο. 6 πεὶ δ´ κὲλ ὑπφζεζηο ἔρεη ηέινο, αἱ βίβινη δὲ κέρξη ηνῦ λῦλ ἀλέθδνηνη ηπγράλνπζηλ νὖζαη, βνχινκαη βξαρέα πξνδηνξίζαη πεξὶ ὅιεο ηῆο πξαγκαηείαο. ηλ γὰξ βίβισλ κῖλ ἓμ κὲλ αἱ πξηαη πεξηέρνπζη ηὰο πξὸ ηλ Σξσηθλ πξάμεηο θαὶ κπζνινγίαο, θαὶ ηνχησλ αἱ κὲλ πξνεγνχκελαη ηξεῖο ηὰο βαξβαξηθάο, αἱ δ´ ἑμῆο ζρεδὸλ ηὰο ηλ ιιήλσλ ἀξραηνινγίαο· ἐλ δὲ ηαῖο κεηὰ ηαχηαο ἕλδεθα ηὰο ἀπὸ ηλ Σξσηθλ θνηλὰο πξάμεηο ἀλαγεγξάθακελ ἕσο ηῆο Ἀιεμάλδξνπ ηειεπηῆο· 7 ἐλ δὲ ηαῖο ἑμῆο εἴθνζη θαὶ ηξηζὶ βίβινηο ηὰο ινηπὰο ἁπάζαο θαηεηάμακελ κέρξη ηῆο ἀξρῆο ηνῦ ζπζηάληνο πνιέκνπ Ῥσκαίνηο πξὸο Κειηνχο, θαζ´ ὃλ γνχκελνο Γάηνο Ἰνχιηνο Καῖζαξ ὁ δηὰ ηὰο πξάμεηο πξνζαγνξεπζεὶο ζεὸο θαηεπνιέκεζε κὲλ ηὰ πιεῖζηα θαὶ καρηκψηαηα ηλ Κειηλ ἔζλε, πξνεβίβαζε δὲ ηὴλ γεκνλίαλ ηῆο Ῥψκεο κέρξη ηλ ΐξεηηαληθλ λήζσλ· ηνχηνπ δ´ αἱ πξηαη πξάμεηο ἐπεηειέζζεζαλ ὀιπκπηάδνο ηῆο ἑθαηνζηῆο θαὶ ὀγδνεθνζηῆο θαηὰ ηὸ πξηνλ ἔηνο ἐπ´ ἄξρνληνο Ἀζήλεζηλ Ἡξψδνπ. 01.04.1 Ώθνχ ινηπφλ εθηηκήζακε θη εκείο ηελ αλάγθε ελφο ηέηνηνπ έξγνπ, θαηαιάβακε φηη πέξα απφ ηε ρξεζηκφηεηά ηνπ, απαηηείηαη πνιχο ρξφλνο θαη πξνζπάζεηα. Ώζρνιεζήθακε κε απηφ γηα ηξηάληα ρξφληα, κε πνιιέο αληημνφηεηεο θαη θηλδχλνπο, επηζθεθζήθακε πνιιέο πεξηνρέο ζηελ Ώζία θαη ζηελ Βπξψπε γηα λα δνχκε απηνπξνζψπσο ηα ζεκαληηθφηεξα ζεκεία [18] αιιά θαη απφ ηα ππφινηπα, φζα πεξηζζφηεξα κπνξέζακε. Γηαηί πνιινί ηζηνξηθνί, αθφκα θαη νη πην ζεκαληηθνί, έζθαιαλ γηαηί δελ γλψξηδαλ ηηο ηνπνζεζίεο. 2 Σν ζπνπδαηφηεξν θίλεηξν γηα ηελ εξγαζία καο απηή απνηέιεζε

αθελφο ε επηζπκία καο, πνπ έρνπλ φινη νη άλζξσπνη, λα νινθιεξψζνπκε θάηη πνπ θαηλφηαλ αδχλαην θαη αθεηέξνπ ε ακέξηζηε ρνξεγία ηνπ Ρσκατθνχ θξάηνπο πνπ καο δηέζεζε φια ηα απαξαίηεηα γηα ην έξγν καο. 3 Σν θξάηνο απηφ, πνπ ε πνιεκηθή ππεξνρή ηνπ είλαη γλσζηή κέρξη ηα πέξαηα ηεο νηθνπκέλεο, ζηε δηάξθεηα ηεο παξακνλήο καο εθεί, καο παξείρε αθεηδψο φια φζα ρξεηάζηεθαλ γηα ηελ θνπηαζηηθή δνπιεηά καο. 4 Βκείο βέβαηα θαηαγφκαζηε

απφ ην Ώξγχξην ηεο ηθειίαο, θαη απφ ηηο επαθέο πνπ είρακε ζην λεζί κε ηνπο Ρσκαίνπο κάζακε ηε γιψζζα ηνπο [19]. Ώπνθηήζακε επίζεο βαζηά γλψζε ησλ γεγνλφησλ πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηελ απηνθξαηνξία, απφ ηα αξρεία πνπ δηαηεξνχλ [νη Ρσκαίνη] γηα κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα. 5 Ξεθηλάκε ινηπφλ ηελ

ηζηνξία καο κε ηε κπζνινγία ηφζν ησλ Βιιήλσλ φζν θαη ησλ βαξβάξσλ, αθνχ πξψηα εμεηάζακε ζην βαζκφ ησλ δπλαηνηήησλ καο, ηα φζα θάζε ιαφο εμηζηνξεί απφ ηα αξραία ρξφληα. 6 Σψξα πνπ ηειείσζα ην έξγν κνπ, αλ θαη ηα βηβιία κνπ δελ έρνπλ αθφκα εθδνζεί, ζέισ λα παξνπζηάζσ κηα ζχληνκε πεξηγξαθή ηνπ ζπλνιηθνχ έξγνπ. Σα πξψηα έμη βηβιία καο πεξηιακβάλνπλ γεγνλφηα θαη κχζνπο ζρεηηθά κε ηνπο Σξσηθνχο πνιέκνπο, θαη εμ απηψλ ηα ηξία πξψηα ηνπο κχζνπο ησλ βαξβάξσλ ελψ ηα ππφινηπα ηξία απνθιεηζηηθά απηνχο ησλ Βιιήλσλ [20]. ηα επφκελα έληεθα θαηαγξάθνπκε ηα παγθφζκηα

γεγνλφηα απφ ηνπο Σξσηθνχο πνιέκνπο κέρξη ην ζάλαην ηνπ Μεγάινπ Ώιεμάλδξνπ. 7 ηα είθνζη ηξία βηβιία πνπ αθνινπζνχλ παξαζέηνπκε κε

ρξνλνινγηθή ζεηξά φια ηα γεγνλφηα πνπ αθνινχζεζαλ κέρξη ηελ έλαξμε ηνπ πνιέκνπ αλάκεζα ζηνπο Ρσκαίνπο θαη ηνπο Κέιηεο, ζηε δηάξθεηα ηνπ νπνίνπ ν ζηξαηεγφο Γάηνο Ινχιηνο Καίζαξαο, ν νπνίνο ζενπνηήζεθε γηα ηηο πξάμεηο ηνπ, ππέηαμε ηηο πην πνιπάξηζκεο θαη πνιεκνραξείο θπιέο ησλ Κειηψλ θαη επέθηεηλε ηε Ρσκατθή θπξηαξρία κέρξη ηηο ΐξεηαληθέο λήζνπο. Σα πξψηα ζπκβάληα απηνχ ηνπ πνιέκνπ έιαβαλ ρψξα θαηά ηνλ πξψην ρξφλν ηεο εθαηνζηήο νγδνεθνζηήο Οιπκπηάδαο, επί βαζηιείαο Ηξψδε ζηελ Ώζήλα [21]. 01.05.1 Σλ δὲ ρξφλσλ ηνχησλ πεξηεηιεκκέλσλ ἐλ ηαχηῃ ηῇ πξαγκαηείᾳ ηνὺο

κὲλ πξὸ ηλ Σξσηθλ νὐ δηνξηδφκεζα βεβαίσο δηὰ ηὸ κεδὲλ παξάπεγκα παξεηιεθέλαη πεξὶ ηνχησλ πηζηεπφκελνλ, ἀπὸ δὲ ηλ Σξσηθλ ἀθνινχζσο Ἀπνιινδψξῳ ηῶ Ἀζελαίῳ ηίζεκελ ὀγδνήθνλη´ ἔηε πξὸο ηὴλ θάζνδνλ ηλ Ἡξαθιεηδλ, ἀπὸ δὲ ηαχηεο ἐπὶ ηὴλ πξψηελ ὀιπκπηάδα δπζὶ ιείπνληα ηλ ηξηαθνζίσλ θαὶ ηξηάθνληα, ζπιινγηδφκελνη ηνὺο ρξφλνπο ἀπὸ ηλ ἐλ Λαθεδαίκνλη βαζηιεπζάλησλ, ἀπὸ δὲ ηῆο πξψηεο ὀιπκπηάδνο εἰο ηὴλ ἀξρὴλ ηνῦ Κειηηθνῦ πνιέκνπ, ἡλ ηειεπηὴλ πεπνηήκεζα ηῆο ἱζηνξίαο, ἑπηαθφζηα θαὶ ηξηάθνληα· ὥζηε ηὴλ ὅιελ πξαγκαηείαλ κλ ηεηηαξάθνληα βίβισλ νὖζαλ πεξηέρεηλ ἔηε δπζὶ ιείπνληα ηλ ρηιίσλ ἑθαηὸλ ηεηηαξάθνληα ρσξὶο ηλ ρξφλσλ ηλ πεξηερφλησλ ηὰο πξὸ ηλ Σξσηθλ πξάμεηο. 2 Σαῦηα κὲλ νὖλ

ἀθξηβο πξνδησξηζάκεζα, βνπιφκελνη ηνὺο κὲλ ἀλαγηλψζθνληαο εἰο ἔλλνηαλ ἀγαγεῖλ ηῆο ὅιεο πξνζέζεσο, ηνὺο δὲ δηαζθεπάδεηλ εἰσζφηαο ηὰο βίβινπο ἀπνηξέςαη ηνῦ ιπκαίλεζζαη ηὰο ἀιινηξίαο πξαγκαηείαο. κῖλ δὲ παξ´ ὅιελ ηὴλ ἱζηνξίαλ ηὰ κὲλ γξαθέληα θαιο κὴ κεηερέησ θζφλνπ, ηὰ δὲ ἀγλνεζέληα ηπγραλέησ δηνξζψζεσο ὑπὸ ηλ δπλαησηέξσλ. 3 δηειειπζφηεο δὲ ὑπὲξ ὧλ πξνῃξνχκεζα, ηὴλ ἐπαγγειίαλ ηῆο γξαθῆο βεβαηνῦλ ἐγρεηξήζνκελ. 01.05.1 ζν γηα ηηο ρξνλνινγίεο πνπ δίλνπκε ζην έξγν καο, δελ πξνζπαζήζακε θαλ λα θαζνξίζνπκε επαθξηβψο απηέο πνπ αθνξνχλ ζηελ πξηλ ησλ Σξσηθψλ πνιέκσλ πεξίνδν, εθφζνλ δελ βξήθακε θακηά αμηφπηζηε ρξνλνινγηθή θαηάηαμε ησλ γεγνλφησλ. Μεηά ηνπο Σξσηθνχο πνιέκνπο αθνινπζνχκε ηε ρξνλνιφγεζε ηνπ Ώπνιιφδσξνπ ηνπ Ώζελαίνπ [22] ππνινγίδνληαο ην ρξνληθφ δηάζηεκα απφ απηνχο [ηνπο Σξσηθνχο πνιέκνπο] κέρξη ηελ θάζνδν ησλ Ηξαθιεηδψλ ζε νγδφληα ρξφληα, θαη απφ εθεί κέρξη ηελ πξψηε Οιπκπηάδα ζε ηξηαθφζηα είθνζη νθηψ ρξφληα, θαζνξίδνληαο ηηο ρξνλνινγίεο ζχκθσλα κε ηνπο βαζηιείο ησλ Λαθεδαηκφλησλ, θαη απφ ηελ πξψηε Οιπκπηάδα κέρξη ηελ έλαξμε ησλ Κειηηθψλ πνιέκσλ, πνπ ζεκαηνδνηνχλ ην ηέινο ηεο ηζηνξίαο καο, ζε επηαθφζηα ηξηάληα ρξφληα. Έηζη ινηπφλ, ην φιν έξγν καο ησλ ζαξάληα βηβιίσλ πεξηέρεη ρίιηα εθαηφ ηξηάληα νθηψ ρξφληα, ρσξίο λα ππνινγίδνληαη ηα ρξφληα πξηλ απφ ηνπο Σξσηθνχο πνιέκνπο. 2 Παξαζέηνπκε απηή ηελ αθξηβή πεξίιεςε γηαηί ζέινπκε λα

πιεξνθνξήζνπκε ηνπο αλαγλψζηεο καο ζρεηηθά κε ην ζπλνιηθφ καο έξγν θαη ηαπηφρξνλα λα θαηαδείμνπκε φζνπο ζπγγξάθνπλ ηα έξγα ηνπο κε ιπκαίλνληεο έξγα άιισλ [23] θαη δηαζθεπάδνπλ έξγα πνπ δελ έρνπλ νη ίδηνη ζπγγξάςεη. Βιπίδνπκε λα κε δειέςνπλ άιινη ηελ ηζηνξία καο θαη ηα ηπρφλ ιάζε καο λα δηνξζσζνχλ απφ άιινπο, ηθαλφηεξνπο ηζηνξηθνχο ζην κέιινλ. 3 Καη ηψξα πνπ θαηαζέζακε ηηο πξνζέζεηο καο θαη ην πξνζρέδην ηνπ έξγνπ καο, ζα επηρεηξήζνπκε λα ηα επηβεβαηψζνπκε κε ηε γξαθή καο. 01.06.1 Πεξὶ κὲλ νὖλ ζελ ηίλαο ἐλλνίαο ἔζρνλ νἱ πξηνη θαηαδείμαληεο ηηκλ

ηὸ ζεῖνλ, θαὶ ηλ κπζνινγνπκέλσλ πεξὶ ἑθάζηνπ ηλ ἀζαλάησλ, ηὰ κὲλ πνιιὰ ζπληάμαζζαη παξήζνκελ θαη´ ἰδίαλ δηὰ ηὸ ηὴλ ὑπφζεζηλ ηαχηελ πνιινῦ ιφγνπ

πξνζδεῖζζαη, ὅζα δ´ ἂλ ηαῖο πξνθεηκέλαηο ἱζηνξίαηο νἰθεῖα δφμσκελ ὑπάξρεηλ, παξαζήζνκελ ἐλ θεθαιαίνηο, ἵλα κεδὲλ ηλ ἀθνῆο ἀμίσλ ἐπηδεηῆηαη.2 πεξὶ δὲ

ηνῦ γέλνπο ηλ ἁπάλησλ ἀλζξψπσλ θαὶ ηλ πξαρζέλησλ ἐλ ηνῖο γλσξηδνκέλνηο κέξεζη ηῆο νἰθνπκέλεο, ὡο ἂλ ἐλδέρεηαη πεξὶ ηλ νὕησ παιαηλ, ἀθξηβο ἀλαγξάςνκελ ἀπὸ ηλ ἀξραηνηάησλ ρξφλσλ ἀξμάκελνη. 3 πεξὶ ηῆο πξψηεο ηνίλπλ γελέζεσο ηλ ἀλζξψπσλ δηηηαὶ γεγφλαζηλ ἀπνθάζεηο παξὰ ηνῖο λνκηκσηάηνηο ηλ ηε θπζηνιφγσλ θαὶ ηλ ἱζηνξηθλ· νἱ κὲλ γὰξ αὐηλ ἀγέλλεηνλ θαὶ ἄθζαξηνλ ὑπνζηεζάκελνη ηὸλ θφζκνλ, ἀπεθήλαλην θαὶ ηὸ γέλνο ηλ ἀλζξψπσλ ἐμ αἰλνο ὑπάξρεηλ, κεδέπνηε ηῆο αὐηλ ηεθλψζεσο ἀξρὴλ ἐζρεθπίαο· νἱ δὲ γελλεηὸλ θαὶ θζαξηὸλ εἶλαη λνκίζαληεο ἔθεζαλ ὁκνίσο ἐθείλῳ ηνὺο ἀλζξψπνπο ηπρεῖλ ηῆο πξψηεο γελέζεσο ὡξηζκέλνηο ρξφλνηο. 01.06.1 ε ζπγθεθξηκέλα ζεκεία ηεο ηζηνξίαο καο ζα αλαθεξζνχκε ζηνπο ζενχο θαη ζε απηνχο πνπ πξψηνη εηζήγαγαλ ηε ιαηξεία ηνπο, θαζψο θαη ζηνπο κχζνπο πνπ αθνξνχλ ηνπο αζάλαηνπο, ρσξίο φκσο λα δψζνπκε πνιιέο ιεπηνκέξεηεο. πνπ ζεσξνχκε φηη απηφ είλαη απαξαίηεην γηα ηελ αθήγεζή καο, ζα πνχκε ιίγα ιφγηα, έηζη ψζηε λα κε ιείπεη ηίπνηα αμηφινγν απφ ηελ ηζηνξία καο. 2 Θα πεξηγξάςνπκε κε αθξίβεηα φια ηα γεγνλφηα πνπ ζπλέβεζαλ

ζε φιε ηελ νηθνπκέλε θαη απφ φια ηα αλζξψπηλα γέλε, φζν απηφ είλαη δπλαηφ λα γίλεη γηα φζα ζπλέβεζαλ πνιχ παιηά, αξρίδνληαο απφ ηνπο πην αξραίνπο ρξφλνπο. 3 Οη γλψκεο ησλ εηδηθψλ δηράδνληαη φζνλ αθνξά ζηε θπζηθή θαη ηζηνξηθή πξνέιεπζε ησλ αλζξψπσλ. Μηα νκάδα ππνζηεξίδεη φηη ην ζχκπαλ δελ δεκηνπξγήζεθε θαη δελ ζα θαηαζηξαθεί πνηέ, θαη δειψλεη φηη ν άλζξσπνο ππήξμε επίζεο αλέθαζελ, ρσξίο λα έρεη δεκηνπξγεζεί πνηέ. Η άιιε νκάδα φκσο ππνζηεξίδεη φηη ην ζχκπαλ δεκηνπξγήζεθε θάπνηε θαη ζα θαηαζηξαθεί, θαη δειψλεη φηη ην ίδην θαη ν άλζξσπνο, δεκηνπξγήζεθε ζε θάπνηνλ θαζνξηζκέλν ρξφλν ζην παξειζφλ [24]. 01.07.1 Καηὰ γὰξ ηὴλ ἐμ ἀξρῆο ηλ ὅισλ ζχζηαζηλ κίαλ ἔρεηλ ἰδέαλ νὐξαλφλ

ηε θαὶ γῆλ, κεκηγκέλεο αὐηλ ηῆο θχζεσο· κεηὰ δὲ ηαῦηα δηαζηάλησλ ηλ ζσκάησλ ἀπ´ ἀιιήισλ, ηὸλ κὲλ θφζκνλ πεξηιαβεῖλ ἅπαζαλ ηὴλ ὁξσκέλελ ἐλ αὐηῶ ζχληαμηλ, ηὸλ δ´ ἀέξα θηλήζεσο ηπρεῖλ ζπλερνῦο, θαὶ ηὸ κὲλ ππξδεο αὐηνῦ πξὸο ηνὺο κεηεσξνηάηνπο ηφπνπο ζπλδξακεῖλ, ἀλσθεξνῦο νὔζεο ηῆο ηνηαχηεο θχζεσο δηὰ ηὴλ θνπθφηεηα· ἀθ´ ἥο αἰηίαο ηὸλ κὲλ ἣιηνλ θαὶ ηὸ ινηπὸλ πιῆζνο ηλ ἄζηξσλ ἐλαπνιεθζῆλαη ηῇ πάζῃ δίλῃ· 2 ηὸ δὲ ἰιπδεο θαὶ

ζνιεξὸλ κεηὰ ηῆο ηλ ὑγξλ ζπγθξίζεσο ἐπὶ ηαὐηὸ θαηαζηῆλαη δηὰ ηὸ βάξνο· εἰινχκελνλ δ´ ἐλ ἑαπηῶ ζπλερο θαὶ ζπζηξεθφκελνλ ἐθ κὲλ ηλ ὑγξλ ηὴλ ζάιαηηαλ, ἐθ δὲ ηλ ζηεξεκλησηέξσλ πνηῆζαη ηὴλ γῆλ πειψδε θαὶ παληειο ἁπαιήλ. 3 ηαχηελ δὲ ηὸ κὲλ πξηνλ ηνῦ πεξὶ ηὸλ ἣιηνλ ππξὸο θαηαιάκςαληνο

πῆμηλ ιαβεῖλ, ἔπεηηα δηὰ ηὴλ ζεξκαζίαλ ἀλαδπκνπκέλεο ηῆο ἐπηθαλείαο ζπλνηδῆζαί ηηλα ηλ ὑγξλ θαηὰ πνιινὺο ηφπνπο, θαὶ γελέζζαη πεξὶ αὐηὰ ζεπεδφλαο ὑκέζη ιεπηνῖο πεξηερνκέλαο· ὅπεξ ἐλ ηνῖο ἕιεζη θαὶ ηνῖο ιηκλάδνπζη ηλ ηφπσλ ἔηη θαὶ λῦλ ὁξζζαη γηλφκελνλ, ἐπεηδὰλ ηῆο ρψξαο θαηεςπγκέλεο ἄθλσ δηάππξνο ὁ ἀὴξ γέλεηαη, κὴ ιαβὼλ ηὴλ κεηαβνιὴλ ἐθ ηνῦ θαη´ ὀιίγνλ. 4 δσνγνλνπκέλσλ δὲ ηλ ὑγξλ δηὰ ηῆο ζεξκαζίαο ηὸλ εἰξεκέλνλ

ηξφπνλ ηὰο κὲλ λχθηαο ιακβάλεηλ αὐηίθα ηὴλ ηξνθὴλ ἐθ ηῆο πηπηνχζεο ἀπὸ ηνῦ πεξηέρνληνο ὁκίριεο, ηὰο δ´ κέξαο ὑπὸ ηνῦ θαχκαηνο ζηεξενῦζζαη· ηὸ δ´ ἔζραηνλ ηλ θπνθνξνπκέλσλ ηὴλ ηειείαλ αὔμεζηλ ιαβφλησλ, θαὶ ηλ ὑκέλσλ δηαθαπζέλησλ ηε θαὶ πεξηῤῥαγέλησλ, ἀλαθπῆλαη παληνδαπνὺο ηχπνπο δῴσλ. 5 ηνχησλ δὲ ηὰ κὲλ πιείζηεο ζεξκαζίαο θεθνηλσλεθφηα πξὸο ηνὺο κεηεψξνπο ηφπνπο ἀπειζεῖλ γελφκελα πηελά, ηὰ δὲ γεψδνπο ἀληερφκελα ζπγθξίζεσο ἐλ

ηῇ ηλ ἑξπεηλ θαὶ ηλ ἄιισλ ηλ ἐπηγείσλ ηάμεη θαηαξηζκεζῆλαη, ηὰ δὲ θχζεσο ὑγξο κάιηζηα κεηεηιεθφηα πξὸο ηὸλ ὁκνγελῆ ηφπνλ ζπλδξακεῖλ, ὀλνκαζζέληα πισηά. ηὴλ δὲ γῆλ ἀεὶ κιινλ ζηεξενπκέλελ ὑπφ ηε ηνῦ πεξὶ ηὸλ ἣιηνλ ππξὸο θαὶ ηλ πλεπκάησλ ηὸ ηειεπηαῖνλ κεθέηη δχλαζζαη κεδὲλ ηλ κεηδφλσλ δσνγνλεῖλ, ἀιι´ ἐθ ηῆο πξὸο ἄιιεια κίμεσο ἕθαζηα γελλζζαη ηλ ἐκςχρσλ. 6 ἔνηθε δὲ πεξὶ ηῆο ηλ ὅισλ θχζεσο νὐδ´ Βὐξηπίδεο δηαθσλεῖλ

ηνῖο πξνεηξεκέλνηο, καζεηὴο ὢλ Ἀλαμαγφξνπ ηνῦ θπζηθνῦ· ἐλ γὰξ ηῇ Μειαλίππῃ ηίζεζηλ νὕησο, ὡο νὐξαλφο ηε γαῖά η´ ἤλ κνξθὴ κία· ἐπεὶ δ´ ἐρσξίζζεζαλ ἀιιήισλ δίρα, ηίθηνπζη πάληα θἀλέδσθαλ εἰο θάνο, δέλδξε, πεηελά, ζῆξαο, νὕο ζ´ ἅικε ηξέθεη, γέλνο ηε ζλεηλ. 01.07.1 χκθσλα κε ηε ζεσξία ηνπο, φηαλ ζηελ αξρή δεκηνπξγήζεθε ην ζχκπαλ, ν νπξαλφο θαη ε γε θαίλνληαλ εληαία. ηαλ αξγφηεξα μερψξηζαλ ηα ζηνηρεία ηνπο, ην ζχκπαλ πήξε ηε κνξθή πνπ έρεη ηψξα. Ο αέξαο άξρηζε λα θηλείηαη ζπλερψο θαη ην πχξηλν θνκκάηη ηνπ ζπγθεληξψζεθε κεηέσξν ζηα αλψηεξα ζεκεία, αθνχ νηηδήπνηε ηέηνηαο θχζεο κεηαθηλείηαη πξνο ηα πάλσ ιφγσ ηεο ειαθξφηεηάο ηνπ. Η ίδηα αηηία θάλεη ηνλ ήιην θαη ηα ππφινηπα αζηέξηα λα πεξηζηξέθνληαη ζε έληνλε δίλε, 2 ελψ ην ιαζπψδεο θαη ζνιφ κέξνο, κε ηα πγξά πνπ πεξηείρε, βπζίζηεθε ζε έλα ζεκείν, ιφγσ ηνπ βάξνπο, θαη κε ηελ πεξηζηξνθή δηαρσξίζηεθαλ ηα πγξά κέξε θαη έγηλαλ ζάιαζζα, ελψ ηα ζηεξεά έγηλαλ μεξά, πνπ ήηαλ πειψδεο θαη πνιχ καιαθή. 3 ηαλ φκσο ε

θσηηά πνπ πεξηβάιιεη ηνλ ήιην άξρηζε λα πέθηεη ζηε γε, πξψηα απηή έπεμε ιφγσ ηεο ζεξκφηεηαο, θαη έπεηηα, επεηδή ε επηθάλεηά ηεο αλαδπκσλφηαλ απφ ηε ζεξκφηεηα, θάπνηα ζεκεία πςψζεθαλ θαη ζθεπάζηεθαλ κε ιεπηέο κεκβξάλεο. Σν θαηλφκελν απηφ παξαηεξείηαη κέρξη θαη ζήκεξα ζηα έιε θαη ζε ζεκεία κε ιηκλάδνληα λεξά, φπνπ αθνχ φηαλ θξπψλεη ην έδαθνο, ν αέξαο, μαθληθά θαη ρσξίο ζηαδηαθή κεηαβνιή, ζεξκαίλεηαη έληνλα. 4 Καη ελψ ηα πγξά

γέκηζαλ δσή ιφγσ ηεο ζεξκφηεηαο πνπ έπαηξλαλ κε ηνλ ηξφπν πνπ πεξηγξάςακε, ηα φληα ηξέθνληαλ ηε λχρηα απφ ηελ πεξηβάιινπζα νκίριε, ελψ ηελ εκέξα ζηεξενπνηνχληαλ ιφγσ ηνπ θαχζσλα. Καη ηειηθά, φηαλ ηα έκβξπα έθζαζαλ ζηελ θαλνληθή ηνπο αλάπηπμε θαη νη κεκβξάλεο είραλ ζεξκαλζεί ηθαλνπνηεηηθά θαη είραλ δηαξξαγεί, δεκηνπξγήζεθαλ φιεο νη κνξθέο δσήο .5 ια απηά πνπ είραλ δερζεί ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο ζεξκφηεηαο

αλαξξηρήζεθαλ ζε ςειφηεξα ζεκεία θαη εμειίρζεθαλ ζε πηελά, ελψ φζα έκεηλαλ ζην έδαθνο εμειίρζεθαλ ζηελ ηάμε ησλ εξπεηψλ θαη ησλ άιισλ ρεξζαίσλ δψσλ. ζσλ ν νξγαληζκφο είρε απνξξνθήζεη πεξηζζφηεξα πγξά, ζπγθεληξψζεθαλ ζε ρψξνπο θαηάιιεινπο γη' απηά θαη νλνκάδνληαη ηψξα πδξφβηα δψα. Καη επεηδή ε γε ζηεξενπνηνχηαλ ζηαδηαθά, ιφγσ ηεο επίδξαζεο ηεο ειηαθήο θσηηάο θαη ησλ αλέκσλ, δελ ήηαλ πηα δπλαηή ε δεκηνπξγία κεγαιφζσκσλ δψσλ, θαη φια ηα δσληαλά πιάζκαηα έπξεπε λα γελλψληαη απφ φκνηά ηνπο. 6 Πξνθαλψο ν Βπξηπίδεο, πνπ ππήξμε καζεηήο ηνπ θπζηθνχ

θηινζφθνπ, Ώλαμαγφξα, δελ δηαθσλεί κε ηε ζεσξία απηή ηεο γέλλεζεο ηνπ ζχκπαληνο, αθνχ ζην έξγν ηνπ Μειαλίππεο γξάθεη ηα εμήο: Ο νπξαλφο θαη ε γε ήηαλ έλα θαη ην απηφ, αιιά απφ ηφηε πνπ ρσξίζηεθαλ ην έλα απφ ην άιιν, δεκηνχξγεζαλ ηε δσή θαη έθεξαλ ηα πάληα ζην θσο, ηα δέληξα, ηα πνπιηά, ηα ζεξάκαηα, ηα ζαιαζζηλά, θαη ην γέλνο ησλ ζλεηψλ. 01.08.1 Καὶ πεξὶ κὲλ ηῆο πξψηεο ηλ ὅισλ γελέζεσο ηνηαῦηα παξεηιήθακελ,

ηνὺο δὲ ἐμ ἀξρῆο γελλεζέληαο ηλ ἀλζξψπσλ θαζὶλ ἐλ ἀηάθηῳ θαὶ ζεξηψδεη βίῳ θαζεζηηαο ζπνξάδελ ἐπὶ ηὰο λνκὰο ἐμηέλαη, θαὶ πξνζθέξεζζαη ηῆο ηε βνηάλεο ηὴλ πξνζελεζηάηελ θαὶ ηνὺο αὐηνκάηνπο ἀπὸ ηλ δέλδξσλ θαξπνχο. 2 θαὶ πνιεκνπκέλνπο κὲλ ὑπὸ ηλ ζεξίσλ ἀιιήινηο βνεζεῖλ ὑπὸ

ηνῦ ζπκθέξνληνο δηδαζθνκέλνπο, ἀζξνηδνκέλνπο δὲ δηὰ ηὸλ θφβνλ ἐπηγηλψζθεηλ ἐθ ηνῦ θαηὰ κηθξὸλ ηνὺο ἀιιήισλ ηχπνπο. 3 ηῆο θσλῆο δ´

ἀζήκνπ θαὶ ζπγθερπκέλεο νὔζεο ἐθ ηνῦ θαη´ ὀιίγνλ δηαξζξνῦλ ηὰο ιέμεηο, θαὶ πξὸο ἀιιήινπο ηηζέληαο ζχκβνια πεξὶ ἑθάζηνπ ηλ ὑπνθεηκέλσλ γλψξηκνλ ζθίζηλ αὐηνῖο πνηῆζαη ηὴλ πεξὶ ἁπάλησλ ἑξκελείαλ. 4 ηνηνχησλ δὲ ζπζηεκάησλ γηλνκέλσλ θαζ´ ἅπαζαλ ηὴλ νἰθνπκέλελ, νὐρ ὁκφθσλνλ πάληαο ἔρεηλ ηὴλ δηάιεθηνλ, ἑθάζησλ ὡο ἔηπρε ζπληαμάλησλ ηὰο ιέμεηο· δηὸ θαὶ παληνίνπο ηε ὑπάξμαη ραξαθηῆξαο δηαιέθησλ θαὶ ηὰ πξηα γελφκελα ζπζηήκαηα ηλ ἁπάλησλ ἐζλλ ἀξρέγνλα γελέζζαη. 5 ηνὺο νὖλ πξψηνπο ηλ ἀλζξψπσλ κεδελὸο ηλ πξὸο βίνλ ρξεζίκσλ εὑξεκέλνπ ἐπηπφλσο δηάγεηλ, γπκλνὺο κὲλ ἐζζῆηνο ὄληαο, νἰθήζεσο δὲ θαὶ ππξὸο ἀήζεηο, ηξνθῆο δ´ κέξνπ παληειο ἀλελλνήηνπο. θαὶ γὰξ ηὴλ ζπγθνκηδὴλ ηῆο ἀγξίαο ηξνθῆο ἀγλννῦληαο κεδεκίαλ ηλ θαξπλ εἰο ηὰο ἐλδείαο πνηεῖζζαη παξάζεζηλ· 6 δηὸ θαὶ πνιινὺο αὐηλ ἀπφιιπζζαη θαηὰ ηνὺο ρεηκλαο δηά ηε ηὸ ςῦρνο θαὶ ηὴλ ζπάληλ ηῆο ηξνθῆο. 7 ἐθ δὲ ηνῦ θαη´ ὀιίγνλ ὑπὸ ηῆο πείξαο δηδαζθνκέλνπο εἴο ηε ηὰ ζπήιαηα θαηαθεχγεηλ ἐλ ηῶ ρεηκλη θαὶ ηλ θαξπλ ηνὺο θπιάηηεζζαη δπλακέλνπο ἀπνηίζεζζαη.8 γλσζζέληνο δὲ ηνῦ ππξὸο θαὶ ηλ ἄιισλ ηλ ρξεζίκσλ θαηὰ κηθξὸλ θαὶ ηὰο ηέρλαο εὑξεζῆλαη θαὶ ηἄιια ηὰ δπλάκελα ηὸλ θνηλὸλ βίνλ ὠθειῆζαη. 9 θαζφινπ γὰξ πάλησλ ηὴλ ρξείαλ αὐηὴλ δηδάζθαινλ γελέζζαη ηνῖο ἀλζξψπνηο, ὑθεγνπκέλελ νἰθείσο ηὴλ ἑθάζηνπ κάζεζηλ εὐθπεῖ δῴῳ θαὶ ζπλεξγνὺο ἔρνληη πξὸο ἅπαληα ρεῖξαο θαὶ ιφγνλ θαὶ ςπρῆο ἀγρίλνηαλ. 10 Καὶ πεξὶ κὲλ ηῆο πξψηεο γελέζεσο ηλ ἀλζξψπσλ θαὶ ηνῦ

παιαηνηάηνπ βίνπ ηνῖο ῥεζεῖζηλ ἀξθεζζεζφκεζα, ζηνραδφκελνη ηῆο ζπκκεηξίαο. 01.08.1 Ώπηή είλαη ινηπφλ ε ζεσξία πνπ παξαιάβακε θαη αθνξά ζηε γέλλεζε ηνπ ζχκπαληνο [25]. Η ίδηα ηζρπξίδεηαη φηη ε δσή ησλ πξψησλ αλζξψπσλ ήηαλ άγξηα θαη θηελψδεο, αθνχ ν θαζέλαο πνιεκνχζε ηνλ άιινλ γηα λα δηαηεξήζεη ηελ πεξηνρή ηνπ θαη έηξσγαλ ηξπθεξά βφηαλα θαη θαξπνχο ησλ δέλδξσλ πνπ έβξηζθαλ. 2 Αέρνληαλ φκσο επηζέζεηο απφ ηα άγξηα ζεξία θαη αλαγθάζηεθαλ λα βνεζάεη ν έλαο ηνλ άιινλ, φπσο απαηηνχζε ην ζπκθέξνλ ηνπο, θαη ζπγθεληξψζεθαλ ιφγσ ηνπ θφβνπ ηνπο θαη ζηαδηαθά θαηάιαβαλ ηα θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ηνπο. 3 ηελ αξρή νη ήρνη πνπ έβγαδαλ ήηαλ

ζπγθερπκέλνη θαη αξγφηεξα κπφξεζαλ λα αξζξψζνπλ ιέμεηο. Καη ζπκθψλεζαλ κεηαμχ λα ρξεζηκνπνηνχλ θάπνηα ζχκβνια γηα φζα έβιεπαλ κπξνζηά ηνπο θαη έηζη έθηαζαλ λα εξκελεχζνπλ ηα πάληα. 4 Σέηνηεο νκάδεο παξνπζηάζηεθαλ ζε φιε ηελ νηθνπκέλε αιιά δελ είραλ φινη νη άλζξσπνη ηελ ίδηα δηάιεθην εθφζνλ ζηελ θάζε νκάδα, ν ζπλδπαζκφο ησλ ιέμεσλ ήηαλ ηπραίνο. Έηζη εμεγείηαη ε χπαξμε φισλ ησλ εηδψλ ησλ δηαιέθησλ θαη επίζεο ε δεκηνπξγία, απφ ηηο πξψηεο απηέο νκάδεο, φισλ ησλ εζλψλ. 5 Οη πξψηνη απηνί άλζξσπνη δνχζαλ δχζθνιε δσή, εθφζνλ δελ ππήξραλ απηά πνπ ζήκεξα ζεσξνχκε ρξήζηκα γηα ηε δσή καο. Ήηαλ γπκλνί, δελ γλψξηδαλ νχηε ηηο θαηνηθίεο νχηε ηε θσηηά θαη ηνπο ήηαλ εληειψο άγλσζηε ε παξαζθεπή ησλ ηξνθψλ. Σξέθνληαλ απφ άγξηεο ηξνθέο πνπ ζπλέιεγαλ αθνχ δελ γλψξηδαλ ηηο θαιιηέξγεηεο. 6 Γηαπηφ πνιινί απφ απηνχο πέζαηλαλ ην ρεηκψλα απφ ην θξχν θαη ηελ έιιεηςε ηξνθήο. 7 ηγά-ζηγά φκσο έκαζαλ απφ ηελ πείξα ηνπο θαη θαηέθεπγαλ ην ρεηκψλα ζηηο ζπειηέο απνζεθεχνληαο ηαπηφρξνλα φζνπο θαξπνχο κπνξνχζαλ λα δηαηεξήζνπλ. 8 Καη φηαλ έκαζαλ λα ρξεζηκνπνηνχλ ηε θσηηά θαη ηα άιια ρξήζηκα πξάγκαηα, άξρηζαλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ηερληθέο πνπ έθαλαλ ηε δσή ηνπο επθνιφηεξε. 9 ε γεληθέο γξακκέο, ε αλάγθε ήηαλ απηή πνπ δίδαμε ηνλ άλζξσπν, δίλνληαο θαηάιιεια καζήκαηα ζε φια ηα

ζέκαηα ζε έλα πιάζκα πνπ απφ ηε θχζε ηνπ ήηαλ πξνηθηζκέλν κε ιφγν θαη επθπΎα. 10 Θα αξθεζηνχκε ινηπφλ ζε απηά, ζρεηηθά κε ηε πξνέιεπζε ηνπ

αλζξψπνπ θαη ηε δσή ησλ ησλ πξψησλ αλζξψπσλ, γηαηί ζέινπκε θξαηήζνπκε ηελ αθήγεζή καο ζχληνκε. 01.09.1 πεξὶ δὲ ηλ πξάμεσλ ηλ παξαδεδνκέλσλ κὲλ εἰο κλήκελ, γελνκέλσλ δὲ ἐλ ηνῖο γλσξηδνκέλνηο ηφπνηο ηῆο νἰθνπκέλεο, δηεμηέλαη πεηξαζφκεζα. 2 ηνὺο κὲλ νὖλ πξψηνπο ὑπάξμαληαο βαζηιεῖο νὔη´ αὐηνὶ ιέγεηλ ἔρνκελ νὔηε ηλ ἱζηνξηθλ ηνῖο ἐπαγγειινκέλνηο εἰδέλαη ζπγθαηαηηζέκεζα· ἀδχλαηνλ γὰξ ηὴλ εὕξεζηλ ηλ γξακκάησλ νὕησο εἶλαη παιαηὰλ ὥζηε ηνῖο πξψηνηο βαζηιεῦζηλ ιηθηψηηδα γελέζζαη· εἰ δέ ηηο θαὶ ηνῦην ζπγρσξήζαη, ηφ γε ηλ ἱζηνξηνγξάθσλ γέλνο παληειο θαίλεηαη λεσζηὶ ηῶ θνηλῶ βίῳ ζπλεζηακέλνλ. 3 πεξὶ δὲ ηῆο ηνῦ γέλνπο ἀξραηφηεηνο νὐ κφλνλ ἀκθηζβεηνῦζηλ

Ἕιιελεο, ἀιιὰ θαὶ πνιινὶ ηλ βαξβάξσλ, ἑαπηνὺο αὐηφρζνλαο ιέγνληεο θαὶ πξψηνπο ηλ ἁπάλησλ ἀλζξψπσλ εὑξεηὰο γελέζζαη ηλ ἐλ ηῶ βίῳ ρξεζίκσλ, θαὶ ηὰο γελνκέλαο παξ´ αὐηνῖο πξάμεηο ἐθ πιείζησλ ρξφλσλ ἀλαγξαθῆο μηζζαη. 4 κεῖο δὲ πεξὶ κὲλ ηῆο ἑθάζησλ παιαηφηεηνο ηἀθξηβὲο

θαὶ ηίλσλ πξνηεξεῖ ηὰ ἔζλε ηλ ἄιισλ ηνῖο ρξφλνηο θαὶ πφζνηο ἔηεζηλ νὐθ ἂλ δηνξηζαίκεζα, ηὰ δὲ ιεγφκελα παξ´ ἑθάζηνηο πεξὶ ηῆο ἀξραηφηεηνο θαὶ ηλ παιαηλ πξάμεσλ ἐλ θεθαιαίνηο ἀλαγξάςνκελ, ζηνραδφκελνη ηῆο ζπκκεηξίαο. 5 πεξὶ πξψησλ δὲ ηλ βαξβάξσλ δηέμηκελ, νὐθ ἀξραηνηέξνπο αὐηνὺο

γνχκελνη ηλ ιιήλσλ, θαζάπεξ Ἔθνξνο εἴξεθελ, ἀιιὰ πξνδηειζεῖλ βνπιφκελνη ηὰ πιεῖζηα ηλ πεξὶ αὐηνχο, ὅπσο ἀξμάκελνη ηλ παξὰ ηνῖο Ἕιιεζηλ ἱζηνξνπκέλσλ κεδεκίαλ ἐλ ηαῖο ἀξραηνινγίαηο ἑηεξνγελῆ πξμηλ παξεκβάισκελ. 6 ἐπεὶ δὲ θαηὰ ηὴλ Ώἴγππηνλ ζελ ηε γελέζεηο ὑπάξμαη

κπζνινγνῦληαη, αἵ ηε ηλ ἄζηξσλ ἀξραηφηαηαη παξαηεξήζεηο εὑξῆζζαη ιέγνληαη, πξὸο δὲ ηνχηνηο πξάμεηο ἀμηφινγνη θαὶ πνιιαὶ κεγάισλ ἀλδξλ ἱζηνξνῦληαη, πνηεζφκεζα ηῆο ἱζηνξίαο ηὴλ ἀξρὴλ δηὰ ηλ θαη´ Ώἴγππηνλ πξαρζέλησλ. 01.09.1 Καη ηψξα ζα πξνζπαζήζνπκε λα αθεγεζνχκε ηα γεγνλφηα πνπ έρνπκε ππφςε καο θαη πνπ έιαβαλ ρψξα ζε φιε ηελ νηθνπκέλε. 2 Αελ είκαζηε

ζε ζέζε λα πνχκε πνηνη ήηαλ νη πξψηνη βαζηιηάδεο, γηαηί δελ γλσξίδνπκε νχηε έρνπκε ζηε δηάζεζή καο έξγα ηζηνξηθψλ πνπ λα γλσξίδνπλ ην ζέκα. Γηαηί είλαη αδχλαην λα βξεζνχλ γξαπηά θείκελα κε ηνπο βαζηιηάδεο ησλ παιηψλ ρξφλσλ, φπσο έρνπκε γηα ηνπο πην ζχγρξνλνπο. Ώιιά, αθφκα θαη αλ μεράζνπκε απηφ ην ηειεπηαίν ζεκείν, ζα παξαδερηνχκε φηη νη ηζηνξηθνί ζπγγξαθείο παξνπζηάζηεθαλ ζρεηηθά πξφζθαηα ζηε δσή καο. 3 Βμάιινπ, φρη κφλν νη

Έιιελεο, αιιά θαη νη βάξβαξνη ακθηζβεηνχλ ηα γεγνλφηα πνπ αθνξνχλ ζηελ αξραηφηεηα θαη φινη ιέλε φηη απηνί ήηαλ νη πξψηνη απηφρζνλεο θαη πξψηνη απηνί αλαθάιπςαλ πξάγκαηα ρξήζηκα ζηε δσή καο. Καη φηη ηα γεγνλφηα απφ ηεο δηθήο ηνπο αξραηφηεηαο είλαη απηά πνπ αμίδνπλ λα θαηαγξαθνχλ απφ ηελ ηζηνξία. 4 Βκείο πάλησο δελ ζα πξνζπαζήζνπκε λα θαζνξίζνπκε κε αθξίβεηα ηελ αξραία ηζηνξία θάζε ιανχ ή λα πνχκε πνηνο ιαφο πξνεγείηαη ηζηνξηθά ησλ άιισλ θαη γηα πφζα ρξφληα. Θα θαηαγξάθνπκε φκσο πεξηιεπηηθά ηηο πξάμεηο θάζε ιανχ απφ ηελ αξραηφηεηα θαη ηηο απαξρέο ηεο ηζηνξίαο ηνπ, πάληα αλαινγηθά. 5 Θα κηιήζνπκε πξψηα γηα ηνπο βαξβάξνπο, φρη γηαηί ηνπο ζεσξνχκε πξνεγνχκελνπο ησλ Βιιήλσλ, φπσο έγξαςε ν Έθνξνο, αιιά γηαηί ζέινπκε λα πνχκε πξψηα γη' απηνχο θαη κεηά λα πεξηγξάςνπκε απηά πνπ ιέλε νη Έιιελεο γηα ηα αξραία ρξφληα ησλ άιισλ ιαψλ 6 Καη επεηδή ε Ώίγππηνο

είλαη ε ρψξα πνπ θαηά ηε κπζνινγία γελλήζεθαλ νη ζενί, φπνπ ιέγεηαη φηη έγηλαλ νη πξψηεο αζηξνλνκηθέο παξαηεξήζεηο ζηελ αξραηφηεηα, θαη φπνπ

επίζεο έρνπλ θαηαγξαθεί πνιιέο αμηφινγεο πξάμεηο κεγάισλ αλδξψλ, ζα αξρίζνπκε ηελ ηζηνξία καο κε ηα γεγνλφηα πνπ αθνξνχλ ζηελ Ώίγππην. 01.10.1 Φαζὶ ηνίλπλ Ώἰγχπηηνη θαηὰ ηὴλ ἐμ ἀξρῆο ηλ ὅισλ γέλεζηλ πξψηνπο ἀλζξψπνπο γελέζζαη θαηὰ ηὴλ Ώἴγππηνλ δηά ηε ηὴλ εὐθξαζίαλ ηῆο ρψξαο θαὶ δηὰ ηὴλ θχζηλ ηνῦ Νείινπ. ηνῦηνλ γὰξ πνιχγνλνλ ὄληα θαὶ ηὰο ηξνθὰο αὐηνθπεῖο παξερφκελνλ ῥᾳδίσο ἐθηξέθεηλ ηὰ δσνγνλεζέληα· ηήλ ηε γὰξ ηνῦ θαιάκνπ ῥίδαλ θαὶ ηὸλ ισηφλ, ἔηη δὲ ηὸλ Ώἰγχπηηνλ θχακνλ θαὶ ηὸ θαινχκελνλ θνξζαῖνλ θαὶ πνιιὰ ηνηαῦζ´ ἕηεξα ηξνθὴλ ἑηνίκελ παξέρεζζαη ηῶ γέλεη ηλ ἀλζξψπσλ. 2 ηῆο δ´ ἐμ ἀξρῆο παξ´ αὐηνῖο δσνγνλίαο ηεθκήξηνλ πεηξληαη θέξεηλ ηὸ θαὶ λῦλ ἔηη ηὴλ ἐλ ΘεβαΎδη ρψξαλ θαηά ηηλαο θαηξνὺο ηνζνχηνπο θαὶ ηειηθνχηνπο κῦο γελλλ ὥζηε ηνὺο ἰδφληαο ηὸ γηλφκελνλ ἐθπιήηηεζζαη· ἐλίνπο γὰξ αὐηλ ἕσο κὲλ ηνῦ ζηήζνπο θαὶ ηλ ἐκπξνζζίσλ πνδλ δηαηεηππζζαη θαὶ θίλεζηλ ιακβάλεηλ, ηὸ δὲ ινηπὸλ ηνῦ ζψκαηνο ἔρεηλ ἀδηαηχπσηνλ, κελνχζεο ἔηη θαηὰ θχζηλ ηῆο βψινπ. 3 ἐθ ηνχηνπ δ´ εἶλαη θαλεξὸλ ὅηη θαηὰ ηὴλ

ἐμ ἀξρῆο ηνῦ θφζκνπ ζχζηαζηλ ηῆο γῆο εὐθξάηνπ θαζεζηψζεο κάιηζη´ ἂλ ἔζρε ηὴλ γέλεζηλ ηλ ἀλζξψπσλ θαη´ Ώἴγππηνλ ρψξα· θαὶ γὰξ λῦλ, νὐδακνῦ ηῆο ἄιιεο γῆο θπνχζεο νὐδὲλ ηλ ηνηνχησλ, ἐλ κφλῃ ηαχηῃ ζεσξεῖζζαί ηηλα ηλ ἐκςχρσλ παξαδφμσο δσνγνλνχκελα. 4 θαζφινπ δὲ ιέγνπζηλ, εἴηε θαηὰ ηὸλ

ἐπὶ Αεπθαιίσλνο γελφκελνλ θαηαθιπζκὸλ ἐθζάξε ηὰ πιεῖζηα ηλ δῴσλ, εἰθὸο κάιηζηα δηαζεζζζαη ηνὺο θαηὰ ηὴλ Ώἴγππηνλ ὑπὸ ηὴλ κεζεκβξίαλ θαηνηθνῦληαο, ὡο ἂλ ηῆο ρψξαο αὐηλ νὔζεο ἀλφκβξνπ θαηὰ ηὸ πιεῖζηνλ, εἴηε, θαζάπεξ ηηλέο θαζη, παληεινῦο γελνκέλεο ηλ ἐκςχρσλ θζνξο γῆ πάιηλ ἐμ ἀξρῆο θαηλὰο ἢλεγθε ηλ δῴσλ θχζεηο, ὅκσο θαὶ θαηὰ ηνῦηνλ ηὸλ ιφγνλ πξέπεηλ ηὴλ ἀξρεγὸλ ηλ ἐκςχρσλ γέλεζηλ πξνζάπηεηλ ηαχηῃ ηῇ ρψξᾳ. 5 ηῆο γὰξ παξὰ ηνῖο ἄιινηο ἐπνκβξίαο ηῶ παξ' ἑαπηνῖο γηλνκέλῳ θαχκαηη κηγείζεο εἰθὸο εὐθξαηφηαηνλ γελέζζαη ηὸλ ἀέξα πξὸο ηὴλ ἐμ ἀξρῆο ηλ πάλησλ δσνγνλίαλ. 6 θαὶ γὰξ ἐλ ηνῖο θαζ´ κο ἔηη ρξφλνηο θαηὰ ηὴλ ἐπίθιπζηνλ Ώἴγππηνλ ἐλ ηνῖο ὀςίκνηο ηλ ὑδάησλ θαλεξο ὁξζζαη γελλσκέλαο θχζεηο ἐκςχρσλ· 7 ὅηαλ γὰξ ηνῦ πνηακνῦ ηὴλ ἀλαρψξεζηλ πνηνπκέλνπ ηὴλ πξψηελ ηῆο ἰιχνο ὁ ἣιηνο δηαμεξάλῃ, θαζὶ ζπλίζηαζζαη δῶα, ηηλὰ κὲλ εἰο ηέινο ἀπεξηηζκέλα, ηηλὰ δὲ κηηειῆ θαὶ πξὸο αὐηῇ ζπκθπῆ ηῇ γῇ. 01.10.1 Οη Ώηγχπηηνη ιέλε φηη φηαλ δεκηνπξγήζεθε ν θφζκνο, νη πξψηνη

άλζξσπνη γελλήζεθαλ ζηελ Ώίγππην, ηφζν γηαηί ην θιίκα ζηε ρψξα απηή είλαη εχθξαην, φζν θαη ιφγσ ηεο θχζεο ηνπ Νείινπ. Ο πνηακφο απηφο, ν νπνίνο δηαηεξεί ζηε δσή πνιιά φληα θαη παξέρεη εχθνιε ηξνθή, ζπληεξεί κε επθνιία φια ηα είδε δσήο πνπ ππάξρνπλ γηαηί ε ξίδα ηνπ θαιακηνχ θαη ν ισηφο, θαη ηα Ώηγππηηαθά θνπθηά αιιά θαη ν ιεγφκελνο θνξζαίνο, θαη πνιιά άιια παξφκνηα θπηά παξέρνπλ έηνηκε ηξνθή γηα ηνλ άλζξσπν [26]. 2 Καη ζαλ απφδεημε φηη ηα

πξψηα δψα γελλήζεθαλ ζηε ρψξα ηνπο, παξνπζηάδνπλ ην γεγνλφο φηη ζηε ΘεβαΎδα, ζε νξηζκέλεο επνρέο, γελλψληαη ηφζνη πνιινί πνληηθνί θαη ηφζν κεγάινη, πνπ φπνηνο ηνπο βιέπεη απνξεί. Μεξηθνί απφ απηνχο κάιηζηα είλαη πιήξσο ζρεκαηηζκέλνη ζην ζηήζνο θαη ζηα κπξνζηηλά πφδηα, πνπ κπνξνχλ θαη θηλνχληαη ελψ ην ππφινηπν ζψκα ηνπο δελ έρεη αθφκα ζρεκαηηζηεί. Καη ην έδαθνο δηαηεξεί πάληα ην ραξαθηήξα ηνπ. 3 Βίλαη ινηπφλ θαλεξφ φηη φηαλ

δεκηνπξγήζεθε ν θφζκνο, ε ρψξα ηεο Ώηγχπηνπ ήηαλ ε πιένλ θαηάιιειε γηα λα ζπληεξήζεη ηνλ άλζξσπν, ιφγσ ηνπ εχθξαηνπ θιίκαηνο θαη ηνπ γφληκνπ εδάθνπο ηεο. Ώθφκα θαη ζήκεξα ζε θαλέλα άιιν ζεκείν ηεο γεο δελ παξάγνληαη ηέηνηα πξάγκαηα, θαη κφλν εθεί κπνξεί θαλείο λα δεη λα δσνγνλνχληαη πιάζκαηα κε ηφζν παξάδνμν ηξφπν. 4 Λέλε, ζε γεληθέο γξακκέο, φηη ν θαηαθιπζκφο πνπ έγηλε ηελ επνρή ηνπ Αεπθαιίσλα θαηέζηξεςε

ηα πεξηζζφηεξα δψα θαη είλαη πηζαλφλ, νη κφλνη άλζξσπνη πνπ επέδεζαλ λα είλαη νη θάηνηθνη ηεο λφηηαο Ώηγχπηνπ γηαηί κφλν εθεί δελ είρε βξέμεη. Ή, φπσο ιέλε κεξηθνί, φια ηα δψα ζηε γε θαηαζηξάθεθαλ θαη κεηά ε γε έθεξε ζην θσο λέα είδε δψσλ. Ώιιά θαη απηή ε ζεσξία ιέεη φηη ηα δψα απηά δεκηνπξγήζεθαλ ζηελ Ώίγππην 5 Γηαηί φηαλ νη άθζνλεο βξνρέο, πνπ έπεζαλ θαη ζε άιιεο πεξηνρέο, αλακείρζεθαλ κε ηνλ κεγάιν θαχζσλα πνπ επηθξαηεί ζηελ Ώίγππην, εχθνια βιέπεη θαλείο φηη ν αέξαο κπφξεζε λα δψζεη δσή ζηε πξψηε γεληά φισλ ησλ δψσλ. 6 Πξάγκαηη, αθφκα θαη ζήκεξα, ζηε δηάξθεηα ησλ

πιεκκπξψλ ζηελ Ώίγππην κπνξεί θαλείο λα δεη λα δεκηνπξγνχληαη λέα είδε δψσλ, φπνπ ζπγθεληξψλνληαη λεξά. 7 θαη φηαλ αξρίδεη λα ππνρσξεί ν

πνηακφο θαη ν ήιηνο μεξαίλεη ηηο επηθάλεηεο ηεο ιάζπεο, ιέλε φηη ππάξρνπλ αθφκα δψα, κεξηθά ζε πιήξε αλάπηπμε, άιια εκηηειή, θαη φια ελσκέλα κε ην έδαθνο 01.11.1 Σνὺο δ´ νὖλ θαη´ Ώἴγππηνλ ἀλζξψπνπο ηὸ παιαηὸλ γελνκέλνπο,

ἀλαβιέςαληαο εἰο ηὸλ θφζκνλ θαὶ ηὴλ ηλ ὅισλ θχζηλ θαηαπιαγέληαο ηε θαὶ ζαπκάζαληαο, ὑπνιαβεῖλ εἶλαη δχν ζενὺο ἀηδίνπο ηε θαὶ πξψηνπο, ηφλ ηε ἣιηνλ θαὶ ηὴλ ζειήλελ, ὧλ ηὸλ κὲλ Ὄζηξηλ, ηὴλ δὲ Ἶζηλ ὀλνκάζαη, ἀπφ ηηλνο ἐηχκνπ ηεζείζεο ἑθαηέξαο ηῆο πξνζεγνξίαο ηαχηεο. 2 κεζεξκελεπνκέλσλ γὰξ ηνχησλ

εἰο ηὸλ ιιεληθὸλ ηῆο δηαιέθηνπ ηξφπνλ εἶλαη ηὸλ κὲλ Ὄζηξηλ πνιπφθζαικνλ, εἰθφησο· παληαρῇ γὰξ ἐπηβάιινληα ηὰο ἀθηῖλαο ὥζπεξ ὀθζαικνῖο πνιινῖο βιέπεηλ ἅπαζαλ γῆλ θαὶ ζάιαηηαλ. θαὶ ηὸλ πνηεηὴλ δὲ ιέγεηλ ζχκθσλα ηνχηνηο έιηφο ζ´, ὃο πάλη´ ἐθνξᾶ θαὶ πάλη´ ἐπαθνχεη. 3 ηλ δὲ παξ´ Ἕιιεζη παιαηλ

κπζνιφγσλ ηηλὲο ηὸλ Ὄζηξηλ Αηφλπζνλ πξνζνλνκάδνπζη θαὶ είξηνλ παξσλχκσο· ὧλ Βὔκνιπνο κὲλ ἐλ ηνῖο ΐαθρηθνῖο ἔπεζί θεζηλ ἀζηξνθαῆ Αηφλπζνλ ἐλ ἀθηίλεζζη ππξσπφλ, ξθεὺο δὲ ηνχλεθά κηλ θαιένπζη Φάλεηά ηε θαὶ Αηφλπζνλ. θαζὶ δέ ηηλεο θαὶ ηὸ ἔλακκα αὐηῶ ηὸ ηῆο λεβξίδνο ἀπὸ ηῆο ηλ ἄζηξσλ πνηθηιίαο πεξηῆθζαη. ηὴλ δὲ Ἶζηλ κεζεξκελεπνκέλελ εἶλαη παιαηάλ, ηεζεηκέλεο ηῆο πξνζεγνξίαο ἀπὸ ηῆο ἀηδίνπ θαὶ παιαηο γελέζεσο. θέξαηα δ´ αὐηῇ ἐπηηηζέαζηλ ἀπφ ηε ηῆο ὄςεσο ἡλ ἔρνπζα θαίλεηαη θαζ´ ὃλ ἂλ ρξφλνλ ὑπάξρῃ κελνεηδήο, θαὶ ἀπὸ ηῆο θαζηεξσκέλεο αὐηῇ βνὸο παξ´ Ώἰγππηίνηο. 5

ηνχηνπο δὲ ηνὺο ζενὺο ὑθίζηαληαη ηὸλ ζχκπαληα θφζκνλ δηνηθεῖλ ηξέθνληάο ηε θαὶ αὔμνληαο πάληα ηξηκεξέζηλ ὥξαηο ἀνξάηῳ θηλήζεη ηὴλ πεξίνδνλ ἀπαξηηδνχζαηο, ηῇ ηε ἐαξηλῇ θαὶ ζεξηλῇ θαὶ ρεηκεξηλῇ· ηαχηαο δ´ ἐλαληησηάηελ ἀιιήιαηο ηὴλ θχζηλ ἐρνχζαο ἀπαξηίδεηλ ηὸλ ἐληαπηὸλ ἀξίζηῃ ζπκθσλίᾳ· θχζηλ δὲ ζπκβάιιεζζαη πιείζηελ εἰο ηὴλ ηλ ἁπάλησλ δσνγνλίαλ ηλ ζελ ηνχησλ ηὸλ κὲλ ππξψδνπο θαὶ πλεχκαηνο, ηὴλ δὲ ὑγξνῦ θαὶ μεξνῦ, θνηλῇ δ´ ἀκθνηέξνπο ἀέξνο· θαὶ δηὰ ηνχησλ πάληα γελλζζαη θαὶ ηξέθεζζαη. 6 δηὸ θαὶ ηὸ κὲλ ἅπαλ ζκα ηῆο ηλ ὅισλ θχζεσο ἐμ ιίνπ θαὶ ζειήλεο ἀπαξηίδεζζαη, ηὰ δὲ ηνχησλ κέξε πέληε ηὰ πξνεηξεκέλα, ηφ ηε πλεῦκα θαὶ ηὸ πῦξ θαὶ ηὸ μεξφλ, ἔηη δὲ ηὸ ὑγξὸλ θαὶ ηὸ ηειεπηαῖνλ ηὸ ἀεξδεο, ὥζπεξ ἐπ´ ἀλζξψπνπ θεθαιὴλ θαὶ ρεῖξαο θαὶ πφδαο θαὶ ηἄιια κέξε θαηαξηζκνῦκελ, ηὸλ αὐηὸλ ηξφπνλ ηὸ ζκα ηνῦ θφζκνπ ζπγθεῖζζαη πλ ἐθ ηλ πξνεηξεκέλσλ. 01.11.1 Λέλε νη Ώηγχπηηνη, φηη φηαλ παιηά δεκηνπξγήζεθαλ νη άλζξσπνη, θαζψο θνίηαδαλ ηνλ νπξάλην ζφιν, γεκάηνη δένο απφ ηε θχζε ηνπ θφζκνπ, θαηάιαβαλ φηη δπν ζενί ήηαλ αηψληνη θαη πξψηνη, δειαδή ν ήιηνο θαη ε ζειήλε, θαη ηνπο νλφκαζαλ αληίζηνηρα ζηξη θαη Ίζηδα. Η εηπκνινγία ησλ νλνκάησλ απηψλ βαζίδεηαη, θαη γηα ηηο δπν πεξηπηψζεηο, ζε θάπνηεο έλλνηεο. 2 Η κεηάθξαζε δειαδή ησλ νλνκάησλ απηψλ ζηα Βιιεληθά είλαη ε εμήο: ζηξηο ζεκαίλεη πνιπόθζαικνο [απηφο πνπ έρεη πνιιά κάηηα], θαη δηθαίσο, γηαηί φηαλ

ξίρλεη ηηο αρηίλεο ηνπ πξνο φιεο ηηο θαηεπζχλζεηο, παξαθνινπζεί, ζαλ λα είρε πνιιά κάηηα, ηε γε θαη ηε ζάιαζζα. Καη φπσο ιέεη ν πνηεηήο:

ηνῦ Ἥιηνπ, πνὺ ἀπνπάλσζε ηεξάεη θη ἀθνύεη ηὰ πάληα.” [27] 3 Οη παιαηνί ζπγγξαθείο ηεο κπζνινγίαο απνδίδνπλ ζηνλ ζηξη ην φλνκα

Αηφλπζνο θαη ζε παξαθζνξά είξηνο. Έλαο απφ απηνχο, ν Βχκνιπνο, ζηνπο ΐαθρηθνχο Όκλνπο ηνπ ιέεη:

Ο Δηόλπζνο πνπ ιάκπεη ζαλ αζηέξη Με ππξσκέλν βιέκκα ζε

θάζε αρηίδα

Καη ν Οξθέαο λα ιέεη: Να γηαηί ν θόζκνο ηνλ ιέεη

ιακπεξό θαη Δηόλπζν

5 Άιινη πάιη ιέλε φηη ν ζηξηο θνξάεη ζηνπο ψκνπο ηνπ θάπα απφ δέξκα ειαθηνχ [28], ζαλ η' αζηέξηα πνπ ιάκπνπλ ζηνλ νπξαλφ. ζν γηα ηελ Ίζηδα, ζε κεηάθξαζε ε ιέμε ζεκαίλεη “παιαηά” θαη ηεο δφζεθε γηαηί γελλήζεθε αζάλαηε θαη πακπάιαηα. Καη βάδνπλ θέξαηα ζην θεθάιη ηεο, αθελφο γηαηί κνηάδεη έηζη φηαλ είλαη κηζνθέγγαξν, αιιά θαη γηαηί νη Ώηγχπηηνη ζεσξνχλ ηεξφ ηεο δψν ην βφδη. 5 Λέλε γηα ηνπο δπν απηνχο ζενχο φηη δηαθεληεχνπλ φιν ην ζχκπαλ,

ηξέθνπλ θαη κεγαιψλνπλ φια ηα φληα κε ην ζχζηεκα ησλ ηξηψλ επνρψλ πνπ θάλνπλ ηνλ θχθιν ηνπο κε αφξαηε θίλεζε, δειαδή ηελ άλνημε, ην θαινθαίξη θαη ην ρεηκψλα. Καη ελψ νη επνρέο απηέο απφ ηε θχζε ηνπο είλαη ελάληηεο, ζπκπιεξψλνπλ αξκνληθά ηνλ θχθιν ηνπ ρξφλνπ. Βπίζεο φια ηα θπζηθά ζπζηαηηθά πνπ ρξεηάδνληαη ηα δψα γηα λα δήζνπλ, ηα παξέρνπλ νη δπν απηνί ζενί. Ο ήιηνο δίλεη ηα πχξηλα ζηνηρεία θαη ην πλεχκα, ε ζειήλε ηα πγξά θαη ηα μεξά, θαη ηα δπν καδί ηνλ αέξα, θαη κ' απηά ηξέθνληαη θαη κεγαιψλνπλ φια ηα φληα. 6 Καη έηζη, απφ ηνλ ήιν θαη ηε ζειήλε, γίλνληαη φια ηα θπζηθά ζψκαηα θαη φζν γηα ηα πέληε κέξε ζηα νπνία αλήθνπλ απηά ηα ζψκαηα – ην πλεχκα, ε θσηηά, ην μεξφ, ην πγξφ, ην ζηεξεφ θαη ην αέξην – φπσο αθξηβψο ζην αλζξψπηλν ζψκα βιέπνπκε ην θεθάιη, ηα ρέξηα, ηα πφδηα θαη ηα άιια κέξε, έηζη θαη ην ζψκα ηνπ ζχκπαληνο απνηειείηαη απφ ηα κέξε απηά. 01.12.1 ηνχησλ δ´ ἕθαζηνλ ζεὸλ λνκίζαη θαὶ πξνζεγνξίαλ ἰδίαλ ἑθάζηῳ ζεῖλαη θαηὰ ηὸ νἰθεῖνλ ηνὺο πξψηνπο δηαιέθηῳ ρξεζακέλνπο δηεξζξσκέλῃ ηλ θαη´ Ώἴγππηνλ ἀλζξψπσλ. 2 ηὸ κὲλ νὖλ πλεῦκα Αία πξνζαγνξεῦζαη κεζεξκελεπνκέλεο ηῆο ιέμεσο, ὃλ αἴηηνλ ὄληα ηνῦ ςπρηθνῦ ηνῖο δῴνηο ἐλφκηζαλ ὑπάξρεηλ πάλησλ νἱνλεί ηηλα παηέξα. ζπκθσλεῖλ δὲ ηνχηνηο θαζὶ θαὶ ηὸλ ἐπηθαλέζηαηνλ ηλ παξ´ Ἕιιεζη πνηεηλ ἐπὶ ηνῦ ζενῦ ηνχηνπ ιέγνληα παηὴξ ἀλδξλ ηε ζελ ηε. 3 ηὸ δὲ πῦξ κεζεξκελεπφκελνλ Ἥθαηζηνλ ὀλνκάζαη, λνκίζαληαο κέγαλ εἶλαη ζεὸλ θαὶ πνιιὰ ζπκβάιιεζζαη πζηλ εἰο γέλεζίλ ηε θαὶ ηειείαλ αὔμεζηλ. ηὴλ δὲ γῆλ ὥζπεξ ἀγγεῖφλ ηη ηλ θπνκέλσλ ὑπνιακβάλνληαο κεηέξα πξνζαγνξεῦζαη· θαὶ ηνὺο Ἕιιελαο δὲ ηαχηελ παξαπιεζίσο Αήκεηξαλ θαιεῖλ, βξαρὺ κεηαηεζείζεο δηὰ ηὸλ ρξφλνλ ηῆο ιέμεσο· ηὸ γὰξ παιαηὸλ ὀλνκάδεζζαη γῆλ κεηέξα, θαζάπεξ θαὶ ηὸλ ξθέα πξνζκαξηπξεῖλ ιέγνληα Γῆ κήηεξ πάλησλ, Αεκήηεξ πινπηνδφηεηξα. 4 ηὸ δ´ ὑγξὸλ ὀλνκάζαη ιέγνπζη ηνὺο παιαηνὺο Ὠθεάλελ, ὃ κεζεξκελεπφκελνλ κὲλ εἶλαη ηξνθὴλ κεηέξα, παξ´ ἐλίνηο δὲ ηλ ιιήλσλ Ὠθεαλὸλ ὑπάξρεηλ ὑπεηιῆθζαη, πεξὶ νὗ θαὶ ηὸλ πνηεηὴλ ιέγεηλ Ὠθεαλφλ ηε ζελ γέλεζηλ θαὶ κεηέξα Σεζχλ. 5 νἱ γὰξ Ώἰγχπηηνη λνκίδνπζηλ Ὠθεαλὸλ εἶλαη ηὸλ παξ´ αὐηνῖο πνηακὸλ Νεῖινλ, πξὸο ᾧ θαὶ ηὰο ηλ ζελ γελέζεηο ὑπάξμαη· ηῆο γὰξ πάζεο νἰθνπκέλεο θαηὰ κφλελ ηὴλ Ώἴγππηνλ εἶλαη πφιεηο πνιιὰο ὑπὸ ηλ ἀξραίσλ ζελ ἐθηηζκέλαο, νἷνλ Αηφο, Ἡιίνπ, ξκνῦ, Ἀπφιισλνο, Παλφο, Βἰιεηζπίαο,

ἄιισλ πιεηφλσλ. 6 ηὸλ δ´ ἀέξα πξνζαγνξεῦζαί θαζηλ Ἀζελλ κεζεξκελεπνκέλεο ηῆο ιέμεσο, θαὶ Αηὸο ζπγαηέξα λνκίζαη ηαχηελ, θαὶ παξζέλνλ ὑπνζηήζαζζαη δηά ηε ηὸ ἄθζνξνλ εἶλαη θχζεη ηὸλ ἀέξα θαὶ ηὸλ ἀθξφηαηνλ ἐπέρεηλ ηφπνλ ηνῦ ζχκπαληνο θφζκνπ· δηφπεξ ἐθ ηῆο θνξπθῆο ηνῦ Αηὸο κπζνινγεζῆλαη ηαχηελ γελέζζαη. ὠλνκάζζαη δὲ αὐηὴλ Σξηηνγέλεηαλ ἀπὸ ηνῦ ηξὶο κεηαβάιιεηλ αὐηῆο ηὴλ θχζηλ θαη´ ἐληαπηφλ, ἔαξνο θαὶ ζέξνπο θαὶ ρεηκλνο. ιέγεζζαη δ´ αὐηὴλ θαὶ Γιαπθπηλ, νὐρ ὥζπεξ ἔληνη ηλ ιιήλσλ ὑπέιαβνλ, ἀπὸ ηνῦ ηνὺο ὀθζαικνὺο ἔρεηλ γιαπθνχο· ηνῦην κὲλ γὰξ εὔεζεο ὑπάξρεηλ· ἀιι´ ἀπὸ ηνῦ ηὸλ ἀέξα ηὴλ πξφζνςηλ ἔρεηλ ἔγγιαπθνλ. 7 θαζὶ δὲ ηνὺο πέληε ζενὺο ηνὺο πξνεηξεκέλνπο πζαλ ηὴλ νἰθνπκέλελ ἐπηπνξεχεζζαη, θαληαδνκέλνπο ηνῖο ἀλζξψπνηο ἐλ ἱεξλ δῴσλ κνξθαῖο, ἔζηη δ´ ὅηε εἰο ἀλζξψπσλ ἰδέαο ἢ ηηλσλ ἄιισλ κεηαβάιινληαο· θαὶ ηνῦην κὴ κπζδεο ὑπάξρεηλ, ἀιιὰ δπλαηφλ, εἴπεξ νὗηνη πξὸο ἀιήζεηάλ εἰζηλ νἱ πάληα γελλληεο. θαὶ ηὸλ πνηεηὴλ δὲ εἰο Ώἴγππηνλ παξαβαιφληα θαὶ κεηαζρφληα παξὰ ηλ ἱεξέσλ ηλ ηνηνχησλ ιφγσλ ζεῖλαί πνπ θαηὰ ηὴλ πνίεζηλ ηὸ πξνεηξεκέλνλ ὡο γηλφκελνλ, θαί ηε ζενὶ μείλνηζηλ ἐνηθφηεο ἀιινδαπνῖζη παληνῖνη ηειέζνληεο ἐπηζηξσθζη πφιεαο, ἀλζξψπσλ ὕβξηλ ηε θαὶ εὐλνκίελ ἐζνξληεο. 8 πεξὶ κὲλ νὖλ ηλ ἐλ νὐξαλῶ ζελ θαὶ γέλεζηλ ἀίδηνλ ἐζρεθφησλ ηνζαῦηα ιέγνπζηλ Ώἰγχπηηνη. 01.12.1 Καη ζεσξνχλ θάζε έλα απφ απηά ηα κέξε ζεφ θαη νη πξψηνη Ώηγχπηηνη

πνπ θαηείραλ ηε ηέρλε ηνπ ιφγνπ ηνπο έδσζαλ ζπγθεθξηκέλα, ηαηξηαζηά νλφκαηα. 2 Καη φηαλ κεηαθξάδνπκε ηα νλφκαηα βιέπνπκε φηη ην πλεχκα

νλφκαζαλ Αία θαη επεηδή απηφο ήηαλ ε πεγή ηεο ςπρήο ησλ δψσλ, ηνλ ζεσξνχζαλ θαηά θάπνηνλ ηξφπν παηέξα φισλ ησλ φλησλ. Λέλε αθφκα φηη θαη ν επηθαλέζηεξνο πνηεηήο ησλ Βιιήλσλ ζπκθσλεί καδί ηνπο θαη ιέεη γηα ην ζεφ φηη είλαη

παηέξαο αλζξώπσλ θαη ζεώλ [29] 3 Σε θσηηά νλφκαζαλ Ήθαηζην, ζε κεηάθξαζε, πνπ ηνλ ζεσξνχλ κεγάιν ζεφ

πνπ ζπκβάιιεη πνιχ ζηε γέλλεζε θαη ηε δηαηήξεζε φισλ ησλ φλησλ. Βίδαλ ηε γε ζαλ αγγείν πνπ πεξηέρεη φια ηα φληα πνπ γελληνχληαη θαη κεγαιψλνπλ θαη ηελ νλφκαζαλ κεηέξα. Καη φπσο νη Έιιελεο ηελ νλφκαζαλ Αήκεηξα, αιιάδνληαο κε ηα ρξφληα ηε ιέμε, αθνχ παιαηφηεξα ηελ νλφκαδαλ Γε-Μεηέξα, φπσο θαηακαξηπξεί θαη ν Οξθέαο φηαλ ιέεη:

Γε, κεηέξα όισλ, Δήκεηξα κεηέξα ηεο αθζνλίαο

4 Καη ην πγξφ ζηνηρείν νλφκαζαλ Ωθεάλε, φπσο νη παιηνί, πνπ εξκελεχεηαη

ζαλ “κεηέξα-ηξνθνδφηξηα” πνπ νη Έιιελεο πήξαλ θαη νλφκαζαλ Ωθεαλφ, ζρεηηθά κε ηνλ νπνίνλ ιέεη ν πνηεηήο:

ηελ κάλα Τεζύλ, θαη ηνλ Ωθεαλόλ, αξρήλ ησλ ζεώλ όισλ [30]

5 Οη δε Ώηγχπηηνη πηζηεχνπλ φηη είλαη ν δηθφο ηνπο πνηακφο Νείινο, ζηνλ νπνίνλ γελλήζεθαλ φινη νη ζενί ηνπο., γηαηί, φπσο ιέλε, ε Ώίγππηνο είλαη ε κφλε ρψξα ζε φιε ηελ νηθνπκέλε πνπ ππάξρνπλ πνιιέο πφιεηο ηδξπκέλεο απφ ηνπο πξψηνπο ζενχο, φπσο ν Αίαο, ν Ήιηνο, ν Βξκήο, ν Ώπφιισλαο, ν Πάλαο, ε Βηιεηζία θαη πνιινί άιινη 6 Λέλε επίζεο φηη ν αέξαο, ηνλ νπνίνλ νλνκάδνπλ Ώζελά, φπσο κεηαθξάδεηαη ε ιέμε, είλαη ζπγαηέξα ηνπ Αία, πνπ ηελ γέλλεζε παξζέλα, γηαηί είλαη γεγνλφο φηη ν αέξαο είλαη απφ ηε θχζε ηνπ άθζαξηνο θαη θαηαιακβάλεη ην αλψηεξν κέξνο ηνπ ζχκπαληνο. Βμ νπ θαη ν κχζνο φηη γελλήζεθε [ε Ώζελά] απφ ηελ θεθαιή ηνπ Αία. Σελ νλφκαζαλ επίζεο θαη Σξηηνγέλεηα γηαηί ε θχζε ηεο αιιάδεη ηξεηο θνξέο ζηε δηάξθεηα ηνπ

ρξφλνπ, ηελ άλνημε, ην θαινθαίξη θαη ην ρεηκψλα. Σε ιέλε επίζεο θαη Γιαπθόπηδα [γαιαλνκάηα], έρεη γηαηί ηα κάηηα ηεο είλαη γαιαλά, φπσο δηαηείλνληαη νξηζκέλνη Έιιελεο, - κηα αθειήο εμήγεζε – αιιά γηαηί ν αέξαο έρεη γαιαλή κνξθή. 7 Λέλε φηη νη πέληε απηνί ζενί επηζθέπηνληαη φιε ηελ

νηθνπκέλε θαη απνθαιχπηνληαη ζηνπο αλζξψπνπο ζε κνξθή ηεξψλ δψσλ, θαη κάιηζηα, θαηά θαηξνχο, εκθαλίδνληαη θαη ζαλ άλζξσπνη, θαη απηφ δελ είλαη κχζεπκα, αιιά θάηη πνπ κπνξεί λα ζπκβεί, γηαηί απηνί είλαη νη ζενί πνπ δίλνπλ δσή ζε φια ηα φληα. Βπίζεο, ν πνηεηήο πνπ επηζθέθηεθε ηελ Ώίγππην θαη γλψξηζε απηνχο ηνπο ηεξνχο κχζνπο, ιέεη θάπνπ ζην έξγν ηνπ φηη είλαη πξαγκαηηθφηεηα απηά πνπ ιέλε:

Τὶ κνηάδνληαο νἱ ζενὶ ζπρλὰ κ' ἀιινκεξῖηεο μέλνπο κνξθέο αιιάδνπλ, θαη γπξλνύλ ζηηο ρώξεο ησλ απάλζξσπσλ [31],

8 Ώπηά ινηπφλ ιέλε γηα ηνπο νπξάληνπο ζενχο, πνπ είλαη γελλεκέλνη αηψληνη. 01.13.1 Ἄιινπο δ´ ἐθ ηνχησλ ἐπηγείνπο γελέζζαη θαζίλ, ὑπάξμαληαο κὲλ

ζλεηνχο, δηὰ δὲ ζχλεζηλ θαὶ θνηλὴλ ἀλζξψπσλ εὐεξγεζίαλ ηεηεπρφηαο ηῆο ἀζαλαζίαο, ὧλ ἐλίνπο θαὶ βαζηιεῖο γεγνλέλαη θαηὰ ηὴλ Ώἴγππηνλ. 2

κεζεξκελεπνκέλσλ δ´ αὐηλ ηηλὰο κὲλ ὁκσλχκνπο ὑπάξρεηλ ηνῖο νὐξαλίνηο, ηηλὰο δ´ ἰδίαλ ἐζρεθέλαη πξνζεγνξίαλ, Ἥιηφλ ηε θαὶ Κξφλνλ θαὶ Ῥέαλ, ἔηη δὲ Αία ηὸλ ὑπφ ηηλσλ Ἄκκσλα πξνζαγνξεπφκελνλ, πξὸο δὲ ηνχηνηο Ἥξαλ θαὶ Ἥθαηζηνλ, ἔηη δ´ ζηίαλ θαὶ ηειεπηαῖνλ ξκῆλ. θαὶ πξηνλ κὲλ Ἥιηνλ βαζηιεῦζαη ηλ θαη´ Ώἴγππηνλ, ὁκψλπκνλ ὄληα ηῶ θαη´ νὐξαλὸλ ἄζηξῳ. 3 ἔληνη δὲ ηλ ἱεξέσλ θαζὶ πξηνλ Ἥθαηζηνλ βαζηιεῦζαη, ππξὸο εὑξεηὴλ γελφκελνλ θαὶ δηὰ ηὴλ εὐρξεζηίαλ ηαχηελ ηπρφληα ηῆο γεκνλίαο· γελνκέλνπ γὰξ ἐλ ηνῖο ὄξεζη θεξαπλνβφινπ δέλδξνπ θαὶ ηῆο πιεζίνλ ὕιεο θανκέλεο πξνζειζφληα ηὸλ Ἥθαηζηνλ θαηὰ ηὴλ ρεηκέξηνλ ὥξαλ ζζῆλαη δηαθεξφλησο ἐπὶ ηῇ ζεξκαζίᾳ, ιήγνληνο δὲ ηνῦ ππξὸο ἀεὶ ηῆο ὕιεο ἐπηβάιιεηλ, θαὶ ηνχηῳ ηῶ ηξφπῳ δηαηεξνῦληα ηὸ πῦξ πξνθαιεῖζζαη ηνὺο ἄιινπο ἀλζξψπνπο πξὸο ηὴλ ἐμ αὐηνῦ γηλνκέλελ εὐρξεζηίαλ. 4 κεηὰ δὲ ηαῦηα ηὸλ Κξφλνλ ἄξμαη, θαὶ

γήκαληα ηὴλ ἀδειθὴλ Ῥέαλ γελλῆζαη θαηὰ κέλ ηηλαο ηλ κπζνιφγσλ Ὄζηξηλ θαὶ Ἶζηλ, θαηὰ δὲ ηνὺο πιείζηνπο Αία ηε θαὶ Ἥξαλ, νὓο δη´ ἀξεηὴλ βαζηιεῦζαη ηνῦ ζχκπαληνο θφζκνπ. ἐθ δὲ ηνχησλ γελέζζαη πέληε ζενχο, θαζ´ ἑθάζηελ ηλ ἐπαγνκέλσλ παξ´ Ώἰγππηίνηο πέλζ´ κεξλ ἑλὸο γελλεζέληνο· ὀλφκαηα δὲ ὑπάξμαη ηνῖο ηεθλσζεῖζηλ Ὄζηξηλ θαὶ Ἶζηλ, ἔηη δὲ Σπθλα θαὶ Ἀπφιισλα θαὶ Ἀθξνδίηελ· 5 θαὶ ηὸλ κὲλ Ὄζηξηλ κεζεξκελεπφκελνλ εἶλαη Αηφλπζνλ, ηὴλ δὲ

Ἶζηλ ἔγγηζηά πσο Αήκεηξαλ. ηαχηελ δὲ γήκαληα ηὸλ Ὄζηξηλ θαὶ ηὴλ βαζηιείαλ δηαδεμάκελνλ πνιιὰ πξμαη πξὸο εὐεξγεζίαλ ηνῦ θνηλνῦ βίνπ. 01.13.1 Βθηφο απφ ηνπο ζενχο απηνχο ππάξρνπλ θαη άιινη, πνπ είλαη επίγεηνη θαη θάπνηε ππήξμαλ ζλεηνί, αιιά επεηδή ήηαλ ζπλεηνί θαη επεξγέηεζαλ ηνπο αλζξψπνπο, απέθηεζαλ αζαλαζία, κεξηθνί δε απφ απηνχο ππήξμαλ θάπνηε θαη βαζηιηάδεο ηεο Ώηγχπηνπ. 2 Σα νλφκαηά ηνπο, κεηαθξαζκέλα, είλαη

ζπλήζσο ζπλψλπκα ηε εθείλα ησλ νπξαλίσλ, ελψ κεξηθνί έρνπλ μερσξηζηά νλφκαηα, φπσο ν Ήιηνο θαη ν Κξφλνο θαη ε Ρέα, αθφκα θαη ν Αίαο πνπ νξηζκέλνη νλνκάδνπλ Άκκσλα, θαη εθηφο απφ απηνχο ε Ήξα θαη ν Ήθαηζηνο θαζψο θαη ε Βζηία θαη ηέινο ν Βξκήο. Ο Ήιηνο ήηαλ ν πξψηνο βαζηιηάο ζηελ Ώίγππην, θαη ην φλνκά ηνπ είλαη ίδην κε ην νπξάλην άζηξν. 3 Οξηζκέλνη ηεξείο ιέλε πάλησο φηη ν Ήθαηζηνο ήηαλ ν πξψηνο βαζηιηάο ηνπο, αθνχ απηφο ήηαλ ν εθεπξέηεο ηεο θσηηάο θαη απέθηεζε ηελ εγεκνλία ιφγσ ηεο ππεξεζίαο απηήο πνπ πξνζέθεξε ζηνλ άλζξσπν. Γηαηί θάπνηε, φηαλ έλα δέληξν ζηα βνπλά θεξαπλνβνιήζεθε θαη έπηαζε θσηηά φιν ην δάζνο, έηξεμε ν Ήθαηζηνο, γηαηί ήηαλ ρεηκψλαο θαη ηνπ άξεζε ε ζεξκφηεηα, θαη θαζψο έζβελε ε θσηηά ηελ

αλαδσπχξσλε ζπλέρεηα, θαη ελψ δηαηεξνχζε έηζη ηε θσηηά, θαινχζε ηνπο αλζξψπνπο λα ηελ εθκεηαιιεπηνχλ. 4 Μεηά έγηλε βαζηιηάο ν Κξφλνο θαη φηαλ

παληξεχηεθε ηελ αδειθή ηνπ ηε Ρέα, γέλλεζε ηνλ ζηξη θαη ηελ Ίζηδα, ζχκθσλα κε νξηζκέλνπο ζπγγξαθείο ηεο κπζνινγίαο. Οη πεξηζζφηεξνη απφ απηνχο ιέλε φκσο φηη ήηαλ ν Αίαο θαη ε Ήξα πνπ ιφγσ ησλ θαηνξζσκάησλ ηνπο έγηλαλ βαζηιηάδεο ζε φιν ην ζχκπαλ. Ώπφ απηνχο ηνπο ηειεπηαίνπο γελλήζεθαλ πέληε ζενί, έλαο θάζε κέξα γηα πέληε κέξεο πνπ είλαη νη εκβφιηκεο [επαγόκελεο] [32] γηα ηνπο Ώηγππηίνπο. Σα νλφκαηα ησλ ηέθλσλ απηψλ είλαη ζηξηο θαη Ίζηο θαη επίζεο Σπθψλ θαη Ώπφιισλ θαη Ώθξνδίηε 5 Καη ην κεηαθξαζκέλν φλνκα ηνπ ζηξη είλαη Αηφλπζνο θαη ε Ίζηδα κνηάδεη πεξηζζφηεξν κε ηε Αήκεηξα παξά κε θάπνηα άιιε ζεά. Καη φηαλ ν ζηξηο παληξεχηεθε ηελ Ίζηδα θαη δηαδέρζεθε ηε βαζηιεία έθαλε πνιιά θαιά γηα ηε θνηλσληθή δσή ησλ αλζξψπσλ 01.14.1 Πξηνλ κὲλ γὰξ παῦζαη ηῆο ἀιιεινθαγίαο ηὸ ηλ ἀλζξψπσλ γέλνο,

εὑξνχζεο κὲλ Ἴζηδνο ηφλ ηε ηνῦ ππξνῦ θαὶ ηῆο θξηζῆο θαξπφλ, θπφκελνλ κὲλ ὡο ἔηπρε θαηὰ ηὴλ ρψξαλ κεηὰ ηῆο ἄιιεο βνηάλεο, ἀγλννχκελνλ δὲ ὑπὸ ηλ ἀλζξψπσλ, ηνῦ δὲ ζίξηδνο ἐπηλνεζακέλνπ θαὶ ηὴλ ηνχησλ θαηεξγαζίαλ ηλ θαξπλ, δέσο κεηαζέζζαη πάληαο ηὴλ ηξνθὴλ δηά ηε ηὴλ δνλὴλ ηῆο θχζεσο ηλ εὑξεζέλησλ θαὶ δηὰ ηὸ θαίλεζζαη ζπκθέξνλ ὑπάξρεηλ ἀπέρεζζαη ηῆο θαη´ ἀιιήισλ ὠκφηεηνο. 2 καξηχξηνλ δὲ θέξνπζη ηῆο εὑξέζεσο ηλ εἰξεκέλσλ

θαξπλ ηὸ ηεξνχκελνλ παξ´ αὐηνῖο ἐμ ἀξραίσλ λφκηκνλ· ἔηη γὰξ θαὶ λῦλ θαηὰ ηὸλ ζεξηζκὸλ ηνὺο πξψηνπο ἀκεζέληαο ζηάρπο ζέληαο ηνὺο ἀλζξψπνπο θφπηεζζαη πιεζίνλ ηνῦ δξάγκαηνο θαὶ ηὴλ Ἶζηλ ἀλαθαιεῖζζαη, θαὶ ηνῦην πξάηηεηλ ηηκὴλ ἀπνλέκνληαο ηῇ ζεῶ ηλ εὑξεκέλσλ θαηὰ ηὸλ ἐμ ἀξρῆο ηῆο εὑξέζεσο θαηξφλ. 3 παξ´ ἐλίαηο δὲ ηλ πφιεσλ θαὶ ηνῖο Ἰζείνηο ἐλ ηῇ πνκπῇ κεηὰ ηλ ἄιισλ θέξεζζαη θαὶ ππζκέλαο ππξλ θαὶ θξηζλ, ἀπνκλεκφλεπκα ηλ ἐμ ἀξρῆο ηῇ ζεῶ θηινηέρλσο εὑξεζέλησλ. ζεῖλαη δέ θαζη θαὶ λφκνπο ηὴλ Ἶζηλ, θαζ´ νὓο ἀιιήινηο δηδφλαη ηνὺο ἀλζξψπνπο ηὸ δίθαηνλ θαὶ ηῆο ἀζέζκνπ βίαο θαὶ ὕβξεσο παχζαζζαη δηὰ ηὸλ ἀπὸ ηῆο ηηκσξίαο θφβνλ· 4 δηὸ θαὶ ηνὺο παιαηνὺο Ἕιιελαο ηὴλ Αήκεηξαλ ζεζκνθφξνλ ὀλνκάδεηλ, ὡο ηλ λφκσλ πξηνλ ὑπὸ ηαχηεο ηεζεηκέλσλ. 01.14.1 Ο ζηξηο ήηαλ ν πξψηνο, φπσο ιέλε, πνπ έθαλε ηνπο αλζξψπνπο λα

εγθαηαιείςνπλ ηνλ θαληβαιηζκφ, γηαηί φηαλ ε Ίζηδα αλαθάιπςε ην ζηηάξη θαη ην θξηζάξη, ηα νπνία θχνληαλ άγξηα ζηε ρψξα θαη ήηαλ άγλσζηα ζηνλ άλζξσπν θαη ν ζηξηο επηλφεζε ηελ θαιιηέξγεηα ησλ θαξπψλ ηνπο, φινη νη άλζξσπνη επραξίζησο άιιαμαλ ηελ ηξνθή ηνπο, ηφζν γηα ηε λνζηηκηά ησλ λέσλ απηψλ θαξπψλ φζν θαη γηαηί είραλ θνηλφ ζπκθέξνλ λα ζηακαηήζνπλ λα ζθάδεη ν έλαο ηνλ άιινλ. 2 Καη ζαλ απφδεημε γηα ηελ αλαθάιπςε ησλ παξαπάλσ θαξπψλ

θέξλνπλ ην παξαθάησ αξραίν έζηκν, ην νπνίν αθφκα θαη ζήκεξα ηεξνχλ: Καηά ην ζεξηζκφ, νη άλζξσπνη αθηεξψλνπλ ηα πξψηα ζηάρπα πνπ θφβνπλ, ζηέθνληαη δίπια ζηα δεκάηηα, ρηππηνχληαη θαη θσλάδνπλ ηελ Ίζηδα θαη κε ηνλ ηξφπν απηφ απνλέκνπλ ηηκέο ζηε ζεά γηα ηνπο θαξπνχο πνπ είρε απηή αλαθαιχςεη, φηαλ μεθίλεζε ε θαιιηέξγεηά ηνπο. 3 Βπίζεο ζε κεξηθέο πφιεηο θαη ζηε δηάξθεηα ησλ ενξηψλ γηα ηελ Ίζηδα, αλάκεζα ζηα άιια πξάγκαηα πνπ κεηαθέξνπλ ζηηο πνκπέο είλαη θαη δεκάηηα ζηαξηνχ θαη θξηζαξηνχ, γηα λα ζπκίδνπλ ηε ρξήζηκε αλαθάιπςε ηεο Ίζηδαο. Η ίδηα ζεά ζέζπηζε επίζεο λφκνπο, φπσο ιέλε, ζχκθσλα κε ηνπο νπνίνπο νη άλζξσπνη απνλέκνπλ κεηαμχ ηνπο δηθαηνζχλε θαη απφ ην θφβν ηεο ηηκσξίαο απνθεχγνπλ ηελ παξάλνκε βία θαη ηηο χβξεηο. 4 Γηαπηφ θαη νη παιαηνί Έιιελεο έδσζαλ ζηε

Αήκεηξα ην φλνκα Θεζκνθφξνο [33], αλαγλσξίδνληαο έηζη φηη απφ απηή πήξαλ ηνπο πξψηνπο λφκνπο ηνπο

01.15.1 Κηίζαη δέ θαζη ηνὺο πεξὶ ηὸλ Ὄζηξηλ πφιηλ ἐλ ηῇ ΘεβαΎδη ηῇ θαη´ Ώἴγππηνλ ἑθαηφκππινλ, ἡλ ἐθείλνπο κὲλ ἐπψλπκνλ πνηῆζαη ηῆο κεηξφο, ηνὺο δὲ κεηαγελεζηέξνπο αὐηὴλ ὀλνκάδεηλ Αηὸο πφιηλ, ἐλίνπο δὲ Θήβαο. 2 ἀκθηζβεηεῖηαη δ´ θηίζηο ηῆο πφιεσο ηαχηεο νὐ κφλνλ παξὰ ηνῖο ζπγγξαθεῦζηλ, ἀιιὰ θαὶ παξ´ αὐηνῖο ηνῖο θαη´ Ώἴγππηνλ ἱεξεῦζη· πνιινὶ γὰξ ἱζηνξνῦζηλ νὐρ ὑπὸ ηλ πεξὶ ηὸλ Ὄζηξηλ θηηζζῆλαη ηὰο Θήβαο, ἀιιὰ πνιινῖο ὕζηεξνλ ἔηεζηλ ὑπφ ηηλνο βαζηιέσο, πεξὶ νὗ ηὰ θαηὰ κέξνο ἐλ ηνῖο νἰθείνηο ρξφλνηο ἀλαγξάςνκελ. 3 ἱδξχζαζζαη δὲ θαὶ ἱεξὸλ ηλ γνλέσλ Αηφο ηε θαὶ

Ἥξαο ἀμηφινγνλ ηῶ ηε κεγέζεη θαὶ ηῇ ινηπῇ πνιπηειείᾳ, θαὶ λανὺο ρξπζνῦο δχν Αηφο, ηὸλ κὲλ κείδνλα ηνῦ νὐξαλίνπ, ηὸλ δὲ ἐιάηηνλα ηνῦ βεβαζηιεπθφηνο θαὶ παηξὸο αὐηλ, ὅλ ηηλεο Ἄκκσλα θαινῦζη. 4 θαηαζθεπάζαη δὲ θαὶ ηλ ἄιισλ ζελ ηλ πξνεηξεκέλσλ λανὺο ρξπζνῦο, ὧλ ἑθάζηῳ ηηκὰο ἀπνλεῖκαη θαὶ θαηαζηῆζαη ηνὺο ἐπηκεινκέλνπο ἱεξεῖο. πξνηηκζζαη δὲ παξὰ ηῶ ζίξηδη θαὶ ηῇ Ἴζηδη ηνὺο ηὰο ηέρλαο ἀλεπξίζθνληαο ἠ κεζνδεχνληάο ηη ηλ ρξεζίκσλ· 5 δηφπεξ ἐλ ηῇ ΘεβαΎδη ραιθνπξγείσλ εὑξεζέλησλ θαὶ ρξπζείσλ ὅπια ηε θαηαζθεπάζαζζαη, δη´ ὧλ ηὰ ζεξία θηείλνληαο θαὶ ηὴλ γῆλ ἐξγαδνκέλνπο θηινηίκσο ἐμεκεξζαη ηὴλ ρψξαλ, ἀγάικαηά ηε θαὶ ρξπζνῦο λανὺο θαηαζθεπάζαζζαη ηλ ζελ δηαπξεπεῖο. 6 γελέζζαη δὲ θαὶ θηινγέσξγνλ ηὸλ

Ὄζηξηλ, θαὶ ηξαθῆλαη κὲλ ηῆο εὐδαίκνλνο Ἀξαβίαο ἐλ Νχζῃ πιεζίνλ Ώἰγχπηνπ Αηὸο ὄληα παῖδα, θαὶ ηὴλ πξνζεγνξίαλ ἔρεηλ παξὰ ηνῖο Ἕιιεζηλ ἀπφ ηε ηνῦ παηξὸο θαὶ ηνῦ ηφπνπ Αηφλπζνλ ὀλνκαζζέληα. 7 κεκλῆζζαη δὲ ηῆο Νχζεο θαὶ ηὸλ πνηεηὴλ ἐλ ηνῖο ὕκλνηο, ὅηη πεξὶ ηὴλ Ώἴγππηνλ γέγνλελ, ἐλ νἷο ιέγεη : ἔζηη δέ ηηο Νχζε, ὕπαηνλ ὄξνο ἀλζένλ ὕιῃ, ηεινῦ Φνηλίθεο, ζρεδὸλ Ώἰγχπηνην ῥνάσλ. 8 εὑξεηὴλ δ´ αὐηὸλ γελέζζαη θαζὶ ηῆο ἀκπέινπ πεξὶ ηὴλ Νῦζαλ, θαὶ ηὴλ

θαηεξγαζίαλ ηνῦ ηαχηεο θαξπνῦ πξνζεπηλνήζαληα πξηνλ νἴλῳ ρξήζαζζαη, θαὶ δηδάμαη ηνὺο ἄιινπο ἀλζξψπνπο ηήλ ηε θπηείαλ ηῆο ἀκπέινπ θαὶ ηὴλ ρξῆζηλ ηνῦ νἴλνπ θαὶ ηὴλ ζπγθνκηδὴλ αὐηνῦ θαὶ ηήξεζηλ. 9 Σηκζζαη δ´ ὑπ´ αὐηνῦ κάιηζηα πάλησλ ηὸλ ξκῆλ, δηαθφξῳ θχζεη θερνξεγεκέλνλ πξὸο ἐπίλνηαλ ηλ δπλακέλσλ ὠθειῆζαη ηὸλ θνηλὸλ βίνλ. 01.15.1 Λέλε επίζεο φηη ν ζηξηο ίδξπζε ηελ Ώηγππηηαθή ΘεβαΎδα, κηα πφιε κε

εθαηφ πχιεο, πνπ νη άλζξσπνη ηφηε νλφκαζαλ έηζη πξνο ηηκή ηεο κεηέξαο ηνπ θαη νη κεηαγελέζηεξνη νλφκαζαλ Αηφζπνιε [πφιε ηνπ Αία] θαη άιινη νλνκάδνπλ Θήβεο. 2 Ώκθηζβεηείηαη φκσο ην πφηε ηδξχζεθε ε πφιε, φρη κφλν αλάκεζα ζηνπο ηζηνξηθνχο ζπγγξαθείο, αιιά θαη αλάκεζα ζηνπο Ώηγχπηηνπο ηεξείο, γηαηί πνιινί γξάθνπλ φηη δελ ηελ ίδξπζε ν ζηξηο, αιιά πνιιά ρξφληα κεηά απφ θάπνην βαζηιηά γηα ηνλ νπνίν ζα κηιήζνπκε αξγφηεξα, φηαλ αλαθεξζνχκε ζηελ ελ ιφγσ πεξίνδν [34]. 3 Πξνζζέηνπλ φηη ν ζηξηο επίζεο έρηηζε ηεξφ πξνο ηηκή ησλ γνληψλ ηνπ, ηνπ Αία θαη ηεο Ήξαο, νλνκαζηφ γηα ην κέγεζνο θαη ηελ φιε ηνπ πνιπηέιεηα, θαζψο θαη δπν λανχο απφ ρξπζφ ζην Αία, ηνλ κεγαιχηεξν ζαλ νπξάλην ζεφ θαη ηνλ κηθξφηεξν ζαλ βαζηιηά ησλ Ώηγππηίσλ, πνπ κεξηθνί νλνκάδνπλ Άκκσλα. 4 Καηαζθεχαζε επίζεο λανχο απφ ρξπζάθη θαη γηα ηνπο άιινπο ζενχο πνπ αλαθέξακε παξαπάλσ, απνδίδνληαο ηηκέο ζε θαζέλα ηνπο θαη δηνξίδνληαο ππεχζπλνπο ηεξείο ηνπο. Πξφζζεηεο ηηκέο απνλέκνληαλ επίζεο ζην παιάηη ηνπ ζηξη θαη ηεο Ίζηδαο ζε φπνηνπο είραλ αλαθαιχςεη λέεο ηέρλεο θαη ρξήζηκεο κεζφδνπο. 5 ηε ζπλέρεηα, φηαλ είραλ αλαθαιχςεη ζηε ΘεβαΎδα νξπρεία ραιθνχ θαη ρξπζνχ, θαηαζθεχαζαλ φπια κε ηα νπνία εμφλησζαλ ηα άγξηα ζεξία θαη κε ζθιεξή δνπιεηά θαιιηέξγεζαλ ηε γε ηεο ρψξαο θαη έθηηαμαλ αγάικαηα ησλ ζεψλ θαη

ππέξνρνπο λανχο απφ ρξπζάθη γηα ηνπο ζενχο. 6 Λέλε επίζεο φηη ν ζηξηο αγαπνχζε ηε γεσξγία γηαηί κεγάισζε ζηε Νχζα, κηα πφιε ηεο Βπδαίκνλνο Ώξαβίαο, θνληά ζηελ Ώίγππην, γηνο ηνπ Αία. Καη ην φλνκά πνπ ηνπ έρνπλ δψζεη νη Έιιελεο πξνέξρεηαη ηφζν απφ ηνλ παηέξα ηνπ φζν θαη απφ ηελ πφιε θαηαγσγήο ηνπ. 7 Σε Νχζα κλεκνλεχεη θαη ν πνηεηήο ζηνπο χκλνπο ηνπ [35] θαη ιέεη φηη είλαη θνληά ζηελ Ώίγππην:

Υπάξρεη έλα ςειό βνπλό. Με ππθλά δάζε, πέξα ζηε Φνηλίθε,

Κνληά ζηα πνηάκηα ηεο Αηγύπηνπ 8 Λέλε επίζεο φηη ηελ άκπειν αλαθάιπςε [ν Αηφλπζνο] θνληά ζηε Νχζα θαη

φηη, αθνχ βξήθε ηνλ ηξφπν λα επεμεξγάδεηαη ηνλ θαξπφ ηεο, ήηαλ ν πξψηνο πνπ δνθίκαζε ην θξαζί θαη δίδαμε ηνπο άιινπο αλζξψπνπο ηελ θαιιηέξγεηα ηεο ακπέινπ θαη ηε ρξήζε ηνπ θξαζηνχ θαη ζπγθνκηδή θαη ηε θχιαμή ηνπ. 9 Σηκνχζε εμαηξεηηθά ηνλ Βξκή πνπ είρε εμαηξεηηθή ηθαλφηεηα λα επηλνεί πξάγκαηα πνπ θαιπηεξεχνπλ ηε δσή ησλ αλζξψπσλ 01.16.1 πὸ γὰξ ηνχηνπ πξηνλ κὲλ ηήλ ηε θνηλὴλ δηάιεθηνλ δηαξζξσζῆλαη

θαὶ πνιιὰ ηλ ἀλσλχκσλ ηπρεῖλ πξνζεγνξίαο, ηήλ ηε εὕξεζηλ ηλ γξακκάησλ γελέζζαη θαὶ ηὰ πεξὶ ηὰο ηλ ζελ ηηκὰο θαὶ ζπζίαο δηαηαρζῆλαη· πεξί ηε ηῆο ηλ ἄζηξσλ ηάμεσο θαὶ πεξὶ ηῆο ηλ θζφγγσλ ἁξκνλίαο θαὶ θχζεσο ηνῦηνλ πξηνλ γελέζζαη παξαηεξεηήλ, θαὶ παιαίζηξαο εὑξεηὴλ ὑπάξμαη, θαὶ ηῆο εὐξπζκίαο θαὶ ηῆο πεξὶ ηὸ ζκα πξεπνχζεο πιάζεσο ἐπηκειεζῆλαη. ιχξαλ ηε λεπξίλελ πνηῆζαη ηξίρνξδνλ, κηκεζάκελνλ ηὰο θαη´ ἐληαπηὸλ ὥξαο· ηξεῖο γὰξ αὐηὸλ ὑπνζηήζαζζαη θζφγγνπο, ὀμὺλ θαὶ βαξὺλ θαὶ κέζνλ, ὀμὺλ κὲλ ἀπὸ ηνῦ ζέξνπο, βαξὺλ δὲ ἀπὸ ηνῦ ρεηκλνο, κέζνλ δὲ ἀπὸ ηνῦ ἔαξνο. 2 θαὶ ηνὺο

Ἕιιελαο δηδάμαη ηνῦηνλ ηὰ πεξὶ ηὴλ ἑξκελείαλ, ὑπὲξ ὧλ ξκῆλ αὐηὸλ ὠλνκάζζαη. θαζφινπ δὲ ηνὺο πεξὶ ηὸλ Ὄζηξηλ ηνῦηνλ ἔρνληαο ἱεξνγξακκαηέα ἅπαλη´ αὐηῶ πξνζαλαθνηλνῦζζαη θαὶ κάιηζηα ρξῆζζαη ηῇ ηνχηνπ ζπκβνπιίᾳ. θαὶ ηῆο ἐιαίαο δὲ ηὸ θπηὸλ αὐηὸλ εὑξεῖλ, ἀιι´ νὐθ Ἀζελλ, ὥζπεξ Ἕιιελέο θαζη. 01.16.1 Λέλε ινηπφλ φηη ν Βξκήο επηλφεζε ηελ πξψηε γιψζζα ησλ

αλζξψπσλ θαη έηζη απέθηεζαλ φλνκα πνιιά πξάγκαηα πνπ κέρξη ηφηε δελ είραλ. Καη φηη αλαθάιπςε ην αιθάβεην θαη θαζφξηζε ηηο πξέπνπζεο ηηκέο θαη ηηο ζπζίεο γηα ηνπο ζενχο. Πξψηνο απηφο παξαηήξεζε ηελ θαλνληθή θίλεζε ησλ αζηέξσλ θαη ηελ αξκνλία ησλ κνπζηθψλ θζφγγσλ θαη ηε θχζε ηνπο, ίδξπζε ζρνιή παιαηζηψλ θαη ζθέθηεθε ηε ξπζκηθή θίλεζε ηνπ αλζξψπηλνπ ζψκαηνο θαη ηε θξνληίδα γηα ηελ θαλνληθή ηνπ αλάπηπμή. Καηαζθεχαζε ηε ιχξα θαη ηελ έθαλε ηξίρνξδε, ζχκθσλα κε ηηο επνρέο ηνπ θφζκνπ. Γηαηί νη ηξεηο ρνξδέο αληηζηνηρνχλ ζηνπο ηξεηο θζφγγνπο, ηνλ βαζχ, ηνλ κέζν θαη ηνλ νμχ, ν νμχο γηα ην θαινθαίξη, ν βαζχο γηα ην ρεηκψλα θαη ν κέζνο γηα ηελ άλνημε. 2 Αίδαμε επίζεο ηνπο Έιιελεο λα εθθξάδνληαη θαη λα εξκελεχνπλ ηηο

ζθέςεηο ηνπο, γη' απηφ θαη νλνκάζηεθε Βξκήο. Αειαδή, φηαλ ν ζηξηο ηνλ έθαλε ηεξφ γξακκαηέα ηνπ, επηθνηλσλνχζε καδί ηνπ ζπλέρεηα θαη ηνλ έθαλε ηνλ πην ζηελφ ηνπ ζχκβνπιν. Λέλε επίζεο φηη απηφο αλαθάιπςε ην δέληξν ηεο ειηάο, θαη φρη ε Ώζελά, φπσο ιέλε νη Έιιελεο. 01.17.1 Σὸλ δὲ Ὄζηξηλ ιέγνπζηλ, ὥζπεξ εὐεξγεηηθὸλ ὄληα θαὶ θηιφδνμνλ, ζηξαηφπεδνλ κέγα ζπζηήζαζζαη, δηαλννχκελνλ ἐπειζεῖλ ἅπαζαλ ηὴλ νἰθνπκέλελ θαὶ δηδάμαη ηὸ γέλνο ηλ ἀλζξψπσλ ηήλ ηε ηῆο ἀκπέινπ θπηείαλ θαὶ ηὸλ ζπφξνλ ηνῦ ηε ππξίλνπ θαὶ θξηζίλνπ θαξπνῦ· 2 ὑπνιακβάλεηλ γὰξ

αὐηὸλ ὅηη παχζαο ηῆο ἀγξηφηεηνο ηνὺο ἀλζξψπνπο θαὶ δηαίηεο κέξνπ κεηαιαβεῖλ πνηήζαο ηηκλ ἀζαλάησλ ηεχμεηαη δηὰ ηὸ κέγεζνο ηῆο εὐεξγεζίαο.

ὅπεξ δὴ θαὶ γελέζζαη· νὐ κφλνλ γὰξ ηνὺο θαη´ ἐθείλνπο ηνὺο ρξφλνπο ηπρφληαο ηῆο δσξεο ηαχηεο, ἀιιὰ θαὶ πάληαο ηνὺο κεηὰ ηαῦηα ἐπηγελνκέλνπο δηὰ ηὴλ ἐλ ηαῖο εὑξεζείζαηο ηξνθαῖο ράξηηα ηνὺο εἰζεγεζακέλνπο ὡο ἐπηθαλεζηάηνπο ζενὺο ηεηηκεθέλαη. 3 ηὸλ δ´ νὖλ Ὄζηξίλ θαζη ηὰ θαηὰ ηὴλ

Ώἴγππηνλ θαηαζηήζαληα θαὶ ηὴλ ηλ ὅισλ γεκνλίαλ Ἴζηδη ηῇ γπλαηθὶ παξαδφληα, ηαχηῃ κὲλ παξαθαηαζηῆζαη ζχκβνπινλ ηὸλ ξκῆλ δηὰ ηὸ θξνλήζεη ηνῦηνλ δηαθέξεηλ ηλ ἄιισλ θίισλ, θαὶ ζηξαηεγὸλ κὲλ ἀπνιηπεῖλ ἁπάζεο ηῆο ὑθ´ αὑηὸλ ρψξαο Ἡξαθιέα γέλεη ηε πξνζήθνληα θαὶ ζαπκαδφκελνλ ἐπ´ ἀλδξείᾳ ηε θαὶ ζψκαηνο ῥψκῃ, ἐπηκειεηὰο δὲ ηάμαη ηλ κὲλ πξὸο Φνηλίθελ θεθιηκέλσλ κεξλ θαὶ ηλ ἐπὶ ζαιάηηῃ ηφπσλ ΐνχζηξηλ, ηλ δὲ θαηὰ ηὴλ Ώἰζηνπίαλ θαὶ Ληβχελ Ἀληαῖνλ, αὐηὸλ δ´ ἐθ ηῆο Ώἰγχπηνπ κεηὰ ηῆο δπλάκεσο ἀλαδεῦμαη πξὸο ηὴλ ζηξαηείαλ, ἔρνληα κεζ´ αὑηνῦ θαὶ ηὸλ ἀδειθφλ, ὃλ νἱ Ἕιιελεο Ἀπφιισλα θαινῦζηλ. 4 εὑξεηὴλ δὲ θαὶ ηνῦηφλ θαζη γελέζζαη ηνῦ θπηνῦ ηῆο δάθλεο, ἡλ θαὶ πεξηηηζέαζη ηνχηῳ ηῶ ζεῶ κάιηζηα πάληεο ἄλζξσπνη. ηνῦ δὲ θηηηνῦ ηὴλ εὕξεζηλ ἀλαηηζέαζηλ ζίξηδη, θαὶ θαζηεξνῦζηλ αὐηὸλ ηνχηῳ ηῶ ζεῶ, θαζάπεξ θαὶ νἱ Ἕιιελεο Αηνλχζῳ. 5 θαὶ θαηὰ ηὴλ

Ώἰγππηίσλ κὲλ δηάιεθηνλ ὀλνκάδεζζαί θαζη ηὸλ θηηηὸλ θπηὸλ ζίξηδνο, πξνθεθξίζζαη δὲ ηῆο ἀκπέινπ ηνῦηνλ πξὸο ηὴλ ἀθηέξσζηλ δηὰ ηὸ ηὴλ κὲλ θπιινῤῥνεῖλ, ηὸλ δὲ πάληα ηὸλ ρξφλνλ ἀεηζαιῆ δηακέλεηλ· ὅπεξ ηνὺο παιαηνὺο θαὶ ἐθ´ ἑηέξσλ θπηλ ἀεὶ ζαιιφλησλ πεπνηεθέλαη, ηῇ κὲλ Ἀθξνδίηῃ ηὴλ κπξζίλελ, ηῶ δ´ Ἀπφιισλη ηὴλ δάθλελ πξνζάςαληαο. 01.17.1 Λέλε γηα ηνλ ζηξη φηη ήηαλ κεγάινο επεξγέηεο ησλ αλζξψπσλ, ήηαλ

θηιφδνμνο θαη είρε ζπγθεληξψζεη κεγάιν ζηξαηφ γηαηί ήζειε λα επηζθεθζεί φιε ηελ νηθνπκέλε θαη λα δηδάμεη ηνπο αλζξψπνπο πψο λα θαιιηεξγνχλ ηελ άκπειν θαη ζπέξλνπλ ην ζηηάξη θαη ην θξηζάξη.2 Γηαηί ππέζεζε φηη αλ θαηάθεξλε λα θάλεη ηνπο αλζξψπνπο λα απνβάιινπλ ηελ αγξηφηεηά ηνπο θαη λα εμεκεξσζνχλ, ζα απνιάκβαλε αηψληεο ηηκέο ιφγσ ηεο επεξγεζίαο ηνπ. Καη πξάγκαηη έγηλε απηφ, αθνχ ηνλ ηίκεζαλ θαη ηνλ αλαγφξεπζαλ ζε ζεφ απφ ηνπο πην επηθαλείο, φρη κφλν νη άλζξσπνη ηνπ θαηξνχ ηνπ, αιιά θαη φιεο νη κεηέπεηηα γεληέο, ιφγσ ηεο επραξίζηεζεο πνπ έπαηξλαλ απφ ηηο ηξνθέο πνπ είρε αλαθαιχςεη. 3 ηαλ ινηπφλ ν ζηξηο είρε ηαθηνπνηήζεη ηα πξάγκαηα ζηελ Ώίγππην, παξέδσζε ηελ εμνπζία ζηε ζχδπγφ ηνπ ηελ Ίζηδα, θαη ιέλε επίζεο φηη έβαιε δίπια ηεο ηνλ Βξκή ζαλ ζχκβνπιν, γηαηί ε θξφλεζή ηνπ ηνλ είρε θάλεη ην θαιχηεξν θίιν ηνπ βαζηιηά, θαη έθαλε ζηξαηεγφ φιεο ηεο ρψξαο ηνλ Ηξαθιή πνπ ήηαλ ζπγγελήο ηνπ θαη ζαπκαζηφο γηα ηελ αλδξεία ηνπ θαη ηε ζσκαηηθή ηνπ δχλακε, ελψ γηα θπβεξλήηεο δηφξηζε ηνλ ΐνχζηξη ζηηο πεξηνρέο ηεο Ώηγχπηνπ πνπ βξίζθνληαη θνληά ζηε Φνηλίθε θαη είλαη παξαζαιάζζηεο, θαη ηνλ Ώληαίν ζηηο πεξηνρέο πνπ ζπλνξεχνπλ κε ηελ Ώηζηνπία θαη ηε Ληβχε. Καη ηφηε ν ίδηνο έθπγε κε ην ζηξαηφ ηνπ απφ ηελ Ώίγππην παίξλνληαο καδί ηνπ ζηηο εθζηξαηείεο ηνπ ηνλ αδειθφ ηνπ πνπ νη Έιιελεο νλνκάδνπλ Ώπφιισλα. 4

Λέλε ινηπφλ φηη ν Ώπφιισλαο ήηαλ πνπ αλαθάιπςε ην θπηφ ηεο δάθλεο θαη γηαπηφ φινη νη άλζξσπνη ηνπνζεηνχλ ζην θεθάιη ηνπ ζενχ απηνχ δάθληλν ζηεθάλη. Λέλε επίζεο νη Ώηγχπηηνη φηη ν ζηξηο αλαθάιπςε ηε ηζνπθλίδα ε νπνία είλαη ην ηεξφ θπηφ ηνπ ζενχ απηνχ, φπσο θάλνπλ νη Έιιελεο κε ην Αηφλπζν. 5 Λέλε φηη ζηελ γιψζζα ησλ Ώηγππηίσλ ε ηζνπθλίδα νλνκάδεηαη “ην θπηφ ηνπ ζηξη” θαη ην πξνηηκνχλ απφ ηνλ άκπειν γηα αθηεξψζεηο, γηαηί ελψ ε ηειεπηαία θπιινξξνεί, ε πξψηε παξακέλεη πάληα πξάζηλε. Οη παιαηνί έθαλαλ ην ίδην κε φια ηα αεηζαιή θπηά, φπσο γηα παξάδεηγκα αθηέξσλαλ ηε κπξηηά ζηελ Ώθξνδίηε θαη ηε δάθλε ζηνλ Ώπφιισλα.

01.18,1 Σῶ δ´ νὖλ ζίξηδη ζπλεζηξαηεῦζζαη δχν ιέγνπζηλ πἱνὺο Ἄλνπβίλ ηε θαὶ Μαθεδφλα, δηαθέξνληαο ἀλδξείᾳ. ἀκθνηέξνπο δὲ ρξήζαζζαη ηνῖο ἐπηζεκνηάηνηο ὅπινηο ἀπφ ηηλσλ δῴσλ νὐθ ἀλνηθείσλ ηῇ πεξὶ αὐηνὺο εὐηνικίᾳ· ηὸλ κὲλ γὰξ Ἄλνπβηλ πεξηζέζζαη θπλῆλ, ηὸλ δὲ Μαθεδφλα ιχθνπ πξνηνκήλ· ἀθ´ ἥο αἰηίαο θαὶ ηὰ δῶα ηαῦηα ηηκεζῆλαη παξὰ ηνῖο Ώἰγππηίνηο. 2 παξαιαβεῖλ δ´ ἐπὶ ηὴλ ζηξαηείαλ θαὶ ηὸλ Πλα, δηαθεξφλησο ὑπὸ ηλ Ώἰγππηίσλ ηηκψκελνλ· ηνχηῳ γὰξ ηνὺο ἐγρσξίνπο νὐ κφλνλ ἀγάικαηα πεπνηεθέλαη θαηὰ πλ ἱεξφλ, ἀιιὰ θαὶ πφιηλ ἐπψλπκνλ θαηὰ ηὴλ ΘεβαΎδα, θαινπκέλελ κὲλ ὑπὸ ηλ ἐγρσξίσλ Υεκκψ, κεζεξκελεπνκέλελ δὲ Παλὸο πφιηλ. ζπλέπεζζαη δὲ θαὶ ηῆο γεσξγίαο ἐκπεηξίαλ ἔρνληαο, ηῆο κὲλ πεξὶ ηὴλ ἄκπεινλ θπηείαο Μάξσλα, ηνῦ δὲ θαηὰ ηὸλ ζῖηνλ ζπφξνπ θαὶ ηῆο ὅιεο ζπγθνκηδῆο Σξηπηφιεκνλ. 3 πάλησλ δ´ εὐηξεπλ γελνκέλσλ ηὸλ Ὄζηξηλ,

εὐμάκελνλ ηνῖο ζενῖο ζξέςεηλ ηὴλ θφκελ κέρξη ἂλ εἰο Ώἴγππηνλ ἀλαθάκςῃ, ηὴλ πνξείαλ πνηεῖζζαη δη´ Ώἰζηνπίαο· δη´ ἡλ αἰηίαλ κέρξη ηλ λεσηέξσλ ρξφλσλ ἐληζρῦζαη ηὸ πεξὶ ηῆο θφκεο λφκηκνλ παξ´ Ώἰγππηίνηο, θαὶ ηνὺο πνηνπκέλνπο ηὰο ἀπνδεκίαο κέρξη ηῆο εἰο νἶθνλ ἀλαθνκηδῆο θνκνηξνθεῖλ. 4 ὄληη δ´ αὐηῶ

πεξὶ ηὴλ Ώἰζηνπίαλ ἀρζῆλαη ιέγνπζη πξὸο αὐηὸλ ηὸ ηλ αηχξσλ γέλνο, νὕο θαζηλ ἐπὶ ηῆο ὀζθχνο ἔρεηλ θφκαο. εἶλαη γὰξ ηὸλ Ὄζηξηλ θηινγέισηά ηε θαὶ ραίξνληα κνπζηθῇ θαὶ ρνξνῖο· δηὸ θαὶ πεξηάγεζζαη πιῆζνο κνπζνπξγλ, ἐλ νἷο παξζέλνπο ἐλλέα δπλακέλαο ᾄδεηλ θαὶ θαηὰ ηὰ ἄιια πεπαηδεπκέλαο, ηὰο παξὰ ηνῖο Ἕιιεζηλ ὀλνκαδνκέλαο Μνχζαο· ηνχησλ δ´ γεῖζζαη ηὸλ Ἀπφιισλα ιέγνπζηλ, ἀθ´ νὗ θαὶ Μνπζεγέηελ αὐηὸλ ὠλνκάζζαη. 5 ηνχο ηε

αηχξνπο πξὸο ὄξρεζηλ θαὶ κειῳδίαλ θαὶ πζαλ ἄλεζηλ θαὶ παηδηὰλ ὄληαο εὐζέηνπο παξαιεθζῆλαη πξὸο ηὴλ ζηξαηείαλ· νὐ γὰξ πνιεκηθὸλ εἶλαη ηὸλ Ὄζηξηλ νὐδὲ παξαηάμεηο ζπλίζηαζζαη θαὶ θηλδχλνπο, ἅηε παληὸο ἔζλνπο ὡο ζεὸλ ἀπνδερνκέλνπ δηὰ ηὰο εὐεξγεζίαο. 6 θαηὰ δὲ ηὴλ Ώἰζηνπίαλ δηδάμαληα

ηνὺο ἀλζξψπνπο ηὰ πεξὶ ηὴλ γεσξγίαλ θαὶ πφιεηο ἀμηνιφγνπο θηίζαληα θαηαιηπεῖλ ηνὺο ἐπηκειεζνκέλνπο ηῆο ρψξαο θαὶ θφξνπο πξαμνκέλνπο. 01.18.1 Λέλε ινηπφλ φηη ν ζηξηο ζπλνδεπφηαλ ζηελ εθζηξαηεία ηνπ απφ ηνπο αδειθνχο ηνπ Άλνπβη θαη Μαθεδφλα, νλνκαζηνχο γηα ηελ αλδξεία ηνπο. Καη νη δπν έθεξαλ πνιχ απνηειεζκαηηθφ νπιηζκφ πνπ είραλ πάξεη απφ θάπνηα ζεξία πνπ ην ζάξξνο ηνπο ήηαλ εθάκηιιν ησλ αλζξψπσλ. Ο Άλνπβηο θφξαγε ηνκάξη ζθχινπ θαη ν Μαθεδφλαο ην θεθάιη ιχθνπ. Γηαπηφ ην ιφγν νη Ώηγχπηηνη πηζηεχνπλ φηη φια ηα δψα είλαη ηεξά. 2 ηελ εθζηξαηεία ηνπ απηή πήξε επίζεο

καδί ηνπ ηνλ Πάλα, ηνλ νπνίνλ νη Ώηγχπηηνη ηηκνχλ ηδηαίηεξα, αθνχ φρη κφλν έρνπλ αλαγείξεη πνιιά αγάικαηα πξνο ηηκή ηνπ ζε θάζε ηεξφ, αιιά έρνπλ δψζεη ην φλνκά ηνπ θαη ζε κηα πφιε, ηε ΘεβαΎδα, πνπ νη ληφπηνη νλνκάδνπλ Φεκκώ πνπ ζεκαίλεη πόιε ηνπ Πάλα [36]. ηελ εθζηξαηεία ζπκκεηείραλ άλζξσπνη κε πείξα ζηελ θαιιηέξγεηα ηεο ακπέινπ, φπσο ν Μάξσλαο θαη ν Σξηπηφιεκνο ζηε ζπνξά ηνπ ζίηνπ θαη ζε θάζε βήκα ηεο ζπγθνκηδήο ηνπ. 3

Καη φηαλ είρε ηειεηψζεη ηηο πξνεηνηκαζίεο ηνπ, ν ζηξηο, αθνχ νξθίζηεθε ζηνπο ζενχο φηη ζα άθελε αθνχξεπηα ηα καιιηά ηνπ κέρξη λα επηζηξέςεη ζηελ Ώίγππην, μεθίλεζε γηα ηελ Ώηζηνπία. Γηαπηφ ην ιφγν νη Ώηγχπηηνη ηεξνχζαλ κέρξη πξφζθαηα ην έζηκν κε ηα καιιηά θαη φζνη ηαμίδεπαλ ζην εμσηεξηθφ δελ θνπξεχνπλ ηα καιιηά ηνπο κέρξη λα επηζηξέςνπλ ζηελ παηξίδα ηνπο. 4 Βλψ βξηζθφηαλ ζηελ Ώηζηνπία, ιέλε ζηε ζπλέρεηα, ήξζαλ θνληά ηνπ νη άηπξνη, πνπ ππνηίζεηαη φηη έρνπλ καιιηά ζηελ πιάηε, Ο ζηξηο είρε ρηνχκνξ, αγαπνχζε ηε κνπζηθή θαη ην ρνξφ, θαη γηαπηφ είρε καδί ηνπ πιήζνο κνπζηθψλ, αλάκεζά ηνπο θαη ελλέα παξζέλνπο πνπ ηξαγνπδνχζαλ θαη ήηαλ θαιιηηέρληδεο, απηέο πνπ νη Έιιελεο νλνκάδνπλ Μνχζεο. Λέλε φηη είραλ αξρεγφ ηνπο ηνλ Ώπφιισλα, ν

νπνίνο απφ απηφ νλνκάζηεθε θαη Μνπζηγέηεο. 5 ζν γηα ηνπο άηπξνπο, είραλ ζπκπεξηιεθζεί ζηελ εθζηξαηεία γηαηί ρφξεπαλ θαη ηξαγνπδνχζαλ θαιά δηαζθέδαδαλ ηνπο άιινπο κε φιεο ηηο ηέρλεο. Γηαηί ν ζηξηο δελ ήηαλ θηινπφιεκνο, νχηε ρξεηάζηεθε λα παξαηάμεη ην ζηξαηφ ηνπ ζε νξγαλσκέλε κάρε, αθνχ φινη ηνλ ζεσξνχζαλ ζεφ φηαλ δέρνληαλ ηηο επεξγεζίεο ηνπ. 6 ηελ Ώηζηνπία δίδαμε ζηνπο αλζξψπνπο ηε γεσξγία θαη ίδξπζε ζεκαληηθέο πφιεηο θαη άθεζε πίζσ ηνπ αλζξψπνπο λα δηνηθνχλ ηε ρψξα θαη λα καδεχνπλ ηνπο θφξνπο. 01.19.1 Σνχησλ δ´ ὄλησλ πεξὶ ηαῦηα, ηὸλ Νεῖιφλ θαζη θαηὰ ηὴλ ηνῦ ζεηξίνπ ἄζηξνπ ἐπηηνιήλ, ἐλ ᾧ θαηξῶ κάιηζηα εἴσζε πιεξνῦζζαη, ῥαγέληα θαηαθιχζαη πνιιὴλ ηῆο Ώἰγχπηνπ, θαὶ κάιηζηα ηνῦην ηὸ κέξνο ἐπειζεῖλ νὗ Πξνκεζεὺο εἶρε ηὴλ ἐπηκέιεηαλ· δηαθζαξέλησλ δὲ ζρεδὸλ ἁπάλησλ ηλ θαηὰ ηαχηελ ηὴλ ρψξαλ ηὸλ Πξνκεζέα δηὰ ηὴλ ιχπελ θηλδπλεχεηλ ἐθιηπεῖλ ηὸλ βίνλ ἑθνπζίσο. 2 δηὰ δὲ ηὴλ ὀμχηεηα θαὶ ηὴλ βίαλ ηνῦ θαηελερζέληνο ῥεχκαηνο ηὸλ κὲλ πνηακὸλ Ἀεηὸλ ὀλνκαζζῆλαη, ηὸλ δ´ Ἡξαθιέα, κεγαιεπίβνινλ ὄληα θαὶ ηὴλ ἀλδξείαλ ἐδεισθφηα, ηφ ηε γελφκελνλ ἔθξεγκα ηαρέσο ἐκθξάμαη θαὶ ηὸλ πνηακὸλ ἐπὶ ηὴλ πξνυπάξμαζαλ ῥχζηλ ἀπνζηξέςαη. 3 δηὸ θαὶ ηλ παξ´ Ἕιιεζη πνηεηλ ηηλαο εἰο κῦζνλ ἀγαγεῖλ ηὸ πξαρζέλ, ὡο Ἡξαθιένπο ηὸλ ἀεηὸλ ἀλῃξεθφηνο ηὸλ ηὸ ηνῦ Πξνκεζέσο ἥπαξ ἐζζίνληα. 4 ηὸλ δὲ πνηακὸλ ἀξραηφηαηνλ κὲλ ὄλνκα ζρεῖλ Ὠθεάλελ, ὅο ἐζηηλ ἑιιεληζηὶ Ὠθεαλφο· ἔπεηηα δηὰ ηὸ γελφκελνλ ἔθξεγκά θαζηλ Ἀεηὸλ ὀλνκαζζῆλαη, ὕζηεξνλ δ´ Ώἴγππηνλ ἀπὸ ηνῦ βαζηιεχζαληνο ηῆο ρψξαο πξνζαγνξεπζῆλαη· καξηπξεῖλ δὲ θαὶ ηὸλ πνηεηὴλ ιέγνληα ζηῆζα δ´ ἐλ Ώἰγχπηῳ πνηακῶ λέαο ἀκθηειίζζαο. θαηὰ γὰξ ηὴλ θαινπκέλελ Θληλ ἐκβάιινληνο εἰο ζάιαηηαλ ηνῦ πνηακνῦ, ηνῦηνλ ηὸλ ηφπνλ ἐκπφξηνλ εἶλαη ηὸ παιαηὸλ ηῆο Ώἰγχπηνπ· ηειεπηαίαο δὲ ηπρεῖλ αὐηὸλ ἥο λῦλ ἔρεη πξνζεγνξίαο ἀπὸ ηνῦ βαζηιεχζαληνο Νεηιέσο. 5 ηὸλ δ´ νὖλ Ὄζηξηλ παξαγελφκελνλ ἐπὶ

ηνὺο ηῆο Ώἰζηνπίαο ὅξνπο ηὸλ πνηακὸλ ἐμ ἀκθνηέξσλ ηλ κεξλ ρψκαζηλ ἀλαιαβεῖλ, ὥζηε θαηὰ ηὴλ πιήξσζηλ αὐηνῦ ηὴλ ρψξαλ κὴ ιηκλάδεηλ παξὰ ηὸ ζπκθέξνλ, ἀιιὰ δηά ηηλσλ θαηεζθεπαζκέλσλ ζπξλ εἰζαθίεζζαη ηὸ ῥεῦκα πξᾴσο θαζ´ ὅζνλ ἂλ ᾖ ρξεία. 6 ἔπεηηα πνηήζαζζαη ηὴλ πνξείαλ δη´ Ἀξαβίαο

παξὰ ηὴλ ξπζξὰλ ζάιαηηαλ ἕσο Ἰλδλ θαὶ ηνῦ πέξαηνο ηῆο νἰθνπκέλεο. θηίζαη δὲ θαὶ πφιεηο νὐθ ὀιίγαο ἐλ Ἰλδνῖο, 7 ἐλ αἷο θαὶ Νῦζαλ ὀλνκάζαη,

βνπιφκελνλ κλεκεῖνλ ἀπνιηπεῖλ ἐθείλεο θαζ´ ἡλ ἐηξάθε θαη´ Ώἴγππηνλ. θπηεῦζαη δὲ θαὶ θηηηὸλ ἐλ ηῇ παξ´ Ἰλδνῖο Νχζῃ, θαὶ δηακέλεηλ ηνῦην ηὸ θπηὸλ ἐλ ἐθείλῳ κφλῳ ηῶ ηφπῳ ηλ ηε θαηὰ ηὴλ Ἰλδηθὴλ θαὶ ηὴλ ὅκνξνλ ρψξαλ. 8 πνιιὰ δὲ θαὶ ἄιια ζεκεῖα ηῆο ἑαπηνῦ παξνπζίαο ἀπνιεινηπέλαη θαη´ ἐθείλελ ηὴλ ρψξαλ, δη´ ὧλ πξναρζέληαο ηνὺο κεηαγελεζηέξνπο ηλ Ἰλδλ ἀκθηζβεηῆζαη ηνῦ ζενῦ, ιέγνληαο Ἰλδὸλ εἶλαη ηὸ γέλνο. 01.19.1 Καη ελψ απηνί [ν ζηξηο θαη ε ζπλνδεία ηνπ] ήηαλ απαζρνιεκέλνη κε απηά, ιέλε, ηελ επνρή πνπ αλαηέιιεη ν είξηνο θαη ν Νείινο ζπλήζσο θνπζθψλεη, ν πνηακφο μερείιηζε απφ ηηο φρζεο ηνπ θαη πιεκκχξηζε κεγάιν κέξνο ηεο Ώηγχπηνπ, ηδηαίηεξα ηελ πεξηνρή πνπ δηνηθνχζε ν Πξνκεζέαο. Καη αθνχ ζηελ πεξηνρή θαηαζηξάθεθαλ ζρεδφλ φια, ν Πξνκεζέαο ιππήζεθε ηφζν πνιχ, πνπ ήζειε λα απηνθηνλήζεη. 2 Βπεηδή ην λεξφ μερχλεηαη κε νξκή

θαη βία, ν πνηακφο νλνκάζηεθε Ώεηφο. Ο Ηξαθιήο φκσο, πάληα κεγαιεπήβνινο θαη έηνηκνο λα απνδείμεη ηελ αλδξεία ηνπ, έθξαμε ακέζσο ηνλ πνηακφ πίζσ ζηελ θνίηε ηνπ θαη ηνλ αλάγθαζε λα ηξέμεη ζην παιηφ ηνπ ξεχκα. 3 Γηαπηφ νξηζκέλνη Έιιελεο πνηεηέο κεηέηξεςαλ ηελ ηζηνξία απηή ζην κχζν

πνπ ιέεη φηη ν Ηξαθιήο ζθφησζε ηνλ Ώεηφ πνπ έηξσγε ην ήπαξ ηνπ Πξνκεζέα. 4 Σν αξραίν φλνκα ηνπ πνηακνχ ήηαλ Ωθεάλεο απφ ην νπνίν νη

Έιιελεο πήξαλ ην φλνκα Ωθεαλφο. Καη κεηά απφ απηή ηελ πιεκκχξα, ιέλε, νλνκάζηεθε Ώεηφο, θαη αξγφηεξα ήηαλ γλσζηφο ζαλ Ώίγππηνο, απφ ην φλνκα ελφο βαζηιηά ηεο ρψξαο. Ώπηφ καξηπξάεη θαη ν πνηεηήο, φηαλ ιέεη:

Σὲ κέξεο πέληε θηάζακε ζηνῦ πνηακνῦ ηνῦ Αἰγύπηνπ ηὸ θαιὸ ξέκα· θαὶ ἄξαμα ηὰ δίπισξα θαξάβηα [37].

Γηαηί παιηά ε πφιε ε νλνκαδφκελε Θψλη ήηαλ εκπνξείν ζηελ Ώίγππην, εθεί πνπ εθβάιιεη ν πνηακφο. Σν ζεκεξηλφ φλνκα ηνπ πνηακνχ πξνέξρεηαη απφ ηνλ πξψελ βαζηιηά Νεηιέα. 5 ηαλ ινηπφλ ν ζηξηο έθηαζε ζηα ζχλνξα κε ηελ

Ώηζηνπία έζηξηςε ηνλ πνηακφ, αλεγείξνληαο αλαρψκαηα θαη ζηηο δπν φρζεο, έηζη ψζηε φηαλ θνπζθψλεη λα κελ ιηκλάδνπλ ηα λεξά θαη αρξεζηεχνληαη, αιιά λα δηαρένληαη ήπηα ζε φιε ηε ρψξα κε θξάγκαηα ηα νπνία έθηηαμε. 6 Μεηά ζπλέρηζε ηελ πνξεία ηνπ κέζσ ηεο Ώξαβίαο πξνο ηελ Βξπζξά ζάιαζζα [38] κέρξη ηελ Ιλδία θαη ηα πέξαηα ηεο νηθνπκέλεο ηδξχνληαο πφιεηο ζην δηάβα ηνπ 7 Μηα απφ ηηο πφιεηο πνπ ίδξπζε ήηαλ κηα πνπ νλφκαζε Νχζα γηαηί ήζειε λα

αθήζεη εθεί έλα κλεκείν ηεο Ώηγππηηαθήο πφιεο ζηελ νπνία είρε κεγαιψζεη. ηελ Ιλδηθή Νχζα θχηεςε ηζνπθλίδεο γη' απηφ φιε ε πεξηνρή ηεο Ιλδίαο θαη νη ρψξεο πνπ ζπλνξεχνπλ κε απηή είλαη γεκάηεο ηζνπθλίδεο. 8 Καη άθεζε πνιιά άιια ζεκάδηα ηεο παξνπζίαο ηνπ ζηε ρψξα απηή, θαη γηαπηφ νη Ιλδνί αξγφηεξα ζέιεζαλ λα νηθεηνπνηεζνχλ ην ζεφ ιέγνληαο φηη ήηαλ Ιλδφο ζην γέλνο. 01.20.1 Γελέζζαη δὲ θαὶ πεξὶ ηὴλ ηλ ἐιεθάλησλ ζήξαλ, θαὶ ζηήιαο παληαρνῦ

θαηαιηπεῖλ ηῆο ἰδίαο ζηξαηείαο. ἐπειζεῖλ δὲ θαὶ ηἄιια ηὰ θαηὰ ηὴλ Ἀζίαλ ἔζλε, θαὶ πεξαησζῆλαη θαηὰ ηὸλ ιιήζπνληνλ εἰο ηὴλ Βὐξψπελ. 2 θαὶ θαηὰ κὲλ ηὴλ

Θξᾴθελ Λπθνῦξγνλ ηὸλ βαζηιέα ηλ βαξβάξσλ ἐλαληηνχκελνλ ηνῖο ὑπ´ αὐηνῦ πξαηηνκέλνηο ἀπνθηεῖλαη, Μάξσλα δὲ γεξαηὸλ ἢδε θαζεζηηα θαηαιηπεῖλ ἐπηκειεηὴλ ηλ ἐλ ηαχηῃ ηῇ ρψξᾳ θπηεπνκέλσλ, θαὶ θηίζηελ αὐηὸλ πνηῆζαη ηῆο ἐπσλχκνπ πφιεσο, ἡλ ὀλνκάζαη Μαξψλεηαλ. 3 θαὶ Μαθεδφλα κὲλ ηὸλ πἱὸλ

ἀπνιηπεῖλ βαζηιέα ηῆο ἀπ´ ἐθείλνπ πξνζαγνξεπζείζεο Μαθεδνλίαο, Σξηπηνιέκῳ δ´ ἐπηηξέςαη ηὰο θαηὰ ηὴλ Ἀηηηθὴλ γεσξγίαο. ηέινο δὲ ηὸλ Ὄζηξηλ πζαλ ηὴλ νἰθνπκέλελ ἐπειζφληα ηὸλ θνηλὸλ βίνλ ηνῖο κεξσηάηνηο θαξπνῖο εὐεξγεηῆζαη. 4 εἰ δέ ηηο ρψξα ηὸ θπηὸλ ηῆο ἀκπέινπ κὴ πξνζδέρνηην, δηδάμαη

ηὸ ἐθ ηῆο θξηζῆο θαηαζθεπαδφκελνλ πφκα, ιεηπφκελνλ νὐ πνιὺ ηῆο πεξὶ ηὸλ νἶλνλ εὐσδίαο ηε θαὶ δπλάκεσο. 5 παλειζφληα δ´ εἰο ηὴλ Ώἴγππηνλ

ζπλαπνθνκίζαη δξά ηε παληαρφζελ ηὰ θξάηηζηα θαὶ δηὰ ηὸ κέγεζνο ηλ εὐεξγεζηλ ζπκπεθσλεκέλελ ιαβεῖλ παξὰ πζη ηὴλ ἀζαλαζίαλ θαὶ ηὴλ ἴζελ ηνῖο νὐξαλίνηο ηηκήλ. 6 κεηὰ δὲ ηαῦη´ ἐμ ἀλζξψπσλ εἰο ζενὺο κεηαζηάληα ηπρεῖλ ὑπὸ Ἴζηδνο θαὶ ξκνῦ ζπζηλ θαὶ ηλ ἄιισλ ηλ ἐπηθαλεζηάησλ ηηκλ. ηνχηνπο δὲ θαὶ ηειεηὰο θαηαδεῖμαη θαὶ πνιιὰ κπζηηθο εἰζεγήζαζζαη, κεγαιχλνληαο ηνῦ ζενῦ ηὴλ δχλακηλ. 01.20.1 Ο ζηξηο ελδηαθέξζεθε θαη γηα ην θπλήγη ειεθάλησλ θαη άθεζε παληνχ ζηήιεο κε επηγξαθέο ζρεηηθά κε ηελ εθζηξαηεία ηνπ. Καη επηζθέθηεθε φια ηα άιια έζλε ζηελ Ώζία θαη αθνχ πέξαζε ηνλ Βιιήζπνλην πέξαζε ζηελ Βπξψπε. 2 ηε Θξάθε ζθφησζε ηνλ Λπθνχξγν, ηνλ βαζηιηά ησλ βαξβάξσλ

γηαηί αληηζηάζεθε ζηα ζρέδηά ηνπ, θαη άθεζε ηνλ Μάξσλα πνπ ήηαλ ήδε γέξνο λα επηβιέπεη ηηο θαιιηέξγεηεο ησλ θαξπψλ πνπ είρε εηζάγεη ζηε ρψξα θαη λα ηδξχζεη κηα πφιε κε ην φλνκά ηνπ, ηε Μαξψλεηα. 3 Άθεζε ηνλ γην ηνπ ηνλ Μαθεδφλα βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο, πνπ πήξε ην φλνκά ηνπ, θαη άθεζε ηνλ Σξηπηφιεκν λα επηβιέπεη ηελ γεσξγία ζηελ Ώηηηθή. Σειηθά ν ζηξηο επηζθέθηεθε φιε ηελ νηθνπκέλε θαη βνήζεζε ηε δσή ησλ αλζξψπσλ δείρλνληάο ηνπο λα θαιιηεξγνχλ ηνπο εχθνινπο θαξπνχο.4 Καη ζε φπνηα ρψξα δε δέρηεθε λα θαιιηεξγήζεη ην θπηφ ηεο ακπέινπ, δίδαμε ηε παξαζθεπή πνηνχ

απφ ην θξηζάξη, πνπ είλαη ιίγν θαηψηεξν απφ ην θξαζί ζε άξσκα θαη δχλακε [39]. 5 Βπηζηξέθνληαο ζηελ Ώίγππην έθεξε καδί ηνπ πνιιά ζπνπδαία δψξα

απφ θάζε γσληά πνπ επηζθέθηεθε θαη γηα ηηο επεξγεζίεο πνπ είρε θάλεη ζηνπο αλζξψπνπο έιαβε απφ ηνπο αζάλαηνπο ην δψξν ηεο αζαλαζίαο θαη έγηλε ηζφηηκνο κε ηνπο ζενχο ζηνλ νπξαλφ. 6 Μεηά απφ απηφ πέξαζε απφ ηνπο αλζξψπνπο ζηνπο ζενχο θαη έηπρε ηηκψλ θαη ζπζηψλ απφ ηελ Ίζηδα θαη ηνλ Βξκή θαη πνιιέο άιιεο επηθαλείο ηηκέο. Οη ζενί απηνί θαζφξηζαλ επίζεο ηειεηέο γη΄ απηφλ θαη άιια κπζηηθηζηηθά πνπ ελέηεηλαλ ηε ζετθή ηνπ δχλακή. 01.21.1 Σλ δ´ ἱεξέσλ πεξὶ ηῆο ζίξηδνο ηειεπηῆο ἐμ ἀξραίσλ ἐλ ἀπνῤῥήηνηο παξεηιεθφησλ, ηῶ ρξφλῳ πνηὲ ζπλέβε δηά ηηλσλ εἰο ηνὺο πνιινὺο ἐμελερζῆλαη ηὸ ζησπψκελνλ. 2 θαζὶ γὰξ λνκίκσο βαζηιεχνληα ηῆο Ώἰγχπηνπ ηὸλ Ὄζηξηλ ὑπὸ Σπθλνο ἀλαηξεζῆλαη ηἀδειθνῦ, βηαίνπ θαὶ ἀζεβνῦο ὄληνο· ὃλ δηειφληα ηὸ ζκα ηνῦ θνλεπζέληνο εἰο ἓμ θαὶ εἴθνζη κέξε δνῦλαη ηλ ζπλεπηζεκέλσλ ἑθάζηῳ κεξίδα, βνπιφκελνλ πάληαο κεηαζρεῖλ ηνῦ κχζνπο, θαὶ δηὰ ηνχηνπ λνκίδνληα ζπλαγσληζηὰο ἕμεηλ θαὶ θχιαθαο ηῆο βαζηιείαο βεβαίνπο. 3 ηὴλ δὲ Ἶζηλ ἀδειθὴλ νὖζαλ ζίξηδνο θαὶ γπλαῖθα κεηειζεῖλ ηὸλ

θφλνλ, ζπλαγσληδνκέλνπ ηνῦ παηδὸο αὐηῆο Ὥξνπ· ἀλεινῦζαλ δὲ ηὸλ Σπθλα θαὶ ηνὺο ζπκπξάμαληαο βαζηιεῦζαη ηῆο Ώἰγχπηνπ. 4 γελέζζαη δὲ ηὴλ κάρελ

παξὰ ηὸλ πνηακὸλ πιεζίνλ ηῆο λῦλ Ἀληαίνπ θψκεο θαινπκέλεο, ἡλ θεῖζζαη κὲλ ιέγνπζηλ ἐλ ηῶ θαηὰ ηὴλ Ἀξαβίαλ κέξεη, ηὴλ πξνζεγνξίαλ δ´ ἔρεηλ ἀπὸ ηνῦ θνιαζζέληνο ὑθ´ Ἡξαθιένπο Ἀληαίνπ, ηνῦ θαηὰ ηὴλ ζίξηδνο ιηθίαλ γελνκέλνπ. 5 ηὴλ δ´ νὖλ Ἶζηλ πάληα ηὰ κέξε ηνῦ ζψκαηνο πιὴλ ηλ αἰδνίσλ

ἀλεπξεῖλ· βνπινκέλελ δὲ ηὴλ ηἀλδξὸο ηαθὴλ ἄδεινλ πνηῆζαη θαὶ ηηκσκέλελ παξὰ πζη ηνῖο ηὴλ Ώἴγππηνλ θαηνηθνῦζη, ζπληειέζαη ηὸ δφμαλ ηνηῶδέ ηηλη ηξφπῳ. ἑθάζηῳ ηλ κεξλ πεξηπιάζαη ιέγνπζηλ αὐηὴλ ηχπνλ ἀλζξσπνεηδῆ, παξαπιήζηνλ ζίξηδη ηὸ κέγεζνο, ἐμ ἀξσκάησλ θαὶ θεξνῦ· 6 εἰζθαιεζακέλελ

δὲ θαηὰ γέλε ηλ ἱεξέσλ ἐμνξθίζαη πάληαο κεδελὶ δειψζεηλ ηὴλ δνζεζνκέλελ αὐηνῖο πίζηηλ, θαη´ ἰδίαλ δ´ ἑθάζηνηο εἰπεῖλ ὅηη κφλνηο ἐθείλνηο παξαηίζεηαη ηὴλ ηνῦ ζψκαηνο ηαθήλ, θαὶ ηλ εὐεξγεζηλ ὑπνκλήζαζαλ παξαθαιέζαη ζάςαληαο ἐλ ηνῖο ἰδίνηο ηφπνηο ηὸ ζκα ηηκλ ὡο ζεὸλ ηὸλ Ὄζηξηλ, θαζηεξζαη δὲ θαὶ ηλ γηλνκέλσλ παξ´ αὐηνῖο δῴσλ ἓλ ὁπνῖνλ ἂλ βνπιεζζη, θαὶ ηνῦη´ ἐλ κὲλ ηῶ δῆλ ηηκλ, θαζάπεξ θαὶ πξφηεξνλ ηὸλ Ὄζηξηλ, κεηὰ δὲ ηὴλ ηειεπηὴλ ηῆο ὁκνίαο ἐθείλῳ θεδείαο ἀμηνῦλ. 7 βνπινκέλελ δὲ ηὴλ Ἶζηλ θαὶ ηῶ ιπζηηειεῖ πξνηξέςαζζαη ηνὺο ἱεξεῖο ἐπὶ ηὰο πξνεηξεκέλαο ηηκάο, ηὸ ηξίηνλ κέξνο ηῆο ρψξαο αὐηνῖο δνῦλαη πξὸο ηὰο ηλ ζελ ζεξαπείαο ηε θαὶ ιεηηνπξγίαο. 8 ηνὺο δ´ ἱεξεῖο ιέγεηαη, κλεκνλεχνληαο ηλ ζίξηδνο εὐεξγεζηλ θαὶ ηῇ παξαθαινχζῃ βνπινκέλνπο ραξίδεζζαη, πξὸο δὲ ηνχηνηο ηῶ ιπζηηειεῖ πξνθιεζέληαο, πάληα πξμαη θαηὰ ηὴλ Ἴζηδνο ὑπνζήθελ. 9 δηὸ θαὶ κέρξη ηνῦ

λῦλ ἑθάζηνπο ηλ ἱεξέσλ ὑπνιακβάλεηλ παξ´ ἑαπηνῖο ηεζάθζαη ηὸλ Ὄζηξηλ, θαὶ ηά ηε ἐμ ἀξρῆο θαζηεξσζέληα δῶα ηηκλ, θαὶ ηειεπηεζάλησλ αὐηλ ἐλ ηαῖο ηαθαῖο ἀλαλενῦζζαη ηὸ ηνῦ ζίξηδνο πέλζνο. 10 ηνὺο δὲ ηαχξνπο ηνὺο ἱεξνχο, ηφλ ηε ὀλνκαδφκελνλ Ἆπηλ θαὶ ηὸλ Μλεῦηλ, ζίξηδη θαζηεξσζῆλαη, θαὶ ηνχηνπο ζέβεζζαη θαζάπεξ ζενὺο θνηλῇ θαηαδεηρζῆλαη πζηλ Ώἰγππηίνηο· 11 ηαῦηα γὰξ ηὰ δῶα ηνῖο εὑξνῦζη ηὸλ ηνῦ ζίηνπ θαξπὸλ ζπλεξγῆζαη κάιηζηα πξφο ηε ηὸλ ζπφξνλ θαὶ ηὰο θνηλὰο ἁπάλησλ ἐθ ηῆο γεσξγίαο ὠθειείαο. 01.21.1 Οη ηεξείο ηνπ ζηξη ήμεξαλ απφ παιηά γηα ην ζάλαηφ ηνπ αιιά ην

θξαηνχζαλ απφξξεην. Με ηα ρξφληα φκσο κεξηθνί άθεζαλ ηελ πιεξνθνξία λα δηαξξεχζεη θαη έηζη ην έκαζαλ πνιινί. 2 Λέλε ινηπφλ ηελ αθφινπζε ηζηνξία:

φηαλ ν ζηξηο βαζίιεπε λφκηκα ζηελ Ώίγππην, δνινθνλήζεθε απφ ηνλ αδειθφ ηνπ ηνλ Σπθψλα, πνπ ήηαλ βίαηνο θαη αζεβήο. ηε ζπλέρεηα ν Σπθψλαο

δηακέιηζε ην πηψκα ζε είθνζη έμη θνκκάηηα θαη έδσζε έλα θνκκάηη ζε θάζε δνινθφλν γηαηί ήζειε λα ηνπο έρεη ζπλέλνρνπο ζην κίζνο θαη λφκηδε φηη έηζη ζα ηνπο έρεη βέβαηνπο θχιαθεο ηεο βαζηιείαο ηνπ. 3 Η Ίζηδα φκσο, πνπ ήηαλ αδειθή θαη ζχδπγνο ηνπ ζηξη, εθδηθήζεθε γηα ηε δνινθνλία ηνπ κε ηε βνήζεηα ηνπ γηνπ ηεο ηνπ ξνπ θαη αθνχ δνινθφλεζε ηνλ Σπθψλα θαη ηνπο ζπλεξγνχο ηνπ, έγηλε βαζίιηζζα ηεο Ώηγχπηνπ. 4 Η κάρε αλάκεζά ηνπο έιαβε ρψξα δίπια

ζην Νείιν, θνληά ζην ρσξηφ γλσζηφ κε ην φλνκα Ώληαίνο πνπ βξίζθεηαη, φπσο ιέλε, ζηελ Ώξαβηθή φρζε ηνπ πνηακνχ θαη πήξε ην φλνκά ηνπ απφ ηνλ Ώληαίν, πνπ ηηκσξήζεθε απφ ηνλ Ηξαθιή θαη πνπ ήηαλ ζπλνκήιηθνο ηνπ ζηξη [40]. 5 Η Ίζηδα ινηπφλ βξήθε φια ηα κέιε ηνπ ζψκαηνο ηνπ ζηξη εθηφο απφ ηα γελλεηηθά φξγαλα θαη επεηδή ήζειε λα θξαηήζεη κπζηηθφ ηνλ ηφπν ηαθήο ηνπ ελψ φινη νη Ώηγχπηηνη ηνλ ηηκνχζαλ, ζθέθηεθε ην εμήο: φπσο ιέλε, έθηηαμε απφ θεξί φια ηα φξγαλα ηνπ ζψκαηνο ηνπ ζηξη, 6 κεηά, θάιεζε φινπο ηνπο ηεξείο, ζε νκάδεο αλάινγα κε ηε γεληά ηνπο, θαη ηνπο δήηεζε λα θξαηήζνπλ κπζηηθφ απηφ πνπ ζα ηνπο έιεγε, θαη ζε θάζε νκάδα ρσξηζηά είπε φηη ζα αλέζεηε ζε απηνχο λα ζάςνπλ ην ζψκα. Σνπο ζχκηζε ηηο επεξγεζίεο ηνπ ζηξη θαη ηνπο φξθηζε λα ζάςνπλ ην ζψκα ζηελ πεξηνρή ηνπο θαη λα ην ηηκνχλ φπσο ηηκνχλ ηνπο ζενχο θαη λα ηνπ αθηεξψζνπλ έλα δψν απφ απηά πνπ βξίζθνπλ ζηελ πεξηνρή ηνπο θαη φζν δνχζε λα ην ηηκνχλ φπσο είραλ ηηκήζεη ηνλ ζηξη, φζν ήηαλ δσληαλφο, θαη φηαλ πέζαηλε ην δψν λα ζάςνπλ κε ηηο ίδηεο ηηκέο πνπ είραλ ζάςεη ηνλ ζηξη. 7 Καη επεηδή ε Ίζηδα ζέιεζε λα πείζεη ηνπο ηεξείο λα απνδψζνπλ απηέο ηηο ηηκέο κε ην αδεκίσην, ηνπο έδσζε ην έλα ηξίην ηεο ρψξαο λα εθκεηαιιεχνληαη θαη έηζη λα εμνηθνλνκνχλ ηα έμνδα πνπ ρξεηάδνληαλ γηα ηε ιαηξεία θαη ηελ ππεξεζία ηνπ ζενχ. 8 Λέγεηαη ινηπφλ φηη νη

ηεξείο, έρνληαο ππφςε ηνπο ηηο επεξγεζίεο ηνπ ζηξη θαη ζηελ πξνζπκία ηνπο λα επραξηζηήζνπλ ηε βαζίιηζζα, αιιά θαη ζέινληαο λα θεξδίζνπλ νη ίδηνη, έθαλαλ αθξηβψο φηη ηνπο ππέδεημε ε Ίζηδα. 9 Γηαπηφ, κέρξη θαη ζήκεξα, θάζε γεληά ηεξέσλ ιέεη φηη ν ζηξηο είλαη ζακκέλνο ζηνλ ηφπν ηνπο, ηηκνχλ ην είδνο ηνπ δψνπ πνπ αξρηθά ηνπ είραλ αθηεξψζεη θαη φηαλ φηαλ πεζάλεη αλαλεψλνπλ θαηά ηελ ηαθή ηνπ ηηο ηειεηέο πέλζνπο ηνπ ζηξη. 10 ινη φκσο νη Ώηγχπηηνη

έρνπλ αθηεξψζεη ζηνλ ζηξη ηνπο ηεξνχο ηαχξνπο πνπ νλνκάδνληαη Άπηο θαη Μλεχηο θαη ηνπο ζέβνληαη ζαλ ζενχο. 11 γηαηί ηα δψα απηά, πεξηζζφηεξν απφ

φια ηα άιια, βνήζεζαλ απηφλ πνπ αλαθάιπςε ηνλ θαξπφ ηνπ ζίηνπ, ηφζν θαηά ηε ζπνξά, φζν θαη ζε φιεο ηηο γεσξγηθέο εξγαζίεο. 01.22.1 Σὴλ δὲ Ἶζίλ θαζη κεηὰ ηὴλ ζίξηδνο ηειεπηὴλ ὀκφζαη κεδελὸο ἀλδξὸο ἔηη ζπλνπζίαλ πξνζδέμεζζαη, δηαηειέζαη δὲ ηὸλ ινηπὸλ ηνῦ βίνπ ρξφλνλ βαζηιεχνπζαλ λνκηκψηαηα θαὶ ηαῖο εἰο ηνὺο ἀξρνκέλνπο εὐεξγεζίαηο ἅπαληαο ὑπεξβαιινκέλελ. 2 ὁκνίσο δὲ θαὶ ηαχηελ κεηαζηζαλ ἐμ ἀλζξψπσλ ηπρεῖλ

ἀζαλάησλ ηηκλ θαὶ ηαθῆλαη θαηὰ ηὴλ Μέκθηλ, ὅπνπ δείθλπηαη κέρξη ηνῦ λῦλ ὁ ζεθφο, ὑπάξρσλ ἐλ ηῶ ηεκέλεη ηνῦ Ἡθαίζηνπ. 3 ἔληνη δέ θαζηλ νὐθ ἐλ Μέκθεη

θεῖζζαη ηὰ ζψκαηα ηνχησλ ηλ ζελ, ἀιι´ ἐπὶ ηλ ὅξσλ ηῆο Ώἰζηνπίαο θαὶ ηῆο Ώἰγχπηνπ θαηὰ ηὴλ ἐλ ηῶ Νείιῳ λῆζνλ, θεηκέλελ κὲλ πξὸο ηαῖο θαινπκέλαηο Φίιαηο, ἔρνπζαλ δὲ πξνζεγνξίαλ ἀπὸ ηνῦ ζπκβεβεθφηνο ἱεξνῦ πεδίνπ. 4 ζεκεῖα δὲ ηνχηνπ δεηθλχνπζηλ ἐλ ηῇ λήζῳ ηαχηῃ δηακέλνληα ηφλ ηε ηάθνλ ηὸλ θαηεζθεπαζκέλνλ ζίξηδη, θνηλῇ ηηκψκελνλ ὑπὸ ηλ θαη´ Ώἴγππηνλ ἱεξέσλ, θαὶ ηὰο πεξὶ ηνῦηνλ θεηκέλαο ἑμήθνληα θαὶ ηξηαθνζίαο ρνάο· 5 ηαχηαο γὰξ θαζ´

ἑθάζηελ κέξαλ γάιαθηνο πιεξνῦλ ηνὺο πξὸο ηνχηνηο ηαρζέληαο ἱεξεῖο, θαὶ ζξελεῖλ ἀλαθαινπκέλνπο ηὰ ηλ ζελ ὀλφκαηα. 6 δηὰ ηαχηελ δὲ ηὴλ αἰηίαλ θαὶ

ηὴλ λῆζνλ ηαχηελ ἄβαηνλ εἶλαη ηνῖο παξηνῦζη. θαὶ πάληαο ηνὺο ηὴλ ΘεβαΎδα θαηνηθνῦληαο, ἣπεξ ἐζηὶλ ἀξραηνηάηε ηῆο Ώἰγχπηνπ, κέγηζηνλ ὅξθνλ θξίλεηλ,

ὅηαλ ηηο ηὸλ Ὄζηξηλ ηὸλ ἐλ Φίιαηο θείκελνλ ὀκφζῃ. Σὰ κὲλ νὖλ ἀλεπξεζέληα ηνῦ ζίξηδνο κέξε ηαθῆο ἀμησζῆλαί θαζη ηὸλ εἰξεκέλνλ ηξφπνλ, ηὸ δὲ αἰδνῖνλ ὑπὸ κὲλ Σπθλνο εἰο ηὸλ πνηακὸλ ῥηθῆλαη ιέγνπζη δηὰ ηὸ κεδέλα ηλ ζπλεξγεζάλησλ αὐηὸ ιαβεῖλ βνπιεζῆλαη, ὑπὸ δὲ ηῆο Ἴζηδνο νὐδὲλ ἥηηνλ ηλ ἄιισλ ἀμησζῆλαη ηηκλ ἰζνζέσλ· ἔλ ηε γὰξ ηνῖο ἱεξνῖο εἴδσινλ αὐηνῦ θαηαζθεπάζαζαλ ηηκλ θαηαδεῖμαη θαὶ θαηὰ ηὰο ηειεηὰο θαὶ ηὰο ζπζίαο ηὰο ηῶ ζεῶ ηνχηῳ γηλνκέλαο ἐληηκφηαηνλ πνηῆζαη θαὶ πιείζηνπ ζεβαζκνῦ ηπγράλεηλ. 7 δηὸ θαὶ ηνὺο Ἕιιελαο, ἐμ Ώἰγχπηνπ παξεηιεθφηαο ηὰ πεξὶ ηνὺο ὀξγηαζκνὺο

θαὶ ηὰο Αηνλπζηαθὰο ἑνξηάο, ηηκλ ηνῦην ηὸ κφξηνλ ἔλ ηε ηνῖο κπζηεξίνηο θαὶ ηαῖο ηνῦ ζενῦ ηνχηνπ ηειεηαῖο ηε θαὶ ζπζίαηο, ὀλνκάδνληαο αὐηὸ θαιιφλ. 01.22.1 Λέλε φηη ε Ίζηδα, κεηά ην ζάλαην ηνπ ζηξη, νξθίζηεθε λα κελ μαλαπαληξεπηεί θαη πέξαζε ηελ ππφινηπε δσή ηεο ζαλ βαζίιηζζα ηεο ρψξαο ζεβφκελε απφιπηα ηνπο λφκνπο θαη δηαζέηνληαο ηα πάληα ζηελ ππεξεζία ησλ ππεθφσλ ηεο. 2 Καη φπσο ν ζχδπγφο ηεο, θαη απηή φηαλ ήξζε ζηε γε, αλάκεζα

ζηνπο αλζξψπνπο, έιαβε ηηκέο αζαλάησλ θαη ηάθεθε θνληά ζηελ Μέκθηδα, φπνπ κέρξη ζήκεξα κπνξεί θαλείο λα δεη ην ηεξφ ηεο, κέζα ζηνλ ηεξφ ρψξν ηνπ ηεκέλνπο ηνπ Ηθαίζηνπ. 3 Λέλε ινηπφλ θάπνηνη ζπγγξαθείο φηη ηα ζψκαηα ησλ δπν απηψλ ζεψλ δελ βξίζθνληαη ζηε Μέκθηδα αιιά ζηα ζχλνξα αλάκεζα ζηελ Ώίγππην θαη ηελ Ώηζηνπία, ζε έλα λεζί ζην Νείιν πνπ ιέγεηαη Φίιαη [41], πνπ αλαθέξεηαη ζαλ ηφπνο ηεξφο ιφγσ απηνχ ηνπ ηάθνπ. 4 αλ απφδεημε ησλ

παξαπάλσ δείρλνπλ ηα εξείπηα πνπ ππάξρνπλ αθφκα ζην λεζί, θαη είλαη ν ηάθνο ηνπ ζηξη, πνπ ηηκνχλ φινη νη ηεξείο ζηελ Ώίγππην θαη νη ηξηαθφζηεο εμήληα ρνέο πνπ είλαη γχξσ ηνπ. 5 Οη ππεχζπλνη ηεξείο γεκίδνπλ θαζεκεξηλά ηηο ρνέο κε γάια θαη ζξελνχλ επηθαινχκελνη ηα νλφκαηα απηψλ ησλ ζεψλ. 6

Ώπηφο είλαη ν ιφγνο πνπ απαγνξεχεηαη ζηνπο ηαμηδηψηεο λα παηήζνπλ ην πφδη ηνπο πάλσ ζην λεζί. Καη φινη νη θάηνηθνη ηεο πεξηνρήο ησλ Θεβψλ, πνπ είλαη ε αξραηφηεξε ζηελ Ώίγππην, ζεσξνχλ φηη ν ζνβαξφηεξνο φξθνο πνπ κπνξεί λα δψζεη θάπνηνο είλαη: “κά ηνλ ζηξη πνπ βξίζθεηαη ζηηο Φίιεο”. Λέλε ινηπφλ φηη ηα κέξε ηνπ ζψκαηνο ηνπ ζηξη πνπ βξέζεθαλ εθεί, εληαθηάζηεθαλ κε ηηο ηηκέο πνπ έρνπκε ήδε αλαθέξεη, εθηφο απφ ηα γελλεηηθά ηνπ φξγαλα πνπ, φπσο ιέλε, πεηάρηεθαλ απφ ηνλ Σπθψλα ζην Νείιν γηαηί θαλείο απφ ηνπο ζπλεξγνχο ηνπ δελ ήζειαλ λα ηα παξαιάβεη. Η Ίζηδα φκσο ζεψξεζε φηη έπξεπε λα ηηκεζνχλ φπσο θαη ηα ππφινηπα κέξε ηνπ ζψκαηνο ηνπ ζενχ θαη πξνζπάζεζε λα ηνπο απνδψζεη ηηο ηηκέο πνπ ηνπο αλήθαλ. 7 Γηαπηφ θαη νη

Έιιελεο πνπ έκαζαλ απφ ηελ Ώίγππην ηα φξγηα θαη ηηο Αηνλπζηαθέο ενξηέο, ηηκνχλ ηα γελλεηηθά φξγαλα ηνπ ζενχ ζ' απηά ηα κπζηήξηα θαη θάλνπλ ηειεηέο θαη ζπζίεο πξνο ηηκή ηνπ ζενχ θαη ηνλ απνθαινχλ θαιιφ. 01.23.1 Βἶλαη δὲ ἔηε θαζὶλ ἀπὸ ζίξηδνο θαὶ Ἴζηδνο ἕσο ηῆο Ἀιεμάλδξνπ

βαζηιείαο ηνῦ θηίζαληνο ἐλ Ώἰγχπηῳ ηὴλ ἐπψλπκνλ αὐηνῦ πφιηλ πιείσ ηλ κπξίσλ, ὡο δ´ ἔληνη γξάθνπζη, βξαρὺ ιείπνληα ηλ δηζκπξίσλ θαὶ ηξηζρηιίσλ. 2 ηνὺο δὲ ιέγνληαο ἐλ Θήβαηο ηῆο ΐνησηίαο γεγνλέλαη ηὸλ ζεὸλ ἐθ εκέιεο θαὶ Αηφο θαζη ζρεδηάδεηλ. ξθέα γὰξ εἰο Ώἴγππηνλ παξαβαιφληα θαὶ κεηαζρφληα ηῆο ηειεηῆο θαὶ ηλ Αηνλπζηαθλ κπζηεξίσλ κεηαιαβεῖλ, ηνῖο δὲ Καδκείνηο θίινλ ὄληα θαὶ ηηκψκελνλ ὑπ´ αὐηλ κεηαζεῖλαη ηνῦ ζενῦ ηὴλ γέλεζηλ ἐθείλνηο ραξηδφκελνλ· ηνὺο δ´ ὄρινπο ηὰ κὲλ δηὰ ηὴλ ἄγλνηαλ, ηὰ δὲ δηὰ ηὸ βνχιεζζαη ηὸλ ζεὸλ Ἕιιελα λνκίδεζζαη, πξνζδέμαζζαη πξνζελο ηὰο ηειεηὰο θαὶ ηὰ κπζηήξηα. 3 ἀθνξκὰο δ´ ἔρεηλ ηὸλ ξθέα πξὸο ηὴλ κεηάζεζηλ ηῆο ηνῦ ζενῦ γελέζεψο ηε θαὶ ηειεηῆο ηνηαχηαο. 4 Κάδκνλ ἐθ Θεβλ ὄληα ηλ Ώἰγππηίσλ

γελλῆζαη ζὺλ ἄιινηο ηέθλνηο θαὶ εκέιελ, ηαχηελ δὲ ὑθ´ ὅηνπ δήπνηε θζαξεῖζαλ ἔγθπνλ γελέζζαη, θαὶ ηεθεῖλ ἑπηὰ κελλ δηειζφλησλ βξέθνο ηὴλ

ὄςηλ νἷφλπεξ νἱ θαη´ Ώἴγππηνλ ηὸλ Ὄζηξηλ γεγνλέλαη λνκίδνπζη· δσνγνλεῖζζαη δ´ νὐθ εἰσζέλαη ηὸ ηνηνῦηνλ, εἴηε ηλ ζελ κὴ βνπινκέλσλ εἴηε ηῆο θχζεσο κὴ ζπγρσξνχζεο. 5 Κάδκνλ δ´ αἰζζφκελνλ ηὸ γεγνλφο, θαὶ ρξεζκὸλ ἔρνληα δηαηεξεῖλ ηὰ ηλ παηέξσλ λφκηκα, ρξπζζαί ηε ηὸ βξέθνο θαὶ ηὰο θαζεθνχζαο αὐηῶ πνηήζαζζαη ζπζίαο, ὡο ἐπηθαλείαο ηηλὸο θαη´ ἀλζξψπνπο ζίξηδνο γεγελεκέλεο.6 ἀλάςαη δὲ θαὶ ηὴλ γέλεζηλ εἰο Αία, ζεκλχλνληα ηὸλ

Ὄζηξηλ θαὶ ηῆο θζαξείζεο ηὴλ δηαβνιὴλ ἀθαηξνχκελνλ· δηὸ θαὶ παξὰ ηνῖο Ἕιιεζηλ ἐθδνζῆλαη ιφγνλ ὡο Κάδκνπ εκέιε ηέηνθελ ἐθ Αηὸο Ὄζηξηλ. ἐλ δὲ ηνῖο ὕζηεξνλ ρξφλνηο ξθέα, κεγάιελ ἔρνληα δφμαλ παξὰ ηνῖο Ἕιιεζηλ ἐπὶ κειῳδίᾳ θαὶ ηειεηαῖο θαὶ ζενινγίαηο, ἐπημελσζῆλαη ηνῖο Καδκείνηο θαὶ δηαθεξφλησο ἐλ ηαῖο Θήβαηο ηηκεζῆλαη. 7 κεηεζρεθφηα δὲ ηλ παξ´ Ώἰγππηίνηο ζενινγνπκέλσλ κεηελεγθεῖλ ηὴλ ζίξηδνο ηνῦ παιαηνῦ γέλεζηλ ἐπὶ ηνὺο λεσηέξνπο ρξφλνπο, ραξηδφκελνλ δὲ ηνῖο Καδκείνηο ἐλζηήζαζζαη θαηλὴλ ηειεηήλ, θαζ´ ἡλ παξαδνῦλαη ηνῖο κπνπκέλνηο ἐθ εκέιεο θαὶ Αηὸο γεγελλῆζζαη ηὸλ Αηφλπζνλ. ηνὺο δ´ ἀλζξψπνπο ηὰ κὲλ δηὰ ηὴλ ἄγλνηαλ ἐμαπαησκέλνπο, ηὰ δὲ δηὰ ηὴλ ξθέσο ἀμηνπηζηίαλ θαὶ δφμαλ ἐλ ηνῖο ηνηνχηνηο πξνζέρνληαο, ηὸ δὲ κέγηζηνλ δέσο πξνζδερνκέλνπο ηὸλ ζεὸλ Ἕιιελα λνκηδφκελνλ, θαζάπεξ πξνείξεηαη, ρξήζαζζαη ηαῖο ηειεηαῖο 8 ἔπεηηα παξαιαβφλησλ ηλ

κπζνγξάθσλ θαὶ πνηεηλ ηὸ γέλνο, ἐκπεπιῆζζαη ηὰ ζέαηξα, θαὶ ηνῖο ἐπηγηλνκέλνηο ἰζρπξὰλ πίζηηλ θαὶ ἀκεηάζεηνλ γελέζζαη. Καζφινπ δέ θαζη ηνὺο Ἕιιελαο ἐμηδηάδεζζαη ηνὺο ἐπηθαλεζηάηνπο ἣξσάο ηε θαὶ ζενχο, ἔηη δ´ ἀπνηθίαο ηὰο παξ´ ἑαπηλ. 01.23.1 Λέλε φηη ηα ρξφληα πνπ κεζνιάβεζαλ αλάκεζα ζηνλ ζηξη θαη ηελ Ίζηδα θαη ζηε βαζηιεία ηνπ Ώιεμάλδξνπ, ν νπνίνο ίδξπζε ηελ νκψλπκν πφιε ζηελ Ώίγππην, είλαη πάλσ απφ δέθα ρηιηάδεο. Άιινη φκσο ζπγγξαθείο ιέλε φηη είλαη θάηη ιηγφηεξν απφ είθνζη ηξεηο ρηιηάδεο. 2 Καη φζνη ηζρπξίδνληαη φηη ν ζεφο

[ν Αηφλπζνο] γελλήζεθε απφ ηε εκέιε θαη ηνλ Αία ζηηο Θήβεο ηεο ΐνησηίαο, ιέλε παξακχζηα, ζχκθσλα κε ηνπο Ώηγχπηηνπο ηεξείο. Οη ηειεπηαίνη ιέλε φηη φηαλ ν Οξθέαο επηζθέθηεθε ηελ Ώίγππην έιαβε κέξνο ζηηο Αηνλπζηαθέο ηειεηέο, θαη ηηο πηνζέηεζε ζαλ θφξν ηηκήο ζηε γεληά ησλ Κάδκείσλ, ηνπο νπνίνπο ζεβφηαλ επεηδή ηνλ είραλ επεξγεηήζεη, θαη κεηέθεξε ηελ ηνπνζεζία γέλλεζεο ηνπ ζενχ ζηηο Θήβεο. Καη νη θνηλνί άλζξσπνη, είηε απφ απφ άγλνηα, είηε απφ επηζπκία λα θάλνπλ ην ζεφ Έιιελα, δέρηεθαλ επραξίζησο ηηο ηειεηέο θαη ηα κπζηήξηα. 3 Καη ζχκθσλα κε φζα ιέλε, λά γηαηί ν Οξθέαο κεηέζεζε ηνλ ηφπν γέλλεζεο ηνπ ζενχ. 4 Ο Κάδκνο ήηαλ πνιίηεο ησλ Θεβψλ ηεο Ώηγχπηνπ, είρε πνιιά παηδηά θαη έλα απφ απηά ήηαλ ε εκέιε ηελ νπνία αηίκαζε έλαο άγλσζηνο θαη ηελ άθεζε έγθπν θαη κεηά απφ επηά κήλεο γέλλεζε έλα βξεθνο πνπ νη Ώηγχπηηνη έιεγαλ φηη έκνηαδε ηνπ ζηξη. Σα παηδηά απηά δελ γελληνχληαη ζπλήζσο δσληαλά είηε γηαηί δελ ην ζέινπλ νη ζενί είηε γηαηί δελ ην επηηξέπεη ε θχζε. 5 ηαλ έκαζε ηα θαζέθαζηα ν Κάδκνο, δήηεζε ρξεζκφ πνπ ηνλ

παξφηξπλε λα ηεξήζεη ηνπο λφκνπο ησλ πξνγφλσλ ηνπ, λα ρξπζψζεη ην βξέθνο θαη εθηειέζεη ηηο πξέπνπζεο ζπζίεο γηαηί ε νηθνγέλεηά ηνπ δέρηεθε ηα επηθάλεηα ηνπ ζηξη [42]. 6 Ώπέδσζε ηελ παηξφηεηα ηνπ βξέθνπο ζηνλ Αία, θαη κε ηνλ ηξφπν απηφ εμηδαλίθεπζε ηνλ ζηξη θαη εμάγληζε ηελ αηηκαζκέλε θφξε ηνπ. Έηζη έθηαζε ν κχζνο απηφο ζηνπο Έιιελεο πνπ ηζρπξίδνληαη φηη ε εκέιε ήηαλ ε κεηέξα ηνπ ζηξη απφ ηνλ Αία. Ώξγφηεξα, ν Οξθέαο, ηνλ νπνίν νη Έιιελεο δφμαζαλ πνιχ γηαηί ηξαγνπδνχζε θαη ηνπο δίδαμε ηειεηέο θαη ζετθά πξάγκαηα, θηινμελήζεθε ζην παιάηη ησλ Καδκείσλ ζηηο Θήβεο θαη ηηκήζεθε αλάινγα. 7 Καη επεηδή είρε δηδαρζεί ζενινγία απφ ηνπο Ώηγππηίνπο, κεηέζεζε ηε γέλλεζε ηνπ αξραίνπ ζηξη ζε κεηαγελέζηεξε επνρή, θαη – γηα λα ηηκήζεη

ηνπο Καδκείνπο – ηνπο δίδαμε ηειεηέο ζηηο νπνίεο είρε κπεζεί πξνο ηηκή ηνπ Αηνλχζνπ, γηνπ ηεο εκέιεο θαη ηνπ Αία. Οη άλζξσπνη εμαπαηήζεθαλ θαη αθνινχζεζαλ απηέο ηηο ηειεηέο κχεζεο, ελ κέξεη απφ άγλνηα θαη ελ κέξεη γηαηί ηηο πίζηεςαλ, αθνχ εκπηζηεχνληαλ ηνλ Οξθέα θαη ηε θήκε ηνπο ζ' απηά ηα ζέκαηα. Πεξηζζφηεξν φκσο γηαηί επραξηζηήζεθαλ πνπ ν ζεφο ήηαλ Έιιελαο θαη γηαπηφ αθνινχζεζαλ ηηο ηειεηέο. 8 Ώξγφηεξα, φηαλ νη κπζνπιάζηεο θαη νη

πνηεηέο αλέιαβαλ λα δηαδψζνπλ ζην θνηλφ ηελ θαηαγσγή ηνπ, γέκηζαλ ηα ζέαηξα κε ην κχζν θαη ε πίζηε ζηελ ηζρχ ηνπ κχζνπ πέξαζε πεηζκαηηθά θαη αθξάδαληα απφ γεληά ζε γεληά. Λέλε γηα ηνπο Έιιελεο φηη πήξαλ απφ ηνπο Ώηγππηίνπο ηνπο πην γλσζηνχο ήξσεο θαη ζενχο θαη ηνπο κεηέθεξαλ αθφκα θαη ζηηο απνηθίεο ηνπο. 01.24.1 θαὶ γὰξ Ἡξαθιέα ηὸ γέλνο Ώἰγχπηηνλ ὄληα, δη´ ἀλδξείαλ ἐπειζεῖλ πνιιὴλ ηῆο νἰθνπκέλεο, θαὶ ηὴλ ἐπὶ ηῆο Ληβχεο ζέζζαη ζηήιελ· 2 ὑπὲξ νὗ πεηξληαη ηὰο ἀπνδείμεηο παξὰ ηλ ιιήλσλ ιακβάλεηλ. ὁκνινγνπκέλνπ γὰξ ὄληνο παξὰ πζηλ ὅηη ηνῖο ιπκπίνηο ζενῖο Ἡξαθιῆο ζπλεγσλίζαην ηὸλ πξὸο ηνὺο γίγαληαο πφιεκνλ, θαζὶ ηῇ γῇ κεδακο ἁξκφηηεηλ γεγελλεθέλαη ηνὺο γίγαληαο θαηὰ ηὴλ ιηθίαλ ἡλ νἱ Ἕιιελέο θαζηλ Ἡξαθιέα γεγελῆζζαη, γελεᾶ πξφηεξνλ ηλ Σξσηθλ, ἀιιὰ κιινλ, ὡο αὐηνὶ ιέγνπζη, θαηὰ ηὴλ ἐμ ἀξρῆο γέλεζηλ ηλ ἀλζξψπσλ· ἀπ´ ἐθείλεο κὲλ γὰξ παξ´ Ώἰγππηίνηο ἔηε θαηαξηζκεῖζζαη πιείσ ηλ κπξίσλ, ἀπὸ δὲ ηλ Σξσηθλ ἐιάηησ ηλ ρηιίσλ θαὶ δηαθνζίσλ. 3 ὁκνίσο δὲ ηφ ηε ῥφπαινλ θαὶ ηὴλ ιενληῆλ ηῶ παιαηῶ πξέπεηλ Ἡξαθιεῖ δηὰ ηὸ θαη´ ἐθείλνπο ηνὺο ρξφλνπο κήπσ ηλ ὅπισλ εὑξεκέλσλ ηνὺο ἀλζξψπνπο ηνῖο κὲλ μχινηο ἀκχλεζζαη ηνὺο ἀληηηαηηνκέλνπο, ηαῖο δὲ δνξαῖο ηλ ζεξίσλ ζθεπαζηεξίνηο ὅπινηο ρξῆζζαη. θαὶ Αηὸο κὲλ πἱὸλ αὐηὸλ ἀλαγνξεχνπζη, κεηξὸο δὲ ἥο ἐζηηλ νὔ θαζη γηλψζθεηλ. 4 ηὸλ δ´ ἐμ Ἀιθκήλεο γελφκελνλ ὕζηεξνλ πιείνζηλ ἔηεζηλ ἠ κπξίνηο, Ἀιθαῖνλ ἐθ γελεηῆο θαινχκελνλ, ὕζηεξνλ Ἡξαθιέα κεηνλνκαζζῆλαη, νὐρ ὅηη δη´ Ἥξαλ ἔζρε θιένο, ὥο θεζηλ ὁ Μηξηο, ἀιι´ ὅηη ηὴλ αὐηὴλ ἐδεισθὼο πξναίξεζηλ Ἡξαθιεῖ ηῶ παιαηῶ ηὴλ ἐθείλνπ δφμαλ ἅκα θαὶ πξνζεγνξίαλ ἐθιεξνλφκεζε. 5 ζπκθσλεῖλ δὲ ηνῖο ὑθ´ ἑαπηλ ιεγνκέλνηο θαὶ ηὴλ παξὰ ηνῖο Ἕιιεζηλ ἐθ πνιιλ ρξφλσλ παξαδεδνκέλελ θήκελ, ὅηη θαζαξὰλ ηὴλ γῆλ ηλ ζεξίσλ ἐπνίεζελ Ἡξαθιῆο· ὅπεξ κεδακο ἁξκφηηεηλ ηῶ γεγνλφηη ζρεδὸλ θαηὰ ηνὺο Σξσηθνὺο ρξφλνπο, ὅηε ηὰ πιεῖζηα κέξε ηῆο νἰθνπκέλεο ἐμεκέξσην γεσξγίαηο θαὶ πφιεζη θαὶ πιήζεη ηλ θαηνηθνχλησλ ηὴλ ρψξαλ παληαρνῦ. 6 κιινλ νὖλ πξέπεηλ ηῶ

γεγνλφηη θαηὰ ηνὺο ἀξραίνπο ρξφλνπο ηὴλ κέξσζηλ ηῆο ρψξαο, θαηηζρπνκέλσλ ἔηη ηλ ἀλζξψπσλ ὑπὸ ηνῦ πιήζνπο ηλ ζεξίσλ, θαὶ κάιηζηα θαηὰ ηὴλ Ώἴγππηνλ θαὶ ηὴλ ὑπεξθεηκέλελ ρψξαλ κέρξη ηνῦ λῦλ ἔξεκνλ νὖζαλ θαὶ ζεξηψδε. 7 εἰθὸο γὰξ ηαχηεο ὡο παηξίδνο πξνλνεζέληα ηὸλ Ἡξαθιέα, θαὶ

θαζαξὰλ ηὴλ γῆλ ηλ ζεξίσλ πνηήζαληα, παξαδνῦλαη ηνῖο γεσξγνῖο ηὴλ ρψξαλ, θαὶ δηὰ ηὴλ εὐεξγεζίαλ ηπρεῖλ ἰζνζένπ ηηκῆο. 8 θαζὶ δὲ θαὶ ηὸλ Πεξζέα γεγνλέλαη θαη´ Ώἴγππηνλ, θαὶ ηῆο Ἴζηδνο ηὴλ γέλεζηλ ὑπὸ ηλ ιιήλσλ εἰο Ἄξγνο κεηαθέξεζζαη, κπζνινγνχλησλ ηὴλ Ἰὼ ηὴλ εἰο βνὸο ηχπνλ κεηακνξθσζεῖζαλ. 01.24.1 Γηα παξάδεηγκα ν Ηξαθιήο, πνπ ήηαλ γελλεκέλνο ζηελ Ώίγππην θαη πνπ ιφγσ ηεο αλδξείαο ηνπ είρε επηζθεθηεί πνιιά κέξε ηεο νηθνπκέλεο θαη είρε ηδξχζεη ηε ζηήιε ηνπ ζηε Ληβχε. 2 Η απφδεημε απηνχ ηνπ ηζρπξηζκνχ ηνπο, ιέλε φηη πξνέξρεηαη απφ ηνπο ίδηνπο ηνπο Έιιελεο. Γηαηί παξαδέρνληαη φηη ν Ηξαθιήο είρε πνιεκήζεη ζην πιεπξφ ησλ Οιπκπίσλ ζεψλ ζηηο γηγαληνκαρίεο. Ώπηφ φκσο δελ ζπλάδεη θαζφινπ κε ηελ ειηθία ηεο γεο, δειαδή νη γίγαληεο δελ κπνξεί λα γελλήζεθαλ ηελ επνρή πνπ ιέλε νη Έιιελεο φηη

έδεζε ν Ηξαθιήο, δειαδή κηα γεληά πξηλ απφ ηνλ Σξσηθφ Πφιεκν [43]. Οη γίγαληεο πξέπεη λα γελλήζεθαλ φηαλ παξνπζηάζηεθαλ νη πξψηνη άλζξσπνη ζηνλ θφζκν. Ώπφ ηφηε κέρξη ζήκεξα, νη Ώηγχπηηνη ππνινγίδνπλ πάλσ απφ δέθα ρηιηάδεο ρξφληα, αιιά απφ ηνλ Σξσηθφ Πφιεκν κφιηο ρίιηα δηαθφζηα ρξφληα. 3 Παξνκνίσο, ην ξφπαιν θαη ε ιενληή ηαηξηάδνπλ κε ηελ αξραία επνρή πνπ έδεζε ν Ηξαθιήο, αθνχ ηφηε δελ είραλ αθφκα εθεπξεζεί ηα φπια θαη νη άλζξσπνη ακχλνληαλ απέλαληη ζηνπο ερζξνχο ηνπο κε μχιηλα ξφπαια θαη ρξεζηκνπνηνχζαλ δέξκαηα άγξησλ ζεξίσλ γηα λα πξνζηαηεχνληαη. Σνλ ζεσξνχλ επίζεο γην ηνπ Αία αιιά ιέλε φηη δελ γλσξίδνπλ ηε κεηέξα ηνπ. 4 Ο γηνο ηεο Ώιθκήλεο, πνπ γελλήζεθε ηνπιάρηζηνλ δέθα ρηιηάδεο ρξφληα κεηά θαη νλνκάζηεθε Ώιθαίνο, αξγφηεξα, ζηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ, κεηνλνκάζηεθε Ηξαθιήο, φρη γηαηί ηνλ βνήζεζε ε Ήξα λα δνμαζηεί, φπσο ιέεη ν Μάηξηο, αιιά γηαηί αθνινχζεζε ηνλ αξραίν Ηξαθιή ζην δξφκν ηεο αξεηήο θαη θιεξνλφκεζε ηε θήκε θαη ην φλνκά ηνπ. 5 Ώπηά πνπ ιέλε νη Ώηγχπηηνη ζπκθσλνχλ θαη κε ηελ

παξάδνζε πνπ έρνπλ νη Έιιελεο απφ παιηά, φηη δειαδή ν Ηξαθιήο θαζάξηζε ηε γε απφ ηα άγξηα ζεξία, κηα ηζηνξία πνπ δελ ζπλάδεη κε ηελ επνρή ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ, φηαλ νη πεξηζζφηεξεο πεξηνρέο ηεο νηθνπκέλεο ήηαλ ήδε εμεκεξσκέλεο απφ ηε γεσξγία θαη απφ ηηο πφιεηο θαη ην πιήζνο ησλ αλζξψπσλ πνπ δνχζαλ παληνχ ζηε γε. 6 Σα γεγνλφηα απηά πνπ αθνξνχλ ζηελ εμεκέξσζε ηεο γεο θαη ηελ εμάιεηςε ησλ ζεξίσλ θαη αλαθέξνληαη ζε πνιχ παιηνχο θαηξνχο, κάιινλ πξέπεη λα ζπκθσλνχλ κε απηά πνπ ιέλε νη Ώηγχπηηνη γηα ηε ρψξα ηνπο ε νπνία κέρξη θαη ζήκεξα, ηδηαίηεξα ε άλσ ρψξα, είλαη έξεκνο γεκάηε απφ άγξηα ζεξία. 7 Βίλαη πξάγκαηη ινγηθφ λα ππνζέζνπκε φηη ν Ηξαθιήο ελδηαθεξφηαλ πξψηα γηα ηελ παηξίδα ηνπ, θαη φηη, φηαλ θαζάξηζε ηε ρψξα απφ ηα άγξηα ζεξία, ηελ απέδσζε ζηνπο γεσξγνχο θαη γη' απηφ ηνπ απνδίδνληαη ηηκέο ζενχ. 8 Λέλε φηη θαη ν Πεξζέαο γελλήζεθε ζηελ

Ώίγππην θαη φηη νη Έιιελεο ζέινπλ ηελ Ίζηδα λα θαηάγεηαη απφ ην Άξγνο ζχκθσλα κε ην κχζν πνπ ιέεη φηη ε Ιψ κεηακνξθψζεθε ζε αγειάδα. 01.25.1 Καζφινπ δὲ πνιιή ηίο ἐζηη δηαθσλία πεξὶ ηνχησλ ηλ ζελ. ηὴλ αὐηὴλ γὰξ νἱ κὲλ Ἶζηλ, νἱ δὲ Αήκεηξαλ, νἱ δὲ Θεζκνθφξνλ, νἱ δὲ ειήλελ, νἱ δὲ Ἥξαλ, νἱ δὲ πάζαηο ηαῖο πξνζεγνξίαηο ὀλνκάδνπζη. 2 ηὸλ δὲ Ὄζηξηλ νἱ κὲλ άξαπηλ, νἱ δὲ Αηφλπζνλ, νἱ δὲ Πινχησλα, νἱ δὲ Ἄκκσλα, ηηλὲο δὲ Αία, πνιινὶ δὲ Πλα ηὸλ αὐηὸλ λελνκίθαζη· ιέγνπζη δέ ηηλεο άξαπηλ εἶλαη ηὸλ παξὰ ηνῖο Ἕιιεζη Πινχησλα ὀλνκαδφκελνλ. θαζὶ δ´ Ώἰγχπηηνη ηὴλ Ἶζηλ θαξκάθσλ ηε πνιιλ πξὸο ὑγίεηαλ εὑξέηηλ γεγνλέλαη θαὶ ηῆο ἰαηξηθῆο ἐπηζηήκεο κεγάιελ ἔρεηλ ἐκπεηξίαλ· 3 δηὸ θαὶ ηπρνῦζαλ ηῆο ἀζαλαζίαο ἐπὶ ηαῖο ζεξαπείαηο ηλ

ἀλζξψπσλ κάιηζηα ραίξεηλ, θαὶ θαηὰ ηνὺο ὕπλνπο ηνῖο ἀμηνῦζη δηδφλαη βνεζήκαηα, θαλεξο ἐπηδεηθλπκέλελ ηήλ ηε ἰδίαλ ἐπηθάλεηαλ θαὶ ηὸ πξὸο ηνὺο δενκέλνπο ηλ ἀλζξψπσλ εὐεξγεηηθφλ. 4 ἀπνδείμεηο δὲ ηνχησλ θαζὶ θέξεηλ ἑαπηνὺο νὐ κπζνινγίαο ὁκνίσο ηνῖο Ἕιιεζηλ, ἀιιὰ πξάμεηο ἐλαξγεῖο· πζαλ γὰξ ζρεδὸλ ηὴλ νἰθνπκέλελ καξηπξεῖλ ἑαπηνῖο, εἰο ηὰο ηαχηεο ηηκὰο θηινηηκνπκέλελ δηὰ ηὴλ ἐλ ηαῖο ζεξαπείαηο ἐπηθάλεηαλ. 5 θαηὰ γὰξ ηνὺο

ὕπλνπο ἐθηζηακέλελ δηδφλαη ηνῖο θάκλνπζη βνεζήκαηα πξὸο ηὰο λφζνπο, θαὶ ηνὺο ὑπαθνχζαληαο αὐηῇ παξαδφμσο ὑγηάδεζζαη· θαὶ πνιινὺο κὲλ ὑπὸ ηλ ἰαηξλ δηὰ ηὴλ δπζθνιίαλ ηνῦ λνζήκαηνο ἀπειπηζζέληαο ὑπὸ ηαχηεο ζψδεζζαη, ζπρλνὺο δὲ παληειο πεξσζέληαο ηὰο ὁξάζεηο ἢ ηηλα ηλ ἄιισλ κεξλ ηνῦ ζψκαηνο, ὅηαλ πξὸο ηαχηελ ηὴλ ζεὸλ θαηαθχγσζηλ, εἰο ηὴλ πξνυπάξμαζαλ ἀπνθαζίζηαζζαη ηάμηλ. 6 εὑξεῖλ δ´ αὐηὴλ θαὶ ηὸ ηῆο ἀζαλαζίαο

θάξκαθνλ, δη´ νὗ ηὸλ πἱὸλ Ὧξνλ, ὑπὸ ηλ Σηηάλσλ ἐπηβνπιεπζέληα θαὶ λεθξὸλ εὑξεζέληα θαζ´ ὕδαηνο, κὴ κφλνλ ἀλαζηῆζαη, δνῦζαλ ηὴλ ςπρήλ, ἀιιὰ θαὶ ηῆο

ἀζαλαζίαο πνηῆζαη κεηαιαβεῖλ. δνθεῖ δ´ ὕζηαηνο ηλ ζελ νὗηνο βαζηιεῦζαη κεηὰ ηὴλ ηνῦ παηξὸο ζίξηδνο ἐμ ἀλζξψπσλ κεηάζηαζηλ. 7 ηὸλ δὲ Ὧξνλ κεζεξκελεπφκελφλ θαζηλ Ἀπφιισλα ὑπάξρεηλ, θαὶ ηήλ ηε ἰαηξηθὴλ θαὶ ηὴλ καληηθὴλ ὑπὸ ηῆο κεηξὸο Ἴζηδνο δηδαρζέληα δηὰ ηλ ρξεζκλ θαὶ ηλ ζεξαπεηλ εὐεξγεηεῖλ ηὸ ηλ ἀλζξψπσλ γέλνο. 01.25.1 Γεληθά, ππάξρνπλ πνιιέο δηαθσλίεο ζρεηηθά κε απηνχο ηνπο ζενχο. Καη κάιηζηα, ε ίδηα ζεά νλνκάδεηαη απφ άιινπο Ίζηδα, απφ άιινπο Αήκεηξα, απφ άιινπο Θεζκνθφξνο, απφ άιινπο ειήλε θαη απφ άιινπο Ήξα. Καη θάπνηνη άιινη ρξεζηκνπνηνχλ φια απηά ηα νλφκαηα. 2 Μεξηθνί απνθαινχλ ηνλ ζηξη άξαπη, άιινη Αηφλπζν, άιινη Πινχησλα, άιινη Άκκσλα θαη άιινη Αία. Πνιινί ζεσξνχλ φηη ν Πάλαο είλαη ν ίδηνο παξαπάλσ ζεφο θαη άιινη πάιη πηζηεχνπλ φηη ν άξαπηο είλαη φ ίδηνο κε ην ζεφ πνπ νη Έιιελεο νλνκάδνπλ Πινχησλα. Οη Ώηγχπηηνη ιέλε επίζεο φηη ε Ίζηδα βξήθε πνιιά θάξκαθα πνπ βνεζνχλ ηελ πγεία θαη ηηκάηαη ηδηαίηεξα ζηελ επηζηήκε ηεο ηαηξηθήο. 3 Γηαπηφ, ηψξα πνπ έγηλε αζάλαηε, ραίξεηαη ηδηαίηεξα λα ζεξαπεχεη ηνπο αλζξψπνπο θαη λα βνεζάεη ζηνλ χπλν ηνπο [44] φζνπο ηελ επηθαινχληαη, θαλεξψλνληαο ηελ επεξγεζία ηεο ζε φζνπο δεηνχλ ηε βνήζεηά ηεο. 4 αλ απφδεημε γη' απηφ, ιέλε [νη Ώηγχπηηνη] φηη δελ επηθαινχληαη κχζνπο, φπσο θάλνπλ νη Έιιελεο, αιιά γεγνλφηα, θαη φηη κάξηπξάο ηνπο είλαη φιε ε νηθνπκέλε, ε νπνία ζχζζσκε ηηκά ηελ Ίζηδα γηα ηηο ζεξαπεπηηθέο ηεο επεξγεζίεο [45]. 5 Γηαηί απηή ζηέθεηαη πάλσ

απφ ηνπο αζζελείο ζηνλ χπλν ηνπο, ηνπο βνεζάεη λα μεπεξάζνπλ ηελ αξξψζηηα ηνπο θαη ηνπο ζεξαπεχεη κε ζαπκαζηέο ζεξαπείεο. Καη πνιινί, πνπ νη γηαηξνί δελ κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ ιφγσ ηεο θχζεο ηεο αξξψζηηαο ηνπο, ζεξαπεχνληαη απφ ηε ζεά, ελψ άιινη πνπ έρνπλ ράζεη ηα κάηηα ηνπο, ή θαη θάπνηα άιια κέξε ηνπ ζψκαηφο ηνπο, ζεξαπεχνληαη φηαλ πξνζθεχγνπλ ζηε ζεά θαη απνθαζίζηαηαη ε αξρηθή ηνπο πγεία. 6 Βθεχξε επίζεο ην θάξκαθν ηεο αζαλαζίαο θαη κε ην θάξκαθν απηφ φρη κφλν επαλέθεξε ζηε δσή ην γην ηεο ηνλ ξν, ελαληίνλ ηνπ νπνίνπ είραλ ζπλσκνηήζεη νη Σηηάλεο θαη είρε βξεζεί λεθξφο θάησ απφ ην λεξφ, θαη ηνπ έδσζε πάιη ηε δσή ηνπ, αιιά θαη ηνλ έθαλε αζάλαην. Φαίλεηαη επίζεο φηη ν ξνο ήηαλ ν ηειεπηαίνο απφ ηνπο ζενχο πνπ ήηαλ βαζηιηάο, κεηά ην ζάλαην ηνπ παηέξα ηνπ ζηξη. 7 Λέλε επίζεο φηη ην φλνκα ξνο κεηαθξάδεηαη ζε Ώπφιισλα θαη φηη ηνλ είρε δηδάμεη ηαηξηθή θαη καληηθή ε κεηέξα ηνπ Ίζηδα, θαη φηη ηψξα ζεσξείηαη επεξγέηεο ηνπ γέλνπο ησλ αλζξψπσλ ιφγσ ησλ ρξεζκψλ ηνπ θαη ησλ ζεξαπεπηηθψλ ηνπ ηθαλνηήησλ. 01.26.1 Οἱ δ´ ἱεξεῖο ηλ Ώἰγππηίσλ ηὸλ ρξφλνλ ἀπὸ ηῆο Ἡιίνπ βαζηιείαο ζπιινγηδφκελνη κέρξη ηῆο Ἀιεμάλδξνπ δηαβάζεσο εἰο ηὴλ Ἀζίαλ θαζὶλ ὑπάξρεηλ ἐηλ κάιηζηά πσο δηζκπξίσλ θαὶ ηξηζρηιίσλ. 2 κπζνινγνῦζη δὲ θαὶ ηλ ζελ ηνὺο κὲλ ἀξραηνηάηνπο βαζηιεῦζαη πιείσ ηλ ρηιίσλ θαὶ δηαθνζίσλ ἐηλ, ηνὺο δὲ κεηαγελεζηέξνπο νὐθ ἐιάηησ ηλ ηξηαθνζίσλ. 3 ἀπίζηνπ δ´ ὄληνο ηνῦ πιήζνπο ηλ ἐηλ, ἐπηρεηξνῦζί ηηλεο ιέγεηλ ὅηη ηὸ παιαηφλ, νὔπσ ηῆο πεξὶ ηὸλ ἣιηνλ θηλήζεσο ἐπεγλσζκέλεο, ζπλέβαηλε θαηὰ ηὴλ ηῆο ζειήλεο πεξίνδνλ ἄγεζζαη ηὸλ ἐληαπηφλ. 4 δηφπεξ ηλ ἐηλ ηξηαθνλζεκέξσλ ὄλησλ

νὐθ ἀδχλαηνλ εἶλαη βεβησθέλαη ηηλὰο ἔηε ρίιηα θαὶ δηαθφζηα· θαὶ γὰξ λῦλ δσδεθακήλσλ ὄλησλ ηλ ἐληαπηλ νὐθ ὀιίγνπο ὑπὲξ ἑθαηὸλ ἔηε δῆλ. 5

παξαπιήζηα δὲ ιέγνπζη θαὶ πεξὶ ηλ ηξηαθφζηα ἔηε δνθνχλησλ ἄξμαη· θαη´ ἐθείλνπο γὰξ ηνὺο ρξφλνπο ηὸλ ἐληαπηὸλ ἀπαξηίδεζζαη ηέηηαξζη κεζὶ ηνῖο γηλνκέλνηο θαηὰ ηὰο ἑθάζησλ ηλ ρξφλσλ ὥξαο, νἷνλ ἔαξνο, ζέξνπο, ρεηκλνο· ἀθ´ ἥο αἰηίαο θαὶ παξ´ ἐλίνηο ηλ ιιήλσλ ηνὺο ἐληαπηνὺο ὥξνπο θαιεῖζζαη θαὶ ηὰο θαη´ ἔηνο ἀλαγξαθὰο ὡξνγξαθίαο πξνζαγνξεχεζζαη. 6 Οἱ δ´ νὖλ Ώἰγχπηηνη κπζνινγνῦζη θαηὰ ηὴλ Ἴζηδνο ιηθίαλ γεγνλέλαη ηηλὰο

πνιπζσκάηνπο ηνὺο ὑπὸ κὲλ ηλ ιιήλσλ ὀλνκαδνκέλνπο γίγαληαο, ὑθ´ ἑαπηλ δὲ δηαθνζκνπκέλνπο ηεξαησδο ἐπὶ ηλ ἱεξλ θαὶ ηππηνκέλνπο ὑπὸ ηλ πεξὶ ηὸλ Ὄζηξηλ. 7 ἔληνη κὲλ νὖλ αὐηνὺο γεγελεῖο θαζηλ ὑπάξμαη, πξνζθάηνπ ηῆο ηλ δῴσλ γελέζεσο ἐθ ηῆο γῆο ὑπαξρνχζεο, ἔληνη δὲ ιέγνπζη ζψκαηνο ῥψκῃ δηελεγθφληαο θαὶ πνιιὰο πξάμεηο ἐπηηειεζακέλνπο ἀπὸ ηνῦ ζπκβεβεθφηνο κπζνινγεζῆλαη πνιπζσκάηνπο. 8 ζπκθσλεῖηαη δὲ παξὰ ηνῖο πιείζηνηο ὅηη ηνῖο πεξὶ ηὸλ Αία θαὶ ηὸλ Ὄζηξηλ ζενῖο πφιεκνλ ἐλζηεζάκελνη πάληεο ἀλῃξέζεζαλ. 01.26.1 Οη Ώηγχπηηνη ηεξείο ππνινγίδνπλ ην ρξφλν πνπ κεζνιάβεζε απφ ηε βαζηιεία ηνπ Ήιηνπ κέρξη ην πέξαζκα ηνπ Ώιέμαλδξνπ ζηελ Ώζία ζε είθνζη ηξεηο ρηιηάδεο ρξφληα, ζηξνγγπιεκέλα. 2 Καη θαηά ηε κπζνινγία ηνπο, νη αξραηφηεξνη ζενί βαζίιεπζαλ πεξηζζφηεξν απφ ρίιηα δηαθφζηα ρξφληα, ελψ νη κεηαγελέζηεξνη ιηγφηεξν απφ ηξηαθφζηα ρξφληα. 3 Βπεηδή φκσο ηα ηφζα πνιιά ρξφληα μεπεξλνχλ ηε θαληαζία ηνπ θνηλνχ αλζξψπνπ, κεξηθνί ιέλε φηη ζηα αξραία ρξφληα, πξηλ γίλεη αληηιεπηή ε θίλεζε ηνπ Ήιηνπ, ζπλήζηδαλ λα κεηξάλε ηα ρξφληα κε ηελ πεξίνδν ηεο ζειήλεο. 4 πλεπψο ν ρξφλνο απνηεινχηαλ απφ ηξηάληα κέξεο θαη γηαπηφ δελ ήηαλ παξάινγν λα δνπλ νη άλζξσπνη γηα ρίιηα δηαθφζηα ρξφληα, αθνχ ζήκεξα, πνπ ν ρξφλνο καο απνηειείηαη απφ δψδεθα κήλεο, κεξηθνί άλζξσπνη δνπλ πάλσ απφ εθαηφ ρξφληα. 5 Μηα παξφκνηα εμήγεζε δίλεηαη θαη γηα απηνχο πνπ βαζίιεπζαλ ηξηαθφζηα ρξφληα. Γηαηί ηελ επνρή εθείλε ν ρξφλνο απνηειείην απφ ηέζζεξηο κήλεο πνπ απνηεινχλ ηηο επνρέο ηνπ ζεκεξηλνχ ρξφλνπ,δειαδή ηελ άλνημε, ην θαινθαίξη θαη ην ρεηκψλα. Γηαπηφ νη Έιιελεο νλνκάδνπλ ηηο επνρέο “ψξεο” θαη ηα εηήζηα αξρεία ηνπο νλνκάδνληαη “σξνγξαθίεο”. 6 Λέλε επίζεο νη Ώηγχπηηνη ζηνπο κχζνπο ηνπο φηη ζηελ επνρή ηεο Ίζηδαο ππήξραλ θάπνηα κεγαιφζσκα φληα πνπ νη Έιιελεο νλνκάδνπλ γίγαληεο, θαη νη Ώηγχπηηνη δηαθνζκνχλ ηα ηεξά ηνπο κε απηά ηα ηέξαηα πνπ ηα θαηαβάιεη ν ζηξηο. 7 Μεξηθνί ιέλε φηη είραλ γελλεζεί απφ ηε γε φηαλ άξρηζαλ λα γελληνχληαη απφ ηε γε φια ηα δσληαλά πιάζκαηα, ελψ άιινη ηζρπξίδνληαη φηη ήηαλ απιά άλζξσπνη κε κεγάιε ζσκαηηθή δχλακε θαη έθαλαλ πνιιέο πξάμεηο θαη γηα ην ιφγν απηφ πεξηγξάθνληαη ζηνπο κχζνπο ζαλ “πνιπζψκαηνη”. 8 πκθσλνχλ πάλησο φινη φηη φηαλ μεθίλεζαλ λα πνιεκνχλ θαηά ηνπ Αία θαη ηνπ ζηξη θαηαζηξάθεθαλ φινη 01.27.1 Ννκνζεηῆζαη δέ θαζη ηνὺο Ώἰγππηίνπο παξὰ ηὸ θνηλὸλ ἔζνο ηλ

ἀλζξψπσλ γακεῖλ ἀδειθὰο δηὰ ηὸ γεγνλὸο ἐλ ηνχηνηο ηῆο Ἴζηδνο ἐπίηεπγκα· ηαχηελ γὰξ ζπλνηθήζαζαλ ζίξηδη ηῶ ἀδειθῶ, θαὶ ἀπνζαλφληνο ὀκφζαζαλ νὐδελὸο ἔηη ζπλνπζίαλ ἀλδξὸο πξνζδέμεζζαη, κεηειζεῖλ ηφλ ηε θφλνλ ηἀλδξὸο θαὶ δηαηειέζαη βαζηιεχνπζαλ λνκηκψηαηα, θαὶ ηὸ ζχλνινλ πιείζησλ θαὶ κεγίζησλ ἀγαζλ αἰηίαλ γελέζζαη πζηλ ἀλζξψπνηο. 2 δηὰ δὴ ηαχηαο ηὰο αἰηίαο θαηαδεηρζῆλαη κείδνλνο ἐμνπζίαο θαὶ ηηκῆο ηπγράλεηλ ηὴλ βαζίιηζζαλ ηνῦ βαζηιέσο, θαὶ παξὰ ηνῖο ἰδηψηαηο θπξηεχεηλ ηὴλ γπλαῖθα ηἀλδξφο, ἐλ ηῇ ηῆο πξνηθὸο ζπγγξαθῇ πξνζνκνινγνχλησλ ηλ γακνχλησλ ἅπαληα πεηζαξρήζεηλ ηῇ γακνπκέλῃ. 3 Οὐθ ἀγλν δὲ δηφηη ηηλὲο ηλ ζπγγξαθέσλ ἀπνθαίλνληαη ηνὺο ηάθνπο ηλ ζελ ηνχησλ ὑπάξρεηλ ἐλ Νχζῃ ηῆο Ἀξαβίαο, ἀθ´ ἥο θαὶ Νπζαῖνλ ηὸλ Αηφλπζνλ ὠλνκάζζαη. εἶλαη δὲ θαὶ ζηήιελ ἑθαηέξνπ ηλ ζελ ἐπηγεγξακκέλελ ηνῖο ἱεξνῖο γξάκκαζηλ. 4 ἐπὶ κὲλ νὖλ ηῆο Ἴζηδνο ἐπηγεγξάθζαη

„γὼ Ἶζίο εἰκη βαζίιηζζα πάζεο ρψξαο, παηδεπζεῖζα ὑπὸ ξκνῦ, θαὶ ὅζα ἐγὼ ἐλνκνζέηεζα, νὐδεὶο αὐηὰ δχλαηαη ιῦζαη. ἐγψ εἰκη ηνῦ λεσηάηνπ Κξφλνπ ζενῦ ζπγάηεξ πξεζβπηάηε· ἐγψ εἰκη γπλὴ θαὶ ἀδειθὴ ζίξηδνο βαζηιέσο· ἐγψ εἰκη πξψηε θαξπὸλ ἀλζξέπνηο εὑξνῦζα· ἐγψ εἰκη κήηεξ

Ὥξνπ ηνῦ βαζηιέσο· ἐγψ εἰκη ἐλ ηῶ ἄζηξῳ ηῶ ἐλ ηῶ θπλὶ ἐπηηέιινπζα· ἐκνὶ ΐνχβαζηνο πφιηο ᾠθνδνκήζε. ραῖξε ραῖξε Ώἴγππηε ζξέςαζά κε.“ 5 ἐπὶ δὲ

ηῆο ζίξηδνο ἐπηγεγξάθζαη ιέγεηαη „Παηὴξ κέλ ἐζηί κνη Κξφλνο λεψηαηνο ζελ ἁπάλησλ, εἰκὶ δὲ Ὄζηξηο ὁ βαζηιεχο, ὁ ζηξαηεχζαο ἐπὶ πζαλ ρψξαλ ἕσο εἰο ηνὺο ἀνηθήηνπο ηφπνπο ηλ Ἰλδλ θαὶ ηνὺο πξὸο ἄξθηνλ θεθιηκέλνπο, κέρξη Ἴζηξνπ πνηακνῦ πεγλ, θαὶ πάιηλ ἐπὶ ηἄιια κέξε ἕσο ὠθεαλνῦ. εἰκὶ δὲ πἱὸο Κξφλνπ πξεζβχηαηνο, θαὶ βιαζηὸο ἐθ θαινῦ ηε θαὶ εὐγελνῦο ᾠνῦ ζπέξκα ζπγγελὲο ἐγελλήζελ κέξαο. θαὶ νὐθ ἔζηη ηφπνο ηῆο νἰθνπκέλεο εἰο ὃλ ἐγὼ νὐθ ἀθῖγκαη, δηαδνὺο πζηλ ὧλ ἐγὼ εὑξεηὴο ἐγελφκελ.“ 6 ηνζαῦηα ηλ γεγξακκέλσλ ἐλ ηαῖο ζηήιαηο θαζὶ δχλαζζαη ἀλαγλλαη, ηὰ δ´ ἄιια ὄληα πιείσ θαηεθζάξζαη δηὰ ηὸλ ρξφλνλ. ηὰ κὲλ νὖλ πεξὶ ηῆο ηαθῆο ηλ ζελ ηνχησλ δηαθσλεῖηαη παξὰ ηνῖο πιείζηνηο δηὰ ηὸ ηνὺο ἱεξεῖο ἐλ ἀπνῤῥήηνηο παξεηιεθφηαο ηὴλ πεξὶ ηνχησλ ἀθξίβεηαλ κὴ βνχιεζζαη ηἀιεζὲο ἐθθέξεηλ εἰο ηνὺο πνιινχο, ὡο ἂλ θαὶ θηλδχλσλ ἐπηθεηκέλσλ ηνῖο ηἀπφῤῥεηα πεξὶ ηλ ζελ ηνχησλ κελχζαζηλ εἰο ηνὺο ὄρινπο. 01.27.1 Λέλε επίζεο φηη νη Ώηγχπηηνη λνκνζέηεζαλ έλα λφκν πνπ ηνπο επηηξέπεη λα παληξεχνληαη ηηο αδειθέο ηνπο, ζε αληίζεζε κε φια ηα έζλε ησλ αλζξψπσλ. Ώπηφ νθείιεηαη ζηα επηηεχγκαηα ηεο Ίζηδαο, ε νπνία είρε παληξεπηεί ηνλ αδειθφ ηεο ζηξη, θαη φηαλ απηφο πέζαλε, θαη απηή είρε νξθηζηεί λα κελ παληξεπηεί άιινλ άληξα μαλά, εθδηθήζεθε ηε δνινθνλία ηνπ ζπδχγνπ ηεο θαη κεηά βαζίιεπζε κέρξη ην ηέινο ηεο δσήο ηεο ζεβφκελε απφιπηα ηνπο λφκνπο θαη κε ιίγα ιφγηα έγηλε πξφμελνο πνιιψλ αγαζψλ γηα φινπο ηνπο αλζξψπνπο. 2 Ώπηή είλαη ε αηηία πνπ κέρξη ζήκεξα ε βαζίιηζζα έρεη κεγαιχηεξε εμνπζία απφ ηνλ βαζηιηά θαη αλάκεζα ζηνπο θνηλνχο πνιίηεο ε ζχδπγνο εμνπζηάδεη ηνλ άλδξα ηεο θαη νη άλδξεο ζπκθσλνχλ ζην γακήιην ζπκβφιαην λα ππαθνχλ ζηηο γπλαίθεο ηνπο. 3 Αελ αγλνψ βέβαηα ην γεγνλφο φηη θάπνηνη ηζηνξηθνί ιέλε ηα παξαθάησ γηα ηνπο ζενχο απηνχο: Οη ηάθνη ηνπο βξίζθνληαη ζηε Νχζα ηεο Ώξαβίαο, θαη γηαπηφ ν Αηφλπζνο νλνκάδεηαη θαη Νπζαίνο. Καη εθεί ππάξρνπλ ζηήιεο γηα θάζε έλαλ απφ ηνπο ζενχο απηνχο κε επηγξαθέο ζηελ ηεξνγιπθηθή γξαθή. 4 Η ζηήιε ηεο Ίζηδαο γξάθεη ηα εμήο: “Βγψ είκαη ε Ίζηο, βαζίιηζζα φισλ ησλ ρσξψλ, πνπ εθπαηδεχηεθα απφ ηνλ Βξκή θαη φζνπο λφκνπο λνκνζέηεζα θαλείο άλζξσπνο δελ κπνξεί κα αλαηξέζεη. Βίκαη ε πξεζβχηεξε ζπγαηέξα ηνπ λεψηεξνπ ζενχ Κξφλνπ. Βίκαη αδειθή θαη ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ζηξη. Βίκαη απηή πνπ πξψηε αλαθάιπςα ηνπο θαξπνχο γηα ηνλ άλζξσπν. Βίκαη ε κεηέξα ηνπ βαζηιηά ξνπ. Βίκαη ζην άζηξν πνπ βξίζθεηαη ζηνλ αζηεξηζκφ ηνπ Κπλφο [46]. Βγψ έρηηζα ηελ πφιε ΐνχβαζηε, Υαίξε σ ραίξε Ώίγππηνο πνπ κε αλάζξεςεο”. 5 Καη ζηε ζηήιε ηνπ ζηξη ιέγεηαη φηη αλαγξάθεηαη: “Παηέξαο κνπ είλαη ν Κξφλνο, ν λεψηεξνο απφ φινπο ηνπο ζενχο. Καη εγψ είκαη ν βαζηιηάο ζηξηο πνπ εθζηξάηεπζα ζε φιεο ηηο ρψξεο κέρξη ηνπο αθαηνίθεηνπο ηφπνπο ηεο Ιλδίαο θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ βνξά. Ώθφκα θαη κέρξη ηηο πεγέο ηνπ πνηακνχ [47]. Καη πάιη ζηα πέξαηα ηνπ Ωθεαλνχ. Βίκαη ν πξεζβχηεξνο γηνο ηνπ Κξφλνπ θαη πξνέξρνκαη απφ θαιφ θαη επγελέο αβγφ [48] θαη γελλήζεθα ζην θσο ηεο εκέξαο απφ ζπγγεληθφ ζπέξκα. Αελ ππάξρεη πεξηνρή ζηελ νηθνπκέλε πνπ λα κελ έρσ παηήζεη γηα λα παξαδψζσ ζε φινπο ηνπο αλζξψπνπο φια ηα πξάγκαηα πνπ αλαθάιπςα”. 6 Ώπηά κπνξεί θαλείο λα δηαβάζεη ζηηο ζηήιεο, φπσο ιέλε, αιιά νη ππφινηπεο επηγξαθέο έρνπλ θαηαζηξαθεί απφ ην ρξφλν. πσο φκσο θη αλ έρεη ην πξάγκα, δηάθνξνη ζπγγξαθείο ιέλε δηαθνξεηηθά πξάγκαηα ζρεηηθά κε ηελ ηαθή ησλ ζεψλ απηψλ, θη απηφ γηαηί νη ηεξείο πνπ γλσξίδνπλ ηα αθξηβή

γεγνλφηα, ηα θξαηνχλ κπζηηθά θαη δελ ηα απνθαιχπηνπλ ηελ αιήζεηα ζην θνηλφ. Καη απεηινχλ φπνηνλ απνθαιχςεη ζην θνηλφ ηα απφξξεηα ησλ ζεψλ. 01.28.1 Οἱ δ´ νὖλ Ώἰγχπηηνί θαζη θαὶ κεηὰ ηαῦηα ἀπνηθίαο πιείζηαο ἐμ Ώἰγχπηνπ θαηὰ πζαλ δηαζπαξῆλαη ηὴλ νἰθνπκέλελ. εἰο ΐαβπιλα κὲλ γὰξ ἀγαγεῖλ ἀπνίθνπο ΐῆινλ ηὸλ λνκηδφκελνλ Πνζεηδλνο εἶλαη θαὶ Ληβχεο· ὃλ παξὰ ηὸλ Βὐθξάηελ πνηακὸλ θαζηδξπζέληα ηνχο ηε ἱεξεῖο θαηαζηήζαζζαη παξαπιεζίσο ηνῖο θαη´ Ώἴγππηνλ ἀηειεῖο θαὶ πάζεο ιεηηνπξγίαο ἀπνιειπκέλνπο, νὓο ΐαβπιψληνη θαινῦζη Υαιδαίνπο, ηάο ηε παξαηεξήζεηο ηλ ἄζηξσλ ηνχηνπο πνηεῖζζαη, κηκνπκέλνπο ηνὺο παξ´ Ώἰγππηίνηο ἱεξεῖο θαὶ θπζηθνχο, ἔηη δὲ ἀζηξνιφγνπο. 2 ιέγνπζη δὲ θαὶ ηνὺο πεξὶ ηὸλ Ααλαὸλ ὁξκεζέληαο ὁκνίσο ἐθεῖζελ ζπλνηθίζαη ηὴλ ἀξραηνηάηελ ζρεδὸλ ηλ παξ´ Ἕιιεζη πφιεσλ Ἄξγνο, ηφ ηε ηλ Κφιρσλ ἔζλνο ἐλ ηῶ Πφληῳ θαὶ ηὸ ηλ Ἰνπδαίσλ ἀλὰ κέζνλ Ἀξαβίαο θαὶ πξίαο νἰθίζαη ηηλὰο ὁξκεζέληαο παξ´ ἑαπηλ· 3 δηὸ θαὶ παξὰ ηνῖο γέλεζη ηνχηνηο ἐθ παιαηνῦ παξαδεδφζζαη ηὸ πεξηηέκλεηλ ηνὺο γελλσκέλνπο παῖδαο, ἐμ Ώἰγχπηνπ κεηελελεγκέλνπ ηνῦ λνκίκνπ. 4 θαὶ ηνὺο Ἀζελαίνπο δέ θαζηλ ἀπνίθνπο εἶλαη ατηλ ηλ ἐμ Ώἰγχπηνπ, θαὶ πεηξληαη ηῆο νἰθεηφηεηνο ηαχηεο θέξεηλ ἀπνδείμεηο· παξὰ κφλνηο γὰξ ηλ ιιήλσλ ηὴλ πφιηλ ἄζηπ θαιεῖζζαη, κεηελελεγκέλεο ηῆο πξνζεγνξίαο ἀπὸ ηνῦ παξ´ αὐηνῖο Ἄζηενο. ἔηη δὲ ηὴλ πνιηηείαλ ηὴλ αὐηὴλ ἐζρεθέλαη ηάμηλ θαὶ δηαίξεζηλ ηῇ παξ´ Ώἰγππηίνηο, εἰο ηξία κέξε δηαλεκεζείζῃ· 5 θαὶ πξψηελ κὲλ ὑπάξμαη κεξίδα ηνὺο εὐπαηξίδαο θαινπκέλνπο, νἵηηλεο {ἱεξνπνηνὶ} ὑπῆξρνλ ἐλ παηδείᾳ κάιηζηα δηαηεηξηθφηεο θαὶ ηῆο κεγίζηεο μησκέλνη ηηκῆο παξαπιεζίσο ηνῖο θαη´ Ώἴγππηνλ ἱεξεῦζη· δεπηέξαλ δὲ ηάμηλ γελέζζαη ηὴλ ηλ γεσκφξσλ ηλ ὀθεηιφλησλ ὅπια θεθηῆζζαη θαὶ πνιεκεῖλ ὑπὲξ ηῆο πφιεσο ὁκνίσο ηνῖο θαη´ Ώἴγππηνλ ὀλνκαδνκέλνηο γεσξγνῖο θαὶ ηνὺο καρίκνπο παξερνκέλνηο· ηειεπηαίαλ δὲ κεξίδα θαηαξηζκεζῆλαη ηὴλ ηλ δεκηνπξγλ ηλ ηὰο βαλαχζνπο ηέρλαο κεηαρεηξηδνκέλσλ θαὶ ιεηηνπξγίαο ηεινχλησλ ηὰο ἀλαγθαηνηάηαο, ηὸ παξαπιήζηνλ πνηνχζεο ηῆο ηάμεσο ηαχηεο παξ´Ώἰγππηίνηο. 6 γεγνλέλαη δὲ θαὶ ηλ γεκφλσλ ηηλὰο Ώἰγππηίνπο παξὰ ηνῖο Ἀζελαίνηο· ηὸλ γὰξ Πέηελ ηὸλ παηέξα Μελεζζέσο ηνῦ ζηξαηεχζαληνο εἰο Σξνίαλ θαλεξο Ώἰγχπηηνλ ὑπάξμαληα ηπρεῖλ ὕζηεξνλ Ἀζήλεζη πνιηηείαο ηε θαὶ βαζηιείαο. 7 δηθπνῦο δ´ αὐηνῦ γεγνλφηνο, ηνὺο κὲλ Ἀζελαίνπο κὴ δχλαζζαη θαηὰ ηὴλ ἰδίαλ ὑπφζηαζηλ ἀπνδνῦλαη πεξὶ ηῆο θχζεσο ηαχηεο ηὰο ἀιεζεῖο αἰηίαο, ἐλ κέζῳ θεηκέλνπ πζηλ ὅηη δπνῖλ πνιηηεηλ κεηαζρψλ, ιιεληθῆο θαὶ βαξβάξνπ, δηθπὴο ἐλνκίζζε, ηὸ κὲλ ἔρσλ κέξνο ζεξίνπ, ηὸ δὲ ἀλζξψπνπ. 01.28.1 Λέλε επίζεο νη Ώηγχπηηνη φηη κεηά απφ ηα παξαπάλσ γεγνλφηα ηδξχζεθαλ πνιιέο απνηθίεο απφ ηελ Ώίγππην ζε φιε ηελ νηθνπκέλε. ηε ΐαβπιψλα, γηα παξάδεηγκα, ηνπο απνίθνπο νδήγεζε ν ΐήινο πνπ ζεσξείην γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Ληβχεο. Καη φηαλ εγθαηαζηάζεθαλ ζηνλ πνηακφ Βπθξάηε, δηνξίζηεθαλ ηεξείο πνπ νη ΐαβπιψληνη νλφκαζαλ Υαιδαίνπο, θαη νη νπνίνη εμαηξνχληαλ θάζε θνξνινγίαο θαη δελ ήηαλ ππνρξεσκέλνη λα παξέρνπλ θακηά ππεξεζία ζην θξάηνο, φπσο είλαη θαη νη ηεξείο ζηελ Ώίγππην. Βπίζεο παξαηεξνχζαλ ηα αζηέξηα, ζχκθσλα κε ην παξάδεηγκα ησλ Ώηγππηίσλ ηεξέσλ, πνπ ήηαλ θαη θπζηθνί θαη αζηξνιφγνη. 2 Λέλε επίζεο φηη απφ ηελ Ώίγππην μεθίλεζαλ απηνί πνπ είραλ αξρεγφ ην Ααλαφ θαη ίδξπζαλ ηελ αξραηφηεξε απφ φιεο ηηο Βιιεληθέο πφιεηο, ην Άξγνο, θαζψο θαη ην έζλνο ησλ Κφιρσλ ζηνλ Βχμεηλν Πφλην, αιιά θαη ην έζλνο ησλ Ινπδαίσλ πνπ βξίζθεηαη αλάκεζα ζηελ Ώξαβία θαη ηε πξία ηδξχζεθαλ απφ νηθηζηέο πνπ μεθίλεζαλ απφ ηε ρψξα ηνπο [ηελ Ώίγππην]. 3 Γηαπηφ θαη είλαη επξέσο δηαδεδνκέλν

αλάκεζα ζηα δπν απηά έζλε λα πεξηηέκλνπλ ηα παηδηά ηνπο. Έλα έζηκν πνπ πξνέξρεηαη απφ ηελ Ώίγππην. 4 Λέλε φηη αθφκα θαη νη Ώζελαίνη είλαη άπνηθνη απφ ηε αΎδα ηεο Ώηγχπηνπ θαη παξνπζηάδνπλ κάιηζηα θαη απνδείμεηο γηα ηνλ ηζρπξηζκφ ηνπο απηφ. Γηαηί νη Ώζελαίνη είλαη Έιιελεο πνπ απνθαινχλ ηελ πφιη ηνπο “άζηπ” θαη ην φλνκα απηφ πξνέξρεηαη απφ ηελ πφιε Άζηπ ηεο Ώηγχπηνπ. Βπίζεο ε πνιηηεία ηνπο έρεη ηελ ίδηα δηαίξεζε ησλ πνιηηψλ φπσο θαη ζηελ Ώίγππην, φπνπ νη πνιίηεο θαηαηάζζνληαη ζε ηξία κέξε: 5 Η πξψηε ηάμε ζηελ Ώζήλα είλαη απηή ησλ νλνκαδφκελσλ εππαηξηδψλ, πνπ έρνπλ ηελ θαιχηεξε παηδεία θαη ραίξνπλ ηδηαίηεξεο ηηκήο, φπσο θαη νη ηεξείο ζηελ Ώίγππην. Η δεχηεξε ηάμε είλαη απηή ησλ γαηνθηεκφλσλ νη νπνίνη νθείινπλ λα θέξνπλ φπια θαη λα πνιεκνχλ γηα ηελ πφιε ηνπο, φπσο θαη ζηελ Ώίγππην νη νλνκαδφκελνη γεσξγνί. Καη ε ηειεπηαία ηάμε είλαη νη νλνκαδφκελνη “δεκηνπξγνί” [49] νη νπνίνη αζθνχλ ηηο ρεηξσλαθηηθέο ηέρλεο θαη παξνκνηάδνληαη κε ηελ θαηψηεξε ηάμε ησλ Ώηγππηίσλ. 6 Βπίζεο νξηζκέλνη εγεκφλεο ησλ Ώζελαίσλ ήηαλ αξρηθά Ώηγχπηηνη. Λέλε, γηα παξάδεηγκα, φηη ν Πέηεο [50], ν παηέξαο Μελέζζενπ, πνπ έιαβε κέξνο ζηελ εθζηξαηεία θαηά ηεο Σξνίαο, ήηαλ ζίγνπξα Ώηγχπηηνο ζηελ θαηαγσγή θαη αξγφηεξα έγηλε Ώζελαίνο πνιίηεο θαη βαζηιηάο [51]... 7 Η θχζε ηνπ ήηαλ δηηηή αιιά νη Ώζελαίνη δελ κπνξνχλ απφ κφλνη ηνπο λα εμεγήζνπλ ην θαηλφκελν. Πξνθαλψο νθεηιφηαλ ζηε δηπιή ηνπ εζλφηεηα, αθνχ ήηαλ Έιιελαο θαη βάξβαξνο καδί θαη ζεσξνχζαλ φηη είρε δηπιή θχζε: κηζφο άλζξσπνο θαη κηζφο ζεξίν, 01.29.1 κνίσο δὲ ηνχηῳ θαὶ ηὸλ ξερζέα ιέγνπζη ηὸ γέλνο Ώἰγχπηηνλ ὄληα

βαζηιεῦζαη ηλ Ἀζελλ, ηνηαχηαο ηηλὰο θέξνληεο ἀπνδείμεηο· γελνκέλσλ γὰξ ὁκνινγνπκέλσο αὐρκλ κεγάισλ θαηὰ πζαλ ζρεδὸλ ηὴλ νἰθνπκέλελ πιὴλ Ώἰγχπηνπ δηὰ ηὴλ ἰδηφηεηα ηῆο ρψξαο, θαὶ θζνξο ἐπηγελνκέλεο ηλ ηε θαξπλ θαὶ πιήζνπο ἀλζξψπσλ, ἐμ Ώἰγχπηνπ ηὸλ ξερζέα θνκίζαη δηὰ ηὴλ ζπγγέλεηαλ ζίηνπ πιῆζνο εἰο ηὰο Ἀζήλαο· ἀλζ´ ὧλ ηνὺο εὖ παζφληαο βαζηιέα θαηαζηῆζαη ηὸλ εὐεξγέηελ. 2 ηνῦηνλ δὲ παξαιαβφληα ηὴλ γεκνλίαλ

θαηαδεῖμαη ηὰο ηειεηὰο ηῆο Αήκεηξνο ἐλ ιεπζῖλη θαὶ ηὰ κπζηήξηα πνηῆζαη, κεηελεγθφληα ηὸ πεξὶ ηνχησλ λφκηκνλ ἐμ Ώἰγχπηνπ. θαὶ ηῆο ζενῦ δὲ παξνπζίαλ εἰο ηὴλ Ἀηηηθὴλ γεγνλπῖαλ θαηὰ ηνχηνπο ηνὺο ρξφλνπο παξαδεδφζζαη θαηὰ ιφγνλ, ὡο ἂλ ηλ ἐπσλχκσλ ηαχηεο θαξπλ ηφηε θνκηζζέλησλ εἰο ηὰο Ἀζήλαο, θαὶ δηὰ ηνῦην δφμαη πάιηλ ἐμ ἀξρῆο ηὴλ εὕξεζηλ γεγνλέλαη ηνῦ ζπέξκαηνο, δσξεζακέλεο ηῆο Αήκεηξνο. 3 ὁκνινγεῖλ δὲ θαὶ ηνὺο Ἀζελαίνπο

ὅηη βαζηιεχνληνο ξερζέσο θαὶ ηλ θαξπλ δηὰ ηὴλ ἀλνκβξίαλ πξνεθαληζκέλσλ ηῆο Αήκεηξνο ἐγέλεην παξνπζία πξὸο αὐηνὺο θαὶ δσξεὰ ηνῦ ζίηνπ. πξὸο δὲ ηνχηνηο αἱ ηειεηαὶ θαὶ ηὰ κπζηήξηα ηαχηεο ηῆο ζενῦ ηφηε θαηεδείρζεζαλ ἐλ ιεπζῖλη. 4 ηά ηε πεξὶ ηὰο ζπζίαο θαὶ ηὰο ἀξραηφηεηαο

ὡζαχησο ἔρεηλ Ἀζελαίνπο θαὶ ηνὺο Ώἰγππηίνπο· ηνὺο κὲλ γὰξ Βὐκνιπίδαο ἀπὸ ηλ θαη´ Ώἴγππηνλ ἱεξέσλ κεηελελέρζαη, ηνὺο δὲ Κήξπθαο ἀπὸ ηλ παζηνθφξσλ. ηήλ ηε Ἶζηλ κφλνπο ηλ ιιήλσλ ὀκλχεηλ, θαὶ ηαῖο ἰδέαηο θαὶ ηνῖο ἢζεζηλ ὁκνηνηάηνπο εἶλαη ηνῖο Ώἰγππηίνηο. 5 πνιιὰ δὲ θαὶ ἄιια ηνχηνηο

παξαπιήζηα ιέγνληεο θηινηηκφηεξνλ ἢπεξ ἀιεζηλψηεξνλ, ὥο γ´ ἐκνὶ θαίλεηαη, ηῆο ἀπνηθίαο ηαχηεο ἀκθηζβεηνῦζη δηὰ ηὴλ δφμαλ ηῆο πφιεσο. θαζφινπ δὲ πιείζηαο ἀπνηθίαο Ώἰγχπηηνί θαζηλ ἐθπέκςαη ηνὺο ἑαπηλ πξνγφλνπο ἐπὶ πνιιὰ κέξε ηῆο νἰθνπκέλεο δηά ηε ηὴλ ὑπεξνρὴλ ηλ βαζηιεπζάλησλ παξ´ αὐηνῖο θαὶ δηὰ ηὴλ ὑπεξβνιὴλ ηῆο πνιπαλζξσπίαο· 6 ὑπὲξ ὧλ κήηε ἀπνδείμεσο θεξνκέλεο κεδεκηο ἀθξηβνῦο κήηε ζπγγξαθέσο ἀμηνπίζηνπ καξηπξνῦληνο, νὐθ ἐθξίλακελ ὑπάξρεηλ ηὰ ιεγφκελα γξαθῆο ἄμηα. θαὶ πεξὶ κὲλ ηλ ζενινγνπκέλσλ παξ´ Ώἰγππηίνηο ηνζαῦζ´ κῖλ εἰξήζζσ, ζηνραδνκέλνηο

ηῆο ζπκκεηξίαο· πεξὶ δὲ ηῆο ρψξαο θαὶ ηνῦ Νείινπ θαὶ ηλ ἄιισλ ηλ ἀθνῆο ἀμίσλ ἐλ θεθαιαίνηο ἕθαζηα δηεμηέλαη πεηξαζφκεζα. 01.29.1 Σα ίδηα ιέλε θαη γηα ηνλ Βξερζέα, ν νπνίνο επίζεο είρε γελλεζεί Ώηγχπηηνο, έγηλε βαζηιηάο ησλ Ώζελψλ θαη ζαλ απφδεημε αλαθέξνπλ ηα εμήο: Κάπνηε ινηπφλ ππήξμε κεγάιε ιεηςπδξία, φπσο φινη ζπλνκνινγνχλ, ε νπνία επεξέαζε φιε ζρεδφλ ηελ νηθνπκέλε, εθηφο απφ ηελ Ώίγππην, ιφγσ ηεο ηδηαηηεξφηεηαο ηεο ρψξαο απηήο, θαη αθνινχζεζε θαηαζηξνθή φισλ ησλ θαξπψλ ηεο γεο θαη πέζαλαλ πνιχ άλζξσπνη. Ο Βξερζέαο φκσο, ιφγσ ηεο ζπγγέλεηάο ηνπ κε ηελ Ώίγππην, έθεξε ζηελ Ώζήλα ζηηάξη απφ εθεί θαη γηα απηφ νη επεξγεηεζέληεο ηνλ αλαθήξπμαλ βαζηιηά. 2 ηαλ αλέβεθε ζην ζξφλν ηνπο

έδεημε ηηο ηειεηέο πξνο ηηκήλ ηεο Αήκεηξαο ζηελ Βιεπζίλα θαη θαζηέξσζε ηα κπζηήξηα, πνπ αληέγξαςε απφ ηελ Ώίγππην. Καη ε παξάδνζε πνπ ιέεη φηη ηφηε παξνπζηάζηεθε ζηελ Ώηηηθή ε ζεά, εμεγείηαη γηαηί ηφηε έθηαζαλ ζηελ Ώζήλα νη θαξπνί πνπ θέξνπλ ην φλνκα ηεο ζεάο θαη λφκηζαλ φηη ηφηε αλαθαιχθζεθαλ νη ζπφξνη θαη φηη ε Αήκεηξα ηνπο έθαλε απηφ ην δψξν. 3 πκθσλνχλ θαη νη Ώζελαίνη φηη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο βαζηιείαο ηνπ Βξερζέα ππήξμε κεγάιε αλνκβξία πνπ θαηέζηξεςε ηνπο θαξπνχο θαη φηη ε Αήκεηξα ηνπο βνήζεζε πάιη κε ην δψξν ηεο βξνρήο. Βπίζεο νκνινγνχλ φηη νη ηειεηέο θαη ηα Βιεπζίληα κπζηήξηα μεθίλεζαλ εθείλε ηελ επνρή ζηελ Βιεπζίλα 4 Οη ζπζίεο θαη νη αξραίεο ηειεηέο πνπ ηεξνχλ νη Ώζελαίνη είλαη παξφκνηεο κε απηέο ησλ Ώηγππηίσλ, αθνχ νη Βπκνιπίδεο πξνέξρνληαη απφ ηνπο Ώηγχπηηνπο ηεξείο θαη νη Κήξπθεο απφ ηνπο παζηνθφξνπο [52]. Βίλαη, εμάιινπ, νη κφλνη Έιιελεο πνπ νξθίδνληαη ζηελ Ίζηδα θαη κνηάδνπλ κε ηνπο Ώηγχπηηνπο ζηελ εκθάληζε θαη ζηνπο ηξφπνπο 5 Τπάξρνπλ πνιινί πνπ ηζρπξίδνληαη φηη ιέλε ηελ αιήζεηα γηα

ηελ πφιε ηεο Ώζήλαο, θαη ιέλε φηη ε πφιε ήηαλ αξρηθά δηθή ηνπο απνηθία. ια απηά δηθαηνινγνχληαη απφ ην γεγνλφο φηη ε πφιε ηεο Ώζήλαο είλαη πνιχ θεκηζκέλε. Οη Ώηγχπηηνη φκσο ηζρπξίδνληαη φηη νη πξφγνλνί ηνπο είραλ απνηθήζεη ζε πάξα πνιιά ζεκεία ηεο νηθνπκέλεο, θαη απηφ ιφγσ ηεο ηφζν γηαηί νη αξραίνη βαζηιηάδεο ηνπο ήηαλ αλψηεξνη φισλ, φζν θαη γηαηί ζηε ρψξα ηνπο ππήξρε ππεξπιεζπζκφο. 6 Ώθνχ φκσο δελ κπνξνχλ λα παξνπζηάζνπλ

θακηά απφδεημε γηα ηνπο ηζρπξηζκνχο ηνπο απηνχο, θαη αθνχ θαλείο ζνβαξφο ηζηνξηθφο δελ ηνπο επηβεβαηψλεη, θξίλνπκε φηη δελ αμίδεη λα ηνπο θαηαγξάςνπκε. ζν γηα ηηο ζθέςεηο ησλ Ώηγππηίσλ ζρεηηθά κε ηνπο ζενχο, αξθνχλ φζν ήδε γξάςακε [53], γηαηί ζέινπκε λα είκαζηε αληηθεηκεληθνί. Ώιιά, ζρεηηθά κε ηε γε, γηα ην Νείιν θαη ηφζα άιια αμηνζεκείσηα, ζα παξνπζηάζνπκε ηα γεγνλφηα πεξηιεπηηθά.