1

Феминизам З А П О Ч Е Т Н И Ц И

Сузан Алис Вaткинс, Мариса Руеда и Марта Родригез

2 дел.

2

СЕКАКО, БРАКОТ МЕЃУ РОБОВИТЕ Е НЕЗАКОНСКИ, НО

СИЛУВАЊЕТО НЕ Е.

БЕЛИТЕ ЖЕНИ СЕ ПРАК-ТИЧНО ЗАРОБЕНИЧКИ НА

СВОИТЕ СЕМЕЈСТВА.

АХ, НО ЗАТОА ЦРНИТЕ СЕ НАСИЛ-НО ОТТРГНАТИ ОД СВОИТЕ.

Борбата за правата на жените во САД се водела на поинаков начин. Борбата за демократски слободи за време на Француската револуција, за европските жени била првиот знак дека „тиранијата на мажите во куќата“ може да се укине; во САД движењето за укинување на ропството на жените, и на белите и на црните, им овозможило политички да се организираат против потчинетоста.

СЕКАКО, БРАКОТ МЕЃУ РОБОВИТЕ Е НЕЗАКОНСКИ,

НО СИЛУВАЊЕТО НЕ Е.

БЕЛИТЕ ЖЕНИ ПРАКТИЧНО СЕ ЗАРОБЕНИЧКИ НА СВОИТЕ СЕМЕЈСТВА.

ДА, НО ЗАТОА ЦРНИТЕ СЕ НАСИЛНО ОТТРГНАТИ ОД СВОИТЕ.

3

НЕ МОЖЕМЕ ДА ГИ СПРЕЧИМЕ ДА НЕ

СИЛУВААТ, ОСВЕН... ... ДА ГИ ТРУЕМЕ, ДА ПРАВИМЕ САБОТАЖИ И

ПАЛЕЖИ.

ПОДОБРО ДА ОСТАВИМЕ ДЕЦАТА ДА НИ УМРАТ,

ОТКОЛКУ ДА ГИ ПРОДАДАТ КАКО РОБОВИ!

ПО УКИНУВАЊЕТО НА МЕЃУНА-РОДНАТА ТРГОВИЈА СО РОБО-ВИ ВО 1807 Г., МОРАМЕ ДА СЕ ПОТПРЕМЕ НА РЕПРОДУКТИВ-

НИОТ ПОТЕНЦИЈАЛ НА НАШИТЕ РОБИНКИ!

4

„ПОДЗЕМНИ ПАТИШТА“

Други црнки својот живот го ставале на коцка на „подземните патишта“, таен канал за бегство од јужните држави, во кои владеело ропството, на Север. Хариет Табман (1823 - 1913) била робинка, родена во Мериленд. Цврстата и храбра девојка побегнала со брат ѝ кога имала дваесет и пет години.

САМ ДА БИРАШ МЕЃУ ПРАВАТА НА – СЛОБОДА

ИЛИ СМРТ.

5

Хариет станала една од најпознатите „водачи“ на патот. И покрај незамисли-вите опасности, на слобода извела повеќе од триста робови. Повеќето од тие бегалци биле млади мажи, но Хариет на слобода извела и жени со доенчиња и мали деца.

6

Елен Крафт (1826 – 1891) се родила во Клинтон, Џорџија, како ќерка на сопственикот на плантажи Џон Смит, кој со жена му веќе имал шест бели деца и уште шест со црнките. Мајката на Хелен, куќна робинка, ја силувал кога имала седумнаесет години.

МЕ ИЗЛУДУВА ТОА НЕГОВО РАЗМНОЖУ-

ВАЊЕ СО СЛУГИНКИТЕ.

Г-ЃА СМИТ Е БЕСНА ЗАШТО СУМ УБАВА И

СО СВЕТОЛ ТЕН.

Во своите дваесетти, Елен успева да се тргне од куќата и да најде за себе скромна колиба заработувајќи за леб со шиење фустани. Се заљубува во Вилијам Крафт, локален градител на колиби, а нивните сопственици им даваат дозвола за заеднички живот.

НАШИТЕ ДЕЦА НЕМА ДА БИДАТ ВО СОПСТВЕНОСТ НА

БЕЛЦИТЕ. АЈДЕ ДА ИЗБЕГАМЕ!

ЕЛЕН, ДУШО, ЗА ТОА ТРЕБА ДА СЕ ИМА

ХРАБРОСТ!

7

Елен се пострижала и се преоблекла како господин од Југот, белец, кој патува на север на лечење. Раката ја држела врзана како изговор дека не може да се потпише.

НОСЕВ ТЕМНИ ОЧИЛА ЗА ДА ГО СКРИЈАМ

СТРАВОТ. ЈАС ПАТУВАВ КАКО

РОБ НА ЕЛЕН, ВО ВАГОНОТ ЗА

РОБoВИ

ЗА МАЛКУ ЌЕ Нè ФАТЕА КОГА ВИЛ МЕ

ПОСЛУЖУВАШЕ, А ЈАС МУ РЕКОВ... БЛАГОДАРАМ

ЌЕ ГО РАЗГА-ЛИТЕ ЦРНЕЦОТ!

Тоа престрашно патување со воз и параброд траело подолго од една седмица, а Елен го поминала во друштво на пијани плантажери.

Елен и Вилијам се сместиле во еден бостонскиот кварт во кој живееле слободни црнци. Станале главни говорници во Друштвото за борба про-тив ропството, сè додека законот за побегнати робови не ги присилил на повторно бегство, сега во Англија. По Граѓанската војна се вратиле во Џор-џија и купиле некоја пропадната плантажа, каде што Елен со години, сè до смртта, водела училиште за црните деца.

8

Соџурнер Тру (1979 – 1883), родена како Изабел, ѝ припаѓала на втората генерација робови на еден холандски земјопоседник во округот Улстер, Њујорк.

Во 1827 г. побегнала со најмладата ќерка Софија и успеала да го ослободи синот Петер, кој незаконски му бил продаден на некој робовладетел во Алаба-ма. Со децата отишла во Њујорк и се вработила како слугинка.

Се придружила кон групата њујоршки евангелисти кои работеле во „Фајв По-интс“ - озлогласена четврт на проститутки и станала членка на африканската ционистичка црква.

Во 1843 г., кога децата веќе застанале на свои нозе, Соџурнер почнала „да оди, да пее и да проповеда, а спиела каде што ќе стигнела“.

Во Масачусетс ги запознала борците за укинување на ропството, а преку нив и движењето за правата на жените. Соџурнер можела да го замолчи секој маж кој би се осмелил да каже дека жените се „преслаби за јавен живот“.

9

ОНОЈ МАЖ ОНАМУ КАЖУВА ДЕКА НА ЖЕНИТЕ ИМ ТРЕБА ПОМОШ КОГА СЕ

КАЧУВААТ ВО КОЧИЈА И ДА СЕ ПРЕНЕСУВААТ ПРЕКУ РЕКА – А ЗАРЕМ ЈАС

НЕ СУМ ЖЕНА? РАБОТЕВ КОЛКУ СЕКОЈ МАЖ И ТРПЕВ КАМШИК КОЛКУ НЕГО – А ЗАРЕМ ЈАС НЕ СУМ ЖЕНА? ИЗРОДИВ ПЕТ ДЕЦА И РЕЧИСИ СИТЕ МИ ГИ ПРОДАДОА

КАКО РОБОВИ, А КОГА ПЛАЧЕВ КАКО ЖЕНА, САМО ИСУС МЕ СЛУШАШЕ – А

ЗАРЕМ ЈАС НЕ СУМ ЖЕНА?

„А ЗАРЕМ ЈАС НЕ СУМ ЖЕНА?“

10

АФРОАМЕРИКАНСКИ ВРСКИ СО БОРБАТА ЗА ПРАВАТА НА ЖЕНИТЕ

Во 1833 г. Сара Мап Даглас (1806 – 1882) , млада црна квекерска учителка од Филаделфија, го основала Женското друштво против ропството. Ѝ се придружиле Хариет Парвис, Сара и Маргарет Фортин, како и некои други квекерски следбенички, бели жени, меѓу кои и Лукреција Мот.

Токму срдечноста и упорноста на тие Афроамериканки и програмата на Друштвото за борба против ропството биле инспирација и политичка школа на првите бели жени во американското движење за правата на жените.

Фредерик Даглас

ЌЕ НИ СЕ ПРИ-ДРУЖИШ ЛИ,

СЕСТРО ЛУКРЕЦИЈА?

11

АФРОАМЕРИКАНСКИ ВРСКИ СО БОРБАТА ЗА ПРАВАТА НА ЖЕНИТЕ

Лукреција Мот (1793 - 1850) била олицетворение на жестока-та одлучност и омразата кон не-правдата. Таа духовита жена, ќерка на поморски капетан, се родила и израснала на островот Нантукета, опкружена со силни, самостојни жени, чии мажи често пловеле со години. На нејзината маса во дневната соба имало примерок од Одбрана на правата на жените на Мери Волстонкрафт.

12

Лукреција била неуморна: проповедала, работела во школата и од-гледувала пет деца.

Во прашањето за ропството, кое тогаш длабоко го поделило погле-дот на квекерите, зазела цврсто и принципиелно стојалиште, уверувајќи го и мажот ѝ. Кога семејството се преселило во Филаделфија, Лукреција набргу се нашла во самото средиште на Друштвото за борба против ропството и зазела цврсто стојалиште за расправиите што го потре-сувале.

ЏЕЈМС, ОД УТРЕ ПРЕС-ТАНУВАШ ДА ТРГУВАШ

СО ПАМУК. СЕ ЗАСНОВА НА РОБОВСКА РАБОТА.

ЏЕЈМС, ЈАС ДОБИ-ВАМ САМО ЕДНА ПЕТИНА ОД УЧИ-

ТЕЛСКАТА ПЛАТА.

ТОА Е НЕПРАВДА,

ДРАГА.

ДА, ГОСПОЃАТА МИС-ЛИ ДЕКА ТРЕБА ДА БОЈКОТИРАМ И СÈ

ДРУГО ШТО ПРОИЗВЕ-ДУВААТ РОБОВИТЕ.

13

ДА, ДА, НЕМА ПРИГОВОР! ЗОШТО ЖЕНАТА НЕ БИ БИЛА РЕФОРМАТОР?

НАВИСТИНА, ЖАЛОСНО Е АКО ЖЕНАТА СЕ ПОМИРИ СО ОНА ТЕСНО ПОДРАЧЈЕ

ШТО Ѝ ГО ДОДЕЛУВА МАЖОТ! ТРЕБА ЛИ НА ЦРНЦИТЕ ДА

ИМ СЕ ДОЗВО-ЛИ РАМНО-

ПРАВНОСТ СО БЕЛЦИТЕ?

ТРЕБА ЛИ НА ЖЕ-НИТЕ ДА ИМ СЕ

ДОЗВОЛИ ДА ГО-ВОРАТ НА ЈАВНИ-

ТЕ СОБИРИ?

Расистички расположената маса, која ја распламнал градоначалникот на Филаделфија, белец, навалила во двораната кога Лукреција го водела својот прв состанок на Женското друштво против ропството. Гневот на масата бил насочен особено против двете сестри кои говореле на собирот, Сара (1792 – 1873) и Анџелин Гринке (1805 – 1879).

МАЖОТ ЈА ПОДРЕ-ДИЛ ЖЕНАТА НА

СВОЈАТА ВОЛЈА И ЈА КОРИСТИ ЗА

СВОИ ИНТЕРЕСИ И ЖЕЛБИ. ПРЕЗЕ-МАЛ СÈ ШТО МО-ЖЕ ЗА ДА ГО ПО-НИЖИ И ЗАРОБИ НЕЈЗИНИОТ УМ.

...А СЕГА ТРИ-УМФАЛНО ЈА ГЛЕДА УРНА-ТИНАТА ШТО САМ ЈА НАП-

РАВИЛ И ВЕЛИ ДЕКА Е

ИНФЕРИОРНА.

Тие две биле ќерки на богат бел плантажер од Чарлстон и ги прекина-ле сите врски со семејството, расата, класата и полот на кој му припаѓа-ле, само за пред расно мешаниот аудиториум да го жигосаат ропството.

14

И покрај силното противење, жените вклучени во борба против ропството успевале да се изборат за својот глас во Друштвото за борба против ропството. Но, во Англија било поинаку. Лукреција и Џејмс во 1840 г. присуствувале на Меѓународната конвенција против ропството, заедно со пресно венчаните Елизабет Кади Стантон и мажот ѝ Хенри, кои биле на меден месец. Конвенцијата е прекината кога зад кулисите се разгорела жестока расправа – треба ли на дојденците од САД да им се дозволи учество?

ВИДИ! И ТУКА СМЕ СЕГРЕГИРАНИ

НЕ ПУШТА-АТ ЖЕНИ!

Попладнето, кога си оделе од двораната, Лукреција и рекла на Елизабет...

ПОДОСТОИНСТВЕ-НО Е ДА НЕ ИМ СЕ

ПРИДРУЖУВАМЕ НА ОСЛОБОДИТЕЛИТЕ КОИ СЕ ОКУПИРА-

НИ СО СИТНИЧАВО ПОНИЖУВАЊЕ НА

ЖЕНИТЕ.

ЕДНО Е СИГУР-НО, ЕЛИЗАБЕТ. ДРУШТВО ЗА ОСЛОБОДУВА

ЊЕ НА ЖЕНИТЕ НИ ТРЕБА ИС-

ТО КОЛКУ И ДРУШТВО ЗА ОСЛОБОДУВА

ЊЕ НА РОБОВИТЕ.

15

Елизабет Кади Стантон (1815 – 1902) била имотна ќерка на судија од Албања, Њујорк. Синот единец на судијата умрел како дете и Елизабет се трудела да го заземе неговото место во очите на татка си. Била сјајна ученичка. Но, тоа не помогнало...

МИ РЕКОА – „НИКОГАШ НЕМА ДА МОЖЕШ ДА СЕ

МЕРИШ СО МОМЦИТЕ ОД ТВОЈАТА ПОЗИЦИЈА.“ ТОА

МЕ ДОТЕПА.

А студентите по право на нејзиниот татко ја искористувале секоја можност да ја омаловажат независната девојка. Кога на некого од нив ќе му ги покажела своите божиќни дарови, ѓерданот и белегзијата, тој ќе ѝ одржел предавање за „сопстве-ничките права“!

16

Против конзервативното семејство Елизабет се побунила со мажењето за аболиционист. Но, вистинскиот пресврт во нејзиниот живот настапил кога ја запознала Лукреција Мот. Заедно одлучиле да го развијат движењето за осло-бодување на жените - иако по мажењето Елизабет потонала во куќните рабо-ти во Сенека Фолс, зафрлено рурално гратче во државата Њујорк.

ЌЕ УМРАМ ОД ДУХОВНА

ЗДОДЕВНОСТ.

ОСТАВИ ГО ТОА! ИМАМЕ САМО ЧЕТИ-РИ ДЕНА ДА ГИ СОС-

ТАВИМЕ ПРЕДЛОЗИТЕ ЗА КОНВЕНЦИЈАТА ЗА ПРАВАТА НА ЖЕНИТЕ.

И така, на масата на нејзината дневна соба е составена Декларацијата за ставовите од Сенека Фолс.

Сметаме дека овие вистини се очигледни: Дека сите мажи и жени се создадени еднакви...

Историјата на човештвото е историја на постојани неправди и узурпации од

страна на мажот, со јасна цел да воспостават целосна тиранија над жената...

Никогаш не ѝ дозволил да го оствари своето неотуѓиво избирачко право...

Во очите на законот омажената жена ја направил граѓански мртва...

17

ПРВА КОНВЕНЦИЈА ЗА ПРАВАТА НА ЖЕНАТА

Стотина мажи и жени се насобра-ле во десет наутро на 19 јули 1848 г. во Веслески капелата во Сенека Фолс. Елизабет станала и, додека ср-цето возбудено ѝ биело, предложила резолуција која била толку радикал-на, што дури ни Лукреција не ја под-држала...

ЖЕНИТЕ МОРААТ САМИ ДА ТРГНАТ ВО БОРБА ЗА ПРАВОТО

НА ГЛАС!

ТОА Е СЕПАК ПРЕМНОГУ!

СЕСТРА ЛУКРЕЦИЈА ИМА ПРАВО, ТОА

СЕПАК НЕ Е МЕСТО ЗА ЖЕНА...

ШТО МИСЛИШ, ПРАВОТО НА

ГЛАС ПАЃА ОД НЕБО?

КАКО АМЕРИКАНСКИ ЦРНЕЦ, НИ ЈАС НЕ-

МАМ ПРАВО НА ГЛАС И ЗАТОА ГО ПОДДР-ЖУВАМ ПРЕДЛОГОТ

НА ЕЛИЗАБЕТ.

18

Сузан Б. Ентони (1820 – 1906) била немажена жена со груби евангелис-тички погледи, чиста спротивност на темпераментната Елизабет. Пред 1837 г. нејзиниот татко бил сопственик на предилница за памук во Батенвил, Њујорк.

И, ВЕЛИТЕ, БЕВТЕ ВО ВИСТИНСКИ КВЕКЕР-

СКИ ИНТЕРНАТ?

НЕ ЗНАЕТЕ КОЛКУ Е БЕЗНАДЕЖНО ЕДНО ТАКВО ЗАОСТАНАТО

МЕСТО...

...ЗА СЕКОЈ ЗНАК НА ЖИВОСТ ИЛИ ЗРНЦЕ

НЕСКРОМНОСТ НИ СЕ ЗАКАНУВАШЕ ПЕКОЛ!

КОГА ЕДНАШ СЕ ПОЖАЛИВ ДЕКА НЕ МОЖАМ ДА

ЧИТАМ ОТИ СУМ КРАТКОВИДНА,

ЗНАЕТЕ ШТО МИ РЕКОА?

ЧИСТО ЗЛО!

Сузан од училиштето понела застрашувачки искуства. Доживотното пријателство со Елизабет ѝ пружило љубов со која ги лечела раните од детството и храброст да се бори за свет во кој на жените ќе им биде подобро.

19

Во текот на 1850те и 19860те Сузан вршела организациска работа: закажувала состаноци, закупувала дворани, печатела летоци, памфлети и плакати. А Елизабет, опкружена со осум деца, пишувала говори.

СО ЗАДОВОЛСТВО

Одвај наоѓам еден саат мир. Мажите можат со денови да би-дат затворени со книгата. Што знаат тие за тоа какви сè пре-преки треба да совлада жената за да создаде нешто достојно? Ако сакаш и понатаму да пишувам говори, ТИ мораш да дој-деш да готвиш кашички и да го носиш малиот.

Куќата во Сенека Фолс станала втор дом на Сузан. Мажот на Елизабет, Хенри бил успешен политичар и често долго бил отсутен додека работел во државните тела. Тие двете заедно се грижеле за децата и домаќинството, зграпчувајќи го секој слободен миг за читање и пишување. И тогаш, навечер... конечно мир!

СО ТВОЈАТА СТРАТЕГИЈА И ВИЗИЈА...

И СО ТВОЈАТА ПРАКТИЧНОСТ –

СМЕ СОВРШЕН СПОЈ!

Од нивните соништа и напорна работа се инспирирало целото американско движење за правата на жените во 19. век.

20

Елизабет и Сузан говореле на безброј собири низ земјата. Се залагале за подобри услови во работата на учителките, за право на вработување на ома-жените жени, за сопственост, образование, кариера и право на глас.

ГО ОСУДУВАМЕ НА-СИЛСТВОТО НА МА-ЖИТЕ ВРЗ ЖЕНИТЕ И

СИЛУВАЊЕТО ВО БРАКОТ...

БАРАМЕ ПРАВО НА РАЗВОД ЗАРАДИ НАСИЛСТВОТО И АЛКОХОЛИЗМОТ!

ЛИБЕРАЛ ВО СЕ-НАТОТ – ТИРА-

НИН ДОМА.

21

Тоа беше макотрпна работа... СЕ ГЛЕДАМЕ ЗА ПЕТ МЕСЕЦИ,

ЕЛИЗАБЕТ.

СРЕЌНО, СУЗАН.

Елизабет поднела жалба на судот на државата Њујорк против законот според кој дневницата на жената работодавачот му ја исплаќал на мажот.

Сузан собирала потписи пет месеци. Одело споро и тешко... но се исплатело.

ШТО ЌЕ СТОРИ МАЖОТ МИ АКО

ПОТПИШАМ?

ЌЕ ПОСЕАМ СЕМЕ...

ВЛЕЗИ, СЕСТРО! ЌЕ ПОТПИШЕМЕ! ЌЕ ТИ

ПОМОГНЕМЕ!

Во средината на 1850тите законодавството почнало да пока-жува разбирање за сопственичките права на жените и до 1860та четиринаесет држави ги прифатиле законските ре-форми.

22

Луси Стон (1818 - 1883) исто така го посетувала домот на Елизабет во Сенека Фолс. Едноставната слаба женичка, која немала ни четириесет и пет килограми, потекнувала од сиромашно семејство од некој мал имот во Масачусетс.

КОГА СУМ СЕ РОДИЛА СИТЕ БИЛЕ НА ПОЛЕ, А МОЈАТА МАЈКА ЈА ОСТА-

ВИЛЕ ДА ИЗМОЛЗЕ ОСУМ КРАВИ...

... А НЕКАДЕ НА ОСУМ ГОДИНИ, МЕ РАЗ-БУДУВАА ПРЕД ЗОРИ. ГИ ВОДЕВ КРАВИТЕ НА ПАСЕЊЕ И ШИЕВ ОБЛЕКА ЗА РАБОТНИЦИТЕ

ЗА ДЕВЕТ ПАРИ НА ДЕН.

Цврсто одлучила да ја избегне судбината на мајка ѝ и да се запише на факултет.

Татко ѝ ѝ се смеел.

Жените не се подобри

од животни-те! Никогаш

нема да успееш!

Тоа е грев!

Мајка ѝ ѝ рекла:

До дваесет и петтата година Луси работела деноноќно. За долар не-делно држела часови во селското училиште и работела на поле. Со заш-тедените пари платила патување и полугодишна школарина за „дамскиот курс“ на Оберлинскиот колеџ во Охајо.

23

ЗА ТРИ ЦЕНТИ НА СААТ ГО РИБАВ ДРВЕНИОТ ПОД И МИЕВ САДОВИ...

ЗА 6,25 ЦЕНТИ НА НОЌ СПИЕВ ВО ПОСТЕЛА СО ДВЕТЕ ЌЕРКИ НА

ГАЗДАРИЦАТА... ДРЖЕВ ЧАСОВИ И ЈАДЕВ ЗА 50 ЦЕНТИ НЕДЕЛНО...

Оберлин бил единствениот ко-леџ во земјата кој го посетувале припадници од двата пола и од различни раси. За Луси тоа би-ло откритие. Многу црни студен-ти биле дојдени од југот преку „подземниот пат“. Други,пак, ка-ко Луси, морале крваво да рабо-тат за да се запишат.

КАКО ГО МО-ЖЕШЕ СЕТО

ТОА?

СТАНУВАВ ВО 2 .

ПА КОГА УЧЕШЕ?

24

МЕ ОДРЖУВАШЕ ЉУБОВТА НА ЕДНА

СИРОМАШНА КОЛЕШКА.

ОДЕВ НИЗ ТРЊА И ПРОТИВ СИТЕ ШКОЛСКИ ПРАВИЛА -

САМО ДА ЈА ПОЧУВСТВУВАМ ТВОЈАТА

ПРЕГРАТКА, ДА СЕ ПРИЛЕПАМ ДО ТВОИТЕ

ГРАДИ, ДА ПОЧУВСТВУВАМ КАКО ВО ОВОЈ ГОЛЕМ СВЕТ

НЕ СУМ САМА.

НА ДЕВОЈКИТЕ НЕ ИМ БЕШЕ ДОЗВОЛЕ-НО УЧЕСТВО ВО ДЕ-БАТНОТО ДРУШТВО.

И ТАКА ПО-ТАЈНО СЕ СОСТАНУ-ВАЛЕ ВО

КУЌАТА НА ЕДНА

ЦРНКА. ТУКА ЛУСИ ЈА ОТ-КРИЛА ОРАТОРСКА-

ТА ДАРБА.

Антоанет Браун (1825 - 1921) станала првата жена која се замонашила во САД.

25

Луси почнала да држи инспирирачки говори во кои се залагала за укинување на ропството и за правата на жените. На собирите на отворено низ Масачусетс често ја мавале со протестантски песнарки, со камења и со гнило овошје.

Се сеќавам како еднаш Луси ги надмудри собраните... Се сврте кон некој насилник што сакаше да ја удри и рече...

ОВОЈ ЧОВЕК ЌЕ МЕ ЧУВА!

Кога Луси го фати под рака, груби-јанот беше толку затечен што не можеше да проговори. Стана нејзин заштитник; со стапот погиднат во воздух одржуваше ред додека Луси не го заврши говорот!

Кога имаше триесет и седум години, Луси се омажи за младиот жесток аболиционист Хенри Блеквил. Антоанет се омажи за неговиот брат Семјуел и изроди седум деца. Мајчинството ја забави Луси.

„Вечерва отидов на некое пре-давање за Јованка Орлеанка. Бе-ше прекрасно и тој саат ми се чинеше дека сè е можно. Но, кога се вратив дома и ѝ го видов лице-то на Алис додека спиеше... сфа-тив дека сега можам да бидам само мајка...“

СЕ СЕЌАВАТЕ ШТО ВИ КАЖАВ ЗА ТИРАНИЈАТА ВО КУЌАТА?

26

Сузан Б. Ентони е единствената меѓу првите заговорнички на женските права којашто го избегнала она што иронично го нарекувала „неискажли-ви радости на мајчинството“. Кога еднаш Луси, по ноќ пробдејана над Алис, дошла неподготвена на некој важен состанок со претставниците на законодавните тела, Сузан ѝ се пожалила на Антоанет:

КОЈ МАЖ БИ СЕ ОСМЕЛИЛ ДА СЕ

ПОЈАВИ ТАКОВ , МРТОВ УМОРЕН И ИСЦРПЕН? ГЛУПАВО ОД НЕА ШТО Е СЛУГИНКА И ДАДИЛКА.

МАЖИТЕ НЕМААТ ТАКВИ ПРОБЛЕМИ!

КАКВА РЕВОЛУЦИЈА МОРА-МЕ ДА ДИГНЕМЕ ВО СЕМЕЈ-СТВОТО ЗА ДА СТАНЕМЕ И

МАЈКИ И ГРАЃАНКИ?

27

По бурата на Граѓанската војна (1860 - 1865), првите борбени заго-ворнички на женските права се разминале. Луси и Антоанет го поддр-жале 15. амандман со кој црните мажи добиле право на глас, а Сузан и Елизабет се дигнале против бидејќи било занемарено гласачкото право на жените. Основани се две различни организации за борба за право на глас на жените, кои дејствувале независно една од друга.

Во 1888 година, четириесет години по Сенека Фолс, повторно се состанале и основале Национална задруга на американските жени за право на глас. Духовен водич на таа нова задруга била ќерката на Луси, Алис Стон Блеквил.

ДОПРЕВМЕ ДО БЕЗБРОЈ

ЖЕНИ! ПОКРАЈ ВЕТОТО НА МАЖИТЕ...

...НЕГОДУВАЊЕТО НА СОСЕДИТЕ

...ПОТРЕБИТЕ НА НАШИТЕ ДЕЦА...

ПОСЕАВМЕ СЕМЕ!

...НАПРАВИ ГО СВЕТОТ ПОДОБАР!

На смртната постела Луси и прошепотела на Алис...

28

~ ПРОДОЛЖУВА ~