Кислород Цели на часот

Ученикот

-да ги опишува својствата и добивањето на кислородот

-да воспоставува врска меѓу својствата на неметалот и неговите соединенија,употребата и значењето

-да ги опишува поимите алотропија,алотропски модификации и катализатор

-да претставува со пример видови оксидација

Кислород

Откриен е во 1774 г. Од Џозеф Пристли

-името му доаѓа од поимот oxigenium што значи формира киселини

Наоѓање на кислородот во природата

Во елементарна состојба во атмосферата е застапен со 21%

Во сврзана состојба најмногу го има во водата,потоа во различните минерали во Земјината кора

Влегува во соединенија во состав на живите организми

Над 10 km над Земјата се наоѓа озонската обвивка која заштитува од штетните ултравиолетови зраци

Озонот се образува при грмежи

Слики

Озонот во 2010 и 2011

Уништување на озонот е со продуктите кои се под притисок. Најчести се лименките и парфемите. Озонската обвивка заштитува од ултра виолетовите зраци кои се штетни.

Во природата постои како О2(дикислород) и

О3 (трикислород-озон).Овие супстанци уште

се викаат алотропски модификации .

Појавата кога еден ист елемент може да постои во две или повеќе елементарни супстанци се вика алотропија а самите елементарни супстанци се викаат алотропски модификации.

Добивање на кислород Се добива на два начина

а) индустриски-со фракциона дестилација на течен воздух и електролиза на вода

б)лабораториски од супстанци што го содржат и при хемиски реакции лесно го испуштаат,а такви се :

-калиум перманганат(хиперманган) KMnO4

-калиум хлорат(бертолетова сол) KClО3

-хидроген H2O

2

-жива II оксид HgO

-вода H2O

(лабораториски обид)

MnO2 (катализатор)

2KClО3

2KCl + 3O2

Поим за катализатор

Супстанците кои имаат својства да ги забрзуваат хемиските реакции а по реакцијата да остануваат непроменети се наречени катализатори,а самата реакција е велиме дека е каталитичка реакција.

Познати катализатори се:

1. манган диоксид-MnO2 3 4

2. жива-Hg

3. песок-SiO2 1

4. сулфурна киселина-H2SO

4 2

Процесите на дишење на живите организми и процесот на фотосинтеза во растенијата овозможуваат количеството кислород во воздухот да биде постојано

Физички својства на кислородот

На собна температура кислородот е безбоен гас,без мирис и вкус,потежок од воздухот

Слабо растворлив во вода,со намалување на температурата се втечнува.Течниот кислород има бледо сина боја.

Хемиски својства на кислородот

Има својство да се соединува со сите супстанци во природата и да гради соединенија наречени оксиди.

Поим за оксидација(горење)

Хемискиот процес на соединување на кислородот со супстанците во природата се нарекува оксидација(горење)

Видови оксидација

а) бавна(тивка) оксидација е оној хемиски процес на горење при што се добиваат соединенија

оксид+топлина(без светлина)

пр:рѓосување(корозија)на металите

Дишењето

Гниењето на растителните и животинските организми

б) бурна(силна)оксидација

При што се добива соединение оксид и светлина и топлина

Пр: горење на металите,горење на дрвото

C + O2= CO

2 +светлина+топлина

http://www.youtube.com/watch?v=RUZIc5yTucc

4Fe + 3O2 =2 Fe

2O

3 +светлина+топлина

http://www.youtube.com/watch?v=XhhJZ55JPxo

S + O2=SO

2 +светлина+топлина

http://www.youtube.com/watch?v=DVfJzQ4DdiY видео за сулфур диоксид

Употреба на кислородот

За дишење на нуркачите и авијатичарите,

во медицината за вештачко дишење,за сечење и заварување на металите, како ракетно гориво,за добивање на експлозиви