Минбари халќ13 феврали соли 2014№7 (934)

НАШРИЯИ МАРКАЗИИ ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН

13 феврали соли 2014,панљшанбе,№7 (934)

www.minbari.halk.tjE-mail: minbarihalk@hhdt.tj

босуботи ТољикистонБарои созандагї ва рушди

www.tribun.tjE-mail: minbarihalk@bk.ru

сањ. 8

БОНКИ ЉАЊОНЇ:

ОЯНДАИ РОЃУНДУРАХШОН АСТ

Хештаншиносї КоммуникатсияЊаёти њизб

НАЌШ ВА МАВЌЕИЉАВОНОН ДАР БУНЁДИ

ЉОМЕАИ МУОСИР

ТАТБИЌИ ЛОИЊАИ«ШАЊРИ БЕХАТАР»

ЊАР ЧИ КОШТЇ,ЊАМОН БИДРАВЇ!

сањ. 4 сањ. 6 сањ. 7

ВА МЕЪЁРЊОИ ОН

САФАРИ РОЊБАРИ ДАВЛАТ БА СОЧИ

сањ. 2

6 феврали соли равонПрезиденти ЉумњурииТољикистон ЭмомалїРањмон барои иштирок дармаросими ифтитоњибозињои 22-юмизимистонаи олимпї вабозињои 11-умипараолимпии 2014 воридишањри Сочии ФедератсияиРусия шуд.Нимаи дуюми рўзПрезиденти ЉумњурииТољикистон ЭмомалїРањмон бо ПрезидентиФедератсияи РусияВладимир Путин дарќароргоњи БачаровоРучей мулоќоти дуљонибаанљом дод.Владимир Путин нахуст баЭмомалї Рањмон бароипазируфтани даъват ваташриф ба Сочи бароииштирок дар ифтитоњибозињои зимистонаиолимпї арзи сипос карда,доир ба муносиботи дукишвари дўст изњориандеша кард.

Мавзўи рўз

Минбари халќ13 феврали соли 2014

№7 (934)2 ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

Эмомалї Рањмон ба ВладимирПутин аз даъвати ў барои иштирокдар ифтитоњи ин чорабинии љањонииварзишї изњори ќадрдонї намуд.

Дар мулоќот, њамчунин њолатикунунї ва дурнамои муносиботидўстї ва њамкории судбахши Тољики-стону Русия баррасї шуд. Сарони дудавлат ба натиљањои љаласаи навба-тии комиссияи байнињукуматии њам-кории иќтисодию тиљоратї ва тех-никї, ки ба наздикї дар шањри Душан-бе баргузор гардида буд, бањои ба-ланд доданд.

Аз тасвиби созишномањои муњи-ми њамкорї дар соњањои њарбї ва њар-бию техникї, содироти мањсулотинафтии Русия ба Тољикистон бе си-

САФАРИ РОЊБАРИ ДАВЛАТ БА СОЧИсањ. 1 тонидани бољи гумрукї ва содда гар-

дондани шароити будубош ва фаъо-лияти шањрвандони ду кишвар дарќаламрави њамдигар изњори ќаноаткарда шуд.

Сарони ду давлат њавасмандиињарду љонибро ба густариши њамко-рии судбахш дар бахшњои гуногунисиёсат, амнияту мудофиа, иќтисодутиљорат, сармоягузорї, маориф, тан-дурустї, шуѓли ањолї, илму техникава ѓайра таъкид доштанд.

Гуфтугўйи судманд, њамчуниндоир ба масоили мубрами минтаќа-вию љањонї сурат гирифт.

Пас аз анљоми мулоќот дар њузу-ри сарони давлатњои ТољикистонуРусия - Эмомалї Рањмон ва Влади-мир Путин аз љониби вазирони корњоихориљии ду кишвар - Сирољиддин Ас-

лов ва Сергей Лавров протокол доирба мубодилаи санадњои тасвибии со-зишномаи байнидавлатї дар бораишароит ва муњлати будубоши пойгоњинизомии Русия дар Тољикистон баимзо расид. Тибќи ин созишнома муњ-лати будубоши пойгоњи низомии Ру-сия дар Тољикистон то соли 2042 да-роз карда шуд.

Тавре зикр гардид, кунун марњи-лаи сифатан нави њамкории Тољики-стону Русия оѓоз ёфт. Владимир Пу-тин, аз љумла изњор дошт: "Тољикис-тон, бешубња аз шарикони афзалият-ноки стратегии мо аст ва шодам азимкони мулоќот ва суњбати имрўза".

Тавре ки дар боло ёдовар шуд,Президенти Љумњурии ТољикистонЭмомалї Рањмон дар маросими бо-шукўњи ифтитоњи бозињои 22-юми зи-

мистонаи олимпї дар шањри СочииФедератсияи Русия иштирок намуд.

Дар ин маросим роњбарони дав-латњо ва намояндагони воломаќомизиёда аз 80 кишвар ва созмонњои мин-таќавию љањонї иштирок доштанд.

Ин намоиши таассуротбахшробеш аз 40 њазор тамошобин аз вар-зишгоњ ва зиёда аз 3 миллиард на-фар тавассути телевизион тамошокарданд.

Дар тањияи ин барнома 12 њазормутахассисони гуногун ва дар пара-ди варзишгарон 3,5 њазор варзишгарва њамроњони онњо аз бештар аз 100давлати љањон иштирок намуданд.

Тољикистонро дар бозињои зими-стонаи олимпии Сочи лижарони то-љик Алишер Ќудратов намояндагїмекунад.

Таърихи 7 февралПрезиденти ЉумњурииТољикистон ЭмомалїРањмон дар шањри СочииФедератсияи Русия боПрезиденти Чехия МилошЗеман мулоќот намуд.

Дар мулоќот масоили њамкориидуљониба ва бисёрљонибаи ду кишварбаррасї шуд.

Њарду љониб аз пайвастагї ва суд-бахшии робитањои сиёсї изњори хушїкарда, њамзамон њавасмандии худроба густариши њамкорї дар соњањоииќтисод, тиљорат, сармоягузорї, сано-ат, кишоварзї ва дигар бахшњо таъ-кид доштанд.

Изњори боварї карда шуд, ки са-фари расмии Президенти Чехия баТољикистон, ки тирамоњи соли равонбояд љараён бигирад, ба рушдибештари муносиботи дўстї ва њам-

МУЛОЌОТИ ЭМОМАЛЇ РАЊМОН

кории ду кишвар такони љиддї ме-бахшад.

Милош Земан аз сафарњои пе-шини худ ба шањри Душанбе гармусамимї ёдовар шуда, изњор дошт,ки "бо майли том бори дигар аз иншањри зебо дидан карда, ба густа-риши робитањои судбахш асос ме-гузорад".

Тавре зикр гардид, дар доираиин сафар тањкими заминаи ќарордо-дию њуќуќии њамкорї тавассути баимзо расондани як зумра санадњоинав дар назар аст. Дар доираи омо-дагї ба ин сафар мулоќотњои сер-шумори дигар дар сатњи вазоратуидорањо ва доирањои соњибкории дукишвар њам ба наќша гирифта шу-дааст.

Гуфтугўйи судманд, њамчуниндоир ба рушди њамкорї дар чањорчў-би Иттињоди Аврупо, Созмони Мила-ли Муттањид, Созмони амният ва њам-корї дар Аврупо ва њамгироии мин-таќавї дар Афѓонистон ва ОсиёиМарказї сурат гирифт.

БО МИЛОШ ЗЕМАН

10-уми феврал Президенти кишвар Эмомалї Рањмон Ноибипрезиденти Бонки љањонї оид ба минтаќаи Аврупо ва ОсиёиМарказї Лора Такро ба њузур пазируфт.

Сарвари Давлат Эмомалї Рањмон ба роњбарияти Бонки љањонї барои дастгириипайваста аз рушди иљтимоию иќтисодии Тољикистон арзи сипос кард. Аз љумла зикргардид, ки тайи солњои шарикї аз љониби Бонки љањонї бо маблаѓи умумии беш аз750 миллион доллари амрикої ќарзњои имтиёзнок, грантњо ва кўмаки техникї људогардидааст. Њоло бо маблаѓи умумии 223 миллион доллари амрикої 13 лоиња бомаблаѓгузории грантии Бонки љањонї дар бахшњои энергетика, кишоварзї, маориф,тандурустї, обтаъминкунї, хољагии манзилї ва ислоњоти идораи давлатї амалї ме-гарданд.

Зимни суњбат таваљљуњи бештар ба роњњои татбиќи босамари Стратегияи кишва-рии Бонки љањонї бо Тољикистон барои солњои 2015-2018 зоњир гардид.

Гуфтугўйи судманд, њамчунин доир ба љараёни ташхиси иќтисодию техникї ваэкологию иљтимоии лоињаи сохтмони нерўгоњи Роѓун, оѓози бунёди хатти барќии 500киловолтаи минтаќавии CASA-1000, маблаѓгузории ќисмати тољикистонии роњи оњаниТољикистон-Афѓонистон-Туркманистон ва дигар масоили мавриди таваљљуњ сурат ги-рифт.

МАБЛАЃГУЗОРИИ ГРАНТИИ БОНКИ ЉАЊОНЇ БА 13 ЛОИЊА

www.president.tj

Минбари халќ13 феврали соли 2014№7 (934) 3ЊАЁТИ ЊИЗБ

ЌУБОДИЁН. 8 феврали вохўрии ном-зад ба вакилии Маљлиси вакилони халќивилоят, иљрокунандаи вазифаи раиси ви-лояти Хатлон Давлатшо Гулмањмадов боинтихобкунандагони љамоатхои дехотиТахти Сангин ва Навобод баргузор гар-дид. Дар ин вохўрї узви Кумитаи иљроияиЊХДТ, раиси ноњияи Ќубодиён С.Бекна-заров, раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТ дарвилояти Хатлон А.Ализода, шахси боэъ-тимоди номзад ба вакили Маљлиси ваки-лони халќи вилояти Хатлон, раиси Куми-таи иљроияи Њизби Халќии ДемократииТољикистон дар ноњия Т. Шарипова вадигар даъватшудагон ширкат намуданд.Шахси боэътимоди вакил раиси Кумитаи

ИСФАРА. Роњбарияти омўзишгоњитиббї дар њамљоягї бо кумитаи иљроияиЊХДТ дар шањри Исфара бо маќсади му-айян кардани соњибистеъдодњо дар бай-ни донишљўёни бахши аввали таълимгоњозмуни "Дарёфти истеъдодњои нав"-ро гу-заронид.

Мувофиќ ба низомнома иштирокчиё-ни озмун иборат аз ду даста аз рўи шар-тњои баровардани рўзномаи деворї, му-аррифии даста, суруди якка, сањнача вараќси якка мањорату ќобилияти хешроманзури тамошобинону њайати њакамоннамуданд.

Донишљўёни бахши дуввум бошанд,муддати 12 рўз дар бемористонњои шањ-

Дар ин замина бањри мус-тањкам кардани мавќеи њизбдар љомеа, љалби мардум бакорњои созандагиву бунёдкорїташкилотњои ибтидоии навињизб созмон дода мешавад, кидар он шахсони фаъолу кор-дон ва мењнатдўст љамъ мегар-данд.

Аз љумла, чанде пеш дарназди идораи нозироти андо-зи ноњия бо ташаббуси як гуруњкормандони он маљлиси муас-сисони Њизби Халќии Демокра-

Раиси федератсия М. Солењов зим-ни гузориши худ иброз дошт, ки дар да-воми соли гузашта ташкилотњои касаба-вии љумњурї имкониятњои худро самара-нок истифода карда, барои њимояињуќуќњои коргарон, бењдошти шароитикору ташкили истироњати мењнаткашон як

ИТТИФОЌИ КАСАБА - ДАРГОЊИ УМЕДДар љаласаи Шўрои генералииФедератсияи иттифоќњоикасабаи мустаќилиТољикистон, ки тањти раёсатиРаиси федератсия МуродалїСолењов барпо гардид, азфаъолияти яксолаиИттифоќњои касабанатиљагирї ва вазифањо бароисоли 2014 мушаххас карда шуд.

ќатор тадбирњоро амалї гардонданд.Натиљаи њамин аст, ки њар сол маоши кор-мандон вобаста ба имкониятњои буљетикишвар ва шароитњои воќеии корхонањоишакли моликияташон гуногун зиёд кардамешаванд.

Масалан, агар афзоиши маошро тоимрўз нисбати соли 2006 муќоиса кунем,музди мењнати миёна 6 маротиба ванафаќапулии миёна 5,4 баробар зиёдшудааст. Хизматрасонї дар осоишгоњуфароѓатгоњњои мамлакат хеле бењтар гар-дид. Аз маблаѓњои људошудаи суѓуртаидавлатии иљтимої дар њаљми 6 млн. 860њазор сомонї, 4 млн. 864 њазори он ба-рои таътили тобистонаи кўдакону навра-сон људо карда шудааст.

Дар соли 2013 аз маќомоти гуногун

унвонии Федератсия 698 мактуб воридгардидааст. Роњбарият ва мутахассисо-ни Федератсия 2115 шањрвандро оид бамасъалањои пардохти вараќаи корношо-ямї, нафаќапулї, ваќти корношоямї, тар-тиби ваќти корї, пардохти музди мењнат,дарёфти роњхатњо ва ѓайра ќабул карда,бо онњо суњбату машварат гузаронда,љавобњои ќаноатбахш доданд. Дар оян-да низ кўшиш ба харљ дода мешавад, киягон мурољиати шањрвандон беназоратгузошта нашавад, чунки шањрвандон бахотири дастгирї ва гирифтани кўмакњоигуногун бо умед мурољиат мекунанд. Би-нобар ин њадафи мо аз он иборат аст, ягоннафар мурољиаткунанда бояд аз даргоњииттифоќњои касаба ноумед ё норозї на-раванд, зикр намуд М. Солењов.

Раисони иттифоќњои касабаи вилоя-тњои Мухтори Кўњистони Бадахшон (Р.Бекназаров), Хатлон (И. Азизов), Суѓд (С.Зокиров), раисони иттифоќњои касабаисоњавї М. Сафаров, А. Ќањњоров, муови-ни аввали Раиси Њаракати љамъиятииВањдати миллї ва эњёи Тољикистон М.Асрорї, мудири бахши Дастгоњи иљроияиПрезиденти љумњурї А. Ѓафуриён зимнимузокира љињати бењдошти фаъолияти инташкилоти умумихалќї назару анде-шањои худро баён доштанд. Баъдан бањайати Шўрои генералии Иттифоќњои ка-сабаи мустаќили љумњурї таѓйирот воридкарда шуда, ба чанде аз фаъолони каса-ба ифтихорномањо таќдим гардид.

У. СОЛЕЊ, рўзноманигор

ДАРЁФТИ ИСТЕЪДОДЊОру дењот бо усули нав таљрибаи илмииистењсолї гузарониданд.

Дар ин муддат толибилмон марњи-лањои раванди њамширагї, ташхисињамширагї, муайянсозии муаммоњоимизољ, банаќшагирии парасторї ва ама-лисозии он, инчунин бањодињии самара-нокии њолати мизољро омўхтанд. Дони-шљўён аз рўзи нахустин бемореро инти-хоб ва рафти табобати ўро зери назо-рат гирифта , аз рўи нишондодњоиобъективї ва субъективии бемор таъ-рихи парасторї пур карданд, бо дигартарзу усулњои муосири муоинаю муо-лиља шинос гардиданд.

ВОХУРЇ БО НОМЗАДиљроияи ЊХДТ дар ноњия Т.Шарипова дарбораи фаъолият ва шарњи њоли номзадмаълумоти муфассал дод.

Раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТ дарвилояти Хатлон А.Ализода Барномаи пе-шазинтихоботии номзад ба вакили Маљ-лиси вакилони халќи вилоят Д.Гулмањма-довро мусбат арзёбї намуда, боварї из-њор кард, ки њизбиёни вилоят номзадииД. Гулмањмадовро њамаљониба дастгирїменамоянд. Зимни ин вохўрї байни иш-тирокдорони маљлис ва Д.Гулмањмадовсуњбати ошкоро доир гардида, иштирок-дорони маљлис ба саволњояшон љаво-бњои ќаноатбахш гирифтанд.

«МХ» «МХ»

16 НАФАРБА САФИ ЊИЗБ ПАЙВАСТ

ПАНЉ. Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияи Панљ бомаќсади таблиѓу ташвиќи сиёсати пешгирифтаи Раиси ЊХДТ, Сарвари давлат муњтарамЭмомалї Рањмон ва амалї гардонидани Барномаи њизб оид ба тавсеа бахшидан баробита бо зинањои ташкилотњои ибтидоии њизб дар љараёни омодагињо ба 20-уминсолгарди ЊХДТ, бо њизбиён ва љонибдорони он вохўриву суњбатњо мегузаронад.

тии Тољикистон дар ноњия бар-гузор гардид. Онњо баъди ши-носої бо Оиннома ва Барно-маи ЊХДТ тасмим гирифтанд,ки њамчун аъзои њизби созан-да дар ободии Ватани хеш сањ-мгузор бошанд. Дар ин љаласа16 нафар кормандони масъу-ли идораи андози ноњия шоми-ли ин њизб гардиданд. РаисиКИ ЊХДТ дар ноњияи ПанљЁ.Носиров дар ин чорабинїиштирок намуда , оид ба 20соли фаъолияти ЊХДТ ба тав-

ри мухтасар сухан ронд. Ў азљумла, ба аъзои нави њизб таъ-кид дошт, ки аъзои ЊХДТ бу-дан барои мо ифтихор аст, ле-кин дар баробари ин, масъули-яти бузурги созандагиву бу-нёдкориро дар пай дорад вањар як аъзои њизб мебояд дарљомеа намунаи ибрат бошад,вазифаи ба дўш доштаашонродўст дорад ва дар рушду тако-мули њамаи бахшњои хољагиихалќи мамлакат сањми арзан-даи хешро гузорад.

Ташкилоти нави ибтидої як-дилона "Нозироти андоз" номгу-зорї шуд. Дар охири љаласа сар-дори Нозироти андози ноњия Ра-шид Њотамов навќабулшудагон-ро табрик намуд ва даъват баамал овард, ки бо масъулияти

баланди њизбї, бањри ободиюшукуфоии ватан ва бою ѓанї гар-донидани буљаи давлат сањмибосазо гузорем.

Тоњир ЊОШИМОВ,ноњияи Панљ

ЌЎРЃОНТЕППА. Бо маќсади дастгирию њавасмандгардонии оли-мон ва донишљўёни аълохони муассисањои тањсилоти олї ва миёнаикасбии вилоят, бо ќарори раиси вилояти Хатлон идрорпулии раиси ви-лояти Хатлон таъин карда шудааст. Тавре аз шуъбаи иттилоотї-тањ-лилии маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилояти Хатлон хабардоданд, аз љумла ба 40 нафар олимон ва 30 нафар донишљўёни аъло-хони муассисањои тањсилоти олї ва миёнаи касбии вилояти Хатлон, аз1 январ то 31 декабри соли 2014 њар моњ ба њар як нафар олим дарњаљми 150 сомонї ва ба њар як нафар донишљў дар њаљми 70 сомонїидрорпулї муќаррар карда шуд. Боиси ќайд аст, ки аз соли 2012 тоинљониб чунин дастгирињо аз тарафи Кумитаи иљроияи вилоятии ЊХДТба амал омада, 10 нафар донишљуёни донишгоњњо ва коллељњои вило-ят бо идрорпулии раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилояти Хатлондар њаљми 50 сомонї њар моња пардохт карда мешавад.

МУЛОЌОТБО МУЊОЉИРОНИ МЕЊНАТЇ

СПИТАМЕН. Кормандони Кумитаи иљроияи ЊХДТ дарвилояти Суѓд бо иддае аз муњољирони мењнатии баргаштадар ноњияи Спитамен мулоќот анљом доданд. Ин мулоќотба хотири пешбурди корњои фањмондадињї, бобати бо љоикории доимї таъмин намудани ањолї, ки аз Барномаи ЊХДТбармеояд ва се њадафи асосии раиси вилоят, ки ин бо маќ-сади баланд бардоштани сатњи зиндагии мардум, паст кар-дани сатњи камбизоативу бекорї, пешгирї намудани са-фари љавонони бекасбу кор ба муњољирати мењнатї, ба-гардонидани онњо ба Ватан ва таъсиси хољагињои инфиро-диву оилавї ќабул шудаанд, сурат гирифт. Иштирокдорониќдомњои шоистаи Президенти кишвар ва раиси вилоятрољонибдорї намуда, бо ќаноатмандї изњор доштанд, ки дарамалї гаштани ин њадафњо сањми арзанда мегузоранд.

ИДРОРПУЛЇ БА ОЛИМОНВА ДОНИШЉЎЁН

МАЉЛИСИМАШВАРАТЇ

ИСТАРАВШАН. Тањти раёсати Раиси Кумитаииљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон даршањри Истаравшан Бањодур Воситов маљлиси маш-варатї доир гардид. Роњбари дастгоњи Кумитаииљроия Р.Додоев дар бораи баргузории маљлисњоиљамъбастї дар ташкилотњои ибтидої гузориш дод.Мудири шуъбаи кор бо љавонони Кумитаи иљроия З.Эркаева ањли маљлисро бо наќшаи амалии шуъбаљињати баргузории вохўрї бо љавонони Истаравшанбарои таблиѓи дастовардњои даврони истиќлолият,ѓояњои созандаи Њизби Халќии Демократии Тољикис-тон, пешгирии шомилшавии љавонон ба њар гуна њизбуњаракатњои ѓайриќонунии ифротгаро шинос кард. Дарфарљоми љаласаи машваратї раиси Кумитаи иљроияба масъулин дастуру супоришњои мушаххас дод.

Минбари халќ13 феврали соли 2014

№7 (934)4 ЊАЁТИ ЊИЗБ

ЗИКР ШУД, ки Кумитаииљроияи Њизби Халќии Де-мократии Тољикистон дарноњияи Фирдавсї дар ирти-бот ба таљлили 23-умин со-

лгарди Истиќлолияти давлатї, бањридар амал тадбиќ намудани њадафњоиоинномавї ва барномавї, ќарорњои Ан-љумани ХІ-уми Њизби Халќии Демокра-тии Тољикистон, Паёми Президенти Љум-њурии Тољикистон ба Маљлиси ОлииЉумњурии Тољикистон, Ќарорњои Кумитаииљроияи марказии Њизби Халќии Демок-ратии Тољикистон (аз 20-уми апрелисоли 2011), Ќарорњои Маљлиси васеиРаёсати Кумитаи иљроияи Њизби ХалќииДемократии Тољикистон (аз 20-уми янва-ри соли 2014) ва дастуру супоришњоиРаиси њизб, Президенти Љумњурии Тољи-кистон Эмомалї Рањмон наќша-чораби-нињо тањия намуда, иљрои онњоро таъ-мин намуд.

Дар соли 2013 Кумитаи иљроияи њиз-бии ноњия мутобиќ ба дастуру супори-шњои Раиси Њизби Халќии ДемократииТољикистон мўњтарам Эмомалї Рањмонљињати афзоиши сифатнокии аъзои њизб,љалби љавонони лаёќатманд ва бонуво-ни соњибмаърифат ба сафи њизб тадби-рњои зиёдеро амалї кардааст. Айни њолтеъдоди аъзои њизб дар ноњияи Фир-давсї ба 7583 нафар расидааст, ки онњодар 2 кумитаи ибтидої ва 146 ташкило-ти ибтидоии њизбї муттањид шудаанд. Азонњо 3642 ё 48%-ро занон, 4090 нафарё 53% -ро љавонон ташкил медињанд.Айни њол 1432 нафар аъзои њизб дармуњољирати мењнатї ќарор доранд.

Аз 468 ташкилоту корхонањои дарњудуди ноњия амалкунанда дар 146-тоион ташкилотњои њизбї таъсис дода шу-дааст.

Аз оѓози соли 2013 тамоми ташки-лотњои ибтидоии Њизби Халќии Демок-ратии Тољикистон дар ноњия фаъолиятигустурдаи хешро љињати омодагињо бамаъракањои муњими сиёсии сол-интихо-боти Президенти Љумњурии Тољикистонравона карда буданд.

Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Де-мократии Тољикистон дар ноњия бо маќ-

ЊАР ЧИ КОШТЇ,ЊАМОН БИДРАВЇ!Дар маљлиси васеи Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияиФирдавсї раиси Кумитаи иљроияи ноњиявии њизб Саидалї Асоев аз рўйи масъалаи якумирўзнома "Дар бораи љамъбасти фаъолияти сохторњои њизб дар давоми соли 2013 вавазифањои онњо барои соли 2014" гузориш дод.

сади дар сатњи баланди ташкилию сиёсїгузаронидани маъракаи таблиѓотию таш-виќотии пешазинтихоботї ва баргузоршудани интихоботи Президенти Љумњу-рии Тољикистон як ќатор тадбирњои му-шаххасро андешид. Пеш аз њама дар на-зди Кумитаи иљроия Ситоди пешазинти-хоботии номзад ба мансаби ПрезидентиЉумњурии Тољикистон Эмомалї Рањмоназ Њизби Халќии Демократии Тољикистондар њайати 11 нафар таъсис ёфт ва фаъ-олияти пурсамар кард. Њамчунин, бопешнињоди Ситод наќшаи баргузории чо-рабинињо љињати таблиѓу ташвиќи бар-номаи пешазинтихоботии номзад 5 гу-руњи тарѓиботї дар њайати 25 нафар, якгурўњи муштараки тарѓиботии Ситодимарказии Кумитаи иљроияи Њизби Ха-лќии Демократии Тољикистон дар ноњияиФирдавсї ва 74 гурўњи мобили таблиѓотїдар назди њар як участкаи интихоботїдар њайати 200 нафар ташкил карда шуд.Ѓайр аз ин дар 37 участкаи интихоботїСитодњои интихоботї аз 5 нафарї, дармаљмуъ 185 нафар ташкил карда шуд, кифаъолияташон натиљаи хуб дод.

Бо иштироки ин гурўњњо зиёда аз 100вохўрї бо љалби беш аз 30655 нафар ин-тихобкунандагони шањраку мањаллањоиноњия баргузор карда шуд. Њамаи такли-фу дархосту пешнињодњои интихобкунан-дагон дар Ситоди интихоботи ноњия мав-риди омўзиш ќарор гирифта, бароиљораљўї ба маќомоти дахлдор фиристо-да шуд.

Дар давоми соли 2013, ташкилотњоиибтидоии ноњия бањри тадбиќи амалииЌарорњои КИМ ЊХДТ ва Ќарорњои Кон-ференсияи ХV-уми ташкилотњои ЊХДТдар шањри Душанбе фаъолияти худродуруст ба роњ монда, бо дарки масъу-лияти баланди њизбию сиёсї наќшаи"Обуна -2014"-ро ба нашрияи "Маромипойтахт" аввалин шуда, пеш аз муњлатбахшида ба Анљумани ХІ-уми њизб рўзи4 октябр бо теъдоди 2516 нусха ва на-ќшаи обуна ба њафтаномаи "Минбарихалќ"-ро низ пеш аз муњлат то 4 ноябрисоли 2013 бо теъдоди 2255 нусха иљрокарданд.

С.Асоев як зумра ташкилотњои

њизбї, аз љумла "Тољири Аљам" (раисашМ. Шарипов), "Фановар" ( Н. Шоев ), "Со-њибкор" (Д. Ќодирова), "Раёсати истифо-дабарии роњњои ноњия" (А. Азизов), "Сул-тони Кабир" (А. Кабиров), "Ташхис" (З.Сафарав), "Маркази барќу гармидињииш.Душанбе" (М. Файзиева), "Маркази са-ломатии шањрии №12" (С. Назиров),"Маркази саломатии шањрии №4" (Н.Њусейнов ), "Дўстии халќњо" (А. Ѓаффо-ров), "Маорифчиён" (Р. Табаров), "Раё-сати сохтмони асосї"(С. Анваров), "КВДнафту газ ва ангишт" (С. Саидрањмонов),"Мањаллаи Равшангарон" (Њ. Аслонов),"Шифо" (М. Фатњуллоев), "Баќои давлат"(Н. Давлатов), "Тољикколхозсохтмон" ( Ф.Мањмудов), "Дўзанда" (Т. Њусайнова ),"Текстил" (А. Ќурбонов), "Бунёд" (С. Аб-

дурасулов), "Њунаромўз" (С. Нозимов),"Комбинати гўшту консерва" (У. Толи-бов), "Шарќи озод" (Ё. Исмоилов), "То-љикстандарт" (Б. Шукуров), "Марказисаломатии шањрии №1" (А. Сафаров)-роном бурд, ки онњо талаботи Оиннома,Барнома ва Низомномаи Њизби ХалќииДемократии Тољикистонро њамаљонибариоя мекунанд ва фаъолияташон ба та-лабот љавобгў мебошад.

Дар баробари ин бино ба гуфти ра-иси Кумитаи иљроияи ноњиявии њизбфаъолияти чанд ташкилоти ибтидоиињизбї суст ба роњ монда шудааст. Ма-салан, "Лесинвест" (раисаш Ш. Давла-тов), мањаллаи "Наврўз" ( А. Холбеков)," Машъал" ( О. Катамардов), "Корхонаифаръии №3" ( А. Шарипова), тарабхо-наи "Яккачинор" (С. Раљабов), "Азамат"(О. Неъматуллоев), "Панир" (С. Холов),"Муассисаи шабакаи гармидињии ш.Ду-шанбе" ( А. Табаров), "Фонон" (С. Абду-рањмонов), "Кохи Тољикистон" (Ш. Ќурбо-нов), "Бољу хирољ" (И. Ибодов), "Торг-маш"( Ф. Холов), "Гулпарвар" (Г. Азимов), "Бозори саховат" (А. Рўзиев), "СайдонЃайрат" (С.Ѓайратов) сари ваќт иљрои

талаботи Оинномаи ЊХДТ ва супори-шњои Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар ноњияиФирдавсиро таъмин намекунанд.

Дар гузориш ќайд шуд, ки бо маќ-сади амалї намудани дастуру нишон-додњои Сарвари давлат, Раиси ЊХДТЭмомалї Рањмон ташкилоти ибтидоии"Султони Кабир" рўзи 17-уми марти соли2013 дар арафаи љашни Наврўз тўйисунатии 362 нафар кўдакони оилањоикамбизоат ва бесаробонро гузаронид.Инчунин дар доираи чорабинињоиНаврўзї бо ибтикори раиси Кумитаииљроияи ибтидоии "Текстил" 18-умимарт бо ширкати беш аз 60 нафар зано-ни корхона мањфили бонувон дар мавз-ўи "Зан ва љомеа" баргузор гардид.

Дар мањфил њачунин кормандонимасъули Кумитаи иљроияи ЊХДТ даршањри Душанбе, намояндагони прокура-тураи шањр, муассисаи давлатии "Мар-кази худшиносии бонувон дар шањриДушанбе" ва Комиссияи кор бо ноболи-ѓони ноњия ва шањр даъват шуда буданд.Миёни иштироккунандагон оид ба пеш-гирии љинояткорї дар байни занон, мах-сусан дар бораи њодисањои танфурўшїмубодилаи афкори судманд сурат ги-рифт.

Раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТ дарноњияи Фирдавсї С. Асоев дар охир иш-тирокдорони љамъомадро бо наќшаи чо-рабинињои њизбї дар соли 2014 шиноскард.

Аз рўйи масъалаи якуми рўзномаимаљлис муовини раиси КИ ибтидоии"Текстил" И. Саидов, раиси ташкилотиибтидоии "Дўзанда" Г. Њусейнова, раиситашкилоти ибтидоии "Маркази салома-тии шањрии №1" А. Сафаров ва муовини

раиси КИ ибтидоии "Маорифчиён" А. На-зришоева ба музокира баромада, доирба пањлуњои гуногуни фаъолияти Куми-таи иљроияи ноњиявии њизб дар соли2013 андешањояшонро баён карданд.

Раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТ даршањри Душанбе Љамшед Саидов, ки дарљаласа њузур дошт, зимни суханрониихеш фаъолияти солонаи КИ ЊХДТ дарноњияи Фирдавсиро ќаноатбахш њисо-бид ва барои бењтар намудани фаъоли-яти њизб дар соли 2014 дастуру масли-њатњои судбахш дод.

Дар урфият мегўянд, ки њар чикоштї, њамон бидравї. Кумитаи иљроияиЊХДТ дар ноњияи Фирдавсї тайи соли си-паришуда, њамаи наќшањои дар пеш гу-зошташударо амалї намуда, самараинек ба даст овард. Умед дорем, ки Ку-митаи иљроияи ноњияивии њизб имсол баифтихори љашни 20-солагии таъсисёбииЊизби Халќии Демократии Тољикистонбо шеваи тоза корро ба роњ монда, дартарѓибу тањкими идеологияи њизб бањ-ри ободию пешрафти кишварамон сањ-ми арзанда хоњанд гузошт.

Алиљон ЉЎРАЕВ

Минбари халќ13 феврали соли 2014№7 (934) 5НИШАСТИ МАТБУОТЇ

Бино бар иттилои Прокурори ге-нералї соли сипаригардида аз љони-би кормандони њифзи њуќуќ ва сох-торњои низомї 264 парвандаи љино-ятї ба ќайд гирифта шуда, 162 пар-ванда ба судњо ирсол гардидааст.Солњои 2013 18336 љиноят ба ќайдгирифта шуда, нисбати солњои пе-шин зиёд аст. Аз љониби маќомотипрокуратура 1 њазору 247 санљишипрокурорї ва 1 њазору 160 санадиэътиноии прокурорї ба ќайд гириф-та шудааст, ки он нисбат ба солњоиќаблї кам шуда, сифат ва самара-нокї, инчунин иљрои воќеии корњоипрокурорї бењтар гардидааст. Хуш-бахтона, дар соли њисоботї ягон на-фар корманди сохтори Прокуратураба љавобгарии љиноятї кашида на-шудааст. Вале, барои вайрон кар-

Донишгоњи технологии Тољикистон яке аз мактабњои олиибонуфузи мамлакат буда, дар тарбия ва тайёр кардани мута-хассисони варзидаи дорои тахассуси олї дар риштањои техно-логї, иттилоотї, иќтисодї ва тазйини бадеї сањми назаррас до-рад. Теъдоди донишљўёни муассиса беш аз 6250 нафарро таш-кил медињад, ки онњо дар шароити татбиќи низоми кредитї азрўйи зиёда аз 33 ихтисос таълим гирифта истодаанд. Дар ниша-сти хабарї ректори донишгоњ Н.Шоев бо ифтихор зикр намуд,ки Донишгоњи технологии Тољикистон мувофиќи љадвали рей-тингии Агентии байналмилалии "Интерфакс" аз декабри соли2013 ягона таълимгоњи кишвар мебошад, ки аз лињози омодагїба навгонињо ба рўйхати бењтарин 200 муассисаи олии касбииИДМ шомил гардидааст. Дар рўйхати ин назарпурсї, донишгоњдар байни 406 донишгоњњои кишварњои узви ИДМ, кишварњоиБалтик ва Гурљистон, љои 151-умро гирифта, дар фењрасти бењ-тарин муассисањои олии касбии ИДМ шомил гардидааст.

- Донишгоњи технологии Тољикистон њамкорињои судмандробо беш аз 60 таълимгоњњои хориљї ба роњ мондааст.Дар раванди

ДАЪВАТИ САЛИМЗОДАБА ТОЉИКЇ КАРДАНИ НОМУ НАСАБПрокурори генералии кишвар Салимзода Шерхони Одина дар нишасти матбуотї баробарињисоботи фаъолияти солонаи маќомот ва посух ба саволњои бешумори хабарнигорон худниз ба намояндагони васоити ахбори омма бо чанд савол мурољиат кард.

дани интизоми хизматї ва одобикасбї 8 нафар аз вазифа озод кар-да шуд.

Дар баробари посух ба саво-лњои бешумори хабарнигорон Про-курори генералї даъват намуд, кифамилияњои худро ба насабибобої иваз намоянд. Ба саволипеш омадани мушкилот дар навиш-тани ному насаб ба паспорти ќола-баш русї, номбурда маќомотимасъулро дар ин самт айбдор до-ниста, њамагонро мутмаин кард, кибояд дар ин самт мушкилоте вуљуднадошта бошад. Њол он ки нафа-рони ба кишвари Русия сафарку-нанда дубора ба насаби худ - "ов"-у "ова" ва "вич"-у "евна"-ро њамроњмекунанд. Бале, ин ќазия хеле бањ-снок аст… Мардум ба хотири бе-

гонапарастї ному насаби русишак-лро ба худ мегиранд ва ё бо вуљу-ди арљ гузоштан ба расму оинимиллї маљбуранд, ки аз ному на-саби бобої даст кашанд. Ба гумо-нам ин амри маљбурист, вагарна гу-зоштани ному насаби тољикї со-лњои пеш дар кишвар бидуни тарѓ-ибу ташвиќ ба њукми анъана даро-мада буд, вале чун њангоми гириф-тани атестатсия баъд аз хатми мак-таби миёна ва сафар ба Русия муш-килињо пеш омаданд, маљбур гар-диданд, ки дигарбора исму насабихудро ба русї табдил дињанд.

Дар иртибот ба саволи намоян-даи рўзномаи "Нигоњ" Салимзодаафзуд, ки ду-се њафта пеш дар инрўзнома тањти унвони "Њомиёни ќал-бакии ќонун" маќолаи дастаљамъо-

наи 19 нафар мањбусро ба табъ ра-сонид. Дар маќола гуфта мешавад,ки маќомоти прокуратура барои баљазои сабуктар иваз кардан ва ё баколонияи ислоњи сукунат гузарони-дани ин мањбусон монеъ шуда ис-тодааст. Мањбусони ишорашуда ба-рои муомилоти ѓайриќонунии воси-тањои нашъадор ба миќдори аз 2 то275 кг ба мўњлатњои аз 7 то 22 солаз озодї мањрум шудаанд. Аз

мўњлатњои таъиншуда онњо танњо аз3 то 7 солу 6 моњашро адо кардаан-ду халос. Пас, дар чунин сурат дарњолати ин мањбусонро ба колонияиислоњи сукунат гузаронидан ва ёљазояшонро сабук кардан кї ва азљумла кадоме аз шумоён - журна-листон масъулиятро бар дўш меги-рад?

М.МАЊМУДОВ

ЊАМКОРИИ БАЙНАЛМИЛАЛЇ ВУСЪАТ МЕЁБАДАз тарафи Шуъбаитафтишотии Агентииназорати маводинашъаовари наздиПрезиденти ЉумњурииТољикистон 155парвандаи љиної оѓоз вааз онњо 96 парванданисбати 133 шахс ба судравон карда шуд.18шањрванд, ки барои содирнамудани љиноятивобаста ба маводинашъаовар дар кофтуковибайналмилалї ќарордоштанд, боздоштгардиданд.

нашъаовар, аз љумла 102 кг. героин,366 кг. афюн, 2111 кг. бангдона мусо-дира гардид, 233 њодисаи парваришибанги худрўй ошкор гардид. Аз тара-фи озмоишгоњи ташхиси судии АНМН298 ташхис ва тањќиќ, аз љумла, 111тањќиќ бо дархости маќомоти дигарињифзи њуќуќ ва сохторњои ќудратииљумњурї гузаронида шуд, - гуфт зим-ни нишастаи матбуотї ДиректориАгентии назорати маводи нашъаова-ри назди Президенти ЉТ генерал-лей-тенанти милитсия Р.Назаров. Боядзикр намуд, ки бо тартиби муќаррар-гардида дар оташдони махсуси Агентїдар њузури намояндагони ВАО, комис-сия 644 кг. маводи нашъаовар сўзо-нида нобуд карда шуд. Мавсуф дарфарљоми нишасти матбуотї, диќќатирўзноманигоронро ба вазъияти воба-ста ба маводи нашъаовар дар љумњ-урї ва берун аз он, аз љумла, тамоюлва рушди вазъияти вобаста бо истењ-

Дар љараёни амалиёти "Кўкнор-2013" аз 20 май то 30 ноябр аз муоми-лоти ѓайриќонунї 2580 кг. маводи

соли маводи нашъаовар дар Афѓони-стон, њамкории Агентї бо маќомотињифзи њуќуќ дар сатњи миллї ва бай-налмиллалї, пешгирии нашъамандї

ва паст намудани талабот ба маводинашъаовар љалб намуд. Агентї 9 ама-лиёти муштараки байналмиллалї гу-заронидааст. Аз љумла, бо маќомоти

њифзи њуќуќи Афѓонистон 6 амалиётимуштарак гузаронида шуда, 4 лабора-торияи истењсоли героин нобуд кардашуд, 8 ќочоќчии маводи нашъаоварбоздошт гардиданд. Дар љараёни якамалиёти муштарак бо маќомотињифзи њуќуќи Русия аз муомилоти ѓай-риќонунї 12 кг. 419 гр. маводи нашъа-овар, аз љумла 11 кг. 907 гр. героинмусодира гардид. Бо Вазорати амни-яти љамъиятии Љумњурии Халќии Хи-той як амалиёти муштарак бо усули"интиќоли назоратшаванда" гузарони-да шуд. Дар натиља 3 кг. 536 гр. геро-ин мусодира гардида, 2 шањрвандиНигерия боздошт гардиданд. Бо Ха-дамоти давлатии назорати маводинашъаовари Љумњурии Ќирѓизистон 1амалиёт гузаронида шуда, 3 кг. 280 гр.маводи нашъаовар мусодира ва 1 на-фар боздошт гардид.

М.РАЊИМОВА

САТЊИ КАМБИЗОАТЇ КОЊИШ ЁФТААСТ

ЊУЌУЌИ ИНСОНЊИФЗ МЕШАВАД

Ваколатдор оид ба њуќуќи инсон дар Љумњурии ТољикистонЗариф Ализода зимни нишасти матбуотї гуфт, ки МаќомотиВаколатдор оид ба њуќуќи инсон бо ибтикори Президенти Љум-њурии Тољикистон таъсис дода шуда, соли чорум аст, ки љињатитаќвият додани кафолатњои конститутсионии њимояи давлатиињуќуќ ва озодињои инсон ва шањрванд, мусоидат ба риоя ва эњти-роми онњо аз љониби маќомоти њокимияти давлатї, маќомотихудидоракуни шањрак ва дењот (љамоат) ва шахсони мансабдо-ри онњо, роњбарон ва шахсони мансабдорони корхонањо, муас-сисањо ва ташкилотњо новобаста аз шакли ташкилиюњуќуќиашон, инчунин барои тањким бахшидани мавќеи худ дарљомеа пайваста фаъолият менамояд.

Бо дастгирии нињоди даниягї оид ба њуќиќи инсон "Рањна-мо барои кормандони ВЊИ ЉТ оид ба кор бо мурољиатњои шах-сони воќеї ва њуќуќї" тањия ва нашр карда шуда, "Маљмўаи са-надњои миллї ва байналмилалї оид ба пешгирии шиканља" батабъ расонда шуд.

Амалисозии Барномаи таълим дар соњаи њуќуќи инсон ба-рои солњои 2013-2020, ки бо ќарори Њукумати Љумњурии Тољи-кистон аз 3 декабри соли 2012 тасдиќ карда шудааст, оѓоз ёфта,љињати тадбиќи Барномаи мазкур дар назди ВЊИ Шўрои њамо-њангсози байниидоравї таъсис дода шудааст, ки дар он намо-яндагон аз маќомоти давлатї, созмонњои ѓайридавлатї ва кор-шиносони соња шомил гаштаанд ва фаъолияти Шўро пайвастаидома дорад.

Бо маќсади тавсеа додани њамкорињои байналмилалї ваинчунин њифзи њуќуќњои муњољирони мењнатии тољик дар Рос-сия то имрўз бо Омбудсменњои 4 минтаќаи Россия, аз љумлашањрњои Москва, Санкт-Петербург, Екатеринбург, вилоятњоиСамара, Оренбург ва Омбудсмени федералии ФР Созишно-мањои њамкорї ба имзо расонид.

Тўли соли 2013 дар Дастгоњи ВЊИ 492 (соли 2012-604 адад)мурољиати шањрвандон ба ќайд гирифта шудааст, ки аз онњоаризаву шикоятњои хаттї-290 адад (соли 2012-258 адад ва му-рољиатњои шифоњї - 102 (соли 2012 -346) адад мебошанд.

Моњрухсор РАЊИМОВА

Даромади пулии ањолї дар соли 2013 тибќи бањодињї 23,7млрд. сомониро ташкил дода, нисбат ба соли гузашта 18 дар-сад зиёд шудааст. Дар ин давра музди мењнати миёнаи њар-моњаи њар як корманд 708 сомониро ташкил дода, нисбати солигузашта 27 дарсад афзудааст. Сатњи камбизоатї,ки соли 201238 дарсадро ташкил медод, дар соли 2013 то 35,6 дарсад ко-њиш ёфтааст, - зикр намуд дар нишасти хабарї муовини авва-ли вазири рушди иќтисод ва савдо Неъматљон Бўриев.

- Тавре аз суханони Н. Бўриев бармеояд, дар минтаќањоиозоди иќтисодии кишвар 41 ширкати хориљї, аз љумла, 21кишвар дар МОИ Суѓд, 9 ширкат дар МОИ "Панљ" ва 11 ширкатдар МОИ "Данѓара" њамчун субъект ба ќайд гирифта шуда,тибќи наќшаи ин ширкатњо бояд зиёда аз 830,7 миллион со-монї ворид гардад ва зиёда аз 2128 љои корї ташкил кардамешавад. Айни замон таќрибан 500 љойи корї ташкил карда

шуда, беш аз 31,2 млн. сомонї сармоя ворид шудааст. Соли2013 дар корхонањои саноатии кишвар ба маблаѓи умумии 9,9млрд. сомонї мол истењсол карда шудааст, ки нисбат ба соли2012-ум 3,9 дарсад зиёд аст. Соли 2013 муомилоти савдоихориљии љумњурї низ таќвият ёфта, бо 101 кишвари љањон су-рат гирифт. Дар сохтори содиротии кишвар вазни холиси алю-миний ва нахи пахта соли 2013 48 дарсадро ташкил дод, кинисбат ба соли гузашта 8,0 дарсад кам аст. Аммо Њукуматиљумњурї, заводи алюминийи "Талко"-ро њаматарафа дастгирїнамуда, кўшиш ба харљ медињад, то он дар бозори љањонї ма-вќеи худро ёбад. Дар нишасти хабарї, њамчунин, доир ба узвикомилњуќуќи Созмони Умумиљањонии Савдо гардидани Тољи-кистон сухан рафта, он яке аз дастовардњои назарраси соли2013 шуморида шуд.

А.САЛОМАТШОЕВА

ФАКУЛТЕТИ ТАШАККУЛИИМИЉ КУШОДА ШУД

ин њамкорињо дар донишгоњ факултети муштараки тољикї-украинїкушода шудааст ва он барномањои гуногуни зинавии ихтисосњоимухталифро бо Донишгоњи давлатии техникии ш.Тернополи Укра-ина дар амал љорї намуда истодааст. Дар асоси шартномањоињамкории бо силсилаи муассисањои тањсилоти олии Русия ба имзорасида, имрўзњо зиёда аз 900 нафар донишљўён аз рўйи ихтисо-сњои техникию технологї дар муассисањои таълимии ФедератсияиРусия тањсили худро аз њисоби буљаи ин кишвар бомуваффаќиятидома медињанд. Ќобили зикр аст, ки 215 нафар донишљўёни то-љик соли 2013 бо ихтисосњои гуногун, мактабњои олии ФедератсияиРусияро хатм намуда, ба фаъолияти касбї оѓоз намудаанд, - зикрнамуд сарвари донишгоњ. Н.Шоев. Њамчунин ў гуфт, ки дар сохто-ри донишгоњ соли 2013 нахустин маротиба дар љумњурї факулте-ти ташаккули имиљ ва модели аврупоии тањсилот таъсис дода шудва дар сохтори он гурўњњои академие фаъолият менамоянд, ки таъ-лимоташон пурра ба забони англисї сурат мегирад.

А.САЛОМАТШОЕВА

Минбари халќ13 феврали соли 2014

№7 (934)6

Аммо сиёсатмадороне њас-танд, ки ба сангинтарин зањматњорў ба рў гарданд њам, ба роњи ин-тихобкардаашон як умр содиќ ме-монанд. Љомеа ва балки њарифо-нашон њам эшонро эњтиром меку-нанд, зеро инсонњои љиддианд, нањарљопаракњо.

Ќурбонњусейн Худоиев азќабили чунин нафарон аст. Ў соли1970 факултаи химияи Донишгоњидавлатии Тољикистонро бо дипло-ми аъло хатм карда, бо тавсияимаъмурияти ин боргоњи илм даркафедраи методикаи таълими хи-мия ба њайси омўзгор ба кор оѓознамуд. Баъди як моњи фаъолия-таш ўро ба хизмат дар артишиШўравї даъват карданд. 2 сол бањайси афсар дар шањри Алмаатохизмат карда, соли 1972 боз башањри Душанбе баргашта, фаъо-лияти омўзгориашро дар ибтидодар кафедраи химияи органикї вабаъдан биохимияи Донишкадаиомўзгории ба номи Т. Г. Шевчен-кои шањри Душанбе (њоло баноми С. Айнї) идома дод. Солњои1979 - 1982 дар аспирантураи Ин-ститути химияи умумї ва ѓайриор-ганикии ба номи Курнакови АУИЉШС тањсил намуд. Баъди хат-ми аспирантура фаъолияташробоз дар донишкада идома дод. Та-дќиќотњои илмиаш дар маљалло-ти Академияи фанњои СССР "За-щита металлов", "Прикладная хи-мия", "Неорганическая химия" дар16 маќолаи илмї интишор ёфта,аз љониби олимони шинохтаи соњабањои баланд гирифтанд. Соли1986 ба ихтирои ингибиторњо ба-рои муњофизати металл вахўлањои онњо аз зангзанї соњиби"Шањодатномаи ихтироъкориСССР" ва медали "ИхтироъкориШўравї" гардид.

Моњи марти соли 1993 Ќурбо-нњусейн Худоиев дар њайати як ко-миссияи бонуфузи давлатї башањри Хоруѓ омад. Бо хоњишимаъмурияти Донишгоњи давлатиишањри Хоруѓ дар ин љо ба фаъо-лият оѓоз намуд. Чун донишгоњнав буду озмоишгоњи химия на-дошт, омўзгор љои мувофиќи дар-сгузарониро дар мактаб - интер-нати раќами 12 -и шањри Хоруѓдарёфт, зеро дар ин љо лабора-торияи хубе мављуд буд. Дар ба-робари дарс барои донишљўён бозду синфи аз рўи барнома тафри-ќавиро (химия ва биология) дармактаб низ ба ўњда гирифт.

Волидайни хонандагони син-фњои тафриќавї аз донишу мањо-рати баланди дарсдињии муаллимогоњ гардиданд ва минбаъд ба хо-тири шомили ин 2 синфи 10-умгардидан аз озмуни калон гузаш-тан лозим шуд, зеро волидайнинаврасон барои ба Донишгоњитиббї дохил шудан ё мактабњоиолии дигаре, ки аз химия имтињондоштанд, танњо Ќурбонњусейн Ху-доиевро интихоб мекарданд вамедонистанд, ки њар наврасе дарназди ў таълим гирад, њатман им-тињоноти донишгоњи олиро месу-порад. Ба назди ЌурбонњусейнХудоиев на танњо довталабонисинфи тафриќавї, балки хоњиш-мандон аз дигар мактабњои шањр

РОЊРАВИ ЉОДАИ СИЁСАТСолњои зиёд дар шуъбањои сиёсии радио ва рўзномањо фаъолият доштам. Бо таќозоивазифа бо сиёсатмадорони зиёди сатњи гуногун сарукор доштам. Албатта, сиёсатсиёсат њасту дар он иддае баъзан тибќи њолату муњити вазъият дидаю дониста 360дараља ба самти муќобил тоб мехўранд. Ин бешак далели он аст, ки ин гурўњ рањравиљодаи сиёсат нест, ё худ ба амали интихобкардааш садоќат надорад.

ва ноњияи Шуѓнон меомаданд.Њамин тавр, дар муддати

кўтоњ 46 нафар шогирдони муал-лим Донишгоњи тиббиро хатм кар-даанд. Як нафар аллакай рисолаидокторї ва 8 нафар рисолаи ном-зади илмњои тибро њимоя кар-данд.

Новобаста ба он, ки аз соли2000 -ум Ќурбонњусейн Худоиевфаъолияти сиёсї дорад, корродар мактаб ва Донишгоњи дав-латии Хоруѓ идома медињад. Шо-гирдаш Васила Давлатбекова, кидар Литсейи Оѓохон тањсил мена-муду аз синфи 9 Ќурбонњусейн Ху-доиев бо ў машѓулиятњо мегуза-ронид, аз рўи кори илмиаш дармавзўи "Флаваноидњои таркибичойи кабуд" соли 2012 дар байнимактаббачањои лаёќатманди љум-њурї аз фанни химия љой аввал васоли 2013 бо њимояи кори илми-аш дар мавзўи "Флаваноидњоитаркиби ширинбия" љои аввалрогирифта, аъзо - корреспондентиАкадемияи хурди АФ Тољикистонгардид. Баъди хатми мактаб - Лит-сейи Оѓохон аз байни 80 нафардовталаб бо панљ љои људокарда-шуда ба Донишгоњи тиббии шањ-ри Бишкеки Љумњурии Ќирѓизистондохил шуд.

Соли 1996 Вазорати маорифиљумњурї ўро бо унвони "Аълочиимаорифи халќ" сарфароз гардонд.Хизматњои Ќурбонњусейн Худоиевдар пойдории сулњу вањдатимиллї дар Бадахшон хеле зиёдаст. Ў дар тамоми солњои вазнинва њоло њам кўшишу ѓайраташробарои оромї, њамдигарфањмї, ме-њандўстї равона менамояд. Баъ-ди ба имзо расидани Созишномаиистиќрори сулњ ва ризоияти миллїдар Тољикистон Ќурбонњусейн Ху-доиев ба њизби ЊХДТ пайваст васолњои 1998 - 1999 дар ташкилнамудани аввалин ташкилотњоиибтидоии њизб дар вилоят фаъо-лона иштирок кард. Моњи октяб-ри соли 1999 билети аввалинињизбиро бо имзои Раиси ЊХДТЭмомалї Рањмон гирифт. Бањорисоли 1999 Ташкилоти ибтидоиродар Донишгоњи давлатии шањриХоруѓ ташкил дод ва сарвариионро ба зимма гирифт. Вакили Ан-љуманњои V- X -уми ЊХДТ интихобгардидааст. Дар интихоботи соли2010 -ум фаъолона иштирок кар-да, барои пирўзии номзадњои азЊХДТ пешнињодшуда байни мар-дум корњои беши фањмондадињи-ро бурд.

Мањорати баланди ташкилот-чигии Ќурбонњусейн Худоиевро баназар гирифта, бо тавсияи РаисиЊХДТ ва КИМ ЊХДТ моњи декабрисоли 2000 -ум ўро ба вазифаи му-овини аввали раиси Кумитаииљроияи ЊХДТ дар ВМКБ интихобнамуданд. Аз ўњдаи ин вазифаимасъулиятнок низ ЌурбонњусейнХудоиев баромад ва то АнљуманиVII-уми ѓайринавбатии ЊХДТ са-фњои њизб дар вилоят ба 6000 ра-сид. Ба мардум марому наќшањоињизбро дар роњи бунёдкориву со-зандагї фањмонида, барои нумўидарахти сулњу салоњ, ки дар боѓимиллат раиси ЊХДТ шинонда буд,мењнати зиёдро ба харљ дод.

Хизматњои шоёнашро банафъи миллату Ватан ба њисоб ги-рифта, дар арафаи љашни 10 -со-лагии истиќлолият бо мукофотиолии давлат -ордени "Дўстї" сар-фароз гардонида шуд.

Моњи августи соли 2006Маљлиси Кумитаи иљроияи ЊХДТбо розигии раиси ЊХДТ ва тав-сияи КИМ ЊХДТ ЌурбонњусейнХудоиевро раиси Кумитаииљроияи ЊХДТ дар ВМКБ инти-хоб намуд. Аз соли 2004 то 2010ў аъзои Кумитаи иљроияи Мар-казии ЊХДТ буд. Мањз мањора-ти баланди сиёсатмадории Ќур-бонњусейн Худоиев аст, ки таш-килотњои њизбии вилоят таљри-баи гузаронидани маъракањоисиёсиро доранд ва натиљаи ин-тихоботњои парлумонии солњои2000, 2005, 2010 ва маъракаиинтихобот ба маќоми Президен-ти Љумњурии Тољикистон соли2006 исботи он аст.

Яке аз самтњои муњими мус-тањкам намудани мавќеи њизб индуруст ба роњ мондани кори таш-виќотию таблиѓотї ва дар байнимардум будани фаъолони њизбмебошад. Мо бояд њамеша бомардум бошем ва барои њаллимушкилоти онњо кўмак расонем,-мегўяд Ќурбонњусейн Худоиев.

Чун синну солаш ба 63 расидў аз роњбарияти њизб эњтиромонахоњиш кард, ки ба нафаќа меба-рояд, лекин кори њизбро пеш ме-барад. Ин аст, ки аз соли 2010 тоњоло вазифаи мудири шўъбаитаблиѓот ва иттиллооти Кумитаииљроияи ЊХДТ дар ВМКБ-ро баўњда дорад ва холо дар љалб на-мудани љавонон ва занон ба сафињизб, таблиѓи ѓояњои созандаињизб, сиёсати хирадмандонаи ра-иси ЊХДТ ва дастовардњои истиќ-лолият зањмат мекашад.

Ќурбонњусейн Худоиев њам-роњи њамсараш Гулсара Абдоло-ва- собиќ садри Раёсати њифзииљтимоии вилоят, фарзандонибарўмандро камол расонидааст.Њамаи 4 фарзандаш соњиби маъ-лумоти олианд.

Ќурбонњусейн Худоиев аз онмефахрад, ки чї дар даврониШўравї ва чї дар даврони Истиќ-лолият рисолати зиёии худро дарназди халќу миллат иљро кард,њам шогирдони босаводро камолдод, њам фарзандони бонангу но-мусро ва њам дар рўи кор омада-ни сулњу оштї дар кишвар сањмибосазои хешро гузошт.

Лутфишоњи ДОДО

Аз љониби дигар, чанде пешАмрико ќонунеро имзо карда-аст, ки мувофиќи он намоянда-гони ин давлат дар созмонњоимолиявии байналмилалї вази-фадоранд монеи бунёди сар-бандњои бузург дар љањон бо-шанд ва бар зидди имзо шуда-ни њар њуљљати сармоягузорїбаромад кунанд.

Ин дар њолест, ки сарбандиРоѓун бо баландии 335 метр сох-та хоњад шуд ва дар љањон ба-ландтарин ба шумор хоњадрафт. Маълум аст, ки Амрикодар созмонњои молиявї, азљумла дар Бонки Љањонї яке азсањмдорони асосї ба њисоб ме-равад ва эњтимол алайњи бунё-ди нерўгоњ мавќеъгирї кунад.

Хушбахтона, сафари ноибираиси Бонки љањонї дар умуриАврупо ва Осиёи Марказї ЛораТак ба Тољикистон, ки чандепеш сурат гирифт, пањлўњоиторики ин масъаларо то андо-зае равшан кард. Номбурдазимни нишасти хабарї иттилоъдод, ки ташхиси сохтмони НБО-и Роѓун то миёнањои соли ра-вон ба анљом хоњад расид.

Мавриди зикр аст, ки на-тиљаи ин ташхис метавонад бањама масоили бањсбарангезибаста ба Роѓун нуќта гузорад.Лора Так њамчунон иброз дошт,ки минбаъд барои ќабули ќаро-рњои вобаста ба Роѓун њама ша-роитњо фароњам хоњанд шуд.

Вобаста ба тасмимњои Ам-рико зидди бунёди сарбандњоибузург Лора Так гуфт, Амрикотанњо яке аз сањмдорони Бон-ки Љањонї аст. Сањмдорони зи-ёди дигар низ он љо њастанд.Онњо њамеша назарњои худророљеъ ба масъалањои мухта-лиф баён мекунанд. Мо анде-

Масъалаи бунёди НБО-и Роѓун тайи 2-3 соли охирдар минтаќа ва њатто дар сатњи байналмилалїбањсњои зиёдеро ба миён овардааст. Њамсояи"бесоя"-и мо Ўзбекистон пайваста бонги хатармезанад, ки бунёди ин иншооти муњим боиси беобмондани кишварњои поёноби минтаќа мегардад.Њарчанд коршиносон собит кардаанд, ки НБО-иРоѓун баръакс метавонад мушкилоти иќтисодииминтаќаро њал намояд, аммо ин кишвар њамоноалайњи бунёди он садо баланд мекунад. Чунинбањсњо зарурати аз ташхис гузаронидани Роѓунро бавуљуд оварданд. Ин буд, ки се сол пеш Бонки љањонїомўзиши онро ба зимма гирифт ва то кунун идомадода истодааст.

БОНКИ ЉАЊОНЇ:

ОЯНДАИ РОЃУНДУРАХШОН АСТ

шањои њамаи онњоро шарњ наме-дињем. Мавќеъгирї њаќќи њардавлати мустаќил аст.

Аз ин гуфтањо метавон бахулосае расид, ки Бонки Љањонїбо иќдоми Амрико дар маври-ди сарбандњои бузург њамчун бояк давлати мустаќил муносибатмекунаду бас, яъне иќдоми Ам-рико њаргиз иќдоми БонкиЉањонї буда наметавонад. Аз инхотир гуфтањои ноиби раисиБонки Љањонї шубњањоро дармавриди ихтилофи Амрико бар-тараф месозад.

Мавриди ёдоварист, киЛора Так њамчунин пуштибонииБонки Љањониро аз лоињаи хат-ти интиќоли барќ аз Осиёи Мар-казї ба Осиёи Љанубї, яънеCASA -1000 иброз намуда, зикркард, ки бањори соли љорї сана-ди сармоягузории лоињаи маз-кур ба имзо хоњад расид.

Њамзамон, рўзи 10-уми фев-рал Президенти кишвар муњта-рам Эмомалї Рањмон бо ноибираиси Бонки Љањонї Лора Таквохўрї дошт. Сармоягузорииќисмати дар Тољикистон будаироњи оњани Тољикистон-Афѓони-стон-Туркманистон аз мавзуъњоимењварии ин мулоќот буд.

…Бунёди НБО-и Роѓун, киосиёби ѓазаби баъзе кишварњо-ро гардон кардааст, метавонадроњи њалли мушкилоти иќтисо-дии минтаќаро кушояд. Таќдириин нерўгоњи барои мо хеле му-њим нимањои соли равон муай-ян хоњад шуд. Бисёр муњим аст,ки ноиби раиси Бонки ЉањонїЛора Так ба ояндаи ин нерўгоњхушбинона назар дўхт ва изњо-ри умед кард, ки ташхис бо му-ваффаќият анљом хоњад ёфт.Интизор мешавем…

Толиби ЛУЌМОН

Чењра Мавзўи рўз

Минбари халќ13 феврали соли 2014№7 (934) 7ДАРСИ ХЕШТАНШИНОСЇ

СИЁСАТИ давлатииљавонон дар Тољики-стон бештар бо-эњтимоми Прези-денти кишвар ,

Эмомалї Рањмон ба нањви густур-да роњандозї гардид. Њаводисисолњои 90 ќарни гузашта ва алан-га гирифтани љанги шањрвандї со-бит намуд, ки љавонон ќишри хелењассоси љомеа буда, дар њоли батаври бояду шояд таваљљуњ зоњирнакардан ба мушкилоти эшон, им-кон дорад, ки ќуввањои иртиљої азнерўи онњо моњирона ба манфиа-тњои гурўњии худ истифода кунанд.

Њамин омил боис гардид, кимуносибати давлат ва њукуматдар марњилаи пас аз љанги шањр-вандї љиддан ба масъалаи даррўњияи ватандўстї тарбия наму-дани љавонон ва аз таъсири њаргуна ќуввањои манфиатхоњ эминдоштани онњо равона гардад.

Мањз аз љониби роњбариятиолии мамлакат ва пешвои сиёсиимо, муњтарам Эмомалї Рањмонягона роњи татбиќи идеяњои низо-ми давлатдорї, яъне бунёди дав-лати демократї, њуќуќбунёд вадунявї интихоб гардид, ки дарбунёди он иштирок ва сањми љаво-нон махсус таъкид гардид. Дарњамин марњила бо њидояти Роњба-ри давлат фаъолияти ИттифоќиЉавонони Тољикистон таќвиятёфта, маќомоти махсуси давлатїдоир ба татбиќи сиёсати давлатииљавонон, яъне Кумитаи кор бољавонони назди Њукумати Љумњу-рии Тољикистон таъсис дода шуд.

НАЌШ ВА МАВЌЕИ ЉАВОНОНДАР БУНЁДИ ЉОМЕАИ МУОСИР

Сиёсати давлат нисбатба љавонон, ки баунвони "сиёсатидавлатии љавонон"маъруф аст, аз системаиѓояву аќидањои давлатнисбат ба љавонон вамаљмўи мураттабитадбирњои амалиидавлат, ки бањритатбиќи он равонагардидааст, иборат аст.

Зимнан кумитаи мазкурро муяс-сар гардид, ки дар муддати хелекўтоњ санадњои меъёрию њуќуќї,консепсия ва барномањоро дарсамти татбиќи сиёсати љавонон бамаќомоти ќонунгузор тањия вапешнињод созад.

Имрўз заминаи њуќуќии фаъ-олияти давлати соњибистиќлолусоњибихтиёри Тољикистонро дарсоњаи татбиќи сиёсати он нисбатба љавонон Ќонуни Љумњурии То-љикистон "Дар бораи љавонон васиёсати давлатии љавонон" таш-кил медињад.

Президенти кишвар соли2012 њадафњо ва самтњои асо-сии марњилаи рушди давлатдори-ро дар замони муосир муайян на-муда, яке аз њадафњои муњимта-рини сиёсати кунуниро "њалли ма-соили љавонон" номид.

Тавре Президенти кишвар

иброз доштанд: "Дар роњи раси-дан ба ин њадаф мо бояд пеш азњама, барои њарчи бењтар гарди-дани шароити рушди маънавиюахлоќї, тањсил ва кору фаъолия-ти љавонон заминаву имкониятњоимуносибро фароњам оварем."

Эмомалї Рањмон њанўз дардаврањои аввали роњбариаш бањайси Раиси Шўрои Олии ЉумњурииТољикистон мавќеи давлатро дармуносибат ба масоили њалталабињаёти љавонон чунин муайян наму-да буд: "Роњбарияти давлате, кибештар аз њафтод дарсади ањоли-ашро љавонон ташкил медињад, та-нњо дар сурате соњибнуфуз меша-вад ва кораш пеш хоњад рафт, киагар ин нерўи бузургу солим аз си-ёсати он пуштибонї кунад".

Равшан аст, ки иштирокиомма, аз љумла љавонон дар идо-ракунии давлат яке аз шартњои

муњими давлати демократист. Бодарки ин нукта, Сарвари кишвартакя ба ин нерўи созанда намуд.

Мањз бо ташаббуси ЭмомалїРањмон 2 феврали соли 1993 вох-ўрии роњбарияти кишвар бо љаво-нон доир гашт.

Санаи 4 сентябри худи њамонсол Сардори давлат дар ифтитоњичорабинињои ташкилнамудаиШўрои Марказии Иттифоќи Љавоно-ни Тољикистон дар назди кўли Ком-сомол ба муносибати дуввуминсолгарди Рўзи Истиќлолият ширкатва суханронї намуда, ба љавононрў оварда гуфта буд: "Њукуматифеълии Тољикистон ба аќлу зако-вати љавонон боварии калон дорадва ман аминам, ки љавонон ќувваиазими пешбарандаи љамъиятанд".

Зимни ин суханронї ЭмомалїРањмон оид ба ањамияти бузургисоњибистиќлол гаштани љумњурї

ёдовар шуда, чунин зикр намуд буд:"Ибораи Истиќлолу Озодї ба шумо,љавонон, бояд болу пар бахшида,минбаъд љавонони тамоми гўшаюканори љумњуриамон аз як гиребонсар бароварда, даст ба даст додањалол мењнат кунанд, дониш омў-занд ва бинои ояндаи дурахшонробунёд созанд, зеро ки оянда аз онишумо-љавонон мебошад".

Хушбахтона, вохўрињои Сар-дори давлат Эмомалї Рањмон бољавонон ба њукми анъана дарома-да, мањз дар онњо зимни суњба-тњои рўёрўй бисёр камбудиву но-расоињо ошкор ва мавриди муњо-кима ќарор мегирифтанд.

Суханронии Эмомалї Рањмондар нахустанљумани ИттифоќиЉавонони Тољикистон 17 мартисоли 1994, ки тањлили амиќивазъи сиёсї, иќтисодї, иљтимоиимамлакат ва пешомадњои онродарбар мегирифт, ба барномаикору рўзгори љавонони Тољикистонтабдил ёфт. Мањз дар њамин Анљ-уман роњбари давлат љавононронерўи пешбар ва созанда номи-да, дар назди онњо вазифа гузошт,ки фаъолияти хешро ба пойдориисулњу субот дар кишвар ва якди-гарфањмию вањдат, ободу сарсабзнамудани Тољикистони соњибис-тиќлол равона созанд.

Бо назардошти муњим буда-ни ин масъала тасмим гирифтемдар шуморањои минбаъда низсилсилаи маводњоро доир ба си-ёсати давлатии љавонон, наќш вамавќеи эшон дар эъмори љомеаишањрвандї вобаста ба самтњоимухталиф, манзури хонандагонгардонем.

Абдурањмон ХОНОВ,Бахтиёр ЊАМДАМ

(давом дорад)

АККОСИ ЧЕЊРАЊОИ НОТАКРОРДар ќањвахонаи "Де-Факто"-и назди Иттифоќи журналистониТољикистон намоиши аксњои аксбардори собиќадор Сафарбек Фозиловдоир гардид. Дар љамъбасти намоиш адибон, рўзноманигорон вадўстону пайвандони ў ширкат варзиданд.

Фарњанг

Мавриди зикр аст, ки Сафар-бек Фозилов бештар аз 20 сол дарнашрияи "Комсомоли Тољикистон"(њоло "Љавонони Тољикистон") коруфаъолият намуда, аксњои бардош-таи ў борњо дар расонањои дохилиюхориљї чоп шудаанд. Гарчанде азоѓози фаъолияташ 53 сол пур ме-шавад, аммо то њол дар бойгониихеш аксњои њаводиси гуногунрољамъоварию нигањдорї менамояд,ки порае аз таърихи миллати мородар солњои гуногун мунъакис месо-занд. Акбаралї Сатторов, раисиИттифоќи журналистони Тољикис-тон ва як тан аз ташаббускорони на-моиш мањфилро оѓоз намуда,рољеъ ба фаъолияти СафарбекФозилов сухан кард. Мавсуф бар-гузор намудани чунин намоишњоромуњим арзёбї намуда, таъкид дошт,ки дар оянда низ ба хотири муар-рифї ва ќадрдонї намудани соби-ќадорони журналистика чуниниќдом идома дода мешавад. Сипас,рўзноманигори собиќадор БахтиёрМуртазоев, ки солњои зиёд бо Са-фарбек Фозилов њамкорї кардааст,чанде аз хотироти худро ба ањлинишаст баён кард ва зимнан зикрнамуд, ки ин намоиш онњоро боридигар ба сайри даврони љавонї бур-дааст. Яке аз устодони ќалам Нур-муњаммад Табаров, аз дўстиву њам-кории худ бо Сафарбек Фозилов

сухан ронда гуфт, ки "аслан рўзно-манигорї омўзишу такомулоти пай-васта мехоњад. Зеро журналистикакорест, ки њар рўз бояд дастат дарнабзи рўзгор бошад." Чунин омўзи-ши пайваста имкон медод, ки ак-сњои бардоштаи Сафарбек мудомдар њошияи маводи мо чоп мешуд."Дар бораи њар як сурати дар ин љоманзурнамудаи ў метавонем со-атњо њарф занем. Мутаасифона,нисфи ќањрамонњои ў то имрўз на-расидаанд ва имрўз дар хазинаиСафарбек боќї мондаанд. Хазинае,ки Сафарбек дорад, бењтарин ган-љина аст, зикр менамуд Н.Табаров.

Устоди рўзноманигорон профес-сор Иброњим Усмонов аксу симоњоиматбуоти гузаштаро бо имрўза ќиёснамуда, изњор дошт: "Портрете, киимрўз дар матбуоти мо њаст, њамапортрет аст, лекин худи мењнат нест.Дар матн ва сурат мењнатро наме-бинем. Дар матбуоти собиќ умуманпортрети журналистї пайдо наме-шуд ва бисёр кам буд. Аммо дар мат-буоти имрўза портрет зиёд ба назар

мерасад. Мавсуф дар бастагї бонамоиши аксњои Сафарбек Фозиловхулосаи хешро чунин баён дошт: "На-моиши аксњои акаи Сафарбек як чизидигарро нишон медињад, ки љавониинасле, ки имрўз 60 - 70 сола шуда-анд, љавонии мењнат буд. Љавоние,ки ањамияти мењнати љамъиятї азњар гуна мењнати дигар баландтарбуд. Ин хуб ё бад буд, њар кас ба зин-дагии хеш нигоњ карда, бањо меди-њад. Ба назари ман, ин мардумробештар ба њам наздик мекунад. Мар-думро бештар аз бадгўии дигароннаљот медињад. Бештар эњтиромимардумро мебардорад. Масалан,тавре дар ин аксњо мебинем, суратиговљўш, пахтакор, кранчї, духтур, ме-ханизатор, тирандозу муаллим њаст.Ин суратњо њама образи мусбат, об-рази ќањрамонии хоњарону модаро-ни моро нишон медињад. Ман ба онфикрам, ки акаи Сафарбек љавониинасли моро барои насли оянда њам-чун насли мењнатдўст, чењракушо,њамдигарро парастанда ва бошарафпешнињод карданд.

Дар баробари рўзноманигоро-ни собиќадор дар намоиши аксњоиСафарбек Фозилов рўзноманигоро-

ни љавони кишвар низ суханронїкарданд. Аз љумла, сармуњарриринашрияи "Љавонони Тољикистон"Самариддин Асоев дар љамъбастинамоиш аз хидматњои СафарбекФозилов дар матбуоти тољик ёдо-вар гашта, изњор намуд, ки коллек-тиви нашрия њамеша мењнати кор-мандон ва собиќадорони онро ќадрменамояд.

ОмодасозМоњрухсор РАЊИМОВА

Минбари халќ13 феврали соли 2014

№7 (934)8 КОММУНИКАТСИЯ

Дар Маркази "Низоми худко-ри идоракунї дар соњаи наќлиёт"шањри бехатар" зарурати амалїгардидани лоињаи номбурдаротаъкид намуда, афзуданд, ки ма-рњилаи аввали кор аст ва он мин-баъд дар саросари роњњои мошин-гарди шањри Душанбе нуќтањоиназоратї ташкил карда мешавад.

Лоињаи мазкур љињати барта-рафсозии маљмўи мушкилот дарраванди бењдошти њаракат дарроњњо, назорати доимї аз рўињаракати наќлиёт ва тартиботиљамъиятї дар кўчаю хиёбонњоимошингард ва љойњои љамъиятиипойтахт мусоидат хоњад кард.

Ёдовар мешавем, ки лоињадар асоси дархости Вазорати ко-рњои дохилаи љумњурї аз љонибимутахассисони ширкати "Хуавей"-и Љумњурии Халќии Хитой, ки аз 6ќисмат иборат буда, маблаѓи уму-мии он 22 миллион доллари Иёло-ти Муттањидаи Амрикоро ташкилмедињад, амалї карда мешавад.Аз маблаѓи ёдрасшуда 17 милли-ону нўњсаду шасту се њазору њаштсаду шасту нўњ долларро арзишитаљњизот ва 4036130 доллари бо-ќимонда барои иљрои корњои сох-тмонию хизматрасонї, тайёр кар-дани кадрњо, хизматрасонињои ка-фолатноки техникї нигаронидашудааст, тавзењ медињанд дармаркази номбурда ва илова мена-моянд, ки айни замон марњилаинахусти лоиња омодаи фаъолиятаст. Он 20 чоррањаро аз фуруд-гоњи байналмилалї то чоррањаиРўдакї- Амиршоев фаро мегирад.Њамчунин, дар боѓи ба номи Аб-ўабдуллоњи Рўдакї, мавзеи назди"Нишони давлатї", "Парчами дав-латї", майдонњои "Дўстї", "800-солагии Москва", Осорхонаимиллї ва фурудгоњи байналми-лалї дурбинњои назоратии давр-зананда гузошта шудааст.

Айни замон дар маркази идо-ракунї 21 адад экран дар толо-рњо ва утоќњои корї насб кардашуда, мутахассисон ба даќиќко-рии кулли асбобњо кафолат додаметавонанд. Њар як ронандае, кинисбати ў љаримабандї кардамешавад, метавонад дар марказтуфайли аксњои бардоштаи даст-гоњњои назоратї самти њаракатинаќлиёти худро дар рўз, соат,даќиќа ва сонияи вайрон кардашудани ќоидаи њаракат дар роњбубинад. Ва њар як дархосту пеш-нињоди муштариён- ронандагоншаффофу озодона њаллу фаслкарда мешаванд. Бори дигар таъ-кид менамоем, ки мегўянд мута-хассисони марказ ин марњилаи

ТАТБИЌИ ЛОИЊАИ«ШАЊРИ БЕХАТАР»Ё КОСТА ШУДАНИ ШИДДАТИ

САДАМАЊО ДАР ШАЊРБа фаъолият пардохтани низоми худкори идоракунї дар соњаи наќлиёт "Шањрибехатар" дар пойтахти мамлакат миёни табаќаи мухталифи љомеа сару садоњоизиёд ба бор меоварад. То кадом андоза ба њаќиќат наздик будани овозањо оидба баланд будани њаљми љарима ва фарзияњои мухталиф дар бораи носањењииусули фаъолияти камерањои назоратї водор намуданд, ки ба фаъолиятирўзмарраи Маркази номбурда ошно гардида, шарњу тавзењи амали он вадастгоњњои худкори назоратиро аз муттахассисони марказ суол кунем.

аввали фаъолият асту минбаъдбо насби дигар таљњизот куллиќоидавайронкунињо бо далелњоишайъї -аксњо ба вайронкунанда-гони ќоидањои њаракат дар роњњодайн карда хоњанд шуд.

Амалї шудани татбиќилоињаи "шањри бехатар" аллакайсамараи нек додааст. Аз рўзиоѓози фаъолияти Маркази "шањрибехатар" , яъне аз санаи якуминоябри соли сипаришуда то инљониб 181462 далели ќоидавай-ронкунии њаракат дар роњњо та-риќи камерањои банаворгириюмушоњидакунии политсияи элект-ронї ба таври низоми худкориидоракунї ва 384 њолати вайрон-кунињои тартиботи љамъиятї баќайд гирифта шудааст. Маблаѓиљаримаи пардохти љаримањо дар

ин муддат зиёда аз 3 миллионсомониро ташкил медињад. Шояддарки масъулият аст ва ё зарбаба кисаи чанбаракбадастони гар-даншах, ки тўли ин давра шумо-ри садамањо дар пойтахт 50 дар-сад коњиш ёфтааст.

Аз фаъолияти марњилаи ав-вали татбиќи лоиња беш аз се моњсипарї гардида, татбиќи лоињаи"Шањри бехатар" баръало эњсосмешавад. Минбаъд чї? Муво-фиќи наќша дар ояндаи наздикба ѓайр аз њаракати наќлиёт њола-тњои вайронкунии тартиботиљамъиятї низ назорат ва ба ќайдгирифта мешаванд. Бо ин маќ-сад дар пойтахт 855 дурбин, азљумла 200 адад дурбини функ-сияњои зиёддошта насб кардамешаванд. Ин имкон медињад, ки

кулли ќоидавайронкунињо сари-ваќт ошкор ва бартараф кардашаванд.

Мувофиќи лоињаи номбурдадар 12 нуќтаи роњњои даромад башањри Душанбе таљњизоти махсуснасб мегардад, ки барои ошкоркардани наќлиёти дар кофтуковќарордошта ёрии амалї расони-да метавонанд. Дар марњилаидуввуми татбиќи лоињаи инноват-сионии "Шањри бехатар" дар 50чоррањњаи пойтахт сохтмони ин-шооти чароѓакњои рањнамо ва по-литсияи электронї, насби таљњи-зоти банаворгирї тарњрезї меша-ванд. Тибќи иттилои масъулиниРаёсати Бозрасии давлатии авто-мобилии Вазорати корњои дохи-лаи Љумњурии Тољикистон феъландар 28 нуќтаи банаќшагирифтаи

Лоињаи мазкур корњои сохтмонїва насби таљњизот идома дошта,он рўз дур нест, ки лоиња ба пур-рагї амалї карда мешавад.

Ин дар њолест, ки бархе азронандагони "ихтироъкор" усулирањої аз назорати дурбинњорољустуљў кардан, бо рўпўш карда-ни ин ё он љузъиёти рањої њама-ро гўл заданї мешаванд. Ронан-дае бо усули механикї пуррарўйпўш кардани раќами наќлиё-таш миёни ин гуна ашхос рекордгузошт. Вале то ба имрўз њамагуна "ихтироъњо" аз чашми њама-бини камерањо берун намонда,вайронкорон ошкор карда шу-данд. Пас љавоби даќиќу сањењиафзалият ё зиёни ин таљњизотинасбшудаистода дар роњњои пой-тахтро ваќт нишон хоњад дод.Фаќат як чиз мусаллам аст, кидар кўчаи марказии пойтахт њара-кати наќлиёте, ки паси чанбара-ки он ронандаи ба истилоњ"буќќа" нишаста бошад, дучор на-мешаванд.

Бешубња, ин навоварї, яънебо дурбин назорат кардани њара-кати автомобилњо ба паст шуда-ни шиддати ќоидавайронкунї дарљодањои шањр мусоидат менамо-янд. Аммо…

Дар суњбат бо ронандагонудигар сокинони пойтахт аз ин па-дида аксаран изњори ќаноатман-диву хушнудї менамоянду акса-ран изњор медоранд, ки мутобиќгардидан ба меъёрњои олами му-тамаддин талаби замон аст. Фа-ќат бењтар мебуд агар дар чор-рањањо чароѓакњои раќамї ва ча-роѓакњои ба самтњои чапу ростишоракунанда насб карда мешу-данд, зеро дар њолати набуданиин гуна таљњизот хоњу нохоњ ронан-дагон ќоидаро вайрон менамоянд.Ва њатман бояд хатњои роњњо рав-шану хоно кашида шаванд, њол онки дар баъзе роњњо хатњо хирашудаанд ва ронадагон љои таваќ-ќуфро пайхас накарда, ба хатогїроњ медињанд. Фаъолияти ходи-мони почта бояд ба сомон овар-да шавад, изњори умедворї меку-нанд, ронандагон. Агар ронандаеба иштибоњ роњ дода, љаримашуда бошад, бояд дар ду-се рўзвай тавассути хабарнома огањїпайдо кунад, ки бо ќоидавайрон-кунии худ љарима шудааст. Агарне, пас вай надониста, иштибоњ-ро такрор мекунаду тибќи низом-нома барои хатои дуввуму саввумњаљми љарима боло рафтан меги-рад.

Маъруфи БОБОРАЉАБ

Љамоати дењоти Файзободиноњияи Файзобод фаъолияти њамар-ўзаи худро дар асоси дастуру супо-ришњои роњбари давлат, дар бораимаќомоти худидораи шањрак ва де-њот ба роњ монда, дар ободонию со-зандагї саъю талош мекунанд. Љамо-ати дењот Ќонуни Љумњурии Тољикис-тон "Дар бораи масъулияти падарумодар дар таълиму тарбияи фар-занд" корњои зиёдеро анљом доданд.

Доир ба ќонуни мазкур мута-саддиёни љамоат дар дењањо, мак-табњо ба омўзгорон, падару мода-рон ва хонандагон дар мавзўњои

АЗ ЊАЁТИ ЉАМОАТЊОИ ДЕЊОТ"Фарзанд азиз, одобаш аз вай азиз-тар" фарзандро дар рўњияи ватан-дорию накўкорї тарбия намоем, бакорњои ношоиста даст задани фар-занд роњ надињем, дањњо суњбатувохўрињои судманд доир карданд.Њамин гуна суњбату вохўрињо буд,ки дар њудуди љамоат падару модарфарзандро дар рўњияи худогоњї,эњтирому арзишњои миллї донишихубу аъло омўхтани панду насиња-тњои ниёгон дар бораи донишомўзїтарбия карда истодаанд.

Дар љамоати дењот зиёда аз 35тўйи домодию арўсї, дањњо хатна-

сур бо харљи кам гузаронида шуд.Тавре раиси љамоати дењоти Фай-зобод, узви Њизби Халќии Демокра-тии Тољикистон Тимур Ќањњоровиброз намуд: «дар њудуди љамоат 12мањалла љойгир аст, ки сокинонашба њашар баромада, масофаи 3 ки-лометр каналу љўйборњоро азпартовпорањою ахлотпорањо тозакарда, ба миќдори 500 бех нињолисанавбар, 1200 нињолњои сояафка-ну мевадињанда шинониданд».

Љамоати дењот тасмим гирифт,ки то наврўзи оламафрўз 12 њазорнињолњои мевадињандаю сояафканшинонда, маркази љамоат ва мањал-лањоро кабудизор карда, гулу гулбут-тањо мешинонад. Алњол рафти обо-

донию созандагї ба пешвози Иди ба-њору мењнат Наврўз дар њудуди љамо-ат оѓоз гардид. Сокинони љамоат башинонидани нињолњои сояафкану ме-вадињанда шурўъ карданд.

То рўзњои Наврўз дар њудудиљамоат ба љои 12 њазор нињолњоисояафкану мевадињанда 15 њазорнињолњои сояафкану мевадињандашинонида мешавад.

Дар рафти корњои ободонию со-зандагї љамоати дењот кўшишњоизиёд ба харљ дода истодаанд. Бун-гоњи дењаи Бинии Култа, ки солњоитўлонї рўи таъмирро надида буд,бо роњи њашари сокинони љамоат азнав таъмиру навсозї карда, маври-ди истифода ќарор дода шуд. Тибќи

наќшаи љамоати дењот имсол масо-фаи 7 километр канали Њокимободтоза карда шуда, овардани оби ошо-миданї ба дењањои Бинии Култа,Ѓурунг, Чуќурак- Ќанѓелї ва оварда-ни оби полезї ба Дењањои Боѓи-Мирїва Файзобод дар назар аст. Алњолкорњои сохтмонии овардани обиошомиданї дар дењањои номбурдаоѓоз гардида, ки сарпарастии онро со-њибкор Муллоќуват Рањимов ба ўњдадорад. Дар арафаи 23-юмин солгар-ди љашни Истиќлолияти давлатииЉумњурии Тољикистон ва бистуминсолгарди Сарќонуни (Конститутсия)-и Тољикистон ањолї бо оби ошоми-данї таъмин мешаванд.

Њокими САФАР

Минбари халќ13 феврали соли 2014№7 (934) 9РЎЗГОР ПАНДАТ ДИЊАД

Имрўз яке аз масоили доѓиљомеа хушунат дар оила мањсубмешавад. Дуруст аст, ки хушунатдар оила решањои амиќи таърихїдошта, он аз тарзи зиндагї, му-носибати љомеа ва шавњар ба занвобаста аст. Пас аз шурўъи љангињамватанї ва ба бўњрони иќти-содї гирифтор шудани Тољикис-тон хушунати хонаводагї дарљумњурї афзуд. Зеро яке аз оми-лњои асосии сар задани хушунатдар оила вазъи нољўри молиявїмебошад. Њамчунин хушунат дароила аз рашки њамсарон нисба-ти њамдигар сар мезанад. Тибќиматлабњои чопшуда дар кишва-ри мо аслан хушунати хонаво-дагї нисбати занон ва кўдаконравона шуда, хушунат нисбатипиронсолон низ истисно нест.Дар ин њол аксаран мардон нис-бати занони худ ва волидон нис-бати фарзандони худ даст ба ху-шунат мезананд. Пиронсолонбошанд, аз љониби фарзандон вадомоду келинњои худ мавридихушунат ќарор мегиранд.

Бояд гуфт, ки хушунат - инамали бошууронаи як шахс нис-бати вайрон кардани њуќуќуозодї, расонидани озори љисмо-ниву равонї, халал ворид кардан

ТАРБИЯИ ИФТИХОРИ ДАВЛАТДОРЇ, ВАТАНДЎСТЇ ВА ХУДОГОЊИИ МИЛЛЇ -

КОРИ ЊАМАГОНТарбияи ифтихори ватандўстї ва худогоњии миллии љавонон вазифаињамагон аст. Тарбия дар мисоли кору пайкори Роњбари давлат, Љанобиолї Эмомалї Рањмон, њамчун як ватандор ва фарзанди фарњехтаимиллат бояд барои њар яки мо кори њаррўза гардад.

ќадри истиќлолият расиданиљавонон мегардад. Љавонон боядогоњ бошанд, ки халќи тољик соњи-би таърихи ќадимаи давлатдорїва фарњанги љањоншумул буд.Ташаккули халќи тољик аз асриякуми мелодї оѓоз ёфта, мањз дарзамони Сомониён давлати мил-лии тољикон таљаллї намудааст.

Шуури худшиносии миллї ваэњсоси давлатдорї дар мардуми модар даврони шўравї баъди соњибидавлати њамноми миллии худ шу-дани тољикон ба вуљуд омад, зеромардуми мо баъди мањрумият аздавлатдорї муддати мадиде дав-лати ба ќавле "бедавлатї" бунёднамуданд. Дар њайати ИттињодиШўравї бо вуљуди истиќлолиятикомил надоштан худшиносии мар-дум боло гирифт, дар заминаињудуди ягона, вањдати забониюруњї эњё гардид. Њисси миллї ваифтихори миллї бештар дар мубо-риза бо пантуркизм ва роњандозииидеологияи байналмилалї ташак-кул ёфт. Як љињати нохуби замонишўравї дар он зоњир мегардид, кимардуми Тољикистон ба сабаби на-будани шоњроњњои тахту њамвор

дар шароити аз якдигар дур ва бањамдигар бегона мезистанд. Дарзамони истиќлолият бо ташаббусиПрезиденти кишвар муњтарам Эмо-малї Рањмон барои аз бунбастикоммуникатсионии дохилї баро-вардани кишвар ва вусъатиалоќањои тиљоратию иќтисодї дарбайни шањрњою ноњияњо барои тањ-кими вањдати миллї заминаи мусо-ид фароњам оварда шуд.

Наслњои нав бояд огоњ бо-шанд, ки дар партави сиёсати му-стаќилонаи давлати миллї маз-муни тоза касб кардани худшино-сии миллї дастоварди бузургифарњанги сиёсии замони навинаст. Дар таркиби халќи тољик мут-тањид шудани халќњои дигари мас-куни кишвар ва эњёи афкори шањ-рвандии умумї, ки "тољикистонї"будан ифодагари ин падида аст,пойдевори Истиќлолияти давла-тии моро тањким бахшид.

Миллати тољик њељ гоњ даъвоимероси маънавї ва моддии ха-лќњои дигарро накардааст. Баръ-акс, ба халќњое, ки ба мардумиитољик кўмак кардаанд, изњори си-пос менамояд. Ба касе пўшида

нест, ки хизмати олимони рус дарпешрафти илми тољик ва эњёи мак-табњои илмї бесобиќа аст. Имрўзбо шарофати омўзиш ва мушоњи-даву муроќиба њамагон, хоњ намо-яндагони њизбњои сиёсї бошанд вахоњ зиёиёни миллї, ба хулосаихеле дуруст ва олї омадаанд, кихудшиносї ва вањдати миллї бо-иси пешрафти давлат ва тањкимиистиќлолият мегардад. Ин хулосаихеле олї ва солим тадриљан дарраванди кору пайкор ва мукола-маи тўлонї барои сулњ рўйи коромад. Дар ин кор сањми Президен-ти мамлакат, Љаноби олї, муњта-рам Эмомалї Рањмон хеле боризаст. Мавсуф аз рўзњои аввали басари ќудрат омаданаш ањли љомеава махсусан зиёиёни кишварробарои боло бурдани сатњи худши-носии миллї ва њисси ватанпа-растї љалб кардааст. Махсусан азљавонон даъват ба амал овард, киидеологияи ватанпарастї идеоло-гияи асосї ва мавриди парастишионњо ќарор гирад. Охир, мо њамонваќт ба истиќлолияти воќеї мера-сем, ки насли љавон бо тафохурибепоён онро њамчун воќеаи бузур-

ги таърихї эътироф кунанд, асосихушбахтии худ ва ояндагон донандва пайваста барои њифзи он дарњолати омодабош ќарор доштабошанд. Дар иртибот ба ин имрўзноми меъмори вањдат ЭмомалїРањмон рамзи Истиќлолияти дав-латї, ифтихори миллї ва ватан-дорї, вањдат ва тафохури бепоё-ни давлатдории миллї гардидааства исми мавсуф бо Истиќлолиятидавлатї, ифтихори миллї ва дав-латдорию ватанпарастї ба њаддеомехта гардидааст, ки яке дигаре-ро пурра мекунанд. Пас, тарбияиифтихори давлатдорї, ватандўстїва худогоњии миллии насли љавондар мисоли кору пайкори ЭмомалїРањмон барои њамагон шарт вазарур аст.

Мањмад ШОДИЕВ,ректори Донишгоњи

давлатии Ќўрѓонтеппаба номи Носири Хусрав

ИМРЎЗ яке аз масъа-лањои мубрами рўз инњифзи музаффариятњои Истиќлолияти

давлатї, ба љавонон фањмонида-ни равандњои харобиовари замо-ни муосир ва амиќ дарк намуданионњо мебошад. Барои пешгирииин равандњо дар мамлакат, мах-сусан дар байни љавонон ноил шу-дан ба сатњи баланди худшиносїва матрањ сохтани масоили иљти-моист. Агар инсон то ба сатњи ба-ланд рушд накунад, ба зинаи худ-шиносї нахоњад расид, зеро танњошахси ба дараљаи муайяни камо-лоти инсонї расида худшиносмегардад. Бинобар ин, расонида-ни љавонон ба сатњи баланди худ-шиносї ва ахлоќї ба њалли муш-килоти буњрони маънавї мусои-дат мекунад.

Насли љавонро њушдор доданлозим аст, ки неруњое, ки инсонњ-оро ба љангу терроризм ва ради-кализми динї сафарбар менамо-янд, њавасманди инсонњоро азмоњияти аслиашон бегона сохтанбуда, муќобили њисси худшиносиимиллии наслњоянд. Њол он ки даршароити феълї масъалаи тањки-ми истиќлолияти давлатї тавас-сути вањдат ва ташаккули худши-носии миллї дар заминаи анъа-нањои миллї ва динї барои мар-думи мо чун обу њаво зарур аст.Илова бар ин, барои насли љавондонистани таърих, фарњангимиллї барои худогоњї хеле муњимаст. Махсусан бохабар будан азтаърихи миллати худ, донистанисабабњои бо фољиа мувољењ шу-дани миллати тољик омили ба

«ДУХТАРА ЧИЮ ХОНДАНАШ ЧЇ?»Мулоњиза

Воќеияти рўзгори мо нишон медињад, ки ин стереотип акнун комилан ѓалат аст...

Агар зан њама чизродошта, имкониятиинтихоби озодронадошта бошад, барои ўдороияш ночиз ва њаёташхушунатбор менамояд".

(Људит Батлер,файласуфи амрикої)

ба рушди љисмониву маънавиишахси дигар аст. Хушунат љис-монї, шањвонї, равонї ва иќти-содї мешавад. Дар оилањое, кимуњаббати самимї, њамдигар-фањмї, ѓамхорї, эњтиром ба њам-сар, эњтиром ба волидони њамса-рон ва эњтиром ба фарзандонсурат мегирад, хушунат нест.Мутаассифона, аксаран яке азњамсарон эњтирому ѓамхорирофаромўш мекунад ва ин боисиљанљолњои оилавию зўроварїмешавад. Дар ин њол бештар ша-вњарон даст ба муштзўрї бурда,занонашонро лату кўб мекунанд.Албатта, барои ин амал ќонунмуљозот муайян кардааст. Маса-лан, тибќи моддаи 117-уми Ко-декси љиноии Тољикистон бароилату кўби мунтазам, ки оќибатњоивазнин наовардааст, бо мањрумкардани љинояткор ба мўњлати 3сол аз озодї љазо дода мешавад.Агар њамин кирдор нисбати зане,ки њомила буданаш барои гунањ-гор аён буд, содир шуда бошад,љинояткор ба мўњлати 5 сол азозодї мањрум карда мешавад.

Боиси таассуф аст, ки баъ-зан лату кўби доимї боиси ноби-но, гунг, кар шудан ё талаф до-дани ягон узви бадан ё зараридигари барои сињатии инсон хав-фнок мегардад. Дар ин њол тибќиќисми 1-уми моддаи 110-уми КЉТбарои гунањгорро мањрум наму-дан аз озодї ба мўњлати аз 5 то10 сол муќаррар шудааст.

Агар њамин кирдор нисбатизане, ки њомиладориаш барои гу-нањгор аён аст ё он боиси ќатъињомиладории зан гардида бошадва ё ин амал марбут ба таљовузба номус ё кирдори зўровариихусусияти шањвонї дошта бошад,љинояткор аз озодї ба мўњлати аз8 то 15 сол љазо дода мешавад.

Таври маълум, хушунати хо-наводагї на танњо муњити соли-ми оиларо вайрон мекунад, бал-ки он ба тарбияи минбаъдаи фар-зандон, вазъи рўњии онњо таъси-ри манфї мерасонад. Дар натиљакўдаконе, ки дар муњити хушуна-ти хонаводагї ба воя мерасанд,одатан дар оянда чунин тарзирафторро дар оиладории худ ис-тифода мебаранд ва ин аз наслба насл "мерос" мемонад.

ПАС ЧЇ БОЯД КАРД?Барои барњам задани хушу-

нати хонаводагї сараввал боядмуносибати љомеа, ба вижа му-носибати кормандони њифзињуќуќро ба ин проблема дигаркард. Солњои охир дар Тољикис-тон дар ин самт корњо шурўъ шу-даанд. Аз љумла, бо ибтикориТЃД "Маркази кўмаки равонї"соли 2005-ум дар љумњурї бориаввал барои 75 нафар милисањоиќитъавї омўзиши кор бо занониљабрдидаи хушунат гузаронидашуд. Њадаф аз ин омўзиш таѓйирдодани муносибати кормандонињифзи њуќуќу тартибот нисбати

љабрдидањои хушунат мебошад.Охири моњи феврали соли

2006-ум Ассотсиатсияи созмо-нњои ѓайридавлатии баробариигендерї ва пешгирии хушунатнисбати занон лоињаи санадитаъсиси Шўрои њамоњангсозирооид ба проблемаи хушунат нис-бати занон ва аъзои оилаи онњомураттаб карда, ба Кумитаи корбо занон ва оилаи назди Њукума-ти Тољикистон равона карданд.Ба рўйхати шўрои мазкур намо-яндањои маќомоти њифзи њуќуќ,тиб, СЃД, њуќуќшиносон, равон-шиносон ва ѓайра шомиланд.

Тавре аз ќонуну асноди зик-ршуда бармеояд, дар Тољикистонбарои занон њуќуќу имтиёзњоизиёде пешбинї шудаанд. Валедар асл на њамеша нуктањои му-ќарраркардаи ќонун иљро меша-ванд. Аз ин рў, то ба њол њола-тњои помол шудани њуќуќи ќону-нии занон ба мушоњида мерасад.

Масъалаи дигаре, ки то љоебоќї мондааст, кор кардан аз рўифањмиши "Духтар чию хонданашчї…" аст.

Дуруст аст, ки чанд дањсо-ла пештар барои мардуми мо инсухан то љое шиор буд. Зеро онзамон таъсири хурофот бештарбуда, бобову бибињои мо ба мак-таб рафтани духтаронро чандонэб намедонистанд. Имрўз бо-шад, сабабњои ба мактаб нараф-тани духтаронро гуногун арзёбїмекунанд. Аз љумла, таъсири

муњит, набудани шавќу њавас батањсил, мусоидати волидон, таъ-сири хурофот, омилњои иљти-моию иќтисодї ва дигарон. Оми-ли дигар зиёд шудани марказњоидилхушї, яъне диско-клубњо,интернет-кафењо мебошад .Агар набудани шароити иќти-содї яке аз сабабњои љойдоштадар ин самт арзёбї гардад, пастаъсири хурофот сабаби дигаримушкилии кор аст. Ѓайр аз ин,баъзан ба мушоњида мерасад, киволидон худ сабабгори ба тањ-сил љалб нагардидани духтаронмегарданд. Агар бархе аз воли-дон, хусусан падарон, бо таъси-ри њурофот садди роњи фарзан-дон гарданд, бархеи дигар набу-дани шароити иќтисодиро бањо-на пеш меоранд.

Аммо воќеияти рўзгор имрўзисбот намуд, ки мањз духтаронбояд бештар ба тањсил фаро ги-рифта шаванду соњибкасб гар-данд. Зеро Худое накарда, ягонбону ба бўњрони оилавї дучоршавад, бо сабаби надоштанимаълумоту соњибтахассус набу-дан, як мушкилаш ба сад табдилхоњад ёфт. Бовар дорам, ки па-дару модарон ба умќи ин мушкилдуруст сарфањм рафта, аз ин пасбарои соњибкасб кардани духта-рони худ бештар талош меку-нанд.

Назрбї ИСМАТОВА,аспиранти ДМТ

Минбари халќ13 феврали соли 2014

№7 (934)10

ИМСОЛ барои бењ-дошти соњаи мао-риф ва амалисозиињадафњои дар инсамт пешбинишуда

наздики ду миллиарду 517 мил-лион сомонї ба наќша гирифташудааст , ки нисбат ба соли2013-ум 386 миллион сомонїзиёд мебошад.

Вале дар баробари ин зикрнамуданд, ки корњои то имрўз ан-љомдодашуда дар соњаи маорификишвар њанўз ќонеъкунанда не-станд ва баланд бардоштани са-тњу сифати таълиму тарбия, да-раљаи донишомўзиву маърифат-нокї, малакаву мањорати омўзго-рон ва хонандагону донишљўён баталаботу меъёрњои муосирљавобгў набуда, ба андешиданитадбирњои доимї ниёз доранд".

Дар воќеъ, замонат намета-вон дод, ки дониши касбкардаионњо барои ворид шудан ба му-њити имрўзаи илмию фанноварїкифоя хоњад буд. Чаро?

Сабабњо зиёданд. Њанўз аздаврони шўравї ба мо як низо-ми бесамаре дар сохтори мао-риф ба мерос монда, ки то њолидома дорад. Дар соњаи ислоњо-ти маориф, ба масъалаи рушдификриву аќлонии кўдакон ирти-боте надорад, баръакс ќобили-яти эљодкории онњоро аз байнмебарад ва танњо бо доштанимаълумоти иттилоотї мусоидатмекунаду халос.

Масалан, донистани тамомишахсиятњои барљастаи соњаиилму адаб ва маълумот доштаназ ному миќдори осори онњо ё баибораи дигар, доштани донишидоиратулмаорифї (энсикло-педї), агар ќобилияти тафакку-ри аќлонию мантиќї набошад,барои эљоди дониши нав ба њељдарде намехўрад. Он мисликори мўрча ё тортанак аст, кимањсули муфиде намедињанд.Аммо барои мисли занбўри асалангубин-донишу илми нав ба ву-људ овардан, њатман донистаниилми мантиќи сурї ва мантиќиамалї зарур аст. Сабаби ба чу-нин бунбаст гирифтор шуданинизоми маорифи кишвар ба фик-ри ман ин аст, ки мактабу мадо-риси имрўзаи мо љавононро азомўхтани илмњои асосие, ки ба-рангезандаи тафаккур ва тааќ-ќул, яъне фикри солими аќлонї(ратсионалї) ва андешаи солимдар бораи њастї, олам ва зин-дагї, он илму донишњое, ки оми-ли ташаккули љањонбинї ва хо-њиши тањќиќу пажўњиш дар инсон

ПЕШНИЊОД

Дар дањсолањои охир, алалхусус дар даврони истиќлолият корњои зиёде дар соњаи маориф азќабили: таъмини он бо биноњои мактабии замонавї, таљњизоту лавозимоти озмоишгоњї,воситањои электронї, компютерњо ва иртибот бо шабакањои интернетї ва ѓайра карда шуданд,тавре, ки дар таърихи кишвар собиќа надоштанд. Президенти мўњтарам Эмомалї Рањмон дарсуханронии худ дар маљлиси васеи Њукумати Тољикистон доир ба натиљањои рушди иќтисодивуиљтимоии мамлакат дар соли 2013 гуфтанд, танњо дар соли 2013 аз њисоби буљети давлатї бароисоњаи маориф ду миллиарду 131 миллион сомонї масраф шуда, аз њисоби њамаи сарчашмањоимаблаѓгузорї 251 муассисаи нави таълимї ба маблаѓи умумии 335 миллион сомонї сохта, баистифода дода шудааст.

МУШКИЛОТИ СОЊАИ МАОРИФ

ВА РОЊЊОИ ЊАЛЛИ ОНњастанд, мањрум кардааст. Илмимантиќ, илми равоншиносї (пси-хология), диншиносї ва њикма-ту фалсафа ва тозатарин илмоянданигарї- "футурология",илмњое њастанд, ки инсон- кўдак-ро ба андешидан, фикр кардан,љустуљўи њаќиќат водор мекунад.Аммо ба ѓайр аз фалсафа онњодар донишгоњ ва аз мактаби ми-ёна ихтисор шудаанд. Тааљљубо-вар аст, ки њатто дар он дониш-гоњу донишкадањое, ки фалсафадарс дода мешавад, пеш аз онмантиќ намехонанд. Яъне фал-сафаро мехоњанд бе донишимантиќї аз худ кунанд. Ниёгонимо њељ китоби фалсафае бе му-ќаддимаи мантиќ нанавиштаанд.

Њанўз дар асрњои миёна баъдаз зуњури дини ислом, дар ќарни

Ибни Сино ба маротиб аз њаљми"Органон"-и Арасту бештар буда,мўњтавои он низ ѓанитар аст.

Бо ин њама бовар накарда-нист, ки миллате, бо чунин ниё-гонаш имрўз танњо ду-се нафармантиќшинос доранд ва дар да-воми њадди аќал, бештар аз 100сол љавононаш аз омўхтани инилм бенасибанд, чунки фаннимантиќро дар барномаи таъли-мии мактабї надоранд. Мантиќабзор ва василаи мавриди ниё-зи дигар донишњо, хоса фалса-фа аст ва истилоњоти мантиќпайваста дар фалсафа ба коргирифта мешавад ва то ваќтемуњассил тасаввури сарењ варавшане аз маъонии он истило-њот надошта бошад, аз фалса-фа чизе дарнамеёбад. Ба омўх-

ниши амиќи мантиќї талаб ме-кунад, то дар муќобили ин гунагуруњњои ифротї тавони муќови-матро дошта бошанд, бе дони-ши мантиќї, бе дониши амиќидиншиносї ва исломшиносииилмї, бе дониши равоншиносїнаметавон истодагї кард. Љаво-нони мо-мактабиён аз ин имко-ниятњои зењнї бенасибанд, чун-ки зиёиёни ин кишвар, то њол дарфикри он наафтодаанд, ки чарољавонони мо ба соњањои илмњоидаќиќ кам таваљљўњ доранд ваагар ба ин соњањо раванд, њамихтирооте камтар насибашоншуда, њоло чї расад ба лауретимукофоти Нобелї.

Ѓарбиён бо сахт машѓул шу-дан ба улуми даќиќ ва фанноварїомўзиши илмии дину равонши-

дуввуми њиљрї (аср VIIIм.) осоримантиќии Арасту ба арабї тарљу-ма шуд ва мавриди таваљљуњибисёре аз мутафаккирони исломїалалхусус, муаллими сонї Абў-насри Форобї ва ШайхурраисАбўалї Ибни Сино, Султонулњу-камо Хоља Насириддини Тўсї ваЌутбуддини Розї гардида буд.Мутафаккирони исломї мантиќиарастуиро натанњо пайравї, бал-ки такмил дода, таќсимбандињоинав дар он ворид намуда, дар тан-зими мабоњис ва шарњу тафсилион кўшиданд ва бо афзудани бањ-сњои тоза, ба пешбурди он њим-мат гумоштанд. Мисол, метавонгуфт, ки мантиќи "Китоби аш-шифо"-и Шайхурраис Абўалї

тани мантиќ беш аз гузаштаимрўз миллат ниёзманд аст.Чунки мо диди фалсафавии тай-ёри марксистиро, ки кофї будњалли масъалаи асосии он, ки оёмодда аввал аст ё шуур бидо-нем ва онро тўтивор такрор ку-нем. Њољат ба исботу истидлолнабуд, ин корњоро асосгузоронимарксизм карда буданд. Валеимрўз дар шароити плюрализмимафкуравї ва гуногунандешї,акас аз он озодии эътиќод вабањсу мунозирањои мафкуравї,дар шароите, ки љавонони модар муќобили гуруњњои диниюмафкуравии хуб таълимдидаиифротї ќарор доранд, дар ша-роите, ки шинохти динї низ до-

носї илми нафсро низ фаромўшнакарданд. Ин кор натанњо дардоираи калисову маъбадњо ватаълимгоњњои динї балки дарсатњи донишгоњї дар дониш-гоњњои Сорбону Коллеж де-Франс ва Кембриљ дар доираикафедрањои илми дин ва таъри-хи адён ва диншиносї ва њамчу-нин таълими дин дар макотибидунявї низ сурат мегирифт. Даролами ѓарб њатто фирќањои хурддорои мактабу академияњои худбуданд. Мантиќи сурї муќадди-маи вуруд ба анвоъи шохањоидигари мантиќ аст. Имрўзнавъњои гуногуни мантиќи риёзїдар амал барои фановарии ит-тилоотї истифода мешавад.

Мантиќи амалї- мутолиаиќонунњои хусусии фикр аст, кибарои ёфтани њаќиќати хос, дармавриди муайян ба кор бурдамешавад. Агар хоњем, ки љаво-нони ин миллат мисли ниёгонихуд шўњрати љањонї касб кунанд,бояд мантиќро мисли риёзиёт азмактабњои ибтидої то дониш-гоњї, зина ба зина бихонандутаълим гиранд.

Метавон гуфт, надонистанимантиќи сурї љавонони моро аздастёбї ба мантиќи риёзї ва во-рид шудан ба доираи донишњо-ву малакањои барномасозии да-стгоњњои электронї ва компютерїмањрум мекунад. Бе доштаниќобилияти тафаккури аќлонї, бевуљуди ангезањои љањоншиносїњељ яке аз ин илмњо ба тарзи бо-яду шояд аз худ намешаванд ваин фанњо худ аз худ ќобилиятиэљодкорї, ихтироъгарї, навова-риро дар љавонон намепарварад.

Ман фикр мекунам, ки саба-би асосии аќибмонии олами ис-лом дар он буд, ки баъд аз заво-ли давлатњои эронитабор,ки дарканорањои хилофати исломї дарасрњои 9-10 ба вуљуд омада, са-баби рушди илму фалсафаюмантиќ гардида буданд ва бо гу-заштани њокимияти сиёсї ба да-сти ќабилањои бадавии турку му-ѓул ва бо дахолати онњо ба љоиравияњои аќлгарои мўътазила ваисмоилия рўи кор омадани ра-вияњои мутаассибу консерва-тивї-таќлидии исломї ва дарнатиља аз олами ислом рахт бар-бастани фалсафа ва донишњоиратсионалї-мантиќию аќлонї ваба зиндиќ баробар карда шуда-ни он касе, ки ба мантиќ сару кордорад, илму мантиќу фалсафа бафаромўшї супорида шуд ва дарнатиља олами ислом як муддатебо њамон инерсияи асрњои 8-10дар як љой пойкўбї мекард ванињоят бо сари кор омадани на-сли љоњилтари бодиянишинњомисли манѓитиёнї тамоман азравнаќу пешравї боз дошта шуд.

Воќеъият ин аст, ки дар мак-табњои миёнаи Россияи под-шоњї, пеш аз инќилоби сотсиа-листї таълими мантиќу равон-шиносї будааст, вале баъд азинќилоби номбурда бо кадомсабабе таълими он ќатъ меша-вад. Соли 1946 И. Сталин дас-тур медињад, ки дар мактабњоишањрњои бузург, пойтахтњоиљамоњири шўравї то соли 1948ба таълими мантиќу равонши-носї гузаранд, вале соли1955 бофармони Н.С. Хрушев аз навмантиќу равоншиносї аз барно-маи мактабњо њазф мегардад.

Маълум нест, ки мо дарњамон давра ба таълими ман-тиќу равоншиносї гузашта бу-дем ё на. Вале инак 55 сол ме-шавад, ки дар собиќ кишварњоишўравї ин илмњо таълим доданамешаванд. Дар Русия ба тад-риљ гузаштан ба таълими инфанњо, дар баъзе маврид ба тар-зи факултетавї шурўъ шудааст.

Хулоса, дар низоми таъли-мии мактабњои миёна таълимифанњои номбурда зарур аст.Ногуфта намонад, ки танњо дардоираи фанни риёзиёт баъзељузъиёти мантиќи риёзиро меби-нему халос. Мантиќро бояд мис-ли риёзиёт зина ба зина - аз ман-тиќи мафњумњо, мантиќи таъ-риф, мантиќи истинтољ-ќиёсубурњон, мантиќи амалї ва ман-тиќи риёзї таълим дињем.

Шерзот АБДУЛЛОЗОДА

Минбари халќ13 феврали соли 2014№7 (934)

ЧАРО БА ИЛМЊОИ ДАЌИЌКАМТАР РЎ МЕОРЕМ?

11МУСОЊИБА

- Шумо дар олимпиадањои љумњури-явї љойњои намоёнро ишѓол кардаед.Мусаллам аст, ки то ба ин зина раси-дан роњи дарозеро мебояд тай кард.Барои толибилмони дигар масири тоин муддат тайкардаи шумо намунаиибрат буда метавонад. Лутфан мегуф-тед, ки барои расидан ба манзили маќ-сад кињо ва чињо пеши роњи шуморомекушоданд?

-Албатта, барои расидан ба маќсад ваорзуњо, омилњои гуногуне њастанд, ки инсондар њар лањза мехоњад аз онњо истифода ба-раду масофаро то маќсад кўтоњтар созад.Барои ба ин дастовардњо ноил шудани маншахсони зиёде кўмак расонидаанд ва дарњолатњои гуногун рўњбардору такягоњи манбудаанд. Дар љойи аввал албатта, падарумодар њастанд, ки дар њама њолат кўмаки мод-диву маънавї расонида меистанд ва имконфароњам меоранд, ки банда бемамониат баомўзиш машѓул шавам. Баъдан устодони ги-ромие, ки самимона мехоњанд кишварамонрушд кунаду љавонони мо равшанфикру бо-савод гарданд, онњо кўмаки худро дареѓ на-медоранд.

Аммо чизи асосие, ки инсонро ба кўи маќ-сад мебарад, ин шавќу њавас, кўшишу мењ-нат ва иродаи ќавї аст. Одатан ќисми зиёдиљавонони мо орзуњои зиёде доранд, вале боаввалин душворие, ки пеши роњашон пайдомешавад, аз орзуњояшон даст кашида дил-шикаста мешаванд. Набояд дар роњи раси-дан ба маќсад ва орзуњо аз мушкилї тарсид,балки роњи њалли оќилонаи онро ёфта, бозяк ќадам наздиктар бояд шуд. Зеро роњи зин-дагї пурпечутоб буда, ба мисли аѓбањоикўњии ватанамон аз ронандаи наќлиёт чаќќо-ниву зиракї талаб мекунад. Њар касе ки мо-њирона ин роњњоро гузашта метавонад, албат-та, ба манзили мурод мерасад.

- Баъзењо ба ин назаранд, ки таваљљуњизиёди мо ба адабиёт дар тўди таърихбоиси пеш нарафтани илмњои техникїгардидааст. Имрўз чуноне ки ба назармерасад, љавонони мо ба илмњои даќиќва техникї чандон зиёд таваљљуњ надо-ранд. Њол он ки барои рушди давлат до-нистани ин илмњо хеле зарур аст. Дарин хусус чї метавонед бигўед?

-Аввал бояд сабабњои пайдоиши шеъруадабиёт ва фанњои даќиќро дида бароем.Инњо аз рўи зарурат ва барои ќонеъ карданиталаботњои маънавиву моддии инсоният бамиён омадаанд. Њар яки инњо дар љамъиятвазифа ва таъиноти худро доранд ва њардуњам заруранд, вале дар љомеањои гуногун батаври дигаргуна бартарият дода мешаванд.Масалан, дар љомеаи шарќие, ки гузаштаго-ни мо зиндагиву эљод кардаанд, асосан баљанбаи ахлоќиву маънавиёт ањамияти зиёд-тар дода мешуд ва ин боис мегардад, ки на-слњои баъдї низ дар њамин рўњия тарбияёбанд. Шеър дар адабиёти гузаштаи форсутољик љанбаи тарбиявию инсонсозандаву та-саллидињанда пайдо кард. Шеър барои иб-рози андеша, эњсосот, њолат ва дарду ѓамушодї истифода карда мешуд. Аксарияти бу-зургон ба шеъру адабиёт рўй оварда буданд.Вале баъзе бузургоне буданд, ки имрўз та-вассути шеърашон шинохта шудаанд, аммошеър машѓулияти асосии онњо набуд, ба мис-ли Ибни Сино ва Умари Хайём, ки асосан баилмњои муњими замон рўй оварда буданд ватанњо дар ваќти "истироњат" шеър мегуфтанд.Ана њамин тарзи тафаккур дар замони мо низбоќї мондааст, ки њанўз мањфили шеър азмањфили илм, китобњои шеър аз китобњоиилмї, њанўз шоирон аз олимон ба маротибзиёданд. Ин љо ман танњо шоирону нависан-дагонро дар назар надорам, онњоеро њам дарназар дорам, ки дар соњањои суханшиносї та-дќиќот мебаранд. Шеъру шоирї чунон ба хунимо ворид шудааст, ки мо бо шеър чой менў-шему нон мехўрем (њарчанд имрўз ќисми зи-ёди насли љавон њам аз шеъру њам аз илмдур мондааст). Дар масири таърих шеърушоирї моро њамчун халќияте нигоњ дошта,рисолаташро иљро мекард, аммо имрўз за-моне расидааст, ки арзишњо дигар шуда ис-тодаанд, муносибатњо таѓйир ёфтаанд, љара-ёни љањонишавї миллатњои хурдро ба комихуд фурў бурда истодааст ва мо наметаво-нем тавассути сухан истодагарї кунем! Имрўзсухани миллатеро ќадр мекунанд, ки техни-каи пешрафта ва пурќувват дорад, имрўз таъ-рихи миллату давлатеро меомўзанд, ки ба-рои омўзишаш маблаѓ људо карда метавонад,имрўз забонеро омўхта истодаанд, ки тавас-суташ аз нозукињои илми пешрафта хабар-дор шудан мумкин аст.

ЧАРО БА ИЛМЊОИ ДАЌИЌКАМТАР РЎ МЕОРЕМ?

Хушбахтона, имрўз љавонон ва донишљўёни соњибназарурўшанфикре њастанд, ки перомуни масоили гуногун назаруандешањои хос доранд. Онњо кўшиш мекунанд, ки ба њар падидаеаз мавќеи худ нигоњ кунанд. Донишљўи курси панљуми факултетифизикаи Донишгоњи Миллии Тољикистон, ѓолиби секаратаиолимпиадаи љумњуриявии илмии донишљўён аз фалсафа, аввалинљоизадори Шоњљоизаи олимпиадаи донишљўён Ризои Бањромзодаз ќабили он донишљўёни фаъолест, ки талош мекунад мавќеимушаххаси худро пайдо намояд. Ризои Бањромзод њоло дарПажўњишгоњи илмї-тадќиќотии физикаи њастаии ДДМ ба номиЛомоносов дар пайи навиштани рисолаи дипломии худ аст.Рољеъ ба мушкилот ва баъзе муаммоњои донишљўёни тољик бо ўсуњбате анљом додем, ки онро манзури шумо мегардонем.

Акнун аз мавќеи имрўза нигоњ карда мег-ўем, ки чаро гузаштагони мо ба фанњои даќиќва техникї кам рўй овардаанд. Бисёрињо да-рњол Ибни Синову Беруниро мисол меоранд,ки онњо бузургтарин буданду чунину чунон та-дќиќотњои беназир анљом додаанд. Ин дурустаст, аммо бо як гул бањор намешавад. Ин љоменталитети андешаронии илмњои назария-вии гуманитарї аз фанњои даќиќ хеле фарќмекунад. Гарчанде фанњои даќиќ ва техникїбарои ќонеъсозии талаботи моддї ба миёномада бошанд њам, баъдан аз рўи кунљкобїва шавќи донистани асрори табиат ба тала-боти маънавї низ табдил ёфтаанд. Масалан,омўзиши фаслњои сол барои фаъолияти хо-љагидории инсонњо зарур буд, вале дониста-ни сабабњои ба амалоии он боиси пешрафтиилм мегардад.

Дар бораи эљоди техникањо бошад, аљдо-дони мо осиёбу чарху дук ва чандин асбо-бњои гуногун доштанд, ки аз рўи зарурат пай-до шуда буданд, аммо ќисми зиёди техни-кањои муосири ѓарбї аз як љињат барои ќонеъ-созии талаботи моддї бошад, аз тарафи ди-гар аз рўи кунљкобї (любопытство) пайдошудаанд. Як мисол меорам: ќисми зиёди То-љикистони мо кўњсор аст ва гузаштагони мониз ба кўњ бисёр мебаромаданд (мубори-зањои зидди Искандар гувоњ аст), аммо та-нњо аз рўи зарурат, на њамчун машѓулиятидўстдошта, ки имрўз кўњнавардон (альпини-стњо) ба он машѓуланд. Инчунин њазорсолањоаљдодони мо дар оѓўши кўњсорон зиндагї ме-карданд, аммо касе баландиву фишору таѓй-ирёбии њавояшро, набототу рустанињояшроба таври даќиќ наомўхт, баъдан дигарон ом-ўхтанд ва ба номашон ќуллањову пиряхњономгузорї карда шуданд.

Сабаби имрўз ба фанњои даќиќу техникїкам рўй овардани љавононро ман асосан азсатњи пасти шароити зиндагї медонам. Њар-чанд љавонони мо ба фанњои техникї рўй ме-оранд, аммо ба омўзиши илмњои даќиќи фун-даменталї тамоман кам машѓуланд. Бароиљавонон анљом додани "карера" лозим аст(Инљо фикри аксарияти љавононро меорам).Мисол, агар як нафар журналист ё њофиз та-вонад, ки дар муддати 3-4 сол машњур шуда,дар љамъият мавќеъ пайдо кунад, барои кор-

манди илм 30-40 сол лозим аст, њамон њамќисми зиёди тањќиќотњои илмї дар кишваримо нофањмида мемонад. Барои љавонони момотиватсия ва энтузиазм лозиманд. Тавас-сути илм дар љомеа мавќеъ пайдо карданхеле душвор аст, онњое ки мавќеъ доранд,хеле ва хеле зањмат кашидаанд. Барои њаминомўзиши ин гуна илмњо ниёзњои моддиву ор-зуњои љавононро бароварда наметавонанд!Танњо фидоињое, ки аз бањри бисёр чизњо ме-бароянд, ба омўзишу тањќиќоти илмњои фун-даменталї машѓуланд, зеро дар марњилаиаввал тањќиќоти онњо манфиати иќтисодїоварда наметавонад, танњо ба саволњои кун-љкобонаи мо оиди асрори табиат ва оламљавоб мегўяд.

Яке аз сабабњои дигари љиддии аз фанњоидаќиќ дур будани мо таассуб ва хуруфоти динїаст, ки садсолањо монеъи фаъолияти равшан-фикрон мешуд ва имкон намедод, ки тањќиќотбаранд ва ё натиљањои илмиашонро пањн со-занд. Мутаассифона, имрўз низ ин чиз ба на-зар мерасад, яъне њанўз њам шуури динии модар сатњи паст ќарор дорад.

- Чун шумо донишљў њастед, мехоњамкаме дар бораи донишљўи тољик вамушкилоти ў низ суњбат кунем. Имрўзбарои донишљўёни тољик тамоми шаро-ит бањри донишомўзї муњайёст. Валесабаб чист, ки ќисмати зиёди онњо фо-риѓболанд, бањри омўхтан талош наме-кунанд? Чаро онњо бедору зирак наме-шаванд? Аз ин хоб онњоро чї гуна ме-тавон бедор кард?

-Дар њаќиќат, имрўз барои љавононифаъолу лаёќатманд имконияти тањсил дардилхоњ донишгоњ вуљуд дорад. Барои ин та-нњо кўшиш ва ба талаботњои донишљўїљавобгў будан лозим. Имрўзњо худи дониш-гоњњо барои донишљўёни фаъол имтиёзњоимахсус медињанд, чи гунае, ки дар Донишгоњимиллии Тољикистон барои донишљўёни фаъ-ол имкониятњо ва шароитњои зиёде муњайёкарда шудааст, ки банда аз онњо зиёд бар-хурдор мешавам.

Яке аз проблемањои донишљўи тољик онаст, ки имкони дуруст интихоб кардани касб-ро надорад. Ё намедонад, ки ба кадом ихти-сос равад ё волидонаш маљбур мекунанд, ки

ягон соњаи сердаромадро интихоб намояд. Якќисми донишљўён бошанд, барои гурехтан азхизмати њарбї ба донишгоњњо њуљљат месу-поранд ва барои онњо муњим нест, ки дар ка-дом ихтисос тањсил менамоянд. Мушкилотидигар ёфтани љойи кор пас аз соњиби ихти-сос шудан аст. Ё љои кор намеёбанд ё маошќонеъкунанда нест.

Бар замми ин мушкилињо ман бо боварїгуфта метавонам, ки кам нестанд донишљўё-не, ки пас аз хатми донишгоњ дар бозори мењ-нат љойи кори хуб меёбанд ва рўзгорашонропеш бурда, дар рушди кишвар сањми худромегузоранд.

Тавре ки гуфтам, барои бедору зирак шу-дани љавонон мотиватсия зарур аст, раќобатба миён овардан лозим, агар њар як љавон до-над, ки бо хондани зиёд шароиташ хуб ме-шавад, бо касбияти баланд метавонад худ-ро дар љомеа нишон дињад, албатта бедормешавад, кўшиш мекунад, мубориза меба-рад. Баъзан барои камњавсалагии љавононнасли калонсоли мо низ сабаб мешаванд, кичунин саволгузорї мекунанд: "Хондагињо чїњол доранд?".

- Шумо њоло дар Донишгоњи давлатииМаскав машѓули навиштани рисолаидипломї њастед. Љавонон ва донишљ-ўёни он љоро чї гуна дарёфтед? Лут-фан бардошњоятонро мегуфтед…

- Мо дар Институти илмї-тадќиќотии фи-зикаи њастаии назди ДДМ пањлўњои гуногуниастрофизикаи нурњои кайњониро омўхта ис-тодаем ва ният дорем, ки дар экспериментибайналмиллалии "Помир-XXI" бевосита иш-тирок карда, натиљањои хуби илмї ба дасторем. Аммо дар бораи донишљўёни ин љоњанўз барваќт аст, ки андешањоямро ибрознамоям. Танњо њаминро мегўям, ки пробле-мањои љавонони мо ва љавонони рус ба њамназдиканд, дар ин љо њам таносуби саводно-киву бесаводии љавонон ба мо наздик аст.

- Бо вуљуди дар дигар ришта тањсилдоштанатон шумо ба фалсафа низ та-ваљљуњ доред. То љое, ки мо иттилоъдорем, шумо аз ин фан дар олимпиаданиз ѓолиб шудаед. Чї боис шуд, кишумо ба олами мураккабу печидаифалсафа ворид шудед? Оё душворнест?

- Аслан ихтисосе, ки интихоб кардаам,яъне астрономия худ фалсафа аст, зеро фал-сафаи ќадим аз омўзиши муњити атроф ваКайњон шурўъ шудааст, вале фалсафаи им-рўза самту љараёну равияњои гуногун ва бањам мухталифи зиёде дорад, ки пањлўњои гу-ногуни њаёти инсонї, љамъият, мавќеи инсондар табиат, ќонуниятњои табиатро меомўзад.

Аќли инсон мекўшад то ба саволњои би-сёре љавоб ёбад, аммо танњо як инсон наме-тавонад ба њама саволњо љавоб гўяд, бино-бар ин ба таљирибаи инсонњои дигар рўй ме-орад ва бо андешањои худ муќоиса мекунад,агар тавофуќ ба даст ояд, маънои љавобёфтан аст. Дар фалсафа њамин хел андешава фикрњои гуногуне њастанд, ки инсон даронњо ба саволњи зиёди худ љавоб меёбад.Ана њамин чиз сабаб шуд, ки ба дунёи фал-сафа ворид шавам.

Лекин як чизро бояд гўям, ки дар фикриаксарияти мардуми тољик тасаввуроти ѓала-те оиди фалсафа вуљуд дорад, аксариятњанўз фалсафаро аз марксизм ва ё материа-лизм фарќ карда наметавонанд, њол онки ма-териализм як љузъи фалсафа асту халос. Ба-рои њамин мехоњам мардум нигоњашонро бафалсафа дигар созанд.

- Дар охир мехостам бигўед, ки дониш-љўи тољикро дар дунёи муосир чї гунадидан мехоњед?

-Донишљўи тољик дар замони муосирбояд бо дониши ќавї, донистани забонњоихориљї ва мањорати кор бо компютер мусал-лањ бошад. Донишљўи тољик бояд мутахасси-си хуби соњаи худ бошад ва тавонад, ки дарбозори мењнат харидори худро пайдо кунад.

Мусоњиб Толиби ЛУЌМОН

Минбари халќ13 феврали соли 2014

№7 (934)12

Вале хавфу хатари дигар низ, чун сели нашъа ва тањдиди му-ташанниљ гардидани вазъият аз љониби нерўњои мухталифи инкишвар баъди баровардани нерўњои Амрико ва НАТО боиси нига-ронї мегардад. Аз ин рў, барои мо амнияту осоиши ин кишвар бешаз дигарон ањамияти њаётан муњимро касб мекунад. Ва дар ин рос-то, муњимтарин маъракаи сиёсии Љумњурии Исломии Афѓонистон- интихоботи раиси љумњур барои панљ соли навбатї мавриди та-ваљљуњи њамагон ќарор дорад.

Он аз 2 феврал шуруъ гашта, 2 моњ давом мекунад ва 5 апрелисоли равон интихобот баргузор мешавад. Дар он 11 номзад шир-кат менамоянд. Алъон тамоми кўчањои марказии шањрњои калонбо сурату плакатњои номзадњо рангин шудааст. Тибќи сарќонуникишвар, президенти кунунї Њамид Карзай барои маротибаи сеюмњуќуќи ширкат надорад. Вале ў аз сиёсат дур намешавад. Чанд на-фар номзадњо аз наздикони ў мебошанд ва дар сурати пирўзиионњо ба Њамид Карзай њам вазифаи мувофиќе дар њукумат, ё пар-лумон дода хоњад шуд. Барои сиёсатмадори пуртаљриба ин њолатќобили ќабул аст. Нахуст аз бародари ў Ќаюм Карзай - тољири му-ваффаќ ва депутати парлумон ёдовар мешаванд, ки дар љануб таъ-сири бештар дорад. Вале ў дар ИМА иќомат мекунад ва ин метаво-над ба имиљи ў халал расонад. Аз љониби дигар, тарафдоронаш баумеди онанд, ки ИМА бо дастгирии худ ин камбудиро мепўшонад.

Номзади дигар Ашраф Ѓанї Ањмадзай - собиќ вазири молияниз аз ќабилаи паштунњо буда, дар доирањои сиёсии Амрико паноњдорад. Ў технократ ва мутафаккир буда, дар интихоботи гузаштатаљриба низ дорад, мехоњад бо ислоњоти љиддї Афѓонистонро за-монавї гардонад. Нозирон аз он дар њайрат шудаанд:, ки ў лидериўзбекњои Шимоли кишвар Дўстумро ба дастаи худ њамроњ намуда,вазифаи ноиби президентро пешнињод кардааст. Вале ба њар њол,аќидае њаст, ки имконоти ў нисбат ба панљ соли ќаблї зиёдтар аст.

Коршиносон дар интихоботи кунунї собиќ вазири корњои хо-риљии Афѓонистон доктор Абдулло Абдуллоро мухолифи асосиимаъмурияти Карзай медонанд. Дар интихоботи соли 2009 танњо ўбо президенти амалкунанда Њамид Карзхай раќобат карда тавони-ста буд. Вале ў бояд ба назар гирад, ки иттињоди нави мухолифињукумат дар симои ќумандони машњури сањрої, имом Расули Сай-ёф ва лидери шимол Исмоил Хон ба вуљуд омадааст. Имом Сай-ёф дар мамолики араб маъруфияти зиёд дорад, иттифоќчии ў -собиќ њокими Њирот ва ќумандони машњури муљоњидин бо Эрондар робитаи хуб аст. Њардуи онњо чун доктор Абдулло мухолифитолибон буда, њанўз то соли 2001 борњо бо онњо муќовимати му-саллањона кардаанд. Шояд аз ин сабаб бошад, ки се њафта ќабл баИсмоил Хон сўиќасд сурат гирифт ва бенатиља анљом ёфт, сардо-ри ситоди пешазинтихоботии доктор Абдулло ба њалокат расондашуд. Вазири корњои дохилї Умар Даудзай эълом намуд, ки бароибехатарии номзадњо чорањои ќатъї меандешад. Ба ихтиёри онњоаз 30 то 40 нафар пулис ва се автомашинаи зирењпўш дода шуда-аст.

Њаракати Толибон маъракаи интихоботи президентиро лаѓвнамудааст. Яке аз лидерони собиќ машњур аз њизби исломии Афѓ-онистон Гулбиддин Њикматёр ѓайриинтизори нозирон аз њамсафо-ни њизбии худ даъват намуд, ки дар интихобот ширкат намоянд ваба љонибдории номзадњои мавриди таваљљуњи худ овоз дињанд.Ба њар њол, дар гуфтугўи телевизионї њама номзадњо љонибдориоштї ва сулњ бо толибон будани худро изњор намуданд.

Коршиносон яке аз њолатњои номатлуби интихоботи навба-тиро дар харољоти њангуфти он мебинанд. Расман ба номзадњомасрафот то 10 миллион афѓонї баробар ба 130 њазор евро рух-сат дода шудааст. Вале маълум аст, ки харољот бештар аст. Аммоњолати мусбатро дар он мебинанд, ки таваљљуњи сокинони киш-вар ба интихобот имсол нисбат ба маъракаи пешина хеле зиёдгардидааст.

Омодасоз Љ.ЌУДДУС

Минтаќа ва љањон

Аз њама њамсояњо Афѓонистони дањсолањо дар њолатиљангзада ќарордошта, барои мо, тољикон, муњимтар аст.Муштарак будани забон, таърих ва дину оин моро ба њамќарин мегардонад. Коршиносон бар онанд, ки солњои 90-умдар шароити иќтисоди бозорї тиљорати сифатан навро мањзафѓонњо ба мо ёд доданд, ба шарофати шоњпулњои нав азрўди Панљ тавассути Афѓонистон мошинњои гаронвазн молуманоли Покистону Чинро ба мо расонда, бозори истеъмолииморо пур карданд, мањз тавассути њамин шоњроњ меваюполезии мардум ва хољагињои Тољикистон ба бозорибайналмилалї роњ ёфта, боиси рушди кишоварзї шуд.

Афѓонистон, салом!

Доктор Абдулло Абдулло бо шариконаш

ПАЖЎЊИШГАРОНИ дониш-гоњи Оксфорд дар майнаисари одам пас аз омўзи-

шњои чандинсола оќибат ќишрњо-еро муайян карданд, ки ба виљдо-ни инсон љавобгар аст. Дар љара-ёни тањќиќот маълум гашт, ки виљ-дон танњо ба одами бечора хос бу-дааст. Дигар махлуќњо аз ин боригарон озоданд. Дар тањќиќот 25зану мард ширкат намуданд. Оли-мон ќисми пеши майнаи сари ин-сон ва маймунро аккосї карда, му-ќоиса намуданд. Муайян шуд, кимањз дар ин ќисмат тўдаи саќќо-шакли торњои асаб љойгир буда,љавобгарии интихоб байни ќаро-ри неку бад ба ўњдаи он будааст.Мутаассифона, ин ќисмати май-наи сар - "ќутби пањлўи пешонї"нисбат ба дигар ќабатњои маѓзисар хеле хурд будааст. Тавре ме-донем, худи маѓзи сар, ки аќлу до-ниш ва соири амалиёти назария-вию нозиротї ба он вобаста аст,нисбатан хеле калон аст. Вале аз-баски аќл масъули њама гуна ама-ли баду нек аст, корњои баду некиинсоният ќариб баробар аст: агарбо аќли инсон барои некўањволиибани одам кашфиётњои нодириилмї ба даст омада бошад, мањзбо аќлу илми инсон силоњи ќатлиомма ихтироъ шудааст. Агар меъ-морони оќил Тољмањал баринмўъљизаро сохта бошанд, бо"аќл"-и Темури Ланг аз каллаиодамон манорањо сохта шуд. Чу-нин мисолњо фаровонанд. Мутас-сифона, ин селаи калони аќлротанњо як виљдони хурдакак назо-рат мекардааст.

Мавриди зикр аст, ки ќабланривоят дар хусуси зиракии зотиизанона машњур буда, то ин замонзанњоро нисбат ба мардњо доно-ву зирактар медонистанд ва онњ-оро "барваќт зирбидагї" ва дорои"њисси шашум" мегуфтанд. Њазорафсўс, натиљаи тањќиќот нишондод, ки "зиракии занњо" ба љуз таљ-рибаи њаётї чизи дигаре набуда-аст. Вагарна мардњо худро ороммекарданд, ки дар хона каси до-нотаре њаст, ки метавонад бароипешгирии њар баду неки дунёвууќбо тадбире андешад. Илова барон, муайян гардид, ки тадбиру зи-ракї на танњо дар маѓзи сари зан,

МАЪМУРИ ВИЉДОНИОДАМ ХУРД АСТ!

"Оё виљдон доред? Виљдонатонро хўрдед? Баробари савдои моликасиф, виљдонатонро њам фурўхтед"? - чунин аст доираи саволњоибељавобе, ки дар мавриди аз љониби шахсе беадолатї зоњир гаштан баў медињем. То ин замон одамон гумон доштанд, ки виљдон категорияиахлоќист. Аммо илми муосир собит намуд, ки барои виљдон њам якљузъи љисми инсон, аниќтараш як ќисмати маѓзи сари инсонљавобгарї дошта, масъул ва маъмур аст.

балки дар фаъолияти майнаисари мардњо низ мављуд будааст.

Чизе ки аз њама бештар бои-си таааљуб, афсўс ва нигаронист,хеле хурд будани њаљми ин оми-ли муњимтарин барои ќабулиќарори мунсифона ва бовиљдоно-на мебошад. Мањз њамин сабаббудааст, ки байни интихоби ќаро-ри неку бад, мунсифона ва ѓараз-нок ба одам бисёр ваќт мушкилїпеш меояд ва донотарин касонњам гоњо ќарори берун аз виљдо-ну инсоф ќабул мекунанд. Дарзиндагї бисёр њолатњо меша-ванд, ки инсон гоњо дар як сониябояд ба як хулосае омада таво-наду аз рафтору гуфтори нек ёбад якеро интихоб намояд. Гоњидигар дар давоми солњои зиёдандеша карда, оќибат, гоњо дардами вопасини умр, дидаву дони-ста, ќарори бевиљдонона ќабулмекунад. Шояд аз хурдии маъму-ри виљдон бошад, ки инсон бароибањо додан ба њолати фаврї им-кон њам пайдо намекунад ва на-мефањмад, ки ќарори бади инти-хобнамудааш то кадом андозабад асту некаш то кадом њад нек.Ва шояд њамин камии захира ба-рои андеша имкон намедињад, киодам сатњу дараљаи некии худрото охир бидонад ва ин њолат им-кон медињад, ки некиро бебаркашкунад?

Агар маъмур ва масъули виљ-дон чунин хурд намебуд, сиёсат-мадорони Ѓарб шояд стандартњоидугонаро намесохтанд ва бо њаргуна бањонањои демократияи дур-ўѓин иродаи мардуми дигарро дарОсиёву Африќо ва Аврупо наме-шикастанд ва бо бањонаи "бароињимояи сулњ" ба сари халќњои осо-ишта бомбаву мушак намепар-тофтанд.

Агар маъмур ва масъули виљ-дон чунин хурд намебуд, магарнозирони барои назорат маошги-рандаи њукумат метавонистанд,ки барои ришваи ночизе "дидаронодида гиранду нодидаро дида"?

Агар маъмур ва масъули виљ-дон чунин хурд намебуд, шояд то-љирон метавонистанд барои фи-реби харидорон моли касифта-ринро аз пасмондаи бозорњоиљањон оварда, ба муштариёни но-

огоњ моли бењтарин муаррифї ку-нанд? Ва агар чунин намебуд,шояд њаннотон метавонистандорд, бензин ва ё дигар маводи бонархи арзон ба даст овардаашон-ро "бо нархи ќимат харидем" гуф-та гарон фурўшанд?

Агар маъмур ва масъули виљ-дон чунин хурд намебуд, баъзепизишкони "чирадаст" - донанда-гони комили љисми инсон, магарметавонистанд дидаву дониста бахотири пул кандан аз беморе, киаллакай ба марги муфољо гириф-тор асту пас аз рўзе мемирад ваё њатто аллакай мурдааст, бо ба-њонаи шифо бахшидан ба ў, азпайвандонаш маблаѓи њангуфтебигиранд?

Њоло бисёр чизњои дигарромуайян намудан зарур мебошад.Шояд акнун ин тарафњои масъа-ларо на олимон, балки љомеаи му-тамаддин, масъулини њукумат вакормандони маќомоти дахлдорпажўњиш кунанд?

Виљдон дар њама адён, мах-сусан, дар дини мубини ислом ма-вќеи махсус дорад. Виљдон дарбовари ниёгони ориёии мо басомуњим мањсуб гашта, онро аслидин медонистанд, ки дар вуљудињар инсон њаст, вале мебоист, кипайваста тарвиљ дода шавад.Њатто аќидае доштанд, ки шахсибевиљдон фуруњар - равони натанњо худ, балки фуруњари њам-нишинон, давлат ва кулли замо-ну љањонро коњиш медињад. Онњ-оро "фара-костор" номида, чун ко-фири мутлаќ мањкум менамуданд.Дар њадисњои зиёди Расули Акрам(а) омадааст, ки љойгоњи каси бе-виљдон ќаъри љањаннам хоњадшуд.

Бинобар ин, имрўз месазад,ки барои пирўзии виљдон, њамабаробар талош кунему тадбир ан-дешем. Мебояд барои тавсеаёфтани он, аќаллан як рўзи њарњафта, як њафтаи њар моњ ва якмоњи њар солро рўзи виљдон, њаф-таи виљдон, моњи виљдон эъломнамоем. Аз ин зиёд талаб карданаз инсони кўчаки пургуноњи…масъули виљдонаш хеле хурдшояд зиёд бошад.

Љумъа ЌУДДУС

ТЎЙХОНАИ«ВАСЛ»

Бо њамин номи зебо дар шафа-ти роњи Исфара-Шўроб, рў ба рўиидораи маъмурии "Ширкати сохтмо-нии Исфара" боз як иншооти фарњ-ангиву фароѓатї ќомат афрохт. -Тўйхона аз рўи лоињаи меъмориимонанд ба тарабхонањои шабонаидавлати Туркия сохта шудааст. Маъ-ракадорон имконияти хуб дорандбазмњои хурсандиашонро дар дохи-ли бино, ки басо диданиву љозиб ороёфтааст, дар дилхоњ фасли сол ба-роњат доир намоянд. Барои ин таљњ-изоти" муосири пурќуввати гармиди-њиву салќинкунї насб карда шуда-анд.

Дар шањри Исфара љињати руш-ду равнаќёбии соњибкории хурдумиёна ва аз ин тариќ фароњам овар-дани љойњои нави кориву баландбар-дории сатњу сифати хизматрасонї,ѓановат бахшидани буљети давлатїва болобарии некўањволии мардумтаваљљуњи хоса дода шуда, дар инсамт аъзои ЊХДТ фаъол мебошанд.Ин аст, ки солњои охир фаъолнокиибесобиќаи бахши хусусї дар љабњаибунёди дањњо корхонањои истењсоли-ву марказњои хизматрасонї, таъмирироњу пулњо мушоњида мегардад. Ахи-ран, бо дархости сокинони яке азмавзеъњои шањр ва дастгириву му-соидати маќомоти иљроияи њокими-яти давлатї соњибкори мањаллї Му-боракшоњ Муњаммадљонов бо 25

МЕЊРУБОНИЊОИ «МЕЊРУБОН»љойи кори доимї маркази савдовухизматрасониеро мавриди истифо-да ќарор дод, ки аз чойхонаву нон-войхона ва тарабхонаи замонавїиборат аст.

Зимни маросими расмии ифти-тоњёбии иншооти тозабунёд баро-мадкунандагон ба таври хоса тазак-кур доданд, ки рушди бемайлонииќтисодиву иљтимої ва ободиву шу-куфоии рўзафзуни мамлакат мањзтавассути сиёсати оќилонаи пешги-рифтаи Њукумати Љумњурии Тољики-стон муяссар мегардад. Маљмааисавдову хизматрасонї, ки "Мењру-бон" ном гирифтааст, фаъолиятихудро аз иќдоми хайр - баргузориихатнасури 16 нафар кўдакониоилањои камбизоат шурўъ намуд.

М. ШАРИФОВ

Ду хабар

Минбари халќ13 феврали соли 2014№7 (934) 13

БАЊОРИ соли 1941 барои љавонмарди 27-со-лаи тољик ЗоњирљонДўстматов шодињои бу-зурге оварда, оѓози

умедњои бузург гардид. Ў, ки ба са-баби набудани шароити оилавї нис-бат ба дигар њамсолонаш ба тањси-ли олї дер шуруъ карда буд, он солхатмкунандаи нахустин студияи то-љикии актёрї дар Донишкадаи дав-латии театрии Маскав ба номи Лу-начарский гардид ва барояш имко-ноти бењудуд барои кори эљодї оѓозмегашт. Илова бар он, њодисаи фа-рањбахши дигари фарњангї ба вуќўъомад: нахустин Дањаи адабиёту њуна-ри тољикон дар шањри Маскав барпошуда, махсусан, санъати театрї азљониби мутахассисон ва сарвари ваќ-ти давлат И.Сталин бањои баланд ги-рифта, тољиконро чун миллати со-њибтамаддун ва куњанбунёд муар-рифї намуд ва дар чунин мавридэътибори њунар ва санъати театрафзун гашт. Наќши дипломии Зоњи-рљон Дўстматов Арган аз "Бемориизўракї"-и Молйер бањои баланд ги-рифт ва ў бо њазорон умед ба Теат-ри академї-драмавии ба номи Ло-њутї ба кор омад.

Вале оѓоз гаштани Љанги Бузур-ги Ватанї ба бисёр умеду наќшањоинек тањрирњо ворид намуд. Дар да-воми як сол дар театри марказиитољик ў чанд симои хотирмон иљрокард. Вале бо зарурати рўзгор, пой-тахтро тарк намуда, ба театри дую-ми касбии тољик дар шањри Хуљандба кор омад. Дар давоми ду солифаъолият дар ин љо бо наќшњои Мир-зошариф дар "Њукм"-и М.Турсунзо-да, Валї дар "Аршин мол олон"-иУ.Гаджибеков, Сардори ќаландарњодар "Њалима"-и Ѓ.Зафарї комёб гар-дида, мањбуби њамагон шуд. Таврехуди Зоњирљон Дўстматов баъдтарба дўстону њамкорон ёдовар шуда-аст, сабку улуби тањиягарон гуногунбуд, вале ў ба завќи табиї ва макта-би устодони донишкадавияш такяменамуд. Тайи панљ соли тањсил дарМаскав ў аз тамошои ганљинаи тил-лоии сатњи љањонї - бењтарин на-ќшњои њунарпешагони маъруфи за-мон А.Остужев, М.Бабанова, М.Ас-тангов бањра бурд ва махсусан, са-баќњои муаллими асосии курс -њунарпешаи хеле маъруф ва машњ-ураш М.Астангов ба ў кўмаки амалїмерасонд. Аз љумла, наќши Глобадар "Одамони рус"-и К.Симонов басољолиб буд. Сањнае, ки ў бо суруди"Булбул, булбул, паррандачае" бамарг мерафт, басо њаяљонангезбуда, ягон тамошобинро дар толорбетараф намегузошт.

Вале чун сабку салиќаи на њамакоргардонњо дар сатњи олї буд, худиў ба тањияи намоишномањо пардохт

ТАЉАССУМГАРИ ЌОРЇ-ИШКАМБА 100-СОЛА ШУД

МАЪЛУМОТНОМА:Зоњирљон Дўстматов - Артисти Халќии Тољикистон, соли1914 дар шањри Хуљанд таваллуд шудааст. Солњои 1931-36котиби шуъбаи маорифи шањр ва яке аз аввалин ташкил-кунандагони Театри мусиќї-мазњакавии ба номи Камоли Ху-љандї дар шањри Хуљанд мебошад. Солњои 1936 - 1941 дарњайати нахустин курси махсуси актёрии тољикї дар До-нишкадаи театрии ба номи Луначарскийи шањри Маскавтањти роњбарии Артисти Халќии СССР М.Ф.Астанговтањсил намуд, солњои 1941-42 дар Театри академї-драма-вии ба номи Лоњутї хидмат кард. Сипас солњои 1942-1945актёр ва режиссёри Театри мусиќї-мазњакавии ба номиПушкин (њоло Камоли Хуљандї) дар шањри Хуљанд шуд. На-ќшњои Валї дар "Аршин - мал-алан"-и У.Гаљибеков, Мирзо-шариф дар "Њукм"-и М.Турсунзода, Сардори ќаландарон дар"Њалима"-и Ѓ.Зафарї, Тарталя "Маликаи Турандот"-и К.Гоц-ци ва ѓайраро иљро намуд. Як ќатор асарњои драмнависонитољик ва шўравиро ба сањна гузошт. Аз соли 1945 то охи-ри умр дар Театри академї-драмавии ба номи Лоњутї хид-мат кард, наќшњои фољиавї ва мазњакавиро бо мањоратитамом иљро менамуд. Алалхусус, љињатњои фардии обра-зњои характернок ва наќшњои мазњакавиро моњирона офа-рида, ба онњо рангу бори миллї мебахшид. Наќшњои намоё-наш - Абдулин дар "Муфаттиш"-и Гогол, Иван Шадрин дар"Одами милтиќдор"-и Н.Погодин, Самсон, Масхарабоз, Се-натор дар "Ромео ва Љулетта", "Шоњ Лир", "Отелло"-иВ.Шекспир, Тешабобо дар "Шањри ман"-и М.Миршакар, Очил-Катта дар "Иродаи зан"-и А.Сидќї, Шмага дар "Гунањгоро-ни бегуноњ"-и А.Островский, Азимшоњ дар "Дохунда"-и Љ.Ик-ромї ва ѓайра. Дар кино чунин наќшњоро иљро кардааст:Ќаландар дар "Насриддин дар Хуљанд", Оњангар "Байраќиоњангар", Ќорї Ишкамба дар "Марги судхўр". Махсусан си-мои Ќорї Ишкамба дар эљодиёти ў маќоми баланд пайдокард. Њанўз соли 1957 сазовори унвони Артисти ХалќииТољикистон гашта, бо чандин ордену медалњо мукофото-нида шудааст.

ва дар як муддати кўтоњ чанд асаррорўи сањна овард. Мазњакаву дра-мањои "Ду вохўрї", "Найрангњои Май-сара", "Дили модар", "Арўси панљсў-ма", "Хонаи Надир" ба ў њамчун кор-гардон муваффаќият оварданд. Мах-сусан, дар жанри мазњака чї дариљрои наќшњо ва чї дар санъати та-њиягарї комёбињояш бештар буданд.Вале ба драматургияи олї ва на-ќшњои пурвусъати драмавї шавќибештар дошт. Бинобар ин, пайи до-мони орзуњо боз ба театри Лоњутїбаргашт. Дар байни наќшњои ў симоиСартарош дар мазњакаи "Шаби 28-ум"муваффаќияти бештаре пайдо кард.

Тавре муњаќќиќи театри тољикпрофессор Низом Нурљонов навиш-тааст, он замон "Зоњирљон Дўстматовнаќши сартароши камгап - марди бе-толеъ, вале беѓаразу болаёќатро чу-нон моњирона иљро мекард, ки муњи-ти гуворои шодиовар месохт, мераќ-сид, месароид, монда нашуда, мелаќ-ќид ва чун табиби дандон гоње бо за-рофати халќиву хирадмандии мар-думї пешгўињои ширину хандаовармекард ва нињоят, миљози ў тоб на-оварда, бо сари нимтарошида аз на-зди ў гурехта мерафт". Ин имконотифардии актёр буд ва имкон дод, кисимои офаридаи ў ба яке аз наќшњоиасосї ва мондагор мубаддал гардад.Ин њунари ў дар дигар наќшњои хур-ду калони ў зуњур кардан гирифт.Наќшњои Рањмат дар "ДостониЊофиз"-и Ф.Тошмуњаммедов ва мах-сусан, Тешабобо дар "Шањри ман"-иМ.Миршакар аз љумлаи онњо буданд.Њунарпеша симои Тешабоборо босанъати аскиягўии халќї ифшо на-муд. Махсусан, њамкорї ва њамљўрїбо њунарпешагони боистеъдоди теат-ри Лоњутї ба Зоњирљон Дўстматовпару бол мебахшид. Ба ў муяссар гар-дид, ки дар мазњакаи "Таърифхўља-ев" наќши Акталї Каљљакбоевро иљрокунад. Њар ваќте ки ў њамроњи раис,дар иљрои њунарпешаи маъруф Му-њаммадљон Ќосимов, дар сањна пай-до шуда, бо лафзи ширину рафторихандаовар сифатњои ќањрамонашромекушод, толор аз мављи ханда баларза меомад.

Мутахассисон бар онанд, ки дарсолњои 50-ум актёр Зоњирљон Дўстма-тов ба сатњи хеле баланди хунаримазњакавї расид ва камолоти маъна-вии ў солњои 60-ум ба театри тољиксамари нек дод. Иљрои наќши мардо-ни њаётдўст мањаки аслии эљоди ўгашт. Њанўз соли 1944 ў бори аввалнаќши Масхарабозро дар намоишно-маи миллии "Рустам ва Сўњроб" хелељолиб иљро карда буд. Соли 1957 бо-шад, наќши Масхарбоз дар асариаврупої - "Шоњ Лир"-и В.Шекспир му-ваффаќона рўи сањна омад. Наќшидигари ў Шмага аз "Гунањгорони бе-гуноњ"-и А.Островский марди ќаш-

шоќу майзадаест, ки зиндадиливуњозирљавобиашро гум накардааст. Ванињоят чанд наќши марказии мазња-кавї - Абдумалик дар "Ман Фахрид-динов"-и Љ.Икромї, Очилкатта дар"Иродаи зан"-и А.Сидќї ва дигарон бавуљуд омаданд. Махсусан, дар наќшиОчил-катта сухан ва чањорчўбаи сањ-на барои њунарпеша З.Дўстматовтангї мекард, ќайд мекунад профес-сор Н.Нурљонов, -Зоњирљон Дўстма-тов симои як марди калонљуссаимўйдароз, бригадири колхозро тасвирнамуд, ки дарвоќеъ, пахтакори пур-таљриба аст, вале аз ситоиши зиёдкибру ѓурур пайдо кардааст ва њељкасро назараш намегирад. Махсусан,дар њамљўрї бо актрисаи машњуритољик Тўтї Ѓаффорова - дар наќшиСокина, як дуэти олиљанобе падидомада, њарду њунарпеша наќшњорољолиб ва хеле њаётї, бо рангњоитабиї ва зарофати мардумї ифодаменамуданд.

Чунин ба назар мерасад, ки инњама наќшњо, дар жанри мазњака васимоњои мардумї комёб гаштани ў якгузариш ба наќши аллакай дар ада-биёт машњури Ќорї Ишкамба гардид.Филм соли 1966 ба навор гирифташуд. Тавре яке аз њолдонњо НосирЊасанов иброз намуд, барои ин наќшдовталабон зиёд буданд ва дар озмунЗоњирљон Дўстматов интихоб гардид.Асари безаволи устод Садриддинайнї "Марги судхўр", ходимони боис-теъдоди кинои тољик ба ў илњом бах-шиданд ва ў тамоми нерўи худро ба-рои офаридани ин наќш равона кард.

Муњаќќиќон, аз љумла, докторСаъдулло Рањимов зикр мекунанд,ки дар иљрои ин наќши мазњакавї,чун дар асли асари устод С.Айнїсанъати муболиѓа истифода шуда-аст, вале хеле нозук, устокорона вањаќиќатнигорона рўи кор омадааст.Муњаќќиќи театр профессор НизомНурљонов ин наќшро чунин тафсирмекунад: "Дар филм образи судхў-ри хасисе тасвир ёфт, ки маѓз ан-дар маѓзи ботинаш њаќир ва разилбуд. Ќањрамони Зоњирљон Дўстма-тов тамоми муфтхўрї ва истисмор-гарии асримиёнагї, ѓаддорї ваљањолати дунёи тираро дар худ та-љассум намуд. Њаќиќати баландибадеии симои офаридаи њунарпешадар тарзи зинда ва типї тасвир на-мудани табиату хислати ќањрамо-наш нотакрор буд. Чењраи ин мар-ди миёнќади ѓалчаи фарбењ, серри-шу саллакалон, туршрўю бадфеъл,баднафсу чиркинтабиат гўё аз са-њифањои повести С.Айнї берун ома-да, айнан зинда шудаст. Ќорї Иш-камба дар майдони шањр, бозор,љойњои серодами шањр пайдо шуда,моли муфт мељўяд, ки кори њаррў-заи ўст. Вай нопурсида аз моли њарфурўшанда чизе мерўёнад, ба ода-

мони ошхўрдаистода чун мењмонинохонда њамроњ мешавад, дастур-хони дўкондорро бењаёёна мекушо-яду таоми гармро бо дастони чир-кинаш мехўрад. Дар рўи мизи кор-манди бонк зарфи ќандро дида,чанд лўндаи онро зуд ба дањон вачандтояшро ба пиёла меандозад.Дањони мисли аждањои Ќорї њамачизро фурў мебарад. Ишками калонва нафси ў серї надорад"…

Дар нињояти кор, чунин шахси банафс додашуда на ба воќеањоисиёсї сарфањм меравад, на ба да-сисаи шахсони сармоядор. Ва аз ка-сони њамтои худ фиреб хўрда, азболои гург ба гурги дигар шикоятбурда, бештар фиреб мехўрад. Хо-тимаи ин њама инќилоби Октябр ме-гардад ва марги судхўр хотимаи ман-

тиќии чунин замон ва чунин типиодамон мегардад. Ин њама ба шаро-фати мањорати бењамтои актёрииЗоњирљон Дўстматов даст додааст.Дар замони ба иќтисоди бозорї гу-заштани љумњурї ва љомеаи имрўзанаќши Ќорї Ишкамба барои сармо-ядорони навин чун як намунаи бадва як њушдор барои риоя намуданиадлу инсоф хидмат мекунад. Аз инљост, ки ќимати ин наќш ва филми"Марги судхўр" бо гузашти замон камнамешавад ва дар баробари санаимуњим 100-солагии яке аз абармар-дони санъати тољик ЗоњидљонДўстматов ин симои нотакрорро ёдо-варї мекунем.

Лутфия ИКРОМЇ,рўзноманигор

ФАРЊАНГ

ДАР ЗАБОН «ШИКАНЉА»-ву ДАР ДИЛ...Андеша

Аз назари касбї ё њаттосиёсї рўй овардани ЊНИТба масъалаи шиканља вамизи гирдаш дар мавзўи"Шиканља дарТољикистон", ки 8-умифеврали соли љорїбаргузор кард, иќдоми наон ќадар фањмост васаволњоеро дар пай дорад.

Маќсад агар дар нишаст барра-сии мавзўи марги узви ЊНИТ ва раи-си бахши њизб дар Исфара УмедљонТољиев бошад, касе ба умќи масъа-ла нахоњад расид, зеро то њол таш-

хиси ќазияи мазкур аз љониби маќо-моти салоњиятдор ба итмом нараси-дааст ва инро аъзои ЊНИТ худ бењ-тар аз дигарон медонанд. Дар сура-ти анљом ёфтани ташхис боз њам пеш-тар аз дигарон худи онњо бохабар ме-шаванд, чунки санљиш тибќи дархос-ти ЊНИТ гузаронида шуда истодааства посухро њам онњо хоњанд гирифт.Бо вуљуди ин ЊНИТ аз ќабл эълондоштаву таъкид мекунад, ки У.Тољи-ев бар асари шиканљаи зиёд вафоткардааст. Њол он ки ташхис њанўз баанљом нарасидааст. Маълум меша-вад, ки ин љо зери коса нимкоса њаст,вале ба умќи масъала нарасидам.

Ба мизи гирд волидайни ЊамзаИкромзода, ки тирамоњи соли гузаш-та дар муассисаи ислоњии №1-и шањ-ри Душанбе фавтида буд ва гирди

он сару садоњои зиёде баланд шу-данд, даъват гардидаанд. Не Њ.Ик-ромзода, на наздикони ў бо Њизбинањзат муносибате надоранд. Ќазияиўро теъдоди зиёди њомиёни њуќуќ аздохилу хориљи љумњурї, ташкилотњоиѓайрињукуматї пайгирї доранд. ЧароЊНИТ низ ба ин масъала рў овард?

Посух якест. Манфиат. Якум ман-фиати молї, дуюм таблиѓи хеш. Яънењадафи онњо нишон додани њизб њам-чун пуштибони мардуми гирифторимушкилоти мухталифи зиндагї аст.Хеле андешидаму ба умќи масъаланарасидам. Муамморо бароям хаба-ри интернетии 5-уми феврал дар со-монаи "Тољ-нюс" пахшшуда боз кард.

Тибќи ин хабар, Иттињоди Ав-рупо тарњи нави кўмак ба муборизазидди шиканљаро рўи даст гириф-

тааст, ки гуфта мешавад 1 милиону156 њазору 690 евроро ташкил ме-дињад. Ин маблаѓгузорї лоињаи мин-таќавии "Иќдомњо бар зидди шика-нља дар Ќазоќистон ва Тољикистон"ном дошта, тањти барномаи "Сана-ди аврупої барои демократия вањуќуќи инсон" амалї мегардад.Лоиња фаъолиятњои мухталиф, азљумла эљоди зарфият, њамоњангсозїва барќарор кардани робитаи корїмиёни он ташкилоту созмонњоро дарназар дорад, ки дар бахши мубори-за алайњи шиканља ва демократику-нонии љомеа фаъолият мебаранд.

Тавре ба назар мерасад, ЊНИТаз аввалинњо шуда, бўйи луќмаи муф-тро эњсос кардааст ва бо мизи гир-даш маблаѓгузорони хориљиро огоњкарданист, ки "мо низ бо шумоем".

Изтиробам аз он аст, ки њамадар зиндагї медонанд луќмаи муфттанњо дар дом аст ва он њам ба ива-зи љон ба даст меояд. Вале боз њамба он даст мебаранд. Ду соли охир,чунин маблаѓњо бо шаклу шеваи гу-ногун барои Украина дар њаљми 6миллиард доллари ИМА људо шу-данд ва оќибаташ њамон аст, кињамарўза дар хиёбонњои Киеву ди-гар шањрњои мамлакат мебинем.Љумњурии Украина имрўз сари ду-роња ќарор гирифтааст: якеаш љони-би љанги шањрвандї мебараду дига-раш сўйи парокандагии кишвар.

Агар оќибати кор чунин аст, пасоё "шиканљабозї"-њо теша бар решаихуд задан нест?

Саидбек ЌОСИМПУР

Минбари халќ13 феврали соли 2014

№7 (934)14

(Давом дорад)

Лутфишоњи ДОДО

Аз кўлбори таърих

(Аввалаш дар шуморањои гузашта)

- Ту чї ѓам дорї ва фарќи ману ту дарчист?

- Фарќ яктост. Ту дар фикри моли ватанї,ман дар андешаи њоли Ватан!

Чи мегўед, агар гўям марг вуљудест сар-шори рањмат? Кї гуфт, ки марг интињои зинда-гист? На. Боз њам на! Инсон намемирад, агарчун инсон зиндагї кунад. Намемирад, агар ќур-бони миллату Ватан гардад. Гоњо марг њамбарои љавонмардоне, ки бояд дар панљаи пур-зўри ў аз тапиш монанд, мегиряд. Гоњо маргњам барои марги љавонмардони ватандўст ваѓамхори миллат ашк мерезад.

Гумонам рўзи марги Ќурбонов АњмадЊабибуллоевич марг гириста буд ва дар фазояк садо дар фарёд буд: боз марги љавонмардиватандўст, боз марги як фарзанди ѓамхоримиллат.

Њамин аст таќозои ќисмат. Рўзе дасту пой-занон ба олам меої ва дар лабони наздико-нат табассум њувайдост ва рўзе боз онњоротарк мекунї ва чун манзарае дар хотирањонаќш мебандї ва "љуз оњангу шеъру љонтало-шињо бањри пойдории миллат" чизе аз ту боќїнамемонад.

Ањмад Њабибуллоевич нафарест, ки чунинпайрањаро тай кардааст, ки то кунун номаш банекї дар ёдњо боќї мондааст. Њанўз њам дариљрои коре мушкилоте пайдо шуд, таъкиде багўш мерасад, ки "агар Њабибуллоевич мешуд,кор ранги дигар мегирифт". Ин аст њамон пай-роња ва номи љовид, ки фарзанди инсон умреба даст овардан мехоњад.

Бале, њамон Ањмад Њабибуллоевич, китўли солњои1983- 1987 молшиноси калониШўъбаи таъминоти моддї-техникии Колонаисайёри механиконидашудаи Вазорати гўштушири Љумњурии Тољикистон, 1993-1995 сар-дори шўъбаи таъминоти коргарони "Таджикд-рагсамоцветы" ва солњои 1997-1999 вазифаимудири истењсоли љамъияти сањњомии Шакликушодаи "Комбинати хўроквории Тољикистон"ва дигар вазифањои масъулиятнокро ба дўшдошт. Масъулияти вазнин дар замони нооро-мињо. Гумонам хонанда хуб дар ёд дорад, кион замон мансаб ва вазифа марди љасурромељуст. Аммо буданд он љасурони "нољасур",ки аз вазифа њарос доштанд, зеро ба марг рўба рў омадан, кори диловарон аст. Ана дарњамон вазъияти ногувор, ки њар ќадам љониинсон дар ларза буд ва то ба дари идора ра-сиданаш дар гумон буд, Ањмад Њабибуллое-вич чунин масъулиятро ба дўш дошт. Њар му-ваффаќият таърихи сиёњеро дар худ дорад,таърихи сиёње, ки умри инсони комилро бур-дааст.

Аслан, давлат падарест, ки ба њар фар-занд як зайл бовар надорад. Аммо АњмадЊабибуллоевич сазовори боварии комили па-дар гашта буд. Њамин тавр, фаъолияти инабармард идома меёфт. Аз соли 1999 то соли2003 раиси раёсати Љамъияти сањњомии Кушо-даи "Комбинати Хўроквории Тољикистон" ро бадўш дошт. Ин абармарди зиндаёд аслан тўлисолњои 2003-2013 њангоми фаъолият чун Ди-ректори генералии љамъияти сањњомии шаклиКушодаи "Комбинати хўроквории Тољикистон",масъулияти зиёд дошт ва худро як чењраи ѓам-хори миллат муаррифї кард. Љояш аст, таъ-кид кунем, ки имрўз самараи мењнати шодра-вон Ањмад Ќурбонов дар симои ин корхонабештар таљассум мегардад. Аслан, ин корхо-на аз соли 1935 инљониб фаъолият мекунад.Дуруст аст, ки ин завод соли 1998 сањњомї гар-донида шуда буд ва то ин давра(яъне то соли2003) аз фаъолият боз монда буд. Аз ин ли-њоз, истењсоли оби љав пурра ќатъ низ гаштабуд. Њоло он ки маќсад ва њадафи ин корхонаистењсол ва фурўши оби љав, нўшокињои спиртїва ѓайриспиртї, обњои маъданї ба шумор ме-рафт. Бо ба даст омадани фазои оромї фаъ-олияти ин гуна корхонањо аз нав оѓоз гардид.Ањмад Њабибуллоевич дар радифи он мардо-не, ки барои ободии кишвар сањм доштанд,бањри ба пой хезонидани ин корхона камарињиммат баст. Ин иќдом агар аз як тараф тала-боти мардумро бо ѓизо ва нўшокињо таъминмекард, аз тарафи дигар барои таъмини љойикор барои нафарони соњибихтисос ва бе ихти-сос шароит фароњам овард. Масалан, агарсоли 1997 шумораи кормандони комбинат 106нафарро ташкил медод, соли 2010 ин шумо-ра ба 198 нафар расид. Ин њам як иќдоми мар-донагист. Ин ѓамхорї ва ворисї ба 198 оилаитољик буд. Бо хизмату талошњои Ањмад Њаби-буллоевич муносибатњои ин корхона бо кор-хонањои давлатњои муштаракулманофеъ азнав барќарор гардид, Ин њамкорї муаррифииТољикистон аз љониби як нафар тољикдўст буд.Чуноне ки дар фавќ зикр кардем, воќеањои

Дубровский нафари аз њама бузургиБадахшонро хоњиш намуд, ки рўи харакибишкастае бинишинаду худаш низ пасимизи ў љой бигирифт. Ин маънои онро дошт,ки ин миз, мизи ту нест! Ту рўи он чунлўхтакчае њастї ва кадом ваќте хоњам, рўион менишинам. Дубровский иброз дошт, кинамояндагони исёниён њоло дар Хоруѓанд,аммо ягон идороти давлатї бояд эшонрорасман ќабул накунад. Бо онњо ягон гуфту-шунид нанамоянд, ягон наќшаи амалиётрўи кор наояд. Бигзор бо нафарони ѓайри-расмї вохўранд. Аммо ин нафарон бояд баонњо фањмонанд, ки кишвари мо нияти баягон гурўњи исёнї расонидани имдодро на-дорад, зеро мо бо Афѓонистон њамеша дўстбудему чун дўст мемонем. Аниќтараш, па-ноњи шумо ба Худо, чи балое, ки бар са-ратон ояд ,аз худатон гила кунед!

Љаноби Дубровский, ин гурги боронди-да аллакай, донист, ки оташи афрўхтаашаланга дорад ва фардо дар ќаъри он хушкњам месўзаду тар њам. Дар ќатори исёниёнмаъсумони беше низ роњи фирорро пешгирифтанд. Роњи эшон бошад, танњо сўиХоруѓ буд, љониби минтаќаи Файзобод раф-тан метарсиданд, зеро ки нобуд мешуданд.Љаноби Дубровский на танњо ба имдодињарбї розї нашуд, балки дар љаласаимахфї иброз дошт, агар мабодо нафаретарафи мо гузаштанї шавад, эшонро би-фањмонед, ки ин корашон бењуда аст, зерояк порча замини ин диёр, њатто, мардумитањљоиро сер карда наметавонад, бигзор,њамаашонро якояк сар бибуранд!". Баъданљаноби Дубровский масхараомез хандакард, зери лаб: "Моя хата с краю" гуфтуаз њозирин хоњиш намуд, ки ин гуфтањороба он мардум тавре бирасонед,ки аз Итти-њоди Шўравї дилашон намонад.

Исёниён дар њайрат бимонданд, ки инчи тур њукумат аст, ки њарфаш дигар астукораш дигар. Охир ба эшон дар маќомотисатњи хеле баланд ваъда дода буданд, ки"Шумо шўришро сар кунед, мадад аз мост!".Онњо суханони бо ибораи Дубровский на-фарони кўчаро шуниданд, аммо комилан баон бовар накарданд. Афсўс, ки ќабл аз инвоќеъот аз байни сокинони мањаллї на-фари дилсўзе онњоро аз дассисањои маъ-мулї ва зиддимардумии Иттињоди Шўравїогањ нанамуд,то ба чунин рўзи сияњ гириф-тор намегардиданд. Њамин тавр, "чашмиумед" њанўз ба даргоњи СССР буд, њамагїбар он буданд, ки мо сар мекунему онњоалбатта, имдод мерасонанд.

Рўзи 2-юми апрели соли 1925 вулусво-лии Шуѓнон алайњи кишвари Афѓонистонвориди майдони набард гардид. Дар таъ-рих ин исён ва ё ошўб бо номи Мањрам-балво машњур аст. Садри исён Мањрам-бек буд, дар ин боб баъдтар њарф меза-нем. Њоло аз он, бияндешем, ки чаро ин туршуд? Чаро мардумеро, ки теъдодашон хеле

кам аст, ба сангар алайњи Афѓонистон би-кашиданду баъдан аз эшон рўй гардони-данд? Бими русњо аз Инглистон ё аз худидавлати Афѓонистон? Бозї бо таќдиримардуми як сарзамин, фиребу найранг,дилгармї ба давлати коргару дењќон, тав-лиди инќилоби Уктабр дар байни кўњњоисар бар афлок кашида? Васеъ кардани ла-гери сотсиализм?...

Тазаккур бояд дод, ки суханони: "шумо,оѓоз намоеду мо имдод мерасонем!" њавоїнабуданд. Зеро намояндагони Хоруѓ, ки инсуханонро ба бародарони он тарафи рўдхо-наи Панљ низ гуфта буданд ва ин масъалаалбатта, ќаблан дар сатњи баланди идо-рањои давлатии СССР мавриди баррасїќарор гирифта буд. Охир, ин рўзњо давраебуд, ки агар њини суњбат аз ду тан, якеашагар тасодуфан бо ангушташ тарафи Аф-ѓонистон чизеро нишон медод, дарњол зин-донї мешуд. Тавре маъмулан мегўянд, ўроаз "сўрохии сўзан" мегузарониданд, ки чиробо ангушт ба љониби Афѓонистон нишондодї?

Тавлиди исён бешак, дар дастгоњњоикўчак то ба хадамоти мухталифи давлатиШўравї тарњрезї гардида, баъдан нафаро-ни худї аз Помир ба вулусволї ва ё мано-тиќи Шуѓнони Афѓонистон фиристонидашуданд, то дар байни мардум кор баранд,аниќтараш дар ќалби мардуми осудае, кипайи зиндагии осоиштаашон шабу рўз дартагу даванд, ба љойи намозу рўзаю адоифармудањои дигари неки динї, ѓояњои сот-сиализмро бояд љой дод ва аниќтарашэшонро ноосуда гардонанд. Ба онњо би-њишти набударо ваъда медоданд. Хуллас,тибќи тарѓиботи Шўравї музофоти Шуѓно-ни Афѓонистон бояд ба њудуди Республи-каи худмухтори Тољикистон шомил гардадва бо њамин кулли рўзњои талхи ин мардумпаси сар хоњад шуд.

Ба он нигоњ накарда, ки хадамоти мухта-лифи Шўравї ин мардумро гўл бизад, мар-донавор вориди сангар гардиданд. Исёниёнпай бурданд, ки ѓалат карданд, зеро танњохудашон алайњи нерўи пурќудрате пирўзнахоњанд гашт. Њокими Шуѓнон Њољї Абдулњ-акимхон ва намояндаи Вазорати молияи мам-лакат Муњаммад Тоњирхонро зиндонї кар-данд. Инчунин садри ќалъаи Бањрпанља Аюб-хон бо 50 нафар сарбоз дар ќалъа муддати12 рўз дар муњосира ќарор гирифт. Исёниёнмардонавор амалиёти беше сомон доданд,аммо њайњот, кўшиши онњо барабас рафт,зеро нерўи ошўбгарон нисбат ба нерўи њуку-матї њазорон маротиба камтар буд ва силоњнадоштанд. Аз ин лињоз пайки пирўзї аз њељкуљое ба гўшашон намерасид.

Ба хотири имдод ба роњбарияти Помирду нома менависанд, аммо посухе наме-гиранд. Охир, намояндаи Маскав Дубров-ский њар як ќадам, њар як њарфи номањоиисёниёнро зери назорат гирифта будуиљозат намедод, ки аз ин тарафи соњил баонњо њатто як дона тире бифиристонанд.

ЌИССАИ ТАЛХИСАБАЌОМЎЗ САБАЌОМЎЗ

ШАБЧАРОЃИ ЁД

дохили кишвар дар солњои 90 ба фаъолиятиистењсоливу молиявии корхона бетаъсир на-монд. Мањз бо њамин сабаб фаъолияти истењ-соливу молиявии корхона тўли солњои 1993 -1998 коста гардид. Хусусан, пас аз пошхўрииСССР, ки бо корхонањои давлатњои сотсиа-листї комбинатро бо ашёи хом ва масолењиёрирасон таъмин мекарданд, барњам хўрд. Онзамон аз як тараф њаводиси сиёсї, аз тарафидигар мушкилоти молиявї имкони барќароркардани њолати комбинатро намедод. Инњолат то соли 1998 идома дошт. Танњо пас азба даст овардани сулњи тољикон фаъолиятикорхона дубора барќарор шудан гирифт. Мањзаз ин сол истењсоли оби љав аз нав барќароршуд ва мутахассисони аз кор рафта ќисман бакор љалб карда шуданд. Њамин тавр, дар чандсоли охир фаъолияти корхона аз нав ба тарзуусули замонавї барќарор гардид. Њатто соли2008 як хатти истењсоли обњои маъданї ванўшокињои спиртї ворид карда шуд, ки ин бо-иси ба миён омадани љои кори нав дар корхо-на ва афзудани њаљми истењсолот гардид.Масъулини корхона барои бењтар карданињолат ва сифати мањсулоти корхона бо кишва-рњои дигар низ њамкорї карданд. Масалан, бокўшиш зиёди Ањмад Њабибуллоевич бањрибаланд бароштани сатњи истењсоли мањсулотва барои газноккунии обњои минералї, нўшо-кињои спиртию љамъоварии газ(углекислотныйгаз) аз заводи "Компрессор барорї"-и Федерат-сияи Русия як адад компрессор ба корхона во-рид гардид. Баъди ба истифода додани сехиистењсолии спирти этилї дар корхона 50 нафа-ри дигар ба љойи кор таъмин карда шуданд, кишумораи коргарон дар умум ба 245 нафар ра-сид. Дар соли 2010 бошад, ин раќам ба 356 на-фар расид, ки ин иќдоми пешгирифтаи АњмадЊабибуллоевич исботи фарзанди ѓамхори мил-лат будани ўст. Албатта, истењсол ва арзи ву-људ доштани чунин корхонањо дар кишвар боз-гўи субњи гарми истиќлолият аст.

Њамин тавр, имрўз аз самараи мењнатичандсолаи ин абармард як соњаи иќтисо-дии кишвар рў ба нумўъ дорад. Имрўз гар-чанде ин чењра миёни њамагон дар ханданест ва дигар пайвандону њамкорон аз мас-лињату муњаббати ў бенасибанд, аммо гўё ўзинда аст. Гўё ў паси мизи корї миёни тўдаивараќањои гуногун даруни бањри андеша ѓўтамезанад. Ќањрамонї хоси инсон нест. Ин хосва ќарори њамон ќувваест, ки моро офаридава дар ин дањри пурталотум љо кардааст.Бењуда нагуфтаанд, ки тухми шўњрат бо азо-би беш рўидааст.Солњо паси мизи корї ни-шастан, андешаи ободии ватан кардан корибузургест….

Ќурбонов Ањмад Њабибуллоевич 25 мар-ти соли 1962 дар ноњияи Восеи вилояти Хат-лон ба олам чашм кушодааст. Соли 1987 фа-култаи иќтисодии Донишгоњи давлатии Тољи-кистон ба номи В.И.Ленин ва соли 2009 До-нишгоњи Славянии Тољикистону Русияро хатмкардааст. Аъзои ЊХДТ буд. Солњои зиёд роњ-барии як ќатор корхонањои истењсолии киш-варро ба дўш дошт. Соли 2005-2013 ба њайсивакили маљлиси ноњияи Исмоили Сомонї азмањаллаи "Шафтолузор" фаъолият дошт. Азсоли 2002 раиси ташкилоти "Комбинати Хўрок-вории Тољикистон" буд. Аъзои комиссияи таф-тишоти молиявии КМН Исмоили Сомонї. Њам-замон раиси кори комиссияи Маљлиси вакило-ни халќии ноњияи Исмоли Сомонї "оид ба бю-љет, муќаррар намудани пардохти андозимањаллї" буд. Мањз бо талошњояш барои пой-дории сулњу осоиши миллати тољик ба муко-фоти давлатии Ордени "Шараф" дараљаи-2,сазовор гардид.

Фозилљон ОБИДОВ, профессор

Минбари халќ13 феврали соли 2014№7 (934) 15

Инструк-тор

Аъзоипайравиљумла

Њиссачаиифода-кунандаињайрат

ЉуњудАнсамб-ли чор-каса

Поки ба-рои ибо-дат му-вофиќ

Фароѓатгоњ,Курорт

«Суруд»ба

лањљаишимол

Ихтисо-раи

њазоря-ки литр

ШањриорзуњоиОстапБендер

Чизиму-

ваќќатангирифта

Мусиќии замо-навии љавонон

Ши-реш

Рангизар-димўисар

Ситораи ки-нои Фаронса

ШањрдарЉопон

Штаб

Нўшокиимастку-нанда

Муалли-фи

"Духта-ри оташ"

ИхтисораиЉумњуриидемокра-тии Олмон

(рус.)

Айб, љурм

ПойтахтиЌабардаюБалќар(Русия)

Сулола

Љунбиш ;

Туро ба ман-зил барад

Мазоњ,шўхї Мањсу-

лотиќаннодї

Тамѓаихокаили-

босшўї

Пар-ран-да

Манбаиканда-нињои

фоиданок

Ѓоиб,пинњон

Дил-соф,пок-за-мир

Даниэл ..., му-аллифи "Ро-бинзон Крузо"

Лаќабиамри-коињо

Яроќикаждум

Куллидунё,космос

Нависан-даи

инглис,муаллифи"Маугли"

НомиАму-дарёдарболо-обаш

Пайѓамба-ри баљаннат

дохилшу-да

Уилям …,прези-

денти 18-уми ИМА

Эверест,Казбек ёФудзия-ма

Рус(лањља)

Ќаср,саро

Кас-сета

Аген-тииитти-лоо-тииЭрон

НоњияиЃарм имрўз

«...–так»,ќандихо-риљї

Кристиан ...,моделйерифаронсавї

… «Новос-ти» - аген-тии итти-лоотииРусия

"Нерўгоњибарќї"-имошин

Солшу-мориимусул-монї

Навсоњибипулшуда

СМИ-ирусї батољикї

«Њоло…»,

филмитасвирї

Љино-яткордарсуд

Штат вадарё

дар ИМА

Шам-шеримах-сусбароивар-зиш

ШабакаиТВ

Муздикор

Меваи хо-си Љиликўл

Хафагї,дилмондагї

Њашаро-ти ти-фоќу

мењнатї

«Љони-шин»-ишабонаиофтоб

Ваќт,њангом

«Аъзо»– бисёр,

«…» -якто

Воњидииќтидо-ри садо

Њаво аздањон

Ноњияипой-тахт

Тамѓаикафкиришгирї

Шањриќадимаиарманї

Донишгоњдар Англия

"... -ишарќ"

ДарёдарРусия

Шањрисаноатїдар

ОлмонГиёњияксо-лаи

хўшагї

Со-ат,рўз,сол

Пор-чае азматоъ

Ададњои азсадињо хурд

Заводиавтомо-билбаро-рии рус

Автомо-били

боркашишўравї

НомиќадимииАмударё

«Хўрок»-аш њезум,сўзиш-ворї

КишвариАраб

(ихтисо-ра)

Насабисароянда-гон Хулиова Энрике

Шањр-бандаримашњуриЊиндустон

Мо-моњаввоинасронї

Њиссачаиишора-тии

лањљавї

Њарфиалиф-боифорсї

ШањрдарИспа-ния

Май-даинон

Љавоби «СКАНВОРД»-и шумораи6 феврали соли 2014, №6 (933)

М О М У З И Ш Г О Њ Б Р О Н Х И Т

А У А О У А

Н Ф А Т И Л А У П С А Ќ

У Р Л К У Н О С

Ч Т О Љ И К О Б О Д Х И

Е А А У А Г Е Й М

Њ И Н Д И ФЮ Р Е Р Њ И Л А

Р Е Н А Њ С О А Б Р Љ И Н С

К О А Њ У Ш К Е

О Р И Ё Н Ќ И М А А Н Д И Н

Р З Ё Ш Т К Ш Т

О З О Д Ќ О Ќ У А Л Б О М Я

И А М У З М О И Б

Ш А Р Њ Б А Й Р О Н Р И Ш В А Х У Р

Яке азперсо-нажњои

"Шоњно-ма"

Њуна-ристоникасбї-техникї

ШоиронОбку-ниичизе

Касалииузвњои на-фаскашї

(тиб.)

Коргардо-ни

машњурикиноишўравї

Дарёи бу-зурги Чин Људо-

кунїба

ќисмњо

Ресмонипилта вашамъ

Дарё дарЧин ва

Ќазоќистон

Барода-ри ка-лонї

(лањља)

Аспи-рин ...

Муќоби-ли тордар бо-фандагї Сураи

Ќуръон

Гармї,њарора-ти ба-ланд

Яке азгурўњиноњияњоиЃарм

Захм Башак-литўб

Сурх, Арал,Сиёњ

Масолењимеъморї

Ќисмисет дартеннис

Забонизани са-рипўш Хубї,

наѓзї

Лаљом, зи-мом

УнвониГитлер,

«пешво»ба олмонї

Макр,фиреб

Шум,бад-толеъ

Яке азномњои Худо

"... агар аз ќиблахезад, сахт бо-рон мешавад"

Мард вазан, мо-да ванар

Моњитира-моњ

Аќл,шуур,идрок

Ангуримайдаибедона

Зебузинат …бонк

Шуморифутбол-бозонияк тим

Фарш –гўшти

…

ЭњсосиМаљнуннисбатиЛайлї

Овозхониарманитабори

эронї

Пада-ри

њазра-ти

Юсуф

НомишоираАминзо-да

Навъигул

Са-бабба-роиавфигуноњ

Амонї,осоиш

Архи-ви су-ратњоиои-лавї

Чизе, кихар ме-барад

Дарёи се-робтари-ни ОсиёиМиёна

Эзоњ, таф-сир

Шоири англисЉорљ …

По-рахўр

Минбари халќ13 феврали соли 2014

№7 (934)16

Рўзнома моњи декабри соли 1994 тањти раќами 309 дар Вазоратифарњанги Љумњурии Тољикистон ба ќайд гирифта шудааст.

Ба хотири гуногунандешї матолибе низ нашр мешаванд, киидораи рўзнома зимнан метавонад бо муаллифон њамаќида

набошад ва масъулияти онро ба дўш нагирад.

НИШОНИИ МО:734018, ш. Душанбе,

хиёбони СаъдииШерозї, 16.

Индекси обуна:68910

Макони чоп:нашриёти

«Шарќи озод».

Теъдоди нашр:49300 нусха

ÁÀÐÎÈ ÌÀÚËÓÌÎÒ:Дастгоњи КИМ ЊХДТ -

тел: 224-23-90, 224-83-72, 224-49-29,221-63-21. факс: 224-27-59

Идораи рўзнома

тел. 238-72-10, 238-54-61, 238-79-07,факс: 227-44-94

www.tribun.tj E-mail: minbarihalk@bk.ru

Котиби масъул: Маъруфљон МањмудовМуњаррири масъул: Шариф ЊусейновХабарнигорон: Љумъа Ќуддус,Алиљон Љўраев, Толиби Луќмон,Аслия Саломатшоева, Моњрухсор РањимоваМасъули чоп: Мирзоалї ЮнусовЊуруфчинон: Љамила Ањмадова,Гуландом РаљабоваМусањњењ: Сабоњат Худоёрбекова,Суратгир: Тўхтамурод РўзиевСањифабанд: Фирдавс Таушаров

ЊАЙАТИ ЭЉОДЇ:

Муовини сармуњаррир оид ба тиљорат:Хусрав Дўстов

Сармуњаррир

Бахтиёр ЊАМДАМОВ Навбатдор:

Алиљон Љўраев

ОРОМ БОШ!-осудагї, хотираи ќавї ва

аќли расо.Ором бош! -бедорхобиро аз байн мебарад ва хоб-ро мўътадил мегардонад.Аммо рўзона хобро ба вуљуд намеорад. Ба раван-ди ќавї шудани хотира ва аќл мусоидат карда,њолати азхудкунї ва омўзишро бењтар месозад.Таркиби унсурњои растаниї хосияти оромибахшдошта, ба афзоиши асабоният - стресс монеа ме-шавад. Дар бештар аз 40 муассисањои бонуфузи та-бобатї ва илмии Русия аз санљиш гузаштааст. "Ором бош!" дар таркибаш спирт ва ќанд надорад,бинобар ин ба гирифторони беморони диабет, ате-

росклероз, њомиладорон, фарбењї ис-теъмоли он зарур ва мумкин аст.Истеъмол: ба марду зан аз 12 сола болосе маротиба дар як рўз. Занњои њомила-дор бо тавсияи табиб истеъмол намоянд.Мањсулоти Морфей истењсоли ДавлатиРусия буда бо фармоиши ширкати Фарм.љ.Тољикистон ба забони форсї бо ном -"Ором бош! " низ тарљума шудааст.

Нархи фурўш 24 сомонї.АЗ ДОРУХОНАЊОДАСТРАС НАМОЕД!

ПЛОСКИЙ ЖИВОТ(Шиками њамвор)

Барои онњое, ки фарбењии шикамашонроњамвору зебо нигоњ доштан мехоњанд !

-Мутаносибан барои ислоњи ќаду ќомат мусоидат на-муда, мубодилаи равѓан ва карбогидратњоро ба тан-зим медарорад;-Ба коњиш додани љабидашавии равѓан дар меъдатаъсир намуда, бар зидди фарбењшавї ва вазни зи-

ёдатї истифода мешавад;Диќќат!!!Њангоми "плоский живот"-роистеъмол намудан, таъсиротион танњо шикамро њамвор ме-гардонад ва на дигар чойњоибаданро. Тарзи истифода: бамарду зан 1 њаб рўзе 2 бор њан-гоми хўрок.Шакли барориш: №50 њабИстењсолкунанда Индонезия.

Нархаш 45с.АЗ ДОРУХОНАЊОПУРСОН ШАВЕД !

ФАЪОЛИЯТАШРО ЌАТЪ МЕКУНАД

Кооперати истењсолии "Њаким"-и ноњияи Балљувон фаъолияти худро ќатъ меку-над. Њама гуна арзу шикоятњо муддати 2 моњ ќабул карда мешаванд.

***Кооперати истењсолии "Изатулло-10"-и ноњияи Балљувон фаъолияти худро ќатъ

мекунад. Њама гуна арзу шикоятњо муддати 2 моњ ќабул карда мешаванд.

***Соњибкори инфиродї Ќобилов Абдуќањор Саидович раќами шањодатнома

0043179, РЯМ 0930075539, РМА 095563135, ки дар Нозироти андози ноњияи Њисорќайд шудааст, фаъолияташро ќатъ мекунад.

ЭЪТИБОР НАДОРАД

Дафтарчаи имтињонии №84120, ки онро соли 1984 Институти хољагии ќишлоќиТољикистон ( њоло Донишгоњи аграрии Тољикистон ба номи Ш.Шоњтемур) ба АзимовМањмадї Њакимович додааст, бинобар сабаби гум шуданаш эътибор надорад.

Имрўз навбати молпойииШўњрат буд. Ў як рўз пеш љўраашАкрамро ба њамроњї даъват кар-да буд. Шўњрат чизњои даркори-ро тахт мекард, ки љўрааш аздарвоза даромада омад.

- Рафтем, Шўњратљон, мар-дум аллакай бузу гўсфандњоя-шонро оварда навбатдорро инти-зоранд.

- Хуб шудаст, меравем. Анатаёќро ту мегирї, халтачаро ман-гуфт ў.

Онњо рамаро пеш даровар-да аз ќишлоќ берун шуданду батарафи сањрои васеъ бурданд вахудашон аз пас хомўшона ќадамгузошта рафтанд.

- Ин бузњоро бин, Шўњратљонбисёр зирак њастанд. Шайтонитаппа- тайёранд. Гўсфандњои бе-чораро ба худашон наздик шуданнамемонанд, шох мезананд- нињо-ят хомўширо вайрон карда гуфтАкрам.

- Ња, албатта "бешохї" њаммушкил будааст посух додШўњрат. Њарду баланд ханди-данд.

Инак, онњо ба љойи серала-фи сањро расиданд. Молњоро бањолашон гузошта, болои кўрпаисабзи замин рў ба осмон дарозкашиданд.

- Чї ќадар зебост осмони нил-гун ва беѓубори дења! Наѓз нигоњкун, Акрамљон. Њељ намефорад, киаз он чашм канї. Эй, осмони софубеѓубори Ватан , моро њамешадар паноњи худат нигоњ дор- бо якњаяљони махсус нидо кардШўњрат.

- Ње, мон-е! Ин ќадар Ватан-Ватан гуфта ба он начасп. Чї

АНДЕША

ХОКИ ВАТАНОфтоб аз паси ќуллањои баланду барфпўшикўњистон баланд мешуд. Нурњои тезашгирду атрофро зарњалкорї мекарданд. Азтарафи офтоббаро насими фораме мевазид.

фоида аст аз ин осмони беѓубор.Охир њар рўз дар зери осмонимусаффо ва беѓубори ватанатмегардї. Осмони беѓубораш ши-каматро сер кард ё ин ки ќади па-стат баланд шуда истодааст?-тамасхуромез гуфт Акрам. Манбошам, орзуи дигар- шањр раф-танро дар дил мепарварам. Биёљўраљон гапњои наватро гўй. Ди-гар аз "ватангўйии" ту дилбазаншудам. Мисле ки ватанат бињиштбошад.

Шўњрат чизе гуфтанї шуд,вале ногоњ пайдо шудани моши-не дар роњи мошингарди сањро, кионњо чунин намудашро надидабуданд, Шўњратро аз гапаш боздошт. Бо наздик шудани мошинхоки сурхи сањро истод. Аз он љомарди сафедпўсти малламў са-рашро бароварда, ба овози ѓав-саш ба сўи Шўњрат ишора карда,ўро назди худ хонд.

Ин чї аст?- бо лањљаи тамо-ман бегона хоки сурхро нишондода, пурсид мардаки бегона.

- Хок амакљон - мегўядШўњрат.

- Њмм, чї ќадар зебо будааст.Аљиб, сар мељунбонд марди бего-

на ва ба њамроњаш бо забони ба-рои љўрањо нофањмо чизе гуфтуќуттичаеро аз тирезаи мошин батарафи Шўњрат њаво дода:-Инќуттиро аз ин хок пур карда ба мандењ- гуфт шофёри бадќавоќ, киафту андомаш ба Шўњрат тамо-ман маъќул нашуд. Ў аз ин фар-моиш њайрон ва дар љояш шахшуда монд. Не , ў наметавонадхоки ватанашро дар ќуттии мар-даки бегона гузорад. Магар инхиёнат нест! Барои ман ин гуноњинобахшиданї аст. Бигзор ин ба-дафт худаш аз мошин фаромадагирад. Ман ба дастони худам њељгоњ хоки ватанамро ба ў намеди-њам. Ин дар тасаввури ман на-меѓунљад.

- Чї њайрон мондї, бача?Тезтар , ки ман ваќт надорам. Тупулата мегирї - садо дод мардак.Овози бадњайбаташ Шўњратро бахуд овард.

- Мебахшед амак ман наме-тавонам…

- Ман дињам чї амакљон- гуфтАкрам ва зуд ќутичаро гирифта азхоки сурх пур карда, ба ронандадароз кард. Шуњрат ўро аз корашбоз доштанї шуда фарёд зад:

- Надењ, Акрамљон. Хоки Ва-тан муќаддас аст. Ту чї кор ме-кунї?! Ашк дар чашмони Шўњратњалќа зад. Чизе роњи нафасашрогирифт.

- Чї, њазён гуфта истодаїљўраљон? Як њушатро ба љояш гу-зор. Бо додани як ќуттича хок ягонљои ватанат кам намешавад. Гир-ду атроф пури хок. Чї ќадаре кихоњї "хўрдан" гир, њељ љои тамомшудан надорад,- бо истењзо гуфтАкрам. Људо њам хасису мањмад-доно шуда рафтї Шўњрат! Ў инрогуфта ќуттичаро ба ронанда да-роз кард. Мард ќуттиро гирифта,як 5 сомонаро ба Акрам дароз кар-ду " њаќи хизмататон" - гуфта мо-шинро ба роњ даровард. Шуњратрўзро бо як азоб бегоњ карда, ботабъи хира ба хона баргашт.

Аз ин воќеа чанд сол гу-зашт. Мудати ин солњо Акрам дархориљи кишвар зиндагї мекард.

Рўзе ў ба Шўњрат занг зада њол-пурсї карду њангоми гуфтугў лабба шикоят кушод:

Ња, Шўњратљон њамааш наг-зу вале обу њавои ватанро пазмоншудам. Тайи чанд сол кўшиш ме-кунам, ки ба ќишлоќ баргардам,аммо њар бор мушкиле пеш ома-да, ба омаданам монеа мешавад.

- Шумо љўраљон ин хаёли хом-ро аз саратон дур кунед. Нимшў-хиву нимљиддї гуфт Шўњрат. Ди-гар њаваси ватану хоку оби онронадошта бошед. Дар ёдатон њаст,ки хоки ватанатонро ба панљ сўмфурўхта будед. Гарчанде ки як ќут-тича њам буд, вале муќаддас буд.

Аз он тарафи гўшаки теле-фон садо ќатъ шуд. Маълум буд,ки Акрам мадори гапзанї на-дошт…

Гулњаё МАДИМАРОВА,аспирант

ВарзишСочи-2014: МУНТАХАБИ НОРВЕГИЯ ДАР ЉОЙИ АВВАЛ

Дар Бозињои XXII зимистонаиолимпї дар шањри Сочии Русия баъдаз чор рўзи мусобиќот дастаимунтахаби Норвегия бо 11 медал - 4тилло, 3 нуќра ва 2 биринљї дарљойи аввал ќарор дорад.

Мунтахаби Канада бошад, бо 9 медал -чор тилло, се нуќра ва ду биринљї дар зи-наи дуюмро ишѓол мекунанд. Зинаи сеюмимусобиќотро варзишгарони Олмон бо 5медал - 4 тилло ва 1 нуќра соњиб шудаанд.

Мизбони бозињо дастаи мунтахаби Ру-сия бо 7 медал-1 тилло, 3 нуќра ва 3 би-ринљї дар љойи њафтум меистад.

Пас аз чор рўзи мусобиќот намоянда-гони 22 кишвар соњиби медалњои Олимпи-адаи Сочи шудаанд.

Алишер Ќудратов ягона варзишгаритољик аст, ки дар Дар Бозињои XXII зимис-тонаи олимпидаи Сочи Тољикистонро намо-яндагї мекунад. Ў дар мусобиќаи лижаро-нии кўњї дар навъи слалом, ки рўзи 22феврал, соати 17:45 даќиќа бо ваќти Ду-шанбе оѓоз меёбад, мањорати хешро ни-

шон медињад.Ёдовар мешавем, ки ин бозињо дар

Сочи то рўзи 23 феврал идома меёбанд.Дар он зиёда аз 2800 варзишгар аз 88 мам-лакат аз рўйи 15 намуд - биатлон, бобс-лей, лижаронии кўњї, кёрлинг, лижарониидуњарба, пойгаи лижатозї, љањиш бо лижааз трамплин, варзиши чанаронї, скелетон,дави босуръат бо конки, сноуборд, раќсирўи ях бо конки, фристайл, хоккейи рўи яхва шорт-трек барои медалњои олимпї му-бориза мебаранд.

А.ЉЎРАЕВ