ԱԶԳԱՅԻՆ, ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԵՒ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ՇԱԲԱԹԱԹԵՐԹ Դեկտեմբեր 1-ին գիշերը ՀՀ պաշտպանութեան նախարարութեան N զօրամասի պահպանութեան շրջանի մարտական դիրքին մէջ, մահացու հրազէ-նային վնասուածքով յայտնաբերուած է պայմանագ-րային զինծառայող Գոռ Աղուանի Սարգսեանը (1987-ի ծնունդ, զինուած ուժերու մէջ կը ծառայէր 2016-էն, Նոր Նորքի զ/կ): Ինչպէս կը տեղեկացնեն ՀՀ պաշտպանութեան նախարարութենէն, դէպքի հանգամանքները պար-զելու նպատակով քննութիւն կը կատարուի: ՀՀ պաշտպանութեան նախարարութիւնը խորին ցաւակցութիւն կը յայտնէ Գոռ Սարգսեանի ընտա-նիքի անդամներուն, հարազատներուն եւ ծառա-յակիցներուն:

ՓՈՒԹԻՆ ՅԱՐՄԱՐ ՆԿԱՏԱԾ Է ՅԵՏԱՁԳԵԼ ՀԱՊԿ-Ի ՈՐՈՇԻՉ ՆԻՍՏԸ

ՎԱՏԻԿԱՆԻ ՄԷՋ ԱՄԵՆԱՅՆ ՀԱՅՈՑ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉ ՆՇԱՆԱԿՈՒԱԾ Է

Տ. ԽԱԺԱԿ ԱՐՔ. ՊԱՐՍԱՄԵԱՆԸ

ԽԳ. ՏԱՐԻ ԹԻՒ 2163 ԵՐԿՈՒՇԱԲԹԻ, 10 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ 2018• VOL. XLIII, NO 2163 • LUNDI, 10 DECEMBRE 2018 • MONDAY, DECEMBER 10, 2018

Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի հայրապետական տնօրինութեամբ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինի միաբան Գերաշնորհ Տ. Խաժակ Արքեպիսկոպոս Պարսամեան նշանակ-ւած է Արեւմտեան Եւրոպայի Հայրապետական պատուիրակ եւ Վատիկանի մէջ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի ներկայացուցիչ (նստավայրը̀ Հռոմ): Խաժակ Արքեպիսկոպոս Պարսամեանը 1990-էն մինչեւ 2018-ի Մայիսը կը զբաղեցնէր Հայ Առաքելական Եկեղեցւոյ ԱՄՆ Արեւելեան թեմի առաջնորդի պաշտօնը: Խաժակ Արքեպիսկոպոս Պարսամեան ծնած է 1951-ին Թուրքիոյ Արաբկիր քաղաքին մէջ:

Ռուսաստանի Դաշնութեան նախագահը մեր վերջին հեռա-խօսազրոյցի ընթացքին առա-ջարկեց, որ նախատեսուած ՀԱՊԿ գագաթնաժողովը չնենք,քանի որ այսպիսի իրավիճակ է: Ապա աշխատանքային կար-գով քննարկենք իրավիճակը, լուծումները, որպէսզի պատրաս-տի լուծումներով երթանք, եւ ես համաձայնեցայ, որովհետեւ կը կարծեմ՝ աշխատանքային ըն-թացակարգերով այդ հարցը լու-ծելը աւելի ճիշդ է։ Այս մասին Վայոց ձորի մար-զի մէջ քարոզարշաւէն ետք լրագրողներու հետ զրոյցի ժամանակ յայտարարած է ՀՀ վար-չապետի պաշտօնակատար, «Իմ քայլը» դաշինքի առաջին համար Նիկոլ Փաշինեանը: Վերջինս նշեց, որ քանի որ հիմա դարձեալ քննարկումներու արդիւնքով պարզուեցաւ, որ քոնսենսուս չկայ, Ասթանայի պատկերը կրկնելը իմաստ չունի, այն կառուցողական չէ։ «Պայ-մանաւորուածութիւնը հետեւեալն է, որ մենք կը շարունակենք աշխատանքային կարգով քննարկումները, մինչեւ որեւէ քոնսենսուսային կարգով լուծումներ գտնենք»,– ըսած է Փա-շինեանը։ Յիշեցնենք, որ ռուսական RBC գործակալութեան տուած հարցազրոյցին մէջ Նիկոլ Փաշին-եանի գլխաւոր խորհրդական Արսէն Գասպարեանը ըսած էր, որ «Հաւաքական անվտան-գութեան պայմանագրի կազմակերպութեան (ՀԱՊԿ) նոր գլխաւոր քարտուղարի ընտրութիւնը պիտի կայանայ 2019 թուականին: Յիշեցնենք, որ ՀԱՊԿ նախկին գլխաւոր քարտուղար Եուրի Խաչատուրովին սահմանադ-րական կարգը տապալելու մեղադրանք առաջադրուած է «Մարտի 1»-ի գործով: 8 Նոյեմբերին Ասթանայի մէջ կայացած ՀԱՊԿ գագաթնաժողովին նոր գլխաւոր քարտուղար չէ նշանակուած, եւ պետութիւններու ղեկավարները պայմանաւորուած էին հարցի շուրջ քննարկումները շարունակել 6 Դեկտեմբերին Ս. Փեթերսպուրկի մէջ կայանալիք հանդիպման ընթացքին: Ինչ կը վերաբերի հարցին, թէ որեւէ անդրադարձ չկա՞յ սահմանադրական փոփոխութիւններու մասին դաշինքի նախընտրական ծրագրին մէջ, Փաշինեանը չէ համաձայնած՝ նկատելով, որ կայ, Սփիւռքի մասնակցութեան մասին հարցի հատուածին մէջ ներառուած:

ԱՐՄԱՆ ԿԻՐԱԿՈՍԵԱՆ ԴԵՍՊԱՆ ՄԵԾՆ ԲՐԻՏԱՆԻՈՅ

Հայաստանի նախագահի հրամանագրով Հայաստանի դիւանագիտական կազ-մի ամէնէն փայլուն եւ փոր-ձառու դէմքերէն Արման Կի-րակոսեան կը նշանակուի Մեծն Բրիտանիայի եւ Հիւ-սիսային Իռլանդայի Միաց-եալ թագաւորութեան մօտ Հայաստանի Հանրապետու-թեան դեսպան: Ան եղած էր Հայաստանի Հանրապետութեան դես-պան Ուաշինկթընի եւ Վիեննայի մէջ, ինչպէս նաեւ՝ OSCE-ի մօտ Հայաստանի ներկայացուցիչ: Արժանաւոր զաւակն է Խորհրդային Հայաստանի արտաքին գործոց նախարար, պատմաբան ողբացեալ Ջոն Կիրակոսեանի: Լաւագոյն մաղթանքներով կը շնորհաւորենք նորա-նըշանակ յարգարժան Պարոն դեսպանը:

ՆՈՐ ՆՇԱՆԱԿՈՒՄՆԵՐ՝ ԱՄԵՆԱՅՆ ՀԱՅՈՑ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ ԿՈՂՄԷ

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագոյն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի հայրապետական տնօ-րինութեամբ կատարուել են Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի միաբանների նոր նշանակումներ: Աւարտած նկատելով Հոգեշնորհ Տ. Թովմաս վարդապետ Խաչատրեանի ծառայութիւնն Արեւմտեան Եւրոպայի Հայրապետական պատուիրակութիւնում` Հայր Սուրբը նշանակուել է Հայ Եկեղեցու Համաշխարհային Երիտա-սարդաց Միութեան (ՀԵՀԵՄ) հոգեւոր տեսուչ եւ կենտ-րոնական գրասենեակի տնօրէն: Հոգեշնորհ Տ. Գեղարդ աբեղայ Յովհաննիսեանը, ազատ-ւելով Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Դիւանատանը ստանձ-նած պարտականութիւններից, ծառայութեան է կոչուել Արցախի թեմում:

ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ «ԵՒՐԱՏԵՍԻԼ 2019»-ԻՆ ԿԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՆԷ

ՍՐԲՈՒԿԸ Հայաստանը «Եւրատեսիլ 2019»-ին պիտի ներկայաց-նէ Սրբուհի Սարգսեանը՝ Սրբուկը։ Համաեւրոպական երա-ժըշտական մրցոյթին Հա-յաստանի 13-րդ մասնակի-ցի անունը պարզ դարձաւ Առաջին ալիքի «Լաւ երեկոյ» ծրագրի աւարտին։ Դեռ յայտնի չէ, թէ Սրբուկը ի՞նչ երգ պիտի երգէ մրցոյ-թին: Սրբուհի Սարգսեանը 2011 թուականին ճանաչում ձեռք բերած է X-Factor երաժշտական հեռուստանախագիծին մասնակցելով, որմէ ետք ան ստեղծած է իր խումբը եւ ե-լոյթներ ունեցած երեւանեան ակումբներու մէջ:

2

PM40015549R10945TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

Շաբաթաթերթ

Պատասխանատու խմբագիր՝

ԱՒԵՏԻՍ ՊԱԳԳԱԼԵԱՆ

Ծանուցումներունուիրատուութիւններու եւ

գրասենեակի պատասխանատու՝

ՍԱԼԲԻ ՄԱՐԿՈՍԵԱՆ

Թորոնթոյի պատասխանատու՝

ՄԱՏԱԹ Բ. ՄԱՄՈՒՐԵԱՆ

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published byLe Centre de Publication Tékéyan

825 rue Manoogian, Saint-Laurent,Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162

e-mail: abaka@bellnet.cawww.tekeyanmontreal.ca

Canada

2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $150

U.S.A. 1st class (US) $150

Autres pays/Other countries:

1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ՔԱԼԻՖՈՐՆԻՈՅ ԱՆՏԱՌԱՅԻՆ

ՀՐԴԵՀՆԵՐՈՒ ԶՈՀԵՐՈՒՆ ՄԷՋ ԵՐԿՈՒ ՀԱՅ ԿԱՅ

ԱՄՆ Քալիֆորնիա նահանգին մէջ սկիզբ առած անտառային հրդեհներու զոհերուն մէջ, ըստ նախնական տուեալներու, կայ երկու հայ, իսկ երրորդ մը անհետ կորածներու ցանկին մէջ է: Այս մասին, ըստ Armenpress.am-ի, յայտնած է ՀՀ արտաքին գործոց նախարարութեան մամուլի խօս-նակ Աննա Նաղտալեան: Անոր խօսքով՝ հրդեհներուն հե-տեւանքով վնասուած է նաեւ հայ ընտանիքներուն պատկանող 3 տուն: Մինչեւ լուրին յաղորդումը՝ Քա-լիֆորնիայի իշխանութիւնները չեն կրցած պարզել 203 մարդու ճակատագիր՝ նահանգի հիւսի-սային մասը ճարակած բնական հրդեհէն ետք: Պիութի տարածաշրջանի շէրիֆ Քորի Հոնէայի տուեալներով՝ իշ-խանութիւնները կը կարծեն, որ նահանգի հիւսիսը մոլեգնած հըր-դեհին ընթացքին զոհուած Է 88 մարդ:

• ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

ԵՐԵՍՈՒՆ ՏԱՐԻ ԱՆՑ...«ԳԻՒՄՐԻՆ ԱՌԱՆՑ ՏՆԱԿՆԵՐԻ՞»

ԽՄԲԱԳՐԱԿԱՆ

Երեսուն տարի առաջ էր, 1988ի Դեկտեմբեր 7ին երբ ահաւոր երկրաշարժը հարուածեց Շիրակի դաշտը: Գիւմ-րիէն, Սպիտակէն եւ այլ շրջաններէն խլելով 25,000 զոհեր: Այդ շրջանի սովետական իշխանութեանց վիճակագը- րութիւնները բաւական անվստահելի են եւ ոմանց կար-ծիքով զոհերու թիւը շատ աւելի մեծ պէտք է ըլլայ: Կարելի՞ է պատկերացնել որ Հայաստանի նման փոքր երկիր մը որ միշտ պայքարի մէջ եղած է իր բնակչութեան թուա-քանակը պահպանելու եւ աւելցնելու՝ քանի մը վայրկեանի մէջ ունենայ թուային այդպիսի ահաւոր կորուստ: Երկրաշարժը ցնցած էր Հայաստանի հողային տարած-քին քառասուն տոկոսը, մինչեւ անգամ փլուզումներ յառա-ջացնելով մայրաքաղաք Երեւանի մէջ: Երկրաշարժէն տուժած են 21 քաղաք եւ շրջան, 342 գիւղ: Միայն Գիւմրիի մէջ մահացած է 17,000 մարդ:

Աղէտը եռապատկուեցաւ երբ երկու այլ դէպքեր զու-գադիպեցան երկրաշարժին. մէկը՝ Սովետական Միու-թեան փլուզումն էր իսկ միւսը՝ Ատրպէյճանի հետ պատե-րազմը: Երկրաշարժի օրերուն Խորհրդային Միութեան նախագահը՝ Միխայէլ Կորպաչեւ կը գտնուէր Ամերիկա. Ան պաշտօնական այցելութիւնը կիսատ թողուց եւ փու-թաց Գիւմրի ուր խոստացաւ երկու տարուան ընթացքին վերականգնել աղէտի գօտին, տրամադրելով 10 միլիարտ տոլարի համապատասխան պիւտճէ: Եւ արդէն 40,000մասնագէտներ Միութեան տարբեր հանրապետութիւն-ներէն սկսած էին տենդագին աշխատանքի երբ վրայ հասաւ սովետի փլուզումը, կիսատ թողելով վերաշինու-թեան աշխատանքները: Հայու բախտ՝ որ երեք աղէտ-ները պէտք է պատահէին միաժամանակ վհատութեան մատնելու հայ ժողովուրդը: Հակառակ որ թէ համազգային առումով եւ թէ հա-մաշխարհային՝ երկրաշարժը գութի եւ բարեսրտութեան ալիք մը ստեղծած էր՝ աղէտի գօտին մնաց կիսաւեր ու կըշարունակէ մնալ իբրեւ բաց վէրք մը, այս անգամ Հայաս-տանի բնակչութեան եւ ամբողջ աշխարհի հայութեան դիմաց: Յատկապէս Հայաստանի բնակչութեան համար աղէտի գօտին մնաց ամօթանքի գօտի, երբ նկատի ունե-նանք որ այնտեղ յառաջացաւ դասակարգ մը որուն շուայտ եւ ամբարտաւան կեանքը զարհուրելի կերպով հակադրուեցաւ աղէտի գօտիի բնակիչներու ողբեր-գութեան: Ալ չխօսինք շահատակութիւններու մասին երբ նախարար մը երկրաշարժի յատկացուած միլիոն տոլա-րով փախուստ տուաւ երկրէն եւ բժշկական բազմաթիւ սարքեր վաճառուեցան Մոսկուայի եւ այլ մայրաքաղաք-ներու մէջ:Մարդիկ իրենց ազգակիցներու վէրքերէն արիւն քամելով հարստացան եւ յափրացան: Զարմանալիօրէն կարծէք Սպիտակի երկրաշարժը դարձաւ սփիւռքի եւ մասամբ ալ՝ միջազգային հասա-րակութեան բեռը, արդարեւ, անխղճութեան եւ կողոպուտի դիմաց դրսեւորուեցան նաեւ մարդկայնականութեան սրտառուչ երեւոյթներ եւ մատուցուեցան ամոքիչ ծրա-գիրներ: 1994ին որդեգրուեցաւ աղէտի գօտին վերականգնելու նոր ծրագիր մը, նպատակ ունենալով զայն իրականացնել մինչեւ 2001 թուականը: Այդ պայմանաժամը յետաձգուեցաւ քանի մը անգամ, վերջինը նշուելով 2013 թուականը: Սակայն, այդ թուականէն ի վեր բազմաթիւ ընտանիքներ դեռ կը բնակին «տոմիկ»ներու մէջ: Երեւակայել որ 30 տարուան մէջ սերունդ մը ամբողջ ծնաւ եւ աճեցաւ այդ «տոմիկ»ներու աշխարհին մէջ: Այն սերունդը որ ծնաւ եւ կազմուեցաւ այդ ահաւոր պայմաններուն տակ – առող-ջապահական եւ բարոյական – պատճառ պիտի ըլլայ որ քանի մը սերունդ տակաւին տուրք պիտի վճարէ ֆիզիքական ու բարոյական անկումներու: Զարմանալի չէ, հետեւաբար, զգալի յաւելումը անձնասպանութիւններու,

որոնք արդիւնք են անելանելի վհատութեան եւ մտահո-գութիւններու: Միջազգային բարեսիրական կազմակերպութիւնները, ինչպէս նաեւ սփիւռքեան կառոյցներ հսկայ ներդրումներ կատարեցին աղէտի գօտիին մէջ Ազնաւուրի, Քըրք Քըր-քորեանի եւ բազմաթիւ այլ կազմակերպութիւնները հսկայ ջանքեր թափեցին վերականգնելու համար Գիւմ-րին: Տեղական կազմակերպութիւններ եւս, ինչպէս SOS Գիւմրի, Շիրակ Կեդրոն, Գիւմրի՝ Առանց Տնակների իրենց ներդրումները կատարած են աղէտի գօտիին մէջ, յիշա-տակելու համար մի քանին. միշտ վտանգաւոր է որոշ անուններ նշել եւ ուրիշներ մոռացութեան տալ երբ բոլորն ալ սրտով սատարած են Հայաստանի այս հսկայ վէրքի բուժման: Անշուշտ օգնութեան այս շտապեալ դրութեան մէջ կը պատահին նաեւ սխալներ ու թերութիւններ. երբ կը կա-ռուցուին բնակարաններ եւ կը սեփականաշնորհուին անօթեւան ընտանիքներու, դուռը կը բացուի նաեւ ապ-րուստի եւ փախուստի որովհետեւ, անգործութեան պայ-մաններուն տակ ընտանիքներ կը փորձուին վաճառել իրենց բնակարանը՝ ի խնդիր ապրուստի եւ կամ՝ ճանա-պարհածախս ապահովելու՝ երկրէն հեռանալու: Ուրեմն, կարեւոր է զուգահեռաբար ծրագրելու ձեռնարկներ գոր-ծազրկութիւնը նուազեցնելու նպատակով: Այդ պատճա-ռաւ է որ Նիկոլ Փաշինեան այդ մասին յայտնած է. «Այսօր աղէտի գօտու վերակագնման առումով շատ աւելի կա-րեւոր են թւում ներդրումային մի շարք ծրագրերը, որոնց շուրջ բանակցութիւններ են տեղի ունենում եւ որոնց մի մասն իրագործւում է: Եւ մենք յստակ նպատակադրուած ենք որպէսզի այդ ներդրումային ծրագրերը աշխատա-տեղեր ստեղծեն աղէտի գօտում»: Այսօր երկրաշարժէն 30 տարի յետոյ մեզի արիւնակից հայեր տակաւին անօթեւան կը մնան Գիւմրիի մէջ. թի-ւերը հակասական են եւ երբեմն ալ՝ զարմանալի: Ըստ Գիւմրիի քաղաքապետարանի տուեալներուն անօթեւան կարգավիճակով ընտանիքներուն թիւը 158ն է, մօտա-ւորապէս 600 անձ: Շիրակի մարզպետարանի տուեալները կը պարզեն ա-ռեղծուածային երեւոյթ մը ըստ այդ տուեալներուն 1986էն մինչեւ 2016 Գիւմրիի մէջ բաշխուած է 21,187 բնակարան. մինչդեռ երկրաշարժէն յետոյ քանդուած կամ անգոր-ծածելի նկատուած է 20,612 բնակարան այսինքն միեւնոյն շրջանին յատկացուած է 575 բնակարան աւելի քան քանդուածները: Իսկ Գիւմրիի բնակչութեան թիւը 1988էն ետք գրեթէ իջած է կէսի, այսինքն՝ 238,000էն նուազած է 117,700ի: Ուրեմն, թէ բնակչութեան թիւը նուազած է, եւ թէ ալ քանդուած բնակարաններէն աւելի բնակարան յատկացուած է, բայց այսուհանդերձ դեռ 600 անհատներ կը մնան առանց բնակարանի: Ամբողջ աշխարհը, ներառեալ Հայաստանի բնակչու-թիւնը կարծէք մոռացութեան տուած է Գիւմրին եւ անոր ցաւերը: Վերջերս, Հայաստանի նախագահը՝ Արմէն Սարգսեան՝ «Երեւան, իմ սէր» հիմնադրամի միջոցաւ հանրութեան ուշադրութիւնը հրաւիրած է Գիւմրիի վրայ, կոչ ընելով որ հարսանիքները կայանան Գիւմրիի մէջ եւ քաղաքը վերստին ընդգրկուի զբօսաշրջիկներու ծրագրին մէջ, որպէսզի Գիւմրին իր իւրայատուկ մշակոյթով եւ հիւմըրով վերադառնայ իր «հայրաքաղաք»ի կոչումին: Այսօր, երբ կը նշենք 30ամեակը երկրաշարժի աղէտին, տակաւին անօթեւան մնացած մեր հայրենակիցներուն ճակատագիրն ու քանդուած շէնքերը բաց վէրքի պէս կը կոտտան մեր սիրտին մէջ:Ե՞րբ վերջ պիտի գտնէ աղէտը՝ Աղէտի Գօտիին մէջ:

«ՊԱՅՔԱՐ» շաբաթաթերթ

3• ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

ԱԶԱՏ ԲԵՄ

ՄՈՆԹՐԷԱԼ

ԹՈՐՈՆԹՈՅՈՒՄ ՎԱՃԱՌՒՈՒՄ Է Հ.Բ.Ը.Մ. ԱՐՄԷՆ ՕՆԹԱՐԻՈՅԻ ՇԷՆՔԸ

ՊԵՏՐՈՍ ԱՍԼԱՆԵԱՆԻՆԿԱՐՉԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱՀԱՆԴԷՍԸ

Centre Arménie-ի Մասիս սրահն ենք. եռօրեայ 53 լուսավառ գոյներով նկարներ, պետրոսեան երան-գապնակ մը: Մուտքին են իր իսկ գծած իւղաներկ դիմանկարը, վրձինը ձեռքին: Որքա՜ն եւ որքան նկարներ գծած է այդ վրձինը, մէկը միւսէն խօ-սուն ու շարժուն, մէկը միւսէն աւանդական տեղե-կութիւններով լեցուն: Այս անգամ Ասլանեանի ցուցահանդէսին մաս կը կազմեն մասնաւորաբար հաւաքական վայրեր, խմբանկարներ: Օրինակի համար աշխատանքէ վերջ հանգիստի ժամը, շուկաներ, ուռկանի վրայ աշխատողներ, թուզ պետէուի հաւաքողներ, գնչու-ներու խումբ, սրճարանի մարդիկ, փողոցի գորգի կամ պտուղներու վաճառականներ՝ որոնք կու-գան աւելցնելու բնապատկերին (paysage) գեղեց-կագոյն պարզութիւնն ու գեղեցկութիւնը: Նոյն Աս-լանեանն է, բնական, խօսուն, քօղարկուած ծեփ-ւած անտեսանելի գլուխներ, երես չիկայ, քիթ բե-րան չիկայ, զարմանալի բան. մարդոց տրամադ-րութիւնը, տարիքը, ներքին յուզումը, կեցուածքը, նոյնիսկ իւրաքանչիւրին հագուստը կը մատնէ Աս-լանեանի վրձինը: -Վարպետ, նկարչական արուեստը ի՞նչ է ձեզի համար: -Շունչ առնել է, թթուածին. պաստառին դիմաց այդ վայրկեանն է. լմննալէն վերջ ալ արուեստ չէ: -Իսկ գո՞յնը: Վարպետը կ’առաջնորդէ զիս նկարի մը մէջ սեւ հագուստ հագուած կնոջ մը: -Տես, կ’ըսէ, գոյները թափանցիկ են. սա հագուստը կը տեսնե՞ս. սեւ է, սեւը անգամ թափանցիկ է. հեռ-

ւէն դիտէ: Արդարեւ հեռուն նստարանի մը վրան երկա՜ր կը դիտեմ: Աչքերս կը տեսնեն վարպետին բացատ-րութիւնը: Հագուստին կլորակ ուռած կռնակը, (troisième dimension) նաեւ փէշին վրայ բաց գոյն գիծ մը նորանոր հայեացքներ (perspective) կուտայ դիտողին: Սիրեցի, շատ սիրեցի սեւ հագուած կի-նը. ապրեցայ հետը:

Հոն են Հիտրա եւ Մոնասդէրաքիի յունական կըղ-զիներու իւղաներկեր: Տաճիկներու դէմ շատ կըռ-ւած են Հիտրացիները, կը պատմէ Ասլանեան: Հոն են նաեւ գնչու երախաներու շատ սիրուն դիմանկարներ, Քէպէքի ձմեռնային տեսարաններ, ծաղիկներ եւ ծաղկեփունջեր նուռը սեղանին վը-րայ, ուխտագնացներու ծառերու վրայ ճերմակ ժա-պաւէններ (հայաստանեան գեղեցիկ աւանդու-թիւն): Ներկայ են համայնքիս հայ թէ օտար արուես-տագէտներ, քաղաքագէտներ, երաժիշտներու ըն-տանիքներ: Վկայ են հրեայ կնոջ մը գնահատանք-բանաստեղծութիւնները, նոյնպէս 2017ին Վազգէնստորագրուած երկտող մը ուր ան շնորհակալու-թիւն կը յայտնէ իր դիմանկարը գծելուն համար որ յաւերժ ու գնահատանքով կը մնայ իր բնակա-րանին մէջ: Արդարեւ Պետրոս Ասլանեանի իւղանկարները կը ցուցաբերուին Աթէնք, Գահիրէ, Փարիզ, Թորոն-թօ, Ֆլօրանս, Շիքակօ, Մարսիլիա, Պոսթոն, Մոնթ-րէալի Թ.Մ.Միութեան, Սուրբ Յակոբ Եկեղեցին եւ այլ վայրեր արուեստանոցներ: Կը շնորհաւորենք Պետրոս Ասլանեան նէօ-էմբ-րէսիոնիստ նկարիչը եւ կ’ակնկալենք նորանոր ցուցահանդէսներ: Ցուցադրութեան բացման օրուայ 23 Նոյեմբեր 2018 գինիի եւ պանիրի հիւրասիրութիւնը կատար-եալ էր:

Քրիստինէ Տրդատեան Գույումճեան

1906 թուականի Ապրիլին՝ ըստ Հ.Բ.Ը.Մ.-ի պատմութեան, «Պօղոս Նուպար փաշայի ու եգիպտահայ համայնքի ականաւոր ներկայացուցիչների նա-խաձեռնութեամբ՝ Հայ ժողովրդի հոգեւոր եւ մշակութային զարգացմանը նպաստելու համար հիմնադրուեց Հայ Բարեգործական Ընդհանուր Միու-թիւնը» (http://www.agbu.am/am/about-2/agbu-history-1)։

Հ.Բ.Ը.Մ.-ի հիմնադիրներից ու ժամանակաշրջանի քարտուղար Վահան Մալէզեանը, ոգևորուած նորաստեղծ ազգաշէն, վսեմ ու գաղափարական գործունէութեամբ, նրա «Փա՜ռք Միութեան» քերթուածն է ձօնել, այն ինչ և հետագայում դարձել է Հ.Բ.Ը.Մ.-ի քայլերգ։

Նա գրել է « … Հայեր, միանանք մէկ սիրտ, մէկ հոգի ազգաշինութեան վսեմ գործի շուրջ», ապա «Երթանք կանգնելու օճախը կործան, Երթանք հիմնելու դպրոց, գործատուն» բառեր, որոնք ընդհան-րապէս այսօր գոյութիւն չունեն Հ.Բ.Ը.Մ. Արմէն Օնթարիոյի արարքներում։ Չիմացողի համար՝ Հ.Բ.Ը.Մ.-ի Արմէն Օնթարիոյի շէնքը գտնւում է Գա-նատայի, Թորոնթօ քաղաքի Սուրբ Երրորդութիւն Հայց. Առաք. եկեղեցու բակում (920 Progress Avenue Toronto, ON M1G 3T5 հասցէում ) ու սրտի ցա-ւօք նշեալ կալուածն ամբողջութեամբ վաճառւում է Centennial Collage-ին, ամօթխածութեամբ եմ նշում, որ վաճառուող տարածքում է նաեւ Ցեղաս-պանութեան զոհերին նուիրուած յուշարձանը։

Տարիներ առաջ, համայնքի հեռատես հայորդիներն իրենց հացի փողից կտրած լումաներով՝ դպրոց ու եկեղեցի են կառուցել, նրանք երազել են, որ դա հայերի ապաստանը կը լինի, հայեցի դաստիարակութեամբ կը ծաղկի հայ երեխայի միտքն ու կենցաղը և վերջի վերջոյ հայրենիքից հեռու հայորդին զուրկ չի մնայ հայաշունչ միջավայրից։

Յոյսով եմ վաճառքի որոշումն ընդունող ղեկավարութիւնը չի գիտակցում արարքի վտանգի սահմանները, իսկ եթէ գիտակից է գնում այդ քայլին, ապա ո՞նց են հանգիստ քնում, ո՞նց են նայում իրենց զաւակների ու թոռների աչքերին։

Թորոնթոյի հայ համայնքի համար կործանիչ ու խռովարար այս քայլից՝ ոչ միայն եկեղեցի յաճախող հաւատացեալ հայորդիներն են տուժելու, այլև մեր ինքնութիւնն է կործանուելու, ի՞նչ երեսով ապագայ սերնդից խնդրելու ենք

յարգել մեր նախնիների յիշատակը, երբ մենք վաճառում ենք նոյնիսկ մեր պապերի յուշը հանդիսացող արձանը։ Սոյն իրավիճակում ի՞նչ կարելի է ասել, բացի ողբամ զքեզ Հայ ժողովուրդ։ Աւաղ, հարիւրամեայ ազգաշէն գործունէութիւն ունեցող մի հայկական միու-թիւն, այժմ, նիւթական շահեր պաշտպանելու հովանու ներքոյ, յամառօրէն ձգտում է կործանել դեռևս հայու սրտում կանթեղ հանդիսացած յիշատակի խորհրդանիշը։

Գուցէ երբևէ չէք լսել, որ «Եթէ ճիշդ է, որ Միութիւնն է միայն, Վերջին զօրութիւնն ազգիս քար ու քանդ, Մէկ սիրտ մէկ հոգի փութանք Միութեան Սուրբ գործին բերել մեր ուխտն ու եռանդ»:

հայուհիՄանիա Քէշիշեան

Գանատա, Մոնթրէալ Նոյեմբեր 27, 2018թ.

4 • ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

ՍԱՐԳՍԵԱՆ-ՄԵՐՔԵԼ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄԸ` ՊԵՌԼԻՆԻ ՄԷՋ

ՆԱԽԱԳԱՀ ԲԱԿՕ ՍԱՀԱԿԵԱՆ ՄԱՍՆԱԿՑԱԾ Է ՈՍՏԻԿԱՆՈՒԹԵԱՆ ԾԱՌԱՅՈՂԻ ՕՐՈՒԱՆ ՆՈՒԻՐՈՒԱԾ ՏՕՆԱԿԱՏԱՐՈՒԹԵԱՆ

ՀՀ ՆԱԽԱԳԱՀԸ ՊԵՌԼԻՆԻ ՄԷՋ ՄԱՍՆԱԿՑԱԾ Է ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹԵԱՆ ՀԱՐՑԵՐՈՎ ՔՆՆԱՐԿՄԱՆ

ՀՀ ԶՈՒ-Ն ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՑԱԾ Է «ՏՈՉԿԱ» ՀՐԹԻՌԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՓՈՐՁՆԱԿԱՆ ԱՐՁԱԿՈՒՄ

Գերմանիոյ Դաշնային Հանրապետութեան վարչապետի նստավայրին մէջ Նոյեմբեր 28-ին կայացած է Հայաստանի նախագահ Արմէն Սարգսեանի եւ վարչապետ Անկելա Մերքելի հանդիպումը: Ինչպէս կը տեղեկացնէ ՀՀ նախագահի մամլոյ վարչութիւնը, ողջունելով Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահի պաշտօնական այցը Գեր-մանիոյ Դաշնային Հանրապետութիւն̀ վարչապետ Անկելա Մերքել ըսած է, որ շատ լաւ յիշողութիւններ ունի Հայաստան կատարած իր վերջին այցէն: Ան նշած է, որ յատկապէս տպաւորուած է «Թումօ» ստեղծարար արհես-տագիտութիւններու կեդրոնով, եւ այժմ գերմանական կողմը կը քննարկէ համագործակցութեան հնարաւորութիւնները: «Հայաստանը Գերմանիան կը դիտարկէ որպէս քաղաքական եւ տնտե-սական կարեւոր գործընկեր ու բարեկամ երկիր»,- ըսած է նախագահ Սար-գըսեան եւ նշած, որ ուրախ է կրկին հանդիպելու եւ շարունակելու հայ-գերմանական յարաբերութիւններու ընդլայնման վերաբերեալ քննարկում-ները: Անոր խօսքով̀ երկու երկիրները կրնան յաջողութեամբ համագործակցիլ բարձր եւ տեղեկատուական արհեստագիտութիւններու ոլորտներուն մէջ, ուր Հայաստանը ունի մեծ ներուժ: «Մեր երկիրը կրնայ հարթակ ըլլալ տարբեր նախաձեռնութիւններու (startup) համար»,- ընդգծած է Արմէն Սարգսեան: Հայաստանի նախագահն ու Գերմանիոյ վարչապետը երկու բարեկամ ժողովուրդներու միջեւ կապերու ամրապնդման տեսանկիւնէ կարեւոր հա-մարած են նաեւ մշակութային ու գիտակրթական ոլորտներու մէջ ձեւաւորուած բաւական արդիւնաւէտ համագործակցութեան ընդլայնումը: Անոնք խօսած են նաեւ զբօսաշրջութեան ոլորտի մէջ գործակցութեան վերաբերեալ, ինչպէս նաեւ մտքեր փոխանակած են վիզաներու ազատականացման հարցի շուրջ:

Արցախի Հանրապետութեան նախագահ Բակօ Սահակեան, Նոյեմբեր 30-ին, մասնակցած է Ոստիկանութեան Ծառայողի օրուան նուիրուած տօ-նակատարութեան: Արցախի Հանրապետութեան նախագահի աշխատակազմի տեղեկատ-ւութեան գլխաւոր վարչութեան փոխանցած տեղեկութիւններով՝ նախագահը շնորհաւորած է ոստիկանութեան համակարգի աշխատակիցներն ու վեթե-րանները մասնագիտական տօնին առիթով, արժեւորած անոնց ծառայու-թիւնը, կանգ առած շարք մը խնդիրներու եւ ընելիքներու վրայ: Ծառայողական պարտականութիւնները բարեխղճօրէն կատարելու, ծա-ռայութեան ընթացքին բարձր արդիւնքներու հասնելու համար եւ մասնա-գիտական տօնին առիթով՝ երկրի ղեկավարը պետական պարգեւներ յանձ-նած է համակարգի խումբ մը աշխատակիցներու եւ մէկ աշխատակիցի շը-նորհած է ոստիկանութեան գնդապետի կոչում: Տօնակատարութեան ներկայ եղած են ՀՀ ոստիկանութեան պետ Վալերի Օսիպեանը եւ պաշտօնատար այլ անձեր:

Հայաստանի Հանրապետութեան զինուած ուժերը իրականացուցած են «Տոչկա» հրթիռային համակարգի փորձնական արձակում: Հրթիռը ճշգրիտ խոցած է պայմանական թիրախը՝ 65 քիլօմեթր հեռաւորութենէն: Այս մասին, դիմատետրի իր էջին վրայ գրած է ՀՀ վարչապետի պաշտօնակատար Նիկոլ Փաշինեան: Հայաստանի Հանրային հեռուստատեսութեամբ հեռարձակուող «Զինուժ» հաղորդաշարը բացառիկ նիւթ պատրաստած է «Տոչկա» հրթիռային համա-կարգի փորձնական արձակման մասին: Հեռուստադիտողները նիւթը դիտելու հնարաւորութիւն պիտի ունենան Դեկտեմբեր 1-ին, ժամը 21:45-ին, Հանրային հեռուստաընկերութեան եթերով։ «Զինուժ մեդիա»-ն Youtube-ի վրայ արդէն տարածած է նիւթէն կարճ հատ-ւած մը, ուր կարելի է տեսնել «Տոչկա»-ի համազարկը:

Պաշտօնական այցով Գերմանիոյ Դաշնային Հանրապետութիւն մեկնած Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեան, Պեռլինի մէջ, Երեքշաբթի՝ 27 Նոյեմբեր 2018-ին, մասնակցած է Միւնիխի անվտանգութեան միջազգային համաժողովին կողմէ կազմակերպուած քննարկումին: ՀՀ նախագահի աշխատակազմի հասարակայնութեան հետ կապերու վար-չութեան փոխանցած տեղեկութիւններով՝ քննարկումին ներկայ եղած են համաժողովի նախագահ Վոլֆկանկ Իշինկեր, ԳԴՀ արտաքին քաղաքական եւ պաշտպանական գերատեսչութիւններու ներկայացուցիչներ, ԱԺ եւ Եւրո-խորհրդարանի պատգամաւորներ, անվտանգութեան հարցերով յայտնի փորձագէտներ, հետազօտական կեդրոններու ղեկավարներ: Հանդիպման ընթացքին քննարկումներ եղած են համաշխարհային ան-վըտանգութեան, աշխարհի մէջ տեղի ունեցող սրընթաց փոփոխութիւններու, առկայ մարտահրաւէրներու եւ սպառնալիքներու, զանոնք դիմակայելու հնարաւորութիւններու շուրջ։ Նախագահ Արմէն Սարգսեան իր խօսքին մէջ մասնաւորապէս նշած է, որ Հայաստանը բաց է համագործակցութեան համար եւ պատրաստ է դառնա-լու տարաբնոյթ քննարկումներու հարթակ։

5

ԹՈՐՈՆԹՕ

Թորոնթոյի Ս. Երրորդութիւն Հայց. Առաք. եկեղեցւոյ ծուխի կազմաւորման 90-ամեակի տօնախմբութեան շարքին առաջինը, հանրայայտ լուսանկա-րիչ՝ Զաւէն Խաչիկեանի լուսանկարչական անհատական աշխատանքներու ցուցահանդէսը տեղի ունեցաւ Կիրակի, Նոյեմբեր 25. 2018-ին, եկեղեցւոյս «Մարալ Իշխանեան» Սրահին մէջ, կէսօրէ ետք ժամը 1.30-ին, կազմակերպութեամբ Ս.Ե.Հ.Ա. եկեղեցւոյ հովանի տակ գործող, «բարեւ» կեդրոնի վարչութեան: Ներկայ արուեստասէր հասարակութիւնը, հիւրասիրուեցաւ սուրճով եւ ու-տեստեղէններով, որմէ վերջ ցուցահանդէսի կազմակերպիչ «բարեւ» կեդ-րոնի անդամուհի Տիկ. Անի Շարվարեան կատարեց բացման խօսքը: Բարի գալստեան եւ բացման խօսքէն վերջ, թեմիս փոխառաջնորդ եւ եկեղեցւոյս հովիւ Արժ. Տ. Զարեհ Աւագ Քհնյ. Զարգարեանի, հայրենի լուսանը-կարիչ Զաւէն Խաչիկեան, հայրենի դերասան Վարդան Պետրոսեանի եւ ներկաներու, տեղի ունեցաւ «Կարս»էն «Քարշ» լուսանկարչական ցուցահան-դէսի բացման ժապաւէնի հատումը, որմէ ետք ներկաները շրջեցան ցուցա-սըրահին մէջ, ականատես ըլլալով պատմական հայրենիքի, արցախեան

շարժումի, Հայաստանի բնապատկերներու, ինչպէս նաեւ յայտնի ու անյայտ մարդոց դիմանկարները մեծ հետաքրքրութեամբ:

Իրենց սրտի եւ բարեմաղթութեան ջերմ խօսքերով ելոյթ ունեցան, Արժ. Տ. Զարեհ Աւագ Քահանան, լրագրող Տիկ. Մերի Մուսինեան, շնորհակալական խօսքերով հանդէս եկաւ լուսանկարիչ՝ Զաւէն Խաչիկեան: Պրն. Զաւէն Խաչիկեան անհատական ցուցահանդէսներ տուած է Ամերի-կայի Միացեալ Նահանգներու տարբեր քաղաքներու մէջ, Եւրոպայի, Ռու-սաստանի եւ Հայաստանի մէջ ստացած է մրցանակներ իբր «Տարուայ լա-ւագոյն ֆոթօլրագրող» եւ Հ.Հ. նախագահի մրցանակը:

Նոյն օրը կէսօրէ ետք ժամը 2.30-ին ներկաները առիթը ունեցան հանդիպում քննարկում լուսանկարիչ Զաւէնի հետ, հարցազրոյցը վարեց լրագրող Տիկ. Մերի Մուսինեանը: Ցուցահանդէսը բաց էր մինչեւ Դեկտ. 2. 2018:

• ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

ՀԱՆՐԱՅԱՅՏ ԼՈՒՍԱՆԿԱՐԻՉ՝ ԶԱՒԷՆ ԽԱՉԻԿԵԱՆԻԼՈՒՍԱՆԿԱՐՉԱԿԱՆ ԱՆՀԱՏԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱՀԱՆԴԷՍ

«ԿԱՐՍ»ԷՆ «ՔԱՐՇ»

ՀԱՅԱՍՏԱՆ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՄՐՑԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ՈԼՈՐՏԻՆ ՄԷՋ 9 ԿԷՏՈՎ ԲԱՐԵԼԱՒԱԾ Է ԻՐ ԴԻՐՔԸ Համաշխարհային տնտեսական բեմահարթակի 2018-ի զեկոյցին համաձայն՝ Հայաստան տնտեսական մրցակցութեան ոլորտին մէջ 9 կէտով բարելաւած է իր դիրքը՝ աշխարհի 140 երկիրներու շարքին գրաւելով 19-րդ հորիզոնականը: 2017-ին, Հայաստան կը գրաւէր 28-րդ հորիզոնականը: Տնտեսական մրցակցութեան պաշտպանութեան պետական յանձնաժողովի նախագահ Արտակ Շաբոյեան նշեց, որ Հայաստան այս առումով առաջատար է ԵԱՏՄ անդամ երկիրներու շարքին, ինչպէս նաեւ առաջ անցած է տա-րածաշրջանի, ԱՊՀ անդամ եւ Արեւելեան Եւրոպայի շարք մը երկիրներէ: «Եթէ առաջ կարագի շուկային մէջ գործած է 24 տնտեսվարող, ապա այս տարուան տուեալներով՝ ներմուծողները 57-ն են: Կարագի շուկային մէջ գերիշխող տնտեսվարողի մասնաբաժինը նշուած ժամանակահատուածին նուազած է՝ 74 տոկոսէն դառնալով 49 տոկոս: Ալիւրի շուկային մէջ 2014-ի 30 տնտե-սվարողի փոխարէն 2018-ին գործում են արդէն 149-ը, խոշորներու մասնաբաժինը այս պարագային եւս նուազած է՝ դառնալով 38 տոկոսէն 5 տոկոս, ինչ որ կը նշանակէ, թէ ալիւրի շուկային մէջ գերիշխող տնտեսվարողներ չկան»,- յայտնեց Շաբոյեան: Ըստ Շաբոյեանի՝ իրավիճակը նոյնն է հանրութեան համար կարեւոր գրեթէ բոլոր ապրանքի շուկաներու պարագային. շաքարաւազի գծով 4 տարուան մէջ ներածողներուն թիւը 36-էն հասած է 62-ի, իսկ գերիշխողի մասնաբաժինը նուազած է 94-էն՝ հասնելով 78-ի: Պանան ներածող 9 ընկերութեան փոխարէն այսօր ներածող ընկերութիւններուն թիւը 21 է, իսկ գերիշխողի մասնաբաժինը նուազած է՝ 92 տոկոսէն հասնելով 56-ի:

6 • ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

ԱՆՆԱ ՅԱԿՈԲԵԱՆ ՄՈՍԿՈՒԱՅԻ ՄԷՋ ՍՊԻՏԱԿԻ ԵՐԿՐԱՇԱՐԺԻ 30-ՐԴ ՏԱՐԵԼԻՑԻՆ ՆՈՒԻՐՈՒԱԾ ՁԵՌՆԱՐԿԻՆ ՄԱՍՆԱԿՑԱԾ Է

ARMENIA FUND-Ի ԹԵԼԵԹՈՆ 2018-ԻՆ 17 ՏՈԿՈՍՈՎ ԱՒԵԼՑԱԾ Է ՀԱՆՐՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹԻՒՆԸ

Նոյեմբեր 28-ին, ՀՀ վարչապետի պաշտօնակատար Նիկոլ Փաշինեա-նի տիկին Աննա Յակոբեան, ՌուսիոյԴաշնութեան մէջ ՀՀ դեսպան Վար-դան Տողանեանի, «Աւրորա» մարդա-սիրական նախաձեռնութեան համա-հիմնադիր Ռուբէն Վարդանեանի, մը-շակոյթի եւ արուեստի բազմաթիւ գործիչներու ուղեկցութեամբ՝ Մոս-կըուայի Գեղարուեստական ակադեմի-ական թատրոնին մէջ մասնակցած է «Մարդասիրութեան ժամանակագ-րութիւն» (Летопись Милосердия) խո-րագիրով ձեռնարկին՝ նուիրուած Սպի-տակի աւերիչ երկրաշարժի 30-րդ եւ Օսմանեան կայսրութեան մէջ Հա-յոց Ցեղասպանութեան 103-րդ տա-րելիցներուն: Այս մասին կը հաղորդէ Armenpress.am-ը։ Ձեռնարկին ելոյթներով հանդէս եկած են Ռուսիոյ Դաշնութեան մէջ ՀՀ դեսպան Վարդան Տողանեանը, «Աւ-րորա» մարդասիրական նախաձեռնութեան համահիմնադիր Ռուբէն Վար-դանեանը, Հայաստանի ազգային հերոս Նիկոլայ Ռիժքովը, «Ազնաւուր» հիմ-նադրամի ղեկավար Նիկոլիա Ազնաւուրը, երգահան Մարինա Ալեսը, «Սպի-տակ» ֆիլմի սենարի հեղինակ Մարինա Սոչինսկայեան: Ձեռնարկին ելոյթ ունեցած են «Կադանս» անսամպլը, «Հովեր» երգչախումբը, Ջիւան Գասպարեան կրտսերը, Եան Օսինը, Իրինա Պոկուշեւսկայեան, Ա-դամ Պարրոնը, Միքայէլ Սուչեանը եւ Ռուսիոյ երգահաններու միութեան «Преображение» մանկական երգչախումբը: Աւարտին տպաւորութիւնները ներկայացնելու ընթացքին՝ Աննա Յակոբ-

եան շեշտած է, որ ձեռնարկը ունէր շատ կարեւոր ուղերձներ: «Հակա-ռակ անոր, որ խօսքը կ՝երթար երե-սուն տարի առաջ տեղի ունեցած ողբերգութեան մասին, սակայն ձեռ-նարկը շնորհակալութեան ձեռնարկ էր, իսկ շնորհակալութիւնը վեհ զգա-ցողութիւն է, վեհ արարք է: Ձեռնարկը ունէր նաեւ շատ կարե-ւոր, փաստական մաս, թէ ինչպէս հարիւրէն աւելի պետութիւններ օգ-նութեան ձեռք մեկնեցին հայ ժողո-վուրդին: Եւ նաեւ մտածելու տեղ կու տայ, թէ ինչու այսօր, երբ կրկին տասնեակ հազարաւոր մարդիկ կը զոհուին, կը տեղահանուին, ոչ թէ բը-նական աղէտներու այլ նաեւ պատե-րազմներու պատճառով, մարդիկ ի-րարու նոյն կերպով օգնութեան ձեռք չեն մեկներ»,- ըսած է Աննա

Յակոբեան՝ շնորհակալութիւն յայտնելով կազմակերպիչներուն իրականա-ցուցած մեծ աշխատանքի համար: Ձեռնարկին նպատակն էր երախտա-գիտութեան խօսք յղել բոլոր այն մարդոց ու պետութիւններուն, որոնք Հա-յաստանի համար ծանր ժամանակահատուածներուն ցուցաբերած են բա-ցառիկ մարդասիրութիւն եւ օգնութեան ձեռք մեկնած են հայ ժողովուրդին: Ձեռնարկին կազմակերպիչներն էին Ռուսիոյ Դաշնութեան մէջ ՀՀ դեսպա-նատունը, «Աւրորա» մարդասիրական նախաձեռնութիւնն ու «Ազնաւուր» հիմնադրամը:

Ամերիկահայ համայնքի տասնեակ հազարաւոր անդամներու, ինչպէս նաեւ Միացեալ Նահանգներու ամ-բողջ տարածքին գործող հայ քաղա-քական, կրօնական եւ բարեգործա-կան բոլոր գլխաւոր կազմակերպու-թիւններուն աննախընթաց նեցուկով, 11.1 միլիոն տոլար հանգանակուեցաւ Armenia Fund-ի միջազգային 21րդ թելեթոնին, նպատակ ունենալով ի-րագործել հայրենիքի զարգացման համար բազմապիսի մեծածաւալ ծը-րագիրներ, ներառեալ ոռոգման եւ արեւային ջերմուժի նորագոյն ճար-տարագիտութիւններու կիրառումը՝ Հայաստանի ու Արցախի տնտեսա-պէս ընկճուած շրջաններուն մէջ: Թելեթոնին ամբողջ ընթացքին նը-ւիրատուութիւններ կատարուեցան տասնեակ երկիրներէ: Արցախի նախագահ Բակօ Սա-հակեան, Արցախի թեմի առաջնորդ Պարգեւ արք. Մարտիրոսեան, եւ Հա-յաստան Համահայկական հիմնադը-րամի նորընտիր գործադիր տնօրէն Հայկակ Արշամեան Լոս Անճելըս այցե-լեցին՝ քաջալերելու համար Հարաւային Քալիֆորնիոյ հայ համայնքը, որպէս-զի լայն մասնակցութիւն բերէ Թելեթոնին: «Ամբողջ ամերիկահայ համայնքը իր վճռական նեցուկը ցուցաբերեց Arme-nia Fund-ին՝ բոլորէն սիրուած մարդասիրական կառոյց մը, որ իր հիմնադ-րութենէն՝ 1992էն ի վեր կը ներշնչէ հարիւր հազարաւոր սփիւռքահայեր՝ Հայաստանի եւ Արցախի զարգացման ի խնդիր հսկայական աջակցութիւն մատուցելու», յայտնեց Armenia Fund USA-ի նախագահ Մարիա Մեհրանեան՝ շարունակելով. «Վստահ ենք, որ Թելեթոն 2018ով իրականացուելիք ծրագիր-ները խորապէս դրական հետեւանք պիտի ունենան Հայաստանի եւ Արցախի տասնեակ հազարաւոր քաղաքացիներու կեանքերուն վրայ»: Armenia Fund-ի եւ Հայաստան Համահայկական Հիմնադրամի հոգաբար-ձութեանց անդամները գործօն դեր կատարեցին՝ այս տարուան Թելեթոնին համայն աշխարհի հայութեան լայն մասնակցութիւնը քաջալերելու նպատա-կին մէջ: Իրենց կարգին, Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեան եւ վարչապետի պաշտօնակատար Նիկոլ Փաշինեան այցելեցին Հայաստան Համահայկական հիմնադրամի Երեւանի գրասենեակը, ուր իրենց նուիրատուութիւնները կատարեցին եւ աշխարհասփիւռ հայութեան

կոչ ըրին իրենց օրինակին հետեւելու:«Թելեթոն 2018ին հանգանակուած գումարին կէսը՝ շուրջ 5.5 միլիոն տո-լար, գոյացաւ ինքնին Միացեալ Նա-հանգներէն, բաղդատած անցեալ տարուան 3.6 միլիոն տոլարին», յայտ-նեց Armenia Fund-ի գործադիր տը-նօրէն Սարգիս Քոթանջեան: «Իսկ ամէնէն յատկանշականը այն է, որ նուիրատուներու թիւին իմաս-տով աճ արձանագրեցինք ամերի-կահայ համայնքի գրեթէ բոլոր հատ-ւածներուն, ինչպէս նաեւ նուիրատ-ւութեան չափի բոլոր մակարդակնե-րուն պարագային: Նախնական տե-ղեկագրութիւնները ցոյց կու տան, որ թելեթոնին հանրութեան մասնակ-ցութիւնը աւելցած է առնուազն 17 տոկոսով: Անկասկած, ասոր մէջ դը-րական դեր ունեցան Հայաստանի վերջին իրադարձութիւնները»: 22 Նոյեմբերին, Լոս Անճելըսէն 12 ժամ անընդմէջ հեռարձակուած թելեթոնը կ ՛ընդգրկէր վաւերագրական ֆիլմեր՝

Թելեթոն 2017՝էն ի վեր Armenia Fund-ի իրագործած բազմաթիւ ծրագիրներու նպաստընկալներուն մասին, եւ մասնաւորեց Հայաստանի ու Արցախի տա-րածքին հազարաւոր անհատներու կեանքերուն մէջ յառաջացած այն դրա-կան փոփոխութիւնները, որոնք կարելի դարձան համայն հայութեան նուի-րատուութիւններով: Թելեթոնը նաեւ ներառեց ամերիկահայ յայտնի անհատ-ներու կողմէ շահեկան արծարծումներ՝ Հայաստան-Սփիւռք կապերու եւ Հայաստանի վերջին իրադարձութիւններուն մասին, շեշտելով Armenia Fund-ի առաջատար դերը՝ Սփիւռքի կողմէ իր պատմական հայրենիքին բեր-ուած օժանդակութեան մէջ: Թելեթոն 2018ի արշաւը կը շարունակուի: Կարելի է նուիրատուութիւններ կատարել հեռաձայնելով հետեւեալ թիւին՝ 1-800-888-8897 կամ դիմելով հետեւեալ ապահով կայքակապին՝ www.armeniafund.org/donate: Armenia Fund, Inc.-ը Միացեալ Նահանգներուն մէջ հաստատուած անկախ, ոչ-յարանուանական, 501 (c) (3) ոչ-շահաբեր եւ տուրքէ զերծ Քալիֆորնիական ընկերութիւն մըն է: Բոլոր նուիրատուութիւնները տուրքէ զերծ են, օրէնքով թոյլատրուած առաւելագոյն չափով:

L'impasse syrienneÉditorial écrit en anglais par Edmond Y. Azadian et publié dans The Armenian Mirror-Spectator en date du 23 novembre 2018

SECTION FRANÇAISE

L'un des points chauds de la reprise de la guerre froide se déroule en territoire syrien. À

l'époque soviétique, tous les conflits du Moyen-Orient avaient une orien-tation idéologique, mais avec la chute de l'empire soviétique, la religion s’est politisée et s’est transformée en arme afin de nourrir la violence sectaire.Le Moyen-Orient revêt une import-ance mondiale pour les grandes puissances en raison du pétrole et de la sécurité d'Israël. En cette ère de faux sites d’information qui surgis-sent sur les principales plates-formes technologiques, tout conflit peut être décrit sous un jour différent. Le Printemps arabe a débuté au Moyen-Orient afin d’introduire la démocratie dans la région. Après que le printemps ait dévasté l'Irak, la Libye et la Syrie, ainsi que le Yémen, un peu plus au sud, les gens ont com-pris que tout pays stable de la région menaçait les projets hégémoniques de certaines puissances. L’ironie de cette charade est que le royaume autoritaire d’Arabie saoudite, armé d’une idéolo-gie religieuse extrémiste, le wahhabis-me, ait été assigné par les États-Unis pour introduire la « démocratie » en Syrie, l’un des rares régimes laïques encore en place dans la région. Le conflit syrien, avec son problème de réfugiés, a non seulement détruit le pays lui-même, mais a eu des répercussions bien au-delà de ses frontières, mettant à rude épreuve les économies voisines de Jordanie et du Liban et créant une réaction politique jusqu'en Europe de l'Est et en Alle-magne. À l'heure actuelle, de nombreuses forces de tout calibre sont à l'œuvre sur le champ de bataille syrien pour gérer en bien ou en mal la guerre en cours. Les principaux acteurs sont bien sûr les États-Unis et la Russie, suivis de l'Iran, de la Turquie, d'Israël et, dans une moindre mesure, des États du Golfe. Chaque participant au conflit fait la morale pour « aider le peuple syrien », tout en poursuivant ses intérêts étroits et égoïstes. Alors que Moscou se remettait de l'effondrement de l'empire soviétique, l'Occident a réussi à déclencher les guerres sanglantes des Balkans et du Moyen-Orient, sans grand recul, mais lorsque la Syrie a été envahie par des mercenaires, et que les res-sources militaires et économiques de Moscou ont été menacées, cette dernière a décidé de tracer une ligne dans le sable. Ensuite, une conver-gence d'intérêts entre la Turquie et l'Iran a transformé le conflit syrien en un laboratoire de la guerre froide pour définir les intérêts personnels de chaque belligérant.

Ironiquement, l’objectif de Washing-ton était un changement de régime en Syrie. Avec l’aide d’un média souple et peu instruit, tout dirigeant ciblé peut être diabolisé en peu de temps et jus-tifier une attaque militaire ultérieure contre son territoire, comme ce fut le cas en Irak et en Libye. Ensuite, la cible en mouvement des États-Unis s’est déplacée vers l’État islamique (EI), lorsque Washington s’est rendu compte que Moscou avait décidé de défendre le régime d’Assad jusqu’au bout. Aujourd'hui, la Russie dispose d'une base militaire élargie à Tartous, en Syrie, et la présence militaire et politique de l'Iran, avec sa milice auxiliaire chiite du Hezbollah, sa cou-verture contre Israël. Les États-Unis sont là avec des objectifs changeants. Israël fait sentir sa présence à travers ses bombardements sur le territoire syrien, le Premier ministre Netanya-hu se vante avec confiance qu’Israël demeurera sur le plateau du Golan pour toujours. En outre, la Turquie attise les flammes de son rêve ottoman de récupérer une partie du territoire de l'est de la Syrie. Une grande partie du territoire syrien a été récupérée des forces de l’État islamique et a été placée sous le gouvernement dans des conditions quasi normales qui permettent à cer-tains des réfugiés de rentrer chez eux. Mais en ce qui concerne les grandes puissances et l’avenir de la Syrie, le conflit est déclaré dans une impasse. Pendant le conflit, Moscou et Ankara ont curieusement partagé le même lit au grand dam de l’Occident. La Turquie a élargi ses exportations vers la Russie, défiant les sanctions améric-aines, et a acheté du matériel militaire (S-400) à la Russie. Moscou, à son tour, a concrétisé l’ancrage du gazo-

Suite a la page 8

7• ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

L’économie arménienne devrait répondre aux besoins stratégiques du pays

Selon le Premier ministre par intérim d’Arménie, Nikol Pachinian, a déclaré « Après la révolution, quand on nous a interrogés sur notre position dans le do-maine économique, nous avons tout d'abord souligné l'importance du constitu-tionnalisme dans le pays. Nous avons dit que dans le domaine économique, tout le monde est égal devant la loi, nous avons attaché de l'importance à la forma-tion de la légalité et un environnement de justice. » Il a fait cette déclaration au cours de la conférence sur les questions modernes relatives à l'économie arménienne et aux orientations stratégiques. « Le prochain problème auquel nous sommes confrontés est le système de gestion de l'État extrêmement inefficace. Nous allons inévitablement aborder ce sujet l'année prochaine », a-t-il ajouté. Nikol Pachinian a également souligné l'importance de fournir des opportuni-tés. Selon lui, nous avons actuellement l’occasion de confier le rôle de résoudre les problèmes non seulement au gouvernement, mais également à différentes couches de la société. « Tout le monde veut que le gouvernement s'engage dans un système de micro-gestion, le Premier ministre a personnellement besoin de résoudre le problème de l'interrupteur dans un immeuble de quartier. Cela nous mènera à une catastrophe. » Le Premier ministre par intérim a souligné qu'après la révolution, des chan-gements de perceptions et de comportements ont été observés. « Le changement de comportement d'un contribuable, d'un employé, d'un homme d'affaires est le problème le plus crucial à résoudre aujourd'hui. Pen-dant longtemps, l'esprit d'entreprise a été maltraité, car les hommes d'affaires sont constamment impliqués dans les processus politiques. Cette fois, nous avons pris soin que le nombre d'hommes d'affaires candidats aux prochaines élections soit très bas, mais je ne veux pas que ce processus soit perçu comme un mauvais traitement envers les hommes d'affaires, au contraire. Un homme d'affaires devrait signifier bien plus qu'un député », a dit le chef du gouverne-ment. Nikol Pachinian a déclaré que l’économie arménienne devait répondre aux besoins stratégiques du pays et qu’il existait un potentiel pour la construction de cette économie. « Au cours des deux dernières décennies, ils n'ont résolu aucun problème de sécurité, ils ont résolu le problème de justification de la corruption. Nous ne devrions pas justifier l'absence de développement de notre économie par un environnement sécuritaire », a-t-il déclaré. Dans son discours, Nikol Pachinian a également abordé la question du rapa-triement, notant que cela ne signifiait pas la relocalisation physique des per-sonnes, mais également la délocalisation du capital et d’une nouvelle culture.Quant à l'éducation, M. Pachinian a déclaré que l'internationalisation des universités, la politique visant à attirer les étudiants étrangers dans les univer-sités arméniennes, était l'une des conditions préalables au développement du secteur de l'éducation. Le Premier ministre par intérim a reconnu que, lors-qu'il était député à l'Assemblée nationale, il semblait tout à fait au courant des problèmes en Arménie, mais que depuis qu’il était Premier ministre, il était convaincu d’avoir eu des perceptions romantiques. Pachinian a souligné que les plus grandes valeurs sont les capitaux humains et intellectuels. « Notre objectif est de garantir la liberté, le bonheur et la pros-périté de nos citoyens », a conclu le Premier ministre.

LUNDI DECEMBRE 10, 2018

Édifier une culture politique de haut niveau en Arménie « Après la révolution, l'Arménie a réussi à atteindre des normes éle-vées, garantissant la liberté de parole, d'expression et des réunions libres », a déclaré l'ambassadeur de l'Union européenne (UE) en Arménie, Piotr witalski, lors d'une discussion sur « La liberté de parole : où sont les fron-tières? ». « Nous espérons qu'au cours de

Suite a la page 8

8 • ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

L'impasse...Suite a la page 7

duc TurkStream afin de fournir du gaz naturel à l'Europe. Mehmet Ogutcu, responsable du Club énergétique du Bosphore, a déclaré que TurkStream était un grand succès, malgré les ef-forts américains pour bloquer le pro-jet. « Ce projet renforcera les relations militaires et commerciales entre la Turquie et la Russie, car il crée une interdépendance mutuelle », a-t-il ajouté. La guerre en Syrie a causé la mort de 360 000 civils depuis le début de celle-ci en 2011 et a fait de nombreux réfugiés internes, en plus de ceux qui ont inondé la Turquie (3 millions), le Liban (2 millions), la Jordanie (1 mil-lion) et l'Europe. Bien qu'une grande partie du terri-toire ait été récupérée par les forces d'Assad, avec l'aide militaire russe, la guerre n'est toujours pas complète-ment terminée. Les 28 et 29 nov-embre, la Russie, la Turquie et l’Iran tiendront leur onzième conférence à Astana, capitale du Kazakhstan, pour finaliser un accord. Les trois se ren-contrent régulièrement pour trouver une solution et leurs efforts ont per-mis de réduire la violence. L’EI est toujours à Der Zor, une région riche en pétrole et un site his-torique d'un grand intérêt pour les Arméniens. La Turquie est à Afrin et combat les forces kurdes locales. Les

États-Unis sont à Manbij pour souten-ir les Forces kurdes (YPG), qui se sont révélées être le groupe de combat le plus efficace contre l’EI. Le représentant spécial américain pour la Syrie, James Jeffrey, a déclaré que le « partenaire local des États-Unis depuis 2014 est le PYD/YPG, branche syrienne du PKK, mais que nous ne l'avons pas désigné comme une organisation terroriste, contraire-ment au PKK. » Mais il semble que la politique locale américaine ait atteint un tour-nant, puisque Ankara a affirmé que les Kurdes syriens devaient égale-ment être qualifiés de terroristes. La déclaration de M. Jeffrey va dans cette direction, ajoutant que : « Les opérations américaines en Syrie ne pourraient se dérouler sans la par-ticipation active, la coordination et la coopération de la Turquie. » C'est une indication que les États-Unis envis-agent d'abandonner les Kurdes et c'est pourquoi certains des Kurdes se rap-prochent du régime d'Assad. La Maison Blanche, le département d'État et le Pentagone ont fait des déclarations contradictoires sur la Syrie. M. Trump a annoncé que les forces américaines quitteraient bientôt la Syrie. Son conseiller à la sécurité nationale, John Bolton, a contredit cette information en déclarant que les forces américaines ne quitteraient pas la Syrie avant que les forces iran-iennes et leurs paramilitaires ne le fassent. Alors que le Pentagone n'était

pas sûr que le retrait des mandataires iraniens est en réalité la position officielle, un adjoint au secrétaire américain à la Défense des Affaires de sécurité internationale a déclaré que les États-Unis « séparaient leurs efforts contre l’EI de la politique iran-ienne ». Alors que le conflit syrien se calme, les Arméniens délogés de ce pays hés-itent à rentrer. Quelque 22 000 per-sonnes se trouvent en Arménie, cer-taines sont prêtes à rentrer, d'autres ont décidé de s'y installer de manière permanente et d'autres encore con-sidèrent l'Arménie comme un point de passage. Ils cherchent des passeports arméniens afin de pouvoir se déplacer vers l’Occident. Avant la guerre, il y avait environ 80 000 Arméniens en Syrie, béné-ficiant d'un statut privilégié car ils ne se mêlaient pas de politique et con-tribuaient à l'économie syrienne en tant que professionnels, commerçants et propriétaires d'entreprises assidus. Ils constituaient également le dernier bastion de l’Arménité, fournissant aux autres communautés des dirigeants, des écrivains, des érudits et des prêtres instruits. Un chercheur du nom de Serdar Kurucu a fait une déclaration frap-pante à Al Monitor : alors que d'autres groupes ethniques syriens cherch-ent refuge en Turquie, cet écrivain a interrogé un Arménien syrien : « Puisque la Turquie est si proche, pourquoi les Syro-Arméniens ne s'y

rendent-ils pas ? La réponse a été : Oui, la frontière avec la Turquie est très proche, mais dans la vraie vie, elle est trop éloignée de nous. » Cette réponse signifiait non seulement la mémoire du génocide arménien, mais aussi la mémoire plus récente de la dévastation, par les Turcs et leurs complices, du monu-ment de Der Zor et du pogrom dans la région de Kessab, en Syrie. L'ancien président arménien, Serge Sargissian, avait averti les Arméniens de rester neutres dans le conflit syrien. Mais il semble que Nikol Pa-chinian ait développé une politique différente. En effet, l'Arménie, avec la Serbie, se prépare à envoyer un contingent en Syrie pour une mission humanitaire. L’Arménie avait envoyé de l’aide humanitaire au cours des années précédentes, mais sa mission actuelle implique également du per-sonnel militaire. Bien que M. Bolton ait, lors de sa récente visite à Erévan, mis en garde l’Arménie contre toute implication, le ministre par intérim de la Défense, Davit Tonoyan, a déclaré que les préparatifs étaient en cours et que la mission débuterait prochainement.L’Arménie doit cette aide humanitaire au peuple syrien et à la communauté arménienne de Syrie.

Traduction N.P.

Une motion pour que l’histoire des génocides soit enseignée dans les écoles du Québec

Des privilèges fiscaux pour des sociétés informatiques nouvellement établies

Afin de lutter contre les crimes haineux, le chef de l'opposition officielle à l'Hôtel de Ville de Montréal, Lionel Perez, souhaite que le gouvernement du Québec examine la pertinence d'inclure l'histoire des génocides dans le pro-gramme scolaire. Lors du conseil municipal montréalais du 19 novembre, il a proposé une motion en ce sens, appuyée par Mary Deros, conseillère de ville du district de Parc-Extension, qui a exposé les horreurs vécus par sa famille durant le géno-cide arménien. M. Perez a présenté la motion en présence de représentants du Comité natio-nal arménien du Québec et de la Fondation pour l’étude des génocides, dont la mission est de promouvoir l’enseignement de l’histoire des génocides dans les écoles secondaires. Une copie de la résolution sera envoyée aux membres de l’Assemblée na-tionale du Québec demandant une étude du gouvernement du Québec sur la pertinence d’inclure un cours sur l’histoire des génocides dans le programme d’enseignement du Québec. Au cours du dernier siècle, l’humanité a connu plusieurs génocides, ce crime contre l’humanité qui vise la destruction d’un groupe religieux, national, racial ou ethnique. Parmi les génocides perpétrés au 20e siècle, on compte ceux des Juifs et des Roms pendant la Seconde Guerre mondiale, celui des Arméniens en 1915-1916 ou ceux qui se sont déroulés au Cambodge dans les années 70 et au Rwanda en 1994.

L'initiative législative du gouvernement arménien sur l'ensemble des projets de loi « portant modification de la loi sur le soutien public aux technologies de l'information par la République et modifiant le code des impôts » a été approu-vée. L’élaboration du projet de loi est conditionnée à la nécessité d’accorder des privilèges fiscaux aux entreprises nouvellement créées dans le domaine des technologies de l’information, ainsi que de démontrer une approche unifiée en ce qui concerne l’octroi d’avantages fiscaux aux filiales étrangères créées par la législation de l’Arménie et de risques d'évasion fiscale par les entreprises. Les lois ont été élaborées en tenant compte des taux de croissance des nou-velles entreprises enregistrés ces dernières années, et par la hausse des postes vacants ainsi que leurs revenus.

Édifier une culture...Suite a la page 7

cette campagne, le discours de haine sera minimisé et éliminé, car il tue la démocratie et a un impact négatif sur la culture politique. Nous espérons que, grâce à ces élections, l'Arménie réussira à mettre en place un système politique de haut niveau », a déclaré l'ambassadeur. Piotr witalski a déclaré avoir l'impression que les Arméniens se sentent main-tenant plus libres et veulent jouir de leurs libertés. « Cependant, les médias, la société civile et la classe politique sont parmi ses composantes les plus importantes. La liberté d'expression n'est pas forcément belle, polie, douce, elle peut être rude et douloureuse. Mais elle a aussi ses mérites », a déclaré le responsable européen. Selon l'ambassadeur de l'UE, « l’Arménie a besoin d’une nouvelle législa-tion, d’un nouvel environnement, qui garantira l’activité des médias. L'Union européenne s'est engagée à soutenir la formation d'un nouvel environnement médiatique en Arménie garantissant des activités médiatiques libres et indé-pendantes ».

9• ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

By Edmond Y. Azadian

As the My Step alliance of Nikol Pashinyan races towards its anticipated landslide electoral

victory, the destiny of his Diaspora Ministry faces uncertainty, because Pashinyan has set as one of his prio-rities the downsizing of the govern-ment. The 28-year-old Diaspora Minister Mkhitar Hayrapetyan has offered some projections on the fate of his own ministry, stating that the govern-ment “will likely decide to incorporate the Diaspora Ministry into another ministry or downsize it and lower its status.” Hopefully, any change will come as an outcome of a thorough study rather than rash guesswork. After independ-ence, the Diaspora Ministry was created by former President Serzh Sargsyan haphazardly, without setting any goal or adopting a program, most of the time becoming a medal-issuing venture, with noisy trips to well-es-tablished communities rather than tending to the needs of the newly formed or expanding communities in Ukraine, Northern Europe, or the Iberian Peninsula. Continuing his comments, the young minister concluded his re-marks: “My idea is that if the ministry is going to have some symbolic func-tions, such as planning at working or meeting certain expectations, it does not have to be in the format of a min-istry.” There is some truth in the above statement and the Soviet era of ex-perience in dealing with the Diaspora may serve as a reliable guide in chart-ing the future course of Armenia-Di-aspora relations. Soviet Armenia had set up an NGO named Committee for Cultural Relations with the Diaspora, which operated in foreign lands under the diplomatic radar. The leadership in Armenia, wearing the commun-ist hat, nurtured the diaspora with quality culture, education, science and entertainment. The country had a lot to offer, since it had created the

golden era of Armenian culture dur-ing the later Soviet period. There was an unspoken code of conduct among Armenia’s leaders to contribute to diasporan life meaningfully. Of course, in the upper hierarchy of Soviet au-thorities, the survival of the diaspora was not a priority. The propagation of Soviet ideology was the main goal. But the truly patriotic leaders in Armenia catered to the needs and priorities of the diaspora, reporting to higher-ups in Moscow how effectively the ideo-logical warfare was being conducted. But now that the ideological masquer-ade is over, Armenia and the diaspora can engage in a new mode of cooper-ation. With the destruction of the Iron Curtain, the profusion in communi-cation and transportation has shrunk the globe, bringing Armenia and the Diaspora even closer, yet they still re-main a world apart. The diaspora is a tremendous re-source for Armenia, yet it continues to remain as an untapped treasure. Suc-cessive administrations have not been able to tap that resource for a variety of reasons, one being the lingering negative portrayals and suspicion from the Soviet era and the other being the misreading of diasporan realities. During the Soviet era, Armenia had prospered in almost all realms of life without developing a political system for very obvious reasons. On the other hand, the diaspora comes equipped with a full century’s worth of political parties, yet, in turn, they lacked the terrain and society on which to test their ideologies and give full meaning to their existence. In Armenia they met with such a hostile reception that they have not yet recovered from the shock. Armenia, itself, has failed miserably in developing Western-style democrat-ic institutions of its own which func-tion through ideologically-driven pol-itical parties. Up to now, political par-ties there are formed around powerful individuals and their pocketbooks, only to wither away with the moving

Cont’d on page 10

MONDAY DECEMBER 10, 2018

ENGLISH SECTION

Gauging Armenia-Diaspora Relations

Epic Life of Captain Jim Chankalian Remembered by Tekeyan Cultural Association Metro Los Angeles Chapter

ALTADENA, CA – The Tekeyan Cultural Association Metro Los Angeles Chapter hosted a program titled “Captain Jim Chankalian: Leader of the Ar-menian-American Volunteer Soldiers” on Sunday, November 18, 2018 at the Tekeyan Center in Altadena. Boston-based scholar Aram Arkun, Executive Di-rector of the Tekeyan Cultural Association of the United States and Canada and Assistant Editor of the Armenian Mirror-Spectator, served as the keynote spea-ker. Arkun eloquently presented the fascinating life of Captain Jim Chankalian, who was a part of the Armenian Legion that successfully defeated the Turkish and German forces at the Battle of Arara in Palestine in September 1918 and occupied Cilicia, as well as a volunteer fighter under the Russians in Van during World War I. Arkun is the grandson of Armenian Legionnaire Roupen Chake-rian of Zeitoun, who fought in Cilicia, as well as served under General Antranig in the Caucasus. The AGBU-AYA Scouts of the Pasadena-Glendale chapter opened the bilin-gual program with the flag ceremony dedicated to the 100th anniversary of this heroic victory at the Battle of Arara that opened the way for the allied armies to march up the coast through Syria and reach Cilicia. The 4,000 members of the Armenian Legion (including 1,200 valiant American-Armenian soldiers, with Captain Jim Chankalian as one of their leaders) risked their lives, with many sacrifices, to avenge the Armenian Genocide and create an independent Armenian state.

Keynote speaker Aram Arkun, grandson of Roupen Chakerian of the Armenian Legion

The master of ceremonies, Aleksan Giragosian, the vice-chairman of the Te-keyan Metro Los Angeles chapter, then introduced Mrs. Kana Hovhannisyan, Second Secretary of the Republic of Armenia’s Consulate General in Los Ange-les, who spoke poignantly about Chankalian and the Armenian Legion. Keynote speaker Aram Arkun meticulously detailed the life of Captain Jim Chankalian, based on family documents and photos, contemporary Armenian press reports, memoirs and articles. After his birth in Dikranagerd in 1879 and arrival in New Jersey, from a very young age Chankalian was a very active and martially-inclined youth. He was encouraged to maintain his Armenian heritage by his older brother and father. Chankalian entered the United States Army during the Spanish-American War and trained in Florida, but the war ended before he actually saw combat duty. Upon return to New Jersey, he took a role of leadership in local Armenian military training clubs prior to World War I. Chankalian’s military prowess as leader of the Armenian-Americans in the Armenian Legion and his life of sacrifice resonated with the audience. Arkun explained how Chankalian was initially a member of the Reformed Hunchag party and later on became a member of the Armenian Democratic Liberal party (A.D.L). Chankalian took Armenian-American volunteers to the Caucasus in

Cont’d on page 10

10 • ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

Gauging...Cont'd from page 9

tides. It is a system of governance which cannot be defined in any other term than a primitive form of political system. This writer had the opportunity to meet recently with Prime Minister Nikol Pashinyan, when he received the ADL delegation at his office. The main topics of the discussion were the relations between Armenia and the diaspora and exploring the means to make those relations effective in help-ing the homeland. The most promin-ent idea promoted by our group was mutual recognition and a scientific analysis by the Armenian government to objectively assess the diaspora, de-velop a database to determine who’s who in the diaspora, to find Armen-ians in the higher echelons of foreign governments and media, to identify real investors, to trace scientists, art-ists, writers, journalists and prominent Armenians in all walks of life and up-date the database regularly. That kind of serious approach to the diaspora will help the government able to set its own agenda and priorities and focus

on the people and organizations which can help Armenia rather than adopt-ing a passive approach which has been the norm thus far, allowing individuals to claim most important contributors to the homeland. That determination must come from Armenia itself, based on serious and objective studies. In the past, the minister depended on the claims of diasporan individuals and considered most patriotic Armenians who even lined up at the doorsteps of the min-istry, begging to receive medals, which were dispensed generously. Following independence, which was marked by a fateful flood of emigra-tion, a new diaspora is being formed with its new agenda and priorities. An anthropological study is in order to determine how the old and new di-asporas should integrate, how to ap-proach each group, what to offer them and what to expect from them. One of the immediate test cases is the recent Armenia Fund telethon, which took place during Thanksgiv-ing in Los Angeles. The results were approximately one million dollars less than the previous year. The naysayers were not vindicated because there were no alarming vacillations nor were

the predictions of the “revolution-aries” justified that with the wave of the Velvet Revolution the results could hit $40 million. Remarkably, breast beating and flag waving Armenians in Glendale and Marseilles were not on the list of top donors. Armenia Fund is an important, even essential tool, which organically binds Armenia and the diaspora together, but it needs a complete overhaul as there is a lot of deadwood which con-tributes nothing except embarrass-ment. Bako Sahakyan’s sheer presence was a powerful message that we still have a bleeding Karabakh which needs the global support of Armenians. The traditional diaspora is the result of decades or even centuries of exile from the ancestral homeland. With all its ills, that alienation has helped Diaspora Armenians to develop the instinct of self-preservation, a preser-vation of identity. However, the trad-itional diaspora is doomed to extinc-tion, with no party claiming ownership of its well-developed language and sophisticated literature and culture. The new diaspora, which is in the process of formation, while still re-taining its umbilical cord with the

homeland, is in a more perilous situa-tion because it has not been tested by other cultures like the traditional dias-pora has been and therefore has never felt the need for self-preservation. It is, thus, more vulnerable in a new so-ciety and more prone to assimilation. Reviewing and analyzing the ex-perience of the Soviet-era Cultural Relations Committee and decade of the Diaspora Ministry must help gov-ernment planners to take a realistic approach and form a department under the Foreign Ministry, to avoid the conflicts and confusion which have characterized and hampered the Diaspora Ministry thus far. As Pashinyan rises to power, his job will be cut out for him, with sim-mering war on the border, pressures of international relations coupled with the promise of a fairer and more pros-perous Armenia, but Diaspora rela-tions must not be placed on the back burner because it would mean the waste of an immense treasure which properly used, can propel Armenia toward the goals that the Velvet Revo-lution hopes to attain.

Epic life of...Cont'd from page 9

1915 to help the Russian armies against the Ot-toman Turks. He served in Van as a militia leader alongside Armenag Yegarian, meeting General Antranig and other noted fedayi leaders. A few years later he collaborated with General Antranig in a failed attempt to bring independence to Cilicia under Armenian rule. Arkun explained fascinating details about Chankalian’s service and devotion to the Armenian cause, carried out even at the expense of his own family. Arkun presented a somber letter written by Captain Jim Chankalian explaining why he must leave his sons temporarily in New Jersey to enter military battle overseas to defend the Armenian people. Late in life, Chankalian wrote to the ad-ministration of President Franklin D. Roosevelt offering his services during World War II, but was respectfully declined. Arkun noted numerous instances where Chanka-lian participated in fundraising efforts for the benefit of Soviet Armenia. He explained details of his service as the first president of the Central Com-mittee of the Armenian General Benevolent Union (AGBU) in the United States (1945-1946). Chanka-lian also served the Armenian Church in numerous leadership positions, among them as a member of

the original committee which led to the building of the Diocesan Center and St. Vartan Cathedral in New York City and as a delegate to the election of a new spiritual head of the Armenian Church at Holy Etchmiadzin in 1945. Arkun noted that the New York Times covered the death of Chankalian, who was buried in Fairview, New Jersey in 1947. Participating in the program was Dr. Zaven Ars-lanian, the maternal grandson of Sergeant Caspar Menag of Chnkoosh and Lawrence, Massachusetts of the Armenian Legion. Arslanian spoke of the love and respect he held for his grandfather, Sergeant Caspar Menag, who fought at the Battle of Arara and in Cilicia, and was also a devout member of the Tekeyan Cultural Association and a friend of Chankalian. Heartfelt remarks were made by Archbishop Vatche Hovsepian, who explained that upon arri-ving in the United States and becoming the pastor in Union City, New Jersey, he first learned of the reverence held for Captain Jim Chankalian, who had already passed away by that time. He explained the great respect and admiration he personally held for Chankalian and emphasized the tremendous respect the Armenians originally from Dikranagerd who fled to New Jersey had for Chankalian as well.The master of ceremonies, Aleksan Giragosian, recognized the sons and grandsons of Armenian

Legionnaires in attendance. In particular, Hampig Nazerian, the grandson of Hampartsoum Nazerian of Hadjin, who fought at the Battle of Arara and was later buried in front of the monument to the martyrs of the Battle of Arara at Holy Savior Ce-metery in Jerusalem, was noted. Giragosian also recognized Hratch Manoukian, who was unable to attend, as the son of Armenian Legionnaire Nazaret Manoukian. Nazaret Manoukian was a military po-liceman born in Adana and similarly to Chankalian, arrived in the United States at young age, only to return to fight at the Battle of Arara. During his talk, Arkun displayed images of these individuals as well as of Caspar Menag. The young dancers of the Patille Dance Studio of Pasadena, under the direction of Patille and Cynthia Albarian, performed a number of dances in honor of the Armenian Legion with great energy and grace. Aram Arkun captured the essence of Captain Jim Chankalian and why he made many personal sacri-fices, even to the detriment of his family, in order to serve the Armenian people, by means of the Arme-nian Legion, ADL, Armenian Church, AGBU and the United States Army. Chankalian’s tombstone in New Jersey rightfully describes his life of sacrifice with the words “Patriot, Humanitarian, Soldier.”

Kana Hovhannisyan, Second Secretary of the Republic of Armenia’s Consulate General in Los Angeles

Master of ceremonies and Vice-Chairman of the Tekeyan Metro Los Angeles chapter Aleksan Giragosian

Dr. Zaven Arslanian, grandson of Sergeant Caspar Menag of the Armenian Legion

11• ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

ՀՀ ՆԱԽԱԳԱՀ ԱՐՄԷՆ ՍԱՐԳՍԵԱՆ ՊԵՌԼԻՆԻ ՄԷՋ ՆԵՐԿԱՅ ԳՏՆՈՒԵՑԱՒ ԱՐԱՄ ԽԱՉԱՏՐԵԱՆԻ 115-ԱՄԵԱԿԻՆ ՆՈՒԻՐՈՒԱԾ ՀԱՄԵՐԳԻՆ

«ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ ԵՒ ՍՔԱՆՏԻՆԱՒԵԱՆ ԱՐՁԱԳԱՆԳԸ»․ ՑՈՒՑԱԴՐՈՒԹԻՒՆ՝ ՇՈՒԷՏԻ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԷՆ ՆԵՐՍ

ԼՈՅՍ ՏԵՍԱՒ Ռ. ՀԱՏՏԷՃԵԱՆԻ «ՄԱՐԴԻԿ, ՈՐՈՆՔ ԱՆՑԱՆ ԿԵԱՆՔԻՍ ՄԷՋԷՆ» ՇԱՐՔԻ ԵՐՐՈՐԴ ՀԱՏՈՐԸ

ԱՅՎԱԶՈՎՍՔԻԻ ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾՈՒԹԻՒՆԸ 776,000 ՏՈԼԱՐԻ ԾԱԽՈՒԵՑԱՒ

Պաշտօնական այցով Գերմանիոյ Դաշնային Հանրապետութիւն գտնուող նախագահ Արմէն Սարգսեան եւ տիկին Նունէ Սարգսեան Նոյեմբեր 28-ի երեկոյեան հանրայայտ Քոնզերթհաուս Պեռլին (Konzerthaus Berlin) հա-մերգասրահին մէջ ներկայ գտնուած են հայ մեծանուն երաժշտահան Արամ Խաչատրեանի 115-ամեակին նուիրուած Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիկ նուագախումբի համերգին̀ համաշխարհային հռչակ ունեցող ջութակահար Սերգէյ Խաչատրեանի մասնակցութեամբ: Ինչպէս կը տեղեկացնէ ՀՀ նախագահի մամուլի վարչութիւնը, համերգը ղեկավարած է Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիկ նուագախումբի գեղար-ւեստական ղեկավար եւ գլխաւոր խմբավար Էդուարդ Թօփչեան:

Շուէտի խորհրդարանին մէջ, Նոյեմբեր 27-ին, բացուած է «Հայոց Ցե-ղասպանութիւնը եւ սքանտինաւեան արձագանգը» վերնագիրով ցուցադ-րութիւն: Ըստ Yerkirmedia-ի՝ ժամանակաւոր ցուցադրութիւնը պատրաստուած էր դեռ 2011-ին, «Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկ» հիմնադրա-մին կողմէ, այնուհետեւ տրամադրուած էր Շուէտի հայկական ընկերակցու-թիւններու միութեան: Ռիքստակի մէջ բացուած ցուցադրութիւնը նուիրուած է Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակի եւ արժանապատուութեան եւ այդ յանցագործութեան կանխարգիլման միջազգային օրուան, ինչպէս նաեւ Ցեղասպանութեան յան-ցագործութիւնը կանխարգիլելու եւ պատժելու մասին ՄԱԿ-ի համաձայնագիրի ընդունման 70-ամեակին: Ցուցադրութեան բացման ներկայ եղած են խոր-հըրդարանականներ, դեսպաններ, Սթոքհոլմի մէջ հաւատարմագրուած դիւանագէտներ, ինչպէս նաեւ շուէտական հասարակական գործիչներ, լը-րատուամիջոցներու ներկայացուցիչներ: Ցուցադրութիւնը պիտի գործէ մինչեւ Դեկտեմբեր 20:

Ականաւոր հայ նկարիչ Այվազովսքիի ստեղծագործութիւններէն մէկը Լոն-տոնի մէջ, Նոյեմբեր 26-ի երեկոյեան տեղի ունեցած աճուրդի մը ընթացքին վաճառուեցաւ 609,000 բրիտանական փաունտի (մօտաւորապէս 776,000 տոլար)։ Աճուրդը կազմակերպուած էր նշանաւոր «Քրիսթի՛զ» հաստատութեան կողմէ։ Այս վաճառքը մեծ հետաքրքրութիւն յառաջացուցած էր արուեստասէրներու աշխարհին մէջ։ Այվազովսքիի կողմէ 1873-ին ստեղծուած նկարը կը կոչուի «Մայրամուտ Վենետիկի Մէջ»։ Անիկա մինչ այդ մաս կը կազմէր Ճան Քլուկի հաւաքածոյին։ Նշեալ աճուրդին ընթացքին վաճառքի հանուած Այվազովսքիի նկարը այդ աճուրդին երկրորդ ամէնէն սուղ ստեղծագործութիւնն էր, իսկ առաջինն էր Նիքոլա ցարի ժամանակաշրջանէն մնացած յախճապակեայ ծաղկաման մը։

“Նոր մարմարա”-ն կը հաղորդէ, որ լոյս տեսած է ու գրասէրներու տրա-մադրութեան տակ դրուած Ռ. Հատտէճեանի «Մարդիկ, որոնք անցան կեան-քիս մէջէն» շարքի երրորդ ու վերջին հատորը։ Ինչպէս յայտնի է, Ռ. Հատտէճեան այս շարքով կը յաւերժացնէ յիշատակը բազմաթիւ անձերու, որոնք չկան այլեւս, որոնք սակայն հետք մը թողուցին հեղինակին կամ մեր բոլորին կեանքին մէջ։ Հեղինակը կը հաւատայ որ ապրողներուն հետ կը շարունակեն ապրիլ մեռեալները եւս։ Ռ. Հատտէճեան, ականջ տալով Պետրոս Դուրեանի պատգամին, կը ջանայ բան մը ընել որպէսզի անոնց յիշատակն ալ չթառամի։ Ինչպէս նախորդ երկու հատոր-ներուն, նաեւ այս երրորդ հատորն ալ իր էջերուն մէջ տեղ կուտայ յիշուած անձերէն ոմանց մեծահասակ դիմանկարներուն, որոնք տարբեր կենդա-նութիւն մը կուտան յիշատակուած անուններուն։ Երրորդ հատորը այս տեսակէտէ ամէնէն ճոխն է, ընթերցողները հոն պիտի գտնեն դիմանկարներ դէմքերու, ինչպէս՝ Պետի Զիվէր, Կարպիս Ուղուրլեան, Ասպետ Էրմէն, Պերճ Շիկահեր, Արփիկ Միսաքեան, Գրիգոր Համբարձումեան, Յակոբ Առատ, Շապուհ Չոլաքեան, Յակոբ Ասլանեան, Յովհաննէս Շիրազ, Ալեք Մանուկեան, Վազգէն Ա. Հայրապետ, Պոզապալեան Սրբազան, Լեռ Կամսար, Հրանդ Մաթեւոսեան եւ տակաւին ուրիշ բազմաթիւ համայնքային կամ ազգային դէմքեր։ Հեղինակը բոլորին հետ իր հանդիպումներէն կը բերէ հետաքրքրական յիշողութիւններ, որոնք կը դադրին միայն հեղինակին յի-շողութիւնը ըլլալէ ու բաներ մը կ’անմահացնեն մեր ազգային պատմութեանէջերուն համար։ Գիրքի վերջաւորութեան, հեղինակը երախտագիտութեան ու գնահատանքի զգացումներով կ՚ ողջունէ նաեւ այն անհամար ընթերցող-ները որոնք երջանկացան իրմէ բան մը կարդալով ու յարգեցին հայալեզու գրականութիւնն ու ապրումները։ Գիրքը, ինչպէս շարքին երկու նախորդ հատորները, իբր կողքի նկար կ՚ օգ-տագործէ Արժանթինահայ ողբացեալ նկարիչ Մանուկ Ղրդեանի մէկ գը-ծանկարը, որ մաս կը կազմէ հեղինակին նկարչական հաւաքածոյին։ Հատորը, որ « Յուշատետր » շարքի 90րդն է, տպուած է Մարմարա-ի տպա-րանին մէջ։ Փորձերու սրբագրութիւնը ըրած է Մաքրուհի Պ. Յակոբեան, է-ջադրութիւնը՝ Նայիրա Սիւզմէ, կազմի աշխատանքով զբաղած է Կարօ Հա-մամճեան, կողքը պատրաստուած է Արի Հատտէճեանի կողմէ։

12 • ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

ՆԻՔՈԼԱ ԱԶՆԱՒՈՒՐ ԱՅԺՄ ԱՇԽՈՒԺՕՐԷՆ ՀԱՅԵՐԷՆ ԿԸ ՍՈՐՎԻ

ՀՀ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՏԻԿԻՆ ՆՈՒՆԷ ՍԱՐԳՍԵԱՆ ԱՑԵԼԱԾ Է ՎԱՐՇԱՒԱՅԻ «ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՊՈՒՐԱԿ»

«ՀԱՅԱՍՏԱՆ» ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱԴՐԱՄԸ ԿԸ ՇԱՐՈՒՆԱԿԷ ԻՐ ԳՈՐԾՈՒՆԷՈՒԹԻՒՆԸ

ՀԱՄՇԷՆԻ ՄԷՋ ԳՏՆՈՒՈՂ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԿԱՄՈՒՐՋԸ ՓԼՈՒԶՄԱՆ ՎՏԱՆԳԻ ՏԱԿ Է

Այժմ Թուրքիոյ տարածքին գտնուող Ռիզէ նահանգի (պատմական Համշէն-Tert.am) Չայելի շրջանի 300 տարուան պատմական կամուրջը փլուզման վտանգի տակ յայտնուած է, այս մասին կը հաղորդէ «Թերթ»-ը՝ վկայակոչելով թրքական Arkeolojihaber.net կայքը: Յայտնի է, որ վերջերս շրջանին մէջ տեղի ունեցած ճանապարհներու շի-նարարական աշխատանքներու ժամանակ հողաբարձ մեքենաները վնա-սած են կամուրջին մէկ մասը: Բնակիչները ահազանգած են, որ ատիկա կրնայ պատմական կամուրջի ամբողջական փլուզման պատճառ դառնալ: Շատերը շեշտած են, որ դարեր շարունակ կանգուն մնացած ու բազմաթիւ ջրհեղեղներու դիմակալած կա-մուրջը իշխանութիւններու ձեռքով այժմ կրնայ ոչնչանալ:

Աշխարհահռչակ ֆրանսահայ երգիչ Շառլ Ազնաւուրի որդին̀ Նիքոլան, Նոյեմբեր 29ին Մոսկուայի մէջ Ռուսարմինֆօ-ին պատմած է, թէ ինչպէս որո-շած է Հայաստան տեղափոխուիլ եւ ինչպէս կը զգայ իր նախնիներու երկրին մէջ, կը հաղորդէ “Նիուզ”-ը։ Զուիցերիա մեծացած Նիքոլան բազմաթիւ անգամներ եղած է Հայաստան, սակայն տեղափոխուելու մասին վերջնական որոշումը այս տարի կայա-ցուցած է: «Ես կը սիրեմ Երեւանը, ան ինծի համար հաճելի է, այնտեղ յարմարաւէտ է»,- նշած է Ազնաւուր-կրտսերը̀ կիսելով Հայաստանի մայրաքաղաքի մասին իր տպաւորութիւնները: Գլխաւոր դժուարութիւնը, որ ունի հայերէն լեզուի չիմացութիւնն է: «Այժմ ես աշխուժօրէն հայերէն կը սովորիմ: Սակայն հայոց լեզուն շատ բարդ է, բայց կամաց-կամաց կը ստացուի: Ապրելով Երեւան̀ ես կրնամ արագացնել իմ սորվիլը»,- ըսած է Ազնաւուրի որդին: Նիքոլան, որ մայրական կողմէն շուէտական արմատներ ունի, ըսած է, որ Հայաստանի մէջ իրեն յաճախ հայ չեն համարեր, եւ ստիպուած կ ՛ըլլայ ապացուցել, որ ինքը «իսկական հայ է»: «Ես հայ եմ, եւ ատիկա չի քննարկուիր: Հնարաւոր է̀ ես արտաքինով նման չեմ հայու, սակայն ֆրանսերէնին մէջ արտայայտութիւն մը կայ̀ «հագուստը, որ կը կրես, քեզ չի դարձներ այն , որ դուն կը հանդիսանաս: Ատիկա, իրօք, այդպէս է»,- ծիծաղելով նշած է Նիքոլա Ազնաւուրը: Ան նաեւ խոստովանած է, որ շատ յաճախ Հայաստանի մէջ, երբ կ ՛երթայ շուկայ, ուր կը սիրէ երթալ հանգստեան օրերուն, մարդիկ իրեն հետ ռուսերէն կը խօսին, բայց, որպէս պատասխան, ան գլուխը թափահարելով հայերէն կը պատասխանէ, որ ինք ռուսերէն չի խօսիր:

Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահի տիկին Նունէ Սարգսեան այցելած է Վարշաւայի «Հայկական պուրակ», ծաղիկներ խոնարհած հայկա-կան խաչքարին: 2013 թուականէն Վարշաւայի քաղաքային խորհուրդին որոշումով՝ ի նշան հայ-լեհական դարաւոր բարեկամութեան՝ պուրակը կը կրէ «Հայկական պուրակ» անուանումը: ՀՀ նախագահի աշխատակազմի տեղեկատուութեան եւ հասարակայնու-թեան հետ կապերու վարչութեան փոխանցած տեղեկութիւններով՝ հանրա-պետութեան նախագահի տիկին Նունէ Սարգսեան այցելած է նաեւ Վար-շաւայի համալսարանի գրադարան: Գրադարանի աշխատակիցներուն հետ հանդիպման ընթացքին՝ տիկին Սարգսեանը առաջարկած է քայլեր ձեռ-նարկել գրադարանին մէջ առկայ հայկական բաժինը համալրելու ուղղու-թեամբ, իրականացնել երկու երկիրներու գրադարանավարներու փոխանակ-ման ծրագիր: Համաձայնութիւն եղած է հետեւողական աշխատանքներ տանիլ յետագայ համագործակցութեան ծրագիրներու կեանքի կոչման նպատակով: Վարշաւա այցին ծիրէն ներս՝ Հանրապետութեան նախագահի տիկինը այ-ցելած է Վարշաւայի յայտնի թանգարաններէն մէկը՝ Թագաւորական պալատ: Տիկին Սարգսեանին ներկայացուած է թանգարանի պատմութիւնը, ան շըր-ջած է սրահները, ծանօթացած թանգարանի մշտական ցուցադրութեան մաս հանդիսացող հայկական գորգերու ցուցադրութեան: Հանրապետութեան նախագահի տիկին Նունէ Սարգսեան այցելած է նաեւ Վարշաւայի Զինուորական պանթէոնին մէջ գտնուող՝ Լեհաստանի Անյայտ Զինուորի խորհրդանշական մօր՝ հայ Եատվիկա Զարուկեւիչի շիրիմ, յար-գանքի տուրք մատուցած անոր յիշատակին:

«Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը̀ քաջ գիտակցելով, որ գո-յատեւող Հայաստանի ժամանակը անցած է եւ հասած է զարգացող Հա-յաստանի ժամանակը, վերանորոգ շունչով, սակայն նոյն վճռակամութեամբ կը շարունակէ իր գործունէութիւնը̀ սատար հանդիսանալով Հայաստանի ու Արցախի ժողովուրդին: Հիմնադրամի մնայուն ծրագիրներէն տեւաբար կ ՛օգտուին Հայաստանի ու Արցախի աւելի քան 500.000 բնակիչներ̀ հիմ-նադրամին կառուցած ճանապարհէն, ջրատարէն, հիւանդանոցէն, դպրո-ցէն, բնակարանէն, համայնքային կեդրոնէն, այլ ենթակառոյցներէ ու ծրագիրներէ: «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը վերջին ամիսներուն անցաւ դժուար փուլէ ու հիմա պատրաստ է նորովի ներկայանալու համահայկական ընտանիքին: Անցնող ամիսներուն հիմնադրամի համաշխարհային կառոյ-ցի հաշուարկները միջազգային հաշուապահական ընկերութիւններու կող-մէ ենթարկուեցան մանրակրկիտ քննութիւններու̀ ստուգելու որեւէ հաւանա-կան չարաշահում: Մասնագիտական եւ քննչական տարբեր խմբակներու ստուգումներուն շնորհիւ փաստուեցաւ, որ հիմնադրամը զերծ է նման չարա-շահումներէ, եւ անոր հաշիւները ամբողջական ու բացարձակ թափան-ցիկութեամբ ներկայացուած են հանրութեան: Այս իրողութիւնը հաստատեցին նաեւ Հայաստանի վարչապետի պաշտօնակատարն ու նախագահը, որոնք անցնող շաբաթներուն իրենց զանազան ելոյթներու ընթացքին կոչ ուղղեցին̀ փակելու անվստահութեան էջը̀ նոր շունչ հաղորդելով համահայկական հիմնադրամին, որպէսզի անիկա անխափան շարունակէ իր առաքելութիւնը:Այսպէս, այս տարուան համահայկական դրամահաւաքը կ՛ընթանայ անցեալ տարի որդեգրուած «Բերքառատ Արցախ» ծրագիրով, որուն ընդմէջէն կը շարունակուին արթեզեան ջրհորներու հորատման եւ ոռոգման նոր ցանցի կառուցման աշխատանքները: Ծրագիր մը, որ կը նկատուի կենսական Ար-ցախի գիւղատնտեսութեան վերականգնման համար: Կը շարունակուի նա-եւ արեւային ուժանիւթով բանող համակարգի տեղադրման ծրագիրը, որ անցեալ տարի սկսած էր Շուշիէն: Անդրանիկ այս ծրագիրը իրականացաւ Քարինտակի մէջ, ուր ընտանիքներ իրենց բնակարաններուն մէջ կ ՛օգտա-գործեն այլընտրանքային̀ արեւային ուժանիւթը տաք ջուր ունենալու հա-մար: 2019-ին արեւային ուժանիւթէն պիտի օգտուին նաեւ Ասկերանի բնա-կիչները: Բացի Արցախի մէջ իրականացուելիք ծրագիրներէն, այս տարուան թելեթոն-դրամահաւաքի հասոյթէն բաժին մը պիտի յատկացուի Հայաստանի համայնքային ենթակառոյցներու նորոգութեան, ինչ որ պիտի նպաստէ նոր աշխատատեղերու ստեղծման:

13• ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

ՊԷ՞ՏՔ Է ԱՐԴԵՕՔ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ՔԱՂԱՔԱՑԻՈՒԹԻՒՆ ՇՆՈՐՀԷ ՕՏԱՐԵՐԿՐԵԱՅ ՆԵՐԴՐՈՂՆԵՐՈՒՆ

ԷՐՏՈՂԱՆ ԴԱՐՁԵԱԼ ԿԸ ԺԽՏԷ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ

ՀՀ վարչապետի պաշտօնակատար Նիկոլ Փաշինեան արտասահմանեան ներդրողներու ներգրաւումը կը համարէ իր նոր կառավարութեան առաջ-նահերթութիւնը: Դեռ կանուխ է որոշել, թէ արդեօ՞ք օտարերկրեայ ներդրողները շահա-գրգռուած են գործարարութեամբ զբաղելու Հայաստանի մէջ: Նոր ներ-դըրողներու բացակայութեան ընդհանուր բացատրութիւնը հետեւեալն է՝ անոնք կը սպասեն 2018 Դեկտեմբեր 9-ին կայանալիք խորհրդարանական ընտրութիւններու արդիւնքներուն: Կ՝ակնկալուի, որ վարչապետի պաշտօ-նակատարի կուսակցութիւնը պիտի ստանայ պատգամաւորական իրա-ւագիրներուն մեծամասնութիւնը: Կառավարութեան պաշտօնատարները կը կարծեն, որ ատիկա պիտի խրախուսէ օտարերկրացիները սկսելու ներ-դրումներ կատարել Հայաստանի մէջ: Այնուամենայնիւ, գոյութիւն ունի լրացուցիչ միջոց, որմով Հայաստանը կրնայ համեմատաբար արագ ներգրաւել նոր օտարերկրեայ ներդրողներ՝ անոնց քաղաքացիութիւն առաջարկելով: Աշխարհի շատ երկիրներ նման քաղաքացիութիւն կ՝առաջարկեն օտարերկրացիներուն, ներառեալ՝ Միաց-եալ Նահանգները, Եւրոպան եւ երրորդ աշխարհի երկիրները: Այս տարուան սկիզբը հետաքննութեամբ զբաղող hetq.am կայքը յօդ-ւած հրապարակած էր Arton Capital-ի մասին, որ մասնագիտացած է «քաղաքացիութիւն ներդրումներու միջոցով» ծրագիրներու մէջ ամբողջ աշ-խարհի տարածքին: Ներգաղթի քաղաքականութեան զարգացման միջազ-գային կեդրոնին հրաւէրով՝ ընկերութեան պատուիրակութիւնը անցեալ տարի այցելած էր Հայաստան: Այցելութենէն ետք՝ Arton Capital-ի կայքը նշած է. «ներդրումներու միջոցով քաղաքացիութեան հայեցակարգի գաղափարըընդունուած է Հայաստանի տնտեսական զարգացման եւ ներդրումներու նախարարութեան, արտաքին գործոց նախարարութեան, նախագահի աշ-խատակազմի, Կեդրոնական դրամատան, ոստիկանութեան, գաղթակա-նութեան պետական ծառայութեան բարձրաստիճան պաշտօնեաներու եւ Ռազմավարական նախաձեռնութիւններու կեդրոնին կողմէ: Պուլկարահայ Արմանտ Արթոնը Arton Capital ընկերութեան նախագահն է, իսկ Էմիլ Շահմուրատեանը՝ գործարարութեան զարգացման գծով փոխ-նախագահը: Arton Capital-ը գրասենեակներ ունի տասնեակ երկիրներու մէջ: Իր ընկերութեան կայքէջին մէջ Արմանտ Արթոն նշած է. «իբրեւ հպարտհայ, ինծի համար մեծ պատիւ է առաջարկելու իմ տարիներու մասնա-գիտական փորձն ու հմուտ «նոու-հաու»-ը՝ օգնելու երկրին իր արտաքին ուղղակի ներդրումային նպատակներուն հասնելու համար: Arton Capi-tal-ը իր բարեգործական յանձնառութեան աջակցման համար խոստա-ցած է խորհրդատուական վճարները նուիրաբերել Հայաստանի մէջ փա-

խըստականներուն իբրեւ օգնութիւն: Աւելի քան 20 հազար սուրիացի, որոնք մեծ մասամբ հայեր են, ապաստան գտած են Հայաստանի մէջ, 2011-ի սուրիական պատերազմին սկիզբէն»: Նման ծրագիրներ առաջարկող երկիրները օտարերկրացիներէն կը պա-հանջեն քաղաքացիութիւն ստանալու համար ներդրումներու տարբեր մա-կարդակներ: Arton Capital-ը Հայաստանին կ՝առաջարկէ պահանջել 50 հազար տոլարի փոքր գումար̀ իբրեւ օտարերկրացիի համար քաղաքացի դառնալու նուազագոյն ներդրում: Այլ երկիրներ աւելի շատ կը պահանջեն օտարերկրեայ ներդրողներէն, իսկ առաւել գրաւիչ երկիրները կը պահանջեն աւելի քան 10 միլիոն տոլարի ներդրում քաղաքացիութիւն ստանալու հա-մար: Ընկերութիւնը կը կարծէ, որ յառաջիկայ վեց տարուան ընթացքին Հայաստանը պիտի ստանայ 138 միլիոն տոլարի լրացուցիչ եկամուտ, եթէ իրականացնէ առաջարկուող ներդրումները քաղաքացիութեան ծրագիրի համար: Ըստ hetq.am կայքի՝ Arton Capital-ը խորհուրդ տուած է, որ «Հայաստանը հաւանական ներդրողներուն առաջարկէ երկու տարբերակ՝ 50 հազար տոլարի ուղղակի ներդրում պետական որեւէ հիմնադրամի կամ 100 հազար տոլարի ներդրում՝ կառավարութեան կողմէ ընտրուած դրամագլուխի կա-ռավարման ընկերութիւններուն կողմէ ֆինանսաւորուող հիմնադրամին՝ որոշակի եկամուտի հնարաւորութեամբ: Ան նաեւ կ՝առաջարկէ Հայաստանին սահմանել երկու տեսակի վճար: Առաջինը մինչեւ 10 հազար տոլարի չվե-րադարձուող գործընթացի վճար, իսկ երկրորդը, որուն գումարը չի նշուիր, պիտի ընդգրկէ դիմորդներու անձնական փաստաթուղթերու եւ եկամուտի աղբիւրներու ստուգումը»: Arton Capital-ը Հայաստան կատարած ուղեւորութեան զեկոյցին մէջ «կա-րեւոր կը համարէ երկրի դրական կողմերը, ինչպէս՝ անոր ամուր կապերը համաշխարհային տնտեսական կեդրոններուն հետ եւ անոր աշխարհագ-րական ու մշակութային մօտիկութիւնը ռազմավարական շուկաներուն։ Հա-յաստանը կ՝առաջարկէ ներդրողներու մուտք դէպի Ռուսիա եւ գրեթէ բոլոր ետխորհրդային պետութիւններ, որ կը նշանակէ մօտ 250 միլիոն հաւանական սպառող, ներառեալ Կեդրոնական Ասիոյ մէջ, աւելցած գրեթէ 82 միլիոնէն աւելի սպառող հարեւան Իրանի մէջ, որուն հետ երկիրը ունի բարիդրացիական յարաբերութիւններ։ Եւ եթէ երկիրը հասնի առանց վիզայի մուտք Շէնկենեան գօտի, որ հնարաւոր է 5-7 տարի ետք, ան կրնայ արդարացիօրէն պնդել, որ վերականգնած է իր պատմական դերը իբրեւ արեւմուտքը արեւելքին կապող կանգառ Մետաքսի ճանապարհին։ Ընդհանուր առմամբ, երկարաժամկէտ արժէքներ հետապնդող ներդրողները կրնան համոզուիլ Հայաստանի առա-ւելութիւններուն հիման վրայ: Ելքով (առանց մուտքի արտօնութեան) դէպի 60 եւ աւելի երկիր, իր առանձնայատուկ փոխյարաբերութիւններով Ռուսիոյ հետ եւ աշխարհագրական հարեւանութեամբ Իրանի հետ, Հայաստանի քա-ղաքացիութիւն ստանալը պիտի դիտուի ո՛չ միայն իբրեւ մարդու ապագայի եւ անվտանգութեան ապահովման միջոց, այլեւ իբրեւ ռազմավարական քայլ գործարարութեան զարգացման եւ դիրքաւորման համար»: Յատկանշական է, որ hetq.am-ը իր յօդուածին մէջ զգուշացուցած է, որ շատ օտարերկրացիներ, որոնք շահագրգռուած են ներդրումներ կատարել քա-ղաքացիութիւն ձեռք բերելու համար, կրնան իրենց հետ բերել ամէն տեսակի ապօրինի գործողութիւններ, ինչպէս՝ հարկերէ խուսափիլը, դրամի լուացումը, կաշառակերութիւնը եւ կազմակերպուած յանցաւորութիւնը: Հայաստանի կառավարութեան պաշտօնատար անձինք պէտք է հաւա-սարակշռեն քաղաքացիութեան ծրագիրին համար ներդրումներուն օգուտ-ները անոր թերութիւններուն հետ։ Արտասահմանցի դիմորդները պէտք է մանրակրկիտ քննութեան ենթարկուին՝ մինչեւ իրենց ներդրումներուն դիմաց Հայաստանի քաղաքացիութիւն ստանալը:

Թարգմանութիւնը կատարեց Ռուզաննա ԱւագեանԱրեւմտահայերէնի վերածեց ԵՌԱԳՈՅՆ-ը

Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողան կրկին ժխտած է Հայոց Ցեղասպանութիւնը` Արժանթինի մէջ տեղի ունեցած G20 գագաթաժողովի մամուլի ասուլիսի ժամանակ: Prensa Armenia գործակալութեան փոխանցմամբ, հայ լրագրողը Էրտողանին հարց տուած է փոքրամասնութիւններու իրաւունքներու վերաբերեալ եւ աւել-ցուցած. «Ես Հայոց Ցեղասպանութենէն տուժած ընտանիքի ժառանգ եմ»:«Թուրքիան չի կրնար մեղադրուիլ հայերու դէմ ցեղասպանութիւն իրակա-նացնելու մէջ: Ցեղասպանութեան վերաբերող հարցը պէտք է ձգենք պատմա-բաններու քննարկման եւ լսենք, թէ անոնք ինչ կ'ըսեն: Ես կրնամ վստահօրէն ըսել, որ ատիկա մեր պատմութեան մասը չէ, եւ մենք պատրաստ ենք ներ-գըրաւուիլ որեւէ քննարկման մէջ», – ըսած է Էրտողան: «Դուք գիտէ՞ք, թէ այժմ քանի հայ կ'ապրի իմ երկրիս մէջ: Հարիւր հազարա-ւորներ, որոնցմէ մօտ 30 000-ը քաղաքացիներ են, իսկ մնացածը` առանց փաստաթուղթերու: Անոնք փախած են Հայաստանէն` Թուրքիա հաստատ-ւելու համար: Եւ մենք անոնց թոյլ տուած ենք այդպէս ընել: Ընդհանուր առմամբ, 100 000 հայ կ'ապրի մեր երկրին մէջ: Անոնք երբեք խտրականութեան չեն են-թարկուած իրենց ազգութեան համար, մենք երբեք ոեւէ հայ չենք արտաքսած այս հիմքերով: Մենք շատ մարդասէր ենք եւ պիտի շարունակենք այդպէս վարուիլ յետագային եւս»,- ըսած է Թուրքիոյ նախագահը:

14 • ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

ՔԻՄ ՔԱՐՏԱՇԵԱՆ ԵՒ ՇԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆ ԱՅՑԵԼԵԼՈՒ ՓԱՓԱՔ ԿԸ ՅԱՅՏՆԵՆ

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԷՋ՝ ՅՈՒՆՈՒԱՐ 1-ԷՆ ՆՈՒԱԶԱԳՈՅՆ ԿԵՆՍԱԹՈՇԱԿԸ ՊԻՏԻ ԲԱՐՁՐԱՆԱՅ

ՍՊԱՆԱԿԱՆ «ԿԼՈՊԱԼԹԵՔ» ԸՆԿԵՐՈՒԹԻՒՆԸ ՄՏԱԴԻՐ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԷՋ ԶԲԱՂԻԼ ԱՅԳԵԳՈՐԾՈՒԹԵԱՄԲ

«ԱԼԵԲԲՕ ՔՈՒԻԶԻՆ» ՆՈՐԱԲԱՑ ԿԵԴՐՈՆԸ ԱՇԽԱՏԱՏԵՂԵՐ ԿԸ ՍՏԵՂԾԷ ՀԱՅԱՍՏԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԱԾ ՍՈՒՐԻԱՀԱՅԵՐՈՒ ՀԱՄԱՐ

Քիմ Քարտաշեան եւ յայտնի երգչուհի Շեր միասին Հայաստան այցելելու փափաք յայտնեցին Քարտաշեանի պատկերասփիւռի յայտագիրէն: Այս մասին կը հաղորդէ «Արմէնփրէս»-ը։ Քարտաշեան իր ընկերուհիներուն հետ գացած էր Լաս Վեկաս՝ Շերի հա-մերգին: Ելոյթէն ետք երգչուհին հանդիպած էր Քարտաշեանի հետ։ Հան-դիպման ընթացքին անոնք անդրադարձան հայութեան: Քիմը յայտնեց, որ շատ բարձր կը գնահատէ Շերի ծառայութիւնները հայ համայնքին: «Ես կը փափաքիմ դարձեալ Հայաստան երթալ», ըսաւ Շեր, եւ Քիմը ար-ձագանգեց ըսելով, որ ինքն ալ կը փափաքի երթալ Հայաստան եւ առաջին իսկ առիթով պատրաստ է ընկերակցելու Շերին: «Մենք կրնանք միասին երթալ այնտեղ: Ես շատ կ՛ուզեմ Հայաստան երթալ, ինծի համար հիմա ատիկա շատ անհրաժեշտ է»,- եզրափակեց Շեր:

Հայաստանի մէջ նուազագոյն կենսաթոշակները Յունուար 1-էն պիտի բարձրանան եւ պիտի կազմեն 25 500 դրամ` ներկայ 16 000 դրամի փոխա-րէն: 25 500 դրամը կը գերազանցէ պարէնային աղքատութեան շեմը: Յունուար 1-էն նուազագոյն թոշակները բարձրացնելու հարցը ընդգրկուած է կառավարութեան Նոյեմբեր 29-ի նիստի օրակարգին մէջ: Նուազագոյն պարէնային զամբիւղէն քիչ թոշակ ստացողներուն թիւը Հա-յաստանի մէջ աւելի քան 80 000 է: Կառավարութիւնը կը նշէ, որ 25 500-ը կը դառնայ նուազագոյն, միասնական կենսաթոշակի չափ̀ այս բարձրացումով նպատակ ունին կենսաթոշակառուներու մէջ ծայրայեղ աղքատութեան յաղ-թահարումը:

Գիւղատնտեսութեան նախարարութիւնը կը տեղեկացնէ, որ նախարարի պաշտօնակատար Գեղամ Գէորգեան Նոյեմբեր 28-ին ընդունած է սպա-նական «Կլոպալթեք» ընկերութեան ներկայացուցիչները: Կազմակերպութիւնը կը նախատեսէ Հայաստանի մէջ իրականացնել գոր-ծող գիտաարտադրական կեդրոններու վերազինում, ուր կարելի պիտի ըլլայ վերապատրաստել հայ մասնագէտներն ու այգեգործները, ինչպէս նաեւ զբաղիլ բուռն այգեգործութեամբ: Ողջունելով հիւրերը եւ նշելով, որ երկու նախաձեռնութիւններն ալ երկրի համար կարեւոր եւ արդիական են̀ Գեղամ Գէորգեան պատրաստակամու-թիւն յայտնած է աջակցութիւն ցուցաբերել ատոնց իրագործման: Հանդիպման ընթացքին քննարկուած են Հայաստանի մէջ այգեգործութեան զարգացման, ընկերութեան կողմէ նախատեսուող այգի հիմնելու, նորագոյն արհեստագիտութիւններու կիրառմամբ այգեգործական աշխատանքներու արդիւնաւէտ կազմակերպման, ծրագրի իրականացման նպատակով վար-կային միջոցներու ներգրաւման վերաբերող հարցեր: Գիւղատնտեսութեան ոլորտին մէջ համագործակցութիւնը ընդլայնելու նը-պատակով պատուիրակութեան անդամները առաջարկած են ստորագրել փոխըմբռնման յուշագիր:

«Ալեբբօ Քուիզին» հասարակական ձեռնարկատիրական կեդրոնը Երեւանի մէջ պիտի գործէ իբրեւ սնունդի արտադրամաս եւ պիտի մատուցէ ծառայութիւններ՝ սնունդի սպասարկման ոլորտէն ներս: Կեդրոնին նպատակն է սուրիական հակամարտութեան հետեւանքով Հայաստան հաստատուած սուրիահայերուն համար ստեղծել աշխատատեղեր: Ըստ Armenpress.am-ի՝ «Հալէպ» հայրենակ-ցական բարեսիրական հասարակական կազմակերպութիւնը կեդրոնի աշխա-տանքներուն մեկնարկը տուած է Նոյեմբեր 29-ին: «Այս խոհանոցին միջոցով սուրիական հակամարտութեան հետեւանքով Հա-յաստան հաստատուած սուրիահայ կանանց համար ստեղծուած են աշ-խատանքային պայմաններ, որոնք պէտք է նպաստեն իրենց տնտեսական եւ հասարակական ընդելուզման, նաեւ՝ իրենց ընտանիքներու աղքատութեան յաղթահարման: Այս խոհանոցի ապագայ գործունէութիւններուն մէջ պէտք է ներառուին նաեւ աշխատակազմի ձեռնարկատիրական հմտութիւններու զար-գացման ուղղուած դասընթացները: Այս կեդրոնը պէտք է գործէ իբրեւ ար-տադրամաս եւ սնունդի կէտ եւ ծառայութիւններ մատուցանէ սնունդի ար-տագնայ սպասարկման ոլորտէն ներս»,- ըսած է «Հալէպ» հասարակական կազմակեպութեան հիմնադիր նախագահ Անի Պալխեան: «Հալէպ» բարեսիրական հասարակական կազմակերպութիւնը՝ բանալով այս խոհանոցին դռները, կեդրոնի գործունէութենէն գոյացած ողջ շահոյթը պիտի տրամադրէ խոցելի վիճակի մէջ գտնուող սուրիահայերուն համար նոր աշխատատեղեր հիմնելուն եւ սուրիահայ ընտանիքներուն մարդասիրական օգնութիւն տրամադրելուն: «Ալեբբօ Քուիզին» հասարակական ձեռնարկա-տիրական կեդրոնը ներգրաւած է աւելի քան 200 հազար ԱՄՆ տոլարի ներդրում: Անիկա հիմնադրուած է Թեքսասի Հիւսթըն քաղաքի Սբ. Գէորգ Հայ Առաքելական եկեղեցւոյ ծխական խորհուրդի, Ճափոնի կառավարութեան՝ յանձին ՀՀ-ի մէջ Ճափոնի դեսպանութեան, Գերմանիոյ կառավարութեան՝ յանձին Գերմանիոյ Միջազգային համագործակցութիւն ընկերութեան, ՀՀ-ի մէջ ԱՄՆ դեսպանութեան նիւթական աջակցութեամբ, ինչպէս նաեւ ԵՄ հա-մաֆինանսաւորմամբ «Հայկական Քարիթաս» ՀԿ-ի կողմէ իրականացուող ծրագիրներուն ծիրէն ներս:

15• ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •

ՆՈՒԻՐԱՏՈՒՈՒԹԻՒՆՏoքթ. եւ տիկին Յարութիւն եւ Սիմա Արզումանեան ողբացեալ Վարդան

Մազմանեան-ի մահուան տխուր առիթով, որ տեղի ունեցաւ Lansdale, Pennsylvania ,ԱՄՆ, «Ապագայ» շաբաթաթերթին կը նուիրեն 100 տոլար:

ԿԱՐՕ ՓԱՅԼԱՆԻ ՀԱՐՑԸ ՈՒՂՂՈՒԱԾ ԹՈՒՐՔԻՈՅ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐԻՆ

ՊԱՔՈՒ ԲԱՆԱԿՑՈՒԹԵԱՆՑ ՀԱՄԱՐ «ՎՆԱՍԱԿԱՐ» Կ՛ՈՐԱԿԷ ԱՐՑԱԽԸ ԲԱՆԱԿՑՈՒԹԵԱՆՑ ՄԱՍ ԴԱՐՁՆԵԼՈՒ ՓԱՇԻՆԵԱՆԻ ՅԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹԻՒՆԸ

ԱՐԺԱՆԹԻՆԱՀԱՅԵՐԸ ԷՐՏՈՂԱՆԻ ԴԷՄ ԲՈՂՈՔԻ ՑՈՅՑ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊԱԾ ԵՆ

Թուրքիոյ խորհրդարանի քրտամէտ «Ժողովուրդներու դեմոկրատական կուսակցութեան» (ԺԴԿ-HDP) հայ պատգամաւոր Կարօ Փայլան հարց ուղղած է Թուրքիոյ պաշտպանութեան նախարար Հուլուսի Աքարին։ Նախ յիշեցուցած է, որ նախախարը թրքական բանակը անուանած էր «Մուհամմէտ Մարգարէի օճախ» եւ «Իսլամի վերջին բանակ», ապա՝ հարցուցած. «Միթէ՞ Թուրքիոյ բանակը իսլամական բանակ է։ Եթէ այո՛, ուրեմն ինչո՞ւ քրիստոնեաները, յուդայականները եւ այլ կրօն դաւանողները կը ծառայեն այդ բանակին»,- ըստ Ermenihaber.am-ի, հարց տուած է Փայլան: Պաշտպանութեան նախարար Հուլուսի Աքարը՝ ի պատասխան՝ մէջբերած է սահմանադրութեան համապատասխան յօդուածը՝ նշելով, որ սահմանադ-րութեան համաձայն Թուրքիոյ քաղաքացի հանդիսացող իւրաքանչիւր տղա-մարդ ենթական է զինուորական ծառայութեան՝ առանց կրօնադաւանական խտրականութեան։ Կարօ Փայլան բարձրաձայնած է նաեւ 2011 Ապրիլ 24-ին թրքական բանակին մէջ ծառայող հայ զինուոր Սեւակ Պալըքչըի սպանութեան՝ ընդգծելով, որ յան-ցանքը կատարուած է ատելութեան քարոզի հետեւանքով: Հուլուսի Աքարը պատասխանած է, որ չկայ որեւէ տեղեկութիւն, վկայութիւն կամ զեկոյց, որմով կը հաստատուի այդ յանցանքին վերաբերեալ պնդումը։

«Հակառակ անոր, որ Հայաստանի վարչապետի պաշտօնակատար Նիկոլ Փաշինեանի անհիմն յայտարարութիւնները այն մասին, որ Լեռնային Ղա-րաբաղը պէտք է մասնակցի բանակցային գործընթացին, նախատեսուած են ներքին լսարանի համար եւ կը կատարուին ընտրութիւններու նախաշեմին, սակայն եւ այնպէս, անոնք վնաս կը հասնցնեն հակամարտութեան կարգա-ւորման արդէն իսկ դանդաղ շարժող գործընթացին եւ կը ցուցադրէ իրավիճակը անփոփոխ պահելու մտադրութիւնը», Նոյեմբեր 27-ին յայտարարեց Ատրպէյ-ճանի արտաքին գործոց նախարարութիւնը։ Ատրպէյճանի արտաքին գործոց նախարարութեան մամլոյ ծառայութեան ղեկավարի պաշտօնակատար Լէյլա Ապտուլլաեւ աւելցուց, որ եթէ Փաշինեան շահագրգռուած ըլլար Արցախի հակամարտութեան կարգաւորումով, «ան չէր խոչընդոտեր ԵԱՀԿ Մինսքի խմբակի միջնորդութեամբ կատարուող բա-նակցութիւններու ձեւաչափը, ուր բանակցող կողմերն են՝ Հայաստան եւ Ատրպէյճան»: «Հայաստանի վարչապետի պաշտօնակատարի անհիմն եւ հակասական յայտարարութիւնները ցոյց կու տան, որ ան հայ ժողովուրդին համար «լաւ ապագայ կառուցելու» հարցին մէջ իր նախորդէն շատ հեռու պիտի չերթայ: Այդ յայտարարութիւններէն ետք Հայաստանի անկեղծութիւնը, երկկողմանի հանդիպման նախաշեմին, կասկածներ կը յառաջացնէ», աւելցուց Ապտուլլաեւ:

Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողանը մեկնած է Արժանթին̀ մաս-նակցելու Մեծ քսանեակի (G20) գագաթնաժողովին: Վկայակոչելով Euronews-ը՝ Ermenihaber.am-ը կը հաղորդէ, թէ Պուէնոս Այրէ-սի մէջ, արժանթինահայերը էրտողանի այցին դէմ կազմակերպած են բողո-քի ցոյց մը: Ցուցարարները յիշեցուցած են, որ Թուրքիոյ մէջ կ՝ոտնահարուին մարդու իրաւունքերը։ Անոնք ընդգծած են, որ Թուրքիոյ մէջ շարք մը իրաւա-պաշտպաններ, աքթիւիստներ, քաղաքական գործիչներ այժմ կը գտնուին բանտերու մէջ։ Յիշեցուցած են, որ Թուրքիոյ մէջ տակաւին բանտարկուած է քրտամէտ «Ժողովուրդներու դեմոկրատական կուսակցութեան» նախկին համանախա-գահ Սէլահէտտին Տէմիրթաշը: Ցուցարարները դատապարտած են նաեւ Թուրքիոյ ժխտողական քաղա-քականութիւնը Հայոց Ցեղասպանութեան հարցով։

Տիկին Քրիսթին ՍեմերճեանՏիար Ճաք Յակոբ Սեմերճեան

Տիար Կարօ Սեմերճեան Կը գուժեն մահը իրենց սիրեցեալ

Ամուսնոյն եւ Հօր՝

ՄԱՀԱԶԴ

ՍՏԵՓԱՆ Գ. ՍԵՄԵՐՃԵԱՆԻ

1936 - 2018Յուղարկաւորութիւնը տեղի ունեցաւ

Երեքշաբթի, 27 Նոյեմբեր, 2018 ինՍուրբ Երրորդութիւն Հայց. Առաք. Եկեղեցւոյ մէջ

Մահուան 40-օրուայ առթիւ հոգեհանգստեան արարողութիւնպիտի մատուցուի Սբ. Երրորդութիւն Եկեղեցւոյ մէջ

Կիրակի, 30 Դեկտեմբեր, 2018

Այս տխուր առիթով, Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան Թորոնթոյի եւ Մոնթրէալի ինչպէս նաեւ Թէքէեան Մշակութային

Միութեան Թորոնթոյի եւ Մոնթրէալի մասնաճիւղերու վարչութիւններն ու անդամակցութիւնը, իրենց խորին ցաւակցութիւնները կը յայտնեն

Սեմերճեան ընտանիքին ու բոլոր հարազատներուն ու բարեկամներուն:

Այս տխուր առիթով տէր եւ տիկին Արա եւ Անի Տէր Գէորգեան եւ տօքթ. եւ տիկին Հրայր եւ Մանուշ Տէր Գէորգեան «Ապագայ» շաբաթաթերթին կը

նուիրեն 100-ական տոլար:

16 • ABAKA • LUNDI 10 DECEMBRE 2018 - MONDAY DECEMBER 10, 2018 •