74
8/19/2014 1 บทที4 การต่อลงดิน(Grounding) มาตรฐานการติดต ั้งทางไฟฟ ้ าสําหรับประเทศไทย .. 2556 กิตติพงษ์ วีระโพธิ์ประสิทธิ(กิตติพงษ์ วีระโพธิ์ประสิทธิ์ มาตรฐาน ... 2556 บทที 4 ) 1 ประว ัติ นายกิตติพงษ์ วีระโพธิ์ประสิทธิประว ัติ นายกิตติพงษ์ วีระโพธิ์ประสิทธิการศึกษา . ตรี วิศวกรรมศาสตร์ สาขาวิศวกรรมไฟฟ้า (KMITT) . การจดการภาครฐและเอกชน (NIDA) Graduate Level programs in Power Engineering in Electrical Power Distribution ;Pennsylvania State University ที่ทํางาน ผู้อํานวยการไฟฟ้าเขตสมุทรปราการ การไฟฟ้านครหลวง ประสบการณ์ทํางาน คณะอนุกรรมการและผู้ชํานาญพิเศษในการทดสอบความรู้ความชํานาญผู้ประกอบวิชาชีพ ระดับภาคีพิเศษ สามัญ วิศวกร และวุฒิวิศวกร สาขาวิศวกรรมไฟฟ้า ของสภาวิศวกร(2547-ปัจจุบัน) คณะกรรมการสาขาไฟฟ้าและคณะอนุกรรมการร่างมาตรฐาน ของ ...( ตั้งแต่ ปี 2537- ถึงปัจจุบัน) วิทยากรบรรยายเรื่อง มาตรฐานการติดตั้งทางไฟฟ้าสําหรับประเทศไทยและการออกแบบระบบไฟฟ้าของ ..(ตั้งแต่ปี 2544-ปัจจุบัน) ประธานสาขาวิศวกรรมไฟฟ้า วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) ประจําปี .. 2557 - 2559 (กิตติพงษ์ วีระโพธิ์ประสิทธิ์ มาตรฐาน ... 2556 บทที 4 ) 2

2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

1

บทท 4 การตอลงดน(Grounding)มาตรฐานการตดต งทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย พ.ศ. 2556

กตตพงษ วระโพธประสทธ

(กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว.ส.ท. 2556 บทท 4 ) 11

ประวต นายกตตพงษ วระโพธประสทธประวต นายกตตพงษ วระโพธประสทธ

การศกษา

• ป. ตร วศวกรรมศาสตร สาขาวศวกรรมไฟฟา (KMITT)

โ • ป. โท การจดการภาครฐและเอกชน (NIDA)

• Graduate Level programs in Power Engineering in Electrical Power Distribution ;Pennsylvania State University

ททางาน ผอานวยการไฟฟาเขตสมทรปราการ การไฟฟานครหลวง ประสบการณทางาน

• คณะอนกรรมการและผชานาญพเศษในการทดสอบความรความชานาญผประกอบวชาชพ ระดบภาคพเศษ สามญวศวกร และวฒวศวกร สาขาวศวกรรมไฟฟา ของสภาวศวกร(2547-ปจจบน)

• คณะกรรมการสาขาไฟฟาและคณะอนกรรมการรางมาตรฐาน ของ ว.ส.ท.( ตงแต ป 2537- ถงปจจบน)

• วทยากรบรรยายเรอง “มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทยและการออกแบบระบบไฟฟา” ของ ว.ส.ท (ตงแตป 2544-ปจจบน)

• ประธานสาขาวศวกรรมไฟฟา วศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ (วสท.) ประจาป พ.ศ. 2557 - 2559

(กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว.ส.ท. 2556 บทท 4 ) 22

Page 2: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

2

33 บทท 1 นยามและขอกาหนดท วไป

บทท 2 มาตรฐานสายไฟฟาและบรภณฑไฟฟา

บทท 3 ตวนาประธาน สายปอน วงจรยอย

บทท 4 การตอลงดน

บทท 5 การเดนสายและวสด

เปนมาตรฐานหลกสาหรบงานออกแบบและงานตดต งทางไฟฟา

บทท 6 บรภณฑไฟฟา

บทท 7 บรเวณอนตราย

บทท 8 สถานทเฉพาะ

บทท 9 อาคารชด อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษ

บทท 10 บรภณฑเฉพาะงาน

ใชเปนมาตรฐานเสรมสาหรบงานออกแบบและงานตดต งทางไฟฟาทเพมเตมจากบทท 1 ถง 6

EIT Standard 2556

เพมเตมจากบทท 1 ถง 6

บทท 14 การตดต งไฟฟาช วคราว

บทท 11 มาตรฐานการทนไฟของสายไฟฟา

บทท 12 วงจรไฟฟาชวยชวต

บทท 13 อาคารเพอการสาธารณะใตผวดน

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

บทท 4 การตอลงดน

4.1 วงจรและระบบไฟฟาทตองตอลงดน

4.2 วงจรและระบบไฟฟาทหามตอลงดน

4.4 การตอลงดนของระบบประธาน

ฝ ป

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา

44

4.5 การตอฝากของระบบประธานแรงตา

4.6 ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 3: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

3

มาตรฐานการตอลงดน

ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การตอลงดน ”

NEC Article 250 “ Grounding ”

IEC 60364 5 54 “ Earthing Arrangement

55

IEC 60364-5-54 “ Earthing Arrangement and Protective Conductors ”

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

การการตอลงตอลงดนหมายถงดนหมายถง ????????

การตอลงดน คอ......

“การนาตวนาในวงจรบางสวนตอลงดนทพนโลก การนาตวนาในวงจรบางสวนตอลงดนทพนโลก

(EARTH) หรอตอเขากบจดตอลงดน ซงทาเพอใช

อางองเปนจดตอลงดนของระบบไฟฟา”ตวอยางการตอลงดน

“ของระบบปองกนฟาผา ของระบบไฟฟา ของเสาสงไฟฟา ทหมอแปลงไฟฟา ของระบบคอมพวเตอร และการตอลง

ดนของระบบไฟฟาแรงตาในอาคาร”

((กตตกตตพงษพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ววระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท.. 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 66

Page 4: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

4

การตอลงดนของระบบตางๆ

• การตอลงดนทสถานไฟฟายอย

• การตอลงดนทเสาสงไฟฟา

• การตอลงดนทหมอแปลงไฟฟา

• การตอลงดนของระบบปองกนฟาผา

• การตอลงดนของระบบคอมพวเตอร

•การตอลงดนของระบบไฟฟาแรงตาใน

77

อาคาร

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

1) เพอความปลอดภย

จดประสงคของการตอลงดน

1) เพอความปลอดภย

2) เพอใหระบบไฟฟามคณภาพ

3) เพอใหอปกรณปองกนทางานเมอเกด

88

ลดวงจรลงดน

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 5: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

5

อนตรายจากไฟฟา

ไฟฟาดด

อนตรายจากไฟฟา...แบงเปน

ไฟฟาดด(เปนอนตรายตอบคคล)

• สมผสโดยตรง(Direct contact)

• สมผสโดยออม(Indirect contact)

ไฟฟ

99

ไฟฟาลดวงจร (เปนอนตรายตอบคคลและทรพยสน)

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

N

1. กรณไมมสายดนตอทอปกรณการตอลงดนเพอความปลอดภยเพอใหอปกรณปองกนทางานอยางถกตอง

L

กรณอปกรณไมตอลงดน จะเกดอนตรายตอบคคลกรณเกดไฟรว

10

(กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว.ส.ท. 2556 บทท 4 )

Page 6: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

6

การตอลงดนเพอคณภาพไฟฟาทด การตอลงดนระบบแรงตา(N ลงดน) เพอลดแรงดนเกน,แรงดนตกกรณโหลดไมสมดลย

11

(กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว.ส.ท. 2556 บทท 4 )

การปองกนการสมผสสวนทมไฟฟาการปองกนการสมผสสวนทมไฟฟา

สมผสโดยตรงสมผสโดยตรง สมผสโดยออมสมผสโดยออม หมฉนวนสวนทมไฟฟา

ทกน หรอใสต

มสงกดขวางหรอทารวกน

ตดตงอยในระยะทเออมไมถง

การตอลงดนและมเครองปลด

วงจรอตโนมต

เครองใชไฟฟาชนดฉนวน 2 ชน

ใชแรงดนตาพเศษ ( ≤ 50 V)

1212

ใชอปกรณปองกนภยสวนบคคล

(PPE)

ปองกนเสรมดวยเครองตดไฟรว

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 7: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

7

การปองกนการสมผสสวนทมไฟฟา

ตดตงอยในระยะทเออมไมถง

หมฉนวนสวนทมไฟฟา(insulation)

IP2X or IPXXBทกน หรอใสต

ใชแรงดนตาพเศษ

+ การตอลงดนและมเครองปลดวงจรอตโนมต+ ปองกนเสรมดวยเครองตดไฟรว

< 50V

1313((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

มร วกนเครองหอหมหรอทลอม(Enclosure)

1414((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 8: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

8

ใชอปกรณปองกนภยสวนบคคล

1515((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

บทท 4 การตอลงดน4.1 วงจรและระบบไฟฟาทตองตอลงดน

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา

4.2 วงจรและระบบไฟฟาทหามตอลงดน

4.4 การตอลงดนของระบบประธาน

ฝ ป

1616

4.5 การตอฝากของระบบประธานแรงตา

4.6 ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 9: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

9

4.1 วงจรและระบบไฟฟากระแสสลบทตองตอลงดน(Grounding Service-Supplied AC. Systems

วงจรและระบบไฟฟากระแสสลบตามทกาหนดไวในขอ 4.1.1 ถง 4 1 2 ตองตอลงดน 4.1.2 ตองตอลงดน

สวนวงจรและระบบอนนอกจากนอาจตอลงดนกได

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 1717

1) จากดแรงดนเกน เนองจาก.....

ทาไมตองตอระบบไฟฟาลงดน ??( System Grounding )

)

ฟาผา (Lightning) เสรจในสาย (Line Surge) สายแรงตาสมผสกบสายแรงสงโดยบงเอญ (Accidental

Touching)

2) ทาใหแรงดนเทยบกบดนมเสถยรภาพ

1818

2) ทาใหแรงดนเทยบกบดนมเสถยรภาพ

3) เครองปองกนกระแสเกน(Ground fault) ทางานได

รวดเรวขน

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 10: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

10

พนฐานการตอลงดน

การตอลงดนในทางไฟฟาแยกออกเปน

• 1.การตอลงดนของอปกรณไฟฟา (EQIUPMENT GROUNDING)

• 2. การตอลงดนของระบบไฟฟา (SYSTEM GROUNDING)GROUNDING)

• 3. การตอลงดนของระบบปองกนฟาผา (LIGHTNING PROTECTION GROUNDING)

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 1919

พนฐานการตอลงดน

1. การตอลงดนของอปกรณไฟฟา(EQUIPMENT GROUNDING)

• อปกรณไฟฟาทมเปลอกนอกเปนโลหะซงอาจมแรงดนไฟฟาได (เกดจากการรวหรอจากการเหนยวนา) ตองตอลงดนเพอเพมความปลอดภยตอบคคล และใหอปกรณปองกนทางานไดอยางถกตอง

2. การตอลงดนของระบบไฟฟา(SYSTEM GROUNDING) 2. การตอลงดนของระบบไฟฟา(SYSTEM GROUNDING)

• คอการนาสาย NEUTRAL ลงดน เพอทาใหอปกรณปองกนทางานไดตามวตถประสงค กรณเกด single line to ground fault และลดแรงดนเกนหรอแรงดนตกกรณโหลดไมสมดล

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 2020

Page 11: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

11

พนฐานการตอลงดน

กรณไมมสายดนตอทอปกรณคนจะไมปลอดภยกรณเกดไฟฟาร ว และอปกรณปองกนอาจไมทางาน

GอาจไมทางานN

2121((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

G

กรณมการตอหลกดนทอปกรณ อาจเกดอนตรายตอบคคลกรณเกดไฟรว โดยเฉพาะกรณ R ดนมคาสง

พนฐานการตอลงดน

N

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 2222

คตท.(R) ดนอาจสง

Page 12: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

12

พนฐานการตอลงดน

G

กรณใชสายนวทรลเปนสายดน หากสาย N ขาด อาจเกดอนตรายตอบคคล เพราะทเปลอกอปกรณจะม

กรณใชสายนวทรลเปนสายดน หากสาย N ขาด อาจเกดอนตรายตอบคคล เพราะทเปลอกอปกรณจะม

N แรงดนแรงดน

2323

ดงนนจงหามใชสาย N แทนสายดน

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

พนฐานการตอลงดน

G

การตอลงดนตามมาตรฐาน วสท. คนปลอดภย เพราะอปกรณถกตอลงดน จงไมเกดอนตรายตอบคคลกรณเกดไฟร ว และอปกรณปองกนทางาน

N

2424(กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว.ส.ท. 2556 บทท 4 )

Page 13: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

13

Gคนจะปลอดภยและทรพยสนไมเสยหาย!!

พนฐานการตอลงดน

Nเสยหาย!!อปกรณปองกนกระแสเกนตองทางาน !

มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 44 2525

สงสาคญ... การตอสายดนทแผนเมนสวตช ตองถกตอง!!

ถาม RCD เสรม คนจะปลอดภยเพราะอปกรณปองกนทางานขณะไฟดดหรอร ว

4.1 วงจรและระบบไฟฟากระแสสลบทตองตอลงดน

ไฟฟ ไฟฟขอ 4.1.1 ระบบไฟฟาทมแรงดนไฟฟาเกน 50 โวลต แตไมเกน 1,000 โวลต ตองตอลงดนเมอมสภาพตามขอใดขอหนงดงตอไปน

• ก) เปนระบบ 1 เฟส 2 สาย• ข) เปนระบบ 1 เฟส 3 สาย)• ค) เปนระบบ 3 เฟส 3 สาย• ง) เปนระบบ 3 เฟส 4 สาย

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 2626

Page 14: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

14

วงจรและระบบไฟฟากระแสสลบทตองตอลงดนแบงออกเปน 2 กลมคอ

4.1 วงจรและระบบไฟฟากระแสสลบ

แบงออกเปน 2 กลมคอ1. ระบบไฟฟาทมแรงดนตงแต ≥ 50 และ < 1000 V2. ระบบไฟฟาทมแรงดน ≥ 1000 V ขนไป

2727

3 เฟส 4 สาย 3 เฟส 3 สาย 1 เฟส 3 สาย 1 เฟส 2 สาย

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ระบบการตอลงดนในประเทศไทย

2828

ข ว N และ G ของบรภณฑประธาน(MDB) มาตรฐาน กาหนดใหถกตอลงดน (ตามทมาตรฐาน วสท. บทท 4)

สายนวทรล(N) ของหมอแปลงในจาหนายแรงตา ของ กฟน. และ กฟภ. เปนสายทถกตอลงดน

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 15: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

15

การตอลงดนทหมอแปลงจาหนายไฟฟาแรงกลาง 22 kV หรอ 33 kV 3 เฟส 3 สาย ของ กฟภ.

Overhead Ground Wire N

3 เฟส 4 สาย

C

19 kV

33 kV

A

33 kV

33kV

B

2929

19 kV

1 เฟส 2 สาย

สายนวทรล(N) ของหมอแปลงในจาหนายแรงกลางของ กฟภ. จะถกตอลงดนโดยตรง( Solidly Grounded System)

EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 ))

การตอลงดนทหมอแปลงจาหนายไฟฟาแรงตา 400/230V 3 เฟส 4 สาย ของ กฟภ.

A

หมอแปลงระบบ

จาหนาย 3 เฟสแรงสง

22 kV

หรอ

33 kV

400 V

400 V

230 V

230 V

230 V

400 V

B

C

3 เฟส 4 สายแรงตา

3030

230 V

N

ทข วสายนวทรล(N) ของหมอแปลงในจาหนายแรงตาของ กฟภ. จะถกตอลงดนโดยตรง( Solidly Grounded System)

EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 ))

Page 16: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

16

วงจรทไมบงคบใหตอลงดน (ขอยกเวน)

ระบบฯ ทมตวจายแยกตางหาก (Separately Derived

Systems)

ระบบฯ ทรบไฟจากเครองกาเนดไฟฟา หมอแปลง

ไฟฟา คอนเวอรเตอรทมขดลวด มจดประสงคเพอ

จายไฟใหระบบไฟฟาพเศษและไมมการตอทางไฟฟา

3131

จายไฟใหระบบไฟฟาพเศษและไมมการตอทางไฟฟา

กบวงจรระบบอน

หากตอลงดนจะตองปฏบตตาม ขอ 4.6

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

เครองกาเนดG

ระบบจายพลงงานไฟฟาสารองฉกเฉน

เครอวดฯ การไฟฟา

EMDB

Control Panel)

ATS

หมอแปลงไฟฟา

MDB

)

3232

) ) ) ) )) ) )) ) ) ) )) ) )))

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 17: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

17

ระบบทไมถอวาเปนระบบจายไฟแยกตางหาก

N G

3-P Transfer SwitchN

เนองจากไมใชระบบจายไฟแยกตางหากจงไมอนญาตให ตอหลกดนแยกตางหาก

3333

Load

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

กรณเปนระบบจายไฟแยกตางหาก( Separately Derived System )

NGN

4 P Transfer Switchเนองจากเปนระบบจายไฟ

3434

Load4-P Transfer Switch แยกตางหาก จงอนญาตให

ตอหลกดนแยกตางหากได การตอลงดนตองปฏบตตาม ขอ 4.6

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 18: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

18

บทท 4 การตอลงดน4.1 วงจรและระบบไฟฟาทตองตอลงดน

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา

4.2 วงจรและระบบไฟฟาทหามตอลงดน

4.4 การตอลงดนของระบบประธาน

ฝ ป

3535

4.5 การตอฝากของระบบประธานแรงตา

4.6 ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ขอ 4.2.1 วงจรของปนจนทใชงานอยเหนอวสดเสนใยทอาจลกไหม ได ซงอยในบรเวณอนตราย

4.2 วงจรและระบบไฟฟาทหามตอลงดน

เนองจากอาจเกดความไมปลอดภยจากอบตเหตได

ขอ 4.2.2 วงจรในสถานดแลสขภาพ (health care facility) เชน วงจรในหองผาตดสาหรบโรงพยาบาล หรอ คลนก เนองจากไฟฟาดบอาจมผลตอชวตได

3636((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 19: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

19

ต.ย.วงจรไฟฟาทหามตอลงดน

3737Medical IT Systems

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

บทท 4 การตอลงดน

4.1 วงจรและระบบไฟฟาทตองตอลงดน

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา

4.2 วงจรและระบบไฟฟาทหามตอลงดน

4.4 การตอลงดนของระบบประธาน

ฝ ป

3838

4.5 การตอฝากของระบบประธานแรงตา

4.6 ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 20: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

20

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา ขอ 4.3.1 ระบบไฟฟาของผใชไฟฟาทตองตอลงดนตามขอ 4.1 จะตองตอลงดน

ทบรภณฑประธานแตละชด จดตอลงดนตองอยในจดทเขาถงสะดวกทปลายตวนาประธาน หรอบส หรอขวตอทตอเขากบตวนานวทรลของตวนาประธานภายในบรภณฑประธาน ในกรณหมอแปลงไฟฟาตดตงภายนอกอาคารจะตองตอลงดนเพมอกอยางนอย 1 จด ทางดานไฟออกของหมอแปลงไฟฟา ณ จดทตดตงหมอแปลงหรอจดอนทเหมาะสม หามตอลงดนทจดอนๆ อกทางดานไฟออกของบรภณฑประธาน

ทขว N ของหมอแปลงดานไฟ

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 3939

ออก(Y ) แรงตา ตองตอลงดน

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา

กรณหมอแปลงทตดตง

ภายนอกอาคาร

ภายในอาคาร

สาย N จากหมอแปลง

ภายนอกอาคาร- ทขว N ตองถกตอลงดนเพมดวย

4040

MDBMDB

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Neutral

Ground

Page 21: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

21

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา

ขอยกเวนท 1 ป 1

การตอระบบไฟฟาลงดนของระบบประธานแรงตา

•กรณประธานมมากกวา 1 ชด ทอยในเครองหอหมเดยวกนหรอตดกน •สายตอหลกดนใชเพยง 1 ชดกได

4141

ขอยกเวนท 2 •เมอมการตอฝากระหวางขวN และขว G • การตอหลกดนจะตอเขากบขว G หรอขว N กได ((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

G

ขอควรระวง ! ขอ 4.3.2 ระบบไฟฟากระแสสลบทม แรงดนไฟฟาไมเกน 1,000 โวลต ทมการตอลงดนทจดใดๆ จะตองเดนสายทมการตอลงดนน นไปยงบรภณฑประธานทกชด และตองตอฝากเขากบสงหอหมของบรภณฑประธาน สายดงกลาวจะตองเดนรวมไปกบสายเสนไฟดวยN สายเสนไฟดวย

4242

ขว N และ ขว G ตองมการตอถงกน ทแผงบรภณฑประธานแรงตา

ระหวางขว N และ ขว G ทแผงไฟฟายอยอนๆ หามมการตอถงกนอกในอาคาร

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 22: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

22

ความตอเนองของระบบสายดน

การตอฝากมจดประสงคเพอใหแนใจวามความตอเนองทางไฟฟา และสามารถรบกระแสลดวงจรใดๆ ทอาจทางไฟฟา และสามารถรบกระแสลดวงจรใดๆ ทอาจเกดขนได

สวนทเปนโลหะซงไมไดเปนทางเดนของกระแสไฟฟาของบรภณฑไฟฟาตอไปนตองมการตอฝากถงกนอยางใชไดผลด เชน ชองเดนสาย กลอง ต เครองประกอบ และเครองหอหมทเปนโลหะ ตองตอลงดน

4343

และเครองหอหมทเปนโลหะ ตองตอลงดน

Ref. National Electrical Code Handbook 2002 Edition ((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

บทท 4 การตอลงดน4.1 วงจรและระบบไฟฟาทตองตอลงดน

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา

4.2 วงจรและระบบไฟฟาทหามตอลงดน

4.4 การตอลงดนของระบบประธาน

ฝ ป

4444

4.5 การตอฝากของระบบประธานแรงตา

4.6 ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 23: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

23

4.4 การตอลงดนของระบบประธานแรงตา

การตอลงดนระบบแรงสง

ระบบทมแรงดนไฟฟา ≤ 1 000V (≥ 50V) ทขว N

ในอาคารทวไป

ระบบทมแรงดนไฟฟา ≤ 1,000V. (≥ 50V) ทขว N ของหมอแปลง ตองมการตอลงดนเพอใหแรงดนแตละเฟสมเสถยรภาพ

ไมอนญาต

ทบรภณฑประธาน ตองตอลงดนระหวางขว N และขว G

4545

ไมอนญาต หลงจากบรภณฑประธานหามตอลงดนระหวางขว N

และขว G ในวงจรไฟฟา อก - เพอใหตรวจสอบไดงายเมอมกระแสรวลงดน

- เพอไมใหกระแสของโหลดปกตไหลกลบมาทางสายดน จะทาใหสายดนมแรงดนได

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

4.4 การตอลงดนของบรภณฑประธานทมอาคาร ตงแต 2 หลงขนไป

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 4646

Page 24: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

24

กรณท1 ขอ 4.4.1 การตอลงดนของบรภณฑประธานมอาคาร ตงแต 2 หลงขนไป...ตองมหลกดน

สายเฟสและสาย N (ไมตองเดนสายดนมาดวย)

อาคารท 1 อาคารท 2

มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 33 4747

แผงประธาน 1 แผงประธาน 2

กรณท1 ขอ 4.4.1 การตอลงดนของบรภณฑประธานฯ ตงแต 2 หลงขนไป

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 4848

Page 25: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

25

ขอยกเวน กรณท2 ขอ 4.4.2.1มประธานหลายชด... อนญาตไมตองมหลกดน!

มวงจรยอยเพยงชดเดยว

อาคารลกษณะนไมจาเปนตองมหลกดนทอาคารหลงท 2 กได

4949Ref. National Electrical Code Handbook 2008 Edition

มสายดนบรภณฑ(EGC)

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ขอยกเวน กรณท2 ขอ 4.4.2.2 การตอลงดนของบรภณฑประธานฯ

สายเฟส + N + G (G ตองเดนสายดนมาดวย)

ไมจาเปนตองมหลกดนกได หากมหลกดน หามตอระบบไฟฟาลงดน(หาม G N)

อาคารท 1 อาคารท 2

ตอระหวาง G-N)

มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 33 5050

แผงประธาน 1 แผงประธาน 2

Page 26: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

26

บทท 4 การตอลงดน4.1 วงจรและระบบไฟฟาทตองตอลงดน

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา

4.2 วงจรและระบบไฟฟาทหามตอลงดน

4.4 การตอลงดนของระบบประธาน

ฝ ป

5151

4.5 การตอฝากของระบบประธานแรงตา

4.6 ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

NN GG

LP2

4.5 การตอลงดนของระบบประธานแรงตา

NN GG

ไมมการตอถงกนระหวาง

N และ G

LP1

ตอฝาก N และ G ลงดนเฉพาะทบรภณฑประธานเทานน

NN GG

ตอระหวาง N และ G MDB

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 5252

Page 27: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

27

N G

LP2

หามมการตอ

4.5 การตอลงดนของระบบประธานแรงตา

หามตอฝากลงดนทจดอนอก ??

N G

ตอระหวาง N MDB

LP1หามมการตอถงกนระหวาง

N และ G

N G

ตอระหวาง N และ G

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 5353

NG

ไมมการตอถงกนระหวาง

N และ G

LP2

4.5 การตอลงดนของระบบประธานแรงตา

N G

N และ GLP1

ภาวะปกต ตองไมม

ทาไมตองตอลงดนเฉพาะทบรภณฑประธาน ????

MDBN G

ตองไมมกระแสไหลใน

สาย G

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 5454

ดงนนจงหามตอฝากลงดนทจดอนอก!!!

Page 28: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

28

สายตอฝากหลก(System Main Bonding Jumper) 4.15.6 (ก-ค)• ขนาดใชตาม T 4-1

ส ป ใ

ขนาดสายตอฝากของระบบประธานแรงตา(4.15.6)

N • กรณสายประธานใหญกวาทกาหนดใน T 4-1 ตอง ≥ 12.5% ของสายประธาน

สายนวทรล(N)

ขนาด ≥ ทคานวณ

ตามขอ 3.2.4สายตอฝากดานไฟออก

5555

สายตอฝากของบรภณฑ(Bonding Jumper) 4.15.6(ค)• ขนาดใชตาม T 4-1

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

สายตอฝากดานไฟออกของบรภณฑประธาน4.15.6(ง)• ขนาดใชตาม T 4-2

ขนาดสายประธานเขาอาคาร(ตวนาทองแดง) ตร.มม.

ไมเกน 35 10 ไ

ขนาดสายตอหลกดน(ตวนาทองแดง) ตร.มม.

ตารางท 4.1 ขนาดสายตอระบบไฟฟาลงดน

บรภณฑประธานแรงตาเกน 35 แตไมเกน 50 16

เกน 50 แตไมเกน 95 25เกน 95 แตไมเกน 185 35เกน 185 แตไมเกน 300 50

เกน 300 แตไมเกน 500 70เกน 500 95

N G

เกน 500 95

ขนาดสายตอฝากและสายตอหลกดนจะตองไมเลกกวาตารางท 4-1 และ ไมเลกกวา 12.5% ของตวนาประธานแรงตา

5656((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 29: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

29

ตย.4-1 หาขนาดสายทมการตอลงดนโจทย จงหาขนาดสายตอฝากระบบไฟฟาลงดนทภณฑประธาน กาหนดใหแตละเฟสใชสาย 1x500 mm2

630kVA

วธทา หาขนาดสายตอฝากระบบไฟฟาลงดน จากตาราง 4-1

สายเฟส 300-500 mm2

ใชสายดนขนาด ≥ 70 mm2

5757

1000A ใชสายดนขนาด ≥ 70 mm2

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ตวอยางท 4.2 หาขนาดตวนาลงหลกดนโจทย จงหาขนาดสายตอฝากของบรภณฑประธานแรงตา

400/230V. 3 เฟส 4 สาย กาหนดใหแตละเฟสใชสาย 3x500 mm2

วธทา

2,000kVA

วธทา แตละเฟส ใชสาย 3x500 mm2 ขนาดสายรวม = 3 x 500 = 1500 mm2

เนองจากสายเฟส ≥ 500 mm2

ตามขอ 4.15.6 ขนาดสายตอฝากลงดน≥ 0.125 x 1500 = 187.5 mm2

ดงนนใชสายตอฝากขนาด ≥ 240 mm2

5858

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ดงนนใชสายตอฝากขนาด ≥ 240 mm2

Page 30: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

30

จดประสงค เพอ....

ระบบหลกดน หรอรากสายดน ( Grounding Electrode System)

เปนจดตอลงดนของ“ระบบไฟฟา”

ใชตอสวนทเปนโลหะตางๆ ใหมศกดาไฟฟาเทากบดนหรอเปนศนย

รองรบกระแสทรวไหล หรอกระแสทเกดจากไฟฟาสถต

5959

รองรบกระแสทรวไหล หรอกระแสทเกดจากไฟฟาสถตลงสพนโลก

เปนทางผานของกระแสไฟฟาลงสพนโลกในกรณทเกดฟาผาหรอแรงดนเกน

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ชนดและขนาดของสายตอหลกดน

• ตวนาทองแดง ตองเปนชนดตวนาเดยวหรอตเกลยวหมฉนวน

• ตองไมมการตอและเปนเสนเดยวยาวตลอด

• ถาเปนบสบาร อนญาตใหมการตอได

N G

6060((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 31: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

31

มาตรฐานหลกดน ( Ground Electrode )

แทงโลหะ ขนาด 16 มม. ยาว 2.40 ม. แผนโลหะพนท 1800 ตร.มม. หนา 6 มม.

(1.5 มม.) ฝงลก 1.6 ม.

โครงสรางอาคารโลหะ

หลกดนอนๆ ทไดรบการรบรอง

6161

หลกดนอนๆ ทไดรบการรบรอง

คาความตานทานของหลกดน ≤ 5 โอหม

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ระบบรากสายดนแนวดงอาคารชด

อาคารสง และอาคารขนาดใหญพเศษ

0 75 ม

พนดน

สาหรบอาคารทวไป

0 3 ม

6262

0.75 ม. 45O

0.6 ม.0.3 ม.

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 32: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

32

ระบบรากสายดนแนวดง

สาหรบอาคารทวไป

N G

MDB

LP1

200

N GMDB400

6363

0.6 ม.0.3 ม.

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

LP1

ระบบรากสายดนแนวราบ

สาหรบอาคารทวไป

N G

200

รากสายดนแนวราบ โดยทวไปจะยาวเปนสองเทาของรากสายดนแนวดงและฝงลกจากผวดนประมาณ 0.75 ม. ใชในบรเวณดนแขงหรอเปนหนกรวด

N GMDB 400

6464

0.75 ม.

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 33: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

33

ขนาดสายประธานเขาอาคาร(ตวนาทองแดง) ตร.มม.

≤ 35 10 ไ

ขนาดสายตอหลกดน(ตวนาทองแดง) ตร.มม.

ตารางท 4.1 ขนาดสายตอหลกดน(4.19)

บรภณฑประธาน

เกน 35 แตไมเกน 50 16เกน 50 แตไมเกน 95 25เกน 95 แตไมเกน 185 35เกน 185 แตไมเกน 300 50เกน 300 แตไมเกน 500 70

เกน 500 95N G

เกน 500 95

ขอ 4.19 สายตอหลกดนสาหรบระบบไฟฟาแสสลบ จะตองไมเลกกวาตารางท 4-1

6565((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ตย. 4-3 ขนาดสายตอหลกดนโจทย บานหลงหนงรบไฟฟาดวยเครองวดฯ แรงตา15(45)A 400V. 3 เฟส 4 สาย จงกาหนดขนาดสายตอหลกดน

บรภณฑประธานแรงตา

วธทา• จากตารางท 4 1

บรภณฑประธานแรงตา4 x 16 SQMM

6666

• จากตารางท 4-1• สายเมนขนาด 16 mm2

• ใชสายตอหลกดน = 10 mm2

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

N G

Page 34: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

34

ตย.4-4 ขนาดสายตอหลกดน

โจทย โรงงานแหงหนงรบไฟฟาดวยเครองวดฯ 400 A 400/230V 3 เฟส 4 สาย ใชสาย ขนาด 2 ( 4 x 150 mm2 ในทอ IMC 2 x 80 mm ( 3” ) จงกาหนดขนาดสายตอหลกดน

2(4x 150 mm2)In IMC 2x80mm

วธทา

สายเฟสใชขนาด 2 x 150 = 300 mm2

MDB

6767

1x 70 mm2

สายเฟสใชขนาด 2 x 150 300 mm

จากตารางท 4-1

สายประธานขนาด 300-500 mm2

ใชสายตอหลกดนขนาด 70 mm2

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

N G

บทท 4 การตอลงดน4.1 วงจรและระบบไฟฟาทตองตอลงดน

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา

4.2 วงจรและระบบไฟฟาทหามตอลงดน

4.4 การตอลงดนของระบบประธาน

ฝ ป

6868

4.5 การตอฝากของระบบประธานแรงตา

4.6 ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 35: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

35

จดประสงค คอ

การตอลงดนของเครองบรภณฑไฟฟา ( Equipment Grounding )

จดประสงค คอ เพอใหสวนโลหะทตอถงกนตลอดมศกดาไฟฟาเทากบ

ดน

เพอใหอปกรณปองกนกระแสเกนทางานไดรวดเรวขน

6969

เปนทางผานใหกระแสรวไหล และ กระแสเนองมาจากไฟฟาสถตลงดน

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ประเภทของบรภณฑไฟฟาทจะตองตอลงดนมดงตอไปน

เครองบรภณฑไฟฟาทตองตอลงดน

เครองหอหมทเปนโลหะของ สายไฟฟา แผงบรภณฑประธาน โครง และ รางปนจนทใชไฟฟา โครงของตลฟต และลวดสลงยกของทใชไฟฟา

7070

สงกนทเปนโลหะรวมทงเครองหอหมของเครอง บรภณฑไฟฟาในระบบแรงสง

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 36: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

36

เครองบรภณฑไฟฟาทตองตอลงดน

•สวนของโหลดทเปนโลหะเปดโลงทบคคลอาจสมผสได และอาจมไฟฟารวถงได

≤ 2 4 ม

และอาจมไฟฟารวถงได

•หากตดตงอยสงจากพนไมเกน 2.40 เมตร

• ตองมการตอลงดนทโหลดดวย

7171

≤ 2.4 ม.

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

เครองใชไฟฟาทตองมสายดนเครองใชไฟฟาทตองมสายดน

เครองใชไฟฟาทมโครงเปนโลหะ หรอ เครองใชไฟฟาทเกยวของกบนา หรอ ความรอน เชน ตเยนเตาไฟฟา เครองซกเกยวของกบนา หรอ ความรอน เชน ตเยนเตาไฟฟา เครองซกผา เครองทานาอน เปนตน

เตาเสยบทใชงาน จาเปนตองมขวสายดน

7272((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 37: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

37

ชนดเครองใชไฟฟาทไมตองมสายดนชนดเครองใชไฟฟาทไมตองมสายดน เครองใชไฟฟาทมการปองกนไฟดด โดยมโครงหมดวยฉนวน 2 ชน เชน พดลม โทรทศน หรอ วทย เปนตน ดงนนไมจาเปนตองมขวสายดนมขวสายดน

เครองหมายฉนวนสองชนทไมตองมทไมตองมสายดนสายดน

7373((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

วธตอลงดนของบรภณฑไฟฟา

ทาไดโดยเดนสายดนจากแผงจายไฟยอย

7474

ทาไดโดยเดนสายดนจากแผงจายไฟยอยไปยงบรภณฑไฟฟาทตองตอลงดน

สายดนตองเดนรวมไปกบสายเฟส และสายนวทรลของวงจรในทอเดยวกน

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 38: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

38

ชนดของสายดนบรภณฑไฟฟา(EGC)

• ตวนาทองแดง หมฉนวนหรอไมหมฉนวนกได

• เปลอกโลหะของสายเคเบลชนด AC, MI และ MC

• บสเวยทไดระบใหใชแทนสายสาหรบตอลงดน

7575

• สของสายดนถาขนาดไมเกน 10 ตร.มม. ฉนวนตองมสเขยว หรอเขยวแถบเหลอง

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

(ขอ 4.19) ขนาดสายตอหลกดนของบรภณฑประธาน ( GEC) ตองมขนาดไมเลกกวาทกาหนดในตารางท 4-1

(ขอ 4.20) ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา (EGC)ตองมขนาดไมเลกกวาทกาหนดในตารางท 4-2

7676

(ขอ 4.20) ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา (EGC)ตองมขนาดไมเลกกวาทกาหนดในตารางท 4-2

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 39: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

39

ตย.4-5 หาขนาดสายดนบรภณฑไฟฟา โจทย ระบบไฟฟาประกอบดวย บรภณฑไฟฟา และ แผงจายไฟ ดงรป จง

หาขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา(EGC) ทเดนจากบรภณฑประธาน

G

300 AT

CB = 300ATEGC ≥ 25 SQMM.

CB = 100ATEGC ≥ 10 SQMM.

บรภณฑประธาน

ไฟ

7777

100 ATG

20 ATG

LOAD

CB = 20ATEGC ≥ 2.5 SQMM.

แผงจายไฟ แผงจายโหลด

บรภณฑไฟฟา

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

N G

LP2400A

1-25

ตย.4-6 ขนาดสายดนบรภณฑไฟฟา

400

N GLP1

200A1-16

200

N GMDB200

400LP1

LP2

พจารณาจากตารางท 4-2

7878((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 40: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

40

N G

LP2

150AT20AT 1-2.5

40AT

ตย.4-6 ขนาดสายดนบรภณฑไฟฟา(ตอ)

N G

LP1

3 240 1 150

100AT

1-16

1-4

N G

MDB

3-240, 1-150

ตารางท 4-11-50

1-10

7979((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

200400

ขนาดสายดน เมอดนสายควบ การเดนสายควบ แยกไปหลายทอ ขนาดสายดนในแตละทอกาหนดจากพกดเครองปองกนกระแสเกน ตามตารางท 4-2 (หามลดขนาด)( )

L

Fault, Phase to grounding conductor

อปกรณไฟฟา

CB

8080

N

ทออโลหะ

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 41: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

41

ตย.4-7 หาขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

โจทย บรภณฑประธานมเครองปองกนกระแสเกน 500 A ตอกบวงจร ซงประกอบดวยสายควบ 2 ชด เดนในทอรอยสายทอละ 1 ชด ดงรป จงหาขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

วธทา o วงจรประกอบดวยสายควบ 2 ชด เดนใน

ทอรอยสายทอละ 1 ชด ใ

500

AMP

500

AMP

8181

o ดงนนจะตองเดนสายดน 2 เสนในแตละทอ โดยเลอกตามขนาดเครองปองกน

จากตาราง 4-2 กรณเครองปองกน 500 A ใชขนาดสายดน 35 mm2

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

การใชสายดนรวมกน

สายดนและสายทกวงจรทใชสายดนรวมกน ตองเดนในชองเดนสายเดยวกน

N G

8282

สายดนกาหนดจาก CB ตวใหญสด

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 42: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

42

ตย.4-8 หาขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา ทใชรวมกนในทอสาย

โจทย วงจรระบบแรงตา 4 วงจร ทตองการเดนในทอสายรวมกน โดยแตละวงจรมเครองปองกนกระแสเกน 20 A , 40 A , 15 A และ 20 A

ไฟฟ ใ ใ จงหาขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา ทใชรวมกนในทอสาย

20 AMP

40 AMP

15 AMP

วธทาo ขนาดสายดนทใชรวมกนจะตองเลอกตามเครองปองกนทมขนาดใหญทสด คอ 40 A จากตารางท 4 2 เครองปองกน 40

8383

15 AMP

20 AMP

o จากตารางท 4-2 เครองปองกน 40 AT ตองใชสายดนไมนอยกวา 4 mm2

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา(สายดนของมอเตอร)

กาหนดจากขนาดปรบตงของเครองปองกนโหลดเกน

M225A 115A

G

ของเครองปองกนโหลดเกน

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 8484

100Aกาหนดจาก 115A (ตารางท 4-2)

Page 43: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

43

สายตอฝากหลก(Main Bonding Jumper)• ขนาดใช T 4-1 • ตอง ≥ 12.5% ของสายประธาน

ของระบบประธานแรงตา สรป การกาหนดขนาดสายดน

N

สายนวทรล(N)

ขนาดตอง ≥ ทคานวณ

ตามขอ 3.2.4

8585

ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา ขนาดใชตาราง 4-2

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

บทท 4 การตอลงดน4.2 วงจรและระบบไฟฟาทหามตอลงดน

4.3 การตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา

4.4 การตอลงดนของระบบประธาน

4.5 การตอฝากของระบบประธานแรงตา

6 ไฟฟ

8686

4.6 ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

4.7 การตอลงดนของระบบประธานแรงสง

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 44: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

44

การตอลงดนของแผงสวตชแรงสง

ตวตตองตอลงดนรวมกบกราวดบสกราวดบส

บานประตตอฝากกบตวตดวยสายขนาด 10 ตร.มม. 10 ตร.มม.

8787((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

การตอลงดนทหมอแปลงกบดกฟาผาทมาพรอมกบหมอแปลง

88

สายดนของ L/A รวมกบตวถงหมอแปลง

สายดนของแรงตา

Page 45: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

45

พนฐานการตอลงดนการตอลงดนระบบแรงสง เพอลดระดบแรงดนไฟฟาใหอปกรณสามารถทนได

89

กรณท 1 การตอลงดนทหมอแปลงสายดนของ L/A แยกกบตวถงหมอแปลง

V1 = 5.3 kV/m.

V2 = 46 kV

9090

V3 = 5.3 kV/m

V = V1+V2+V3 = 56.6 kV((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 46: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

46

กรณท 2 การตอลงดนทหมอแปลงสายดนของ L/A รวมกบตวถงหมอแปลง

V1 = 5.3 kV/m.

V2 = 46 kV

V3=5.3 kV/m

9191

V = V1+V2-V3 = 46 kV

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

การตอลงดนทหมอแปลงการตอลงดนระบบแรงสง

สายยาว, Vdrop มากสายส น, Vdrop นอย

92

Page 47: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

47

บทท 4 การตอลงดน4.5 การตอฝากของระบบประธานแรงตา

4.6 ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา

4.7 การตอลงดนของระบบประธานแรงสง

4.8 การตอลงดนอนๆ

9393((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ระบบสายดนในบรเวณอนตรายในบรเวณอนตราย สวนทเปนโลหะของบรภณฑไฟฟาและไมไดเปนทางเดนของกระแสไฟฟาททกระดบแรงดนไฟฟา ซงอยในบรเวณอนตรายตองตอถงกนทางไฟฟาตามวธทไดกาหนดไวในขอถงกนทางไฟฟาตามวธทไดกาหนดไวในขอ4.15.2.2 - 4.15.2.5

9494((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 48: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

48

การใชหลกดนรวมกน (4.13)หลกสายดนของระบบประธานแรงตาระบบสายดน

9595((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ดวยความปรารถนาด

กตตพงษ วระโพธประสทธ

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 9696

Page 49: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

49

ตารางท 4-1 ขนาดตาสดของสายตอหลกดนของระบบไฟฟากระแสสลบ

9797((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ตารางท 4-2 ขนาดตาสดของสายดนของบรภณฑไฟฟา

9898((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 50: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

50

กรณศกษา

9999((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

เครองทานาแขงไฟฟาร วเครองทานาแขงไฟฟาร ว…… …… ตายตาย!!!!!!!!!!

ไมไดตดต งระบบสายดนและ ไฟ เครองตดไฟรว

100100

อปกรณไฟฟาในเครองทานาแขงชารด ไฟฟาร ว((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 51: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

51

สาเหต......ไฟฟาร วทเครองทานาอน

• ซอคอนโดใหม กอนเขาไปอยไดใหชางไฟฟาตดตงเครองทานาอน

• หลงตดตงเสรจ เจาของหอง ไดเขาไปอาบนา มอจบฝกบวถกไฟฟาดดจนเสยชวต !!!!

101101

เสยชวต !!!!

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

ตรวจสอบ สายดนทจดตอสายไมไดตอ

102102

สวนทเปนโลหะ

มไฟวดได 110 V

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 52: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

52

เครองตดวงจรไฟฟาเมอกระแสร วลงดน(RCD)

((มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 22.) .) กตตพงษ วระโพธประสทธ กตตพงษ วระโพธประสทธ 25562556 103103

เครองตดไฟรวเครองตดไฟรว (RCD, RCCB, RCBO, GFCI)(RCD, RCCB, RCBO, GFCI)104104

LLLL

magnetic circuitmain coils

ไฟออกไฟออก

LL

testpush

amplifiler

search coil

trip coil

ไฟเขาไฟเขา

NN

GGNNGG R

Page 53: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

53

ตวอยางการใช RCBO & RCCB

RCCB

RCBO16 A30 mA

25 A30 mA

105105((มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 20012001--51 51 บทท บทท 22.) .) กตตพงษ วระโพธประสทธ กตตพงษ วระโพธประสทธ 25552555

เครองตดไฟรว (RCD) RCBO or RCCB??

RCBO = RCCB + Overcurrent

RCD(HS): 6– 10– 30 mA (for direct-contact / life injury protection),

RCBO = (short-circuit + overload protection)

RCCB

500 mA

30 mA

IEC 61008,IEC61009 หรอ มอก.909-2548

RCD(MS): 100– 300– 500– 1000 mA (for fire protection),

RCD(LS): 3 – 10 – 30 A (typically for protection of machines).

มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 33 106106

RCCB = Residual current circuit-breakers

Page 54: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

54

หลกการทางานของเครองตดไฟร ว:RCDRCD: operating current 30 mAoperating time 0.04 s

15 - 30 mA

15 - 30 mA

มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 33 107107

ผลของกระแสไฟฟาทมตอรางกายมนษย

230 V0 V0 V

230 V

1100 + 10 = 207 mACardiacfibrillation

มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 33108108

10 1100

Page 55: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

55

ผลของกระแสไฟฟาทมตอรางกายมนษย(Critical current thresholds IEC 60479)ผลของกระแสไฟฟาทมตอรางกายมนษย

(Critical current thresholds IEC 60479)10

5 5%V.F

0%50%V.F

ลา (วนาท

)

0.2

0.1

0.5

1

2

AC-1 AC-2 AC-3 AC-4

> 50%V.F

VentricularFibrillation

ไมรสก คลายมอได

กลามเนอหดตวหายใจลาบาก

109109

ระยะเวล

กระแสไฟฟาไหลผานรางกาย (mA)0.1 0.2 0.5 1 2 5 10 20 50 100 200 500 1000 2000 5000 10000

.01

.05

30 mA

หายใจลาบาก

((มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 22.) .) กตตพงษ วระโพธประสทธ กตตพงษ วระโพธประสทธ 25562556

ผลของกระแสไฟฟาทมตอรางกายมนษย

Critical current thresholds IEC 60479มผลตอการควบคมกลามเนอ เฉลย ≥30mA

5 s

1 s

40 mA

90mA10mA0.5mADURATION

instantaneous30 mARCD

ขนาดกระแสททาใหหวใจหยดทางานได เฉลย 50 -100mA

100 ms

20 ms

0.5mA 500mA 1.2 A30mA

40 ms

150mA CURRENT

RCD

110110EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )),IEC,IEC6047960479

Page 56: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

56

ขนาดแรงดนไฟฟาทมผลตอรางกาย

Safety Curve (dry premises) IEC 60364

0.2 s

Continuous

on

of c

on

tact

50 V 110 V 220V 300V

0.1 s

0.03 s

Touchvoltage

Du

rati

o

111111EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )) ,IEC,IEC6047960479

ความตานทานภายในของรางกาย

Resistance of body

500 ohms100 ohms

500 ohms

Hand-to-hand = 500+500 ohms

Foot-to-foot = 500+500 ohms

= 1000 ohms

= 1000 ohms

Resistance of body

112112

500 ohms500 ohms

Hand-to-foot = 500+100+500 ohms

= 1100 ohms

((มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 22.) .) กตตพงษ วระโพธประสทธ กตตพงษ วระโพธประสทธ 25562556

Page 57: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

57

ความตานทานภายในของรางกาย

Current magnitude

500 ohms100 ohms

500 ohms

Current magnitude

IE

R=(amps)

(volts)

(ohms)

Energy

113113

500 ohms500 ohms= I

2R tJ (joules) (second)

((มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 22.) .) กตตพงษ วระโพธประสทธ กตตพงษ วระโพธประสทธ 25562556

ความตานทานภายในของรางกาย

H d t f t t fl th

100 ohms500 ohms

Hand-to-foot current flow path

I =230

1100

(volts)(ohms)

114114

500 ohms

= 209 mA

Source

Ground((มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 22.) .) กตตพงษ วระโพธประสทธ กตตพงษ วระโพธประสทธ 25562556

Page 58: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

58

ผลของกระแสไฟฟาทมตอรางกายมนษย(1-loop)

230 V

0 V

230 V

1100 + 10 = 207 mA Cardiac

fibrillation

((มาตรฐาน วมาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 22.) .) กตตพงษ วระโพธประสทธ กตตพงษ วระโพธประสทธ 25562556115115

10 1100

พนฐานการตอลงดน

หวขอหวขอ

มาตรฐานการตอลงดน

การวดคา ρ และการลดคา R

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 116116

Page 59: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

59

มาตรฐานการตอลงดนตาม IEC60364-3

กาหนดวธเรยกชอของระบบการตอลงดนดวยอกษร 3 ตว ไ ใ หรอ 4 ตว ไวในมาตรฐาน IEC 60364-3 เชนระบบ TN-C,

TN-S,TN-C-S, IT และ TT เปนตน

อกษรตวแรก เปนความสมพนธระหวางระบบไฟฟา กบดน ใ ไ โ

117117

T = มการตอจดใดจดหนงของระบบไฟฟาลงดนโดยตรงI = แยกจากดน(Isolated) หรอมการตอลงดนผาน Impedance

EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )), IEC, IEC6036460364--33

TT System ; TT = Terre- Terreแหลงจายไฟฟา

L1L2

ทนวทรลของหมอแปลงตอลงดน

มหลกดนเพอความปลอดภยแยกจากหลกดนของระบบ

L2L3N

118118

Rn

PE

โดยตรง ไฟฟา

EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )) , IEC, IEC6036460364--33

Page 60: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

60

TT system; Earth-fault study

Uo = 230 V

400 V/230 V

Exposedconductivepart

Uf =

If = 23 A

If = Uo / (Rn + Ru)

Uf = Ru x If

119119

Uf =115V

Ru = 5 Ω

Rn= 5 Ω

EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )) , IEC, IEC6036460364--33

TN-S SystemTN-S = Terre Neutral- Separate = สายนวทรลและสายดนปองกนแยกออกจาก

กนตลอดทงระบบ

L1L2L3NPE

120120

มการตอเปลอกโลหะเขากบสาย

ดนปองกน

EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )) , IEC, IEC6036460364--33

Page 61: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

61

TN-C System

E568

92

TN-C = Terre Neutral- Combined = สายนวทรล(N)และสายดนเพอความปลอดภย (PEN)รวมเปนตวนาเดยวกนตลอดทงระบบ T N-C

L1L2L3PEN

มการตอเปลอกโลหะเขากบ Neutral ของ

121121

Neutral ของระบบไฟฟา

มการตอลงดนเปนระยะเพอลดแรงดน

MDB

EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )) , IEC, IEC6036460364--33

TN-C-S SystemTN-C-S = Terre Neutral- Combined Separate

= สายนวทรลและสายดนปองกนรวมกนทตนทาง(TN-C) และปลายทางแยกออกจากกน(TN S)

MDBL1L2L3

ปลายทางแยกออกจากกน(TN-S)

TN-S สายนวทรลและสายดนปองกน

แยกกน

T N-C-S

122122

L3NPE

TN-C สายนวทรลและสายดนปองกน

รวมกน EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )) , IEC, IEC6036460364--33

Page 62: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

62

TN-C-S system TN-S สายนวทรลและสายดนปองกน

แยกกน

TN-C สายนวทรล ป

123123

และสายดนปองกนรวมกน

MDB

EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )) , IEC, IEC6036460364--33

IT System

L1L2L3NPE

124124

MDB

EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )) , IEC, IEC6036460364--33

Page 63: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

63

IT system; Earth-fault study

125125EIT Standard EIT Standard 20012001--51 51 ((บทท บทท 4 4 )) , IEC, IEC6036460364--33

พนฐานการตอลงดน

หวขอหวขอ

มาตรฐานการตอลงดน

การวดคา ρ และการลดคา R

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 126126

Page 64: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

64

พนฐานการตอลงดน

Voltage Around Ground Rod

R 1/A

R

R = Resistance

A = Surface AreaA = Surface Area

= Resistivity

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 127127

ขนอยกบองคประกอบตางๆ ดงตอไปน ใ ( S li W )

สภาพการนาไฟฟาของดน

สดสวนของเกลอแรทละลายในดน ( Saline Water )

องคประกอบของดน ( Compositions )

ขนาดของอนภาคดน ( Size of Particles )

ความหนาแนนของดน ( Compactness )

128128

อณหภม ( Temperature )

ความชน ( Moisture )

เงอนไขของสภาพภมอากาศ ( Weather Conditions )

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 65: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

65

การวดความตานทานดนจาเพาะของดน (ρ)

ความตานทานจาเพาะของดน 10 โอหม-เมตร คอ????1 เมตร1 เมตร

1 เมตร

หมายถงความตานทานของดน ทมขนาด 1 ลกบาศกเมตร วดคาได 10 โอหม

129129

10 Ω

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

h

การวด R จาเพาะของดน (ปจจบนใชวธ Wenner) การวดความตานทานดนจาเพาะของดน (ρ)

0.3-0.5 m

ohm

6-10 m

ระยะ a เปนตวกาหนดความลกของดนทตองการวด R จาเพาะของดน เชน a = 3 เมตร คอการวด R จาเพาะของดนลก 3 เมตร

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 130130

Page 66: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

66

การวด R จาเพาะของดน (ปจจบนใชวธ Wenner) การวดความตานทานดนจาเพาะของดน (ρ)

b = 0.3-0.5 m

a = 6-10 m

b

a 6 10 mb

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 131131

การวดความตานทานดนจาเพาะของดน (ρ)

Rคา R ทนาไปแทนในสมการเพอหาคา ρ

aa aa

b

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 132132

Page 67: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

67

ตวอยาง ความตานทานจาเพาะของดนชนด ตางๆ ดงแสดงในตาราง

การวดความตานทานดนจาเพาะของดน (ρ)

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 133133

การวดความตานทานดนจาเพาะของดน (ρ)

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 134134

Page 68: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

68

การวดความตานทานของแทงหลกดน แบบ 3 จด การวดความตานทานดนจาเพาะของดน (ρ)

ohm

a > 50m((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 135135

การตอสายดนเขากบรากสายดน

ใชวธ Exothermic Welding

ใช Connector ,หสาย , หวตอแบบบบอด

หามใชวธบดกรเปนหลก

หามตอสายมากกวา 1 เสนเขากบหลกดน เวนแตจะ

136136

ใชอปกรณตอทเหมาะสม

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 69: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

69

ตย. การเชอมดวยความรอน(Exothermic Welding)

ตวนาลงดน

• หลกดนทาตามขอ 2.4.1การตอสายเขากบหลกดนตองใช

137137

• ทาดวยทองแดง ปลายสด

ตองฝงดนลก ไมตากวา 0.3

m.

ดนตองใช- วธเชอมดวยความรอน Exothermic Welding)

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Exothermic welding

138138((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 ))

Page 70: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

70

Typical Substation ConnectionExothermic Weld

CADWELD® Connections

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 139139

Types of Connections

Mechanical (Bolted, Wedge, C i )Compression) Rely on Physical Pressure to

Maintain Connection

Exothermic Welding Permanent Molecular Bond

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 140140

Page 71: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

71

CADWELD vs. MECHANICAL CONNECTIONS

CADWELDED JOINTS

MECHANICAL JOINTS((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 141141

MECHANICAL / BOLTED CONNECTOR

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 142142

Page 72: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

72

CLAMP TYPE CONNECTOR

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 143143

CADWELD TYPE CONNECTION

((กตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน วกตตพงษ วระโพธประสทธ มาตรฐาน ว..สส..ทท. . 2556 2556 บทท บทท 4 4 )) 144144

Page 73: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

73

Protective earthing and protective equipotential bonding interactions

EIT Standard EIT Standard 2556 2556 ((บทท บทท 4 4 )) 145145

Earthing Arrangement

EIT Standard EIT Standard 2556 2556 ((บทท บทท 4 4 )) 146146

Page 74: 2556 บทที่ 4 ) 1¸šทที่-4...8/19/2014 3 มาตรฐานการตอลงด น ว.ส.ท. 2001-51 บทท 4 “ การต อลงด น ”

8/19/2014

74

Earthing Arrangement

EIT Standard EIT Standard 2556 2556 ((บทท บทท 4 4 )) 147147