41
บทที2 ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว ความหมายของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว การท่องเที ่ยวคือการเดินทางจากที ่อยู ่อาศัยปกติไปยังที ่อื ่นเป็นการชั่วคราวเพื ่อวัตถุประสงค์ ในการพักผ่อน เที ่ยวชม เพลิดเพลินหรือเพื ่อวัตถุประสงค์อื ่นใดที ่ไม่ใช่การประกอบอาชีพ ส่วน ความหมายของคาว่า อุตสาหกรรม ตามพจนานุกรม คือ การทาสิ่งของเพื ่อให้เป็นสินค้า แต่ใน จจุบันมีความหมายมากกว่านั้น คือ กิจกรรมทางเศรษฐกิจ อย่างมีระบบการพาณิชย์หรือการผลิต สาขาใดสาขาหนึ ่งในสายอุตสาหกรรมการผลิตจะมีป จจัยสาคัญที ่คอยขับเคลื ่อนที ่เห็นได้ชัด 4 ประการ คือ โรงงาน ลูกค้า สินค้า และการขนส่ง เช่นเดียวกับอุตสาหกรรมท่องเที ่ยวที ่เป็นอุตสาหกรรมการผลิต ที ่เน้นการบริการ เราสามารถทาความเข้าใจเกี ่ยวกับป จจัยต่างๆ ในอุตสาหกรรมท่องเที ่ยวได้ดังนี 1.“โรงงาน หมายถึง แหล่งที ่ผลิตสินค้าของอุตสาหกรรมท่องเที ่ยว ได้แก่ พื ้นที ่ที ่ใช้ประกอบ กิจกรรมทางการท่องเที ่ยวนั่นเอง 2. ลูกค้า หมายถึง นักท่องเที ่ยวที ่มาชมบ้านเมือง ธรรมชาติ ศิลปวัฒนธรรม สิ่งที ่ผู้ซื ้อหรือ ลูกค้าจะได้รับคือ ความพอใจความส นุก สนาน เพลิดเพลินกับการได้เห็นสิ่งแปลกใหม่ ความ สะดวกสบาย การพักผ่อน และความทรงจาที ่น่าประทับใจ 3. สินค้า ในสายอุตสาหกรรมบริการและการท่องเที ่ยวไม่ต้องมีการเปลี ่ยนกรรมสิทธิ์การเป็น เจ้าของเหมือนอุตสาหกรรมการผลิตอื ่น ๆ และสินค้าโดยมากได้มาโดยไม่ต้องลงทุน จึงเป็นข้อ ได้เปรียบอุตสาหกรรมอื ่นอย่างมาก เช่น ความสวยงามทางธรรมชาติที ่ได้มาโดยไม่ต้องลงทุน สิ่ง สวยงามที ่มนุษย์สร้างขึ ้นหากเป็นสิ่งสวยงามในอดีตก็นับเป็นสิ่งที ่บรรพบุรุษสร้างให้ แต่หากเป็นสิ่งที มนุษย์สร้างขึ ้นในยุคป จจุบันก็นับว่าเป็นสิ่งที ่สร้างขึ ้นเพื ่อเพิ่มสีสัน สร้าง จุดขายทางการท่องเที ่ยว วิถีทาง ดาเนินชีวิตของผู้คนในท้องถิ่นที ่ได้มาโดยการสืบทอดประเพณีแนวปฏิบัติจากรุ ่นสู ่รุ่น เป็นต้น 4. การขนส่ง ผู้ผลิตจะต้องส่งสินค้าไปยังลูกค้า แต่ในอุตสาหกรรมท่องเที ่ยวกลับตรงกันข้าม เพราะทรัพยากรการท่องเที ่ยวจะเป็นทั้ง โรงงาน วัตถุดิบ และ สินค้า ในตัวเองพร้อมสรรพไม่ สามารถเคลื ่อนที ่ได้ ผู้ซื ้อหรือนักท่องเที ่ยวจึงต้อง ไปซื ้อสินค้าในบริเวณแหล่งผลิตหรือโรงงานด้วย ตัวเอง ในส่วนความหมายของคาว่า อุตสาหกรรมท่องเที ่ยว ที ่จากัดความไว้ในพระราชบัญญัติการ ท่องเที ่ยวแห่งประเทศไทย พ ..2522 มาตรา 4 ให้ความหมาย อุตสาหกรรมท่องเที ่ยว ว่าเป็น อุตสาหกรรมที ่จัดให้มีหรือให้บริการเกี ่ยวกับการท่องเที ่ยวทั้งภายในและภายนอกราชอาณาจักร โดยมี ค่าตอบแทนและหมายรวมถึง 1) ธุรกิจนาเที ่ยว 2) ธุรกิจโรงแรมสาหรับนักท่องเที ่ยว 3) ธุรกิจภัตตาคาร สถานบริการ และสถานที ่ตากอากาศสาหรับนักท่องเที ่ยว 4) ธุรกิจการขายของที ่ระลึกหรือสินค้าสาหรับนักท่องเที ่ยว

บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

บทท 2 ความหมายและองคประกอบของอตสาหกรรมทองเทยว

ความหมายของอตสาหกรรมทองเทยว “การทองเทยว” คอการเดนทางจากทอยอาศยปกตไปยงทอนเปนการชวคราวเพอวตถประสงค

ในการพกผอน เทยวชม เพลดเพลนหรอเพอวตถประสงคอนใดทไมใชการประกอบอาชพ สวนความหมายของค าวา “อตสาหกรรม ” ตามพจนานกรม คอ “การท าสงของเพอใหเปนสนคา ” แตในปจจบนมความหมายมากกวานน คอ “กจกรรมทางเศรษฐกจ อยางมระบบการพาณชยหรอการผลตสาขาใดสาขาหนง” ในสายอตสาหกรรมการผลตจะมปจจยส าคญทคอยขบเคลอนทเหนไดชด 4 ประการ คอ โรงงาน ลกคา สนคา และการขนสง เชนเดยวกบอตสาหกรรมทองเทยวทเปนอตสาหกรรมการผลตทเนนการบรการ เราสามารถท าความเขาใจเกยวกบปจจยตางๆ ในอตสาหกรรมทองเทยวไดดงน

1.“โรงงาน ” หมายถง แหลงทผลตสนคาของอตสาหกรรมทองเทยว ไดแก พนททใชประกอบกจกรรมทางการทองเทยวนนเอง

2. “ลกคา” หมายถง นกทองเทยวทมาชมบานเมอง ธรรมชาต ศลปวฒนธรรม สงทผซอหรอลกคาจะไดรบคอ ความพอใจความส นกสนาน เพลดเพลนกบการไดเหนสงแปลกใหม ความสะดวกสบาย การพกผอน และความทรงจ าทนาประทบใจ

3. “สนคา” ในสายอตสาหกรรมบรการและการทองเทยวไมตองมการเปลยนกรรมสทธการเปนเจาของเหมอนอตสาหกรรมการผลตอน ๆ และสนคาโดยมากไดมาโดยไมตองลงทน จงเปนขอไดเปรยบอตสาหกรรมอนอยางมาก เชน ความสวยงามทางธรรมชาตทไดมาโดยไมตองลงทน สงสวยงามทมนษยสรางขนหากเปนสงสวยงามในอดตกนบเปนสงทบรรพบรษสรางให แตหากเปนสงท มนษยสรางขนในยคปจจบนกนบวาเปนสงทสรางขนเพอเพมสสน สราง จดขายทางการทองเทยว วถทาง ด าเนนชวตของผคนในทองถนทไดมาโดยการสบทอดประเพณแนวปฏบตจากรนสรน เปนตน

4. “การขนสง” ผผลตจะตองสงสนคาไปยงลกคา แตในอตสาหกรรมทองเทยวกลบตรงกนขามเพราะทรพยากรการทองเทยวจะเปนทง “โรงงาน ” “วตถดบ ”และ “สนคา ” ในตวเองพรอมสรรพไมสามารถเคลอนทได ผซอหรอนกทองเทยวจงตอง ไปซอสนคาในบรเวณแหลงผลตหรอโรงงานดวยตวเอง

ในสวนความหมายของค าวา “อตสาหกรรมทองเทยว ” ทจ ากดความไวในพระราชบญญตการทองเทยวแหงประเทศไทย พ .ศ.2522 มาตรา 4 ใหความหมาย “อตสาหกรรมทองเทยว ” วาเปนอตสาหกรรมทจดใหมหรอใหบรการเกยวกบการทองเทยวทงภายในและภายนอกราชอาณาจกร โดยมคาตอบแทนและหมายรวมถง

1) ธรกจน าเทยว 2) ธรกจโรงแรมส าหรบนกทองเทยว 3) ธรกจภตตาคาร สถานบรการ และสถานทตากอากาศส าหรบนกทองเทยว 4) ธรกจการขายของทระลกหรอสนคาส าหรบนกทองเทยว

Page 2: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

60

5) ธรกจการกฬาส าหรบนกทองเทยว 6) การด าเนนงานนทรรศการ งานแสดง งานออกราน โฆษณาเผยแพร หรอการ

ด าเนนงานอนใด โดยมความมงหมายเพอชกน าหรอสงเสรมใหมการเดนทางทองเทยว ในสวนของสภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ไดใหความหมายค าวา “การทองเทยว ”

วาหมายถง ผลรวมของปรากฏการณตางๆ และความสมพนธทเกดขนระหวางธรกจทองเทยว และธรกจทเกยวเนองกบการทองเทยว ภาครฐ องคกรเอกชน ตลอดจนประชาชนในทองถนซงเปนเจา ของทรพยากรการทองเทยว อนถกผนวกอยในกจกรรม หรอกระบวนการในการดงดดใจนกทองเทยวผมาเยอน

จากลกษณะของอตสาหกรรมทองเทยวและความหมายของค าวาการทองเทยว ทกลาวมาขางตน สรปไดวาการทองเทยวหรออตสาหกรรมทองเทยว จะครอบคลมองคประกอบหลกอยางนอย 6 ประการ คอ

1) นกทองเทยวหรอผมาเยอน 2) สงดงดดใจหรอแหลงทองเทยวหรอทรพยากรการทองเทยว 3) โครงสรางพนฐาน สงอ านวยความสะดวกและบรการดานการทองเทยว 4) องคกรภาครฐ 5) องคกรภาคเอกชน 6) เจาบานหรอประชาชนในทองถน

องคประกอบในอตสาหกรรมทองเทยว อตสาหกรรมทองเทยวจะขบเคลอนไปขางหนาไดหรอไมจะตองอาศยสงส าคญทเปนองคประกอบ 6 ประการขางตนดงน

1. นกทองเทยว (Tourist) หมายรวมถงผมาเยอน (Visitor) ทเดนทางเขามาพกคางคน และรวมถง “นกทศนาจร”(Excursionist) ทเดนทางเขามาแตไมไดพกคางคน

2. สงดงดดใจหรอ แหลงทองเทยวหรอทรพยากรการทองเทยว ทงทเปนแหลงทองเทยวธรรมชาต สถานทส าคญทางโบราณคด ประวตศาสตร และศาสนา ลกษณะสถาปตยกรรม ศลปวฒนธรรม ประเพณ วถชวตของชมชน ตลอดจนกจกรรมงานประเพณตางๆ ทสรางสรรคขนทงจากน ามอมนษยหรอจากทธรรมชาตใหมา

3. โครงสรางพนฐาน สงอ านวยความสะดวกและบรการดานการเดนทางทองเทยว ไดแก การคมนาคม ความปลอดภย ขนตอนการตรวจคนเขาเมอง ถนน ไฟฟา ประปา การสอสารอเลกทรอนกส ฯลฯ เพอใหนกทองเทยวสามารถเดนทางและตดตอสอสารระหวางกนไดโดยสะดวก รวดเรว ปลอดภย ประหยดเวลา ตลอดจนไดรบความสะดวกในเรองอาหารการกน พาหนะในการเดนทางทองเทยว การรกษาพยาบาล ความปลอดภยในชวตและทรพยสน เปนตน

Page 3: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

61

4. องคกรภาครฐ ซงมนโยบาย สนบสนน และสงเสรมกจกรรมการทองเทยวในทกๆ รปแบบไมวาจะทางตรงหรอทางออม ในขณะเดยวกนกดแลระมดระวงไมใหการทองเทยวสงผลกระทบหรอท าความเสยหายใหแกสงแวดลอม สงคม วฒนธรรม ประเพณและคณภาพชวตของชมชน

5. องคกรภาคเอกชน ทด าเนนธรกจภาคบรการอนหลากหลาย เพอใหบรการและอ านวยความสะดวกแกนกทองเทยว เพอใหเกดความพงพอใจ ประทบใจ และตดใจเดนทางกลบมาทองเทยวอก

6. เจาบานหรอประชาชนในทองถน ซงเปนเจาของทรพยากรการทองเทยว จะมสวนสรางความประทบใหกบนกทองเทยวไดโดยตรง

สงดงดดใจหรอ

ทรพยากรทองเทยว

ภาพท 2.1 องคประกอบของอตสาหกรรมทองเทยวไทย

นอกจากนยงมองคประกอบภายนอกประเทศอนๆ อกมากทมสวนชวยกระตน สนบสนน สงเสรม ใหมการเดนทางทองเทยวมาสประเทศไทย เชน หนวย งานรฐวสาหกจของไทยในตางประเทศ สมาคม /ชมรม คนไทยในตางประเทศ รานอาหารไทย บรษทขามชาต หรอองคกรธรกจรวมทน หนวยงานภาคธรกจเอกชนในตางประเทศและนกธรกจ ชาวตางชาตทเคยมาอาศยและท างานอยในประเทศไทย นกทองเทยวตางประเทศทเดนทางกลบไป นกศกษานกเรยนไทยในตางประเทศ แรงงานไทยในตางประเทศ สถาบนกฬา การบนเทง และนนทนาการ องคกรอสระอนๆ ทมโครงขายเชอมโยงกบประเทศไทย ฯลฯ

องคประกอบของ

อตสาหกรรมทองเทยวไทย

องคกรภาครฐในระบบ หลกและระบบรอง

องคกรเอกชนและ ธรกจเอกชน

โครงสรางพนฐานและโครง สรางสงอ านวยความสะดวกและ

บรการดานการเดนทาง

เจาบานหรอประชาชน ในทองถน

ผมาเยอน/นกทองเทยว/ นกทศนาจร

หนวยงานราชการ รฐวสาหกจ องคกร บคคล หรอองคกรธรกจอนๆ ภายนอก ประเทศ ทมสวนเชอมโยงสนบสนน

Page 4: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

62

หนวยงานราชการไทย รฐวสาหกจในตางประเทศ

ภาพท 2.2 องคประกอบองคกรและองคกรธรกจอนๆ ภายนอกประเทศทเชอมโยง การเดนทางของนกธรกจและนกทองเทยว

1. นกทองเทยวหรอผมาเยอน นกทองเทยวคอผทมาชมบานชมเมอง ชมธรรมชาตศลปวฒนธรรม โดยสงทคาดหวงจะไดรบคอ ความพอใจ ความสนกสนานเพลดเพลน การไดเหนสงแปลกใหม การตอนรบทด ความสะดวกสบาย การพกผอน และความทรงจ าทนาประทบใจ นกทองเทยวจดไดวาเปนองคประกอบทส าคญทสดของการทองเทยว การศกษาใหเขาใจพฤตกรรมการเดนทางของนกทองเทยว ทศนคต พนฐานดานตางๆ ของนกทองเทยวจงเปนสงทส าคญอยางยงในการน าขอมลดงกลาวมาใชวางแผนทางการตลาด ปจจยหลกเกยวกบนกทองเทยวทควรศกษา ไดแก 1.1 ลกษณะพนฐานหรอลกษณะทางประชากรศาสตรของนกทองเทยว จ าแนกออกตามลกษณะของเพศ อาย อาชพ ระดบการศกษา ระดบรายได สถานภาพสมรส และถนพ านก ซงแตละปจจยจะสงผลถงพฤตกรรมการเดนทางและการเลอกแหลงทองเทยวทแตกตางกน ดงน 1.1.1 เพศ โดยทวไป นกทองเทยวชายเปนกลมทมการเดนทางมากกวานกทองเทยวหญง โดยสามารถเดนทางไดทงตามล าพงหรอเดนทางเปนกลม มกกระจายตวไปไดแทบทกแหลงทองเทยว และสามารถท ากจกรรมทองเทยวทหลากหลายไดมากกวา ในขณะทนกทองเทยวหญงซงมความคลองตวนอยกวา มกเดนทางมากบเพอนหรอบรษทน าเทยว โดยจะพถพถนและรอบคอบในการเลอกแหลงทองเทยวเปนพเศษ มกเลอกแหลงทองเทยวทมความปลอดภยและสามารถเดนทางได

องคกรและองคกรธรกจอนๆ

ภายนอกประเทศทเชอมโยง การเดนทางของนกธรกจ

และนกทองเทยว

ธรกจขนสง ทกประเภท

หนวยงานภาคธรกจเอกชน

ในตางประเทศและนกธรกจ

นกศกษา นกเรยนไทย ในตางประเทศ

สมาคม/ชมรม คนไทย ในตางประเทศ

นกทองเทยวตางประเทศ

ทเดนทางไปกลบ

แรงงานไทย ในตางประเทศ

สถาบนอนๆ เชน กฬา การบนเทง นนทนาการ ฯลฯ

องคกรระหวางประเทศทเกยวของ

หรอมส านกงานสาขาในประเทศไทย

องคกรธรกจรวมทนและ บรษทขามชาต

ชาวตางชาตทเคยมาอาศย และท างานอยในประเทศไทย

องคกรอสระอนๆ ทมโครงขายเชอม

โยงกบประเทศไทย

Page 5: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

63

สะดวก ดงนนแหลงทองเทยวใดทมจ านวนนกทองเทยวหญงมากหรอมอตราการเตบโตทสง กยอมไดรบภาพลกษณวานาจะเปนแหลงทองเทยวทมความปลอดภย 1.1.2 อาย บคคลทมชวงอายแตกตางกนกจะมความสามารถในการเดนทางไดแตกตางกนดงตอไปน คอ 1) กลมวยเดก ชวงอายต ากวา 15 ป เปนกลมทไมสามารถเดนทางไดตามล าพง หากเดนทางทองเทยวมกจะมากบพอแม หรอสถานศกษา หรอสถาบนทจดอบรมตางๆ ทไดจดใหมการทศนศกษานอกสถานท 2) กลมวยรน ชวงอาย 15-24 ป เปนวยทก าลงศกษาอย หรอเพงจบการ ศกษา จงยงไมมทนทรพยในการเดนทางดวยตนเอง สวนใหญมกเดนทางมากบพอแม หรอสถานศกษา หรอสถาบนทจดอบรมตางๆ หรอเดนทางมาพกอาศยอยกบครอบครวอปถมภตามโครงการแลกเปลยนทางการศกษาตางๆ ทางการตลาด ทงกลมวยเดกและกลมวยรนเปนกลมตลาดทมศกยภาพทนาสงเสรม แมวาจะยงเปนกลมทคาดหวงรายไดทางการทองเทยวไดนอยกตาม แตหากวานกทองเทยวกลมนเกดความประทบใจในแหลงทองเทยวเมอวยเดกแลว พวกเขากอาจกลบมาเยอนแหลงทองเทยวอกครง และจะกลายเปนกลมนกทองเทยวทมศกยภาพในอนาคต 3) กลมวยท างานตอนตน ชวงอาย 25-34 ป เปนกลมศกยภาพในการใชจายเงนไดสง เพราะมรายไดเปนของตนเองแลว เปนวยทเรมสรางเนอสรางตว ทส าคญเปนวยทจรงจงในการสรางประสบการณชวตดวยการหาโอกาสเดนทางทองเทยว โดยลกษณะกจกรรมทเลอกกยงสามารถท าไดหลากหลาย เพราะอยในวยทมก าลงวงชาสขภาพเอออ านวย โดยสวนใหญพบวากลมวยนจะมการเดนทางทองเทยวมากกวากลมวยอนๆ

4) กลมวยท างานตอนกลางและตอนปลาย ชวงอาย 35-44 ป และ 45-54 ป เปนกลมทมการเดนทางคอนขางสง ตามภาระหนาทการงานทไดรบผดชอบมากขน ประกอบกบมฐานะและการเงนทคอนขางมนคงแลว จะเปนวยทอาจมโอกาสในการเดนทางมากกวาทกวย การเดนทางในวยนจงนบเปนสวนเสรมใหชวตมสสน สมบรณแบบมากขน และอาจเปนเพราะตองการใหครอบครวไดรบประสบการณทดดวย 5) กลมวยเกษยณ ชวงอาย 55 ปขนไป จะแบงได 2 กลมคอ กลมวยเกษยณทสขภาพด มฐานะมนคง ครอบครวอบอน กลมนจะมความสามารถในการเดนทางเพอเกบเกยวประสบการณชวงบนปลายไดอยางมาก อกกลมคอกลมวยเกษยณทสขภาพไมเอออ านวย อาจมฐานะหรอไมกแลวแต จะเปนกลมทมความถในการเดนทางลดลง เนองจากสขภาพไมเอออ านวย ทงนทงสองกลมหากมโอกาสไดเดนทางทองเทยวกจะมวนพกผอนนานวนกวากลมวยอนๆ เพราะไมมภาระการงานทจะตองรบผดชอบแลว 1.1.3 อาชพ กลมทมภารกจหนาทการงานทแตกตางกน มโอกาสในการเดนทางแตก ตางกน โดยกลมคนทท างานในอาชพระดบสง หรออาชพอสระ จะมโอกาสเดนทางไดมากกวากลมอนๆ เพราะมทนทรพยมากกวา มความอสระมากกวา นอกจากนภาระหนาทการงานบางประเภทกมสวนท

Page 6: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

64

ท าใหบางอาชพใหตองเดนทางไปตดตองานบอยครงเชนกน เชนอาชพในกลมระดบผบรหาร กลมนกวชาชพเฉพาะ ตวแทนขาย เปนตน 1.1.4 ระดบการศกษา เปนตวแปรทสอดคลองกบอาชพและรายได โดยสวนใหญบคคลทมระดบการศกษาสงกมกจะมอาชพและรายไดทด สงผลใหมการเดนทางไดบอยกวา นอกจากนระดบการศกษายงเปนตวชใหเหนถงคณภาพของนกทองเทยวดวยเชนกน 1.1.5 ระดบรายได เปนตวบงชส าคญถงความสามารถในการเดนทางของบคคลกลาวคอ บคคลทมรายไดสงกวายอมมโอกาสในการเดนทางทองเทยวไดไกลและบอยครงกวา โดยทวไปในทางการตลาด แบงกลมรายไดออกเปน 3 กลม คอกลมรายไดสงหรอกลมระดบบน กลมรายไดปานกลางหรอกลมระดบกลาง และกลมรายไดต าหรอระดบลาง ซงชวงรายไดทจะก าหนดระดบฐานนน ขนอยกบสภาพเศรษฐกจและระดบคาครองชพของแตละประเทศดวย 1.1.6 สถานภาพสมรส กลมคนโสดมโอกาสในการเดนทางไดบอยครงและพกไดยาวนานกวากลมทแตงงานแลว เนองจากสามารถตดสนใจไดโดยล าพงและไมมภาระทางครอบครวทจะตองดแลมาก ในขณะทกลมทแตงงานแลวกอาจจะเดนทางนอยลง หากจะมการเดนทางกจะไปเปนครอบครว 1.1.7 ถนพ านก บคคลทอยในสถานททมสภาวะแวดลอมและภมอากาศทแตกตางกน กยอมมความตองการและเลอกแหลงทองเทยวแตกตางกน เชน กลมทอาศยอยในพนททมอากาศเยนจด กยอมนยมเดนทางไปยงแหลงทองเทยวทมอากาศอบอนกวา ในขณะทกลมทอาศยอยในพนททมอากาศรอน กมกจะแสวงหาแหลงทองเทยวทมสงทแตกตางไปจากทตนประสบอย เชน ชาวตะวนตกนยมเดนทางมาดนแดนตะวนออก เพอมาอาบแดด เปนตน 1.2 การกระจายตวของนกทองเทยว ศกษาเปรยบเทยบไดจากสถตจ านวนนกทองเทยวทมการเดนทางเขาไปในแตละพนททองเทยว โดยพจารณาดวามการเดนทางเขาไปยงสถานทใดบาง มการกระจกตวของนกทองเทยวในบางแหลงทองเทยวหรอไม เพอน ามาวางแผนดานขดความสามารถในการรองรบของแตละพนท โดยเฉพาะพนททองเทยวหลก และการวางแผนทจะกระจายนกทองเทยวออกไปยงพนททองเทยวอนๆทมศกยภาพรองลงมา 1.3 กจกรรมตางๆ ของนกทองเทยว เปนสงทควรศกษาเพอน ามาวางแผนการสรางและพฒนากจกรรมทองเทยวใหสอดคลองกบความตองการของนกทองเทยว 1.4 ฤดกาลทองเทยวในแตละชวงเวลา จ านวนนกทองเทยวทเดนทางเขาไปยงแหลงทองเทยวมมากนอยแตกตางกน ขนอยกบสภาพภมอากาศ ภมประเทศ ตลอดจนภมภาคในแหลงทองเทยวและถนทอยของนกทองเทยว รวมทงระยะเวลาวนหยดพกผอนของนกทองเทยวดวย หากชวงใดแหลงทองเทยวมสภาพภมอากาศทเหมาะกบการเดนทาง และตรงกบชวงวนหยดยาวของนกทองเทยวดวยแลวมกมผลท าใหมนกทองเทยวเดนทางไปยงแหลงทองเทยวนนเปนจ านวนมากกวาปกต การศกษาฤดกาลทองเทยว สามารถศกษาไดจากสถตจ านวนนกทองเทยวทเดนทางเขาแหลงทองเทยวในแตละเดอน ในชวงเดอนทมนกทองเทยวเขามามาก เรยกวา ชวงฤดทองเทยว(High Season) สวนชวงเดอนทมนกทองเทยวนอย เรยกวา นอกฤดทองเทยว (Low Season) ซงเปน

Page 7: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

65

ชวงทจะตองมการประชาสมพนธ หรอจดรายการสงเสรมการทองเทยว เพอดงดดนกทองเทยวใหเขามามากขน การรวบรวมขอมลของนกทองเทยวเหลานอยในความรบผดชอบของส านกงานสงเสรมการทองเทยวแหงชาต (National Tourism Organization : NTO) ของแตละประเทศ ซงขอมลดงกลาวมประโยชนตอการวางแผนพฒนาตลาดการทองเทยวของแตละประเทศ 2. สงดงดดใจทางการทองเทยวหรอแหลงทองเทยว สงดงดดใจทางการทองเทยวหรอแหลงทองเทยว หมายถง สถานททองเทยว กจกรรม และวฒนธรรมประเพณทสะทอนใหเหนถงอารยธรรมทองถนทมลกษณะเดน และสามารถดงดดความสนใจของนกทองเทยวใหเขามาเยยมชม สงดงดดใจหรอทรพยากรทองเทยวแบงออกเปน 2 ลกษณะทวไป คอ 2.1 ทรพยากรการทองเทยวทเกดขนเองตามธรรมชาต ไดแก สภาพภมอากาศ รวมทงอากาศและทรพยากรธรรมชาต เชน น าตก ภเขา ทะเล ปาไม เขตรกษาพนธสตว อทยานฯ ฯลฯ ทรพยากรการทองเทยวทเกดขนเองตามธรรมชาตมลกษณะเฉพาะทแตกตางจากทรพยากรการทองเทยวทมนษยสรางขน คอ เปนสงทมนษยไมตองสญเสยตนทนในการผลต แตทรพยากรทงสองลกษณะตางกตองมตนทนในการดแลรกษาเหมอนกน คณภาพของทรพยากรการทองเทยวทเกดขนเองตามธรรมชาตจะตองไดรบการดแลรกษาในรปแบบของการทองเทยวทย งยน การวางแผนการทองเทยว รวมทงการวางมาตรฐานการดแลรกษาทรพยากรดงกลาวจงเปนสงจ าเปน เนองจากกจกรรมการทองเทยวสามารถสงผลกระทบทางลบตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมซงเปนสงเปราะบางได ทรพยากรการทองเทยวทเกดขนเองตามธรรมชาตเปนสงดงดดความตองการพนฐานของนกทองเทยวสวนใหญ เชน ผคนทอยในพนทหบเขาทมอากาศหนาว ยอมไมมโอกาสทจะไดสมผสอากาศทอบอน หรอไดเหนชายทะเล โดยเฉพาะชาวยโรปพวกเขาจงนยมเดนทางไปยงแหลงทองเทยวทเปนเมองตามชายหาด ทรพยากรการทองเทยวประเภทธรรมชาตมอทธพลอยางมากตอการดงดดความสนใจของนกทองเทยว ไมวาจะเปนอากาศบรสทธ ภมอากาศ และอณหภม ภมประเทศ สณฐานทางธรณวทยา รกขชาต พชพนธตางๆ ของทองถน สตวปาหรอสตวในทองถน ทองน า หาดทราย ความงามของธรรมชาต น าดมบรสทธ น าพรอน ฯลฯ การผสมผสานกนของทรพยากรธรรมชาต สามารถสรางสภาพแวดลอมทนาสนใจ เชน ภมอากาศทแตกตางกนภายในประเทศ มผลท าใหนกทองเทยวมโอกาสเลอกสถานททตนสนใจ เชน ไปสมผสอากาศหนาวเยนของปาเขาทางภาคเหนอ หรอไปสมผสแสงแดดอนอบอนบรเวณหาดทราย ชายทะเลทางภาคใต เปนตน ภมอากาศจงมอทธพลตอการตดสนใจ และชวยสรางความตองการ หรออปสงค(Demand) ทางการทองเทยวได และหากพนททองเทยวนนๆ มบรรยากาศหรอภมอากาศทจะท าใหนกทองเทยวสามารถท ากจกรรมอนๆ ไดอยางหลากหลาย เชน เลนกอลฟ ขมา ตกปลา ลาสตว แลนเรอใบ หรอกจกรรมทางน าอนๆ การศกษาธรรมชาต ความชนชมในศลปะการวาดภาพ หรอการถายภาพ เหลานกจะยงท าใหนกทองเทยวไดรบบรรยากาศเพอการพกผอนไดมากยงขน แตหากพนทใดมความสวยงามทางธรรมชาตเปนทนเดมอยแลว แลวยงมความหลากหลายในดานอนเขามาเสรมอก กจะยงดงดดความสนใจไดทวคณมากขน

Page 8: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

66

ดงนนการทจะรกษาสถานภาพของอปสงคหรอความตองการของนกทองเทยวเอาไวใหนานทสด กตองมการวางแผนอยางเหมาะสมและตองมการบ ารงรกษาคณภาพและมาตรฐานของธรรมชาตทมอยอยางตอเนองและจรงจง 2.2 ทรพยากรการทองเทยวทมนษยสรางขน ไดแก ทรพยากรการทองเทยวดานประวต ศาสตร วฒนธรรมสงคม เทศกาลงานประเพณ และทรพยากรการทองเทยวดานกจกรรมความบนเทงและเพลดเพลน 2.2.1 ทรพยากรการทองเทยวดานประวตศาสตร อนไดแก วฒนธรรม วถชวต หรอเหตการณทสบสานกนมาตงแตอดต โดยสวนใหญการน าเสนอประวตศาสตรในรปของทรพยากรการทองเทยวจะอยในรปของโบราณสถานโบราณวตถ และสถานทส าคญทางประวตศาสตร ซงมสวนเกยวของกบสงเหลาน คอ 1) สงคราม เชน ก าแพงเบอรลนทก นระหวางเบอรลนตะวนออกและเบอรลนตะวนตก ในเยอรมน และสะพานขามแมน าแคว จ.กาญจนบร เปนตน 2) โบราณสถานศาสนา เชน บโรพทธโท ในอนโดนเซย, พทธคยา ในอนเดย ,นครวด นครธม ในกมพชา เปนตน 3) บคคลส าคญหรอสถานทเกยวของกบบคคลส าคญ เชน บานวลเลยม เชค -สเปยร ในองกฤษ, อนสาวรยทาวสรนาร จ.นครราชสมา เปนตน 4) ชนชนการปกครอง (รฐบาลหรอพระมหากษตรย) เชน อาคารรฐสภาของสหรฐอเมรกาในกรงวอชงตน ด ซ , พระราชวงบคกงแฮม ในองกฤษ, พระราชวงบางปะอน ในจงหวดพระนคร ศรอยธยา เปนตน 2.2.2 ทรพยากรการทองเทยวดานศลปวฒนธรรมและสงคม เทศกาลงานประเพณ แตละประเทศตางกมวฒนธรรมและวถชวตทางสงคมทเปนเอกลกษณเฉพาะ ทงทเปนรปธรรม ทแสดงออกทางดานลกษณะความเปนอยของผคน ภาษา เทศกาล ประเพณ พธกรรมทางศาสนา ศลปหตถกรรม การแตงกาย การละเลนและการบนเทงตางๆ สภาพบานเรอน ฯลฯ และทเปนนามธรรม ทแสดงออกทางดานความคด ความเชอ ทศนคต ภมปญญาชาวบาน ฯลฯ สงเหลานคอทรพยากรการทองเทยวทงสน เนองจากสามารถตอบสนองความอยากรอยากเหนสงทแปลกแตกตางของนกทองเทยวได ทรพยากรการทองเทยวดานวฒนธรรมและสงคม เทศกาลงานประเพณ ยง หมายรวม ถง “อธยาศยไมตรและการตอนรบ ” ของผคนในทองถนดวย ทงนหากนกทองเทยวเกดความรสกวาไมไดรบการตอนรบจากคนในทองถนแลว สงอ านวยความสะดวกอนๆ หรอทวทศนใดๆ กไมสามารถดงดดใหนกทองเทยวอยในพนทนนตอไป การแสดงออกซงการตอนรบนกทองเทยวสามารถท าไดหลายรปแบบ ตวอยาง การกลาวค าทกทายสวสด “Swatdee” ของคนไทยทน ามาใชจนประสบความส าเรจนอกจากนอธยาศยไมตร การตอนรบของผคนในทองถน กนบเปนทรพยากรการทองเทยวหลกทมเอกลกษณเฉพาะ ไมวาจะเปน “ยมสยาม ” หรอ “ความเอออาทรในการชวยเหลอนกทองเทยว ” ท

Page 9: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

67

สามารถดงดดนกทองเทยวชาวตางประเทศไดเปนจ านวนมาก สงผลใหนกทองเทยวทเคยมาประเทศไทยแลวกลบมาเยอนซ าอก 2.2.3 ทรพยากรการทองเทยวดานกจกรรมความบนเทงและความเพลดเพลน ทรพยากรการทองเทยวประเภทน หมายถง สถานทหรอกจกรรมทสรางความบนเทงและความเพลดเพลนใหแกนกทองเทยวทกประเภท อาท สวนสาธารณะ สวนสนก แหลงบนเทงยามค าคน โรงละคร โรงภาพยนตร ตลาดน า เปนตน สถานทเหลานสวนใหญตองใชเงนทนในการสรางสง โดยสวนใหญเปนการลงทนของภาคเอกชน มเพยงสวนนอย เชน สวนสาธารณะ สวนสตว ทเปนการลงทนของภาครฐ ตวอยางของทรพยากรการทองเทยวประเภทน เชน ดสนยเวลด สวนสยาม สยามโอเชยนเวลด ซาฟารเวลด สวนสตวเปดเขาเขยว สวนสตวดสต ภเกตแฟนตาซ การแสดงโชวทฟฟาน ฯลฯ

จากการส ารวจของการทองเทยวแหงประเทศไทย เมอป พ .ศ.2540 ซงเปนการประเมนทรพยากรการทองเทยวเบองตน สามารถสรปจ านวนแหลงทองเทยวทงหมดของประเทศไทยไวได 2,637 แหง เปนแหลงทองเทยวประเภทธรรมชาต จ านวน 1,200 แหง ประเภทประวตศาสตร โบราณวตถสถาน และศาสนา จ านวน 1,040 แหง และประเภทศลปวฒนธรรม จ านวน 397 แหง และตอมาไดส ารวจแหลงทองเทยวเพมเตมขนอก 220 แหง รวมเปน 2,857 แหง ซงอยในการควบคมดแลรบผดชอบของภาครฐเปนสวนใหญ

เนองจากแหลงทองเทยวหรอทรพยากรการทองเทยว เปนตวก าหนดส าคญทจะท าใหนกทองเทยวเดนทางเขามาทองเทยว ดงนน การบ ารงรกษาและพฒนาใหอยในสภาพและคณภาพทดอยเสมอ จะชวยขยายระยะเวลาของวงจรชวตของแหลงทองเทยวในแตละแหงใหสามารถใชประโยชนในระยะยาวตอไปได จากการส ารวจสภาพแหลงทองเทยวในประเทศของ ททท . เมอป พ.ศ.2540 ไดพบวามแหลงทองเทยวหลายแหงในหลายจงหวด ก าลงตกอยในสภาพเสอมโทรมและหลายแหงอยในสภาวะวกฤต สาเหตส าคญกคอ การหยอนประสทธภาพในการบรหารขององคกรทมอ านาจควบคมดแลพนทหรอสถานททเปนแหลงทองเทยว หรอในบางกรณไมสามารถหาเจาภาพเขามาด าเนนการแกไขปญหา เนองจากมอ านาจตามกฎหมายทบซอนอยในพนทเดยวกน หรอมปญหาดานการประสานงาน และปญหาดานงบประมาณเพอการอนรกษและพฒนา

ปญหาของแหลงทองเทยวทมผลท าใหคณคาและความนยมลดลง สวนใหญเปนปญหาทางดานกายภาพ เชน อาคารสงปลกสรางแออดและท าลายทศนยภาพและสภาพแวดลอม การใชประโยชนในทดนเพอการพฒนาสงอ านวยความสะดวกตางๆ ไมเหมาะสม โครงสรางพนฐานทเออตอการเดนทาง เชน ระบบการคมนาคมขนสงเพอเขาถงแหลงทองเทยวไมสมบรณ มปญหาดานมลพษ ทงน า อากาศ เสยงและกลน รวมทงขยะและสงปฏกล เปนตน 3. โครงสรางพนฐาน สงอ านวยความสะดวกและบรการดานการทองเทยว โครงสรางพนฐาน สงอ านวยความสะดวกและบรการดานการทองเทยว เปนองคประกอบทส าคญอกสวนหนงของการพฒนาและสงเสรมอตสาหกรรมทองเทยว เพราะความสะดวกในการเขาถงและความสะดวกในการเดนทางทองเทยวภายในประเทศ ยอมขนอยกบโครงสรางพนฐานทเกยวของ

Page 10: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

68

หลายประการ เชน ทาอากาศยาน ทาเทยบเรอ ระบบถนน ทางรถไฟ ระบบการสอสาร ระบบคมนาคม ระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการ ระบบขนสงภายในประเทศ ระบบการจ ากดของเสย เปนตน โครงสรางพนฐานดงกลาวน สวนใหญรฐสรางขนมาเพอบรการแกประชาชน แตกเออประโยชนอยางมากตอนกทองเทยวและตอการพฒนาอตสาหกรรมการทองเทยว ส าหรบการอ านวยความสะดวกในสวนทเกยวของกบนกทองเทยว ไดแก การอ านวยความสะดวกในการเขาออกประเทศ พธการศลกากร การบรการขอมลขาวสารการทองเทยว และการจดการดานความปลอดภยในแหลงทองเทยว สวนการบรการดานอนๆ เชน โรงแรมและทพก ภตตาคาร สวนอาหาร สถานทจดประชม นทรรศการและงานแสดงสนคา รานจ าหนายสนคาและบรการอนๆ ภาค เอกชน จะเปนผลงทนพฒนาเพอบรการใหนกทองเทยวไดรบความสะดวกสบายในระหวางการทองเทยว ฉะนนเมอประเทศใดมการสงเสรมการทองเทยว หนวยงานภาครฐหรอหนวยงานทเกยวของรวมทงภาคเอกชน จ าเปนทตองมการจดบรการสงอ านวยความสะดวกในดานตางๆ ทเกยวของกบนกทองเทยว ตงแตนกทองเทยวเดนทางมาเยอนจนกระทงเดนทางกลบออกจากประเทศ

3.1 โครงสรางพนฐาน ซงด าเนนการโดย ภาค รฐ เปนตวก าหนดทส าคญทจะสงผลใหอตสาหกรรมทองเทยวขยายตวเตบโตขนได การกอสราง โครงสรางพนฐาน โดยปกตตองใชงบประมาณของรฐด าเนนการในปรมาณทสง แตรฐจ าเปนตองด าเนนการเพอความผาสกของประชาชน รวมทงคาใชจายทตองใชในการควบคมมลพษอนเกดจากการพฒนาในรปแบบตางๆ อยางไรกตาม การสงเสรมการทองเทยวไดมสวนกระตนการลงทนดานโครงสรางสงอ านวยความสะดวกมากขน และรวดเรวขน ซงในหลายกรณไมไดใหความระมดระวงเรองสงแวดลอม จงเกดผลกระทบตอคณภาพของแหลงทองเทยว เชน การบกรกทสาธารณประโยชนโดยการถมทหรอถมทะเล การสรางถนนรมชายหาด การขดตกหนาดนไปขาย ซงกอใหเกดการพงทลายของหนาดน และกอใหเกดตะกอนในทะเล รวมทงการกอสรางทพก รานคาตางๆ ทส งกอสรางและรปแบบทางสถาปตยกรรมไมกลมกลนตอบรรยากาศ และสภาพแวดลอมทวไป การสรางเมองใหมในเมองเกา ท าใหเกดการลกล าพนททเปนแหลงประวตศาสตรและศลปกรรม และในหลายกรณ การตดตงเสาไฟฟา หรอเสาไฟฟาแรงสง เสาอากาศ หรอปายโฆษณา ลวนแลวแตเปนการท าลายทศนยภาพ นอกจากน การทจ านวนนกทองเทยวขยายตวอยางรวดเรว ปรมาณของมลพษกขยายตวตามไปดวย หากระบบเกบและก าจดขยะไมมประสทธภาพเพยงพอ ยอมมผลกระทบตอสภาพแวดลอมของแหลงทองเทยว หรอในกรณแหลงทองเทยวชายทะเล และเกาะตางๆ ทมการประกอบการเกยวกบทพก และรานอาหาร ซงมปรมาณน าเสยคอนขางมาก หากไมมระบบบ าบดน าเสย หรอน าโสโครก กจะมผลท าใหคณภาพของน าทะเลเนาเสย สตว พชทะเล และนกทองเทยวยอมพลอยไดรบผลกระทบไปดวย

3.2 โครงสรางสงอ านวยความสะดวกและบรการ ซงด าเนนการลงทนพฒนาโดยภาคเอกชน ไดขยายตวเตบโตขนมากในหลายสาขา อาท ทพกประเภทตางๆ สนามกอลฟ ส าหรบจอดเรอยอรช หางสรรพสนคา และรานคาของทระลก สวนสนก ศนยการประชม ศนยการแสดงสนคาและนทรรศการ โรงพยาบาล ภตตาคาร รานอาหาร สถานบนเทง ฯลฯ โครงสรางพนฐานและโครงสรางสงอ านวยความสะดวกมความส าคญอยางมากตอการตดสนใจของนกทองเทยวทจะเดนทางมาทองเทยว การเขาถงท

Page 11: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

69

สะดวก เชน มสายการบนหลายสายและมความถของเทยวบนใหเลอก ความสะดวกททาอากาศยาน โดยเฉพาะระเบยบและพธการเกยวกบการเขาเมองและศลกากร โครงขายการเดนทางทองเทยวภายในประเทศทสะดวกทงทางอากาศ ทางภาคพนดน และทางทะเล หรอแมน าล าคลอง ทพก อาหารการกน ระบบสอสารคมนาคม ระบบสาธารณปโภค บรการทองเทยว ระบบรกษาความปลอดภย ฯลฯ เหลานเปนองคประกอบส าคญทชวยท าใหแหลงทองเทยวมความพรอมทจะรองรบนกทองเทยว

ความส าเรจของการพฒนาและสงเสรมการทองเทยว ขนอยกบความพรอมและความมคณภาพและมาตรฐานของโครงสรางพนฐาน โครงสรางพนฐานจงนบเปนสงส าคญ ตวอยางเชน การใชน า ประปา ทอประปาตองมขนาดทจะรองรบปรมาณการใชน าประปาทจะมมากขนในอนาคตเชนเดยวกบเรองการบ าบดน าเสย การตดตงระบบสอสารคมนาคม ระบบน าใชเพอการบรโภค จะตองมการวางแผนเพอสามารถใชประโยชนไดในระยะยาว ไมเชนนนกจะมปญหา เชน ตองรอของเกาออกและท าของใหม ท าใหเกดลกษณะการขด การฝงและการกลบอยตลอดเวลา หรอทางวงของทาอากาศยานตางๆ กควรออกแบบไวส าหรบรองรบการพฒนาอากาศยานแบบใหมไดในอนาคต โรงแรมหรอทพกประเภทตางๆ กเชนเดยวกน หากสามารถท าใหเหนความมลกษณะเดน เชน การออกแบบทางสถาปตยกรรมและภมทศนแสดงใหเหนถงคณภาพของการกอสราง วสดทน ามาใช และความสามารถในการตกแตงยอมจะท าใหเหนความแตกตางซงเปนจดขายทดอยางหนง ตวอยางทไมเหมาะสมอยางเชน การสรางโรงแรม หรอสถานทตากอากาศทมรปทรงเปนกลองรมหาดทรายชายทะเลทามกลางดงมะพราว ไมนาจะเปนสงดงดดใจนกทองเทยว เพราะความจรงแลวนกทองเทยวประสงคจะสมผสบรรยากาศและสงแวดลอมทแตกตางไปจากของตนอยางสนเชง

การสงเสรมการทองเทยวไดมสวนกระตนการลงทนดานโครงสรางสงอ านวยความสะดวกมากขนและรวดเรวขน ซงในหลายกรณการพฒนาโครงสรางพนฐานไมไดใหความระมดระวงเรองสงแวดลอม จงเกดผลกระทบตอสขภาพของแหลงทองเทยวในหลายพนท โดยปกตแลวแนวคดในการพฒนาโครงสรางพนฐานเพอการทองเทยวจะตองอยบนหลกการ ดงน

1. โครงสรางพนฐานและการบรการตางๆ สามารถใหบรการไดทงนกทองเทยวและประชาชนในทองถนนนๆ

2. การวางระบบโครงสรางพนฐานทมงเนนการบรณาการ จะสงเสรมการพฒนาดานอนๆ ทไมไดเกยวของกบการทองเทยวในทองถนนนๆ ไปดวย

3. โครงสรางพนฐานสามารถสนบสนนการพฒนาทองถน ซงจะสงผลตอเศรษฐกจทดข นของประชาชนในทองถน

4. โครงสรางพนฐานควรจะไดรบการดแลและบ ารงรกษาจากหนวยงานภาครฐอยางตอเนอง เพอใหไดคณภาพและมาตรฐานทก าหนดไว

การพฒนาโครงสรางพนฐานทางการทองเทยว ควรมการวางแนวทางการจดการโครงสรางพนฐานทชดเจน เพอเปนการรองรบการขยายตวของอตสาหกรรมการทองเทยวและเปนแนวทางในการวางแผนการพฒนาการทองเทยวในแตละแหลงทองเทยว โดยทโครงสรางพนฐานทจ าเปนในอตสาหกรรมการทองเทยวประกอบดวยสวนส าคญ 6 สวน ไดแก 1) ระบบขนสง 2) ระบบการจดสง

Page 12: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

70

น าประปา 3) ไฟฟาและพลงงาน 4) ระบบก าจดสงปฏกล 5) ระบบการสอสาร 6) ระบบควบคมมลภาวะ 7) ระบบสาธารณสข โดยมรายละเอยดดงน

1) ระบบการขนสง .. ระบบขนสงสาธารณะ เปนสงจ าเปนในการเดนทางของนกทองเทยว ในพนททองเทยวทสมบรณแบบ จงควรมสถานการขนสงตางๆทเชอมโยงกน เพออ านวยความสะดวกแกนกทองเทยว โดยควรมเครอขายเชอมโยงการขนสงสาธารณะทง 4 เสนทาง คอ ทางอากาศ ทางรถไฟ ทางถนนและทางน า เพองายตอการทนกทองเทยวจะเคลอนยายจากจดหนงในทนท นอกจากนควรมปายเสนทางเชอมโยงทชดเจนและงายตอความเขาใจ ตวอยางระบบขนสงสาธารณะในแหลงทองเทยวทสมบรณแบบ เชน ระบบรถไฟใตดนของกรงลอนดอน ประเทศองกฤษ ทมเสนทางเชอมโยงแหลงทองเทยวตางๆทงเมอง รวมทงมสถานทสามารถรบนกทองเทยวจากสนามบนไดทนท และสถานทพานกทองเทยวไปลงยงทาเรอแมน าเทมส เพอลองเรอทองเทยว นอกจากนยงมแผนทแสดงเสนทางรถไฟตลอดทกสถาน ท าใหงายแกนกทองเทยวในการเดนทางทองเทยวลอนดอนดวยการใชรถไฟใตดน เปนตน การขนสงทางอากาศ.. เปนการเดนทางทองเทยวมสดสวนสงทสด เมอเปรยบเทยบกบระบบขนสงอนๆ ดงนนหากจะพฒนาการทองเทยวใหดขน จ าเปนตองพจารณาถงความเพยงพอของการขนสงทางอากาศ เชน ความถของเทยวบน ขนาดและแบบของเครองบน ความสะดวกของการเขามาและออกไปของสายการบนตางๆ ซงเกยวของกบการเกบคาธรรมเนยมแตละประเภทของทาอากาศยาน ลานจอด และการขนผโดยสารขนลง ทาอากาศยานทสรางใหมในระยะหลง จะมการออกแบบทสามารถแกไขปญหาความไมสะดวกตางๆ ไดดขน เชน การใหระยะการเดนของผโดยสารสนลง หรอม รถประจ าทาง(Shuttle Bus) หรอ รถราง(Monorail) ใหบรการในทาอากาศยาน หรอระหวางทาอากาศยานนานาชาตกบทาอากาศยานในประเทศ

การทองเทยวโดยรถบส .. ตองใหความสะดวกแกนกทองเทยว เชน การใชรถบสหนาตางกวางเพอการชมทศนยภาพ มเครองปรบอากาศ ทนงสบาย หรอมหองสขาในรถบส และมระบบทมความสนสะเทอนนอย มบรการมคคเทศกหรอความสะดวกในการฟงภาษาผานทางเครองบนทกเสยง

การทองเทยวโดยเรอเดนสมทร .. หรอเรอโดยสารขนาดใหญอนๆ จ าเปนตองมทาเทยบเรอทสามารถรองรบเรอทกนน าลกในขนาดตางๆ ได และมระบบการขนสงผโดยสารจากทาเทยบเรอไปยงสถานททองเทยว เรอขนาดเลก เชน เรอยอรชยอมมความตองการขอมลดานสภาพอากาศและบรการซอมแซม หรอแมแตเรอแคน คายค กตองการการบรการทด การเดนทางโดยทางรถไฟ .. นกทองเทยวทใหความส าคญสงในเรองความปลอดภยจะเลอกเดนทางโดยทางรถไฟ นอกจากนน รถไฟทดควรความสะดวกสบายในการชมทศนยภาพ ท าระบบรางใหสามารถเขาถงสถานททองเทยวส าคญๆ และ ถาหากตารางการเดนรถไฟมความถ จะมโอกาสดงดดนกทองเทยวไดมาก รถไฟความเรวสงในปจจบนไดรบความนยมสง และมบรการทมคณภาพและผโดยสารควรไดรบความสะดวกทสถานรถไฟ เชน บรการขนสมภาระและแทกซ เปนตน

Page 13: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

71

การบรการรถแทกซ .. ตองมคณภาพ ทนงผโดยสารควรมทคลมทถอดไปซกได เพอแสดงใหเหนความสะอาด คนขบแทกซควรชวยยกสมภาระใหผโดยสาร และมกรยาวาจา มารยาทสภาพ คนขบแทกซสามารถสอสารใหเขาใจในเบองตน อธบายถงสถานทส าคญเปนภาษาสากลไดบาง ดงนน การฝกอบรมการใชภาษาใหคนขบแทกซจงควรด าเนนการอยางสม าเสมอ

2) ระบบการจดสงน าประปา.. กจกรรมทเกยวของกบอตสาหกรรมการทองเทยวมความตองการน าตอคนคอนขางสง ซงมาตรฐานทใชทวไปในภมภาคเอเชยและแปซฟกตงแตในชวงป ค.ศ.1990 เปนตนมา มปรมาณการใชน ามาก ทงทใชในหองอาหาร สระวายน า การเกบกกน าในโรงแรม และจากการใชโดยตรงของลกคาทเขามาพก หากโรงแรมใดเปนโรงแรมระดบหรหรา กอาจมความตองการน าในปรมาณทสงขน และหากในพนททเปนแหลงทองเทยวนนมสนามกอลฟหลายแหง กอาจจะท าใหมความตองการน าในประมาณทเพมมากขน เปนลานลตรตอวน ฉะนนแหลงน าจงเปนสงส าคญในการพฒนาแหลงทองเทยว ในบางประเทศโครงการพฒนาแหลงทองเทยวนนๆ จะตองเปนผดแลรบผดชอบในเรองการบรหารจดการระบบน าประปาทจะน ามาใชในพนทของโครงการ สวนในกรณอนๆ รฐจะเปนผรบผดชอบ เพอประโยชนของนกทองเทยวและประชาชนทองถน ในการพฒนาแหลงทองเทยวใหมๆ ควรจะมความพรอมในเรองของการพงพาตนเองในการเกบกกและบ าบดน าเพอน ามาใชใหม

3) ระบบไฟฟาและพลงงาน .. แหลงทองเทยวจะตองมการจดการระบบไฟฟาทเพยงพอและใชการไดด ไมกอใหเกดความเสยหาย หรออนตราย ตอผใชบรการ หรอในกรณทเกดความตองการทจะตองใชปรมาณไฟฟามาก โดยเฉพาะในชวงฤดกาลทองเทยวทมนกทองเทยวจ านวนมาก กจะตองมการเตรยม การรองรบทด เชน แหลงทองเทยวประเภทเกาะทไมมระบบไฟฟาจากสวนกลางมาใหบรการ หนวยงานทดแลรบผดชอบหรอสถานประกอบการโรงแรมทพกกตองวางแผนการใชไฟฟาไวใหเพยงพอ เชน การเตรยมส ารองไฟฟาหรอแบตเตอรส าหรบป นไฟฟาใหเพยงพอตอปรมาณการใชงาน รวมทงการก าหนด เวลาเปดปดไฟฟา เพอการประหยดไฟฟาและวางแผนการใชไฟฟาใหเพยงพอ

4) ระบบก าจดสงปฏกล .. ในแหลงทองเทยวทมจ านวนนกทองเทยวขยายตวอยางรวดเรว ปรมาณ ของมลพษกขยายตวตามไปดวย หากแหลงทองเทยวใดขาดการวางแผนเรองระบบจดเกบและก าจดขยะทมประสทธภาพเพยงพอ ยอมมผลกระทบตอสภาพ แวดลอมของแหลงทองเทยว หรอในกรณแหลงทองเทยวชายทะเล และเกาะตางๆ ทมการประกอบการเกยวกบสถานทพกแรม และรานอาหาร ซงมปรมาณน าเสยคอนขางมาก หากไมมระบบบ าบดน าเสย หรอน าโสโครก กจะมผลท าใหคณภาพน าทะเลเนาเสยเกดอนตรายตอสตว พชทะเล และแหลงทองเทยวนนยอมเสอมโทรมลง

5) ระบบการสอสาร .. แหลงทองเทยวจะตองมโครงสรางพนฐานดานการสอสารและโทรคมนาคมทมความสะดวก รวดเรวและมปรมาณหนวยบรการทเพยงพอ ทงนนกทองเทยวบางกลมอาจจะตองการหลกหนจากการตดตอสอสารหรอตองการความเปนสวนตวจากการพกผอนทองเทยว แตระบบการสอสารกยงคงเปนสงจ าเปน โดยเฉพาะในกรณฉกเฉน ดงนน ในแหลงทองเทยวควรมการใหบรการไปรษณย โทรศพทระหวางประเทศ โทรสารและ ไปรษณยอเลกทรอนกส(E-Mail ) เปนตน 6) ระบบควบคมมลภาวะ .. โดยเฉพาะอยางยงในเมองทองเทยว หรอในเมองใหญทสวนมากจะประสบปญหาเกยวกบขยะลนเมอง และมลภาวะจากควนพษจากโรงงานหรอจากยานยนต หนวยงานท

Page 14: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

72

เกยวของจะตองมระบบก าจดขยะทมประสทธภาพ มการน าเทคโนโลยมาใชใหไดผล ตลอดจนประชาสมพนธหาแบบอยางทดมาน าเสนอถงผลทจะไดรบ รณรงคปลกจตส านกใหผประกอบการ นกทองเทยวใหความรวมมอในการรกษาสงแวดลอม รณรงคเรอง 3 R คอ Recycle-Reused-Reduce ทส าคญน าเอาระบบกฎหมายมาบงคบใชใหเกดประสทธภาพใหมากทสด

7) ระบบสาธารณสข .. ระบบสาธารณสขในแหลงทองเทยวเปนสงทมความส าคญ ซงควรมจ านวนสถานพยาบาลและโรงพยาบาลในทองถนทงของรฐและเอกชนทใกลแหลงทองเทยวทสามารถอ านวยความสะดวกใหแกนกทองเทยว รวมทงคารกษาพยาบาลทเปนธรรม นอกจากนในสวนของสถานททองเทยวทเปนของเอกชนกควรมหนวยรกษาพยาบาลเบองตนไวรองรบ โดยการจดเตรยมยารกษาโรคใหสอดคลองกบกจกรรมทลกษณะของนกทองเทยว เชน แหลงทองเทยวผจญภย กควรมการเตรยมยาหรอการรกษาอาการบาดเจบทอาจเกดจากจกรรมการทองเทยวนนๆ ไวรองรบในเบองตนกอน เปนตน นอกเหนอจากการมโครงสรางพนฐานทางการทองเทยวทดแลว สงส าคญทตองมควบคกนเพอสรางความสมบรณ สะดวกสบายและประทบใจใหแกนกทองเทยวคอการไดรบอ านวยความสะดวกระหวางการเดนทางในดานตางๆ ไดแก 1. การอ านวยความสะดวกในการเขาออกประเทศ การเดนทางเขามาทองเทยวในประเทศใดๆ กตาม ของนกทองเทยวลวนคาดหวงทจะไดรบความสะดวกในดานพธการเขาเมอง ดงนน ระเบยบพธการเขาออกเมองจงเปนปจจยอกประการหนงทสงเสรมอตสาหกรรมการทองเทยว การมข นตอนทยงยากและซบซอนในการเดนทางเขา -ออกประเทศของนกทองเทยว ยอมไมสรางความประทบใจใหแกนกทองเทยว ดงนนพธการเขาเมองควรมวธการอยางเปนระบบและราบรน สามารถอ านวยความสะดวกใหแกนกทองเทยวดวยความรวดเรว มประสทธภาพ การอ านวยความสะดวกในทนรวมไปถง เรองการบรการอนๆ จากการทาอากาศยาน ไดแก การเชคอนบตรโดยสาร หองพกผโดยสาร การรบสงและการตรวจสมภาระทรวดเรวปลอดภย โดยในทาอากาศยานระหวางประเทศ ควรมแนวปฏบตทดดงตอไปน 1) ตกแตงทาอากาศยานใหสะทอนถงเอกลกษณและวฒนธรรมของประเทศ รวมทงสรางบรรยากาศอนอบอนเพอตอนรบนกทองเทยว เชน การตดปายตอนรบนกทองเทยว มพนกงานตอนรบทยมแยมและพรอมจะใหความชวยเหลอ เปนตน 2) มระบบการขนสงกระเปาของผโดยสารทรวดเรว และถกตอง 3) มบรการการขนสงระหวางทาอากาศยานกบสถานขนสงในพนท หรอกบทพกในพนท ทสะดวกและรวดเรว 4) มสถานทใหบรการขอมลขาวสารการทองเทยวหรอการบรการน าเทยวทหลากหลาย การจองทพก การบรการรถเชา การแลกเปลยนเงน สวนส านกงานตรวจคนเขาเมอง ควรมหนาทอ านวยความสะดวกในเรองของ 1) การจดการดานระเบยบพธการเขาเมองทสะดวกและรวดเรว เชน การบรการตรวจลงตราหนงสอเดนทาง ณ จดเขาเมองทรวดเรว , การตดตงเครองอานบารโคดหนงสอเดนทาง เพอเพม

Page 15: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

73

ความสะดวกรวดเรว , การมเจาหนาทตรวจหนงสอเดนทางทเพยงพอกบจ านวนนกทองเทยว , การจดระบบแยกตรวจหนงสอเดนทางระหวางนกทองเทยวทมากบบรษทน าเทยวและผทเดนทางมาเอง เพอลดขนตอนและเวลา 2) การออกระเบยบยกเวนการตรวจลงตราหนงสอเดนทางใหแกนกทองเทยวบางประเทศ 2. ระเบยบพธการศลกากร พธการศลกากรเปนการด าเนนงานของรฐบาลในการควบคมการน าเขาและการน าออกสนคาของประเทศ ซงมกรมศลกากร สงกดกระทรวงการคลง ท าหนาทจดเกบรายไดในรปของอากรขาเขาและขาออกระหวางประเทศใหเปนไปตามกฎระเบยบขอบงคบของศลกากร และกฎหมายอนๆ มหนาทปองกนควบคมและปราบปรามการลกลอบและหลกเลยงภาษศลกากรทงขาเขาและขาออก ตลอดจนการจดเกบภาษแทนหนวยงานราชการอนๆ ดวย เชน กรมสรรพากร กรมสรรพ สามต และกระทรวงมหาไทย โดยพธการศลกากรทเกยวของกบการเดนทาง และการทองเทยวนนจะมศลการกษประจ าตามจดเขาออกประเทศ เชน ททาอากาศยาน หรอดานเขาเมองในจงหวดชายแดน เชน เดยวกบเจาหนาทตรวจคนเขาเมอง ท าหนาทควบคมดแลผเดนทางเขาออกใหปฏบตตามระเบยบพธการศลกากรส าหรบผเดนทาง ในการน าเขาหรอออกซงสงของเครองใชทอาจตองเสยภาษอากรหรอไดรบการยกเวนภาษอากรและการน าเงนตราเขาหรอออกประเทศ เพอใหเปนไปตา มกฎระเบยบพธการศลกากร ควรมวธจดระเบยบวธการตรวจสนคาทจะตองเสยภาษ และไมตองเสยภาษใหแยกออกจากกน เพอความสะดวกรวดเรวของนกทองเทยว

การอ านวยความสะดวกในการเขาเมอง เปนอกปจจยหนงในการดงดดนกทองเทยว เพราะเปนปจจยสรางความประทบใจใหแกนกทองเทยวตงแตกาวแรกทไดเดนทางเขาสประเทศนนๆ หนวยงานส าคญทเปนเสมอนดานแรกทนกทองเทยวจะสามารถสมผสไดถงการตอนรบทดของประเทศนนๆ จงไดแก ทาอากาศยานระหวางประเทศ ส านกงานตรวจคนเขาเมอง และกรมศลกากรดงทกลาวมาขางตน 3. การจดการความปลอดภยในแหลงทองเทยว การจดความปลอดภยในแหลงทองเทยว นบเปนปจจยหลกสวนหนงทมผลตอการตดสนใจเลอกแหลงทองเทยวของนกทองเทยว เนองจากการทองเทยวเปนอตสาหกรรมทออนไหว หา กมเหตการณทไมเอออ านวยตอการเดนทาง นกทองเทยวจะยกเลกแผนการเดนทางหรอยกเลกการเดนทางทนท เชน การปด ลอมสนามบนสวรรณภมของกลม คนเพอขบไลรฐบาลเมอปลายป พ.ศ.2551 มผลใหนกทองเทยวยกเลกการเดนทางทนท ทงนการจดการดานความปลอดภย สามารถกระท าไดหลายรปแบบ เชน

- การแนะน าใหเจาของทองถนใหความชวยเหลอนกทองเทยว เมอไดรบความเดอดรอน - การจดตงหนวยงานพเศษเพอชวยเหลอนกทองเทยว เมอไดรบความเดอดรอน

- การจดตงหนวยงานพเศษเพอชวยเหลอและใหบรการตางๆ แกนกทองเทยว เชน ศนยชวย เหลอนกทองเทยวของการทองเทยวแหงประเทศไทย ต ารวจทองเทยวหรอการใหบรการรบเรองรองเรยนจากนกทองเทยว โทร.1155 เปนตน

Page 16: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

74

- การก าหนดมาตรการตางๆ เพอความปลอดภยของนกทองเทยว พรอมทงมปายเตอนภยลวงหนาแกนกทองเทยวในสถานททองเทยวทเสยงอนตราย เชน ชายทะเลทมคลนลมแรง หรอมพนทไมเหมาะแกการเลนน า เปนตน - การขอความรวมมอจากหนวยงานตางๆ ในการอ านวยความสะดวกดานความปลอดภยใหแกนกทองเทยว 4. การจดการขอมลขาวสารทางการทองเทยว เปนองคประกอบทส าคญตออตสาหกรรมการทองเทยวในดานการเผยแพรขอมลขาวสารทางการทองเทยว ไดแก ทรพยากรการทองเทยว การคมนาคมขนสง สงอ านวยความสะดวกและการบรการ สนคาของทระลกและปจจยสนบสนนอนๆ ใหเปนทรจกอยางกวางขวางและเพอชกจงใหนกทองเทยวเดนทางมาเยอน และหากนกทองเทยวมโอกาสไดรบขอมลขาวสารการทองเทยวเพอประกอบการพจารณากจะท าใหเขาตดสนใจในการเดนทางไดงายขน และยงเปนการสรางภาพลกษณทดดวย นอกจากน นกทองเทยวยงตองการขอมลขาวสารการทองเทยวเพอท าความรจกกบสถานททจะไปเยอน หรอสถานททก าลงเทยวชม ขอมลขาวสารทดมรายละเอยดครบถวน ทนสมยเขาถงงาย จะชวยใหนกทองเทยวเดนทางทองเทยวดวยความมนใจ และมความรความเขาใจในสถานททองเทยวนนๆ นกทองเทยวกจะไดรบประสบการณทดกลบไป การเผยแพรขอมลขาวสารการทองเทยว มวธการดงน เผยแพรประชาสมพนธผานสอตางๆ ไดแก สงพมพ วทย โทรทศน อนเตอรเนต โดยการผลตโสตทศนปกรณเพอน าไปเผยแพร เชน คมอน าเทยว (Travel Manual) แผนพบ(Brochure) แผนภาพหรอโปสเตอรแหลงทองเทยว งานประเพณ สไลดมลตวช น วดโอเทป ซด -รอม สารคดแสดงเรองราวแหลงทองเทยวและสงอ านวยความสะดวก เวปไซต ท าใหสามารถสบคนขอมลขาวสารการทองเทยวไดอยางสะดวกโดยไมตองเดนทางไปยงแหลงขอมลและยงสามารถใหบรการทางออนไลน ดวยระบบการจองสายการบน โรงแรม บรการขนสง บรการน าเทยว ตวอยางทการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ไดใหบรการขอมลขาวสารดานการทองเทยวดวยสออเลกทรอนกส เชน

- Website ของการทองเทยวแหงประเทศไทยทงภาษาไทยและภาษาองกฤษซงนกทองเทยวสามารถเขาไปเยยมชมไดท www.tourismthailand.org หรอ www.tat.or.th - ระบบบรการขอมลทองเทยวอตโนมต Fax on Demand and Audio Text ทอ านวยความสะดวกส าหรบนกทองเทยวในการขอรบขอมลทางเครองโทรสาร หรอฟงขอมลจากทางโทรศพทในรปแบบ “Call Center” สามารถฟงขอมลไดทกวนตลอด 24 ชวโมง ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษทหมายเลขพเศษ 1672

Page 17: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

75

4. องคกรภาครฐ เปนองคกรหลกทเปนศนยกลางการประสานงานหนวยงานตางๆ ในอตสาหกรรมทองเทยว เปนหนวยงานทออกนโยบาย ท าการประชาสมพนธ ควบคมสอดสอง ก ากบ ดแล ฯลฯ โดยมหนวยงานส าคญทคอยขบเคลอนทส าคญไดแก กระทรวงการทองเทยวและกฬา .. เปนหนวยงานสงสดของภาคอตสาหกรรมทองเทยว ภาพรวมจะดแลเรองนโยบายหลกของการทองเทยว จดสรรงบประมาณดานการทองเทยว การทองเทยวแหงประเทศไทย.. มหนาทสงเสรมประชาสมพนธกจกรรมการทองเทยวใหเกดขนอยางกวางขวางตอเนอง ส านกงานพฒนาการทองเทยว .. เปนหนวยงานสงเสรมสนบสนนและพฒนาอตสาหกรรมการทอง เทยวของประเทศไทย มอ านาจหนาทและความรบผดชอบเกยวกบการพฒนามาตรฐานการบรการดานการทองเทยวและแหลงทองเทยว รวมทงการสนบสนนการประกอบธรกจน าเทยวและมคคเทศกใหอยในมาตรฐาน เพอกอใหเกดการทองเทยวแบบยงยน บรษททาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน).. มหนาทบรหารงานทาอากาศยานระหวางประเทศทส าคญ 6 แหง ส านกงานตรวจคนเขาเมอง .. มหนาทควบคม ดแลคนตางดาวทเขามาอยในหรอออกไปนอกราช อาณาจกรของบคคลและพาหนะ รวมทงควบคม ดแลคนตางดาวทเขามาอยในราชอาณาจกร

กรมศลกากร.. มหนาทในการควบคมการน าเขา และการน าออกสนคาของประเทศ ท าหนาทจด เกบรายไดในรปของอากรขาเขา และขาออกระหวางประเทศใหเปนไปตามกฎหมายระเบยบขอบงคบของศลกากร และกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ มหนา ทปองกนควบคมปราบปรามการลกลอบ และหลกเลยงภาษทงขาเขาและขาออก รวมทงก าหนดมาตรการทางภาษอากรขน เพอสงเสรมการสงออก ตลอดจนการจดเกบภาษแทนหนวยราชการอนๆ กองบงคบการต ารวจทองเทยว .. หรอทเรยกกนวาต ารวจทองเทยว มหนาทใหความ ชวยเหลอ อ านวยความสะดวก ใหความปลอดภยและคมครองผลประโยชนใหแกนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางประเทศ สบสวนปองกนปราบปรามอาชญากรรม ดแลความสงบเรยบรอยใหกบนกทองเทยวทวราชอาณาจกร 5. องคกรภาคเอกชน เปนหนวยงานในภาคอตสาหกรรมทองเทยวทด าเนนการโดยภาคเอกชนโดยใหการตอบสนองในเชงธรกจสนคาบรการดานตางๆ เพอรองรบกจกรรมทางการทองเทยวทจะเกดขนในรปแบบตางๆ ไมวาจะเปนชมรม สมาคม บรษทหางรานบรษท จ ากดมหาชน หลกๆ แลวจะมองคกรภาคเอกชนทส าคญคอ ภาคธรกจทพก ภาคธรกจน าเทยว ภาคธรกจภตตาคารรานอาหาร ภาคธรกจขนสง ภาคธรกจจ าหนายสนคาทระลก เปนตน

Page 18: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

76

6. ประชาชนในทองถน ประชาชนในทองถนหรอในแหลงทองเทยวเปนผมสวนไดเสยในอตสาหกรรมทองเทยว และถอ

เปนทรพยากรการทองเทยวในมมมองของการเปนผตอนรบขบสและแสดงออกถงวฒนธรรมทดงาม ซงหมายรวมถงทาทและทศนคตของประชาชนในทองถนดวย กลาวไดวา การตอนรบขบสและความมอธยาศยไมตรอนดของคนพนเมอง เปนปจจยทส าคญทสดทดงดดใหนกทองเทยวเดนทางเขามา บรรดาสงอ านวยความสะดวกและบรการ หรอแมแตความสวยงามของแหลงทองเทยวยอมไมมความหมาย หากนกทองเทยวรสกวาไมมใครยนดตอนรบ หรอมทาทเปนศตร ดวยเหตนจงไดมปายตอนรบเกดขนในสถานทตางๆ เพอแสดงไมตรจตของเจาของทองถน ทาอากาศยานบางแหงในบางประเทศถงกบจดพนทตอนรบนกทองเทยวพรอมทงบรการเครองดม ดงนน ความจ าเปนทจะตองประชาสมพนธใหคนทองถนเหนความส าคญของการทองเทยวจงตองด าเนนการอยางสม าเสมอ

วเคราะหองคประกอบของอตสาหกรรมทองเทยวไทยเพอหาจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคทคกคาม(SWOT Analysis)

จากการศกษาเอกสาร หลกฐาน แผนพฒนา แผนการตลาด เอกสารการศกษาวจยทเกยวของกบการทองเทยว การประชมเพอระดมความคดเหนจากผมสวนไดเสยในอตสาหกรรมทองเทยวและจากแบบสอบถามทดสอบความร ความเขาใจ และทศนคตทมตอการทองเทยว โดยเฉพาะทเกยวของกบองคประกอบของอตสาหกรรมทองเทยวไทย สามารถวเคราะหจดแขง (Strengths) จดออน(Weaknesses) โอกาส(Opportunities) และอปสรรค(Threats) ของอตสาหกรรมทองเทยวไทยไดดงน :

“ผมาเยอน” ทเปนนกทองเทยวและนกทศนาจรจากตางประเทศ(Inbound)

จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

- มปรมาณเพมขนสม าเสมอตลอดสทศวรรษทผานมา

- มความหลายหลายของตลาดและไมไดพงพา ตลาดหนงตลาดใด

- มวนพกเฉลยสงพอประมาณ

- มจ านวนนกทองเทยวซอซ าในปรมาณทสง

- มความมนใจในความปลอดภยในชวตและทรพยสน เมอเลอกเดนทางมาประเทศไทย

- เปนนกทองเทยวเชงปรมาณ แตการใชจายเฉลยต า มผลท าใหรายไดจากการทองเทยวมอตราเฉลยการเพมขนลดต าลง - เปนนกทองเทยวตามฤดกาล ไมไดเดนทางมาสม า เสมอตลอดทงป - ยงมชองวางทางดานการตลาดของนกทองเทยวกลมเปาหมาย เชน กลมมสลมจากตะวนออกกลาง และจากประเทศอนๆ ทมประชากรมสลมจ านวนมาก

โอกาส (Opportunities) อปสรรคทคกคาม (Threats)

- ประชากรของโลกเพมพนขน ท าใหจ านวนนกทองเทยวเพมขน - ประชากรในวยท างานมจ านวนมากขนและม

- สงแวดลอมเสอมโทรม และมมลพษทงทางอากาศ ทางน าและเสยง - การจราจรแออดโดยเฉพาะเมองใหญ

Page 19: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

77

วนหยดพกผอนประจ าป โดยไดรบคาตอบแทนเพมมากขน จงมโอกาสเดนทางทองเทยวมากขน - ประชากรวยหนมสาวและวยท างานแตงงานชาลง ท าใหมเวลาทองเทยวมากขนเนองจากไมตองรบภาระครอบครว - ปรมาณนกทองเทยวโลกและทจะเดนทางมาทางเอเชย ตะวนออกยงมแนวโนมเตบโตสง - ภาวะทางเศรษฐกจของประเทศทเปนตลาดการทองเทยวฟนตวกลบสสภาพปกต - ราคาคาบรการตางๆ เออตอการแขงขน - การเปดบรการของสายการบนราคาคาโดยสารต า และนโยบายการบนพาณชยทเรมเปดกวาง - ตลาดนกทองเทยวจากประเทศจน อนเดย ตะวนออกกลาง ยงมปรมาณมากและรอการด าเนนการดานการตลาดและการแกไขอปสรรคขอขดของตางๆ - ตลาดทจะเกดใหม (Emerging Markets) ในอนภาคลมแมน าโขง และการทองเทยวผานทางแมน าโขง - ขนาดของตลาดการทองเทยวเยาวชนโลกเปนโอกาสทางดานการตลาด Youth Travel และ Student Travel โดยเฉพาะนกเรยนนกศกษามการเดนทางทองเทยวปละไมต ากวา 10 ลานคน และมเครอขายสนบสนนการเดนทางทองเทยวมากกวา 5 พนเครอขาย - เพมพนศกยภาพดานการตลาด จากการใชประโยชนการทองเทยวและกจกรรมการทองเทยวทางทะเล - การสรางและปรบปรงถนนในประเทศเพอนบานจะเชอมโยงใหมการเดนทางมาสประเทศไทย หรอใชประเทศไทยเปนเสนทางผานเขาออกมากขน - การเขาถงขอมลสะดวกและรวดเรว จากความ กาวหนาดานสออเลคทรอนกส และการพฒนา Websites ของผจดจ าหนาย (Suppliers) ทปรบปรงใหทนสมยอยเสมอ

- การเอารดเอาเปรยบนกทองเทยวจากการขายสนคา และบรการ - การหลอกลวงเอารดเอาเปรยบนกทองเทยว ในหลายกรณมผมอทธพลหรอผมยศมต าแหนงหนาทในทางราชการ ทงทยงด ารงต าแหนงอย และทเกษยณราชการไปแลว อยเบองหลงสถานประกอบการ โดยมต าแหนงเปนประธานหรอทปรกษาของบรษท หรอหางรานบางแหง ท าใหเปนอปสรรคตอการปฏบตงานของเจาหนาท - อาชญากรรมทเกดขนกบนกทองเทยว - การแขงขนทเขมขนของประเทศในภมภาคเดยวกน - ภยคกคามจากการกอตวของการกอการราย โดยเฉพาะสถานการณ 3 จงหวดชายแดนภาคใต - วกฤตการณโรคระบาดตางๆ - การขาดแคลนบคลากรทมความสามารถดานภาษา - นโยบายการตลาดของรฐบาลทมงปรมาณมากกวาคณภาพ - การปรบราคาคาน ามน มผลท าใหตนทนภาคการผลตเพมสงขน และจะมผลตออตราคาบรการทจะสงขน - ความแตกแยกของคนในชาต ตลอดจนมการเปลยนแปลงรฐบาลทเขามาบรหารประเทศอยบอยครง ท าใหการด าเนนการตามนโยบายดานการทองเทยวไมตอเนอง

SWOT ทรฐบาลควรปรบนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาเสรมจดแขง แกไขจดออน แสวงประโยชนจากโอกาสและลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม ดงน

Page 20: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

78

การเสรมจดแขง - การตดตามและประเมนผลการด าเนนงานดานการตลาดของหนวยงานทเกยวของ

เปนระยะและอยางจรงจง - การประเมนประสทธของบคลากรทางดานการตลาดอยางสม าเสมอ - การประเมนยทธศาสตรทางดานการตลาดและการปรบปรงแกไขใหทนสถานการณ - การสนบสนนงบประมาณเพองานวจยทางดานการตลาดและงานวจยดานพฤตกรรม

ของผบรโภค (นกทองเทยว) อยางสม าเสมอ การแกไขจดออน

- ปรบยทธศาสตรทางดานการพฒนา และการตลาดสเปาหมายกลมนกทองเทยวคณภาพทมวนพกเฉลยสงและคาใชจายตอหวตอวนสงใหไดผลในทางปฏบต

- ปรบกลยทธการตลาดใหมจ านวนนกทองเทยวมาเทยวประเทศไทยอยางสม าเสมอตลอดทงป โดยพยายามเพมจ านวนนกทองเทยวใหเพมมากขนในเดอนพฤษภาคม ถงกนยายน ซงเปนเดอนทมจ านวนนกทองเทยวนอยทสด

- แกไขปญหาทวรราคาถกจากตลาดตางๆ โดยเฉพาะทวรศนยเหรยญจากประเทศจนใหไดผลอยางจรงจงและเดดขาด และควรถอเปนเรองส าคญ

- ปรบกลยทธทางดานการตลาดเพอเพมพนจ านวนนกทองเทยวมสลมจากตะวนออกกลาง เอเชยใต มสลมในจน รสเซย และในกลมประเทศอาเซยน

- กระตนการจบจายใชสอย โดยเสนอการทองเทยวทางเลอกอนๆ (Alternative Tourism) เชน Health Tourism, Soft-Adventure Tour, Sports Activities, Eco-Tourism, Agro-Tourism การทองเทยวเชงศาสนา การบรโภคอาหารไทยและการซอของ เปนตน การแสวงประโยชนจากโอกาส - การเพมประสทธภาพชองทางการจดจ าหนาย (Distribution Channels) ใหสงขนและกวางขวางมากขน โดยเฉพาะการพฒนา Websites และการเชอมโยง Websites ไปสเครอขายสากล เพอใหขอมลดานการทองเทยวสามารถเขาถงผบรโภคไดโดยตรง - ผอนปรนระเบยบพธการการเขาเมองและศลกากรใหคลายความเขมงวด และปรบ ทศนคตของเจาหนาททเกยวของใหมความส านกดานการบรการ - สรางเครอขายความรวมมอ การด าเนนงานดานการตลาด การโฆษณา และการประชาสมพนธ กบทกองคกรและชมชนของไทยทอยในตางประเทศอยางจรงจง และใหไดผลในทางปฏบต - สนบสนนนโยบายการบนพาณชยทเปดกวางมากขนและลดเงอนไขการเจรจาดานการบนพาณชยในสวนของประเทศไทยใหลดนอยลง ในขณะเดยวกนควรเพมพนประสทธภาพการแขงขนใหกบสายการบนแหงชาตใหสงขน

Page 21: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

79

- แสวงหาชองวางดานการตลาดทเปน Niche Markets และด าเนนงานดานการตลาดใหเขาถงกลมเปาหมายใน Niche Markets อยางไดผล พรอมๆ กบการพฒนาสนคา (Products) ทจะเสนอตอ Niche Markets ใหมคณภาพ

- ปรบยทธศาสตรการพฒนาและการตลาดในสวนทเกยวกบ Cross-Border Tourism ทงในดานระเบยบพธการในการเขาเมอง ศลกากร โครงสรางพนฐานและโครงสรางสงอ านวยความสะดวก ความปลอดภยในชวตและทรพยสน และการใหความชวยเหลอสนบสนนประเทศเพอนบาน เชน เมยนมาร ลาว กมพชา ในการปรบปรงโครงขายเชอมโยงทางถนน รถไฟ และทางน าในแมน าโขง และระบบโทรคมนาคม

- ใชประโยชนจากศกยภาพทางทะเลใหมากขน โดยเฉพาะฝ งทะเลไทย ทงทางดานอาวไทยและดานทะเลอนดามน ซงมความยาวกวา 2,600 กโลเมตร ซงควรก าหนดยทธศาสตรการพฒนาการทองเทยวดาน Cruise Tourism, Fly-Cruise Tourism, Yachting, Sailing, Aquatic Sports, Marina, Skin-Scuba Diving, Sports-Angling ใหชดเจนและเปนรปธรรม

- ปรบยทธศาสตรการตลาดดานการทองเทยวเยาวชน และการพฒนาสงอ านวยความสะดวกและบรการส าหรบนกทองเทยวเยาวชน (Youth Travel) และการทองเทยวของนกเรยนนกศกษา (Student Travel)

- ปรบยทธศาสตรการตลาดดานการทองเทยวของคนพการ(Disabled) และการพฒนาสงอ านวยความสะดวกและบรการส าหรบนกทองเทยวทพการ

- สนบสนนใหสถาบนการศกษาทมศกยภาพรบนกศกษาจากตางประเทศ เพอประโยชนในการ ด าเนนงานดาน Export Education เชญชวนนกศกษาจากประเทศในอนภาคลมแมน าโขงใหเขามาศกษาดานอตสาหกรรมบรการ และ IT ในประเทศไทย

การลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม - รฐตองปรบนโยบายโดยมงการพฒนาการทองเทยวสคณภาพและมความยงยน

โดยเฉพาะการบ ารงรกษาตนทนทางสงคม ซงเปนองคประกอบส าคญของการทองเทยว ไดแก ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ขนบธรรมเนยมประเพณและวถชวตของประชาชน แทนนโยบายทมงสเปาหมายทางเศรษฐกจเปนประการส าคญ เพอใหแหลงทองเทยวมคณภาพและสรางความนาสนใจใหนกทองเทยวตางประเทศ

- สนบสนนงบประมาณใหกระทรวงการทองเทยวและกฬา ด าเนนการตามแผนปฏบตการการทองเทยวเชงนเวศแหงชาต อยางตอเนอง

- ลดปญหาการจราจรแออดในเมองหลกทางการทองเทยว โดยเฉพาะกรงเทพมหานคร และวางมาตรการ ปองกนและรกษาความปลอดภยบนทองถนน และทางหลวง - ก าจดการเอารดเอาเปรยบ ฉอโกง และหลอกลวงนกทองเทยว โดยใชตวบทกฎหมายทมอยใชบงคบอยางเขมงวดจรงจง เชน พรบ. คมครองผบรโภค และกฎหมายอนๆ ทเกยวของ และวางมาตรการปองกนมใหมการกออาชญากรรมตอนกทองเทยว

Page 22: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

80

- กระตนการด าเนนงานของคณะท างานบรหารวกฤตของอาเซยนและของประเทศไทย(Crisis Management Working Group) ซงม ททท. เปนเจาของเรอง เพอแกไขภาวะวกฤตเกยวกบการกอการรายภาคใตและปญหาเกยวกบโรคระบาดตางๆ ทกระทบการทองเทยว

- ปรบวกฤตใหเปนโอกาส กรณความไมสงบภาคใต 3 จงหวด โดยกระตนการสงเสรมการขาย การโฆษณาและประชาสมพนธใหนกทองเทยวจากประเทศเพอนบานเดนทางเขากรงเทพฯ และภมภาคอนๆ ของประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงการใชประโยชนจาก สายการบนตนทนต า( Low Cost Airlines)(โดยเฉพาะ Air Asia) ทมบรการจากกวลาลมเปอรและโกตากนะบาร เขากรงเทพฯ

- ก าหนดนโยบายใหสถาบนการศกษาทกระดบปรบปรงพฒนาการเรยนการสอนดานภาษาตางประเทศใหสามารถใชงานไดด

“ผมาเยอน” ทเปนนกทองเทยวและนกทศนาจรภายในประเทศ

ไดแก นกทองเทยวชาวไทย(Domestic)

จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

- มปรมาณการทองเทยวภายในประเทศเพมสงขนสม าเสมอ - เปนนกทองเทยวทเดนทางทองเทยวตลอดทงปโดยไมมฤดกาล - เปนนกทองเทยวทชวยกระจายรายไดไปสประชาชนในทองถนทกระดบชน อนเนองมาจากการใชสอยเรองการซอของกน ของใช และของฝาก และการบรโภคอาหาร - ประชากรไทยในวยท างานเพมมากขนท าใหมรายไดและสามารถใชจายเพอการทองเทยว - เปนนกทองเทยวทใชทพกประเภทตางๆ เปนทพกแรม แทนการพกทบานเพอนหรอบานญาต และเรมมปรมาณทยอมจายคาบรการในการจดบรการน าเทยวของบรษทน าเทยวเพมมากขน - ไมมปญหาเรองเชอชาต ศาสนา วฒนธรรม และภาษาถน ในทกพนททเปนแหลงทองเทยว

- ปรมาณนกทองเทยวภายในประเทศสวนใหญเปนนกทองเทยว ทเทยวเฉพาะในวนหยดสดสปดาห หรอวนหยดราชการอนๆ - วนพกเฉลยยงต า เนองจากเปนนกทองเทยววน หยดสดสปดาห - เปนนกทองเทยวทคอนขางฉาบฉวยไมสนใจในความลกซงของขอมลเกยวกบแหลงทองเทยว เชน แหลงทองเทยวเชงประวตศาสตร และวฒนธรรม รวมทงแหลงทองเทยวทางธรรมชาตและระบบนเวศ - เปนนกทองเทยวทสวนใหญยงทองเทยวไมถกวธ เชน ท าลายสงแวดลอม ทงขยะและสงปฏกล สงเสยงดงรบกวนความสงบของธรรมชาตและบคคลอน - ไมตรงตอเวลา ในกรณการทองเทยวในรายการทองเทยวแบบเปนหมคณะ

โอกาส (Opportunities) อปสรรคทคกคาม (Threats)

- ประชากรมรายไดและมก าลงซอสงขน น าไปสการซอรายการทองเทยวโดยบรษทน าเทยวเพมมากขน ในขณะเดยวกนการเดนทางโดยพาหนะสวนตวมปรมาณเพมมากขน(คาดการณจากจ านวนพาหนะทางบกทกประเภททมยอดจ าหนายเพมขนมากในแตละเดอน)

- อบตภยบนทางหลวงอนเกดจากความประมาทของผขบขยวดยานท าใหมการสญเสยทงชวตและทรพยสนของนกทองเทยวจ านวนมาก - การปรบราคาคาน ามนเชอเพลงมผลกระทบตนทนบรการและเปนอปสรรคตอการเดนทางทองเทยว

Page 23: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

81

- นโยบายรฐบาลทสนบสนนการเดนทางทองเทยวในประเทศและงบประมาณสนบสนนการเผยแพรประชา สมพนธ และการโฆษณาเกยวกบการทองเทยวเพมพนมากขน - ยทธศาสตรการพฒนากลมจงหวดตางๆ เพอการทองเทยวจะน าไปสการพฒนาแหลงทองเทยวแหงใหมและวงจรการทองเทยวทนาสนใจ - ความคดสรางสรรคในการรณรงคสงเสรมการทองเทยวในประเทศ เชน โครงการ Unseen Thailand, เทยวไทยครกครน เศรษฐกจไทยคกคก และการประชาสมพนธแหลงทองเทยวตางๆ ผานสอทกประเภท รวมทงสออเลคทรอนกส มสวนกระตนใหมการเดนทางทองเทยวภายในประเทศเพมมากขน - จงหวด อ าเภอ ต าบล ตางๆ ตระหนกถงความส าคญของการพฒนาการทองเทยว และไดรเรมโครงการพฒนาและสงเสรมการทองเทยวเพอแนะน าทรพยากรการทองเทยวในพนทของตนอยางกวางขวางมากขนเทากบเปนพลงเสรมในการชกชวนใหมการเดนทางทองเทยวมากขน - ประชากรมแนวโนมการเดนทางทองเทยวโดยตนเองมากขน ท าใหบรษทจดรายการน าเทยวตองปรบยทธวธการด าเนนงานดานการตลาด และการโฆษณา เพอใหประชาชนเดนทางทองเทยวโดยใชบรการของบรษทน าเทยว จงเปนการกระตนการเดนทางทองเทยวผานบรการของบรษทน าเทยว - ธรกจการบนราคาต า(Low-cost Airlines) จะกระตนใหนกทองเทยวรายไดปานกลางหรอต าเดนทางทางอากาศมากขน

- การกอการรายในบางภมภาค เชน 3 จงหวดภาคใต มผลท าใหนกทองเทยวชะลอการเดนทางไปทองเทยวยงพนททมปญหา - จ านวนทนงในรถไฟ และรถบสปรบอากาศไมเพยงพอในฤดกาลทองเทยว และวนหยดราชการตอเนอง เชน กรณวนสงกรานต - มความแออดของนกทองเทยวในแหลงทองเทยวยอดนยมบางพนทบางฤดกาล จนเกนขดความ สามารถในการรองรบของพนท - ภาครฐยงไมสามารถท าใหการทองเทยวเปนสวสดการของคนในชาตไดอยางเปนรปธรรม - วกฤตเศรษฐกจโลก - โรคระบาดตางๆ

SWOT รฐบาลควรปรบนโยบายและยทธศาสตรการพฒนา เสรมจดแขง แกไขจดออน แสวงหาประโยชนจากโอกาส และลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม ดงน

การเสรมจดแขง - ด าเนนการรณรงคเพอโฆษณาประชาสมพนธแหลงทองเทยวและกจกรรมการทองเทยวอยางตอเนอง - ประสานการด าเนนงานดานการสงเสรมการขายการทองเทยวภายในประเทศใหเปน ไปในทศทางเดยวกน ระหวางหนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ สายการบนในประเทศ บรษทน าเทยว บรษทขนสงอนๆ และสอสารมวลชน

Page 24: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

82

- สรางกจกรรมการทองเทยวเขามาเสรมฤดกาลหรอในเดอนทมจ านวนการเดนทางทองเทยวต า - ปรบปรงมาตรฐานของสนคาและบรการในแหลงทองเทยวเพอกระตนการจบจายใชสอยของนกทองเทยว และสนบสนนการจดตงหมบานทองเทยว OTOP - สนบสนนใหหนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ องคกรเอกชน โรงงานอตสาหกรรมจด การประชม สมมนา การทองเทยวเพอเปนรางวล (Incentive) และการทองเทยวเพอเปนสวสดการ ในพนทตางๆ ทวประเทศ

การแกไขจดออน - สงเสรมสนบสนนใหหนวยงานภาครฐ รฐวสาหกจ สถาบนการศกษา องคกรเอกชน จดกจกรรมนอกพนท ในระหวางวนทไมไดเปนวนหยดสดสปดาห - สงเสรมสนบสนนใหมการจดประชม สมมนา นทรรศการ การทองเทยวเพอเปนรางวล การทองเทยวเพอสวสดการ นอกพนทในระหวางกลางสปดาห - ผประกอบการน าเทยวเสนอรายการทองเทยวใหเชอมโยงและสอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนาการทองเทยวกลมจงหวดของผวาราชการจงหวด CEO - สนบสนนการรวมกลมของผประกอบการน าเทยวเพอรวมมอกนสงเสรมการขายและการโฆษณา รายการน าเทยว และด าเนนการดาน Revenue Sharing เพอเปนการลดตนทนและชวยท าใหอปกรณเครองใชตางๆ ไดใชงานอยางเตมประสทธภาพ เชน พาหนะเดนทาง ซงเทากบเปนการแกไขปญหาการลดตนทนคาน ามนเชอเพลงไดในระดบหนง - ใหความรความเขาใจในการด าเนนงานสงเสรมการขาย การโฆษณา และประชาสมพนธแหลงทองเทยวและบรการ ใหองคกรตางๆ ในพนททเปนแหลงทองเทยว เชน คมอแนะน า หรอการชวยฝกอบรมให - เสนอทางเลอกดานการทองเทยวและทศนศกษาใหนกทองเทยวทเปนนกเรยน นกศกษา ในการเรยนรและแสวงหาประสบการณเพอน ามาใชประโยชนในการศกษาในสาขาทสนใจ โดยก าหนดเปนนโยบายใหสถาบนการศกษาตางๆ ด าเนนการ - พฒนาโครงขายการทองเทยวเชอมโยงกบจดหมายปลายทางทมบรการของสายการบนราคาต า(Low Cost Airlines)

การลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม - ใหสถาบนการศกษาในพนทสรางความสามารถในการถายทอดความรดานประวตศาสตรวฒนธรรม (Cultural Competence) ใหกบมคคเทศกทองถนและประชาชนในพนทใหมากขนผานสอตางๆ รวมทงการอบรม

- ผประกอบการตองวางกฎเกณฑในการทองเทยวใหกบลกคา โดยมความส านกตอการดแลรบผดชอบดานสงแวดลอม และผลกระทบทงทางดานเสยง และมลพษอนๆ ทเกดขนจากนกทองเทยว

Page 25: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

83

- พจารณาความเหมาะสม การเลอนวนหยดราชการกลางสปดาหใหมาชดเชยในวนศกรหรอวนจนทร หรอใหมวนหยดเพมตอเนองหากมวนหยดครอมคาบเกยวกบวนท าการ เพอเพมวนพกเฉลยและเปนการกระตนใหมการทองเทยวในวนหยดยาวมากขน

- พฒนาและปรบปรงระบบสอความหมายในแหลงทองเทยว เพอใหนกทองเทยวมความรความเขาใจในประวตความเปนมาและความส าคญของแหลงทองเทยว เชน ปายอธบายสถานทหรอสออเลคโทรนคส

- ก าหนดหลกเกณฑการทดสอบความรของมคคเทศก และการเพมพนความรใหมใหทกๆ 3 ป เพอใหมคคเทศกน าไปถายทอดใหแกนกทองเทยวอยางถกตองเนองจากมคคเทศกมบทบาทส าคญทจะใหความรทถกตองแกนกทองเทยว เพราะฉะนนมคคเทศกตองมความสามารถสงในการถายทอดโดยเฉพาะอยางยงเรองทเกยวกบวฒนธรรมความเปนอย(Cultural Competence หรอ CC)

- ใหมนโยบายสนบสนนใหสถาบนการศกษาปลกฝงความรความเขาใจในอตสาหกรรมทองเทยวและการอนรกษสงแวดลอมธรรมชาตและวฒนธรรมในทกระดบการศกษา และสงเสรมสนบสนนใหสถาบนการศกษาจดกจกรรมทศนศกษา โดยค านงถงความปลอดภย การเรยนรจากการทศนศกษา และการทองเทยวอยางถกวธ

- สนบสนนการลงทนเพอพฒนาสงอ านวยความสะดวกและบรการส าหรบ Student Travel และ/หรอ Youth Travel

การแสวงประโยชนจากโอกาส - เนองจากปรมาณผขบขยวดยานเพอการทองเทยวทวจ านวนมากขน จงควรเรงผลตคมอการเดนทางทองเทยวทางถนน แผนทเสนทางไปสแหลงทองเทยว ตลอดจนขอมลเกยวกบสงอ านวยความสะดวกและบรการในเสนทางตางๆ และขอมลเกยวกบแหลงทองเทยว น าไปเผยแพรตามสถานทบรการตางๆ อาท สถานบรการน ามน ศนยขาวสารการทองเทยวประจ าถน หรอตามรานคาทมเครอขายในจงหวดตางๆ และควรตดตงปายชทาง ปายบอกระยะทางใหมากขน

- ผประกอบการน าเทยวรวมมอกบ Low-Cost Airlines จดรายการน าเทยวภายใน ประเทศ เพอสงเสรมการทองเทยวภายในประเทศ เพอแขงขนกบรายการน าเทยวไปตางประเทศ

- กระจายกจกรรมการทองเทยวส าคญๆ ออกจากเมองหลกทางการทองเทยว เพอลดความแออดยดเยยด และชวยกระจายประโยชนไปสพนททองเทยวอนๆ

- ปฏรปการบรหารรถไฟไทยใหทนสมย เพอเสรมศกยภาพการเดนทางทองเทยวโดยทางรถไฟ

- ภาคอตสาหกรรมทองเทยวแสดงบทบาทสนบสนนการด าเนนงานเพอแกไขปญหาความไมสงบในภาคใต 3 จงหวด ของภาคราชการตางๆ เพอสรางกระแสความรวมมอ และเปนการแสดงความเอออาทรตอประชาชนในพนททมปญหา บทบาทดงกลาวน จะชวยใหเกดการไปมาหาสในพนทเพมขนตามล าดบ

Page 26: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

84

แหลงทองเทยวหรอทรพยากรการทองเทยว

จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

- ความหลากหลายของทรพยากร ซงสามารถตอบ สนองความตองการของนกทองเทยวทกประเภทและมศกยภาพเทยบเคยงไดกบแหลงทองเทยวระดบโลก - สามารถเดนทางทองเทยวไดตลอดทงป (ในกรณทม อปสรรคทางธรรมชาตในบางพนท เชน กรณฝนตกชก คลนลมแรง นกทองเทยวสามารถเลอกพนทอนทม ลกษณะเดยวกนไดโดยไมมปญหา) - มความมนคงทางการเมองและมความปลอดภยคอน ขางสงเมอเปรยบเทยบกบบางประเทศ - ประชาชนในแหลงทองเทยวมความเปนมตร - มการรณรงคแนะน าแหลงทองเทยวใหมๆ อยเสมอ เชน โครงการเทยวไทยครกครน เศรษฐกจไทยคกคกและแหลงทองเทยวใหมๆ ทพนททองเทยวตางๆ พฒนาขนมา - แบรนดของไทยเปดตลาดโลกไดแลวโดยเฉพาะ Amazing Thailand - ไทยมวฒนธรรมภมปญญา และทรพยากรการทอง เทยวซงสามารถน ามาพฒนาเปนสนคาดานการทอง เทยวทโดดเดนได - ไทยเปนประตสภมภาคลมน าโขง พมา จน(ยนนาน กวางส ลาว กมพชา และเวยดนาม) - ประเทศไทยมความคมคาเงนในการเดนทางเขามาเทยว

- แหลงทองเทยวชนน าหลายแหงเรมตกอยในสภาพเสอมโทรม - ความแออดของการจราจรในกรงเทพมหานคร และเมองหลกทางการทองเทยวอนๆ - มลพษทางดานอากาศ ไดแก เขมา ฝนละออง และไอเสย มลพษดานเสยง และคณภาพของน าทะเล น าในแมน าล าคลอง เรมมปญหา ปญหาขยะ และสงปฏกลในแหลงทองเทยว - ปายชทาง ปายสอความหมาย ปายบอกระยะทาง ยงขาดความสมบรณ - ขอมลขาวสารทางการทองเทยวของแหลงทอง เทยวยงตองพฒนา รวมทงชองทางการจดจ าหนาย(Distribution Channels) - ไมมสญลกษณทเปนหนงเดยวในโลก / สงมหศจรรยของโลก

โอกาส (Opportunities) อปสรรคทคกคาม (Threats)

- ความตระหนกในความส าคญของสงแวดลอมสงขน ซงน าไปสกระบวนการอนรกษและพฒนาทรพยากรการทองเทยวอยางยงยน - มการพฒนาทรพยากรการทองเทยวรปแบบใหมๆ เพอมงสตลาดคณภาพ เชน กจกรรมกฬาทงทางภาค พนและทางน า การทองเทยวเชงเกษตร การทองเทยวกงผจญภย การทองเทยวเชงนเวศ ฯลฯ - ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดแบบบรณาการ ภายใตการน าของผวาราชการจงหวด CEO เปนทคาดหวงวาจะชวยท าใหแหลงทองเทยวไดรบการพฒนาและสงเสรม อยางเปนระบบและเกดประโยชนอยางแทจรง

- การเปดตวของแหลงทองเทยวแหงใหมของประเทศในอนภาคลมแมน าโขง เชน ลาว กมพชา เวยดนาม และเมยนมาร หรอมาเลเซย - ประเทศจนเรมตนพฒนาและสงเสรมการทอง เทยว และเรมสรางโครงขายการเดนทางทองเทยวเขาสประเทศจน - การพฒนาเสนทางบนเขาถงเมองใหญๆ ในภมภาค โดยไมแวะลงทกรงเทพฯ - ภาพลกษณในทางลบดานสงแวดลอม แรงงานเดก โสเภณ โรคเอดส ภยจากอาชญากรรม และความรนแรง

Page 27: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

85

โดยเฉพาะการเพมขดความสามารถในการแขงขน - งบประมาณเพอการอนรกษ พฒนา และเพอการ ตลาดเพมพนมากขน - มยทธศาสตรเชอมโยงการคมนาคมขนสง ทงทางถนน ทางรถไฟ ทางแมน า (แมน าโขง) และทางอากาศกบประเทศเพอนบาน - ยงมความไดเปรยบทางดานทต งทางภมศาสตร - โอกาสจากการไดรบรางวลแหลงทองเทยวยอดนยมในโอกาสตาง ๆ เชน การท กรงเทพไดรบรางวลเมองนาเทยวอนดบ 1( Best Leisure-Destination in Asia Pacific ป 2008) จากนตยสารการทองเทยวของอเมรกา(Travel and Leisure) จากการลงคะแนนเสยงจากผอานในภมภาคเอเชยแปซฟก หรอจากการส ารวจของ Lonely Planet

- ความไมสงบและความรนแรงจากการกอความไมสงบในบางพนท เชน กรณจงหวดชายแดนภาคใต - ยงไมมมาตรการควบคมและจดระเบยบการใชทรพยากรการทองเทยวอยางมประสทธภาพ

SWOT รฐบาลควรปรบนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาเสรมจดแขง แกไขจดออน แสวงประโยชนจากโอกาส และลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม ดงน

การเสรมจดแขง - สรางเครอขายและความรวมมอดานการโฆษณา ประชาสมพนธ และการสงเสรมการขายแหลงทองเทยว ระหวางภาครฐและเอกชน อยางกวางขวางทงในประเทศและตางประเทศในทกรปแบบ ทงโดยงบประมาณสนบสนนจากรฐบาลและจากการระดมทนจากผมสวนไดเสยในอตสาหกรรมทองเทยว

- ใหคณะท างานบรหารวกฤต (Crisis Management Working Group) ด าเนนการแกไขปญหาความหวาดระแวงเกยวกบปญหาความไมปลอดภยจากการกอการรายและปญหาโรคระบาดในแหลงทองเทยวอยางเปนกระบวนการและมความตอเนอง

- ขยายผลการสรางความรบรใหแกนกทองเทยวโดยเฉพาะในเรองการพฒนาใหมๆ ในแหลงทองเทยว เชน รถไฟฟา รถใตดน ทาอากาศยานแหงใหม ทงในกรงเทพฯและตางจงหวด กจกรรมและสงนาสนใจอนๆ ทสรางสรรคขน(Man Made Attractions) - สรางความรบรใหแกนกทองเทยววา ประเทศไทยสามารถมาทองเทยวไดทกๆ ฤดกาลและตลอดทงป และเปนแหลงทองเทยวทมมาตรการรกษาความปลอดภยใหแกนกทองเทยวในระดบสง

การแกไขจดออน - ใชยทธศาสตรผวาราชการจงหวด CEO เพอแกไขปญหาแหลงทองเทยวเสอมโทรม

ในทกพนท รวมทงปญหาดานมลพษทกระทบตอสภาพแวดลอม - วางกลยทธกระจายการทองเทยวออกจากพนทแหลงทองเทยวทมความหนาแนน

และแออดจนเกนขดความสามารถในการรองรบ

Page 28: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

86

- พฒนาขอมลขาวสารเกยวกบแหลงทองเทยวใหทนสมยอยเสมอและสามารถเขาถงแหลงขอมลตางๆ ไดโดยงาย โดยเฉพาะการคนหาขอมลผานทาง Internet หรอ Websites ตางๆ

การแสวงประโยชนจากโอกาส - กระตนกระบวนการพฒนาและบ ารงรกษาสภาพแวดลอมในแหลงทองเทยวอยาง

จรงจงและตอเนอง เพอใหแหลงทองเทยวหรอทรพยากรการทองเทยวมคณภาพและอยในสภาพสมบรณอยเสมอ

- สรางกลไกการบรหารเพอสนบสนนยทธศาสตรการพฒนาจงหวดแบบบรณาการภายใตการน าของผวาราชการจงหวด CEO เพอใหแหลงทองเทยวไดรบการดแลใหอยในสภาพทมคณภาพอยเสมอ

- ใชความไดเปรยบจากทตงทางภมศาสตร เพอพฒนาประเทศไทยใหเปนศนยกลางการทองเทยวในภมภาค และเปนศนยกลางการผานเขา -ออก ของภมภาค ทงทเปนศนยกลางระดบทวป (Inter -Continental Centre) ศนยกลางระดบภมภาค (Inter-Regional Centre) และศนยกลางระดบอนภมภาค (Inter-Sub Regional Centre)

- เพมพนและพฒนาความหลากหลายของทรพยากรการทองเทยวทสามารถตอบสนองไดทง Mass Market และ Niche Market

- ปรบกระบวนการการบรหารอตสาหกรรมทองเทยว เพอใหประเทศไทยเปนแหลงทองเทยวในระดบสากล (World Class Tourist Destination) ตามนโยบายทก าหนดไวใหส าเรจ

การลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม - สนบสนนสงเสรมการทองเทยวระหวางประเทศกบประเทศคสญญา ทงสญญาใน

ระดบทวภาคและระดบพหภาค เพอใหประเทศไทยยงคงเปนแหลงทองเทยวทงจากประเทศคสญญาและจากประเทศทสามทเดนทางเขามาทองเทยวในพนทความรวมมอ

- ก าหนดยทธศาสตรการด าเนนงานใหประเทศไทยเปนประตผานเขา -ออก ไปสประเทศจน และประเทศในอนภาคลมแมน าโขง ทงทางอากาศ ทางถนน ทางรถไฟ และทางแมน า (แมน าโขง ) ใหไดผลในทางปฏบต โดยลดเงอนไขตาง ๆ ทเกยวของใหคลายความเขมงวด เชน นโยบายการบนพาณชย พธการในการเขาเมอง เปนตน

- ขจดปญหาทสรางภาพในทางลบใหกบภาพลกษณการทองเทยวของประเทศไทย หรอแหลงทองเทยวส าคญบางแหง ใหลดนอยลงและใหหมดสนไปในทสด

- ใชวกฤตใหเปนโอกาสในกรณความไมสงบใน 3 จงหวดชายแดนภาคใต โดยเสนอภาพลกษณในทางบวก แสดงใหเหนถงอธยาศยไมตร ความรกความสงบ ความมนคงในศาสนาและสถาบนพระมหากษตรย ตลอดจนความสวยงามของธรรมชาต แหลงทองเทยวทางประวตศาสตรและวถชวตชาวพทธและชาวมสลม ทอยรวมกนอยางสมครสมานสามคคและมสนตภาพ

Page 29: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

87

โครงสรางพนฐานและโครงสรางสงอ านวยความสะดวกและบรการดานการทองเทยว

จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

- โครงสรางพนฐานและโครงสรางสงอ านวยความสะดวก โดยทวไปมความสมบรณและมมาตรฐาน - การเขาถงประเทศไทย สะดวกทงทางอากาศ ทางถนน ทางรถไฟ และทางทะเล โดยเฉพาะทางอากาศมสายการบนทงทมก าหนดการประจ าและสายการบนเชาเหมาจ านวนมากทเปดบรการมาสประเทศไทย รวมทงความถของเทยวบนทมใหเลอกมาก ส าหรบการเดนทางเขาและเดนทางออก - ระบบสาธารรปโภค มความพรอมในการรองรบการทองเทยว โดยเฉพาะในเมองหลกทางการทองเทยว - สงอ านวยความสะดวกและบรการทางการทองเทยว มทงในเชงปรมาณและคณภาพ มความหลากหลาย มบรการทมคณภาพและมาตรฐาน และมราคาทเออตอการแขงขน - หนวยงานภาครฐทเกยวของตระหนกในความ ส าคญของการทองเทยวและใหความรวมมอประสานงานมากขนและดขน - ระบบการคมนาคม การสอสาร และการขนสง สะดวกและมความพรอมในการใหบรการแกนกทองเทยว

- แหลงทองเทยวบางแหง ยงมปญหาดานโครงสรางพนฐาน เชน ระบบถนนทจะเขาสแหลงทองเทยว ระบบประปา ไฟฟา การก าจดของเสยและน าเสย ปญหาการเกบและก าจดขยะ ปายชทาง ปายบอกระยะทาง ปายสอความหมาย และอธบายแหลงทองเทยว - ระบบการจราจร และความเขมงวดในการขบขยวดยานบนถนนและทางหลวง หยอนประสทธภาพท าใหสถตอบตเหตและการบาดเจบลมตายสง - ขาดทาเทยบเรอเดนสมทร เพอการทองเทยวทไดมาตรฐาน รวมทง Terminal ทจะอ านวยความสะดวกใหผโดยสาร มาตรฐานการบรการผโดยสารทางรถไฟยงอยในระดบต า ทงคณภาพและมาตรฐานของรถไฟ ความรวดเรวและระบบการจองทยงมปญหา - พาหนะน าเทยว โดยเฉพาะทางทะเลไมมมาตรฐาน และไมมการควบคมดานความปลอดภยอยางเขมงวด เชน อปกรณชวยชวตทใชงานไดด หรอการควบคมปรมาณผโดยสารไมใหมการบรรทกเกนอตรา - มาตรการดานความปลอดภย ในทพกทอยในอาคารทมความสง เชน อคคภย และภยจากแผนดนไหว ยงไมมกระบวนการปองกนและการระงบเหตทเหนเปนรปธรรม

โอกาส (Opportunities) อปสรรคทคกคาม (Threats)

- และการสรางโครงขายถนนเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน และการใหความชวยเหลอประเทศเพอนบานในการพฒนาโครงสรางพนฐาน เพอเชอมโยงการทองเทยวระหวางกน - นโยบายและยทธศาสตรการพฒนาอยางมบรณาการ คาดวาจะท าใหเกดความรวมมอและประสานงานกนเปนอยางด โดยเฉพาะในเรองการพฒนาและท านบ ารงโครงสรางพนฐาน ตางๆ ใหอยในสภาพดสามารถรองรบการขยายตวของการทองเทยวในอนาคต - บรษทขามชาตทเขามาบรหารกจการดานสงอ านวยความสะดวกและบรการ เชน โรงแรม และสถานประกอบการอนๆ ไดชวยยกระดบมาตรฐานและคณภาพของการบรการและสามารถน าลกคาใน

- ทนงผโดยสารเครองบนและรถไฟ รถบสในฤดกาลทองเทยวมไมเพยงพอ - แหลงทองเทยวส าคญหลายแหงมปญหา การควบคมมลพษ เนองจากขาดงบประมาณด าเนนการเกยวกบการบ าบดน าเสย สารเคม การเกบ ขนสงขยะ และก าจดขยะ - มปญหาเรองแหลงน าดบทจะใชเพอการอปโภคและบรโภคในแหลงทองเทยวส าคญ บางแหงขาดแคลนโดย เฉพาะแหลงทองเทยวประเภทเกาะ - ทาเทยบเรอในแหลงทองเทยวทางทะเล และเกาะ หลายแหงไมมมาตรฐาน - โครงสรางพนฐานและโครงสรางสงอ านวยความสะดวกมความสมบรณในเมองหลกทางการทองเทยว แตเมองทองเทยวอนๆ ยงขาดความพรอม เชน ระบบ ถนน ประปา ไฟฟา การบ าบดน าเสย ระบบการสอสาร

Page 30: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

88

เครอขายเขามาใชบรการไดมาก - นโยบายรฐบาลทสนบสนนการทองเทยวท าใหการพฒนาดานโครงสรางสงอ านวยความสะดวก โดยเฉพาะดานการขนสงเตบโตขน เชน นโยบายทเปดกวางมากขนในเรองการบนพาณชย ท าใหเกด Low Cost Airline และชวยสนบสนนธรกจการบนของเอกชนทเชอมโยงไปสแหลงทองเทยวส าคญๆ ในประเทศและประเทศเพอนบาน - การแกไขปญหาการจราจร ในกรงเทพมหานคร ไดรบความสนใจมากขนและมแผนการด าเนนการแกไขปญหาอยางเปนรปธรรม เชน การขยายเสนทางรถไฟฟาลอยฟา การเปดบรการรถไฟฟาใตดน ซงจะมการขยายเสนทางตอไปในอนาคต การเพมและตอเตมทางดวนพเศษ การขยายผวจราจร และการแกไขปญหาทางรวมทางแยก จะชวยท าใหปญหาการจราจรตดขดบรรเทาลง - มแรงสนบสนนและเงนทนสนบสนนผประกอบการในระดบ SME เพอการพฒนาสงอ านวยความสะดวกและบรการขนาดเลก และขนาดกลางมากขน

คมนาคม สถานทพก และอนๆ

- การเปดเสรดานการคาและบรการในกรอบของ WTO, APEC, ASEAN จะมผลกระทบตอการใหบรการทางการทองเทยวของผประกอบการในประเทศ - สายการบนของชาต สายการบนเอกชน และสายการบนราคาต า (Low Cost Airlines) เลอกบรการเฉพาะเสนทางส าคญท าใหจดหมายปลายทางการทองเทยวระดบรองๆ ไมไดรบโอกาสทจะพฒนา

- ขาดความลงตวในเรองเทศกาลทองเทยวโครงสรางพนฐานจะถกใชบรการอยางหนาแนน แตหากเปนนอกเทศกาลจะเบาบาง

SWOT รฐบาลควรปรบนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาเสรมจดแขง แกไขจดออน แสวง หาประโยชนจากโอกาสและลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม ดงน การเสรมจดแขง

- ขยายการพฒนาโครงสรางพนฐานและโครงสรางสงอ านวยความสะดวกสพนททเปนแหลงทองเทยวในระดบรองๆ

- โครงสรางสงอ านวยความสะดวก เชน ทพกประเภทตางๆ ซงในปจจบนมอยมาก กวา 6,200 โรงแรม จ านวนหองพกมากกวา 335,420 หอง ควรจดใหมสวนบรการหองพกทสามารถรองรบนกทองเทยวภายในประเทศในอตราทมความเหมาะสมไวดวย

- พฒนาศกยภาพการทองเทยวโดยเรอเดนสมทรดวยการพฒนาทาเทยบเรอเดนสมทรทไดมาตรฐานทงทางดานอาวไทยและทะเลอนดามน เชน ทจงหวดตราด พทยา หวหน ชมพร เกาะ สมย นครศรธรรมราช สงขลา สตล ตรง กระบ พงงา และภเกต

- ยทธศาสตรการพฒนาการทองเทยวแบบบรณาการโดยผวาราชการจงหวด CEO ควรจดวางโครงขายการทองเทยวเขาไปเสรมแหลงทองเทยวระดบรองๆ เพอเปนการกระจายโอกาสสพนททองเทยวอนๆ และสนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐาน และโครงสรางสงอ านวยความสะดวกเขาสพนทในโครงขายนนๆ โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาทพกแบบราคาประหยด เพอรองรบนกทองเทยวชาวไทยทมรายไดนอย

Page 31: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

89

- เสรมศกยภาพของทาอากาศยานนานาชาตในภมภาค โดยใหมความพรอมในเรองอปกรณ เครองมอเครองใช การซอมบ ารง และองคประกอบอนๆ ทสมบรณ ทจะพฒนาใหเปนทาอากาศยานนานาชาตไดอยางแทจรง

การแกไขจดออน - องคกรภาครฐในพนททองเทยวควรจดใหมการประเมนและตดตามสภาพปญหา

อปสรรค และความเสอมโทรมในพนททเปนแหลงทองเทยวอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะในสวนของโครงสรางพนฐานและโครงสรางสงอ านวยความสะดวกเพอจดสรรงบประมาณมาบ ารงรกษาใหอยในสภาพดอยเสมอ

- ใหความส าคญดานการลงทนพฒนาโครงสรางพนฐานในสวนทเกยวกบการดแลรกษาคณภาพของสงแวดลอมใหมากขน เชน การบ าบดน าเสย การก าจดสงปฏกล การเกบและก าจดขยะ การควบคมดแลมลพษทางอากาศ และเสยง

- ใชมาตรการทางกฎหมายใหมความเขมงวดมากขน โดยเฉพาะการรกษาและควบคมความปลอดภยบนทองถนนและการทองเทยวทางน า ซงมองคกรทเปนเจาของเรองดแลอยแลว แตมความหยอนยานในทางปฏบต

- เรงรดการกอสรางโครงขายการเชอมโยงดานการคมนาคมขนสงระหวางทาอากาศยานแหงใหม และเมองหลกโดยรอบ ใหสามารถใชงานไดพรอมกน

- ใหมความพรอมเรองเครองมอ อปกรณเครองใช เพอปองกนอบตภยในพนททองเทยวทมอาคารทพกเปนตกระฟา เชน กรณไฟไหม หรอแผนดนไหว

การแสวงประโยชนจากโอกาส - การพฒนาโครงสรางสงอ านวยความสะดวกโดยเฉพาะในธรกจขนาดกลางและขนาด

ยอม (SME, Micro Enterprises) ทางการทองเทยว ในระยะทผานมามปญหาการขาดการพฒนาผประกอบการ ขาดโครงสรางพนฐานทย งยนภายในพนท ขาดเทคโนโลยและทกษะทางพาณชยอเลกทรอนคส และขอมลการวจยตางๆ ทมอยไมเกยวของกบการวางแผนของธรกจ SME และ Micro Enterprises จนถงปจจบนไดมสถาบนจ านวนมากทเขามาสนบสนนและใหความรรวมทงขอชแนะเกยวกบแหลงทน แผนวสาหกจและการด าเนนงานดานการตลาด ผประกอบการจงมโอกาสแสวงประโยชนจากแหลงความชวยเหลอดงกลาวได

- ควรขยายโครงขายการเดนทางโดยรถไฟฟาและรถไฟฟาใตดนใหกวางขวางมากขน และเชอมโยงไปถงชานเมอง เพอชวยลดปญหาการจราจร และชวยประหยดน ามนเชอเพลง

- สนบสนนใหสายการบนราคาต า (Low Cost Airlines) เปดเสนทางบนไปสเมองอนๆ นอกเหนอจากเมองหลกทางการทองเทยว ทงสายการบนทมาจากตางประเทศ และสายการบนทท าการบนภายในประเทศ

- ใชประโยชนจากปรมาณทพกทมอยเปนจ านวนมากน ามาสงเสรมการขายการทอง เทยวในราคาพเศษในเดอนทนกทองเทยวเดนทางเขามานอย

Page 32: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

90

- ใชความรทไดจากระดบ Management ทมาจากตางประเทศในการบรหารอตสาหกรรมโรงแรมและธรกจบรการสาขาอนผนวกกบลกษณะการบรหารทมคณภาพตามแบบอยางของไทย เพอสราง Brand ใหม ดานธรกจบรการใหกบประเทศไทยจนกลายเปน Brand Thailand ทเปนทยอมรบในระดบสากล

การลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม - การแกไขปญหาอปสรรคทเกยวกบโครงสรางพนฐานและโครงสรางสงอ านวยความสะดวกไดระบไวบางสวนแลวในหวขอการเสรมจดแขง การแกไขจดออน และการแสวงประโยชนจากโอกาส

- กระจายกจกรรมการทองเทยวขนาดใหญออกจากเมองหลกทางการทองเทยว เพอลดปญหาความแออด และปญหาทนงโดยสารไมเพยงพอในเสนทางหลก โดยเฉพาะในฤดกาลทองเทยว

- ก าหนดนโยบายกระจายการลงทนพฒนาโครงสรางพนฐานไปสพนททมศกยภาพทางการทองเทยว เพอใหเกดการลงทนดานโครงสรางสงอ านวยความสะดวกโดยภาคเอกชนอนจะเปนการชวยลดการกระจกตวของนกทองเทยวในเมองหลกทางการทองเทยว ผลจากการน จะชวยท าใหเกดสนคาใหมๆ ทางการทองเทยวจากการลงทนพฒนาของภาคเอกชน

- เตรยมความพรอมในเรองการเปดเสรการคาและบรการในกรอบของ WTO, APEC, ASEAN โดยแตงตงกลมท างานภาครฐรวมเอกชนเพอพจารณาเงอนไขตางๆ ใหรดกม และเตรยมความพรอมของสถาบนและบคลากรทเกยวของ ขณะเดยวกน ควรก าหนดใหมการชะลอเงอนไขบางประการทประเทศไทยยงไมพรอม เชน การเปดเสรในวชาชพมคคเทศก ระเบยบและกฎหมายตางๆ ทเกยวของและจะตองแกไข เปนตน นอกจากนยงม Global Agenda อนๆ โดยเฉพาะในสวนทเกยวของกบการดแลสงแวดลอมทงบนดน ใตดน ในน าและในชนบรรยากาศ ซงลวนแลวแตเกยวของและกระทบตอเรองการทองเทยวทงสน และยงไมไดมการก าหนดหนาทหรอแบงหนาทกนท าใหชดเจน

องคกรภาครฐ

จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

- มอ านาจในการบรหารตามตวบทกฎหมายทแตละองคกรไดรบมอบหมายใหรกษาการ จงมอ านาจในการควบคมและจดระเบยบเกยวกบธรกจการทองเทยวหรอธรกจทเกยวเนอง - เนองจากรฐบาลมนโยบายสนบสนนการทองเทยว (Political Will) องคกรรฐจงอ านวยความสะดวกชวยเหลอและใหความรวมมอประสานงานกบภาคเอกชนดขน และมากขน - เปนฝายสนบสนนการตงงบประมาณเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานและโครงสรางสงอ านวยความสะดวกท

- ยงคงมความซ าซอนเกยวกบอ านาจหนาทขององคกรภาครฐ เนองจากมองคกรภาครฐจ านวนมากทกฎหมายใหอ านาจในการบรการเกยวกบการทองเทยว มหนวยงานเกยวของมากมาย - ประสทธภาพในการรกษาการใหเปนไปตามตวบทกฎหมาย มความบกพรองและไมไดมการควบคมบงคบใชใหเปนไปตามกฎหมาย จงเกดการละเมดขนในหลายกรณ และในหลายพนททเปนแหลงทองเทยว - ยงคงมขอขดของและความไมคลองตวในความรวมมอและประสานงานระหวางองคกรภาครฐดวยกน

Page 33: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

91

เปนประโยชนตอการด าเนนธรกจการทองเทยวของเอกชน - มพนธมตรชวยเหลอสนบสนนดานการทองเทยวทงทเปนองคกรนานาชาต เชน WTO, PATA, UN, APEC, ESCAP, OECF, ADB ฯลฯ และประเทศคสญญาความตกลงรวมมอดานการทองเทยว ทงในระดบทวภาคและพหภาค - มยทธศาสตรการพฒนาการทองเทยวอยางบรณาการ โดยใชองคกรภาครฐผานผวาราชการจงหวด CEO เพอบรหารความส าเรจ - มสายการบงคบบญชา ซงมผลท าใหเกดการปฏบตใหเปนไปตามนโยบาย - มประสบการณดานการตลาดมากกวาประเทศทก าลงพฒนาหลาย ๆ ประเทศ

เอง และระหวางองคกรภาครฐกบเอกชน ท าใหปญหาดานการทองเทยวสวนใหญยงไมไดรบการแกไขใหส าเรจลลวงไป - โครงสรางบรหารจดการจากภาครฐไมชดเจนขาดความแนนอน ขาดการบงคบใชกฎหมาย การจดการก าหนดกลยทธศาสตรระยะยาว การจดการดานสาธารณปโภค - ยงมลกษณะตางคนตางท า ซงในบางครงมการประกาศนโยบายและการออกระเบยบกฎเกณฑตางๆ ทเปนอปสรรคตอการด าเนนธรกจของเอกชนหรอเอกชนปรบตวไมทน - ไมมองคกรกลางของรฐทจะชวยประสานความขดแยง ในกรณทตางฝายตางกมอ านาจตามกฎหมายและมวตถประสงคของการด าเนนงานทแตกตางกน - บคลากรขององคกรภาครฐอนๆ ทไมไดเกยวของกบการทองเทยวโดยตรง ขาดความรความเขาใจเกยวกบอตสาหกรรมทองเทยว รวมถงในบางพนทขาดเจา หนาทในการใหความสะดวก - ขาดกระบวนการการมสวนรวมในการด าเนนการอยางหนงอยางใด โดยเฉพาะการมสวนรวมของเอกชน และประชาชนในทองถน จงขาดมตทางสงคมจากภาคประชาชน - ความไมปลอดภยในการเดนทางไปทองเทยวในหลายพนท

โอกาส (Opportunities) อปสรรคทคกคาม (Threats)

- ยทธศาสตรการพฒนาอยางบรณาการ จะกระตนใหองคกรภาครฐมความกระตอรอรนและหนมาใหความสนใจและท าความเขาใจกบการพฒนาและสงเสรมการทองเทยวมากขน - นโยบายทรฐบาลแถลงไวตอรฐสภาถอเปนสญญาประชาคมทรฐไดใหไวกบประชาชน โดยเฉพาะในสวนทเกยวของกบการทองเทยว จงคาดหวงไดวา องคกรภาครฐจะตองใหความสนบสนนโดยถอเปนวาระแหงชาต - มผลงานศกษาวจยทเกยวของกบการทองเทยวอยเปนจ านวนมาก ซงหนวยงานภาครฐควรน ามาพจารณาใชประโยชน - WTO คาดการวาการทองเทยวโลกจะขยายตวไมนอยกวารอยละ 4 และเพมจาก 877 ลานคน(พ.ศ.2550) เปน

- ยทธศาสตรการพฒนาอยางบรณาการขององคกรภาครฐขาดกระบวนการดงภาคประชาชนเขาไปมสวนรวมในการก าหนดทศทางการพฒนา จงเสยงตอผลเสยหายทจะเกดขนในอนาคต โดยเฉพาะการใชทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในพนทตางๆ ซงเปนตนทนทางสงคมเพอผลประโยชนทางเศรษฐกจ ซงอาจสงผลกระทบในทางลบตอสงคม สงแวดลอม และระบบนเวศ - ยทธศาสตรการพฒนาอยางบรณาการ ภายใตผวาราชการจงหวด CEO มโอกาสคกคามและขดแยงตอสทธของประชาชนและชมชน ซงไมสอคลองกบรฐธรรมนญฉบบปจจบนทมแนวทางกระจายอ านาจสทองถน - การเปดเสรทางการคาและบรการและ Global

Page 34: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

92

1600 ลานคน ในป พ.ศ.2563 ท าใหภาคสวนทเกยวของมโอกาสเตรยมการ

Agenda ตางๆ ทมผลผกพนตอรฐบาลทตองด าเนน การตามเงอนไขเวลา - ภาวะเศรษฐกจโลกอยในภาวะถดถอย ตงแตป 2551 - คแขงขนทางการทองเทยวมจ านวนเพมมากขนจากการเปดการคาเสร ขณะทขด ความสามารถในการแขงขนของธรกจทองเทยวไทย โดยเฉพาะกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมยงอยในระดบทคอนขางต า

SWOT รฐบาลควรปรบนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาเสรมจดแขง แกไขจดออน แสวงประโยชนจากโอกาส และลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม ดงน

การเสรมจดแขง สรางองคกรทจะเปนกลไกในการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผล และก าหนดวธการลง โทษบคลากรในองคกรภาครฐทละเลยไมรกษาการใหเปนไปตามกฎหมาย

- องคกรภาครฐตองสรางกลไกการประสานงานและวธการทจะใหชมชนหรอประชาชนในทองถนเขามามสวนรวมในการพฒนาการทองเทยว เรมตงแตระดบนโยบายและแผน และการมสวนรวมในการพฒนา

- องคกรภาครฐทเขามาเกยวของในการพฒนาการทองเทยวไมวาจะโดยตรงหรอโดยออม ควรตดตามสถานการณและการใชประโยชนจากขอมลขาวสารตางๆ ขององคกรระหวางประเทศทด าเนนงานเกยวกบการทองเทยว เพอใหการพฒนาการทองเทยวด าเนนไปอยางทนกบสถานการณและความเปลยนแปลงทเคลอนไหวอยเสมอ โดยเฉพาะวาระตางๆ ในระดบโลก (Global Agenda) ซงมผลกระทบตอการทองเทยวของทกประเทศ เชน ดานสงแวดลอม ความหลากหลายทางชวภาพ สภาพอากาสของโลก( Earth Climate), ปฏกรยาเรอนกระจก( Ozone layer) โสเภณ และโสเภณเดก อาชญากรรมขามชาต และการฟอกเงน เปนตน

- กระจายงบประมาณใหแกองคกรภาครฐทเกยวของ เพอการพฒนาการทองเทยวไป สแหลงทองเทยวรองๆ ทอยในโครงขายเชอมโยงกบแหลงทองเทยวหลก

การแกไขจดออน - ปญหาขอบเขตอ านาจหนาท สายการบงคบบญชา การขาดความคลองตว ความ

ซ าซอนของอ านาจหนาท และปญหาการประสานงานขององคกรภาครฐ ระหวางองคกรภาครฐดวยกนเอง และระหวางองคกรภาครฐกบเอกชน ชมชนและประชาชนในทองถน และแนวทางแกไข

- ปฏรปโครงสรางการศกษา เพอใหมการจดการเรยนการสอน ผสอน และต าราเกยวกบความส าคญของอตสาหกรรมทองเทยว การอนรกษสงแวดลอม และการพฒนาอยางยงยนในทกระดบชน รวมทงก าหนดนโยบายและมาตรการใหสถาบนการศกษาตางๆ จดใหนกเรยนนกศกษาไปทศนศกษาโดยถอเปนสวนหนงของการเรยน หรอใหมคาเปนหนวยกต

Page 35: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

93

- เนนมตทางสงคมจากภาคประชาชนใหสอดคลองและเปนไปตามทก าหนดไวใน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ในทกมาตราทเกยวของ

การแสวงประโยชนจากโอกาส - จดสรรงบประมาณเพอพฒนาบคลากรภาครฐใหมความรความเขาใจในอตสาหกรรม

ทองเทยว ทงในระดบทองถน ระดบชาต และในระดบนานาชาต รวมทงการศกษาดงาน การรวมประชม สมมนาในตางประเทศ

- สนบสนนงบประมาณเพอการวจยและพฒนาดานการทองเทยวในระดบมหภาคของประเทศ งานวจยทเชอมโยงกบสงคมโลก วกฤตการณ ( Crisis) ของโลกและของภมภาค งานวจยทเกยวกบการเปดเสรดานการคาและบรการงานวจยอยางตอเนองเกยวกบบญชประชาชาตดานการทองเทยว(Tourism Satellite Accounts) และงานวจยเพอเพมขดความสามารถดานการตลาดของเอกชน เปนตน เพอเปนขอมลสนบสนนการด าเนนงานขององคกรภาครฐในการบรหารอตสาหกรรมทองเทยว

- สรางความตระหนกในความรวมมอและความรบผดชอบดานการทองเทยวใหแกองคกรภาครฐ ทงในระบบหลกและระบบรอง ผลกดนใหเรองอตสาหกรรมทองเทยวเปนวาระแหงชาต

การลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม - ปรบยทธศาสตรการพฒนาการทองเทยวอยางบรณาการโดยผวาราชการจงหวด CEO ใหมลกษณะบรณาการอยางแทจรง คอไมใช จากบนลงลาง (Top Down) อยางเดยว แตควรใหมลกษณะจากลางสบน (Bottom Up) ดวย กลาวคอ ตองใหชมชนและประชาชนในทองถนมบทบาทและมสวนรวมมากขนในทกระดบของการตดสนใจเพอการพฒนาใดๆ ทประชาชนในทองถนมสวนไดสวนเสย

- ควรมงานศกษาวจยทจะเปนฐานการด าเนนงานใหกบผวาราชการจงหวด CEO และใหกบองคกรภาครฐอนๆ ทงองคกรภาครฐในระบบหลก และองคกรภาคหลกในระบบรอง นอกจากน ควรสรางเครอขายในสวนขององคกรภาครฐเองทงในสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถนใหมความเขมแขง และมความรความเขาใจในบทบาทอ านาจหนาทเกยวกบการทองเทยว โดยเฉพาะในสวนทตองด าเนนงานรวมกบภาคประชาชน โดยพจารณาความตองการและประเมนขดความสามารถของประชาชนและชมชน สรางความพรอมใหกบชมชน เพอจะไดเขามาเปนแนวรวมในการด าเนนงานเพอการพฒนา

- สนบสนนการท าศกษาวจยเกยวกบการเตรยมความพรอมของหนวยงานภาครฐ ในเรองการเปดเสรทางการคาและบรการ ซงเปนพนธกรณทภาครฐตองด าเนนการตามขอตกลงกบ WTO, APEC, ASEAN, FTA ระหวางไทย-สหรฐอเมรกา ทมลกษณะเปน Comprehensive Agreement, ASEAN-China รวมทงสทธพเศษดานการลงทนทคาดวาสหรฐอเมรกาจะขอด าเนนการตอจากสนธ สญญาทางไมตรและความสมพนธทางเศรษฐกจ ไทย -สหรฐอเมรกา(Treaty of Amity and Economics Relations) เรองทรพยสนทางปญญาและ General Agreement on Trade in Services-GATS

Page 36: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

94

องคกรภาคเอกชน

จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

- มการรวมตวกนจดตงเปน สมาคม/ชมรม เพอดแลปกปองผลประโยชนสมาชกและรกษามาตรฐานของอาชพในสาขาท สมาคม/ชมรม เกยวของ - มแกนประสานความรวมมอและประสานงานระหวาง สมาคม/ชมรม ในกรงเทพมหานคร และสมาคม/ชมรม ในภมภาค ภายใตการอ านวยการของสมาพนธธรกจการทองเทยวสวนภมภาคแหงประเทศไทย - เปนทรวมของผมความร ความช านาญ และประสบ การณ ในสาขาธรกจทเกยวของโดยเฉพาะความมประสทธภาพ และความสามารถทางดานการตลาด - มสภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทย ซงเปนองคกรกลางท าหนาทเปนตวแทนของภาคธรกจทอง เทยวเอกชนในการประสานงานระหวางภาค เอกชนกบภาครฐ และระหวางเอกชนดวยกนเอง ซงสภาฯ น สามารถเสนอความเหนหรอใหค าปรกษาตอคณะ รฐมนตรได

- สมาคม/ชมรม เกยวกบธรกจการทองเทยวสาขาตางๆ ไมสามารถควบคมสมาชกทมพฤตกรรมขดตอจรรยาบรรณธรกจ เชนการแยงลกคา การท าธรกจเถอน การตดราคา - การเอารดเอาเปรยบและการหลอกลวงนกทองเทยวของผประกอบการ สรางภาพลกษณในทางลบใหกบประเทศและประชาชนคนไทย - สมาคม/ชมรม เกยวกบธรกจการทองเทยวในสวน กลางและสวนภมภาค มจ านวนมาก และซ าซอนกน ท าใหเกดปญหาการประสานงาน และความสบสนในระหวางภาคธรกจทองเทยวของเอกชนเอง และขาดความมเอกภาพในการเสนอความคดเหน และความตองการตอองคกรภาครฐ - องคกรเอกชน (Non-Governmental Organization) ซงมความรความช านาญในเรองทเกยวของกบการทองเทยว ไมไดรบการพจารณาใหเขามาชวยเหลอสนบสนนการด าเนนงานดานการพฒนาการทองเทยว - ขาดขอมลททนเหตการณ และความรความเขาใจทถกตองในการบรหาร/จดการดานการทองเทยว - ไมมการพฒนาสนคาและบรการเฉพาะทางทเหมาะสมเพยงพอเพอรองรบแตละ กลมเปาหมาย

โอกาส (Opportunities) อปสรรคทคกคาม (Threats)

- การจดใหมสภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทย ซงเปนการบรณาการ ความรวมมอขององคกรภาคเอกชน เปนทคาดหวงวาจะสามารถเพมประสทธภาพดานการตลาด และขดความสามารถในการแขงขน - ปญหาความรวมมอประสานงานระหวางภาครฐ และเอกชนจะนอยลง ซงน าไปสการคลคลายปญหาทเปนอปสรรคตอการพฒนาและสงเสรมการทองเทยว - การเพมประสทธภาพดานการบนตนทนต า

- องคกรภาคเอกชน ไมวาจะเปนสมาคม สมาพนธ และสภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทย จะสามารถบรรลวตถประสงคไดตองอาศยการประสาน งานและความรวมมอเปนอยางดของสมาชก แตเนองจากผลประโยชนททบซอนกบของมวลสมาชกปญหาส าคญ ๆ จะยงคงแกไขไดยาก เชน การตดราคา การยกมาตรฐานการบรการ เชน กรณการก าหนดมาตรฐานโรงแรม หรอการระดมทนเพอวตถประสงคดานการตลาดเชงรก

SWOT รฐบาลควรปรบนโยบาย และยทธศาสตรการพฒนา เสรมจดแขง แกไขจดออน แสวงประโยชนจากโอกาส และลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม ดงน

Page 37: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

95

การเสรมจดแขง - ภาคเอกชนมความสามารถดานการตลาด และมการรวมตวกนเพอรกษาผลประโยชนของธรกจ หากจะใชความสามารถเพอสรางความเปนเอกภาพในการทจะชวยกนจดใหมมาตรฐานของสงอ านวยความสะดวกและบรการใหเทยบเทาระดบสากล หรอมอตลกษณทดกวาแตกตางกวา จะเปนการสรางความเขมแขงใหกบองคกรภาคเอกชน และอตสาหกรรมทองเทยวโดยรวม และเปนการชวยสราง Brand Image ใหกบประเทศ

- สมาคม สมาพนธธรกจการทองเทยว และสภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทยควรประสานงานและด าเนนงานรวมกบองคกรภาครฐทเกยวของในการเตรยมความพรอมเกยวกบการเปดเสรทางการคาและบรการ โดยเรงสรางความรความเขาใจเรองดงกลาวในรายละเอยดใหกบมวลสมาชกทงระดบผบรหารและระดบผปฏบตงาน

- ในอนาคตอนใกล เรองมาตรฐานและการประกนคณภาพจะทวความเขมขนมากขน องคกรภาคเอกชนจงตองแสวงหาความรในสวนทเปน Global Agenda เพอน ามาถายทอดใหกบสมาชกและผประกอบการในธรกจทองเทยว และจ าเปนตองเรงรดการแกไขปรบปรงมาตรฐานในการใหบรการตางๆ ใหสอดคลองและเปนไปตามหลกปฏบตทเปนทรบรองกนในระดบสากล มฉะนนจะมปญหาโดยตรงตอการประกอบธรกจ

การแกไขจดออน - ควรมงานวจยสนบสนนการด าเนนงานของสภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศ

ไทย โดยเฉพาะในสวนของการสรางเอกภาพในการบรหารอตสาหกรรมทองเทยวในสวนของเอกชน เพราะในปจจบนยงมปญหาการประสานงาน ปญหาการขาดความรวมมอ ปญหาความสบสนในการรวมตวกนของกลมธรกจแตละประเภท และปญหาการควบคมพฤตกรรมทขดตอจรรยาบรรณธรกจ

- องคกรภาคเอกชนควรจะควบคมดานมาตรฐานการบรการ และจรรยาบรรณธรกจไดในระดบหนง เพราะโดยสามญส านกนาจะพอเขาใจไดวาลกษณะการประกอบการทเปนการเอารดเอาเปรยบ หรอหลอกลวงนกทองเทยว ยอมมผลกระทบตอการตลาดในระยะยาวตอไป กรณตวอยาง เชน นกทองเทยวจากตลาดจน ซงจะเปนตลาดใหญทสดในอนาคต และประเทศจนก าหนดใหนกทองเทยวจนไปเทยวประเทศอนๆ ได 33 ประเทศ รวมทงประเทศไทย ภาคธรกจเอกชนจงตองเขาใจความส าคญและโอกาสทอาจสญเสยตลาดนไป ถาทางการจนประกาศหามมใหนกทองเทยวชาวจนเดนทางมาประเทศไทย

- องคกรเอกชนทเรยกวา NGO ไมไดเปนฝายตรงขามเสมอไป แตเปนองคกรทภาคธรกจทองเทยวเอกชนควรแสวงหาความรวมมอ เพอทจะไดชวยกนก าหนดทศทางการพฒนา และการด าเนนงานใหเกดลกษณะการพฒนาการทองเทยวทมความยงยน

การแสวงประโยชนจากโอกาส - สภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทย รวมกบกระทรวงการทองเทยวและกฬา

การทองเทยวแหงประเทศไทย ประยกตใชระบบสารสนเทศในการพฒนาอตสาหกรรมทองเทยว เพอแสดงบทบาทน าในดานการจดการโดยเฉพาะการสราง Websites ดานการจดการการทองเทยว เชน

Page 38: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

96

- ระบบการจดการบรษททองเทยว - ระบบการจดการโรงแรม - ระบบการจดการขอมลโครงสรางการทองเทยว

- ระบบสถตในอตสาหกรรมทองเทยว - ระบบการจดการดานการเงนในอตสาหกรรมทองเทยว - ระบบการจดการทรพยากรมนษย - ระบบการจดการเรองรองทกขทางการทองเทยว - ระบบการพยากรณหรอการคาดการณดานการทองเทยว - ระบบการแกไขปญหาวกฤตในอตสาหกรรมทองเทยว เปนตน

โดยจดสรรงบประมาณเพอการจดตงหนวยงานพเศษมาด าเนนงานดานการใชสารสนเทศใหเปนประโยชนตอการด าเนนธรกจใหไดผลอยางจรงจงและตอเนอง หรอเจรจาท าความตกลงกบหนวยงานตางๆ ทมขอมลขางตนเพอจดท า Web Link เชน - การด าเนนการดาน E-Tourism และการใหบรการพาณชยอเลกทรอนกส ส าหรบแหลงทองเทยว

- การรบผดชอบดแลกลยทธการตลาดและการแขงขนของทองถนทมแหลงทองเทยว - บรณาการระบบอเลกทรอนกสของทองถนทมอยในปจจบนใหเชอมโยงกบสวนกลาง

- เรงรดการฝกอบรมสารสนเทศใหแกบคลากรในอตสาหกรรมทองเทยว โดยใหสถาบนการศกษาในระดบอดมศกษาใหความสนบสนน

- สรางคคา Online ใหสมาชก - ใหความชวยเหลอธรกจ SME ดานการทองเทยวใหเขาสระบบ Online - พฒนาขอมลใหทนสมย เทยงตรง และมคณภาพสง - สรางกลยทธดานการตลาดใน Web Sites เปนตน

การลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม - สภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทย โดยอาศยวตถประสงคและอ านาจหนาทตามพระราชบญญตสภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทย พ .ศ.2544 โดยเฉพาะวตถประสงคตามมาตรา 6 วรรค (1-15) ใหไดผลในทางปฏบตทกขอ โดยการตงคณะท างานด าเนนงานในแตละเรองตามเงอนไขเวลาทก าหนด และใหคณะกรรมการสภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทยตามมาตรา 15 ใชอ านาจหนาทตามมาตรา 16 ใหเปนไปตามวตถประสงคตามมาตรา 6 โดยเฉพาะอยางยงมาตรา 16 วรรค (1) (2) (3) ส าหรบมาตรา 16 (3) ควรเรงรดการออกขอบงคบตามขอ (ก) วาดวยวนยและการลงโทษ (จ) วาดวยจรรยาบรรณของผประกอบอตสาหกรรมทองเทยว (ฉ) วธปฏบตเพอใหมการรบรองคณภาพของธรกจทเกยวกบสนคาหรอบรการ ส าหรบนกทองเทยว

Page 39: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

97

ประชาชนในทองถน

จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

- เปนทรพยากรการทองเทยวทมคณคา เนองจากนกทองเทยวสวนใหญในโลกยอมรบวาคนไทยมอธยาศยไมตรและมความเปนมตร - มความเขาใจในความส าคญของอตสาหกรรมทองเทยววาจะสามารถอ านวยประโยชนใหแกตนได จงใหความรวมมอเปนอยางดในการพฒนาและสงเสรมการทองเทยว โดยเฉพาะการใหการตอนรบนกทองเทยว - สามารถอนรกษและปกปองรกษารากเงาทางขนบ ธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม และภมปญญาทอง ถนไวไดอยางเหนยวแนน และกลายมาเปนประโยชนล าคาในอตสาหกรรมทองเทยว

- มปญหาดานสอความเขาใจ เนองจากอปสรรคดานภาษา - ไมมสวนรวมในการวางแผนพฒนาและสงเสรมการทองเทยวในพนททตนมสวนไดสวนเสยอย - ขาดความรความเขาใจในการดแลรกษาทรพยากรการทองเทยว โดยเฉพาะทรพยากรดานธรรมชาตและระบบนเวศ - ไมสามารถตานทานผมอทธพลทเขามาแสวงประโยชนจากทรพยากรการทองเทยว - มการเคลอนยายแรงงานจากภาคเกษตรมาสภาคธรกจทองเทยว แตอตราคาจางแรงงานต า เนองจากเปนแรงงานดอยประสบการณ

โอกาส (Opportunities) อปสรรคทคกคาม (Threats)

- มจ านวนแรงงานในปรมาณทสงและเปนแรงงานทมศกยภาพหากไดรบการฝกอบรมเพอเสรมสรางความช านาญและประสบการณ - เนองจากการทองเทยวจะขยายตวเตบโตขนมากในอนาคต จงเปนโอกาสทประชาชนในทองถนจะมงานท าและมอาชพมากขน - รฐธรรมนญฉบบปจจบน ก าหนดใหรฐตองสง เสรมและสนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการสงวนและใชประโยชนจากทรพยากรธรรม ชาต จงเปดโอกาสใหประชาชนในทองถนมสวนรวมในการวางแผน และการพฒนา เพอผลประโยชนของประชาชนเอง - มสถาบนการศกษาทงในระดบอาชวะศกษา และอดมศกษาจ านวนมากทท าการสอนวชาชพเกยวกบการทองเทยว จงมโอกาสผลตบคลากรทมคณภาพและมาตรฐานดานการทองเทยวไดมาก

- ถกแยงโอกาส แยงงาน แยงอาชพจากคนตางภาค ตางถน และคนตางชาต - สดสวนการลงทนพฒนาสงอ านวยความสะดวกและบรการ ของคนทองถนนอยกวาคนตางถน และมแนวโนมทคนตางถน (รวมทงคนตางชาต) จะเขามาถอครองกรรมสทธในอสงหารมทรพยเพมมากขน - กจกรรมการทองเทยวในหลายกรณไมเคารพตอศกดศรของความเปนมนษย ไมสงเสรมสทธมนษยชน และสทธสวนบคคล เชนการกระท าตอสตร เดก คนกลมนอย และคนพนเมอง อยางขาดศลธรรม จรรยาบรรณ และความรบผดชอบ - อาชญากรรมทรนแรงและมสถตเพมมากขน - นกทองเทยวตางประเทศต าหนบรการแทกซวาเอาเปรยบและไมซอสตย - ยทธศาสตรการพฒนาการทองเทยวอยางบรณาการ โดยผวาราชการจงหวด CEO ไมไดใหประชาชนในทองถนมสวนรวมในการวางแผน การพฒนาและการใชประโยชนทรพยากรทองเทยวในทองถน

SWOT รฐบาลควรปรบนโยบาย และยทธศาสตรการพฒนา เสรมจดแขง แกไขจดออน แสวงประโยชนจากโอกาส และลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม ดงน

Page 40: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

98

การเสรมจดแขง - ด าเนนการประชาสมพนธอยางตอเนองในความส าคญของอตสาหกรรมทองเทยวทมตอเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม และผลประโยชนทจะพงไดรบอยางไมมทส นสด ถาประชาชนใหความรวมมอตอนรบ และชวยดแลนกทองเทยวใหไดรบความสะดวกปลอดภย และดวยความเปนมตร

- ชวยเผยแพรประชาสมพนธวฒนธรรมและภมปญญาทองถนอยางกวางขวางและตอเนอง เพอสรางความภาคภมใจใหกบคนในทองถน และประชาชนในชาต อนจะน าไปสความรก ความหวงแหน และปกปองสมบตวฒนธรรมของชาต

- จดตงองคกรชมชนเพอการทองเทยว เพอใหมสวนรวมในการวางแผนพฒนาการทองเทยว และการจดกจกรรมการทองเทยวในพนท รวมทงใหเปนแกนหรอเปนตวแทนทจะเสนอความตองการของชมชนตอองคกรอนๆ ทเกยวของ โดยอาศยสทธและหนาทตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญ

การแกไขจดออน - การพฒนาการทองเทยวอยางบรณาการโดยผวาราชการจงหวด CEO ตองปรบ ทศนคต และกลยทธการด าเนนงาน โดยใหประชาชนในทองถนไดเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหน ในกระบวนการการวางแผนตงแตเรมตน และรวมในกระบวนการการพฒนาทกขนตอน

- สรางเครอขายการใหความรความเขาใจแกประชาชนในทองถนเรองความส าคญของการทองเทยวและสงแวดลอม เพอใหชวยกนปกปองรกษา และหวงแหนทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและวฒนธรรม และใหมความเขาใจวา ทรพยากรดงกลาวเปนตนทนทางสงคม ซงจะเปนประโยชนทางเศรษฐกจตอประชาชนในพนทระยะยาว และไมมทส นสด

- สถาบนการศกษาระดบอดมศกษาในพนท หรอพนทใกลเคยง ชวยสนบสนนการ อบรมเรองความรความเขาใจในอตสาหกรรมทองเทยวและการใชภาษา เพอใหประชาชนในทองถนสามารถมปฏสมพนธกบนกทองเทยวตางชาต หรอการเผยแพรความรผานวทยชมชน และสอตางๆ

การแสวงประโยชนจากโอกาส - สถาบนการศกษาระดบอดมศกษา หรออาชวศกษาในพนทและพนทใกลเคยง ชวยฝกอบรมดานการบรการแขนงตางๆ ใหกบประชาชน โดยถอเปนการบรการทางวชาการแกสงคม รวมทงการอบรม เพอยกระดบมาตรฐานการบรการและการจดการในแตละระดบของการใหบรการและการบรหารงาน

- สรางเครอขายการใหความรความเขาใจในสทธและหนาทของประชาชนตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญ ซงเปดโอกาสไวมากเกยวกบสทธมนษยชนและสทธชมชน

การลดภาวะวกฤตจากอปสรรคทคกคาม - ผลงทนและผประกอบการในธรกจการทองเทยวควรใหโอกาสประชาชนในทองถนได

เขามาท างานในธรกจเปนล าดบแรก เพอชวยสรางทศนคตทดใหมตอการทองเทยว ทงน ดวยคาจางแรงงานทไมต ากวาเกณฑทกฎหมายก าหนด

Page 41: บทที่ ความหมายและองค์ประกอบของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว¸šทที่...2) สิ่งดึงดูดใจหรือแหล่งท่องเที่ยวหรือทรัพยากรการท่องเที่ยว

99

- การลงทนเพอสรางสงอ านวยความสะดวก และบรการทางการทองเทยว ควรมหลกการทเปดโอกาสใหคนในทองถนมสวนรวมในการลงทนในลกษณะใดลกษณะหนงทเปนทพอใจของทง 2 ฝาย

- องคกรภาครฐ องคกรภาคเอกชน ทเกยวกบการทองเทยว ควรแสดงบทบาททชดเจนในการรณรงคตอตานทกรปแบบตอการด าเนนกจกรรมการทองเทยวใดๆ ทไมเคารพตอศกดศรของความเปนมนษย การไมสงเสรมสทธมนษยชน และสทธสวนบคคล ดวยการลงโทษทางสงคม เชน การก าหนดมาตรการลงโทษ(Sanction) การประจานทางสงคมและ/หรอ ใหมการลงโทษตามกฎหมาย

- สอสารมวลชนทกแขนงชวยเผยแพรประชาสมพนธ วพากษวจารณ และตอตานการกระท าใดๆ ทขาดศลธรรม จรรยาบรรณ และจรยธรรมทางธรกจ

- ประชาชนในทองถนรวมตวกนเพอตอตานการกระท าทขาดความรบผดชอบตอสงแวดลอม วฒนธรรม ประเพณและภมปญญาทองถน และไมใหความรวมมอในทกรปแบบทสามารถกระท าได