το Σκινοφάραγγο - Τεύχος 38

Στις 17 Ιανουαρίου 2010, ημέρα Κυριακή,

θα γιορτάσουμε την γιορτή του Αγίου Αντωνί-

ου, πολιούχου του χωριού μας Σκινιά. Θα προ-

σφέρουμε αρτοκλασία στον Ιερό Ναό Αγίου

Αντωνίου του Δήμου Περιστερίου. Μετά την

Θεία Λειτουργία θα μεταβούμε στο θέατρο Ξυ-

λοτεχνία στην οδό Παρασκευοπούλου & Δη-

μοσθένους, Περιστέρι, όπου θα κόψουμε την

Βασιλόπιτα και στην συνέχεια θα γίνει Γενική

Συνέλευση με Αρχαιρεσίες για την ανάδειξη

νέου Διοικητικού Συμβουλίου.

Καλούμε όλα τα μέλη μας να προσέλθουν

στις παραπάνω εκδηλώσεις για να βρεθούμε

και να ανανεώσουμε τους δεσμούς μας και να

συμμετάσχουμε στις αρχαιρεσίες για να έχει

μέλλον ο Σύλλογος.

Όποιος ή όποια επιθυμεί να προσφέρει τις

υπηρεσίες του-της στον Σύλλογο παρακαλεί-

ται να υποβάλει σχετική αίτηση μέχρι την

Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 2010. Θα ήταν ελπιδο-

φόρο αν νέοι-νέες εκδήλωναν ενδιαφέρον για

τα Διοικητικά του Συλλόγου ώστε το νέο Διοι-

κητικό Συμβούλιο να μπολιαστεί με νέο αίμα

από νέους ανθρώπους, που έχουν ζωντάνια

και ικανότητες που οι παλαιότεροι φυσιολογι-

κά διαθέτουν λιγότερα.

Από το Διοικητικό Συμβούλιο

το Σκινοφάραγγοτο ΣκινοφάραγγοΤΡΙΜΗΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΚΙΝΙΑΝΩΝ - ΛΑΓΟΥΤΙΑΝΩΝ - ΒΑΚΙΩΤΙΑΝΩΝ “Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ”

ΤΕΥΧΟΣ 38

Δεκέμβριος 2009- Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2010

Λαό που δε βαστά γερά, θεό και παραδόσεις

δεν έχει ρίζες κι εύκολα θα τόνε ξεριζώσεις

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΑΝΑΠΟΔΑΡΗΣΚΙΝΟΦΑΡΑΓΓΟ

(περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους)

Το φαράγγι του Αναποδάρη ποταμού βρί-σκεται στα Ν.Α. του νομού Ηρακλείου,ανάμεσα στην οροσειρά των Αστερου-

σίων, των Σκινιανών και των Βιαννίτικων Ορέ-ων.

Ο σχηματισμός του δημιουργήθηκε πριναπό εκατομμύρια χρόνια, ενώ αρχαιολογικάευρήματα και απομεινάρια τοιχοποιΐας και λα-ξευτών σπηλαιωδών ανοιγμάτων αποδει-

κνύουν, πως αυτός ο τόπος ήταν κατοικημέ-νος από την μινωική εποχή. Τη θεωρία αυτήενισχύουν αφηγήσεις, θρύλοι και παραδόσειςπου σχετίζονται με το ανεξερεύνητο φαράγγιτου Αναποδάρη. Ο οικισμός «Κάτω Σκινιάς»του οποίου τα ερείπια, διάσπαρτα, σώζονταιμέχρι τις μέρες μας, φανερώνει τη σπουδαι-ότητα του φαραγγιού για τη ζωή και τις ασχο-λίες των κατοίκων αλλά πρωτίστως σηματο-δοτεί την ασφάλεια που ένιωθαν σε καιρούςεμπόλεμης κατάστασης.

Στα σπήλαια και τα απόμερα σημεία του οι

κάτοικοι έβρισκαν καταφύγιο, ενώ εξασφάλι-ζαν και τροφή ψαρεύοντας στις όχθες του πο-ταμού χέλια, καβούρια, ποταμίσια ψάρια κ.ά.Είναι ιδανικός τόπος για εγκατάσταση, ωστό-σο, πολλές φορές, κινδύνευαν κατά τη διάρ-κεια του χειμώνα από τον ορμητικό χείμαρρο.

Αναγκάζονταν έτσι συχνά να εκκενώνουν τηνπεριοχή και να μετακομίζουν σε ασφαλέστε-ρα σημεία. Πριν από 150 περίπου χρόνια, ο οι-κισμός εγκαταλείφθηκε πλέον, οριστικά!

Ένας τόπος που μόνο στη φαντασία μαςήταν καταχωρημένος, ακούγοντας τις ιστο-ρίες και τους μύθους, τα γεγονότα και τουςθρύλους για πειρατές και κουρσάρους, γιαΤούρκους αγάδες και υποταγμένους Έλλη-νες, για παλικάρια της Αντίστασης κ.ά.

Συνέχεια στη σελ. 4

ΠΑΠΑΓΟΥ

8

ΚΩΔΙΚΟΣ 5900

Γράφει ο Δημήτρης ΚαρτσάκηςΠρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Σκινιά

Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ ΗΣτις 7 Μαρτίου 2010 και από ώρα 13:00

στο κέντρο Γαλάζιο, οδός Καυτατζόγλου 46& Αχαρνών γωνία στα Πατήσια, ο Σύλλογόςμας θα πραγματοποιήσει την καθιερωμένηετήσια συνάντηση των μελών και των φίλωντου με μουσική (κρητικά – νησιώτικα – λαϊ-

κά), καλό φαγητό (τρία πιάτα), με σπεσιαλιτέ

το περίφημο γαμοπίλαφο με βραστό, ποτά

ελεύθερα και χορό με τον εξαιρετικό λυράρη

και αυθεντικό μαντιναδολόγο Γιάννη Κακου-δάκη με την ορχήστρα του και τους αδελ-φούς Κονιτόπουλοι σε νησιώτικα και λαϊκά.

Επίσης θα παρουσιασθεί εκλεκτό χορευ-τικό συγκρότημα με παραδοσιακούς κρητι-κούς χορούς.

Καλούμε όλα τα μέλη μας να μας τιμή-

σουν με την συμμετοχή τους και να φέρουν

και τους φίλους τους, ώστε η συνάντηση να

είναι επιτυχημένη από κάθε άποψη (προσέ-

λευσης, διασκέδασης, απόλαυσης καλού φα-

γητού, οικονομική).

Όσοι μπορούν να προσφέρουν δώρα για

την λαχειοφόρο αγορά, η προσφορά τους θα

μας είναι πολύτιμη.

Τιμή πρόσκλησης: 25 ευρώ.Το Διοικητικό Συμβούλιο

ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ― Ο Φώτης και η Χρύσα Γερδέ-

λα βάπτισαν την κόρη τους στις 11-10-2009 στον Ιερό Ναό Αγίας Γλυ-κερίας στο Γαλάτσι.

Ο νονός της τής έδωσε τα ονό-ματα Μαρία-Αργυρώ. Μετά την βά-φτιση πρόσφεραν γεύμα στους κα-λεσμένους τους στην ταβέρνα“Α/φοί Κοτρωνιά’’ στην Λεωφ. Πάρ-νηθος 360.

Στους γονείς, στον νονό και τηνγιαγιά Γεωργία Χατζηγιαννάκη,που είναι μέλος του ΔιοικητικούΣυμβουλίου του Συλλόγου μας ευ-χόμαστε να τους ζήσει και να τοδούν να μεγαλώνει ευτυχισμένο.

ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΣΤΑ Α.Ε.Ι.― Γαρεφαλάκης Γεώργιος του

Εμμ., πέτυχε στο Τμήμα Οικονομι-

κών Επιστημών Ρεθύμνου.― Δρέττα Φωτεινή του Αθανα-

σίου και της Μαρίας Γαρεφαλάκηπέτυχε στη Θεολογική ΣχολήΘεσ/νίκης.

ΓΑΜΟΙ ― Ο Γιάννης Φραγκάκης του

Μιχαήλ και της Ανδρομάχης παν-τρεύτηκε την Τσουβαλτσίδου Θω-μαλέα από το Αγρίνιο την 21 Ιουλί-ου 2009 στον Αγ. ΚωνσταντίνοΑγρινίου.

ΘΑΝΑΤΟΙ― Η Στραταντωνάκη Μαρία

του Εμμ. απεβίωσε την 19-11-2009μετά από ατύχημα εξαιτίας τουοποίου κάηκε στο τζάκι του σπιτιούτης.

Στη μνήμη Ρερεράκη Μαρίας 22/10/09Μπουρμπαντωνάκης Εμμ. & Σοφία 30 ΜΓ/116Τσαντάκης Γεώργιος 50 ΜΓ/117Μαγκουφάκης Εμμ. του Κων/νου 15 ΜΓ/118Νύκταρης Φώτης 20 ΜΓ/119

Στο ΣκινοφάραγγοΖερβάκης Αντρέας του Ζαχ. 30 ΜΓ/120

Στη μνήμη Στραταντωνάκη ΜαρίαςΑλεξάκης Νώντας 30 ΜΓ/121

Στην μνήμη Ζαμπουλάκη ΣτεργίουΖαμπουλάκης Αντώνιος του Δημ. 30 ΜΓ/122

Στη μνήμη Χαλαμπαλάκη Γεωργίου και Κλεάνθης από την κόρη της Ανθούλα Χαλαμπαλάκη-Μαυριτσάκη 30

13/10/09 Σακαβέλη Μαίρη 50 Α/Α 15/200926/10/09 Γαρεφαλάκη Χρυσούλα 40 16/20098/11/09 Μπριτζολάκης Αργύρης Νικολ. 30 17/2009

το Σκινοφάραγγο 2 Δεκέμβριος 2009 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2010

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ

Β’ Ε.Π.Σ.Η. ― Α’ ΟΜΙΛΟΣ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑΝΕΟΙ ΗΡΟΔΟΤΟΥ ....................20ΔΕΜΑΤΙ ....................................19ΑΡΗΣ ΓΟΥΡΝΩΝ ......................17ΘΕΡΙΣΣΟΣ ................................16ΑΟΚ ..........................................15ΣΚΙΝΙΑΣ ....................................15ΑΝΔΡΟΓΕΑΣ ............................12Α.Ε. ΜΑΣΤΑΜΠΑΣ ....................12ΑΝΑΛΗΨΗ................................12ΟΦΑ ..........................................11ΑΝΘΕΣΤΙΩΝ ..............................9ΕΛΠΙΔΕΣ ....................................9ΗΡΑΚΛΗΣ ΝΙΠ. ..........................8

ΔΩΡΙΕΑΣ ....................................4ΠΗΓΑΣΟΣ....................................0ΠΑΝΟΜ 2000 ..............................0

ΣυνέχειαΑνδρογέας – ΑνθεστίωνΠήγασος – Ν. ΗροδότουΟΦΑ – Α.Ε. ΜασταμπάΗρακλής ΝΙΠ. – ΠΑΝΟΜ 2000ΑΟΚ – ΘέρισσοςΕλπίδες – Άρης ΓουρνώνΑνάληψη – ΔεμάτιΔωριέας – Σκινιάς

ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ

το Σκινοφάραγγο

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΚΙΝΙΑΝΩΝ - ΛΑΓΟΥΤΙΑΝΩΝ

- ΒΑΚΙΩΤΙΑΝΩΝ «Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ»

Δημητρακοπούλου 2, Α. Πατήσια Τ.Κ. 11141 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 210 6515701 FAX: 210 6546544

38ο ΦΥΛΛΟ - 10ο ΕΤΟΣ Δεκέμβριος 2009 - Φεβρουάριος 2010

Εκδότης - Διευθυντής: Ιωάννης Δ. Γαρεφαλάκης

Επιτροπή Σύνταξης: Εργαζάκης Αντώνης

Πάγκαλος Κώστας Σηφάκη Σταυρούλα

Ζαμπουλάκης Στέφανος Διόρθωση Κειμένων:

Σηφάκη - Χριστόφη Μαρία Αντιπρόσωπος Σκινιά:

Γαλανάκη Μαρία Αντιπρόσωπος Λαγούτας: Παναγιωτάκη Φρειδερίκη

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΕΝΤΥΠΟΥ:

Εκδόσεις - Γραφικές τέχνες Καρπούζη Αριστέα & Υιοί Ο.Ε.

Θεοδοσίου 23 Ίλιον Τηλ./Fax: 210 2619003

• e-mail: [email protected]

ΟΔήμος μας από το 2007

έχει ξεκινήσει πρόγραμμα

ανακύκλωσης, το οποίο με

την πάροδο του χρόνου γίνεται

πιο αποτελεσματικό. Οι δημότες

συνηθίζουν στις καθημερινές πρα-

κτικές που απαιτούνται και έτσι

προκύπτουν οικονομικές ωφέλει-

ες για τους ίδιους και περιβαλλον-

τικές ωφέλειες για το φυσικό μας

περιβάλλον.

Έχοντας μελετήσει πρακτικές

που εφαρμόζονται σε άλλους πο-

λύ μεγαλύτερους Δήμους κατα-

γράφουμε στην συνέχεια χρήσι-

μες οδηγίες που, αν τις εφαρμό-

ζουμε, θα διευκολύνουμε κατά πο-

λύ την όλη διαδικασία.

Πριν πετάξουμε τις ανακυ-

κλώσιμες συσκευασίες στους

μπλε κάδους φροντίζουμε:

― Να είναι άδειες από τροφές

και υγρά και να τις ξεπλύνουμε, αν

χρειαστεί.

― Να τσακίζουμε τις χαρτό-

κουτες για να μην πιάνουν όλο το

χώρο.

― Όταν υπάρχει χώρος να ρί-

χνουμε χύμα τις συσκευασίες και

όχι μέσα σε σφιχτοδεμένες σα-

κούλες.

― Στους φακέλους για εύ-

θραυστα αντικείμενα, αυτούς που

έχουν πλαστική επένδυση, είναι

καλύτερα να διαχωρίζουμε μόνοι

μας το χαρτί από το πλαστικό.

Στην ίδια λογική, βγάζουμε τα κα-

πάκια από τις γυάλινες συσκευα-

σίες (στις πλαστικές δεν έχει με-

γάλη σημασία γιατί διαχωρίζονται

αργότερα στη διαδικασία ανάκτη-

σης).

― Να συμπιέζουμε τα πλαστι-

κά μπουκάλια, όταν μπορούμε, για

να εξασφαλίζουμε χώρο.

― ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να πετάμε

σπασμένα τζάμια ή καθρέφτες,

γιατί η διαλογή γίνεται στο χέρι

και είναι επικίνδυνο για τους ερ-

γάτες.

Τι δεν ανακυκλώνουμε στους

μπλε κάδους

― Τα υλικά που ανήκουν σε

άλλα συστήματα ανακύκλωσης:

μπαταρίες, κάθε είδους ηλεκτρι-

κές και ηλεκτρονικές συσκευές,

ελαστικά μέταλλα, παπούτσια,

πλαστικά δοχεία από λάδια αυτο-

κινήτων ή από φυτοφάρμακα,

στρώματα, παλιά έπιπλα, δερμάτι-

νες τσάντες, τα οργανικά υπο-

λείμματα των τροφών, τα κλαδιά

δέντρων.

― Τις βιοδιασπώμενες σακού-

λες.

― Τα μικρά χαρτάκια, εισιτή-

ρια και σκισμένες σελίδες καθώς

και αποτσίγαρα.

― Χρησιμοποιημένες χαρτο-

πετσέτες και χαρτομάντηλα.

Τι πετάμε στους μπλε κάδους

― Αλουμινένιες και λευκοσι-

δηρές συσκευασίες: κουτάκια

από αναψυκτικά και μπίρες, κον-

σέρβες, κάθε είδους σακουλάκια,

αλουμινένια μπολ μιας χρήσης, τα

μεταλλικά ταψάκια μιας χρήσης,

αλουμινόχαρτο, μεταλλικά αντι-

κείμενα γραφείου, κλειδιά κ.λ.π.

― Όλες τις γυάλινες συ-

σκευασίες.

― Όλες τις πλαστικές συ-

σκευασίες. Επίσης νάιλον από πα-

κέτα τσιγάρων, φιλμ περιτυλίγμα-

τος τροφίμων, πλαστικά από είδη

διατροφής, το περιτύλιγμα από τις

πάνες και άλλα σχετικά είδη, τη

σακούλα από το απορρυπαντικό

πλυντηρίου, τα παλιά γάντια κου-

ζίνας κ.λ.π.

― Πλαστικά αντικείμενα: Κρε-

μάστρες, πλαστικές κουτάλες,

πλαστικές σακούλες, πλαστικά

εργαλεία γραφείου, θήκες από κα-

σέτες κ.λ.π.

― Χαρτιά: κουτιά από τσιγά-

ρα, λογαριασμούς, εφημερίδες,

βιβλία, χαρτοκιβώτια όλων των ει-

δών, όλα τα περιοδικά, όλους τους

φακέλους αλληλογραφίας κ.λ.π.

― Συσκευασίες τετραπάκ, cd

και dvd.

― Ξύλινες συσκευασίες: κου-

τάκια από ποτά ή δώρα, οδοντο-

γλυφίδες, ξύλινες κουτάλες, κρε-

μάστρες ρούχων κ.λ.π.

ΣΥΜΠΙΕΖΩ: Τις χαρτόκουτες

και τα πλαστικά μπουκάλια του νε-

ρού προκειμένου να μην πιάνουν

χώρο. Στην περίπτωση των μπου-

καλιών αυτών δεν χρειάζεται να

βγάζουμε τα καπάκια.

ΠΛΕΝΩ: Πλαστικές συσκευα-

σίες από γιαούρτια, από αναψυκτι-

κά ή από άλλα τρόφιμα θα πρέπει

να ξεπλένονται ώστε να μην

έχουν υπολείμματα τροφών, λά-

δια ή άλλα υγρά.

ΔΕΝ ΣΚΙΖΩ: Αποκόμματα εισι-

τηρίων, αποδείξεις και γενικά χαρ-

τιά που είναι μικρότερα του μεγέ-

θους Α4.

ΒΓΑΖΩ ΚΑΠΑΚΙΑ: Καλό είναι

να ξεπλένουμε τα γυάλινα μπου-

κάλια αναψυκτικών ή ποτών, ενώ

όταν διαθέτουν πλαστικά καπάκια,

θα πρέπει να τα βγάζετε για να δι-

ευκολύνουμε τον διαχωρισμό των

υλικών.

Η ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ σχετίζεται

με τη ζωή μας και την υγεία μας!

Ας μην αφήσουμε καμία συσκευα-

σία να πάει χαμένη…

Γ. Γαρεφαλάκης

ΟΔΗΓΟΣ ΤΟΥ ΚΑΔΟΥ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

το Σκινοφάραγγο 3Δεκέμβριος 2009 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2010

ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 4/10/09Στις 4 Οκτωβρίου 2009 έγιναν εθνικές εκλο-

γές για την ανάδειξη νέας Κυβέρνησης. Παρακά-τω παραθέτουμε ορισμένα στοιχεία:

ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥΈλαβαν:Κόμμα 2007 2009ΠΑ.ΣΟ.Κ. 108.982 122.161Ν.Δ. 66.865 46.123Κ.Κ.Ε. 8.766 8.654

ΛΑ.Ο.Σ. 2.665 4.073ΣΥ.ΡΙΖ.Α. 8.676 7.180ΛΟΙΠΑ 1.193 1.932Εκλέχτηκαν:ΠΑ.ΣΟ.Κ.1. Κεγκερόγλου Βασίλης (40.135)2. Αρναουτάκης Σταύρος (37.697)3. Παρασύρης Φραγκίσκος (29.974)4. Στρατάκης Μανώλης (28.520)

5. Σκραφνάκη Μαρία (27.927)Ν.Δ.1. Αυγενάκης Λευτέρης (21.466)2. Κεφαλογιάννης Μανέλης (21.070)ΣΥ.ΡΙΖ.Α.Κριτσωτάκης Μιχάλης Αποτελέσματα ανά εκλογικό τμήμα στον Δή-

μο Αρκαλοχωρίου

Μια φωτογραφία ― Μια ιστορία

Η Λαϊκή Επιμόρφωση που είχε αρχίσει πριν μερικά χρόνια, στην τότεΚοινότητα του Σκινιά, είχε συνεχιστεί το 1963-64 με την επιμόρφωση τωνκοριτσιών στις ραπτομηχανές. Από την εποχή αυτή είναι και η φωτογραφίααυτή των κοριτσιών στο καφενείο του Πανακάκη Δημητρίου, που είχε δια-μορφωθεί, για τις ανάγκες της Λαϊκής Επιμόρφωσης.

Διακρίνονται από αριστερά τα κορίτσια:

Γαρεφαλιά Χαλαμπαλάκη, Αγγελική Παπαϊωάννου, Ειρήνη Θεοδοσάκη,Ελένη Γαλανάκη, Χρυσούλα Κρουσανιωτάκη, Χρυσούλα Βερβελάκη, Φρο-σύνη Μαγκουφάκη, Μαρία Καρτσάκη, Ελένη Γαρεφαλάκη, Φρειδερίκη Νι-κολουδάκη, Γιαννούλα Γαρεφαλάκη, Ειρήνη Πανακάκη και Καλλιόπη Χα-λαμπαλάκη.

Κ. Πάγκαλος


Το φαράγγι, ήταν ένα όνειρο απραγματοποί-ητο από τα παιδικά μας χρόνια, με πολλές ανα-στολές και φοβίες, γιατί ακούγαμε συχνά απότους μεγαλύτερους τρομαχτικές ιστορίες. Με ταφαντάσματα που θα συναντούσαμε στη στράτατου Αγίου Θεοδώρου, πιο κάτω στο έμπα του φα-ραγγιού θα μας περίμεναν, λέγανε, δαιμόνοι μεμεγάλα κέρατα και άγριοι ληστές για να μας σκο-τώσουν, ενώ από τον απότομο γκρεμό της Πετρι-θιάς θα μας πετούσαν χοντρά χαράκια και θα μαςέκοβαν… φέτες!!!

Πέρασαν τα χρόνια και κανένας δεν τολμού-σε να περάσει την κοίτη του φαραγγιού και νακατορθώσει να βγεί στην παραλία της Δέρμα-του! Ένα μυστήριο, θα έλεγε κανείς, υπήρχε γύ-ρω από το απροσπέλαστο φαράγγι κι αυτό ήτανη πρόκληση που μέρα με τη μέρα δυνάμωνε καιμας κέντριζε την περιέργεια! Γνωρίζαμε πωςυπήρχαν δυσκολίες και δύσβατα περάσματα αλ-λά έχοντας πάντα στη σκέψη μας το «ο τολμώννικά», πήραμε τη μεγάλη απόφαση!

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σκινιά, έχονταςαρωγό το Δήμο Αρκαλοχωρίου και συμπαραστά-τη τον ακούραστο αντιδήμαρχο Γιώργο Μερκου-λίδη, οργάνωσε την «εκστρατεία» εξερεύνησηςτου φαραγγιού. Ταυτόχρονα ήταν κι ένα μεγάλοστοίχημα για όλους μας! Προηγήθηκε η ανίχνευ-ση και ο εντοπισμός των δύσκολων περασμάτων.Ο Στέλιος Ζαμπουλάκης και ο Παύλος Θεοδοσά-κης, δύο άξιοι και δυνατοί νέοι του χωριού μας, οιοποίοι πέρασαν λίγες μέρες πριν το παρθένο φα-

ράγγι και καθόρισαν τα σημεία του μονοπατιούπου θα έπρεπε να ακολουθήσουμε, ενώ στα δύ-σκολα περάσματα φρόντισαν με σχοινιά και μεξύλα να γίνει σχετικά εύκολη η διάβαση.

Επιτέλους ήρθε και η μέρα που θα μείνειστην ιστορία του τόπου μας, για πάντα! Ήταν η18η Οκτωβρίου 2009!

Μαζευτήκαμε στο καφενείο του Ευριπίδη γύ-ρω στις 07:30 το πρωί, 24 άνθρωποι, γυναίκες καιάνδρες, μικροί και μεγάλοι, εξοπλισμένοι με σακί-δια, ρούχα εκστρατείας, υποδήματα κατάλληλα,με πολλά χαμόγελα αλλά και με αγωνία στα πρό-σωπά μας για το τολμηρό αυτό εγχείρημα! Δενξέραμε από πριν τι ακριβώς θα αντιμετωπίζαμε!Δεν αργήσαμε να φτάσουμε στον Κάτω Σκινιά,απ’ όπου θα ήταν η αφετηρία της διαδρομής! Οιδυο αρχηγοί που είχαμε ορίσει, ο Παύλος και οΣτέλιος θα μας οδηγούσαν μέσα στο φαράγγι καιθα φρόντιζαν την ασφαλή μας διάβαση. Με ταπρώτα μας βήματα, έκπληκτοι, αντικρύσαμε ένατοπίο, απίστευτα, μαγευτικό, ενώ ταυτόχρονακάθε παιδική μας φοβία διαλυόταν στις απόκρη-μνες ρεματιές του! Ένα μέρος φανταστικό πουέμοιαζε με ζωγραφιά και που μόνο η ίδια η φύσηθα μπορούσε να δημιουργήσει! Τεράστιοι βράχοι,περνούσαν από δίπλα μας, ακλόνητοι και άγρυ-πνοι φρουροί από τα βάθη της ιστορίας, μας υπο-δέχονταν, ενώ νιώθαμε τον παλμό τους, ακουμ-πώντας στις ρυτιδιασμένες πλευρές τους! Ένα

ατέλειωτο ανάγλυφο ξεδιπλω-νόταν μπροστά μας, ανώτεροτων προσδοκιών μας, πλημμύρι-ζε την ψυχή μας με ποικίλα συ-ναισθήματα! Όλοι ενθουσιασμέ-νοι χαράζαμε τα ίχνη μας πάνωστα βραχάκια και τις αμμουδιές,στα στενά και δύσβατα περά-σματα, ανάμεσα στις πικροδάφ-νες και τους κέδρους!

Εξωτική ομορφιά, εξαιρετι-κή και η παρέα μας με τα αστείακαι τα πειράγματα, διασχίζαμετο μονοπάτι του Αναποδάρη.Ταυτόχρονα απολαμβάναμε τιςμυρωδιές από τους θύμους, τιςφασκομηλιές και γενικότερα τιςευωδιές της άγριας φύσης απότις πρώτες σταγόνες της βρο-χής! Οι δυσκολίες ήταν πολλέςκαι ακάτεχοι όπως είμαστε οι περισσότεροι απότο γκρουπ των «εξερευνητών», χάρη και στο κου-ραγιο και την συμπαράσταση των άλλων κατορ-θώσαμε και «αναρρίχηση» να κάνουμε και μικρέςστάσιμες λιμνούλες να διαβούμε και κακά περά-σματα να περάσουμε! Κάναμε και μικρές στάσειςαπολαμβάνοντας κάτω από τον ίσκιο πελώριωνβράχων το κολατσιό μας, τη ρακή μας και τον κα-φέ μας.

Η διαδρομή στη συνέχεια περιλάμβανε απρό-σμενα, επιβλητικά τοπία που μας έπαιρναν τηνανάσα κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον για πα-

ρατήρηση, εξερεύνηση, ανακάλυψη! Η πεζοπορίασε τόσο ανώμαλο έδαφος ήταν χαρά και ευχαρί-στηση, ήταν ενθουσιασμός! Το φαράγγι με τις συ-νεχείς στροφές, τα στενά περάσματα αλλά και τατεράστια ανοίγματα σε πολλά σημεία μας κρα-τούσε αμείωτο το ενδιαφέρον και την προσοχή,ενώ όλοι ευχόμαστε να μην τέλειωνε ποτέ αυτή ημέρα! Μετά από 6,5 ώρες πεζοπορία, εξαντλήσα-με το μήκος των 7 χιλιομέτρων του σπουδαίουαυτού μνημείου της φύσης! Μια άλλη διαφορετι-κή παρέα μας περίμενε στην έξοδο του φαραγγι-ού που είχε ετοιμάσει ψησταριές κι ένα υπέροχογεύμα για όλους!

Μια μοναδική εμπειρία ζήσαμε εκείνη τη μέ-ρα, ένα όνειρο που δεν θέλαμε ποτέ να τελει-ώσει!

Βασικός σκοπός του Συλλόγου μας είναιπραγματικά να αναδείξουμε αυτό το θαυμαστόκαι μοναδικό μνημείο της φύσης, να προβούμεστις απαραίτητες ενέργειες ώστε να ανακηρυχ-θεί από την πολιτεία μνημείο ιδιαίτερου φυσικούκάλλους ή εθνικός δρυμός, ώστε να προστατεύε-ται η χλωρίδα και η πανίδα του από διάφορες πα-ρεμβάσεις και καταστροφές.

Επίσης, με τη συνεργασία του Δήμου, της Νο-μαρχίας αλλά και άλλων φορέων να σχεδιάσουμεμονοπάτι προσβασιμότητας ώστε να μπορούν οιεπισκέπτες κι όχι μόνο, να το διαβαίνουν μεασφάλεια. Ένα οργανωμένο μονοπάτι που θα

συμπεριλαμβάνει χώρους στάθμευσης, με πρώ-τες βοήθειες, νερό, φύλακες και ενημερωτικέςπινακίδες με οδηγίες, ενώ παράλληλα θα διαθέ-τει σήματα επικινδυνότητας κατά μήκος του.

Ευχαριστούμε θερμά όλους όσους μας συμ-παραστάθηκαν στη δύσκολη αυτή αποστολή καιιδιαίτερα σ’ αυτούς που ήρθαν μαζί μας και ζήσα-με αυτή την πρωτόγνωρη εμπειρία. Από τώρα καιστο εξής θα οργανώνουμε κι άλλες πεζοπορικέςδιαδρομές στο φαράγγι του Αναποδάρη και σεάλλα μέρη της περιοχής μας, όταν ο καιρός και οισυνθήκες το επιτρέπουν, για όλους όσους ήθε-λαν να συμμετέχουν. Αναφέρουμε παρακάτω ταάτομα που συμμετείχαν σ’ αυτήν την όμορφη πε-ζοπορία:

1. Μερκουλίδης Γεώργιος, Αντιδήμαρχος Δή-μου Αρκαλοχωρίου

2. Γαλυφιανάκης Γεώργιος, ΠροϊστάμενοςΚΕΠ Αρκαλοχωρίου

3. Χανιαλάκης Νικόλαος, Διευθυντής Συνε-ταιριστικής Τράπεζας Καστελλίου

4. Μερκουλίδου Μαρία, Προϊσταμένη Οικο-νομικής Υπηρεσίας

5. Χανιαλάκη Αντονέλα, Νοσοκόμος6. Καλογιαννάκης Γεώργιος, Υπάλληλος Δή-

μου Αρκαλοχωρίου7. Καραγιώργης Κυριάκος, ταξιδιωτικό γρα-

φείο «Πέλεκυς»8. Καρτσάκης Δημήτρης, Δάσκαλος, Πρό-

εδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Σκινιά9. Χαλαμπαλάκη Μαριάννα, Ιδ. Υπάλληλος,

αντιπρόεδρος του Συλλόγου10. Καλογιαννάκη Μαρία, υπάλληλος Δήμου

Αρκαλοχωρίου, μέλος του Π.Σ. Σκινιά11. Μπριτζολάκη Κάλλια, γραμματέας του

Συλλόγου12. Θεοδοσάκης Παύλος, μέλος του Συλλό-

γου13. Παπαϊωάννου Μιχάλης, μέλος του Συλλό-

γου14. Τσουτσουδάκης Δημήτρης15. Ζαμπουλάκης Στέλιος16. Νικολουδάκης Μανόλης του Γεωργίου17. Χαλαμπαλάκη Μαριάννα18. Χαλαμπαλάκη Χαρά19. Σηφάκης Γιάννης20. Ρερεράκης Γιώργης21. Ρερεράκης Χάρης22. Κόκκινος Αλέκος23. Νικολουδάκης Μανόλης24. Γαλανάκης ΑνδρέαςΣυμμετείχε και ο Πρόεδρος του Τοπικού Συμ-

βουλίου του Δ.Δ. Σκινιά Πλουμίδης Πολύβιος.Σημείωση: Για την ετοιμασία του γεύματος

βοήθησαν οι:1. Χρονάκης Εμμανουήλ (υπάλληλος του Δή-

μου) και η οικογένειά του.2. Μπριτζολάκης Γιάννης και Αεράκη Μαρία.3. Εργαζάκης Νίκος και Παναγοπούλου Σο-

φία.

ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΑΝΑΠΟΔΑΡΗ Συνέχεια από την σελ. 1


Από μέρα σε μέρα αναμένεται η απόφασηγια την έναρξη διανομής των δελτίων μετακίνη-σης σε άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ).

Ο κάθε δικαιούχος αυτού του δελτίου έχει τηδυνατότητα να χρησιμοποιεί εντελώς δωρεάνόλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς στις περιοχέςΑθηνών-Πειραιώς. Στα υπεραστικά του ΚΤΕΛκαι στα τρένα του ΟΣΕ δικαιούνται έκπτωση50% με την επίδειξη της κάρτας ΑΜΕΑ. Την κάρ-τα ή το ετήσιο δελτίο μπορεί να προμηθευτεί κά-θε δικαιούχος απ’ την Διεύθυνση Πρόνοιας τηςΝομαρχίας ή το ΚΕΠ της περιοχής του μέσα στιςπροθεσμίες που ορίζονται κάθε χρόνο.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙΤην κάρτα ή το δελτίο μετακίνησης δικαιούν-

ται όσοι λαμβάνουν αναπηρική σύνταξη ή επίδο-μα βαριάς αναπηρίας ή τυφλότητας κ.ά. απ’ τηνΠρόνοια με ποσοστά αναπηρίας πάνω από 67%,με την προϋπόθεση βέβαια, ότι χρησιμοποιούντα μέσα μαζικής μεταφοράς για την εξυπηρέτη-σή τους.

Υπάρχουν και άτομα με πολύ μεγάλα ποσο-στά αναπηρίας (π.χ. τυφλοί κ.ά.), οι οποίοι δι-καιούνται και κάρτα συνοδού.

ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ1) 2 μικρές φωτογραφίες (αν η κάρτα εκδίδε-

ται για πρώτη φορά) ή3 φωτογραφίες (αν πρόκειται να εκδοθεί

κάρτα και για συνοδό).Τις επόμενες χρονιές δεν χρειάζονται φωτο-

γραφίες. Η κάρτα με τη φωτογραφία και τα ατο-μικά στοιχεία του δικαιούχου παραμένει η ίδιαως εξακολουθεί να ισχύει, απλά αντικαθίσταταιτο κουπόνι (δελτίο) το οποίο αναφέρει το έτοςγια το οποίο ισχύει.

2) Γνωμάτευση Υγειονομικής Επιτροπής σεισχύ, που να επιβεβαιώνει τα ποσοστά αναπη-ρίας (πάνω από 67%) ή

Γνωμάτευση μονάδας τεχνητού νεφρού ήτμήματος Μεσογειακής Αναιμαίας

Ή απόφαση διοικητικού διευθυντή ασφαλι-στικού φορέα (λ.χ. ΙΚΑ)

Ή απόκομμα επιδόματος της ΠρόνοιαςΉ απόκομμα αναπηρικής σύνταξης ΟΓΑ (με

το γράμμα Α πάνω στο απόκομμα).3) Αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας.4) Αποδεικτικό μονίμου κατοικίας (π.χ. λογα-

ριασμός ΔΕΚΟ, συμφωνητικό μίσθωσης ή Υπεύ-θυνη Δήλωση) .

5) Αντίγραφο εκκαθαριστικού σημειώματοςτης Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος του2009 (για εισοδήματα του 2008).

Το ατομικό εισόδημα να είναι έως 17.000 ευ-ρώ ενώ το οικογενειακό εισόδημα να μην ξεπερ-νά τα 23.000 ευρώ.

Σε περίπτωση που κάποιος ξεπερνά το παρα-πάνω όριο είτε ατομικού είτε οικογενειακού ει-σοδήματος, τότε δεν δικαιούται δωρεάν μετακι-νήσεις, παρά μόνο δελτίο μετακίνησης με έκ-πτωση 50% και μόνο για τις διαδρομές ΚΤΕΛ καιΟΣΕ.

Αν ο δικαιούχος δεν υποχρεούται, να υποβά-λει φορολογική δήλωση λόγω χαμηλού εισοδή-ματος, τότε καταθέτει μια Υπεύθυνη Δήλωση(Υ.Δ.) του Ν. 1599/86 θεωρημένη απ’ την ΔΟΥτης περιοχής του.

Τέλος, μαζί με τα παραπάνω δικαιολογητικά,ο δικαιούχος οφείλει, να προσκομίσει στο ΚΕΠκαι το βιβλιάριο υγείας, καθώς θα πρέπει, να ση-μειωθεί στο εξώφυλλο η ημερομηνία χορήγη-σης της κάρτας ή του δελτίου και να σφραγιστεί.

Αυτό επιβάλλεται, έτσι ώστε ανά πάσα στιγ-μή, να είναι δυνατός ο έλεγχος και για ν’ απο-φεύγεται ακόμα η περίπτωση πολλαπλής χορή-γησης δελτίου στον ίδιο δικαιούχο.

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΕΥΘΥΝΘΕΙΤΕΣΕ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΚΕΠ ή ΣΤΟ ΤΗΛ: 1539

ΔΕΛΤΙΟ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ (ΑΜΕΑ)Σταυρούλα Μανιά-Σηφάκη

Λαγούτα 25-10-2009. Οι επισκέψεις μου στοχωριό καθημερινές. Ο λόγος; Η ανάπλαση,του ιστορικού, πάνω πηγαδιού, του οικι-

σμού. Επιτέλους μετά από προσπάθειες 5 χρό-νων, ένα ακόμα κομμάτι της, πολιτιστικής μαςκληρονομιάς ξαναγεννιέται. Ένας ακόμα στόχοςτου Δ.Σ. του Π.Σ. Λαγούτας ολοκληρώνεται, μετη βοήθεια όλων σας και ιδιαίτερα της οικογένει-ας Οικονομάκη. Το πηγάδι μνημείο έτοιμο.

Παρ’ όλο που παρακολουθώ τις εργασίες απότην πρώτη μέρα, ακόμα δεν μπορώ να το πιστέ-ψω. Στέκομαι και το θαυμάζω. Επιβλητικό, λιτό,μυστηριώδες. Άπειρα τα συναισθήματα, χιλιάδεςοι σκέψεις. Θαυμαστή η αρχιτεκτονική. Χέρια ικα-νών μαστόρων υπό την καθοδήγηση του γνωστούταλαντούχου αρχιτέκτονα Κώστα Οικονομάκη,ανέσυραν από τα ερείπια ιστορία εκατονταετηρί-δων.

Οι τελευταίες, συγκλονιστικές φράσεις, απότο βιβλίο του δάσκαλου Αντωνίου Παναγιωτάκη«Οικισμός Λαγούτα σύσταση και διαχρονική πο-ρεία» έρχονται στη σκέψη μου.

Τις παραθέτω.«Το χωριό θα πάρει την ίδια στράτα. Θα σβή-

σει παρουσία αιώνων. Τίποτε δε θα γλιτώσει απότην κατάρα της φυγής. Μοναχικός αγωνιστήςστην προσπάθεια απάλειψης αυτής της γκρίζαςεικόνας ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λαγούτας, μά-χεται σκληρά να αποσπάσει από τη φθορά τουχρόνου ό, τι πολιτιστικό στοιχείο μπορεί να δια-σωθεί. Επέτυχε την ανακαίνιση του παλαιού διδα-κτηρίου του ελληνικού όπως, αλλιώς συνηθίζεταινα λέγεται. Παραμένει όμως κρεουργημένο απότο χρόνο και τον άνθρωπο το «Πηγάδι». Ένασπουδαίο ιστορικό και πολιτιστικό στοιχείο. Θαβρεί ο Σύλλογος στην προσπάθειά του αρωγούςκαι συμπαραστάτες να κρατηθεί ζωντανό το σή-μα, η ταυτότητα του ιστορικού οικισμού; Άραγεθα προλάβει ένας ανοιχτός νούς να κρατήσειζωντανή την αδύναμη φλόγα που τρεμοσβήνει;

Σεβαστέ μου δάσκαλε. Η απάντηση στις αγω-νιώδεις εκκλήσεις σου, είναι ετούτο το αναγε-νημμένο πηγάδι. Το μπόλι σου βλάστησε. Κι όσοτο μπόλι αυτό του σεβασμού, της προσφοράς,της αξιοπρέπειας, της αγάπης προς την πατρίδαμας και την ιστορία της, θα βλαστάνει, τίποτα δενπρόκειται να χαθεί. Όσο υπάρχουν άνθρωποι, και

στο σύλλογό μας υπάρχουν, πιστοί στο«Χρωστάμε σ’ όσους πέρασανθαρθούνε, θα περάσουνκριτές θα μας δικάσουνοι αγέννητοι, οι νεκροί» του Παλαμά, η ιστο-

ρία και οι παραδόσεις μας δεν θα σβήσουν ποτέ.Όπως έγινε με την ανάπλαση του παλαιού δι-

δακτηρίου.Το Δ.Σ. στο κάλεσμά του βρήκε και πάλι αρω-

γούς και συμπαραστάτες και για την ανάπλασητου Πηγαδιού. Η οικογένεια Οικονομάκη ανταπο-κρίθηκε άμεσα και το κρεουργημένο πηγάδι σώ-θηκε. Κι ούτε το χωριό θα σβήσει. Βαθιά μέσα μουπιστεύω πως διαχρονικά θα υπάρχουν κάποιοιακοίμητοι φρουροί, που θα διασώζουν και θα με-ταδίδουν από γενιά σε γενιά την ιστορία και τιςπαραδόσεις μας έτσι ώστε, η ζωή του λαού μαςνα συνεχίζεται αδιάσπαστη στις συνειδήσεις τωνανθρώπων.

Το παρόν να δένει με το παρελθόν και το μέλ-λον να τρέφεται από το παρόν. Έτσι μπορέσαμεκαι κρατήσαμε την πολιτιστική μας ταυτότητα, ωςτα σήμερα, ενάντια στην ασταμάτητη και μοιραίαροή του χρόνου που όλα τα μεταβάλλει. Τα κατα-λύει. Ελάχιστα πράγματα μπορούν να αντιστα-θούν δυναμικά στο πέρασμά του και να παραμεί-νουν αναλλοίωτα στη ζωή των ανθρώπων. Εγωι-στής και αμείλικτος αφήνει αγιάτρευτες πληγέςστο πέρασμά του. Το θρόισμα των φύλλων μιαςαέρινης αναπνιάς διακόπτει τις σκέψεις μου.

Το πηγάδι, μπροστά μου κουρνιασμένο στηναγκαλιά του Τζιγκουνιού. Όχι πια θλιβερό ερείπιο

αλλά όπως το ονειρεύομαι χρόνια. Μόνο η τερά-στια χαρουπιά λείπει. Θλίβομαι για την απώλειάτης. Όμως η απομάκρυνσή της αναγκαστική γιατη σωτηρία του μνημείου. Χρόνια τώρα το τύλιγεμε τις τεράστιες ρίζες της, το διάβρωνε και το κα-τέστρεψε.

Η ώρα περνάει και η σιωπηλή συνομιλία μουμε τον ιερό τούτο χώρο δεν λέει να τελειώσει.Βιώματα των παιδικών μου χρόνων έχουν σημά-νει συναγερμό. Μνήμες – μνήμες – μνήμες. Σεκάθε βήμα, σε κάθε κίνηση, σε κάθε βλέμα.

Οι απέραντοι ελαιώνες μια τεράστια ασημο-πράσινη θάλασσα ως το Σκινιά στο βάθος μπρο-στά μου, ως τα Λασιθιώτικα βουνά ανατολικά καιως του Αδάμη τα κεφάλια δυτικά. Ένας τεράστιοςκύκλος. Ένας κύκλος πανέμορφος, πολύμορφος,γνώριμος κι αγαπημένος. Μου θυμίζει πως κάπουεδώ κλείνει και ο δικός μας κύκλος σαν Δ.Σ. Ησκέψη πως μπορέσαμε με τη βοήθεια των μελώνμας, τη δική σας δηλαδή, να διασώσουμε μνη-μεία, σημαντικής αξίας, που προσδιορίζουν τηνπολιτιστική ταυτότητα του χωριού μας, με γεμίζειχαρά. Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλα μας τα μέληκαι ιδιαίτερα σ’ αυτούς που στάθηκαν δίπλα μαςστηρίζοντας το Σύλλογο ηθικά και οικονομικά,συμβάλλοντας έτσι στην κοινωνική και πολιτιστι-κή αναβάθμιση του οικισμού μας.

Το Δ.Σ. του Π.Σ.Λ., εκφράζει τις θερμές τουευχαριστίες στον κ. Στρατάκη Γεώργιο, για τηδωρεάν εργασία (με το τσαπάκι) που προσέφερεστο πάνω πηγάδι Λαγούτας.

Ευχαριστεί επίσης τον Ο.Τ.Ε. Αρκαλοχωρίουκαι ιδιαίτερα τον διευθυντή κ. Ιωάννη Γαλανάκηγια την δωρεάν παραχώρηση προς το σύλλογοβιτρινών, από τον παλαιό εξοπλισμό του οργανι-σμού, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν στο Λα-ογραφικό Μουσείο Λαγούτας.

Ευχαριστούμε επίσης τον κ. ΞηρουχάκηΙωάννη για τη δωρεάν μεταφορά 145 δένδρωναπό το δασαρχείο Ηρακλείου, τα οποία φυτεύτη-καν στον περιβάλλοντα χώρο του πάνω πηγαδι-ού.

Το Δ.Σ. εύχεται χρόνια πολλά σε όλα του ταμέλη και στις οικογένειές τους. Καλά Χριστού-γεννα και ευτυχισμένο το νέο έτος.

Πάνω πηγάδι Λαγούτας (Χθές και σήμερα)

Eκατόν επτά χρόνια πέρασαν από τη γέν-

νηση του αντρειωμένου Θοδωρή Ρ. Βίγληκαι 62 χρόνια από το θάνατό του το 1947.

Ο Θοδωρής γεννήθηκε στη θρυλική Σαμαριά της

Επαρχίας Σφακίων του νομού Χανίων το 1902.

Γονείς του ήταν ο Ρούσσος Θ. Βίγλης (1868-

1941) και η Ελένη Μανωλεδάκη (1875-1957). Οιγονείς του έφεραν στον κόσμο 18 παιδιά – 12 ενζωή, 6 αγόρια και 6 κορίτσια.

1. Θοδωρής Ρ. Βίγλης (1902-1947). 2. Χρυση Ρ. Βίγλη (1906-; ). Παντρεύτηκε τον

Διωματάρη Τζάτζιμο από την Αγιά Ρουμέλη.

3. Μανώλης Ρ. Βίγλης (1905-1922).

4. Μαρία Ρ. Βίγλη (1909-;). Παντρεύτηκε τον

Παύλο Βότζη από τον Αι Γιάννη Σφακίων.

5. Σταύρος Ρ. Βίγλης (1914-2006).

Παντρεύτηκε την Κατερίνη Σ. Βότζη – κόρη

του Μακεδονομάχου Σπύρου Βότζη.

6. Παρασκευή Ρ. Βίγλη (1910-;). Παντρεύτη-

κε τον Γιάννη Τζάτζιμο ή Κατσουλό.

7. Σήφης Ρ. Βίγλης (1919-1962).

8. Ιφιγένεια Ρ. Βίγλη (1912-;). Παντρεύτηκε

τον Γιώργο Λουκάκη ή Ξαμώνη.

9. Γιάννης Ρ. Βίγλης (1918-2007).

Παντρεύτηκε την Χρυσή Ξηραδάκη από τη

Νίμπρο.

10. Άννα Ρ. Βίγλη (1915-;). Παντρεύτηκε τον

Ν. Ντουρουντό από τη Χώρα Σφακίων.

11. Γιώργης Ρ. Βίγλης (1927-2006).

Παντρεύτηκε την Ελβίρα Τορναζάκη-Κριαρά.

12. Καλλιόπη Ρ. Βίγλη (1916-2000). Παν-

τρεύτηκε τον Δ. Ξανθουδάκη ή Καντή.

Η ιστορία της οικογένειας Βίγλη χάνεται

πολλούς αιώνες πίσω και, σύμφωνα με τους ειδι-

κούς, η οικογένεια πήρε το όνομά της από τους

προγόνους της, που είχαν διατελέσει Βιγλάτο-ρες – ειδική στρατιωτική ομάδα που χρησίμευε

για να εντοπίζουν πιθανούς κινδύνους από στε-

ριά και θάλασσα, και έπρεπε να μεταδίδουν τις

σχετικές πληροφορίες στην ανώτατη στρατιωτι-

κή αρχή. Υπήρχαν τότε σε στρατηγικής σημα-

σίας υψώματα (Βίγλες – Βιγλιά) δηλαδή παρατη-

ρητήρια για να ελέγχουν από στεριά και θάλασ-

σα κάθε πιθανό κίνδυνο, π.χ. πειρατές, κουρσά-

ρους, ξένους στόλους κτλ.

Το σπίτι που γεννήθηκε ο Θοδωρής στη Σα-

μαριά και όπου σήμερα στεγάζεται το αγροτικό

ιατρείο μετά τη δημιουργία του Εθνικού Δρυμού,

το 1962 ανήκε αρχικά στον πρώτο ξάδερφο του

πατέρα του, Θεόδωρο Γ. Βίγλη (ή Αναγνώστη),

που σκοτώθηκε από τους Τούρκους τον Ιανουά-

ριο του 1897 στη μάχη της Ξυλοκαμάρας στα

Νεροκούρου, και στη συνέχεια περιήλθε στον

Ρούσσο Θ. Βίγλη, πατέρα του Θοδωρή. Υπάρχει

σχετική μαρμάρινη πλάκα σήμερα στο ιατρείο,

όπου ανάμεσα στα άλλα μάς κάνει γνωστό ότι

εδώ φιλοξενήθηκε ο βασιλιάς Γεώργιος τον

Μάιο του 1941 μαζί με τον πρωθυπουργό και την

Ελληνική κυβέρνηση, κατά την αναχώρησή τους

για το Κάιρο. Από αυτό το σπίτι συντάχθηκε το

τελευταίο διάγγελμα επί ελληνικού εδάφους

προς τον Ελληνικό λαό για τη συνέχιση του

αγώνα κατά των κατακτητών.

Ο πατέρας του Ρούσσος Βίγλης λέγεται ότι

έψησε 16 αρνιά για τους επισκέπτες του και πι-

στός στα Σφακιανά και γενικότερα κρητικά έθι-

μα για τη φιλοξενία, πρόσφερε ό,τι του περνού-

σε από το χέρι εκείνες τις δύσκολες ώρες. Αρ-

νήθηκε ευγενικά οποιαδήποτε αποζημίωση, λέ-

γοντας χαρακτηριστικά: «Εδώ όποιος πέρναγε

πάντα, έτρωγε έπινε και κοιμόταν χωρίς πληρω-

μή, και τώρα εγώ θα πάρω λεφτά από τον βασι-

λιά και την κυβέρνηση;».

Ο Ρούσσος Βίγλης, πατέρας του Θοδωρή,

ήταν ένας τίμιος, εργατικός και φιλόξενος κτη-

νοτρόφος που, αν και ξεκίνησε βόσκοντας ξένα

πρόβατα σαν βοσκός, σύντομα με την αξία του

και την εργατικότητά του απέκτησε δικό του κο-

πάδι πάνω από 400 πρόβατα, αριθμός μεγάλος

για την εποχή. Ασχολήθηκε πέρα από την κτηνο-

τροφία και με τη μελισσοκομία, την υλοτομία και

με τη δημιουργία πριονιστηρίου, την κατασκευή

νερόμυλου για άλεσμα δημητριακών, και την κα-

τασκευή καμινιών για την παραγωγή κάρβου-

νου.

Για να γνωρίσουμε περισσότερο την ψυχο-

σύνθεση του Θοδωρή, θα πρέπει να πούμε λίγα

λόγια για το φυσικό περιβάλλον που μεγάλωσε

και ανδρώθηκε ο νεαρός Θοδωρής. Όσοι έχουν

περάσει το θρυλικό φαράγγι και γνωρίζουν τα

Λευκά Όρη ξέρουν τα αισθήματα που σου δημι-

ουργεί το συγκλονιστικό αυτό μέρος. Για όσους

δεν έτυχε να τα γνωρίσουν πρέπει να πούμε ότι

το τοπίο, αλλού είναι άγριο και συγκλονιστικό

και αλλού ήρεμο με πλούσια βλάστηση, με πε-

λώρια αιωνόβια κυπαρίσσια, αγριοβελανιδιές,

θεόρατα πεύκα, άγριες ελιές, κάκτους και συ-

κιές. Στο βουνό σχηματίζονται γιγάντιοι γκρε-

μοί, θεόρατα χαράκια, χιονισμένες πλαγιές και

σχισμάδες που σου προκαλούν δέος.

Το χωριό Σαμαριά βρίσκεται στο μέσο περί-που του φαραγγιού – ή Φάραγγα – όπως τοναποκαλούν οι Σφακιανοί, σε μια στενή κοιλάδα

που τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες

ο ήλιος ίσα που μπαίνει, απλώνοντας τις ακτίνες

του. Ένα μικρό ξύλινο γεφύρι ένωνε και ενώνει

ακόμα και σήμερα το χωριό πάνω από το ποτάμι

με τον έξω κόσμο. Νότια του χωριού το μονοπά-τι οδηγεί προς την Αγιά Ρουμέλη και βόρειαπρος τον Άγιο Νικόλαο, το ξυλόσκαλο και τοοροπέδιο του Ομαλού. Δεν μπορείς να μιλήσεις

για το φαράγγι της Σαμαριάς και τα Λευκά Όρη

χωρίς να μιλήσεις για τον κρητικό αίγαγρο (το

κρητικό αγριοκάτσικο) που μαζί με τους αετούς

και τα γεράκια συμβολίζει την περηφάνια και το

αίσθημα ανεξαρτησίας και ελευθερίας της Σφα-

κιανής ψυχής.

Οι Βίγληδες υπήρξαν, πέραν των άλλων, και

σπουδαίοι αγριμολόγοι, μαζί με τους συγγενείς

τους Τζάτζιμους και άλλους.

Ο Θοδωρής Βίγλης πριν τον Β΄ Παγκόσμιο

πόλεμο, εκτιμώντας σωστά το ρόλο που μπο-

ρούσε να παίξει στη ζωή των κατοίκων το φα-

ράγγι και ο κρητικός αίγαγρος, προστάτευε τα

αγρίμια, απαγορεύοντας πολλές φορές το κυνή-

γι τους και ιδιαίτερα των θηλυκών αγριμιών.

Πολλές φορές ήρθε σε σύγκρουση με παράνο-

μους κυνηγούς που σκότωναν αδιάκριτα αγρί-

μια. Προφητικά κάποτε είπε σε μια ομάδα νέων

παλικαριών τα εξής: «Βλέπετε αυτό το φαράγγι

και αυτά τα αγρίμια; Αυτά τα δυο μια μέρα θα

βελτιώσουν τη ζωή σας και θα σας δώσουν ψω-

μί».

Ο Εθνικός Δρυμός Σαμαριάς ιδρύθηκε το1962 ύστερα από ενέργειες της Ελληνικής Εται-

ρείας Προστασίας της Φύσης. Έχει έκταση

48.500 στρέμματα και περιλαμβάνει το φαράγγι

της Σαμαριάς και τις γύρω πλαγιές, μέχρι τις κο-

ρυφές (2.080 μέτρα) και Βολακιάς (2.116 μέτρα)

στα δυτικά, και την κορυφή Ψιρίστρα στα ανατο-

λικά. Νότια ορίζεται από τον όρμο της Αγιάς

Ρουμέλης, στο Λιβυκό πέλαγος και βόρεια από

το οροπέδιο του Ομαλού.

Ο Εθνικός Δρυμός προστατεύεται με απόφα-

ση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και στις μέρες μας

χιλιάδες Έλληνες και ξένοι επισκέπτονται το

φαράγγι γνωρίζοντας τις ομορφιές, την ιστορία

και τον πολιτισμό μας, δημιουργώντας θέσεις

εργασίας και οικονομική ανάπτυξη στο νησί μας.

Ο Βίγλης με το ενδιαφέρον του για τα αγρίμια

και το φαράγγι συνέβαλε σ’ αυτό.

Ο Θοδωρής είχε συνδεθεί τόσο με τα αγρί-

μια, που πολύ παλαιοί Χανιώτες τον θυμούνται

ακόμα να κυκλοφορεί προπολεμικά στην πόλη

των Χανίων μ’ ένα μικρό αγρίμι που τον ακολου-

θούσε κατά πόδας σε όλη την διαδρομή του στα

μαγαζιά και στην αγορά των Χανίων, όπως όμοια

ακολουθεί το σκυλί το αφεντικό του. Όταν κα-

μιά φορά για κάποιο λόγο το άφηνε σε κάποιον

φίλο η συγγενή, τους έλεγε να το προσέχουν το

αγρίμι, να μην το μαλώνουν, γιατί είναι παραπο-

νιάρικο και στεναχωράται.

Κάποτε, όπως μου είπε ένας ανιψιός του, ο

Θοδωρής ήταν κρατούμενος στη φυλακή για κά-

ποιο λόγο και το αγρίμι που ήταν μακριά απ’ αυ-

τόν αρνιόταν να φάει και μαράζωνε. Οι συγγε-

νείς και φίλοι πήραν ειδική άδεια από τη διεύ-

θυνση των φυλακών του και το πήγαν μέσα στη

φυλακή και το αγρίμι χάρηκε, έφαγε κι έτσι σώ-

θηκε.

Μ’ αυτό το αγρίμι και με άλλα τρία ζευγάρια

αγριμιών που δόθηκαν από τον Βαγγέλη Βίγλη

και με τη βοήθεια του κυνηγετικού συλλόγου και

του δασαρχείου, το 1976 δημιουργήθηκε με

προεδρικό διάταγμα το εκτροφείο θηραμάτων«Θοδωρού», και σήμερα στο παραπάνω εκτρο-φείο ζουν πάνω από 100 αγρίμια.

Ο Θοδωρής Βίγλης λοιπόν μεγάλωσε και αν-

δρώθηκε μέσα σ’ αυτό το φυσικό, κοινωνικό και

οικογενειακό περιβάλλον. Από το φυσικό περι-

βάλλον κληρονόμησε την περηφάνια του αετού,

τη γρηγοράδα του αγριμιού, το απροσκύνητο

του φαραγγιού και των ψηλών κορφών των Λευ-

κών Ορέων, τη δύναμη και τη σκληρότητα των

βράχων, την ηρεμία των κυπαρισσιών τις ήσυχες

και ζεστές μέρες της άνοιξης και του καλοκαιρι-

ού, και την αειφυγία του νερού του ποταμού

προς τις μεγάλες θάλασσες. Ακόμη, το αίσθημα

δικαιοσύνης από τον πατέρα του και την τρυφε-

ρότητα και αγάπη από τη γλύκα των γαλάζιων

ματιών της αρχόντισσας μάνας του, Ελένης Μα-

νωλεδάκη.

Η μάνα του υπήρξε μια αρχόντισσα Σφακιανή

από τη μεγάλη και ιστορική οικογένεια της Αγιάς

Ρουμέλης Μανωλεδάκη, έφερε στη ζωή 18 παι-

διά, εκ των οποίων έζησαν τα 12. Και όπως λέει

και ο Γερμανός συγγραφέας Έρχαρτ Κάστνερ

στο βιβλίο του «ΚΡΗΤΗ», που σύντομα θα κυ-

κλοφορήσει για πρώτη φορά στα Ελληνικά από

τις εκδόσεις «ΔΩΡΙΚΟΣ» με την πρώτη γέννα

έφερε στον κόσμο το αριστούργημά της, τον

Θοδωρή τον Μέγα, τον Βασιλιά των Λευκών

Ορέων, τον Άσσο των Άσσων. Συνεχίζοντας ο

Κάστνερ την περιγραφή, γράφει: «Ήταν μια μι-

κρή, σχεδόν λεπτοκαμωμένη φιγούρα, είχε μά-

λιστα κάτι αριστοκρατικό πάνω της. Με τα γαλα-

νά μάτια της έριχνε ένα έξυπνο, καλοσυνάτο,

σιωπηλό, γυναικείο βλέμμα, που τα έβλεπε όλα

και δεν έλεγε τίποτα… Με τόσους γιους είχε μά-

θει να σιωπά, δεν την είδα ποτέ ημέρα να κάθε-

ται – δούλευε πάντα, σε 12 παιδιά είχε χαρίσει

τη ζωή και τι παιδιά!».

Συνεχίζεται

Ιστορική έρευνα - Επιμέλεια Αντώνης Εργαζάκης


ΘΟΔΩΡΗΣ ΡΟΥΣΣΟΥ ΒΙΓΛΗΣ


Πριν λίγες μέρες βρέθηκα στοακρογιάλι του Λιβυκού. Το Λι-βυκό είναι μια μικρή καλοσυ-

νάτη θάλασσα. Μπορεί καμιά φοράνα κάνει τα τσαλίμια της. Ε, θάλασ-σα είναι. Μα εδώ ούτε θεριόψαραούτε γοργόνες, ουδέ σκληρά επίφο-βα περάσματα που κόβουν την ανά-σα θα συναντήσει ο ταξιδευτής.Εδώ τα κύματα δεν είναι απάλευτα.Έρχονται από μέσα βαθιά από ’κείπου χαμηλώνει το γαλάζιο του ου-ρανού και σμίγει με τη θάλασσα. Σι-μώνουν το ένα πίσω του άλλου καιαφήνουν απαλό το χάδι τους στοαμμουδερό ακρογιάλι. Το στραφτά-λισμα του ήλιου πάνω στα κύματα, οαχός του πελάγου, η πνοή του δρο-σερού αέρα, το απέραντο γαλάζιοισορροπούν την ψυχή. Φέρνουν γα-λήνη. Το Λιβυκό το αγαπώ. Σ’ ό,τιγράψω βάζω υπογραφή «ΑντώνηςΛιβυκός». Έτσι μ’ αρέσει. Σα βαλη-θεί ο στοχασμός να αναζητήσει μέ-σα στη διαδρομή του χρόνου το πωςκαι τι των ανθρώπων του, τότε το Λι-βυκό πιάνει πρόσωπο και λόγο. Σεεπικοινωνεί με μυστηριακούς κό-σμους. Ξεδιαλύνει πανάρχαιους μύ-θους. Στην αναδρομή του χρόνουζωντανεύουν αρχαίοι λαοί, φυλές,θεοί, ήρωες. Ανασύρει από το βάθοςτου χρόνου και στήνει μπροστά σταμάτια σου λαούς αρχαίους ξεχασμέ-νους. Λαούς που στην πορεία από-καμαν. Έχασαν το βηματισμό τουςκαι απόμειναν θρύλος. Εδώ στοακρογιάλι του Λιβυκού ο κάθε θα-λασσόβραχος, μια απόκρυφη σπη-λιά, το πιο άσημο πετροχάλικο μπο-ρεί να σου ανοίξει άπειρες σελίδεςτου χρόνου. Έστεκα παραδομένοςστη μαγεία της εικόνας όταν ήρθε ηφωνή.

― Ε στοχαστή!

― Ήτανε μια φωνή μελωδική. Ηχροιά της είχε κάτι το παράξενο, τοεπιβλητικό. Θαρρείς και ερχότανεαπό πολύ μακριά μέσα από το απρο-σμέτρητο βάθος του χρόνου. Στρά-φηκα.

― Εδώ! Εγώ η πέτρα, ξανάρθε ηφωνή. Ένα δυνατό αναρίγησμα μουδιαπέρασε τη ραχοκοκκαλιά. Απί-στευτο! Νάχει λόγο η πέτρα. Πρέπεινάπιασε το λογισμό μου.

― Στοχαστή σαν φυσήξει απά-νω στο άψυχο το δημιουργικό πνεύ-μα του καλλιτέχνη πιάνει και πνεύ-μα και λόγο.

― Στράφηκα πάλι και κοίταξα μεπροσοχή. Ήτανε ένα κομμάτι κιονό-κρανο μινωικού ρυθμού κρεουργη-μένο μισοχωμένο στην άμμο μα δια-τηρούσε στο κορμί της σημάδια με-γαλοσύνης.

― Τα πανάρχαια χρόνια, συνέχι-σε η φωνή, ένας σπουδαίος καλλι-τέχνης με σμίλεψε με απαράμιλλητέχνη. Μου έδωκε φως και πρόσω-πο. Σαν με ανάδειξε σε αντικείμενοθαυμασμού με τοποθέτησε κορυφήστήλης από αυτές που στήριζαν τηνοροφή του ιερού της θεάς μητέρας.

― Ναι η θεά με τα φίδια, απάντη-σα.

― Μεγάλη θεά, συνέχισε η πέ-τρα. Κρατούσε σε αρμονία και τάξητα σύμπαντα. Εκείνη τη μακρινήεποχή η Κρήτη μεσουρανούσε σεδύναμη και πλούτο. Από τα ιδιαίτε-ρα χαρακτηριστικά της την είπανΑερία, Μακαρία, Δελιχή, Τελχινία,Κουρήτις, Χθονία, Ιδαία, Κρήτη.

― Ασάλευτος άκουγα αυτά πουέπρεπε να ξέρω και δεν ήξερα. Έναξαφνικό κύμα ήρθε και έσπασε πά-νω στην πέτρα και την έχουσε. Έγι-νε σιωπή. Θύμωσα με το κύμα πουδιέκοψε μια τόσο όμορφη κουβέντα.

Είπα να φύγω. Ίσως η πέτρα ήθελενα μείνει στη σιωπή της. Απρόσμεναξανάρθε η φωνή.

― Εδώ που πατάς οι κεφτιούπριν χιλιάδες χρόνια έστησαν μιαξακουστή πόλη.

― Κεφτιού; Αναρωτήθηκα ξέ-πνοα.

― Ναι. Οι κεφτιού. Αυτό το όνο-μα είχαν δώσει οι φαραωνίτες τηςΑιγύπτου στους Μινωίτες της Κρή-της Κεφτιού. Αυτή την πόλη τηνέχεις ακουστά;

― Τα Μάταλα. Είπα γρήγορα ναπρολάβω να μη φανώ άλλη μια φο-ρά ακάτεχος. Να και οι τάφοι λαξε-μένοι στο πλευρό του λόφου. Καιέδειξα με το δάκτυλο αυτό που έλε-γα.

― Σωστά το είπες. Τα Μάταλα.Ήτανε ένα μεγάλο λιμάνι με πολλάκαλοτάξιδα καράβια και επιδέξιουςκαραβοκύρηδες. Κι αν είδα νάρχον-ται καράβια φορτωμένα αμύθητοπλούτο. Εκείνη τη μακρινή εποχή οιμινωίτες έστησαν αποικίες σε όλατα ακρογιάλια της Μεσόγειας θά-λασσας. Να θυμάσαι πως τους μι-νωίτες που εγκαταστάθηκαν στασύνορα της Παλαιστίνης τους είπανΦιλισταίους και ήταν ορκισμένοι εχ-θροί των Ισραηλιτών.

― Από τη Συρία έκλεψε ο Δίαςτην Ευρώπη την κόρη του βασιλιάΑγήνορα μεταμορφωμένη σε ταύ-ρο, πετάχτηκα.

― Να ξέρεις πως ο κάθε αρχαίοςμύθος κρύβει μια αλήθεια μέσα σελεκτικό νεφέλωμα.

― Δηλαδή; ρώτησα απορημέ-νος.

― Σε αποπροσανατολίζει, μετον αλληγορικό λόγο. Αποκλείεταιη αρπαγή της Ευρώπης να σημαίνειτην αρπαγή της ξένης γης για ναστηθεί η αποικία των Φιλισταίων;Εκείνη τη μακρινή εποχή έγινε και οπόλεμος της Τροίας.

― Τόξερα. Ήξερα ακόμη πως οΟδυσσέας ο πορθητής της Τροίαςείχε βγεί ναυαγισμένος στο νησίΩγυγία, λίγο πιο πέρα από δώ. Τώραλέγεται Γαύδος. Εδώ η θεά Καλυψώτον κράτησε εφτά χρόνους δίχωςτην θέλησή του και τότε διέταξε οΔίας να τον αφήσει ελεύθερο. Πα-ραΰστερα την εποχή των Ρωμαίωνόπου τα πλοία πιάνανε όλα τα λιμά-νια του Λιβυκού, βγήκε στους Κα-λούς Λιμένες ο Απόστολος Παύλος,κήρυξε το λόγο του Θεού και συν-τάχθηκε η πρώτη εκκλησία της Ευ-ρώπης με πρώτο επίσκοπο τον ΆγιοΤίτο και έδρα τη Γόρτυνα.

― Από τότε στοχαστή περάσανε

χρόνοι και καιροί. Ήρθανε μέρες κα-λές μα και αποφράδες. Φύγανε οιΡωμαίοι, ήρθανε οι μπαρμπερίνοιπειρατές πλοία από όλους, βάρβα-ρος ξεθεμελιωτής ο Ανδαλούσιοςαρχιπειρατής Αμπού Χαφς Ομάρ καιτελευταία οι Οθωμανοί Τούρκοι και-νούργιοι βιαστές και φονιάδες. Ξέ-ρεις πως βρέθηκα εδώ μισοχωμένηστην άμμο;

― Δεν ήξερα και σιωπούσα.― Που να ξέρεις!― Ήτανε η φωνή της πέτρας

ένας πονεμένος γογγυσμός.― Αναπάντεχα έμπασε το καρά-

βι με το μισοφέγγαρο και άραξε.Ένα τσούρμο τουρκομογγόλοι βγή-κανε στη στεριά. Έπιασαν κάμποσασπίτια που έστεκαν ακόμη να βρούντίποτα χρήσιμο. Πέντε-έξι απ’ αυ-τούς πρέπει να τους ερέθισε το φωςτου πολιτισμού και χύθηκαν ακράτη-τοι να πνίξουν την ετοιμοθάνατη κο-λώνα. Μια άγρια δύναμη έκανε τηνκολώνα άμορφο σωρό και εγώ βρέ-θηκα μισοχωμένη εδώ. Από τότεέχω αιώνια συντροφιά το ελεύθεροκύμα που με νανουρίζει.

― Ξανάγινε σιωπή. Ένα κύμαφουριόζο ήρθε και την έλουσε. Σαναποσύρθηκε το κύμα, ήρθε η φωνήπάλι.

― Στοχαστή νάσαι περήφανοςγια την καταγωγή σου. Η μοίραπροσδιόρισε στη φυλή σου ιερήαποστολή. Να συντάσσει τους λα-ούς όταν αποκάνουν, να τους οδη-γεί. Να ανοίγει μέσα στο έρεβοςφωτεινό μονοπάτι. Φυλάξετε τηνεθνική σας κληρονομιά. Είναι ανα-γεννητική δύναμη.

― Αυτό είναι χρέος μας. Θαρρώδε χρειάζεται προτροπή, είπα. Ηφωνή της πέτρας ήρθε σκληρή.Έδειχνε άγχος, αγωνία ψυχής.

― Και οι αρνητές; Οι νυχτόβιοιθρασεμένοι αρχαιοκάπηλοι εκσκα-φείς που παρασταίνουν τους Έλλη-νες και ξεπουλούν την εθνική κλη-ρονομιά πέντε όβολα;

― Ντράπηκα. Είναι αλήθεια. Ηεθνική ευαισθησία της πέτρας, λεί-πει από πολλούς Έλληνες.

Εκείνη τη στιγμή φύσηξε βο-ριάς. Το πέλαγος αναταράχτηκε. Τακύματα άρχισαν να πέφτουν με ορ-μή απάνω στην πέτρα και σώπασε.Ώρα απόμεινα ασάλευτος και άκου-γα την οργισμένη φωνή της πέτρας.

― Και οι αρνητές; Οι νυχτόβιοιθρασεμένοι αρχαιοκάπηλοι εκσκα-φείς που παρασταίνουν τους Έλλη-νες και ξεπουλούν την εθνική κλη-ρονομιά πέντε όβολα;

Αντώνης Λιβυκός

ΠΑΛΙΟΙ ΚΑΙΡΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΔΡΟΜΟΙ

ΒΙΤΑΜΙΝΗ D KΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα, χαμηλά επί-

πεδα βιταμίνης D και αυξημένες εκκρίσεις ορμονών από τον παραθυ-ροειδή αδένα, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης σε ηλι-κιωμένα άτομα. Ο συσχετισμός μεταξύ χαμηλών επιπέδων βιταμίνης Dκαι εμφάνισης ψυχιατρικών διαταραχών υπήρξε αντικείμενο μελέτηςπολλών προγενέστερων μελετών εδώ και πολλά έτη και τα νέα επιστη-μονικά δεδομένα επιβεβαιώνουν ουσιαστικά αυτή την πρόταση.

Τα επίπεδα ορμονών του παραθυροειδούς αδένα φαίνεται να είναι5% υψηλότερα σε άτομα με ήπια κατάθλιψη και κατά 33% υψηλότερασε άτομα με βαριά κατάθλιψη. Επιπλέον, τα ηλικιωμένα άτομα που πά-σχουν από κατάθλιψη έχουν κατά μέσο όρο 14% χαμηλότερα επίπεδαβιταμίνης D σε σύγκριση με υγιή ηλικιωμένα άτομα.

Οι αιτίες εμφάνισης έλλειψης βιταμίνης D είναι κυρίως η μειωμένηέκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία αλλά και η μειωμένη πρόσληψη βιτα-μίνης μέσω της διατροφής. Οι αιτίες αυτές μπορεί βεβαίως να ακολου-θούν την κατάθλιψη, ωστόσο φαίνεται ότι μάλλον η κατάθλιψη προκα-λείται καταρχήν από την έλλειψη βιταμίνης D και από τις μη φυσιολογι-κές εκκρίσεις των ορμονών του παραθυροειδούς αδένα. Επιπλέον,φαίνεται ότι η χαμηλή διαθεσιμότητα βιταμίνης D στον ανθρώπινο ορ-γανισμό οδηγεί σε μειωμένες εκκρίσεις παραθυροειδικών ορμονών.

Τόσο η έλλειψη βιταμίνης D όσο και οι αυξημένες εκκρίσεις απότον παραθυροειδή αδένα μπορούν να αναστραφούν με χορήγηση συμ-πληρώματος βιταμίνης D και ασβεστίου, καθώς και με αύξηση της έκ-θεσης στην ηλιακή ακτινοβολία.

Παρότι υπάρχει αναγκαιότητα για περαιτέρω διερεύνηση της σχέ-σης μεταξύ της εμφάνισης κατάθλιψης και των επιπέδων βιταμίνης D,φαίνεται ότι σε άτομα τρίτης ηλικίας, η πρόσληψη συμπληρώματος βι-ταμίνης D και ασβεστίου μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση τηςκατάθλιψης.

Επιμέλεια: Μαρίνα Πετράκη

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Κατόπιν παραγγελίας διατίθενται καλτσούνια ξεροτήγανα και άλλα κρητικά προϊόντα για κοινωνικές εκδηλώσεις

(γάμοι, βαπτίσεις κ.λπ.)


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Α/Α ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

1800

1 1827-9/10/1831 Ιωάννης Καποδίστριας

2 9/10/1831-6/2/1833 Αυγ. Καποδίστριας, Ι. Κωλέττης,

Θ. Κολοκοτρώνης

ΒΑΣΙΛΕΙΑ

3 25/1/1833-3/4/1833 Σπυρ. Τρικούπης

4 3/4/1833 – 12/10/1833 Σπυρ. Τρικούπης

5 12/10/1833 – 31/5/1834 Αλ. Μαυροκορδάτος

6 12/6/1834 – 20/5/1835 Ιωάν. Κωλέττης

7 20/5/1835 – 2/2/1837 Ιωσήφ Αρμανσμπέργκ

8 2/2/1837 – 8/12/1837 Ιγνάτιος Ρούτχαρτ

9 8/12/1837 – 10/2/1841 Βασιλεύς Όθων


11 10/8/1841 – 3/9/1843 Όθων – Αντ. Κριεζής

12 3/9/1843 – 16/2/1844 Ανδρέας Μεταξάς

13 16/2/1844 – 30/3/1844 Κων/νος Κανάρης


15 6/8/1844 – 5/9/1847 Ιωάν. Κωλέττης

16 5/9/1847 – 8/3/1848 Κίτσος Τζαβέλας

17 8/3/1848 – 15/10/1848 Γεώργ. Κουντουριώτης

18 15/10/1848 – 12/12/1849 Κων/νος Κανάρης

19 12/12/1849 – 16/5/1854 Αντ. Κριεζής

20 16/5/1854 – 17/7/1854 Κων/νος Κανάρης


22 22/9/1855 – 13/11/1857 Δημ. Βούλγαρης

23 13/11/1857 – 26/5/1862 Αθαν. Μιαούλης

24 26/5/1862 – 11/10/1862 Γενν. Κολοκοτρώνης

25 11/10/1862 – 9/2/1863 Δημ. Βούλγαρης

26 9/2/1863 – 13/2/1863 Αριστ. Μωραϊτίνης

27 13/2/1863 – 27/3/1863 Ζηνόβιος Βάλβης

28 27/3/1863 – 29/4/1863 Διομήδης Κυριακός

29 29/4/1863 – 25/10/1863 Μπενιζέλος Ρούφος

30 25/10/1863 – 5/3/1864 Δημ. Βούλγαρης

31 5/3/1864 – 16/4/1864 Κων/νος Κανάρης

32 16/4/1864 – 26/7/1864 Ζηνόβιος Βάλβης

33 26/7/1864 – 9/2/1865 Κων/νος Κανάρης


35 2/3/1865 – 20/10/1865 Αλ. Κουμουνδούρος

36 20/10/1865 – 3/11/1865 Επαμειν. Δεληγεώργης

37 3/11/1865 – 6/11/1865 Δημ. Βούλγαρης




41 9/6/1866 – 18/12/1866 Δημ. Βούλγαρης


43 20/12/1867 – 25/1/1868 Αριστείδ. Μωραϊτίνης

44 25/1/1868 – 25/1/1869 Δημ. Βούλγαρης

45 25/1/1869 – 9/7/1870 Θρασύβ. Ζαΐμης



48 28/10/1871 – 25/12/1871 Θρασύβ. Ζαΐμης

49 25/12/1871 – 8/7/1872 Δημ. Βούλγαρης


51 9/2/1874 – 27/4/1875 Δημ. Βούλγαρης

52 27/4/1875 – 15/10/1875 Χαρ. Τρικούπης






58 26/5/1877 – 2/9/1877 Κων/νος Κανάρης


60 21/10/1878 – 26/10/1878 Χαρ. Τρικούπης


62 10/3/1880 – 13/10/1880 Χαρ. Τρικούπης


64 3/3/1882 – 19/4/1885 Χαρ. Τρικούπης

65 19/4/1885 – 30/4/1886 Θεόδ. Δεληγιάννης

66 30/4/1886 – 9/5/1886 Δημήτρ. Βάλβης

67 9/5/1886 – 24/10/1890 Χαρ. Τρικούπης

68 24/10/1890 – 18/2/1892 Θεόδ. Δηλιγιάννης

69 18/2/1892 – 10/6/1892 Κων/νος Κωνσταντόπουλος

70 10/6/1892 – 3/5/1893 Χαρ. Τρικούπης

71 3/5/1893 – 30/10/1893 Σωτήριος Σωτηρόπουλος

72 30/10/1893 – 12/1/1895 Χαρ. Τρικούπης

73 12/1/1895 – 31/5/1895 Νικόλ. Δηλιγιάννης

74 31/5/1895 – 18/4/1897 Θεόδ. Δηλιγιάννης

75 18/4/1897 – 21/9/1897 Δημήτριος Ράλλης

76 21/9/1897 – 2/4/1899 Αλεξ. Ζαΐμης

Συνέχεια στο επόμενο φύλλο

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (1827-2009)Επιμέλεια: Κ. Πάγκαλος

Ο ΕΓΩΙΣΜΟΣΤρείς κάθονται στο καφενείο και συζητούν περί εγωισμού.

― Εγώ που λέτε είπα στη γυναίκα μου μια μέρα να μου φτιάξει ένα

καφέ μέτριο και αυτή μου τον έκανε γλυκό και από εγωισμό δεν της μι-

λούσα μια βδομάδα.

― Αυτό δεν είναι τίποτα, εγώ της είπα να μου φτιάξει μακαρόνια με

κιμά και μου τα έφτιαξε με σάλτσα και από εγωισμό δεν της μιλούσα ένα

μήνα.

― Εγώ, λέει ο τρίτος, κοιμήθηκα με τη γυναίκα μου την πρώτη νύχτα

του γάμου μας, από τότε κοιμάμαι χώρια, γιατί μου πάτησε το πόδι στην

εκκλησία.

― Μα καλά εγώ ξέρω ότι έχεις δύο παιδιά, πώς τα έκανε;

― Από εγωισμό δεν την έχω ρωτήσει ποτέ.

Ο ΣΙΓΟΥΡΟΣΟ Δάσκαλος ασχολείται μ’ ένα μαθητή της έκτης τάξης, που δεν είχε

σκοπό να μάθει πέντε γράμματα. Ό,τι και να ρωτούσε από τη διδαχθείσα

ύλη, λάθος απάντηση έπαιρνε. Στο τέλος του το γύρισε στα τεστ.

― Για πες μου Σήφη, πως καταλαβαίνουμε μια κότα αν είναι μικρή ή

μεγάλη;

― Από τα δόντια, απαντά ο Σήφης.

― Μα οι κότες δεν έχουν δόντια, λέει ο δάσκαλος.

― Έχω όμως εγώ, λέει με σιγουριά ο Σήφης.

ΑΫΠΝΙΕΣΑπό το μπακάλικο του χωριού πέρασε ο δάσκαλος να κάμει τα ψώνια

του, αλλά δεν άργησε να πιάσει και ψιλή συζήτηση με το μπακάλη.

― Εάν δεν πάρω ένα βιβλίο να διαβάσω λίγο κάθε βράδυ, λέει ο δά-

σκαλος, δεν με παίρνει ο ύπνος.

― Να σου δώσω εγώ να διαβάσεις το βιβλίο με τα βερεσέδια των χω-

ριανών, λέει ο μπακάλης, να κάνεις έξι μήνες να δείς ύπνο…

Αντωνάκης Μανώλης

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Documents

το Σκινοφάραγγο - Τεύχος 38