Upload
levan-lepsveridze
View
554
Download
5
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ლაიქების ომი ლევან ლეფსვერიძე Creative Director at LeavingStone
Citation preview
36 biznesi: adamianebi, meTodebi, strategiebi noemberi-dekemberi 2011 N11 (40)
avtori levan lefsveriZe
Leavingstone-is kreatiuli direqtori
LIKE-bis omi
37noemberi-dekemberi 2011 N11 (40) biznesi: adamianebi, meTodebi, strategiebi
Cven ar varT arCevanis winaSe gamoviyenoT Tu ara socialuri
media, saqme isaa, rogor gamoviyenebT mas.
erik quelmani,`socialnomiksi~-s avtori
socialuri media im internet aplika-
ciebis erTobliobaa, romlebic sazo-
gadoebis calkeul wevrebs komunika-
ciaSi Cabmisa da informaciis gavrcelebis
saSualebas aZlevs. Tanac, tradiciuli
mediisgan gansxvavebiT, Sinaarss TviTon
momxmarebeli qmnis. socialuri mediis ma-
galiTebia forumebi, socialuri qselebi,
videoebis, musikisa da fotoebis asatvirTi
gverdebi, blogebi, mikroblogingis saSua-
lebebi, viki gverdebi da sxva.
socialuri media arnaxul masStabebs aRwe-
vs, misi ganviTarebis tempebi dRiTidRe
Cqardeba da sul ufro mniSvnelovan adgils
ikavebs TiToeuli Cvenganis cxovrebaSi.
socialuri mediis ganviTarebasTan erTad
icvleba komunikaciis stili da mTlianad
sazogadoebac. aRar arsebobs manZilis ba-
rieri. msoflios nebismier kuTxeSi mar-
tivad SegiZliaT Tanamoazreebis povna da
informaciis mimocvla. sazogadoeba ufro
Ria, gamWvirvale da informirebuli xdeba.
aseTi cvlilebebi, ra Tqma unda, zrdis
marketerTa interess socialuri mediis
mimarT. globaluri brendebi Tu mcire
biznesebi aqtiurad cdiloben ar CamorC-
nen dros da socialuri media Tavis sa-
sargeblod gamoiyenon. rogorc Social Me-dia Examiner-is kvleva (April 2011, California) irwmuneba, marketerebis 93% iyenebs so-
cialur medias da maTi absoluturi umra-
vlesobisTvis es mimarTuleba uaRresad
prioritetulia.
globaluri bazris mimoxilvam Sors rom ar
wagviyvanos, ganvixiloT ra mdgomareobaa
saqarTveloSi.
CvenTan Like-ebis omia. kompaniebi TavianTi
brendisa Tu produqtis promouSenisTvis
ZiriTadad Facebook-s iyeneben. arian iseTe-
bic, romlebic warmatebiT xmaroben bloge-
bs, Youtube-s, Twitter-s, Flickr-s. Tumca, xSir
SemTxvevaSi es yvelaferi isev da isev Face-book-gverdis an Facebook-kampaniis mxarda-
saWerad gamoiyeneba. mokled rom vTqvaT,
Facebook-i pirvelia.
qarTuli kompaniebis interesi Facebook-isa-dmi SemTxveviTi ar aris. Facebook-i udidesi
popularobiT sargeblobs. amJamad 690000-
mde aqtiuri qarTveli momxmarebelia Face-book-ze. es saqarTvelos mosaxleobis 15%,
xolo internetSi CarTuli mosaxleobis
53%-ia!
38 biznesi: adamianebi, meTodebi, strategiebi noemberi-dekemberi 2011 N11 (40)
SedarebisTvis _ Facebook-Si CarTulia:
TurqeTis mosaxleobis 39% (30 473
280 momxmarebeli)
ruseTis mosaxleobis _ 3.5% (4 868 360
momxmarebeli)
azerbaijanis mosaxleobis _ 6.3% (526
180 momxmarebeli)
somxeTis mosaxleobis _ 7.4% (219 660
momxmarebeli)
saSualo qarTvel Facebook-momxmarebels
124 megobari hyavs da `dalaiqebuli~ aqvs 50
gverdi, aqedan saSualod 19 _ biznes gver-
dia.
zrdis tempebis gaTvaliswinebiT, saqarTve-
los Facebook-mosaxleoba momaval 6 TveSi
kidev 100 000 momxmarebliT gaizrdeba da
2012 wlis maisisTvis 790000-mde momxmare-
bels miaRwevs.
meore mxriv, amJamad Facebook-ze 700-mde
qarTul biznes aqvs gaxsnili sakuTari
gverdi. yvelaze aqtiurebi bankebi, ele-
qtroteqnikis maRaziebi da mobiluri kav-
Sirgabmulobis operatorebi arian.
Facebook-i reklamis ganTavsebis sakmaod
moqnil sistemas gvTavazobs. saubaria mci-
re zomis sareklamo banerebze, romlebic
Facebook-is interfeisis marjvena nawilSia
ganTavsebuli. am sistemiT Facebook-i saSu-
alebas iZleva nebismier sasurvel segment-
ze ganaTavsoT reklama. segmenti SeiZleba
SeirCes sqesis, asakis, ojaxuri mdgomareo-
bis, sacxovrebeli adgilisa Tu interesebis
mixedviT.
qarTul bazarze Facebook-ze reklamis
ganTavsebis saSualo fasebi aseTia: sa-
reklamo banerze erTi `kliki~ _ $0.18 an
sareklamo baneris 1000 gamoCena _ $0.08
(27.11.11-is monacemebi. fasebi periodu-
lad icvleba da dgindeba auqcionis we-
siT).
Facebook-is qarTuli auditoria
sqesis mixedviT:
Facebook-is qarTuli auditoria
asakis mixedviT:
qali 56%
kaci 44%
13-15 wlis _ 8% 35-44 wlis _ 12%
16-17 wlis _ 9% 45-54 wlis _ 5%
18-24 wlis _ 35% 55-64 wlis _ 2%
25-34 wlis _ 27% 65-ze meti wlis _ 2%
es niSnavs, rom 180$-ad 1000 adamians Se-
moiyvanT Tqvens Facebook-gverdze an veb-
gverdze, sadac detalur SeTavazebas da-
axvedrebT. an, sul raRac 80$-ad Tqveni
sareklamo mesiji 1 000 000-jer gamoCndeba
momxmarebelTa ekranebze. Tanac, zust miz-
nobriv segments Tqven TviTon irCevT, rac
sareklamo biujetis fuW xarjvas praqtiku-
39noemberi-dekemberi 2011 N11 (40) biznesi: adamianebi, meTodebi, strategiebi
lad gamoricxavs. magaliTad, amJamad 3000
qarTveli Facebook-eli gogonaa daniSnuli
da uaxloes momavalSi qorwils gegmavs.
cxadia, es segmenti idealuria, vTqvaT, sa-
qorwino fotografis reklamis gansaTavse-
blad.
imis ganxilva da argumentireba, gamoviye-
noT Tu ara Facebook-i marketingisTvis, aSka-
rad zedmetia. cxadia, unda gamoviyenoT.
da umravlesoba iyenebs kidec. mTavaria vi-
codeT, rogor gamoviyenoT igi ise, rom maq-
simaluri sargebeli movutanoT bizness. ai,
ramodenime rCeva, romelic marketerTa mier
dagrovil gamocdilebas efuZneba.
mousmineT momxmarebels, gamoiyeneT Facebook-i ormxrivi komunikaciisTvis
Facebook-i reklamirebisTvis dabal fasebsa
da segmentaciis karg saSualebebs gvTavazo-
bs, magram misi gamoyeneba mxolod informa-
ciis calmxrivi gavrcelebisTvis dasanani
da naklebad efeqtiania. metafora rom ga-
moviyenoT – es igivea, rom ̀ fanrian nokias~
mxolod fanrad vxmarobdeT da arasdros
vecadoT misiT darekva, megobrebis moki-
Txva.
socialuri mediis mTavari sargebeli or-
mxrivi komunikaciaa. kompaniebs saSuale-
ba eZlevaT sareklamo mesijis miwodebas-
Tan erTad moisminon momxmareblis azri,
uSualod gaesaubron maT. swored es ga-
nasxvavebs socialur medias tradiciuli
mediisgan, sadac komunikacia calmxrivia.
rodesac televizoriT saReWi rezinis
reklamas uyurebT, Tqven ar gaqvT komen-
taris gakeTebis saSualeba. da Tu komen-
tari mainc TavSi gitrialebT, reklami-
dan wamosuli xma maleve CagixSobT misi
gamoTqmis survils da SegaxsenebT, rom
`xandaxan laparaks sjobia daReWo~. sa-
pirispirod, Facebook-Si momxmareblebi
Sexedulebebs Tavisuflad gamoTqvamen.
isini kompaniebis gverdze pirdapir weren
imis Taobaze, Tu ra moswonT, riT arian
ukmayofiloni, ris damatebas isurvebdnen
ama Tu im produqtSi da a.S.
kompaniebs, romlebsac socialur mediaSi war-
matebis miRweva surT, unda SeeZloT momxma-
reblis mosmena, maTi azris gaTvaliswineba da
samomavlod praqtikaSi danergva. socialur
mediaSi calmxriv komunikaciaze awyobili ur-
TierToba ar amarTlebs. saWiroa TiToeuli
momxmareblis komentaris gulisyuriT gaazre-
ba. aucilebelia momxmarebelma igrZnos yura-
dReba, misi azris dafaseba. socialuri mediis
gamoyenebiT brendi momxmarebelTan erTad vi-
Tardeba da ixveweba. es ormxrivad sasargeblo
procesia. es ukve srulfasovani megobrobaa,
megobroba brendsa da momxmarebels Soris.
ukanasknel xanebSi Starbucks-i yovelT-
vis xvdeba im kompaniaTa CamonaTvalSi,
romlebic yvelaze warmatebiT iyeneben
socialur medias.
axla, sanam Tqven am winadadebas ki-
TxulobT:
Facebook-ze 7000-mde adamiani
daumegobrda erTmaneTs.
sxva momxmareblebis mier You-
tube-ze atvirTul videoebs 70000-
mde adamiani uyurebs.
vikipediaze moZiebul iqna 85 000
sainformacio masala da axla maT
guldasmiT kiTxuloben.
My Starbucks Idea
40 biznesi: adamianebi, meTodebi, strategiebi noemberi-dekemberi 2011 N11 (40)
Starbucks-is 26,000,000 momxmareblis-
gan Semdgar uzarmazar Facebook-
gverds Tu gadaavlebT Tvals, naT-
lad dainaxavT, rom brendi ismens
momxmarebelTa mosazrebebs, exmi-
aneba aTasobiT Semosul komentars,
saWiroebis SemTxvevaSi ixdis bodiSs
da, ubralod, erTveba momxmare-
belTan saintereso diskusiebSi.
Starbucks-s gaaCnia ideebis Semgrovebeli
onlain platforma My Starbucks Idea, ro-
melzec momxmareblebs gamoaqvT sakuTari
ideebi da afaseben sxvebisas. kompaniaSi
gasul wels danergili onlain-sasaCuqre
baraTebis idea swored erT-erTi momx-
mareblisgan wamovida da danarCenebis
42,000 xma daimsaxura.
nu ugulebelyofT negatiur Sefasebebs
momxmareblis komentarebi SesaZloa kritikas
Seicavdes da arcTu ise sasiamovno aRmoCn-
des. magram, socialuri media ar qmnis negati-
vs, mas mxolod faqtebi gamoaqvs saaSkaraoze.
zogjer, roca kompania ar flobs socia-
luri mediis sworad gamoyenebis meTodebsa
da xerxebs, ar aris mzad gaiziaros momx-
mareblis kritika da imis SiSiT, rom ver
moismens sasurvel Sefasebebs, saerTod
zRudavs momxmareblebisTvis komentaris
gakeTebis saSualebas.
nu ugulebelyofT da nu waSliT uaryofiT
Sefasebebs. nebismier SemTxvevaSi momxmare-
blebi pasuxis gacemas saWiroeben. negativs
pozitiviT gamoxmaureba esaWiroeba, komen-
taris avtorma da danarCenma momxmarebel-
mac unda dainaxos, rom kompania cdilo-
bs produqtisa Tu momsaxurebis daxvewas.
amgvari saqcieli momxmarebelTa keTil-
ganwyobas dagibrunebT.
xSirad yofila SemTxveva, rodesac konkre-
tul sakiTxze ganawyenebul momxmarebels
mxolod imitom Seucvlia negatiuri da-
mokidebuleba, rom Facebook-ze mis komen-
tars droulad gamoexmaurnen.
sTreizandis efeqti
sanapiro zolis eroziis kvlevis far-
glebSi fotografi keneT edelmani
kaliforniis sanapiros fotomasalas
agrovebda. mis mier gadaRebul 12000
fotos Soris moxvda cnobili momRer-
lis, barbara sTreizandis zRvispira
saxlic. am faqtiT ukmayofilo mom-
Rerali sasamarTlos ZaliT iTxov-
da Californian Coast Line-is oficial-
uri vebgverdidan im suraTis waSlas,
romelzec misi saxli Canda.
sTreizandis mxridan aseTi mwvave gamox-
maurebis gamo, internet-sivrceSi foto
umokles droSi gaxda popularuli. momx-
mareblebma foto TavianT vebgverdebsa
da blogebze ganaTavses. gaCnda aTaso-
biT kopia da ukve sasamarTlos ZaliTac
ki SeuZlebeli gaxda fotos internet
sivrcidan gaqroba.
aRniSnuli SemTxvevis Semdeg termini
`sTreizandis efeqti~ im onlain-fenomenis
gamosaxatavad gamoiyeneba, romlis drosac
qselidan informaciis xelovnuri amoSlis
mcdelobisas informacia ufro farTo ma-
sebSi vrceldeba.
iyaviT Ria da gulwrfeli
kompaniebi, romlebic ar arian mzad gula-
xdilobisTvis, umjobesia saerTod ar daka-
vdnen socialuri media-marketingiT.
socialuri mediis epoqaSi sazogadoeba
ufro Ria da gamWvirvalea. informaciis
42 biznesi: adamianebi, meTodebi, strategiebi noemberi-dekemberi 2011 N11 (40)
swrafi gavrcelebis gamo aRaraferi rCeba
kulisebs miRma. da momxmareblebic kompa-
niisgan SedarebiT met Riaobas moiTxoven,
gansakuTrebiT _ problemuri situaciebis
dros. eqstremalur garemoebebSic ki auci-
lebelia momxmareblis saqmis kursSi Cayene-
ba. Secdoma da xarvezi nebismier kompanias
SeiZleba hqondes. es Cveulebrivi samuSao
procesia. magram, aseT SemTxvevaSi raimes
damalva an xarvezis uaryofa savalalo
Sedegis momtania. mediis masStabebidan ga-
momdinare yovelTvis gamoCndeba viRac,
vinc gaavrcelebs swor informacias da kom-
panias sicrueSi amxels.
eqstremalur situaciebSi aucilebeli xdeba
momxmarebelTan maqsimaluri kontaqti da gu-
laxdili mimarTva. gulwrfeli gancxadebebisa
da Secdomis aRiarebis mosmenis Semdeg momx-
marebeli gagebiT ekideba problemur sakiTxe-
bs, gamoTqvams Tanadgomas, iCens iniciativas
da mzadaa brendis sasargeblod konkretul
aqtivobebSi Caebas. SesaZloa moxalisec ki gax-
des brendis saxelis damcvelTa armiaSi. saWi-
roebis SemTxvevaSi aRiareT Secdomebi, iyaviT
maqsimalurad gulaxdilni da uSualoni momx-
marebelTan urTierTobisas.
nu gaxdebiT LIKE-ebis koleqcioneri
dReisaTvis Facebook-ze aqtiurad monawile
qarTuli kompaniebis umetesoba Like-ebis Semgrovebel koleqcioners hgavs. magram,
mxolod Like-ebis mogrovebaze Zalisxmevis
xarjva arafers iZleva. mTavaria Facebook-gverdze Sekrebil auditoriasTan swori
komunikaciis awyoba. aramiznobrivi segmen-
tis momxmarebliT gverdis gavseba xSir Se-
mTxvevaSi fuW danaxarjs warmoadgens _ Tu
momxmarebels ar ainteresebs Tqveni gverdi
da mxolod erTjeradi dainteresebis gamo
`dagalaiqaT~, maSin is arc gamoqveynebul
postebs waikiTxavs.
garda amisa, facebook-is sistema zRuda-
vs postebis gamoCenas im momxmareblebTan,
romlebsac aranairi interaqcia ar hqo-
niaT mocemul gverdTan an mis postebTan
ukanaskneli ori kviris ganmavlobaSi. es
imas niSnavs, rom SesaZloa Tqvens gverds
hqondes 100000 Like-i, magram mxolod 50000
momxmarebelTan Candes gverdis mier gavr-
celebuli masala, radgan wina periodSi ga-
moqveynebuli postebi uintereso iyo Tqve-
nive momxmareblis umravlesobisTvis. da,
piriqiT, SesaZloa gverds hqondes 100000
Like-i, magram mis mier gavrcelebuli pos-
ti 200000 momxmarebelTan gamoCndes. es da-
mokidebulia postis avkargianobaze. Tu is
sainteresoa momxmareblisTvis da iwvevs mis
CarTulobas, maSin avtomaturad vrceldeba
megobrebidan megobrebSi.
ase rom, nu daxarjavT Zalisxmevas aramiz-
nobrivi segmentis mosazidad. nacvlad amisa,
saWiroa gamosaqveynebeli postebis xarisxze
zrunva. masala unda iyos Tqveni segmentis-
Tvis saintereso da sasargeblo, rom yoveli
Like-i marTlac realur mowonebas gamoxatav-
des. amgvarad gverdis potencialis maqsima-
lurad gamoyeneba iqneba SesaZlebeli.
nu acdebiT Temas
momxmareblisTvis saintereso masalis Ziebisas
gezi ar unda daikargos _ gverdis mier Semo-
Tavazebuli postebi Tu aqtivobebi ar unda
cdebodes produqtis Sinaarssa da brendis xa-
siaTs. Facebook-gverdis swori pozicionireba
aucilebelia brendTan mimarTebaSi sasurveli
emociuri bmebis Camosayalibeblad.
gamoiyeneT damatebiT aplikaciebi, iyaviT sasargebloni momxmareblisTvis
Facebook-is standartuli funqcionalis
garda, rac postebis gamoqveynebas, fotoe-
bisa da videoebis damatebas, SekiTxvis das-
mas, RonisZiebis daanonsebasa da reklamis
CaSvebas gulisxmobs, SesaZlebelia sxva ne-
bismieri saxis, konkretulad brendisTvis
Seqmnili aplikaciis gamoyeneba. msgavsi
programuli CarevebisTvis Facebook-i yve-
lasaTvis Ria platformaa.
survilisamebr, gverds SeiZleba miebas da-
matebiTi Sida gverdi, sadac momxmarebels
saintereso SeTavazebebi da sasargeblo in-
formacia misaRebi formiT miewodeba. SeiZ-
leba Seiqmnas produqciis Facebook-katalogi
gayidvebis stimulirebisTvis da momxmarebels
Facebook-idan gausvlelad mieces produqtis
amorCevisa da SekveTis gakeTebis saSualeba.
aseve, SeiZleba Seiqmnas brendirebuli TamaSi
da momxmareblebi megobrebTan erTad CaerTon
saxaliso aqtivobebSi. SesaZleblobebi usazR-
vroa. Facebook-is mravalaTasiani auditoria
raime gansxvavebulis, inovaciurisa da sain-
tereso aplikaciis SeTavazebas elis. mTavaria
ar gadauxvioT brendis ZiriTad mimarTulebe-
bs, raTa ar moxdes momxmareblis dabneva. sa-
Wiroa momxmarebelma mkafiod aRiqvas kavSiri
aplikaciasa da brends Soris.
da icaviT socialuri media-
marketingis oqros wesi _ yvelaferi
keTdeba momxmareblisTvis
yvela aqtivoba, kampania Tu aplika-
cia aucilebelia emsaxurebodes
momxmareblis interesebs, iyos ga-
mosadegi da qmnides raime sargeb-
els momxmareblisTvis. mxolod
produqtis promouSenisTvis Seqm-
nili aplikaciebi gacilebiT naklebi
popularobiT sargebloben facebook-
ze, vidre is aplikaciebi, romleb-
Sic momxmarebeli pirad xeirsac
naxulobs. SeqmeniT sasargeblo ap-
likaciebi, gaumartiveT Tqvens momx-
mareblebs brendTan urTierToba da
warmatebac ar daayovnebs.
saqarTveloSi pirveli aseTi Facebook-ap-
likacia TBC Smart Club-is gverdma 2010 wlis
dekemberSi, saaxalwlod SesTavaza momx-
yoveldRiurad Cven imdenive sainformacio
masalas vqmniT, ramdenic 2003 wlamde, TiTqmis
20 000 wlis ganmavlobaSi Seqmna kacobriobam.
erix Smidti, Google-is yofili CEO.
44 biznesi: adamianebi, meTodebi, strategiebi noemberi-dekemberi 2011 N11 (40)
marebels. aplikacias `jadosnuri yuTi~
erqva da misi saSualebiT momxmareblebi
virtualur saaxalwlo misaloc baraTebs
ugzavnidnen erTmaneTs.
miRebuli molocvebi Smart Club-is
brendTan asocirebul saCuqris yuT-
Si grovdeboda. yuTi droTa ganmav-
lobaSi zomaSi izrdeboda miRebuli
misaloci baraTebis raodenobis Se-
sabamisad. garda amisa, momxmarebels
SeeZlo sakuTari jadosnuri yuTis
gaformeba Tavisi gemovnebis mixed-
viT.
aplikaciis intriga is iyo, rom momx-
mareblebs 7 ianvramde ar SeeZloT
miRebuli molocvebis wakiTxva, rac
maT interess aRvivebda. Sobis Rames ki
keTili survilebiT savse jadosnuri
yuTi yvela momxmareblisTvis gaixsna.
Smart Club-ma momxmareblebs siTbosa
da siyvarulis gamoxatvis saSualeba
misca da Sedegic saxezea: aplikaciaSi
25000 momxmarebeli CaerTo, romleb-
mac jamSi 70000 saaxalwlo milocva
gaugzavnes TavianT megobrebs.
rogor gavzomoT warmateba FACEBOOK-ze
raodenebrivi SefasebisTvis Facebook-i karg
statistikur monacemebs iZleva _ faqtobri-
vad yovelgvar informacias, rac SeiZleba bi-
znes gverdis samarTavad iyos saWiro. xelT
gvaqvs detaluri monacemebi imis Taobaze,
Tu vis, rodis, ra gziT miwvda gverdis mier
gamoqveynebuli masala. monacemebis marti-
vi analiziT saintereso daskvnebis gamotana
SeiZleba: ra moswonT momxmareblebs, ra sa-
xis informacia iwvevs maT interessa da Car-
Tulobas, momxmareblebis romel segmentSia
popularuli konkretuli Tematikis postebi,
ra moculobisaa es segmenti, drois ra perio-
dSia aqtiurobis piki gverdze da a.S.
Facebook-i maqsimalurad zustad zomavs in-
formaciis gavrcelebis masStabebsa da Sede-
gebs. gamocdili marketeris xelSi igi Zlie-
ri iaraRia. dRemde arsebul arcerT sxva
sareklamo media saSualebas ar hqonia msgavsi
an Tundac miaxloebuli SesaZleblobebi.
magram...
... miuxedavad amisa, isev SeuZlebelia ga-
vzomoT xarisxobrivi maCveneblebi. samwu-
xarod Tu sabednierod, ar arsebobs meTo-
di, romliTac SevafasebT momxmarebelTa
interesis dones, maT keTilganwyobasa da
siyvaruls. verafriT daadgenT, Tu ramde-
nad SegiyvaraT momxmarebelma konkretuli
aqtivobis ganxorcielebis Sedegad. mego-
bruli urTierTobebi cifrebiT ar izomeba.
tradiciuli mediis msgavsad, aqac warma-
teba daTqmuli miznebis miRweviT fasdeba.
saWiroa Camoyalibebuli iyos konkretuli
gegmebi, Tu ras emsaxureba socialur media-
Si aqtiuroba. ra aris mizani? cnobadobis
swrafi zrda, moklevadiani Sedegis Cveneba
_ gayidvebis stimulireba Tu momxmareblis
keTilganwyobis mopoveba da maTTan grZel-
vadiani megobroba.