.

4

Parerga Paralipomena

Parerga

""2001

1 87.3 79

. . , . . , . . , H. H. . . . . , H. H.

79

. : 6 . . 4: Parerga Paralipomena: 2 . . 1: Parerga / . .; . . . . . M.: TEPPA ; , 2001. - 400 . ISBN 5-275-00133-9 (. 4) (- ) ISBN 5-300-02646-8 ISBN 5-250-02748-2 ()Parerga Paralipomena ( , ) . , (1851). . (Parerga) , , , . , . 1 87 3

ISBN 5-275-00133-9 (. 4) (- ) ISBN 5-300-02646-8 ISBN 5-250-02748-2 () - , 2001 , 2001

PARERGAVtam impcnderc vero1.

, , , , , ; , ; , , , . , ; , - . , , , . , , , ; , , , , . --., 1850 .

Plurimi pertransibunt et multiplex erit scientia. Daniel 12,4*

, : , , , . , , , , . . , ? ? , , , , . . , - ? , - ? , ? , 200 , , . . , , , . . , , . , , , -, . , , "" (III, . 7, . 10), , , . , , : - , fj ** : , ***; , , 3. : * , (. 12,4). ** " , *' (.). *** " , , "2 (.). 5

, ^ *. , , , . dubito, cogito, ergo sum** , , , . , : " ". , , . , , , , , , , (" , ". --, 1841, . XXIV; 2- . , 1860, . XXIV .). , , , (Cartes. Meditationes. Med. II, p. 14). , , , , , . ; , , , , , , , . , . , , . -. , , , , ("Recherches de la vrit", livre III, seconde partie). ; , , , , - , , , : . * " , , , "4 (.). **, , , 5 (.).6

: , . , , . , , , , , causes occasionnelles (ibid., liv. 6; seconde partie, ch. 3). , , , -, , . , XVII : , ( , , ) , , , ( , 1681 ., . . ). , -, , . , , , , . , , , , . XVII , , , , , , ; XVIII ., , , . harmonia praestabilita*, , . , , , , , , , , , , , ( ). , : , * (.).7

. , ("Principia philos.", 84, "Examen du sentiment du P. Malebranche", p. 500 . "uvres de Leibnitz", publ. par Raspe); , , , : , , . , harmonia praestabilita , , , influxus physicus* , , , , , a tempo** . 62 63 "Theodice". , harmonia praestabilita "", 6- 7- (. 1), , 5- , , ***. , , , , . , , , , , : , - harmonia praestabilita ("Systme nouveau de la nature", in Leibnitz, "Opera", ed. Erdmann, p. 125. Brucker. "Hist, philos.", torn 4, p. II, p. 425). , (.: " ", . . , 1740 ., . 79, * (.) [ ]. ** : (.). *** '", . II, . 7: " , "; . V, . 1: " , , , "; . , . 5: , , - . , , , , ". 8

). , , , , , , . - ; , substantian cogjtans* substantia extensa**, , . , , , , , . . substantia extensa, substantia cogitans. , , , , , , ; . - , , . , "sic etiam"***, "modus extensionis et idea illius modi una eademque est res" ("Ethica", pars 2, prop. 7, schol.)****; , . "sic etiam" : , , , , , , , . , - , , , . . . , (., "Theodice", . I, 59), , , : , , ; , ( ) , argumentum ad hominem*****; , , , , , , , . , , * (.). *+ (.). *** (.). **** " " ("", . , . 7, .^) (.). ***** (.). 9

, , . . ; , - , . . . , , substantia cogitans substantia extensa, , . , , , ; , , , , . , , (.: " ", . 2, . 15). , , , , , . , : "Rerum singularium ideae non ipsa ideata, sive res perceptas, pro causa agnoscunt: sed ipsum Deum, quatenus est res cogitans" ("Ethica", pars 2, prop. 5)*; , , . "Deus"** , , , . , , : "Ordo et connexio idearum idem est ordo et connexio rerum" (pars 2, prop. 7)***; . . harmonia praestabilita; , , , harmonia: . , , , , , , ****; : extensa, extensa, cogitata, . . . ( , .) , , . * " , , , " '", . II, . 51) (.). "" (.). " , " (. , . 7) (.). "Tractatus de emendatione inteUectus", p. 414425 [" " (. 414415)] , "idea vera est diversum quid a suo ideato" [" " (.)] . . , , , "". 10

, , "", ; : "Nee impraesentianim haec clarius possum explicare"*. . , "la clart est la bonne foi des philosophes"** (Revue des deux Mondes, 1853, 15 aot, p. 635). " ", : conditio sine qua non***, , : "Quodcumque ostendis mihi sic, incredulus odi"****. , , , , , ? , , , , , , , "Deus", "substantia", "perfectio"***** , . , 2- "", per ambages****** . , , , , , , , . . , . . "", . II, . 16 2- .; . 17, .; . 18, .; . 19; . 23, ; . 25, ; , rsum, . . 29, , , , , . . 27, . III. , " ", . 2 ( 3- .), . 739. , , , , , , *" *'9 (.). ** " " (.). *** (.). **** ", , , "10 (.). ***** "", "", "" (.). ****** , (.).

11

, , . , , . , . , , ; , - - . , , , , , , , ; , , , , , . , , : - , , , . . , . , , , , . . , (. II, . 7, .11). : una eademque res*; . , : , . , , , , . , , , : , , , , . . , , , , , , . , , , , , (cogjtans) , , , , , , modus cogitandi** . . "", . ,* : (.). * (.). 12

48 49, : "Per voluntatem intellego affirmandi et negandi facultatem"*; : "Condpiamus singularem aliquam wlitionem, nempe modum cogitandi, quo mens affirmt, trs angulos trianguli aequales esse duobus rectis"**, : "Voluntas et in tellectus unum et idem sunt"***. , , , , , , , . , "" , "", "" , "", "" , "". ""13. , , , . . , , , , , - ****. , . , , , , . , . . . , : , , . , . . : . , , , . , , , , *" "12 (.). ** " - , , , " (.). *** " " (.). **** , , "", , , . , , . "" " , : - , . , , , . ( .) 13

; - , . , : , - ide fixe* , ; , , , , , , . , ; , , : , , . . , , , , . , , , . , , , , . , , , , , , , , . , , ("On human understanding", lib. 4, cap. 3, 6); , , **. , , * (.). ** , ; , : 5 , , , 40 000 , . , , , , , , - . ; , , 2/ ; . , , , , , . , , 14

, . . , , ", . . , , ( , . I, . 8, 11). , , , , ; , , , 2 21- 2- , , : "Solidity, extention, figure, motion, and rest would be really in the world, as they are, whether there were any sensible being to perceive them or not"*. , , . , . . . , ( , . IV, . 4 9), , , , . , , , , , , , . . . , . , , . , , , , . ; - . , , , , , , : , , , . , , until they be shamed into common sens, . , . , , ; , , ; ; , , . ; , - , . * ", , , , , , - " (.). 15

, . ., , ; , , , , , , , . . , ( , . I, . 8, 7 .). , , , , , ( , 15; , , ). , , , , , : , , . , , ( ); , , , , , JC. , , , . , , - , , . , , , , , , , , ( ) , , ( ) , : , , , , . . , a prion , , , . , , . ; - , , , , . : , , (" ", 2- ., . 77;

16

" ", . 1, . 9 . 2, . 48 49; 3- . . 1, . 10 . 2, . 52). , , , (- , ); , , , , , , , , . , . , , , , . , , , , , , . , , , , , , , , , : , , , , , , , . . . , , , , a priori, . . . , , . . , , , , , , , , . , , , , , . , , - , , , , , , , - , - . , , , : , 17

, , , . . , , . , , , , , , , , , , , - , , , - . . , ( ), , , . . , , ; , , , , , *. , - , , . , . , , : , . , , , , , , , , , , . , , , , , : . : , , , . , , , quasi- . * , 1. ; , "Meditationibus de prima philosophia". Med. 4, p. 28. 18

, . , , , , : , , . , , , : , , , , , . , , . . . , , , , , . , , . . ( , ), , , , : , , *. - , , , . . , , , . , , , ; , , . , , , . , , , , , "" , , , . , , , , , , . , , , , ; , , "", . . , , , , , ; "Reflexionsphilosophie"**, , : "", (.). '*" " (.). 19

, , , , : " , , , , , , . " . . (, " ", . LVII, . 36). , , , , , XIX , . , , , , , , , , , ! , , , , , - , , : , . , , , , *. . , , , , , : , . . , - , : , , , , * "". - , , : , , , - , , , , , , . , , ! - , , . 20

: . , , , ; , , . . , , . , , , , , , , , . , , , , , , , . , , , ! - , , , . , , , , , . , , , : , . , , . , , , , , , . , , , , - : , , , , , , , , , . , . , - , . , , , , , , , , . , , ,

21

, : , . , , - , , , : , "". , , , , . , , , : , , , , (. , . 1421). . , , , , , (. , 2- ., . 38 82). , , , , : , , , . , , ; , , , ( ), . , , - " ". , , , , , . , , ; , , , ; , ; . . . " ", . 51 67, , . 61, , " , , , 22

". , , ! , . . , . , , 2- , 17- . . 69: " , , : "" ; , , , ". , ! : . , , . , , " ", , , , - conte bleu*: , (., . 453 .), . , , , , . , , . . . , , . , , , , , , ; , , , . , "substantia cogitans et substantia extensa una eademque est substantia, quae iam sub hoc, iam sub illo attributo comprehenditur" (["Ethical 2, prop. 7, schol.); "scilicet mens et corpus una eademque est res, quae iam sub cogitationis, iam sub extensionis attributo concipitur" (3, prop. 2, schol.)**, ; , , - (.). "" , , " (II, 7, .14)... ", , , " (, 2, .15) (.).23

. , , , (" ", " " . .). , , , , . . : , , , , , *. , , , , : , , , , . . , , . , , , , , . . , . , in abstracto , , , , , ; , , . , - , . , " , " , , , , , , : - in et extra naturam**. , , , , , . , , . . , , , , , , ; ( ) , * " ", 2- ., 26. * (.).24

, . . . , 30 . , , gagne-pain*, , . , , - , : . , , summus philosophus** , " " , , , : "Du mme fonds, dont on nglige un homme de mrite, Ton sait encore admirer un sot"***.

* , (.). ** (.). ***" , , "16 (.).

1 , . , ? 1 , . , , , . , , , , , , - , , . , , , , . , , - , ; , , , 2. , , , , , ? , ; , , . , , , , , , ; . , , , -26

, , , , : . , , , . . : , , , . 2 , , , . , . , , ; , , , . . , , , : - . , , , , . , , , , (Aristoteles. "Metaphysica", I, 5, p. 986 scholia, edit. Berol., p. 429, 430 509). (. 460, 536, 544 798) ; , , ; , , , , . 4 : " v, ( ) "*. , , , , , , : , (Arist. De coelo, III, 1, p. 298, edit. Berol.). , , , , , ("Metaphysica", . 1078). , , ; , , () (), ( ) , , , , , * " , , , " ( "") (.).27

. . , , , . , , , , , , , , : ( ) (.: . "Empedodis. Agrigentini", p. 504). , , : , ( ) . , partes similares* ( ) . , (partes dissimilares)** , , , , (scholia in Aristotelem, p. 337). , , : " "*** (ibidem). , , , , , , , . , . . , , . . , (), ( ), , , . , , , , . . . , , aperu, . , , , , . , , , , , , : , . , , , , (.). (.). " " (.).

28

? , , , . : . , . , , , . , , , , , , principum individuationis*. , , , , (. I, . 749 .5). . , , , , . , . , . , , , , ; , , , , . , , , ( , - ), , consensus gentium** . , , , , , , . , , . , , , , : "Empedocles Agrigentinus" (. 448458). , , , , , (.). (.).

29

, , , . , . (. "De metcmpsychosi Veterum", p. 31 Ciccero. Fragmenta, p. 299 ( ), 316, 319, . ). , , , -, . , . , , , , 6 , : , , (schol. in Ans t., p. 314). , , , , (Arist. op. ed. Berol., p. 295 scholia, p. 351), ("", . 820), , , , , . 7 : " ai , , "* (schol. in Arist., p. 543 829). , ; , , "Quaestionibus acad." (Il, 39) * "De placitis philosophorum" (. Ill, . 13). , , . , 5 (. " ", II, . 342 2- .; II, . 390 3- .). 9 : " ** (schol. in Arist., p. 504). ( ), , , , , *" , , " (.). ** " , , " (.). 30

(Lettres difiantes, . 1819 ., . 7, . 114). , , (Metaphysic, I, 5, . 986), * , 10. (. 1, 52 . 2, . 39), , , . , , , . , , , , , . . , . .; . , , : , , , . , , , : , ( ) , , , , , , , , . , , , , , , , : , , . ? , . , (. 829 . .), , , , (. ), , , ratio numerica. , , , . . , ; , , : " "**. , (De anima, I, 1) : " ' , : "***. **** , . , , 22- * (.). *" "11 (.). * " ... "12 (.). * , (.).31

56- , . 56- , , , : , , , . , , , (, II, 41), , (. " ", . 28, 150); , , , , ; , , , (. 35, 256) . . , (. 24- . "" ). , ( . I, . 25 .) , , , , . , , . : (II, 37), , . , , "Cohortatio ad gentes" ; : " , : , , , , , , , , , , " (. " . ", . 1, . 118 " . , . 4, , 1778). , , . , (ApuleJ. Florida, p. 130, ed. Bip.). , , , , , . . , . ( ., . VIII, . 1, 5). , , , .32

3

. , . . , , , ; . ("Philopseudes", 24), 13 . , , , , . , . . , , ( ); , , , , , . : ; , , , , . , , . , , . , , , . . . , : , , . . . . , : , , . ; , , , , , . . ; . , , , , , , , . , 2 ., . 4 33

- , , ; , , , . , . , : , , , , , , , , , . , , , - , , , , , . , , , - . : , , , , , , , , , ; , , -. , : . , - . 4 , , . : , , , , 34

. , , , . . , ; . , , : , ( ), , , . . . , , , . - , . , , "", . 10. "", , : " , ... "" . , , , , , , , . . , , , , , , , , , , , , , " (. . ), " " (" " VII, 116 11914). , , : " " (. 1) , , - , , , -, . , , (Ei * & , * .*). - , . . , , , : "Nihil est in intellectu, quod non prius fuerit in senbus"** (. " ", III, 8, . 432). , , , . . , , . . , , , *" , "15 (.). ** " , "16 (.).2*

35

. "De immortalitatc animi" (" "): . universalia* , aeternae veritates**. 6 " "; ,1 . ; , , , , : , , . : "Substantia cogitans et substantia extensa una eademque est substantia, quae iam sub hoc, iam sub illo attributo comprehenditur"***, . , , . - , , , "no innate ideas"****, . , , , , , ; "penser est sentir"***** . ; , , , , , , : , , ; . , , , -- , , , . , , , : , . , , * (.). ** (.). " , , " (.). " " (.). ", " (.). 36

, , . . , , , , , ; a priori, , , , ( ), , , , , , . - . , , , . , , , , , , , , , , , , , . , , , , , , - , , , , . . 5 , , . , . ; , . , . , . , , , , : - . "" , , , , , , , , , . 37

, . , , . , . "" , : . , . , , , , , , , , . , , . " ": , - , . , , , - . : " -", ; , , , - . , , , - , , , , . ; . , , ( ), , , . , , : , , , , . ; , ; , ; , , , ; , - , " 38

* ; : quid feret hic tanto dignum promissor hiatu**; , , . , : , , "" , , , . , , , . , , , , , , , . , , , . , , , . , , , . , , , , . (Varia historia, III, 19, IV, 9 ets.19), , , , , , . " " . , - ; . , , "De generatione et corrupt one". - , : . II, . 4, . , , , , . , . * " " (.). * ?18 (.)39

, , , , . " " ("De caelo"). , , . , . 8 , , . 12 . , , , , , a priori, . , , , , , , , , , , , , . . 7 8 : , , ; . , ; . 13 , , , , . , , , , , . , , (II, 1 13, , . 491). , , "" "": , (IV, 2). , , , XVI , , , - , : , ? , : , . , : , . 40

, , , , , . , , . , ; : omnis natura vult esse conservatrix sui*. , - ? , , ? 6 , , **. , , , - , : , , , . , logos spermaticus , , , . , , , . : " , ". "forma substantialis"*** , ; "materia prima"****, , . "forma substantialis". , , a "forma substantialis" ; , , . "forma* (.). ** Diogenes Laertios. 7, 136. Plutarch. "De placitis philosophorum", 1, 7. Stobaios. "Edogae" 1, p. 372. ***" " (.). **** (.). 41

substantialis" (De divisione naturae, III, p. 139, ), (Delia causa, dialogo 3, p. 252 .) "Disputationibus metaphysicis" (Disp. 15, sect. 1), , , , . , (Eclogue ethicas, II, 7), . , : , , , , , , , . , . , ; , , , . , . 400 " " : , , , . -, , , , . , , , , , , , : *. , * **, ***. , , - - . . , , . . - , , * , (.). '* (.). '* (.).42

. , , , , , , . . : , nexus idearum*. . , , , , : , - . , : , ; , . . . . , : , , , , . , , , , , . oriente lux**. : , ; , , . , , , . , " ", , , . , ! , ; , . , , ; -, . , , , , , * : (.). * (.).43

, , . , , , . , , ; , , . (. 1, 16 . 2, . 16), , , , . : , : " , , , ", , . , ; . , , . , . , "Enchiridion" ("") , . . . , "", , , , -, "" . , "" "". , "" , , "" , , , "". 7 , . - : , . "De mysteriis Aegyptiorum": , . , , ; . : 44

, , , . , , , , , , ; . , , , , , : , "De mysteriis", . - , . "" , , , , , , . , . , , , . , , , , , , , . , : "Animorum appetitus [ante hanc vitam concepti] plurimam vim habent in vitas eligendas, nee extrinsecus fctis similes sumus, sed nostra sponte faeimus electiones, secundum quas deinde vitas transigimus"*. , , , , , , , . , , . , , , ; , , , " "**. , , , , : . : , , . , . , -

* " , , , , , , , " (.). **" , " (.).45

, , . , , , , , . , , ex trip ode*, , . , , , , : . , , . , , : , , , , . - , menstruum** , , . , , 4- . [" "20] , , (), . 8- , , , , , : - , - ; , , , (. 5). , , . 9- , . 3 ai [" "] , , , , , , . , : "Enncades" (3, lib. 7, cap. 1) , * : (.). '*: (.).

46

, , : neque est alter huius universi locus, quam anima*; : "Oportet autem nequaquam extra animam tempus assipere"**. jenseits ( ) diesseits ( ) , mundus intellegibilis et sensibilis, , ***. . 11 12. , , , , (. 2 3). (De mysteriis, sectio 4, cap. 4 et 5) ; (. 5, . 6) (" , ") (. 12) " "; "", - final emancipation****. , , ( , . 7, . 2) , , : , -, , , (., .: Langles. Monuments de l'Hindoustan, vol. 1, ad. p. 175; in Colemanns. Mythology of the Hindus, tab. 5, u. a. mehr). ; ("De abstinentia", lib. 2) , . , , , , , , , . , , : "" (. I, . 52, 54).

, (.). **" , " (.). *** (.). **** (.).47

8 , , , , , , . , , . , . , , . , *, , **, . . . , -, , , , , . . , . 9 , , , , , , ; - . , , , , nolentes volentes*** , , . "De divisione naturae" [" "] , , : , , * , (.). * , , (.). '* - (.). 48

. 5- , . : ? ; ? ? , . . , , , , , : , (. 287 1- . 1681 .). : , , , (malum incausale est... penitus incausale et insubstantiale est* ( )21. , , , , , , ( ) , , - : . , , , : **. Hinc illae lacrimae***: , , . , : , , , , , . , deificatio . , , , , : 5- . , , , : . , , ; , , , . , , ? : "?!., , , ?!", : "?., , , , -, de gaiet de ... (.). " " (.). 22 (.). 49

cocus* ?" , , , "De praedestinatione" [' "], , , "De divisione naturae" [" "]: , . , , . . , ; , ", ". , . , , . } : , , : , : , . . , , , , . ! , , ; , , , , , . operari sequitur esse**, . . , , , , - . , , , , . . , . , -; . , - , , : , , , , , . . . , , , , , - , , . , , , , . . , , - . , , , , , , . , , , , , , * (.). * (.).

50

. , , , , , , , , . . , . " ", , - . , . , , , , ; , . , , , . , , , , , , . , : , , . , : , "De divinis nominibus" [" "]. , , , , - , , : , (in Colebrookes "Miscellaneous essays", vol. 1, p. 244), III 23 . 10 , , . , : , pro et contra pro et contra , . , . , , . , . , , , , . , 51

: . , , , . , , , , , , , , "", "", "", "", " ", "", "", , , , , , , , , , : . : . , , , , , , . . , . , , , , , , . () , , ( ) . , , : , , , "", "", "", "", " " . . . .? , , , , , . , , , .

, , . , . . : , Organum Aristotelis. , , , : , , 52

novum Organum* , : " ". , , , , , , , . . , . "De caelo" [" "]. , , , , , , , , , , . , , : , . , "ens", : , , . , , : , : , . , , , . : " " . . , , , .12

- , . . , " ": "" , , , , . , , , . , , , , * (.). 53

, , , , - . , , . , , , , , . , , , . , - " ", , , . , , - , , , . , , , . , : , . , : , , , , . , , . , , , , , . , : . , , . , , , . : . , , influxus pfysicus*, , , . , influxus , ( ) . , , - * (.). 54

causes occasionnelles harmoniae praestabilitae*, spiiitus animales**, ***. influxus physicus , , , , influxus , . "-" "nous voyons tout en Dieu"****: . , , , . , , , . , , . , , , , , . : ", - ; "; : " ", , , , . , , , ; : " , , , , " ( ). . , , . , , , , . , , . , , - , , , , . * -... (.). ** (.). *** , spiritus animales , ("De naturae arcanis , dial. 49). , , ("De anima brutorum", , 1680, p. 35 sq.). "De la vie et de l'intelligence" [" "], II, p. 72) . , (Eclog., lib. 1, cap. 52, 29), . ****" " (.). 55

, , , a priori . , , : , . . , , , ( , ). , ; , , , : , , , ; . , . 2, . 24, . 315 . (3- ., . 357 .). , , , , , "De Xenophane". , . . , , : , , , , , . . , , ; , , , , . , , . , , , , , , . , . , . , , , , , , , , essentia* - exsistentia**, . . , , , , - , . entis* (.). (.). 56

perfectissimum*. substantia causa sui ( contradictio in adjecto**; . , *** "", . 7 ). : , . . - , , , . , ****. , : , "" , , , , , - , . , . , , - . - , , ( ). , , , , , , , , , , , , , , ! : "Cucullus non fadt monachum "*****. (extensio et cogitatio) , , , . laetitiam******, , (.). (,). (.). (.). " *' (.). , (.). 57

tristitiam* , : " ; " (. 7, 3), : , , ; saute, Marquis! semper , nunquam !** . , , 16- . "- " . , , , , , (, . IV, . 26, , . 37, ). , , . 1 9 . , -, . , . 26: "Praeter homines nihil singulare in natura novimus, cuius mente gaudere et quod nobis amicitia aut aliquo consuetudinis genere iungere possumus"***, (Larra, pseudonym Figaro, im "Doncel", cap. 33): El que no ha tcnido un perro, no sabe lo que es querer y scr querido****. To, , , , , . , "Ethica" , . , , , , , . , , , , , , , , , . , . - , , : , , , , . . . , * , (.). ** , ! , ! (.) *** " , , - " (.). ****(, , "", . 33): " , , " (.).

58

, , . . , . : , , , - , ("Opera", editio Erdmann, p. 124, 676) . , , , , . , , (. . , , , ) , . . : , , . , , . , , , , , . , , , : (ibid., . 694). (. 124) formas substantiates , , - , . , , , - perceptio appetitus*. , , , , conditio sine qua non** , , , . , . , , "quas velut trans nebulam vidit"***. , , ; , . . , * (.). '* (.). '* " " (.).

59

, -: , , ; , - . , , "Systme nouveau de la nature" ' "] , "Journal des savants" , " " ., (Opera, p. 681695). . 335340 " , " (, 1740). , , , . , , . , - , , , . . , . , , , spiritus animales, , -, , , , . , , , , , simplex sigillum veri*. : . , . . . , , , : , , , . . , ; , , . , , , , , , , , : " ", . 550 . 2- . ( 3- ., . 658 .). , (.).

60

, . , , . , , , ; , , , , , . , , drculus vitiosus*. A , , , ; , . "II commence par douter de tout, et finit par tout croire**, . , , . , ; , , . , , . , , , , , , . ., , , . . , , , , "" (. I, . 4) "De sensu" (. 6165). , . . , , , , , , , , , , , - . , , , ; , - * (.). **" , " (.).

61

. , , , , . , , , , , , . . , . , - , , , : , - ? , . , , . , , . , , , , . , , en rsum ( ) ("Delia fantasia", . 14 13)24. . , , , . : per fas et nefas*, , . . 13 " " (Works, vol. 6, p. 374, ), 80 : "Since'tis reasonable to doubt most things, we schould most of all doubt tbat reason of ours: which would demonstrate all things"**. , ; , , , . -

* (.). **" , , " (.). 62

, *. , ; , , . , (), . , , , . , , , . , . , , , , ( ) . , , . , a priori, : , . - , , , . , . , , , , , , , . . , -, - , , ; , , - , . , , , , . . ; , , . , , , . . , , . . a priori , * , " ", , .63

, , ; , , , ; , , , , , , . , , , , , , , . . , . , , , , , a priori , , , , , , , . , , , , , . . . - , , , . . , , , . toto gnre, . , , , , , , , , , , . , , . "" , , . , quod Algebrae vires transcendit*, . . , , , , - , , - ,: (.). 64

, , , . , , , , , : . ("Delia causa", dial. 4) , , [, ] , , , : , , , , , - , . , , , , , ; , , , , ; , , , " ". , , : . , , , " ", " ". , . . , , . "" "": a priori , , ; , a priori , . , , a priori. , , . , , , , " " (. . ) *; " ", "" . , , * " " .3 ., . 4

65

. , , , , , , ; , , , , . , , , , : , . , , , . . , , , . . , . : . , subjective, , . . objective. , , , . , , , , in hypothesi , , , , , , , , , , , . , , , , , . - , , . , , ; , , , , . . , , , , . , , , , , , , . . 66

, , , , , , , , , , , , , . : 1) ; ; 2) , . . ; 3) . , , . , , , . , , , , , . , , ; . , , , . : . , . , . , , . , , , , , . , , , , - , , , , , , , , . : , , , , , , , , ; , , , -3*

67

, , , , , . . : ; . , - . , , , , , , , , . . ( ) , . . , , , : , , , , . : , , , , , . , , , , , , . , , , , , . . , , , , , ; , . , , , *. , , , , , , . . , , , , , , , , , . , "", . II, . 16 2- . ( . 18, .). , , , , , . . ,

* , , , , , . - . 68

. ., , . , " " (2- ., . 77) " " (. 1, . 9 . 2, . 48; 3- ., . 1, . 10 . 2, . 52), , , , , . . , , , , in abstracto; . , , , . . . , , , , , , . . . , , , , : . , , , , , , , . , , , . , , , . , . , , , , , ( ) , ; . , , , , , , , , . ., , , , . , , , . . , , , , . , , , , , , , , . . , 69

, , , . , , , , . . , , . , . , , , , , , , : , - , . ., , , , , , . , , , , , , , , . , , , , , . . , , , . , , , . , : - . , , , - , , , . , ( ), , , -, , ad hominem, ad rem*. , , : . , , , . . . , *.: , (.). 70

a priori , , , - ; . , , , . . 25, , , "" ( . 374381), " " (. 2, . 205 .), , , , haec potuisse did, et non potuisse refelli*. . , , , , , , , . , , , , , : , , , **. , , , , , ; , , , . . , a priori. a priori , . . , , , . , a priori , . . . , . . , , a posteriori: (, , ) , . , , , , , .

* : (.). ** : , a priori, , a posteriori; , , , .71

, , , , , , , , , , , , , , . . : - , , , - . , , a posteriori a priori, , , , , , , ; , , , , : , . . , , : , , , , , , , . . , . , , , . , , , , , . , , , , , , a priori . , , . , , : , , , , . . a priori , - . : , , , (), , , , , 72

, , , , , . 2- ( 21). , , , , ; , , , , . , , a priori , . . , , , , , , , , , . , , . , , . , , , . , , , , . . . , , , - . , , , , , - , , , , , . - , , , , . ( ) , 73

, , ; , , . . . , , , , , , , , , , . . . , , , , ; , , , , . . . , , , . , , , , , , argumenta ad hominen, argumenta ad rem; . . , , , , , , - , - , . . . , , , , , : , , ; , . ., , . , , , , : , . : , , , , , , . 74

- , , , , . , , : " " 1808 . , , , . , , 1852 ., " " (1847), . , , ; , , , , . , , , , . , , ; . - , , , , *. , , , -, , , , , **. , , . , . , , 30 * , , " '1 : , , , , . **. " *'.

75

, , , , , - 30 ? , , - ? , : "Cada uno cuenta de la feria, como le va en ella"*. , 26, . , , , , , , . , . ( , . 239) , " ": , , . , **, "Il n'y a que l'esprit qui sente l'esprit"***. , , , , , , . ! , , , , , ? , , , , , , , , , , , nolentes volentes ! , , , , , : , . - , , , , * , , (.). ** " , "27 (.). *** ' " 2 (.). 76

, , *. , , : , , , . , , . : , , , , . 361 . " ". , , : , , , , ; : (. 363) , , , . , . 1. , , a priori , - ; , , , , - , . , , : ; , , , a priori. , , , , , , , - : , , . . , , * , . , , , , , ; , , , " " (crdite posteri!) . , , , - , .77

, . , , " ", . 183 . , , , , . , , , - , - , . , , . , , , , , , . , , : , - . , , . , , . , , . , . , , . 2. , , , , , . , , , , , ( . , 2- ., 18, " ", . 1, 4, . 10, 531, 3- . . 1012 560). , . . , , , , , , , , , , , . , , , , , , , , . . , , - , -

78

: , . , , , , . , , , , - , , . ( toto gnre ) ( ), , a priori , . , . , (), , , , , , , , , , a priori , , , , , , , a priori , . ( ) . , , , , , , , , , , a priori a posteriori, ; , , , : . , . , , -

79

- , . , - , . , , , . , , , , , . , , , : , , - . . , , , , , . . . m , , . , , , , , , . , . a priori , , : , , , - , . - ? ( petitio prinpii*, .) : , , , -, , , , , . . , . - , , , - : , . , : " ?" * (.). 80

, , , , , , - . , - . , , , . , , - , , , . , , : , , , . , , , , . , , - , , , , , . , (point d'attache), - - . , , - , . , , , , , , : , , - , , . , , , . , , , , . , , , . "" : , ,

81

; , , , . , , , , , . , , : , - , . A priori , , , , . , , , , : ? , , . , , , . : - , , ? . " " . , , , , a priori , , , , . , . , , : , . : , , - , , . . , , . , , . . . , , . . : , 82

. , , : , . , , , , , : , , , . , , , , . ; , , , , , , . , quasi- . , , , , . , , , . . . , , , - , . . , . , , , . , , (), . , , . -. : " - , "29, , , . . , , . , , , - , , . , : , , , in infinitum*.* (.).

83

. , , , . , , . , : , . , ) , *. , , -, , , , . , . , , , . , , , ; , . , , , , , . . , , , , ; , , . * , : ; , ; . , . . , , , , , , , , . . , , . , , , , . 84

, , , , , , , , , . . , , , , , . . . . " ", . 4362 ( 2- . . 3554) " ", , . 2, . 26, . , , , , , , . , , , , . , . , "", "", terminus mdius*, , , , . : , , , . . , -, , . 2- " " ( 7), . , , - . , , , . , , , , , , . . , . - , , * (.). 85

: . , , regressum in infinitum* - , . , - , . . . , , , " ", - , , . . , , , , , . , , . . , , : , , , . , , , , : " " "** (Analyt. post., II, 7). , , , , , , causa sui30, . . "quae per se est et per se concipitur quamobrcm nulla alia re eget ad existendum***. honoris causa****, , . tour de passe-passe*****, , , , . ( 2- 7 8). , , - , , , " " , , exercitium logicum******. * (.). ** " (.). *** " , - " (.). ****: (.). , (.). ****** (.). 86

, , , , , , , - - . , , , ; , , , , , . , , , , . , , , , , : , , granum salis* . , , , , . , , . , . , , , , : . , ( , ) , - , . , , , , . , , , , * , (.). 87

? , : . , , , , , , , ""*, , (vernommen), (Vernunft)! ( 2- . 34), " ", . 148154 ( 2- ., . 146151), , " ", . 584585 ( 3- ., . 617618). , , , , , ! , , , . . , , , . , , . "absolutum" [""], , in mice , , , , , : examen rigorosam** 2- , . 36 ., " ", . 544 ( 3- ., . 574). , 50 , incognito , : . , - , , , . , , " "; . , , , * , , : , , , ; : , , , , . ** (.). 88

. , "", , . - natura naturans ( ) , , , , , , , - , , . natura naturans . , , , natura naturans , . natura naturata , natura naturans . , , , , natura naturata, natura naturans. , , , natura naturans, , . , natura naturans, , , a natura naturata, , . , natura naturans natura naturata , ( ) , , , , . . , , , . , , , . , , , , affirmanti incumbit probatio*; ius primi occupantes** , . , , . - , , . , , . . , , : "". * , (.). * (.). 89

, , , contradictio in adjecto, , , , . , , , . . , , , , , , . , , , , , , , ide fixe. , , , , - , , , ; ( " ") . , , , . , ; , 370 , , , , : , ex professo*, **. (.). ** ", () , , , , , " (Francis Buchanan. "On the religion of the Burmas*', "Asiatic Researches", vol. 6, p. 268). , , vol. 15, . 148), , , , , , . . . " " (, 1824, . 180) : " , , , . , . " . . "" , ? , , , , 2/ , ? 90

, , , , , , , : , , , , , , , . " ": , . . . , . , ; 100 , . , , , , : , , , , *. -, , , , : " "31. , , - ! , , , . , , , , . , . , ? . , () , , , , , , , , , , , . , , , : "An mquiry into the proper mode of rendering the word God in translating the Sacred Scriptures into the Chinese longuage". , 1848. ( , "" .) * - , , . 91

, , , , , , , , . , , , , , , , , , , . , , . , : . , () , , : , . , , , . , . . , , , : , , . , ; , , , , . , , , , , , , . , , , , . , , , , , . , -, , ; , , , . . . , , , , (Sanchoniathonis "Fragmenta", ed. . .42). , 92

, . , , , . . , (IV, 152), , , . . , , . , , , , , , , , genio loci, (.: . . , , 1850 . , 1852, . 162). , , , , . , , , , , : , , , , . , : " , , , , , , ; , . , , , , - , . , , " (Essays and treatises on several subjects. London, 1777, vol. 2, p. 429). : " , , , , , , . , 93

, - , , , ? , , , . , , . , , , " ( , . 432). , , , , , , . , , , affirmanti incumbit probation , . , , , , , . , , . 1. , ; , , , , , , , , , , , . , - . 2. , , ; . , . - , . , . : a parte ante** a parte post***, . (.). '* (.). (.). 94

: , , , ; , , , , . , , , . , , , , ; , , , , . : , ; , , : . ; , , , , , . , , , . , . , existentia essentia , , . : "Un tre, qui a tout reu, ne peut agir que par ce qui lui a t donn; et toute la puissanse divine, qui est infinie, ne saurait le rendre indpendant"* ("Discours sur la libert" "CEures compltes" Paris, 1823, tom 2, p. 331). , , , , : , . , , , , , , . , , , , , , . , , . , , , " ". , , , liberum arbitrium indifferentiae , , , , , . * ", , , , , , " (.).95

- , : ! , - , . . , , existentia essentia, . . , -, , - , , , , . , , , , , - , , fable convenue*, ; . - , in terram prona et ventri obedientia**! , , , , , , , (. . ), , . , existentia, , , , essentia, , , , , . , essentia, . . , , , , , , . , , , , existentia essentia, in abstracto, , . ( . " ", 20.) , , . , . . , ; , , : , existentia essentia, , . , , operari esse; a . a priori, , , , , , , , , * (.). ** , , (., .). 96

, , 1600 , , , , , , , , , " ". , , , , , , (terminus ad hoc*) . , , , , , , , , : , , , . . , , , , , , , , - . 3. , , . , - , . , , , , . , , . a parte post a parte ante . , , , , (.: Aristoteles. De caelo, I, cap. 12, p. 281283; Priestley. On matter and spirit [vol. I], p. 234). , , , 30 60 , , - ; : , , , , . , , , , , , , , : " omnes creaturae in totum ego sum, et praeter me aliud ens non est"**. , , . , , , , . * (.). ** " , " (.).4 ., . 4

97

, , . , , , , , , , , , , . , , , , -, , , *. * , , , . , , , ; , , . , , : ' [", " ] (. 34, 28) . , , - . , , , , , . , , , , , , , , (34, 7) (14, 18). . 3, 6), , " " ] . (. 5, 16 33), , , . , , . , (3, 19 20), . (12, 2) , , ( . 1, 4). (2, 7), , . , ( , ), , , , - . , , , , , . . "Svenska siare och skalder" "Blttern fr litterarische Unterhaltung" 25 1843 . post letum [ ] , ; :

Sunt aliquid manes, letum non omnia finit: Luridaque evictos efrugit umbra rogos. [ , : ] Propertius. "Elegiae", 4, 7.

98

, , , , - , , , , , . , . , , , . -, , ( ), , , . , , , , , . , . , , , , , ( ). , , , , . , , , ; , , :

, , , , : , . , . , , [ .], , , , -, , , , , . [ .], , . , , , . - . , , , . " " , , . , . (" , ") [" , " ] (. 31, 33 ). , , . , : , .4*

99

* . . , , , , , ! , , , , , , , . . . , , : ** ( , , , .) . , ; , , , " ". , , (.: Praeparat. evangel., . II, . 10), : , , . , , ( ), -. : - -, , , , , "" Domeneddio, (., ., XIV, 70; XXXI, 92)33. , , , , . . , . , 1846 . ; "L'Institut, journal des socits savantes" (. 2, 1847 .). : " , , , , , , . . , . , , , , , : , , , , * (.). **" " (.). 100

. , , , ". , , , -, , , , , - . , , , ; , , . , , .14

, , - , , : . , , : " 6 simplex sigillum veri"*. , , , , , , , , , . , , ( ) : , - , , . ', , , , locus mundi, . , . , , , - , , , , , . " , "34 (., .). 101

y Xp. ; , , , . , , , - , : , , , , , , . . , , . , : , , , , . , , - , , , , . , , , ; , , , , , , - . , , : , . , , . , , , , . , - , , , , ; , , , , , , . (, ) , . , , . , . - 102

, , , , : , , . , , . , , , , . . , - , , ; . ; , , , , . , , . ; . . , , , . . , : , , , , , . , , - : " "35; . , , , ; , , , : " ", , . , , , , , . , , , , , : . , . , , , , . - 103

, , , totidem verbis*, , totidem litteris**, , , , , , , , , , , . : "Pereant, qui ante nos nostra dixerunt"***. , , , , (Strom. II, . 17): ****. (.: Sanctorum Patrum Opera polemica, . 5, , 1779: dementis Alex. Opera, . 2, . 304); : " , , " ("", . III, . 57), : " ; , , , , " (. III, . 9, .). : " , ... . - , , , , , , " (" ", IV, 7). , , , : , , - . : ", , , , . , , , ; ; , , , - , , " ( , IV, 1). , , , , , , - , * (.). ** (.) *** " , " (.). ", , *'. 104

, , , , : " , "36. : , , , , , , , . , , , , . , , . , , , , . ; , . : , , , , . - , , , , . , , , , , , - , , . . , . , , , - , , , , . , , , , , , , , , . - , , 37 , , . , , , ; , .105

, * , . Platon. "Res ", 7.

, , . , , . , . , , , , , , , . , : . , , , , . , . , , , . , , , , , , : . , , , : , " " " ", " ", , , . : improbant secus docentes**. , * " , , : , " (. "", 7)1 (.). **, , (.).

106

. , , , , . , , cum grano salis*. , , : . -, , , , , , , . , " " , 1840 .: " - , , , , - ". , , , , . , , . , , , , , , , , . , , , , , , . - , , , , , . , , - , , . , , , , . , , , , , : (.). 107

. , , *. , . 17, . 162 (3- ., . 179) , , . , , , , , , , . , : , . : , "" , , " ". , , , : : " ". 1853 . - , ius legendi** , . , : " , , ". , , , , , 40 , . , , . , , , , : , , . [. 3.]

, - , , * , , , . , . : " , ?** , , , : , . , : , , . . ** (.). 108

, , , 1800 . , " ", , ; , . . , , ..! , ; , , , , , , , , -, , , , I V: " ", . , , , - , . , . , , , : , . - , , , : , , . , - . , , , , , . , . , , , , , , , . , , , , , . , "De verae philosophiae erga religionem pietate"* . , * " " (.).

109

, ; , , - . , , , : , , , , -, . , , , , , . , , , , , . - , . - , , , *, , , , , , ? , ! , 20 , - ; , , , ; , ; , , , " ", , , , " " -. , , , , , . , , bestia trionfante** *. " ", 2- ., . 572 (3- ., . 603). ** 3 (.). 110

, , , , " " , , , - , , ? , , , , , . , . , , . , : . , . "", . . , , . Gaudeamus igitur!* . . " " (. 3, 1856). , , , ... , 4, , : , , " !"**. - , : , , , ; , ; , , ; , , , , . , , * ! (.) **" !"3 (.) 111

: , . , , , . , , , , , . , , , , , , . . : , , . . , , , , , , , , - , , . , , . : " , "6 . . " ", . , , , , , , , , - , , , , ultimus finis bonorum?* , . . , , , . , , , , . , , , , . , , , ,* (.).

112

, sensu proprio*. , , , , , , sensu proprio. , nervis alienis mobile?** , , , , , , ? , , , , , , , "primum vivere, deinde philosophari"***. , , , . . , . , ; , , , , , , , : , . , , - , , , , , , : , . , , , , , ! , , , . . . - . ad normam conventionis**** , , . * (.). ** [-] (.). ***** , " (.). * (.).

, , . . , , , , , , , , . D meliora!* , . , . , , norma conventionis, , , ; , , , , , , , . , non avenue**, , , ; , , (silentium, quod livor indixerit***; ep. 79)7; , , , , , , , , : , , , , ; , , . , - inauditum nefas****, , , , , , , , , , -, , -. , ; , , , , , , . , .* ! (.) ** (.). '**, (.). '** (.). 114

, , , . , . . , , , : , , , . . , ; , , . , , , , . , coram populo* . , . . , , , . , , , , , : , . . exceptio, quae firmat regulam**, , , , , , , , , , , (. " " , . 148). , , , , , , , . , , , , , , , , , , " ". , , (.). , (.). 115

, , , , , , , , . , , , , , , , , , , , . : " , , , , , ; , , , , " (Eth. Nie. X, 7)8. , , , , , , , , , . , , , , : , . : . , , , : "Alten vivas oportet, si vis tibi vivere"* (. 48), : 'Tibi cogites oportet, si omnibus cogitasse volueris"**. , , , , . , , , , . , , , - , ; . , , , , , . . , , , . , , , , , , , , , ,* " , "9 (.). ** " , " (.). 116

, ? , , : , , . , , , , , , , , . , , , , , , , , , , , , , . , , ; , "". , . , , , , . (. 2, . 17, . 162; 3- . . 179) , , . , : " , , , , , , , , , , , ". , , "" (. 1, . 57), : " "* (Memorabilia, I, 6, 17). (Lex I, 4. Dig. de extraord. cognit., lib., 13): "An et philosophi professorum numro sint? Et non putem, non quia non religjosa res est, sed quia hoc primum profiteri eos oportet mercenariam operant spernere"**. , : (. I, . 13), * ', , " (.). " ! , , , , " (.). 117

sapientiam cauponari*, 51- : "Reprehendunt te quidam, quod pecuniam ab imperatore acceperis; quod absonum non esset, nisi videreris philosophiae mercedem accepisse et toties et tarn magnam et ab illo, qui te philosophum esse putabat"**. , 42- , , , , 11. "Si quis Apollonio pecunias dederit et qui dat dignus iudicatus fuerit ab eo, si opus habuerit, accipiet. Philosophiae ver mercedem. ne si indigeat quidem, accipiet"***. , , , ; , , , . , , . , , , , , , , . . , . , , , . , , , : , , , . , . . , , , , , , . , . , . : , , . , , . , , , , , , (.). ** " , ; , , , , (.). ***" - , 12 . " (.).

118

, , . *. , , . , . , - , , , . ., , , , "" ad normam conventionis. , , , , . , , , , . , . , , , , - , ? , , , , ? - : . , , , , , , , . . : , , , , , , , , , - , , . , , . , , , , , , , , * , (.).

119

, , , , , 7 , : , , . , , , . , , , , , , , , 200 . , , (Seneca, . 79). . , , 50- , . , 60 . , , : , , , , , , , , , , . , , , " " " ", " ", , , , , , . , ; , , . , , nihil oflidosius, quam cum mutuum muH scabunt*. , , * , , 13 (.). 120

, , , . , , , . , , , , : . : , : " , ", , , , . - , ! -, , , , " " " " . . : . , , . , ; , , . , , , , . , , : , , , , , - . - , , ; , , . , , , . : , . , : , , , . , , , 121

, . , , , , , , , , -, , : , , , . , : Pour nous, messieurs, nous avons habitude De rdiger au long, de point en point, Ce qu'on pensa, mais nous ne pensons point. Voltaire* , , , , : , . , , - , , , . , , , , , , , . . , : , , , , , , , : "lacet omnis virtus, fama nisi late patet" (v. 266)**. - , ; , , ; , , . , , . , * , , , , , , . (.). ** " , " (.). 122

, -, , , , , : , , , - , , , , , , . , , , , , , -, papan viento, . . . , , , , . , . . : , , , , , ; , , , . . . . , , , . , , , , , , , , , , , , , ( , ), ; , , *, , , , . , , - , . , : Omnia enim stotidi magis admirantur amantque, Inversis quae sub verbis latitantia cernunt. Lucretius, I, 64]**

* (.). ** , . , I, 641 (.).

123

, , , , . , : " , , ?" , : " !" , , , , , , , . , - , , : "It is like gcrman metaphysics"*, : "C'est clair comme la bouteille l'encre"**. , , , , , , : , , . , : , . : , , , , . , , 50 , . , : , - , , . - , , , , , : , , , ; . , - , , , ; , , , , , . *" ** (,), " , ** (.). 124

15 , , , , , , , . , , , , , , , , , , . ., , , , : , . , , , , , . : , , , . , , . . , , , , , , , , , ? ! : "Tantum quisque laudat, quantum se posse sperat imitari"*. " , - !" , , . , . , , : , , . , , , , , . , . . " , "1 (.). 125

! . , , , , , ? , , , , , , , , . , , , , . , , , ! , , , , , , - , -, , , , , , , . - ' , , , , . ? , , ? , , , , , ? , , , , ? , ,126

, , , , ! , , , . , , : ! . , , : , ; , . , : , . , , , in succum et sanguincm*. : , , . . . , , , , . , , , . , , , , , , "" , , , , summus philosophus**. , , ; , , , , , . , , , * (.). ** (.). 127

, , . , ; , , , . , , ; , , , , , , , , , . , , . , , , - , , , , , , , , , , , , : , , . , , , . . , , , , , , , . . , ? , , , . , , : , , , , . , , , , - : , , , , , . , - . , , 128

, , , , - . , , , , 2000 . , , , , termini techniri* , . , ( , , "") ; , , , " " . , , , , , ! . , - . , , , . , , , , . , , , , ' " , . , , , " ", " " . , , , , , , , , , , . , . , , * (.).5 ., . 4

129

, . , , , - , . , - . , , , , , . ? . , " " (sic): , , . , , ! . , , , : , . . , " ", " ", " ", . , " " , , , , . , , , , . , - , , , - , , , . , , , , , - , "", , , " ", , . , "", , , , , , : "? ? ? , , ? , ?" .130

" ", , , , , , , , , , . , , "", , . , . , , ; - , . : -, , , ; , , . . , , , , , , . , , , , , , , , . , , , , . , , , , , , , , 30 . , ! , . , , , , , . , , . , , , , , , , , - , - , : 5*

131

. , , , , , , , , , . , , "Jetztzeit": Jetztzeit, . . , "" . "Jetztzeit" , . " " (Zopfzeit). , ; . , , . , , , , , , , , . - , , , , , : , - , , . , 11 - , , , , , HaBCpHQe, . , - , - : , , , , , , , , , , , , . , , , , . , , 132

, contradicuonibus in adjecto, , , , . , , , - " ". , , . , , , , . . , , , , , , . . , , , , , , , - , , , . , , : , , , , , , . . . . ! , , , , , , : (mas) . , , in abstracto, . , , (barba). , , Jetztzeit*. * , , : , , - ; , , 133

, : . , , . . , , . , . , , ; , . , , , . . , , , ; , , . , , , . , , : , , , . , , . : , , , . , , , . , : . . , , . , , . , : - , ! . 200 , , , . , , , , , . . . , , , , , . 134

, , , - . : . , , , , , " ", , , , , , , . , , : , 300 . , , , diurna noctumaque manu*, a , , , , , . : . " " . " !"18 , proh pudor!** ! , , . " ? ?"19 , . , ! , , . , , , , , , , , , , , , , , , " "20. , , , , , ; , , , , (.). * ! (.)

135

, , . , , , , , , ; , rmora* . , , . , . - , . , , , , . , , - , . , . . , , , , , , , , . , , , , 50 . , , , . , , , , , , , . , , - , , . , , , , , , , . , , . , , , , , , , * , (.) 136

: , "". , - , . , . , . , , , , " " , ? , (, . 234, 235 4- .) . , , , , . . , , , , , , : , , , , , , . , , , , , , , "tradere"* , , , . , , , , , . , , , , . - , sophia, , , * (.).137

, . , , , , , , ( contradictio in adjecto, ) !* , , , , ; , , , , . , , - , , , , , , , , , , , , , , . , ? , , ? , , , ? , , " " ? , , , , . , - , *" !" ~ -; : " ! ! , ! ! , , !" ! , ; , ! 138

? , , , ? ( ) 21, , , , . , , , , , , , ? , , , , . . , , , . , , , , , , . . , , , , , *, , , . ? , , , - , , , ? ( conditio optima est ultimi**, Seneca, ep.7922) , , , , , , , , , : comme non avenue***, , , , ,* , , , . . " ", . 80 146. ** (.). ***: (.). 139

, . , , . , , . , ; , , . " ; , , ; , , , " (Opere di Giordano Bruno, 1830, vol. 2, p. 83). , , ? , , . ? , , ? . , , , , , 60 . - , , , , ,