.

2

""2001

1 87.3 19

. . , . . , , . .

79

. : 6 . . 2: : . 2 / . .; . . . .: ; ,* 2001. 560 . ISBN 5-300-02797-9 (. 2) ISBN 5-300-02646-8 ISBN 5-250-02692-3 . (1788-1860) , . 1 87.3

ISBN 5-300-02797-9 (. 2) ISBN 5-300-02646-8 ISBN 5-250-02692-3 - , 2001 , 2001

,

Pauas natus est, qui populum aetatis suae cogitat. Sen. [ , . 1]

" , ?" , .2

( 17 ) 1 ; , ; , , , , , , . , , , , , ; , , , : , , - . , , . , , , , , , , , . . , . " -- " - - , , , , , , . , , . . . , , 4

, , , , , , . , , , , , , ; , , . , - , , , . , , . , . , , , , . , , cogito ergo sum* , , , . , . - , , , , , , . , , . , , , . . , , . . , , , , , , , . . . , , : . , , , . , , - , : , , . . , , . : . , , * , , 3 (.).5

. , , . . . , , , , , , , - - , , , . , -, , , , , ; , : , , , , . , , , , , , . . , , , , , , . , , , , , , in abstracto . , . . , ( ) , , , , , , ; , , , , , . . , . ; , , , . , , , : - , . . ; , , . , , , , , . : , , , . , , , , , . 6

, . , , , - , . , : . , . . , , : , - ; , , , . , - - , : , , . , , , , . . , , . , - , , , , . . . , , , , . , , , , . , , , , , , . . , , . , , , , . . - : , , . , , , . ( ); , , , , . , , , , 7

, . . . , ( , ) . , , , , , , , . , , ; , , . , , . , , , , . , , , " " . , , : , , , . , , , , , , , , . , , , ; , , , . (" ", . ., . 369) " , "4. , . , , (. . ) : -, , , ; -, , , . . ( , , ), , . , , , , , . 8

, , , , , , , , , ; , , , , ; , , , , ; , "", " ". , , , , . ., , , . . , , , , . ; . , , , ; , , , , , . , , , ; , ( ) , , , - ; , , , , , , . , , , , , , . , , , . , . . . , , ; , - , , , , , . , , . , , . , , , , 9

, . , , . : , ; , ; , , . , , , , , , , , , , , , . , , , , , . . , , *. , . . , , , . . : , , . , , , , , 5 ; . : , , , . , , , . , , - . , - , . . * "Vermischte Schriften" (" ". , 1801, . 2, . 12, .): " " " (. 2, . 228), , , . ; , . , , , ". 10

, , , , . , , , . . , , , , , , , , . , , a priori, , , . , , : , , , , , . . , , , . , . , , , () . , , , , , , , , , - , . . ; , , , , . , , , , , , , , . . . . , , . : , , , , , , , , , . . . ; . , , ,

, . . . : . , , . , , , . , . , . . , , , . , . , . . , , , ? , , , . . . , ipso* - . ; , , . . , - , (). : , , , , . , , , , ; , , , 5: . , , , . , . , , , , . , * (.). 12

. , , : , , - . , -, : "materia mendacium verax"*. , , . , , , , , . . . , , , . , , , , . . , , . , , , , : , . , : , , , . , , : , , . , , , , . . , , . , , , **. , " " " ", " " ( ), " ". , . , , , : . : , , . , , , * " "6 (.). " "7 (.). 13

( ). , , , objective, , subjective . ( ), , , , . . qualitates occultas* (. 26, 27 ). , . , , , . , , " " : , , ( , ) , , ; , , , , , . ", , , ", " - , , . . ". . ; , . , , , , , , , . , , , , , , . , , , , : , , . : , , , . . , , , (. . ) , ,* (.). 14

, , , , , . , ; , , , , , , ( ), . , . , . ( ) , , . . , , . . , , , , , : , , , ; , , . ( , , ) . , , *, , ; , . , , . , , , , , . , , , , () . , , , ( , ). , , , . . , , , , , , , . : , , , * (.).15

. 7 . , , , : ; , . , , . . . , , . , , . , , ; "Duodeam principiis philosophiae"*, . 1 2, . , . . ! , , . - . . ! , : . , , , , " ". , . ; . , , . , : . , , , , . , , , , , ; , , , , . , , , : ,* " " (.). 16

, . , - , , . , , . - , , , , , () - . , , : , , , . , , , , . , , ; , , , . , , , . , , . , , , . , , , , , .

2

: - , . , . , , , , 17

, , , , , . , . , . . . ., , . , , , . . . ( ) , , . , , , , . , . , , . , , , , , ( ) , , , , , , , . .; = . , , , , , , , , , , , , , - , , , , . , , , , (), , , . . . , , . , , , , , (, , ), , , , . . , . , , , , . ., , , , . ., - , , , . , , , , () , , () : 18

, , , , -, . . , , , , , . . , , , . , , , , "Inquiry into the human mind", first edition 1764, 6-th edition 1810*. , , , ( , , , , ) . , , . , , rgula falsi** (, ) , . . , , . , , , . , , -, , , , (penser c'est sentir***), , , ides simples****; , , . ides bien simples*****; , , , , , . , , - anencephalus, tte de crapaud******, * " ", , 1764; 6- ., 1810 (.). ** () (.). *** - (.). **** (.). ***** (.). ****** , (., .). 19

, . : : "Des progrs de l'esprit humain"* : " ", "Scriptores ophtalmologici minores"; edidit Justus Radius **. , , , , , , . , . " ", . 2, . 68: " , () , . : , , , - , ". . , , a priori , , , , , : , , , . , : , , , , , . , , , . . : - , , , , , - . , : , , . , - , , , . , , , ; , , , ( ), , , . , , , ; *"0 " (.). ** " ", (1828) (.). 20

: , , - , . , , , . , , , . : , , , , , . , , . , , , . . , , , . , , . , , , , , , . . ; , "" . , . , - , , ; , , . , ; , , , , , , ; , , . : . , , , , , . , , , , , , 21

, , : , . , , : , , , ; , , , , , , , , , ; , , , . , , , 1816 " " (2- . 1854 .); , , 'Theoria colorum physiologica eademque primaria"* 1830 . "Scriptores ophthalmologic! minores"; " ", 21. , . , , . , , , . , , , , . , , , , , . , , , . . , , . , , , , , , , ( ). : , , ," , " (.). 22

, - - , - , , . , , , , , , , , . - , , . , , , - , - , , , . , , , , , : , ; .

3 : , . , ( ), . , , , : , . , , , ; , , , . , , , , , . , , , , . , , , , , , , . , , ; : 23

, , , ; conjuctiva*; meats auditorius**. : , . . , . , , , , , . , , , , , , , , , , . . , . . , , , , . . , . , () , () , , . . (, ) , () , (, ) - . , , , , , , . . , , ; , , . . , quasi . , . . , , , , , , , , , , , , . , , , . . , . , , (.). (.).24

, , , , , . , , , , . , ; , . ; , , , , , , . . , . , , , , , . , . , , : , . , , , , (, ): . , . , , , , , (. , . 10, . 382); , . , , , , , . - , , ; , , . , , , , , () , , , , , , , ; 25

, pons Varolii* medulla oblongata**, . . , , . , , , , , , , . , , thalamis*** (, , ), lobis****, , , , , , , , " ". , , , , , . , , , ; , , . , , , , , , , , , , , : . , , 8. , , - , *****. , , , . , , , . . , : , , . ., * (.). ** (.). *** (.). **** (.). ***** " " ("Vermischte Schriften") (, 1800, . 1, . 43): " , , - ". 26

. , , , , , , . , , : " , . ... . ... ... " ("Vermischte Schriften", . 1, . 398). , , , . , - , . , , , , , . , - sensible "", . , , , , , , , , . . ; ; . "". , , . , , , . , , , . , , . . , , , , , : . , , , - .27

4 a priori , , , , , (Men, . 353, Bip.), ; , . ). Cogjto, ergo sum - - ; : nam intelligere et esse idem est* (Clem. Alex. Strom. VI, 2, 23). , , , , , , entis nulla sunt praedicata**. , , , , . . , ; , . . , , , , , . . , , : cogjto, ergo est***, . . (), . , aperu****, a priori . , cogito, ergo sum , *****. . : ? , , ? , , , -? , , , - - , , . , . , * (.). ** (.). ** , , (.). ** : (.). '** . . , (.).28

, , . " " , , . . - , : , , *, . , . ( ), . , , , , , , : . , , , : " "9; , * , , , " " "" : , , . : , , ; , , , : , , , , , a priori, . . , , , . , , - , : "" , *, , , "Osteologie comp." (p. 405) . 29

; , . , , : contradictio in adjecto, , . , , , , *. . ; , , , : . , , . . , , : , . , "", : sexies, , six fois, six times**. A - ; : " ". 14- "". " " ( 10). , , , . , a priori , , . , , , , , , , . * , , , : *, , , , ; , , , , (sic)*' ( " ", 1857, 14 , 20). : - , ; , , , , - , . , - . , , , , , , , : , . ** (., ., ., .).30

: , , - . ? , : , , , , , . ; . . , , . , , , . . , , , - . , : . , . . , : . : . , : , () , , , . , , , , , . . , , , , , , . , , , ; , , , . , , 31

. ("Nouvelle considrations des rapports du physique au moral", p. 377, 78)*. . (On the first principles of contingent truths. Ess. VI, c. 5)** , . . "Inquiry into the relation of cause and effect", 4th. edit, 1835***, , , , ; , . : , 476 , 130 , , . , . , , (). , . . " " (. 75 ) : , , , . , , , , , , . , . , , . . , " ", 21, , . , ; , , , . , , . , , , * " ", . 377, 78 (.). **0 . VI, . 5 (.). *** , 4- ., 1835 (.).32

, , . ., - : , , , . . , . . , , - , . , , . , - , ( )? , , , , . , , ( ), , , . , , , Frorieps "Notizen", 1838, , 133; , , , , 14 , ; : " , , , . . , , , . ~ , 1 1838 . . ". , , , , , . , - , . : , . , , , , , , , , - a priori, , ; , , , , - - - , 2-70933

: , , , , . , , , , , ; , , , , : , . , , a priori. , , , ; , , , , , - - . , , , , . . ( , , , , .) , , , , , , . , , . , , . , , . (. . ) , , , , , , . , ; "", "". , , . , , , , , in abstracto, , . , , . , , , , , , , . 34

: , , , . , , , - , ( ) . , - ; . . ""11 , pro contra, , . , , , . , , , , , , , . , , , " " (. 191 I ), , , , , , , , ( ) , . . , , . . , . , , , , , , . . , , . , , , . , , , . , , , . , . , , , , , , , 2*

35

, , , , , , , . , , , , . . , 1813 . " ", , . , , , , , : terminus ad quem, a quo*. , , , . , , , , - , ; , : ", , ", " , , , ", "causa est nobilior suo effectu"** , . "Institutio theologjca", 76: Quidquid ab immobili causa manat, immutabilem habet essentiam . Quidquid vero a mobili causa manat, essentiam habet mutabilem. Si enim illud, quod aliquid facit, est prorsus immobile, non per motum, sed per ipsum "esse" producit ipsum secundum ex se ipso***. ! - ! . , , , , , , . : , . - , . . , . . - , - , - , , , . , . , , , , . . , * , (.). ** (.). *** , . , , , 12 (.).36

, - , . . . - , . , . . , , , - , . . , , , . .: , . : ", . . ", . , ; : . , . , . . , . : forma dat esse rei*, : forma dat rei essentiam, materia existentiam**. - , . . , , ; , , , - . , essentia existentia, , , . . ; , , , . . , . , in abstracto , , . . , , , . . , , , , ; , , : , , . . , , , . , , " ", . , , ? , - ( ) , . ! , , . . (.). , (.).37

, : " ?" , , , , , . , , , , : , . , , , , , , . , , , . . , : , ; , , , . , , , . . , , , . . , , . . , , : . , , ; , , , , , , . . , , " " , , " ", 20, . 44. , ; , , - , . (" ", . 1, . 211 215, . ) " " : " ". , , . , . , , ; , , . (Metaph., IV, 2) , . , " " (. I),

38

6 " " (. 30 33). , , : . , . , , , . , , " " ; , , , . , , 4 , " ", 21, . 77; , , , , , , ( = ) , . , essentia, , , , , existentia, , - , , existentia essentia : , , . , , . . ( ), , , . , ; (Enneades II lib. 4, . 8 9) (Delia causa, dial. 4) , , ; , , : , (Slob. Eel., lib. I, . 12, 5). , in abstracto, , . . ; , , , , , . , a priori, . , a priori; , . , ; , 39

: " ", , , . a priori, ; , , 4 , ( ) , , . : , , , , . , (Phys., VI, 10). , a priori "" . , , , . . , , , , , . , . "De Xenophane" : "Aeternum esse, inquit, quicquid est, siquidem fieri non potest, ut ex nihilo quippiam existt"*. , , , , , , ; , , . . a priori. , , , . . ? , , , , , ? , , , , , , . . . , , , , : . Praedicabilia a priori** , .

* " , - , , "13 (.). ** ( () ) (.).40

PRAEDICABILIA A PRIORI 1) , : . 2) () , . 3) , . 4) , . . , , : : , .

1) 1) , , . .

2) 2) , , . . 3) , . 3) , .

4) 4) : , : , , . .

5) 5) 5) . . . 6) , . . -, . 6) , . . -, . 6) , . . (), (); , , , -, . 7) ; , .

7) 7) , ; , ; , . .

8) 8) - 8) . . .

41

9) 9) 9) . . . 10) 10) 10) a priori. a priori. a priori. 11) 11) 11) a priori, a priori. . a priori. 12) 12) 12) , , , . , . . 13) 13) 13) . . , . . , . 14) , 14) , 14) , , . - . - . 15) , , ; , . 15) , , ; , . 15) : .

16) 16) 16) . . . 17) , , . 18) , , , , , : , . 17) , , . 18) , , , , , : , , , . 42 17) , , (). 18) () , . . , , , , .

19) , . . , , , , , .

19) : 19) : , . . . .

20) 20) 20,21) . . : . , 21) 21) . . . 22) 22) 22) , , . . . 23) prinapium 23) 23) pnncipium mdividuationis. . individuationis. 24) "" 24) 24) . . . 25) 25) 25) . , , . . . , , . 26) , . ( . . " ".) 26) . ( .) 26) , : , . ( .)

43

27) - 27) 27) . , . 28) () 28) () reo- 28) () , . . 1) 4 . : in abstracto, . . , : - - . , , , . . , . a priori, , a priori , a priori. , ipso* , , : . "" "", * **, ***, , ; actu potentia, actually "". , , , (. . ), , , . , a priori , , , , , , . , , , . . , , * (,). (.). (.).44

, . . , , , , . , , , , ; , , , , , , , , , , + - , . , , , : . , , , , " ", . . , , "Disquisitions on matter and spirit", sect. 1, 2*: 1777 ( 1782 .), " " 1786 . , , , , . ., . , , ? , ? , ? , " " ( ., . 48; , . 384) , " " (, 1764, . 132). , , , , , 14- ? ; , - . , - ; , . , , , , , "Exposition du systme du monde"**, . V, . 2, * " ", . 1, 2 (.). " " (.). 45

" " , , 1763 ., " ", . 7; , " ", 1761 ., , , (Lettres cosmologiques sur la constitution de l'univers*), , . , , , , - , , , . , , : , , . , , , . . , " " 1764 . " ", . 148, 229, 243 . . ? , , , 1666 ., "Communication to the Royal Society"**, , , . Dugald Stewart's Philosophy of the human mind, vol. 2, p. 434***, , , Posthumous works P. . , , Biographie universelle, "". "Quarterly review", 1828 . . "", . II, 86. , , . 2) 18 . (quantitas motus, ) . , . , , : , , * " " (.), '" " (.). '* . , . 2, . 434 (.). 46

, . , , , = 6 , = 12, = 36. , , , , , , , , . , , , , , . , , , , . , . , , , , , , , . , , , potentia, a actu, , actu, . , . , . , , , , . . , . , , . . , , ; , , , (). , , ; , , . . , , , , , , , , . . . , , , , . : , , . : 47

, , , . . , ( ) , . . ( ); : , , , , , ; , , , . . , , (). , , , . ; , , , , 18.

, 5* , . , , , , , . , , , , : , , . , . . . , , . . , , , , , * , , 8 9 . 48

, , . , , ; , , . , , , in abstracto, , . , , , , , , , ; , . , . - , , , , , . : , . , , , ; , , , , , ; , , . . , , , - - . . , , , , , , , , , . . , , , , , , , . , : 49

, , . , , , , , ; , , , . . , , , . , , : , , . , . , , ; , , . . , , , . , , , , , . , ; . , , , : , . , ; , . - , , , , . , , . , , : , , . , , , , , , , - , . , : , , , ; , , 50

, . ., , - . : , , , : , ; , . , . , natura non facit saltus* , , , . , , , , , , . , , , . , ; ; , . , , . , , 27 1830 . , . , , , , , (. "Spectator" ). "Sur l'intelligence des animaux", nouv. ed. 1802**. , , , , , . , . , , * 14 (.). **6 ", . 1802 (.). 51

, , , . , , . . , . , , , . : "Si vis tibi omnia subicere, te subice rationi" (ep. 37)*. : , , . . . , , , , , . , : , , , . , , , . , . - , , . , , , , , , , . , , , , . , , , . , , , , , , , , , ( ) , , , . , , , , , . , , , , in abstracto. , , , , *" , " ( 37)15 (.). 52

; . , , . , , , . . , , , , ; , . , . . ; , (. . ), . , , , , . : , , . , , - , , ; , , : , , , . , , , . , , , . , - - , . , , , (, ), a priori , . ., , . , , , , . , , , , , , , , . . , , . , , , ; , , 53

, , . , , "" : ", , , , , "; , : , . , , , : . , , "" "" , , , . , , , ; "identitas indiscemibUium"*; . , 275 . " ". , . . , . , , . , , , , , , . , - , . . , , - , - . , , , . . , , , , universalia, , , . , . . , , . . , , , . . , , , , . , . , , , - " ", (.).

54

, , , potentia, a act . , . , , , : , , , . , , , , , . , , , . . ; , . ; , - patois*, , , , , . , , , . 9 , , , . "Inquiry into the Sublime and Beautiful", p. 5, sect. 4 5**. , , , (idea); : (ideas) (images), , , (absract notions), . , , , , , : - , , , , , . ( ) , , , : , * (.). '* " ", . 5, . 4 5 (.). 55

- , ; , . , , . , , "Essays on the powers of human mind", vol. 2, essay 5, ch. 6*. "Philosophy of the human mind"**; , , , , , . , , , , "De imaginatione", . II***. , , , . : II, . 40, . 2. , , . , , , , , , . , : , , , . , , , , , , . , . , , . , , - , ; , . * " ", . 2, . 5, . 6 (.). '* " " (.). * " ", . 2. (.).

56

, , , , , . - , , , , . , , , ; , , , , , , , . , , , , ; , , , . , , , . - : , , , , . , , , . , , , ; , , ; , , ; , ; , , , , ; , , ; , , , . , ; , , . , , . 1818 . 7000 , , -*. , Illgens Zeitschrift fr historische Theologie, 1839, erses Heft. S. 182.

57

, *. , ; , , , , , . , , , , , , , , , summus philosophus** (. " "). , , , , , . : , , . 7***

, , . , , , , , , , . . , . , , , , , , . : , , , : , . , ; ( ) , (Metaph. VI, II; XI, I), substantias primas, substantias secundas****. . - , , . Gall et Spurzheim. Des dispositions innes. 1811, p. 253. * (.). 12 , ... (.). 58

, , . , ( ) , , , , . , , , . , , , , , . , : , , , , , . , - . , . ; , , , . , , , , . , , , ; , . , - , . , , , , in concreto : , . , . ( ), , , : , , . , , : , , implicite* . , , . , , , , ; , (.).

59

. . : " , "; : " , " ( , . 6, . 19). , , . , , , , , : , ; , . , , , , , , ; , ; , ; . : le style est l'homme mme*. , , , in abstracto , , . ., , , . . . , , , , , - : , . , , , , , , , , , , , , , . , , . . , , , , , ; , . . , , . , , , , . , , , , * 17 (.). 60

. , . . , , , ; , , , , ; , , . , , , . , , , ; , . , . , , , : . , , , : , . , , , : , . , , ; , ; , , , . , , () . , , ; , . , , , . , . , : , , . , , , , . , , ,

61

, , , : , , , , , . ; , , , ; , , , , . , . , . , , . . : . , , . , , . , ; , , ; propositio minor* , , . , , . , , , , in abstracto . , , : , , . , , , , , . , ; , , * (.). 62

, . , , , , , ; . , , . . , : , , , , , . - , ; , . : "Personne n'est sujet plus de fautes, que ceux qui n'agissent que par rflexion"*. , , , , , , , : . , ; , , , , , . , , , , . , ; , . , **, , ; , , , . , , , , , , . . , , , , . , , , , , . . * " , , "1 (.). ** (.). 63

. , , , - in abstracto, , , , . , () ; , , ; , , , . , , , . , . , . , . , , ( ) (), ; , . , , , , . , , , , , ; , , : , . , , , , , , , . , , . , , ; , , ,64

, . , , , . , , , , , . , - , , : , 19. , fuga vacui* , ; , , ; , , . - , . , , . , , ; , . . , , , , . , , . , , , , . . , . , , , , , . , , , , ; , , . - . , , , , : Forever reading, never to be read**. * (.). ** , 20 (.). 3-709 65

, : , . , , , invita Minerva*, , . ; , 6 12 . , , . , , , , , , , , , , : , , . : multiscitia non dat intellectum**; , , , , , . () , , , , . - , ; , , , . , , , , . - , . , , , , , , , . , , . , , : , , , , , , , , , 22. , , * (.). " 21 (.).66

, . , , : () , ; , , avant la lettre* , , , ; , ; , , , , . , : , . , . ; ; , , , , , . : No more no more oh! never more on me The freshness of the heart can fall like dew, Which out of all the lovely things we see Extracts emotions beautiful and new, Hived in our bosoms like the bag o'the bee: Thmkst thou the honey with those objects grew? Alas! 'twas not in them, but in thy power To double even the sweetness of a flower**. , , , , , . . , , , , . . * ( ) (.). **0, , ! , ; !23 (.) 3* 67

; , . , , , . , , ; , , . . , . : nihil est in intellectu, nisi quod an tea fuerit in sensu*; , , . " ". , , , . . ; : , , , . . , , , virtualiter**, , . . , , , , ; , , , , in abstracto. " " , ; - . , , , , () ( ). , . , , , , , , , , , , , , , . . . ., . ; , , , , . , , ( ) , (), , , . , 24 (.). : (.). 68

, , , , , , : , . , , , : , , , . . , , . , , "Institutio theologica" , , . , unum, multa, bonum, producens et productum, sibi sufficiens, causa, melius, mobile, immobile, motum* . .; , , , ; , , ** , , , , , , . . , , : , , , ***. : , , , ? , , . , : , , , . , , , , , , , , , , . . . , ; , , , . ; , , * , , , , , , , , , (.). ** (.). *** (.). 69

, , , ; , , ; , , , , , ; , , ; , , , , , ; , , . . : , , , ; . , , . , , , , , , - . , , , , , . , , , , , . ., - , , . , , . . , , , , , . , : . , , : , . , , . , , , , , , , in abstracto . , , : , , , . , , . ; : . 70

, , . . . , . , , , , - . , , . . , , a priori, , . - , , . , - , , : . , , , , ; , . , , : " " , , . , : , , ; , , , , . , . ; , , , . , "De divis nominibus"*, . , ( 25, Brandis' Comment. Eleat.): , , , , , . , , * " " (.). 71

"De diis et mundo"*, 7, 12 17. , , , , , . " ; , , , , , - . , : , , . , , , ; , ; , ". , , : ' " ; . , " > . , 6 " " . " " ~ " 6, ", , ", (Sermo 2). , , . "Del Infinite, universo e mondi"** (. 87 . . ) ( , I, 5, De coelo) , . , , , . : , , . , , , . , , , . , ", ", , . , . , . , , " , " , simpliter*** : " , ". , : " ", * " " (.). '*"0 , " (.). '* (.). 72

, simplicitcr . . , , . , , , ; ., , "", . IV, . 2931, convenire commune habere*. , , . ( ), : omnis detenninatio est negatio**. , , - , , - , , , . , , , ; , , , : , instabilis tellus, innabilis unda***. . , , , , : , . , 14 , . , , ; , , , . , , , , , . , , , , * -, - (.). ** (.). *** , , , 23 (.).73

, , , , . , , . . , , , , . , , , . , , . , . , . , , , . , , , , - , , . - , , ; , . , , . ; , , , , , , ; , , . , . . , , , , . , . . , , , ; , , . : , . ; : monstris per excessum*. * (.).74

: , . ; , . , , , , . , , ; , , , . , , . , , ; , . . . ., , , , . 8* ; , , . , , (De orat., Il, 58). "Introduction into moral philosophy". Bk. 1, ch. 1, 14**. 'Trait des causes physique et morales du rire", 1768***, . , , , "", 894. . , , , , . , , - , ; , , * 13 . ** " **, . 1, . 1, 14 (.). *** " ", 1768 (.).

75

, , . . () . , . , , - , . . , , , , , , , , . , , , , , , . . () , . , explicite*, major** , minor***, . , , . , , , , , , , , , , . , , , , , , , , , ; , , , , . , ; , . . , . , , , , . . , , , , , , , , , . * (.). '* (.). '* (.). 76

, . . , . , , -; : " , , "; , , : " ". , , . ""; , , , , , , ; - : "Et vous, Monsieur, tes-vous aussi sur l'affiche?"* , . : ist der treue Hirt, Von dem die Bibel sprach: Wenn seine Herde schlft, bleibt er allein noch wach**, , , , , . : " , , ", " " , . - , , , . , , " " , , : ", , "; ; - , a grave man , . : , , ; ; , , : " ! , ?" , , . , * " , , ?" (.) * , : , (.). 77

1851 .: " , , ". , . , , , . " , ": - "". " ", . . , , . , , , utile child*: , 26, . , " ". , , , , , - ; , , , , . , , utile dulci, : " " , ; " " ; " , , " , , . . , . . , , , . . "Justice of peace"** : , , , , , . , ; , "Inscription", "Poetical works"*** . , . - , , , * (.). ** " *' (.). *** "" ( > " " (.). 78

; , , , , : ", , ". , , - , ; , : " !"; " !"; " ", . . , . , , . , , . , - , . , , , , , . ; , "" , 4, . 3, , , , , (Orl. fur. I, 22): "Oh gran bont de' cavalieri antichi"* . . , ; , . , , - , , : ' "27. , ( , ) , , "": , , , ! , , , , . , * ", " (.). 79

- ; , , , . , , , , , , . , , , , , , - , , a in praxi* . , , . : "J'ai cru remarquer aux spectacles, qu'il ne s'lve presque jamais de ces clats de rire universels, qu' l'occasion d'une mprise" (Prface de "L'enfant prodigue")**. . , ; - : " , : ". : ", , ", , . , ; " ". ; , , ; " "; , , . . , . ; , . , , : " , "; " ". , , -, , , , , , . , , ; , , . , , in abstracto, . . a priori, * (.). **" , , - " ( " ") (.). 80

; , , . . a posteriori, : , ; , , , , , , , . . , , . , , , , , , , . , , : , - , , , , , , ; , -. , , , . ., : ; , . , , , . , , . - , , , . . . , : , . . , , . . , , , . , . . , , , ; , , . : , , ; , , , 81

, , . , , - , , , . . , , , , : . , , , , , : , . , , , , ! . , , , , , . , , , , . - : , -, . , . , , ; , , , . , , , , , . , . , "" . , , , , . , , , , , , . : , - ; , , . 82

, , , , , , , , , . , , , . , , . . . . , " "28, , . , . . ; , . . . , . , , , , , : , , , , , ; , . . , , , . , , . . "": . , . . , , . , , 29. , , : ", , ? , , , ". . , , . . ! ? , ! 30. "" : , : " - , ?" "": , . , , - Laune* (, Luna); , , . * , (.). 83

, - , , . . . : , ; , , , . ", , , : , ". , , , "": , : . , : . , 31 , : . , "" "" , , , . . : , , , , , , , . , , , , , , , , . , , , , . , ! " " : , . 9* , , ; , * 9 . 84

, (condonatio), - - , , , . , (Metaph. Ill, 2, et Analyt. post. I, 11), , , . , , , ; . ; , . . , , . ""; . , ; . -, , , , - 32. , , , ; , . , , : , , ; , . , , , ; . . , , . . . , , , , , , , , . . , , , . : " , ". "" , , . . , ; 85

, , , , , , , , , , , , , , : . ----- , - , ( ) , . , ; , , , - . - - , . . . , , . . . , , , , , . . , , - . , , , , . , , . . , , , , . " ". . , . , , , . , "". 33. , : , , , , , . , , ; : "", , . ", , , , , , , (zwar), -, , - - , " . . , ,86

, . . , zwar ( "es ist wahr"*), - , ; , . , , . . (notio singularis), , , , , , , , , : , . , , , , . . ; , , , : " " " ". , , , : , . , , , , . (propositiones particulares) , , , ; , . , " " , : " ". " " " ". , , , ; , , " ", : " ". ( ) . , , * " " (.).87

, . . , , . , , , . . . , , . . : " ?", : " - ?", : " - ?" , : " ?", " ?" (inductio)* **. , , , , , . . instantia in contrarium***. , , , , , . , , , . , , , , modo ponente34, , , , . , . , , , , , . , , , modo tollente35, . in contrarium , . , , , . 10 , , , , - . (., .). (.). ' (.). 88

, , , , . , : . , - . - - , , , , , ; , . : , , , , - , ? , . , , , , , . , : , - , , , . : implicite*, explicite**; a , . : . . , . , , : , ; , , , , . , , , . , ; , , , , , , . , , : , . , . , , , , , , , , , , , , . : , * (.). ** (.). 89

, , , - , , , , . , , , , , , , , , : , , , , - , , . , , , , , . : , , 36. , : , , . , , ; , , : , , 37. - , ; , , , ; , , , , , . , , apperu*, - , , , , . . : , . , - , implicite , , . , . , - , (.).90

- : ; ; , , , "". . , , ; . , , , , , , . , , , , , . -, , , . , , , . , , , , , , , . , , , (), , , , , . , , , : , , , , , , , . . , , : . , : , , . , , , , ; , , , .91

, , , , , : , , . , , , . , , , , ; , , , . . , , . , , , . , , , , , , ; , , , , , . , . . , , , , . a priori : ; ; , , . ; , , ( , ). , . , . , , , , . , . , , : , , . . , - - ; - : , . , , , , , 92

. , , , , , , , . : nota notac est nota rei ipsius, et repugnans notae rpugnt rei ipsi*. , , : , , . . , . , , . : , , . , . , , : , . : sit altera negans**; : mens afllrmativis nihil sequitur***, - , , . , : , . . , ; , , . , , : . . , . , , , : . . , . , , . : . . , .* , 3" (.). " (.). *** 39 (.). 93

, , : cui rpugnt nota, etiam rpugnt notatum*; a notato rpugnt id cui nota rpugnt**. , : , , . , , ; , . tertium comparationis***; , , , , , ; , . , , , , , , . , , . . , , , . . : , ; : . . , . (" ", 440), , : " , ". , , . , , : . , , , , , ; , " , , " , , . : . . , .*, , (.). '* , (.). '* , (.).94

, : " ", . . , " ", , :

, "", . . :

, , , , , , , , . . , , , . , , . , , , : . .95

, . , . , ; , . , , , . . : " - ", , : " ". , : ciusdem rei notae, modo sit altera universalis, sibi invicem sunt notae particulares; nota rei competens, notae eidem repugnanti, particulariter rpugnt, modo sit altera universalis. : , , ; , , , , . ; , , , , . , , . , . , ; , - . , , ; , , . , , , , , . , , , , , - . , , , . , , . . , . , , 96

, , , . , , , . , ; , . , , . , , , ; , ; , : . , "" " ". : . , "" "". , , , , . , , , , , , , . , , ; , , , , , . : , ; , , , , , , ; , , , , , . 11* - ; ; , * 9 . 4-709 97

, , , . , . , , , . , - , : , . , , , , , . , , , . , , , . , : , ; , . , , , . " " . - : , , , , , . , , . - : , , , , . . argumentas ad hominem* argumenta ad rem**. , , : " , ; , , ". (.). ** (.). 98

12*

, , , : 1) , . . ; 2) , . . , , , ; 3) , , , , , , . . ; 4) : , , , - . , , , . , . . , - , , , , , . , , . , , , . . a priori , , . , , , . , , , petito principii**. , , : , . , ; , , , . - * 14 . ** (.). 4* 99

, , , , . ; , . a priori, : , . , , , . . , , , , , . Deductio ad absurdum* , , , , , , - . deductio , - , , , , , . , . , , . , , , . ; , , : "Methodi traduntur sequentes: pulcherrima quidem ea, quae per analysin quaesitum refert ad prindpium, de quo iam convertit; quam etiam Plato Laodamanti tradidisse dicitur". "In primum Euclidis librum", I, 3**. , ; , , . 9- ; , , . , , ; . : . , , , * (.). ** " : , , , " (" ", I, 3) (.). 100

, , - , , . , : , , . , , . , , - , . , , , . , , : , , . , , , . , , . , termini technici* ( ), , . . termini technici . . -, , , , , , , , . , . , , , , , , . -, termini technici , , , , , , , , , , . , "Stickstoff", ""! "Verbum, Substantiv, adjeetiv" , , "Zeitwort, Nennwort, Beiwort"**, "Umstandswort"*** * (.). **, , (.). ** (.). 101

"adverbium". , , . "Pulsader" "Blutader" , ; "Fruchthalter, Fruchtgang, Fruchtleiter" "uterus, vagina" "tuba Faloppii"*, ; "Speiche" "Ellenbogenrohre" "radius" "ulna"**, . , , ? , : ; , . . "Grundbegriff", "Beilegungsbegriff"; "Beilegungsschlusse, Voraussetzungsschlusse" "Entgegensetzungsschlusse"; "Gre, Beschaffenheit, Verhltnis" "Zuverlssigkeit", . . , , . . , , , "Speisebrei", , "chymus", a "Lungensack", "pleura"***, "Herzbeutel" "pericardium"**** , . , terminis technis , , . , , . : . , -*****. : , , , , * , , (.). ** , (.). *** (.). **** (.). ***** , , , : , ; , . , . , , , , . 102

, , . , - : , , . , , ; - , , . . , . , , . - , , ( ); , - , ; , , , . , , , , "Beweis" "Verweis", "Nachweisung"; , "Versuch" "Versuchung", "Betracht" "Betrachtung", , "Nachweis", , , , . , : , "Untersuchung" "Untersuch", "allmlig" "mlig", "beinahe" "nahe", "bestndig" "stndig". - "prs" "presque", "most" "almost", ; - . "lslich" "unlslich", "unauflslich", , , : "lslich" , , , , ; "auflslich" , , . "Auflsen" terminus ad hoc, ; "lsen". , , "ablsen" ( ), "auslsen", "einlsen" . ., "lsen", , , . . 103

: , , , . . , , , , . , , , , , , ; , , , ? , , , , , , , "noli me tangere"*. , , ; , , . : , . , , , : , , ; ; ; , , , : , ; , -, , . h , ; , . "Scham, Mrchen, Mass, Spass", "Lon, Son, Stat, Sat, Jar, Al" . . , , , , , , , . , , "Literatur" "Litteratur". , "Litteratur" "linere". "linere" . *" "41 (.).104

, , , Litteratur Literatur. , , , , . , , , "pennywise and poundfoolish"*, . , , , , , , . , , "", . 2, . 23. " ", 51, , , 7 15 , . , . I. a priori. 1) : a) : ; b) : . 2) : . . , a posteriori. , . . . 1) : a) : , , , . b) : , , , , . 2) : a) : . b) : , , , , , . 3) : a) : , . b) : , . , , , * (.).105

, , , . , , . , , , , . , , , . . "" , , , , , . , . , , . : , , . ; , , , : , , . , , , . ("Hefte zur Morphologie", 1824). , , -, , , , . , , . , , , , , , . - , , , , ; , , , , , , , . , , 106

, - ; , , . , ; , , - . "scientia", , "sapientia"*. , , , , , . (II, 79) , (Floril. tit. IV, 110) , 42 (. 8 ), (De puer. educ. . 10) , "qui aiebat, acut Penelopes proci, quum non possent cum Penelope concumbere, rem cum eius ancillis habuissent; ita qui philosophiam nequeunt apprehendere, eos in aliis nullius pretii disciplinis sese conterere"**. . 13*** . , , , ( "( ) "), , . , ; , , , , . : , ?43 , . , , (Floril. Vol. I, pag. 20), . ** " , , , , , , , *' (.). *** 15 .107

, , - , , , . , , , . . , . --- a priori, , , , , . , , , , , , . , : ", , ". , , . ; , , , , , . : " '"*, , , , , "" ( I, . 6, . 887,998 Scholia, p. 827, Ed. Berol.). , , , , , ; . , , , , , , (Schol. in Aristot, p. 12, 15). , , , . , , , , "Edinburgh Rewiew" (, 1836);* " " (.). 108

. , , - . : " ", 1836. , : , , ; , , , . , . , , , . , , . Baillet: "Vie de Descartes", 1693 (Liv. II, ch. 6, p. 54) : "Sa propre exprience l'avait convaincu du peu d'utilit des mathmatiques, surtout lorsqu'on ne les cultive que pour elles mmes. ...Il ne voyait rien de moins solide, que de s'occuper de nombres tout simples et de figures imaginaires"*, . . 14

, . , . , . . ; , . . - , . , , , , ; , , , . " propos"**. : ; , , ; *" , , ... , " (.). ** (.). 109

. , , - , - . , , , , , - , - , : , . - , , . : , , . , , , , . , , , , ; , , ; , . , . , . . , , , , . , , , . . , , . . , , , , , , , . , , , , , . , , , , , , , . . , : - , . , , . , , , , : , 110

, ; , , . - , (.: Kieser. 'Tellurismus". Bd. 2, 271). , , : - , - , - ; , , , - . . tabula rasa, , , . , , ; , , , . , , , , , . , , , : , , , . -, , . : , , ; - , . , , . . , , ; , . , ; , , , , , 111

. , , . . , , : , , , . , : . , , . - , ; , , , . ; , , . , , , , , , ; , , , , , , . , , ; , , , , . , , , , ; , , , , (, , ). () , ( ), , , . , .

112

15 , ; , , , , . . . . : - , , , , , . , , , . , , , , . , , ; , , , , , . . , . , ; , , . , , ; , , , ; , : , , , , - , , - , , . , , , , - , ( ) , : , . : , . , 113

, ; , , . - . , , , , , ; , , , . - , ; . , , , - , . , , , , , , , , , . , , , , , , . laterna magica*, , , , , . ; , , ; , , . . . ., , . : , , . . , , . , , , , , , , . * (.). 114

, ? , , , , , , . , , , , . , - , ; ? , , ; , . , , ; , : ... , , !44 : " ", , , . . . , , , , , , : , prius* , . , prius : , . , , -. , . . ; , , , , , , , "". , , , ; , , .* (.). 115

, , , : , , . , , . . , ; , , , . , , , , , . virtualiter, ; actualiter - . , potentia, , actu, . . : , . , . , , - , : , . , ; , . , , , , . , , , . ; , . , , , . , , . , . . ; , . , , () ; ( ) , ,116

, , ; . - , , : , , . . , : , , , ; ; , , , , , . , , , , . ., , , . , , , . ; , , , , . , , . : , , , , ! . . ; , , , , , : . , - , . . . ; . , , , , , , , , : . . 117

, : , . , , . , : , . , , , , , , ; , . , . : , , , , , , , , , , , , , , , . , , , . , , -, , , , ; , , , . . . , , , . , ; : , , . , , , , , , , , "molcules de lumire"* .* (.). 118

, , , . , ; , ; , . , . , . , . : , , , , , . . , , , , . , , , , , , . , . , , , , , . , , , , , , , , , . , , , , . , , , , , , . , , , , , , , , , , , , , , , , , , , - . . , - , , , , . : , 119

, , , , : , . , , ! Bona fide* , , ; , bona fide, . . , ; , , , . . , , ; , , , , , , : , ; , , , . , . , , , , , : , , . , , " " ! "Neveu de Rameau"**, , . , , , , portentum***. , , , . , - . , . , * (.). " " (.). ' (.). 120

, , , , . , , ; , . : "Il y a un mystre dans l'esprit des gens qui n'en ont pas"*. , . , . , , , , , . , , , , mob, rabble, la canaille. , , , . , , , , , : feel me in the solitude of kings, Without the power that makes them bear a crown. ("Proph. of Dante", I)** , , ; , , , , , , . , , , , , , , . - , . : . , , , . , . , * " - , " (.). , , . (" ", . I) (.).

121

, . . , , , , ; , , , , , , , , , ; , . , , , , , ; , , , , , , . , , , . 16*

, , , . : , , , . , , , , , . : . , . , , ; , * 16 .

122

; , ( ), , , () . , , , . , , , , , ; , . , , , . , , , animi impotentia*, ratio regendae voluntatis impotens**. (animi perturbatio) , , , , , , - . , , . . . : , , . , , , , : , , , ***. : "Homo totus est calamitas"****. , ,* (.). , (.). ' , 45(.). " " (.). 123

, : . , - , ; , , , : , , . : "Si vis tibi omnia subicere, te subice rationi"*. ( ) , , , , , , "sustine et abstine"**, , : "Quod dolore vacat, non quod suave est, persequitur vir prudens"***. , , . , , , , . , , , , , , , . , , , , , ; , . , , ; , . , , , . , , , , , ; , 48, . , * " , "46 (.). ** (.). *** , , "47 (.). 124

: . , . , , , (De civ. Dei. Lib. XIX, . 1): "Exponenda sunt nobis argumenta mortalium, quibus sibi ipsi beatitudinem facere in huius vitae infelicitate moliti sunt; ut ab eonim rebus vanis spes nostra quid diffrt clarescat. De finibus bonorum et malorum multa inter se philosophi disputarunt; quam quaestionem maxima intentione versantes, in venire conati sunt, quid efficiat hominem beatum: illud enim est finis bonorum"*. , , , , . "Eth. magna'1,1, 4: "Flicitas in bene vivendo posita est: verum bene vivere est in eo posim, ut secundum virtutem vivamus"**; cp. "Eth. Nicom.", I, 5. ("use.", V, 1) : "Nam, cum ea causa impulerit eos, qui primi se ad philosophiae studia contulerunt, ut, omnibus rebus posthabitis, totos se in optimo vitae statu exquirendo collocarent; profecto spe beate vivendi tantam in eo studio curam operamque posuerunt"***. (De repugn, stoic, . 18), : "Vitiose vivere idem est, quod vivere infelictter"****. Ibid., . 26: "Prudentia nihil differt a felicitate, estque ipsa adeo flicitas"*****. (Eel., Lib. , 7): "Finem esse dicunt felicitatem cujus causa Hunt omnia" "Finem bonorum et felicitatem synonyma esse dicunt"******. (Diss. Epict., I, 4): "Virtus profitetur, se felicitatem praestare"*******. (. 90) : "Ceterum (sapientia) ad beatum statum tendit, illo ducit, illo vias aperit". Id. ep. 108: "Illud admoneo, auditionem philosophorum, lectionemque, ad propositum beatae vitae trahendam"********. ; , Orat. VI: "Cynicae philosophiae, ut etiam omnis philosophiae, scopus et finis est

* " , , , . ; , , , *' (.), ** " , , " (.). *** ", , ; , " (.). ****" " (.). ***** " : , - " (.). ****** " , , , ". " , " (.). ******* " , " (.). ******** ", , , ". (. 108): ", " (.). 125

fliciter vivere: flicitas vitae autem in eo posita est, ut secundum naturam vivatur, nee vero secundum opiniones multitudinis"*. , , . , , , , , , , , , . , , , , . . ; "De tranquillitate animi"**: "Cogitandum est, quanto levior dolor sit, non habere, quam perdere: et intelligemus, paupertati eo minorem tormentorum, quo minorem damnorum esse matcriam". : "Tolerabilius est, fadliusgue, non acquirere quam amittere... Diogenes effedt, ne quid sibi eripi posset... qui se fortuitis omnibus exuit ... Videtur mihi dixisse: age tuum negotium, fortuna: nihil apud Diogenem iam tuum est"***. (Eel. II, 7): "Diogenes credere se dixit videre Fortunam ipsum intuentem ac dicentem: ast hune non potui tetigisse canem rabiosum"****. , , voce *****, VI, 2: quidem absumit tempus, sed tempore numquam Interitura tua est gloria, Diogenes: Quandoquidem ad vitam miseris mortalibus aequam Monstrata est facilis, te duce, et ampla via******. , , , ; ,

* " , , ; , " (.). ** " (.). *** " , , -, , , *'. " , ... , ... ... , - : " , : " (.). " , , , : " (.). (., .). *** , : , , 49 , , , (.). 126

, , , , - , , , . : "Diogenes clamabat saepius hominum vitam facilem a diis dari, verum occultari illam quaerentibus mellita dbaria, unguenta, et his simili a"* (Diog. Laert., VI, 2). : "Cum igitur, repudiatis inutilibus laboribus, naturales insequi ac vivere beate debeamus, per summam dementiam infelices sumus ... eandem vitae formam quam Hercules se vivere affirmans nihil libertati praeferens"**. (Ibid.) , , , , , , , , , . . , , , , , , , . , . , . , , , , , , , . - , , , , . (Florid. IV): "Crates, ut lar familiaris apud homines suae aetatis cultus est. Nulla domus ei unquam clausa erat: nee erat patris familias tarn absconditum secretum, quin eo tempestive Crates interveniret, litium omnium et iurgiorum inter propinquos diseeptator et arbiter"***. , , , , , , , *2. , , . , : , * " , , , , "50 (.). " , , ; ... 51 , , , " (.). ***" , . , , , , " (.). 127

53, , ; , , , , ; , , , , : unde et Cynismum dixere compendiosam ad virtutem viam. Diog. Laert., VI, 9*. , , , , : Sapiens uno minor est love, dives, Liber, honoratus, pulcher, rex denique regum. Horaz** , . . , "Discours sur l'origine de l'ingalit"***: . , ; , . , . , , , ; , , , : , , . , , , , , , ; . , , , , , . , , , , , , , , ****. ; * ( , VI, 9) (.). ** , : , , , , , . * (.). ***" " (.). **** (.). 128

, ; '* *. , . 7, , , , , , , , . , , , . , , , , ; ; , , , , ; . , , , , , , , 9*+; , , , , , , , , . , ; , . , . , , . , , , , , , , , . , , , . , , , , (. . ), , [( (. . ). , , , , , , . : , , (.). (.).

5-709

129

; . (. 98): "...si, quid humananim varietas possit, cogjtaverit, antequam senserit"* (VII, 1, 87): "Secundum virtutem vivere idem est quod secundum experientiam eorum, quae secundum naturam accidunt, vivere"**. , , (L III, . 24, 8489); , 16 , (ibid. IV, 1. 42): " enim causa est hominibus omnium malorum, quod anticipationes generates rebus singularibus accomodare non possunt"***. ( ) (IV, 29): Ei 6 v , ; . . " , , , , , ". "De tranquillitate animi" . , , , . , : . - , - . ( ' ), , ' . , . . , : **** (. Arriani Diss., , 17,21,22). , (. 119): "Nihil interest, utrum non desideres an habeas. Summa rei in utroque est eadem: non torqueberis"*****. A (Tusc. IV, 26): "Solum habere vellc summa dementia est"******. (IV, I, 175): "Non enim explendis desideriis libertas comparatur, sed tollenda cupiditate"*******. , ********, -

* "... , -, , " (.). ** " " (.). *** , *' (.). **** (.). ***** " , . 35 (.). ****** " , " (.). ******* " , " (.). ******** (.).130

, "Historia philosophiae Graeco-Romanae" Fummepa ( 348), (. 36 . 74): "Perfecta virtus est aequalitas et tenor vitae per omnia consonans sibi"*. (. 92): "Quid est beata vita? Securitas et perptua tranquillitas. Hanc dabit animi magnitudo, dabit constantia bene iudicati tenax"**. , , , , , , ; , . , , , ; () , . , , , , , . , , , , , , , , . , , . , , , , . , , , , , , . , , "officia", "" , , - "incumben cies", - "quel che tocca a me di fare, di lasdare", . . , (. Diog. Laert. VII, 1, 109). , , , : "Quid est Deus?* " " (,). " ? . , " (.). 5*

131

Mens universi. Quid est Deus? Quod vides totum et quod non vides totum. Sic demum magnitudo sua illi redditur, qua nihil maius excogitari potest: si solus est omnia, opus suum et extra et intra tenet"* (Quaest. natur. I, praefatio, 12). 17** , , : - , . , , . , , . ( ) , , , . . , , ? , , . : , , animal metaphysicum***. , . : , , , . "": "Propter admirationem enim et nunc et primo inceperunt homines philosophari"****. , , , , , . , : , , * " ? . ? , , , . , : , , *1 (.). " 15 . *** (). **** " " (.). 132

, , , . , ; : , . , , , , , , : , . , , , , , , . , , , ; , -, , , : , , . , - , ; , , : , , . , , , . , , , . , - , . , , , . , , . , , : , , 1200 133

, , . . , , , , , , . , . , -, , , , , , , , , , . , , , 51. , , . , , , . . , , , . , , . , , , , : , . , , (Metaph., II, 2); (II, 65): , , , - . , , , ; , , , , , . , , , , : , , , , , , , , , . , , , , ,134

, , . , , , , , . , : , . - , , , Divi Antonini Divi Iuliani*, 58; 59 " ". , , , , , , , (Ring. "Ansichten aus Kants Leben". S. 68). , , : , , . , , , "nervis alienis mobile lignum"**, , . , , , , . - , , , , , : . , . , . , , . . , , , , , , , , . , , , , , ; , * ( ) ... < ) (.). ** ", "00 (.). 135

, , . , , , , ; . , , , , , , , , . , . , , , . , , , ; ultimae rationis theologorum* . , , , , . , , , , ; - . , , , , , , , . ; , , , ; - , , . , , , , , , (, , ); , , . * (.).

136

, . , , ; , , , , , . , , , , , - . , , , , : , . . ? : , , , , , , , , , , , . - , , . . , . . , , , , sensu stricto et proprio*, . , , sensu proprio, sensu allegorico**. . , , , : , , , . , , , * (.). ** (.). 137

, , , , , , , , ; , , , . , , , . , : "Prorsus credibile est, quia ineptum est: ...certum est, quia impossibile" ("De came Christi", . 5)*. , ; , , . . , . , , sensu proprio, . , , , , , : , -, , , , ; , -, , , - , , , . "vulgus philosophum esse impossibile est"** (De Rep. VI, p. 89, Bip.), . , , sensu proprio. , , . , , . sensu proprio. , , . , * , ... , (" ", . 5)1 (.). **" "*2 (.). 138

, sensu proprio, sensu allegorico, , , , , , , . , , , , , , " "; . , . , , , . , , ; - , , sensu allegorico, sensu proprio. sensu proprio , . , , sensu proprio , , , , , , , . , . , . , - simpliciter, bona fide et sensu proprio*, , . , , , ; , , . , , , , . . . , , . , () (.). 139

, . , , , , , . , . 1818 , , , : "Asiatic researches" . - , . . , ; , " ", "", . , , , , , . , , "Kahgyur'a", , : 'There is description of their conversation on the subject of creation by whom was the world made. Shakya asks several questions of Brahma, whether was it he, who made or produced such and such things, and endowed or blessed them with such and such virtues or properties whether was it he who caused the several revolutions in the destruction and regeneration of the world. He denies that he had ever done anything to that effect. At last he himself asks Shakya how the world was made by whom? Here are attributed all changes in the world to the moral works of the animal beings, and it is stated that in the world all is illusion, there is no reality in the thi