Άγγελος ΒασιλάκηςΦοιτητής Νοσηλευτικής

Η ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ

«ΕΝΙΑΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ»

Απάντηση στον αξιότιμο κύριο Μπαλτόπουλο

(και τους συν αυτώ).

Αθήνα 2009

Εισαγωγή

Με την από 19/5/2009 επιστολή του προς τον Υπουργό Παιδείας κ. Σπηλιωτόπουλο, δεν είναι η πρώτη φορά που ο καθηγητής Γιώργος Μπαλτόπουλος, πρώην πρόεδρος του Τμήματος Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ιατρός ων, καταπιάνεται με τα της Τριτοβάθμιας Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης δίκην αυθεντίας.

Τον Ιανουάριο του 2008 είχε στείλει ανάλογη επιστολή προς τον Υφυπουργό Παιδείας κ. Ταλιαδούρο, στην οποία, από τη μία επέκρινε το τότε Υπόμνημα της Ένωσης Νοσηλευτής Ελλάδας περί Τριτοβάθμιας Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης κι από την άλλη επικροτούσε την πρόταση της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας για «πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση».

Το πώς γίνεται, να επικροτεί επικρίνοντας ή αν θέλετε να επικρίνει επικροτώντας είναι ένα θέμα το οποίο όφειλε να απασχολήσει την Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας η οποία, με την πρότασή της για «ενιαία πανεπιστημιακή εκπαίδευση» κατάφερε να υπονομεύσει τις θέσεις της.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει μία τρίτη επιστολή του κ. Μπαλτόπουλου προς τον Υπουργό Υγείας κ. Αβραμόπουλο, η οποία κοινοποιήθηκε προς την ΕΝΕ, το ΕΣΑΝ, τον ΕΣΝΕ, το «Σύλλογο Αποφοίτων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης», το «Σύλλογο Αποφοίτων ΤΕΙ»(sic), και προς το «Σύλλογο Φοιτητών Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ». Ατυχώς, καμία επιστολή δεν κοινοποιήθηκε προς τους Συλλόγους φοιτητών νοσηλευτικής των ΑΤΕΙ.

Και σε αυτή την επιστολή, αναφέρεται στα της Τριτοβάθμιας Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης κάνοντας συγκεκριμένη παραπομπή σε μία μυθολογικών διαστάσεων «αναστάτωση του νοσηλευτικού κόσμου», την οποία δεν είμαι σίγουρος αν ένιωσε άλλος πέρα από τον ίδιο και τους συν αυτώ. Πάλι η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας δε μπήκε στον κόπο να ασχοληθεί με το θέμα, αποδεικνύοντας, πέρα από τα αντανακλαστικά της και το μέγεθος της «αναστάτωσης».

Κακώς. Ειδικά αν συνυπολογίσουμε πως ο κ. Μπαλτόπουλος, κλείνοντας τη

συγκεκριμένη επιστολή, σημειώνει πως το υπόμνημα που είχε στείλει προς τον Υπουργό Παιδείας «απηχεί τις θέσεις του κλάδου(…) όσον αφορά στο ζήτημα της Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης».

Όπως η Αθηνά ξεπήδησε από το κεφάλι του Δία έτσι και η «ενιαία πανεπιστημιακή εκπαίδευση» ξεπήδησε από το συντεχνιακό κεφάλι του Καθηγητικού Κατεστημένου της νοσηλευτικής.

Η Μυθολογία περί της υποτιθέμενης αναγκαιότητας για «ενιαία πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση», αντικαθιστώντας την πραγματική αναγκαιότητα για την αποκατάσταση της αδικίας σε βάρος των Νοσηλευτών Τεχνολογικής εκπαίδευσης, μη θέλοντας καν να ακούσει για ενοποίηση της Τριτοβάθμιας Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης στα ΑΕΙ τεχνολογικής εκπαίδευσης -ΑΤΕΙ με κατάργηση των δύο ιατροκεντρικών τμημάτων Νοσηλευτικής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, αναπτύχθηκε και προωθήθηκε ακούραστα από το Καθηγητικό Κατεστημένο της Νοσηλευτικής, έχοντας την ιστορική της διάσταση: Νοσηλευτές και νοσηλεύτριες με είκοσι και παραπάνω χρόνια προϋπηρεσίας, ακούνε για την

2

«ενιαία πανεπιστημιακή εκπαίδευση» από τον καιρό που ήταν φοιτητές (Θεοδωρίδης 2009, Σύγχρονος Νοσηλευτής).

Αυτό το κομμάτι και μόνο αυτό αποτελεί το ιστορικό κομμάτι της Μυθολογίας. Αντίθετα, τα «επιχειρήματα» για την «αναγκαιότητα ενιαίας πανεπιστημιακής νοσηλευτικής εκπαίδευσης», αποτελούν το Μυθολογικό κομμάτι της ιστορίας.

Η ομίχλη γύρω από τους όρους της ενοποίησης, εξυπηρετεί το Καθηγητικό Κατεστημένο της Νοσηλευτικής και λειτουργεί σε βάρος των συμφερόντων των κλινικών νοσηλευτών και νοσηλευτριών –αποφοίτων των ΤΕΙ, δηλαδή της συντριπτικής πλειοψηφίας των νοσηλευτών και νοσηλευτριών της βάρδιας μα και των φοιτητών νοσηλευτικής των ΑΤΕΙ.

Η παρούσα εργασία αποτελείται από τρία μέρη:Στο πρώτο μέρος ασχολούμαι με την «επιχειρηματολογία» της χρονικά

τελευταίας επιστολής του κ. Μπαλτόπουλου προς τον υπουργό Παιδείας κ. Σπιλιωτόπουλο.

Στο δεύτερο μέρος ασχολούμαι με την επιστολή του κ. Μπαλτόπουλου προς τον υπουργό Υγείας κ. Αβραμόπουλο.

Στο τρίτο μέρος ασχολούμαι με την επιστολή-υπόμνημα του κ. Μπαλτόπουλου προς τον Υφυπουργό Παιδείας κ. Ταλιαδούρο.

Εύχομαι να συμβάλω στον εμπλουτισμό της συζήτησης γύρω από την Ενιαία Τριτοβάθμια Νοσηλευτική Εκπαίδευση και κυρίως τους όρους με τους οποίους αυτή θα επιτευχθεί, οι οποίοι όροι πρέπει να υπακούουν στα συμφέροντα του νοσηλευτή και νοσηλεύτριας της παλιάς και νέας νοσηλευτικής βάρδιας και όχι του Καθηγητικού Κατεστημένου. Γιατί Νοσηλευτική σημαίνει νοσηλευτής και νοσηλεύτρια και όχι ωραία λογάκια πάνω σε κολλαριστό χαρτί από εκείνους που ποτέ δε φόρεσαν νοσηλευτική στολή ή κι αν τη φόρεσαν την εγκατέλειψαν άρον άρον.

3

Πρώτο Μέρος

Η προς Σπιλιωτόπουλο Επιστολή.

Την Επιστολή του κ. Μπαλτόπουλου διάβασα στο 9ο Τεύχος του «Ρυθμού της Υγείας», δηλαδή της μηνιαίας Εφημερίδας της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας, η οποία ΕΝΕ, επέλεξε να μην τη σχολιάσει καν.

Εισαγωγικά, ο αξιότιμος ιατρός, ορίζει το αντικείμενο και στόχο της Νοσηλευτικής.

Αντιγράφω:

«…Η Νοσηλευτική είναι μία ταχέως εξελισσόμενη επιστήμη υγείας, που στοχεύει στη θεραπεία του συνόλου των ανθρωπίνων αντιδράσεων (οργανικές, ψυχο-νοητικές, κοινωνικές) στα φαινόμενα της νόσου και της υγείας. Οι τεχνικές κλινικές διαδικασίες αποτελούν τμήμα μόνον του εύρους της Νοσηλευτικής…».

Η ταχύτητα της εξέλιξης της Νοσηλευτικής έχει διαλεκτική σχέση με την τεχνολογική εξέλιξη της Νοσηλευτικής ως επιστήμης Υγείας. Θα έλεγα όχι μόνο της Νοσηλευτικής. Για παράδειγμα και ως ιατρός, όφειλε να γνωρίζει τη διαλεκτική σχέση μεταξύ της ταχύτητας της εξέλιξης της Ιατρικής με την τεχνολογική εξέλιξή της ως επιστήμης. Επομένως, οι «τεχνικές κλινικές διαδικασίες» δεν αποτελούν «τμήμα μόνον(sic) του εύρους της Νοσηλευτικής», όπως με μάλλον απαξιωτικό τρόπο σημειώνει.

Το αντίθετο: Η σύνθεση επιστημονικής γνώσης και μεθόδου με την

τεχνολογική δεξιοτεχνία και μέθοδο, αντιπροσωπεύει τη σφραγίδα της επιστημονικής Νοσηλευτικής και παρέχει το μέσο για την πραγματοποίηση των σκοπών της (Σαχίνη-Πάνου/ανατύπωση 2006).

Πάνω σε αυτό, η νοσηλευτική δε στοχεύει «στη θεραπεία του συνόλου των ανθρωπίνων αντιδράσεων (οργανικές, ψυχο-νοητικές, κοινωνικές) στα φαινόμενα της νόσου και της υγείας» όπως διατείνεται ο κύριος Μπαλτόπουλος. Πρόκειται για μία αντίληψη η οποία ξεκινάει από το Σχολαστικισμό για να καταλήξει στο άκρατο Φαινομεναλισμό. Υπάρχει λογική εξήγηση γι’ αυτήν την πορεία, η οποία έχει να κάνει με τη σχέση της στρεβλής άποψης των «φαινομενικών θεωρητικών» και της «ποιοτικής» έρευνας μα δεν είναι της παρούσης να καταπιαστούμε με αυτό.

Εντούτοις, μπροστά σε αυτό που σημειώνεται - όπως σημειώνεται- ως «τεχνικές κλινικές διαδικασίες», οφείλουμε να υπογραμμίσουμε πως, η θεωρία προέρχεται από εξάσκηση (βλπ. «τεχνικές κλινικές διαδικασίες»…) και ευθύς ως εγκυροποιηθεί, επιστρέφει για να καθοδηγεί ή να εξηγεί αυτή την εξάσκηση. Η εξάσκηση, υπό την καθοδήγηση δοσμένης θεωρίας, οδηγεί στη βελτίωση της θεωρίας.

4

Θεωρία και εξάσκηση αλληλεπιδρούν, βελτιώνοντας (και όχι απαξιώνοντας…) η μία την άλλη (Σαχίνη-Πάνου 2006).

Έχοντας υπόψιν τα παραπάνω, είναι εύκολο να συμπεράνουμε πως ο «στόχος της Νοσηλευτικής» που εφευρίσκει ο κ. Μπαλτόπουλος αποτελεί έναν αποτυχημένο αυτοσχεδιασμό, με στοιχεία μετάφρασης από την αγγλική στην ελληνική.

Παραθέτω τον ορισμό που δίνει το Παγκόσμιο Συμβούλιο Νοσηλευτών για τη νοσηλευτική, τους σκοπούς και τους στόχους της:

«… Η νοσηλευτική είναι επιστήμη Υγείας, αναπόσπαστο κομμάτι του Υγειονομικού Συστήματος. Ενσωματώνει την προαγωγή της Υγείας, την πρόληψη της ασθένειας και τη νοσηλευτική φροντίδα των αρρώστων και αναπήρων ως βιοψυχοκοινωνικών ανθρωπίνων υπάρξεων όλων των ηλικιών σε όλες τις δομές και τα επίπεδα των υπηρεσιών υγείας. Οι νοσηλευτικές πράξεις και παρεμβάσεις απευθύνονται στο άτομο, την οικογένεια και το κοινωνικό σύνολο με έκδηλα ή επικείμενα προβλήματα υγείας…».

Πριν χρησιμοποιήσει αυτόν τον ορισμό, η Αθανάτου (ανατύπωση 2007) γράφει:

«… Τι είναι η Νοσηλευτική; Λόγω των διαστάσεών της, που συνεχώς αυξάνονται με την ιατρική και τεχνολογική πρόοδο στο χώρο της Υγείας, δεν είναι εύκολο να δοθεί απόλυτα ακριβής ορισμός που να καλύπτει όλο το εύρος της…».

Κι όμως ο κ. Μπαλτόπουλος τα «κατάφερε». Πώς; Απαξιώνοντας μία από τις κύριες δυνάμεις που ωθούν σε

«ταχεία» ανάπτυξη τη Νοσηλευτική επιστήμη: Την τεχνολογική της διάσταση. Πραγματικά πρόκειται για μέγα «κατόρθωμα».

Επανερχόμαστε στην επιστολή. Συνεχίζω να αντιγράφω:

«…Οι τεχνικές κλινικές διαδικασίες αποτελούν τμήμα μόνον του εύρους της Νοσηλευτικής. Συνεπακόλουθα, η τεχνολογική εκπαίδευση δεν επαρκεί για τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων επαγγελματιών και επιστημόνων νοσηλευτικής ικανών να ανταποκριθούν στην πολυπλοκότητα και το εύρος των αναγκών νοσηλευτικής φροντίδας των αποδεκτών των υπηρεσιών υγείας στο σύγχρονο σύστημα υγείας…».

Σε αυτό το σημείο, ο αξιότιμος ιατρός, δε λέει τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο παρά το ότι οι πτυχιούχοι ΤΕ νοσηλευτές είναι ανεπαρκείς ενώ οι πτυχιούχοι νοσηλευτές ΠΕ είναι επαρκείς, πως οι πτυχιούχοι νοσηλευτές ΤΕ είναι ανίκανοι να ανταποκριθούν στην πολυπλοκότητα και το εύρος των αναγκών της νοσηλευτικής φροντίδας των ασθενών, σε αντίθεση με τους νοσηλευτές ΠΕ οι οποίοι εξ ορισμού αποτελούν τους μόνους ικανούς και ολοκληρωμένους επαγγελματίες και επιστήμονες νοσηλευτικής.

Η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας έκρινε πως αυτός ο αντιεπιστημονικός, προσβλητικός και ως εκ τούτου αντιδεοντολογικός αφορισμός σε βάρος των νοσηλευτών ΤΕ έπρεπε να μη σχολιαστεί. Όχι μόνο η ΕΝΕ: Κανένας «νοσηλευτικός φορέας» δε βρέθηκε να το σχολιάσει. Δε λέω να το καταγγείλει. Έστω να το σχολιάσει.

5

Επί της ουσίας, ο κ. Μπαλτόπουλος προσπαθεί με χοντροκομμένο τρόπο να ταυτίσει την Τεχνολογική με την Τεχνική νοσηλευτική εκπαίδευση παραβλέποντας το γεγονός πως, η Τεχνολογική Νοσηλευτική Εκπαίδευση ανήκει στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, δηλαδή στη Συνταγματικά κατοχυρωμένη Ανώτατη εκπαίδευση της Ελλάδας ενώ η Τεχνική Νοσηλευτική Εκπαίδευση ανήκει στην Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η συγκεκριμένη προσπάθεια διατρέχει όλη την επιστολή, από την αρχή ως το τέλος.

Το πρόγραμμα σπουδών των νοσηλευτικών τμημάτων στα ΑΤΕΙ οφείλει να τροποποιείται κάθε τρία χρόνια με βάση το άρθρο 26. παρ 3 του Νόμου 2916/2001. Στον Οδηγό Σπουδών που δόθηκε κατά την εισαγωγή μου στη σχολή σημειώνεται:

«…Οι τροποποιήσεις που έγιναν στο παρόν πρόγραμμα, στηρίζονται στις νέες τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις τόσο στις επιστήμες υγείας όσο και στις επιστήμες συμπεριφοράς αλλά και στις κοινωνικοοικονομικές αλλαγές που παρουσιάζονται στην πατρίδα μας και έχουν άμεση επίπτωση στη νοσηλευτική…».

Ο οδηγός Σπουδών προλογίζεται από την Προϊσταμένη του τμήματος μου Δρ. Παναγιώτα Μπέλλου-Μυλωνά. Ούτε φωνή μήτε ακρόαση από τις Μπέλλου Π. και Κυρίτση Ε. σε σχέση με την επιστολή Μπαλτόπουλου, ούτε από κάποιον άλλο των νοσηλευτικών τμημάτων των ΑΤΕΙ. Καθόλου τυχαία αυτή η σιωπή.

Όμως, πώς αιτιολογεί ο κ. Μπαλτόπουλος τον αφορισμό του σε βάρος των νοσηλευτών ΤΕ;

Με τη σειρά, επικαλείται:1. Πλήθος δημοσιευμένων μελετών,2. Τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας,3. Τη Διεθνή κοινότητα Νοσηλευτών (προφανώς το Διεθνές Συμβούλιο

Νοσηλευτών και τα ευρωπαϊκά νοσηλευτικά όργανα),4. Συγκριτικές μελέτες για τη φροντίδα των Ελλήνων Ασθενών,5. Την αναλογία του νοσηλευτικού προσωπικού(…) των χωρών μελών

του ΟΟΣΑ. Ας τα δούμε ένα ένα.Σημειώνει ο κύριος Μπαλτόπουλος:

«… Πλήθος δημοσιευμένων μελετών στον διεθνή και Ελλαδικό χώρο καταδεικνύουν ότι, η στελέχωση των υπηρεσιών υγείας με Νοσηλευτές Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, συνεπάγεται σημαντική ελάττωση του ποσοστού νοσηρότητας (επιπλοκών) και θνητότητας των νοσηλευομένων, καθώς και της διάρκειας και του κόστους Νοσηλείας (Parahoo 2000, Levy et al 2000, Παπαθανάσογλου και συν 2002, Αiken et al 2002, Luyt et al 2002, Curley 2002, Papathanassoglou et al 2003, Aiken et al 2003)...».

Μέχρι πρόσφατα, οι θιασώτες της «ενιαίας πανεπιστημιακής νοσηλευτικής εκπαίδευσης» επικαλούνταν αποκλειστικά και μόνο την εργασία Αiken et al (2002).

6

Για τις εργασίες οποιουδήποτε καθηγητή και καθηγήτριας των πανεπιστημιακών τμημάτων νοσηλευτικής της Ελλάδας, σε σχέση με την «πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση», θα μπορούσε να ισχύει αυτό που σημειώνει ο Τριχόπουλος (1982), αναφορικά με τους λόγους και τρόπους που κάποιοι και κάποιες υπερεκτιμούν τα αποτελέσματα των

εργασιών τους. τονίζοντας τα ευρήματα που στηρίζουν τις απόψεις τους και αγνοώντας εκείνα που τις αντιστρατεύονται, αναφέροντας εκλεκτικά τα βιβλιογραφικά δεδομένα που ταιριάζουν με τα δικά τους, αποσιωπώντας ή απορρίπτοντας όσα δεν ταιριάζουν, χωρίς να προσπαθήσουν να εξηγήσουν τις αντιφάσεις αυτές και προβάλλοντας την πιο αρεστή σε αυτούς ερμηνεία των αποτελεσμάτων χωρίς να έχουν εκθέσει εναλλακτικές ερμηνείες.

Αν τα παραπάνω αποτελούν «παγίδες» για τους ερευνητές, για εκείνους που επικαλούνται τα δεδομένα ερευνητικών εργασιών με τον τρόπο που τα επικαλείται ο κ. Μπαλτόπουλος συνιστούν κάτι παραπάνω από παγίδα.

Ενδεικτικά, η εργασία Αiken et al του 2002, πουθενά δεν αναφέρει και βέβαια πουθενά δεν καταδεικνύει ότι η στελέχωση των υπηρεσιών υγείας με νοσηλευτές «πανεπιστημιακής εκπαίδευσης» συνεπάγεται όσα περιγράφει ο κ. Μπαλτόπουλος. Στην εν λόγω εργασία, γίνεται αναφορά για τους Νοσηλευτές ως Registered Nurses (RNs), συνολικά, χωρίς την παραμικρή διάκριση μεταξύ Νοσηλευτών Πανεπιστημίου και Κολλεγίων.

Στα της Ελλάδας, αναλογικά, «RNs» αποτελούν όλοι οι Νοσηλευτές χωρίς να γίνεται διάκριση μεταξύ Νοσηλευτών ΤΕ και ΠΕ κι αυτό βάσει του Νόμου 1579/85 κατά τον οποίο ως Νοσηλευτές ορίζονται οι απόφοιτοι των ΑΕΙ και ΤΕΙ, γεγονός που οδηγεί αυτούς τους αποφοίτους στο να εγγράφονται υποχρεωτικά στα Μητρώα της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (εξού και το «registered»).

Mε άλλα λόγια, ο κύριος Μπαλτόπουλος προβάλλει την πιο αρεστή σε αυτόν ερμηνεία των ερευνητικών αποτελεσμάτων, χωρίς να έχει εκθέσει εναλλακτικές ερμηνείες, αναφέρει εκλεκτικά τα βιβλιογραφικά δεδομένα που ταιριάζουν με την άποψή του, αποσιωπώντας εκείνα που δεν ταιριάζουν, χωρίς να προσπαθεί να εξηγήσει τις αντιφάσεις, τονίζοντας τα ευρήματα που στηρίζουν τις απόψεις του κι αγνοώντας εκείνα που τις αντιστρατεύονται. Μα δε μένει σε αυτό.

Επικαλούμενος με αυτόν τον απαράδεκτο τρόπο τις ερευνητικές εργασίες σε σχέση με την υποτιθέμενη «πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση», στην ουσία δηλώνει πως οι Νοσηλευτές ΤΕ έχουν μερίδιο ευθύνης επί του ποσοστού νοσηρότητας (επιπλοκών) και θνητότητας των νοσηλευομένων, καθότι, αν οι νοσηλευτές «πανεπιστημιακής εκπαίδευσης» συμβάλουν προς την κατεύθυνση μείωσης των εν λόγω ποσοστών, απομένει, οι Νοσηλευτές ΤΕ, αν όχι να τα αυξάνουν τουλάχιστον να τα συντηρούν.

Με άλλα λόγια, για τον κ. Μπαλτόπουλο, οι Νοσηλευτές ΤΕ είναι εξ ορισμού και εκπαιδεύσεως «επικίνδυνοι» για τους ασθενείς τους…

Η ηγεσία της ΕΝΕ και όλοι οι νοσηλευτικοί φορείς που στις τάξεις τους περικλείεται έστω κι ένας Νοσηλευτής ΤΕ, έχουν βαρύτατη ευθύνη σε σχέση με το μη σχολιασμό αυτής της επιστολής, η οποία αγγίζει τα

7

όρια του λιβελλογραφήματος σε βάρος των νοσηλευτών και νοσηλευτριών ΤΕ.

Παρακάτω:

«…Στη διακύρηξη του Μονάχου (WHO 2000), για τους Νοσηλευτές και Μαιευτές, το Συμβούλιο Υπουργών Υγείας των Ευρωπαϊκών χωρών, αναγνωρίζει και δίνει έμφαση στον ουσιαστικό και ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζουν οι Νοσηλευτές στην προαγωγή της Υγείας και την πρόληψη της νόσου. Ως εκ τούτου δεσμεύεται να διασφαλίσει την αναβάθμιση της εκπαίδευσης των Νοσηλευτών και Μαιευτών, με Πανεπιστημιακά Προγράμματα Εκπαίδευσης. Επίσης, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ενόψει της αυξανόμενης πολυπλοκότητας των αναγκών υγείας των πολιτών και της αυξανόμενης ζήτησης για εξειδικευμένες και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας, καθόρισε πως όλα τα Κράτη-Μέλη του πρέπει να διασφαλίσουν Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση για τους Νοσηλευτές και Μαιευτές των χωρών τους…».

Είναι να απορεί κάποιος, πού και πώς τα διαπιστώνει αυτά ο κ.

Μπαλτόπουλος. Ας δούμε τα περί Διακήρυξης του Μονάχου 2000.Η κ. Χαραλαμπίδου, πρώην πρόεδρος του Εθνικού Συνδέσμου

Νοσηλευτών (ΕΣΝΕ), στο Δελτίο Τύπου του 33ου Πανελλήνιου Νοσηλευτικού Συνεδρίου ΕΣΝΕ, το οποίο δημοσιεύτηκε στο Νοσηλευτικό Δελτίο ΕΣΝΕ, Τεύχος 118, Ιούνιος 2006, σελ: 3 και στο κεφάλαιο «Σύγχρονες ευκαιρίες και προκλήσεις»- μεταφράζει από τη Διακήρυξη:

«…Η Νοσηλευτική εκπαίδευση, όλο και περισσότερο πραγματοποιείται στα “Ηigher Institutions” – Aνώτατα Ιδρύματα… »

Ακόμη και με αυτή τη μετάφραση της κ. Χαραλαμπίδου, και δεδομένου πως «ΑΤΕΙ» σημαίνει «Ανώτατο Εκπαιδευτικό Τεχνολογικό Ίδρυμα», και δη Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΑΕΙ) Τεχνολογικής Κατεύθυνσης (Νόμοι 2916/2001 και 3549/2007), όσα αναφέρει ο κ. Μπαλτόπουλος ως συμπεράσματα των Υπουργών που συμμετείχαν στη Διακήρυξη του Μονάχου περι «πανεπιστημιακής εκπαίδευσης», φανερώνουν όχι απλά μια αυθαίρετη ερμηνεία, μα τον ορισμό μιας προπαγανδιστικού χαρακτήρα διαστρέβλωσης.

Είναι ενδεικτικό πως κατά την «Ανάλυση της εφαρμογής της Διακήρυξης του Μονάχου» (Buscher & Wagner), γίνεται αναφορά στη «…Βελτίωση της βασικής και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και πρόσβασης στην Ανώτατη νοσηλευτική εκπαίδευση…» (Π.Ο.Υ – Η Διακήρυξη του Μονάχου: Νοσηλευτές- Μαιευτές: Μια δύναμη για την Υγεία, Ανάλυση της εφαρμογής της Διακήρυξης του Μονάχου 2004, Νοσηλευτικό Δελτίο ΕΣΝΕ, Τεύχος 110, Οκτώβριος 2005, σελ: 7).

Οι υπογραμμίσεις δικές μου.Όπως καταλαβαίνουμε, η Διακήρυξη του Μονάχου κάθε άλλο

παρά απαγορευτική καθίσταται για την Τριτοβάθμια Νοσηλευτική Εκπαίδευση στα ΑΤΕΙ και κάθε άλλο παρά κατηγορηματική για την

8

«πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση» του κ. Μπαλτόπουλου και των συν αυτώ.

Ένα άλλο σημείο αποτελεί η ίδια η απόφαση της διακήρυξης του Μονάχου. Όπως βλέπουμε, αναφέρονται οι Μαίες και Μαιευτές. Ο κ. Μπαλτόπουλος κάνει πως δεν το βλέπει. Πρόκειται για την προσφιλή τακτική των υπερασπιστών της «πανεπιστημιακής νοσηλευτικής εκπαίδευσης», οι οποίοι επικαλούνται ό,τι θέλουν, όπως θέλουν. Σωστότερα: Όπως και ό,τι τους εξυπηρετεί. Γιατί, λοιπόν, ο αξιότιμος κύριος Μπαλτόπουλος δεν αναφέρεται (και) στη Μαιευτική;

Στην Ελλάδα, οι Μαίες και Μαιευτές αποτελούν ιδιαίτερο κλάδο ο οποίος καμία σχέση δεν έχει με τη Νοσηλευτική, σε αντίθεση με πολλές χώρες και κράτη ανά τον κόσμο όπου η Μαιευτική αποτελεί ειδίκευση της Νοσηλευτικής.

Ενδεικτική απάντηση σε αυτό το ερώτημα αποτελεί το δημοσίευμα της εφημερίδας της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (Τευχος 9, 2009) και ειδικότερα η αναφορά της Διευθύντριας Νοσηλευτικής Υπηρεσίας του Γ.Ν Μεσολογγίου την οποία αντιγράφω:

«…Αναφέρω ότι, με το υπ’αρ. πρωτ. 6770/16 Ιούλ. 2009 Υπηρεσιακό Σημείωμά μου, γνωστοποιήθηκε η κατάσταση των υπό κρίση Νοσηλευτών ως Προϊστάμενων στα Νοσηλευτικά Τμήματα του Νοσοκομείου. Στην παραπάνω κατάσταση διαπίστωσα πως εκτός των Νοσηλευτών είναι εγγεγραμμένη προς κρίση και η μαία Λ.Κ. Η εν λόγω μαία φρονώ, ότι δεν δύναται να κριθεί ως Προϊσταμένη Νοσηλευτικού Τμήματος διότι:

α) Δεν είναι εγγεγραμμένη στα Μητρώα της Ε.Ν.Ε,β) Δεν κατέχει πτυχίο Νοσηλευτικής (φέρει Πτυχίο

Μαιευτικής),γ) Αποδεδειγμένα δεν είναι διορισμένη με το νόμο 580/77,δ) Δεν έχει Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος (σημ. ΑΒ:

Νοσηλευτή),Σύμφωνα με την υπ. αρ. Δ 891 Γνωμοδότηση, με αρ. πρωτ. 29501/22

Δεκ. 2008, από το Νομικό Σύμβουλο της 6ης ΥΠΕ, δε δύναται να συμπεριληφθεί στις κρίσεις προϊσταμένων των Νοσηλευτικών Τμημάτων του Γ.Ν Μεσολογγίου η παραπάνω Μαία (σημ. ΑΒ: οποιαδήποτε μαία, οποιουδήποτε γενικού Νοσοκομείου…). Επιπλέον στους Νόμους υπ. αρ. 2071/ ΦΕΚ 123/15 Ιούλ. 1992/ Άρθρο 103 «Εκσυγχρονισμός και Οργάνωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας», και υπ. αρ. 3252/ ΦΕΚ 132/16/Ιούλ. 2004, αρθρο 31 «Σύσταση ΕΝΕ», διευκρινίζονται οι προϋποθέσεις και τα προσόντα των υπό κρίση Νοσηλευτών…»

Αυτά νομίζω πως αποτελούν την καλύτερη απάντηση ως προς την επίκληση τής Διακήρυξης του Μονάχου από την πλευρά του κ. Μπαλτόπουλου.

Η συνέχεια της επιστολής του έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

«…Η Διεθνής νοσηλευτική Κοινότητα προτείνει ως ελάχιστο προσόν για την άσκηση της νοσηλευτικής το πανεπιστημιακό πτυχίο και ως ελάχιστη προετοιμασία για την τεχνική (βοηθητική) πρακτική το δίπλωμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (βοηθοί νοσηλευτών). Είναι πλέον σαφές ότι η ποικιλία των διαθέσιμων προγραμμάτων νοσηλευτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα

9

δημιουργεί σύγχυση στους φοιτητές, στους εργαζόμενους και στο γενικό πληθυσμό…».

Είχα σημειώσει παραπάνω πως, επί της ουσίας, ο κύριος Μπαλτόπουλος προσπαθεί με χοντροκομμένο τρόπο να ταυτίσει την Τεχνολογική με την Τεχνική νοσηλευτική εκπαίδευση, παραβλέποντας πως η Τεχνολογική Νοσηλευτική Εκπαίδευση ανήκει στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, δηλαδή στη Συνταγματικά κατοχυρωμένη Ανώτατη εκπαίδευση του Ελληνικού Κράτους ενώ η Τεχνική Νοσηλευτική Εκπαίδευση ανήκει στην Δευτεροβάθμια νοσηλευτική εκπαίδευση και πως αυτή η προσπάθεια διατρέχει όλο το κείμενο της επιστολής του. Στο παραπάνω απόσπασμα τούτο είναι κάτι παραπάνω από εμφανές.

Για τη Διεθνή νοσηλευτική κοινότητα, αντιγράφω ενδεικτικά από παλιότερη ανασκόπησή μου, την οποία είχα καταθέσει στον Τομέα Φοιτητών του Εθνικού Συνδέσμου Νοσηλευτών Ελλάδας, στην οποία σημείωνα:

10

«…Σχετικά με την E.F.N.A, και σε συνεργασία με το ΙCΝ και τον Π.Ο.Υ (που προφανώς αποφάσισε να εξηγήσει τι σημαίνει «ανώτατα ιδρύματα»), στις θέσεις που καταγράφονται στην ιστοσελίδα της E.F.N.A, γίνεται σαφής αναφορά στον όρο «University» σε μία σειρά από τοποθετήσεις γύρω από τη νοσηλευτική εκπαίδευση.

Παρά ταύτα, η εν λόγω Ομοσπονδία πασχίζει να ισορροπήσει ανάμεσα στις προϋποθέσεις που τίθενται στη Συνθήκη της Bologna, και στα εκπαιδευτικά προγράμματα των χωρών-κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στην Ε.F.N.A αλλά και στο ΙCN, είναι οι συνεχείς τοποθετήσεις και επανατοποθετήσεις γύρω από τη νοσηλευτική εκπαίδευση.

Για παράδειγμα, τον Απρίλιο του 2004, πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο η Εαρινή Συνάντηση της E.F.N.A (ως PCN).

Όταν τέθηκε το ζήτημα εφαρμογής της Συνθήκης της Bologna, «…εκφράστηκαν πολλές επιφυλάξεις από πολλούς εκπροσώπους και αποφασίστηκε να γίνει εκτενέστερη μελέτη του

θέματος προκειμένου να διευκρινιστούν συγκεκριμένα σημεία του….» [Μόνιμη Επιτροπή Νοσηλευτών Ευρωπαϊκής Ένωσης (PCN)», Νοσηλευτικό Δελτίο ΕΣΝΕ, Τεύχος 94, Μάϊος 2004, σελ. 10].

Πράγματι, τον Οκτώβριο του 2004 στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας πραγματοποιήθηκε η 81η συνάντηση της E.F.N.A (ως PCN).

Εκεί είχαμε το θρίαμβο της λογικής του παραλόγου, καθότι σημειώνεται πως «…Είναι απαραίτητο να λειτουργεί ένα μόνο επίπεδο Βασικής Νοσηλευτικής το οποίο θα ακολουθείται από το 2ο

επίπεδο που είναι το Master και το PhD…» αλλά ταυτόχρονα υπογραμμίζεται πως «…Η διάρκεια του πρώτου προγράμματος Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης που οδηγεί στο Βασικό Πτυχίο (Bachelor) πρέπει σε κάθε περίπτωση να μην είναι λιγότερη από 3 χρόνια (ελάχιστη διάρκεια για το Bachelor)…».

(http://www.efnweb.org/version1/en/documents/EFNPositionStatementonBologna.doc αλλά και στο Νοσηλευτικό Δελτίο ΕΣΝΕ, Τεύχος 101, Δεκέμβριος 2004, σελ. 3).

Και συνέχιζα:

«…Τρία (3) χρόνια για το βασικό πτυχίο σπουδών!

Πώς συμβαδίζει αυτό με την άποψη για «Ενιαία Πανεπιστημιακή Νοσηλευτική Εκπαίδευση» σε Ελλάδα και

Ευρώπη, δε μπορώ να το καταλάβω.

Γιατί, αν για παράδειγμα στην Ελλάδα έχουμε βασικό τίτλο στα 4 χρόνια και στην Ιταλία στα 3 χρόνια, τότε δε

11

θα έχουμε ένα και δη ενιαίο επίπεδο στην Ευρώπη.

Έστω ένα κράτος-μέλος να έχει βασικό τίτλο στα 3 χρόνια, με την Ελλάδα στα 4 χρόνια, οι προτάσεις των E.F.N.A, ΙCN και του W.H.O πάνε περίπατο.

Ή τις ερμηνεύουμε κατά το δοκούν; Ή είμαστε υπέρ μιας «Ενιαίας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης» με κύκλο σπουδών τριετούς διάρκειας + 2ο επίπεδο;

Αν έρθει αύριο ένας συνάδερφος από χώρα με βασικό τίτλο στα 3 έτη κι

εμείς στα 4, θα έχουμε την ίδια ιεραρχική εξέλιξη; Θα έχουμε την ίδια πρόσβαση στο 2ο επίπεδο (Master και PhD); Kαι ποιά από τα μέλη της E.F.N.A, έγειραν ενστάσεις; Ποιοί αναφέρθηκαν στο ζήτημα του περιεχομένου σπουδών και όχι τόσο της διάρκειάς τους;

Τα παραπάνω σημειώνονται, με σκοπό να φανεί πως E.F.N.A, I.C.N και Π.Ο.Υ, ουδέποτε έπεισαν τα μέλη τους για όσα υποστηρίζουν σε σχέση με τη Νοσηλευτική Εκπαίδευση…».

Αν αναλογιστούμε τα παραπάνω, αυτά που σημειώνει ο κύριος Μπαλτόπουλος για τη «Διεθνή νοσηλευτική κοινότητα» η οποία, σημειωτέον, πουθενά δεν ορίζει με κατηγορηματικό τρόπο ως ελάχιστο προσόν του Νοσηλευτή το «πανεπιστημιακό πτυχίο», πρέπει να ψάξουμε πολύ σκληρά να τα ανακαλύψουμε.

Γιατί Bachelor, δηλαδή το βασικό τίτλο σπουδών είναι σε θέση να προσφέρουν και τα ΑΤΕΙ, με το πρόγραμμα σπουδών τους να έχει πιο προωθημένη ποιότητα και ποσότητα, ξεπερνώντας ακόμα και την ελάχιστη διάρκεια σπουδών που προτείνει η «διεθνής νοσηλευτική κοινότητα». Ο μεταπτυχιακός τίτλος σπουδών δεν αποτελεί βασικό τίτλο σπουδών. Επομένως η «Διεθνής νοσηλευτική κοινότητα» δε λέει αυτό που θα θελε ο κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ.

Η «Διεθνής νοσηλευτική κοινότητα» περιλαμβάνει τα ΑΤΕΙ στην ΑΝΩΤΑΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, κάτι που αποδεικνύει -πάλι ενδεικτικά- το Ευρωπαϊκό Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Eras-mus», με το οποίο οι Έλληνες φοιτητές νοσηλευτικής των ΑΤΕΙ δε συναντούν το παραμικρό εμπόδιο σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το αντίστροφο.

Τα μόνα προβλήματα και εμπόδια που συναντούν οι Νοσηλευτές απόφοιτοι των ΑΤΕΙ προέρχονται από την Ελλάδα και μάλιστα όχι τόσο από την Ελληνική Πολιτεία, η οποία έχει ενσωματώσει στο Σύνταγμα και τη Νομοθεσία της, έστω με λειψό και κατά κανόνα αντιδραστικό τρόπο, τα περί Ανώτατης Εκπαίδευσης όσο από το Καθηγητικό Κατεστημένο και τη Συντεχνιακή νοοτροπία του.

Στα περί «σύγχυσης» φοιτητών, εργαζόμενων και του γενικού πληθυσμού εξαιτίας της «ποικιλίας» των εκπαιδευτικών προγραμμάτων δεν έχω παρά να σηκώσω τους ώμους μου.

12

Αυτή η σύγχυση έχει άλλες αιτίες και όχι αυτές που επικαλείται ο κύριος Μπαλτόπουλος. Η κουλτούρα της Ελληνικής Κοινωνίας και όχι μόνο της ελληνικής, αποδίδει σε οποιονδήποτε φοράει άσπρη ρόμπα την ιδιότητα του «ιατρού» και σε οποιονδήποτε φοράει νοσηλευτική στολή την ιδιότητα του «αδελφού νοσοκόμου».

Ως προς αυτό, δεν ευθύνεται το «εκπαιδευτικό νοσηλευτικό σύστημα» μα μία σειρά άλλων παραγόντων που έχουν να κάνουν με την πορεία ανάπτυξης του Ελληνικού Κράτους και των υγειονομικών υποδομών του, με την πολιτική των προσλήψεων και του κόστους, και της λογικά επόμενης άγνοιας του ασθενούς μιας και ο χώρος του νοσοκομείου δεν είναι ο κατάλληλος ώστε να του δίδεται το περιθώριο να διακρίνει -πόσω μάλλον να γνωρίζει επακριβώς- ποιός είναι βοηθός νοσηλευτή και ποιός νοσηλευτής.

Η πολιτική των νοσοκομείων ανά τον κόσμο να χρησιμοποιεί διακριτικά στις στολές του νοσηλευτικού προσωπικού, κινείται προς την κατεύθυνση να γίνονται διακριτοί οι ρόλοι, αυτό όμως δε σημαίνει πως υπεισέρχονται στη διαδικασία να προσαρμόσουν το εκπαιδευτικό τους σύστημα με αυτό το κριτήριο. Συνεπακόλουθα, αποτελεί τον ορισμό της παραδοξολογίας το επιχείρημα του κυρίου Μπαλτόπουλου περί «σύγχυσης» του γενικού πληθυσμού.

Όσον αφορά τους φοιτητές, στο βαθμό που υπάρχει σύγχυση, αυτή μάλλον οφείλεται στις εξηγήσεις που δίνουν ή δε δίνουν οι Καθηγητές τόσο της Δευτεροβάθμιας όσο και Τριτοβάθμιας Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης. Επομένως, ο κύριος Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ, έχουν όλο το χρόνο να κάνουν την αυτοκριτική τους αντί να υπεκφεύγουν σε παραδοξολογίες και σοφίσματα. Ας επιστρέψουμε, όμως, στην επιστολή:

«…Επιπλέον, όπως συγκριτικές μελέτες μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών υποστηρίζουν, η ποιότητα της παρεχόμενης νοσηλευτικής φροντίδας στους Έλληνες Πολίτες είναι κατά πολύ χαμηλότερες…».

Τι να πει κάποιος, έστω φοιτητής, διαβάζοντας τέτοιες τερατώδεις υπεραπλουστεύσεις. Για την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας προς τον Έλληνα πολίτη ευθύνεται το εκπαιδευτικό σύστημα της νοσηλευτικής! Μπορούμε να δεχτούμε κάτι τέτοιο όσο το ότι για τις βροχές ευθύνεται ο χορός της βροχής.

Και σε αυτή την περίπτωση, ο κ. Μπαλτόπουλος χρησιμοποιεί κατά το δοκούν τα ερευνητικά δεδομένα. Προφανώς για την ποιότητα της φροντίδας –και όχι μόνο της νοσηλευτικής όπως διατείνεται- δεν ευθύνεται το εκπαιδευτικό σύστημα της νοσηλευτικής. Μια σειρά εκατοντάδων παραγόντων, πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών και τα λοιπά και τα λοιπά οδηγούν σε αυτό που εισπράττει ο έλληνας πολίτης.

Η φροντίδα του ασθενούς έχει άμεση σχέση με τη συνολική παρέμβαση τής Ομάδας Υγείας, την ενίσχυση και το επίπεδο αυτής

13

της παρέμβασης και όχι αποκλειστικά των νοσηλευτών και του εκπαιδευτικού συστήματος της Νοσηλευτικής. Από την άλλη, ο κ. Μπαλτόπουλος, ως καλός γιατρός, μάλλον δε μπορεί να δει κι επομένως ομολογήσει με ειλικρίνεια και όχι προσχηματικά ποιά η ευθύνη και ο βαθμός που επηρεάζει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών το ιατροκεντρικό μοντέλο υγείας που βιώνει ο Έλληνας πολίτης.

Μήπως και γι’ αυτό ευθύνεται το νοσηλευτικό εκπαιδευτικό σύστημα; Κι αν όντως ευθύνεται το νοσηλευτικό εκπαιδευτικό σύστημα, ποιά η ευθύνη του ιατρού κ. Μπαλτόπουλου και των συν αυτώ στον καθορισμό της πανθομολογούμενα ιατροκεντρικής κατεύθυνσης του νοσηλευτικού τμήματος που προήδρευε; Και ποιά προοπτική δίνεται στη νοσηλευτική φροντίδα, όταν το Καθηγητικό Κατεστημένο και η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας, μαζί με όλους τους «νοσηλευτικούς φορείς» ζητάνε από τα Υπουργεία Παιδείας, Υγείας κλπ, να ιδρυθούν νοσηλευτικές σχολές εκεί όπου υπάρχουν Ιατρικές Σχολές;

Προφανώς η… «ομοιοπαθητική» αποτελεί τη θεραπεία εκλογής του ιατροκεντρικού μοντέλου τής ανάπηρης παρεχόμενης φροντίδας προς τον έλληνα πολίτη:

Αφού για την παρεχόμενη φροντίδα ευθύνεται το νοσηλευτικό εκπαιδευτικό σύστημα, σύμφωνα με τον κ. Μπαλτόπουλο και τους συν αυτώ, με ιατροκεντρικές νοσηλευτικές σχολές θα θεραπεύσουμε το ιατροκεντρικό μοντέλο υγείας, το οποίο και βέβαια είναι υπεύθυνο για την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας προς τον έλληνα πολίτη.

Συνεχίζω επιμένοντας στην επιστολή:

«… Σήμερα οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Αμερικανικής Ηπείρου, της Ασίας, της Αφρικής και της Ωκεανίας, έχουν ήδη εντάξει τη νοσηλευτική εκπαίδευση στο πανεπιστήμιο, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας, αλλά και τη βελτίωση της κοινωνικής αποδοχής για το νοσηλευτικό επάγγελμα. Δυστυχώς στη χώρα μας πάσχουν και τα δύο…».

Για άλλη μία φορά ο κ. Μπαλτόπουλος επιλέγει την αληθοφάνεια από την αλήθεια. Προσέξτε την αντίφαση.

Στην προηγούμενη παράγραφο σημειώνει πως «…Η Διεθνής νοσηλευτική Κοινότητα προτείνει ως ελάχιστο προσόν για την άσκηση της νοσηλευτικής το πανεπιστημιακό πτυχίο και ως ελάχιστη προετοιμασία για την τεχνική (βοηθητική) πρακτική το δίπλωμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (βοηθοί νοσηλευτών)..».

Όπως βλέπουμε, αποφεύγει να μιλήσει για δευτεροβάθμια νοσηλευτική εκπαίδευση. Όχι τυχαία. Έχει επενδύσει στη σύγχυση της τεχνολογικής νοσηλευτικής εκπαίδευσης με την τεχνική νοσηλευτική εκπαίδευση.

14

Η τεχνική εκπαίδευση, ως νοσηλευτική εκπαίδευση, υπάρχει σε όλες τις ηπείρους και χώρες που επικαλείται ο κύριος Μπαλτόπουλος. Από πού προκύπτει λοιπόν πως όλες αυτές οι χώρες και ήπειροι «έχουν ήδη εντάξει τη νοσηλευτική εκπαίδευση στο πανεπιστήμιο, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας, αλλά και τη βελτίωση της κοινωνικής αποδοχής για το νοσηλευτικό επάγγελμα», τη στιγμή που υφίσταται η δευτεροβάθμια νοσηλευτική εκπαίδευση των βοηθών νοσηλευτών;

Ο κύριος Μπαλτόπουλος καταφεύγει σε ζικ ζακ συναγωνιζόμενος τα Θαυμαστά Ταξίδια του Ιούλιου Βερν. Τα εκπαιδευτικά νοσηλευτικά συστήματα των χωρών και ηπείρων που περιγράφει, αν μη τι άλλο, ορίζονται ως δαιδαλώδη. Η νοσηλευτική εκπαίδευση διακρίνεται σε αυτή των Πανεπιστημίων και Κολλεγίων, παράγοντας Νοσηλευτές –τριτοβάθμια νοσηλευτική εκπαίδευση- και σε αυτή που παράγει Βοηθούς Νοσηλευτών –δευτεροβάθμια νοσηλευτική εκπαίδευση- οι οποίοι έχουν πολλές βαθμίδες.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και γενικότερα στις αγγλοσαξονικές χώρες, η δευτεροβάθμια νοσηλευτική εκπαίδευση διαβαθμίζεται από τους LPN’s, ΝΑ’s, ως τους orderly’s, με εξειδικεύσεις επί εξειδικεύσεων. Η νοσηλευτική εκπαίδευση, επομένως, κάθε άλλο έχει ενταχθεί στο «πανεπιστήμιο». Αν δεν κάνω λάθος, οι αγγλοσαξονικές χώρες εκτείνονται από την Αμερικανική Ήπειρο και την Ωκεανία ως τη Γηραιά Αλβιόνα.

Στο υπόμνημα που κατέθεσε η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας στη σύνοδο των πρυτάνεων, το οποίο έγινε δεκτό και δημοσιεύθηκε με πανηγυρικό τρόπο, γίνεται αναφορά στην εξαίρεση των χωρών της Γερμανίας και Αυστρίας. Κανείς δε μπήκε στον κόπο να εξετάσει αυτήν την κολοβωμένη εξαίρεση!

Η Γερμανία, η ατμομηχανή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα από τα πλέον αναπτυγμένα κράτη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και ολόκληρου του κόσμου, δεν έχει «πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση» όπως την εννοούν ο κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ.

Αβίαστα προκύπτουν τα παρακάτω ερωτήματα: 1. Υπάρχει κάποιος που να αμφισβητεί το επίπεδο της

παρεχόμενης νοσηλευτικής φροντίδας στη Γερμανία; 2. Ο Γερμανός Νοσηλευτής υπολείπεται σε επιστημονική

έρευνα, θεωρητικό υπόβαθρο και επιστημονική-τεχνολογική κατάρτιση από οποιονδήποτε νοσηλευτή, οποιασδήποτε χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οποιασδήποτε Ηπείρου της Γης;

3. Ο Γερμανός ασθενής κινδυνεύει από το Γερμανό Νοσηλευτή;

4. Αν δεχτούμε τα αληθοφανή επιχειρήματα του κ. Μπαλτόπουλου και των συνοδοιπόρων του, τι οδήγησε το Γερμανικό Κράτος στο να τα αποκρούσει, αποτελώντας την εξαίρεση σε… παγκόσμιο επίπεδο;

5. Αποτελεί όντως εξαίρεση η Γερμανία;

15

Ας κρατήσουμε αυτά τα ερωτήματα και ας προχωρήσουμε στην επόμενη παράγραφο, της επιστολής του κ. Μπαλτόπουλου.

«… Αν οι πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Παιδείας, στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έχουν βάση, θα αποτελέσουμε παγκόσμια πρωτοτυπία(sic!) με την υποβάθμιση, αντί την αναβάθμιση της νοσηλευτικής εκπαίδευσης. Σε μία χώρα με μόλις 3,3 νοσηλευτικού προσωπικού ανά 1000 κατοίκους (συγκριτικά με τις χώρες του ΟΟΣΑ που είναι 9,8), η υποβάθμιση της εκπαίδευσης θα μειώσει περαιτέρω την ποιότητα της φροντίδας των πολιτών, αλλά και την προσέλκυση των νέων στη νοσηλευτική. Ας προβληματιστούμε ποιοί επιθυμούμε να μας νοσηλεύουν…».

Συνεχίζοντας, νομίζω πως οι Γερμανία και Αυστρία αποτελούν μέλη του ΟΟΣΑ, οπότε τα περί παγκόσμιας πρωτοτυπίας μπορεί να τα πάρει το αεράκι.

Ο κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ οφείλουν να έχουν υπόψη πως Γερμανία και Αυστρία έχουν ένα από τα καλύτερα και πλέον ανεπτυγμένα υγειονομικά συστήματα, αποδεικνύοντας πως, το επίπεδο της παρεχόμενης φροντίδας των πολιτών της ευρωπαϊκής ένωσης δεν έχει να κάνει με την «πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση» μα με την επιλογή των εκάστοτε κρατών μελών στο αν και κατά πόσον υιοθετούν ιατροκεντρικό σύστημα υγείας ή υγειονομικό σύστημα βασισμένο στην Ομάδα Υγείας (και όχι μόνο).

Επιπλέον, συνεχίζοντας τα ζικ ζακ του, ο κ. Μπαλτόπουλος αφήνει την «πανεπιστημιακή εκπαίδευση» και πιάνει όλο το νοσηλευτικό προσωπικό, στο σύνολό του, χρησιμοποιώντας την αναλογία του ως επιχείρημα. Πάλι προκύπτει το παρακάτω ερώτημα εργασίας:

Αν η αναλογία της Ελλάδας περιλάμβανε 50 άτομα «νοσηλευτικού προσωπικού» ανά 1000 κατοίκους, από τα οποία τα 47 ανήκαν στη δευτεροβάθμια νοσηλευτική εκπαίδευση και αυτό αποτυπωνόταν στην έρευνα του ΟΟΣΑ, θα επέμενε να το χρησιμοποιεί ως επιχείρημα για την «πανεπιστημιακή εκπαίδευση»;

Καταδεικνύεται, λοιπόν, πως το ζήτημα της «πανεπιστημιακής νοσηλευτικής εκπαίδευσης» έχει να κάνει με τη συντεχνιακή νοοτροπία του καθηγητικού κατεστημένου της Νοσηλευτικής, η οποία έχει διαμορφώσει την ανάλογη Μυθολογία την οποία πλασάρει ως «επιχειρηματολογία».

16

Δεύτερο Μέρος

Η προς Αβραμόπουλο Επιστολή.

Επισημαίνω τα κυριότερα σημεία της επιστολής πάνω στα οποία θα σταθώ:

17

1. Το αίσθημα έκπληξης που νοιώθει ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος,

2. Τη νοσηλεύτρια που εργάζεται σε Ευρωπαϊκή Χώρα,3. Τις θέσεις και απόψεις της κ. Κατερίνας Καρατζά που δεν

εκφράζουν την παρούσα κατάσταση στην Ελληνική Κοινωνία ούτε το Εκπαιδευτικό Σύστημα της Χώρας μας,

4. Οι θέσεις της κυρίας Καρατζά αποτελούν στο σύνολό τους, αντιγραφή των θέσεων ενός νοσηλευτή, θέσεις που ανήκουν στο παρελθόν,

5. Την αναστάτωση του Νοσηλευτικού Κόσμου,6. Το υπόμνημα του κ. Μπαλτόπουλου προς το Υπουργείο

Παιδείας που «απηχεί τις θέσεις του κλάδου».Ας τα δούμε ένα ένα.

Α. Το αίσθημα έκπληξης

Ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος, φαίνεται πως επιλέγει να προλογίζει τις επιστολές και τα υπομνήματά του εκφράζοντας τα συναισθήματα από τα οποία διακατέχονται ο ίδιος και οι συνεργάτες-συνεργάτιδές του.

Όταν έστειλε την επιστολή-υπόμνημα προς τον υφυπουργό παιδείας κ. Ταλιαδούρο, ξεκίνησε εκφράζοντας τη «λύπη» που ένοιωσαν κατά την ανάγνωση, πάλι από το διαδίκτυο, του υπομνήματος της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας για τη Νοσηλευτική Εκπαίδευση.

Επιτρέψτε μου να διατυπώσω τις αμφιβολίες μου για το αίσθημα έκπληξης από το οποίο φαίνεται να διακατέχεται ο κύριος Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ.

Στο Τεύχος Μαΐου 2009, τού Νοσηλευτικού Δελτίου του ΕΣΝΕ, σελίδα 20, διαβάζουμε ένα κείμενο υπό τον χαρακτηριστικότατο τίτλο, τον οποίο αντιγράφω αυτολεξεί:

«…ΚΑΙ ΞΑΦΝΙΚΑ! ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΥΘΕΝΑ, συνάδελφος που εργάζεται στο Εξωτερικό, έστειλε στο ΥΥΚΑ μία επιστολή εκφράζοντας ερωτήματα γύρω από τη Νοσηλευτική και ειδικότερα τη Νοσηλευτική Εκπαίδευση στην Ελλάδα κι έλαβε την παρακάτω απάντηση…».

Τελικά το αίσθημα «έκπληξης» κάνει θραύση.Το Νοσηλευτικό Δελτίο του ΕΣΝΕ αποστέλλεται προς το τέλος

του μήνα ή και στον επόμενο μήνα από εκείνον που η ύλη του πραγματεύεται. Με άλλα λόγια το τεύχος Μαΐου αποστέλλεται ή στα τέλη Μαΐου ή στις αρχές Ιουνίου στους συνδρομητές του, μόνο που περιλαμβάνει ύλη που αφορά προφανέστατα το Μάιο. Πάνω σε αυτό θα επανέλθω.

Ανατρέχοντας στο διαδίκτυο, οι αναφορές που γίνονται στην εν λόγω επιστολή εμφανίζονται:

1. Στις 27/5/2009 στο φόρουμ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νοσηλευτικού Προσωπικού (ΠΑΣΟΝΟΠ), μέσα από αθυρόστομες συχνά συνομιλίες στις οποίες και ως αθυρόστομος, ατυχώς για τον

18

κ. Μπαλτόπουλο ευτυχώς για μένα και τα επιχειρήματά μου, συμμετέχω. Δεν αναφέρεται καν η απαντητική επιστολή.

2. Στις 23/5 και στις 28/5/2009, στην ιστοσελίδα του ΕΣΝΕ. Ο κύριος Μπαλτόπουλος, όμως, έχει στείλει την επιστολή προς

τον κ. Αβραμόπουλο από τις 19/5/2009. Επιμένει ο κ. Μπαλτόπουλος πώς διάβασε στο «διαδίκτυο» την

απάντηση της κ. Καρατζά; Πρόσφατα, στο φόρουμ της ΠΑΣΟΝΟΠ διατυπώθηκε η άποψη πως, όταν έλεγε «διαδίκτυο» εννοούσε το… ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.

Τι άλλο θα ακούσουμε!Πάνω σε αυτό, στην ίδια επιστολή προς Αβραμόπουλο, ο

αξιότιμος και κυρίως αξιόπιστος θα πρόσθετα κ. Μπαλτόπουλος σημειώνει για το άρθρο του νοσηλευτή του οποίου τις απόψεις αντέγραψε στο σύνολό της η κ. Καρατζά το εξής:

«…έχει δημοσιευθεί επίσης στο διαδίκτυο το 2001…».

Επίσης με τι; Επαναλαμβάνω:Επίσης με τι;Με την πριν τις 23/5/2009 ουδέποτε δημοσιευμένη στο

διαδίκτυο απαντητική επιστολή της κ. Καρατζά.Επανερχόμενος στο Νοσηλευτικό Δελτίο του ΕΣΝΕ, στη

Συντακτική Επιτροπή του εν λόγω Δελτίου εμφανίζονται και καθηγήτριες του πανεπιστημιακού νοσηλευτικού τμήματος που προήδρευε ο κ. Μπαλτόπουλος.

Επισημαίνω, πως ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος χρησιμοποιεί πληθυντικό για την έκπληξή του («με έκπληξη διαβάσαμε»), προφανέστατα εκφράζοντας και την έκπληξη των συνεργατών και συνεργάτιδων του.

Επομένως, επιτρέψτε μου να αμφιβάλλω για τα καλά, πάνω στο ότι οι συνεργάτες του κ. Μπαλτόπουλου «αμέλησαν» να ενημερώσουν σχετικά με την επίμαχη επιστολή και απάντηση τον αξιότιμο κύριο καθηγητή, ο οποίος απέμεινε να ανακαλύψει στο… διαδίκτυο όσα δηλώνει πως ανακάλυψε, δηλώνοντας συνάμα «έκπληκτος» μπροστά σε τέτοιου μεγέθους «ανακάλυψη».

Τι συμβαίνει λοιπόν;

Β. Η νοσηλεύτρια της Χώρας των Θαυμάτων.

Νομίζω πως κλειδί στην πορεία για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, η οποία πορεία μοιάζει με αυτήν του Ηρακλή Πουαρό, αποτελεί η «νοσηλεύτρια που εργάζεται σε Ευρωπαϊκή Χώρα» και κυρίως το περιεχόμενο και η χρονική περίοδος που επιλέγει να στείλει την επιστολή της, ειδικά προς το ΥΥΚΑ.

Επέλεξα να μην επικοινωνήσω με την κ. Καρατζά, τη συνεργάτιδα του Υπουργού Υγείας, παρά να μείνω σε όσα στοιχεία μας δίνουν και κυρίως όσα δε δίνουν εκείνοι που δηλώνουν «έκπληκτοι» σερφάροντας στο διαδίκτυο.

19

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το γεγονός πως έχουμε να κάνουμε με μία νοσηλεύτρια-φάντασμα, η οποία εργάζεται σε μία χώρα-φάντασμα η οποία έστειλε μία επιστολή-φάντασμα προς την κυρία Καρατζά η οποία, ευτυχώς, δεν είναι φάντασμα.

Μέχρι σήμερα, κανένα νοσηλευτικό έντυπο δεν έχει δημοσιεύσει την αρχική επιστολή της νοσηλεύτριας-φάντασμα, τουλάχιστον από όσα γνωρίζω. Το σημαντικότερο είναι πως κανείς δεν ενδιαφέρθηκε να τη δημοσιεύσει. Εντούτοις, αν διαβάσουμε «μέσα από τις γραμμές» όσων σχετικών έχουν γραφτεί μπορούμε να διατυπώσουμε μερικά ερωτήματα.

Κρίνοντας από την απάντηση της κυρίας Καρατζά, η νοσηλεύτρια-φάντασμα δε φαίνεται να στέλνει επιστολή «για τη Νοσηλευτική και ειδικότερα για τη Νοσηλευτική Εκπαίδευση» όπως καταγράφεται στο Νοσηλευτικό Δελτίο του ΕΣΝΕ μα αποκλειστικά και μόνο για τη Νοσηλευτική Εκπαίδευση.

Το ερώτημα που γεννάται συνίσταται στο γιατί η νοσηλεύτρια-φάντασμα επέλεξε να στείλει την επιστολή της για τη Νοσηλευτική Εκπαίδευση προς το ΥΥΚΑ και όχι προς το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, το οποίο είναι καθ’ ύλην αρμόδιο για ζητήματα νοσηλευτικής (και όχι μόνο) εκπαίδευσης.

Στη απάντηση της κυρίας Καρατζά δε σημειώνεται το πού εργάζεται η νοσηλεύτρια. Στον τίτλο του Νοσηλευτικού Δελτίου τού ΕΣΝΕ γίνεται μία αόριστη αναφορά για μία νοσηλεύτρια που εργάζεται στο «εξωτερικό». Στο ίδιο τεύχος του Νοσηλευτικού Δελτίου, σε άρθρο του κ. Δημητρέλλη, γίνεται αναφορά πως η συγκεκριμένη νοσηλεύτρια εργάζεται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, χωρίς όμως να γίνεται η παραμικρή αναφορά σε ποιό κράτος- μέλος του ΠΟΥ. Με άλλα λόγια η νοσηλεύτρια-φάντασμα ενδέχεται να εργάζεται σε ένα από τις εκατοντάδες μέλη κράτη του ΠΟΥ, οποιασδήποτε ηπείρο της Γης.

Όμως, στην επιστολή του κ. Μπαλτόπουλου προς τον Υπουργό Υγείας γίνεται συγκεκριμένη αναφορά, πως δηλαδή η νοσηλεύτρια-φάντασμα εργάζεται σε «Ευρωπαϊκή χώρα».

Στο διαδίκτυο, το οποίο επικαλείται ως πηγή του ο κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ, πουθενά δεν καταγράφεται κάτι τέτοιο, δηλαδή πως η νοσηλεύτρια εργάζεται σε «Ευρωπαϊκή Χώρα». Από πού το γνωρίζει, λοιπόν, ο κύριος Μπαλτόπουλος; Επιμένει να δηλώνει «έκπληκτος»; Επιμένει πως η πηγή της πληροφόρησής του είναι το «διαδίκτυο»;

Ας κρατήσουμε τα παραπάνω ερωτήματα γιατί θα μας χρειαστούν, εμπλουτισμένα, στη συνέχεια.

Γ. Οι θέσεις και απόψεις της κ. Κατερίνας Καρατζά που δεν εκφράζουν την παρούσα κατάσταση στην Ελληνική Κοινωνία ούτε το Εκπαιδευτικό Σύστημα της Χώρας μας.

20

Διαβάζοντας την απάντηση της κυρίας Κατερίνας Καρατζά είναι εύκολο να διαπιστωθεί ο υποκειμενικός χαρακτήρας των θέσεων και απόψεών της. Σίγουρα, η απάντηση της κυρίας Καρατζά δεν αποτελεί μία συνηθισμένη υπηρεσιακή απάντηση. Μία υπηρεσιακή απάντηση θα μπορούσε, ίσως και να όφειλε, όπως περιοριστεί στην παραπομπή της νοσηλεύτριας-φάντασμα προς το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο Παιδείας.

Παρά ταύτα, η απάντηση της κυρίας Καρατζά είναι αρκετά ενδιαφέρουσα για κάποιον που θέλει να ακούει απόψεις έστω υπηρεσιακών παραγόντων, για τα της νοσηλευτικής. Μην ξεχνάμε πως και ο κύριος Μπαλτόπουλος, ως ιατρός, δεν είναι ο πλέον σχετικός με τα της Νοσηλευτικής.

Τα κύρια στοιχεία που συνθέτουν τις απόψεις της κυρίας Καρατζά για τα της τριτοβάθμιας νοσηλευτικής εκπαίδευσης συνίσταται στα παρακάτω:

1. Η παραγωγή νοσηλευτών στην Ελλάδα δε δίνει

διαφορετικούς ρόλους στους αποφοίτους ΤΕΙ και ΑΕΙ οι οποίοι έχουν ταυτόσημα επαγγελματικά δικαιώματα.

2. Η νοσηλευτική είναι επιστήμη και τέχνη,3. Στη Χώρα μας βρισκόμαστε μπροστά σε αδιέξοδο - Δε

μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε δύο επίπεδα νοσηλευτικής στην Ανώτατη Εκπαίδευση,

4. Πανεπιστημιακές νοσηλευτικές σπουδές με ελλείψεις στην Κλινική Άσκηση - ΤΕΙ που παράγουν τον κορμό της νοσηλευτικής με έντονο πρόβλημα θεωρητικής γνώσης,

6. Οι φορείς του Νοσηλευτικού Χώρου θεωρούν πως η Νοσηλευτική πρέπει να σπουδάζεται στο Πανεπιστήμιο –Αυτή είναι εξάλλου και η διεθνής τάση,

8. Πιθανή λύση, η παραμονή νοσηλευτικής στα ΤΕΙ - Μεταπτυχιακή Εκπαίδευση στα Πανεπιστήμια.

Όσο κι αν επιθυμεί ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ, όποιος διαβάσει τα παραπάνω, κάθε άλλο παρά θα δηλώσει πως οι θέσεις της κυρίας Καρατζά, με τους υποκειμενισμούς της, δεν εκφράζουν την παρούσα κατάσταση της νοσηλευτικής εκπαίδευσης στη χώρα μας. Διαφωνώ σε αρκετούς από τους υποκειμενισμούς όμως τους κατανοώ απόλυτα. Αντίθετα με τον «έκπληκτο» κ. Μπαλτόπουλο. Θα προσπαθήσω, με πολύ συνοπτικό τρόπο να το καταδείξω.

Το ότι «η παραγωγή νοσηλευτών στην Ελλάδα δε δίνει διαφορετικούς ρόλους στους αποφοίτους ΤΕΙ και ΑΕΙ οι οποίοι έχουν ταυτόσημα επαγγελματικά δικαιώματα» το έχει παραδεχτεί ο ίδιος ο κ. Μπαλτόπουλος στην επιστολή του προς τον Υφυπουργό Παιδείας κύριο Ταλιαδούρο όταν σημείωνε τα παρακάτω:

«…Οι ασάφειες και οι δυσλειτουργίες που προκύπτουν κατά την άσκηση της νοσηλευτικής στις υπηρεσίες υγείας, σε ένα βαθμό είναι αποτέλεσμα του νομοθετικού κενού λόγω έλλειψης θεσμοθετημένων επαγγελματικών δικαιωμάτων για τους Νοσηλευτές ΠΕ…».

21

Δικές μου οι υπογραμμίσεις.Επιτρέψτε μου να πιστεύω πως όταν αναφέρεται σε ασάφειες

και δυσλειτουργίες κατά την άσκηση της νοσηλευτικής εννοεί ακριβώς τη σύγχυση των ρόλων που επικαλείται η κυρία Καρατζά καθότι ο ρόλος έχει άμεση σχέση με αυτή την άσκηση, ενώ η παραδοχή πως μόνο σε ένα βαθμό αυτό οφείλεται στην έλλειψη θεσμοθετημένων επαγγελματικών δικαιωμάτων για τους νοσηλευτές ΠΕ δηλώνει πως σε κάποιο άλλο βαθμό, τούτο οφείλεται στο ότι η παραγωγή νοσηλευτών από τα ΤΕΙ και ΑΕΙ δεν προσφέρει διακριτούς ρόλους κατά την άσκηση της νοσηλευτικής, όπως ισχυρίζεται η κυρία Καρατζά, καθότι, βάσει του Νομοθετικού Πλαισίου, ως Νοσηλευτές, δηλαδή ως επαγγελματίες που ασκούν τη νοσηλευτική, ορίζονται οι απόφοιτοι των ΤΕΙ και ΑΕΙ (Νόμος 1579/85).

Για την ταύτιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων, όπως είδαμε στο προηγούμενο μέρος, το «νομοθετικό κενό» που επικαλείται ο αξιότιμος κύριος Μπαλτόπουλος, δεν αναιρεί την εν λόγω ταύτιση μα την επιτείνει και υπογραμμίζει μιας και οι Νοσηλευτές ΠΕ ταυτίζονται εξ Ορισμού με τους Νοσηλευτές ΤΕ, ενώ δε νομίζω ο κ. Μπαλτόπουλος να υποστηρίζει πως οι Νοσηλευτές ΠΕ εργάζονται στην… παρανομία τα τελευταία 30 χρόνια, καθότι, αν ισχυριστεί κάτι τέτοιο τότε οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες του μαζί και οι συνεργάτες και συνεργάτιδές του απέναντι στους αποφοίτους τους.

Προφανώς ζητάω πολλά. Για το ότι η Νοσηλευτική είναι «Επιστήμη και Τέχνη», όπως

πάλι εύστοχα η κυρία Καρατζά σημειώνει και όχι μόνο Επιστήμη ούτε μόνο Τέχνη, αποτελεί για τους κλινικούς νοσηλευτές και νοσηλεύτριες νομοτέλεια ανάλογη του το ότι η Γη είναι στρογγυλή και γυρίζει.

Το να απορρίπτεται αυτή η νομοτέλεια από το Καθηγητικό Κατεστημένο της Νοσηλευτικής, το οποίο έχει μπερδέψει την επιστήμη με τον επιστημονισμό, έχοντας χάσει κάθε επαφή –αν είχαν ποτέ- με τη Νοσηλευτική, σημαίνει πως δεν το έχουν σε τίποτα να μας δηλώσουν πως η Γη είναι επίπεδη και δε γυρίζει.

Το ότι στη χώρα μας βρισκόμαστε σε «αδιέξοδο» και πως «δε μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε δύο επίπεδα νοσηλευτικής στην Ανώτατη Εκπαίδευση», πάλι ένας από εκείνους που το έχουν δηλώσει κατ’ επανάληψιν είναι ο κ. Μπαλτόπουλος. Ενδεικτικά αναφέρω το απόσπασμα της επιστολής του προς τον κύριο Ταλιαδούρο:

«…Η ύπαρξη δύο επιπέδων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης νοσηλευτών δυσχεραίνει την υιοθέτηση ενιαίων προτύπων φροντίδας, δημιουργεί ανισότητες στην παροχή υπηρεσιών υγείας στους πολίτες και επιτείνει τη διαρροή κλινικών νοσηλευτών από τις υπηρεσίες υγείας λόγω χαμηλής επαγγελματικής ικανοποίησης και συγκρούσεων…».

22

Και αλλού: «…Είναι πλέον σαφές ότι η ποικιλία των διαθέσιμων

προγραμμάτων νοσηλευτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα δημιουργεί σύγχυση στους φοιτητές, στους εργαζόμενους και στο γενικό πληθυσμό…»

Δικές μου οι υπογραμμίσεις.«Δυσχέρεια», «ανισότητα», «χαμηλή επαγγελματική

ικανοποίηση», «συγκρούσεις», «εγκατάλειψη» της νοσηλευτικής από τους νοσηλευτές, «σύγχυση» στους εργαζόμενους…

Αν αυτά δεν εκφράζουν αδιέξοδο είμαι περίεργος να μάθω τι θεωρεί ως αδιέξοδο ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ!

Για τις «πανεπιστημιακές νοσηλευτικές σπουδές με ελλείψεις στην Κλινική Άσκηση» (και όχι μόνο στην κλινική άσκηση θα έλεγα!), επιτρέψτε μου να επικαλεστώ όσα είχα διατυπώσει και κυρίως διαπιστώσει στην εργασία που είχα παραδώσει στον Τομέα Φοιτητών του ΕΣΝΕ σε σχέση με την πρόταση του ΕΣΝΕ για «ενιαία πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση». Σημείωνα:

«….Στην πρόταση του ΕΣΝΕ, καταγράφεται: «…Για το πλαίσιο ίδρυσης των Τμημάτων, να καταρτισθεί σαφές νομικό πλαίσιο, που να κατοχυρώνει τη νοσηλευτική φιλοσοφία και να εξασφαλίζει τη στελέχωσή τους κατά βάση από νοσηλευτές εκπαιδευτικούς, που διαθέτουν τα από το Νόμο προβλεπόμενα προσόντα, με τη συμμετοχή και άλλων επιστημόνων, όπου χρειάζεται, για την κάλυψη γνωστικών αντικειμένων ευρύτερης και εξειδικευμένης γνώσης. Το ίδιο σκεπτικό να ισχύσει και για την προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή και τα εκλεκτορικά σώματα…».

Αυτή η παράγραφος, περιγράφει με άριστο τρόπο, τι ΔΕΝ συμβαίνει σήμερα στα Πανεπιστημιακά Τμήματα Νοσηλευτικής και τι εύχεται να συμβεί ο ΕΣΝΕ στα Πανεπιστημιακά Νοσηλευτικά Τμήματα του αύριο.

Όμως, είναι τουλάχιστον ανορθόδοξο και άτοπο, να ζητάς κάτι για το «αύριο» χωρίς να αναλύεις το τι έχεις «σήμερα» καθώς και τους «βλαπτικούς παράγοντες» που σε έφεραν στη σημερινή κατάσταση. Εκτός, αν έχεις σκοπό να το κρύψεις κάτω από το χαλί.

Άρα, από το 1980 που υπάρχει το Πανεπιστημιακό Τμήμα της Νοσηλευτικής δεν έχει κατοχυρωθεί ούτε η νοσηλευτική φιλοσοφία, ούτε η στελέχωση του από νοσηλευτές εκπαιδευτικούς. Και τι μας εγγυάται ότι αυτό που δεν έχει γίνει στα 27 χρόνια λειτουργίας του Πανεπιστημιακού Τμήματος, θα γίνει αύριο;

Η συνέχεια είναι ακόμα καλύτερη: «…Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα που θα σχεδιάζεται από νοσηλευτές εκπαιδευτικούς θα είναι καθαρά προσανατολισμένο

23

στην επιστήμη (σ.σ. το «Τέχνη» δεν αναφέρεται) της Νοσηλευτικής, με τις σύγχρονες δομές του Διεθνούς Χώρου…».

Άρα το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα των Πανεπιστημιακών Τμημάτων Νοσηλευτικής σήμερα, ΔΕΝ σχεδιάζεται από νοσηλευτές εκπαιδευτικούς ΟΥΤΕ είναι προσανατολισμένο στην επιστήμη της Νοσηλευτικής.

Το λέω αυτό, γιατί κάλλιστα θα μπορούσε να είχε

διατυπωθεί πως το εκπαιδευτικό Πρόγραμμα των νέων Τμημάτων, θα πρέπει να είναι ανάλογο (ή έστω να υποστεί κάποιες αλλαγές), του προγράμματος Σπουδών των τμημάτων Νοσηλευτικής που ήδη λειτουργούν.

Συμπερασματικά, λοιπόν, ο ΕΣΝΕ προτείνει Ενιαία Πανεπιστημιακή Νοσηλευτική Εκπαίδευση, σίγουρα όχι όπως αυτή παρέχεται στα πανεπιστημιακά Νοσηλευτικά τμήματα σήμερα…»

Υπόψιν πως την επίσημη πρόταση του ΕΣΝΕ ενστερνίζεται (εκών άκων) το σύνολο των συνεργατών και συνεργάτιδων του κυρίου Μπαλτόπουλου ενώ δεν έπεσε στην αντίληψή μου κάποια απαντητική επιστολή-υπόμνημα του αξιότιμου κυρίου στην οποία να εκφράζει την… έκπληξή ή λύπη του για όσα ισχυρίζονται οι ίδιοι οι συνεργάτες του στο νοσηλευτικό τμήμα που προήδρευε και τα οποία αποτελούν καταπέλτη αντιφάσεων για τον κ. Μπαλτόπουλο και τους συν αυτώ οι οποίοι καλλιεργούν τη Μυθολογία της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, εξιδανικεύοντας τις σπουδές που παρέχουν τα πανεπιστημιακά τμήματα νοσηλευτικής.

Για τα «ΤΕΙ που παράγουν τον κορμό της νοσηλευτικής με έντονο πρόβλημα θεωρητικής γνώσης» πάλι ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος είναι εκείνος που συμφωνεί.

Στην επιστολή του προς τον κ. Σπηλιωτόπουλο, δεν αναγνωρίζει την παραμικρή θεωρητική ικανότητα και γνώση των νοσηλευτών ΤΕ, δηλαδή ξεπερνάει ακόμα και αυτήν την κ. Καρατζά, πιστεύοντας πως δεν τίθεται απλά και μόνο «έντονο πρόβλημα θεωρητικής γνώσης» μα (υποτιθέμενης) μονομέρειας και ως εκ τούτου ανεπάρκειας και ανικανότητας των νοσηλευτών τεχνολογικής εκπαίδευσης.

Αντιγράφω:

«…Οι τεχνικές κλινικές διαδικασίες αποτελούν τμήμα μόνον του εύρους της Νοσηλευτικής. Συνεπακόλουθα, η τεχνολογική εκπαίδευση δεν επαρκεί για τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων επαγγελματιών και επιστημόνων νοσηλευτικής ικανών να ανταποκριθούν στην πολυπλοκότητα και το εύρος των αναγκών νοσηλευτικής φροντίδας των

24

αποδεκτών των υπηρεσιών υγείας στο σύγχρονο σύστημα υγείας…».

Αυτά σημειώνει ο «έκπληκτος» και «διαφωνών» με την κ. Καρατζά, κ. Μπαλτόπουλος.

Η κ. Καρατζά επισημαίνει πως «οι φορείς του Νοσηλευτικού Χώρου θεωρούν πως η Νοσηλευτική πρέπει να σπουδάζεται στο Πανεπιστήμιο- Αυτή εξάλλου είναι και η διεθνής Τάση». Και σε αυτό, ο πρώτος που συμφωνεί, δεν είναι άλλος από τον «έκπληκτο» και «διαφωνούντα» κ. Μπαλτόπουλο!

Αντιγράφω από την επιστολή προς Σπηλιωτόπουλο:«…Η Διεθνής νοσηλευτική Κοινότητα προτείνει ως

ελάχιστο προσόν για την άσκηση της νοσηλευτικής το πανεπιστημιακό πτυχίο…», ενώ για τη συμφωνία όλων των νοσηλευτικών φορέων ως προς αυτό σημειώνω ενδεικτικά:

1. Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας: Υπέρ της Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης. Πάνω σε αυτό σημείωνε ο κύριος Μπαλτόπουλος στην προς Ταλιαδούρο επιστολή-υπόμνημα:

«… Ωστόσο, συμφωνούμε με την Πρόταση της Ένωσης Νοσηλευτών για Πανεπιστημιακή Νοσηλευτική Εκπαίδευση…». Η υπογράμμιση του κυρίου Μπαλτόπουλου!

2. ΕΣΑΝ: Υπέρ της Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης.

3. ΠΑΣΥΝΟ-ΕΣΥ: Υπέρ της Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης,

4. ΠΑΣΟΝΟΠ: Υπέρ της Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης,

5. ΕΣΝΕ: Υπέρ της Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης,6. ΠΟΕΔΗΝ: Υπέρ της Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής

Εκπαίδευσης,7. ΕΕΝΑΤ: Ακόμα δεν έχω καταλάβει τι επιζητεί, και κυρίως αν

και κατά πόσον υφίσταται ως συλλογικότητα, πάντως δεν είναι κατά της πανεπιστημιακής νοσηλευτικής εκπαίδευσης,

8. Σύλλογος Αποφοίτων Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου: Περιττό να αναφέρω τι υποστηρίζει.

9. Σύλλογος Φοιτητών Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου Αθηνών – ως άνω,

10. Σύλλογοι Φοιτητών Νοσηλευτικής ΑΤΕΙ –όλες οι παρατάξεις υιοθετούν τις γραμμές των Κομμάτων τους, οι οποίες γραμμές συμφωνούν με την Πανεπιστημιακή Νοσηλευτική Εκπαίδευση, τουλάχιστον εξ όσων γνωρίζω.

Άρα ο έκπληκτος κ. Μπαλτόπουλος μήτε σε αυτό διαφωνεί ή καλύτερα δε θα πρεπε να διαφωνεί με την κ. Καρατζά καθόσον ισχύει.

Απομένει ένα ακόμα σημείο από όσα ισχυρίζεται η κ. Καρατζά για τα της νοσηλευτικής Εκπαίδευσης μα πριν σταθούμε σε αυτό ας δούμε τις απόψεις της για την «παρούσα κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας»(sic) ως προς την αντιμετώπιση της νοσηλευτικής.

Οι απόψεις-θέσεις της κ. Καρατζά συνίστανται, επιγραμματικά στα παρακάτω:

25

1. Επίσημα και μη χείλη διατυπώνουν την ανάγκη αναβάθμισης του ρόλου της Νοσηλευτικής στο σύστημα Υγείας,

2. Στη σημερινή πραγματικότητα, η ελληνική κοινωνία περιμένει από το νοσηλευτή να τηρεί πιστά τις ιατρικές εντολές, να είναι πρόσχαρος, να έχει αξιοπρεπή συμπεριφορά και να τον φροντίζει –Δυστυχώς, σήμερα, ο νοσηλευτής καταναλώνεται στην πιστή τήρηση των ιατρικών οδηγιών και την παροχή βασικής φροντίδας,

3. Στη σημερινή πραγματικότητα η νοσηλευτική δεν έχει αναπτύξει την ανεξάρτητη επιστήμη της και υπάρχει τέτοια απλά δεν έχει καλλιεργηθεί από τις εκπαιδευτικές δομές της,

4. Δεν αποτελεί απαίτηση της κοινωνίας η υπαγωγή της νοσηλευτικής στο Πανεπιστημίο –αυτό εξαρτάται από τους ίδιους τους νοσηλευτές και την ωρίμανση των συνθηκών.

Αυτό το κομμάτι των απόψεων της κ. Καρατζά αποτελεί το πλέον υποκειμενικό κομμάτι των θέσεών της, χωρίς να σημαίνει πως δεν αναλογεί προς την «παρούσα κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας». Με άλλα λόγια ο «έκπληκτος» κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ δε θα πρεπε να διαφωνούν ως προς αυτά καθότι:

Πράγματι «επίσημα και μη χείλη διατυπώνουν την ανάγκη αναβάθμισης του ρόλου της Νοσηλευτικής στο σύστημα Υγείας». Ο ίδιος ο κ. Μπαλτόπουλος, με την πρότασή του για πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση προφανώς και επιζητεί την αναβάθμιση του ρόλου της νοσηλευτικής στο σύστημα Υγείας εκτός κι αν μας διαφεύγει κάτι. Εκτός κι αν η πρότασή του δεν αποσκοπεί σε αυτή την αναβάθμιση μα σε άλλα, άσχετα με το ρόλο της νοσηλευτικής στο σύστημα Υγείας, όπως για παράδειγμα στο να μοιραστούν κάποιοι συνάδελφοί του ιατροί, τις πανεπιστημιακές Έδρες που θα προκύψουν από την ίδρυση νέων πανεπιστημιακών νοσηλευτικών τμημάτων.

Ας μην είμαστε, όμως, κακόπιστοι. Ως προς το ότι «στη σημερινή πραγματικότητα, η ελληνική

κοινωνία περιμένει από το νοσηλευτή να τηρεί πιστά τις ιατρικές εντολές, να είναι πρόσχαρος, να έχει αξιοπρεπή συμπεριφορά και να τον φροντίζει» και στο ότι «σήμερα, ο νοσηλευτής καταναλώνεται στην πιστή τήρηση των ιατρικών οδηγιών και την παροχή βασικής φροντίδας» δε νομίζω να διαφωνεί όχι μόνο ο κύριος Μπαλτόπουλος μα κάθε άνθρωπος με στοιχειώδη αντίληψη.

Η κ. Καρατζά σημειώνει ένα «δυστυχώς» το οποίο φαίνεται να «διέφυγε» από τον αξιότιμο κ. Μπαλτόπουλο και τους συν αυτώ. Επομένως, δεν έχουμε παρά να συμφωνήσουμε επαυξάνοντας επί του «δυστυχώς». Ας σταθούμε λίγο.

Μήπως διαφωνεί ο κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ, πως στο ελληνικό ιατροκεντρικό σύστημα υγείας ο ρόλος του νοσηλευτή είναι υποβαθμισμένος μπροστά στο ρόλο του ιατρού-μάγου-γενικού δερβέναγα;

Αμφιβάλλει ο «έκπληκτος» κ. Μπαλτόπουλος, στο αναντίρρητο γεγονός του ότι, κάθε φορά που κάποιος κλινικός νοσηλευτής και νοσηλεύτρια τολμάει να προβάλει τη θεσμικά κατοχυρωμένη ανεξαρτησία της Νοσηλευτικής Επιστήμης και Τέχνης μαζί και τα

26

επαγγελματικά δικαιώματά του, έστω και ένας ιατρός, στην εσχατιά της Ελλάδας, είναι σε θέση, έχει την εξουσία, να τον κυνηγήσει με τρόπο που θα ζήλευε ο Ιαβέρης;

Μήπως τα παραδείγματα των κυτταροστατικών, των αιμοληψιών, των Μονάδων Τεχνητού Νεφρού και τόσες άλλες, μικρές και μεγάλες περιπέτειες από την κλινική καθημερινότητα των νοσηλευτών και νοσηλευτριών δεν το αποδεικνύουν;

Μήπως ο «έκπληκτος» κ. Μπαλτόπουλος νομίζει πως αυτή τη στάση της πανίσχυρης ιατρικής συντεχνίας προς τους νοσηλευτές δεν την εισπράττει ο έλληνας ασθενής και η ελληνική κοινωνία;

Μήπως ό έλληνας κλινικός νοσηλευτής, ακόμα και εκείνος της Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, δεν αναλώνεται στην πιστή τήρηση των ιατρικών οδηγιών, τις οποίες δίδουν οι ιατροί-συνάδελφοι του κυρίου Μπαλτόπουλου, συχνά χωρίς να λαμβάνουν καν υπόψη το νοσοκομειακό χωροχρόνο, οδηγώντας τους νοσηλευτές, ακριβώς προκειμένου να τις τηρήσουν πιστά (ως συνεργάτες το οφείλουν), να λειτουργούν σε βάρος και αυτής της βασικής νοσηλευτικής φροντίδας των ασθενών; (ως επαγγελματίες αυτό δεν το οφείλουν).

Μήπως ο «έκπληκτος» κ. Μπαλτόπουλος νομίζει πως αυτό το ιατροκεντρικό μοντέλο υγείας και η θέση της νοσηλευτικής σε αυτό, δεν εισπράττονται από τον έλληνα ασθενή και την ελληνική κοινωνία;

Στην τελική, πώς νομίζει ο «έκπληκτος» κ. Μπαλτόπουλος πώς διαμορφώνεται και καθορίζεται η στάση της ελληνικής κοινωνίας προς τη Νοσηλευτική; Ποιά η σχέση της διαμορφωμένης κουλτούρας της ελληνικής κοινωνίας και των εξ’ αυτής αποκρυσταλλωμένων υγειονομικών δομών, με τη θέση της ιατρικής συντεχνίας σε αυτή την κοινωνία και σε αυτές τις υγειονομικές δομές;

Αν μη τι άλλο, καθοριστική. Αν δούμε τη σχέση τής στάσης της ελληνικής κοινωνίας προς

τη Νοσηλευτική, τότε θα πρέπει να δούμε τη θέση της (ανύπαρκτης) νοσηλευτικής συντεχνίας σε αυτήν την κοινωνία.

Στην Ελλάδα, σε αντίθεση με το εξωτερικό, δεν υφίσταται νοσηλευτική συντεχνία, παρά ένα συνονθύλευμα με την επωνυμία «υγειονομικοί υπάλληλοι» στο οποίο αλέθονται οι νοσηλευτές ενώ, όπου διακρίνονται συντεχνιακά στοιχεία αυτά είτε θα υπακούν σε μεταφυσικούς όρους, στα πρότυπα σκληροπυρηνικών παραεκκλησιαστικών οργανώσεων δηλαδή σε συντεχνιακούς όρους μεσαίωνα (βλπ. ΕΣΝΕ) είτε σε όρους αντιδιαλεκτικού επιστημονισμού, δηλαδή σε τουλάχιστον ιδεαλιστικούς όρους (βλπ. Καθηγητικό Κατεστημένο) είτε στους όρους της ιατρικής συντεχνίας (βλπ. ΕΝΕ), δηλαδή σε όρους πιθηκισμού, που δε λαμβάνουν υπόψη τη διαδικασία εξέλιξης της ιατρικής συντεχνίας είτε όλα μαζί.

Σε καμία περίπτωση η Νοσηλευτική δε χρειάζεται να γίνει όπως η ιατρική ή οποιαδήποτε άλλη συντεχνία, προκειμένου να «αναγνωριστεί» από την ελληνική κοινωνία.

27

Αυτό που θέλω να τονίσω συνίσταται στο ότι έχει παρέλθει ο καιρός που οι συντεχνίες αποτελούσαν στοιχείο και έκφραση της προόδου μίας κοινωνίας. Τούτο αφορά κυρίως τα ανεπτυγμένα βιομηχανικά και μεταβιομηχανικά κράτη και όχι χώρες όπως η Ελλάδα εντούτοις, στο σημερινό επίπεδο ανάπτυξης της Ελληνικής Κοινωνίας, η εξέλιξη της Νοσηλευτικής συντεχνίας στα πρότυπα της ιατρικής συντεχνίας αποδεικνύει -ούτε λίγο ούτε πολύ- πως πρόκειται για μία λανθασμένη πορεία για την «αναγνώριση της νοσηλευτικής από την ελληνική κοινωνία», μία απεγνωσμένη προσπάθεια να γίνει ένα αναπτυξιακό άλμα με το κεφάλι καρφωμένο στο έδαφος και τα πόδια να κοιτάζουν τον ουρανό.

Έτσι εξηγείται το ότι «στη σημερινή –ελληνική-πραγματικότητα η νοσηλευτική δεν έχει αναπτύξει την ανεξάρτητη επιστήμη της και υπάρχει τέτοια απλά δεν έχει καλλιεργηθεί από τις εκπαιδευτικές δομές της» που, έστω ελλειπτικά, μα ορθά, αναφέρει η κ. Χαρατζά, μιας και στην ελληνική κοινωνία η νοσηλευτική δε λειτούργησε ως συντεχνία, χωρίς να σημαίνει αυτό πως οπωσδήποτε θα πρέπει να λειτουργήσει ως συντεχνία για να επιτύχει αυτήν την ανάπτυξη.

Η ιατρική συντεχνία, η οποία ανέπτυξε και συνεχίζει να αναπτύσσει την ανεξάρτητη επιστήμη της, δε μπορεί να υποκαταστήσει την υγειονομική «παραγωγή» - δηλαδή την παροχή υπηρεσιών υγείας-, σαν «όλο».

Αναπόφευκτα, η εξέλιξη των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, έχει διαλεκτική σχέση με την εξέλιξη της Νοσηλευτικής επιστήμης και τέχνης και όχι μόνο της νοσηλευτικής.

Στη σημερινή πραγματικότητα η ιατρική συντεχνία έχει υποκαταστήσει και καπελώσει τα πάντα –ακόμα και τις νοσηλευτικές σχολές που έχουν για πρόεδρο Ιατρούς- με αποτέλεσμα να υποφέρει το «όλο έργο» που καταγράφουμε ως «παροχή υπηρεσιών υγείας» και βέβαια να καθυστερεί η ανάπτυξη όχι της νοσηλευτικής συντεχνίας μα της Νοσηλευτικής Επιστήμης και Τέχνης, καθότι δεν είναι η ανάπτυξη της συντεχνίας αυτή που καθορίζει την ανάπτυξη της επιστήμης και τέχνης μα η ανάπτυξη της επιστήμης και τέχνης αυτή που καθορίζει τη διαμόρφωση και ανάπτυξη (ή όχι) της συντεχνίας.

Αυτό, στην Ελλάδα και στα της Νοσηλευτικής ελάχιστοι το έχουν συνειδητοποιήσει.

Απόδειξη, η απόλυτη ομοφωνία των «νοσηλευτικών φορέων», περί της αναγκαιότητας για «ενιαία πανεπιστημιακή εκπαίδευση», δηλαδή των φορέων που, κατά τα άλλα, δε μπορούν να συμφωνήσουν ούτε ποιά μέρα έχουμε μα και των κομμάτων που και αυτά δεν είναι σε θέση να συμφωνήσουν ούτε για το τι ώρα είναι.

Όμως, όλως παραδόξως, όλοι μα όλοι συμφωνούν στα της «ενιαίας πανεπιστημιακής νοσηλευτικής εκπαίδευσης», γεγονός που αποδεικνύει με τη σειρά του το βαθμό της διάβρωσης και ενσωμάτωσης της νοσηλευτικής συλλογικής συνείδησης, οριζόντια και κάθετα, από τον επιστημονικοφανή ιδεαλισμό και τη

28

Μυθολογία του ιατροκεντρικού συντεχνιακού καθηγητικού κατεστημένου, το οποίο ζητάει να δημιουργηθούν νοσηλευτικές σχολές εκεί που υπάρχουν Ιατρικές Σχολές.

Μέχρι και η κ. Καρατζά μπόρεσε να καταλάβει πως, καμία «ανάπτυξη της ανεξάρτητης νοσηλευτικής επιστήμης από τις εκπαιδευτικές δομές της» δεν έγινε με αυτούς τους όρους, δηλαδή με τους όρους που ιδρύθηκε τόσο το Πανεπιστημιακό Τμήμα της Νοσηλευτικής Αθήνας όσο και αυτό της Σπάρτης, τα οποία, επαναλαμβάνω, έχουν ως προέδρους ιατρούς που μέχρι πρότινος και τους δύο τους έλεγαν Μπαλτόπουλους.

Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν πρόκειται για συνωνυμία!Πάνω σε αυτά, το ότι «δεν αποτελεί απαίτηση της κοινωνίας η

υπαγωγή της νοσηλευτικής στο Πανεπιστήμιο» και πως «αυτό εξαρτάται από τους ίδιους τους νοσηλευτές και την ωρίμανση των συνθηκών», δε βλέπω με ποιόν τρόπο μπορεί να προκάλεσε την «έκπληξη» του κ. Μπαλτόπουλου και των συν αυτώ.

Η ωρίμανση των συνθηκών έχει να κάνει με πάρα πολλές παραμέτρους όμως αποτελεί προϋπόθεση η οποία δεν προκαλεί έκπληξη.

Κάθε άλλο. Το ότι αυτό εξαρτάται από τους ίδιους τους νοσηλευτές και

πάλι δεν προκαλεί έκπληξη εκτός αν ο κ. Μπαλτόπουλος θεωρεί πως αυτό εξαρτάται από κάποιους άλλους, όπως για παράδειγμα τους ιατρούς(…).

Το ότι η υπαγωγή της νοσηλευτικής στο πανεπιστήμιο δεν αποτελεί απαίτηση της κοινωνίας έχει να κάνει με αυτά που είπαμε μέχρι τώρα: Αυτό εισπράττει η κοινωνία, έτσι διαμορφώνεται (η ατομική και κοινωνική συνείδηση διαμορφώνεται από το Είναι) και επομένως απαιτείται μία κάποια εξελικτική πορεία, κατά κανόνα συγκρουσιακή, ώστε να φτάσει να απορρίψει το ιατροκεντρικό μοντέλο και να υιοθετήσει το μοντέλο της Ομάδας Υγείας, με τον ίδιο τρόπο που η ποσότητα μετατρέπεται σε ποιότητα, ακολουθώντας εξελικτική, σπειροειδή –και όχι γραμμική-πορεία.

Η μετατροπή μιας αφηρημένης δυνατότητας, εν προκειμένω της ανάπτυξης της νοσηλευτικής επιστήμης και τέχνης (και όχι της υπαγωγής της στο πανεπιστήμιο. Ο κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ τα ταυτίζουν εσκεμμένα), σε μία συγκεκριμένη αναγκαιότητα, καθορίζεται κάθε στιγμή από ένα συνδυασμό ορισμένων υλικών συνθηκών και όχι από τον μυθολογικών διαστάσεων ιδεαλισμό του Καθηγητικού Κατεστημένου.

Είδαμε λοιπόν πως, όσα έχει ισχυριστεί μέχρι τώρα η κ. Καρατζά, δεν προκαλούν την παραμικρή έκπληξη μήτε έρχονται σε σύγκρουση με την «πραγματική κατάσταση» της νοσηλευτικής εκπαίδευσης, του νοσηλευτικού επαγγέλματος και της ελληνικής κοινωνίας.

Όμως και τελικά τι είναι αυτό που προκάλεσε την «έκπληξη» (και όχι μόνο όπως θα δούμε στη συνέχεια) του αξιότιμου κ. Μπαλτόπουλου;

29

Ένα ήταν το σημείο, από όλα όσα ισχυρίστηκε η κυρία Χαρατζά, που τον οδήγησε να στείλει επιστολή: «…Πιθανή λύση, η παραμονή της νοσηλευτικής στα ΤΕΙ…».

Αυτό είναι και τίποτα άλλο. Μια τέτοια εξέλιξη αποτελεί την πλέον καταστρεπτική

προοπτική για τις επιδιώξεις του Καθηγητικού Κατεστημένου.

Δ. Ο Νοσηλευτής με τις θέσεις που ανήκουν στο παρελθόν.

Ο Νοσηλευτής που αναφέρει στην επιστολή του προς τον Υπουργό Υγείας ο αξιότιμος και πάνω απ’ όλα αξιόπιστος κύριος Μπαλτόπουλος δεν είναι άλλος από το Δημήτρη Δημητρέλλη, μέλους του Δ.Σ του ΕΣΝΕ.

Πράγματι η απάντηση της κυρίας Καρατζά αποτελεί προϊόν μίας χαρακτηριστικού μεγέθους και επιπέδου αντιγραφικής κοπτοραπτικής των θέσεων που είχε διατυπώσει το Μάρτιο του 2001 ο Δημήτρης Δημητρέλλης, ο οποίος τότε, είχε παραιτηθεί από το Δ.Σ του ΕΣΝΕ και όπως ο ίδιος ισχυρίζεται σήμερα, το τότε άρθρο του «αφορούσε και τις θέσεις του ΕΣΝΕ για τη νοσηλευτική εκπαίδευση».

Με πολλές από τις τότε διαπιστώσεις του Δημήτρη Δημητρέλλη συμφωνώ ενώ παραμένει σταθερή η διαφωνία μου ως προς το ότι:

1. Η διεθνής τάση της νοσηλευτικής εκπαίδευσης είναι να παρέχεται στο «Πανεπιστήμιο», κάτι το οποίο έχω στοιχειοθετήσει πως δεν ισχύει,

2. Η Νοσηλευτική «πρέπει» να σπουδάζεται στο Πανεπιστήμιο και,

3. Πως η πιθανή λύση για ενοποίηση της Τριτοβάθμιας Νοσηλευτικής στα ΑΤΕΙ μπορεί να είναι προσωρινή.

Ο κ. Δημητρέλλης, με νέο άρθρο του στο Νοσηλευτικό Δελτίο του ΕΣΝΕ, τεύχος Μαϊου 2009, προχωρά σε μερικές διευκρινήσεις στις οποίες αξίζει να σταθώ. Επιγραμματικά αυτές είναι:

1. Το άρθρο του Μαρτίου 2001 αφορούσε την τότε περίοδο. Τότε βρισκόμασταν στην προ ανωτατοποίησης των ΤΕΙ περίοδο και δεν υπήρχαν τα μεταπτυχιακά των ΤΕΙ σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια,

2. Το κείμενο που γράφτηκε σε συγκεκριμένες συνθήκες τη συγκεκριμένη περίοδο, καλούσε σε ουσιαστικό διάλογο για την εξεύρεση κοινής λύσης,

3. Αισθάνεται μεγάλη έκπληξη και απορία όταν οκτώ χρόνια μετά βλέπει να αποτελεί την επίσημη απάντηση του ΥΥΚΑ, με το «διαταύτα» να αναφέρεται σε κάτι που ποτέ δεν υποστήριξε ο ίδιος: Την Κατάργηση των Πανεπιστημιακών Τμημάτων Νοσηλευτικής,

4. Το ΥΥΚΑ χρησιμοποιεί ετεροχρονισμένα κείμενα, ειδικά του ίδιου που ούτως ή άλλως ασκεί συστηματική κριτική σε όσα κάνει η συγκεκριμένη κυβέρνηση (της Νέας Δημοκρατίας),

30

5. Εκφράζει την απορία του σε σχέση με τη δυνατότητα αντίστοιχης επιχειρηματολογίας από τη «δική σας» (της Νέας Δημοκρατίας) ΕΝΕ και το «δικό σας» (της ΝΔ) ΕΣΑΝ,

6. Εκφράζει την απορία του για το αν έχει ερωτηθεί το Υπουργείο Παιδείας και με ποιο δικαίωμα το ΥΥΚΑ, παραδεχόμενο μεν συναρμοδιότητα, καταπιάνεται με ζητήματα που μέχρι πρότινος παρέπεμπε στερεότυπα στο ΥΠΕΠΘ,

7. Εκφράζει την απορία του αν η θέση της κ. Καρατζά είναι η επίσημη θέση του ΥΥΚΑ και το πώς και πότε θα υλοποιηθεί,

8. Δηλώνει πως πρέπει να «αγωνιστούμε» για την ενιαία πανεπιστημιακή εκπαίδευση και πως η προτεινόμενη λύση μπορεί να αποτελεί διέξοδο στο σημερινό αδιέξοδο σε αναντιστοιχία, όμως, με τα «παχιά» λόγια των πολιτικών.

Η προσπάθεια του κ. Δημητρέλλη να πείσει πως πρόκειται για «ετεροχρονισμένο» κείμενο, μιας άλλης εποχής και συνθηκών, αποτελεί έναν εύσχημο τρόπο για να εγκαταλείψει άρον άρον τις τότε θέσεις του, πλην μιας: Δεν εγκαταλείπει το μύθο της αναγκαιότητας για «ενιαία πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση».

Όπως είδαμε, όσα σημεία έχει αντιγράψει η κ. Καρατζά έχουν έρεισμα στις σημερινές καταστάσεις, άσχετα αν συμφωνεί ή διαφωνεί κάποιος με τον τρόπο που τα τοποθετεί και την υποκειμενικότητα αυτών των απόψεων. Τούτο αποδεικνύεται όχι τόσο από τα σημεία που αντιγράφει η κ. Καρατζά από το τότε άρθρο του κ. Δημητρέλλη, μα κυρίως από εκείνα που δεν αντιγράφει.

Ενδεικτικά, ο Δημήτρης Δημητρέλλης έγραφε το 2001 στο άρθρο του:

«…Η έλλειψη Νοσηλευτών, οι άσχημες συνθήκες εργασίας, η μειωμένη κοινωνική καταξίωση και ο ιατροκεντρικός χαρακτήρας του συστήματος μαζί με την πρωτοφανή υπερπληθώρα γιατρών κρατούν τη Νοσηλευτική δέσμια της υποβάθμισής της…».

Το 2001, δεν είχαμε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Αντίθετα, από το 1994 είχαμε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, δηλαδή του

κόμματος του οποίου τις θέσεις ασπάζεται ο Δημήτρης Δημητρέλλης.

Η έλλειψη νοσηλευτών, οι άσχημες συνθήκες εργασίας και τα λοιπά, μάλλον συνεχίζουν να ισχύουν καθιστώντας το κείμενο επίκαιρο και όχι ετεροχρονισμένο.

Κι αλλού:«…Πανεπιστήμιο με 4 χρόνια σπουδές κυρίως θεωρητικές με

πολλά προβλήματα στην κλινική άσκηση (…). Ένα τμήμα που εδώ και 20 χρόνια δεν έχει προσδιορίσει τον στόχο του - δεν ξέρει τι παράγει! Καθηγητές που πολύ λίγο ενδιαφέρονται για τη Νοσηλευτική και την εξέλιξή της (και για ποιο λόγο αφού οι ίδιοι δεν είναι Νοσηλευτές)(…)».

31

Θα έλεγα ένα «ουδέν σχόλιον», αν και ο κύριος Μπαλτόπουλος, που είναι Καθηγητής και μάλιστα (πρώην) Πρόεδρος του Τμήματος Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, συνεχίζει να είναι γιατρός και όχι Νοσηλευτής. Υπόψη πως και ο νυν Πρόεδρος του Τμήματος Νοσηλευτικής, τόσο του Πανεπιστημιακού τμήματος Αθηνών όσο και της Σπάρτης, δεν είναι Νοσηλευτές.

Ο Δημήτρης Δημητρέλλης δηλώνει σήμερα πως «…τότε βρισκόμασταν στην προ ανωτατοποίησης των ΤΕΙ περίοδο και δεν υπήρχαν τα μεταπτυχιακά των ΤΕΙ σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια…», κάτι που σημαίνει πως το ετεροχρονισμένο των τότε απόψεών του αφορά τα ΤΕΙ και όχι το Πανεπιστήμιο, πέρα βέβαια από το γεγονός πως τότε είχαμε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και όχι Νέας Δημοκρατίας.

Άρα, με δεδομένη την ανωτατοποίηση, η προσωρινότητα της τότε πιθανής λύσης σε σχέση με την Ενιαία Τριτοβάθμια Νοσηλευτική στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ) Τεχνολογικής Κατεύθυνσης παύει να ισχύει και μπορεί να αποκτήσει μονιμότητα, ειδικά αν αρθεί το εμπόδιο που βάζει η συντεχνία των πανεπιστημιακών καθηγητών σε σχέση με τη δυνατότητα των ΑΤΕΙ να προχωρούν στην οργάνωση δικών τους μεταπτυχιακών προγραμμάτων, γεγονός που θα σήμαινε το τέλος της Μυθολογίας για την «αναγκαιότητα της ενιαίας πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης».

Τουτέστιν, απαίτηση των καιρών αποτελεί η πάλη, όχι για «πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση» η οποία στα 30 χρόνια της απέδειξε πως «δεν ξέρει τι παράγει», μα για Ενιαία Ανώτατη Τριτοβάθμια νοσηλευτική εκπαίδευση στα ΑΕΙ Τεχνολογικής Κατεύθυνσης, με πρόσβαση σε αυτή και των Βοηθών Νοσηλευτών, στην προοπτική να καταργηθεί ο κλάδος Βοηθών Νοσηλευτών επιτυγχάνοντας πραγματική και ουσιαστική αναβάθμιση της Ελληνικής Νοσηλευτικής.

Με αυτήν την προοπτική πρέπει να ξεκινήσει ο ουσιαστικός διάλογος, αποκλειστικά μεταξύ των συνδικαλιστικών νοσηλευτικών φορέων στις τάξεις των οποίων δραστηριοποιούνται κλινικοί νοσηλευτές ΠΕ και ΤΕ και κλινικοί Βοηθοί Νοσηλευτών και με απόλυτο αποκλεισμό του παραληρητικού συντεχνιακού λόγου τού Καθηγητικού Κατεστημένου τόσο των Πανεπιστημιακών και των Τεχνολογικών Νοσηλευτικών Τμημάτων μα και των Τεχνικών Σχολών της Δευτεροβάθμιας Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης.

Οι καθηγητές και καθηγήτριες οφείλουν να υπακούσουν στο πόρισμα του διαλόγου μεταξύ εκείνων που ασκούν τη νοσηλευτική πάνω στο τμήμα και να προσαρμόσουν το πρόγραμμα σπουδών τους σε αυτό.

Σε σχέση με τις πρόσφατες διευκρινήσεις του κ. Δημητρέλλη, είναι ενδεικτικό το ότι κάνει αναφορά στη νοσηλεύτρια-φάντασμα δηλώνοντας πως αυτή εργάζεται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Είναι πάλι ενδεικτικό πως ο ίδιος, ως μέλος του Δ.Σ τού ΕΣΝΕ, έχει δηλώσει πως δεν κατάφερε να βρει την επιστολή-φάντασμα

32

τής νοσηλεύτριας-φάντασμα. Και είναι κάτι παραπάνω από ενδεικτικό πως ενώ η επιστολή Μπαλτόπουλου στάλθηκε στο Υπουργείο Υγείας στις 19/5/2009 με κοινοποίηση προς τον ΕΣΝΕ, το έγγραφο πρωτοκολλήθηκε από τον ΕΣΝΕ μόλις στις 11/6/2009, δηλαδή σχεδόν μετά από ένα μήνα… Και με ταχυδρομικό περιστέρι να είχε σταλεί η κοινοποίηση θα είχε φτάσει συντομότερα!

Τα παραπάνω και από τη στιγμή που θα δημοσιευθεί η επιστολή της νοσηλεύτριας-φάντασμα θα αποκτήσουν μία ιδιαίτερη γοητεία.

Ας συνεχίσουμε, όμως, με την επιστολή του αξιότιμου κυρίου Μπαλτόπουλου.

Ε. Η αναστάτωση του Νοσηλευτικού Κόσμου.

Ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος, δηλώνει πως οι θέσεις της κ. Καρατζά στην απαντητική επιστολή της προς τη νοσηλεύτρια-φάντασμα, προκάλεσαν «αναστάτωση του νοσηλευτικού κόσμου».

Πρόκειται για μια μυθολογικών διαστάσεων αναστάτωση, ενταγμένη στη Μυθολογία περί ενιαίας πανεπιστημιακής νοσηλευτικής εκπαίδευσης.

Πρέπει να σημειωθεί πως ο Μυθολογικός κόσμος του καθηγητικού κατεστημένου της Νοσηλευτικής διαφέρει από τον πραγματικό νοσηλευτικό κόσμο.

Ως πραγματικό νοσηλευτικό κόσμο οφείλουμε να ορίσουμε την επαγγελματικό Μεσαίωνα τον οποίο βιώνουν οι κλινικοί νοσηλευτές και νοσηλεύτριες τόσο του Εθνικού Συστήματος Υγείας όσο και την ανεξέλεγκτης βαρβαρότητας γαλέρα τού Ιδιωτικού τομέα, τους νοσηλευτές και νοσηλεύτριες που παραμένουν άνεργοι, τους νοσηλευτές και νοσηλεύτριες που ετεροαπασχολούνται όχι από επιλογή μα από ανάγκη –υπάρχουν και η καθ’ επιλογή, όπως σωστά επισήμαινε το 2001 ο κ. Δημητρέλλης-, καθώς και τον τρόπο που εισπράττονται τα παραπάνω από τους φοιτητές και φοιτήτριες νοσηλευτικής οι οποίοι αποτελούν τμήμα του πραγματικού νοσηλευτικού κόσμου.

Καμία αναστάτωση δεν έζησε ο πραγματικός νοσηλευτικός κόσμος από την απάντηση της κ. Καρατζά προς τη νοσηλεύτρια-φάντασμα η οποία είτε εργαζόμενη σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα είτε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είτε και στα δύο μαζί, απέχει από τον πραγματικό ελληνικό νοσηλευτικό κόσμο όσο απέχει ο κ. Μπαλτόπουλος από τον κλινικό νοσηλευτή κάποιας εκ των παθολογικών κλινικών του Ευαγγελισμού σε ημέρα εφημερίας: Εκατομμύρια έτη ιδεαλιστικού φωτός.

Η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας, η ΠΑΣΥΝΟ-ΕΣΥ, η ΠΑΣΟΝΟΠ, ούτε καν αυτή η ΠΟΕΔΗΝ, δεν ασχολήθηκαν με την απαντητική επιστολή της κ. Καρατζά.

Κανένας κλινικός νοσηλευτής και νοσηλεύτρια δεν ασχολήθηκε με το «μέγα ζήτημα», πέρα από τον ΕΣΝΕ και τον αξιότιμο κ. Μπαλτόπουλο.

Κανένας δεν ασχολήθηκε με την απαντητική επιστολή της κ. Καρατζά, αποδεικνύοντας πως, ο κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ, γράφοντας για αναστάτωση του νοσηλευτικού κόσμου εννοούν

33

την αναστάτωση του καθηγητικού κατεστημένου και μέρους του ανώτερου στελεχιακού δυναμικού της νοσηλευτικής, μίας βολεμένης γραφειοκρατικής ελίτ, μίας νοσηλευτικής αριστοκρατίας, η οποία είναι γνωστό πως φωλιάζει προσευχόμενη τω Αγνώστω Καθηγητικώ Θεώ στον ΕΣΝΕ και από εκεί εφορμά χωρίς να εγκαταλείπει τη μακαριότητα του στείρου επιστημονισμού και ακαδημαϊσμού.

Ο πραγματικός νοσηλευτικός κόσμος δεν είναι ο κόσμος του Καθηγητικού Κατεστημένου της νοσηλευτικής.

ΣΤ. Το υπόμνημα του κ. Μπαλτόπουλου προς το Υπουργείο Παιδείας που «απηχεί τις θέσεις του κλάδου».

Όπως υπάρχει ο κόσμος των κλινικών νοσηλευτών και ο κόσμος του καθηγητικού κατεστημένου, έτσι υπάρχει και ο κλάδος των Νοσηλευτών σε αντιδιαστολή με τον κλάδο του Καθηγητικού Κατεστημένου της νοσηλευτικής.

Ο κλάδος των νοσηλευτών, βιώνει μία πραγματική και όχι μυθολογικών διαστάσεων παγκόσμια πρωτοτυπία:

Στο Εθνικό σύστημα υγείας, δύο επαγγελματίες που έχουν ακριβώς τον ίδιο επαγγελματικό τίτλο επιτελώντας ακριβώς την ίδια εργασία, έχουν διαφορετική ιεραρχική εξέλιξη ως προς το χρόνο. Οι νοσηλευτές ΠΕ λαμβάνουν τον Α’ βαθμό δύο χρόνια νωρίτερα από ένα νοσηλευτή ΤΕ και αυτό μετά την Ανωτατοποίηση των ΤΕΙ και μετά την αναπροσαρμογή του προγράμματος σπουδών των ΑΤΕΙ. Έτσι έχουμε δύο νοσηλευτές, με τέσσερα χρόνια σπουδών, με κοινά επαγγελματικά δικαιώματα, με κοινή εργασία δηλαδή, να έχουν διαφορετική εξέλιξη.

Οι θέσεις του κλάδου διαφέρουν εν τοις πράγμασι, λοιπόν, από τις φαινομεναλιστικές θέσεις του κ. Μπαλτόπουλου όπως θα δούμε στο Τρίτο και τελευταίο Μέρος.

34

ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ

Η προς Ταλιαδούρο Επιστολή.

Το μεγαλύτερο μέρος της επιστολής προς Ταλιαδούρο, έχει απαντηθεί σε προηγούμενα μέρη της παρούσης (περί Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δεικτών κόστους νοσηλείας κλπ), γι’ αυτό δε θα επεκταθώ.

Ο αξιότιμος πλην λυπημένος κ. Μπαλτόπουλος ξεκινάει με μία εσκεμμένη διαστρέβλωση. Αντιγράφω:

«…Με λύπη μας πληροφορηθήκαμε, μέσω της ιστοσελίδας της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (www . enne . gr ), το περιεχόμενο του Υπομνήματος σχετικά με τα επαγγελματικά δικαιώματα των Νοσηλευτών Πανεπιστημιακής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης…».

Το από 10/12/2008 Υπόμνημα της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος, είχε ως Θέμα, όχι τα «επαγγελματικά δικαιώματα των Νοσηλευτών ΤΕ και ΠΕ» μα το εξής γλαφυρότατο: «…Ενιαία Πανεπιστημιακή Νοσηλευτική Εκπαίδευση και ενιαία επαγγελματικά δικαιώματα των Νοσηλευτών…»

Η διαστρέβλωση συνίσταται στο ότι η ενιαία πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση δεν υφίσταται, αποτελεί σχέδιο επί χάρτου, ενώ τα ενιαία επαγγελματικά δικαιώματα των νοσηλευτών υφίστανται, ακριβώς με τον τρόπο που υφίσταται η Νομοθεσία του κοινού Επαγγελματικού Τίτλου και η κοινή πρακτική κατά τη νοσηλευτική φροντίδα.

Η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος, υπερθεματίζοντας περί την (ανύπαρκτη) αναγκαιότητα ίδρυσης πανεπιστημιακών νοσηλευτικών τμημάτων και δη επτά χρόνια μετά την ανωτατοποίηση των ΤΕΙ, εκφράζει απλά την επιθυμία της, για την ακρίβεια αναπαράγει τις φανφάρες του Καθηγητικού Κατεστημένου.

Σημειώνοντας πως: «…ενώ οι Νοσηλευτές που αποφοιτούν από το ΑΕΙ ανήκουν στον ίδιο κλάδο με αυτούς που αποφοιτούν από τα ΑΤΕΙ, καταλαμβάνουν τον Α΄ βαθμό της ιεραρχίας 2 έτη νωρίτερα(…), με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολλά προβλήματα στον εργασιακό τομέα, οφειλόμενα πρωτίστως στο ισχύον κοινωνικά και επαγγελματικά άδικο καθεστώς των αποφοίτων των Τμημάτων ΑΤΕΙ Νοσηλευτικής(sic). Το παράδοξο του προηγούμενου

35

παραδείγματος, ενισχύει και το γεγονός ότι τόσο οι απόφοιτοι του ΑΕΙ, όσο και αυτοί των ΑΤΕΙ σπουδάζουν 4 χρόνια και ο αριθμός των διδακτικών ωρών αριθμητικά είναι σχεδόν ταυτόσημος...», αναφέρεται στο σήμερα, στο τώρα, στο ισχύον, στη σημερινή πραγματική και όχι στη φαντασιακή νοσηλευτική πραγματικότητα. Αναφέρεται στον πραγματικό και όχι στον μεταφυσικό νοσηλευτικό κόσμο του Καθηγητικού Κατεστημένου.

Αν μάλιστα λάμβανε υπόψη και δεν έγραφε στα παλαιότερα των υποδημάτων της τούς Νόμους που ορίζουν τα της ανωτατοποίησης, πως δηλαδή ΑΕΙ δε σημαίνει μόνο πανεπιστημιακή εκπαίδευση μα και τεχνολογική, σε παράλληλη-οριζόντια και όχι κάθετη διάταξη, τότε θα έπρεπε και όφειλε να σημειώσει πως, ενώ οι Νοσηλευτές που αποφοιτούν από τα ΑΕΙ πανεπιστημιακής εκπαίδευσης ανήκουν στον ίδιο κλάδο με αυτούς που αποφοιτούν από τα ΑΕΙ τεχνολογικής εκπαίδευσης, καταλαμβάνουν τον Α΄ βαθμό της ιεραρχίας 2 έτη νωρίτερα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολλά προβλήματα στον εργασιακό τομέα, οφειλόμενα πρωτίστως στο ισχύον κοινωνικά και επαγγελματικά άδικο καθεστώς ΣΕ ΒΑΡΟΣ των αποφοίτων των Τμημάτων ΑΕΙ Νοσηλευτικής τεχνολογικής κατεύθυνσης. Το παράδοξο της παραπάνω αντικειμενικής πραγματικότητας, ενισχύει και το γεγονός ότι τόσο οι απόφοιτοι του ΑΕΙ πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, όσο και αυτοί των ΑΕΙ τεχνολογικής εκπαίδευσης σπουδάζουν 4 χρόνια και ο αριθμός των διδακτικών ωρών αριθμητικά είναι μεγαλύτερος στα τμήματα ΑΕΙ τεχνολογικής κατεύθυνσης κατά μερικές δεκάδες αν όχι εκατοντάδες ώρες, κάτι που δεν έκανε, προφανώς εσκεμμένα, προφανέστατα γιατί αυτό ήταν και είναι ασύμβατο με τη μυθολογία του καθηγητικού κατεστημένου περί «ενιαίας πανεπιστημιακής νοσηλευτικής εκπαίδευσης», μυθολογία που ενστερνίζεται και η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας, διαβρωμένη ούσα από τον ιδεαλισμό του καθηγητικού κατεστημένου.

Η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας, συνεχίζει να περιγράφει το ισχύον, έστω με τις στρεβλώσεις και παραχαράξεις που επιβάλει η μυθολογία του καθηγητικού κατεστημένου.

Έτσι, στο εν λόγω υπόμνημα σημειώνονται:«…Ειδικότερα, είναι γενικώς παραδεκτό και αποδεικνύεται

καθημερινά στην πράξη, ότι τόσο οι Νοσηλευτές της κατηγορίας ΠΕ, όσο και οι συνάδελφοί τους της κατηγορίας ΤΕ, κατά την εκτέλεση των υπηρεσιακών καθηκόντων τους, ενεργούν ακριβώς τις ίδιες πράξεις, για τις οποίες έχουν άπαντες ομοίως εκπαιδευθεί...».

Κι αλλού: «…Εξάλλου, τονίζεται ότι ο Νόμος 1579/1985, δια των

διατάξεων του άρθρου 5§2 Α, καθιερώνει έναν ενιαίο επαγγελματικό τίτλο του Νοσηλευτή, ανεξαρτήτως αποφοιτήσεως από ΑΕΙ ή ΤΕΙ(…). Δεδομένου, λοιπόν, ότι ο ως άνω τίτλος είναι κοινός, δεν νοείται διαφοροποίηση των επαγγελματικών δικαιωμάτων όσων φέρουν τον αυτό

36

τίτλο(…). Οι παραπάνω απόψεις μας ενισχύονται σημαντικά και από τις διατάξεις της υπ’αριθμ. 2005/36/ΕΚ Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων. Ειδικότερα, το άρθρο 31 της ως άνω Κοινοτικής Οδηγίας είναι αφιερωμένο στους Νοσοκόμους που είναι υπεύθυνοι για γενική περίθαλψη. Από τις διατάξεις αυτές, καθώς και από το περιεχόμενο του υπό στοιχείο V παραρτήματος όπου και παραπέμπουν, προκύπτει αβίαστα, ότι ο κοινοτικός νομοθέτης αντιμετωπίζει με ενιαίο τρόπο, αναφορικά με τα επαγγελματικά δικαιώματα, το σύνολο των εργαζομένων που φέρουν τον τίτλο του Νοσηλευτή, περιγράφοντας τις ελάχιστες απαιτήσεις του αντίστοιχου προγράμματος σπουδών, καθώς και τους τίτλους σπουδών ανά χώρα, που αρκούν για την απονομή του επαγγελματικού τίτλου του Νοσηλευτη(…). Για την Ελλάδα, οι τίτλοι σπουδών είναι τόσο το πτυχίο Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου, όσο και το πτυχίο Νοσηλευτικής ΤΕΙ, χωρίς την παραμικρή μεταξύ των διάκριση…».

Κάποιες υπογραμμίσεις είναι δικές μου και κάποιες της ΕΝΕ.Υπόψη, πως ο Κοινός Επαγγελματικός Τίτλος, αποδόθηκε

πρωθύστερα και όχι μεθύστερα του Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο, βασιζόμενο ΚΑΤΕΞΟΧΗΝ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στο Νόμο 1579/85 περί του Επαγγελματικού Τίτλου του Νοσηλευτή, καθορίζει τα επαγγελματικά δικαιώματα των νοσηλευτών ΤΕ, κάτι που ναι μεν εντοπίζει ο συγγραφέας του Υπομνήματος της ΕΝΕ, αλλά εφευρίσκει «νομοθετικό κενό», την ίδια στιγμή που επικαλείται πέρα από την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και την καθημερινή πρακτική, χωρίς δηλαδή να ασχοληθεί με το εξής ενδεχόμενο:

Σε ποιό νομοθετικό πλαίσιο υπάγεται ένας κλινικός νοσηλευτής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην περίπτωση που αυτός διώκεται για αμέλεια ή παράβαση καθήκοντος; Τι θα επικαλεστεί στο δικαστήριο ο εν λόγω νοσηλευτής; «Νομοθετικό κενό»;

Ας υποθέσουμε πως θα το ισχυριστεί. Τι θα επικαλεστούν οι κατήγοροί του; Κι αυτοί «Νομοθετικό

κενό»;! Θα αθωωθεί λόγω και επι τη βάσει «νομοθετικού κενού» ή θα καταδικαστεί λόγω και επί τη βάσει της ισχύουσας Νομοθεσίας, περί κοινού κώδικα Νοσηλευτικής Δεοντολογίας, περί κοινού Επαγγελματικού Τίτλου, περί κοινών Ειδικοτήτων, περί των κοινών Επαγγελματικών Δικαιωμάτων και τα κοινά λοιπά και τα λοιπά;

Έχω την άποψη πως η ΕΝΕ θα έπρεπε να λάβει σοβαρότερα υπόψη τη νομολογική πραγματικότητα, αντί να καταφεύγει με απαράδεκτο και ακραία επικίνδυνο τρόπο στη σκέπη του Καθηγητικού Κατεστημένου το οποίο δε διατρέχει κανένα, τον παραμικρό κίνδυνο, για παράβαση νοσηλευτικού καθήκοντος μιας και δεν είχε, δεν έχει μήτε θα έχει την παραμικρή σχέση με νοσηλευτικό τμήμα και την κλινική νοσηλευτική.

Συνεχίζω με τους αβάσιμους ισχυρισμούς του κ. Μπαλτόπουλου:

«…Παρόλο που και οι δύο κατηγορίες νοσηλευτών αποφοιτούν από την τριτοβάθμια εκπαίδευση,

37

διακρίνονται σαφώς μεταξύ τους ως προς την αποστολή και τους ρόλους, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν για τον πανεπιστημιακό και τεχνολογικό τομέα. Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση δίνει έμφαση στην προαγωγή και ανάπτυξη της επιστήμης, της τεχνολογίας και της τέχνης, στην παραγωγή νέας γνώσης με τη βασική και εφαρμοσμένη έρευνα, στη μετάδοση της γνώσης με τη διδασκαλία και στην υψηλή θεωρητική και εφαρμοσμένη κατάρτιση. Αντίθετα, η τεχνολογική εκπαίδευση δίνει έμφαση στην εφαρμοσμένη διάσταση των επιστημών και τεχνών (Νόμος Πλαίσιο 1982, Νόμος 2916/2001, Νόμος 3549/2007). Επομένως, το αίτημα της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος για ενιαία επαγγελματικά δικαιώματα αντίκειται στην ισχύουσα νομοθεσία…»

Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστος ο τρόπος που επικαλείται το ισχύον νομικό πλαίσιο ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος σε σχέση με τα της Νοσηλευτικής.

Οι δύο κατηγορίες νοσηλευτών, έχει αποδειχτεί κατ’ επανάληψη στην παρούσα εργασία πως κάθε άλλο παρά έχουν διακριτούς ρόλους. Αντίθετα, ταυτίζονται πλήρως, σε επίπεδο επαγγελματικού τίτλου και καθημερινής πρακτικής δηλαδή επαγγελματικών πράξεων και καθηκόντων.

Το αίτημα της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας για κοινά επαγγελματικά δικαιώματα αντίκειται στην ισχύουσα νομοθεσία, όχι επειδή υπάρχουν πανεπιστημιακές και τεχνολογικές σχολές νοσηλευτικής, δηλαδή όχι με τον τρόπο που ισχυρίζεται ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος, μα επειδή η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει επαγγελματικά δικαιώματα για εκείνους που έχουν κοινό επαγγελματικό τίτλο: Τον επαγγελματικό τίτλο του Νοσηλευτή.

Το να έχουν διαφορετικά επαγγελματικά δικαιώματα εκείνοι που έχουν κοινό επαγγελματικό τίτλο, πέρα από το ότι αντίκειται στη νομοθεσία, αντίκειται κυρίως -και με εντυπωσιακό τρόπο θα έλεγα- στην κοινή λογική, όσο αν πασχίζει να μας πείσει για το αντίθετο ο κ. Μπαλτόπουλος και οι συν αυτώ.

Από τη στιγμή που ο επαγγελματικός τίτλος είναι κοινός, σημαίνει πως οι φέροντες κοινό επαγγελματικό τίτλο επιτελούν ακριβώς την ίδια εργασία, επιτελούν κοινή εργασία, καθότι δε νοείται, είναι αδιανόητο, άνθρωποι με κοινό επαγγελματικό τίτλο να επιτελούν διαφορετική εργασία, δηλαδή εργασία άλλων επαγγελματιών με διαφορετικό επαγγελματικό τίτλο.

Από τη στιγμή που υπάρχει το Προεδρικό Διάταγμα για τα επαγγελματικά δικαιώματα των νοσηλευτών τεχνολογικής εκπαίδευσης οι οποίοι έχουν κοινό επαγγελματικό τίτλο με τους νοσηλευτές πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, το να ζητάει η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας ενιαία επαγγελματικά δικαιώματα σημαίνει πως δε λαμβάνει καθόλου υπόψη τη νομοθεσία για τον ενιαίο επαγγελματικό τίτλο.

38

Το Προεδρικό Διάταγμα για τα επαγγελματικά δικαιώματα των νοσηλευτών τεχνολογικής Εκπαίδευσης, στο άρθρο 1, επικαλείται και βασίζεται στο Νόμο 1579/85, δηλαδή το Νόμο του Κοινού Επαγγελματικού Τίτλου των Νοσηλευτών.

Το ότι επισημαίνεται η παράγραφος Α2 του άρθρου 1 του Νόμου 1579/85, δηλαδή η παράγραφος ειδικά για τους Νοσηλευτές τεχνολογικής εκπαίδευσης, δε σημαίνει πως εξαιρούνται οι Νοσηλευτές πανεπιστημιακής εκπαίδευσης της παραγράφου Α1 του Νόμου, με τον ίδιο τρόπο που δεν εξαιρείται η παράγραφος Α3 του ίδιου άρθρου του Νόμου, που επισημαίνει τους αποφοίτους των νοσηλευτικών σχολών ΚΑΤΕΕ και των τέως νοσηλευτικών σχολών αδερφών νοσοκόμων, καθώς και των αντιστοίχων σχολών της αλλοδαπής όπως περιγράφονται από την παράγραφο Α4 του ιδίου άρθρου, του ιδίου Νόμου.

Αυτό αποδεικνύεται από την παράγραφο Β του άρθρου 1, στην οποία επισημαίνεται πως, για τους Νοσηλευτές και Νοσηλεύτριες, χωρίς την παραμικρή διάκριση ανάμεσα σε Νοσηλευτές και Νοσηλεύτριες ΤΕ, ΠΕ, ΚΑΤΕΕ κλπ, ορίζονται συγκεκριμένες Νοσηλευτικές Ειδικότητες.

Με άλλα λόγια, δεν υφίσταται «νομοθετικό κενό» για τους νοσηλευτές πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, με τον ίδιο τρόπο που δεν υφίσταται «νομοθετικό κενό» για τους νοσηλευτές των σχολών ΚΑΤΕΕ και των τέως νοσηλευτικών σχολών αδερφών νοσοκόμων και αντίστοιχων της αλλοδαπής.

Οι σχολές των ΚΑΤΕΕ, με το Νόμο 298/1976 καθίστανται ισότιμες με τις πρώην σχολές των αδερφών νοσοκόμων, ενώ οι σχολές ΚΑΤΕΕ καθίστανται ισότιμες με τα ΤΕΙ με το Νόμο 1404/83 περί της Ίδρυσης των τελευταίων.

Πάντα στα της νοσηλευτικής, το νομικό επιχείρημα που θέλει την κατάργηση των σχολών αδερφών νοσοκόμων ως προϋπόθεση της ισοτιμίας με τα ΚΑΤΕΕ, ως επίσης, την κατάργηση των ΚΑΤΕΕ ως προϋπόθεση για την ισοτιμία αυτών με τα ΤΕΙ, καθίσταται έωλο έως παράλογο, αν συνυπολογίσουμε τους Νόμους 2916/01 και 3549/07, όπου, ως Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ) ορίζονται τα εκπαιδευτικά ιδρύματα Πανεπιστημιακής ΚΑΙ Τεχνολογικής εκπαίδευσης καθ’ ισοτιμία, ως παράλληλοι και αλληλοσυμπληρούμενοι τομείς, και κυρίως αν συνυπολογίσουμε το Νόμο 1579/85 περί του Επαγγελματικού Τίτλου και των Ειδικοτήτων τού Νοσηλευτή.

Όσο άχαρα αν ακούγονται τα παραπάνω, δεν παύουν να ισχυροποιούν το επιχείρημά μου, πως δηλαδή η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας θέτει ζήτημα επαγγελματικών δικαιωμάτων προκειμένου να συνδράμει τη θέση της περί Ενιαίας Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής εκπαίδευσης, χωρίς να λάβει υπόψη αυτά που η ίδια επικαλείται στο Υπόμνημά της, τόσο σε σχέση με το νομικό πλαίσιο όσο κυρίως με την κλινική πραγματικότητα των μελών της, υπονομεύοντας με αυτό τον τρόπο την ίδια τη θέση της.

Ο δε κ. Μπαλτόπουλος, παριστάνει πως θίγεται η νομιμότητα, επικαλούμενος το νομικό πλαίσιο από την αντίστροφη.

39

Στην ουσία τα επιχειρήματα της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας καθρεφτίζονται στα επιχειρήματα του κ. Μπαλτόπουλου και τούμπαλιν, αποτυπώνοντας το μυθολογικό είδωλο της «ενιαίας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης» μόνο που πάνω στον καθρέφτη υπάρχουν τα στίγματα της Νομολογικής και κυρίως Κλινικής νοσηλευτικής πραγματικότητας. Ατυχώς για τα δικά τους επιχειρήματα ευτυχώς για τα δικά μου.

Ας συνεχίσουμε με όσα ισχυρίζεται ο κ. Μπαλτόπουλος.

«…Η έκφραση «απόλυτη εξομοίωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των μέχρι σήμερα αποκαλούμενων Νοσηλευτών ΠΕ και ΤΕ» θεωρούμε ότι είναι προβληματική και η εξομοίωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων αφενός δεν θα είναι σύννομη και αφετέρου θα αφαιρέσει από τους Νοσηλευτές ΠΕ όλες εκείνες τις δυνατότητες που τους δίνει η πανεπιστημιακή τους εκπαίδευση (βασική και μεταπτυχιακή) για προαγωγή και βελτίωση της παρεχόμενης νοσηλευτικής φροντίδας στους Έλληνες Πολίτες…»

Η υπογράμμιση του κ. Μπαλτόπουλου.Με βάσει όσα σημείωσα μέχρι τώρα, πράγματι καθίσταται

προβληματική η συγκεκριμένη έκφραση της ΕΝΕ όχι όμως όπως το θέτει ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος.

Ως Νοσηλευτές ορίζονται και όχι «αποκαλούνται», εκείνοι που ορίζονται βάσει του Νόμου 1579/85. Το ποιός είναι και το ποιος δεν είναι Νοσηλευτής, καθορίζεται στο συγκεκριμένο Νόμο.

Ο καθένας μπορεί να αποκαλείται και κυρίως να αυτοαποκαλείται Νοσηλευτής, ειδικά στην Ελλάδα. Είναι δεδομένο πως, όποιος φοράει νοσηλευτική στολή συστήνεται ως «νοσηλευτής» είτε είναι βοηθός νοσηλευτή είτε τραυματιοφορέας. Επιπλέον, ιδιωτικές τεχνικές σχολές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, απευθύνονται στους υποψήφιους πελάτες τους, καλώντας τους με το σλόγκαν: «Γίνε Νοσηλευτής-Νοσηλεύτρια!». Ακόμα και συνδικαλιστικοί φορείς που στις τάξεις τους δεν έχουν αποκλειστικά και μόνο μέλη Νοσηλευτές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, συστήνονται –και καταγράφονται στις σελίδες του Τύπου και στα παράθυρα των ηλεκτρονικών ΜΜΕ-, ως «συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των Νοσηλευτών». Επιπλέον, όπως έχω επισημάνει, η ελληνική κοινωνία αποκαλεί όσους φορούν νοσηλευτική στολή ως «αδερφούς νοσοκόμους» με την ίδια ευκολία, προσθέτω, που τους αποκαλεί «νοσηλευτές».

Επομένως, το ζήτημα δε συνίσταται στο ποιοί αποκαλούνται Νοσηλευτές, αλλά στο ποιοί ορίζονται ως τέτοιοι.

Ο νομοθέτης, με την ταχύτητα που χαρακτηρίζει την Ελληνική πραγματικότητα, όρισε πρώτα το πού θα εκπαιδευτεί ποιός, έπειτα τι είναι και τι δεν είναι αυτός που εκπαιδεύεται εκεί που εκπαιδεύεται, και τέλος καθόρισε το τι θα κάνει και τι δε θα κάνει αυτός που ορίστηκε ως Νοσηλευτής βάσει της εκπαίδευσής του.

40

Πέρα από την ταχύτητα, η οποία πάσχει, η λογική είναι σωστή και όσα σημειώνει τόσο ο κ. Μπαλτόπουλος όσο η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας είναι ενδεικτικά του ιδεαλιστικού παραλογισμού που πηγάζει από την κοινή πρόταση τους για «ενιαία πανεπιστημιακή νοσηλευτική εκπαίδευση».

Στο Νόμο για την ίδρυση του απίστευτου και όμως αληθινού πανεπιστημιακού τμήματος νοσηλευτικής στη Σπάρτη, στους στόχους που αυτό οφείλει να προάγει, σημειώνονται: «… Την καλλιέργεια και προαγωγή της γνώσης παροχής νοσηλευτικών υπηρεσιών και την παροχή στους φοιτητές των απαραίτητων εφοδίων που εξασφαλίζουν την άρτια κατάρτιση τους για επιστημονική και επαγγελματική σταδιοδρομία…».

Επαγγελματική σταδιοδρομία χωρίς στοιχειώδη επαγγελματικά καθήκοντα, ακόμα και στο ελληνικό κράτος, δε νοείται.

Το 1914 τίθεται οι πρώτοι όροι με το Βασιλικό Διάταγμα αρ.φ.140/ΤΑ/27-5-1914 και στη συνέχεια με το νομοθετικό διάταγμα 124/ΤΑ/7-5-1948, τα οποία δεν οδήγησαν κατευθείαν στο Προεδρικό Διάταγμα για τα επαγγελματικά δικαιώματα των Νοσηλευτών μα στο Νόμο 1579/ΦΕΚ 217/ΤΑ/ 23-12-1985, δηλαδή στο Νόμο για τον Επαγγελματικό Τίτλο του Νοσηλευτή, τουλάχιστον σύμφωνα με τις σημειώσεις της κ. Μπέλλου στο μάθημα «Στοιχεία Υγειονομικής Νομοθεσίας» στο Α’ Τμήμα Νοσηλευτικής του ΑΤΕΙ Αθήνας, σελίδα 25, Αθήνα 2005.

Με άλλα λόγια, ο Νοσηλευτής, μέχρι το 1989, δεν στερείτο επαγγελματικών δικαιωμάτων μήτε υπήρχε «νομοθετικό κενό». Ο Νοσηλευτής, μέχρι το 1989, στερείτο ενός σύγχρονου πλαισίου επαγγελματικών δικαιωμάτων και καθηκόντων, γεγονός που στην Ελλάδα εμφανίζει διαχρονικά χαρακτηριστικά αν συνυπολογίσουμε το ότι τα επαγγελματικά δικαιώματα που καθιερώθηκαν το 1989, κάθε άλλο παρά αποτελούν ένα σύγχρονο πλαίσιο επαγγελματικών δικαιωμάτων. Είναι διαφορετικό να ισχυριζόμαστε, λοιπόν, πως υπάρχει «νομοθετικό κενό» και διαφορετικό να παραδεχόμαστε πως το νομικό πλαίσιο είναι παρωχημένο. Είναι διαφορετικό το νομοθετικό κενό, από το επαγγελματικό κενό που προκαλεί ένα παρωχημένο μα ΙΣΧΥΩΝ νομικό πλαίσιο.

Στα υπόλοιπα που επικαλείται ο αξιότιμος κ. Μπαλτόπουλος στο υπόμνημα- επιστολή προς Ταλιαδούρο, έχω απαντήσει σε προηγούμενα μέρη της παρούσης.

Σε αυτό το σημείο κλείνω την παρούσα εργασία επιφυλασσόμενος να συγγράψω μία άλλη, ειδικά για τους όρους που νεφελώδικα, σποραδικά και κατά καιρούς, προτείνει το Καθηγητικό Κατεστημένο της Νοσηλευτικής και κυρίως για το πώς αυτοί αποτυπώνονται στις προτάσεις των διαβρωμένων από την ιδεαλιστική Μυθολογία του Καθηγητικού Κατεστημένου «νοσηλευτικών φορέων».

Αθήνα 24-7-2009Άγγελος Βασιλάκης.

41

42