1

ความรเกยวกบการพฒนาเวบไซต 1.หลกการและทฤษฎการสอสาร การสอสาร

การสอสารนเกดจากแนวความคดทวา การสอสารเปนกระบวนการ หรอการแลกเปลยนโดยมสาระส าคญทวา ผสอสารท าหนาททงผสงและผรบขาวในขณะเดยวกนไมอาจระบวาการสอสารเรมตนและสนสดทจดใด เพราะถอวา การสอสารมลกษณะเปนวงกลมและไมมทสนสดชวตเปนเรองของการเรยนรและสงหนงทส าคญและตองมการเรยนรคอ ความสมพนธ หรอ มนษยสมพนธ เพราะทกสงทกอยางในโลกนมกเปนบทเรยนของกนและกน ถาไมใสใจเรยนรซงกนและกนกจะอยในโลกนดวยความยากล าบาก เพราะชวตจะมคณคาและรสกมความสขเมอไดแสดงออกอยางทรสก มโอกาสเรยนรเรองราวและสงใหมๆตามทเราตองการ

ความหมายของการสอสาร

นกวชาการหลายทานใหความหมายของการสอสารไวในหลายแงมม เชน โ ร เ จ อ ร (Rogers,1976)ไ ด ใ ห ค ว า ม ห ม า ย ข อ ง ก า รตดตอสอสารวาเปนการถายทอดและแลกเปลยนขอเทจจรง ความรสก ความคด หรอการกระท าตาง ๆ โดยมเจตนาทจะเปลยนพฤตกรรมของบคคล พฤตกรรมในทน หมายถง การเปลยนความร ความเขาใจ ทศนคต และพฤตกรรมทแสดงออกโดยเปดเผย แบลโลว กลสน และโอดออรน (Ballow, Gilson and Odiorne, 1962) ไดกลาววาการตดตอสอสารในองคการหมายถง

2

การแลกเปลยนค าพด อกษร สญลกษณ หรอขาวสาร เพอใหสมาชกในองคการหนงไดเขาใจความหมายและสามารถเขาใจฝายอน ได ซงถาพจารณาในทางการบรหารองคการอาจจะกลาวใหชดเจนขนไดวาการตดตอสอสารคอการกระจายหรอสอความหมายเก ยวกบนโยบายและค าส งลงไปย ง เบ องล า งพรอมกบรบขอเสนอแนะความเหนและความรสกตาง ๆ กลบมา ธร สนทรายทธ (ม.ป.ป.) ไดกลาววา การตดตอสอสารเปนปจจยส าคญในองคการ ทจะท าใหการด าเนนงานเปนไปไดดวยความรวมมอ ประสานงานกบทกฝาย ปจจยของการอยรวมกนและความรวมมอรวมใจของสมาชกทจะชวยกนท างาน อยางไรกตามสงทจะชวยใหการปฏบตงานราบรนท าใหการประสานงานกนเปนอยางดกคอ การตดตอสอสารของสมาชกในองคการนนเอง ชรามม(Schramm,1973) ไดพยายามอธบายถงกระบวนกาตดตอสอสารเปนวงจรในการแลกเปลยนขาวสารระหวางบคคล 2 คน ซงกระบวนการสอสารจะเรมตงแตการแปลความหมายการถายทอดขาวสารซงกนและกนเปนกระบวนการทเกดขนซ ากนไปเรอย จนกวาทงสองฝายจะเขาใจซงกนและกน สรปไมมค าจ ากดความของการสอสารอยางใดอยางหนงทจะน าไปใชกบพฤตกรรมการสอสารไดทกรปแบบ แตละค าจ ากดความจะมวตถประสงค และผลทเกดขนแตกตางกน จงท าใหความหมายของการสอสารกวาง และน าไปใชในสถานการณตาง ๆ การพจารณาความหมายของการสอสารจงตองเลอกใชใหเหมาะสมกบกจกรรมสอสารเปนเรอง ๆ ไป ดงนน

3

การสอสารตองเกยวกบองคประกอบส าคญ ๆ 3 ประการ อนไดแก ผสงขาวสาร(Sender)ผรบขาวสาร (Receiver) และตวขาวสาร (Message) เมอน ามารวมกนจะเรยกวาเปนการสอสารการสอสารเปนกจกรรมทไมอยนงมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา และมความยงยากสลบซบซอน การเรยนรรปแบบตาง ๆ ของการสอสารนนมเหตผล 4 ประการ คอ 1.ชวยใหมโอกาสทจะเลอกกระบวนการของการสอสาร และปจจยตาง ๆ เพอน าไปใชกบกจกรรมทางการสอสารทเกดขนจรง ทงนเพราะวาไมมรปแบบการสอสารอยางใดอยางหนงเพยงชนดเดยวทสามารถน าเอาไปใชกบขอมลตาง ๆ ทางการสอสารไดโดยสมบรณ 2.ชวยใหคนพบความจรงใหมๆเกยวกบการสอสาร เพราะการสอสารแตละรปแบบยอมกอใหเกดปญหาตาง ๆ กน 3.ชวยใหเกดการคาดคะเนลวงหนา เกยวกบการสอสารขนและรปแบบเหลานจะชวยใหคาดคะเนไดวา อะไรจะเกดขนในแตละสภาพของการสอสาร ซงการคาดคะเนเหลานจะชวยใหการสอสารมประสทธภาพ 4.ชวยใหสามารถหาวธมาวดปจจย และกระบวนการในการสอสารตาง ๆ ได เพราะรปแบบ รปแบบของการตดตอสอสาร การทจะตดตอสอสารทจะชวยใหขาวสารไปยงผ รบขาวสารโดยอาศยชองทางไปสประสาทสมผสทง 5 คอ การมองเหน การสมผส การไดยน การไดกลน การลมรส โดยใชชองทางคอ การ

4

บนทกขอความค าสงเปนลายลกษณอกษรการพดการสอสารความหมายทมประสทธภาพควรใชชองทางหลายๆชองทางชองทางการตดตอสอสารมความส าคญมากในการตดตอสอสาร ชองทางท ใช ในการตดตอสอสารระหวางผบ งคบบญชากบผ ใตบ งคบบญชาไดแกการพด (การส งงาน กาประชม การตดตอสอสารกนทางโทรศพทการสงขาว การสงขาวทางอนเตอรเนท ลายลกษณอกษรหรสงพมพ (จดหมาย หนงสอเวยนประกาศตาง ๆ วารสารภายใน) โสตทศนปกรณ (เสยงตามสาย) สามารถแบงประเภทตามวธการตาง ๆ ดงนคอ การตดตอสอสารทางลายลกษณอกษร การตดตอสอสารทางวาจา และการตดตอสอสารทเกยวของกบเทคโนโลย 1.การตดตอสอสารทางลายลกษณอกษร (Written Communicatioหมายถงการตดตอสอสารทแสดงออกโดยการเขยน ซงอาจเปนตวอกษร หรอตวเลขแสดงจ านวนกได เชนหนงสอเวยน และบนทกโตตอบ (Circulation - Notes - Letters - Memo) ปาย ประกาศ บนทกขอความ รายงานประจ าป แผงขาวสาร แผนปลว สงตพมพจดหมายขาว และวารสาร คมอการปฏบตงาน เปนตน สวนมากผบรหารตองการขาวสารทบนทกเปนลายลกษณอกษร แตบางครงการขาดการพจารณาขอความของขาวสารทสงมาใหโดยรอบคอบกอาจจะเกดผลกระทบทเสยหายตอองคการได (Timm, 1995) โดยมากมกจะพบวา การสอสารดวยการเขยนยากกวาการพด ทงนอาจเปนเพราะบคคลนนมความสามารถทางภาษานอย เชน ถาเขาท าหนาทเปนผสงสาร เขา

5

อาจไมแนใจในค าสะกด อกประการหนง การตดตอสอสารทอาศยการเขยนนนมกจะมลกษณะของการตดตอสอสารทางเดยว 2.การตดตอสอสารทางวาจา(Oral Communication) หมายถง การตดตอสอสารทแสดงออกโดยการพด เชน การประชมกลม(Group Meeting)การรองทกขโดยวาจา การปรกษาหารอ (Counseling) การสมภาษณพนกงานทออก (Exit Interview) การอบรม การสมมนาการพบปะตวตอตว การสนทนาเผชญหนา การพดโทรศพท การฝากบอกตอ และขาวลอซง สรอยตระกล อรรถมานะ (2541) กลาววา การตดตอสอสารดวยค าพด เปนวธการทใชกนมากทสดในการน าเสนอขาวสารจากบคคลหนงไปยงอกบคคลหนงโดยเฉพาะนกบรหารกมกจะพบวาตนนนอยในสภาพแวดลอมทเตมไปดวยค าพด แตกยงพบปญหาเกยวกบวธการใชภาษาพด หรอปญหาเกยวกบการใชค าทใชเฉพาะวงการหนง ๆ หรอใชเฉพาะในกลมคน หรอค ายอ รหส ทใชในองคการใดองคการหนง 3.การตดตอสอสารทตองใชเทคโนโลย (Technologies Communication) เทคโนโลยการสอสาร เปนเครองมอทางเทคนค ทมประโยชนเปนสวนยอยกลมหนงขอเทคโนโลยในสงคมมนษย ซงแตละชนดจะมคณลกษณะเฉพาะตวทแตกตางกนตามแนวคดและวตถประสงคในการใชแตกมคณสมบตประการหนงทคลายคลงกนคอ การเอาชนะขดจ ากดความสามารถตามธรรมชาต และเพมประสทธภาพในการสอสาร เชน การบนทกและเผยแพรขาวสาร

6

องคประกอบของการสอสาร (สมต สชฌกร, 2547) 1.ผสงสาร(Source) คอผตงตนท าการสอสารกบบคคล หรอกลมบคคลอน ผสงสารอาจเปนบคคลเดยว หรออาจจะมมากกวาหนงคนกได องคการหรอหนวยงานทเปนผเรมกระท า การใหเกดการสอสารกถอไดวาเปนผสงสาร 2.สาร(Message) คอ สาระ เรองราว ขาวสาร ทผสงสารตองการสงออกไปสบคคลหรอกลมบคคลอน สารอาจเปนสงทมตวตน เชน ตวหนงสอ ตวเลข รปภาพ วตถตาง ๆ หรอสญลกษณใด ๆ ทสามารถใหความหมายเปนทเขาใจได 3.ชองทางทจะสงสารหรอสอ(Channel or Medium) คอ เครองมอ หรอชองทางทผสงสารจะใช เพอใหสารนนไปถงบคคล หรอกลมบคคลรบ ชองทจะสงสาร หรอสอตาง ๆ ทจะน าสารไปยงผรบสารตามทผสงสารมงหมาย อาจจะเปนสอธรรมชาต เชน อากาศ เปนชองทางทคลนเสยงผานไปยงผฟงเสยง หรออาจจะเปนสอทมนษยประดษฐขน เชน วทย โทรทศน โทรศพท ฯลฯ 4.ผรบสาร(Receiver) คอ บคคลหรอกลมบคคลทสามารถรบทราบสารของผสงสารไดผรบสารเปนจดหมายปลายทางของขาวสารเปนบคคลส าคญในการชขาดวา การสอสารเปนผลหรอไม

7

หลกส าคญในการสอสาร วจตร อาวะกล (2525) ไดกลาวถง การสอสารทม

ประสทธผลตองมองคประกอบ7 ประการ คอ 1.ความนาเชอถอ (Credibility) การสอสารจะไดผลนน ตองมความเชอถอของในเรองของผใหขาวสาร แหลงขาว เพอใหเกดความมนใจ หรอเตมใจรบฟงขาวสารนน 2.ความเหมาะสม(Context) การสอสารทดตองมความเหมาะสมกลมกลนกบวฒนธรรมของสงคม เครองมอสอสารนนเปนเพยงสงประกอบ แตความส าคญอยททาท ทาทางภาษา ค าพดทเหมาะสมกบวฒนธรรมสงคม หมชน หรอสภาพแวดลอมนน ๆ การยกมอไหวส าหรบสงคมไทยยอมเหมาะสมกวาการจบมอ หรอการจบมอของฝรงยอมเหมาะสมกวาการไหวเปนตน 3.เนอหาสาระ(Content)ขาวสารทดจะตองมความหมายส าหรบผรบ มสาระ ประโยชนแกกลมชนหรอมสงทเขาจะไดผลประโยชนจงนาสนใจบางครงสงทเปนประโยชนตอกลมชนกลมหนง แตอาจจะไมมสาระส าหรบคนบางกลม ในเรองนจงตองใชการพจารณากลมชนเปาหมายดวย 4.บอยและสม าเสมอตอเนองกน (Continuity and Consistency) การสอขาวสารจะไดผลตองสงบอย ๆ ตดตอกน หรอมการย าหรอซ าเพอเตอนความทรงจ าหรอเปลยนทศนคต และมความสม าเสมอ เสมอตนเสมอปลาย มใชสงขาวสารชนดขาด ๆ หาย ๆ ไมเทยงตรงแนนอน 5.ชองทางขาวสาร(Channels) ขาวสารจะเผยแพรไดดนนจะตองสงใหถชองทางของการสอสารนนๆ โดยมองหาชองทางท

8

เปดรบขาวสารทเราจะสง และสงถกสายงาน กรม กองหนวย หรอโดยวทย โทรทศน หนงสอพมพ ฯลฯ สงถงตวบคคลโดยตรง จะรวดเรวกวา หรอสงท บานไดรบเรวกวาการสงไปใหทท างาน เราควรเลอกชองทางทไดผลเรวทสด 6.ความสามารถของผรบขาวสาร (Capability of Audience) การสอสารทถอวาไดผลนนตองใชความพยายาม หรอแรงงานนอยทสดการสอสารจะงายสะดวกกขนอยกบความสามารถในการรบของผรบซงขนอยกบปจจยหลายอยางเชน สถานท โอกาสอ านวย นสย ความร พนฐานทจะชวยใหเขาใจ เปนตน 7.ความแจมแจงของขาวสาร(Clarity) ขาวสารตองงาย ใชภาษาทผรบเขาใจ คอใชภาษาของเขาศพททยากและสงไมมประโยชนควรตดออกใหหมดใหชดเจน เขาใจงาย มความมงหมายเดยว อยาใหคลมเครอ หรอมความหมายหลายแงหรอตกหลนขอความบางตอนทส าคญไป ทฤษฎการและสอสาร ทฤษฎคอ ขอความเกยวกบการท างานของสงตาง ๆ หรอขอความทแสดงความสมพนธระหวางขอเทจจรงตาง ๆ ทฤษฎการสอสารมอย 4 แบบ คอ (1) ทฤษฎการสอสารเชงระบบพฤตกรรม (2) ทฤษฎการสอสารเชงพฤตกรรมการเขาและถอดรหส (3) ทฤษฎการสอสารเชงปฏสมพนธ (4) ทฤษฎการสอสารเชงปรบททางสงคม

9

(1)ทฤษฎการสอสารเชงระบบพฤตกรรม มลกษณะดงน (1.1) เปนการมองการสอสารทงระบบ คลายเครองจกรกล ระบบการรบสงขอมลขาวสารจะเกดขนได ตอเมอมแหลงขาวสาร (ผสง) สงสญญาณผานชองทางการสอสารไปยงจดหมายปลายทาง (ผรบสาร) (1.2) เปนการสอสารแบบตวตอตว ทเหนหนาตาของผรบและผสงได (1.3) มการกระท าสะทอนกลบ (Feed back) (1.4) มสภาพแวดลอมทางสงคม จตวทยา กาลเวลา สถานท เปนปจจยในการสอสาร และประกอบค าอธบาย และใหเหตผล (1.5) เปนการสอสารแบบตอเนอง (เปนวงกลม) (1.6) เปนการสอสารเรองใหม ๆ

(1.7) ผสอสาร เปนผก าหนดความหมาย และเจตนารมณของสารทสงไป (2) ทฤษฎการสอสารเชงพฤตกรรมการเขาและถอดรหส มลกษณะดงน (2.1) ถอวาการเขารหสและการถอดรหสเปนหวใจของการสอสาร (2.2) กระบวนการเขารหส และถอดรหส คอ รปแบบของการควบคม ตรวจสอบ หรอมอ านาจเหนอสงแวดลอม (2.3) อธบายกจกรรมของการเขารหส และถอดรหส 3 ประการ

10

(2.3.1) การรบรหส -ถอดรหส (Perception or Decoding) (2.3.2) การคด-ตความ (Cognition or Interpretation) (2.3.3) การตอบสนอง-การเขารหส (Response or Encoding) (3) ทฤษฎการสอสารเชงปฏสมพนธ ทฤษฎนวางหลกเกณฑ ไววา (3.1) การสอสาร หรอ ปจจยทางการสอสาร เปนเครองมอในการสรางปฏสมพนธ และสรางความสมพนธระหวางเนอหาขาวสาร กบบคคล (3.2) ปฏสมพนธแสดงออกมาทางพฤตกรรมตาง ๆ ของผรบสาร ดงนน พฤตกรรมทงหลายจงเกดจากพฤตกรรมทางการสอสารทงสน ตวแปรทางการสอสาร ทท าใหเกดปฏสมพนธทไมเหมอนกน ม 3 ประการ คอ (3.2.1) ปจจยดานผสงสาร บคลกภาพของผสงสาร ความนาเชอถอของผสงสาร ทศนคตของผสงสาร ความคด อทธพลของขาวสาร (3.2.2) ปจจยผรบสาร ความรสกของผรบสารตอขาวสาร บคลกภาพเปนตวก าหนดปฏกรยาตอบเนอหาขาวสาร (3.2.3) ปฏกรยาตอเนอสารเดยวกน จะแตกตางกนไปตามอารมณ ความรสกนกคดบคลกภาพของผรบสารทแตกตางกน ตวแปรทางการสอสาร ทท าใหเกดปฏสมพนธทแตกตางกน ม 4 ประการ คอ (3.2.3.1) ปจจยผสงสาร (3.2.3.2) ปจจยผรบสาร

11

(3.2.3.3) ปจจยทางดานสงคม หมายถงอทธพลทางสงคม เพราะ คนเราตองปรบตวให เขากบสงคม เพอใหสงคมยอมรบ (3.2.3.4) ลกษณะของเนอหาขาวสาร ลกษณะของเนอหาขาวสารสรางปฏกรยาของผรบสารไดแตกตางกน ทส าคญคอ รปแบบการเรยบเรยงเนอหา การจดล าดบภาษาทใช การเลอกประเดน การจด sequence ของเนอหา (4) ทฤษฎเชงเปรยบปรบททางสงคม ทฤษฏนอธบายวา (4.1) กระบวนการสอสาร เปนปรากฏการณท เกดขน ภายใตอทธพลทางสงคมและวฒนธรรม (4.2) สภาพแวดลอมทางสงคมมอทธพลอยางส าคญทท าใหการสอสารเกดขนได ดงนน สงคมเปนปจจยทควบคมแหลงขาวสาร (4.3) สงคมเปนปจจยการไหลของขาวสาร และผลของขาวสาร ท าใหการไหลของขาวสารเปลยนแปลงไดทกครงทกเมอ

12

2. การประชาสมพนธ ความหมายของการประชาสมพนธ

ก า ร ป ร ะช า ส ม พ น ธ ห ม า ย ถ ง ก า ร ส อ ส า ร ค ว า มคดเหน ขาวสาร ขอเทจจรงตาง ๆ ไปสกลมประชาชนเปนการเ ส ร ม ส ร า ง ค ว ามส ม พ น ธ แ ล ะคว าม เ ข า ใ จ อนด ร ะห ว า งหนวยงาน องคการ สถาบนกบกลม ประชาชนเปาหมายและประชาชนทเกยวของ เพอหวงผลในความรวมมอสนบสนนจากประชาชนรวมท งมสวนชวยเสรมสรางภาพลกษณทด ใหแกหนวยงาน องคการ สถาบนดวยท าใหประชาชนเกดความนยม เลอมใส ศรทธาตอหนวยงานตลอดจนคนหาและก าจดแหลงเขาใจผดชวยลบลางปญหาเพอสรางความส าเรจในการด าเนนงานของหนวยงานนน องคประกอบของการประชาสมพนธ องคประกอบของการประชาสมพนธ หากพจารณาจากกระบวนการสอสารเพอการประชาสมพนธแลว กสามารถจ าแนกอ ง ค ป ร ะ ก อ บ ส า ค ญ ข อ ง ก า ร ป ร ะ ช า ส ม พ น ธออกเปน 4 ประการ คอ (1) องคกร สถาบนหรอหนวยงาน (2) ขาวสาร (3) สอประชาสมพนธ (4) กลมประชาชนเปาหมายในการประชาสมพนธ

13

การประชาสมพนธหมายถง การสอสารความคดเหนขาวสารขอเทจจรงตางๆไปสกลมประชาชนเปนการเสรมสรางความสมพนธและความเขาใจอนดระหวางหนวยงาน องคการ สถาบนกบกลม ประชาชนเปาหมายและประชาชนทเกยวของเพอหวงผลในความรวมมอสนบสนนจากประชาชนรวมท งมสวนชวยเสรมสรางภาพลกษณทดใหแกหนวยงานองคการสถาบนดวยท าใหประชาชน เกดความนยมเลอมใสศรทธาตอหนวยงานตลอดจนคนหาและก าจดแหลงเขาใจผดชวยลบลางปญหาเพอสรางความส าเรจในการด าเนนงานของหนวยงานนน 3. การเรยนการสอนผานเวบ (Web-Based Instruction) Www เปนบรการบนเครอขายอนเทอรเนตซงไดรบความนยมอยางแพรหลายในปจจบน เรมเขามาเปน ท ร จกในวงการศกษาในประเทศไทยตงแต พ.ศ. 2538 ทผานมาเวบไดเขามามบทบาทส าคญทางการศกษาและ กลายเปนคลงแหงความรทไรพรมแดน ซงผสอนไดใชเปนทางเลอกใหมในการสงเสรมการเรยนรเพอเปดประตการศกษาจากหองเรยนไปสโลกแหงการเรยนรอนกวางใหญ รวมทงการน าการศกษาไปสผทขาดโอกาสดวย ขอจ ากดทางดานเวลาและสถานท การเรยนการสอนผานเวบ (Web-Based Instruction) เปนการผสมผสานกนระหวางเทคโนโลย ปจจบนกบกระบวนการออกแบบการเรยนการสอน เพอเพมประสทธภาพทางการเรยนรและแกปญหาในเรองขอจ ากดทางดานสถานทและเวลา โดยการสอนบนเวบจะประยกตใชคณสมบตและทรพยากรของเวลด ไวด

14

เวบ ในการจดสภาพแวดลอมทสงเสรมและสนบสนนการเรยนการสอน ซงการเรยนการสอนทจดขนผานเวบนอาจเปนบางสวนหรอทงหมดของกระบวนการเรยนการสอนกได ความหมายของการเรยนการสอนผานเวบ การใชเวบเพอการเรยนการสอน เปนการน าเอาคณสมบตของอนเทอรเนต มาออกแบบเพอใชในการศกษา การจดการเรยนการสอนผานเวบ (Web-Based Instruction) มชอเรยกหลายลกษณะ เชนการจดการเรยนการสอนผานเวบ(Web-Based Instruction) เวบการเรยน(Web-Based Learning) เวบฝกอบรม (Web-Based Training) อนเทอรเนตฝกอบรม (Internet-Based Training) อนเทอรเนตชวยสอน(Internet-Based Instruction) เวลดไวดเวบฝกอบรม (WWW-Based Training) และเวลดไวดเวบชวยสอน (WWW-Based Instruction) (สรรรชต หอไพศาล. 2545) ทงนมผนยามและใหความหมายของการเรยนการสอนผานเวบเอาไวหลายนยาม ไดแก ขาน (Khan,1997 อางถงใน กดานนท มลทอง , 2543) ไดใหความหมายของการเรยนการสอนผานเวบวาหมายถง โปรแกรม การเรยนการสอนในรปแบบของไฮเปอรมเดย (Hypermedia) ทน าคณลกษณะและทรพยากรตางๆ มาใชในการเรยนร รแลนและกลลาน (Ralan and Gillami, 1997 อางถงใน กดานนท มลทอง , 2543) ใหความหมายวาการเรยนการสอนผานเวบ เปนการประยกตทแทจรงของการใชวธการตางๆ มากมายโดย

15

การใชเวบเปนทรพยากรเพอการสอสารและใชเปนโครงสรางส าหรบการแพรกระจายทางการศกษา ดรสคอลล (Driscoll, 1997 อางถงใน สกร แวววรรณจตร , 2545) ไดใหความหมายของการเรยนการสอนผานเวบวาเปนการใช ทกษะหรอความรตางๆ ถายโยงไปสทใดทใดทหนงโดยการใชเวลดไวดเวบ เปนชองทางในการเผยแพรความรส าหรบประโยชนทางการศกษาแกผเรยนภายในประเทศไทยการเรยนการสอนผานเวบถอเปนรปแบบใหมของการเรยนการสอนทเรมน าเขามาใช ทงนนกการศกษาหลายทานใหความหมายของการเรยนการสอนผานเวบไว ดงน กดานนท มลทอง (2543) ใหความหมายวา การเรยนการสอนผานเวบเปนการใชเวบในการเรยนการสอนโดยอาจใชเวบเพอน าเสนอบทเรยนในลกษณะสอหลายมตของวชาทงหมดตามหลกสตร หรอใชเพยงการเสนอขอมลบางอยางเพอประกอบการสอนกได รวมทงใชประโยชนจากคณลกษณะตางๆของการสอสารทมอยในระบบอนเทอรเนต เชน การเขยนโตตอบกนทางไปรษณยอเลกทรอนกสและการพดคยสดดวยขอความและเสยงมาใชประกอบดวยเพอใหเกดประสทธภาพสงสด ใจทพย ณ สงขล (2542)ไดใหความหมายการเรยนการสอนผานเวบวาหมายถง การผนวก คณสมบตไฮเปอรมเดยเขากบคณสมบตของเครอขายเวลดไวดเวบ เพอสรางสงแวดลอมแหงการเรยนในมตทไมมขอบเขตจ ากดดวยระยะทางและเวลาทแตกตางกนของผเรยน (Learning without Boundary)

16

วชดา รตนเพยร (2542) กลาววาการเรยนการสอนผานเวบเปนการน าเสนอโปรแกรมบทเรยนบนเวบเพจโดยน าเสนอผานบรการเวลดไวดเวบในเครอขายอนเทอรเนต ซงผออกแบบและสรางโปรแกรมการสอนผานเวบจะตองค านงถงความสามารถและบรการทหลากหลายของอนเทอรเนต และน าคณสมบตตางๆเหลานนมาใชเพอประโยชนในการเรยนการสอนใหมากทสด จากนยามและความคดเหนของนกวชาการและนกการศกษา ทงในตางประเทศและภายใน ประเทศไทยดงทกลาวมาแลวนนสามารถสรปไดวา การเรยนการสอนผานเวบเปนการจดสภาพการเรยนการสอนทไดรบการออกแบบอยางมระบบ โดยอาศยคณสมบตและทรพยากรของเวลดไวดเวบ มาเปนสอกลางในการถายทอดเพอสงเสรมสนบสนนการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ โดยอาจจด เปนการเรยนการสอนทงกระบวนการ หรอน ามาใชเปนเพยงสวนหนงของกระบวนการทงหมดและชวยขจดปญหาอปสรรคของการเรยนการสอนทางดานสถานทและเวลาอกดวย ประเภทของบทเรยนผานเวบ

นกวชาการหลายทาน ไดจดประเภทของบทเรยนผานเวบ ไวดงน มนตชย เทยนทอง (2544: 74) ไดจ าแนกบทเรยนผานเวบออกเปน 3 ประเภทตามระดบความยากงาย ดงน 1.บทเรยนแบบทวไป (Embedded WBI) เปนบทเรยนทน าเสนอดวยขอความและกราฟกเปนหลก จดวาเปนบทเรยนขนพนฐานทพฒนามาจากบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน สวนใหญพฒนาขนดวยภาษา HTML (Hypertext markup language)

17

2.บทเรยนแบบมปฏสมพนธ(Interactive WBI: IWBI) เปนบทเรยนทพฒนาขนจากบทเรยนประเภทแรก โดยเนนการมปฏสมพนธสมพนธกบผใชเปนหลก นอกจากจะน าเสนอดวยสอตางๆ ทงขอความ กราฟก และภาพเคลอนไหวแลว การพฒนาบทเรยนระดบนจงตองใชภาษาคอมพวเตอรใน 3.บท เ ร ยนแบบปฏ ส ม พนธ ส อ ประสม (Interactive Multimedia WBI:IMMWBI) เปนบทเรยนคอมพวเตอรบนเวบทน าเสนอโดยยดคณสมบตทง 5 ดานของมลตมเดยไดแก ขอความ กราฟก ภาพเคลอนไหว การปฏสมพนธ และเสยง จดวาเปนระดบสงสด เนองจากการปฏสมพนธเ พอการจดการทางดานภาพเคลอนไหวและเสยงของบทเรยนโดยใชเวบบราวเซอรนนมความยงยากมากกวาบทเรยนทน าเสนอแบบใชงานเพยงล าพง ผพฒนาบทเรยนจะตองใชเทคนคตางๆ เขาชวย เพอใหบทเรยนจากการมปฏสมพนธเปนไปดวยความรวดเรวและราบรน เชนการเขยนคกก (Cookies) ชวยสอสารขอมลระหวางเวบเซรฟเวอรกบตวบทเรยนทอยในไคลแอนทตวอยางของภาษาทใชพฒนาบทเรยนระดบนไดแก Java, JSP, ASPและ PHP เปนตน พารสน(Parson. 1997: Online)ไดจ าแนกบทเรยนผานเวบออกเปน 3 ลกษณะตามการน าไปใชในทางการศกษา คอ 1.เวบรายวชา(Stand-alone courses) เปนเวบทบรรจเนอหาหรอเอกสารในรายวชา เพอการสอนเพยงอยางเดยว มเครองมอและแหลงทเขาไปถงไดโดยผานระบบอนเทอรเนต ซงการสอนผานเวบลกษณะนจะเปนการสอนทวทงมหาวทยาลยทมนกศกษาจ านวนมากเขามาใชงานจรง แตมลกษณะการสอสารสง

18

ขอมลทางไกล ซงเปนการสอสารทางเดยว โดยอาจใชเวบชวยสอนเปนกจกรรมหนงของกระบวนการเรยนการสอน 2.เวบสนบสนนรายวชา (Web support courses) เปนเวบทมลกษณะเปนการสอสารสองทางทมปฏสมพนธระหวางผสอนและผเรยน และมแหลงทรพยากรทางการศกษาใหมากมาย มการก าหนดงานใหท าบนเวบ การรวมกนอภปราย การตอบค าถาม และมการสอสารอนๆผานระบบคอมพวเตอร มกจกรรมตางๆ ทใหท าในรายวชา มการเชอมโยงไปยงแหลงทรพยากรอนๆ เปนตน 3.เ ว บ ท ร พ ย า ก ร ก า ร ศ ก ษ า (Webpedagogical resources) เปนเวบทมรายละเอยดทางการศกษา เครองมอ วตถดบ และรวมรายวชาตางๆ ทมอยในสถาบนการศกษาเขาไวดวยกน และยงรวมถงขอมลเกยวกบสถาบนการศกษาไวบรการ เปนแหลงสนบสนนกจกรรมทางการศกษาตางๆ ทงทางดานวชาการและไมใชวชาการ โดยการใชสอทหลากหลายรวมถงการสอสารระหวางบคคล เปนการใชเวบในการเรยนการสอนทงระบบ กลาวคอ การใชบทเรยนผานเวบเปนทงระบบการเรยนการสอนหลกใหผสอนและผเรยนด าเนนกจกรรม เชน การจดการเรยนการสอนทางไกลผานเวบ เปนตนซงทงนในกระบวนการเรยนการสอนจะถอวาประเภทท 1 และประเภทท 2 เปนการสอนผานเวบทมแนวคดทชวยในการเรยนการสอนในรายวชา แตในขณะทประเภทท 3 เปนรปแบบของการใหบรการ การบรหารจดการ และสนบสนนกจกรรมการเรยนการสอนของสถาบนโดยมองภาพของการจดการทงสถาบนเปนหลก

19

รปแบบตางๆ ของบทเรยนผานเวบ โอลเวอรไดจดแบงโมเดลของบทเรยนผานเวบ (WBI) ออกเปน 4 รปแบบตามมตการใชประโยชนในการเรยนการสอน คอ (จฬาลงกรณมหาวทยาลย. 2545: 9-10) 1.Information access เปนโมเดลของบทเรยนผานเวบทมงประโยชนในการน าเสนอขอมลขาวสารในการเรยนการสอน เชน ประมวลรายวชา (Course syllabus) ก าหนดการเรยนการสอน เนอหา เอกสารประกอบการสอน การบาน เปนตน 2.Interactive learning เปนโมเดลของบทเรยนผานเวบทน าเสนอบทเรยนโดยออกแบบใหบทเรยนมปฏสมพนธกบผเรยน มการใหแรงจงใจ มการใหขอมลยอนกลบในขนตอนตางๆ ทผใชบทเรยนด าเนนกจกรรมตามบทเรยนไป ซงเปนลกษณะเดยวกบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเพยงแตน าเสนอในระบบเครอขายอนเทอรเนต 3.Networked learning เปนโมเดลของบทเรยนผานเวบทเพมมตของการสอสารปฏสมพนธระหวางบคคล เชน ระหวางผเรยนผสอน ระหวางผเรยนดวยกนเองตลอดกจกรรมการเรยนการสอน 4.Material development เปนโมเดลของบทเรยนผานเวบทมมตของการใหผเรยนใชเวบเปนเครองมอในการรวบรวมขอมล จดโครงสราง และเปนสอในการน าเสนอความรทไดจากการเรยนทง 4 โมเดลแสดงใหเหนถงมตตางๆ ในการจดการเรยนการสอนของบทเรยนผานเวบซงสรปไดวาเปนการจดการเรยนการสอน

20

ทมหลากหลายรปแบบ ทงนขนอยกบการออกแบบและการน ามาใชงาน เปนรปแบบการเรยนการสอนทด าเนนกจกรรมผานระบบเครอขายอนเทอรเนตและบรการของเวลดไวดเวบ (World Wide Web) ในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ดงนนจงรองรบการจดการเรยนการสอนใชทกรปแบบไมวาจะเปนในเวลาเดยวกน คนละเวลา คนละสถานทและขนาดผเรยนกลมใหญ หรอรายบคคล ขอดของบทเรยนผานเวบ

ขอดของบทเรยนผานเวบ มดงน (จฬาลงกรณมหาวทยาลย. 2545: 9-10) 1.รองรบยทธศาสตรการสอน (Instructional strategy) ไดหลากหลายและมประสทธภาพ เนองจากเปนสภาพแวดลอมการเรยนการสอนทครอบคลมทงเทคโนโลย และบคคล(Technology based and human based) เปนสอทน าเสนอไดทงขอความธรรมดาและสอประสมมเครองมอชวยการสอสารระหวางการเรยนการสอนทงแบบระหวางบคคล และระหวางบคคลกบกลม ทงการสอสารในเวลาเดยวกน และตางเวลากน ตวอยางยทธศาสตรทใช คอ Resource based learning, Self-paced learning, Collaborative/Cooperative learning, Individualized instruction 2.ลดเวลาในการบรหารจดการเรยนการสอน เนองจากเปนระบบการเรยนการสอนทใชเทคโนโลยเปนเครองมอ มระบบคอมพวเตอร ระบบฐานขอมลรองรบการพฒนาโปรแกรมเพมเตม ดงนนผพฒนาสามารถพฒนาใหบทเรยนผานเวบชวยในการลด

21

ภาระการบรหารจดการเรยนการสอน เชน ชวยบนทกเวลา ความถในการเขาใชบทเรยน เกบคะแนน สรปคะแนนหาคาสถตตางๆ บรหารคลงขอสอบ เปนตน ขอดทเปนผลจากการใชระบบคอมพวเตอรมาสนบสนนการทดสอบ ผสอนสามารถออกแบบใหบทเรยนผานเวบใหขอมลปอนกลบมายงผเรยนอยางทนทท าใหผเรยนไดรบแรงจงใจจากการเรยนหรอท ากจกรรมผานเวบ 3.บทเรยนผานเวบทอยในระบบเครอขายอนเทอรเนต จะเปดโอกาสใหผเรยนมประสบการณตรงกบแหลงขอมลมากมายทคอนขางเปนปจจบน (Updated) หรอเปดโอกาสให ขอจ ากดของบทเรยนผานเวบ

แมวาบทเรยนผานเวบจะเปนเครองมอทชวยอ านวยความสะดวกในเรองการเรยนการสอน แตในขณะเดยวกนยงมขอจ ากดหากขาดความพรอมเกยวกบเครองมอและอปกรณในดาน เทคโนโลยดงน 1.ผสอนและผเรยนจะตองคนเคยกบเทคโนโลย โดยเฉพาะการใชไมโครคอมพวเตอร และระบบเครอขายอนเทอรเนต เนองจากการเขารวมกจกรรมบทเรยนผานเวบตองกระท าผานเครองมอเหลาน 2.บทเรยนผานเวบตองพงพาเทคโนโลย หากมปญหาทางเทคนคจะท าใหการเรยนการสอนชะงกได ตางจากการจดการเรยนการสอนในหองเรยน ซงสามารถด าเนนไปไดโดยไมขนกบเทคโนโลย

22

3.ผเรยนและผสอนตองเขาใชไมโครคอมพวเตอรทเปนสอกลางในบทเรยนผานเวบไดทกเวลา หากมขอจ ากดทจ านวนเครองทใช หรอตองคอยเวลาไมสามารถเขาใชไดอยางสะดวก จะเปนอปสรรคตอการเรยนการสอนได 4.ผสอนตองใชเวลามากขนในกระบวนการเรยนการสอน เนองจากผเรยนทกคนสามารถสอบถามไดตลอดเวลา ไมจ ากดเพยงเวลาในชนเรยนหรอเวลาท างานของผสอน อกทงผสอนจ าเปนตองตดตามการด าเนนไปของกจกรรมการเรยนการสอนอยางใกลชด หากตองการทราบปญหาของการเรยนการสอนหรอตองการปรบปรงการเรยนการสอนใหดขน 5.ผเรยนตองใชเวลามากขน เนองจากรปแบบการเรยนการสอนจะเปลยนเปนการเรยนแบบใฝร (Active learning) การสอสารดวยการเขยนผานสออเลกทรอนกส จ าเปนตองผานกระบวนการคดและการแปลงเปนขอความ ตองเรยบเรยงซงใชเวลามากกวาการพด ขณะเดยวกนแหลงขอมลและความรในเครอขายอนเทอรเนตมมากและมการเชอมโยงตอเนองกน ท าใหการตดตามอานเพอน ามารวมในกจกรรมการเรยนการสอนตองใชเวลามาก 6.บทเรยนผานเวบแบบเตมรปแบบ เปนระบบทมการเรยนการสอนผานอนเทอรเนตอยางเดยว ผเรยนและผสอนจะขาดการปฏสมพนธแบบเหนหนา (Face to faceinteraction) ซงอาจจะเพมความคลาดเคลอนในการสอสาร ขาดความรสกจากปฏสมพนธระหวางบคคลไป

23

7.หากผสอนและผเรยนยงไมคนเคยกบการสอสารและมปฏสมพนธผานสออเลกทรอนกส อาจเปนอปสรรคตอการเรยนการสอน 8.บทเรยนผานเวบอาจมผลขางเคยงตอผเรยนในการรบกวนการท ากจกรรมการเรยนการสอนได เชน การเขาสระบบเครอขายอนเทอรเนต เวบอนจะเปนสงเรา ดงใหผเรยนหลงไปนอกบทเรยน เปนตน ประโยชนของบทเรยนผานเวบ ประโยชนของบทเรยนผานเวบในการเรยนการสอนมดงน (ถนอมพร เลาหจรสแสง.2544: 88-89; สรรรชต หอไพศาล. 2544: 95; ธวชชย อดเทพสถต. 2545: 18) 1.แกปญหาเกยวกบขอจ ากดดานเวลาและสถานทศกษาของผเรยน โดยเปดโอกาสใหผเรยนทอยหางไกล หรอไมมเวลาในการมาเขาชนเรยนไดเรยนในเวลาและสถานทๆตองการ ซงอาจเปนทบาน ทท างานหรอสถานศกษาใกลเคยงทผเรยนสามารถเขาไปใชบรการทางอนเทอรเนตได ซงการทผเรยนไมจ าเปนตองเดนทางมายงสถานศกษาทก าหนดไว จงสามารถชวยแกปญหาเหลานไดอยางมประสทธภาพ 2.สงเสรมใหเกดความเทาเทยมกนทางการศกษา เชน ผเรยนทศกษาอยในสวนภมภาคสามารถทจะศกษา อภปรายกบอาจารย ครผสอนซงสอนอยทสถาบนการศกษาในเขตนครหลวงได เปนตน

24

3.สงเสรมแนวคดในเรองของการเรยนรตลอดชวต เนองจากเปนแหลงความรทเปดกวางใหผทตองการศกษาในเรองใดเรองหนง สามารถเขามาศกษาคนควาหาความรไดอยางตอเนองและตลอดเวลา และยงเปนการตอบสนองความตองการของผเรยนทมความใฝร รวมทงมทกษะในการตรวจสอบการเรยนรดวยตนเอง (Metacognitive skills) ไดอยางมประสทธภาพ 4.เปดโอกาสใหผเรยนสามารถเขาถงแหลงสารนเทศตางๆ ไดสะดวกและมประสทธภาพ และสนบสนนสงแวดลอมทางการเรยนทเชอมโยงสงทเรยนกบปญหาทพบในความเปนจรง โดยเนนใ ห เ ก ด ก า ร เ ร ย น ร ต า ม บ ร บ ท ใ น โ ล ก แ ห ง ค ว า ม เ ป นจรง’(Contextualization)และการเรยนรจากปญหา (Problem-based learning) 5.เปนวธการเรยนการสอนทมศกยภาพ เนองจากเวบไดกลายเปนแหลงคนควาขอมลทางวชาการรปแบบใหม และครอบคลมสารสนเทศทวโลกโดยไมจ ากดภาษา และยงชวยแกปญหาเรองขอจ ากดของแหลงสารสนเทศแบบเดมจากหองสมดอนไดแก ปญหาทรพยากร-สารสนเทศทมอยอยางจ ากด และเวลาทใชในการคนหาขอมล เนองจากเวบมขอมลทหลากหลายและเปนจ านวนมาก รวมทงการทเวบใชการเชอมโยงในลกษณะของสอหลายมต (Hypermedia)ซงท าใหการคนหาท าไดสะดวกและงายกวาการคนหาขอมลแบบเดม 6.ชวยสนบสนนการเรยนรทกระตอรอรน ทงนเนองจากคณลกษณะของเวบทเอออ านวยใหเกดการศกษาในลกษณะท

25

ผเรยนถกกระตนใหแสดงความคดเหนไดอยตลอดเวลาโดยไมจ าเปนตองเปดเผยตวเอง 7.เออใหเกดการมปฏสมพนธ ซงการมปฏสมพนธท าได 2 รปแบบ คอ การมปฏสมพนธกบผเรยนดวยกน และ/หรอกบผสอน และการมปฏสมพนธกบบทเรยนในเนอหาหรอสอการสอน ซงลกษณะแรกจะอยในรปของการเขาไปพดคย พบปะแลกเปลยนความคดเหนระหวางกน สวนในลกษณะหลงจะอยในรปแบบของการเรยนการสอน แบบฝกหดหรอแบบทดสอบทผสอนไดจดหาไวใหแกผเรยน 8.เปดโอกาสส าหรบผเรยนในการเขาถงผเชยวชาญในสาขาตางๆ ทงในและนอกสถาบน จากในประเทศและตางประเทศ โดยผเรยนสามารถตดตอสอบถามปญหาตางๆ จากผเชยวชาญโดยตรง ซงไมสามารถท าไดในการเรยนการสอนแบบดงเดม นอกจากนยงประหยดเวลาและคาใชจาย เมอเปรยบเทยบกบการตดตอสอสารในลกษณะเดมอกดวย 9.เปดโอกาสใหผเรยนไดมโอกาสแสดงผลงานของตนสคน อนๆดงนนจงถอวาเปนเปนการสรางแรงจงใจภายนอกในการเรยนอยางหนงส าหรบผเรยน ซงผเรยนจะพยายามผลตผลงานทดเพอไมใหเสยชอเสยงตนเอง นอกจากนผเรยนยงมโอกาสไดเหนผลงานของผอนเพอน ามาพฒนางานของตนเองใหดยงขน 10.เปดโอกาสใหผสอนปรบปรงเนอหาหลกสตรใหทนสมย ไดอยางสะดวกสบายเนองจากขอมลบนเวบมลกษณะเปนพลวต (Dynamic) ดงนนผสอนจงสามารถปรบปรงเนอหาหลกสตรใหทนสมยไดตลอดเวลา นอกจากนการใหผเรยนไดสอสารและแสดง

26

ความคดเหนทเกยวของกบเนอหา ท าใหเนอหาการเรยนการสอนมความยดหยนมากกวาการเรยนการสอนแบบเดม และเปลยนแปลงไปตามความตองการของผเรยนเปนส าคญ 11.ส า ม า ร ถ น า เ น อ ห า ใ น ร ป ข อ ง ส อ ห ล า ย ม ต (Multimedia) ไดแก ขอความกราฟก ภาพเคลอนไหว เสยง วดทศน ภาพสามมต เปนตน โดยผสอนและผเรยนสามารถเลอกรปแบบของการน าเสนอเพอใหเกดประสทธภาพสงสดทางการเรยน

27

4. ความหมายของเวบไซต ความรเกยวกบเวบไซต ความหมายของเวบไซต ค าวา “เวบไซต (Web site)” มผใหความหมาย ดงน เอเบอรโซล (Ebersole. 2000 : Online) กลาววา เวบไซต หมายถง สอประสมการเชอมตอและน าเสนอขอมลขาวสาร และแหลงความบนเทงตางๆ ไปยงกลมผใชคอมพวเตอรทเชอมตอกบอนเทอรเนต โดยปจจยหนงทท าใหเวบไซตเตบโตอยางรวดเรว กคอ ความงายในการใชงานและการเปลยนแปลงอยเสมอ ซงคนทดแลเนอหาของเวบเองกคอยจะน าเสนอบรการใหม ๆ เพมขนดวย ในความเปนจรงแลวองคประกอบทสลบซบซอนของเวบไซตอยทความเปนพลวต และความสามารถในการรวมตวกบคณสมบตของสออน หรอเปลยนแปลงไปเปนสงอน ๆไดโดยในแตละเดอนทผานไปไดน ามาซงเทคโนโลยใหม ๆ เพอการพฒนาและขยายขอบขายของเวบไซต และประสบการณทผรบสารจะไดรบผานเวบไซต และในปจจบนไดมการน าเวบไซตมาใชเพอการศกษาของโรงเรยนตาง ๆ เพมมากขนอกท กดานนท มลทอง (2542 : 7) ไดใหความหมายค าวา “เวบไซต” ไววาคอแหลงทรวบรวมหนาเวบจ านวนมากมายหลายหนาในเรองเดยวกนมารวมอยดวยกน แตสงหนงในการเสนอเรองราวทอยบนเวบไซตทแตกตางไปจากโปรแกรมโทรทศน เนอหานตยสาร หรอหนงสอพมพคอ การท างานบนเวบไมมสนสดลง พนจนทร ธนวฒนเสถยร,ประชา พฤกษประเสรฐ และปยะ นากบงก (2542 : 5) กลาววา เวบไซต (Web site) เปนทเกบ

28

เวบเพจ เมอใดทเราตองการเปดดเวบเพจ เราตองใชบราวเซอรดง ขอมล โดยบราวเซอรจะท าการตดตอกบเวบไซตนนเพอใหมการโอนยายขอมลมาแสดงทเครองของเรา ดงตวอยางการโอนยายเวบเพจจากเวบไซต ABCNEWS มาแสดงทเครองของเรา (เครองคอมพวเตอรทใหบรการเผยแพรเวบไซต เรยกวา เวบเซฟเวอร : Web server) วนชย แซเตย และสทธชย ประสานวงศ (2542 : 5) กลาววา เวบไซต เปนเครองทใชในการจดเกบเวบเพจแตละองคกรทจะน าเสนอขอมลของตนในรปของเวบมกจะมเวบไซตเปนของตนเอง และมกใชชอองคกรเปนชอเวบไซตเพอใหผทสนใจสามารถจดจ าไดงาย สรปไดวาเวบไซต คอ แหลงรวมโฮมเพจ เวบเพจทงหมดขององคกร และน าเสนอผานอนเทอรเนตผาน httpโดยผใชสามารถเปดดดวย Browser เชน IE หรอ Netscape เปนตน ขอมลในเวบไซตสามารถเปนไดทงตวอกษร ภาพ เสยง และภาพเคลอนไหวได

29

5. การออกแบบและขนตอนการพฒนาเวบไซต การออกแบบเวบไซต การพฒนาเวบไซตอยางมหลกการ ด าเนนการตามขนตอนทชดเจน จะท าใหผสราง เวบไซตสามารถใสใจรายละเอยดทจ าเปนในแตละขนตอนของการออกแบบ ซงจะชวยปองกน ขอผดพลาดทอาจเกดขน และลดความเสยงทจะท าใหเวบประสบความลมเหลว ใหผสรางไดเวบไซต ทตรงกบเปาหมายตามตองการ มประโยชน และใหความสะดวกแกผทเขามาใชบรการ การสราง เวบไซตทดนนตองอาศยการออกแบบและจดระบบขอมลอยางเหมาะสมหลกการออกแบบมดงน (1)ก าหนดเปาหมายและวางแผน การพฒนาเวบไซตควรก าหนดเปาหมายและวางแผน ไวลวงหนา เพอใหการท างานในขนตอไปมแนวทางทชดเจน เรองหลกๆทควรท าในขนตอนน ประกอบดวย (1.1) ก าหนดวตถประสงคของเวบไซต เพอใหผใชเขาใจวาเวบไซตนตองการ น าเสนอหรอตองการใหเกดผลอะไร (1.2) ก าหนดกลมผใชเปาหมาย เพอจะไดรวาผใชหลกคอใคร และออกแบบเวบไซต ใหตอบสนองความตองการผใชกลมนนใหมากทสด (1.3) เตรยมแหลงขอมล เนอหาหรอขอมลคอสาระส าคญทแทจรงของเวบไซต ตองรวาขอมลทจ าเปนตองใชมาจากแหลงใดบาง เชน ถาเปนเวบขาวสาร ขาวนนจะมาจากแหลงใด มลขสทธหรอไม เปนตน

30

(1.4) เตรยมทกษะหรอบคลากร การสรางเวบไซตตองอาศยทกษะหลายดาน เชน ในการเตรยมเนอหา ออกแบบกราฟก เขยนโปรแกรม และการดแลเครองบรการ เปนตน ซงถาเปน เวบไซตขนาดใหญอาจจะตองใชบคลากรเปนจ านวนมาก แตส าหรบเวบไซตเลกๆ ทสามารถดแล ไดโดยบคลากรเพยงคนเดยวกจะตองศกษาหาความรในเรองนนๆ เพอเตรยมพรอม (1.5) เตรยมทรพยากรตางๆ ทจ าเปน เชน โปรแกรมส าหรบสรางเวบไซต โปรแกรม ส าหรบสรางกราฟก ภาพเคลอนไหวและสอประสม โปรแกรมอรรถประโยชน (Utilities) อน ๆ ทจะตองใช เปนตน (2) วเคราะหและจดโครงสรางขอมล เปนการน าขอมลตางๆ ทรวบรวมไดจากขนแรก น ามาประเมน วเคราะหและจดระบบ เพอใหไดโครงสรางขอมลและขอก าหนด ซงจะใชเปนกรอบ ส าหรบการออกแบบและด าเนนการในขนตอไป ผลทไดรบจากขนนประกอบไปดวย (2.1) แผนผงโครงสรางของเวบไซต สารบญ ล าดบการน าเสนอหรอผงงาน (2.2) ระบบน าทาง ซงผใชจะใชส าหรบเปดเขาไปยงสวนตางๆ ของเวบไซต เชน โครงสรางและรปแบบของเมน เปนตน (2.3) องคประกอบตางๆ ทจะน ามาใชในเวบเพจมอะไรบาง เชน ภาพนงและภาพเคลอนไหว เสยง วดทศน สอประสม แบบฟอรม ฯลฯ อะไรบางท โปรแกรมคนดของผ ใช สนบสนน และอะไรบางทตองอาศยโปรแกรมเสรม

31

(2.4) ขอก าหนดเกยวกบลกษณะและรปแบบของเวบเพจ (2.5) ขอก าหนดของโปรแกรมภาษาสครปต หรอโปรแกรมประยกตส าหรบเวบ (Web application) และฐานขอมลทใชในเวบไซต (2.6) คณสมบตของเครองบรการเวบ รวมถงขอจ ากด และบรการเสรม ตาง ๆ ทมให (3) ออกแบบเวบเพจและเตรยมขอมล เปนขนตอนการออกแบบเคาโครงและลกษณะ ดานกราฟกของหนาเวบเพจ เพอใหผ ใช เกดอารมณความรบรตอเวบเพจตามทผ สร า งตองการ นอกจากน ย ง รวมไปถ งการก าหนดส สนและรปแบบของสวนประกอบตางๆ ทไมใชกราฟก เชน ชนด ตวอกษร ขนาด และสขอความ สพนบรเวณทวาง เปนตน ในสวนของเนอหา ขนตอนนจะเปนการ น าเนอหาทเลอกไวมาปรบแกและตรวจทานความถกตอง เพอใหพรอมส าหรบจะน าไปใสเวบเพจ แตละหนาในขนตอนถดไป (4) ลงมอสรางและทดสอบเปนขนตอนทเวบเพจจะถกสรางขนทละหนาโดยอาศย เคาโครงและองคประกอบกราฟกตามทออกแบบไว เนอหาตางๆ จะถกน ามาใสและจดรปแบบจดเชอมโยงและมระบบน าทางไปสหนาเวบตางๆ เวบไซตทสรางขนมาควรไดรบการทดสอบกอนท จะน าออกเผยแพร ไมวาจะเปนเรองความถกตองของเนอหา การท างานของจดเชอมโยงและระบบ น าทาง ตรวจหาความผดพลาดของโปรแกรมภาษาสครปตและฐานขอมล นอกจากนกควรทดสอบโดยใชสภาพแวดลอมทเหมอนกบของ

32

กลมเปาหมาย เชน รนของโปรแกรมคนด ความละเอยดของ จอภาพ เพอดวาผใชกลมเปาหมายสามารถชมเวบไซตไดอยางสมบรณและมประสทธภาพหรอไม (5) เผยแพรและสงเสรมใหเปนทรจก โดยทวไปการน าเวบไซตขนเผยแพรบน อนเทอรเนตจะท าดวยการอพโหลด (Upload) แฟมขอมลทงหมด คอ เอชทเอมแอลและแฟมขอมล อนๆ ทเกยวของขนไปเกบบนเครองบรการทเปดบรการไว การอพโหลดเวบไซตอาจท าดวย โปรแกรมสรางเวบไซตหรออาจใชโปรแกรมอรรถประโยชนประเภทโปรแกรมถายโอนขอมล (FTP) หรอใชเครองมออนบนเครองบรการเวบ หลงจากนนเวบไซตควรไดรบการทดสอบอกครง เพอตรวจหาปญหาบางอยางทไมสามารถทดสอบบนคอมพวเตอรของผสรางเอง เชน การเชอมโยง ของเวบเพจกบเวบไซตอน และการท างานของโปรแกรมคนดกบฐานขอมล ซงอาจท าไมได บนเครองของผสรางเวบ หรอบนเครองบรการเวบอาจมสภาพแวดลอมทตางออกไป เวบไซตทจะ ประสบความส าเรจ นอกจากตองมเนอหาทด มการวางโครงสรางการออกแบบทเหมาะสมแลว ยงตองไดรบการโฆษณา และสงเสรมใหเปนทรจกในผใชกลมเปาหมายหรอในวงกวางออกไปอก ดวย การสงเสรมนมกลยทธทท าไดหลายวธ ซงไมจ าเปนตองใชงบประมาณจ านวนมากเสมอไป โดยสามารถท าไดตงแตแบบงายๆ คอ การแลกเปลยนทอยเวบ ประกาศบนเวบบอรด (Web board) การสงจดหมายอเลกทรอนกส (Email) เพมขอมลในโปรแกรมคนหาหรอสารบนเวบ (Web directory) จนถงแบบทใชงบประมาณมากขน เชน การ

33

จดงานเปดตว การลงโฆษณา บนเวบไซตอน ในสงพมพ หรอในวทยและโทรทศน เปนตน (6) ดแลและปรบปรงตอเนอง เวบไซตทเผยแพรออกไปแลว ควรดแลโดยตลอด ซงหนาทนครอบคลมตงแตการตรวจสอบเครองบรการเวบวาไมหยดท างานบอย จดเชอมโยงไปยง ภายนอกยงคงใชงานไดหรอไม คอยตอบอเมลหรอค าถามทมผฝากไวบนเวบเพจ ถาเปนขาวสาร กตองปรบปรงขอมลใหทนสมยตลอดเวลา ถามการใชฐานขอมลกตองส ารองขอมลอยางสมาเสมอ นอกจากนควรตรวจสอบสถตของการเขาใชเปนระยะๆ หลงจากทเวบไซตไดรบการเผยแพรไประยะ หนง ควรปรบปรงเพอใหผใชรสกวามความเปลยนแปลง มความใหม ทนสมย หลกการออกแบบและน าเสนอดวยเวบไซตใหนาสนใจ และดงดดผคนใหเขามาชมจ าเปนอยางยงทจะตองทราบถงหลกการและวธการในการออกแบบและการน าเสนอเวบไซต เพราะถาหากท าไปโดยปราศจากการออกแบบหรอการน าเสนอทดแลว ผใชอาจจะไมสนใจและใสใจ ทจะเขามาใช ท าใหการน าเสนอในครงนนสญเปลาได ดงนนจงควรเรยนรและเขาใจถงกระบวนการ ของการน าเสนอกอน ซงสามารถท าไดหลายรปแบบขนอยกบลกษณะของขอมลและความชอบ ของผ พฒนา ตลอดจนกลมเปาหมายทตองการน าเสนอ ทงนนกวชาการหลายทานไดเสนอขอแนะน าส าหรบการออกแบบเวบไซต อยางมประสทธภาพไวดงน (จตเกษม พฒนาศร.2539; ธวชชย ศรสเทพ. 2544: 16; วเศษศกด โครตอาษา. 2542: 184)

34

การพฒนาเวบไซต การพฒนาเวบไซต เปนการก าหนดโครงสรางหลกทใชในการพฒนาเวบไซต ทประกอบดวยขอความ เสยง ภาพนง ภาพวดทศน ทเกยวของกบการเรยนรตลอดชวต และเชอมโยงหรอลงคไปยงแบนเนอร(Banner) แหลงเรยนรออนไลนดานศลปวฒนธรรม กระดานสนทนา (Web board) และสมดเยยม (Guestbook)ในเครอขายซงประกอบดวยการเชอมโยงภายในเวบเพจเดยวกน การเชอมโยงกบเวบเพจอนทอยภายในเวบไซตเดยวกน การเชอมโยงไปยงเวบไซตอนๆ ในสวนของเสยง และวดทศนใชโปรแกรมเรยลเพล-เยอรในการเปดฟงหรอชมโดยมขนตอนในการพฒนาเวบไซต ดงน 1.การก าหนดแหลงเกบขอมล ส าหรบเวบไซตทสรางขนผวจยก าหนดใหจดเกบไวทตวบรการเวบ 2.การก าหนดโฟลเดอร (Folder) ส าหรบจดเกบขอมล และก าหนดประเภทแฟมขอมล (File) ทใชในการพฒนาเวบไซต 3.การก าหนดรปแบบของค าสงหลกทใชในการพฒนาเวบไซต ไดแก 3.1 อนคลด (Includes) ใชในการจดการกบเมนหลก เมนยอย และสวนทาย (Footer)ของทกๆ เวบเพจซงมขอดคอ ชวยใหการบรหารจดการเวบไซตงายและสะดวก ลดการซ าซอนในการท างานลดความผดพลาดในการเขยนค าสง การแกไขสามารถท าไดงายและรวดเรว (รจกา สภาพนธ 2543 : 71) 3.2แผนแบบ (Cascading style sheets หรอ CSS) ใชในการก าหนดการแสดงผลของตวอกษรใหมรปแบบ และขนาดเหมอนๆ กน ซงมขอดคอ ผดแลเวบไซตสามารถควบคม

35

รปแบบของตวอกษรใหเปนมาตรฐาน เดยวกนทงเวบไซต ท าใหไมตองเสยเวลาในการดาวนโหลดเวบเพจนาน และสามารถจดรปแบบการแสดงผลภายในเวบเพจไดตามทออกแบบไว (อตพงศ จลโพธ 2545 : 156-157) 4.โปรแกรมในการพฒนาเวบเพจ เปนการสรางเวบเพจหนาตางๆ โดยการน าเนอหาทท าการศกษาและรวบรวม มาสรางเวบเพจตามรปแบบทก าหนดดวยโปรแกรมแมโครมเดย ดรมวพเวอร(Macromedia Dreamweaver) และโปรแกรมแมโครมเดยแฟลช (Macromedia flash) 6.การออกแบบโครงสรางเวบไซต การออกแบบเวบไซตโดยไมมแนวทางในการวางแผนการด าเนนงาน ยอมท าใหเวบไซตประสบความส าเรจไดยาก ดงนน กระบวนการในการออกแบบเวบไซตหรออาจเรยกวา วธการน าเสนอเวบไซตนนจงเปนสงส าคญทจะท าใหการออกแบบเวบไซตส าเรจสมดงวตถประสงค ซงม กระบวนการตาง ๆ ดงน กดานนท มลทอง (2542 : 8) ไดเสนอแนะหลกการในการเรมตนทดในการออกแบบเวบไซตซงสามารถแบงออกเปน 5 ขอ ดงน 1.การวางแผนลวงหนาการออกเวบไซต ควรมการสรางเคาโครงบนกระดาษกอนเพอชวยใหสามารถจดระเบยบโครงสรางตาง ๆ ของเวบไซตไดอยางรวดเรวและงายดาย และควรมการเกบรวบรวมวสดอน ไดแก แฟมเนอหา แฟมภาพ แฟมเสยง หรอ

36

ภาพถาย เปนตน โดยควรไวในลกษณะของแฟมตนฉบบ (Source files) 2.รวบรวมจดระเบยบหลง จากทผออกแบบไดรวบรวมวสดในลกษณะของแฟมแลวควรมการจดเกบรวมกนไวในโฟลเดอรทชดเจน ในกรณทเวบไซตมขนาดใหญ ควรจดระเบยบแฟมใหเหมาะสมโดยการสรางโฟลเดอรยอย ๆ ซงอาจมหลายระดบกได หลงจากรวบรวมจดระเบยบแฟมแลว ควรแบงเวบไซตออกเปนสวน ๆ ใหเหมาะสมรวมทงออกแบบตวเลอกในแตละหนาทจ านวนไมมากเกนไป ทส าคญ คอ ไมควรใหเวบไซตมการเชอมโยงทลกมากเกนไป กฎกคอ “ผอานไมควรคลกผานไปเกนกวา 5 หนาจงจะถงเนอหาทตองการ” 3.การน าทางการสรางเครองมอ น าทางควรค านงถงความรวดเรวในการเขาถงสารสนเทศของผอานเปนหลก มค าทเรยกใชเครองมอน าทางอยหลายค าทนยมใช คอ แถบเครองมอ (Toolbar)หรอเมน (Menu) ซงสามารถออกแบบเครองมอน าทางไวในลกษณะทผใชสามารถไปสสวนตาง ๆไดโดยไมจ าเปนตองยอนกลบมาทหนาโฮมเพจส าหรบสารบญทกครง หลกกคอ หากเปนเวบไซตไมใหญนกและมเนอหาสวนตาง ๆ ไมมากควรใชเครองมอน าทางในลกษณะกราฟก หากเปนเวบไซตคอนขางใหญมสวนตาง ๆ ใหเลอกมากควรใหเครองมอน าทางในลกษณะทเปนขอความนอกจากนไมควรออกแบบแถบเครองมอใหใหญเกนไปเพราะจะท าใหกนเนอทของหนาเวบ และยงท าใหการโหลดชาดวย 4.เกณฑมาตรฐานเปนสงส าคญทในการออกแบบเวบไซตทด เพราะจะชวยใหผใชเกณฑทส าคญ ๆ ไดแก การออกแบบโดย

37

ค านงถงความคงตว (Consistency)การออกแบบเสนแนวในการแบงสวนเนอหาทตางกนออกจากกน และควรค านงถงการก าหนดความกวางยาวมาตรฐานกอนทจะเรมออกแบบ 5. ผอานหลกการขอสดทายทส าคญอกประการหนง ไดแก การค านงถงผใชเวบไซตโดยควรมการออกแบบใหตอบสนองตอความตองการของผใชมากทสด ควรพจารณาถงอปกรณในการเขาถงเวบไซตของผใชและชองทางในการใหผใชมโอกาสสงขอมลปอนกลบมายงผออกแบบไมวาจะเปนในลกษณะของการสอสารแบบเวลาเดยวกน (Synchronous mode) เชน การสนทนาหรอในลกษณะของการสอสารตางเวลา (Asynchronous mode) เชน อเมล หรอ เวบบอรด และควรมการส ารวจความคดเหนของผใชไดกจะเปนประโยชนอยางมาก ธวชชย ศรสเทพ (2544 : 16) กลาววาองคประกอบทส าคญของแนวทางในการออกแบบเวบไซตทมประสทธภาพ มดงน 1.ความเรยบงาย เวบไซตบรษทใหญ ๆ มกจะออกแบบใหมรปแบบทเรยบงายไมซบซอนและใชงานไดสะดวก ถงแมวาจะมขอมลในเวบไซตมากมายแตจะไมมกราฟกหรอตวอกษร ทเคลอนไหวตลอดเวลา ซงจะสรางความรบกวนตอสายตา หรอสรางความร าคาญตอผเขาชม นอกจากนน ยงใชชนดและสของตวอกษรไมมากเกนไปจนวนวาย ในสวนเนอหาทใชตวอกษรสด าบนพนหลงสขาวตามปกตและไมมการเปลยนแปลงสของลงคใหสบสน ดงนนหลกส าคญของความเรยบงาย คอ การสอสารเนอหาถงผชมโดยจ ากดองคประกอบเสรมทเกยวกบการน าเสนอใหเหลอเฉพาะสงทจ าเปนเทานน

38

2.ความสม าเสมอ นกออกแบบสามารถสรางความสม าเสมอใหกบเวบไซตได โดยใชรปแบบเดยวกนตลอดทงเวบไซต เนองจากผชมจะรสกวาเวบไซตเปนเสมอนสถานทจรง ถาลกษณะของแตละหนาในเวบไซตเดยวกนนนแตกตางกนมาก ผชมจะเกดความสบสนและไมแนใจวาก าลงอยในเวบไซตเดมหรอไม ดงนน รปแบบของหนาสไตลของกราฟกระบบเนวเกชนและโทนสทใชควรจะมความคลายคลงกนตลอดทงเวบไซต 3.ความเปนเอกลกษณ การออกแบบตองค านงถงลกษณะขององคกร เนองจากรปแบบของเวบไซตสามารถสะทอนถงเอกลกษณขององคกรนนได การใชชดสชนดตวอกษร รปภาพและกราฟกจะมผลรปแบบของเวบไซตอยางมาก ผออกแบบจงตองเลอกใชองคประกอบเหลาน 4.เนอหาทมประโยชน เนอหาถอเปนสงส าคญทสดมในเวบไซต ควรจดเตรยมเนอหาและขอมลทผชมตองการใหถกตองและสมบรณ โดยมการปรบปรงและเพมเตมใหทนตอเหตการณอยเสมอ เนอหาทส าคญทสด คอ เนอทสรางขนมาเองโดยทมงาน และตองไมซ ากบเวบไซตอน 5.มระบบเนว เกชนท ใชงานงายระบบเนว เกชนเนนองคประกอบทส าคญมากของเวบไซต จงควรออกแบบใหผชมเขาใจไดงายและใชงานสะดวก โดยใชกราฟกทสอความหมายรวมกบค าอธบายทชดเจน รวมทงมรปแบบและล าดบของรายการทสม าเสมอ เชน วางเอาไวในต าแหนงเดยวกนของทก ๆ หนา เพอชวยอ านวยความสะดวกใหกบผทสงใหบราวเซอรไมแสดงรปกราฟกเพอความรวดเรวในการด

39

6.มลกษณะทนาสนใจ ความนาสนใจในแตละเวบไซตขนอยกบความชอบของแตละบคคล อยางไรกตาม หนาตาของเวบไซตจะมความสมพนธกบองคประกอบตาง ๆ เชน คณภาพของกราฟกทจะตองสมบรณ ไมมรองรอยของความเสยหายเปนจดดางหรอมขอบเปนขนบนไดใหเหนการใชชนดตวอกษรทอานงาย สบายตา และการใชโทนสทเขากนอยางสวยงาม เปนตน 7.การใชงานอยางไมจ ากด โดยไมบงคบใหผชมเขาชมตองตดตงโปรแกรมใหม หรอบราวเซอรเพมจะรองรบผใชบรการจ านวนมากหรอกลมเปาหมายทมความหลากหลายไดดขน 8.คณภาพในการออกแบบควรใหความส าคญกบการออกแบบเวบไซตอยางมากเชนเดยวกบการออกแบบสอประเภทอน ๆ ทตองออกแบบและเรยบเรยงเนอหาอยางรอบคอบเวบไซตทจดท าขนอยางลวก ๆ โดยไมมมาตรฐานการออกแบบและการจดระบบขอมลนน เมอมมลเพมขนเรอย ๆ จะเกดปญหาและไมสามารถสรางความนาเชอถอจากผชมได 9.ระบบการใชงานทถกตอง ระบบการท างานตาง ๆ ในเวบไซตจะตองมความแนนอนและท าหนาทไดอยางถกตอง เชน หากเวบไซตมฟอรมใหผชมกรอกขอมลจะตองแนใจวาฟอรมนนสามารถใชงานไดจรง หรอลงคตาง ๆ ทมอยนนจะตองเชอมโยงไปยงหนาทมปรากฏอยจรงและถกตองดวย ดงนนจงตองท าใหระบบเหลานนใช

40

7.สวนประกอบของเวบไซต ในระยะเครอข ายเวลด ไ วด เวบจะประกอบไปดวยศนยบรการอนเทอรเนตทมเครองคอมพวเตอร ส าหรบใหบรการขอมลเรยกวา Host server หรอ Web server หรอเรยกวา Web siteกบเครองรบขอมลหรอWeb client หรอ Client machine ผใหบรการมทงทเปนหนวยงานองคกรตาง ๆ ตลอดจนตวบคคลทตองการเผยแพรขอมลสวนเครองทใชเขาไปตดตอใชประโยชนจากขอมลคอ เครองทเปน Web clientรงสมา เพชรเมดใหญ (2542 : ออนไลน) ไดกลาวถงองคประกอบของเวลดไวดเวบวาประกอบดวย องคประกอบ 4 สวน ดงน 1.ตวบรการ WWW (WWW Server)WWW Server คอ โปรแกรมทท าหนาทใหบรการดานเวลดไวดเวบ (World Wide Web) ดงนน คอมพวเตอรเครองใดทใหบรการไดจะตองมการตดตงโปรแกรม WWW Serverซงโปรแกรม WWW Server จะใชมาตรฐานการเชอมตอหรอโปรโตคอลทเรยกวา HTTP(Hypertext transfer protocol) 2.ตวคน WWW (WWW Browser)WWW Browser คอ โปรแกรมทใชส าหรบอานขอมลแบบไฮเปอรเทกซใน WWWามารถแบงบราวเซอร (Browser) ไดเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอ 2.1 Text mode browser ซงเปนบราวเซอรซงสามารถคนดขอมลใน WWW ทมลกษณะเปนตวอกษรเทานน ตวอยางของบราวเซอรประเภทน ไดแก โปรแกรม Lynx ซงสามารถท างานไดทงในระบบดอส (DOS) และยนกส (UNIX)

41

2.2 Graphics mode browser เปนบราวเซอรซงสามารถคนดขอความและขอมลทเปนภาพนง ภาพเคลอนไหว รวมทงขอมลเสยงได ถาตดตงอปกรณเสรมซงเปนลกษณะของสอประสม (Hypermedia) โปรแกรมทไดรบความนยมมากทสดขณะน คอ โปรแกรม Netscape โปรแกรม Mosaic หรอโปรแกรม Internet Explorer เปนตน 3.HTLM (Hypertext markup language) เนองจาก WWW ก าหนดใหใชขอมลในรปแบบเอกสารทสามารถเชอมโยงถงกนในแบบไฮเปอรเทกซ ดงนนขอมลหรอเอกสารจะตองเขยนใหอยในรปแบบทเปนมาตรฐานเดยวกนทเรยกวา HTLM เพอเชอมโยงขอความ รปภาพ เสยง ภาพเคลอนไหวเขาดวยกนไดอยางมประสทธภาพ 4.URL (Uniform resource locator) URL เปนมาตรฐานของการระบต าแหนงของขอมล (หรอไฟล) ในระบบเครอขายอนเตอรเนต มรปแบบ ดงนชอโปรโตคอล://ชอเครอง/ชอไดชอเครองหรอชอโดเมน มรายละเอยดทสามารถชวยใหผใชสามารถคาดเดา URL โดยใหการแปลชอโดเมนจากขวาไปซาย Edu. หมายถง สถาบนการศกษา Com. หมายถง องคกรทท าธรกจการคา Org .หมายถง องคกรทไมคาก าไร Gov. หมายถง องคการทางดานรฐบาล

42

8. กระบวนการพฒนาระบบสารสนเทศ ขนตอนการพฒนาระบบสารสนเทศแบบ SDLC

การพฒนาระบบสารสนเทศ เปนการสรางระบบงานใหมหรอปรบเปลยนระบบงานเดมทมอยแลวใหสามารถท างานเพอแกปญหาการด าเนนงานทางธรกจไดตามความตองการของผใชงาน โดยอาจน าคอมพวเตอรมาชวยในการน าขอมลเขาสระบบเพอประมวลผล เรยบเรยงและจดเกบท าใหไดผลลพธตามตองการ ซงการทจะท าใหระบบทตองการพฒนามความเปนไปไดสงสดทจะท าไดส าเรจและใชงานไดนานทสดนน จะตองด าเนนการตามวงจรการพฒนาระบบ (System Development Life Cycle : SDLC) มขนตอนโดยสงเขปดงน (กตต ภกดวฒนะกล และ พนดา พานชกล, 2546) 1.ก า ร ค น ห า แ ล ะ เ ล อ ก ส ร ร โ ค ร ง ก า ร (Project Identification and Selection) เนองจากบคลากรในองคกร อาจตองการพฒนาระบบภายในองคกรขนมาหลากหลายโครงการทลวนแตเปนการพฒนาประสทธภาพในการด าเนนงานขององคกร แตการด าเนนการพฒนาระบบในทก ๆ โครงการพรอมกนอาจเปนไปไมไดเนองจากมขอจ ากดเรองของตนทนทใชในการพฒนา การพฒนาระบบงานสารสนเทศในขนตอนแรกของวงจรการพฒนาระบบ (SDLC) เปนตนขนตอนทอธบายถงการคนหาโครงการของระบบงานทตองการพฒนา และพจารณาเลอกโครงการทจะท าใหองคกรไดรบผลตอบแทนมากทสด 2.การเรมตนและวางแผนโครงการ (Project Initiating and planning) เมอพจารณาเลอกโครงการพฒนาระบบไดแลว

43

ขนตอนนจะรวบรวมขอมลเพมเตมเพอเรมตนจดท าโครการทไดรบอนมตโดยเรมจากการจดตงทมงาน เพอเตรยมการด าเนนงาน จากนนทมงานดงกลาวรวมกนคนหา สรางแนวทาง และเลอกทางเลอกทดทสดในการน าระบบใหมมาใชงาน เมอไดทางเลอกทดและเหมาะสมทดและเหมาะสมทสดแลว ทมงานจงเรมวางแผนด าเนนงานโครงการ โดยศกษาความเปนไปได ก าหนดระยะเวลาด าเนนงานแตละขนตอนและกจกรรม เพอน าเสนอตอผบรหารพจารณาอนมตใหด าเนนการในขนตอนตอไป 3.การวเคราะหระบบ (System Analysis) ศกษาขนตอนการด าเนนของระบบเดมเพอหาปญหาทเกดขน รวบรวมความตองการในระบบใหมจากผใชระบบแลวน าความตองการเหลานนมาศกษาและวเคราะหเพอแกปญหาดงกลาว ดวยการใชแบบจ าลองตาง ๆ ชวยในการวเคราะห 4.การออกแบบเชงตรรกะ (Logical Design) เปนขนตอนในการออกแบบลกษณะการท างานของระบบ โดยการออกแบบในเชงตรรกะนยงไมไดมการระบถงคณลกษณะของอปกรณทจะน ามาใช เพยงแตก าหนดถงลกษณะของรปแบบรายงานทเกดจากการท างานของระบบ ลกษณะของการน าขอมลเขาสระบบและผลลพธทไดจากระบบ 5.ขนตอนการออกแบบเชงกายภาพ (Physical Design) เปนขนตอนทระบถงลกษณะการท างานของระบบทางกายภาพหรอทางเทคนค โดยระบถงคณลกษณะของอปกรณทจะน ามาใช เทคโนโลย โปรแกรมภาษาทจะน ามาเขยนโปรแกรม ฐานขอมล ระบบปฏบตการ และระบบเครอขายทเหมาะสมกบระบบ สงทได

44

จากขนตอนการออกแบบทางกายภาพนจะเปนขอมลเฉพาะของการออกแบบ (System design Specification) เพอสงมอบใหกบโปรแกรมเมอรเพอใชเขยนโปรแกรมตามลกษณะการท างานของระบบทไดออกแบบและก าหนดไว 6.ก า ร พ ฒ น า แ ล ะ ต ด ต ง ร ะ บ บ (System Implementation) เปนขนตอนในการน าขอมลเฉพาะของการแบบมาท าการเขยนโปรแกรมเพอใหเปนไปตามคณลกษณะและรปแบบตาง ๆ ทไดก าหนดแลว หลงจากเขยนโปรแกรมเรยบรอยแลว นกวเคราะหจะตองท าการทดสอบโปรแกรม ตรวจสอบหาขอผดพลาดของโปรแกรมทพฒนาขนมาและสดทายคอการตดตงระบบไมวาจะเปนระบบใหมหรอเปนการพฒนาระบบเดมทมอยแลวโดยท าการตดตงตวโปรแกรม ตดตงอปกรณ พรอมทงจดท าคมอและจดเตรยมหลกสตรอบรมใหแกผใชงานทเกยวของ 7.ขนตอนการซอมบ ารงระบบ(System Maintenance) เปนขนตอนสดทายของวงจรพฒนาระบบ (SDLC) หลงจากระบบใหมไดเรมด าเนนการ ผใชระบบอาจจะพบกบปญหาทเกดขนเนองจากความไมคนเคยกบระบบใหม และคนพบวธการแกไขปญหานนเพอใหตรงกบความตองการของผใชเอง ดงนนนกว เ คราะห ระบบและโปรแกรม เมอร จะต องคอยแก ไปเปลยนแปลงระบบทท าการพฒนาขนจนกวาจะเปนทพอใจของผใชระบบมากทสด ปญหาทผใชระบบคนหาพบระหวางการด าเนนงานนนเปนผลดในการท าใหระบบใหมมประสทธภาพ เนองจากผใชระบบเปนผทเขาใจในการท างานทางธรกจเปนอยางด

45

9. ประเภทของเวบไซต เวบไซตทมอยในปจจบนมรปแบบและลกษณะทแตกตางกน โดยขนอยกบการออกแบบของผเปนเจาของเวบไซต แตละเวบไซตจะมวตถประสงคในการใชงานทแตกตางกน ดงนนการออกแบบจงตองค านงถงความสะดวกในการใชงาน การทจะสามารถใชงานเวบไซตใหเกดประโยชนสงสดไดนนจ าเปนอยางยงทจะตองเขาใจถงลกษณะของเวบไซตและจ าแนกแยกแยะไดวาเวบไซตเหลานนมความแตกตางหรอเหมอนกนประการใด รวมถงมหนาทหลก เฉพาะตวอยางไรบาง ประเภทของเวบไซตแบงตามลกษณะการใชงานสามารถแบงออกเปน 5 ประเภท ดงน (สมาน ลอยฟา. 2544: 3; วเศษศกด โครตอาษา. 2542: 184) (1) เวบไซตเพอการประชาสมพนธ เปนเวบไซตทจดท าโดยองคกรตางๆ เวบไซต เหลานเทยบไดกบแผนพบหรอจดหมายขาว เพยงแตเวบไซตอาจมขอมลเพมเตมมากกวา เชน ขอมลเกยวกบแนวคดและภารกจขององคกร หรออนๆ เปนตน ปกตทอยของเวบไซตเหลานอาจลงทายดวย .org (2)เวบไซตเพอธรกจและการตลาด เปนเวบไซตทจดท าโดยบรษทธรกจตางๆ โดยม วตถประสงคเพอขายหรอโฆษณาสนคาและบรการตางๆ ในบางครงอาจมขอมลทเปนประโยชน เชอถอได และใหใชโดยไมมคาใชจาย แตในทสดกมกจะถกขอใหซอสนคาบางอยาง ในการใชขอมล เหลานควรวเคราะหดวยความรอบคอบกอน เนองจากธรกจการคาตางๆ มกจะมความล าเอยง ปกต ทอยของเวบไซตเหลานอาจลงทายดวย .com

46

(3)เวบไซตเพอขาวสาร เปนเวบไซตทมวตถประสงคเพอเสนอขอมลทเปนขอเทจจรง และเพอแลกเปลยนผลการวจย ขอมลบางอยางมลกษณะคลายจลสารทมกพบไดตามหนวยงาน ตางๆ ซงมประโยชนส าหรบเปนขอมลพนฐาน แตเนอหามกจะขาดความลมลก ปกตทอยของ เวบไซตเหลานอาจลงทายดวย .Gov. (4)เวบไซตขาวและเหตการณ เปนเวบไซตทมวตถประสงคหลกในการใหขาวสารทเปนปจจบนทสดในฐานะทเปนบรการสาธารณะ อยางไรกตามเวบไซตเหลานมกจะมบรษทหรอ องคกรตางๆ เปนผใหการสนบสนน ดงนนจงมกพบโฆษณาปรากฏบนเวบไซต ผใชพงระมดระวง ในเรองของความล าเอยงทอาจปรากฏในขาวทน าเสนอดวย ปกตทอยของเวบไซตเหลานอาจลงทาย ดวย .com (5)เวบไซตสวนบคคล เปนเวบไซตของบคคลเพอเสนอแนวคดหรอเพอประชาสมพนธ ตวเองในดานตางๆ สวนใหญมกเปนงานทไมคอยมสาระ ปกตทอยของเวบไซต เหลานอาจลงทาย ดวย .com และมกจะมเครองหมาย ปรากฏในทอยดวย การสรางเวบไซตมความจ าเปนอยางมากในการก าหนดกรอบและทศทางของเวบไซต นนๆ ใหอยในลกษณะหนงลกษณะใดขางตน เพอใหการใชงานทจะเกดขนระหวางเวบไซต และผเยยมชมเปนไปตามวตถประสงคทไดตงไวอยางมประสทธภาพ

47

10. การประเมนเวบไซต เนองจากเวบไซตไดกลายเปนเครองมออกชนดหนงทใชส าหรบการคนหาสารสนเทศ ปจจบนแนวโนมในการคนหาสารสนเทศบนเวบไดเพมทวมากขน และผใชจ านวนไมนอยทเรมตน การคนสารสนเทศจากเวบกอนเปนอนดบแรก หลงจากนนจงคอยคนหาจากแหลงสารสนเทศอน เชน สงพมพ เปนตน ส าหรบสารสนเทศทปรากฏบนเวบนน เนองจากทกคนสามารถสรางเวบขนเองได แมบางเวบจะสรางขนโดยผเชยวชาญในสาขาวชานนๆ แตกมเวบอกจ านวนมาก ทสราง ขนโดยผทไมไดเปนผเชยวชาญในสาขาวชานนแตอยางใด และพบวาบอยครงทมการน าเสนอ สารสนเทศโดยไมระบแหลงทมาอยางชดเจน นอกจากนสารสนเทศทน าเสนอบนเวบยงไมไดมผใด ประเมนคณภาพหรอความถกตอง หรอถามกปรากฏในระดบทนอยมาก ผใชจงมกมขอสงสยในเรองของความถกตองและความนาเชอถอของสารสนเทศ ดวยเหตทเวบมทงจดออน และจดแขงดงกลาว ดงนนการประเมนสารสนเทศทพบบนเวบจงเปนกจกรรมส าคญส าหรบผทตองการใชสารสนเทศ จากเวบเพอการศกษาคนควาและวจย ในการประเมนเวบไซต ควรประเมนเวบไซตตามหวขอดงตอไปน (สมาน ลอยฟา. 2544: 4 ; วเศษศกด โครตอาษา. 2542: 185) (1)จดมงหมายและกลมผ ใช ไดแก วตถประสงคของเวบไซตนนคออะไร มความชดเจน หรอไม เชน เพอขาวสารขอมล เพอการศกษา เพอความบนเทง เพอการชกจงใจ เพอสถาบน เพอการคา หรอเพอสวนบคคล เปนตน สารสนเทศทน าเสนอ

48

สอดคลองกบวตถประสงคหรอไม จดมงหมายสอดคลองกบกลมผใชหรอไม กลมเปาหมายของเวบไซตคอใคร และเอกสารนน น าเสนอไวทใด และสารสนเทศทน าเสนอเปนทพงพอใจกบความตองการของผใชหรอไม (2) ขอบขาย ไดแก (2.1) ความกวาง เชน ครอบคลมเนอหาอะไรบาง จดเนนของการน าเสนอ สารสนเทศคออะไร ขอบเขตของเนอหาเนนเฉพาะเนอหาของเรองนนหรอรวมถงเนอหาอนทเกยวของดวย เปนตน (2.2) ความลมลก เชน เนอหามความลมลกเพยงใด ระดบของรายละเอยดของ เนอหาทน าเสนอเปนอยางไร มความสมพนธกบระดบของผใชหรอไม เปนตน (2.3) ชวงเวลา เชน สารสนเทศทน าเสนอไดจ ากดชวงเวลาไวแนนอนหรอไม เปนตน (2.4) รปแบบ เชน ถามการเชอมโยงไปยงแหลงสารสนเทศอนๆ ไดก าหนดขอบเขต การเชอมโยงไวอยางไร และมรปแบบใดบาง เปนตน (3) เนอหา องคประกอบส าคญทเกยวกบเนอหาม ดงน (3.1) ความถกตอง เชน สารสนเทศมความถกตองเพยงใดหรอมขอผดพลาดหรอไม จดมงหมายของการเขยนเอกสารนนคออะไร ระบแหลงสารสนเทศไวหรอไม ผ เขยนมแรงจงใจอะไร ในการน าเสนอสารสนเทศ มบรรณาธการหรอผรบผดชอบในการตรวจสอบความถกตองหรอไม เปนตน

49

(3.2) หลกฐานในการเขยน เนองจากผสรางเวบไซตเปนใครกได ดงนนการรขอมล เกยวกบผแตงจงเปนสงส าคญ ประเดนในการพจารณา เชน มผแตงหรอไม ถามใครเปนผแตง เปนบคคลหรอสถาบน ผแตงมคณสมบตอยางไร มความเชยวชาญเพยงพอหรอเปนทยอมรบในสาขานนหรอไม สามารถตดตอกบผเขยนนนไดหรอไม ระบทอย หมายเลขโทรศพท หรออเมลไวหรอไม ใครเปนผสนบสนน ผสนบสนนมชอเสยงหรอไม ผแตงมความเกยวของกบองคกร หรอสถาบนหรอไม หลกฐานเกยวกบบคคลหรอองคกรเปนอยางไร ขอมลทน าเสนอไดมาจากไหน ขอมลทน าเสนอผานกระบวนการกลนกรองหรอไม มการเชอมโยงไปยงผแตงหรอผสนบสนนหรอไม มแนวทางในการตรวจสอบแหลงทมาหรอไม ความนาเชอถอของขอมลเปนอยางไรเมอเปรยบเทยบ กบเรองเดยวกนจากสออนๆ และใครเปนผจดพมพ เปนตน (3.3) ความเปนปจจบน เชน ระบวนเดอนปแจงไวทหนาโฮมเพจหรอไม ถาไมมมวธการทจะรไดหรอไม เอกสารนนผลตขนเมอใด ขอมลมความเปนปจจบนหรอไม มการปรบปรง ขอมลครงสดทายเมอใด การปรบปรงขอมลมบอยเพยงใด เปนตน (3.4) ความเปนปรนย เชน มโฆษณาทหนาโฮมเพจหรอไม หนาโฮมเพจสะทอนถง ความล าเอยงหรอไม ความล าเอยงเปนไปโดยเปดเผยหรอซอนเรน ถามความล าเอยง ความล าเอยง นนมผลกระทบตอการใชสารสนเทศหรอไม ผเขยนมความล าเอยง ในเชงการเมอง หรอเชงความคด หรอไม ผเขยนไดระบวตถประสงคในการเสนอสารสนเทศไวหรอไม ขอมลมรายละเอยด

50

อยางไร ถาขอมลทน าเสนอเปนการแสดงความคดเหน ผเขยนแสดงความเหนอะไร สารสนเทศทน าเสนอ มความล าเอยงหรอไม เปนตน (3.5) ลกษณะเฉพาะ เชน เนอหาทน าเสนอสามารถหาไดจากสอในรปแบบอน เชน สงพมพ หรอ ซดรอม เปนตน หรอไม จดเดนของเวบไซตนนคออะไร เปนเวบไซตทสงเสรมและสนบสนนแหลงขอมลอนดวยหรอไม เปนตน (3.6) การเชอมโยงไปยงแหลงสารสนเทศอนๆ เชน มการเชอมโยงไปยงเวบไซต อนๆ หรอไม การเชอมโยงไปยงแหลงสารสนเทศอนๆ มความเปนปจจบนเพยงใด และมความ เหมาะสมหรอไม เปนตน (3.7) คณภาพในการเขยน เชน เนอหาเขยนดหรอไม ขอมลทน าเสนอ มความ ชดเจนหรอไม เนอหามความสมบรณหรอไม เนอหาเหมาะสมกบระดบของผ อานหรอไม มตวสะกด ผดพลาดหรอไม ขอมลอานงายหรอไม รปแบบการน าเสนองายตอการอานหรอไม รปแบบการเขยน และวธการน าเสนอเหมาะกบกลมของผใชหรอไม เปนตน (4)กราฟกและการออกแบบดานสอประสม เชน มจดสนใจหรอไม การน าเสนอมลกษณะเปนมออาชพหรอไม สงทน าเสนอเปนภาพลวนๆ หรอมความสมดลระหวางขอความ และภาพหรอไม สารสนเทศทน าเสนอเปนไปตามหลกการออกแบบดานกราฟกทดเพยงใด มองคประกอบดานความคดสรางสรรคหรอไม กราฟกทน าเสนอมสวนชวยใหเนอหาดดขนหรอท าให ดอยลงหรอไม การมกราฟก ภาพ และเสยงประกอบเหมาะสมก บ

51

วตถประสงคในการน าเสนอนน หรอไม หรอเปนเพยงการตกแตงเวบใหสวยงามเทานน เปนตน (5) ความสามารถในการท างาน ประเดนในการพจารณา ไดแก (5 .1 ) ด านความสะดวกในการใช งาน เชน สามารถใชไดงายและใชไดอยางมประสทธภาพหรอไม หนาโฮมเพจมการจดแยกเนอหาไวชดเจนหรอไม มการใหความชวยเหลอ หรอไม การออกแบบหนาจอเปนอยางไร มการเชอมโยงทเพยงพอหรอไมในการไดรบขอมลทตองการ ผใชจะตองคลกผานการเชอมโยงกครง เปนตน (5.2) ดานสภาพแวดลอมเกยวกบคอมพวเตอรทตองการ เชน ตองมรหสผานในการ เขาถงขอมลหรอไม เปนตน (5.3) ดานการสบคน เชน การสบคนขอมลมประสทธภาพเพยงใด มการจดโปรแกรม คนหาทมประโยชนไวใหหรอไม มความสามารถในการจดเรยงสารสนเทศทสบคนไดหรอไม เปนตน (5.4) ดานความสามารถในการเรยกดขอมล เชน มการจดระบบเพออ านวยความสะดวกในการคนหาสารสนเทศหรอไม รปแบบการจดระบบเหมาะสมหรอไม เปนตน (5.5) ดานการท างานเชงโตตอบ เชน ลกษณะของการโตตอบจดไวทไหน สามารถ ท างานไดดหรอไม ผใชสามารถตดตอส อสารกบผ เขยนสารสนเทศหรอกบผ อนไดหร อไม ปฏสมพนธมความเหมาะสมเพยงใด และเปนการเพมคณคาใหแกเวบไซตหรอไม เปนตน

52

(6) ความสามารถในการเขาถง เปนองคประกอบทส าคญ เพราะหากไมสามารถเขาถง เวบไซตนนไดกไมสามารถประเมนสารสนเทศบนเวบได ประเดนในการพจารณา ไดแก สามารถ เขาถงเวบนนไดหรอไม การเขาถงเวบไซตมความเชอมนไดเพยงใด ความเรวในการเขาถงเวบ เปนอยางไร การเปลยนหรอเชอมโยงไปยงสวนตางๆ ภายในเวบกระท าไดงายหรอไม ไมสามารถ ไปหรอกลบมาหนาเวบเดมหรอไม เวบยงคงมอยและสามารถเขาถงในครงตอไปไดหรอไม เปนตน (7)การวจารณเวบโดยผอน กลาวคอมผวจารณและพดถงเวบไซตนนเปนอยางไร (8)คาใชจาย เปนองคประกอบทใชในการประเมนนอยกวาองคประกอบอนๆ เนองจาก ปจจบนอนเทอรเนตไดเพมโอกาสในการใหบรการแกผใชโดยไมตองเสยคาใชจายในการใช สารสนเทศ อยางไรกตามคาใชจายตางๆ ยงคงมอย เชน การใชสารสนเทศจากแหลงทตองเสย คาบรการ ซงเปนคาใชจายทเกยวของกบการใชทรพยสนทางปญญา หรอคาใชจายในการ ตดตอสอสารกบแหลงสารสนเทศ เปนตน ดงนน จะเหนไดวา การประเมนเวบไซตเปนสงจ าเปนในการออกแบบเวบไซตอนจะท าใหทราบวาเวบไซตใดเหมาะสมและเปนประโยชน ผใชบรการเวบและผออกแบบเวบ กจะไดประโยชนดวยกนทกฝาย เวบไซตทสรางขนกจะมคณภาพและเปนเวบทดบนอนเทอรเนต ตอไป

53

11. การโปเมทเวบไซต (Promote wed) ความหมายของการโปรเมทเวบไซต

การโปรโมทเวบไซต (Promote wed) คอ การโฆษณาเผยแพรเวบไซตทเราสรางขนใหเปนทรจกอยางทวถง โดยเฉพาะใหเปนทรจกของผทใชอนเทอรเนต ถอเปนกลยทธอยางหนงส าหรบใชแจงขาวสาร เพอเชญชวนใหนกทองเวบไดเขามาเยยมชมเวบไซตของตน เครองมอทใชในการโปรเมทเวบไซต โดยทวไปแลวนกทองเวบมกจะท าการคนหาขอมลของเวบไซตผานทางเครองมอประเภทตาง ๆ ทสามารถน ามาใชเปนชองทางในการโปรโมทเวบไซตและทไดรบความนยม คอ (1)การโปรโมทเวบไซตแบบออฟไลน เปนการโฆษณาผานทางสอหนงสอพมพโดยการลงโฆษณาในหนงสอพมพทว ๆ ไปเ พ อ ใ ห ค น ร จ ก แ ล ะ เ ข า ถ ง ไ ด ม ด ว ย ก น ห ล า ย ว ธ (1.1) โฆษณาผานทางบลบอรดตามแหลงชมชน ถนนใหญๆ หรอแหลงทมคนผานในแตละวนเปนจ านวนมาก (1.2) โฆษณาผานสอรถยนต เชน โฆษณาดวยการตดแบนเนอรหรอชอเวบไซตขางรถยนตของตวเองหรอรถยนตประจ าทาง ( รถเมล ) (1.3) ผานนามบตร โดยการพมพชอเวบไซตหรอ URL ลงบนนามบตร ซงถอวาเปนอกชองทางหนง

54

(1.4) ผานเสอทสวมใส โดยการพมพชอเวบไซตลงบนเสอเพอใหตดตาคนทพบเหน (1.5)การโฆษณาผานถงกระดาษ ถงพลาสตก หรอแพคกงขางขวดหบหอตางๆ (2) การโปรโมทเวบไซตโดยใชบรการเวบไดเรกทอร (web directory) มทงแบบเสยคาใชจาย และไมเสยคาใชจาย โดยหากตองการใหผลลพธของการคนหาปรากฏอยในล าดบตนๆ อาจตองเสยคาใชจายเพมขนอก ไดแก yahoo.com , mickinley.com และ google.com สวนกรณทไมตองเสยคาใชจายผใชบรการจะตองเปนผจดท าหรอก าหนดหมวดหมทตองการขนเอง โดยผลลพธทไดอาจไมปรากฏอยล าดบตนๆ โดยมเวบใหบรการไดแก sanook.com , hunsa.com , hotbot.com เปนตน

55

ตวอยาง การโปรโมทเวบไซตทางเวบไดเรกทอร (1) โปรโมทเวบไซตผานทางเวบไดเรกทอรของyaho แบบเสคาใชจาย โดยไปท https://ecom.yahoo.com/dir./submit/intro/ ภาพประกอบท 1 โปรโมทเวบไซตผานทางเวบ

ไดเรกทอรของ yahoo แบบเสยคาใชจาย

56

(2) โปรโมทเวบไซตผานทางเวบไดเรกทอรของ Huns แบบไมเสยคาใชจายโดยเขาไปท http://webdir.hunsa.com/reg.php

57

(3) การโปรโมทเวบไซตทาง Search engine การโปรโมท

เวบไซตทาง Search engine ของ Google เขาไปท http://www.Google.co.th/adder ภาพประกอบท 5 การโปรโมทเวบไซตทาง Search engine ของ google เขาไปท http://www.google.co.th/addurl (ขนตอนท 1)

58

ภาพประกอบท 2 การโปรโมทเวบไซตทาง Search engine (ขนตอนท 2)

ภาพประกอบท 7 การโปรโมทเวบไซตทาง Search engine

(ขนตอนท 3)

59

(4) เทคนคการก าหนดเพจใหกบเวบไซตเพอการคนหา การก าหนดแทกไวใน HTML ไดแก การจดท าแทก Meta ของเอกสาร HTML และการก าหนดค าหลก (keyword) ใหกบเวบไซต เพอใหเครองมอประเภท search engine มาเรยกใชเพอไปแสดงผลในการคนหา ถอวาเปนกลยทธในการโปรโมทเวบไซตทไดรบความนยมอกรปแบบหนง (4.1) Title Tag โดยขอความทก าหนดไวภายใน Title Tag จะปรากฏบน Title page ของเวบเบราเซอร และ search engine จะมองหาขอความทตรงกบสงทผใชบรการตองการคน และต าแหนงแรกทจะคนคอ Title Tag นเอง ซงหากเวบไซตใดไมมการก าหนด Title tag อาจท าใหพลาดโอกาสทจะอยในอนดบตนของการคนหาได (4.1.1) ตวอยางการใส Title tag ดงน <html> <head> <title>คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ</title> <body>….</body> </html> (4.2) Meta tag เปนแทกพเศษใชในการแสดงรายละเอยด หรอค าหลกตางๆ ทมในแตละเวบเพจเพอชวยในการจดหมวดหมของ search engine ไดเรวยงขน โดยมวธการใชงาน ดงตอไปน

60

(4.2.1) Meta tag “description” โดยผจดท าเวบไซตสามารถใสขอความทตองการบรรยายรายละเอยดของเวบไซตคราวๆลงไปได โดย search engine จะเขาไปคนหารายละเอยดของเวบเพจทไดก าหนดไวใน Meta tag กอน (4.2.2) Meta tag “keyword” นกออกแบบสามารถใสค าส าคญทสามารถบงบอกถงเนอหาของเวบเพจลงไปได โดย search engine จะตรวจสอบวามการใชงาน meta tag “keyword” หรอไม (4.2.3) ตวอยางการใช Meta tag <html> <head> <title>คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ</title> <metaname=“description” content=“ขอมลคณะวทยาศาสตร ม.ราชภฏอตรดตถ โปรแกรมวชาตางๆ> <metaname=“keyword”content=“ski urn”, “science urn”, “คณะวทยาศาสตร ม.ราชภฏอตรดตถ”> <body>….</body> </html>

61

อตราคาบรการในการโปรเมทเวบไซต เวบไซตทมความเชยวชาญในการโปรโมทเวบไซต เชน www.seonic.com ,www.submittoday.com , www.netstep.org และ http://webindex.sanook.com เปตนส าหรบการคดคาบรการ ขนอยกบผใหบรการจะก าหนดมาตรฐานส าหรบค านวณคาบรการ

ภาพประกอบท 3 การใหบรการโปรโมทเวบไซต

62

(1) การคดอตราคาบรการของ www.seo.co.th หรอ Netstep.org ซงเปนเวบไซตในการใหบรการในเรองของการโปรโมทเวบไซตตางๆ ทมาขอใชบรการให search engine ดงๆไดรจก โดยอตราคาบรการขนอยกบคแขงในตลาด โดยคดจาก keyword ของลกคาทตองการโปรโมททสามารถคนหาไดจาก search engine ตางๆ หากมคแขงจ านวนมาก อตราคาบรการกจะสงมากตามไปดวย

ภาพประกอบท 4 ตวอยางการคดอตราคาบรการของ www.seo.co.th หรอ Netstep.org

ภาพประกอบท 4 อตราคาบรการในการโปรเมทเวบไซตโดยการพมพขอความทเปน keyword คนหาผาน googleเวบไซตยอดนยมในการโปรโมทเวบไซต

63

บรรณานกรม

นตยา บญรตน. (2553). การพฒนาเวบไซตหองสมดโรงเรยนเตรยม อดมศกษาภาคใตจงหวดนครศรธรรมราช. สารนพนธ ศศ.ม. (บรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.จกรพงษ เจอจนทร : การศกษาการออกแบบเวบไซตของ โรง เร ยนในโครงการ เครอขายคอมพวเตอรเพอโรงเรยนไทย (A STUDY OF WEB SiteDESIGN OF SCHOOLS IN SCHOOLNET THAILAND) อาจารยทปรกษา : รองศาสตราจารย ดร.กดานนท มลทอง , 110 หนา.ISBN 974-13-0817-5กดานนท มลทอง. (2542). สรรคสรางหนาเวบและกราฟกบนเวบ. กรงเทพฯ:

64

ค าน า

รานงายฉบบน เปนสวนหน งของรายวชา 1193524 โปรแกรมสรางเวบเพอการศกษา (Web Programming for Education) โดยมจดประสงคเพอการศกษาหาความรไดจากเรอง การพฒนาเวบไซตจากแหลงความร และงานวจยทเกยวของกบการพฒนาเวบไซต องคประกอบของเวบไซต ซงรายงานนมเนอหาเกยวกบ หลกการและทฤษฎการสอสาร การประชาสมพนธ การจดการเรยนการสอนผานเวบ ความหมายของเวบไซต การออกแบบและการพฒนา ขนตอนการพฒนา การออกแบบโครงสรางเวบไซต สวนประกอบของเวบไซต กระบวนการพฒนา ประเภทของเวบไซต การประเมนเวบไซต และการโปรเมทเวบไซต (Promote wed)

ผจดท าไดเลอกหวขอนในการท ารายงาน เนองมาจากเปนเรองทน าสนใน ตรงกบจดประสงคในการเรยนในรายวชา 1193524 โปรแกรมสรางเวบเพอการศกษา (Web Programming for Education) ผจดท าจะตองขอขอบคณ ทาน อ.ปวรศ สารมะโน ผใหความรและแนวทางการศกษา เพอน ๆ ทกคนทใหความชวยเหลอมาโดยตลอด ผจดท าหวงวารายงานฉบบนจะใหความร และเปนประโยชนแกทก ๆ ทาน

คณะผจดท า

65

สารบญ

เรอง หนา ความรเกยวกบการพฒนาเวบไซต 1 การประชาสมพนธ 12 การเรยนการสอนผานเวบ (Web-Based Instruction) 13 ความหมายของเวบไซต 27 การออกแบบและขนตอนการพฒนาเวบไซต 29 การออกแบบโครงสรางเวบไซต 35 สวนประกอบของเวบไซต 40 กระบวนการพฒนาระบบสารสนเทศ 42 ประเภทของเวบไซต 45 การประเมนเวบไซต 47 การโปเมทเวบไซต (Promote wed) 53

66

67

68

69