تعالی بسمه

(چیست؟sociology) شناسی جامعه کنفوسیوس، چون صاحبنظرانی و متفکران کنون تا باستان عهد از

فارابی، خلدون، ابن ، اگوستین سنت ارسطو، افالطون، هرودوت، تفکر و جامعه ی مشاهده طریق ... از و الملک نظام مونتسکیو، ماکیاولی،

و کردند توصیف و تعریف را جوامع در جاری اعمال از برخی آن، ی دربارهداشتند. ابراز نظراتی جامعه کار ی درباره نیز خود و "مرفه ی جامعه یک ساختن برای پیشنهاداتی صاحبنظران، این اکثر

اجتماعی واقعیتهای ی پایه بر آنکه از بیشتر آنها ی ارائه که نیکبخت" داشتند متفکران این از برهی جهت بدین شد، می بنا تخیل اساس بر باشد، مبتنی

اند. نهاده " نام آلیست "ایده را دکارت و بیکن آثار تحت علمی، تفکر برای نهضتی بعد، به رنسانس عهد از

ی دریچه از را وقایع که داشت آن بر را غربی و مرکزی اروپای و آمد پدید طرز کند.این بررسی ذهنی تعصبات و شخصی دخالت توجه بدون علمی

پیشرفتهای به توجه با جوامع، فکری تحول در جدیدی ی پدیده خود اندیشهشد. می محسوب آنها مادی و علمی

می تقسیم مرجله سه به را جوامع تحول نکته، این به توجه با کنت، آگوستکند: )پرویزی( ربانی ی دوره-1مادی غیر یا فلسفی ی دوره-2تحقیقی و علمی ی دوره-3

و الهامات اساس بر نه را اجتماعات روند علمی، تفکر عهد در بدینسان تجزیه است جاری و ساری جامعه در که واقعیتهایی اساس بر بلکه تخیالت

کنند. می تحلیل و می شناسی جامعه علم تعریف به اکنون کوتاه نسبتا ی مقدمه این با

پردازیم: از: است عبارت شناسی جامعه ظاهرا پیداست، لغت ی ریشه از همچنانکه جامعه ی همه شناسی جامعه تعریف در جامعه" .ولی علمی "شناخت را علم این خویش، دیدگاه از آنها از یک هر بلکه نیستند، رای یک شناسان،

اند: کرده تعریف تعریفی ی ارائه شریعتی( دالیل علی دکتر شهید معلم استاد)گوروویچ ژرژ

پیچیدگی اول، کند: دلیل می بیان اینگونه را شناسی جامعه علم از دشوار یعنی پردازد، می آن بررسی به شناسی جامعه که است حقایقی قلمرو

مشخص وقایع دیگر از را آن که ویژگیهایی تمام اجتماعی" یا "واقعیت بررسی آن در که است شناسی جامعه روش دیگر کند.دلیل می متمایز

گیرد. می صورت ای پیچیده نحو به واقعیات علم یک عنوان به شناسی، جامعه تعریف که گیرد می نتیجه سپس گوروویچ

آن به کامل آشنایی از قبل علمی هر مرز و حد اصال و نیست ای ساده کار توان می علم یک در دقیق مطالعات از بعد زیرا است، دشوار همیشهچیست؟ آن موضوع و کند می بحث چیز چه از علم آن فهمید

تعریف شناسی جامعه از مستقیما گرچه اسالمی، بزرگ متفکر خلدون، ابن جامعه موضوع تاریخ" بر "علم از را او تعریف توان می اما کند نمی

حالت که است این تاریخ حقیقت که گوید: بدان می او کرد، منطبق شناسیبشناسد. ما به را انسانی اجتماعی گونه این را شناسی جامعه شناسی، جامعه ی کلمه واضع کنت، اگوستکند: می تعریف خود که است اجتماعی های پدیده کلی قوانین به علم شناسی، جامعه کلی صورت به که است ای پیچیده اجتماعی واقعیات و تاریخی عمل حاصل

است. آمده در قوانین از کلی سیستم یک صورت به و شده اخذ علم تعریف در گروهی پیش و درونی روابط بر پردازان، نظریه از بسیاری بر تعاریف گونه این تر دقیق عبارت اند.به کرده تاکید شناسی جامعه

در عموما نظریه این دارد.طرفداران " تاکید اجتماعی شناسی "دوران جامعه تعریف ( درSamoel koeng) کئنگ برند.ساموئل می سر به آمریکا

گوید: می شناسی و طرف از آدمی کردار و رفتار ی مطالعه از است عبارت شناسی جامعه

دیگر. طرف از بشر افراد متقابل مناسبات چگونگی متقابل های کنش شناسی گوید: جامعه ( میAlibon Smallاسمال) آلیبون

روابط "علم یعنی شناسی جامعه یا و کند می بررسی را اجتماعی" . اجتماعی و گروهی رفتار هم و فردی رفتار هم اجتماعی،

گوید: می آلمانی شناس ( جامعهLeopold Von Wieseوایز) ون لئوپلد به قائل و هاست انسان متقابل روابط و رفتار بررسی شناسی، جامعهاست. رفتار اصالت و احساس اصالت جامعه موضوع ویژگی باید نخست معتقدند، پردازان نظریه از دیگر گروهی این پرداخت.تاکید آن از خاصی تعریف به سپس کرد، اثبات را شناسی

می جامعه نهادهای و اجتماعی نظام جامعه، ی مطالعه روی بیشتر دستهباشد.

قائل اصالت نوعی اجتماعی امور برای گیدنز تعبیر به درواقع ماکس دورکیم، از: امیل عبارتند پردازان نظریه این ترین هستند.شاخص

سورکین. و پارسنز آنتونی موس، مارسل وبر، عمل و تکوین چگونگی و اجتماعی نهادهای "علم را شناسی جامعه دورکیم،

اعمالی و افکار مجموعه اجتماعی نهادهای دورکیم، نظر نامد.به " می آنها خود آنها و یابد می در خود برابر در پرداخته و ساخته را آنها فرد که هستند

تفکر، ی است: "شیوه معتقد کنند. وی می تحمیل افراد به بیش و کم را افراد عمل و احساس تفکر، شیوه، از غیر گروه یا جامعه عمل و احساس خاصیتی کل در امرجنس، اصل بنابر است. یا تنهایی در آن ی دهنده تشکیل گونه هر اجتماعی " واقعه دورکیم نظر نیست.به اجزا تک تک در که هست را فرد خارج از است قادر که است نشده یا شده ثابت عملی ی شیوه واقعیت و است مستقل شناسی دهد: "جامعه می ادامه سازد.وی مجبور

واقعیت که است معتقد کرد" وی تلقی شی همانند بایستی را اجتماعیکرد. تبیین دیگری اجتماعی واقعیت با جز توان نمی را احتماعی

که است علمی شناسی گوید: "جامعه می علم این تعریف در وبر ماکس نائل انسانی اجتماعی عمل تفهیم و تفسیر درک، به تا نماید می کوشششود."

بشری، معارف از خاص ی رشته یک عنوان به شناسی جامعه حال هر به خانوادگی، زندگی قومی، تبعیض دارد.فقر، ای گسترده بسیار قلمروی انحرافات انواع مذهبی، هویت سیاسی، گروههای و احزاب سیاسی، ساخت

ساخت و سازمان انقالب، اجتماعی، دگرگونی اقتصادی، ساخت اجتماعی، صنفی، و ای حرفه های اتحادیه فنی، رشد پژوهش، و علم آموزش، مختلف علوم بررسی و نشینی روستا شهرنشینی، جمعیت، سریع افزایش

گیرد. می قرار علم این افق در شکل فلسفه این اساس بر شناسی جامعه ی اندیشه اولیه های زمینه

شناختی روشی به علمی ی رشته یک قالب در شناسی جامعه که گرفت عملی. اهداف نه و است عملی کاربردهای دارای تنها و کند می عمل

هست که را چه آن شناسی که: " جامعه گرفت قوت اعتقاد این بنابراین، جامعه علمی بررسیهای باشد." از باید که را آنچه نه کند می مطالعه رفاه و اجتماعی اصالحات های برنامه اجرای نظر از مفیدی نتایج شناسی جستجوی در مستقیم طور به شناسی جامعه اما آید، می دست به عمومی شناسی جامعه نیست.بنابراین امور گونه این برای عملی ی ویزه الگوهای

ی ارائه شناسان جامعه اصلی مستقیم.کار درمان یک نه و است دانش یک مجریان به کمک جهت در اجتماعی های پدیده تحلیل و تجزیه و ها واقعیتاست. اقتصادی و اجتماعی اصالحات های برنامه

زیادی توجه مورد شناسی جامعه کاربردی ابعاد اخبر ی دهه چند طول در کتب موضوع عملی شناسی جامعه شعب در مطالعه و است گرفته قرار

است. کرفته قرار متعددی مواردی در و آن شدن تخصصی سبب شناسی جامعه قلمرو گستردگی

تحت گذشته در که است.آنچه گردیده یکدیگر از شناسیان جامعه انزوای است، گرفته قرار بحث مورد اجتماعی ساختهای و روابط نهادها، عنوان

توان می آنها از که است شده تخصصی و خاص هایی رشته به امروزمبدلکرد: اشاره زیر موراد به

شناسی جامعه پرورش، و آموزش شناسی جامعه خانواده، شناسی جامعه جامعه روستایی، شناسی جامعه شهری، شناسی جامعه کشاورزی،

جامعه توسعه، شناسی جامعه ادبیات، شناسی جامعه صنعتی، شناسی... و سیاسی شناسی

" کشاورزی شناسی "جامعه پیرامون مختصر بررسی به ادامه در ماپرداخت. خواهیم

کشاورزی شناسی جامعه

جامعه تخصصی ی شاخه ترین قدیمی کشاورزی شناسی جامعه گرچه به مفهوم این هیچگاه1350 ی دهه اواسط تا اما است، روستایی شناسی

آنچه و اولیه روستایی شناسی جامعه بین تداوم یک عمل نشد.در گرفته کار ی دهه دارد.در وجود شود می خوانده کشاورزی شناسی جامعه امروز

بیشتری تاکید خود تحقیقات و نظریات در روستایی شناسان جامعه1360نهادند. کشاورزی شناسی جامعه بر در کشاورزی مسائل بندی مفهوم در اساسی ی دوره سه کلی طور به

شناسی جامعه پیدایش از اول ی دارد.دوره وجود روستایی شناسی جامعه مسائل ی مطالعه دوره این در که باشد می1320 ی دهه پایان تا روستایی

روستایی زندگی اجتماعی اساسی فهم اصلی عناصر از یکی کشاورزی اول ی نیمه و1340 و1330 های دهه به مربوط دوم ی است.دوره بوده رفتارگرایی – شناسی روان رهیافت به معروف و است1350 ی دهه

در نوآوری تزریق های شیوه به همچنین دوره این باشد.در می اجتماعی ی نیمه از سوم ی است.دوره شده داده زیادی اهمیت کشاورزی ی جامعه

جدید کشاورزی شناسی "جامعه به معروف و شد شروع1350 ی دهه دوماست- کشاورزی" شده "ساختار به توجه بیشترین دوره ایین " است. در

بود.در نشده آن به خاصی توجه1350 ی دهه از قبل تا که مفهومی در سیاسی اقتصاد دیدگاه بیشتر جدید، کشاورزی شناسی جامعه چارچوب شناسی محیط دوره این بود.در شده گرفته کار به کشاورزی ساختار

این ی زاویه از تحقیقات خاطر همین به و گرفته قرار توجه مورد کشاورزی سایر پای پابه همچنان کشاورزی شناسی شد.جامعه خواهد بررسی دیدگاه در اجتماعی مسائل عمق به روستایی شناسی جامعه تخصصی های شاخه گیری کار به با1370 ی دهه کند.در می رسوخ کشاورزی ی جامعه

یافته شاهد پیچیده تحقیقاتی ابزار و روشها و جامع شناختی جامعه نظریات یافته به توجه با مختلف کشورهای آینده بودیم.در فراگیرنده علمی های برای کاملی های مشی خط توانند می کشاورزی شناسی جامعه های

کنند. طراحی خود کشاورزی

تا1280 کشاورزی، ساختار در روستایی شناسی جامعه ی اولیه تحقیقات)ه-ش(1320

– کشاورزی ساختار از هایی جنبه روستایی شناسان جامعه دوره این در داده قرار بررسی مورد مزارع- را انواع و زمین داری اجاره مانند

تولید سیستم روی بر تمرکز و داشته توصیفی ی جنبه بیشتر اند.بررسیها ساختار است.موضوع بوده کشاورزی محصوالت سایر و غذایی مواد

اجتماعی سازمان مورد در کلی ی مطالعه از جزئی واقع در کشاورزی فهم برای الزم اطالعات ی کننده عرضه و شد می قلمداد روستایی زندگی

با توام1310 ی دهه است. بحران بوده اجتماعی سازمان بیشتر چه هر و روستایی شناسی جامعه تحقیقات تا گردید باعث کشاورزی در رکود

همین باشند.در داشته تاکید ها واقعیت دریافت راهبرد روی بر کشاورزی مانند کشاورزی ساختار مسائل از بخشی ی درباره تحقیق رابطه

) کشتمانیها و داری اجاره مزارع کشاورزی، کارگران درآمد، کم کشاورزانPlantationساختار روستایی، محققین ،1320 ی دهه گردید.در ( رایج آن اساس بر و گرفتند می نظر در مستقل متغیر عنوان به را کشاورزی

یا و کردند می بررسی را روستایی زندگی اجتماعی سازمان و فرهنگنمودند. می فراهم روستایی جوامع ای مقایسه ی مطالعه برای را ای زمینه

سیاه شناس جامعه یک توسط میدانی تحقیقات بیستم قرن ابتدای در دنبال به شناس جامعه شد.این شروع بویس دو نام به آمریکایی پوست

آوری جمع ضمن پوست، سیاه کشاورزان اقصادی شرایط شناخت ی اندازه مورد در موجود های داده از میدانی، ی مطالعه طریق از اطالعات

اولین نمود.برای استفاده آمریکا1269 و1159 سرشمارهای در مزارع از جامع طور به آمریکایی پوست سیاه دار اجاره کشاورز ی خانواده25 بار

فعالیت از ناشی درآمد و مزرعه ی اندازه داری، اجاره سیستم لحاظ بیشتر1310 ی دهه از قبل گرفتند.تا قرار بررسی مورد کشاورزی یک ی ارائه موارد بسیاری در و روستایی کوچک جوامع مورد در مطالعات

شناس جامعه مثال است.برای بوده کشاورزان شناخت برای بندی تقسیم را کشاورزان که رسد می نتیجه این به خود تحقیق در ویلیامز نام به دیگری

کرد: تقسیم طبقه دو به توان میپروا بی -کشاورزان1کار محافظه -کشاورزان2 جو" می "منفعت که هستند آنهایی اول ی دسته او بندی تقسیم اساس بر

زمین از را حداکثرمنفعت تا گیرند می کار به را خود کوشش تمام و باشند و است معیشت آنها نهایی هدف که هستند آنهایی دوم ی ببرند.دسته خود

بار اولین برای روستایی شناسی جامعه ی اولیه تحقیقات منفعت.در نه معموال ها پرسشنامه این شد.در شروع پرسشنامه با موردی مطالعات های خانواده کار شرایط و آموزشی اقتصادی، اجتماعی، عمومی وضعیت

که بود این مطالعاتی چنین یک ی گرفت.نتیجه قرار بررسی مورد روستایی روستایی اجتماعی رفتار و سازمان گیری شکل در کشاورزی واحد نوع

گرایش نوع کشاورزی برداری بهره نظام دیگر عبارت است.به موثر بسیارکند. می مشخص را روستایی ی جامعه بندی سازمان و اجتماعی

کار به دوره این در روستایی شناختی جامعه تحقیقات مشخصات از یکی بار اولین ( برایLivelyاست.الیولی) ای مقایسه تحلیل روشهای گیری

او مقایسه، از کرد.پس مقایسه زراعی ی جامعه با را دامداری ی جامعه اندازه به اجتماعی زندگی در کشاورزی شرایط نوع که گرفت نتیجه چنین

در فصلی تغییرات و ساالنه درآمد جمعیت، اجتماعی تجرک و پراکندگی ی از ای دسته که داشت بیان او دارد.همچنین اهمیت کار نیروی ی عرضه

همبستگی دامداری یا کشاورزی فعالیت نوع با اجتماعی گرایشهای عین در ولی پویاتر هستند غالت ی کننده تولید که جوامعی مثال دارند.برای

او رابطه همین باشند.در می لبنیات ی کننده تولید جوامع از تر ثبات بی حال کشاورزی هستند.او نوآوری پی در دامداران از بیشتر کشاورزان که دریافت

تاثیر و گرفته نظر در اجتماعی سازمان در مشروط عامل عنوان به رااست. کرده بررسی کشاورزی فعالیت نوع روی بر را اجتماعی میراث

از دیگر یکی کشاورزی ی جامعه ی مطالعه در تحلیل واحد تعیین و لند است. وی دوره این اواخر در کشاورزی شناسی جامعه خصوصیات واحد عنوان به را آن ی گرداننده و مزرعه کلمبیا دانشگاه در همکارانش

برده کار ( بهIdeal Types) آرمانی های نمونه بندی طبقه در تحلیل مزارع خانوادگی، مزارع شامل کشاورزی مزارع بندی طبقه اند.این

آوردن دست به بندی طبقه این از است.هدف ای کارخانه مزارع و معیشتی

است.سه بوده تحلیل امر نمودن تسهیل جهت همگون مزارع گروههایاست: رفته کار به بندی طبقه این ایجاد در عامل شامل که مزرعه اندازی راه در شده گرفته کار به اجتماعی واحد-1

است. بوده کشاورزی کارگر یا خانوار کار نیروی روزانه، معیشت ی تهیه نظیر خانوار برای زراعی واحد کارکردهای-2

بازار. برای وقت تمام تولید یا و بازنشستگی، ایام برای محلی ارزش و شده فروخته تولیدات مقدار اساس بر مزرعه عملیات حجم-3

ساختمان. و زمین است: شده عرضه زیر نامهای با مزرعه نوع ده با شناسی سنخ یک پایان در

کننده. استخدام ی مزرعه-1بزرگ. تجاری خانوادگی ی مزرعه-2متوسط. تجاری خانوادگی مزارع-3سکونی. – تجاری خانوادگی مزارع -4وقت. پاره مزارع-5ها. مسن مزارع-6معیشتی. مزارع-7کوچک. تجاری خانوادگی مزارع-8مسکونی. مزارع-9

صوری مزارع-10 شناسی جامعه ی اولیه بررسیهای در عمومی های مقوله از دیگر یکی

گرایشهای به مربوط تخصصی بسیار مسائل ی باره در تحقیق کشاورزی، کم کشاورزان و وقت پاره کشاورزان کشاورزی، کارگران داران، اجاره پایگاه بین که دریافت بیستم قرن ابتدای در گالپین است.مثال بوده درآمد وجود همبستگی یک روستایی زندگی از خاصی شکل و کشاورز داری اجاره

او از بعد روستایی شناس جامعه تعدادی تا گردید باعث او های دارد.یافته را عوامل سایر و بگیرند نظر در مستقل متغیر عنوان به را داری اجاره

Sorokin) زیمرمن و سوروکین مانند شناسان جامعه از کنند.بعضی بررسیand Zimmermanدانستند می مهم آنقدر را تخصصی مسائل روی بر (تاکید

مشاغل ی مطالعه جز چیزی روستایی شناسان جامعه بودند معتقد حتی کهنیست. کشاورزی

نظر مورد مورد موضوعات بیستم، قرن اول ی نیمه در خالصه، طور به جامعه موضوعات از مشخص صورت به هنوز کشاورزی شناسی جامعه

و موضوعات دوره این اواخر بودند.در نشده نشده مجزا روستایی شناسی گردید نمایان روستایی شناسی جامعه ی عرصه در کشاورزی خاص مسائل

شد.یکی داده اختصاص زراعی جوامع به روستایی مطالعات از دسته یک و جامعه از کشاورزی شناسی جامعه تحقیقات تفکیک در موثر عوامل از

محققین که است کمی و پیمایشی های تکنیک ی توسعه روستایی شناسی دیدگاه از خانوارشان و کشاورزان روی مشخص طور به تا ساخت قادر را

به متعددی محققین بعد به زمان این نمایند.از تحقیق اجتماعی روانشناسیپرداختند. روستایی اجتماعات و کشاورزی جوامع ی مطالعه

فعالیت مورد در اجتماعی روانشناسی و رفتارگرایی تحقیقات1355 تا1330 کشاورزی های

بیشتر روستایی شناسی جامعه در نظری گرایش1330 سال از قبل تا زیمرمن و سوروکین توسعه عمدتا که داشت روستا-شهر زنجیره ی زمینه ابتدای ( بود.ازToenniesتونیس) نظری دیدگاه تاثیر تحت و شد می ارائه از التحصیل فارغ جوان روستایی شناسان جامعه دسته یک1330 ی دهه

ایالتی و کنتانکی میسوری، سوتا، مینی ویسکانسین، کرنل، دانشگاههای به پا بودند، دیده آموزش اجتماعی شناسی روان چارچوب در که آیووا

شناسان جامعه نهادند.این روستایی شناسی جامعه تحقیقات ی عرصه ی زنجیره دیدگاه سنت در اجتماعی شناسی روان محتوای حفظ ضمن و مرتن روبرت و آگبرن اف ویلیام نظری گرایشهای شهری، – روستا

کار به خود تحقیقات در را الزارسفلد پل شناختی روش نوآوریهای عنصر یک عنوان به کشاورزی ی دوره این ابتدای از که حالی گرفتند.در

تر اختصاصی طور به بود، مطرح روستایی فعالیتهای و نهادها در اساسی آنها خانوار اعضای و کشاورزان که گرفتند نظر در ای زمینه عنوان به را آن مسائل و جدید، کشاورزی تکنولوژی به آن چارچوب در کنشگران عنوان به

می نشان واکنش آن مانند و شغلی و تحصیلی فرصتهای جمعی، ارتباطدهند.

امیل نظیر کالسیکی شناسان جامعه نظری دیدگاههای دوره، این در زیادی تاثیر روستایی شناسی جامعه تحقیقات بر وبر ماکس و دورکهیم

یا و پارسنز کنش" تالکوت ی "نظریه چارچوب در بیشتر پژوهشها و داشت شیوه به گرفت.تفکر می انجام مرتن روبرت " ی گسترده میان "نظریات

زیرا نمود، روستایی شناسان جامعه به زیادی کمک گستره میان نظریات ی قضایای تا شدند قادر روستایی شناسان جامعه نظریات، این گیری کار به با

سطح در آزمون قابل های فرضیه به را پارسنر کارکردگرایی انتزاعی بسیار تبدیل تحلیلی واحدهای سایر و سازمانها خانوارها، افراد، مورد در خرد

و پارسنز، توسط وبر ماکس و دورکهیم نظریات ترکیب کلی طور نمایند.به جدید نسل مرتن، توسط اجتماعی روانشناسی در آن کارگیری به و بسط

و خرد سطح در علی های تحلیل سمت به روستایی شناسان جامعه بین در امروز به تا هنوز تحقیقاتی سنت کشاند.این ای مقایسه مطالعات

است. رایج کشاورزی و روستایی شناسان جامعه از بسیاری شناسی جامعه در شناختی –روش نظری گرایشهای جدید ی شیوه این

بسیاری نوآوری" گردید.از اقتباس و "تزریق دیدگاه پیدایش منجر روستایی است گستره میان ی نظریه همان نوآوری اقتباس و تزریق دیدگاه ها جنبه

شده گرفته کار به کارکردگرایی تحلیل در شناختی روان استدالل آن در که به جدید تکنولوژی کارگیری به و اقتباس که شود می بیان مثال، است)برای

که است این بر عقیده را ای کند(.عده می کمک مثبت اجتماعی تحوالت این تدریج به اما داشته، نظری چارچوب ضعف ابتدا در دوره این تحقیقات

است. شده رفع گستره میان نظریات گیری کار به با ضعف یارزش یشهایگرا مسأله به کمتر قاتیتحق دوره نیا یابتدا در ،نیهمچن

شتریب هرچه شدن یتخصص و شرفتیپ با اما نمود، یم توجه کشاورزان. شد گذاشته دیتأک یارزش یشهایگرا مسأله یرو ،قاتیتحق خود به یکم حالت شتریب یکشاورز جوامع مورد در قاتیتحق دوره نیا در

یریبکارگ قیطر از شرفتهیپ رهیمتغ چند یآمار یها لیلتح و گرفت

� دیگرد ممکن وتریکامپ واحد که یعیوس یآمار اطالعات مجموعه . ضمنا ییروستا شناسان جامعه اریاخت در بود کشاورز خانوار ای فرد آنها لیتحل. گرفت رقرا یا خچهیتار انیروستائ توسط ینوآور یریبکارگ یچگونگ مورد در قیتحق

محور نیا هیبرپا را یاریبس یپژوهشها هیاول شناسان انسان و دارد یطوالن و ینوآور اقتباس اثرات هیاول شناسان انسان که یحال . در اند نهاده

فیتوص مخرب یرصنعتیغ یکشورها یزراع جوامع بر را دیجد یتکنولوژ نیچن کرد یم ی سع1350 دهه در ییروستا یشناس جامعه کردند، یم

به را کشاورز ،هیاول یکشاورز یشناس . جامعه باشد نداشته را ینظر در دیجد یتکنولوژ انتشار و قیتزر که گرفت یم نظر در کنشگر کی عنوان

خواهد اش یکشاورز یها وهیش شرفتیپ و اصالح باعث یاجتماع طیمح یتکنولوژ گسترش تا افتندی اجازه تنها نه یقاتیتحق نیچن نی. بنابرا شد یتکنولوژ یریبکارگ بلکه دهند قرار یبررس مورد یزراع جوامع در را دیجد جامعه نیب یکینزد ارتباط رابطه نیا . در ندینما قیتشو زین را دیجد

اب جیترو رشته و آمد بوجود یکشاورز جیترو نیمتخصص و یکشاوز شناسان شتریب هرچه اشاعه به یکشاورز شناسان جامعه یها افتهی از استفاده

. پرداختند یزراع جوامع در یتکنولوژ اصالح : داشتند دیتأک نکته شش بر ینوآور قیتزر مورد در قاتیتحق یشناخت روان جنبه گرفتن نظر در ینوآور قیتزر در قدم نی: نخستاول

ساده کنش کی دیجد دهیا رشی. پذ است یفرد یریگ میتصم یاجتماع ذهن در دیبا که است یذهن یرشهایپذ از یا دهیچیپ یالگو کی بلکه ستین

. دیآ بوجود دهیا یمعرف از قبل فرد مراحل نی. ا است یا مرحله بصورت دیجد دهیا رشیپذ ندی: فرآدوم

بحث نی. چن است یریبکارگ و شیآزما ،یابیارز اطالعات، ،یآگاه شامل� گرچه که است شده پس یکی را مراحل یستیبا یم کنشگر شخص معموال

یط یجهش بصورت را مراحل از یبعض توان یم اما کند، یط یگرید از شیآزما مرحله توانند یم کشاورزان که است شده انیب مثال یرا. ب نمود

. ندینما اعتماد مروج تجربه به و نداده انجام را طبقه نی. ا شود عرضه دیبا آنها یاجرا نحوه و ها دهیا یبند : طبقهسوم

مطابقت اجرا، نحوه کیتفک تیقابل ،دهیا یدگیچیپ درجه براساس یبند دیبا اتیعمل یاجرا بودن یاقتصاد و موجود، یها تیفعال نحوه با یتکنولوژ

و شهایگرا دارند اجیاحت شتریب کشاورزان باشد، تر دهیچیپ دهیا . هرچه باشد نحوه هرچه که است شده انیب رابطه نیا . در دهند رییتغ را خود اعتقادات

. انطباق رندیگ یم بکار را آن تر عیسر کشاورزان باشد رتریپذ کیتفک اجرا را اقتباس ندیفرآ کشاورزان، یدیتول طیشرا با دیجد یتکنولوژ شتریب هرچه� دینما یم تر سهل سودآور اتیعمل و ها دهیا که ستا شده انیب . ضمنا

اقتباس و قی. چهارم: تزر ردیگ یم قرار کشاورزان رشیپذ مورد تر عیسر . از کند یم پراکنده یعیطب یمنحن کی در را آنها کشاورزان، نیب در ینوآور

به یبند طبقه کی توان یم ینوآور رشیپذ در کشاورزان یفراوان عیتوز رشیپذ مرحله در کشاورزان نوآور، انآورد: کشاورز بدست ریز شرح به نسبت تفاوت یب کشاورزان ،ینوآور درباره مترصد کشاورزان ،ینوآور. ینوآور مخالف کشاورزان و ،ینوآور

رشیپذ براساس را کشاورزان یاجتماع و یشخص اتیخصوص دی: باپنجم « رشیپذ » شاخص نجایا در گرید . بعبارت کرد نییتع ینوآور یریبکارگ و

. گردد یم مشخص . در باشد دیجد یها دهیا قیتزر یارتباطات یها جنبه بر دیبا دی: تأکششم

ارتباط لیوسا به مختلف کشاورزان یچگونگ که شود مشخص دیبا نجایا. دهند یم پاسخ متفاوت یجمع

هیپا بر که دوره نیا یکشاورز یشناس جامعه قاتیتحق از یکل طور بهکرد: استخراج توان یم را مقوله هفت بوده یاجتماع یشناس روان

. ینوآور رندهیبکارگ کشاورزان اتیخصوص – 1. ینوآور یریبکارگ در زهیانگ نقش – 2. ینوآور رشیپذ در یجمع نفوذ – 3. ینوآور رشیپذ در یجمع ارتباط لیوسا و ارتباطات نقش – 4. ینوآور رشیپذ – قیتزر ندیفرآ مفهوم کردن مشخص – 5 . ینوآور رشیپذ و قیتزر به مربوط مطالعات یشناخت روش یها جنبه – 6. ینوآور رشیپذ افتیره بر وارده انتقادات – 7 رندهیبکارگ کشاورزان اتیخصوص مورد در آمده بدست یکل جینتا از یکی

یاجتماع – یاقتصاد گاهیپا نیب مثبت یا رابطه که است نیچن ینوآور ریز نیزم مقدار ،نیزم تیمالک مقدار همچون ییشاخصها با )که کشاورز است( شده یریگ اندازه آن مانند و درآمد کل، فروش خالص، دیتول کشت،

نیب رابطه مورد در گرید . نکته دارد وجود ینوآور یریبکارگ درجه و یاریبس . در آنهاست(Risk)« کردن » خطر قدرت و کشاورزان یقشربند

اند کرده میتقس باال و متوسط ،نییپا طبقه سه به را کشاورزان قاتیتحق از که است نیا بر دهیعق یکل طور . به دارد رتبه سه خود باز طبقه هر که » کشاورزان از « کمتر باال روبه » متوسط یاجتماع رتبه با شاورزانک

. کنند یم « خطر نییپا روبه متوسط کشاورزان یاجتماع – یاقتصاد اتیخصوص مورد در مطالعات یپا به پا

� یشناخت روان یها جنبه مورد در قاتیتحق نوآور، ( کشاورزانرهیانگ )عمدتا یرهایمتغ از یاریبس که اند گرفته جهینت نهیزم نیا در نی. محقق است نوآور

لیتحص مورد رد کشاورزان یشهایگرا « )مانند یشناخت روان – ی» اجتماع آن( مانند و یگیهمسا و یشاوندیخو یوابستگ ،یمذهب فکر طرز فرزندان،

یکل طور . به دارند یهمبستگ یکشاورز شده اصالح یها وهیش رشیپذ با تحوالت روند و کنند یم مقاومت ، رییتغ مقابل در یسنت یشهایگرا

. اندازند یم ریتأخ به را یکشاورز جوامع در یاجتماع یشناس جامعه در انتشار و قیتزر یها وهیش یریبکارگ یابتدا از

چگونه که اند بوده مسأله نیا شهیاند در شناسان جامعه ،یکشاورز یفرد ینوآور رشیپذ در مختلف یاجتماع یگروهها در کشاورزان تیعضو

یفرهنگ یها نهیزم که است داده نشان مختلف قاتی. تحق گذارد یم اثر از . کشاورزان دارد میمستق ارتباط ینوآور شیریپذ با انکشاورز متفاوت

گرید یگروهها با ینوآور رشیپذ سرعت و نحوه در خاص یقوم گروه کی� امر نی. ا متفاوتند یبستگ یقوم و فرهنگ هر یارزش یها نهیزم به کامال

یبرا کشاورزان یریگ میتصم که است داشته انیب یمطالعات نی. چن دارد گذارند یم آنها اریاخت در نهادها که یاطالعات به یبستگ تنها ینوآور رشیپذ

به وادار را افراد که است یگروه تفکر و یجمع دهیا شتریب بلکه ندارد. دینما یم ینوآور رد ای رشیپذ

ینوآور رشیپذ در یجمع ارتباطات و لیوسا نقش یبررس به عالقه به را یکشاورز یشناس جامعه قاتیتحق حجم از یاعظم بخش ی،کشاورز

� . کشاورزان است داده اختصاص خود متفاوت یاطالعات منابع از معموال است داده نشان مطالعه کی. آورند یم بدست را ینوآور انیجر

شتریب برخوردارند ییباال یاقتصاد – یاجتماع سطح از که یکشاورزان یم بدست جیترو یسازمانها کارشناسان از را ینوآور به مربوط اطالعات

ای و خود گانیهمسا از را اطالعات شتریب ریفق کشاورزان که یحال در آورند انیب مطالعات گونه نیا . در آورند یم بدست ها صنعت و کشت یداللها از

� وجود یاطالعات مختلف عمناب که است شده ارتباطات از توان یم دارد. مثال . برد نام یغاتیتبل منابع و ،گرانید با ینیشیهمن ،یرسم اطالعات ،یجمع مؤثر ینوآور رشیپذ مختلف مراحل در توانند یم منابع نیا از کدام هر

� باشند منابع گرید انواع از شتریب یرسم اطالعات به کشاورزان . معموال طور به شرفتهیپ یکشورها در یغاتیتبل . منابع کنند یم اعتماد یطالعاتا

. گذارند یم اثر ینوآور یریبکارگ مورد در کشاورزان ذهن بر یمؤثر و کردن مشخص مشغول دوره نیا در یکشاورز شناسان جامعه از یاریبس . است رفته بکار ینوآور رشیپذ بحث در که اند بوده یمیمفاه شیپاال نیهم . به گردد نییتع ینوآور رشیپذ مراحل اعتبار شده یسع مثال یبرا

جامعه نیب مراحل تعداد مورد در یتوافق که است شده مشاهده منظور پنج گرید یبعض و مرحله چهار ی. بعض ندارد وجود یکشاورز شناسان

یکشاورز شناسان جامعه همه توافق مورد . آنچه اند شده متذکر را مرحله ستین کبارهی به و یا مرحله کی ینوآور رشیپذ که است نکته نیا باشد یم

. ردیگ یم صورت مرحله نیچند در . بلکه یبررس مورد ینوآور رشیپذ به مربوط مطالعات یشناخت روش لحاظ از

قاتیتحق یبند شاخص یرو بر مطالعات از یاری. بس است گرفته قرار ریز را شاخصها اعتبار و ییروا و نهاده انگشت یکشاورز یشناس جامعه

،یدانیم ،یشیمایپ یروشها یرو مطالعات از دسته کی. اند گرفته نظر نیا از کیهر قوت و ضعف نقاط و نموده تأمل یمشارکت و ،یشیآزما

. اند داده نشان یکشاورز یشناس جامعه قاتیتحق نهیزم در را روشها توان ینم را روش کی جا همه و شهیهم که است نیچن یکل جهینت

دیبا قیتحق خاص موضوع و منطقه هر اتیخصوص . براساس بکارگرفت. شود استفاده یقاتیتحق یها نکیتکن و روشها از یبیترک ای مناسب روش

وارد ینوآور رشیپذ افتیره با یکشاورز یشناس جامعه بر یادیز انتقادات یکشاورز یشناس جامعه مطالعات که ستا نیچن انتقاد کی. است

بوده یزراع جامعه در ینوآور یریبکارگ جیترو و قیتشو شتریب هدفشان به یتکنولوژ از یاشکال چه که اند نداشته مسأله نیا به یتوجه و است افتیره نیا بر دوم . انتقاد بود خواهد دیمف یاقتصاد نه و یتماعاج لحاظ

شتریب و بوده یغاتیتبل و یتجار ینوآور یرو حد از شیب دیتأک که است نیچن حفظ باعث که هاینوآور از دسته آن به و است نظر مد یاقتصاد منفعت

جامعه در که یگرید افتیاست. ره نشده یتوجه شوند یم ستیز طیمح

و1340 و1330 یها دهه در یشناخت روان دگاهید با یکشاورز یشناس . است کشاورزان یارزش یشهایگرا نظرگاه شد جی را1350 دهه اول مهین دگاهید با یتنگاتنگ ارتباط ینظر چارچوب نیا که داشت نظر در دیبا� دگاهید نیا هیپا بر قاتی. تحق است داشته ینوآور رشیپذ توسط عمدتا

یشهایگرا دگاهی. د است گرفته یم انجام ینوآور رشیپذ محققان همان یها دهه در که است ینوساز اتینظر از یا شاخه کشاورزان یارزش

نیا . در است بوده جیرا ییروستا یشناس جامعه در1340 و1330 Value Orientations)« یشگامیپ یشهای» گرا یاساس یرهایمتغ چارچوب

of Farmers)یاکتساب التی» تما و »(Intrepreneurial Drientations)هسته یآرزوها یریگ اندازه نی. همچن است داده یم لیتشک را قاتیتحق یمرکز. است بوده جیرا دوره نیا در کشاورزان یشغل

� کشاورزان یشهایگرا به مربوط قاتیتحق در بخش نیب سهیمقا معموال کشاورزان نیب سهیمقا گرید بعبارت ای) یکشاورز مدرن بخش و یسنت گریکدی با بخش دو یاقتصاد توسعه و گرفت یم مدرن( انجام و یسنت� دیگرد یم یابیارز استنتاج نظام نوع دو سهیمقا از که یا جهینت . معموال

یشهایگرا یکشاورز مدرن بخش در کشاورزان که بود نیچن دیردگ یم که یحال در دارند یا انهیمترق کلمه کیدر و ،یراتییتغ ،یشگامیپ ،یاکتساب

راتییتغ مقابل در و داشته یکار محافظ حالت یسنت بخش کشاورزان�یسر موارد گرانید تا منتظرند شهیهم و دهند ینم نشان مثبت واکنش عا نی. ا رندیبپذ را راتییتغ جیبتدر آنها سپس و ندیازمایب را نینو و دیجد� مدرن کشاورزان که اند داده نشان قاتیتحق و یمنطق یرفتار معموال گرفته، نظر در را منفعت و نهیهز ،نینو موارد رشیپذ در و دارند ییعقال

. کنند یم عمل به اقدام سپس در یاصل مسائل از کشاورزان خانوار افراد یلیتحص و یشغل یآرزوها

. است یاجتماع یشناس روان دگاهید با یکشاورز یشناس جامعه قاتیتحق یبرا یشغل و یلیتحص یفرصتها تیمحدود که اند افتهیدر نیمحقق

آنها یشغل و یلیتحص یآرزوها سطح تا دهیگرد باعث کشاورزان فرزندان بدست در تیموفق و یشغل و یلیتحص یآرزوها نیب نی. همچن بماند نییپا

هرچه نی. بنابرا دارد وجود مثبت یا رابطه یکشاورز ریغ مشاغل آوردن سطح باشد، محدوتر کشاورزان فرزندان یبرا یشغل و یلیتحص امکانات نییپا آرزوها سطح هرچه و بود، خواهد تر نییپا یشغل و یلیتحص یآرزوها

تحقیقات. شد خواهد کمتر یشغل و یلیتحص تیموفق زانیم باشد، تر یشغل و یلیتحص یها تیموفق جهینت در و آرزوها در تفاوت دهد می نشان

. دارد وجود یکشاورز ریغ با یکشاورز بخش در ییروستا فرزندان یبرا در یمؤثر اریبس نقش مختلف یآموزشها که اند داده نشان قاتیتحق نیا

تماس قیطر از ییروستا . جوانان دارند آنها به دنیرس و آرزوها شیافزا و یجمع ارتباطات قیطر )از روستا و مزرعه از خارج یایدن با کردن حاصل . ندشو یم آشنا یاجتماع – یاقتصاد یفرصتها گرید اشکال آن( با مانند روستا و مزرعه در ماندن به یا عالقه ییروستا جوانان از یاریبس چون

پس شوند، یم خارج ییروستا و یزراع جامعه از جهت هر به و ندارند یآموزشها و نمود آشنا روستا از خارج یایدن با را آنها که است تر یمنطق

لیتبد یا هیحاش عناصر به شهرها به ورود هنگام در تا داد، آنها به را الزم. نشوند

تیموفق و لیتحص کسب زانیم بر ییروستا خانوار یارزش یشهایگرا ییروستا یخانوارها ابتدا قاتیتحق از یاریبس . در دارد اثر فرزندان یبند طبقه مختلف یشهایگرا براساس ( رایکشاورز ریغ و ی)کشاورز

یلیتحص یها نهیزم در را فرزندان تیموفق و یابیدست زانیم سپس و کرده – یاقتصاد نهیزم رابطه، نیا . در دهند یم قرار یبررس وردم یشغل و

یفرد اتیخصوص پدر، یشغل یارزشها خانوار، ساختار خانوارها، یاجتماع که آورد یم بوجود یارزش شیگرا کی مجموع در آنها اعتقادات و نیوالد

ینیمع یرهایمس در را آنها و گذاشت خواهد اثر فرزندان بر مجموعه نیا و آمار از استفاده با نیمحقق ،قاتیتحق نوع نیا . در کند یم تیهدا

یوتریکامپ یها برنامه یریبکارگ و یآمار یها وهیش و عیوس اطالعات. برسند میتعم قابل یهایریگ جهینت به اند توانسته

جامعه در ینوآور اکتساب و انتشار هیپا بر قاتیتحق ،1340 دهه انیپا در . بود دهیرس خود اوج به مرتن روبرت گستره انیم ینظر نهیزم با یزراع

نام به یانتقاد جوان شناسان جامعه کوبنده و سخت انتقادات امیا نیا در قاتیتحق و گستره انیم اتینظر انیبن و اساس ،لزیم تیرا یس

پارسنز یانتزاع اتینظر لزی. م برد سؤال ریز را آن به مرتبط ییرفتارگرا اتینظر به مرتن گستره انیم هینظر که کرد ادعا و گرفت انتقاد ادی به را

دهه مهین . در دینما سرکوب را یشناخت جامعه تصور تا داد اجازه پارسنز تیرا یس انتقادات ریتأث تحت ییروستا شناسان جامعه دیجد نسل1350

به ییروستا یشناس جامعه ،نیریسا و(Gouldner)گلدنر نیآلو ،(Mills)لزیم سپس و نقد را متعارف یدگاههاید با یکشاورز یشناس جامعه و یکل طور

یشناس جامعه رابطه نیا . در دادند رواج را یقیتحق و ینظر لیبد اشکال. آمد بوجود دیجد یکشاورز و ییروستا

دیجد یکشاورز یشناس جامعه لیتحل و یکل طور به ییروستا یشناس جامعه ،1340 و1330 یها دهه در در جیرا ینظر یچارچوبها اخص، طور به ییروستا ساختار مورد در ییها

کار میتقس کی دهه دو نیا . در بردند یم بکار را یشناس جامعه رشته در که آمد بوجود یتجرب قیتحق و یشناخت جامعه هینظر نیب یمشخص

لیتحل آن قاتیتحق قسمت در و یپارسنز یگرائ کارکرد آن یرنظ بخش توسط یتجرب نی. محقق بود مسلط یشیمایپ اطالعات اساس بر یکم یها

محدود آنها یبرا اتینظر کاربرد اما شدند، یم تیهدا اتینظرا ی مجموعه یبررس مناسب الزارسفلد پل یشناخت روش یها ینوآور رای. ز بود

نکال لیتحل شتریب یپارسنز اتینظر که یحال . در بود ردخ یلیتحل یواحدها با و خود ی گستره انیم اتینظر ارائه با مرتن . روبرت طلبد یم را

. نمود پر را خأل نیا الزارسفلد یهمکار�یدق و1330 ی دهه دو در یروستائ یشناس جامعه در یمشابه روند کی قا

یشناس جامعه قاتیتحق و اتینظر نیب ابتدا . در دیگرد ظاهر1340� بود یا فاصله ییروستا آلن و سیلوم « چارلز یعموم اتی» نظر . مثال

رایز داد ینم ارائه را یآزمون قابل یها هی فرض(Loomis and Beegle) گلیب

در آزمون ی اجازه کمتر اتینظر نیا کالن ینگفره – یاجتماع خصلت�یتدر . اما داد یم را خرد سطح ییروستا یشناس جامعه در یاتینظر جا در هم اتینظر نی. ا بود خرد سطح در یریبکارگ قابل که دیگرد عرضه

ودب ییرفتارگرا و ییساختگرا ،ییکارکردگرا اتینظر ریتأث تحت ی مجموعه جامعه متعارف، یشناس جامعه اتینظر اصول رفتن سؤال ریز . با

شناسان جامعه از یدیجد نسل و دادند نشان واکنش زین ییروستا شناسان. آمد بوجود1350 ی دهه ی مهین در یکشاورز و ییروستا

بود یقاتیتحق و اتینظر مورد در ییروستا شناسان جامعه واکنش نیاول شناسان هجامع از یا عده توسط یالملل نیب ی توسعه سطح در که

ریسا و نیالت یکایآمر در اتینظر از ی. تعداد رفت یکارم به ییروستا سوم جهان یکشورها یبرا یغرب ی توسعه ی وهیش سوم جهان یکشورها

از یا عده ،اتینظر نیا ریتأث تحت . سپس دادند قرار دیشد انتقاد مورد را باد به را ییروستا ی توسعه اتینظر یکایآمر ییروستا شناسان جامعه جامعه شنهادیپ به که توسعه یها برنامه رابطه نیهم . در گرفتند انتقاد

شد یم ادهیپ سوم جهان یکشورها در کایآمر اطراف از ییروستا شناسان انیب و شد گرفته نقد ...( به ،یارض اصالحات سبز، انقالب مثال، ی)برا کارگران پا، خرده دهقانان ضرر هب ها برنامه نیا ی همه که دیگرد

است یرامونیپ یکشورها ستیز طیمح و درآمد کم انیروستائ ،یکشاورز راتییتغ که افتادند فکر نیا به ییکایآمر شناسان جامعه . همزمان

و ییروستا یکاریب بر اندازه چه تا کایآمر یکشاورز جامعه در یکیتکنولوژ�ینها و یکشاورز یخانوارها نمودن یا هیحاش داشته اثر آنها مهاجرت تا

نقش و گرفتند نظر ری را یکشاورز قاتیتحق ساختار زین یا . عده است . ندنمود یبررس یکشاورز یتکنولوژ قیتزر در را ییروستا یشناس جامعه

خواستار و کردند یبررس را دیجد یکشاورز یکیاکولوژ اثرات گرید یا عده یا . عده شدند یاجتماع راتییتغ فهم در یکیژاکولو یرهایمتغ ی مطالعه

مطالعه در را انها تیاهم و کرده مطالعه دقت به را یطیمح مسائل زین. نمودند گوشزد یکشاورز جامعه در یاجتماع راتییتغ چارچوب نیتدو مشغول ییروستا شناسان جامعه از یا عده که یحال در

عده بودند، یالملل نیب ییروستا یشناس جامعه یبرا لیبد یقیتحق و ینظر یشناس جامعه یاختصاص طور به ییروستا شناسان جامعه از گرید یا

،یزراع ساختار شتریب شناسان جامعه نی. ا کردند یزیر هیپا را یکشاورز�ینها و آنها در کیکتف ابتدا . در گرفتند یم نظر در را یزراع جوامع تحوالت تا شیدایپ و یخانوادگ مزارع شدن یمتالش ندیفرآ رامونیپ بحثها شتریب

. بود یکشاورز یشرکتها و عیوس مزارع در دیجد یکشاورز یشناس جامعه که ساخت خاطرنشان دیبا نجایا در اقتصاد یچارچوبها یریبکارگ با یا . عده ستین کدستی خود ینظر دگاهید

دهند یم قرار یبررس مورد یانتقاد طور به را یکشاورز ساختار ،یاسیس به را یکشاورز جامعه و زده یپل خرد و کالن سطح نیب که کنند یم یسع و شناسان جامعه از گرید یا . عده کنند مطالعه ایپو دهیپد کی نوانع

در تحوالت و رییتغ ندیفرآ یکیاکولوژ اتینظر بر دیتأک با را دیجد یکشاورز چون که معتقدند و داده قرار قیدق یبررس مورد را یکشاورز ساختار

زا دیبا یشناس طیمح لذا دارد، یعیطب طیمح به یوابستگ یکشاورز جامعه. باشد یکشاورز یشناس جامعه یاصل ارکان

یکشاورز ساختار و یاسیس اقتصاد یاسیس اقتصاد دگاهید از دیجد یکشاورز یشناس جامعه در شگامانیپ

. باشند یم یوباین هووارد و دمنیفر تیهر ،نسونیکیمزدیج من، سوزان یزراع جوامع مورد در یاسیس اقتصاد کیکالس اتینظر از استفاده با نانیا تارساخ در یاجتماع تحوالت جوامع نیا معاصر یها تیواقع به توجه با و

. اند داده قرار یبررس مورد در را یکشاورز یفصل خصلت علت به یکشاورز که معتقدند نسونیکید و من سوزان یمانع امر نیهم و آورد یم بوجود یکیتفک کار دیتول زمان نیب ،بودنش

دلیل نیمه . به شود یم یدیتول میتقو کی در کار انیجر شدن یعاد یبرا کی را یکشاورز . آنها کند یم جلوه آور سود صنعت از کمتر یکشاورز در وقفه جادیا باعث کار بودن یفصل که رندیگ یم رنظرد ژهیو صنعت

به و ندارد تداوم یکشاورز در کار یروین نی. بنابرا گردد یم دیتول ندیفرآ کنند ینم ادعا آنها حال نیا . با کند ینم یتوجه قابل کمک تولد انیجر کل . است یکشاورز در یدار هیسرما توسعه راه سر بر یمانع انیجر نیا که استفاده با که دارد وجود یکشاورز در ییها نهیزم که معتقدند برعکس اآنه روابط ،شرفتهیپ یکیتکنولوژ لیوسا از یمند بهره و یعلم قاتیتحق از

. آورد یم بدست توسعه یبرا فرصت یدار هیسرما دیتول . از رددا دیتأک یزراع جوامع در یخانوادگ دیتول یداریبرپا دمنیفر خانم مزارع با که هستند ساده ییکاال دکنندگانیتول یخانوادگ مزارع او نظر

قادر لحاظ نیهم به و کنند یم رقابت بازار چارچوب در بزرگ یدار هیسرما کردن طرخ یباال ی درجه از یکشاورز که است معتقد . او هستند بقا به

� یروین یبرا تقاضا و است برخوردار ستمیس بر و است یفصل کارکامال ساده ییکاال کننده دیتول دمنیفر نظر . به دارد اثر یکشاورز یکاال یدیتول

یدیتول واحد دیبازتول یبرا تا ستین مجبور یدار هیسرما کننده دلیتو مانند یروین و خانوار بتواند او تا است یکاف ساده دی. تول ابدیب دست سود به خود زانیم دیبا یدار هیسرما یدیتول وحد که، یحال . در دینما دیبازتول را کار

دمنی. فر دهد ادامه خود تیفعال به بتواند تا آورد بدست را سود متوسط دیتول به نسبت یشتریب انعطاف تیقابل یخانوادگ دیتول که است معتقد نظام نیا مقاومت باعث امر نیهم و دارد مصرف کاهش در یدار هیسرما

�ینها . اما شود یم یدار هیسرما بازار در انیجر در ساده ییکاال دیتول تا. گرفت خواهد قرار انتقال

یوباین هووارد ،دمنیفر و نسونیکید و من سوزان آثار انتشار با همزمان مزارع یدگیپاش هم از باعث متأخر یدار هیسرما توسعه که داشت دیتأک

یدولت یها کمک ،عیسر یکیتکنولوژ تحوالت او نظر . به شود یم یخانوادگ بخش در نیسنگ یهایگذار هیسرما ،یکشاورز امر در قاتیتحق یبرا

همه و همه دولتها، طرف از یکشاورز کردن ییکاال یها برنامه و یکشاورز یوبای. ن است نموده جادیا یخانوادگ یکشاورز یبقا ضرر به را طیشرا

از یکشاورز بخش شدن یا هیسرما سرعت گرچه که کند یم بحث نیچن�ینها یول است کمتر اریبس صنعت هم از و کیتفک باعث یدار هیسرما تا

مستقل کننده دیتول نی. بنابرا شد خواهد یخانوادگ یکشاورز یدگیپاش یکشاورز در باالخره یدار هیسرما و است یانتقال طبقه کی یزراع

آلن . بعدها گردد یم آن شدن یمتالش باعث و کرد خواهد نفوذ یخانوادگ�ینها و یدگیپاش هم از مورد در یمشابه یبحثها دلندیفر امیلیو و یجنورید تا

نیمحقق نی. ا نمودند یکشاورز بخش در یخانوادگ کننده دیتول قالانت و اند کرده عرضه یاسیس اقتصاد چارچوب در را یآزمون قابل یها هیفرض� زین خود یبرا را ها هیفرض عیوس اریبس آمار و اطالعات هیپا بر عمال

آنها قیتحق واقع . در اند آزموده یرامونیپ یکشورها و شرفتهیپ یکشورها یکشاورز ساختار توان یم یاسیس اقتصاد چارچوب با که است کرده ثابت

� و داد قرار کالن و خرد سطوح نیب ارتباط در را یروشها از استفاده با ضمنا. آزمود را آن یها هیفرض یکم

یزراع جامعه کیتفک که معتقدند یکشاورز شناسان جامعه از گرید یا عده رایز باشد یکامل هینظر کی تواند ینم کارگران و داران هیسرما طبقه دو به

واحد نظام کی تا است شده باعث یکشاورز ریغ با یکشاورز بخش ادغام. شود جادیا یدیتول یسازمانها مختلف اشکال از

مورد در یخیتار لیتحل کی در(Mottura and Puglieseی)سی یپوگ و ماتورا چگونه که اند داده نشان ایتالیا جنوب در وقت پاره یپا خرده کشاورزان

. است بوده اثر منشأ معاصر نامتمرکز اقتصاد توسعه در پا خرده یکشاورز شرفتهیپ یکشورها در یکشاورز محصوالت اکثر که یحال در معتقدند آنها پاره یکشاورز گردد، یم دیتول یدار هیسرما یدیتول سازمان چارچوب در

کار روستاها در واقع عیصنا بخش در که یکارگران یبرا است یفرصت وقت کار یروین توانند یم کارگران نیا یکاریب و یصنعت رکود امیا . در کنند یم

. ندینما دیبازتول وقت پاره یکشاورز قیطر از را خود در کنشگران عنوان به را کشاورزان ،یکشاورز شناسان جامعه از یتعداد

از ی طرح(Mooneyی)مون کی. پاتر اند گرفته نظر در یدار هیسرما اقتصاد کشاورزان آن در که است کرده عرضه ار یزراع جوامع یطبقات ساختار وجود یزراع کارگران و دار هیسرما کشاورزان یهمجوار در یخانوادگ

توانند یم را ییکنشها دسته کی یخانوادگ کشاورزان او نظر . از دارند نظر از کنشها نی. ا دهد نجات شدن یکارگر ریمس از را آنها که دهند انجام

وام وقت، پاره یکشاورز ،یقرارداد یکشاورز ،یدار اجاره از عبارتند او. آن مانند و گرفتن

کشاورزان توسط ییکنشها نیچن حاضر حال در که است معتقد او و رییتغ باعث امر نیهم و شود یم انجام شرفتهیپ یکشورها در یخانوادگ

ضمن گرید عبارت . به است گشته یدار هیسرما ستمیس در آنها یبقا که یطبقات ساختار جهینت . در ماند خواهد یباق نظام در کارکرد، در انتقال

یقطب دو وجه چیه به آمده بوجو شرفتهیپ یکشورها یزراع امعجو در� که است مختلف طبقات از یمجموعها بلکه ستین گاهیجا یدارا بعضا

. باشند یم ناخالص یطبقات یشناس جامعه در یتحرک تا شدند باعث باال در شده حیتشر دگاهید سه

نیب در را خود تیاهم یشناس جامعه شاخه نیا و دیآ بوجود یکشاورز یبرا نهیزم تازه که داشت توجه دی. با آورد بدست ییروستا شناسان جامعه

جامعه از یکی. است شده فراهم چارچوب نیا در یفیک و یکم قاتیتحق

انجام و یساز هینظر نیب کند یم تالش اریبس که یکشاورز انشناس پروفسور دینما جادیا یمحکم پل یکشاورز یشناس جامعه در قاتیتحق

. است(Buttle)باتل کیفردر یشناس جامعه مختلف یها نهیزم در قیتحق چهل از شیب انجام با باتل

عنوان به را یتخصص شاخه نیا کوتاه یزمان در است توانسته یکشاورز. دینما یمعرف یکاربرد علم کی

� که دارند دیتأک نکته نیا بر دیجد یکشاورز شناسان جامعه که شد انیب قبال هیسرما نفوذ ریز یصنعت یدیتول یها شاخه ریسا از کندتر یکشاورز گرچه

�ینها حال نیا با ،ردیگ یم قرار یدار کار یروین و هیسرما نیب روابط هیبرپا تا نظر در رو نیا . از وستیپ خواهد یصنعت یدار هیسرما بخش جرگه به

یها لیتحل یاساس جزء یصنعت شاخه کی عنوان به یکشاورز گرفتن شرفتهیپ یکشورها از یاریبس . در است شده یکشاورز یشناس جامعه جامعه قاتیتحق یاساس یها نهیزم از یکی ها صنعت و کشت ،یصنعت

مختلف یدگاههاید با یکشاورز شناسان . جامعه است یکشاورز یشناس یاساس ی هسته عنوان به ها صنعت و کشت مطالعه با کنند یم یسع

دادن رییتغ با و کنند یم دیتول یعیوس اریبس سطح در یصنعت یکشاورز نمودن عرضه و یبند بسته سپس و ییغذا مواد به آنها لیتبد و محصوالت

در را یخور زغذایم تا مزارع از واقع در ،یالملل نیب و یمل یبازارها به آنها و یدیتول یها شاخه ریدرسا ادغام با ها صنعت و . کشت دارند خود رلکنت

از که اند آورنده بوجود یکشاورز ساختار در را یا دهیچیپ یها شبکه یتجار هم به را مختلف یکشورها و یزراع جوامع و گذشته مملکت کی یمرزها راتییتغ یبررس در یکشاورز شناسان جامعه کار . لذا است نموده مرتبط. گردد یم تر دهیچیپ روز به روز یکشاورز بخش یساخت

ساختار در یاساس راتییتغ تا دهیگرد باعث ها صنعت و کشت ی توسعه . دیآ ( بوجودیخانوادگ یبهرهبردار مثال ی)برا یبردار بهره ینظامها ریسا

ها، صنعت و کشت گسترش هیپا بر یکشاورز شناسان جامعه از یا عده یم قرار یبررس مورد یزمان مقطع دو در را یبردار بهره ینظامها ریسا

یشناس جامعه در یخیتار یها لیتحل تا دهیگرد باعث امر نی. هم دهند جامعه یاساس فیوظا از یکی نجایا . در کند دایپ یادیز کاربرد یکشاورز

بعد دو در یکشاورز یبردار بهره ینظامها ی مطالعه یکشاورز یشناس. گرددیم یشناخت جامعه و یخیتار

بهره ینظامها مورد در یشناس سنخ ی ارائه یا مطالعه نیچن ی الزمه واقع در ،یبردار بهره ینظامها یشناس سنخ میترس . با است یبردار

نیتر یاساس از یکی به یابی دست یبرا را نهیزم یکشاورز یشناس جامعه . سازد یم فراهم یاجتماع یبند قشر یعنی ،یشناخت جامعه یها مقوله به مربوط یاجتماع اقشار و نظامها )انواع مقوله دو نیا با ارتباط رد سپس

خود قیتحق یاصل هدف به بود خواهد قادر یشناس جامعه هر که آنها( است. برسد

است شده عرضه یزراع جوامع مورد در یمتعدد یهایشناس سنخ تاکنون آلن توسط یکشاورز یشناس جامعه در هایشناس سنخ نیتر جامع از یکی. انواع ،یدیتول یها وهیش نییتع اساس بر . او است شده عرضه یجنورید

یدیتول ی وهیش هر در او نظر . به است کرده مشخص را موجود مزارع

اداره قشر ای طبقه کی توسط نوع هر و دارد وجود مزرعه نوع نیدچن خاص مسأله لیتحل به یجنورید متعدد، طبقات و ها سنخ نییتع از . پس گردد یم

. پردازد یم یزراع جوامع در تحول و رییتغ روند و یدهقان یاجتماع ی: جنبشهایکشاورز انقالب عنوان تحت خود کتاب در جیپ یجفر

از یشناس نسخ کی ،ابتداافتهین توسعه جهان در یصادرات یکشاورز و . سپس کند یم عرضه افتهین توسعه یدرکشورها یکشاورز مزارع

یم حیتوض را یزراع دربخش یاجتماع طبقات یشناس سنخ نیا براساس�ینها و دهد رشها،وش انواع ،یزراع جوامع در یطبقات یتضادها میترس با تا

.دهد یم قرار یبررس مورد را ستمیب قرن در اصالحات و هاانقالب ،ها جنبش و یزراع طبقات مختلف باتیترک چگونه که است داده نشان جیپ قیتحق

موجود وضع به نسبت متفاوت یها واکنش آمدن وجود به باعث یزراع ریغ. گردد یم ،نیزم بر تیمالک یالگو براساس مختلف یها یشناس سنخ یکل طور به دیتول تیریمد و واحد، هر هیسرما مقدار کار، یروین یریبکارگ ی وهیش

شناسان جامعه تا است دهیگرد باعث مختلف عوامل بیترک و تنوع.است از یاریبس در . اما برسند یمتفاوت یهایشناس سنخ به مختلف یکشاورز

،یخانوادگ مزارع ،یشتیمع مزارع ،یجمع مزارع همچون ییها سنخ نیا ،یدار هیسرما مزارع ،یتجار مزارع ،یدار اجاره مزارع ،یبر سهم مزارع چه نکهیا با ارتباط . در میشو یم روبرو آن مانند و یصنعت مزارع

خواهند ییتفاوتها گریکدی با هایشناس سنخ شود، گرفته بکار ییشاخصها. شتدا

مسأله یرو بر که یکشاورز شناسان جامعه یانرژ از یادیز مقدار مسأله نی. ا گردد یم کار یروین شناخت صرف کنند، یم کار یکشاورز

بخش در کار یروین که است نیا مهم علل از یکی. دارد یادیز علل ( دریرامونیپ یکشورها در هم و شرفتهیپ یکشورها در )هم یکشاورز

دیبا کاهش نیا با ارتباط در عوامل دسته کی . پس ستا دیشد کاهش حال طرف (. ازیکشاورز بخش ونیزاسیمکان لیقب )از ردیگ قرار یبررس مورد

یقسمت دادن دست از ضمن یکشاورز بخش که شود یم دهید گرید نی)ا کند یم جذب خود مهاجربه کارگران بصورت را یبوم ریکارغ یرویازن

یم اتفاق یرامونیپ یکشورها در هم و شرفتهیپ یکشورها در هم حالتافتد(.

� که یکشاورز مناطق در تیجمع حرکت نیهم از یبوم افراد خروج عمدتا یدار هیسرما و یصنعت مزارع به یخارج کارگران جذب و یخانوادگ مزارع قاتیتحق جهینت در و بوده ساز مسأله مختلف یکشورها یبرا که است

ی هیزاو دو از یکشاورز بخش در مهاجرت سألهم با رابطه در را یتر قیعم . گردد یبررس دیبا یالملل نیب یمهاجرتها و یداخل یمهاجرتها

تر دهیچیپ را کار سازمان ،یخارج کارگران یکشاورز بخش ونیزاسیمکان. کند یم

داشته مشغول خود به را یکشاورز شناسان جامعه ذهن که یگرید مسأله افزون روز شیافزا علت . به است وقت پاره و کوچک مزارع وجود است

. است شده تر دهیچیپ یکشاورز بخش مسائل یبررس مزارع، نوع نیا ستندین یکشاورز و ییروستا مناطق ساکن وقت پاره کشاورزان از یاریبس

مزارع نوع نیا صاحبان . اکثر ابندی یم حضور مزارع در یفصل ورط به بلکه یبند قشر ی مطالعه لذا هستند، کوچک یشهرها در یمشاغل صاحب

بیترک یشهر طبقات با طبقات نیا رایز است دهیگرد مشکل یکشاورز یبرا که یمزارع وقت، پاره و کوچک مزارع نیا نیب . در اند شده

. شود یم دهید دارند یحیتفر حالت و است یسرگرم ی)حت مختلف یکشورها یکشاورز بخش در کوچک مزارع ریتأث و تعداد

از که است ادیز یکانادا( بقدر و کایآمر متحده االتیا مانند ییکشورها جامعه قاتیتحق از یادیز تعداد . لذا کرد یپوش چشم توان ینم آنها تیاهم

ی مجموعه . در تیا افتهی اختصاص مزارع گونه نیا به یکشاورز یشناس ی مزرعه فیتعر نکهیا . اول خورد یم نظر به مشکل چند قاتیتحق نیا

گرید ی جامعه به که یا جامعه از مزرعه کی بودن کوچک شاخص و کوچک مثال ی. برا است متفاوت گرید محصول ینوع به محصول ینوع از و

کوچک مزارع جزء رانیا در شود یم خوانده کوچک کانادا در که یا همزرع کند یم چوبهرما دیتول که یا مزرعه ی نهیبه ی اندازه نیهمچن. ستین

دیتول در نهیبه ی اندازه با رایز دیآ یم حساب به کوچک گندم دیتول یبرا نییتع گرید مسئله کرد نیتأم را خانوار کی تیمعش توان یم مارچوبه

را خانوار کار یروین نیمحقق از ی. بعض است کوچک مزارع در کار یروین تنها محققان از یاریبس که یحال در آورند، یم حساب به خود اسباتمح در

است شده باعث امر نی. هم رندیگ یم نظر در را خانوار سیرئ کار یروین. شود مشکل یکشاورز بخش در کار یروین قیدق زانیم نییتع تا

کمتر نباشد، شتریب مردان از اگر یکشاورز بخش در زنان نقش شک بدون – یاجتماع گاهیوپا نقش یتابررس دهیگرد امرباعث نی. هم ستین

یکشاورز شناسان جامعه خاص توجه مورد یکشاورز در زنان یاقتصاد یکشاورز بخش در زنان نقش با رابطه در یکل طور . به ردیگ قرار دیجد

. دارد وجود مسأله چهاراول: مسأله

خارج و خانه مزرعه به مربوط یکارها در زنان مشارکت وسعت و تیماه و دارد یفیتوص ی جنبه شتریب مسائل نگونهیا یبررس است مزرعه از در زنان یها یبررس نیا .در دهد یم ارائه ارقام و آمار قیطر از را تیکم

گردد یم یبند مزرعه( طبقه از خارج مزرعه، )خانه، کار محل سه با رابطه� به مختلف یها تیفعال به هرزن شده داده یاختصاص کار ساعات وضمنا

عیتوز دادن نشان قیتحق حجم شتریب واقع . در شود یم داده نشان کیتفک درآمد دیتول در زنان سهم قاتیتحق گونه نیا در هاست تیفعال فروان� و محاسبه خانوار ممفهو کی در شوند یم سهیمقا مردان سهم با معموال

میترس یکشاورز جوامع در جنس براساس یاجتماع کار میتقس تر، یکل. نمود روشن توان یم آن با ارتباط در را مسائل از یاریبس و شود یم

دوم: مسئله کی. است مزرعه از وخارج مزرعه خانه در زن نقش رییتغ ندیفرآ یبررس خانواده ابعاد در رییتغ با که دهند نشان تا اند کرده یسع نیمحقق از دسته

خانه، بعد سه در زنان نقش محصوالت و یکشاورز یتکنولوژ نوع مزرعه شدن کوچک با طرف کی از است کرده رییتغ مزرعه از خارج و مزرعه یزراع یکارها در تا کرد خواهند دایپ یشتریب فرصت زنان ،یزراع خانوار

زنان مزرعه ی اندازه شدن کوچک با گرید طرف . از کنند کمک مردان به صورت به مزرعه از خارج خانوار درآمد لیتکم یبرا مجبورند مردان همانند

. کنند کار وقت پاره شتریب چه هر و یکشاورز دیجد و یها یتکنولوژ یریگ کار به با نیهمچن ابزار و آالت نیماش گردانندگان صورت به زنان مزرعه، شدن زهیمکان

. درآمدند یکشاورزسوم: مسئله

زانیم با مزرعه از خارج مزرعه در زنان کار یهمبستگ و رابطه یبررس نیا ی. برا است مزرعه از خارج و مزرعه یکارها در مردان مشارکت

عنوان به را آنها ریتأث و شود یم گرفته نظر در یمتعدد عوامل منظور. کنند یم یبررس مختلف مقاطع در ینفوذ یرهایمتغ در مردان و زنان کار نیب که گیرد می قرار بررسی مورد موضوع این

و زنان کار نیب ای و دارد وجود یهمبستگ نوع چه مزرعه ی اندازه با مزرعه. دارد وجود یا رابطه چه مزرعه در کار حجم با مزرعه از خارج در مردان یم گرفته نظر در وابسته ریمتغ عنوان به زنان یشغل گاهیپا گرید بعبارت

نوع نیا . در رود یم کار به مستقل ریمتغ بصورت عوامل ریسا و شود. گردد یم استفاده شرفتهیپ یآمار یها کیتکن از � معموال قاتیتحق

چهارم: مسئله یگذار هیسرما نظام استفاده یبررس یکشاورز در زنان نقش با رابطه در به زنان استثمارمضاعف و ارزان کار یروین کی عنوان به زنان کار یروین از

. است یکشاورز بخش در مردان نسبت چه هر استثمار ندیفرا به یکشاورز بخش یمحور مرد تیماه رابطه نیا در

سوء نفع به موضوع نیا از یدار هیسرما و کند یم کمک زنان به شتریب یکشاورز بخش در زنان که رسد یم یحد به تا استثمار دینما یم استفاده

اب رابطه در یمعنو و یماد لحاظ از و هستند ینامرئ کشاورزان صورت به توسعه در زنان نقش که یحال در کنند ینم افتیدر مناسب پاداش کارشان

فرهنگ وجود علت به آن به دادن تیاهم است شیافزا به رو یکشاورز ی نیب ساده ی سهیمقا کی . درنیست افزایش به رو چندان یمحور مرد یها

زن کمک واقع در کنند یم کار مزرعه کی در یمساو طور به که یمرد و زن از ریغ رایز است مرد از شیب یزراع واحد به و خانوار ی توسعه و درش به

را کار یروین دیتول باز طیشرا نمودن فراهم و خانوار تیمسؤل مزرعه کار. دارد عهده به

به محدود را خود یاسیس اقتصاد دگاهید از دیجد یکشاورز یشناس جامعه و مسائل یبررس شاهد ندهیآ در و کند ینم باال در شده ذکر مسائل

. بود میخواه دگاهید نیا با یتر یتخصص و تر حساس مشکالت

: یکشاورز یشناس جامعه در یشناس طیمح یم دیتأک یکشاورز یاجتماع طیمح ی جنبه چهار بر ابتدا قسمت نیا در

علوم یشناس جامعه ،یکیتکنولوژ تحوالت از عبارتند جنبه چهار نی. ا گردد در بحران و ،ییروستا جوامع بر مزرعه یساخت راتییتغ اثرات ،یکشاورز

مورد یکشاورز جامعه یکیزیف طیمح به مربوط مسائل . سپس مزارع. ردیگ یم قرار یبررس

یاساس موضوعات از یکی یکشاورز بر آن اثرات و یکیتکنولوژ راتییتغ نیچن در یاساس . نکته است یکشاورز یشناخت جامعه یهایبررس جینتا و یکشاورز ساختار بر عیسر ونیزاسیمکان اثرات ییهایبررس

قرار دقت مورد رابطه نیا در مسأله نی. چند است آن از حاصل یاجتماعاست: گرفته

یکشاورز لیوسا و آالت نیماش انواع شکل به یکیتکنولوژ راتیی: تغاول. است گذاشته یکشاورز جوامع بر یاثرات چه

یها گونه و یکشاورز دیجد و شده اصالح یها نهاده انواع دی: تولدوم. است کرده دگرگون را یکشاورز ساختار چگونه وریط و دام مختلف

جوامع بر یاثرات چه یدامپرور و یکشاورز دیجد یها وهی: شسوم.است داشته یکشاورز

در یادیز مقدار به یکشاورز شناسان جامعه مسأله، سه نیا با رابطه در طور به قاتیتحق همه در . آنچه اند بوده یکشاورز اقتصاد یبحثها با رابطه

تحوالت از حاصل منافع که است نیا خورد یم چشم به مشترک باعث و درآمده مزارع در مجدد یگذار هیسرما صورت به یکیتکنولوژ

متوجه شتریب یمنافع نیچن نی. ا گردد یم نیزم ارزش و متیق شیافزا. کوچک یواحدها تا است یکشاورز بزرگ یواحدها بر یکیتکنولوژ ریتأث یبرا تا اند کرده یسع یکشاورز شناسان جامعه

نییتب نیا . در کنند عرضه یخاص یشناخت جامعه نییتب یکشاورز ساختار یهاینوآور یریبکارگ در مختلف کشاورزان که است شده داده نشان

طیمح حفظ خاطر به کوچک . کشاورزان دارند تفاوت گریکدی با یطیمح فرسوده و فیضع را خاک که ییها وهیش یریبکارگ از خود، مزرعه یعیطب عیوس سطح در که یکشاورزان که یحال در کنند یم زیپره کند یم

فیضع را خاک ابتدا مدرن یها وهیش یریبکارگ اثر در کنند یم یکشاورز یبازساز در یسع ییایمیش یکودها انواع از استفاده با سپس ،ندینما یم

یم یکشاورز جامعه در یدیشد راتییتغ باعث عامل نی. هم کنند یم خاک. گردد جوامع در یاجتماع یقشربند و یطبقات ساختار دیجد یتکنولوژ یریبکارگ تیجمع بر، هیسرما یها یتکنولوژ از . استفاده است زده هم به را یزراع

یکشاورز طیمح از را آنها و نموده مازاد یکشاورز جامعه در را یادیز باعث یکشاورز بخش از افراد از یادیز تعداد . خروج است کرده خارج

. گردد یم یزراع جامعه در یمحدودتر یطبقات ساختار آمدن بوجود از محدود یا عده دست در یکشاورز که است نیا یندیفرآ نیچن کی جهینت

شرفتهیپ یصنعت جوامع یکشاورز . ساختار ماند یم یباق جامعه افراد جوامع ریبانگیگر یروند نی. چن است دیجد روند نیازا یبارز نمونه

را یادیز تیجمع یرامونیپ یکشورها از یاریبس و است شده هم یرامونیپ. دهند یم دست از یکشاورز شبخ از

نییتع دارد یاساس تیاهم یکشاورز یشناس جامعه در که یگرید موضوع در یاجتماع قاتیتحق ریمس شدن مشخص در یخارج و یداخل عوامل ریتأث

کار میتقس نحوه و تیمالک یالگو مانند یداخل . عوامل است یکشاورز و یمل سطح در یاقتصاد و یمبادالت ینظامها مانند یخارج عوامل و است

دهیرس جهینت نیا به دیجد یکشاورز شناسان . جامعه باشد یم یللالم نیب

در بلکه ستین یداخل عوامل از کمتر تنها نه یخارج عوامل تیاهم که اند اقتصاد ،شرفتهیپ یکشورها در . امروزه باشد یم هم شتریب موارد یاریبس

اداقتص به توجه با موارد یاریبس در )که یمل یها یمش خط و یالملل نیب یادیز ریتأث یکشاورز یبردار بهره ینظامها کارکرد است( بر یالملل نیب نییتع حالت مواقع یاریبس در که است یا اندازه به ریتأث نیا و گذارند یم

سطح به را خود تواند ینم یکشاورز علوم . پس ردیگ یم خود به یکنندگ عوامل از یاری. بس کند محدود مزرعه در یدیتول عوامل یبررس و خرد

. کنند یم مشخص را یقاتیتحق یمحتوا یخارج جامعه در یعلم قاتیتحق یمحتوا نییتع در یخارج و یداخل عوامل بر دیتأک

یکشاورز قاتیتحق مورد در دگاهید دو تا دیگرد باعث ،یکشاورز یشناس. دیآ بوجود

ریتأث تحت که است(Internalist View)انیگرا درون به معروف اول دگاهید که دارند یم انیب علوم، یشناس جامعه مورد در مرتن روبرت اتینظر

و دانشمندان بر حاکم یعلم یهنجارها توسط یعلم قاتیتحق جینتا. شوند یم نییتع موضوع و یقاتیتحق مؤسسات

معتقدند که است(Externalist View)انیگرا برون به معروف دوم دگاهید دسترس در منابع حجم و منافع نهادها، ریتأث تحت یعلم قاتیتحق جینتا

یالملل نیب و یمل یسازمانها که دارند یم انیب نانی. ا است دانشمندان ...( بر ،استیس ،هی)سرما قدرت مختلف یاهرمها از استفاده با مختلف موارد یاریبس در و گذارند یم ریتأث مختلف قاتیتحق در عموضو انتخابندارند. انتخاب حق نیمحقق

یاجرا یچگونگ و محل بلکه موضوع تنها نه که کرد دیتأک دیبا نجایا در یم . مالحظه گردد یم مشخص پرقدرت یسازمانها نیا توسط قیتحق

کی بر کبارهی به نیمحقق قاتیتحق خاص، یزمان دوره کی در که گردد� امر نی. ا است شده متمرکز خاص منطقه کی و موضوع توسط عمدتا

خاص منافع با رابطه در و شود یم داده جهت یمشخص یسازمانها به یقاتیتحق یها کمک از یاعظم قسمت شرفتهیپ یکشورها . در آنهاست

یخصوص یشرکتها طرف از یکشاورز یقاتیتحق مؤسسات و ها دانشکده . در گردد یم پرداخت هستند یکشاورز در یخاص منافع یدارا که

نیا از یاریبس . در است یگرید شکل به وضع یرامونیپ یکشورها قیطر از ای است یخارج منافع از ای یقاتیتحق یمال یها کمک کشورها،

نییتع خاص یشهایگرا با یمؤسسات حال هر . در است یدولت یها بودجه. هستند قاتیتحق کننده

موضوعات از گرید یکی ییروستا جوامع بر مزارع یساخت راتییتغ ریتأث شناسان جامعه از یاری. بس است دیجد یکشاورز یشناس جامعه در مهم

کند رییتغ شتریب ییروستا جوامع در یکشاورز هرچه که معتقدند یکشاورز دتریشد یرزراعیغ بخش در رییتغ ،دینما سازگارتر دیجد تحوالت با را خود و

� و شد خواهد . در شود یم برخوردار یشتریب تنوع از یزراع بخش ضمنا راتییتغ عمده جینتا از یکی. ابدی یم شیافزا ییروستا یزندگ تیفیک جهینت

یرزراعیغ و یزراع بخش نیب دیجد یها یوستگیپ جادیا مزارع در یساخت�یاخ لحاظ نیهم . به است که ددارن وجود یکشاورزان که شده مالحظه را فعال یرزراعیغ یها تیفعال ریسا در ،یکشاورز امور به اشتغال بر عالوه

(یشغل چند کشاورزان ای) یگاهیپا چند کشاورزان گرید . بعبارت باشند یم. باشند یم ییروستا و یکشاورز بخش در دیجد یها دهیپد از

شناسان جامعه توجه مختلف، یکشورها یکشاورز مزارع در بحران با یکشاورز شناسان . جامعه است کرده جلب خود به را یکشاورز

یمختلف یها گونه به را یکشاورز یبحرانها متفاوت، ینظر یدگاههاید شتریب هرچه نفوذ از یناش را مزارع در بحران یا . عده کنند یم ریتفس

بهره ینظامها ریسا بر وارد فشار و یکشاورز بخش در یردا هیسرما نظام یمال یها کمک نابرابر عیتوز به را بحرانها گرید ی. گروه دانند یم یبردار

. دهند یم نسبت کشاورزان به از یا عده ییتوانا عدم و یتکنولوژ نفوذ به را مزارع در بحران سوم گروه

از یا عده هیرو یب استفاده مقابل در و آن یریبکارگ در کشاورزان . دهند یم ربط یکشاورز مازاد دیتول و شرفتهیپ یتکنولوژ از کشاورزان

و بازار که معتقدند یکشاورز شناسان جامعه از یا عده باالخره در بحران یاصل عامل یکشاورز محصوالت متیق در یختگیرگسافسا

. باشد یم مزارع ییروستا یشناس جامعه در یکیزیف طیمح به مربوط مسائل یبررس گرچه

دیجد ی...( امر ،یشناس انسان ،ایجغراف ،ی)اکولوژ ها رشته ریسا و از یکی عنوان به را موضوع نیا دیجد یکشاورز یشناس جامعه اما ،ستین

یاکهاخ فیتضع رینظ ی. مسائل است داده قرار توجه مورد یاصل مسائل یرو بر که گرید مسائل یاریبس و ها جنگل و مراتع بیتخر ،یکشاورز جامعه قاتیتحق از یادیز تعداد تا شده باعث دارند اثر طیمح یاکولوژ ستیز طیمح بیتخر با رابطه . در بپردازند مسائل نیا یبررس به یشناس

نانی. ا اند نهاده دیتأک آن حفظ یچگونگ و خاک شیفرسا بر یا عده تا است یاجتماع – یاقتصاد مسأله کی شتریب خاک شیفرسا که معتقدند

بهره ینظامها چگونه که اند داده نشان یادیز قاتی. تحق یعیطب مسأله کی یم جهان مختلف مناطق در خاک شیفرسا و بیتخر باعث یخاص یبردار و ها صنعت و کشت یبیتخر یها تیفعال یرو بر قاتیتحق دسته کی. شوند

که اند داده نشان و نموده تمرکز مختلف یتیمل چند یشرکتها عنوان به تا و ستین مطرح شرکتها نیا یبرا ستیز طیمح و خاک حفظ چگونه

یم رها را آن سپس و نموده استفاده سوء یکیزیف طیمح از اند توانسته طیمح بر یصنعت یها تیفعال ریتأث مسأله یرو بر هم یگرید قاتیکنند. تحق� و افتهی تمرکز یکشاورز ،یکیزیف مسائل مجموعه دیجد بیتخر نیب عمدتا رندیگ یم نظر در یطیمح راتییتغ در را یاقتصاد و یاجتماع ،یکیتکنولوژ

آن ریتأث گرفته، نظر در مستقل یرهایمتغ صورت به را عوامل نیا سپس و انییروستا در کشاورزان یزندگ سطح همچون یا وابسته یرهایمتغ بر را. ندینما یم یریگ ندازها

دارد یا ندهیفزا تیاهم یکشاورز یشناس جامعه در یشناخت طیمح مسائل گونه نیا ،ستیز طیمح حفظ طرفدار فعال یها گروه شیدایپ با امروزه و

ندهیآ در که رسد یم نظر است. به کرده دایپ یکاربرد حالت هایبررس در عامل . دو شود داده اختصاص یتخصص شاخه نیا به یشتریب قاتیتحق حفظ به مردم عالقه است: اول مؤثر یمطالعات شاخه نیا تیاهم شیافزا

خاص، منافع توسط یعیطب طیمح نمودن آلوده از یریجلوگ و ستیز طیمح. ندهیآ ینسلها یبرا خود یعیطب منابع حفظ یبرا دولتها دارشدنیب دوم

یکشاورز یشناس جامعه ندهیآ ندهیآ در را یخاص یروندها ایپو علم کی عنوان به یکشاورز یشناس جامعه است نیا باشد یم یریگ شکل حال در که یروند نی. اول کرد خواهد دنبال

در و ابدی یم کاهش یزراع ساختار مورد در یاسیق یها هینظر سلطه که انهازم در یکشاورز اشکال تنوع بر که ینظر یافتهایره از دسته آن مقابل

است نیچن دوم . روند افتی خواهند شیافزا دارند، دیتأک مختلف یمکانها و گرفت: بعد خواهد قرار یبررس مورد یاساس بعد دو در یکشاورز که

،ییروستا یاجتماع ساختار دوم، بعد . و ییکاال دیتول ینظامها اول، ،ییروستا ساختار همچون یتر عیوس یساختارها چارچوب در یکشاورز. گرفت خواهد قرار یابیارز مورد یالملل نیب و ،یمل ،یا منطقه

و ییغذا مواد دیتول به توجه یکشاورز یشناس جامعه در سوم روند عیتوز و دی. تول است یالملل نیب یکاالها عنوان به یکشاورز محصوالت

در و درآمده یالملل نیب یاسیس – یاقتصاد عامل کی بصورت ییغذا مواد ندهیآ در احتماال. است شده یالملل نیب روابط کننده نییتع موارد یاریبس

یهایبررس . لذا گرفت نظر در اسحله کی عنوان به شتریب را ییغذا مواد خواهند ییغذا مواد عیتوز و دیتول مورد در یشتریب کاربرد یاسیس اقتصاد در که است نیا است یریگ شکل حال در که یروند نی. چهارم داشت مورد یتکنولوژ راتییتغ و قاتیتحق ندهیفزا اثرات یکشاورز یهایبررس دو نیا یبرا مجبورند یکشاورز شناسان جامعه و گرفت واهدخ قرار توجه

. ندینما یزیر هیپا ینظر یهایبند مفهوم مقوله تیاهم یرو بر دیتأک یکشاورز یشناس جامعه مطالعات در پنجم روند جوامع به مربوط قاتیتحق در تاکنون . گرچه است یکشاورز در زنان نقش که ییآنجا از اما اند، داده یم قرار یبررس مورد هم را زنان نقش ،یزراع

است، شدهن یکاف توجه یزراع دربخش زنان مشارکت تیفیک و تیکم به قرار یاساس یبررس مورد است، کار یروین نیا ستهیشا که آنچنان لذا

از ریناگز یکشاورز یشناس جامعه ندهیآ در که دیآ یم نظر به اند، نگرفته در روند نی. شمشم باشد یکشاورز ساختار در زنان نقش تر قیدق یبررس

یخیتار یقاتیتحق یروشها شتریب هرچه کاربرد یکشاورز یشناس جامعه. است یکشاورز ساختار مشکالت و مسائل علل یابی شهیر یبرا حال در یکشاورز یشناس جامعه در که یدیجد روند شش نیا مقابل در

توجه یکشاورز شناسان جامعه که دارند وجود ینکات است، یریگ شکل شده علم نیا توسعه روند یکند باعث امر نیهم و اند ننموده آنها به یکاف

از اما است، شده توجه یکشاورز یها یمش خط به شهیهم . گرچه است در اتینظر و ها یمش خط یبند شکل نیب یچندان ارتباط ینظر هیزاو

یاساس یها مقوله از یکی« . » دولت است نشده جادیا دولت مورد با میمستق ارتباط در ،دیآ یم بوجود یکشاورز یها یمش خط مختلف

. گردد نییتب ینظر طور به دیبا که دولتهاست ساختار و تیماه شده کننده نییتع اریبس یکشاورز در دهایسوبس و وامها پرداخت امروزه

گرفته قرار توجه مورد کمتر یکشاورز یشناس جامعه در مسائل نیا و اند

یمال مؤسسات که شده باعث دهایسوبس و وامها . پرداخت است عنوان به لذا و دینما نفع یذ یکشاورز نهیزم در را دولتها و یخصوص

یم نظر به . لذا باشند مطرح یکشاورز اقتصاد در کننده نییتع یروهاین. رندیگ قرار یبررس مورد شتریب دیبا یمسائل نیچن که رسد

مالحظه عدم گردد یم مالحظه یکشاورز قاتیتحق در که یگرید کمبود بحران از یاری. بس است یجهان اقتصاد و یکشاورز یها بحران نیب ارتباط

حرکت از یناش دیآ یم بوجود مختلف یکشورها یکشاورز در که ییها و گذارد یم گوناگون اشکال به را خود ریتأث که است یجهان اقتصاد یها. است یکشاورز در بحران شکلها، نیا از یکی

نیب یا سهیمقا مطالعات یکشاورز یشناس جامعه در کمبود نیچهارم جامعه مطالعات . اغلب است مختلف یکشورها یکشاورز ساختار که یحال در است گرفته انجام کشور کی چارچوب در یکشاورز یشناس

تا که است یالملل نیب و یا قاره ،یا منطقه یا سهیمقا مطالعات به ازین. شوند شناخته جامعه طور به یکشاورز مسائل

دارد وجود یکشاورز یشناس جامعه قاتیتحق در که یکمبود نیپنجم قوم مطالعات . اگر است ینگار قوم قیدق یدانیم مطالعات به مربوط

مشخص یکشاورز یتهایفعال در یقوم ی. تفاوتها ردیگ انجام یقیدق ینگار ی توسعه یبرا کسانی یها نسخه نوشتن از زانیر برنامه لذا گردد، یم

. کرد خواهند زیپره مختلف اقوام یکشاورز

یریگ جهینت اما آمد دیپد ییروستا یشناس جامعه با همزمان یکشاورز یشناس جامعه

مطرح شناسان جامعه نیب در شمسی50 ی دهه اوایل از یرسم طور به در را یخاص موضوعات یشناس جامعه یتخصص ی شاخه نی. ا دیگرد

از یکوتاه زمان مدت چه . گر دهد یم قرار یبررس مورد یکشاورز دانیم و ینظر یچارچوبها موضوع، تیاهم لحاظ به اما ،دگذر یم آن شیدایپ

یاریبس قاتیتحق آنها بر هیتک با که دارد یجامع یقاتیتحق ابزار و روشها یزندگ از یحساس بخش یکشاورز نکهیا به توجه . با است گرفته انجام

در قاتیتحق عیسر یلیخ دهد، یم لیتشک را انسانها یاقتصاد – یاجتماع. است گرفته خود به یکاربرد حالت یاورزکش یشناس جامعه مجبور قشیتحق مورد موضوع تیماه علت به یکشاورز یشناس جامعه انسان رینظ یاجتماع علوم یها شاخه ریسا با یتنگاتنگ ارتباط که است باشد داشته ایجغراف و یاکولوژ ،یکشاورز اقتصاد ،یشناس مردم ،یشناس

جامعه قاتیتحق نیب دنیکش مرز و خط مواقع از یاریبس در که یطور به. است ممکن ریغ یکار ها رشته نیا با یکشاورز یشناس

یشاخصها یبررس یرو بر یکشاورز یشناس جامعه دیتأک جهت هر به اما. است یکشاورز ساختار در یاجتماع

به را یعلم ی شاخه نیا ،یکشاورز یشناس جامعه در موضاعات تنوع از عیوس یا دامنه . که است نموده لیتبد یعلم مطالعات یبرا باز یطیمح

تیمحدود حال نیا . با شود یم دهید علم نیا ی ندهیآ در دیجد یها روند شتریب چه هر گسترش با است دیام که شده علم نیا ریبانگیگر ییها

. گردد برطرف ها کمبود نیا ،یقاتیتحق و ینظر یوبهاچارچ

مآخذ: و منابع ایران روستایی نیافتگی توسعه و توسعه شناسی جامعه –احمد - اشرف11361 اول چاپ– تهران –اطالعات انتشارات– در اخیر)شهرنشنی های دهه در ایران در جواد-مهاجرت محمد - اقبالیان،2

1363– تهران – آگاه ایران(- انتشارات مسائل بررسی و تحقیقات مرکز– روستایی مناطق ی توسعه -مطالعات3

1369– فارس- شیراز استان سازندگی جهاد روستایی سهامی شرکت– آن نیازهای و روستایی ی جامعه – سیامک - زندرضوی،4

1364 – تهران – انتشار شماره – هشتم سال – جهاد – ایران در ترویج شناختی جامعه های -جنبه51367 - تیرماه110 ی– ایران روستاهای در اجتماعی تغییرات – عبدالهادی چی، - لمسه6

1369– نوید- شیراز انتشارات از مهاجرت شناختی جامعه دیدگاههای – عبدالعلی زاده، - لهسائی7

1368 – نوید انتشارات – شیراز– شهر به روستاها1366 – - تهران کیهان انتشارات– روستایی شناسی -جامعه8 ترجمه دوم- بنگاه چاپ– ایران در زارع و مالک – امیری منوچهر - ترجمه91345تهران- – کتاب نشر و

انتشارات– کشاورزی شناسی جامعه – عبدالعلی دکتر زاده، - لهسائی10 1372- اول چاپ – اطالعات

پرهام باقر ترجمه – شناسی جامعه گورویچ-مبانی -ژرژ11شناسی جامعه مقدمات – محسنی -منوچهر12صبوری منوچهر ترجمه – شناسی گیدنز-جامعه -آنتونی13