1

ΛΟΤΙΣΖΙ ΠΙΡΑΝΣΕΛΟ

Ο ΒΛΑΚΑ

ΣΕΣΕ

Η ΑΔΕΙΑ

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΕ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΔΙ ΣΟ

ΣΟΜΑ

(μονόπρακτα)

ΘΕΑΣΡΟ ΚΑΙ ΛΟΓΟΣΕΧΝΙΑ

(απόσπασμα)

2

LUIGI PIRANDELLO

L’ imbecille

Cecè

La patente

L’ uomo dal fiore in bocca

(commedie in un atto)

Teatro e letteratura

(brano)

Μετάφραση από τα ιταλικά Χρίστος Αλεξανδρίδης

Γλωσσική επιμέλεια Λίτα Κοταρά

Αθήνα, Απρίλιος 2011

3

Περηετόκελα

Ο βιάθας ζει. 4

Σζεηζέ ζει 15

Η άδεηα ζει. 31

Ο άλζρωπος κε ηο ιοσιούδη ζηο ζηόκα ζει. 40

Θέαηρο θαη ιογοηετλία (απόζπαζκα) ζει. 47

Λίγα ιόγηα γηα ηολ Πηραληέιο θαη ηο έργο ηοσ ζει. 51

4

Ο βιάθας

(κνλόπξαθηε θσκσδία)

ΠΡΟΩΠΑ

Λούθα Φάηζηο

Λεοπόιληο Παρόλη

Ο πιαζηέ

Ρόδα Λαβέθηα

Πρώηος ζσληάθηες

Γεύηερος ζσληάθηες

Σρίηος ζσληάθηες

Σέηαρηος ζσληάθηες

Πέκπηος ζσληάθηες

Γεκνζηεύηεθε γηα πξώηε θνξά ππό κνξθή λνπβέιαο ζηελ εθεκεξίδα Κνξηέξε ληέια

έξα, ζηηο 11 επηεκβξίνπ 1912. Η θσκσδία, βαζηζκέλε ζηελ νκώλπκε λνπβέια,

πξσηνπαίρηεθε ζε ζέαηξν ηεο Ρώκεο, ζηηο 10 Οθησβξίνπ 1922.

5

Η ζθελή παξνπζηάδεη ην ηαπεηλό γξαθείν ηνπ Λενπόιδνπ Παξόλη, δηεπζπληή ηεο

«Γεκνθξαηηθήο Δθδίθεζεο» ηεο Κνζηαλόβα. Η έδξα ηεο εθεκεξίδαο βξίζθεηαη κέζα

ζην ίδην ην ζπίηη ηνπ Παξόλη, αξρεγνύ ηνπ δεκνθξαηηθνύ θόκκαηνο θη επεηδή ν Παξόλη

δεη κόλνο, πεξηθξνλώληαο όιεο ηηο αλέζεηο θαη όπσο θαίλεηαη θαη ηελ θαζαξηόηεηα,

αθαηαζηαζία θαη βξσκηά επηθξαηνύλ ηόζν επάλσ ζ’ όια ηα έπηπια, πνπ είλαη παιηά θαη

ζε θαθό ράιη, όζν θαη θαηαγήο. Σν έπηπιν ηνπ γξαθείνπ είλαη γεκάην ζηνίβεο ραξηηά· νη

θαξέθιεο εδώ θη εθεί, γεκάηεο θη εθείλεο κε βηβιία θαη θαθέινπο· εθεκεξίδεο παληνύ·

ξάθηα κε βηβιία αθαηάζηαηα ηνπνζεηεκέλα· έλα δεξκάηηλν ληηβάλη ηεο ζπκθνξάο κε έλα

καμηιάξη ύπλνπ, βξώκηθν, ζρηζκέλν θαη κε ην πεξηερόκελό ηνπ λα πξνεμέρεη από ηηο

ζρηζκέο. Η θπξία είζνδνο βξίζθεηαη ζη’ αξηζηεξά ηνπ εζνπνηνύ. ην βάζνο ππάξρεη κία

πόξηα κε ηδάκηα, πνπ νδεγεί ζηελ αίζνπζα ζύληαμεο ηεο εθεκεξίδαο. Μία άιιε πόξηα,

ζηα δεμηά, νδεγεί ζηα δηακεξίζκαηα ηεο θαηνηθίαο ηνπ Παξόλη.

Δίλαη βξάδπ θαη όηαλ αλνίγεη ε απιαία ην γξαθείν είλαη ζρεδόλ κεο ζην ζθνηάδη θαη

θσηίδεηαη κόιηο από ην θσο ηεο αίζνπζαο ζην βάζνο, πνπ δηαρέεηαη κέζα από ηα

εκηδηαθαλή ηδάκηα ηεο εηζόδνπ.

Ο Λνύθα Φάηζην, θαζηζκέλνο κε ηα πόδηα επάλσ ζην ληηβάλη, ηελ πιάηε λα αθνπκπά

ζην καμηιάξη θαη κε έλα γθξί κάιιηλν ζάιη ζηνπο ώκνπο, είλαη αθίλεηνο θαη θνξά ζην

θεθάιη έλαλ ηαμηδησηηθό ζθνύθν ηνπ νπνίνπ ην πιαηύ γείζν πέθηεη κέρξη ηε κύηε ηνπ.

ην έλα ρέξη, ζρεδόλ ζθειεησκέλν θαη θξπκκέλν θάησ από ην ζάιη, θξαηάεη

θνπβαξηαζκέλν έλα καληήιη. Δίλαη 26 ρξνλώλ. Όηαλ ζα θσηηζηεί ην γξαθείν, ζα θαλεί

ην αδύλαην πξόζσπό ηνπ, ρισκό, ζα ιείςαλν, κε αξαηά γέληα αξξώζηνπ θπηξσκέλα

εδώ θη εθεί, κε έλα κηθξό, άζιην, μαλζό, γπξηό κνπζηάθη. Καηά δηαζηήκαηα θξάδεη ην

ζηόκα ηνπ κε ην θνπβαξηαζκέλν καληήιη, θαη ζπγθινλίδεηαη από έλαλ βαζύ βήρα πνπ

ηνπ μεζθίδεη ην ζηήζνο. Από ηε θσηηζκέλε πόξηα κε ην ηδάκη αθνύγνληαη γηα ιίγν

αλάθαηεο νη θσλέο ηνπ Παξόλη θαη ησλ ζπληαθηώλ ηεο «Δθδίθεζεο».

ΠΑΡΟΝΗ (από κέζα). αο ιέσ πσο πξέπεη λα ηνπ θάλνπκε νινθιεξσηηθή επίζεζε!

ΦΩΝΔ ΑΝΑΚΑΣΔ. Ναη, λαη κπξάβν! Δπίζεζε! – Πνιύ θαιά! – Οινθιεξσηηθή

επίζεζε! – ρη! – Καζόινπ!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ (δπλαηόηεξα από ηνπο άιινπο). Έηζη ζα παίμεηε ην παηρλίδη

ηνπ Καπαληόλα!

ΦΩΝΔ ΑΝΑΚΑΣΔ. Έηζη είλαη! Έηζη είλαη! – Μεξηθνί κνλαξρηθνί! – Μα πνηνο ην

ιέεη; - ρη! ρη!

ΠΑΡΟΝΗ (νξγηζκέλα). Καλείο δελ ζα κπνξέζεη λα ην πηζηέςεη! Δκείο αθνινπζνύκε ηε

δηθή καο γξακκή! Θα ηνπ επηηεζνύκε ζην όλνκα ησλ αξρώλ καο! Αξθεηά! Αθήζηε κε

λα γξάςσ! (Γίλεηαη εζπρία. Ο Λνύθα Φάηζην δελ θηλείηαη. Η θπξία είζνδνο ζη’

αξηζηεξά αλνίγεη ιίγν θαη κηα θσλή ξσηάεη: «Δπηηξέπεηαη;» Ο Λνύθα Φάηζην δελ

απαληά. Μεηά από ιίγν ε θσλή ξσηά θαη πάιη: «Δπηηξέπεηαη;» θαη κπαίλεη ακήραλνο ν

πιαζηέ από ην Πεδεκόληην, γύξσ ζηα 40).

ΠΛΑΗΔ. Γελ είλαη θαλείο;

ΛΟΤΚΑ (αηάξαρνο, κε ζπειαηώδε θσλή). Δίλαη όινη ηνπο εθεί.

ΠΛΑΗΔ (ζην άθνπζκα εθείλεο ηεο θσλήο μαθληάδεηαη). Α! Με ζπγρσξείηε! Δζείο

είζηε ν θύξηνο Παξόλη;

ΛΟΤΚΑ (όπσο πην πάλσ). Απν ’θεί! Απν ’θεί! (δείρλεη ηελ πόξηα κε ην ηδάκη).

ΠΛΑΗΔ. Μπνξώ λα κπσ;

ΛΟΤΚΑ (ελνριεκέλνο). ’ εκέλα ην ξσηάηε; Μπείηε, εάλ ζέιεηε.

(Ο πιαζηέ θαηεπζύλεηαη πξνο ηελ είζνδν ζην βάζνο, αιιά πξηλ θηάζεη μεζπάεη πάιη κία

νριαγσγία ζηελ αίζνπζα ζύληαμεο, ελώ από καθξηά αθνύγνληαη άιιεο θσλέο από κηα

6

δηαδήισζε, ε νπνία ππνηίζεηαη όηη δηαζρίδεη ηξέρνληαο ηελ θνληηλή πιαηεία. Ο πιαζηέ

ζηακαηάεη θαη ηα έρεη ρακέλα).

ΤΓΚΔΥΤΜΔΝΔ ΦΩΝΔ (από ηελ αίζνπζα ζύληαμεο). Να, ηνπο αθνύηε; - Κάλνπλ

δηαδήισζε! – Κάλνπλ δηαδήισζε νη άζιηνη! – Δίλαη νη νπαδνί ηνπ Καπαληόλα!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Φσλάδνπλ: «Εήησ ν Καπαληόλα!» Γελ ζαο ην’ ιεγα εγώ;

ΠΑΡΟΝΗ (ρηππώληαο δπλαηά ηε γξνζηά ηνπ ζην ηξαπέδη, νπξιηάδνληαο). Κη εγώ ζνπ

ιέσ πσο πξέπεη λα βγάινπκε απ’ ηε κέζε ηνλ Γθνπίλην Μαηδαξίλη! Ση κε λνηάδεη

εκέλα ν Καπαληόλα;

(Η νριαγσγία ηεο πιαηείαο ζθεπάδεη γηα ιίγν ηεο θσλέο από ηελ αίζνπζα ζύληαμεο. Οη

δηαδεισηέο, πνιππιεζείο, πεξλνύλ ηξέρνληαο θαη θσλάδνπλ: «Εήησ ν Καπαληόλα!

Κάησ ν βαζηιηθόο θνκηζάξηνο!» Μόιηο ε νριαγσγία απνκαθξύλεηαη, μαλαθνύγνληαη νη

θσλέο από ηελ αίζνπζα ζύληαμεο: «Παιηόζθπια! Παιηόζθπια! Δρζξνί ηνπ ηόπνπ! Ο

Καπαληόλα ζα ην πιεξώζεη!» θαη μαθληθά, δύν ζπληάθηεο, νξκεηηθά, θνξώληαο ηα

θαπέια ηνπο θαη νπιηζκέλνη κε κπαζηνύληα, αλνίγνπλ ηελ πόξηα κε ην ηδάκη θαη νξκνύλ

πξνο ηελ θπξία είζνδν γηα λα ηξέμνπλ πίζσ από ηε δηαδήισζε).

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ (ηξέρνληαο, ζε δηέγεξζε) Άζιηνη! Άζιηνη! (βγαίλεη).

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ (κόιηο βξεζεί κπξνζηά ζηνλ Πιαζηέ, ηνπ θσλάδεη θαηά

πξόζσπν): Σνικνύλ λα θσλάδνπλ «Εήησ ν Καπαληόλα!» (βγαίλεη).

Ζ ΦΩΝΖ ΣΟΤ ΠΑΡΟΝΗ. Πεγαίλεηε! Πεγαίλεηε όινη! Δγώ ζα κείλσ εδώ γηα λα

γξάςσ!

(Από ηελ πόξηα κε ην ηδάκη βγαίλνπλ κε νξκή, θνξώληαο θαπέια, άιινη ηξεηο ζπληάθηεο

θαη θαηεπζύλνληαη ζηελ θπξία είζνδν θσλάδνληαο αλάθαηα: «Γεηινί! Παιηόζθπια!

Πνπιεκέλνη!» θη έλαο από απηνύο μαλαθσλάδεη θαηά πξόζσπν ζηνλ Πιαζηέ: «Εήησ ν

Καπαληόλα! Καηαιαβαίλεηε;» Φεύγνπλ όινη).

ΠΛΑΗΔ. Γελ θαηαιαβαίλσ ηίπνηα… (ην Λνύθα Φάηζην): πγλώκε, ηη ζπκβαίλεη;

(Σνλ Λνύθα ηνλ πηάλεη κία δπλαηή θξίζε βήρα θαη θιείλεη ην ζηόκα ηνπ. Ο Πιαζηέ

ζθύβεη θαη ηνλ θνηηάδεη κε πόλν, ηαξαγκέλνο, ακήραλνο από ηελ αεδία πνπ δελ

θαηνξζώλεη λα θξύςεη).

ΛΟΤΚΑ. Βξσκάλε πίπα νη θαηαξακέλνη! Κάληε ζηελ άθξε… Αέξα! Να αλαπλεύζσ!

(Έπεηηα, ήξεκνο): Γελ είζηε από ηελ Κνζηαλόβα;

ΠΛΑΗΔ. ρη, πεξαζηηθόο είκαη.

ΛΟΤΚΑ. ινη πεξαζηηθνί είκαζηε, αγαπεηέ κνπ θύξηε.

ΠΛΑΗΔ. Δίκαη πιαζηέ ηεο βηνκεραλίαο ράξηνπ ηνπ αλγθόλε. Θα ήζεια λα κηιήζσ

κε ηνλ θύξην Παξόλη γηα ηελ πξνκήζεηα ηεο εθεκεξίδαο.

ΛΟΤΚΑ. Γε λνκίδσ πσο είλαη ε θαηάιιειε ζηηγκή.

ΠΛΑΗΔ. Ναη, άθνπζα. Μία δηαδήισζε.

ΛΟΤΚΑ (κε ζθνηεηλή εηξσλεία). Ορηώ κήλεο κεηά ηηο πνιηηηθέο εθινγέο

εμαθνινπζνύλ λα είλαη όιν αγαλάθηεζε ελάληηα ζηνλ βνπιεπηή Γθνπίλην Μαηδαξίλη.

ΠΛΑΗΔ. νζηαιηζηήο;

ΛΟΤΚΑ. Γελ μέξσ. Μνπ θαίλεηαη. Δδώ ζηελ Κνζηαλόβα όινη ήηαλ ελαληίνλ ηνπ·

εθείλνο όκσο θαηάθεξε λα θεξδίζεη κε ηηο ςήθνπο άιισλ πεξηνρώλ. (Σξίβεη ηνλ δείρηε

κε ηνλ αληίρεηξα γηα λα δείμεη όηη έρεη ρξήκαηα θαη πξνζζέηεη): πνπδαίνο άλζξσπνο.

Καη ε νξγή, όπσο βιέπεηε, δελ εμαλεκίζηεθε, επεηδή ν Μαηδαξίλη, γηα λα εθδηθεζεί,

έζηεηιε ζηε λνκαξρία ηεο Κνζηαλόβα – (θάληε ζηελ άθξε, θάληε ιίγν ζηελ άθξε,

παξαθαιώ: κνπ ιείπεη ν αέξαο) – έζηεηιε έλαλ βαζηιηθό θνκηζάξην. – Δπραξηζηώ. –

Μεγάιε ζηηγκή: έλαο βαζηιηθόο θνκηζάξηνο!

ΠΛΑΗΔ. Φσλάδνπλ όκσο: «Κάησ ν Καπαληόλα!»

ΛΟΤΚΑ. Βέβαηα. Γελ ηνλ ζέινπλ. Ζ Κνζηαλόβα είλαη έλα κεγάιν κέξνο, αγαπεηέ

κνπ θύξηε. θεθηείηε όηη ην ύκπαλ, έηζη όπσο είλαη, γπξίδεη γύξν ηεο. Πεγαίλεηε ζην

7

παξάζπξν θαη θνηηάμηε ηνλ νπξαλό. Ξέξεηε γηαηί ππάξρνπλ η’ άζηξα; Γηα λα

θξπθνθνηηάδνπλ εδώ, επάλσ ζηε Γε ηελ Κνζηαλόβα. Κάπνηνη ιέλε πσο ηε βιέπνπλ

θαη γειάλε. Μελ ηνπο πηζηεύεηε: δειεύνπλ όια θαη πνιύ ζα ήζειαλ λα έρνπλ θη απηά

κία Κνζηαλόβα. Καη μέξεηε από ηη εμαξηώληαη νη ηύρεο ηνπ ύκπαληνο; Από ην

Γεκνηηθό πκβνύιην ηεο Κνζηαλόβα. Σν Γεκνηηθό πκβνύιην δηαιύζεθε θαη θαηά

ζπλέπεηα ην ύκπαλ νιόθιεξν έγηλε άλσ θάησ. Μπνξείηε λα ην δείηε απηό ζην

πξόζσπν ηνπ Παξόλη. Κνηηάμηε ην, θνηηάμηε ην από ην ηδάκη ηεο πόξηαο.

ΠΛΑΗΔ (θάλεη λα πιεζηάζεη ζηελ πόξηα θαη θνληνζηέθεηαη). Μα είλαη αδηαθαλέο!

ΛΟΤΚΑ. Α, λαη. Γελ ην ζθέθηεθα.

ΠΛΑΗΔ. Δζείο δελ αλήθεηε ζηε ζύληαμε ηεο εθεκεξίδαο;

ΛΟΤΚΑ. ρη. Δίκαη ζπκπαζώλ. Ή θαιύηεξα ήκνπλ. Δίκαη έηνηκνο λα θύγσ, αγαπεηέ

κνπ θύξηε. Καη μέξεηε, είκαζηε αξθεηνί κ’ απηή ηελ αξξώζηηα ζηελ Κνζηαλόβα. Γύν

αδειθνί κνπ, πξηλ θύγνπλ θαη απηνί, ζπκκεηείραλ ζηε ζύληαμε ηεο εθεκεξίδαο. Δγώ

κέρξη πξνρζέο ήκνπλ θνηηεηήο ηαηξηθήο. Δπέζηξεςα ζήκεξα ην πξσί γηα λα πεζάλσ

ζην ζπίηη κνπ. Πνπιάηε ραξηί γηα ηηο εθεκεξίδεο;

ΠΛΑΗΔ. Ναη, θαη γηα ηηο εθεκεξίδεο. ε ηηκέο αληαγσληζκνύ.

ΛΟΤΚΑ. Γηα λα ηππώλνληαη εθεκεξίδεο ζε πεξηζζόηεξα αληίηππα;

ΠΛΑΗΔ. Πηζηέςηε κε, ην ζέκα ηεο ηηκήο ηνπ ραξηηνύ, ζηηο παξνύζεο ζπλζήθεο

αγνξάο…

ΛΟΤΚΑ (ζηακαηώληαο ηνλ). αο πηζηεύσ. Δάλ μέξαηε ηη παξεγνξηά είλαη γηα κέλα

όηαλ ζθέθηνκαη πσο ζα ζπλερίδεηε λα πεγαίλεηε, πνηνο μέξεη γηα πόζα ρξόληα αθόκα,

από ρσξηό ζε ρσξηό, πξνζθέξνληαο ζε ηηκέο αληαγσληζκνύ ην ραξηί ηεο βηνκεραλίαο

ζαο ζε εβδνκαδηαίεο εθεκεξηδνύιεο ηεο επαξρίαο! ηαλ ζθέθηνκαη όηη κπνξεί λα

μαλαβξεζείηε εδώ κεηά από δέθα ρξόληα ίζσο, έλα βξάδπ όπσο ηώξα θαη λα μαλαδείηε

απηό ην άζιην ληηβάλη, ρσξίο εκέλα όκσο, θαη ηελ Κνζηαλόβα ίζσο ήξεκε…

(Μπαίλνπλ από ηελ θπξία είζνδν, θάλνληαο κεγάιε θαζαξία, ηξεηο από ηνπο ζπληάθηεο

πνπ έηξεμαλ πξηλ ιίγν πίζσ από ηε δηαδήισζε θαη θσλάδνπλ):

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Παξόλη! Παξόλη!

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Έγηλε ρακόο ζηελ πιαηεία!

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Έια, έια Λενπόιδε!

(Μπαίλεη βηαζηηθά από ηελ πόξηα κε ην ηδάκη ν Λενπόιδνο Παξόλη, ν αγέξσρνο

δεκνθξάηεο, κε κηα βξώκηθε ιάκπα πεηξειαίνπ, άζπξε ζην ρέξη. Δίλαη γύξσ ζηα

πελήληα. Ληνληαξίζηα ραίηε, κεγάιε κύηε, κνπζηάθηα γπξηζκέλα πξνο ηα επάλσ,

κεθηζηνθειηθό γελάθη θαη θόθθηλε γξαβάηα).

ΠΑΡΟΝΗ. Ση είλαη; Έπεζε μύιν; (Πεγαίλεη λα αθνπκπήζεη ηε ιάκπα ζην γξαθείν,

θάλνληαο ρώξν αλάκεζα ζηα ραξηηά).

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Σνπ θαινύ θαηξνύ!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Οξδέο ζνζηαιηζηώλ πνπ ήξζαλ από ηελ επαξρία!

ΠΑΡΟΝΗ (ακέζσο). Έπεζαλ επάλσ ζ’ εθείλνπο ηνπ Καπαληόλα;

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. ρη, επάλσ ζηνπο δηθνύο καο!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Έια! Αο ηξέμνπκε! ε ρξεηαδόκαζηε!

ΠΑΡΟΝΗ. (μεθεύγνληαο). Πεξηκέλεηε. Γηα όλνκα ηνπ Θενύ! Ση θάλεη ινηπόλ ε

αζηπλνκία;

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Ζ αζηπλνκία; Μα ν βαζηιηθόο θνκηζάξηνο ζα ήηαλ πνιύ

ραξνύκελνο εάλ ηηο ηξώγακε εκείο! Έια! Έια!

ΠΑΡΟΝΗ. Πάκε, λαη, πάκε! (ηνλ ηξίην ζπληάθηε, πνπ εθηειεί ακέζσο): Πήγαηλε λα

κνπ θέξεηο ην θαπέιν θαη ην κπαζηνύλη! – Ο Κόληη, ν Φακπξίηζη, πνύ είλαη;

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Δίλαη εθεί. Κξαηνύλ αληίζηαζε όπσο κπνξνύλ!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Ακύλνληαη!

8

ΠΑΡΟΝΗ. Μα λνκίδσ πσο ζα κπνξνύζαλ λα θαιέζνπλ ηε θξνπξά νη νπαδνί ηνπ

Καπαληόλα.

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Σνπο έιησζαλ όινπο ζην μύιν!

ΠΑΡΟΝΗ. Κη εζείο, αληί λα έξζεηε θαη νη ηξεηο λα κε θσλάμεηε, κπνξνύζαηε λα

κείλεηε εθεί θαη λα ζηείιεηε έλαλ!

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ (επηζηξέθνληαο από ηελ αίζνπζα ζύληαμεο) Γελ βξίζθσ ην

κπαζηνύλη!

ΠΑΡΟΝΗ. Δίλαη ζηε γσλία, θνληά ζηελ θξεκάζηξα!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Πάκε, πάκε, ζα ζνπ δώζσ ην δηθό κνπ!

ΠΑΡΟΝΗ. Κη εζύ ηη ζα θάλεηο; Αλάκεζα ζε ηόζεο κπαζηνπληέο, ρσξίο κπαζηνύλη;

(Μπαίλεη ιαραληαζκέλε, ηξνκαγκέλε ε θπξία Ρόδα Λαβέθηα, πελεληάξα, θνθθηλνκάιια,

αδύλαηε, κε γπαιηά, ληπκέλε ζρεδόλ αληξηθά).

ΡΟΕΑ (ςόθηα ζηελ θνύξαζε, ζρεδόλ δελ κπνξεί λ’ αλαζάλεη). Ω, Θεέ κνπ… Ω Θεέ

κνπ…

ΠΑΡΟΝΗ θαη νη άιινη (αλήζπρνη, ηξνκαγκέλνη). Ση έγηλε; Ση ζπκβαίλεη;

ΡΟΕΑ. Γελ ηα κάζαηε;

ΠΑΡΟΝΗ. θόησζαλ θαλέλα;

ΡΟΕΑ (θνηηάδνληάο ηνπο, ζαλ λα ηα αγλνεί όια). ρη. Πνύ;

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Πώο! Γελ μέξεηο όηη έρνπκε δηαδειώζεηο;

ΡΟΕΑ (όπσο πην πάλσ). Γηαδειώζεηο; ρη, δελ μέξσ ηίπνηα. – Έξρνκαη από ην ζπίηη

ηνπ θνπθαξά Πνπιίλν…

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Λνηπόλ;

ΡΟΕΑ. Απηνθηόλεζε!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Απηνθηόλεζε;

ΠΑΡΟΝΗ. Ο Πνπιίλν;

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Ο Λνπινύ Πνπιίλν απηνθηόλεζε;

ΡΟΕΑ. Πξηλ δύν ώξεο. Σνλ βξήθαλ ζπίηη ηνπ θξεκαζκέλν από ην γάληδν ηεο ιάκπαο,

ζηελ θνπδίλα.

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Κξεκαζκέλν είπεο;

ΡΟΕΑ. Ση ζέακα! Πήγα λα ηνλ δσ… Μειαληαζκέλνο, κε ηα κάηηα θαη ηε γιώζζα

πεηακέλα έμσ, ηα δάρηπια γακςά… Μαθξήο, καθξήο, λα θξέκεηαη εθεί ζηε κέζε από

ην δσκάηην…

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Γηα θνίηα εθεί, ν θαεκέλνο ν Πνπιίλν!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Ήηαλ μεγξακκέλνο, ν θνπθαξάο· ζηα ηειεπηαία ηνπ.

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Σέηνην ηέινο όκσο…

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Γιύησζε όκσο από ηα βάζαλα!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Γελ κπνξνύζε νύηε ζηα πόδηα ηνπ λα ζηαζεί…

ΠΑΡΟΝΗ. Με ζπγρσξείηε, εγώ λνκίδσ όηη όηαλ θάπνηνο δελ μέξεη πηα ηη λα ηελ θάλεη

ηε δσή ηνπ, είλαη βιάθαο –

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. – ηη βιάθαο; -

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ – λα απηνθηνλεί; -

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. – θαη γηαηί βιάθαο; -

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. – αθνύ ήηαλ κεηξεκέλεο νη κέξεο ηνπ! -

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. –δσή ήηαλ απηή πνπ έθαλε; -

ΠΑΡΟΝΗ. – αθξηβώο! αθξηβώο γη’ απηό! – Δγώ ζα ηνπ ην πιήξσλα ην ηαμίδη! –

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. – ην ηαμίδη; –

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. – κα ηη ιεο; -

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. – ην ηαμίδη γηα ηνλ άιιν θόζκν; -

9

ΠΑΡΟΝΗ. – όρη: κέρξη ηε Ρώκε, ην ηαμίδη κέρξη ηε Ρώκε. αο ιέσ όηη ζα ηνπ ην

πιήξσλα εγώ! – ηαλ θάπνηνο δελ μέξεη πιένλ ηη λα ηελ θάλεη ηε δσή ηνπ θαη

απνθαζίδεη λ’ απηνθηνλήζεη, πξηλ ην θάλεη, λα πάξεη ε νξγή… Α, ηη ηθαλνπνίεζε ζα

έλησζα εγώ, εάλ ν ζάλαηόο κνπ ζα εμππεξεηνύζε θάηη! Με ζπγρσξείηε, είκαη

άξξσζηνο, αύξην ζα πεζάλσ· ππάξρεη όκσο θάπνηνο πνπ αηηκάδεη ηνλ ηόπν κνπ,

θάπνηνο πνπ απνηειεί γηα εκάο όινπο κία κεγάιε ληξνπή θαη απηόο είλαη ν Γθνπίλην

Μαηδαξίλη. Λνηπόλ, ζα ηνλ ζθνηώζσ θη έπεηηα ζα ζθνησζώ! – Να ηη πξέπεη λα θάλεη

θαλείο! - Κη όπνηνο δελ ην θάλεη, είλαη βιάθαο!

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Μπνξεί λα κελ ην ζθέθηεθε, ν θαεκέλνο!

ΠΑΡΟΝΗ. Πώο κπνξεί λα κελ ην ζθεθηεί θαλείο όηαλ δεη, όπσο δνύζε εθείλνο δύν

ώξεο πξηλ, κε ηελ ληξνπή πνπ καο πιαθώλεη όινπο, εδώ πέξα, πνπ πνδνπαηεί ηελ ηηκή

ηνπ ηόπνπ καο θαη δειεηεξηάδεη αθόκε θαη ηνλ αέξα πνπ αλαπλένπκε; Δγώ ζα ηνύ’

βαδα ζην ρέξη ην πηζηόιη! θόησζέ ηνλ θη έπεηηα απηνθηόλεζε, βιάθα!

( ην ζεκείν απηό κπαίλνπλ από ηελ θπξία είζνδν παλεγπξίδνληαο νη άιινη δύν

ζπληάθηεο πνπ είραλ βγεη πξνεγνπκέλσο).

ΣΔΣΑΡΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Σειεηώζακε! Σειεηώζακε!

ΠΔΜΠΣΟ ΤΝΣΑΚΖ. Σνπο δηώμακε κε ηα κπαζηνύληα ζαλ λα ήηαλ θνπάδη

πξόβαηα!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ (ςπρξά). Με ηε βνήζεηα ηεο θξνπξάο;

ΣΔΣΑΡΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Ναη, αιιά ζην ηέινο!

ΠΔΜΠΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. ηαλ νη δηθνί καο ζαλ ιηνληάξηα ρύζεθαλ επάλσ ηνπο!

Τπέξνρνη! Έπξεπε λα ηνπο βιέπαηε!

ΣΔΣΑΡΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Φάγαλε ηόζν μύιν, λα ζνπ ζεθώλεηαη ε ηξίρα! (Έπεηηα,

βιέπνληαο πσο θαλείο δελ απαληάεη ζηνλ ελζνπζηαζκό ηνλ δηθό ηνπ θαη ηνπ ζπληξόθνπ

ηνπ): Μα ηη έρεηε πάζεη;

ΡΟΕΑ. Ο θαεκέλνο ν Πνπιίλν…

ΠΔΜΠΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Ση ζρέζε έρεη ν Πνπιίλν;

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Κξεκάζηεθε πξηλ δύν ώξεο!

ΣΔΣΑΡΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Ση ιεο! Ο Λνπινύ Πνπιίλν θξεκάζηεθε;

ΠΔΜΠΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Καεκέλε Λνπινύ! Βέβαηα, ην είπε θαη ζ’ εκέλα όηη

ήζειε λα ηειεηώλεη κε ηα βάζαλα… Ξεκπέξδεςε κηα θαη θαιή: πνιύ θαιά έθαλε!

ΠΑΡΟΝΗ. Έπξεπε λα θάλεη θάηη θαιύηεξν! Απηό ζπδεηνύζακε. Αθνύ έπξεπε λα

θάλεη θαιό ζηνλ εαπηό ηνπ απηνθηνλώληαο, ζα κπνξνύζε πξνεγνπκέλσο λα θάλεη

θαιό θαη ζηνπο άιινπο, ζηνλ ηόπν ηνπ. Να πάεη ζηε Ρώκε λα ζθνηώζεη ηνλ ερζξό

όισλ καο, ηνλ Γθνπίλην Μαηδαξίλη! Γελ ζα ηνπ ζηνίρηδε ηίπνηα, νύηε ην ηαμίδη· ζα

ηνπ ην πιήξσλα εγώ, ιόγσ ηηκήο! Έηζη όκσο πέζαλε ζαλ βιάθαο!

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Αξθεηά! Δίλαη θηόιαο αξγά!

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Ναη, λαη. Σν απνςηλό ρξνληθό ζα ην γξάςνπκε αύξην.

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Έηζη θη αιιηώο κέρξη ηελ Κπξηαθή έρνπκε θαηξό.

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ (αλαζηελάδνληαο κε νίθην). Καη ζα κηιήζνπκε θαη γηα ηνλ

θαεκέλν ηνλ Πνπιίλν.

ΡΟΕΑ (ζηνλ Παξόλη). Δάλ ζέιεηο, Παξόλη, ζα κπνξνύζα λα κηιήζσ εγώ πνπ ηνλ είδα.

ΣΔΣΑΡΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Θα κπνξνύζακε λα πάκε λα ηνλ δνύκε θη εκείο,

πεξλώληαο.

ΡΟΕΑ. Μπνξεί λα ηνλ βξείηε αθόκα θξεκαζκέλν. Γηα λα ηνλ μεθξεκάζνπλ

πεξηκέλνπλ ηνλ εηζαγγειέα πνπ λνκίδσ πσο δελ έρεη έξζεη αθόκα από ην Μπόξγθν.

ΠΑΡΟΝΗ. Ση θξίκα! Να ζθεθηεί θαλείο όηη ε θπξηαθάηηθε έθδνζή καο ζα κπνξνύζε

λα ήηαλ νιόθιεξε αθηεξσκέλε ζ’ απηόλ, εάλ είρε εθδηθεζεί ηνλ ηόπν ηνπ!

10

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ (αλαθαιύπηνληαο, επηηέινπο, ζην ληηβάλη ηνλ Λνύθα Φάηζην).

Γηα θνηηάμηε εδώ! Ο Λνύθα Φάηζην! (Όινη γπξίδνπλ λα θνηηάμνπλ).

ΠΑΡΟΝΗ. Α, ν Λνύθα!

ΓΔΤΣΔΡΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Καζόζνπλ ηόζε ώξα εθεί, ρσξίο λα ιεο ηίπνηα;

ΣΡΗΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Πόηε ήξζεο;

ΛΟΤΚΑ (ρσξίο λα κεηαθηλεζεί, ελνριεκέλνο). ήκεξα ην πξσί.

ΣΔΣΑΡΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Γελ είζαη θαιά;

ΛΟΤΚΑ (αξγνπνξεί λ’ απαληήζεη, θάλεη πξώηα κία ρεηξνλνκία, έπεηηα ιέεη): αλ ηνλ

Πνπιίλν.

ΠΑΡΟΝΗ (ζεκεηώλνληαο ηελ παξνπζία ηνπ πιαζηέ). πγλώκε, εζείο πνηνο είζηε;

ΠΛΑΗΔ. Ήξζα, θύξηε Παξόλη, γηα ηελ πξνκήζεηα ηνπ ραξηηνύ.

ΠΑΡΟΝΗ. Α, είζηε ν πιαζηέ ηεο ραξηνβηνκεραλίαο ηνπ αλγθόλε; Ξαλαπεξάζηε

αύξην· θάληε κνπ ηε ράξε, ηώξα είλαη αξγά.

ΠΛΑΗΔ. Αύξην ην πξσί, θύξηε, επεηδή ζα ήζεια λα αλαρσξήζσ ηελ ίδηα κέξα.

ΠΡΩΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ. Άληε, πάκε. Καιελύρηα, Λενπόιδε.

(Καη νη άιινη ραηξεηνύλ ηνλ Παξόλη, πνπ ηνπο αληαπνδίδεη ην ραηξεηηζκό).

ΣΔΣΑΡΣΟ ΤΝΣΑΚΣΖ (ζην Λνύθα Φάηζην). Δζύ δελ ζα’ ξζεηο;

ΛΟΤΚΑ (θαηεθήο). ρη. Έρσ λα πσ θάηη ζηνλ Παξόλη.

ΠΑΡΟΝΗ (αλήζπρνο). ’ εκέλα;

ΛΟΤΚΑ (όπσο πην πάλσ). Γύν ιεπηά κόλν.

(Όινη ηνλ θνηηάδνπλ κε ζπκπόληα, επεηδή δηαθξίλνπλ ακέζσο , κεηά ηε ζπδήηεζε πνπ

έρεη πξνεγεζεί, ηε ζρέζε πνπ ππάξρεη αλάκεζα ζηελ δηθή ηνπ απειπηζηηθή θαηάζηαζε

πγείαο θαη ζ’ εθείλε ηνπ Πνπιίλν «πνπ απηνθηόλεζε ζαλ βιάθαο»).

ΠΑΡΟΝΗ. Γελ ζα κπνξνύζεο λα ην πεηο ηώξα, κπξνζηά ζε όινπο;

ΛΟΤΚΑ. ρη. Μόλν ζ’ εζέλα.

ΠΑΡΟΝΗ (ζηνπο άιινπο). Πεγαίλεηε, ινηπόλ. Καιελύρηα, θίινη κνπ.

(Ξαλαραηξεηηνύληαη).

ΠΛΑΗΔ. Θα έιζσ θαηά ηηο δέθα.

ΠΑΡΟΝΟ. Καη πην λσξίο, θαη πην λσξίο, εάλ ζέιεηε. Γεηα ζαο.

(Φεύγνπλ όινη, εθηόο από ηνλ Παξόλη θαη ηνλ Λνύθα Φάηζην, πνπ θαηεβάδεη ηα πόδηα

από ην ληηβάλη θαη παξακέλεη θαζηζηόο, ζθπκκέλνο, λα θνηηάδεη θαηαγήο).

ΠΑΡΟΝΗ (ηνλ πιεζηάδεη πξνζεθηηθά θαη θάλεη λ’ αθνπκπήζεη ην ρέξη ζηνλ ώκν ηνπ).

Αγαπεηέ κνπ Λνύθα, ινηπόλ… θίιε κνπ…

ΛΟΤΚΑ (γξήγνξα , ζεθώλνληαο ην ρέξη ηνπ). ρη, καθξηά.

ΠΑΡΟΝΗ. Γηαηί;

ΛΟΤΚΑ. Με θάλεηο λα βήρσ.

ΠΑΡΟΝΗ. Δίζαη πνιύ άξξσζηνο, ε; Βέβαηα, είλαη θαλεξό.

ΛΟΤΚΑ (γλέθεη θαηαθαηηθά κε ην θεθάιη, έπεηηα ιέεη): Δίκαη, ινηπόλ, ό, ηη πξέπεη γηα

ζέλα. Κιείζε θαιά εθείλε ηελ πόξηα. (Γείρλεη κε ην θεθάιη ηελ θεληξηθή είζνδν).

ΠΑΡΟΝΗ (εθηειώληαο). Α, λαη! Ακέζσο.

ΛΟΤΚΑ. Με ηνλ ζύξηε.

ΠΔΡΟΝΗ (εθηειεί θαη γειάεη). Μα δελ ρξεηάδεηαη· δελ ζα’ ξζεη πηα θαλείο. Μπνξείο λα

κηιήζεηο ειεύζεξα. Θα κείλεη κεηαμύ καο.

ΛΟΤΚΑ. Κιείζε θη εθείλε ηελ πόξηα. (Γείρλεη ηελ πόξηα κε ην ηδάκη).

ΠΑΡΟΝΗ (όπσο πην πάλσ). Γηαηί; Ξέξεηο όηη κέλσ κόλνο. Δθεί κέζα δελ ππάξρεη πηα

θαλείο. Πάσ λα ζβήζσ ην θσο (πεγαίλεη).

ΛΟΤΚΑ. Μεηά λα μαλαθιείζεηο. Έξρεηαη κπξσδηά πίπαο από εθεί!

11

(Ο Παξόλη κπαίλεη ζηελ αίζνπζα ζύληαμεο, ζβήλεη ην θσο, πνπ είρε κείλεη αλακκέλν,

θαη επηζηξέθεη μαλαθιείλνληαο ηελ πόξηα. ην αλακεηαμύ ν Λνύθα Φάηζην ζεθώλεηαη

όξζηνο).

ΠΑΡΟΝΗ. Λνηπόλ, όια εληάμεη. Ση ήζειεο λα κνπ πεηο;

ΛΟΤΚΑ. Κάλε ζηελ άθξε, θάλε ζηελ άθξε…

ΠΑΡΟΝΗ. Με ζπγρσξείο, γηαηί; Γηα ζέλα ην ιεο ή γηα κέλα;

ΛΟΤΚΑ. Καη γηα ζέλα.

ΠΑΡΟΝΗ. Δγώ όκσο δελ θνβάκαη.

ΛΟΤΚΑ. Δίλαη πνιύ λσξίο λα ην ιεο απηό.

ΠΑΡΟΝΗ. Γηα πνην πξάγκα πξόθεηηαη, ηέινο πάλησλ; Κάζηζε, θάζηζε…

ΛΟΤΚΑ. ρη, ζα κείλσ όξζηνο.

ΠΑΡΟΝΗ. Έξρεζαη από ηε Ρώκε;

ΛΟΤΚΑ. Από ηε Ρώκε. ην ράιη πνπ κε βιέπεηο. Δίρα ρίιηεο πεξίπνπ ιηξέηεο, ηηο

μόδεςα όιεο. Φύιαμα κόλν όζεο κνπ ρξεηαδόηαλ γηα λ’ αγνξάζσ (βάδεη ην ρέξη ζηελ

ηζέπε ηνπ ζαθαθηνύ ηνπ θαη βγάδεη έλα κεγάιν πεξίζηξνθν) απηό ην πεξίζηξνθν.

ΠΑΡΟΝΗ (κόιηο βιέπεη ην πεξίζηξνθν ζην ρέξη εθείλνπ ηνπ αλζξώπνπ πνπ βξίζθεηαη ζε

κηα ηέηνηα θαηάζηαζε, γίλεηαη θαηάρισκνο θαη ζεθώλεη ελζηηθησδώο ηα ρέξηα). Α,

είλαη γεκάην; (Βιέπνληαο όηη ν Λνύθα εμεηάδεη ην όπιν). Δ, Λνύθα… είλαη γεκάην;

ΛΟΤΚΑ (ςπρξά). Γεκάην. (Έπεηηα, θνηηάδνληάο ηνλ): Δίπεο όηη δελ θνβάζαη.

ΠΑΡΟΝΗ. ρη, αιιά … εάλ, Θεόο θπιάμεη… (Καη θάλεη λα ηνλ πιεζηάζεη γηα λα ηνπ

πάξεη ην όπιν).

ΛΟΤΚΑ. Κάλε πέξα θαη άθνπζέ κε. Δίρα θιεηζηεί ζην δσκάηηό κνπ, ζηε Ρώκε, γηα

λα βάισ ηέξκα ζηε δσή κνπ.

ΠΑΡΟΝΗ. Ση ηξέια!

ΛΟΤΚΑ. Σξέια, λαη. Ήκνπλ έηνηκνο λα ην θάλσ, ζαλ βιάθαο, λαη, έρεηο δίθην!

ΠΑΡΟΝΗ (ηνλ θνηηάδεη θη έπεηηα ηα κάηηα ηνπ ιάκπνπλ από ραξά). Α, εζύ ίζσο… εζύ

ίζσο λα ήζειεο πξάγκαηη …;

ΛΟΤΚΑ (ακέζσο). Πεξίκελε. Θα δεηο ηη ζέισ!

ΠΑΡΟΝΗ (όπσο πην πάλσ). Άθνπζεο ηη είπα γηα ηνλ Πνπιίλν;

ΛΟΤΚΑ. Ναη, θαη γη’ απηό βξίζθνκαη εδώ.

ΠΑΡΟΝΗ. Θα ην έθαλεο;

ΛΟΤΚΑ. Σώξα ακέζσο.

ΠΑΡΟΝΗ (όινο ραξά). Α, πνιύ σξαία!

ΛΟΤΚΑ. Άθνπζέ κε. Δίρα αθνπκπήζεη ην πηζηόιη ζηνλ θξόηαθν, όηαλ άθνπζα λα

ρηππάλε ηελ πόξηα…

ΠΑΡΟΝΗ. Δζύ, ζηε Ρώκε;

ΛΟΤΚΑ. ηε Ρώκε. Αλνίγσ. Ξέξεηο πνηόλ βιέπσ κπξνζηά κνπ; Σνλ Γθνπίλην

Μαηδαξίλη.

ΠΑΡΟΝΗ. Απηόο; ην ζπίηη ζνπ;

ΛΟΤΚΑ. Με είδε κε ην πεξίζηξνθν ζην ρέξη θαη ακέζσο, από ην πξόζσπό κνπ,

θαηάιαβε ηη πήγαηλα λα θάλσ. Έπεζε επάλσ κνπ, κνπ άξπαμε ηα ρέξηα, κε

ηαξαθνύλεζε θαη κνπ έβαιε ηηο θσλέο: «Μα ηη θάλεηο εθεί; Έηζη παο λα δώζεηο ηέξκα

ζηε δσή ζνπ; Αρ, Λνύθα, δελ ζε θαληαδόκνπλα ηόζν βιάθα! ηακάηα… Δάλ ζέιεηο

λα ην θάλεηο απηό… ζα ζνπ πιεξώζσ εγώ ην ηαμίδη.. Σξέρα ζηελ Κνζηαλόβα θαη

ζθόησζε πξώηα, γηα ράξε κνπ, ηνλ Λενπόιδν Παξόλη!»

ΠΑΡΟΝΗ (πνπ παξαθνινπζνύζε πνιύ πξνζερηηθά κέρξη εθείλε ηε ζηηγκή ηελ

απεηιεηηθή θαη πεξίεξγε δηήγεζε, κε ηελ ςπρή αλάζηαηε κπξνζηά ζηελ θνβεξή αλακνλή

θάπνηαο θξηρηήο θαη βίαηεο ελέξγεηαο, αηζζάλεηαη μαθληθά λα ιύλνληαη ηα κέιε ηνπ,

θαη αλνίγεη ην ζηόκα ζε έλα ζιηβεξό, άδεην ρακόγειν)… Θα αζηεηεύεζαη!

12

ΛΟΤΚΑ (θάλεη έλα βήκα πίζσ· έλα ζπαζκσδηθό ηξάβεγκα ζην κάγνπιό ηνπ, θνληά

ζηε κύηε, θαη ιέεη κε ην ζηόκα ζηξαβά): ρη, δελ αζηεηεύνκαη. Ο Μαηδαξίλη κνπ

πιήξσζε ην ηαμίδη.

ΠΑΡΟΝΗ. ’ εζέλα; Ση ιεο;

ΛΟΤΚΑ. Να’ καη ινηπόλ εδώ. Καη ηώξα, ζα ζθνηώζσ πξώηα εζέλα, θη έπεηηα ζ’

απηνθηνλήζσ.

(εθώλεη ην ρέξη θαη ζθνπεύεη).

ΠΑΡΟΝΗ (έληξνκνο, κε ηα ρέξηα κπξνο ζην πξόζσπν, πξνζπαζεί λ’ απνθύγεη ηε

ζθόπεπζε θαη θσλάδεη): Δίζαη ηξειόο; ρη, Λνύθα…! Αο αθήζνπκε η’ αζηεία… Δίζαη

ηξειόο;

ΛΟΤΚΑ (δηαηάδνληαο, θνβεξόο). Μελ θηλείζαη! Γηαθνξεηηθά ζα ξίμσ!

ΠΑΡΟΝΗ (κέλνληαο απνιηζσκέλνο). Οξίζηε… νξίζηε…

ΛΟΤΚΑ. Σξειόο, ε; νπ θαίλνκαη ινηπόλ ηξειόο; Δζύ πνπ ιεο ηώξα ηξειό εκέλα,

πξηλ ιίγν δελ έιεγεο βιάθα ηνλ θαεκέλν Πνπιίλν, επεηδή πξηλ θξεκαζηεί δελ πήγε

ζηε Ρώκε λα ζθνηώζεη ηνλ Μαηδαξίλη;

ΠΑΡΟΝΗ (πξνζπαζώληαο λ’αλαζεθσζεί). Α, ππάξρεη κεγάιε δηαθνξά, δηάνιε!

Μεγάιε δηαθνξά, επεηδή εγώ δελ είκαη ν Μαηδαξίλη!

ΛΟΤΚΑ. Γηαθνξά; Ση δηαθνξά ππάξρεη αλάκεζα ζ’ εζέλα θαη ζηνλ Μαηδαξίλη γηα

θάπνηνλ ζαλ θη εκέλα ή ηνλ Πνπιίλν, πνπ δελ καο ελδηαθέξεη πιένλ ηίπνηα γηα ηε δσή

ζαο θαη γηα όια ηα θαξαγθηνδηιίθηα ζαο; Δίηε ζθνηώζνπκε εζέλα, είηε ηνλ πξώην

ηπρόληα πνπ πεξλά ζην δξόκν, γηα ’καο ην ίδην θάλεη!

ΠΑΡΟΝΗ. Α, όρη, λα κε ζπγρσξείο! Ση ζα πεη θάλεη ην ίδην; Θα ήηαλ ηόηε ην πην

άρξεζην θαη ειίζην έγθιεκα!

ΛΟΤΚΑ. Θα ήζειεο, ινηπόλ, όηαλ όια γηα εκάο ζα έρνπλ ηειεηώζεη, λα γίλνπκε

όξγαλα κέρξη ηνλ ηειεπηαίν, ηνπ δηθνύ ζαο κίζνπο, ηνπ αληαγσληζκνύ ζαο ζαλ

παιηάηζσλ, δηαθνξεηηθά λα καο απνθαιείηε βιάθεο; Λνηπόλ, εκέλα δελ κνπ αξέζεη λα

κε ιέλε βιάθα όπσο ηνλ Πνπιίλν θαη γη’ απηό ζα ζε ζθνηώζσ!

(αλαζεθώλεη πάιη ην όπιν θαη ζθνπεύεη).

ΠΑΡΟΝΗ (ηνλ ηθεηεύεη, θνπινπξηάδεηαη γηα κ’ απνθύγεη ηελ θάλε ηνπ πεξηζηξόθνπ).

Έιενο! ρη, Λνύθα… Ση παο λα θάλεηο;… ρη! – Γηαηί; Ήκνπλ πάληα θίινο ζνπ.

Έιενο!

ΛΟΤΚΑ (ελώ κεο ζηα κάηηα ηνπ ιάκπεη ηξειή ε επηζπκία λα παηήζεη ηε ζθαλδάιε).

ηακάηα! ηακάηα! Γνλάηηζε! Γνλάηηζε!

ΠΑΡΟΝΗ (Πέθηνληαο γνλαηηζηόο). Να… Έιενο! Μελ ην θάλεηο!

ΛΟΤΚΑ (θαγράδνληαο). Δ… όηαλ θαλείο δελ μέξεη πηα ηη λα ηελ θάλεη ηε δσή ηνπ…

Μαζθαξά! – Ζξέκεζε, δελ ζα ζε ζθνηώζσ. ήθσ, αιιά κε κε πιεζηάδεηο.

ΠΑΡΟΝΗ (ελώ ζεθώλεηαη). Δίλαη έλα άζρεκν αζηείν, μέξεηο. Μπνξείο θαη ην θάλεηο

επεηδή είζαη νπιηζκέλνο.

ΛΟΤΚΑ. Φπζηθά. Κη εζύ θνβάζαη, επεηδή μέξεηο πνιύ θαιά όηη δελ ζα κνπ θόζηηδε

ηίπνηα λα ην θάλσ. αλ θαιόο δεκνθξαηηθόο είζαη θαη ειεπζεξόθξνλαο, ε; - Άζενο! –

Βέβαηα. Γηαθνξεηηθά δελ ζα κπνξνύζεο λα απνθαιέζεηο βιάθα ηνλ Πνπιίλν.

ΠΑΡΟΝΗ. Δγώ όκσο ην είπα… έηζη, επεηδή μέξεηο πόζν κε θαίεη ε ληξνπή ηνπ ηόπνπ

κνπ…

ΛΟΤΚΑ. Μπξάβν, λαη. Δίζαη όκσο ειεπζεξόθξνλαο, δελ κπνξείο λα ην αξλεζείο: ην

δηαθεξύζζεηο ζηελ εθεκεξίδα ζνπ…

ΠΑΡΟΝΗ (καζώληαο ηα ιόγηα ηνπ) Διεπζεξόθξνλαο… ππνζέησ όηη νύηε εζύ

πεξηκέλεηο ηηκσξίεο ή αληακνηβέο ζηνλ άιιν θόζκν…

13

ΛΟΤΚΑ. ρη! Θα ήηαλ γηα κέλα ην ρεηξόηεξν πξάγκα λα πηζηεύσ όηη πξέπεη λα

θνπβαιήζσ θαη αιινύ ην βάξνο ησλ εκπεηξηώλ πνπ κνπ έιαρε λ’ απνθηήζσ απηά ηα

είθνζη έμη ρξόληα πνπ έδεζα.

ΠΑΡΟΝΗ. Λνηπόλ, βιέπεηο όηη –

ΛΟΤΚΑ (ηνλ θόβεη) – ζα κπνξνύζα θαη λα ην θάλσ· λα ζε ζθνηώζσ ζαλ λα’ ηαλ

ηίπνηα, αθνύ απηό δελ κε ζπγθξαηεί. Γελ ζα ζε ζθνηώζσ όκσο. Ούηε πηζηεύσ όηη

είκαη βιάθαο πνπ δελ ζε ζθνηώλσ. ε ιππάκαη, καζθαξά. Δάλ ήμεξεο από πόζν

καθξηά ζε βιέπσ! Καη κνπ θαίλεζαη κηθξόο, αθόκα θαη όκνξθνο. Ναη, κηθξό

αλζξσπάθη θνθθηλσπό, κ’ εθείλε ηε γξαβάηα εθεί… - Ξέξεηο όκσο θάηη; Σν

θαξαγθηνδηιίθη ζνπ ζα ήζεια λα ην παηεληάξσ.

ΠΑΡΟΝΗ (κελ αθνύγνληαο θαιά από ηελ ηαξαρή ηνπ). Ση ιεο;

ΛΟΤΚΑ. Να ην παηεληάξσ, λα ην παηεληάξσ. Έρσ ην δηθαίσκα, ηεξό δηθαίσκα,

ηώξα πνπ έρσ θηάζεη ζηα όξηα κεηαμύ δσήο θαη ζαλάηνπ. Καη δελ κπνξείο λ’

αληηζηαζείο. Κάηζε, θάηζε εθεί θαη γξάθε.

(Σνπ δείρλεη κε ην πηζηόιη ην γξαθείν).

ΠΑΡΟΝΗ. Να γξάςσ; Ση λα γξάςσ; νβαξνινγείο;

ΛΟΤΚΑ. νβαξνινγώ, ζνβαξνινγώ. Πήγαηλε λα θάηζεηο εθεί, θαη γξάθε.

ΠΑΡΟΝΗ. Μα ηη ζην θαιό ζέιεηο λα γξάςσ;

ΛΟΤΚΑ (όπσο πην πάλσ, ζηξέθνληαο ην πηζηόιη ζην ζηήζνο ηνπ Παξόλη). νπ είπα,

ζήθσ θαη πήγαηλε λα θάηζεηο εθεί!

ΠΑΡΟΝΗ (ππό ηελ απεηιή ηνπ όπινπ, ζεθώλεηαη θαη πεγαίλεη ζην γξαθείν). Αθόκε;

ΛΟΤΚΑ. Κάηζε θαη πάξε ηελ πέλα.. γξήγνξα ηελ πέλα…

ΠΑΡΟΝΗ (εθηειώληαο). Ση πξέπεη λα γξάςσ;

ΛΟΤΚΑ. Απηά πνπ ζα ζνπ πσ εγώ. Σώξα ζ’ έρσ από θάησ· ζε μέξσ όκσο: αύξην,

όηαλ κάζεηο όηη θη εγώ ζαλ ηνλ Πνπιίλν απηνθηόλεζα, ζα ζεθώζεηο θεθάιη θαη ζα

δηαιαιείο κε ηηο ώξεο, εδώ, ζηα θαθέ, παληνύ, όηη θη εγώ ήκνπλ βιάθαο.

ΠΑΡΟΝΗ. ρη! Ση ζθέςεηο είλαη απηέο; Απηά είλαη παηδηαξίζκαηα!

ΛΟΤΚΑ. ε μέξσ. Θέισ λα εθδηθεζώ ηνλ Πνπιίλν· δελ ην θάλσ γηα κέλα. Γξάθε!

ΠΑΡΟΝΗ (θνηηάδνληαο επάλσ ζην γξαθείν). Πνύ λα γξάςσ;

ΛΟΤΚΑ. Δθεί, εθεί, έλα θνκκάηη ραξηί είλαη αξθεηό…

ΠΑΡΟΝΗ. Ση λα γξάςσ όκσο;

ΛΟΤΚΑ. Μηα κηθξή δήισζε.

ΠΑΡΟΝΗ. Μηα κηθξή δήισζε ζε πνηόλ;

ΛΟΤΚΑ. ε θαλέλα. Έια, λα ηειεηώλνπκε! Γξάθε! Έηζη κόλν ζα γιπηώζεηο ην

ηνκάξη ζνπ. Ή γξάθεηο ή ζε ζθνηώλσ!

ΠΑΡΟΝΗ. Δληάμεη, εληάμεη, γξάθσ. Λέγε…

ΛΟΤΚΑ (ππαγνξεύνληαο). «Ο ππνγεγξακκέλνο ιππάκαη θαη κεηαλνώ…

ΠΑΡΟΝΗ (εμαλίζηαηαη). Μα γηα πνην πξάγκα πξέπεη λα κεηαλνήζσ;

ΛΟΤΚΑ (κ’ έλα ρακόγειν, αθνπκπώληαο ηνπ, ζαλ λα’ ηαλ παηρλίδη, ην πηζηόιη ζηνλ

θξόηαθν). Α, ώζηε δελ ζα ήζειεο νύηε θαλ λα κεηαλνήζεηο;

ΠΑΡΟΝΗ (απνκαθξύλεη ιίγν ην θεθάιη ηνπ γηα λα θνηηάμεη ην όπιν θη έπεηηα ιέεη): Γηα

λα δνύκε γηα πνην πξάγκα πξέπεη λα κεηαλνήζσ…

ΛΟΤΚΑ (ζπλερίδνληαο ηελ ππαγόξεπζε). «Ο ππνγεγξακκέλνο ιππάκαη θαη κεηαλνώ

επεηδή απνθάιεζα βιάθα ηνλ Πνπιίλν…»

ΠΑΡΟΝΗ. Α, γη’ απηό;

ΛΟΤΚΑ. Γη’ απηό. Γξάθε: «παξνπζία ησλ θίισλ θαη ζπληξόθσλ κνπ, επεηδή ν

Πνπιίλν, πξηλ απηνθηνλήζεη δελ πήγε ζηε Ρώκε λα ζθνηώζεη ηνλ Μαηδαξίλη». Απηή

είλαη ε θαζαξή αιήζεηα. Καη ζεκείσζε όηη παξαιείπσ ην γεγνλόο όηη ζα ηνπ

πιήξσλεο ην ηαμίδη ζηε Ρώκε. Έγξαςεο;

14

ΠΑΡΟΝΗ (ππνηαθηηθά). Έγξαςα. Μεηά;

ΛΟΤΚΑ (ζπλερίδνληαο ηελ ππαγόξεπζε). «Ο Λνύθα Φάηζην, πξηλ απηνθηνλήζεη…»

ΠΑΡΟΝΗ. Μα ζη’ αιήζεηα ζέιεηο λ’ απηνθηνλήζεηο;

ΛΟΤΚΑ. Απηό είλαη δηθή κνπ δνπιεηά. Γξάθε: «πξηλ απηνθηνλήζεη, ήξζε θαη κε

βξήθε…» ζέιεηο λα πξνζζέζεηο, νπιηζκέλνο κε πεξίζηξνθν;

ΠΑΡΟΝΗ. (κελ αληέρνληαο άιιν). Α, λαη! Απηό κάιηζηα, εάλ ην επηηξέπεηο!

ΛΟΤΚΑ. Πξόζζεζέ ην, νπιηζκέλνο κε πεξίζηξνθν. Έηζη θη αιιηώο δελ ζα

κπνξέζνπλ λα κε ζπιιάβνπλ γηα παξάλνκε νπινθαηνρή. Λνηπόλ, έγξαςεο; πλέρηζε:

«νπιηζκέλνο κε πεξίζηξνθν θαη κνπ είπε όηη θαη απηόο, θαηά ζπλέπεηα, γηα λα κελ

ηνλ απνθαιέζεη βιάθα ν Μαηδαξίλη, ή νπνηνζδήπνηε άιινο, ζα έπξεπε λα κε

ζθνηώζεη ζαλ ζθπιί». (Πεξηκέλεη λα ηειεηώζεη ν Παξόλη ην γξάςηκν θη έπεηηα ηνλ

ξσηά): Έγξαςεο «ζαλ ζθπιί»; Ωξαία. Παξάγξαθνο. «Θα κπνξνύζε λα ην θάλεη, κα

δελ ην έθαλε. Γελ ην έθαλε γηαηί έλησζε αεδία». (Ο Παξόλη ζεθώλεη ην θεθάιη, αιιά

ακέζσο δέρεηαη ηε δηαηαγή): ρη, γξάςε, γξάςε «αεδία» θαη πξόζζεζε θαη ηε ιέμε

«ιύπεζε» - ινηπόλ – «αεδία θαη ιύπεζε γηα ην ζξάζνο θαη ηε δεηιία κνπ».

ΠΑΡΟΝΗ. ζν γη’ απηό…

ΛΟΤΚΑ. Δίλαη ε αιήζεηα… Δπεηδή είκαη νπιηζκέλνο, ελλνείηαη!

ΠΑΡΟΝΗ. ρη, αγαπεηέ κνπ. Δγώ ηώξα εδώ ζνπ θάλσ ην ραηίξη…

ΛΟΤΚΑ. Δληάμεη, θάλε κνπ ην ραηίξη. Έγξαςεο;

ΠΑΡΟΝΗ. Έγξαςα, έγξαςα! Μνπ θαίλεηαη κάιηζηα όηη είλαη αξθεηά!

ΛΟΤΚΑ. ρη, πεξίκελε: ην θιείζηκν! Άιιεο δύν ιεμνύιεο, γηα λα θιείζνπκε.

ΠΑΡΟΝΗ. Μα ηη λα θιείζνπκε! Γελ αξθεί;

ΛΟΤΚΑ. Λνηπόλ, γξάθε: « Γηα ηνλ Λνύθα Φάηζην ήηαλ αξθεηό πνπ ηνπ δήισζα όηη

ν πξαγκαηηθόο βιάθαο είκαη εγώ».

ΠΑΡΟΝΗ (πεηώληαο ην ραξηί). Α, όρη, λα κε ζπγρσξείο! Απηό πάεη πνιύ!

ΛΟΤΚΑ (θαηεγνξεκαηηθά, ζπιιαβίδνληαο). «όηη ν πξαγκαηηθόο βιάθαο είκαη εγώ!»

Σελ αμηνπξέπεηά ζνπ ζα ηε ζώζεηο θαιύηεξα, αγαπεηέ κνπ, θνηηάδνληαο ην ραξηί πνπ

γξάθεηο θαη όρη απηό ην πηζηόιη επάλσ από ην θεθάιη ζνπ. νπ είπα όηη ζέισ λα

εθδηθεζώ ηνλ Πνπιίλν. Τπόγξαςε ηώξα.

ΠΑΡΟΝΗ. Να θαη ε ππνγξαθή. Θέιεηο ηίπνηα άιιν;

ΛΟΤΚΑ. Γώζε εδώ.

ΠΑΡΟΝΗ (δίλνληάο ηνπ ην ραξηί). Οξίζηε. Ση ζα ην θάλεηο ηώξα; Δάλ πξάγκαηη ζέιεηο

λ’ απηνθηνλήζεηο…

ΛΟΤΚΑ (δελ απαληά· ηειεηώλεη ηελ αλάγλσζε θη έπεηηα ιέεη): Δίλαη εληάμεη. Ση ζα ην

θάλσ ηώξα; Σίπνηα. Θα ην βξνπλ επάλσ κνπ αύξην. (Σν δηπιώλεη ζηα ηέζζεξα θαη ην

βάδεη ζηελ ηζέπε). Παξεγνξήζνπ, Λενπόιδε, κε ηε ζθέςε όηη εγώ ηώξα πάσ λα θάλσ

θάηη πνπ είλαη ιηγάθη πην δύζθνιν από εθείλν πνύ έθαλεο εζύ. Άλνημε ηελ πόξηα. (Ο

Παξόλη εθηειεί). Καιελύρηα.

ΑΤΛΑΗΑ

15

Σζεηζέ

(κνλόπξαθηε θσκσδία)

ΠΡΟΩΠΑ

Σζέδαρε Βηβόιη, ο αποκαλούμενος Τζεηζέ

Κάριο θοσαηρίιηα, εργολάβος δημοζίων έργων

Νάληα, κοκόηα πολσηελείας

Έλας σπερέηες, ποσ δεν μιλά

Η θσκσδία γξάθηεθε ηνλ Ινύιην ηνπ 1913 θαη αλέβεθε ζηε ζθελή ηνλ Γεθέκβξην ηνπ

1915.

16

Ο Σζεηζέ είλαη 35 εηώλ. Αλ θαη ην πξόζσπό ηνπ είλαη ιίγν ζπαζκέλν από ηηο πνιιέο

θαηαρξήζεηο, ην ζώκα ηνπ παξακέλεη σζηόζν δσεξόηαην θαη αλήζπρν. Έρεη ηνλ αέξα,

αλ όρη ηνπ αλάζηαηνπ, ηνπιάρηζηνλ ηνπ αθεξεκέλνπ. ζαλ θάπνηνπ πνπ έρεη ζην κπαιό

ηνπ ρίιηα πξάγκαηα ηαπηόρξνλα. Δμ άιινπ, όηαλ είλαη αθεξεκέλνο αιιάδεη ακέζσο

έθθξαζε, κε ην μεθύηξσκα θάζε εηθόλαο ζηελ αεηθίλεηε θαληαζία ηνπ. Γελ έρεη

γελεηάδα, είλαη ζπκπαζέζηαηνο, κε κάηηα θινγεξά θαη ρείιε πνπ θαίλε. Έρεη αξρνληηθή

όςε θαη είλαη ληπκέλνο κε εθιεπηπζκέλε θνκςόηεηα. – Ο Κάξιν θνπαηξίιηα είλαη

πεξίπνπ 50 ρξνλώλ. Άληξαθιαο άμεζηνο, ιίγν αζνπινύπσηνο κεο ζηελ θαηλνύξγηα, θαιή

ηνπ θνξεζηά, αθνύ είλαη ζπλεζηζκέλνο λα θνξά πάληα, αηεκέιεηα, ηα ξνύρα ηεο

δνπιεηάο. Δίλαη κνλόθζαικνο θαη ζην πξόζσπό ηνπ δελ ππάξρεη ίρλνο από ην κάηη πνπ

έρεη ράζεη από ηελ έθξεμε ελόο θνπξλέινπ, αθνύ θαιύθζεθε κε κόζρεπκα δέξκαηνο

από άιιν ζεκείν ηνπ ζώκαηνο. Δίλαη πινπζηόηαηνο θαη αθειέζηαηνο, αιιά ηθαλόηαηνο

ζηηο επηρεηξήζεηο ηνπ. – Η Νάληα είλαη 22 ρξνλώλ (κπνξεί θαη πεξηζζόηεξν), δεη κε όζα

θεξδίδεη από ηελ αθξηβνπιεξσκέλε ηεο πεξηπνηεηηθόηεηα θαη έρεη ηνλ αέξα κεγάιεο

θπξίαο, αιιά όηαλ ηελ ζίμνπλ ν αέξαο απηόο πάεη πεξίπαην θαη μεπέθηεη ζηε ρπδαηόηεηα

ή ζηελ απιντθόηεηα.

Μία ζνπίηα μελνδνρείνπ πξώηεο θαηεγνξίαο, κε έπηπια ηεο ηειεπηαίαο κόδαο(ζαινλάθη

θαη γξαθείν). ην βάζνο ε θπξία είζνδνο, πνπ βγάδεη ζ’ έλαλ δηάδξνκν. ην πιάη,

αξηζηεξά, κία άιιε είζνδνο πνπ νδεγεί ζην ππλνδσκάηην. ηα δεμηά, παξάζπξν.

Σειεθσληθή ζπζθεπή ζηνλ ηνίρν ζην βάζνο, ζηα δεμηά ηεο θπξίαο εηζόδνπ.

Με ην άλνηγκα ηεο απιαίαο, ε ζθελή είλαη άδεηα. Σν ηειέθσλν ρηππά κία, δύν, ηξείο

θνξέο κε ζύληνκα κεζνδηαζηήκαηα. Ο Σζεηζέ κε ηελ πηηδάκα, κε ζαπνπλάδα ζηα

κάγνπια θαη ην πηλέιν ηνπ μπξίζκαηνο ζην ρέξη, κπαίλεη ηξέρνληαο από ηελ αξηζηεξή

είζνδν.

ΣΔΣΔ. Καη ην ηξίην θνπδνύληζκα! Μηα ζηηγκή… Γηα όλνκα ηνπ Θενύ! Ξπξίδνκαη!

Δκπξόο… Πνηνο; Πην δπλαηά, δελ αθνύσ… μπξίδνκαη… Α, ν θνπαηξίιηα; Πώο;

ρη… ζηνλ εαπηό κνπ ην έιεγα, μπξίδνκαη… Ναη, θέξηε ηνλ επάλσ. (Καηεπζύλεηαη

ζην δσκάηην· μαθληθά ζηακαηά, κε απνξία): Πνηνο είπε όηη είλαη; Ο θνπαηξίιηα;

Μκκ! Μνπ θαίλεηαη πσο είλαη ν εξγνιάβνο…

(Ξαλακπαίλεη ζην δσκάηην. Μεηά από ιίγν ρηππάλε ζηελ πόξηα).

ΣΔΣΔ. (από κέζα). Δκπξόο!

(Γελ κπαίλεη θαλείο. Παύζε. Χηππήκαηα πάιη ζηελ πόξηα).

ΣΔΣΔ (Έξρεηαη ζην άλνηγκα ηεο εζσηεξηθήο πόξηαο, κε αγαλάθηεζε). Δκπξόο!

(Η είζνδνο ηεο ζνπίηαο αλνίγεη. Ο ππεξέηεο νδεγεί κέζα ηνλ εξγνιάβν Κάξιν

θνπαηξίιηα θαη απνκαθξύλεηαη μαλαθιείλνληαο ηελ πόξηα).

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Αγαπεηέ κνπ Σζεηζέ!

ΣΔΣΔ. Α, εζύ! Πεξίκελε ιίγν. Κάζηζε θύξηε εξγνιάβε! Βιέπεηο, μπξίδνκαη .

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δάλ ελνριώ…

ΣΔΣΔ. Μα ηη ιεο! Αο αθήζνπκε ηηο ηππηθόηεηεο. Θα ζπλερίζσ ην μύξηζκα. (δείρλεη

ην δσκάηην δίπια): Ζ πόξηα είλαη αλνηρηή· κπνξείο λα κηιάο. Μπνξείο λα κπεηο, εάλ

ζέιεηο. Έια, κπεο εδώ.

17

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. ρη, επραξηζηώ· μπξίζνπ κε ηελ εζπρία ζνπ· εγώ πεξηκέλσ.

ΣΔΣΔ. ε πέληε ιεπηά ηειεηώλσ.

(Ξαλακπαίλεη. Παύζε. Ο θνπαηξίιηα θάζεηαη· πεξηκέλεη ιίγν· βγάδεη από έλα κεγάιν

πνξηνθόιη έλα ραξηί θαη αξρίδεη λα ην εμεηάδεη).

ΣΔΣΔ (από κέζα). Γε ιεο ηίπνηα;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Κάλε ηε δνπιεηά ζνπ εζύ. Δγώ θνηηάδσ εδώ έλαλ ινγαξηαζκό…

(Κνπλάεη ην θεθάιη θνηηάδνληαο ην ραξηί). Να πάξεη ε νξγή, εάλ δελ θύγσ γξήγνξα…

(Κνηηάδεη ην ξνιόη· ζεθώλεηαη). Σζεηζέ, πξέπεη λα θύγσ ακέζσο. ήξζα λα ζε

ραηξεηήζσ θαη λα ζ’ επραξηζηήζσ. Αλαρσξώ ζηηο έληεθα.

ΣΔΣΔ (πνπ ζην κεηαμύ ηειείσζε ην μύξηζκα, θαη αξρίδεη λα ληύλεηαη ζηα γξήγνξα):

Σόζν λσξίο; Σα ηαθηνπνίεζεο όια;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δ, ράξε ζ’ εζέλα!

ΣΔΣΔ. ’ εκέλα; Γηαηί;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Βέβαηα! Δάλ δελ ήζνπλ εζύ, θαληάζνπ εάλ ζα εύξηζθα ηόζν

γξήγνξα ην δξόκν γηα λα πάσ λα κηιήζσ κε ηελ Δμνρόηεηά ηνπ!

ΣΔΣΔ. Καη ζε βνήζεζα εγώ λα ηνλ βξεηο, ην δξόκν;

ΚΟΤΣΡΗΛΗΑ. Μα πώο; Γελ ην ζπκάζαη;

ΣΔΣΔ. Με ζπγρσξείο, γηα πνηόλ Δμνρόηαην πξόθεηηαη;

ΚΟΤΣΡΗΛΗΑ. Με πνηόλ Δμνρόηαην ιεο λα έρεη πάξε-δώζε έλαο θαθνκνίξεο πνπ

παίξλεη δνπιεηέο, όπσο εγώ; Άληε, ρσξαηαηδή! Παξηζηάλεηο ηνλ κπεξδεκέλν, επεηδή

ηνπο γλσξίδεηο όινπο, ε;

ΣΔΣΔ. Ση παξηζηάλσ; Σνπο γλσξίδσ όινπο εγώ;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ση έγηλε; ε έζημα κήπσο;

ΣΔΣΔ. Γελ κ’ έζημεο· κ’ εθλεύξηζεο! νπ νξθίδνκαη, αγαπεηέ κνπ, δελ γλσξίδσ

θαλέλα. Κα-λε-λα, θαηαιαβαίλεηο; Κνίηαμε! θεθηόκνπλ ην εμήο, ηελ ώξα πνπ

μπξηδόκνπλ: όηη είκαη πνιύ ηπρεξόο εγώ! Σζεηζέ… Σζεηζέ… Σζεηζέ… όινη κε

θσλάδνπλ Σζεηζέ… Μνηάδεη κε ηηηίβηζκα… Δθαηό ρηιηάδεο κε θσλάδνπλ Σζεηζέ…

ζην Μηιάλν, ζην Σνξίλν, ζηε Βελεηία, ζηε Γέλνβα, ζηε Μπνιόληα, ζηε Φισξεληία,

ζηε Ρώκε, ζηε Νάπνιε, ζην Παιέξκν… παληνύ!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Απηό λα ιέγεηαη! Αθνύ ζε γλσξίδνπλ όινη…

ΣΔΣΔ. Έηζη όκσο, πνπ κε γλσξίδνπλ όινη, γηα πεο κνπ, πνηνλ κπνξώ πξαγκαηηθά

λα γλσξίδσ εγώ; Γειάο, ε; Κη όκσο, αγαπεηέ κνπ, όζν ην ζθέθηνκαη, κνπ’ ξρεηαη λα

ηξειαζώ. Γηα πεο κνπ όκσο: δελ είλαη έλα καξηύξην λα ζθέθηεζαη όηη κπνξείο λα δεηο

ζθνξπηζκέλνο ζε εθαηό ρηιηάδεο θνκκάηηα; Δθαηό ρηιηάδεο λα ζε γλσξίδνπλ θη εζύ λα

κελ ηνπο γλσξίδεηο; πνπ μέξνπλ ηα πάληα γηα ζέλα θη εζύ δελ μέξεηο θαλ πώο

ιέγνληαη; πνπ ηνπο ρακνγειάο, ηνπο ρηππάο ζηνλ ώκν, ηνπο απνθαιείο «αγαπεηέ

κνπ!» ελώ βξίζθεζαη ζην θελό, ρσξίο λα ην δείρλεηο, πξνζπνηνύκελνο, αληίζεηα, όηη

ηνπο γλσξίδεηο, όηη ελδηαθέξεζαη γη’ απηνύο; Καη κέζα ζνπ αλαξσηηέζαη: «Πνηνο λα’

λαη απηόο; πώο θαη κε γλσξίδεη; Πνηνο λα είκαη εγώ γη’ απηόλ; Θα ην παξαδερηείο,

βέβαηα, όηη δελ είκαζηε πάληα νη ίδηνη! Αλάινγα κε ηε δηάζεζε, αλάινγα κε ηε

ζηηγκή, αλάινγα κε ηηο ζρέζεηο, πόηε είκαζηε έηζη θαη πόηε αιιηώο· ραξνύκελνη κε

θάπνηνλ, ζιηκκέλνη κε θάπνηνλ άιιν, αζηείνη κ’ έλαλ ηξίην… ε πιεζηάδνπλ, ζε

θσλάδνπλ όινη Σζεηζέ θαη άληε λα ζπκεζείο πώο είζαη γηα ηνλ έλα θαη πώο γηα ηνλ

άιιν, εάλ έλαο ζε γλσξίδεη έηζη θαη ν άιινο αιιηώο. Βιέπεηο κεξηθνύο λα κέλνπλ κε

ην ζηόκα αλνηρηό… Γελ κπνξώ βέβαηα λα θσλάμσ: «Με ζπγρσξείο, αγαπεηέ κνπ!

Γηα ζβήλε, ζβήλε! Γηα ζέλα δελ είκαη απηόο πνπ λνκίδεηο! Γηα ζέλα πξέπεη λα είκαη

έλαο άιινο!» - Πνηνο άιινο; πώο λα ην μέξσ, αθνύ δσ ζθνξπηζκέλνο ζε εθαηό

ρηιηάδεο θνκκάηηα; ηαλ ην ζθέθηνκαη, ιόγσ ηηκήο, κνπ’ ξρεηαη λα ηξειαζώ. Μπνξεί

λα κνπ ηύρεη, λα δσ θακία ζύδπγν πνπ κε θσλάδεη θη εθείλε Σζεηζέ. Μάιηζηα θύξηνη,

18

πέληε ιεπηά αξγόηεξα κπνξώ, ζαλ λα κε ζπλέβε ηίπνηα, λα ηε ζρνιηάδσ κε ην

ζύδπγό ηεο, πνπ, θαηαιαβαίλεηο ηώξα… Γειάο, ε; Γειάο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Γειάσ, γηαηί… πεο κνπ ηελ αιήζεηα… μέξεηο πνηνο είκαη εγώ;

ΣΔΣΔ. Α, δελ κηιάσ γηα ζέλα… ηη θνπβέληα! Δζέλα ζε γλσξίδσ… ζε γλσξίδσ

θαιά… ρη; ρη ιεο;… Φπζηθά θαη ζε γλσξίδσ! – Μόλν πνπ… βέβαηα, ίζσο… Σώξα

πνπ ην ζθέθηνκαη… δελ είκαη πηα ζίγνπξνο εάλ…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ (γειώληαο κε ηελ ςπρή ηνπ). Βιέπεηο πνπ είλαη αιήζεηα; Βιέπεηο πνπ

είλαη αιήζεηα;

ΣΔΣΔ (έληνλα, εθλεπξηζκέλνο). Μα πνηα αιήζεηα κνπ ηζακπνπλάο εθεί! ε

γλσξίδσ! Έρεηο έλαλ αδειθό, ηη ζην θαιό!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Σνλ Φίιηππν, λαη…

ΣΔΣΔ. Σνλ Φίιηππν, κάιηζηα! Βιέπεηο πνπ ζπκάκαη; Πνηνο είλαη ν εξγνιάβνο από

εζάο ηνπο δύν; Δζύ είζαη ν εξγνιάβνο!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δγώ, εγώ…

ΣΔΣΔ. Μα δελ ζε είπα εξγνιάβν πξηλ από ιίγν; Βιέπεηο πνπ ζπκάκαη; Βέβαηα,

Φίιηππνο… Δθείλνο, ην κάηη, θη εζύ ην… δειαδή, όρη: εθείλνο ην ρέξη, θη εζύ ην κάηη,

βέβαηα! Έλα θνπξλέιν, ε; Ζ αλαηίλαμε ελόο θνπξλέινπ, δηάνιε! ην ’ρηηζαλ θαιά

όκσο· ζην ’ρηηζαλ ζαπκάζηα, μέξεηο! κνξθν, ιείν, δε θαίλεηαη πηα ηίπνηε. Μπνξείο

λα είζαη επραξηζηεκέλνο. Θπκάκαη πνιύ θαιά. ε γλώξηζα ζην… πεξίκελε! είρεο

αλαιάβεη ηε δνπιεία ζ’ έλα ιηκάλη, ή θάηη ηέηνην…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ναη, λαη! ην Παιέξκν. Μία επηζθεπή ηνπ θπκαηνζξαύζηε ζην

ιηκάλη.

ΣΔΣΔ. Να ινηπόλ, ζην Παιέξκν! Ο θπκαηνζξαύζηεο! Βιέπεηο όηη… Κη έηζη, ζε

εμππεξέηεζα; Γηα θαληάζνπ… Δίρα ηελ επραξίζηεζε… ηελ εμνρόηεηά ηνπ ηνλ

ππνπξγό δεκνζίσλ έξγσλ, ινηπόλ…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Πξώηα ζην γεληθό γξακκαηέα θη έπεηηα ζηνλ ππνπξγό…

ΣΔΣΔ. Α, θαη ζην γεληθό γξακκαηέα πξώηα; Καη γηα πεο κνπ: κία κέξα ζνπ,

θαληάδνκαη, ζα πξέπεη λα αμίδεη κεξηθέο… κεξηθέο ρηιηάδεο ιηξέηεο, ε; ίζσο θαη

πεξηζζόηεξν…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. πσο θαηαιαβαίλεηο, ε δνπιεηά κνπ κε ππνρξεώλεη λα βξίζθνκαη

καθξηά…, κηα ηέηνηα δνπιεηά, ζαλ ηε δηθή κνπ… πάληα αλάκεζα ζηε βξόκα ησλ

θιεθηώλ…

ΣΔΣΔ (πνπ είλαη αθεξεκέλνο). Ναη, πάσ λ’ αλνίμσ ην παξάζπξν…

ΚΟΤΣΡΗΛΗΑ (ζαζηηζκέλνο). Γηαηί;

ΣΔΣΔ. Μα είπεο όηη βξσκάεη εδώ κέζα.

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. ρη, όρη! Δίπα όηη βξίζθνκαη αλάκεζα ζηε βξόκα ησλ θιεθηώλ!

ΣΔΣΔ. Α, έηζη! Κη έηζη, ράξε ζ’ εκέλα θέξδηζεο θακπόζα, ε; Πεο ηελ αιήζεηα!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Μα θπζηθά, αγαπεηέ κνπ! Δπί κία εβδνκάδα κε ζηέιλαλε από ηνλ

Άλα ζηνλ Κατάθα… Γελ μέξσ πώο λα ζ’ επραξηζηήζσ…

ΣΔΣΔ. Καη απηό ζε απαζρνιεί; ε απαζρνιεί ζηα ζνβαξά; Θα θύγεηο κε ηελ

αγσλία όηη δελ κ’ επραξίζηεζεο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ναη, πξάγκαηη… θαη… Σζεηζέ, κνπ επηηξέπεηο… ρσξίο

παξεμήγεζε…

(Κάλεη λα βγάιεη από ηελ εζσηεξηθή ηζέπε ην πνξηνθόιη).

ΣΔΣΔ (δηαθόπηνληαο ακέζσο ηελ θίλεζε). Δ, ηη παο λα θάλεηο; Αζηεηεύεζαη; Γηα

πνηόλ κε πέξαζεο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Με ζπγρσξείο! Δίκαζηε ηόζν θίινη… είζαη ιηγάθη δύζθνινο, αθνύ

βξίζθεζαη πάληα κπιεγκέλνο ζε ηέηνηεο θαηαζηάζεηο…

19

ΣΔΣΔ (ζθεθηηθόο). Γηα πεξίκελε… Δίλαη αιήζεηα… όρη όκσο έηζη… Ζ ρεηξνλνκία

πνπ έθαλεο, λα κε ζπγρσξείο, ήηαλ άζρεκε…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Αλάκεζα ζε θίινπο… πίζηεπα όηη…

ΣΔΣΔ. Δγώ κε ηνπο θίινπο είκαη εληάμεη! Αλ θαη ηνπο θνζηίδσ θάηη, δελ γίλεηαη

πνηέ έηζη, πεξίκελε. Με λνκίζεηο όηη πξνζβιήζεθα! θέθηνκαη ηώξα ηνλ ηξόπν πνπ

ζα ζε βγάιεη από ηελ αγσλία. Λνηπόλ, ζα ζνπ δώζσ γηα αληάιιαγκα κηα κεγάιε

επραξίζηεζε… Μία κεγάιε επραξίζηεζε πνπ εγώ δελ δνθίκαζα πνηέ… Φαληάδνκαη

όηη δελ ππάξρεη κεγαιύηεξε επραξίζηεζε από ην λα κπνξείο λα ιεο ηα ρεηξόηεξα

ιόγηα, πξαγκαηηθά ή θαληαζηηθά, γηα έλαλ θίιν, πίζσ από ηελ πιάηε ηνπ ελλνείηαη…

Έηζη δελ είλαη; Πνηα είλαη ε γλώκε ζνπ; Θα ήζειεο λα λνηώζεηο απηή ηελ

επραξίζηεζε;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Σζεηζέ, δελ έρσ ρξόλν γηα ράζηκν. Πξέπεη λ’ αλαρσξήζσ ζηηο

έληεθα θαη αθόκα δελ έρσ θηηάμεη ηε βαιίηζα.

ΣΔΣΔ. Πνύ λ’ αλαρσξήζεηο ηώξα!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Σζεηζέ, εάλ δε θύγσ, ζα κε θαζαξίζνπλ! Θα ζνπ δείμσ…

ΣΔΣΔ. Μα πεξίκελε! Ήξζεο εδώ γηα λα κ’ επραξηζηήζεηο, έηζη δελ είλαη;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ναη.

ΣΔΣΔ. Καη είπεο πσο δελ ήμεξεο κε πνηνλ ηξόπν. Σώξα πνπ ζα ζνπ πσ εγώ ηνλ

ηξόπν, ζέιεηο λα θύγεηο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Αξθεί λα είλαη ζύληνκνο ν ηξόπνο απηόο.

ΣΔΣΔ. πληνκόηαηνο. πξέπεη λ’ αλαρσξήζεηο γηα ην Ληβόξλν; Δληάμεη. Αληί γηα ην

ηξέλν ησλ έληεθα ζα πάξεηο εθείλν ησλ ηξεηο.

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Αδύλαηνλ!

ΣΔΣΔ. Νηξνπή ζνπ! Οκνινγείο όηη ζ’ έθαλα λα γιπηώζεηο ηόζεο κέξεο

ηαιαηπσξίαο θαη παξ’ όια απηά δελ ζέιεηο λα ζπζηάζεηο ιίγεο ώξεο γηα κέλα; νπ

πξόζθεξα κηα εθδνύιεπζε θαη ηώξα ζα πξέπεη λα κνπ ην αληαπνδώζεηο! ζν ζε

θνηηάδσ, ηόζν πείζνκαη όηη είζαη ν θαηάιιεινο άλζξσπνο γηα κέλα. Ναη, βέβαηα…

ειηθία… αλάζηεκα… παξάζηεκα… θη έπεηηα… λαη…, εζύ είζαη ε πξνζσπνπνίεζε

ηεο ζπγθαηάβαζεο…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Φπζηθά! Με ην ’λα κάηη πάληα θιεηζηό…

ΣΔΣΔ (θηιώληαο ηνλ). Αγαπεηέ κνπ! Δίζαη έλαο πλεπκαηώδεο άλζξσπνο… Γη’

απηό ζ’ αγαπώ! Λνηπόλ, άθνπζε: Δζύ είζαη έλαο θίινο ηνπ κπακπά.

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Πνηαλνύ κπακπά;

ΣΔΣΔ. Σνπ δηθνύ κνπ κπακπά.

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Αθνύ δελ δεη πηα ν κπακπάο ζνπ!

ΣΔΣΔ. Βιέπεηο; Σώξα γίλεζαη βιάθαο! Πξέπεη λα είζαη ν θίινο ηνπ κπακπά, ζνπ

ιέσ. Ο κπακπάο κνπ είλαη έκπνξνο. Δγώ είκαη ζηελ επηρείξεζε ηνπ κπακπά. Αιιά

θαηαζηξαθήθακε, ηειείσο! Καη θαηαζηξαθήθακε εμ αηηίαο κνπ. Δπεηδή εγώ είκαη…

γηα πεο κνπ, αιήζεηα, πώο ζα ζνπ άξεδε πεξηζζόηεξν λα κε απνθαιέζεηο: θαλάγηα ή

θάζαξκα;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Καλάγηα!

ΣΔΣΔ. Πεο κε ηόηε θαλάγηα. Αιιά θαη θάζαξκα, αθνύγεηαη θαιά. Μπνξείο λα πεηο

ην έλα θαη η’ άιιν. Αθόκε θαη ραξηόκνπηξν…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Γπλαηθάο;

ΣΔΣΔ. ρη, απηό δελ κεηξάεη, δελ λνκίδεηο; Πεξίκελε… Κάηη αθόκα πην βαξύ…

Πιαζηνγξάθνο! Θα ζνπ άξεδε ην πιαζηνγξάθνο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Έια, ζηακάηα!

ΣΔΣΔ. Με δηζηάδεηο. Δάλ ζνπ αξέζεη ην πιαζηνγξάθνο, πεο κε πιαζηνγξάθν. Πεο

θνληνινγίο πίζσ από ηελ πιάηε κνπ όια ηα θνζκεηηθά επίζεηα, όιεο ηηο βξηζηέο, όιεο

20

ηηο θαθνγισζζηέο πνπ ζα ζνπ έξζνπλ ζην ζηόκα. Έπεηηα, ζα εμαξηεζεί από ζέλα λα

πιεξώζεηο, γηα ηελ επραξίζηεζε πνπ ζα ιάβεηο, όζν ιηγόηεξα γίλεηαη.

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Μα ζε πνηόλ; Γηαηί; Αζηεηεύεζαη ή κηιάο ζνβαξά;

ΣΔΣΔ. Πεξίκελε, είλαη αιήζεηα… δελ ζνπ έρσ πεη αθόκε ηίπνηε… (θνηηάδεη ην

ξνιόη) αιιά νύηε εγώ έρσ θαηξό! Να πάξεη ε νξγή, είλαη ζρεδόλ δέθα… όπνπ λα ’λαη

ζα έξζεη… Λνηπόλ, ζα ζνπ πσ κε δπν ιόγηα πεξί ηίλνο πξόθεηηαη. Γεθαπέληε, δεθάμη

κέξεο πξηλ… βξέζεθα , σο ζπλήζσο, ζην κέζν ηεο ζπδήηεζεο κηα θηιηθήο παξέαο.

Σζεηέ, Σζεηζέ, Σζεηζέ – ζηε βεξάληα ηεο Καδίλα, ζην ιόθν ηνπ Πίληζην. Πεξλάεη κε

ην απηνθίλεην έλαο θόκκαηνο, θίιε κνπ, από εθείλνπο πνπ ζε θάλνπλ λα ηα δίλεηο

όια… - «Δ, Σζεηζέ – κνπ ιέλε – απηή δελ είλαη γηα ζέλα!» - Γελ είλαη γηα κέλα; Σν

θαληάδεζαη λα ππάξρεη ζηνλ θόζκν γπλαίθα πνπ λα κελ είλαη γηα κέλα; - «Ώζηε έηζη;

– ηνπο ιέσ – Πάηε ζηνίρεκα;» - ινη κνπ θσλάδνπλ: - «Πάκε!» - «Δάλ ζε ηξεηο

κέξεο, ηνπο ιέσ, εδώ, ηελ ίδηα ώξα, δελ ζαο απνδείμσ πεξίηξαλα όηη ζα είκαη καδί

ηεο, ζα θάλσ ζε όινπο ζαο ην ηξαπέδη, δηαθνξεηηθά ζα πιεξώζεηε εζείο!» - όπσο

κπνξείο εύθνια λα θαληαζηείο, ηξεηο κέξεο κεηά, ηελ ίδηα ώξα, πεξλνύζα θάησ από

ηε βεξάληα ηεο Καδίλα ζην Πίληζην κε ην απηνθίλεην θη εθείλε πιάη κνπ. Πεξλώληαο

κάιηζηα ηνπο ραηξεηνύζα όινπο κε ράξε, γηαηί ήηαλ εθεί ζπγθεληξσκέλνη θαη κε

πεξίκελαλ. – Καηάιαβεο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δ… λαη… θαηάιαβα.

ΣΔΣΔ. Γελ θαηάιαβεο ηίπνηα. Πεξίκελε. Γηα λα θηάζσ θάπνπ, αγαπεηέ κνπ…

γλσξίδσ όινπο ηνπο δξόκνπο πνπ νδεγνύλ εθεί, κε ηηο γλσξηκίεο πνπ έρσ… Ήηαλ

επθνιόηαην. Αιιά, αθνύ έθηαζα θαη κεηά … ε! αθνύ έθηαζα… Δίλαη δύζθνιν λα

θαηέβεηο κεξηθέο ζθάιεο, από ηε ζηηγκή πνπ ζα ηηο αλέβεηο… όπνηνο αλεβαίλεη

θνξησκέλνο, θαηεβαίλεη αλάιαθξνο· εθείλνο όκσο πνπ δελ αλεβαίλεη θνξησκέλνο,

θίιε κνπ… Σα ρξεηάζηεθα, ζέισ λα πσ. Καη γηα λα βγσ από ηα δύζθνια, έθαλα κηα

βιαθεία, πνπ πάληα ηελ απέθεπγα. Καηάθεξα λα ηελ θάλσ λα δερηεί, αθνύ δελ είρα

ηίπνηε άιιν, ηξεηο ζπλαιιαγκαηηθέο ησλ δύν ρηιηάδσλ ιηξεηώλ ε κία, αιιά ήηαλ όιεο

ρσξίο αληίθξηζκα…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Α, ώζηε έηζη;

ΣΔΣΔ. νπ θαίλεηαη ιίγν; ρη, αγαπεηέ κνπ. Απηά ηα δώα πνπ θπθινθνξνύλ

ηξηγύξσ δελ ηα ζέισ. Πάληα κε ηξόκαδαλ! νπ νξθίδνκαη όηη εδώ θαη ηέζζαξα

βξάδηα δελ θνηκάκαη. Πξέπεη νπσζδήπνηε λα πάξσ πίζσ ζήκεξα θηόιαο απηέο ηηο

ηξεηο ζπλαιιαγκαηηθέο. Έγξαςα ρζεο ζηε Νάληα λα κνπ ηηο θέξεη θαη… (αθνύγεηαη ην

θνπδνύληζκα ηνπ ηειεθώλνπ). Να ηελ, θαηά θσλή. Λνηπόλ, ζπλελλνεζήθακε;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Πεξίκελε. Ση ζπλελλνεζήθακε; Ση πξέπεη λα θάλσ; Θέιεηο λα

πιεξώζσ έμη ρηιηάδεο ιηξέηεο;

ΣΔΣΔ. ρη! Ση ιεο! Άθνπ εθεί έμη ρηιηάδεο! Ούηε γηα αζηείν! (Πάεη γξήγνξα ζην

ηειέθσλν): Έια εδώ… Απάληεζε…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δγώ; Μα ζε πνηόλ;

ΣΔΣΔ. ηε Νάληα, πνπ λα πάξεη ν δηάνινο! Απηή είλαη!

(Σξέρεη λα ηνλ πηάζεη γηα λα ηνλ ζύξεη ζην ηειέθσλν).

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Σξειάζεθεο; Δγώ;

ΣΔΣΔ. Γελ είλαη δα θαη ν κπακπνύιαο! Έια, αθνύ ην ζπκθσλήζακε… Έμη

ρηιηάδεο ιηξέηεο!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Μα ηη ζπκθσλήζακε;

ΣΔΣΔ. ηη ζα πεηο ελαληίνλ κνπ όιεο ηηο βξηζηέο πνπ ζα ζνπ έξζνπλ ζην λνπ…

θαλάγηα, θάζαξκα… ζα ηεο πεηο όηη ν παηέξαο κνπ βξίζθεηαη ζην ρείινο ηεο

θαηαζηξνθήο… όηη νη επηηαγέο πνπ έρεη ζηα ρέξηα ηεο δελ έρνπλ θακηά αμία… Θα ηελ

θάλεηο λα ζνπ ηηο επηζηξέςεη θαη ζα ηεο δώζεηο γηα αληάιιαγκα… πξόζεμε…

21

ηεηξαθόζηεο, πεληαθόζηεο ιηξέηεο… νύηε ιηξέηα παξαπάλσ, ζύκθσλνη; Γελ αμίδεη ηνλ

θόπν! (Σν ηειέθσλν μαλαρηππά). Δκπξόο, εκπξόο.. πάξε εδώ! (Σνπ δίλεη ην

αθνπζηηθό): Πεο: εκπξόο! Άληε, γξήγνξα!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Απνθιείεηαη! Απηά δελ είλαη γηα κέλα… Δγώ… κε κηα γπλαίθα…

ΣΔΣΔ. Ση γπλαίθα θαη γπλαίθα! Άζηα απηά. (Πάιη ην ηειέθσλν). Πεο: εκπξόο! –

Λνηπόλ, γεηα ζνπ! Δγώ θεύγσ! (θεύγεη ηξέρνληαο από ηελ θπξία είζνδν).

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ (ζην ηειέθσλν). Δκπξόο… Δληάμεη… Οδεγήζηε ηελ επάλσ…

(Κξεκάεη ην αθνπζηηθό ζηε ζέζε ηνπ, μεθπζώληαο. εθώλεη ηα ρέξηα, βγάδεη ην καληίιη,

ζθνππίδεη ην κέησπό ηνπ θαη πεξηκέλεη ζπληεηξηκκέλνο, κνπξκνπξίδνληαο πόηε πόηε):

Θεέ κνπ… Θεέ κνπ… Μα απηόο είλαη ηξειόο! Έπεζα ζηελ παγίδα… Ση λα θάλσ

ηώξα; …Ση λα ηεο πσ;… Πνύ έκπιεμα… πνύ έκπιεμα… (αθνύγνληαη ρηύπνη ζηελ

είζνδν). Δκπξόο! (Αλνίγεη ε είζνδνο θαη ν ππεξέηεο κπάδεη κέζα ηε Νάληα, έπεηηα

θεύγεη μαλαθιείλνληαο ηελ πόξηα. Ο θνπαηξίιηα ηα ’ρεη ηειείσο ρακέλα θαη

ππνθιίλεηαη κε αζηείν ηξόπν).

ΝΑΝΣΑ (κέλεη θη εθείλε ακήραλε αληηθξίδνληαο έλαλ μέλν). Ο θύξηνο Βηβόιη;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ο θύξηνο Βηβόιη, δεζπνηλίο… ν θύξηνο Βηβόιη, δελ είλαη… δελ είλαη

εδώ.

ΝΑΝΣΑ. Μα πώο είλαη δπλαηόλ; Πνηνο απάληεζε ζην ηειέθσλν;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δγώ. ην ηειέθσλν απάληεζα εγώ, επεηδή… κε ζπγρσξείηε, εζείο

είζηε ε ….. δεζπνηλίο Νάληα, έηζη δελ είλαη;

ΝΑΝΣΑ. Νάληα, λαη. Δζείο όκσο; πώο βξίζθεζηε εδώ θαη κε θαιείηε λ’ αλέβσ;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δγώ; ρη… δειαδή λαη… νξίζηε, ζα ζαο εμεγήζσ, δεζπνηλίο…

ππάξρεη… ππάξρεη κία παξεμήγεζε…

ΝΑΝΣΑ. Γελ ζέισ λα κνπ εμεγήζεηε ηίπνηα. Με ζπγρσξείηε, εμαθνινπζεί λα είλαη

απηό ην δσκάηην ηνπ θπξίνπ Βηβόιη;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ναη, ηνπ θπξίνπ Βηβόιη. Κάληε ππνκνλή θαη ζα ζαο ηα εμεγήζσ

όια… Άθνπζα ζην ηειέθσλν κία γπλαηθεία θσλή θαη… λόκηζα πσο ήηαλ ε… κακά.

ΝΑΝΣΑ. (βάδεη ηα γέιηα εμ αηηίαο ηεο θσκηθήο ακεραλίαο ηνπ θνπαηξίιηα): Ζ κακά;

Πνηα κακά; Ζ κακά ζαο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. ρη! Πνηα κακά κνπ!

ΝΑΝΣΑ. Απηό ζθέθηεθα θη εγώ: λα κπεξδέςεηε ηε θσλή κνπ κε εθείλε ηεο κακάο

ζαο!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Αθήζηε ζηελ άθξε, ζαο παξαθαιώ, ηε κακά κνπ. Γελ έρεη θακηά

δνπιεία εδώ, δόμα ησ Θεώ! Βξίζθεηαη ζηνλ παξάδεηζν εδώ θαη θαηξό! – Με

ζπγρσξείηε γηα ηελ έμαςε. Μηινύζα γηα ηε κακά εθείλνπ…

ΝΑΝΣΑ. Σνπ Σζεηζέ; Δθείλε εδώ;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ζ… ε κακά ηνπ Σζεηζέ… λαη… Θα ζαο εμεγήζσ!

ΝΑΝΣΑ. Μα ν θύξηνο Βηβόιη πνύ είλαη; κε ζπγρσξείηε…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Θα ζαο εμεγήζσ… Δγώ είκαη θίινο…

ΝΑΝΣΑ. Σνπ Σζεηζέ;

ΚΟΤΣΡΗΛΗΑ. ρη… δειαδή, μέξεηε… θαη ηνπ Σζεηζέ. Πεξηζζόηεξν όκσο ηνπ

καθαξίηε ηνπ παηέξα ηνπ… ρη, ηη ιέσ καθαξίηε! Εεη, δπζηπρώο! δειαδή… λαη…

είλαη δσληαλόο… ιέσ δπζηπρώο, επεηδή δεη γηα λα ππνθέξεη… Πηζηέςηε κε,

δεζπνηλίο… βάζαλα… βάζαλα…

ΝΑΝΣΑ. Λππάκαη, αιιά εγώ…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Θα ζαο εμεγήζσ…

ΝΑΝΣΑ. Μα δελ ζέισ λα κάζσ ηίπνηα, ζαο επαλαιακβάλσ! Απηέο είλαη

νηθνγελεηαθέο ππνζέζεηο. Δκέλα δελ κε αθνξνύλ. Δάλ ν θύξηνο Βηβόιη δελ είλαη ζην

μελνδνρείν…

22

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Με ζπγρσξείηε, δεζπνηλίο. ζαο αθνξνύλ!

ΝΑΝΣΑ. Δκέλα;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δζάο. ρη, δελ θηαίηε εζείο, γη’ απηό είκαζηε βεβαηόηαηνη! Σόζν

βέβαηνη πνπ… θνηηάμηε… είρακε ζπκθσλήζεη, εγώ θαη ε κακά, λα έξζνπκε ζην ζπίηη

ζαο…

ΝΑΝΣΑ. ην ζπίηη κνπ ε κακά;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ζ κακά ηνπ Σζεηζέ!

ΝΑΝΣΑ. Να έξζεη ζπίηη κνπ;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Γηα λα ζαο παξαθαιέζνπκε, δεζπνηλίο!

ΝΑΝΣΑ. Μα ηη αζηεία είλαη απηά! Δγώ γλσξίδσ ηνλ θύξην Βηβόιη ην πνιύ είθνζη

κέξεο. Ήξζα εδώ επεηδή ν ίδηνο…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. αο παξαθαιώ, κελ ζπλερίδεηε! Δίκαζηε πεξηζζόηεξν από

πεπεηζκέλνη, ζαο επαλαιακβάλσ… Καη γη’ απηό αθξηβώο ζέιακε λα έξζνπκε ζην

ζπίηη ζαο!

ΝΑΝΣΑ. Μα ζνβαξνινγείηε;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Πώο!

ΝΑΝΣΑ. νβαξά; Με ηε κακά ζην ζπίηη κνπ;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Θα ζαο εμεγήζσ. Δπεηδή μέξνπκε, δεζπνηλίο κνπ, όηη εζείο

εμαπαηεζήθαηε αλ… άλαλδξα… Θα ’ζεια λα πσ θαη άιια, βνεζείζηε κε θη εζείο:

αδηάληξνπα, κάιηζηα, θαη ιίγα ιέσ… εμαπαηεζήθαηε αδηάληξνπα από εθείλνλ ηνλ

θαλάγηα, από εθείλν ηνλ απαηεώλα, από εθείλνλ ηνλ ηζαξιαηάλν… - όρη, αθήζηε κε

λα πσ θαη άιια – από εθείλν ην ραξηόκνπηξν, ηνλ γπλαηθά, ηνλ παξαραξάθηε, ηνλ

θιέθηε, ηνλ εγθιεκαηία…

ΝΑΝΣΑ. Καη είλαη θίινο ζαο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Μάιηζηα δεζπνηλίο, πνιύ θίινο κνπ. Ή θαιύηεξα είκαη θίινο ηεο

νηθνγέλεηαο. Σνπ κπακπά ηνπ, πνπ είλαη δηακάληη, ν κεγαιύηεξνο άξρνληαο πνπ

έπιαζε ν Θεόο επάλσ ζηε γε! Γεζπνηλίο, εκείο πιεξνθνξεζήθακε, απ’ ό, ηη καο

εμνκνινγήζεθε ν ίδηνο…

ΝΑΝΣΑ. Γηα ηνλ Σζεηζέ κηιάηε;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Γηα ηνλ Σζεηζέ, αθξηβώο…

ΝΑΝΣΑ. Ση;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. ηη ζε κηα θξίζηκε ζηηγκή ζαλ θη απηή, θαηά ηελ νπνία ε

παξακηθξή ώζεζε… ηη ιέσ;… κία πλνή, δεζπνηλίο, κία πλνή… έηζη, κπνξεί λα ηα

ζηείιεη όια θαηά δηαβόινπ… λα θάλεη λα μεζπάζεη ε θνβεξόηεξε θαηαζηξνθή…

ΝΑΝΣΑ (ζρεδόλ κνλνινγώληαο). Ω, γηα ην Θεό!....

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ (αλαζηαησκέλνο). Πώο είπαηε;

ΝΑΝΣΑ. Δίπα, γηα ην Θεό… Μηιάηε κε έλαλ ηξόπν… Δάλ βιέπαηε ηνλ εαπηό ζαο…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Μηιάσ άζρεκα; Δμάπηνκαη ίζσο ππεξβνιηθά;

ΝΑΝΣΑ. Απηό είλαη, λαη … λαη, εμάπηεζηε ππεξβνιηθά, είζηε… Θεέ κνπ (θξύβεη ην

πξόζσπό ηεο) δελ κπνξώ λα ζαο βιέπσ… ζε ηόζε έμαςε… Μηιήζηε πην ήξεκα…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Θα πξνζπαζήζσ… Να κε ζπγρσξείηε… Σαπηίδνκαη κε ην ξόιν

κνπ σο θίινπ… Καη ηε ζηηγκή απηή, ζαο έιεγα… ε… ε θαηαζηξνθή όρη κόλν ελόο

ζπηηηνύ, αιιά ηεο ηηκήο, δεζπνηλίο, ηεο ηηκήο ελόο θαθνκνίξε γέξνπ πνπ ηνλ ζθόησζε

ε αηζρξή ζπκπεξηθνξά, ε κνρζεξή θαθία ηνπ γηνύ…

ΝΑΝΣΑ. Ζξεκήζηε… εξεκήζηε, γηα όλνκα ηνπ Θενύ! Μνπ θαίλεηαη πσο…

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Πσο, ηη;

ΝΑΝΣΑ. Έρεηε γίλεη αγλώξηζηνο!

23

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Να, δεζπνηλίο, είκαη πην ήξεκνο ηώξα… ε κηα ηέηνηα ζηηγκή ,

έιεγα… ν γηνο απηόο πάεη θαη ππνγξάθεη… γηα λα θνξντδέςεη… λαη, ιέσ… μέξεηε

εζείο… ηξεηο δελ είλαη; από δύν ρηιηάδεο ιηξέηεο ε θάζε κία, ε;

ΝΑΝΣΑ (ηηλάδεηαη). Μα ηη ληξνπέο είλαη απηέο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Νηξνπέο… ζσζηά… λαη! Δίλαη ηξνπέο, θαιά ην ιέηε, δεζπνηλίο·

ληξνπέο, ληξνπέο! Κη εγώ λνηώζσ αλαγνύια, πηζηέςηε κε· έλαο Θεόο κόλν μέξεη ην ηη

ππνθέξσ ηώξα πνπ κηιώ κ’ εζάο! ηα όξηα ηεο ρξενθνπίαο, δεζπνηλίο…

ΝΑΝΣΑ (παξαηεξώληαο ηνλ). Αξθεηά πηα! Ξέξεηε όηη είζηε αζηείνο, ηειηθά;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ (ζηακαηώληαο). Δγώ; Α, ην θαληάδνκαη… Καη πηζηέςηε όηη… είκαη

θαηατδξσκέλνο, δεζπνηλίο!

ΝΑΝΣΑ. Σν πηζηεύσ, ην πηζηεύσ! Να παίδεηε έλαλ ηέηνην ξόιν… Φηηαρηείηε ιίγν,

ζθνππηζηείηε, αγαπεηέ θύξηε. Δγώ θεύγσ.

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. ρη, πξνο Θενύ, κε θεύγεηε! Αθνύζηε κε, ζαο εμνξθίδσ, δεζπνηλίο!

Γελ κπνξώ λα ζαο αθήζσ λα θύγεηε.

ΝΑΝΣΑ. Μα ηη ζέιεηε ηέινο πάλησλ από εκέλα; Γελ κνπ έηπρε άιιε θνξά λα βξεζώ

ζε παξόκνηα θαηάζηαζε!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Σν θαληάδνκαη! Καη πηζηέςηε όηη θαηαλνώ θαη εθηηκώ ηελ

αγαλάθηεζή ζαο. Με θεύγεηε όκσο… αθνύζηε κε! Θα ήζεια λα ήηαλ εδώ… Θα

έπξεπε λα ήηαλ θηόιαο εδώ… Γελ μέξσ πνύ πήγε, ε επινγεκέλε ε γπλαίθα… Δλλνώ,

ε κακά, δεζπνηλίο.

ΝΑΝΣΑ. ηακαηήζηε πηα κ’ απηή ηε κακά!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Γηα λα πξνζεπρεζώ καδί ηεο!

ΝΑΝΣΑ. Μα αιήζεηα, δελ ληξέπεζηε;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ναη, δεζπνηλίο, ληξέπνκαη πνιύ! Πξέπεη όκσο λα ζαο εθζέζσ ηελ

θαηάζηαζε… Απηέο νη ηξεηο ζπλαιιαγκαηηθέο…

ΝΑΝΣΑ. Πάιη ηα ίδηα;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Αθνύ δελ κηιήζακε γη’ απηό…

ΝΑΝΣΑ. Μα, κε ζπγρσξείηε, δελ θαηαιαβαίλεηε όηη ελώ ήκνπλ δηαηεζεηκέλε,

εξρόκελε εδώ, λα ηνπ ηηο πεηάμσ ζηα κνύηξα, ηώξα, ύζηεξα από απηή ηελ

αληηκεηώπηζε, πνπ έβαιε λα κνπ κηιήζεη θάπνηνο άιινο, εγώ ζα ηηο θξαηήζσ εδώ

(ρηππάεη ην ρέξη επάλσ ζηελ ηζάληα ηεο) θαη ζα θάλσ θαη ζθάλδαιν;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δπινγεκέλε! Να είζηε επινγεκέλε! Ναη… Πηζηέςηε κε, δεζπνηλίο,

εάλ θξαηνύζαηε πξαγκαηηθά έλα όπιν θαη ην ζηξέθαηε ελαληίνλ ηνπ, έλα όπιν πνπ ζα

κπνξνύζε λα ηνλ ρηππήζεη, λα ρηππήζεη απηόλ κόλν, λα ηνλ μεπαζηξέςεη, λα ηνλ

εθκεδελίζεη, εγώ θαη ν παηέξαο ηνπ, θαη ε ίδηα ε κεηέξα ηνπ, ζα ζαο θσλάδακε:

Δκπξόο! Ππξνβνιήζηε ηνλ! Ακέζσο! Ξεπαζηξέςηε ηνλ! Δθκεδελίζηε απηόλ ηνλ

άζιην! Απηό ην έθηξσκα ηεο θύζεο! Απηό ην απόβξαζκα ηεο θνηλσλίαο. – Δζείο

όκσο δελ έρεηε θαλέλα όπιν λα ην ζηξέςεηε ελαληίνλ ηνπ! Έρεηε εθεί ηξία θνκκάηηα

ραξηί, πνπ δελ αμίδνπλ ηίπνηα!

ΝΑΝΣΑ. Τπάξρεη όκσο ε ππνγξαθή ηνπ!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Καη ηη αμίδεη ε ππνγξαθή ηνπ; Σίπνηα! Ση ζθάλδαιν λα

δεκηνπξγήζεηε, αθνύ απηόο έδεζε πάληα κέζα ζηα ζθάλδαια, αθνύ ην μέξνπλ όινη

πσο είλαη μεδηάληξνπνο, ν πεξίγεινο ηεο θνηλσλίαο!

ΝΑΝΣΑ. Ο Σζεηζέ;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ο Σζεηζέ, ν Σζεηζέ, ν Σζεηζέ…

ΝΑΝΣΑ. Μα αθνύ δεη αλάκεζα ζηελ θαιύηεξε θνηλσλία!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δπεηδή ηνλ έρνπλ γηα παιηάηζν! Δπεηδή μεγιηζηξά θαη ηξππώλεη

παληνύ! Δπεηδή πξνζθέξεη ζηνλ θαζέλα ηηο πην βξόκηθεο ππεξεζίεο!

ΝΑΝΣΑ. Ο Σζεηζέ;

24

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ο Σζεηζέ. Γελ μέξεηε, δελ θαληάδεζηε, δεζπνηλίο, γηαηί είλαη ηθαλόο

απηόο ν άλζξσπνο. Αθνύ έρεη βξνκίζεη κε ιάζπε ηελ αμηνζέβαζηε θαιάθξα ηνπ

παηέξα ηνπ, ην όλνκα θαη ηελ ηηκή ηεο νηθνγέλεηαο! Αθνύ έρεη θάλεη θνκκάηηα ηελ

θαξδηά ηεο κεηέξαο ηνπ! Σν όπιν πνπ έρεηε εθεί, κέζα ζηελ ηζάληα ζαο, ζα ζηξαθεί

ελάληηα ζ’ εθείλα ηα θαθόκνηξα γεξνληάθηα, πνπ έρνπλ θηόιαο πέζεη ρακειά θαη ηα

έρνπλ πνδνπαηήζεη όινη· όκσο θνηηάμηε, ζα ζαο έιεγα: - «Δκπξόο, ρξεζηκνπνηείζηε

ην όπιν πνπ δηαζέηεηε, ρηππήζηε απηνύο ηνπ δύν θαθνκνίξεδεο πνπ ζέξλνληαη!» -

εάλ ήμεξα όηη ζα είραηε θάπνην πιηθό όθεινο. Αιιά όρη! Θα ήηαλ κία βαξβαξόηεηα

άρξεζηε! Σα ιίγα πνπ έρνπλ κείλεη ζηελ νηθνγέλεηα είλαη εδώ θαη θαηξό

ππνζεθεπκέλα θαη κάιηζηα ηα πεξηζζόηεξα αθάιππηα. Αθάιππηα, δεζπνηλίο κνπ! Με

θόπν θαη ράξε ζηε δηθή κνπ παξέκβαζε επήιζε ζπκθσλία κεηαμύ ησλ πηζησηώλ, κία

ζπκθσλία όκσο πνπ ηε ραξαθηεξίδεη ε έιιεηςε εκπηζηνζύλεο ζε ηέηνην βαζκό πνπ

κία πλνή κόλν αξθεί γηα λα ηελ θάλεη λα θαηαξξεύζεη ζαλ ράξηηλνο πύξγνο. Αξθεί ε

δηακαξηύξεζε έζησ θαη κηαο λέαο ζπλαιιαγκαηηθήο πνπ έρεη θπθινθνξήζεη θαη ε

θαηάξξεπζε ζα είλαη αλαπόθεπθηε. Κάησ από ηα εξείπηα ζα κείλνπλ ηόηε ζακκέλνη

έλαο θαθνκνίξεο γέξνο θαη κία θαθνκνίξα γπλαίθα… Δθείλνο όκσο όρη! Α, εθείλνο

όρη! Δάλ ζαβόηαλ εθείλνο κόλν! Ση ηνλ ελδηαθέξεη όκσο εθείλνλ ε θαηάξξεπζε; ηη

ηνλ ελδηαθέξεη ε αηίκσζε, ν ζάλαηνο ελόο θαθνκνίξε γέξνπ; Δθείλνο ζπλερίδεη λα

ππνγξάθεη ζπλαιιαγκαηηθέο αλέκεια, γηα έμη ρηιηάδεο ιηξέηεο. Γεζπνηλίο, θνηηάμηε:

εγώ είκαη αδειθηθόο θίινο εθείλνπ ηνπ γεξν-θνπθαξά, θαη γηα εθείλα ηα ηξία

θνκκάηηα ραξηί, πνπ ζηα ρέξηα ζαο δελ έρνπλ θακηά αμία, απνιύησο θακία, θαη

επηπιένλ απνηεινύλ έλα άρξεζην όπιν γηα λα ρηππήζεηε ηνλ άζσην, ( πνπ ζα

κπνξνύζαλ όκσο λα θάλνπλ κεγάιν θαθό ζ’ εθείλνλ πνπ δελ θηαίεη ζε ηίπνηα θαη δελ

έρεη θακία ελνρή), γηα εθείλα ηα ηξία θνκκάηηα ραξηί, επαλαιακβάλσ, από ηα νπνία

δελ κπνξείηε λα βγάιεηε θαλέλα θέξδνο - νύηε θαλ εζηθό, κηαο βεληέηαο – εγώ ινηπόλ

ζα ήκνπλ δηαηεζεηκέλνο, δεζπνηλίο…

(Βάδεη ην ρέξη ζηελ εζσηεξηθή ηζέπε ηνπ ζαθαθηνύ θαη βγάδεη ην πνξηνθόιη, ην αλνίγεη

δηζηαθηηθά θαη βγάδεη έλα κάηζν ραξηνλνκίζκαηα).

ΝΑΝΣΑ (κε αγαλάθηεζε). Α, ώζηε πξόθεηηαη γηα παδάξεκα!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. ρη! ηη παδάξεκα; Βαζίδνκαη ζ’ εζάο, δεζπνηλίο, ζηε κεγαινςπρία

ζαο!

ΝΑΝΣΑ. Μεγαινςπρία, γηα κηα ηέηνηα αδηαληξνπηά! Θέιεηε λα είκαη κεγαιόςπρε;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. ρη γηα εθείλνλ!

ΝΑΝΣΑ. Καη ηη κε λνηάδεη γηα ηνπο άιινπο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Μα αθξηβώο γη’ απηό, βιέπεηε… πήξα ην ζάξξνο λα ζαο

πξνζθέξσ…

ΝΑΝΣΑ. Λίγα ρξήκαηα γηα ηε κεγαινςπρία κνπ; Πόζα; Κακηά ρηιηάδα ιηξέηεο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. ρη… εκπηζηεύνκαη…

ΝΑΝΣΑ. Αγαπεηέ θύξηε, θάλεηε ιάζνο! Ννκίδεηε πσο ζ’ αγνξάζεηε ηόζν θηελά έλα

ζπλαίζζεκα, όπσο είλαη ε κεγαινςπρία, από κηα γπλαίθα ζαλ εκέλα;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δγώ όκσο άθνπζα λα ιέλε…

ΝΑΝΣΑ. ηη είκαζηε κεγαιόςπρεο; Ω, όρη όκσο κ’ απηόλ ηνλ ηξόπν! ρη όηαλ

πξόθεηηαη γη’ απηό! Γηα ηνλ έξσηα, ίζσο! ρη γηα θάπνηνλ πνπ καο ζηέιλεη έλα ηξίην

πξόζσπν γηα λα καο παξαθαιέζεη ζην όλνκα ησλ ζπγγελώλ· πνπ αλαθαηεύεη ζηηο

ληξνπέο ηνπ ηελ ίδηα ηε κεηέξα ηνπ, ηελ ηηκή ηνπ παηέξα ηνπ θαη ηεο νηθνγέλεηάο ηνπ.

Απηό πξνθαιεί αγαλάθηεζε! Ση κ’ ελδηαθέξεη εκέλα όιε απηή ε ηζηνξία πνπ κνπ

δηεγεζήθαηε; Απηή ηε ζηηγκή δελ αηζζάλνκαη παξά αεδία, θαη ηέηνην ζπκό, πνπ αλ

είρα κπξνζηά κνπ, αληί γηα εζάο, εθείλν ηνλ απαηεώλα…

25

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ (γξήγνξα κε εηιηθξηλή θαη πνιύ θσκηθή έθθξαζε). Θα ηνλ

ζθνηώλαηε; Κη εγώ ζα ηνλ ζθόησλα, πηζηέςηε κε , δεζπνηλίο!

ΝΑΝΣΑ. Με θάλεηε θαη γειάσ (μεζπάεη ζε γέιηα).

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Ναη, γειάηε… γειάηε… γειάηε καδί κνπ όζν ζέιεηε… δελ

παξεμεγνύκαη, δεζπνηλίο. Πηζηέςηε κε, είκαη πνιύ πιεγσκέλνο… απνθαξδησκέλνο…

ΝΑΝΣΑ. Μνπ θαίλεηαη όκσο πσο δείμαηε κεγάιν ζάξξνο!

ΚΟΤΣΡΗΛΗΑ. Ζ αλάγθε βιέπεηε. Βξίζθνκαη αλάκεζα… Βνεζείζηε κε, βνεζείζηε

κε εζείο λα βγσ, ζαο παξαθαιώ… είκαη ηόζν πνιύ έμσ από ηα λεξά κνπ…

ΝΑΝΣΑ. Σν βιέπσ. Θέιεηε ηηο ζπλαιιαγκαηηθέο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δάλ… εάλ λνκίδεηε…

ΝΑΝΣΑ. Λέηε πσο δελ αμίδνπλ ηίπνηα, ινηπόλ;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Σίπνηα. Απηό κπνξώ λα ζαο ην νξθηζηώ. Σίπνηα, δεζπνηλίο!

ΝΑΝΣΑ. Απηό έπξεπε λα κνπ πείηε ηόηε.

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. αο ην είπα!

ΝΑΝΣΑ. ρη, ελλνώ απηό θαη ηίπνηα άιιν. Καη ζα έπξεπε λα πξνζζέζεηε όηη,

δηακαξηύξνληάο ηεο απηέο ηηο ζπλαιιαγκαηηθέο, ζα έθαλα ηηο θίιεο κνπ λα γειάζνπλ,

επεηδή ηνπο είπα όηη είρα ηελ αθέιεηα λα ηηο δερηώ. Καηαιαβαίλεηε; Απηά έπξεπε λα

κνπ πείηε! Καη λα κελ επηθαιείζηε ηε κεγαινςπρία κνπ. Δγώ δελ κπνξώ λα είκαη

κεγαιόςπρε. Πξέπεη λα εθδηθεζώ. Καη πηζηέςηε κε όηη ζα βξσ ηνλ ηξόπν λα ην θάλσ,

θαη ζα ην θάλσ άγξηα. Αλ ζα εθδηθεζώ ιέεη! Απηή ηελ ηαπείλσζε, απηή ηελ αεδία

πνπ κ’ έθαλε λα ληώζσ, ζα κνπ ηα πιεξώζεη.

(Ξαθληθά, κε απνθαζηζηηθόηεηα αλνίγεη ηελ ηζάληα ηεο, βγάδεη ηηο ζπλαιιαγκαηηθέο θαη

ηνπ ηηο δίλεη).

Οξίζηε νη ζπλαιιαγκαηηθέο. Φύγεηε! Φύγεηε ακέζσο!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δπραξ…

ΝΑΝΣΑ. Με κ’ επραξηζηείηε!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. ρη… κα … επηηξέςηε κνπ…

(Γεηιά, κε δάρηπια πνπ ηξέκνπλ, ηξαβάεη από ην κάηζν κεξηθά ραξηνλνκίζκαηα θαη ηα

βάδεη επάλσ ζην ηξαπεδάθη, θάησ από ην κειαλνδνρείν).

ΝΑΝΣΑ. ρη! Γελ ζέισ! Γελ ζέισ!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Αθήζηε, αθήζηε κε, ζαο παξαθαιώ… δελ μέξσ εάλ απηό πνπ θάλσ

είλαη ζσζηό ή όρη…

ΝΑΝΣΑ. Γελ ζέισ, ζαο ιέσ! Πάξηε ηα πίζσ απηά ηα ρξήκαηα!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Με ζπγρσξείηε… θνηηάμηε… εγώ… ην ιηγόηεξν πνπ κπνξώ λα

θάλσ… αθήζηε κε λα ην θάλσ… θάληε κνπ ηε ράξε… κηα μερσξηζηή ράξε…

ΝΑΝΣΑ. Πόζα βάιαηε εθεί;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Υίιηεο… ρίιηεο πεληαθόζηεο ιηξέηεο… δεζπνηλίο, αιιά…

ΝΑΝΣΑ. Υίιηεο πεληαθόζηεο;

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Δάλ… εάλ είλαη ιίγα…

ΝΑΝΣΑ (ελνριεκέλε, βγάδεη από ηελ ηζάληα ηεο έλαλ θάθειν αλνηρηό, ηππσκέλν κε

θάπνηα θίξκα θαη ηνπ ηνλ δίλεη). Ρίρηε κηα καηηά ζ’ απηό ην ινγαξηαζκό.

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ (παίξλεη ηνλ θάθειν θαη βγάδεη από κέζα ακήραλνο θαη ρσξίο λα

θαηαιαβαίλεη, έλαλ ινγαξηαζκό θαη δηαβάδεη): Καπέιν κε επίπεδν ηεπέ θαη κεγάιν,

ιεπθό, θπζηθό Paradis. Ληξέηεο 1650.

(Σελ θνηηάδεη. Η Νάληα ηνπ δείρλεη κε ην δάρηπιν ην θαπέιν πνπ θνξάεη. Καηαιαβαίλεη

θαη ιέεη ακέζσο): Α, λαη… ακέζσο… Δπραξίζησο…

(Σξαβάεη από ην κάηζν άιιν έλα ραξηνλόκηζκα ησλ εθαηό θη έλα ησλ πελήληα θαη ηα

ηνπνζεηεί ζην ηξαπεδάθη καδί κε η’ άιια, θάησ από ην κειαλνδνρείν). Οξίζηε… Με

26

ζπγρσξείηε, εάλ… Κη επραξηζηώ, δεζπνηλίο… κε όιε κνπ ηελ θαξδηά… θαη εθ

κέξνπο…

ΝΑΝΣΑ. Αξθεηά! αο παξαθαιώ!

ΚΟΤΑΣΡΗΛΗΑ. Έρεηε δίθην. Φεύγσ, θεύγσ γξήγνξα γηα λα αλαγγείισ ηε

γελλαηόδσξε πξάμε ζαο… - όρη, όρη… δελ έρσ ηίπνηα άιιν λα πξνζζέζσ…

(Σεο απιώλεη ην ρέξη). Μνπ επηηξέπεηε; (Σεο ην ζθίγγεη, ππνθιίλεηαη): Σα ζέβε κνπ.

(Φεύγεη από ηελ είζνδν ζην βάζνο. Η Νάληα, κέλνληαο κόλε, θάλεη κνξθαζκνύο

λαπηίαο, ζπκνύ· πεγαίλεη πέξα δώζε, εμαγξησκέλε).

ΝΑΝΣΑ. Α, ζα κνπ ην πιεξώζεη… ζα κνπ ην πιεξώζεη… Άλαλδξε!... Α, ηη…

Σηπνηέληε! Σηπνηέληε!

(ηέθεηαη κπξνζηά ζην ηξαπεδάθη, παίξλεη ηα ραξηνλνκίζκαηα, ηα κεηξάεη νξγηζκέλα

θαη πεξηθξνλεηηθά, ηα πεηάεη κέζα ζηε ηζάληα ηεο θαη ζηε ζπλέρεηα κέλεη γηα ιίγν

ζθεθηηθή, δαγθώλνληαο ην δάρηπιν, κε ηα κάηηα ηεο λα πεηάλε ζπίζεο, απεηιεηηθά. ην

ηέινο ζπλέξρεηαη, θάζεηαη κπξνζηά ζην ηξαπεδάθη, βγάδεη από ην ληνζηέ έλα θύιιν

ραξηί θη έλα θάθειν:)

Πεξίκελε θαη ζα δεηο…

(Αξρίδεη αλ γξάθεη.)

(Παύζε. Δλώ ε Νάληα, κε ηηο πιάηεο ζηξακκέλεο ζηελ είζνδν, γξάθεη, ε είζνδνο αλνίγεη

αζόξπβα θαη ν Σζεηζέ πξνβάιιεη, κε ην θαπέιν ζηξαβά ζην θεθάιη. έπεηηα κπαίλεη,

θιείλεη πίζσ ηνπ ηελ πόξηα αζόξπβα θαη ζηα λύρηα ησλ πνδηώλ πιεζηάδεη ηε Νάληα θαη

ηελ αγθαιηάδεη από πίζσ).

ΣΔΣΔ. Ναληνύια, θνύθια κνπ!

ΝΑΝΣΑ. Α, εζύ είζαη; Με ηη κνύηξα εκθαλίδεζαη κπξνζηά κνπ;

ΣΔΣΔ. Ση ηξέρεη;

ΝΑΝΣΑ. Έρεηο ηελ αλαίδεηα…

ΣΔΣΔ. πγρώξα κε: ζ’ έθαλα λα πεξηκέλεηο πνιύ; Γελ πίζηεπα λ’ αξγήζσ ηόζν.

Έια, λα ’καη όκσο ηώξα εδώ…

(Σεο πξνηείλεη ρακνγειαζηό ην πξόζσπό ηνπ).

ΝΑΝΣΑ. Πάξε απηό!

(Σνπ δίλεη έλα ερεξό ραζηνύθη).

ΣΔΣΔ. Θεέ κνπ! Ση δπλαηό! Με πόλεζεο! Γηαηί;

ΝΑΝΣΑ. Γηαηί; Έρεηο ην ζξάζνο λα κε ξσηάο γηαηί;

ΣΔΣΔ. ρη! πγρώξα κε! νπ δήηεζα ζπγλώκε… Θα κνπ πεηο ηειηθά ηη ηξέρεη;

Μήπσο πεξίκελεο κηζή σξίηζα….

ΝΑΝΣΑ. Α, γη’ απηό λνκίδεηο;

ΣΔΣΔ. Γηαηί άιιν; Ση ζπκβαίλεη;

ΝΑΝΣΑ. Ήζνπλ κε ηε κακά;

ΣΔΣΔ. Με ηε κακά; Πνηα κακά;

ΝΑΝΣΑ. Με ηε δηθή ζνπ κακά, πνπ ζα εξρόηαλ λα κε παξαθαιέζεη, λα κε ηθεηεύζεη

λα ιππεζώ…

ΣΔΣΔ. Σε κακά κνπ; Ση ιεο; Σξειάζεθεο;

ΝΑΝΣΑ. Α, ώζηε ηξειάζεθα; Απαηεώλα!

ΣΔΣΔ. Με ζπγρσξείο, γηα πνηα κακά κνπ κηιάο; Πνύ είλαη ε κακά; Ση δνπιεηά έρεη

εδώ ε κακά κνπ;

ΝΑΝΣΑ. Απαηεώλα! Ξέξσ πνιύ θαιά όηη δελ έρεη θακία δνπιεηά εδώ! Ννκίδεηο όηη

ηα πίζηεςα όια απηά;

ΣΔΣΔ. Ση λα πηζηέςεηο; Μα, ηξειάζεθεο; Ση ζνπ ζπκβαίλεη;

27

ΝΑΝΣΑ. Ζ πηώρεπζε! ε θαηαζηξνθή! ε αηίκσζε! όια θαηά δηαβόινπ εμ αηηίαο ζνπ!

Έλαο θαθνκνίξεο παηέξαο πνπ ζπίισζεο ηελ αμηνζέβαζηή ηνπ θεθαιή! Μία θησρή

κεηέξα… - Απαηεώλα! άρξεζηε! Γελ ληξέπεζαη;

ΣΔΣΔ (ζνβαξόο, ςπρξά). Αγαπεηή κνπ, παξακηιάο! ε παξαθαιώ λα κνπ

εμεγήζεηο. Γελ θαηαιαβαίλσ ηίπνηα.

ΝΑΝΣΑ. Α, ώζηε δελ θαηαιαβαίλεηο; νβαξά; Γελ θαηαιαβαίλεηο ηίπνηα, ε;

ΣΔΣΔ. Ση ζεο λα θαηαιάβσ; ε βιέπσ νξγηζκέλε… Νόκηδα όηη θηαίεη ε αξγνπνξία

κνπ… Σώξα όκσο…

ΝΑΝΣΑ (πεγαίλνληαο πξνο ην κέξνο ηνπ κε ηα ρέξηα πξνηεηακέλα). Δίλαη δπλαηόλ λα

είζαη ηόζν απαζήο; Πώο γίλεηαη; Δθείλνο ν κνλόθζαικνο;

ΣΔΣΔ. Ο κνλόθζαικνο;

ΝΑΝΣΑ. Πνπ βξήθα εδώ, αληί γηα ζέλα;

ΣΔΣΔ. Έλαο κνλόθζαικνο;

ΝΑΝΣΑ. Φίινο ηνπ κπακπά ζνπ!

ΣΔΣΔ. Μα ηη ιεο; Έρεηο ηξειαζεί ηειείσο! Μήπσο νλεηξεύηεθεο; Γελ έρσ νύηε

κπακπά, νύηε κακά. ηη ιεο;

ΝΑΝΣΑ. Ση! Θέιεηο λα κε ηξειάλεηο ζηα ζνβαξά; Πξόζερε, ζνπ ιέσ! Δάλ είλαη

αζηείν…

ΣΔΣΔ. Μα ηη αζηείν! νπ ιέσ πσο δελ θαηαιαβαίλσ ηίπνηα! Δμεγήζνπ! Πνηόλ

βξήθεο εδώ, αληί γηα κέλα; Έλαλ κνλόθζαικν; Ση ζεκαίλεη απηό;

ΝΑΝΣΑ. Μνλόθζαικν, κνλόθζαικν… έηζη.

(θεπάδεη κε ην ρέξη ην έλα ηεο κάηη).

ΣΔΣΔ. Καη ιεο πσο ηνλ βξήθεο εδώ; Πώο;

ΝΑΝΣΑ. Πνύ λα μέξσ εγώ; Ήηαλ εδώ. Σειεθώλεζα, κνπ είπαλ λ’ αλέβσ. Νόκηδα όηη

ζα έβξηζθα εζέλα, αιιά βξήθα εθείλνλ.

ΣΔΣΔ. Καη πνηνο ζνπ είπε λ’ αλέβεηο;

ΝΑΝΣΑ. Δκέλα ξσηάο;

ΣΔΣΔ (πξνζπνηνύκελνο ηνλ αγαλαθηηζκέλν, έπεηηα ηνλ αλήζπρν θαη ηνλ

ζπληεηξηκκέλν). Μνλόθζαικνο; Θεέ κνπ! Δδώ; Γηα ιέγε· ηη ζνπ είπε;

ΝΑΝΣΑ. ηη πεξίκελε ηε κεηέξα ζνπ γηα λα έξζνπλ ζπίηη κνπ λα κε

παξαθαιέζνπλ…

ΣΔΣΔ. Σε κεηέξα κνπ; Κη εζύ ην πίζηεςεο;

ΝΑΝΣΑ. ρη, ζνπ ιέσ!

ΣΔΣΔ. Να ζε παξαθαιέζνπλ, γηα πνην πξάγκα;

ΝΑΝΣΑ. Να επηζηξέςσ ηηο ηξεηο ζπλαιιαγκαηηθέο.

ΣΔΣΔ (κε επηζεηηθή αγσλία). Κη εζύ;

ΝΑΝΣΑ. (έρνληάο ηα ρακέλα). Ση εγώ;

ΣΔΣΔ. Σνπ ηηο έδσζεο;

ΝΑΝΣΑ. Άξρηζε λα κνπ κηιά γηα ηελ θαηαζηξνθή ηνπ ζπηηηνύ ζνπ…

ΣΔΣΔ. Α, ηνλ παιηάλζξσπν! Κη έπεηηα;

ΝΑΝΣΑ. ηη ν παηέξαο ζνπ ήηαλ ζην ρείινο ηεο ρξενθνπίαο…

ΣΣΔ. Ο παηέξαο κνπ; Α, ηνλ απαηεώλα!

ΝΑΝΣΑ. ηη έλα ζπξώμηκν ήηαλ αξθεηό, έλα θύζεκα γηα λα γθξεκίζνπλ ηε

ζπκθσλία πνπ είρε θαηαθέξεη λα πεηύρεη κε ηνπο πηζησηέο ηνπ…

ΣΔΣΔ. Ώζηε έηζη; Ο θνληάο! Ο ισπνδύηεο!

ΝΑΝΣΑ. Σα έιεγε κε ηέηνην πάζνο πνπ κνπ θάλεθε όηη… Θεέ κνπ, ηη θξίθε!... κνπ

θάλεθε όηη θαη ην άιιν κάηη ζα ηνπ πεηαγόηαλ από ην πξόζσπν θαη ζα έπεθηε επάλσ

κνπ…

ΣΔΣΔ. Απάληεζέ κνπ όκσο· ηνπ έδσζεο ηηο ζπλαιιαγκαηηθέο;

28

ΝΑΝΣΑ. Μνπ είπε, κνπ απέδεημε, όηη δελ άμηδαλ ηίπνηα, όηη δελ ζα είρα θαλέλα

θέξδνο από απηέο…

ΣΔΣΔ. Κη εζύ ηνπ ηηο έδσζεο; Αρ, ηη κνπ έθαλεο! Με θαηέζηξεςεο, κε

θαηέζηξεςεο, κε θαηέζηξεςεο!

ΝΑΝΣΑ. Δγώ; Πώο;

ΣΣΔ. Πάεη, είκαη θαηεζηξακκέλνο! Ξέξεηο πνηνο ήηαλ απηόο ν άλζξσπνο; Ο πην

άγξηνο ηνθνγιύθνο πνπ ππάξρεη επάλσ ζηε γε! Μηα βδέιια! Έλαο βξηθόιαθαο!

ΝΑΝΣΑ. Απηόο ν άλζξσπνο;

ΣΔΣΔ. Απηόο ν άλζξσπνο, κάιηζηα, απηόο ν άλζξσπνο! Πώο κπόξεζεο λα ηνλ

πηζηέςεηο;

ΝΑΝΣΑ. Γελ ηνλ πίζηεςα…

ΣΔΣΔ. Σόηε;

ΝΑΝΣΑ. Πίζηεςα όηη ηνλ έζηεηιεο εζύ…

ΣΔΣΔ. Δγώ;

ΝΑΝΣΑ. Γηα λα πάξεηο πίζσ ηηο ζπλαιιαγκαηηθέο…

ΣΔΣΔ. Δγώ; Μα πώο; Αθνύ εγώ ν ίδηνο ζνπ έγξαςα λα κνπ ηηο θέξεηο εδώ! Ήζεια

λα ηηο αιιάμσ… Ήζεια λα ηηο εμαγνξάζσ… λα ζνπ δώζσ ηα ιεθηά… Πώο

δηαθηλδύλεςεο λα ηνπ ηηο δώζεηο; Αρ, ηνλ εγθιεκαηία! Με θαηέζηξεςεο!

ΝΑΝΣΑ. Πνύ λα μέξσ εγώ; Πνηνο ηνλ γλώξηδε;

ΣΔΣΔ. Δθείλνλ εθεί;

ΝΑΝΣΑ. Ναη… λα δνξίδεηαη,… λα παξαθαιά,… λα ηδξώλεη…

ΣΔΣΔ. Φπζηθά, αθνύ μέξεη λα παξηζηάλεη ηνλ ηξειό ζηελ εληέιεηα! Γελ ππάξρεη

ξόινο πνπ λα κελ μέξεη λα ηνλ παίμεη! Από ηνλ ηνθνγιύθν κέρξη ηνλ κεζάδνληα, από

ηνλ ηύξαλλν κέρξη ην ζθιάβν, ην γάηδαξν, ην γνπξνύλη, ην θίδη θαη ηελ ίαηλα, ηελ

ηίγξε θαη ην θνπλέιη! Κη εζύ ηνλ πίζηεςεο… θη έπεζεο ζηνλ ηζηό πνπ ζνπ έπιεμε..

Σώξα όκσο ην δηθό κνπ κεδνύιη ζα ξνπθήμεη! Γελ κπόξεζε πνηέ λα έρεη ζην ρέξη

θάπνην δηθό κνπ ραξηί γηα λα εθδηθεζεί! Δδώ θαη ρξόληα κνπ έζηελε θαξηέξη, κε

θπλεγνύζε! Δπεηδή εγώ ηνπ άξπαμα από ηα λύρηα πεξηζζόηεξα από έλα ζύκαηα,

θαηαιαβαίλεηο; θαη ηνλ μεκπξόζηηαζα δεκόζηα… Πώο όκσο έκαζε γηα ηηο ηξεηο

ζπλαιιαγκαηηθέο; Πώο έκαζε όηη εζύ ζα εξρόζνπλ εδώ γηα αλ κνπ ηηο επηζηξέςεηο;

Πεο κνπ ηελ αιήζεηα, κήπσο κίιεζεο κε θαλέλα;

ΝΑΝΣΑ. Μνπ είπε πσο ηνπ ην εμνκνινγήζεθεο εζύ!

ΣΔΣΔ. Σνπ ην εμνκνινγήζεθα εγώ; νπ θαίλεηαη δπλαηό λα έγηλε θάηη ηέηνην;

Μάιινλ εζύ ζα κίιεζεο γηα ην ζέκα κε θάπνηα θίιε ζνπ…

ΝΑΝΣΑ. ρη… όκσο… γηα λα πσ ηελ αιήζεηα, έθαλα θάπνηα λύμε…

ΣΔΣΔ. ε πνηόλ;

ΝΑΝΣΑ. Γελ ζπκάκαη… ζε θάπνηνλ θίιν ζνπ.

ΣΔΣΔ. Έρεη θαηαζθόπνπο παληνύ! Καη ίζσο… κα θπζηθά, λαη, κνπ ηνλ έζηεηιε

ζήκεξα ην πξσί! Ήηαλ εθείλνο ν ελνριεηηθόο, πνπ κε θαζπζηέξεζε πεξηζζόηεξν από

κηζή ώξα, γηα λα ηνπ δώζεη ην ρξόλν λα έξζεη εδώ θαη λα ζε αηθληδηάζεη… Α, ηνλ

εγθιεκαηία! Ση λα θάλσ ηώξα; Ση λα θάλσ; Σξεηο ζπλαιιαγκαηηθέο… εθαηό ηα

εθαηό… ζα κε βάιεη λα πιεξώζσ εθαηό ηα εθαηό επάλσ ζ’ εθείλεο ηηο έμη ρηιηάδεο

ιηξέηεο… θαη εάλ αθόκα, θαη εάλ αθόκα… Μα πώο ην ’θαλεο; Έηζη ηνπ ηηο έδσζεο…

γηα ην ηίπνηα; Σξεηο ζπλαιιαγκαηηθέο κε ηελ ππνγξαθή κνπ!

ΝΑΝΣΑ. ρη, κνπ έδσζε ιίγεο ιηξέηεο…

ΣΔΣΔ. Α, ιίγεο ιηξέηεο! Πόζεο;

ΝΑΝΣΑ. Υίιηεο… ρίιηεο εμαθόζηεο… εμαθόζηεο πελήληα…

ΣΔΣΔ. Ο αγηνγδύηεο! Υίιηεο εμαθόζηεο πελήληα γηα έμη ρηιηάδεο θαη ζα κε βάιεη λα

ηνπ πιεξώζσ ηα δηπιά.

29

ΝΑΝΣΑ. Ήζειε κάιηζηα λα κνπ δώζεη θαη ιηγόηεξα!

ΣΔΣΔ. Καηάιαβεο; Ήζειε λα βγάιεη θαη θέξδνο!

ΝΑΝΣΑ. ρη… γηα λα πσ ηελ αιήζεηα… κόιηο ηνπ έδεημα ηελ απόδεημε ηνπ

θαπέινπ…

ΣΔΣΔ. Πνην θαπέιν; Απηό εθεί; Μα κε ζπγρσξείο, αθνύ απηό ζνπ ην πιήξσζα

εγώ!

ΝΑΝΣΑ. Ση πάεη λα πεη απηό; Σελ απόδεημε ηελ έρσ πάληα εδώ.

ΣΔΣΔ. Καηάιαβα. Υίιηεο εμαθόζηεο πελήληα; Πάεη λα πεη πσο ζα ην πιεξώζσ δύν

θνξέο εγώ απηό ην θαπέιν. Θα ην πξνζζέζεη ζηνπο ηόθνπο.

ΝΑΝΣΑ. ρη, όρη, άθνπ Σζεηζέ, ηνπιάρηζηνλ απηά…

ΣΔΣΔ (κε αγαλάθηεζε). Έια ηώξα! Ση ζνπ πέξαζε από ην κπαιό;

ΝΑΝΣΑ. Σζεηζέ, ζε παξαθαιώ!

ΣΔΣΔ. Πάςε! Έρεηο ηξειαζεί;

ΝΑΝΣΑ. Κάλε κνπ απηή ηε ράξε…

ΣΔΣΔ. Μηιάο ζνβαξά; Λππάκαη θαη γηα ινγαξηαζκό ζνπ. Καιά λα πάζεηο όκσο!

Πώο κπόξεζεο λα πηζηέςεηο όιεο ηηο ζπθνθαληίεο πνπ ζνπ μεθνύξληζε γηα κέλα; Ση

ζνπ είπε, ε; Ση ζνπ είπε;

ΝΑΝΣΑ (θάλεη θαη κε ηα δύν ρέξηα κηα εθθξαζηηθή θίλεζε). Αγαπεηέ κνπ…

ΣΔΣΔ (απνξξνθεκέλνο). Καη είλαη ρσξίο εκεξνκελία ιήμεο, θαηαιαβαίλεηο;

Μπνξεί λα κνπ ηηο δηακαξηπξήζεη όπνηε ζέιεη… Αιιά δε ζα κνπ ηηο δηακαξηπξήζεη!

Γελ είλαη ηξειόο! Θα κ’ έρεη έηζη, κε ηελ απεηιή, γηα λα κνπ επηβάιεη ηνπο ηόθνπο ηεο

αξεζθείαο ηνπ… θαη ζα κνπ πηεί ην αίκα, όπσο έθακε ζε ηόζνπο άιινπο.

ΝΑΝΣΑ. Καεκέλε κνπ Σζεηζέ… έια εδώ…

ΣΔΣΔ. Άζε κε! Με θαηέζηξεςεο.

ΝΑΝΣΑ. Θα ζε αληακείςσ εγώ, Σζεηζέ.

ΣΔΣΔ (ηξέρεη θαη ηελ αγθαιηάδεη). Α, αγάπε κνπ, ην πηζηεύσ! Θα κε αληακείςεηο

αλάινγα κ’ απηά πνπ ζα κνπ αξπάμεη εθείλνο ν ηνθνγιύθνο!

ΝΑΝΣΑ. Κη αθόκα πεξηζζόηεξν!

ΣΔΣΔ. Παξακέλεη όκσο ν ζπκόο, θαηαιαβαίλεηο; Ο ζπκόο πνπ έπεζα ζε ηέηνηα

ρέξηα!

ΝΑΝΣΑ. Δγώ ζα θάλσ λα ζνπ πεξάζεη θαη ν ζπκόο, ζηακάηα ηώξα… Έια, θάηζε

εδώ. (Σνλ θαζίδεη θη έπεηηα θάζεηαη ζηα γόλαηά ηνπ). Έηζη…

ΣΔΣΔ. Αξρίδεη ε αληακνηβή; Γξήγνξα, έλα θηιί εδώ! (Σεο δείρλεη ην κέησπν).

ΝΑΝΣΑ. Να, έλα θηιί εδώ…

ΣΔΣΔ. Γηα πεο κνπ, κνπ έζνπξε πνιιά, ν παιηάλζξσπνο;

ΝΑΝΣΑ. Πνιιά… πνιιά…

ΣΔΣΔ. Γηα θάζε έλα θη έλα θηιί! Δθεί πνπ ζέισ εγώ… Αξρίδνπκε! Πώο κε είπε;

ΝΑΝΣΑ. Καλάγηα!

ΣΔΣΔ. Γξήγνξα, έλα θηιί εδώ! (Γείρλεη ην δεμί κάγνπιν).

ΝΑΝΣΑ (Γειάεη θαη ηνλ θηιά ζην δεμί κάγνπιν).

ΣΔΣΔ. Δκπξόο, ηη άιιν είπε;

ΝΑΝΣΑ. Πεξίκελε. Έθηξσκα ηεο θύζεο…

ΣΔΣΔ. Έθηξσκα;

ΝΑΝΣΑ. Σεο θύζεο…

ΣΔΣΔ. Έθηξσκα ηεο θύζεο; (Πεηηέηαη επάλσ. Η Νάληα ηνπ μεθεύγεη θαη ηξέρεη

κέζα ζην δσκάηην γειώληαο). Έια εδώ… έια εδώ…

ΝΑΝΣΑ. Άζε κε λα βγάισ ην θαπέιν…

ΣΔΣΔ. Υίιηα εμαθόζηα πελήληα! Καη ηα ππόινηπα! Νάληα, έια εδώ…

ΝΑΝΣΑ. Να ‘καη!

30

ΣΔΣΔ (Ξαλαθάζεηαη, θαη ε Νάληα πάιη ζηα γόλαηά ηνπ). Λνηπόλ, έθηξσκα ηεο

θύζεο, ε; (δείρλεη κε ην δάρηπιν ην ζηόκα). Απηή ηε θνξά εδώ, εδώ, αγάπε κνπ…

ΝΑΝΣΑ (ζθύβεη γηα λα ηνλ θηιήζεη ζην ζηόκα θαη- ζην ζεκείν απηό – θαιό ζα είλαη λα

πέζεη ε …)

ΑΤΛΑΗΑ

31

Η άδεηα

(κνλόπξαθηε θσκσδία)

ΠΡΟΩΠΑ

Ροδάρηο Κηάρθηαρο

Ροδηλέια, θόρε ηοσ

Ο αλαθρηηής Νη’ Αληρέα

Άιιοη ηρεης δηθαζηές

Μαράλθα, θιεηήρας

Βαζίδεηαη ζηελ νκώλπκε λνπβέια ε νπνία γξάθηεθε ην 1911. Η πξώηε γξαθή ηνπ

κνλόπξαθηνπ έγηλε ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 1917ζηε ζηθειηθή δηάιεθην θαη ακέζσο κεηά (31

Ιαλνπaξίνπ 1918) δεκνζηεύηεθε ζηα ηηαιηθά ζην πεξηνδηθό Rivista d’ Italia. ηε ζθελή

ηνπ ζεάηξνπ Alfieri ηνπ Σνπξίλνπ αλέβεθε ζηηο 23 Μαξηίνπ 1918, από ηνλ Angelo

Musco.

32

Γξαθείν ηνπ αλαθξηηή Νη’ Αληξέα. Μεγάιν ξάθη πνπ πηάλεη ζρεδόλ όιν ην κήθνο ηνπ

ηνίρνπ ζην βάζνο, γεκάην κε πξάζηλα θνπηηά αξρεηνζέηεζεο, ηα νπνία ππνηίζεηαη όηη

μερεηιίδνπλ από έγγξαθα. Γξαθείν γεκάην κε ζηνίβεο ραξηηά. ην δεμή ηνίρν, ζην βάζνο

θαη πιάη έλα άιιν ξάθη. Μία δεξκάηηλε πνιπζξόλα γηα ηνλ αλαθξηηή κπξνζηά ζην

γξαθείν. Γηάθνξεο παιηέο θαξέθιεο. Σν γξαθείν έρεη όςε ζιηβεξή. Η θπξία είζνδνο

βξίζθεηαη ζηνλ δεμή ηνίρν. η’ αξηζηεξά έλα κεγάιν παξάζπξν, ςειό, κε παιηά ηδάκηα.

Μπξνζηά ζην παξάζπξν έλα κεγάιν θινπβί θξέκεηαη από κία ςειή βάζε. ηνλ

αξηζηεξό ηνίρν κία κπζηηθή κηθξή έμνδνο.

Ο αλαθξηηήο Νη’ Αληξέα κπαίλεη από ηελ θπξία είζνδν θνξώληαο έλα θαπέιν θαη ην

παλσθόξη ηνπ. Κξαηάεη ζην ρέξη έλα κηθξό θινπβί, ιίγν κεγαιύηεξν από ηελ παιάκε

ηνπ ρεξηνύ ηνπ. Πεγαίλεη ζην κεγάιν θινπβί ηνπ δσκαηίνπ, ην αλνίγεη, έπεηηα αλνίγεη

θαη ην πνξηάθη από ην κηθξό θινπβί θαη αθήλεη λα πεξάζεη ζην κεγάιν θινπβί έλαο

ζπίλνο.

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Δκπξόο, έκπα κέζα! – Έια, ηεκπέιαξε! – Δπηηέινπο… -ησπή ηώξα,

θαη άζε κε λα αζθήζσ ηα δηθαζηηθά κνπ θαζήθνληα ζ’ απηά ηα άγξηα αλζξσπάθηα.

(Βγάδεη ην παλσθόξη θαη ην θξεκάεη καδί κε ην θαπέιν ζηελ θξεκάζηξα. Κάζεηαη ζην

γξαθείν, παίξλεη ην πάθν κε ηα έγγξαθα ηεο ππόζεζεο πνπ πξέπεη λα εμεηάζεη, ην

θνπλάεη ζηνλ αέξα κε αλππνκνλεζία, μεθπζάεη): Ο επινγεκέλνο! (Μέλεη γηα ιίγν

απνξξνθεκέλνο ζηηο ζθέςεηο ηνπ, έπεηηα ρηππάεη ην θνπδνύλη θαη από ηελ θπξία είζνδν

κπαίλεη ν θιεηήξαο Μαξάλθα.

ΜΑΡΑΝΚΑ. ηηο δηαηαγέο ζαο, θαβαιηέξε!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Μαξάλθα, πεγαίλεηε ζην ζηελό ηνπ Φνύξλνπ, εδώ θνληά, ζην ζπίηη

ηνπ Κηάξθηαξν.

ΜΑΡΑΝΚΑ (Πεδάεη πξνο ηα πίζσ θαη θηύλεη ζηνλ θόξθν ηνπ). Γηα ην Θεό, κελ ηνλ

βάδεηε ζην ζηόκα ζαο, θαβαιηέξε!

ΝΣ’ΑΝΣΡΔΑ (έμαιινο από ζπκό, ρηππώληαο ηε γξνζηά ζην γξαθείν ηνπ). Φηάλεη πηα!

αο απαγνξεύσ λα δείρλεηε κ’ απηόλ ηνλ ηξόπν, κπξνζηά κνπ, ηελ θηελσδία ζαο ζε

βάξνο απηνύ ηνπ θαθνκνίξε. Καη ζαο ην ιέσ κηα θαη θαιή.

ΜΑΡΑΝΚΑ. Με ζπγρσξείηε, θαβαιηέξε! Σν είπα θαη γηα ην δηθό ζαο θαιό!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Α, ώζηε ζπλερίδεηε!

ΜΑΡΑΝΚΑ. Γελ μαλακηιάσ. Ση ζέιεηε λα θάλσ ζην ζπίηη απηνύ… απηνύ ηνπ

αμηνζέβαζηνπ θπξίνπ;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Να ηνπ πείηε όηη ν αλαθξηηήο ηνλ ζέιεη θαη λα ηνλ νδεγήζεηε ακέζσο

εδώ.

ΜΑΡΑΝΚΑ. Ακέζσο, θαβαιηέξε! Έρεηε θακία άιιε εληνιή;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Σίπνηε άιιν. Πεγαίλεηε.

(Ο Μαξάλθα βγαίλεη θξαηώληαο αλνηρηή ηελ πόξηα γηα λα πεξάζνπλ νη ηξεηο δηθαζηέο,

ζπλάδειθνη ηνπ αλαθξηηή, πνπ κπαίλνπλ θνξώληαο ηηο ηεβέλλνπο θαη ηηο ηόθεο ηνπο θαη

αληαιιάζζνπλ ραηξεηηζκνύο κε ηνλ Νη’ Αληξέα. ηε ζπλέρεηα πεγαίλνπλ θαη νη ηξεηο λα

δνύλε ηνλ ζπίλν κέζα ζην θινπβί).

ΠΡΩΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. Ση ιέεη, ινηπόλ, απηόο ν θπξ-ζπίλνο;

ΓΔΤΣΔΡΟ ΓΗΚΑΣΖ. Ξέξεηο όηη είζαη πεξίεξγνο κ’ απηόλ ηνλ ζπίλν πνπ

θνπβαιάο ζπλέρεηα καδί ζνπ;

ΣΡΗΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. ινη ζε απνθαινύλ: ν Γηθαζηήο πίλνο.

ΠΡΩΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. Πνύ είλαη, πνύ είλαη ην θινπβάθη κε ην νπνίν ηνλ θνπβαιάο;

ΓΔΤΣΔΡΟ ΓΗΚΑΣΖ (παίξλνληάο ην επάλσ από ην γξαθείν). Να ην, εδώ είλαη!

Κνηηάμηε, θύξηνη κνπ! Παηρληδάθηα γηα κηθξά παηδηά! Έλαο ζνβαξόο άλζξσπνο…

33

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Α, ώζηε παηρλίδη γηα κηθξά παηδηά, είλαη απηό ην θινπβάθη; Κη εζείο

ηόηε ηη είζηε πνπ έρεηε ζηνιηζηεί έηζη;

ΣΡΗΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. Δ,ε, ζεβαζκόο ζηελ ηήβελλν!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Διάηε, αθήζηε η’ αζηεία! Δίκαζηε ζηελ «camera caritatis». ηαλ

ήκνπλ κηθξόο έπαηδα κε ηνπο θίινπο κνπ ην δηθαζηήξην. Ο έλαο έθαλε ηνλ

θαηεγνξνύκελν, έλαο άιινο ηνλ πξόεδξν ηνπ δηθαζηεξίνπ, άιινη ηνπο δηθαζηέο,

άιινη ηνπο δηθεγόξνπο… Θα ην παίδαηε θη εζείο απηό ην παηρλίδη. αο δηαβεβαηώλσ

πσο ηόηε ήκαζηαλ πην ζνβαξνί!

ΠΡΩΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. Κάζε άιιν!

ΓΔΤΣΔΡΟ ΓΗΚΑΣΖ. Πάληα ηέιεησλε κε μύιν!

ΣΡΗΣΟ ΓΗΚΑΣΖ (δείρλνληαο κηα παιηά νπιή ζην κέησπν). Κνηηάμηε εδώ: νπιή

από κία πέηξα πνπ κνπ πέηαμε έλαο δηθεγόξνο ηεο ππεξάζπηζεο, ελώ έπαηδα ην ξόιν

ηνπ εηζαγγειέα!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Σν θαιύηεξν όκσο ήηαλ ην ζηόιηζκα κε ηελ ηήβελλν. Σν κεγαιείν

ήηαλ ε ηήβελλνο θαη από θάησ εκείο κηθξά παηδηά. Σώξα ζπκβαίλεη ην αληίζεην: εκείο

είκαζηε πιένλ κεγάινη θαη ε ηήβελλνο έρεη θαηαληήζεη ην παηρλίδη καο όπσο όηαλ

ήκαζηαλ κηθξά παηδηά. Υξεηάδεηαη κεγάιν ζάξξνο γηα λα ηελ πάξνπκε ζηα ζνβαξά!

Ηδνύ, θύξηνη, (παίξλεη από ην γξαθείν ην παθέην κε ηα έγγξαθα ηεο πεξίπησζεο

Κηάξθηαξν) πξέπεη λα πξνεηνηκάζσ απηήλ εδώ ηε δίθε. Γελ ππάξρεη κεγαιύηεξε

αδηθία από απηή ηελ πεξίπησζε. Αδηθία, επεηδή πξόθεηηαη γηα ηνλ πην άζπιαρλν

θαηαηξεγκό ελάληηα ζηνλ νπνίν έλαο θνπθαξάο πξνζπαζεί απεγλσζκέλα λα

εμεγεξζεί, ρσξίο θακία όκσο πηζαλόηεηα επηηπρίαο. Δδώ έρνπκε λα θάλνπκε κε έλα

ζύκα, πνπ δελ κπνξεί λα ηα βάιεη κε θαλέλα! ηε δίθε απηή ζέιεη λα ηα βάιεη κε δύν,

κε ηνπο δύν πξώηνπο πνπ ηνπ έηπραλ ζην δξόκν θαη – κάιηζηα θύξηνη – ε δηθαηνζύλε

ζα ηνπ δώζεη άδηθν, άδηθν, αλππνρώξεηε, επηβεβαηώλνληαο κ’ απηόλ ηνλ ηξόπν, ηελ

απάλζξσπε αδηθία ηεο νπνίαο έρεη πέζεη ζύκα ν θνπθαξάο απηόο.

ΠΡΩΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. Μα γηα πνηα δίθε πξόθεηηαη;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Σνπ Ρνδάξην Κηάξθηαξν.

(ην άθνπζκα ηνπ νλόκαηνο νη ηξεηο δηθαζηέο, όπσο πξνεγνπκέλσο ν Μαξάλθα,

νπηζζνρσξνύλ ηξνκαγκέλνη, θηύλνπλ ηνλ θόξθν ηνπο θαη θσλάδνπλ).

ΚΑΗ ΟΗ ΣΡΔΗ. Παλαγία κνπ! Υηύπα μύιν! Πάςε!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Να, βιέπεηε; Καη λα ζθεθηεί θαλείο πσο εζείο είζηε εθείλνη πνπ ζα

πξέπεη λα απνδώζνπλ δηθαηνζύλε ζ’ απηόλ ηνλ θνπθαξά!

ΠΡΩΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. Μα γηα πνηα δηθαηνζύλε κηιάο! Απηόο ν άλζξσπνο είλαη

ηξειόο!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Έλαο δπζηπρηζκέλνο είλαη!

ΓΔΤΣΔΡΟ ΓΗΚΑΣΖ. Μπνξεί λα είλαη δπζηπρηζκέλνο, αιιά λα κε ζπγρσξείο,

δελ παύεη λα είλαη θαη ηξειόο! Τπέβαιε κήλπζε γηα δπζθήκεζε ελαληίνλ ηνπ γηνύ

ηνπ δεκάξρνπ θαη νύηε ιίγν νύηε πνιύ ελαληίνλ θαη ηνπ ίδηνπ ηνπ …

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. … ηνπ αληηδεκάξρνπ Φάηζην.

ΣΡΗΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. Γηα δπζθήκηζε;

ΠΡΩΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. Αθξηβώο! Καηαιαβαίλεηο; Δπεηδή, ιέεη, ηνπο είδε λα θηύλνπλ

ηνλ θόξθν ηνπο ηελ ώξα πνπ πεξλνύζε.

ΓΔΤΣΔΡΟ ΓΗΚΑΣΖ. Μα γηα πνηα δπζθήκηζε πξόθεηηαη, όηαλ ζ’ νιόθιεξε ηελ

πόιε, εδώ θαη δπν ρξόληα ηνπιάρηζηνλ, έρεη δηαδνζεί ε θήκε όηη είλαη γξνπζνύδεο;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Καη ακέηξεηνη είλαη νη κάξηπξεο πνπ κπνξνύλ λα έξζνπλ ζην

δηθαζηήξην λα θαηαζέζνπλ όηη ζε πάξα πνιιέο πεξηπηώζεηο έδεημε όηη γλώξηδε απηή

ηε θήκε πνπ θπθινθνξεί θαη δηακαξηπξήζεθε έληνλα!

ΠΡΩΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. Α, βιέπεηο; Κη εζύ ν ίδηνο ην ιεο!

34

ΓΔΤΣΔΡΟ ΓΗΚΑΣΖ. Πώο λα θαηαδηθάζεηο ινηπόλ ην γην ηνπ δήκαξρνπ θαη ηνλ

αληηδήκαξρν Φάηζην σο ζπθνθάληεο επεηδή όηαλ ηνλ είδαλ λα πεξλά έθαλαλ εθείλν

πνπ εδώ θαη θαηξό ζπλεζίδνπλ λα θάλνπλ όινη;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Καη πξώηνη θαη θαιύηεξνη εζείο:

ΚΑΗ ΟΗ ΣΡΔΗ. Βεβαίσο! Δίλαη θνβεξό, μέξεηο. Ο Θεόο λα καο θπιάεη!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Κη έπεηηα απνξείηε, θίινη κνπ, πνπ εγώ θέξλσ εδώ ηνλ ζπίλν κνπ…

Σνλ θέξλσ όκσο, γηαηί, θαζώο μέξεηε, εδώ θαη έλαλ ρξόλν έρσ απνκείλεη κόλνο.

Ήηαλ ηεο κεηέξαο κνπ απηόο ν ζπίλνο θαη γηα κέλα είλαη ε δσληαλή αλάκλεζή ηεο·

δελ κπνξώ λα ηνλ απνρσξηζηώ. Σνπ κηιάσ, κηκνύκελνο κε ην ζθύξηγκα ην

θειάηδηζκα ηνπ, θη απηόο κνπ απαληά. Γελ μέξσ ηη ηνπ ιέσ, αιιά απηόο, αθνύ κνπ

απαληά, ζεκαίλεη όηη θάηη μερσξίδεη κέζα από ηνπο ήρνπο πνπ ηνπ θάλσ. Ίδηνο κ’

εκάο, θίινη κνπ, όηαλ πηζηεύνπκε όηη ε θύζε καο κηιά κε ηελ πνίεζε ησλ ινπινπδηώλ

ηεο, ή κε η’ άζηξα ηνπ νπξαλνύ, ελώ ε θύζε ίζσο λα κελ γλσξίδεη θάλ ηελ ύπαξμή

καο.

ΠΡΩΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. πλέρηζε, ζπλέρηζε, αγαπεηέ κνπ λα θηινζνθείο θαη ζα δεηο

πσο ζα θαηαιήμεηο επραξηζηεκέλνο!

(Αθνύγεηαη ρηύπνο ζηελ θπξία είζνδν θαη κεηά από ιίγν ν Μαξάλθα πξνβάιιεη ην

θεθάιη ηνπ).

ΜΑΡΑΝΚΑ. Δπηηξέπεηαη;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Πέξαζε Μαξάλθα.

ΜΑΡΑΝΚΑ. Δθείλνο δελ ήηαλ ζην ζπίηη, θαβαιηέξε. Άθεζα εληνιή ζε κία από ηηο

θόξεο ηνπ λα ηνλ ζηείινπλ εδώ κόιηο επηζηξέςεη. Ήξζε όκσο καδί κνπ ε κηθξόηεξε

από ηηο θόξεο ηνπ, ε Ρνδηλέια. Δάλ ζα ήζειε ε εμνρόηεηά ζαο λα ηελ δερηεί…

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. ρη, εγώ ζέισ λα κηιήζσ κε ηνλ ίδην!

ΜΑΡΑΝΚΑ. Λέεη όηη ζέιεη λα ζαο παξαθαιέζεη γηα θάηη, θαβαιηέξε. Σξέκεη από ηνλ

θόβν ηεο.

ΠΡΩΣΟ ΓΗΚΑΣΖ. Δκείο θεύγνπκε. Δηο ην επαλεηδείλ, Νη’ Αληξέα!

(Αληαιιαγή ραηξεηηζκώλ. Φεύγνπλ θαη νη ηξεηο δηθαζηέο).

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Πείηε ηεο λα πεξάζεη.

ΜΑΡΑΝΚΑ. Ακέζσο θαβαιηέξε.

(Φεύγεη θαη απηόο. Η Ρνδηλέια, γύξσ ζηα 17, ληπκέλε θησρηθά, αιιά κε εππξέπεηα,

πξνβάιιεη ην θεθάιη από ηελ θπξία είζνδν θαη δηαθξίλεηαη κόιηο ην πξόζσπό ηεο κέζα

από έλα καύξν, κάιιηλν ζάιη).

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Δπηηξέπεηαη;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Πεξάζηε, πεξάζηε.

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. ηηο δηαηαγέο ζαο θύξηε. Α, Υξηζηέ κνπ, θύξηε δηθαζηή, ε εμνρόηεηά

ζαο θάιεζε ηνλ παηέξα κνπ; Ση ηξέρεη, θύξηε δηθαζηή; Γηαηί; Πάγσζε ην αίκα από ην

θόβν καο!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Ζξεκήζηε! Ση θνβάζηε;

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Δκείο, εμνρόηαηε, δελ είρακε πνηέ πάξε δώζε κε ηε δηθαηνζύλε!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Σόζν πνιύ ινηπόλ ζαο ηξνκάδεη ε δηθαηνζύλε;

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Μάιηζηα, θύξηε. αο ιέσ όηη πάγσζε ην αίκα καο! Οη θαθνί άλζξσπνη,

εμνρόηαηε, έρνπλ πάξε δώζε κε ηε δηθαηνζύλε. Δκείο είκαζηε ηέζζεξεηο

θαθνκνίξεδεο. Καη εάλ θαη ε δηθαηνζύλε αθόκε είλαη ελαληίνλ καο…

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Μα, όρη. Πνηνο ζαο είπε ηέηνηα πξάγκαηα; Ζξεκήζηε. Ζ δηθαηνζύλε

δελ είλαη ελαληίνλ ζαο.

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Γηαηί ηόηε ε εμνρόηεηά ζαο έζηεηιε λα θσλάμνπλ ηνλ παηέξα κνπ;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Δπεηδή ν παηέξαο ζαο είλαη εθείλνο πνπ ηα έρεη βάιεη κε ηε

δηθαηνζύλε.

35

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Ο παηέξαο κνπ; Ση ιεηε!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Μελ ηξνκάδεηε. Βιέπεηε πνπ ρακνγειάσ; Πώο όκσο; Γελ ην μέξαηε

όηη ν παηέξαο ζαο έθαλε κήλπζε ελαληίνλ ηνπ γηνύ ηνπ δήκαξρνπ θαη ηνπ

αληηδεκάξρνπ Φάηζην;

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Ο παηέξαο κνπ; ρη, θύξηε. Γελ γλσξίδνπκε ηίπνηα! Ο παηέξαο κνπ

κήλπζε;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Να εδώ ν θάθεινο!

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Θεέ κνπ! Θεέ κνπ! Μελ ηνπ δίλεηε ζεκαζία, θύξηε δηθαζηή! Δίλαη ζαλ

λα ηξειάζεθε ν παηέξαο κνπ, εδώ θαη πάλσ από έλαλ κήλα! Πάεη ρξόλνο πνπ δελ

εξγάδεηαη, θαηαιαβαίλεηε; Σνλ έδησμαλ από ηε δνπιεηά, ηνλ πέηαμαλ ζην δξόκν. Σνλ

έρνπλ απνκνλώζεη όινη, ηνλ απνθεύγνπλ ιεο θη έρεη παλνύθια! Ώζηε έθαλε κήλπζε,

ε; ην γην ηνπ δεκάξρνπ; Δίλαη ηξειόο! Δίλαη ηξειόο! Απηόο ν αηζρξόο πόιεκνο πνπ

ηνπ θάλνπλ όινη, απηέο νη θήκεο πνπ δηαδίδνπλ, ηνλ έρνπλ θάλεη λα ράζεη ηα ινγηθά

ηνπ! αο παξαθαιώ, θύξηε δηθαζηή, θάληε ηνλ λα απνζύξεη ηε κήλπζε! Κάληε ηνλ λα

ηελ απνζύξεη!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Ναη, θνξίηζη κνπ! Απηό ζέισ θη εγώ. Γη’ απηό εμ άιινπ ηνλ θάιεζα.

Διπίδσ λα ηα θαηαθέξσ. Ξέξεηε όκσο: είλαη πην εύθνιν λα θάλεη θαλείο ην θαθό,

παξά ην θαιό.

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Ση ιέηε, εμνρόηαηε! Απηό ηζρύεη θαη γηα ζαο;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Καη γηα κέλα. Δπεηδή ην θαθό, θνξίηζη κνπ, κπνξνύκε λα ην θάλνπκε

όινη θαη ζε όινπο, ελώ ην θαιό κόλν ζε όζνπο ην έρνπλ αλάγθε.

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Καη πηζηεύεηε όηη ν παηέξαο κνπ δελ ην έρεη αλάγθε;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Πηζηεύσ όηη ην έρεη. Απηή ε αλάγθε όκσο λα θάλεη θαλείο ην θαιό,

θόξε κνπ, θάλεη ζπρλά ηόζν ερζξηθέο ηηο ςπρέο εθείλσλ πνπ ζα ήζειαλ λα

επεξγεηεζνύλ, πνπ θαηαληάεη ε επεξγεζία λα είλαη πξάγκα πνιύ δύζθνιν. Με

θαηαιαβαίλεηε;

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. ρη θύξηε, δελ θαηαιαβαίλσ. Κάληε όκσο ό, ηη είλαη κπνξεηό! Γηα εκάο

δελ ππάξρεη πηα θαινζύλε, εξεκία ζ’ απηόλ ηνλ ηόπν.

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Γελ ζα κπνξνύζαηε λα θύγεηε από εδώ;

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Να πάκε πνύ; Αρ, εμνρόηαηε, δελ μέξεηε ηελ θαηάζηαζή καο! Θα ηελ

θνπβαιάκε καδί καο ηελ θήκε ηνπ παηέξα καο, όπνπ θαη αλ πάκε. Ούηε κε ην καραίξη

δελ κπνξνύκε λα ηε βγάινπκε από επάλσ καο. Α, αλ βιέπαηε πώο έρεη θαηαληήζεη ν

παηέξαο κνπ! Άθεζε λα κεγαιώζνπλ ηα γέληα ηνπ. Κάηη γέληα ηεο ζπκθνξάο πνπ ηνλ

θάλνπλ λα κνηάδεη κε θνπθνπβάγηα… θαη ζαλ λα κελ έθηαλε απηό έθνςε θαη έξαςε

από κόλνο ηνπ έλα πεξίεξγν ξνύρν, πνπ αλ ην θνξέζεη, εμνρόηαηε, ζα ηξνκάμεη όινλ

ηνλ θόζκν, ζα ην βάινπλ ζηα πόδηα αθόκα θαη ηα ζθπιηά!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Καη γηαηί όια απηά;

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Δθείλνο μέξεη ην γηαηί! Κάλεη ζαλ λα έρεη ηξειαζεί, ζαο ιέσ! Κάληε ηνλ

λα απνζύξεη ηελ κήλπζε, ζαο παξαθαιώ!

(Χηππνύλ πάιη ηελ θπξία είζνδν)

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Πνηνο είλαη; Δκπξόο!

ΜΑΡΑΝΚΑ (Σξέκνληαο από ηελ θνξπθή σο ηα λύρηα). Νάηνο, θαβαιηέξε! Ση… ηη

πξέπεη λα θάλσ;

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Ο παηέξαο κνπ; (Πεηηέηαη όξζηα). Θεέ κνπ, κε κε βξεη εδώ! Δμνρόηαηε,

ζαο παξαθαιώ!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Γηαηί; Ση ζπκβαίλεη; Θα ζαο θάεη, εάλ ζαο βξεη εδώ;

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. ρη, θύξηε. Γελ ζέιεη όκσο λα βγαίλνπκε από ην ζπίηη. Πνύ λα θξπθηώ;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Με θνβάζηε. (Αλνίγεη ηε κηθξή, θξπθή είζνδν ζην δεμηό ηνίρν) . Βγείηε

από εδώ, ζηξίςηε ζην δηάδξνκν θαη ζα βξείηε ηελ έμνδν.

36

ΡΟΕΗΝΔΛΑ. Μάιηζηα, θύξηε, επραξηζηώ. Μελ μερλάηε ηη ζαο είπα. Υαίξεηε,

εμνρόηαηε.

(Βγαίλεη θνύηζα θνύηζα από ην πνξηάθη ζηα δεμηά. Ο Νη’ Αληξέα ην θιείλεη.)

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Πείηε ηνπ λα πεξάζεη.

ΜΑΡΑΝΚΑ (Κξαηώληαο όζν γίλεηαη πην αλνηρηή ηελ πόξηα γηα λα κελ ηνλ πιεζηάζεη ν

Κηάξθηaξν. Διάηε, ειάηε… Πεξάζηε…

(Καη θαζώο ν Κηάξθηαξν κπαίλεη, ν θιεηήξαο θεύγεη γξήγνξα. Ο Ρνδάξην Κηάξθηαξν

έθηηαμε κηα κάζθα γξνπζνύδε, πνπ είλαη ράξκα νθζαικώλ. Άθεζε λα κεγαιώζνπλ

επάλσ ζηα ξνπθεγκέλα, ρισκά ηνπ κάγνπια γέληα ζθιεξά ζαλ ζάκλνη. ηεξέσζε

επάλσ ζηε κύηε ηνπ κεγάια, ζηξνγγπιά γπαιηά κε θνθάιηλν ζθειεηό, πνπ ηνπ δίλνπλ

ηελ όςε ηνπ πνπιηνύ κπνύθν. Φόξεζε γπαιηζηεξά ξνύρα ζε ρξώκα γθξίδν πνληηθηνύ,

πνπ ηνλ θάλνπλ λα θαίλεηαη πην νγθώδεο, θαη θξαηάεη έλα κπαζηνύλη από κπακπνύ κε

ρεηξνιαβή από θέξαην. Μπαίλεη κε πέλζηκν βεκαηηζκό, ρηππώληαο ζην πάησκα ην

κπαζηνύλη ζε θάζε βήκα, θαη ζηέθεηαη εκπξόο ζηνλ δηθαζηή).

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ (κε έλα μέζπαζκα ζπκνύ, πεηώληαο ζηελ άθξε ηα έγγξαθα ηεο δίθεο). Α,

γηα θάληε κνπ ηε ράξε! Ση καζθαξαιίθηα είλαη απηά! Νηξνπή ζαο!

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ (ρσξίο λα ηαξαρηεί θαζόινπ από ην ζπκό ηνπ δηθαζηή, ηξίδεη ηα θίηξηλα

δόληηα ηνπ θαη ιέεη ρακειόθσλα). Γελ ην πηζηεύεηε ινηπόλ;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. αο είπα λα κνπ θάλεηε ηε ράξε! Αο αθήζνπκε η’ αζηεία, εκπξόο

αγαπεηέ Κηάξθηαξν! Καζίζηε, θαζίζηε εδώ! (Σνλ πιεζηάδεη θαη πάεη λα βάιεη ην ρέξη

ζηνλ ώκν ηνπ).

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ (απνηξαβηέηαη ακέζσο ηξέκνληαο). Με κε πιεζηάδεηε! Φπιαρηείηε!

Θέιεηε λα ράζεηε ην θσο ζαο;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ (ηνλ θνηηάδεη ςπρξά, έπεηηα ιέεη). πλερίζηε… ηαλ ζα ηειεηώζεηε…

αο θάιεζα γηα ην δηθό ζαο θαιό. Δδώ έρεη κηα θαξέθια, θαζίζηε.

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ (παίξλεη ηελ θαξέθια. Κάζεηε, θνηηάδεη ην δηθαζηή, έπεηηα αξρίδεη λα

θπιά επάλσ ζηα πόδηα ην κπαζηνύλη ηνπ, ζαλ λα ήηαλ πιάζηεο θαη θνπλάεη γηα αξθεηή

ώξα ην θεθάιη ηνπ. ην ηέινο ιέεη κέζα από ηα δόληηα ηνπ). Γηα ην θαιό κνπ… Γηα ην

θαιό κνπ, ιέηε… Έρεηε ην ζάξξνο λα ιέηε γηα ην θαιό κνπ! Καη λνκίδεηε πσο ό, ηη

θάλεηε είλαη γηα ην θαιό κνπ, θύξηε δηθαζηά, όηαλ ιέηε πσο δελ πηζηεύεηε ζηε

γξνπζνπδηά;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ (θάζεηαη θη απηόο). Θέιεηε λα ζαο πσ πσο ηελ πηζηεύσ; αο ιέσ

ινηπόλ πσο ηελ πηζηεύσ! Δληάμεη;

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ (θνθηά, κε ηόλν θάπνηνπ πνπ δελ δέρεηαη αζηεία). ρη, θύξηε! Πξέπεη λα

ην πηζηέςεηε ζηα ζνβαξά, ζηα ζν-βα-ξα! Καη όρη κόλν απηό, αιιά λα ην απνδείμεηε

θηόιαο πξνεηνηκάδνληαο ηε δίθε.

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Α, απηό ζα είλαη ιίγν δύζθνιν.

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ (ζεθώλεηαη θαη θάλεη πσο πάεη αλ θύγεη). Να θεύγσ ηόηε.

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Διάηε, ειάηε! Καζίζηε! αο είπα λα κελ δεκηνπξγείηε ηζηνξίεο!

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Δγώ δεκηνπξγώ ηζηνξίεο; Με κε πξνθαιείηε, δηαθνξεηηθά ζ’

απνθηήζεηε κηα ηέηνηα εκπεηξία πνπ… Φηύζηε ηνλ θόξθν ζαο!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Γελ θηύλσ ηίπνηα.

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Φηύζηε ηνλ θόξθν ζαο, ζαο ιέσ! Δίκαη θνβεξόο, μέξεηε!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ (ζναβξά). Ωο εδώ, Κηάξθηαξν! Με κ’ εθλεπξίδεηε. Καζίζηε θαη λα

δνύκε πώο ζα ζπλελλνεζνύκε. αο θάιεζα γηα λα ζαο απνδείμσ πσο ν δξόκνο πνπ

πήξαηε δελ είλαη εθείλνο πνπ ζα ζαο θέξεη ζε θαιό ηέξκα.

ΚΗΑΡΚΗΑΣΡΟ. Κύξηε δηθαζηά, εγώ βξίζθνκαη κε ηελ πιάηε θνιιεκέλε ζηνλ ηνίρν

κέζα ζ’ έλα αδηέμνδν. Γηα πνην ηέξκα, γηα πνην δξόκν κνπ κηιάηε;

37

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Γη’ απηόλ πνπ ζαο βιέπσ λα παίξλεηε θαη γηα εθείλνλ ηεο κήλπζεο

πνπ ππνβάιαηε. Με ζπγρσξείηε, αιιά ε ζρέζε ηνπ ελόο κε ηνλ άιιν είλαη έηζη…

(Φέξλεη θόληξα ηνπο δείρηεο ησλ δπν ρεξηώλ ηνπ, γηα λα δείμεη πσο νη δξόκνη

βξίζθνληαη ζε αληίζεζε).

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. ρη, θύξηε. Έηζη λνκίδεηε εζείο, θύξηε δηθαζηά.

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Πώο όρη; ηε κήλπζε θαηεγνξάηε δύν άηνκα σο ζπθνθάληεο, επεηδή

πηζηεύνπλ πσο είζαζηε γξνπζνύδεο, θαη ηώξα εδώ εκθαλίδεζηε ζ’ εκέλα ζηνιηζκέλνο

θαη’ απηό ηνλ ηξόπν, ζαλ λα είζηε όλησο θαηζηθνπόδαξνο θαη επηπιένλ έρεηε θαη ηελ

απαίηεζε λα πηζηέςσ θη εγώ ζηε γξνπζνπδηά ζαο.

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Μάιηζηα, θύξηε. Έηζη αθξηβώο.

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Γελ λνκίδεηε θη εζείο όηη εδώ πξόθεηηαη γηα κία αληίζεζε;

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Δγώ λνκίδσ θάηη άιιν, θύξηε δηθαζηά: όηη εζείο δελ θαηαιαβαίλεηε

ηίπνηα!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Μηιήζηε, κηιήζηε, αγαπεηέ κνπ Κηάξθηαξν! Ίζσο πξόθεηηαη λα είλαη

ε θαζαξή αιήζεηα εθείλν πνπ έρεηε λα κνπ πείηε. Έρεηε όκσο ηελ θαινζύλε λα κνπ

εμεγήζεηε γηαηί δελ θαηαιαβαίλσ ηίπνηε;

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Να ζαο απαληήζσ ακέζσο. Θα ζαο απνδείμσ όηη όρη κόλν δελ

θαηαιαβαίλεηε ηίπνηε, αιιά επηπιένλ όηη είζηε ερζξόο κνπ, θαη βάδσ ην ρέξη κνπ ζηε

θσηηά γη’ απηό.

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Δγώ;

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Δζείο, εζείο, κάιηζηα θύξηε. Γηα πείηε κνπ: μέξεηε ή δελ μέξεηε όηη ν

γηόο ηνπ δεκάξρνπ δήηεζε ηε ζπλδξνκή ηνπ δηθεγόξνπ Λνξέθην;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Σν μέξσ.

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Καη μέξεηε αθόκα όηη εγώ – εγώ ν Ρνδάξην Κηάξθηαξν – ν ίδηνο πήγα

ζην δηθεγόξν Λνξέθην λα ηνπ δώζσ θξπθά όιεο ηηο απνδείμεηο γηα ην γεγνλόο: όηη

δειαδή όρη κόλν έρσ αληηιεθζεί, εδώ θαη πεξηζζόηεξν από έλα ρξόλν, πσο όινη

βιέπνληάο κε λα πεξλάσ έθηπλαλ ηνλ θόξθν ηνπο ή ρηππνύζαλ μύιν ή θάλαλε

δηάθνξα μόξθηα, αιιά επηπιένλ θαη ηηο απνδείμεηο, θύξηε δηθαζηά, απνδείμεηο κε

ζηνηρεία, καξηπξίεο κνλαδηθέο, επαλαιακβάλσ κν-λα-δη-θεο γηα όια ηα ηξνκαθηηθά

γεγνλόηα πάλσ ζηα νπνία νηθνδνκήζεθε αθαηάιπηε, α- θα-ηα-ιπ-ηε ε θήκε κνπ σο

θαηζηθνπόδαξνπ;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Δζείο; Πώο; Δζείο πήγαηε λα δώζεηε ηηο απνδείμεηο ζην δηθεγόξνπ

ηνπ αληηπάινπ ζαο;

ΚΗΑΡΚΗΔΡΟ. ηνλ Λνξέθην, κάιηζηα θύξηε.

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ (έρνληαο ηα ρακέλα). Λνηπόλ, δελ ζαο θξύβσ όηη ηώξα θαηαιαβαίλσ

ιηγόηεξα πξάγκαηα απ’ ό, ηη πξηλ.

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Λίγνηεξα ιέηε; Κη εγώ ζαο ιέσ πσο δελ θαηαιαβαίλεηε ηίπνηα!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Με ζπγρσξείηε. .. Πήγαηε λα δώζεηε ζην δηθεγόξν ηνπ αληηπάινπ ηηο

απνδείμεηο απηέο, πνπ είλαη ελαληίνλ ζαο, γηαηί ην θάλαηε απηό; Γηα λ’ απαιιαγνύλ

ζίγνπξα από ηελ θαηεγνξία εθείλνη νη δύν; Σόηε γηαηί ηνπο θάλαηε κήλπζε;

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. ’ απηή ηελ εξώηεζε αθξηβώο βξίζθεηαη ε απόδεημε, θύξηε δηθαζηά,

όηη δελ θαηαιαβαίλεηε ηίπνηα! Δγώ έθαλα ηε κήλπζε γηαηί επηζπκώ ηελ επίζεκε

αλαγλώξηζε ηεο δύλακήο κνπ. Αθόκε δελ θαηαιαβαίλεηε; Θέισ λ’ αλαγλσξηζηεί

επηζήκσο ε ηξνκεξή δύλακε πνπ θαηέρσ, πνπ ηώξα πηα είλαη ην κόλν θεθάιαην πνπ

δηαζέησ, θύξηε δηθαζηά!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ (θάλεη λα ηνλ αγθαιηάζεη ζπγθηλεκέλνο). Α, θαεκέλε Κηάξθηαξν,

θνπθαξά κνπ, ηώξα θαηαιαβαίλσ! Ωξαίν θεθάιαην βξήθεο! Καη ηη ζα ην θάλεηο;

38

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Ση ζα ην θάλσ; Πώο ηη ζα ην θάλσ; Δζείο, αγαπεηέ θύξηε, γηα λα

εμαζθήζεηε ην επάγγεικα ηνπ δηθαζηή, έζησ θαη ηόζν άζρεκα πνπ ην εμαζθείηε, γηα

πείηε κνπ, δελ πήξαηε πηπρίν;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Α, λαη, ην πηπρίν…

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Λνηπόλ; Θέισ θη εγώ ηελ άδεηά κνπ. Σελ άδεηα αζθήζεσο

επαγγέικαηνο ηνπ γξνπζνύδε. Με ηα δένληα ραξηόζεκα κάιηζηα. Γξνπζνύδεο κε

άδεηα αζθήζεσο επαγγέικαηνο, εθδνζείζα από ηε Βαζηιηθή Γηθαηνζύλε.

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Κη έπεηηα; Ση ζα ηελ θάλεηο;

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Ση ζα ηελ θάλσ; Μα είζηε ηειείσο βιάθαο; Θα ηελ βάισ ζαλ ηίηιν ζηηο

θάξηεο κνπ. Α, ζαο θαίλεηαη ιίγν; Ζ άδεηα! Θα είλαη ην επάγγεικά κνπ! Μ’ έρνπλ

δνινθνλήζεη, θύξηε δηθαζηά! Δίκαη έλαο θνπθαξάο νηθνγελεηάξρεο. Γνύιεπα έληηκα.

Μ’ έδησμαλ θαη κε πέηαμαλ ζην δξόκν, επεηδή ήκνπλ, ιέεη, γξνπζνύδεο! ην δξόκν,

κε κηα γπλαίθα παξάιπηε, ηξία ρξόληα ηώξα αθίλεηε ζην θξεβάηη, θαη κε δύν θόξεο,

πνπ αλ ηηο δείηε, θύξηε δηθαζηά, ζα ζαο ξαγίζεη ε θαξδηά από ηε ιύπε: νκνξθνύιεο

θαη νη δύν, θαλείο όκσο δελ ηηο ζέιεη, γηαηί είλαη θόξεο κνπ, θαηαιαβαίλεηε; Καη

μέξεηε πώο ηα βγάδνπκε πέξα ηώξα θαη νη ηέζζεξεηο; Με ην ςσκί πνπ βγάδεη από ην

ζηόκα ν γηόο κνπ θαη καο δίλεη, αλ θαη έρεη θη εθείλνο νηθνγέλεηα, ηξία κσξά!

Ννκίδεηε πσο κπνξεί αθόκα γηα πνιύ θαηξό λα θάλεη απηή ηε ζπζία γηα κέλα, ν

θαεκέλνο ν γηόο κνπ; Κύξηε δηθαζηά, δελ κνπ κέλεη άιιν από ην λα θάλσ ην

επάγγεικα ηνπ γξνπζνύδε!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Ση ζα θεξδίζεηε όκσο;

ΚΗΑΡΚΗΔΡΟ. Ση ζα θεξδίζσ; Θα ζαο εμεγήζσ. ην κεηαμύ κε βιέπεηε: έρσ θνξέζεη

θαη ηαηξηαζηά ξνύρα. Σξνκάδσ ηνλ θόζκν! Απηά ηα γέληα… απηά ηα γπαιηά… Μόιηο

ζα κνπ εθδώζεηε ηελ άδεηα, ζ’ αξρίζσ ηε δξαζηεξηόηεηα! Με ξσηάηε, πώο; Μνπ ην

ξσηάηε – επαλαιακβάλσ – γηαηί είζηε ερζξόο κνπ!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Δγώ; Έηζη λνκίδεηε;

ΚΗΑΡΚΗΔΡΟ. Μάιηζηα, θύξηε, εζείο! Δπεηδή επηκέλεηε λα κελ πηζηεύεηε ζηε δύλακή

κνπ! Δπηπρώο όκσο πνπ πηζηεύνπλ νη άιινη. ινη ην πηζηεύνπλ! Απηή είλαη ε ηύρε

κνπ! Τπάξρνπλ πνιιέο ραξηνπαηρηηθέο ιέζρεο ζηνλ ηόπν καο! Αξθεί λα θάλσ εθεί

ηελ εκθάληζή κνπ. Γελ ζα ρξεηαζηεί λα πσ ηίπνηα. Ο ηδηνθηήηεο ηνπ ρώξνπ θαη νη

παίρηεο ζα κε πιεξώλνπλ θξπθά γηα λα κελ ζηέθνκαη δίπια ηνπο θαη γηα λα θύγσ! Θα

γπξνθέξλσ ζαλ κύγα ζε όια ηα εξγνζηάζηα· ζα πάσ θαη ζα ηε ζηήλσ πόηε κπξνζηά

ζην έλα καγαδί, πόηε κπξνζηά ζην άιιν. Δθεί ππάξρεη θάπνηνο θνζκεκαηνπώιεο;

Πάσ θαη ζηέθνκαη κπξνζηά ζηε βηηξίλα ηνπ, (παξηζηάλεη) αξρίδσ λα πεξηεξγάδνκαη

ηνλ θόζκν έηζη, (παξηζηάλεη) θαη πνηνο ζα ηνικήζεη κεηά λα κπεη ζ’ εθείλν ην καγαδί

λ’ αγνξάζεη θαλέλα θόζκεκα ή λα θνηηάμεη ζ’ εθείλε ηε βηηξίλα; Θα βγεη ν

θνζκεκαηνπώιεο θαη ζα κνπ βάιεη ζην ρέξη ηξεηο, κπνξεί θαη πέληε ιηξέηεο γηα λα

θύγσ από εθεί θαη λα πάσ λα ηε ζηήζσ κπξνζηά ζην καγαδί ηνπ αληαγσληζηή ηνπ.

Καηαιαβαίλεηε; Θα είλαη θάηη ζαλ θόξνο πνπ εγώ, από ηώξα θαη ζην εμήο, ζα

απαηηώ!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Φόξνο άγλνηαο!

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ. Άγλνηαο είπαηε; ρη, αγαπεηέ κνπ θύξηε! Φόξνο πγείαο! Δπεηδή έρσ

καδέςεη ηόζε ρνιή θαη ηόζν κίζνο, εγώ, ελάληηα ζ’ απηή ηελ αεδηαζηηθή

αλζξσπόηεηα, πνπ πηζηεύσ πξαγκαηηθά, θύξηε δηθαζηά, όηη έρσ εδώ, ζ’ απηά ηα

κάηηα, ηε δύλακε λα γθξεκίζσ ζπζέκεια κία νιόθιεξε πόιε! – Φηύζηε ηνλ θόξθν

ζαο! Φηύζηε ηνλ θόξθν ζαο, γηα όλνκα ηνπ Θενύ! Γελ βιέπεηε; Απνκείλαηε σο ζηήιε

άιαηνο!

(Ο Νη’ Αληξέα, θπξηεπκέλνο από βαζεηά ιύπε, έκεηλε πξαγκαηηθά λα ηνλ θνηηάεη ζαλ

απνβιαθσκέλνο)

39

Δκπξόο, ζεθσζείηε! Καη μεθηλήζηε ηε δηαδηθαζία ηεο απηήο ηεο δίθεο πνπ ζ’ αθήζεη

επνρή. Φξνληίζηε λ’ αζσσζνύλ νη δύν θαηεγνξνύκελνη ιόγσ αλππαξμίαο αδηθήκαηνο.

Απηό ζα ζεκάλεη γηα κέλα ηελ επίζεκε αλαγλώξηζε ηνπ επαγγέικαηόο κνπ σο

θαηζηθνπόδαξνπ!

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ (ελώ ζεθώλεηαη). Θέιεηε ηελ άδεηα;

ΚΗΑΡΚΗΔΡΟ (παίξλεη κηα αιιόθνηε ζηάζε θαη ρηππώληαο ην κπαζηνύλη). Σε άδεηα,

κάιηζηα θύξηε!

(Γελ έρεη θαιά θαιά ηειεηώζεη ηε θξάζε θαη ην παξάζπξν αλνίγεη ζηγά ζηγά, ζαλ λα ην

ζπξώρλεη ν άλεκνο, ρηππάεη επάλσ ζηε βάζε θαη ζην θινπβί θαη ηα ξίρλεη θάησ κε

ζόξπβν).

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ (βάδεη θσλή θαη ηξέρεη). Θεέ κνπ! Ο ζπίλνο! Ο ζπίλνο! Θεέ κνπ!

Πέζαλε… πέζαλε… Ζ κνλαδηθή αλάκλεζε ηεο κεηέξαο κνπ… Νεθξόο… λεθξόο…

(ηηο θσλέο, αλνίγεη δηάπιαηα ε θπξία είζνδνο θαη κπαίλνπλ ηξέρνληαο νη ηξεηο

δηθαζηέο κε ηνλ Μαξάλθα, αιιά ακέζσο ζηακαηνύλ θαη κέλνπλ άλαπδνη κόιηο βιέπνπλ

ηνλ Κηάξθηαξν).

ΟΛΟΗ. Ση ζπλέβε; Ση ζπλέβε;

ΝΣ’ ΑΝΣΡΔΑ. Ο άλεκνο… ην παξάζπξν… ν ζπίλνο…

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ (κε θξαπγή ζξηάκβνπ). Μα πνηνο άλεκνο! Πνην παξάζπξν! Δγώ ην

έθαλα! Γελ ην πίζηεπε θη εγώ ηνπ έδσζα ηελ απόδεημε! Δγώ! Δγώ! Καη όπσο πέζαλε

εθείλν ην πνπιί (ακέζσο, έληξνκνη νη παξηζηάκελνη απνκαθξύλνληαη από θνληά ηνπ)

έηζη ζα πεζάλεηε όινη, έλαο έλαο!

ΟΛΟΗ (κε δηακαξηπξίεο, θαηάξεο θαη παξαθιήζεηο ελ ρσξώ). Έιενο! Πνπ λα ζνπ θνπεί

ε γιώζζα! Θεέ κνπ! Έρσ νηθνγέλεηα!

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ (ζξηακβεπηηθά, απιώλνληαο ην ρέξη ηνπ). Δκπξόο ινηπόλ ,εδώ –

πιεξώζηε όινη θόξν! ινη!

ΟΗ ΣΡΔΗ ΓΗΚΑΣΔ (θάλνπλ λα βγάινπλ ιεθηά από ηηο ηζέπεο ηνπο). Ναη, ακέζσο!

Να, νξίζηε! Αξθεί λα θύγεηε! Γηα όλνκα ηνπ Θενύ!

ΚΗΑΡΚΗΑΡΟ (παλεγπξίδνληαο, απνηεηλόκελνο πξνο ην δηθαζηή Νη’ Αληξέα, πάληα κε

ην ρέξη απισκέλν). Δίδαηε; Καη δελ έρσ πάξεη αθόκα ηελ άδεηα! Βάιηε κπξνο ηε δίθε!

Δίκαη πινύζηνο! Δίκαη πινύζηνο!

ΑΤΛΑΗΑ

40

Ο άλζρωπος κε ηο ιοσιούδη ζηο ζηόκα

(δηάιογος)

ΠΡΟΩΠΑ

Ο άλζρωπος κε ηο ιοσιούδη ζηο ζηόκα

Έλας ήζστος πειάηες

εκείσζε. Πξνο ην ηέινο ηεο παξάζηαζεο, ζηα κέξε πνπ ππνδεηθλύνληαη, ζα πξνβάιεη

δύν θνξέο από ηε γσλία ην θεθάιη κηαο γπλαηθείαο ζθηάο, ληπκέλεο ζηα καύξα, κ’ έλα

παιηό θαπέιν κε θξεκάκελα θηεξά.

Ο ζεαηξηθόο «δηάινγνο» απηόο βαζίδεηαη ζηε λνπβέια Νπρηεξηλό Καθέ (1918).

Αλέβεθε γηα πξώηε θνξά ζηε Ρώκε, ζηηο 21 Φεβξνπαξίνπ 1923, ζην Teatro degli

Indipendenti θαη ζε ζθελνζεζία ηνπ Αληόλ Σδνύιην Μπξαγθάιηα.

41

ην βάζνο θαίλνληαη ηα δέληξα κηαο ιεσθόξνπ, κε ηηο ειεθηξηθέο ιάκπεο ηνπ δξόκνπ,

πνπ δηαθξίλνληαη αλάκεζα από ηα θπιιώκαηα. ηηο δύν πιεπξέο, ηα ηειεπηαία ζπίηηα

ελόο δξόκνπ πνπ βγάδεη ζηε ιεσθόξν. Αλάκεζα ζηα ζπίηηα ηεο αξηζηεξήο πιεπξάο έλα

θησρό λπρηεξηλό θαθελεδάθη κε ηξαπεδάθηα θαη θαξέθιεο επάλσ ζην πεδνδξόκην.

Μπξνζηά ζηα ζπίηηα ηεο δεμηάο πιεπξάο κηα ιάκπα ηνπ δξόκνπ αλακκέλε. ηε γσλία

πνπ ζρεκαηίδεη κε ηε ιεσθόξν ην ηειεπηαίν ζπίηη ζηα αξηζηεξά, κία άιιε ιάκπα ηνπ

δξόκνπ αλακκέλε θη εθείλε. Πξηλ ιίγν έρνπλ πεξάζεη ηα κεζάλπρηα. Αθνύγεηαη από

καθξηά, θαηά δηαζηήκαηα, ν ήρνο ελόο καληνιίλνπ.

Με ην άλνηγκα ηεο απιαίαο, ν άλζξσπνο κε ην ινπινύδη ζην ζηόκα, θαζηζκέλνο ζ’ έλα

από ηα ηξαπεδάθηα, παξαθνινπζεί γηα πνιιή ώξα ζησπειά ηνλ ήζπρν πειάηε ν νπνίνο,

ζην δηπιαλό ηξαπεδάθη, ξνπθάεη κ’ έλα θαιακάθη ηε κέληα ηνπ.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Α, λα ζαο πσ… Φαίλεζηε ήζπρνο άλζξσπνο…

Υάζαηε κήπσο ην ηξέλν;

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Γηα έλα ιεπηό, μέξεηε! Φηάλσ ζην ζηαζκό θαη ην βιέπσ κπξνζηά κνπ

λα απνκαθξύλεηαη.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Μπνξνύζαηε λα ηξέμεηε γηα λα ην πξνιάβεηε!

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Βέβαηα. Δίλαη γηα γέιηα, ην μέξσ. Αξθεί λα κελ κε εκπόδηδαλ όια

εθείλα ηα παθέηα θαη ηα παθεηάθηα, πνπ λα ηα πάξεη ν δηάνινο! Φνξησκέλνο

πεξηζζόηεξν θαη από έλα γατδνύξη! Αιιά νη γπλαίθεο, βιέπεηε, - παξαγγειίεο θαη

μαλά παξαγγειίεο… - δε ζηακαηνύλ πνηέ. Σξία ιεπηά κνπ πήξε κόιηο θαηέβεθα από

ην ακάμη, αλ ζέιεηε ην πηζηεύεηε, γηα λα θξεκάζσ όινπο απηνύο ηνπο θόκπνπο ζηα

δάρηπιά κνπ· δύν παθέηα ζε θάζε δάρηπιν.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Πιάθα ζα είρε! Ξέξεηε ηη ζα έθαλα εγώ; Θα

ηα είρα αθήζεη ζην ακάμη.

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Καη ε γπλαίθα κνπ; Δ; Καη νη θόξεο κνπ; Καη όιεο νη θίιεο ηνπο;

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Θα έβαδαλ ηηο θσλέο θη εγώ ζα ην δηαζθέδαδα

πνιύ.

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Ίζσο γηαηί δελ μέξεηε πώο γίλνληαη νη γπλαίθεο όηαλ βξίζθνληαη ζε

δηαθνπέο!

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Καη βέβαηα ην μέξσ. Αθξηβώο επεηδή ην μέξσ.

(Παύζε) ιεο ιέλε πσο δελ ηνπο ρξεηάδεηαη ηίπνηα.

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Καη λα’ ηαλ κόλν απηό. Δίλαη ηθαλέο λα ππνζηεξίμνπλ όηη πάλε

δηαθνπέο γηα λα θάλνπλ νηθνλνκία. Έπεηηα, κόιηο θηάζνπλ ζε θαλέλα ρσξηνπδάθη εδώ

ζηα πέξημ, όζν άζιην θαη βξώκηθν θαη αλ είλαη, ηόζν πεξηζζόηεξν αξρίδνπλ κε καλία

λα ην ζηνιίδνπλ κε ηα θαιύηεξα, ηα πην εληππσζηαθά επίζεηα! Δ, νη γπλαίθεο,

αγαπεηέ κνπ θύξηε! Δίλαη όκσο ην επάγγεικά ηνπο απηό, μέξεηε. «Δάλ πεηαρηείο ζηελ

πόιε, αγαπεηέ κνπ, ζα ρξεηαδόκνπλ απηό, θη εθείλν… θαη ζα κπνξνύζεο αθόκε, εάλ

δελ ζε πεηξάδεη (ηνπο αξέζεη απηό ην «εάλ δελ ζε πεηξάδεη»)… θη έπεηηα, κηαο θαη ζα

βξεζείο εθεί, πεξλώληαο από εθεί…» - Μα πώο είλαη δπλαηόλ, αγαπεηή κνπ, κέζα ζε

ηξεηο ώξεο λα ηα θαηαθέξσ όια απηά; - «Ω, κα ηη ιεο; Πάξε θαη θαλέλα ακάμη…» -

Σν δπζηύρεκα είλαη όηη, επεηδή ήηαλε λα κείλσ κόλν ηξεηο ώξεο ζηελ πόιε, δελ πήξα

καδί κνπ ηα θιεηδηά ηνπ ζπηηηνύ.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Πσ πσ! Καη;

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Άθεζα εθείλν ην βνπλό από παθέηα θαη παθεηάθηα ζηε θύιαμε

απνζθεπώλ ηνπ ζηαζκνύ· πήγα ζε κηα ηαβέξλα λα δεηπλήζσ· έπεηηα, γηα αλ κνπ

πεξάζεη ν ζπκόο, πήγα ζην ζέαηξν. Έζθαγεο από ηε δέζηε εθεί κέζα. Βγαίλνληαο

ζθέθηεθα, ηη θάλσ ηώξα; Δίλαη θηόιαο κεζάλπρηα· ζηηο ηέζζεξεηο ην πξσί ζα πάξσ ην

42

πξώην ηξέλν· γηα ηξεηο ώξεο ύπλνπ δελ αμίδεη ην έμνδν. Κη έηζη ήξζα εδώ. Απηό ην

θαθέ δελ θιείλεη, έηζη δελ είλαη;

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. ρη, θύξηε, δελ θιείλεη. (παύζε) Κη έηζη

αθήζαηε όια ηα παθέηα ζαο ζηε θύιαμε ηνπ ζηαζκνύ;

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Γηαηί κε ξσηάηε; Μήπσο δελ βξίζθνληαη ζε αζθάιεηα; ια ήηαλ θαιά

δεκέλα…

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. ρη, όρη, δελ ελλννύζα απηό! (παύζε) Βέβαηα,

θαιά δεκέλα, ην θαληάδνκαη: κ’ εθείλε ηελ μερσξηζηή δεμηνηερλία πνπ έρνπλ νη λένη

ησλ θαηαζηεκάησλ όηαλ παθεηάξνπλ ηα πξάγκαηα πνπ έρνπλ πνπιεζεί… (παύζε) Ση

ρέξηα! Έλα όκνξθν, κεγάιν ραξηί, δηπιό, θόθθηλν, ιείν… πνπ ραίξεζαη λα ην

βιέπεηο… ηόζν ιείν πνπ ζνπ ’ξρεηαη λα ην αθνπκπήζεηο ζην κάγνπιν γηα λα λνηώζεηο

ην ράδη ηνπ… Σν απιώλνπλ επάλσ ζηνλ πάγθν θη έπεηηα κε θπζηθή ράξε βάδνπλ

επάλσ, ζηε κέζε, ην απαιό ύθαζκα, δηπισκέλν θαιά. εθώλνπλ, παίξλνληαο από

θάησ κε ηελ αλάζηξνθε ηνπ ρεξηνύ, ηελ κία πιεπξά ηνπ ραξηηνύ· έπεηηα, από επάλσ

δηπιώλνπλ πξνο ηα θάησ ηελ άιιε άθξε θαη θάλνπλ αθόκε, γξήγνξα κε ράξε, έλα

κηθξό δίπισκα, ζαλ θάηη επηπιένλ, γηα ράξε ηεο ηέρλεο· έπεηηα δηπιώλνπλ ην ραξηί

θαη ζηηο δύν κεξηέο ζε κνξθή ηξηγώλνπ θαη θέξλνπλ από θάησ ηηο δύν θνξπθέο·

απιώλνπλ ην ρέξη ζην θνπηί πνπ πεξηέρεη ην ζπάγθν· ηνλ ηξαβνύλ γηα λα βγεη έλα

θνκκάηη, ηόζν όζν ρξεηάδεηαη γηα λα δέζνπλ ην πεξηηύιηγκα, θαη ην δέλνπλ ηόζν

γξήγνξα πνπ, ώζπνπ λα ζαπκάζεηε ηελ ηθαλόηεηά ηνπο, ζαο παξνπζηάδνπλ ην παθέην

κε ην θηόγθν έηνηκν γηα λα πεξάζεηε εθεί ην δάρηπιό ζαο.

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Δ, είλαη θαλεξό όηη έρεηε πξνζέμεη πνιύ ηνπο λένπο ησλ καγαδηώλ.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Δγώ; Αγαπεηέ κνπ θύξηε, κέξεο νιόθιεξεο

πεξλάσ παξαηεξώληαο ηνπο. Δίκαη ηθαλόο λα ζηέθνκαη επί κία ώξα θαη λα θνηηάδσ ην

εζσηεξηθό ελόο θαηαζηήκαηνο κέζα από κηα βηηξίλα. Έηζη μερληέκαη. Μνπ θαίλεηαη

όηη είκαη, ζα ήζεια πξάγκαηη λα είκαη εθείλν εθεί ην κεηαμσηό ύθαζκα… εθείλε ε

κπνξληνύξα… εθείλε ε θόθθηλε ή γαιάδηα θνξδέια πνπ νη λεαξέο πσιήηξηεο ησλ

εκπνξηθώλ θαηαζηεκάησλ, αθνύ ηε κεηξήζνπλ κε ηνλ πήρε (είδαηε πώο ην θάλνπλ;)

ηε καδεύνπλ ζε ζρήκα νρηώ γύξσ από ηνλ αληίρεηξα θαη ην κηθξό δάρηπιν ηνπ

αξηζηεξνύ ρεξηνύ, πξηλ ηελ ηπιίμνπλ ζην ραξηί. (παύζε) Κνηηάδσ ηνλ πειάηε ή ηελ

πειάηηζζα πνπ βγαίλνπλ από ην θαηάζηεκα, κε ην δέκα θξεκαζκέλν από ην δάρηπιν

ή από ην ρέξη ή θάησ από ηνλ βξαρίνλα… Σνπο αθνινπζώ κε ηα κάηηα, κέρξη πνπ

ράλνληαη… θαη θαληάδνκαη… πόζα πξάγκαηα θαληάδνκαη! Γελ έρεηε ηδέα! (Παύζε.

Έπεηηα, ζθπζξσπόο, ζαλ λα κηιά ζηνλ εαπηό ηνπ) Μνπ ρξεηάδεηαη όκσο απηό. Μνπ

ρξεηάδεηαη.

Ο ΠΔΛΑΣΖ. αο ρξεηάδεηαη; πγλώκε… ηη πξάγκα;

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Γηα λα γαληδσζώ κ’ απηό ηνλ ηξόπν – κε ηε

θαληαζία ελλνώ - ζηε δσή: ζαλ έλα αλαξξηρόκελν θπηό γύξσ από ηα θάγθεια κηαο

ζηδεξηάο. (παύζε) Α, δελ ηελ αθήλσ ζηηγκή λα εζπράζεη ηε θαληαζία κνπ:

πξνζθνιιηέκαη, πξνζθνιιηέκαη κ’ απηή ζπλέρεηα ζηε δσή ησλ άιισλ… όρη όκσο ησλ

αλζξώπσλ πνπ γλσξίδσ. ρη, όρη. ’ απηή δελ ζα κπνξνύζα λα ην θάλσ! Με ελνριεί,

(αλ μέξαηε πόζν!), κνπ πξνθαιεί λαπηία. Πξνζθνιιηέκαη ζηε δσή ησλ μέλσλ, γύξσ

από ηνπο νπνίνπο ε θαληαζία κνπ κπνξεί λα δνπιεύεη ειεύζεξα, όρη όκσο κε

πξνρεηξόηεηα θαη ειαθξόηεηα, αιιά αληίζεηα, ιαβαίλνληαο ππόςε θαη ηηο ειάρηζηεο

αθόκε ελδείμεηο πνπ αλαθαιύπησ ζηνλ έλαλ ή ζηνλ άιιν. Καη αλ μέξαηε πόζν θαη

πώο δνπιεύεη! κέρξη πνην ζεκείν θαηνξζώλσ λα δηεηζδύζσ! Βιέπσ ην ζπίηη ηνπ ελόο

ή ηνπ άιινπ θαη είλαη ζαλ λα δσ κέζα ζ’ απηό, θηάλσ ζην ζεκείν λα αηζζαλζώ,

μέξεηε, εθείλε ηελ μερσξηζηή κπξσδηά πνπ θξύβεη θάζε ζπίηη· ην δηθό ζαο, ην δηθό

43

κνπ. ην δηθό καο ζπίηη όκσο δελ ηελ αληηιακβαλόκαζηε πηα, επεηδή πξόθεηηαη γηα ηε

κπξσδηά ηεο ίδηαο καο ηεο δσήο, θαηαιάβαηε; Βιέπσ όηη ζπκθσλείηε…

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Ναη, επεηδή… ιέσ, ζα πξέπεη λα είλαη κεγάιε επραξίζηεζε απηό πνπ

αηζζάλεζηε, λα θαληάδεζηε, δειαδή, ηόζα πξάγκαηα…

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ (ελνριεκέλνο, αθνύ ην ζθέθηεθε γηα ιίγν).

Δπραξίζηεζε; Δγώ;

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Βέβαηα… λνκίδσ…

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Γηα πείηε κνπ θάηη. Πήγαηε πνηέ λα

επηζθεθηείηε θαλέλα θαιό γηαηξό;

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Δγώ; ρη, γηαηί; Γελ είκαη άξξσζηνο!

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Μελ παληθνβάιιεζηε! αο ξσηάσ γηα λα

κάζσ εάλ είδαηε πνηέ ζην ζπίηη απηώλ ησλ γηαηξώλ ην δσκάηην όπνπ νη πειάηεο

πεξηκέλνπλ ηε ζεηξά ηνπο γηα επίζθεςε.

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Α, λαη. Μνπ έηπρε κηα θνξά λα ζπλνδέςσ κηα από ηηο θόξεο κνπ πνπ

ππόθεξε από ηα λεύξα ηεο.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Ωξαία. Γελ κ’ ελδηαθέξεη απηό. Δθείλν πνπ

ζέισ λα πσ είλαη… (παύζε). Πξνζέμαηε ην δσκάηην αλακνλήο; Νηηβάλη κε ζθνύξν

ύθαζκα, παιηνκνδίηηθν… θαξέθιεο παξαγεκηζκέλεο, ζπρλά αηαίξηαζηεο… κεξηθέο

κηθξέο πνιπζξόλεο… Δίλαη έπηπια επθαηξίαο, κεηαρεηξηζκέλα, ηνπνζεηεκέλα εθεί

εηδηθά γηα ηνπο πειάηεο. Γελ αλήθνπλ ζην ζπίηη. Ο γηαηξόο έρεη γηα ηνλ εαπηό ηνπ, γηα

ηηο θίιεο ηεο γπλαίθαο ηνπ, έλα άιιν ζαιόλη, πινύζην, όκνξθν. Μπνξεί θακηά

θαξέθια ή πνιπζξόλα εθείλνπ ηνπ ζαινληνύ, πνπ ηξίδεη, λα ηελ έθεξλε εδώ, ζην

δσκάηην αλακνλήο ησλ πειαηώλ, γηα ηνπο νπνίνπο είλαη αξθεηή απηή ε επίπισζε,

απιή, ιηηή. Θα ήζεια λα μέξσ εάλ εζείο, όηαλ πήγαηε ζην γηαηξό κε ηελ θόξε ζαο,

θνηηάμαηε πξνζεθηηθά ηελ πνιπζξόλα ή ηελ θαξέθια πάλσ ζηελ νπνία θαζόζαζηαλ

πεξηκέλνληαο.

Ο ΠΔΛΑΣΖ. ρη, γηα λα πσ ηελ αιήζεηα…

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Φπζηθά, αθνύ δελ ήζαζηαλ άξξσζηνο…

(παύζε) Αιιά θαη νη άξξσζηνη ζπρλά δελ δίλνπλ ζεκαζία, απαζρνιεκέλνη, θαζώο

είλαη, κε ηελ αξξώζηηα ηνπο. (παύζε) Καη όκσο, πόζεο θνξέο κεξηθνί δελ παξαηεξνύλ

ην δάρηπιό ηνπο λα γξάθεη απξνζδηόξηζηα ζρήκαηα επάλσ ζην ινπζηξαξηζκέλν

κπξάηζν ηεο πνιπζξόλαο όπνπ θάζνληαη! θέθηνληαη θαη δελ βιέπνπλ. (παύζε) Ση

εληύπσζε όκσο καο θάλεη, όηαλ βγαίλνπκε από ην γηαηξό θαη δηαζρίδνπκε πάιη ην

δσκάηην αλακνλήο, ην μαλαθνίηαγκα ηεο θαξέθιαο πάλσ ζηελ νπνία πξηλ ιίγν

θαζόκαζηαλ, πεξηκέλνληαο ηε δηάγλσζε ηεο άγλσζηεο κέρξη ηόηε αξξώζηηαο καο!

ηαλ ηελ μαλαβξίζθνπκε θαηεηιεκκέλε από έλαλ άιιν πειάηε, πνπ θη εθείλνο έρεη

ηελ θξπθή ηνπ αξξώζηηα, ή όηαλ βξίζθεηαη πάληα εθεί, θελή, απαζήο, πεξηκέλνληαο

νπνηνλδήπνηε άιιν λα έξζεη λα ηελ θαηαιάβεη. (παύζε) Ση ιέγακε όκσο; Α, λαη… Ζ

επραξίζηεζε ηεο θαληαζίαο. Άξαγε γηαηί κνπ ήξζε ακέζσο ζην κπαιό κία θαξέθια

από ηα δσκάηηα αλακνλήο ησλ γηαηξώλ, όπνπ νη πειάηεο πεξηκέλνπλ η’

απνηειέζκαηα!

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Ναη… πξάγκαηη…

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Γελ βιέπεηε ηε ζρέζε; Ούηε εγώ. (παύζε)

Δίλαη γηαηί κεξηθέο θνξέο ε αλάθιεζε εηθόλσλ, άζρεησλ κεηαμύ ηνπο, είλαη

ζεκαληηθή γηα ηνλ θαζέλα καο θαη θαζνξίδεηαη από αηηίεο θαη εκπεηξίεο ηόζν

πξνζσπηθέο, πνπ δελ ζα ζπλελλννύκαζηαλ κεηαμύ καο, εάλ, κηιώληαο, δελ

απνθεύγακε λα ηηο ρξεζηκνπνηήζνπκε. Γελ ππάξρεη ηίπνηε πην παξάινγν από απηνύο

ηνπο ζπζρεηηζκνύο. (παύζε) Ζ ζρέζε όκσο ζα κπνξνύζε λα είλαη ε εμήο, θνηηάμηε:

Θα επραξηζηνύζε εθείλεο ηηο θαξέθιεο λα θαληάδνληαη πνηνο είλαη ν πειάηεο πνπ

44

θάζεηε απάλσ ηνπο, πεξηκέλνληαο λα ηνλ δερηεί ν γηαηξόο; Να θαληάδνληαη ηη

αξξώζηηα θξύβεη κέζα ηνπ; Πνύ ζα πάεη θαη ηη ζα θάλεη κεηά ηε βίδηηα; Κακία

επραξίζηεζε. Σν ίδην ζπκβαίλεη θαη κ’ εκέλα: θακία! Έξρνληαη ηόζνη πειάηεο, θη

εθείλεο είλαη εθεί, νη θαθνκνίξεο νη θαξέθιεο, θαη πεξηκέλνπλ λα ηηο θαηαιάβνπλ.

Λνηπόλ, ην ίδην ζπκβαίλεη θαη κ’ εκέλα. Πόηε κε θαηαιακβάλεη ν έλαο, πόηε ν άιινο.

Απηή ηε ζηηγκή κε θαηαιακβάλεηε εζείο, θαη, πηζηέςηε κε, πσο δελ βξίζθσ θακία

επραξίζηεζε γηα ην ηξέλν πνπ ράζαηε, γηα ηελ νηθνγέλεηά ζαο πνπ ην πεξηκέλεη ζηελ

εμνρή, γηα όιεο ηηο ζθνηνύξεο πνπ κπνξώ λα θαληαζηώ όηη έρεηε.

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Έρσ πνιιέο, μέξεηε!

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Να επραξηζηείηε ην Θεό πνπ είλαη κόλν

ζθνηνύξεο. (παύζε) Κάπνηνπο ηνπο βαζαλίδνπλ ρεηξόηεξα πξάγκαηα, αγαπεηέ κνπ

θύξηε. (παύζε) αο ιέσ όηη αηζζάλνκαη ηελ αλάγθε λα πξνζθνιιεζώ κε ηε θαληαζία

ζηε δσή ησλ άιισλ, έηζη, ρσξίο θακία επραξίζηεζε, ρσξίο ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ, ην

αληίζεην κάιηζηα, γηα λα ληώζσ ην βάζαλό ηεο, γηα λα ηελ θξίλσ αλνύζηα θαη κάηαηε,

ηε δσή ελλνώ, έηζη πνπ ζηελ πξαγκαηηθόηεηα λα κελ καο λνηάδεη πνπ ηελ ράλνπκε. (

κε ζπκό πνπ ζηγνβξάδεη) Καη απηό, μέξεηε, πξέπεη λα ην απνδείρλνπκε ζπλερώο θαη

ακείιηθηα ζηνπο εαπηνύο καο κε ζηνηρεία θαη παξαδείγκαηα. Δπεηδή, αγαπεηέ κνπ

θύξηε, δελ μέξνπκε από ηη είλαη θηηαγκέλε, αιιά ππάξρεη, ζίγνπξα ππάξρεη, ην

ληώζνπκε όινη εδώ, ζαλ κηα αγσλία πνπ καο ζθίγγεη ην ιαηκό, θαη ελλνώ ηελ

επραξίζηεζε γηα δσή, πνπ δελ ηθαλνπνηείηαη πνηέ, πνπ δελ κπνξεί πνηέ λα

ηθαλνπνηεζεί, επεηδή ε δσή, ηε ζηηγκή ηελ ίδηα πνπ ηελ δνύκε, είλαη πάληα ηόζν

αρόξηαγε γηα ηνλ ίδην ηεο ηνλ εαπηό, πνπ δελ καο αθήλεη λα ηελ απνιαύζνπκε. Ζ

απόιαπζε βξίζθεηαη ζην παξειζόλ, πνπ κέλεη δσληαλό κέζα καο. Ζ επραξίζηεζε ηεο

δσήο κάο έξρεηαη από εθεί, από ηηο αλακλήζεηο πνπ καο θαξηνύλ δεκέλνπο. Γεκέλνπο

όκσο ζε ηη; ’ απηήλ εδώ ηελ αλνεζία… ζ’ απηή ηελ αλία… ζε ηόζεο ειίζηεο

απηαπάηεο… ζε αζήκαληεο αζρνιίεο… Ναη, λαη. Απηό πνπ ηώξα εδώ απνηειεί

αλνεζία… απηό πνπ ηώξα εδώ είλαη αλία… θαη θηάλσ κάιηζηα ζην ζεκείν λα πσ,

απηό πνπ ηώξα γηα εκάο είλαη κία ζπκθνξά, κία αιεζηλή ζπκθνξά… κάιηζηα θύξηνη,

ζε ηέζζεξα, πέληε, δέθα ρξόληα, πνηνο μέξεη ηη γεύζε ζα έρεη πάξεη… ηη απόιαπζε ζα

πξνζθέξεη, απηά ηα δάθξηα… Καη ε δσή, κε κόλε ηε ζθέςε όηη κπνξνύκε λα ηε

ράζνπκε… εηδηθά όηαλ μέξνπκε όηη είλαη ζέκα εκεξώλ.

(ην ζεκείν απηό, από ηε γσλία ζηα δεμηά, ε γπλαίθα κε ηα καύξα πξνβάιιεη ην θεθάιη

ηεο γηα λα θαηαζθνπεύζεη).

Να… βιέπεηε εθεί; Δθεί ιέσ, ζ’ εθείλε ηε γσλία… βιέπεηε εθείλε ηε γπλαηθεία ζθηά;

Να, θξύθηεθε ηώξα!

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Πώο; Πνηνο… πνηνο ήηαλ;…

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Γελ ηελ είδαηε; Κξύθηεθε.

Ο ΠΛΑΣΖ. Μία γπλαίθα;

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Ζ γπλαίθα κνπ, λαη.

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Α,! Ζ θπξία ζαο;

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ (κεηά από κία παύζε). Με επηηεξεί από

καθξηά. Καη κνπ ’ξρεηαη, πηζηέςηε κε, λα πάσ λα ηελ αξρίζσ ζηηο θισηζηέο. Θα ήηαλ

όκσο άδηθνο θόπνο. Μνηάδεη ζαλ εθείλεο ηηο ζθύιεο πνπ έρνπλ ραζεί, επίκνλεο, πνπ

όζν ηηο θινηζάο ηόζν θνιιάλε ζηα πόδηα ζνπ. (παύζε) Σν πόζν ππνθέξεη απηή ε

γπλαίθα γηα κέλα, δελ κπνξείηε λα ην θαληαζηείηε. Γελ ηξώεη, δελ θνηκάηαη πηα.

Σξέρεη πίζσ κνπ κέξα λύρηα, έηζη, από απόζηαζε. Καη λα μεζθόληδε ηνπιάρηζηνλ

εθείλν ην άζιην πξάγκα πνπ θνξάεη ζην θεθάιη, ηα ξνύρα ηεο. Γε κνηάδεη πηα κε

γπλαίθα, αιιά κε παηζαβνύξα. Έρνπλ γεκίζεη γηα πάληα ζθόλε αθόκε θαη ηα καιιηά

ηεο, εδώ ζηνπο θξνηάθνπο· θαη είλαη κόιηο ηξηάληα ηεζζάξσλ εηώλ (παύζε) Με

45

εθλεπξίδεη όζν δελ κπνξείηε λα θαληαζηείηε. Σεο επηηίζεκαη κεξηθέο θνξέο, ηελ

θσλάδσ θαηά πξόζσπν: «Ζιίζηα!» Σελ ηαξαθνπλώ. Σα δέρεηαη όια. ηέθεηαη θαη κε

θνηηάδεη κε θάηη κάηηα… κε θάηη κάηηα πνπ, ζαο νξθίδνκαη, κνπ έξρεηαη εδώ ζηα

δάρηπια ε άγξηα επηζπκία λα ηελ πλίμσ. Σίπνηα. Πεξηκέλεη λ’ απνκαθξπλζώ γηα λα

μαλαξρίζεη λα κε παξαθνινπζεί από απόζηαζε. (ην ζεκείν απηό ε γπλαίθα

μεπξνβάιιεη πάιη ην θεθάιη). Να , θνηηάμηε… βγάδεη πάιη ην θεθάιη από ηε γσλία.

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Ζ θαεκέλε ε θπξία!

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Απηή θαεκέλε; Θα ήζειε - θαηαιαβαίλεηε; -

λα κέλσ ζην ζπίηη, ήζπρνο, ήξεκνο, λα κε θαλαθεύεη κε ηηο πην εξσηηθέο θαη

παζηαζκέλεο θξνληίδεο ηεο· λ’ απνιακβάλσ ηελ ηέιεηα ηάμε όισλ ησλ δσκαηίσλ, ηελ

θαζαξηόηεηα ησλ επίπισλ, εθείλε ηε ζησπή θαζξέθηε πνπ ππήξρε θάπνηε ζην ζπίηη

κνπ θαη πνπ ηε κεηξνύζε ην ηηθ-ηαθ ηνπ εθθξεκνύο ηεο ηξαπεδαξίαο. Απηό ζα ήζειε!

αο ξσηάσ ηώξα, γηα λα ζαο θάλσ λα θαηαιάβεηε ηνλ παξαινγηζκό… αιιά όρη, ηη

ιέσ ηνλ παξαινγηζκό; Σε καθάβξηα αγξηόηεηα απηήο ηεο αμίσζεο, ζα ήηαλ θαιύηεξα

λα πσ. αο εξσηώ, ινηπόλ, εάλ ην ζεσξείηε πηζαλόλ ηα ζπίηηα ηνπ Αβεηδάλν ή εθείλα

ηεο Μεζζίλεο, γλσξίδνληαο όηη όπνπ λα ‘λαη ζα γίλεη ζεηζκόο πνπ ζα ηα

ηαξαθνπλήζεη, ζα εμαθνινπζνύζαλ λα κέλνπλ ήξεκα θάησ από ην θεγγάξη,

ηνπνζεηεκέλα ζηε ζεηξά, θαηά κήθνο ησλ δξόκσλ θαη ησλ πιαηεηώλ, ππαθνύνληαο

ζην πνιενδνκηθό ζρέδην ηεο Ννκαξρίαο. πίηηα, - θαηαιαβαίλεηε; - από πέηξα θαη

δνθάξηα, ζα ηό ’βαδαλ ζηα πόδηα! Φαληαζηείηε ηνπο θαηνίθνπο ηνπ Αβεηδάλν, ηεο

Μεζίλεο, λα γδύλνληαη ήξεκνη γηα λα πάλε γηα ύπλν, λα δηπιώλνπλ ηα ξνύρα ηνπο, λα

βγάδνπλ έμσ από ηε πόξηα ηα παπνύηζηα, θαη ηξππώλνληαο θάησ από ηηο θνπβέξηεο

λ’ απνιακβάλνπλ ηε δξνζηά ησλ ιεπθώλ από ηελ κπνπγάδα ζεληνληώλ, έρνληαο θαηά

λνπ όηη ζε ιίγεο ώξεο ζα είλαη λεθξνί. αο θαίλεηαη πηζαλό απηό;

Ο ΠΔΛΑΣΖ. Ίζσο όκσο ε θπξία ζαο…

Ο ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΔ ΣΟ ΛΟΤΛΟΤΓΗ. Αθήζηε κε λα νινθιεξώζσ! Δάλ ν ζάλαηνο,

θύξηέ κνπ, ήηαλ ζαλ έλα από εθείλα ηα πεξίεξγα, ηα αεδηαζηηθά έληνκα, πνπ θάπνηνο

απξνζδόθεηα αλαθαιύπηεη επάλσ ζαο… Πεξλάηε από ην δξόκν θαη μαθληθά

ζηακαηάηε έλα δηαβάηε θαη πξνζερηηθά, κε ηα δύν δάρηπια πξνηεηακέλα ηνπ ιέηε:

«πγλώκε, επηηξέπεηε; Αμηόηηκε θύξηε, θνπβαιάηε επάλσ ζαο ην ζάλαην». Καη κε ηα

δύν πξνηεηακέλα ζαο δάρηπια ηνλ πηάλεηε θαη ηνλ πεηάηε πέξα… Θα ήηαλ ππέξνρν!

Ο ζάλαηνο όκσο δελ είλαη ζαλ εθείλα ηα αεδηαζηηθά έληνκα. Πνιινί πνπ θάλνπλ

πεξίπαην ακέξηκλνη θαη αδαείο κπνξεί λα ηνλ θνπβαινύλ επάλσ ηνπο· θαλείο δελ ηνλ

βιέπεη θαη όινη ζθέθηνληαη ήζπρνη θαη ήξεκνη ηη ζα θάλνπλ αύξην θαη κεζαύξην.

Σώξα εγώ, (ζεθώλεηαη) αγαπεηέ θύξηε, λα… ειάηε εδώ… (ηνλ θάλεη λα ζεθσζεί θαη

ηνλ νδεγεί θάησ από ηελ αλακκέλε ιάκπα) θάησ από απηή ηε ιάκπα… ειάηε… ζα

ζαο δείμσ θάηη… Κνηηάμηε, εδώ, θάησ από ην κνπζηάθη… εδώ, βιέπεηε ηη σξαίν

κειαλό ζππξί; Ξέξεηε πώο νλνκάδεηαη; Α, έρεη έλα γιπθύηαην όλνκα… πην γιπθό

θαη από ηελ θαξακέια: Δπηζειίσκα, νλνκάδεηαη. Πείηε ην, ζα ληώζεηε ηε γιύθα πνπ

έρεη: επηζειίσκα… Ο ζάλαηνο - θαηαιαβαίλεηε; - πέξαζε. Μνπ έρσζε απηό ην

ινπινύδη ζην ζηόκα θαη κνπ είπε: - «Κξάηεζέ ην, αγαπεηέ κνπ: ζα μαλαπεξάζσ ζε

νρηώ ή δέθα κήλεο!» (παύζε) Σώξα πείηε κνπ εζείο, εάλ κ’ απηό ην ινπινύδη ζην

ζηόκα, κπνξώ εγώ λα κέλσ ήζπρνο θαη ήξεκνο ζην ζπίηη, όπσο ζα ήζειε εθείλε ε

θαηαξακέλε. (παύζε) Σεο θσλάδσ: - Α ώζηε έηζη! Θέιεηο λα ζε θηιήζσ; - «Ναη,

θίιεζέ κε». – Μα μέξεηε ηη έθαλε; Σελ πεξαζκέλε εβδνκάδα, κε κηα βειόλα έζθηζε

ην ρείινο ηεο εδώ θη έπεηηα πήξε ζηα ρέξηα ηεο ην θεθάιη κνπ θαη ήζειε λα κε

θηιήζεη… λα κε θηιήζεη ζην ζηόκα… Δπεηδή, ιέεη, ζέιεη λα πεζάλεη καδί κνπ.

(παύζε) Δίλαη ηξειή… (θαηόπηλ κε νξγή) ην ζπίηη εγώ δελ κέλσ. Σν έρσ αλάγθε λα

ζηέθνκαη έμσ από ηηο βηηξίλεο ησλ θαηαζηεκάησλ, εγώ, λα ζαπκάδσ ηελ δεμηνηερλία

46

ησλ λέσλ πνπ δνπιεύνπλ εθεί. Δπεηδή, θαηαιαβαίλεηε, εάλ γηα κηα ζηηγκή ληώζσ

κέζα κνπ θελό… κπνξώ αθόκε θαη λα ζθνηώζσ, ζαλ λα ’ηαλ ηίπνηε, θάπνηνλ πνπ δελ

γλσξίδσ… λα βγάισ ην πεξίζηξνθν θαη λα ζθνηώζσ θάπνηνλ ζαλ εζάο, πνπ, από

αηπρία, έραζε ην ηξέλν… (γειά) ρη, όρη, κε θνβάζηε, αγαπεηέ κνπ θύξηε,

αζηεηεύνκαη! (παύζε) Φεύγσ. (παύζε) Σνλ εαπηό κνπ ζα ζθόησλα, αλ πνηέ… (παύζε)

Απηέο ηηο κέξεο έρεη θάηη σξαία βεξίθνθα… Πώο ηα ηξώηε εζείο; Με ηε θινύδα, έηζη

δελ είλαη; Σα αλνίγεηε ζηε κέζε, ηα δνπιάηε κε ηα δύν δάρηπια γηα ώξα… ζαλ λα

είλαη δύν ρπκώδε ρείιε… Α, ηη γιύθα! (γειά – παύζε) Σα ραηξεηίζκαηά κνπ ζηελ

αμηόηηκε ζύδπγό ζαο θαη ζηηο θόξεο ζαο ζηελ εμνρή. (παύζε) Σηο θαληάδνκαη

ληπκέλεο ζηα ιεπθά θαη ζηα γαιάδηα, ζ’ έλα όκνξθν πξάζηλν ιηβάδη, ζηε ζθηά…

(παύζε) Κάληε κνπ κία ράξε αύξην, όηαλ ζα θηάζεηε. Φαλ.//ηάδνκαη όηη ην

ρσξηνπδάθη ζα απέρεη ιίγν από ην ζηαζκό. Σελ απγή κπνξείηε λα θάλεηε ην δξόκν κε

ηα πόδηα. ηελ πξώηε ηνύθα από ρόξηα πνπ ζα ζπλαληήζεηε ζηελ άθξε ηνπ δξόκνπ,

κεηξήζηε ηα θύιια γηα κέλα. ζα θύιια ζα κεηξήζεηε ηόζεο κέξεο ζα δήζσ αθόκε.

(παύζε) Γηαιέμηε όκσο κία κεγάιε ηνύθα, ζαο παξαθαιώ. (γειά θη έπεηηα).

Καιελύρηα, αγαπεηέ θύξηε.

(Καη, πηάλνληαο κε ην ζηόκα θιεηζηό ην ζθνπό ηνπ καθξηλνύ καληνιίλνπ, θαηεπζύλεηαη

πξνο ηε γσλία ζηα δεμηά· αιιά ζθέθηεηαη γηα κηα ζηηγκή όηη ε ζύδπγόο ηνπ βξίζθεηαη

εθεί θαη ηνλ πεξηκέλεη θη έηζη πεξλά από ηελ άιιε κεξηά ηνπ δξόκνπ, ελώ ν ήζπρνο

πειάηεο ηνλ παξαθνινπζεί ζρεδόλ απνζβνισκέλνο.)

47

Σν απόζπαζκα πνπ αθνινπζεί είλαη από ην θείκελν ηνπ Πηξαληέιν «Θέαηξν θαη

ινγνηερλία», πνπ δεκνζηεύηεθε ζηηο 30 Ινπιίνπ 1918 ζην «Messaggero della

Domenica». Σν δεκνζηεύνπκε εδώ, γηαηί πηζηεύνπκε όηη ζπκππθλώλεη ηελ πηξαληειηθή

αληίιεςε πεξί ζεαηξηθήο δεκηνπξγίαο.

Θέαηρο θαη ιογοηετλία

[…]

Οη θύξηνη δξακαηηθνί ζπγγξαθείο, επαγγεικαηίεο ηνπ ζεάηξνπ, γξάθνπλ άζρεκα, όρη

κόλν επεηδή δελ μέξνπλ ή δελ πξνζπάζεζαλ πνηέ λα γξάςνπλ θαιά, αιιά θαη γηαηί

πηζηεύνπλ εηιηθξηλά όηη ην θαιό γξάςηκν ζην ζέαηξν αθνξά ηνπο ινγνηέρλεο θαη όηη,

αληίζεηα, ε ζεαηξηθή γξαθή είλαη ν πξνθνξηθόο ιόγνο, όπσο ηνλ ελλννύλ εθείλνη όηαλ

γξάθνπλ, θαη άξα δελ έρεη θακία ζρέζε κε ηε ινγνηερλία, επεηδή ηα πξόζσπα ησλ

δξακάησλ θαη ησλ θσκσδηώλ ηνπο – ιέλε – αθνύ δελ είλαη ιόγηνη, δελ κπνξνύλ λα

κηιάλε επάλσ ζηε ζθελνί ζαλ ηέηνηνη, δειαδή θαιά· πξέπεη λα κηινύλ όπσο κηιάκε,

ρσξίο ινγνηερλία.

Λέγνληαο απηά όκσο, δελ ππνςηάδνληαη νύηε ζην ειάρηζην όηη κπεξδεύνπλ ην θαιό

γξάςηκν κε ην σξαίν γξάςηκν ή κάιινλ δελ βιέπνπλ όηη θάλνπλ ην εμήο ζθάικα:

θαιό γξάςηκν ζεκαίλεη σξαίν γξάςηκν· θαη δελ ζθέθηνληαη όηη ην σξαίν γξάςηκν

κεξηθώλ ςεπην-ινγνηερλώλ είλαη, ζε ζρέζε κε ηελ θαζ’ ππνινγηζκό αηζζεηηθή, ιόγσ

ηεο αληίζεηεο ππεξβνιήο, ην ίδην βίηζην κε ην δηθό ηνπο θαθό γξάςηκν. Πξόθεηηαη γηα

ινγνηερλία πνπ δελ είλαη ηέρλε, κε άιια ιόγηα γηα θαθή ινγνηερλία, πνπ είλαη ηόζν ε

γξακκέλε όκνξθα, όζν θαη ε γξακκέλε άζρεκα θαη γη’ απηό ην ιόγν αμηνθαηάθξηηε,

έζησ θαη εάλ απηνί πνπ ηελ γξάθνπλ δελ ζέινπλ λα ιέγνληαη ινγνηέρλεο.

Σν λα γξάθεη θαιά θαλείο έλα δξάκα ή κία θσκσδία δελ ζεκαίλεη λα βάδεη ηα

πξόζσπα ηνπ έξγνπ λα κηινύλ κε ινγνηερληθό ύθνο, δειαδή ζε κηα γιώζζα πνπ δελ

κηιηέηαη θαη είλαη θαζ’ εαπηή ινγνηερληθή. Απηό ζεκαίλεη γξάθσ σξαία. Πξέπεη λα

βάδνπκε ηα πξόζσπα λα κηιάλε όπσο πξέπεη λα κηιάλε, ιακβάλνληαο ππόςε ηνλ

ραξαθηήξα ηνπο, ηελ ηδηόηεηα θαη ηηο ζπλζήθεο ηνπο, ζηηο δηάθνξεο ζηηγκέο ηεο

δξάζεο. Απηό, βέβαηα, δελ ζεκαίλεη όηη ην απνηέιεζκα ζα είλαη κία θνηλή γιώζζα

θαη όρη ινγνηερληθή. Ση ζεκαίλεη όκσο «κε ινγνηερληθή γιώζζα» όηαλ ζέινπκε λα

δεκηνπξγήζνπκε έλα έξγν ηέρλεο; Ζ γιώζζα δελ κπνξεί πνηέ λα είλαη θνηλή: επεηδή

ζα είλαη ραξαθηεξηζηηθή ελόο ζπγθεθξηκέλνπ πξνζώπνπ ζε κία ζπγθεθξηκέλε ζθελή

ηνπ έξγνπ, ραξαθηεξηζηηθή ηεο πξνζσπηθόηεηάο ηνπ, ηνπ πάζνπο ηνπ ή ηνπ παηρληδηνύ

ηνπ επί ζθελήο. Καη εάλ θαζέλα από ηα πξόζσπα ζα κηιά έηζη κε ηνλ δηθό ηνπ ηξόπν,

θαη όρη ζύκθσλα κε ηε ρπδαία πξνρεηξόηεηα κηαο αζαθνύο, θαηά πξνζέγγηζε

γιώζζαο, ε νπνία ην κόλν πνπ θάλεη είλαη λα ππνγξακκίδεη ηελ αληθαλόηεηα ηνπ

ζεαηξηθνύ ζπγγξαθέα λα βξεη ηε ζσζηή έθθξαζε, επεηδή δελ μέξεη λα γξάθεη, ε

θσκσδία ηόηε ζα είλαη θαινγξακκέλε, θαη κία θσκσδία θαινγξακκέλε, πνπ ζα είλαη

θαη εκπλεπζκέλε θαη θαιά εμηζηνξεκέλε, είλαη έλα ινγνηερληθό έξγν όπσο έλα

κπζηζηόξεκα ή κηα όκνξθε λνπβέια ή κηα όκνξθε πνίεζε.

Ζ αιήζεηα είλαη όηη νη θύξηνη δξακαηνπξγνί, επαγγεικαηίεο ηνπ ζεάηξνπ, έκεηλαλ όινη

θαζεισκέλνη ζηε καθάξηα πνηεηηθή ηνπ λαηνπξαιηζκνύ, πνπ κπέξδεςε ην θπζηθό

48

γεγνλόο, ην ςπρηθό γεγνλόο θαη ην αηζζεηηθό γεγνλόο κε ηόζν ραξηησκέλν ηξόπν πνπ

θαηέιεμε λα δώζεη ζην αηζζεηηθό γεγνλόο (ζεσξεηηθά ηνπιάρηζηνλ, επεηδή ζηελ

πξάμε δελ ήηαλ δπλαηόλ) έλαλ ραξαθηήξα κεραληζηηθήο αλαγθαηόηεηαο θαη έλα

ακεηάβιεην πνπ απνηεινύλ γλσξίζκαηα ηνπ θπζηθνύ θαηλνκέλνπ.

Σώξα πξέπεη λα βάινπκε θαιά ζην λνπ καο όηη ε ηέρλε, ζε νπνηαδήπνηε κνξθή ηεο

(κηιώ γα ηε ινγνηερλία, ηεο νπνίαο ε δξακαηηθή ηέρλε είλαη κία από ηηο πνιιέο

κνξθέο) δελ είλαη κίκεζε ή αλαπαξαγσγή, αιιά δεκηνπξγία. Σν ζέκα ηεο γιώζζαο,

ινηπόλ, εάλ θαη πώο πξέπεη λα κηιηέηαη· ε δπζθνιία ηάρα λα βξεζεί ζηελ Ηηαιία κία

γιώζζα πνπ λα κηιηέηαη πξαγκαηηθά από όιν ην έζλνο, θαζώο θαη ην άιιν πξόβιεκα

πνπ έρεη ζρέζε κε κία εζληθή δσή πξαγκαηηθά ηηαιηθή, ε νπνία απνπζηάδεη θη έηζη δελ

είλαη δπλαηόλ λα δώζεη πιηθό θαη ραξαθηεξηζηηθά ζ’ έλα ζέαηξν πνπ λα κπνξεί λα

νλνκαζζεί ηηαιηθό (ιεο θαη ε θύζε θαη ην ρξένο ηεο ηέρλεο είλαη θαη’ αλάγθε ε

αλαπαξαγσγή ηεο δσήο απηήο, πνπ θαζέλαο κπνξεί λα αλαγλσξίζεη από ηα εμσηεξηθά

δεδνκέλα θαη γεγνλόηα) θαη όιεο νη άιιεο βαζαληζηηθέο αζεκαληόηεηεο θαη νη

κάηαηεο πξνιήςεηο ηεο απνθαινύκελεο ηερληθήο, ε νπνία ζα έπξεπε λ’

αληηθαζξεθηίδεη (πάληα ζηε ζεσξία, επεηδή ζηελ πξάμε δελ είλαη δπλαηόλ) ηελ πξάμε,

όπσο ηε βιέπνπκε λα εμειίζζεηαη κπξνζηά ζηα κάηηα καο ζηελ θαζεκεξηλή

πξαγκαηηθόηεηα, όια απηά είλαη έλα επηδεηνύκελν καξηύξην εζεινληώλ καξηύξσλ

ελόο παξάινγνπ ζπζηήκαηνο, κηαο παξεθθιίλνπζαο πνηεηηθήο, πνπ έρεη, επηπρώο, εδώ

θαη θαηξό μεπεξαζηεί, αιιά ζηελ νπνία, επαλαιακβάλσ, θαίλεηαη λα είλαη

πξνζθνιιεκέλνη νη αμηόηηκνη θύξηνη επαγγεικαηίεο ηνπ ζεάηξνπ.

Γελ είλαη ζέκα λα κηκεζνύκε ή λα αλαπαξάγνπκε ηε δσή· θαη ηνύην γηα ηνλ

απινύζηαην ιόγν όηη δελ ππάξρεη κία δσή πνπ λα είλαη κία πξαγκαηηθόηεηα θαζ’

εαπηή, πνπ λα κπνξεί λα ηελ αλαπαξάγεη θαλείο κε ηα δηθά ηεο ραξαθηεξηζηηθά: ε

δσή είλαη ξνή ζπλερήο θαη αθαζόξηζηε θαη δελ έρεη άιιε κνξθή έμσ από εθείλε πνπ

πόηε πόηε ηεο δίλνπκε εκείο, απεξηόξηζηα πνηθίιε θαη ζπλερώο κεηαβαιιόκελε. ηελ

πξαγκαηηθόηεηα θαζέλαο είλαη δεκηνπξγόο ηεο ίδηαο ηνπ ηεο δσήο: ε δεκηνπξγία όκσο

απηή, δπζηπρώο, δελ είλαη πνηέ ειεύζεξε, όρη κόλν επεηδή ππόθεηηαη ζε όιεο ηηο

θπζηθέο θαη θνηλσληθέο αλαγθαηόηεηεο πνπ πεξηνξίδνπλ ηα πξάγκαηα, ηνπο

αλζξώπνπο θαη ηηο πξάμεηο ηνπο θαη ηνπο παξακνξθώλνπλ θαη ηνπο ελαληηώλνληαη

κέρξη πνπ λα ηνπο θάλνπλ λα απνηύρνπλ θαη λα ππνθύςνπλ ζιηβεξά, αιιά θαη γηα ηνλ

επηπιένλ ιόγν όηη, ζηε δεκηνπξγία ηεο δσήο καο, ε ζέιεζή καο ηείλεη, ζρεδόλ πάληα,

γηα λα κελ πνύκε πάληα, ζε ζηόρνπο πξαθηηθήο σθειηκόηεηαο, θνηλσληθήο αλόδνπ

θ.η.ι., πνπ νδεγνύλ ζε πξάμεηο ηδηνηειείο θαη καο ζπξώρλνπλ ζε παξαηηήζεηο ή ζε

θαζήθνληά, πνπ είλαη, θπζηθά, πεξηνξηζκνί ηεο ειεπζεξίαο καο.

Μόλν ε ηέρλε, όηαλ είλαη πξαγκαηηθή ηέρλε, δεκηνπξγεί ειεύζεξα: δεκηνπξγεί,

δειαδή, κία πξαγκαηηθόηεηα πνπ εκπεξηέρεη ηηο δηθέο ηεο κόλν αλαγθαηόηεηεο, ηνπο

λόκνπο ηεο, ην ζηόρν ηεο, επεηδή ε ζέιεζε δελ δξα πιένλ εμσηεξηθά πξνθεηκέλνπ λα

ππεξπεδήζεη όια ηα εκπόδηα πνπ αληηζηέθνληαη ζηνπο ζηόρνπο ηεο πξαθηηθήο

σθειηκόηεηαο πξνο ηνπο νπνίνπο ηείλνπκε ζηελ πεξίπησζε ηεο ηδηνηεινύο

δεκηνπξγίαο, ελλνώ ηε δεκηνπξγία εθείλε πνπ όινη αγσληδόκαζηε λα πεηύρνπκε,

θαζεκεξηλά, ζηε δσή καο, όπσο κπνξεί ν θαζέλαο. Ζ θαιιηηερληθή δεκηνπξγία δξα

εζσηεξηθά, κέζα ζηα πιαίζηα ηεο δσήο εθείλεο ζηελ νπνία έρνπκε ηελ πξόζεζε λα

δώζνπκε κνξθή, θαη ηεο νπνίαο αθξηβώο γίλεηαη ε θηλεηήξηα δύλακε, αλ θαη ε κνξθή

απηή, επξηζθόκελε αθόκε κέζα καο, δεη γηα ηνλ εαπηό ηεο θαη άξα είλαη ζρεδόλ εμ

νινθιήξνπ αλεμάξηεηε από εκάο. Καη απηή είλαη ε πξαγκαηηθή θαη ε κόλε ηερληθή: ε

49

ζέιεζε λννύκελε σο ειεύζεξε, απζόξκεηε θαη άκεζε θίλεζε ηεο κνξθήο, όηαλ,

δειαδή, δελ είκαζηε πιένλ εκείο εθείλνη πνπ ζέινπκε απηή ηε κνξθή έηζη ή αιιηώο,

γηα δηθνύο καο ζθνπνύο, αιιά είλαη εθείλε, απνιύησο ειεύζεξε, αθνύ δελ έρεη άιιν

ζθνπό παξά ηνλ ίδην ηεο ηνλ εαπηό, εθείλε πνπ επηζπκεί ηνλ εαπηό ηεο, εθείλε πνπ

πξνθαιεί ζηνλ εαπηό ηεο θαη ζ’ εκάο ηηο πξάμεηο νη νπνίεο είλαη ηθαλέο λα ηεο δώζνπλ

εμσηεξηθή ππόζηαζε ζε έλα ζώκα: γιππηό, πίλαθαο δσγξαθηθήο, βηβιίν· θαη ηόηε

κόλν ζα έρεη νινθιεξσζεί ην αηζζεηηθό γεγνλόο.

Έμσ, θαλνληθά, νη πξάμεηο πνπ αλαδεηθλύνπλ έλα ραξαθηήξα μερσξίδνπλ επάλσ ζ’

έλα θόλην ζπγθπξηώλ άλεπ αμίαο, ιεπηνκεξεηώλ θνηλώλ ζε όινπο. πλεζηζκέλα

εκπόδηα απξόβιεπηα, αλαπάληερα, θάλνπλ λα παξεθθιίλνπλ νη πξάμεηο,

παξακνξθώλνπλ ηνπο ραξαθηήξεο· κηθξέο ηπραίεο αζιηόηεηεο ζπρλά ηνπο κεηώλνπλ.

Ζ ηέρλε απειεπζεξώλεη ηα πξάγκαηα, ηνπο αλζξώπνπο θαη ηηο πξάμεηο ηνπο από απηέο

ηηο ζπγθπξίεο άλεπ αμίαο, από απηέο ηηο θνηλέο ιεπηνκέξεηεο, από απηά ηα

ζπλεζηζκέλα εκπόδηα, από απηέο ηηο ηπραίεο αζιηόηεηεο. Καηά θάπνηνλ ηξόπν ηα

απνκαθξύλεη: απνξξίπηεη, δειαδή, ρσξίο θαλ λα ηνπο δίλεη πξνζνρή, όια εθείλα πνπ

ελαληηώλνληαη ζηελ ζύιιεςε ηνπ θαιιηηέρλε, ελώ ζπγθεληξώλεη, αληίζεηα, ό, ηη, ζε

ζπκθσλία καδί ηεο, δίλεη ζηελ θαιιηηερληθή ζύιιεςε πεξηζζόηεξν ζθξίγνο θαη

πινύην. Γεκηνπξγεί θαη’ απηό ηνλ ηξόπν έλα έξγν πνπ δελ είλαη, όπσο ε θύζε, ρσξίο

ηάμε (ηνπιάρηζηνλ θαηλνκεληθή) θαη γεκάην αληηζέζεηο, αιιά απνηειεί ζρεδόλ έλα

κηθξόθνζκν όπνπ όια ηα ζηνηρεία αιιειεπηδξνύλ θαη ζπλεξγάδνληαη. Τπό ηελ έλλνηα

απηή αθξηβώο ν θαιιηηέρλεο εμηδαληθεύεη. Γελ είλαη πνπ αληηπξνζσπεύεη ηύπνπο ή

εθζέηεη ηδέεο: απινπνηεί θαη ζπγθεληξώλεη. Ζ ηδέα πνπ έρεη γηα ηα πξόζσπα ηνπ έξγνπ

ηνπ, ην ζπλαίζζεκα πνπ εθπνξεύεηαη από απηά αλαθαινύλ ηηο εθθξαζηηθέο εηθόλεο,

ηηο ζπλαζξνίδνπλ θαη ηηο ζπλζέηνπλ. Οη άρξεζηεο ιεπηνκέξεηεο εμαθαλίδνληαη· ό, ηη

επηβάιιεη ε δώζα ινγηθή ηνπ ραξαθηήξα ζπγθεληξώλεηαη, ζπκππθλώλεηαη κέζα ζηε

κνλαδηθόηεηα κηαο ύπαξμεο, αο πνύκε, ιηγόηεξν πξαγκαηηθήο θη όκσο πεξηζζόηεξν

αιεζηλήο.

Ηδνύ ηώξα εηο ηη έγθεηηαη ε αλαπόθεπθηε εμάξηεζε ηνπ ζεάηξνπ, ζε ζρέζε κε ην έξγν

ηέρλεο πνπ έρεη πάξεη ήδε ηελ νξηζηηθή, ηε κνλαδηθή ηνπ έθθξαζε ζηηο ζειίδεο ηνπ

ζπγγξαθέα. , ηη είλαη ήδε έθθξαζε, ό, ηη είλαη ήδε κνξθή πξέπεη λα γίλεη ηώξα ύιε,

κία ύιε ζηελ νπνία νη εζνπνηνί, αλάινγα κε ηα κέζα πνπ δηαζέηνπλ θαη ηηο

ηθαλόηεηέο ηνπο, πξέπεη κε ηε ζεηξά ηνπο λα δώζνπλ κνξθή. Δπεηδή ν εζνπνηόο, εάλ

δελ ζέιεη (θαη δελ κπνξεί λα ζέιεη) νη ιέμεηο πνπ είλαη γξακκέλεο κέζα ζην δξάκα λα

βγαίλνπλ από ην ζηόκα ηνπ ζαλ λα ήηαλ ν ίδηνο θεξέθσλν ή θσλνγξάθνο, ζα πξέπεη

λα μαλαζπιιάβεη, όπσο εθείλνο μέξεη, ην ζεαηξηθό πξόζσπν, λα ην ζπιιάβεη, δειαδή,

θη απηόο κε ηε ζεηξά ηνπ θαη γηα ινγαξηαζκό δηθό ηνπ· πξέπεη ε εηθόλα πνπ έρεη ήδε

εθθξαζηεί λα ζπληεζεί πάιη κέζα ηνπ θαη λα ηείλεη λα κεηαηξαπεί ζε θίλεζε πνπ ζα

ηεο δώζεη ζάξθα θαη νζηά θαη ζα ηελ απνδώζεη πξαγκαηηθή επάλσ ζηε ζθελή. Καη

γηα απηόλ επίζεο ε εθηέιεζε πξέπεη λα μεπεδά δσληαλή από ηε ζύιιεςε ηεο εηθόλαο,

θαη κόλν ράξε ζ’ απηήλ, κέζα από θηλήζεηο, δειαδή, πνπ ηηο παξαθηλεί ε ίδηα ε

θαληαζία, ζα είλαη δσληαλή θαη δξαζηήξηα, όρη κόλν κέζα ζηνλ ίδην, αιιά ζα γίλεη

καδί ηνπ θαη κέζα ηνπ ςπρή θαη ζώκα.

Σώξα, κπνξεί απηή ε εηθόλα λα είλαη ε ίδηα κε εθείλε ηνπ ζπγγξαθέα, αθνύ δελ

γελληέηαη απζόξκεηα κέζα ζηνλ ίδην ηνλ εζνπνηό, αιιά κεηαθέξεηαη ζην λνπ ηνπ από

ην δεκηνύξγεκα ηνπ ζπγγξαθέα; Μπνξεί λα κελ αιιάδεη, λα κε κεηαβάιιεηαη

πεξλώληαο από ηνλ έλα λνπ ζηνλ άιιν; Γελ ζα πξόθεηηαη πιένλ γηα ηελ ίδηα εηθόλα.

50

Μπνξεί λα είλαη κία πξνζεγγηζηηθή εηθόλα, πεξηζζόηεξν ή ιηγόηεξν όκνηα, ε ίδηα

όκσο όρη. Έλα δεδνκέλν ζεαηξηθό πξόζσπν κπνξεί επάλσ ζηε ζθελή λα ιέεη ηα ίδηα

ιόγηα πνπ είλαη γξακκέλα ζην δξάκα, δελ ζα είλαη όκσο πνηέ ην ίδην κε εθείλν ηνπ

πνηεηή, επεηδή ν εζνπνηόο ην έπιαζε πάιη κέζα ηνπ θαη δηθή ηνπ είλαη ε έθθξαζε,

έζησ θαη εάλ δελ είλαη δηθέο ηνπ νη ιέμεηο πνπ ρξεζηκνπνηεί, δηθά ηνπ είλαη αθόκε ε

θσλή, ην ζώκα, νη θηλήζεηο.

Σν ινγνηερληθό έξγν είλαη ην δξάκα θαη ε θσκσδία όπσο ηα ζπλέιαβε θαη ηα έγξαςε

ν πνηεηήο. Δθείλν πνπ βιέπεη θαλείο ζην ζέαηξν δελ είλαη θαη δελ κπνξεί λα είλαη

ηίπνηα άιιν, παξά κία ζθεληθή κεηάθξαζε. ζνη εζνπνηνί ηόζεο θαη νη κεηαθξάζεηο,

πεξηζζόηεξν ή ιηγόηεξν πηζηέο, πεξηζζόηεξν ή ιηγόηεξν επηηπρεκέλεο, αιιά, όπσο

ζπκβαίλεη κε θάζε κεηάθξαζε, πάληα θαη θαη’ αλάγθε θαηώηεξεο από ην πξσηόηππν.

Δπεηδή, εάλ ην θαινζθεθηνύκε, ν εζνπνηόο πξέπεη λα θάλεη, θαη ην θάλεη θαη’

αλάγθε, ην αληίζεην από εθείλν πνπ έρεη πξάμεη ν πνηεηήο. Απνδίδεη, δειαδή, πην

πξαγκαηηθό, θη σζηόζν ιηγόηεξν αιεζηλό, ην ζεαηξηθό πξόζσπν πνπ δεκηνύξγεζε ν

πνηεηήο, ηνπ αθαηξεί, κε άιια ιόγηα, ηόζν από ηελ ηδεαηή, αλώηεξε αιήζεηα ηνπ, όζν

ηνπ πξνζζέηεη ζε θνηλή, πιηθή πξαγκαηηθόηεηα· θαη ην θαζηζηά ιηγόηεξν αιεζηλό θαη

γηα ηνλ επηπιένλ ιόγν όηη ην κεηαθξάδεη ζηελ εηθνληθή θαη ζπκβαηηθή πιηθόηεηα ηεο

ζθελήο. Ο εζνπνηόο, θνληνινγίο, αλαγθαζηηθά απνδίδεη κία παξαπνηεκέλε ππόζηαζε,

κέζα ζε έλα ηερλεηό, απαηειό πεξηβάιινλ, ζε πξόζσπα θαη πξάμεηο πνπ είραλ ήδε

πάξεη ηε δηθή ηνπο έθθξαζε ζε κηα ηδεαηή δσή, όπσο είλαη εθείλε ηεο ηέρλεο θαη ηα

νπνία δνπλ θαη αλαπλένπλ κέζα ζε κία αλώηεξε πξαγκαηηθόηεηα.

Καη ηόηε; Έρνπλ, ινηπόλ, δίθην νη θύξηνη δξακαηηθνί ζπγγξαθείο, πνπ δελ βιέπνπλ

ηίπνηε άιιν παξά κόλν ην ζέαηξν θαη πνπ ιέλε θαη ππνζηεξίδνπλ όηη ην ζέαηξν είλαη

ζέαηξν θαη όρη ινγνηερλία;

Δάλ ιέγνληαο ζέαηξν ελλννύκε εθείλν ην κέξνο όπνπ δίλνληαη βξαδηλέο ή εκεξήζηεο

παξαζηάζεηο, κε εζνπνηνύο, ηνπο νπνίνπο εθείλνη πξνκεζεύνπλ κε ζέκαηα θαη πιηθό,

γηα λα ζρεκαηίζνπλ ζρεδόλ ζηα πξόρεηξα ζθελέο εληππσζηαζκνύ, δξακαηηθέο ή

θσκηθέο, ηόηε λαη, έρνπλ δίθην. ηελ πεξίπησζε απηή όκσο, σο ζέζε απέλαληη ζηελ

ηέρλε, πξέπεη λα ζπκβηβαζηνύλ κε ην γεγνλόο όηη ζα θαηαηάζζνληαη ζηελ ίδηα

θαηεγνξία κε εθείλνπο πνπ γξάθνπλ ζηηράθηα θάησ από ηηο εηθόλεο νξηζκέλσλ

εηθνλνγξαθεκέλσλ πεξηνδηθώλ. Γξάθνπλ, όρη γηα ην θείκελν, αιιά γηα ηε κεηάθξαζε.

Σόηε πξάγκαηη ην ζέαηξό ηνπο δελ έρεη αλάγθε ηε ινγνηερλία. Δίλαη πιηθό γηα ηνπο

εζνπνηνύο, ζην νπνίν εθείλνη ζα δώζνπλ δσή θαη ππόζηαζε επί ζθελήο. Κάηη,

θνληνινγίο, ζαλ ηα ζελάξηα ηεο θνκέληηα ληει άξηε.

Γηα εκάο όκσο ην ζέαηξν ζεκαίλεη άιιν πξάγκα.

51

Λίγα ιόγηα γηα ηολ Πηραληέιο θαη ηο έργο

ηοσ

Ο Λνπίηδη Πηξαληέιν, έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο Ηηαινύο ζπγγξαθείο,

γελλήζεθε ζην ζπλνηθηζκό Υάνο, θνληά ζην Σδηξηδέληη (λπλ Αγθξηηδέλην) ηεο

ηθειίαο, ζηηο 28 Ηνπλίνπ 1867. Ο παηέξαο ηνπ, γαξηβαιδίλνο, ήηαλ πινύζηνο έκπνξνο

ζεηαθηνύ. Από κηθξόο ν ζπγγξαθέαο ππήξμε θαλαηηθόο αλαγλώζηεο κπζηζηνξεκάησλ

θαη ζε ειηθία δώδεθα εηώλ γξάθεη ην πξώην ηνπ ζεαηξηθό έξγν: κηα ηξαγσδία ζε

πέληε πξάμεηο, πνπ ηελ παίδνπλ νη αδεξθέο θαη νη θίινη ηνπ.

Ο παηέξαο ηνπ πέθηεη ζύκα απάηεο ζηε δνπιεηά ηνπ θαη ην 1880 θεξύζζεη πηώρεπζε.

Ζ νηθνγέλεηα κεηαθέξεηαη ζην Παιέξκν. Δθεί ηειεηώλεη ην ιύθεην θαη εγγξάθεηαη ζηε

θηινζνθηθή ζρνιή θαη ζηε λνκηθή ζρνιή ηνπ παλεπηζηεκίνπ ηεο πόιεο, όπνπ

γλσξίδεηαη κε ηνπο ζπνπδαηόηεξνπο εγέηεο ηνπ πξννδεπηηθνύ, δεκνθξαηηθνύ,

θνηλσληθνύ θηλήκαηνο πνπ αλαπηύρζεθε ζηε ηθειία ζηα ηέιε ηνπ 19νπ

αηώλα, Fasci

Siciliani.

Σν Ννέκβξην ηνπ 1887 εγγξάθεηαη ζην Παλεπηζηήκην ηεο Ρώκεο. Σελ πεξίνδν εθείλε

γξάθεη κεξηθά ζεαηξηθά έξγα πνπ ράζεθαλ. Σν 1889 δεκνζηεύεη κία πνηεηηθή

ζπιινγή κε ηνλ ηίηιν Χαξνύκελν θαθό (Mal giocondo). Δγθαηαιείπεη ην

Παλεπηζηήκην ηεο Ρώκεο, επεηδή ήξζε ζε ζύγθξνπζε κε θάπνηνλ θαζεγεηή ηνπ ησλ

ιαηηληθώλ, θαη πεγαίλεη ζην Βόλλε λα ζπλερίζεη ηηο ζπνπδέο ηνπ. Δθεί γξάθεη δύν

πνηεηηθέο ζπιινγέο: Διεγείεο ηνπ Ρήλνπ (Elegie renane) θαη Πάζρα ηεο Γαίαο (Pasqua

di Gea). Σν1891 παίξλεη ην πηπρίν ηνπ θαη επηζηξέθεη ζηελ Ηηαιία. Σν 1894

παληξεύεηαη ζηε ηθειία ηε Μαξία Αληνληέηα Πνξηνπιάλν. Από ην γάκν ηνπ απηό

γελληνύληαη ηξία παηδηά. Σν 1894 δεκνζηεύεη ηελ πξώηε ηνπ ζπιινγή από λνπβέιεο

Αγάπεο ρσξίο αγάπε (Amori senza amore). Σν 1898 βγαίλεη ην πξώην ηνπ κνλόπξαθην

κε ηίηιν Ο επίινγνο (L’ epilogo), πνπ αξγόηεξα ζα ηνπ δώζεη ηνλ ηίηιν Η κέγγελε (La

morsa) θαη ην 1901 ην πξώην ηνπ κπζηζηόξεκα ζε ζπλέρεηεο Σν πεξηζώξην (L’

esclusa).

Σν 1903 είλαη απνθαζηζηηθή ρξνληά γηα ηε δσή ηνπ Πηξαληέιν θαη ηεο νηθνγέλεηάο

ηνπ. Ο παηέξαο ηνπ, πνπ ζηηο επηρεηξήζεηο ηνπ είρε επελδύζεη εθηόο από ηα δηθά ηνπ

ρξήκαηα θαη ηελ πξνίθα ηεο λύθεο ηνπ Αληνληέηαο, θαηαζηξέθεηαη νηθνλνκηθά θαη ν

Πηξαληέιν απνκέλεη ρσξίο νηθνλνκηθνύο πόξνπο. Σν ρηύπεκα γηα ηε γπλαίθα ηνπ

είλαη κεγάιν: παζαίλεη λεπξηθό θινληζκό θαη κέλεη εκηπαξάιπηε. Ο ίδηνο θηάλεη ζηα

όξηα ηεο απηνθηνλίαο. Κάησ από απηέο ηηο ηξαγηθέο ζπλζήθεο γξάθεη ην

αξηζηνύξγεκά ηνπ Ο καθαξίηεο Μαηία Παζθάι (Il fu Mattia Pascal), πνπ πεξηέρεη

πνιιά απηνβηνγξαθηθά ζηνηρεία θαη ζα ηνλ θαζηεξώζεη σο ζπγγξαθέα ηόζν ζηελ

Ηηαιία όζν θαη δηεζλώο, κεηά ηηο αιιεπάιιειεο κεηαθξάζεηο ηνπ ζηα γαιιηθά,

γεξκαληθά θαη αγγιηθά.

Σν 1908 δεκνζηεύεη ηα δνθίκηα Σν ρηνύκνξ (L’ umorismo) θαη Σέρλε θαη επηζηήκε

(Arte e scienza), αλνίγνληαο κία πνιεκηθή κε ηνλ Ηηαιό θηιόζνθν Μπελεληέην

Κξόηζε, πνπ θξάηεζε πνιύ θαηξό.

Αξρίδεη ε ζπλεξγαζία ηνπ κε ην ζεκαληηθό εθδνηηθό νίθν Σξέβεο θαη ηελ εθεκεξίδα

Κνξηέξε ληέιια έξα. πλερίδεη λα δεκνζηεύεη ζε δηάθνξεο εθεκεξίδεο θαη πεξηνδηθά

λνπβέιεο, ηηο νπνίεο αξγόηεξα ζπγθεληξώλεη ζε ηόκνπο κε δηάθνξνπο ηίηινπο. Οη

52

δεθαπέληε απηνί ηόκνη κε ην επίκεηξν απνηεινύλ κία ζπιινγή δηαθνζίσλ ζαξάληα

λνπβειώλ κε ην γεληθό ηίηιν Ννπβέιεο γηα έλα ρξόλν (Novelle per un anno). Μεξηθέο

από απηέο απνηέιεζαλ αξγόηεξα ην πξσηνγελέο πιηθό γηα ηε δεκηνπξγία ησλ

πεξίθεκσλ ζεαηξηθώλ ηνπ έξγσλ.

Σνλ Ηνύιην ηνπ 1916 ν Άληδειν Μνύζθν αλεβάδεη ζην ζέαηξν ην έξγν ηνπ Πηξαληέιν

θέςνπ ην, Σδηαθνκίλν! (Pensaci, Giacomino!). εκείσζε κεγάιε επηηπρία θαη

απνηέιεζε ην έλαπζκα γηα ηνλ Πηξαληέιν λα αζρνιεζεί κε κεγαιύηεξν δήιν κε ην

ζέαηξν. Σν 1917 γξάθεη ηηο θσκσδίεο Έηζη είλαη (εάλ έηζη λνκίδεηε) [Così è (se vi

pare)], Ο ζθνύθνο κε ηα θνπδνπλάθηα (Il beretto a sonagli), Σν πηζάξη (La giara) θαη

Η εδνλή ηεο ηηκηόηεηαο (Il piacere dell’ onestà) θαη αθνινπζνύλ ην 1921 Έμη

πξόζσπα δεηνύλ ζπγγξαθέα (Sei personaggi in cerca d’ autore), ην 1922 Δξξίθνο ν Γ΄

(Enrico IV) θαη Να ληύζνπκε ηνπο γπκλνύο (Vestire gli ignudi), ελώ ζηε Νέα Τόξθε

αλεβαίλεη ην Έμη πξόζσπα δεηνύλ ζπγγξαθέα. Αλάκεζα ζην 1923 θαη ζην 1930

ζπλερίδεη αθαηάπαπζηα ηε ζπγγξαθή ζεαηξηθώλ έξγσλ, ηα πην γλσζηά από ηα νπνία

είλαη Καζέλαο κε ηνλ ηξόπν ηνπ (Ciascuno a suo modo), Όπσο εζύ κε ζέιεηο (Come tu

mi vuoi), Απόςε απηνζρεδηάδνπκε (Questa sera si recita a soggetto), Έλαο, θαλέλαο

θαη εθαηό ρηιηάδεο (Uno, nessuno e centomila). Γξάθεη ζπλνιηθά ζαξάληα ηξία

ζεαηξηθά έξγα. Ζ ζπκβνιή ηνπ ζηελ εμέιημε ηνπ ζύγρξνλνπ ζεάηξνπ ππήξμε πνιύ

ζεκαληηθή.

Σν 1924 γξάθεηαη ζην Φαζηζηηθό Κόκκα θαη ην 1929 νλνκάδεηαη αθαδεκατθόο. Σν

1934 ηηκάηαη κε ην βξαβείν Νόκπει γηα ηε ινγνηερλία. Πεζαίλεη ζηε Ρώκε ζηηο 10

Γεθεκβξίνπ ηνπ 1936.

Ο Πηξαληέιν έγηλε παγθόζκηα γλσζηόο θαη αγαπήζεθε θπξίσο από ηα ζεαηξηθά ηνπ

έξγα θαη ην κπζηζηόξεκά ηνπ Ο καθαξίηεο Μαηία Παζθάι. Έξγα ηνπ απνηέιεζαλ

ζελάξηα γηα θηλεκαηνγξαθηθέο ηαηλίεο, κε ηειεπηαίν παξάδεηγκα ην ππέξνρν Χάνο

ησλ αδειθώλ Σαβηάλη.

Γηα ηε «θηινζνθία» ηνπ Πηξαληέιν έρνπλ γξαθεί πνιιά. Ζ ζύγρξνλε θξηηηθή

ζπκθσλεί κε ην γεγνλόο όηη ν Πηξαληέιν (όπσο ν Κάθθα θαη ν Σδόπο), επεξεαζκέλνο

από ηελ θαζνιηθή ζρεδόλ θαηαδίθε ηνπ ζεηηθηζκνύ θαη θαηά ζπλέπεηα θαη ηνπ

βεξηζκνύ (ξεαιηζκνύ) – πνπ δηαπεξλά ηελ Δπξώπε ησλ αξρώλ ηνπ αηώλα καο από ηε

κηα σο ηελ άιιε άθξε θαη θαηά ζπλέπεηα θαη ηελ Ηηαιία όπνπ παίξλεη ηα ηδηαίηεξα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Decadentismo θαη ηνπ Futurismo - , εθθξάδεη κε ηα έξγα ηνπ ηε

βαζηά θξίζε πνπ πεξλνύζαλ νη παξαδνζηαθέο αζηηθέο αμίεο ζηελ επνρή ηνπ, σο

απνηέιεζκα ηεο εμάπισζεο ηεο βηνκεραληθήο επαλάζηαζεο θαη ηεο ηερλνινγηθήο

πξνόδνπ. Σν θεληξηθό ζέκα ηεο «θηινζνθίαο» ηνπ είλαη ε ζρεηηθή αμία, ε

ππνθεηκεληθόηεηα ηεο πξαγκαηηθόηεηαο. πλέπεηα ηνπ γεγνλόηνο απηνύ είλαη ε

αδπλακία ηνπ αηόκνπ λα δήζεη κηα πξαγκαηηθή δσή, θη έηζη ε θαζεκεξηλόηεηα κνηάδεη

λα είλαη έλα ζέαηξν όπνπ ην άηνκν (persona) θαη ην ζεαηξηθό πξόζσπν (personaggio)

ζπγρένληαη. Αιιά θαη ε πξνζπάζεηα λα θηηάμεη θαλείο θαη λα βηώζεη ηε δηθή ηνπ

πξαγκαηηθόηεηα απνηπγράλεη, γηαηί έξρεηαη ζε ζύγθξνπζε κε ηελ θαζηεξσκέλε

ςεύηηθε πξαγκαηηθόηεηα, ηε γεκάηε ππνθξηηηθέο αζηηθέο αξρέο, ζεζκνύο θαη λόκνπο

πνπ ν Πηξαληέιν δελ ράλεη ηελ επθαηξία λα εηξσλεπηεί.

Υξίζηνο Αιεμαλδξίδεο