1

ΠΕΡΙΠΕΡΙ ΤΟΥΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣΗΡΑΚΛΕΟΥΣ::ΜΥΘΟΣΜΥΘΟΣ ΚΑΙΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

απόαπό

Dr.rer.nat.Dr.rer.nat. ΗλίαΗλία ∆∆. . ΜαριολάκοΜαριολάκοΟµότιµοΟµότιµο ΚαθηγητήΚαθηγητή ΓεωλογίαςΓεωλογίας

ΠανεπιστηµίουΠανεπιστηµίου ΑθηνώνΑθηνών

3030 0808 20020088

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝΤΜΗΜΑ ΓΕΩΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΤΟΜΕΑΣ ∆ΥΝΑΜΙΚΗΣ – ΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ – ΕΦΑΡΜ. ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝΤΜΗΜΑ ΓΕΩΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΤΟΜΕΑΣ ∆ΥΝΑΜΙΚΗΣ – ΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ – ΕΦΑΡΜ. ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

ΚΕΝΤΡΟΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ

ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ ΣΤΥΛΙ∆ΑΣΣΤΥΛΙ∆ΑΣ

2

Η γενική εντύπωση είναι ότι ο Ηρακλήςείναι:

Ήρωας για να διασκεδάζουµε τα παιδιά

Είναι αποκύηµα φαντασίας

Ένα φανταστικό πρόσωπο

3

Προσωπική άποψη:Ο Ηρακλής είναι:

Ο άγνωστος µεγάλος κατακτητήςΟ άγνωστος υδραυλικός µηχανικόςΟ άγνωστος γεωτεχνικός & υδρογεωλόγοςΟ προϊστορικός ήρωας που φέρουν το όνοµά του δεκάδεςπόλειςΟ ήρωας ιδρυτής πολλών πόλεωνΟ άγνωστος “Άγιος” και Θεός Ηρακλής της ρωµαϊκής εποχήςΈνας Θεός που κυριάρχησε κυριολεκτικά για πάνω από 1500 χρόνια στο πολιτισµικό γίγνεσθαι της Ευρώπης και της ΕγγύςΕυρασίαςΟ Ηρακλής είναι ο µυθικός προϊστορικός πρώτος συνδετικόςπολιτισµικός κρίκος των Ευρωπαίων, ο δηµιουργός του κοινούπολιτισµικού υποστρώµατος των Ευρωπαίων, του Μυκηναϊκού= Ελληνικού

4

Τα βήµατα αυτού τουλιγότερου γνωστού καιπερισσότερο αγνώστου, ήρωα θα ακολουθήσουµεαπόψε.

Είµαι βέβαιος ότι θαενθουσιαστείτε, θανιώσετε περήφανοι, αλλάκαι θα απογοητευτείτεγιατί τα περισσότερα απ’αυτά δεν είναι γνωστά καιέχουν αγνοηθεί.

Το ερώτηµα είναι ΓΙΑΤΙ;

5

ΗρακλήςΗρακλής::ΠοιοςΠοιος είναιείναι;;

ΊσωςΊσως οο πιοπιο γνωστόςγνωστόςήρωαςήρωας τηςτης ΠαγκόσµιαςΠαγκόσµιαςΜυθολογίαςΜυθολογίας

•• ΘησέαςΘησέας ––ΟδυσσεύςΟδυσσεύς ––ΑχιλλεύςΑχιλλεύς

•• Gilgamesh Gilgamesh ––ΜεσοποταµίαΜεσοποταµία((παλαιότεροςπαλαιότερος))

•• ΜωυσήςΜωυσής –– λίγολίγοπαλαιότεροςπαλαιότερος

6

7

ΗρακλήςΠοιος είναι ο Ηρακλής1. έλαβε µέρος στην ΑργοναυτικήΕκστρατεία κάπου τον άφησαν ή έφυγε2. κατέστρεψε τα έργα των Μινυών3. κατέστρεψε την Τροία (30-50 χρόνιαπριν τον Τρωικό Πόλεµο)

Ήρωας ο Ηρακλής12 άθλοι4 εκτός Ελλάδος µετά τους 6 άθλουςστην Πελοπόννησο και 1 στην Κρήτη2 βόρεια (άλογα ∆ιοµήδη, ΖώνηΙππολύτης)2 βόρεια (βόδια Γηρυόνη, χρυσά µήλαΕσπερίδων)Γιατί πήγε και πώς µόνος µε τον Ιόλαο;Αυτονόητο ΌΧΙΟ Ηρακλής επέζησεΗ Θεοποίησή του έγινε στην ΟίτηΟ Ηρακλής επανέρχεται κατά τηνΡωµαϊκή Εποχή

Γλυπτό που παριστάνειτον Ηρακλή ως παιδί(Εθνικό Αρχαιολογικό

Μουσείο)

8

Μύθος – Αποκύηµα φαντασίας

Ελληνική Μυθολογία = αποκύηµα φαντασίας τωνευφάνταστων Ελλήνων = ωραίο παραµύθι

Μυθολογική Περίοδος

Ποια περίοδος;

9

ΕισαγωγήΕισαγωγήΕισαγωγήΙστορική περίοδοςΠροϊστορικήπερίοδοςΠαλαιότερηΠροϊστορική=Μυθολογικήπερίοδος

ΑΠΟ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΣΤΟ ΝΕΟΤΕΡΟ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ

ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

1830 – σήµερα

ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ 1453 – 1830

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΠΟΧΗ 330 – 1453

ΕΠΟΧΗ ΣΙ∆ΗΡΟΥ

ΡΩΜΑΪΚΗ 146 π.Χ. – 330 µ.Χ.

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ 323 – 146 π.Χ.

ΚΛΑΣΣΙΚΗ 480 - 323 π.Χ.

ΑΡΧΑΪΚΗ 700 - 480 π.Χ.

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ 1.100 – 700 π.Χ.

ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΛΛΑ∆Α

ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ ΚΡΗΤΗ ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ

ΥΕ ΥΚ ΥΜ 1.600 – 1.070 π.Χ.

ΜΕ ΜΚ ΜΜ 2.100 – 1.600 π.Χ. ΕΠΟΧΗ

ΤΟΥ

ΧΑΛΚΟΥ

ΠΕ ΠΚ ΠΜ 3.200 – 2.100 π.Χ.

ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ 6.500 – 3.200 π.Χ. (8.500 – 5.200 π.α.σ.)

ΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗ 9.000 / 8.000 - 7.000 / 6.500 π.Χ. (11.00 – 8.500 π.α.σ.)

ΑΝΩΤΕΡΗ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ 35.000 – 12.000 π.α.σ.

ΜΕΣΗ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ 100.000 – 35.000 π.α.σ.

Ύστερ. ΚΠ 0,3–0,1

εκ. χρόνια

Μέση ΚΠ 0,7-0,3

εκ. χρόνια ΚΑΤΩΤΕΡΗ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ

1.400.000 – 100.000 χρόνια

Πρώιµη ΚΠ 1,4-0,7

εκ. χρόνια

ΕΠΟΧΗ

ΤΟΥ

ΛΙΘΟΥ

ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ

ΑΡΧΑΪΚΗ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ 2.500.000 – 1.400.000

ΠΕ: Πρωτοελλαδική Εποχή, ΜΕ: Μεσοελλαδική Εποχή, ΥΕ: Υστεροελλαδική Εποχή, ΠΚ: Πρωτοκυκλαδική Εποχή, ΜΚ: Μεσοκυκλαδική Εποχή, ΥΚ: Υστεροκυκλαδική Εποχή, ΠΜ: Πρωτοµινωική Εποχή, ΜΜ: Μεσοµινωική Εποχή, ΥΜ: Υστεροµινωική Εποχή.

12.000 –10.500 π.α.σ.

ΠΡΟΚΕΡΑΜΙΚΗ

10.500 –9.300 π.α.σ.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΠΡΟΚΕΡΑΜΙΚΗ

12.000 –10.500 π.α.σ.

ΠΡΟΚΕΡΑΜΙΚΗ

10.500 –9.300 π.α.σ.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΠΡΟΚΕΡΑΜΙΚΗ

Άλλη εκδοχή

ΚατακλυσµόςΝώε (≈ 2105)

Αδάµ (3761)

Σέσκλο(6880)

Θεόπετρα100.000

Κατακλυσµός∆άρδανου

12000-10500 π.Χ.

Γέννηση Αβραάµ (1986 π.Χ.)

Κατακλυσµός ∆ευκαλίωνα

Ολυµπιακοί Αγώνες

ΝαυµαχίαΣαλαµίνας (480 π.Χ.)

ΚατάργησηΟλυµπιακών Αγώνων (393 µ.Χ.)

ΚλείσιµοΦιλοσοφικών Σχολών (529 µ.Χ.)

Εµφάνιση Homo sapiens στην κεντρική Ευρώπη ≈ 40 χιλ.

χρόνια πρινκαι στην Ελλάδα ≈ 70 χιλ.

χρόνια πριν

Έκρηξη Σαντορίνης

Μυκηναϊκή

ΑπήδηµαΠετράλωνα

10

Πότε έζησε ο Ηρακλής;Ποιο το «κοινωνικό περιβάλλον»;Στον Ελλαδικό χώρο

• Πτώση Τροίας 1184 π.Χ. (κατ’ άλλους τέλη 13ουαι. π.Χ.)

• Αργοναυτική εκστρατεία – συµµετείχε αρχικά• Χρυσόµαλλο ∆έρας – είχε προηγηθεί

Στον «διεθνή» χώρο• Αίγυπτο και Αραβική χερσόνησο, Νεκρή Θάλασσα• Μεσοποταµία• ∆υτική Ευρώπη

11

12

ΑιγύπτιοςΒασιλιάς

Χρόνος ΈναρξηςΒασιλείας

ΓένεσιςΠατριάρχες

ΧρονολογίαΓέννησης / Θανάτου

Αµενεµχέτ Α’ 1991-1962

Σενουόσρε Α’ 1971-1928 Ραγαύ 1976-1737

Αµενεµχέτ Β’ 1929-1895 Σερούχ 1944-1714

Σενουόσρε Β’ 1897-1877 Ναχώρ 1914-1766

Σενουόσρε Γ’ 1876-1843 Θάρα 1885-1680

Αµενεχµέτ Γ’ 1842-1797

Αµενεχµέτ ∆’ 1798-1790 Αβραάµ 1815-1640

Έβερ

Φαλέγ

2040-1576

2006-1767

Προτεινόµενη Ευθυγράµµιση Μεταξύ Χρονολογιών γέννησηςστο βιβλίο της Γενέσεως και των Βασιλέων της ∆ωδέκατης δυναστείας

13

Βασιλεύς Χρονολογία ενάρξεωςβασιλείας

Χρονολογία λήξεωςβασιλείας

Ακενατών 1375-1372 1358-1356

Σµενκαρέ 1358 1356

Τουταγχαµών 1355 1347

Άι 1346 1343

Χορεµχέµπ 1342 1315

Ραµσής Α’ 1315 1313

Σέθως Α’ 1314 1305

Ραµσής Β’ 1304 1237

14

Κλίµα µετά το κλιµατικό optimumΤο κλίµα είχε σταθεροποιηθεί

Στάθµη της θάλασσαςΕίχαν σταµατήσει οι µεγάλεςµεταβολέςΌχι ακόµα η σηµερινή στάθµη

Ποιο το φυσικογεωλογικό περιβάλλον;Φυσικογεωλογικό καθεστώς;Φυσικογεωγραφικό καθεστώς;Γεωδυναµικό καθεστώς;

ΠρώιµοΚλιµατικό Optimum

Κλιµατικό OptimumΜεσαίωνα

15

18.000 18.000 ΧΡΟΝΙΑΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΠΟΥΠΕΡΙΠΟΥ ΠΡΙΝΠΡΙΝ ΑΠΟΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑΣΗΜΕΡΑ 12.000 12.000 ΧΡΟΝΙΑΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΠΟΥΠΕΡΙΠΟΥ ΠΡΙΝΠΡΙΝ ΑΠΟΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑΣΗΜΕΡΑ ––ΕΝΑΡΞΗΕΝΑΡΞΗ ΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗΣΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣΕΠΟΧΗΣ

10.000 10.000 ΧΡΟΝΙΑΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΠΟΥΠΕΡΙΠΟΥ ΠΡΙΝΠΡΙΝ ΑΠΟΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑΣΗΜΕΡΑ ––ΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗ ΗΗ ΠΡΟΚΕΡΑΜΙΚΗΠΡΟΚΕΡΑΜΙΚΗ (;) (;) ––

ΝΕΟΛΙΘΙΚΗΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗΕΠΟΧΗ

7.000 7.000 ΧΡΟΝΙΑΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΠΟΥΠΕΡΙΠΟΥ ΠΡΙΝΠΡΙΝ ΑΠΟΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑΣΗΜΕΡΑ ––ΝΕΟΛΙΘΙΚΗΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗΕΠΟΧΗ

16

17

18

Γνωστός κυρίως από τους 12 άθλους του. Από αυτούς:

Πελοπόννησος:• Λέων Νεµέας• Λερναία Ύδρα• Ο Ερυµάνθιος Κάπρος• Οι Στυµφαλίδες Όρνιθες• Κερυνίτης Έλαφος• Οι στάβλοι του Αυγεία

Θράκη – Καύκασος:• Άλογα του ∆ιοµήδους• Η ζώνη της Ιππολύτης.

ΓνωστόςΓνωστός κυρίωςκυρίως απόαπό τουςτους 12 12 άθλουςάθλους τουτου. . ΑπόΑπό αυτούςαυτούς::

Πελοπόννησος:• Λέων Νεµέας• Λερναία Ύδρα• Ο Ερυµάνθιος Κάπρος• Οι Στυµφαλίδες Όρνιθες• Κερυνίτης Έλαφος• Οι στάβλοι του Αυγεία

Θράκη – Καύκασος:• Άλογα του ∆ιοµήδους• Η ζώνη της Ιππολύτης.

Το Λιοντάρι της Νεµέας Η Λερναία Ύδρα Το Ελάφι της Κερύνιας Ο Ερυµάνθιος Κάπρος Οι στάβλοι του Αυγεία

Οι Στυµφαλίδες Όρνιθες

Ο Ταύρος της Κρήτης

Ο Κέρβερος Τα χρυσά µήλα τωνΕσπερίδων

Τα βόδια του Γηρυόνη

Τα άλογα του ∆ιοµήδη

Η ζώνη της Ιππολύτης

19

Ηρακλής και άθλοι (υδραυλικοί)Λερναία ΎδραΣτυµφαλίδες ΌρνιθεςΗ κόπρος του ΑυγείαΚατάστροφή των τεχνικών έργων τωνΜινυών στην ΚωπαϊδαΜάχη µε τον ΠοταµόΠοταµό ΑχελώοΑχελώο.

Πάρα πολλά υδραυλικά έργα στιςεκστρατείες προς τη ∆ύση

Hercules caveHercules cave

20

ΗΗ καταστροφήκαταστροφή τωντων τεχνικώντεχνικώναντιπληµµυρικώναντιπληµµυρικών καικαι αρδευτικώναρδευτικών έργωνέργωντωντων ΜινυώνΜινυών στηνστην πεδιάδαπεδιάδα τηςτης ΚωπαϊδαςΚωπαϊδας

Hercules caveHercules cave

21

ΟΟ ΜύθοςΜύθος τηςτης ΛερναίαςΛερναίας ΎδραςΎδρας

Ο µύθος της εξόντωσης της Λερναίας Ύδραςείναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικάπαραδείγµατα, όπου ο µύθος συµπίπτειαπόλυτα µε τις υδρογεωλογικές συνθήκεςτης περιοχής.

Ένα αποκρουστικό ερπετόµορφο τέραςζούσε στην περιοχή του Άργους, κοντάστη λίµνη Λέρνη (Ανατ. Πελοπόννησος) Είχε ένα τεράστιο οφιόµορφο σώµα, πουκατέληγε σε πολλά κεφάλια φιδιού. Ηανάσα του τέρατος ήταν δηλητηριώδηςκαι συχνά η Λερναία Ύδρα έφτυνεφλόγες ακόµα κι όταν κοιµόταν, καταστρέφοντας τα πάντα στην πεδιάδα, σοδειές, ζώα και ανθρώπους.Η Ύδρα αναφέρεται επίσης ως«µυριόκρανος», «αµφίκρανος», και«πολυαύχενος», επίθετα που δείχνουντην ποικιλία των θρύλων σχετικά µε τοναριθµό των κεφαλών του τέρατος. Τοκεντρικό κεφάλι ήταν αθάνατο.

22

Ο Μύθος συνδέεται µε την Υδρογεωλογική συµπεριφορά τωνΚαρστικών πηγών της Λέρνης και τις ετήσιες αλλά και µακροχρόνιεςµεταβολές των παροχών τους

ΟΟ ΗρακλήςΗρακλής καικαι ηη ΛερναίαΛερναία ΎδραΎδρα

23

Η παλαιολίµνη της Λέρνης

24

ΤαΤα νεράνερά τουτου ΑρκαδικούΑρκαδικού οροπεδίουοροπεδίου καταλήγουνκαταλήγουνκυρίωςκυρίως στονστον ΑργολικόΑργολικό ΚόλποΚόλπο

«Πρώτη εµφάνιση»ιχνηθέτη: 190 ώρες περίπου

Κεφαλάρι

Λέρνη

Κιβέρι

25

κέρατο

Φιδίσιοκορµί

Ο ποταµός - θεός Αχελώος και ηπάλη του µε τον Ηρακλή.

26

Κερυνίτης Έλαφος (3oς άθλος)ΚερυνίτηςΚερυνίτης ΈλαφοςΈλαφος (3o(3oςς άθλοςάθλος))

Ενδιαφέρει ιδιαίτεραΟι 5 ελαφίνες στο Λύκαιο

Η 5η κατέφυγε στο όρος ΚερύνειαΚερύνειαΕπί έναν χρόνο την κυνηγούσε ο Ηρακλής

• Κατέφυγε στο Αρτεµίσιο για να ξεκουραστεί(Πολλές εκδοχές)Κυρίαρχη εκδοχή:

Η έλαφος διέσχισε τον Λάδωνα – ο Ηρακλής τηνπληγώνει ελαφρά – την συλλαµβάνει στο Λάδωνα ήστην Κερύνεια (σήµερα Αιγιαλεία). (Κερύνεια = Φτερέϊκο Βουνό ή Κλωκός)

•• ΚερυνίτηςΚερυνίτης ποταµόςποταµός (χείµαρρος) = 5 κλάδους• Μήπως υδραυλική παρέµβαση Ηρακλή;

27

Άλλη εκδοχή (Πίνδαρος, Ολύµπια 3.29)Ο Ηρακλής κυνήγησε την Κερυνίτη έλαφο προς Βορρά.Ίστρια – χώρα Υπερβορείων ⇒ νήσους Μακάρων

• Αρχαία πόλις Τόµις = Κωστάντζα• Στις περιοχές Καλλάτις, Ίστρια, Τόµις, Αξιόπολις πολλάαγάλµατα Ηρακλή Ρωµαϊκής εποχής

• Ηρακλής προστάτης παραλίων ∆οβρουτσάς• Hercules Ripensis = Ηρακλής Φαραγγίτης.

Κερυνίτης Έλαφος (3oς άθλος)ΚερυνίτηςΚερυνίτης ΈλαφοςΈλαφος (3o(3oςς άθλοςάθλος))

28

4ος άθλος Ερυµάνθιος κάπρος

5ος άθλος Στάβλοι Αυγεία

6ος άθλος Στυµφαλίδες Όρνιθες

7ος άθλος Ταύρος Κρήτης

29

Μετά την µεταφορά του Ταύρου από την Κρήτη στηνΠελοπόννησο (7ος άθλος) ο Ηρακλής οργάνωσε τουςπρώτους Ολυµπιακούς Αγώνες, επιλέγοντας και τον τόπο.

Σηµείωση: Ο ταύρος είναι ο ίδιος που µετέφερε την Ευρώπη

Μετά τους Ολυµπιακούς Αγώνες,8ος Άθλος: Άλογα του ∆ιοµήδη9ος Άθλος: Ζώνη της Αµαζόνας ΙππολύτηςΕκστρατεία εναντίον των Αµαζόνων στον (Εύξεινο) Πόντο.

Όλα αυτά διαδραµατίζονται στη Θράκη και στον ευρύτεροΠερι-Eυξείνιο χώρο

30

Μετά τις παρα-Ευξείνιες περιοχές πραγµατοποίησε2 άθλους σε περιοχές της ∆ύσης:

1. Τα βόδια του Γηρυόνη, και2. Τα Χρυσά µήλα των Εσπερίδων

Η πορεία που ακολούθησε ο Ηρακλής προς τη ∆ύσηθεωρείται «συγκεχυµένη», δηλαδή δεν είναι ξεκάθαρο ανγια την υλοποίηση των 2 αυτών άθλων ακολούθησε την

ίδια πορεία, ή κάποια διαφορετική

31

Τα βόδια του Γηρυόνη

Ποιο δρόµο ακολούθησε οΗρακλής για τη ∆ύση;

Κρήτη ——› Λιβύη ——› [κατάµήκος βόρειας Αφρικής] Μάχη µεΑνταίο ——› εξηµέρωση Λιβύης——› Ταγγέρη ——› Γιβραλτάρ——› κατασκευή Στηλών ——›Γάδειρα (Cadix) ——› Ερύθεια(=Γάδειρα ή άλλο νησί;)

32

Γηρυόνης:Γιος Χρυσάωρος & Καλλιρόης (= κόρη Ωκεανού)Τερατώδης, -3 σώµατα, 6 χέρια, 3 κεφάλια, ίσως είχεκαι φτεράΕίχε 3 γιούς πολύ δυνατούς & µεγάλες στρατιωτικέςδυνάµεις

Ερύθεια: νησί στην άκρη της ∆ύσης: Τα βόδια έβοσκαν στην Ιβηρία προς

την πλευρά του Ατλαντικού, τα οποίαπρόσεχαν: ο Ευρυτίων (=γιος Άρη) και οΌρθος (=σκυλί τέρας)

33

Ταγγέρη

Αλικάντε

CadixΓάδειρα

34

Μεγάλο λιµάνιΚοντά στον ποταµόΒαιτιδα = Rio GuadaleteΝότια του πολύµεγαλύτερου Rio GuadalkivirΠερνάει από Σεβίλλη –Cordoba µέχρι Linares= τεράστιο µήκος

35

Cadix=Cadiz=Qadis=Gadir= Γάδειρα = Γη δειρα= Λαιµός

Columnas de Hercules arruinadas==Κατεστραµµένες κολόνες του Ηρακλή

36

Cadix = Cadiz = Qadis = Gadir = Γάδειρα = Γη δειρα= Λαιµός

Tour d’ Hercule = Πύργος του Ηρακλή

Από εδώπερισσότεραπλοία

Ηράκλειο –ανατολικά

Φερεκύδης: Γάδειρα = Ερύθεια

Κατ’ άλλουςµπροστά από τηνπόλη

Φρέατα τουΗρακλή

Πύργος Ηρακλή

ΗράκλειοςΠορθµός

37

Μελκέρτ-Ηρακλής

Σαρκοφάγοι

Hercules Fundator Gadium Dominatorque=Ηρακλής Ιδρυτής και Κυβερνήτης Γαδείρων

ΗράκλειοςΠορθµός

ΓάδειραΝήσος

39

Τι γίνεται µετά τα Γάδειρα;-Άγνωστο;Μάλλον προς La Corogna.Και µετά;

1η εκδοχή: διέσχισε τα Πυρηναία;2η εκδοχή: γύρισε πίσω στο Γιβραλτάρ

——›κατά µήκος των ακτών Μεσογείου ——›Alicante ——› Μασσαλία ——› κοιλάδα Ροδανού——› Cote d’ ore ——› Αλήσια ——› Άλπεις ——›Ιταλία ——› Ρώµη ——› Ρώµη ——› Σικελία

40

LA COROGNΕ

LA COROGNΕ: • Πόλη της Γαλικίας –στο Β∆ άκρο της Ισπανίας

• Λιµάνι στον Ατλαντικό

• Σύµφωνα µε την Μυθολογία, ο Ηρακλής µετά τονθάνατο του Γηρυόνη έθαψε το κεφάλι του στα θεµέλια τουφάρου που έχτισε σε λόφο. Στην κορυφή του φάρου έθεσεκαθρέπτη που αντανακλούσε τις φλόγες µιας φωτιάς

• Πρόκειται για τον αρχαιότερο φάρο.

• Χαρακτηριστικό ο θυρεός της πόλης

41

Γιατί πήγε στην Ιβηρική;

ΣΤΡΑΒΩΝ: Μεγάλος µεταλλευτικός πλούτοςΣε κανένα µέρος του κόσµου δεν έχει βρεθεί τόσοςπολύς, ούτε τόσο καλός χρυσός, άργυρος, χαλκός καισίδηροςχρυσός: όχι µόνον απ’ τα µεταλλεία αλλά και ως«χρυσοφόρος άµµος» = placers Το χώµα που µεταφέρουν οι ποταµοί λαµπυρίζει απόAg, Sn, PtΣτην χώρα των Αρτάβρων (Β∆ Ιβηρική) περιγράφεταιο τρόπος απόληψης του χρυσούΝερό-φρέατα-µεταφορά νερού = υδρυλικά έργα, κλπ

42

Μόνος πήγε ο Ηρακλής;

ΣΤΡΑΒΩΝ (Γ. 169,5): «….εκστρατεία του

Ηρακλή…»

43

Παρένθεση

«ΗΡΑΚΛΗΣ»: η κυανόλευκη ποδοσφαιρική οµάδα του ΑΛΙΚΑΝΤΕ

44

Μετά την Ιβηρική, δηλαδή µετά τα Γάδαρα(Καντιξ) και La Corongna ο Ηρακλήςκατέληξε στην Κελτική

ΠΩΣ ΕΦΘΑΣΕ ΜΕΧΡΙΣ ΕΚΕΙ;∆ιέσχισε τα Πυρηναία; ΉΑκολούθησε την αντίθετη πορεία; ΑΓΝΩΣΤΟ…

Υπάρχουν όµως δύο µύθοι

45

Λένε: Σπουδαίος βασιλιάς µεπολύ ψηλή κόρη πουερωτεύτηκε τον Ηρακλή.Καρπός του έρωτά τουςο Γαλάτης (Γαλατία)

1ος ΜΥΘΟΣ

46

Πυρήνη: Πριγκίπισσα, κόρητου Βέβρυκα βασιλιά τωνλαών της Ναρβώνας (Γαλλία).Ο Ηρακλής πηγαίνοντας γιατην Ιβηρία, για να πάρει ταβόδια του Γηρυόνη, διέσχισετη χώρα.Έµεινε στη βασιλική αυλή όπουερωτεύθηκε την Πυρήνη πουέφερε στον κόσµο ένα φίδι. Τροµοκρατηµένη η Πυρήνηεξαφανίστηκε και ανέβηκε σταβουνά, όπου την έφαγαν ταάγρια ζώα.Όπως αναφέρει ο Πλίνιος(Φυσ. Ιστ. 3.3.8) και άλλοι, οΗρακλής κατά την επιστροφήβρήκε το σώµα της και αφούτου απέδωσε τιµές το έθαψεστο βουνό που του έδωσε τοόνοµα Πυρηναία

2ος ΜΥΘΟΣ

47

Περνά στην Κελτική, αφούΚατέλυσε παρανοµίες, ληστείες, ξενοκτονίεςΥπόταξε χάρις στην δύναµητων όπλων

Ιδρύει την πόλη Αλεσία(Άλης=περιπλάνηση)Ο στρατός αναµειγνύεται µεντόπιους∆ιόδωρος Σικ.: «… οι Κέλτεςµέχρι σήµερα [ρωµαϊκήεποχή] χρησιµοποιούν το ίδιοόνοµα για την πόλη» = µητρόπολη Κελτικής

48

Alice-Ste Reine

49

Cote D’ Or

Γιατί Αλεσία και όχιΗράκλεια;

Η Alésia και το «Όρος της Ρέας»στη Γαλλία

Αλεσία ≈ 60 km Β∆ DijonAlésia – Mont ReaAlésia – λέγεται ότι τηνίδρυσε ο Ηρακλής

50

Το Αργό Πεδίο

51

52

Γιατί όµως όλη αυτή η περιπλάνηση;∆ιόδωρος (Ε,27):

• «Στη Γαλατία δεν βρίσκεται άργυρος, αλλά χρυσός σεµεγάλη ποσότητα, που η φύση προσφέρει χωρίςεξόρυξη…»

• Περιγραφή σχηµατισµού προσχωµατικών κοιτασµάτωνστους ποταµούς

• Οι Κέλτες άνδρες και γυναίκες φορούν βραχιόλια, χοντρούς κρίκους ολόχρυσους, µεγάλα δαχτυλίδια καιχρυσούς θώρακες

• Πολύ χρυσάφι αφιερωµένο στους Θεούς.

Έλεγχος µεγάλων οδών – περασµάτων• «…Πολλά και µεγάλα ποτάµια διασχίζουν την Γαλατία…άλλα χύνονται στον Ωκεανό, άλλα στη δική µαςθάλασσα (Μεσόγειο)…το µεγαλύτερο ο Ροδανός.»

53

Αλήσια:Βρίσκεται πολύ κοντά προς 4 ποταµούς:

Σηκουάνα

Άνω ρου του Ροδανού (ποταµός Αρα…)

Λίγηρα

Γαρούνα

ΣΤΡΑΒΩΝ:

«ρεύµατα πλωτά και ευνοικάτοποθετηµένα µεταξύ τους.»«∆υνατότητα µεταφοράς από

Μεσόγειο προς Ατλαντικό, Μάγχη & Βόρεια θάλασσα»

Αλήσια: Μεγάλης στρατηγικήςσηµασίας- περιοχή κλειδί

54

Ο Ηρακλήςπορεύτηκε πρώτος

µεταξύ τωναρχαίων

εξερευνητών στιςδιαδροµές πουαποτέλεσαν τους

µετέπειταεµπορικούς

δρόµους µεταξύΜεσογείου καιΒόρειας Ευρώπης

(χερσαίους, ποτάµιους καιθαλάσσιους)

ΑΛΕΣΙΑΑΛΕΣΙΑΑΛΕΣΙΑΑΛΕΣΙΑ

55

Από το Βορρά (Alesia) στο Νότο (Ιταλίακαι Ν. ΓαλλίαΕρωτηµατικά:Πρώτα στη Νότιο Γαλλία και µετά στηνΙταλία;Ή το αντίστροφο;Είναι πολύ σηµαντικό να το γνωρίζουµε(--όµως δεν είναι ξεκάθαρο από τιςαναφορές)

Επιστροφή Ηρακλή (µαζί µε τα βόδια τουΓηρυόνη & λάφυρα;) στην Αργολίδα

56

ArlesSalonFos

1η περίπτωση: Alesia – Νότια Γαλλία

57

Σε µια διαδροµήκατά µήκοςΚυανής Ακτήςιδρύει τοΜονακό

58

Portus HerculisMonoeciHeracleaGades

59

Montgenevre

60

∆ιαδροµή Ηρακλή µετά την AlesiaAlice Ste ReineAuxois – Cote d’ OrΙταλία – Μέσω Άλπεων

• Κατασκευή δρόµων για στρατό και υποζύγια «Έκανε λεωφόροτον δύσβατο και κακοτράχαλο δρόµο…»

• Υπέταξε τις ληστρικές οµάδες τοπικών

∆ιασχίζει τις Άλπεις περνώντας από το πέρασµα τουMontgenevre.Για να φτάσει εκεί πρέπει να ακολουθήσει:

• Κοιλάδα Ροδανού• Σηµερινή Lyon – Grenoble• Torino – Genova

Εδώ έρχεται αντιµέτωπος µε Λίγυρες και ΤυρρηνούςΣηµείωση: Ορισµένοι δέχονται ως χώρα των Λιγύρων τηνπετρώδη κοιλάδα του Gran µεταξύ Arles και Salon µέχρι τηθάλασσα = περιοχή Fos = περιοχή «Λιθίνη» αρχαίων

2η περίπτωση: Alesia – Άλπεις - Ιταλία

61

Ο µύθος:Ο Ηρακλής κατά την επιστροφήµετά τη µάχη µε τους Λίγηρες, φαίνεται ότι σταµάτησε στοσηµερινό Monte Argentario, όπου υπάρχει το λιµάνι PortoErcole.

62

Στη συνέχεια σταµάτησε στον ΤίβερηΤιµητική υποδοχή από άρχοντες από άρχοντεςΠαλατίνου (Κάκιο και Πινάριο)Εξαφάνιση Κάκου

Συνέχιση επιστροφής ΗρακλήΑνεύρεση Κάκου σε µια σπηλιάΕκτέλεση Κάκου ρίπτοντας ογκολίθους

Σηµείωση: ακόµα δεν έχει κτιστεί η ΡώµηΟι Ρωµαίοι αργότερα έχτισαν ναό προς τιµήν του

Απαγόρευση συµµετοχής γυναικών στις τελετέςΓιατί;

Επειδή η θεά Φαύνα του απαγόρευσε να πιει νερό(µόνον για γυναίκες)Στο διάστηµα αυτό ο Κάκος (= γιος Ηφαίστου) του έκλεψε µερικά από τα βόδια.

Ηρακλής και Κάκος. Φλωρεντία, Bantinelli, 1534

63

64

Εύανδρος = ΠαλατίνοΣτρατιώτες Ηρακλή: Φενεάτες και ΗλείοιΟικισµό σε διπλανό λόφο – Κρόνιο= Σατόρνιο = Καπιτωλίνο

Σηµείωση: ακόµα δεν έχει φθάσει ο Αινείας.Πολύ πριν από όλους ο Οίνωτρος, γιόςΛυκάονα = ΟινωτρίαΙταλός: απόγονος Οίνωτρου

65

Από Τίβερι -> ΝότοΠεδιάδα της Κύµης, όπου ζούσαν οι ΓίγαντεςΥπήρχε ηφαίστειο, γι’ αυτό Φλεγραία Πεδιάδα (φλεγόµενη)Εξηµέρωσε τη χώραΣυµπλέκεται µε γίγαντες και σχεδόν τους εξολοθρεύειΟ λόφος σήµερα ονοµάζεται Ουεζούιος/Βεζούβιος

Μετά ο Ηρακλής κατέβηκε προς τη θάλασσα, όπουΚατασκευάζει έργα κοντά στη λίµνη Άορνο = ιερή λίµνηΠερσεφόνης (ανάµεσα στο Μισήνο και στη ∆ικαιαρχεία, κοντά στις θερµές πηγές)Λειτουργούσε ΝεκροµαντείοΚατασκεύασε δρόµο κοντά στη θάλασσα – Γνωστός ωςΗράκλειος δρόµος

66

Herculaneum ή Ercolano = Ηράκλειο

67

Herculaneum ή Ercolano = Ηράκλειο

=αρχαία ρωµαϊκή πόλις ανάµεσα σε Ποµπηία καιΝεάπολη – πρόποδες Βεζούβιου=εµπορική πόλη στον κόλπο6ος αιώνας π.Χ.

Έλληνες πήραν την πόλη από Σαµνίτες και την ονόµασανΗράκλειο

4ος αιώνας π.Χ.Ανακαταλαµβάνεται από Σαµνίτες

89 π.Χ.Εντάσσεται στη Ρωµαϊκή αυτοκρατορία

Σήµερα: Κάτω από τέφρα Βεζούβιου24 Αυγούστου 79 µ.Χ. – Έκρηξη. Τέφρα µέχρι όριοΤροπόσφαιρας – Στρατόσφαιρας ~32km πάνω από τη Γη.Θαµµένη κάτω από 25 µέτρα πυροκλαστικάΣήµερα στην κοινότητα Ercolano έχουν βρεθεί 150 σκελετοί µάλλον δηλητηριασµένοι

68

Herculaneum ή Ercolano = Ηράκλειο

Σώζονται κτίρια σχεδόν ανέγγιχταΘαυµάσια ψηφιδωτά στο «σπίτι του Ποσειδώνακαι Αµφιτρίτης» (απεικόνιση των ιδίων)Οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 1738Πολυτελή και µεγάλα οικήµατα

69

Herculaneum ή Ercolano = Ηράκλειο

70

Συνέχεια ταξιδιούΠοσειδωνία (σηµερινό Paestum)

ΠΟΣΕΙ∆ΩΝΙΑ –Ναός Αθηνάς

ΠΟΣΕΙ∆ΩΝΙΑ –Ναός Ποσειδώνος - ∆ιός

ΠΟΣΕΙ∆ΩΝΙΑ –Ναός ΉραςΠΟΣΕΙ∆ΩΝΙΑΗρακλής και Κέρβερος

71

Σικελία• Γύρος από ανατολικό άκρο βόρειαςακτής (Πελωριάδα) -> δυτικό

• Έρυξ (= γιος Αφροδίτης και Βούτηή της Αφροδίτης και Ποσειδώνα)

• Προκαλείται από Έρυκα – αλλά τονκερδίζει ο Ηρακλής

• Αργότερα ο απόγονός του ∆ωριεύςο Λακεδαιµόνιος χτίζει τηνΗράκλεια πόλη.

• Συρακούσες – Αγυριναίων(Αγύριον)

Εδώ δέχεται τιµές σαν τουςΟλύµπιους θεούς, κατασκευάζειλίµνη και τέµενος για τον Ιόλαο(διέταξε να γίνονται τιµές πουσυνεχίζονταν µέχρι τις µέρες του∆ιόδωρου (90-30 π.Χ. περίπου).Το τέµενος ήταν θαυµατουργόΤην πύλη την ονόµασαν Ηράκλεια

ΑΚΡΑΓΑΝΤΑΣΝαός Ηρακλέους

ΗΡΑΚΛΕΙΑ

ΜΙΝΩΑ

ΕΡΥΞ

ΣΥΡΑΚΟΥΣΕΣ

ΑΚΡΑΓΑΝΤΑΣ

72

Στη σύγχρονη πόλη του Σελινούντος(λίγα χιλιόµετρα δυτικά της

ΗΡΑΚΛΕΙΑΣ ΜΙΝΩΑΣ) στη Σικελία, ησυντριπτική πλειοψηφία των οδώνφέρουν αρχαία ελληνικά ονόµατα

Ακράγαντας = Agrigento

Με το σύγχρονο λιµάνι Porto Empedocle

73

Ερώτηµα:Τι γίνεται µε Μάλτα, Κορσική και ΣαρδηνίαΜελίτη = Μάλτα (∆ιοδ. Σικ. 5, 12-2)~800 στάδια από Συρακούσες – διαθέτει αρκετάλιµάνια = αποικία Φοινίκων – έµποροιΚαι άλλα νησιά: Γαύλος, Κέρκινα – έναντι ΛιβύηςΆγνωστο αν πήγε ο Ηρακλής, Ίσως…

74

Κορσική = αρχαία Κερνεάτη ή Τεράπνη ή Κύρνοςή ΚορσίαΤο όνοµά του από τον Κύρνο, γιο του ΗρακλήΥπάρχει ναός του ΗρακλήΠήγε ή δεν πήγε;

75

Σαρδηνία = κατοικείται από τους Ιολαείους = απόγονοι εκείνων που εγκαταστάθηκαν στο νησί µαζίµε τον Ιόλαο και τους Θεσπιάδες – δύναµη ελλήνωνκαι βαρβάρωνΘεσπιάδες = παιδιά Ηρακλή µε τις κόρες τουΘέσπιουΙόλαος = αρχηγός – κατασκεύασαν ναούς, γυµναστήριαΙολάεια Πεδία = ωραιότερες πεδιάδες

76

ΜΑΛΤΑ

ΣΑΡ∆ΗΝΙΑ

ΚΟΡΣΙΚΗ

ΛΙΒΥΗ

77

Πέρασµα στηνΙταλία (µε τιςαγελάδες)

• Εξολοθρεύει τονΛακίνιο (->ακρωτήριοκοντά στονΚρότωνα = µυθικός ήρωαςπου τονσκότωσε κατάλάθος οΗρακλής

• Κάνει το γύροτης Αδριατικήςκαι φτάνει στηνΉπειρο -> Πελοπόννησο. ΚΡΟΤΩΝ

78

Η ΠΟΛΙΣ ΗΡΑΚΛΕΙΑ ΛΟΥΚΑΝΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟΤΟΥ ΤΑΡΑΝΤΑ

Ο Ηρακλής στον θυρεότης σύγχρονης πόλης

Policoro (στη θέση τηςαρχαίας Ηράκλειας)

Στη περιοχή της αρχαίας ΗράκλειαςΛουκάνια, έγινε µάχη µεταξύ τωνΡωµαίων και του βασιλέως της

Ηπείρου, ΠΥΡΟΥ, τον 3ο αιώνα π.χ.

79

11ος άθλος: Τα Μήλα των Εσπερίδων

Στη µακρινή ∆ύση – δύσκολο και δεν γνώριζε τον δρόµοΠρος Βορρά = χώρα Κύκνου= Θεσσαλία – Παγασές –Ιλλυρία – µέχρι Ηριδανό Ποταµό – [σύµφωνα µε∆ιόδωρο] και πάλι Λιβύη

Υπάρχει σύγχυση σχετικά µε την πορεία που ακολούθησεο Ηρακλής στις 2 του εκστρατείες προς ∆υσµάς

80

Στην περιοχή βρέθηκε για να φέρει πίσω τα ΧρυσάΜήλα των Εσπερίδων14 km δυτικά της Ταγγέρης, στο ακρωτήριοSpartelΚατά τους Berber η Ταγγέρη κτίστηκε από το γιοτης Tinjis, τον Sufax. Η Tinjis ήταν η σύζυγοςτου Ανταίου, ήρωα των Βερβέρων.Άλλη άποψη: Η Ταγγέρη θεµελιώθηκε από τονΗρακλή.

Ο Ηρακλής κοιµήθηκε στη σπηλιά προτού αρχίσειτους 12 άθλους του (λέγεται – δεν φαίνεται ναευσταθεί)

Θεµελιώθηκε τον 5ο αι. π.Χ. από τους Carthagens.

Σπήλαιο Ηρακλή στην Ταγγέρη, Μαρόκο

Ηρακλής και Ανταίος. PalazzoCattaneo, Genoa. GregorioFerrari, 1690.

Αριστερά: Η είσοδοςµιας από τις καρστικές«Σπηλιές του Ηρακλή»στο Spartel. Οι ντόπιοιονοµάζουν την είσοδο«Χάρτη της Αφρικής»λόγω του σχήµατός της.Στις σπηλιές τηςπεριοχής έχουν βρεθείνεολιθικά ευρήµατα.Οι σπηλιές έχουνκατοικηθεί διαχρονικά.

81

82

83

Με την ολοκλήρωση των εκστρατειών τουΗρακλή δηµιουργήθηκε η Πρώτη ΕνωµένηΠροϊστορική Ευρώπη = Μυκηναϊκή

Ευρωπαϊκή ΈνωσηΈκταση: από Κολχίδα µέχρι Γιβραλτάρ καιαπό La Corogna έως Αιθιοπία

1η Παγκοσµιοποίηση = Μυκηναϊκή

84

Ο Ηρακλής χάθηκε;

-Όχι βέβαια.

-Ο Ηρακλής είναι ο µόνος Ήρωας που συνεχίζει ναδιαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στο πολιτισµικόγίγνεσθαι µέχρι τις µέρες µας.

ΝΑΙ – ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΜΑΣ!!!

Μετά το θάνατό του τί;

85

Χάρτης αποικισµούτων Ελλήνων κατάτους 8ο – 6ο αι. π.Χ.

86

Την περίοδο αυτή δηµιουργούνται πάρα πολλέςπόλεις που συνδέονται άµεσα ή έµµεσα µε τονΗρακλή:

(ι) Στα Ευρωπαϊκά παράλια της Μεσογείου(ιι) Στα παράλια της θάλασσας του Μαρµαρά και τουΕύξεινου Πόντου

Αξιοσηµείωτο: ο πρώτος που χρησιµοποίησετην ονοµασία Εύξεινος Πόντος είναι οΗρακλής.

∆εύτερη Ελληνο-Μεσογειακή- ΕυρωπαικήΈνωση:

Χαλαρή οικονοµική και πολιτιστική ένωση µεελληνική κυριαρχία

87

Heraclea – [Wikipedia, the free encyclopedia –ANCIENT CITIES]

Heraclea Cybista, at Eregli district, Konya Province of TurkeyHeraclea by Latmus, near Lake Bafa, at Kapikiri village of Sokedistrict, Aydin Province, TurkeyHeraclea Perinthus, at Marmara Eregli district of TekirdagProvince, TurkeyHeraclea Pontica, at Karadeniz Eregli in the Zonguldag Province of TurkeyHeraclea Sintica, in Thracian Macedonia, Greece

88

Η πορεία και οι κτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου

Εποχή του Μ. Αλεξάνδρου

O Φίλιππος ίδρυσε και αυτός πόλεις µε το όνοµα Ηράκλεια γιατίπίστευε ότι ήταν απόγονος του Ηρακλή, π.χ. η Ηράκλεια στησηµερινή FYROM κοντά στη σηµερινή ΒΙΤΟΛΑ (σηµ. την

κατέστρεψαν οι επιδροµείς Σλάβοι γύρω στον 9ο µ.Χ. αιώνα)

89

O κόσµος στο τέλος της εποχής του Μ. Αλεξάνδρου

3η Παγκοσµιοποίηση

90

Ρωµαϊκή Εποχή4η Παγκοσµιοποίηση

Σηµαντικότατο ρόλο ο Ηρακλής = Θεός κυρίως Υγείας

91

Ο Ηρακλής στην Ρωµαϊκή Ευρώπη.

Γενικές παρατηρήσεις:

Οι Ρωµαίοι είχαν θεοποιήσει τον Ηρακλή.

HERCULES SALUTARIS: Ο Ηρακλής ήταν θεός της Υγείαςόπως ο Ασκληπιός και προφανώς µέγας θεραπευτής και γιατίόχι και θαυµατουργός.

Όλα τα ιερά συνδέονται µε πηγές

Πολλές φορές συνυπάρχει µε άλλους, όπως µε τον ∆ία ενώστις ίδιες περιοχές οι Ρωµαίοι είχαν κατασκευάσει και θέατρα.

Ολόκληρη η Ευρώπη δυτικά του Ρήνου και των Άλπεωνπροσεύχεται στον Ηρακλή και στους άλλους θεούς τωναρχαίων Ελλήνων αλλά µε τα ρωµαϊκά τους ονόµατα, όπως τονJupiter, την Diana, κ.α.

Μαζί µ΄ αυτούς και τους τοπικούς Θεούς των Κελτών και τωνΓαλατών

92

Το άγαλµα του Ηρακλήπου βρέθηκε στη Γαλλία

Η πηγή

93

94

95

96

97

Αυτά όλα συµβαίνουν για 2,5 αιώνες περίπου ήτοι απότο τέλος του 1ου αιώνα µ.Χ. µέχρι και τα µέσα του4ου αιώνα µ.Χ., µέχρι δηλαδή την επισηµοποίηση τηςχριστιανικής θρησκείας.

Ο Ελληνορωµαϊκός πολιτισµός σταµατά απότοµα καισε λίγες δεκαετίες πέφτει στη λήθη. Τα ιεράκαταστρέφονται, τα θέατρα κλείνουν, τα ονόµαταπόλεων αντικαθίστανται από άλλα, κλπ, κλπ.

Ο ευρωπαϊκός πολιτισµός κατέληξε στον σκοταδισµότου µεσαίωνα µέχρι και την αναγέννηση

98

Παρά ταύτα ο Ηρακλής δεν χάνεται όπως άλλοιΘεοί

Υπάρχουν απεικονίσεις στις κατακόµβες

Ο αρχαιοελληνικός πολιτισµός επανεµφανίζεταιδειλά δειλά µε την Αναγέννηση στην οποίασυνέβαλε και το κίνηµα του Αρκαδισµού

Ο Ηρακλής σεµεσαιωνικήγκραβούρα

99

Επιπλέον ο Καρλοµάγνος θέλει να εµφανίζεται ωςαπόγονος του Ηρακλή, όπως και οι Ρωµαίοιαυτοκράτορες και κυρίως οι Αντωνίνοι

Ο ΦιλέλληνΡωµαίος

ΑυτοκράτωρΑ∆ΡΙΑΝΟΣ

Ο ΡωµαίοςΑυτοκράτωρ

KOMMO∆ΟΣ,ως ΗΡΑΚΛΗΣ

Ο εστεµµένος

Φιλόσοφος

ΜΑΡΚΟΣΑΥΡΗΛΙΟΣ

100

Ο Ηρακλής σε απεικονίσεις στις κατακόµβες τηςVIA LATINA στη Ρώµη

101

Στην Αναγέννηση ασήµαντη (;) η συµβολή του ΗρακλήΑπεναντίας οι άλλοι Θεοί – Ήρωες παίζουν καθοριστικόρόλοΑπουσία από Αρκαδικό ΚίνηµαΕπανεµφάνιση πολύ αργότερα [παράδειγµα η απεικόνισηΒερσαλλίες και η χρήση του Ηρακλή ως σύµβολο κατάτην Γαλλική Επανάσταση -1789]

102

Απεικόνιση της αποθέωσης του Ηρακλήστην οροφή της «αίθουσας τουΗρακλή» στις Βερσαλλίες

103

Ο Ηρακλής ωςσύµβολο στην Γαλλική

Επανάσταση

104

Ο Ηρακλής σε Γαλλικά νοµίσµατα στα χρόνια τηςΓαλλικής Επανάστασης (τέλη 18ου αιώνα)

105

Ο Ηρακλής σε Γαλλικά νοµίσµατα του 19ου αιώνα

106

Ο Ηρακλής σε Γαλλικά νοµίσµατα του 19ου αιώνα

107

Ο Ηρακλής σε διάφορα παλαιά και πρόσφαταΓαλλικά νοµίσµατα (& άλλες παραστάσεις από την

ελληνική αρχαιότητα)

108

Ο Ηρακλής σε πρόσφατα Γαλλικά νοµίσµατα 1977

109

Πολύ σηµαντικό: Η Αναγέννηση βασίστηκε πάνω στηνελληνική Μυθολογία, στην Αρκαδία και το κίνηµα τουΑρκαδισµού. Εν αγνοία βέβαια των Αρκάδων.

Ο Ηρακλής αποτελεί το παλαιότερο κοινόπολιτιστικό υπόβαθρο των Ευρωπαίων που τα ίχνητου δεν έχουν εξαλειφθεί εντελώς καίτοι έχουνπεράσει πάνω από 3000 χρόνια

Ηρακλής: ο µόνος διαχρονικός προϊστορικόςΕυρωπαίος ήρωας

ΗΡΑΚΛΗΣ

ΒΟΡΕΙΟΣ

ΣΤΕΦΑΝΟΣ

ΒΟΩΤΗΣ

Στους γνωστούς αειφανείς αστερισµούς του ουρανού του βορείουηµισφαιρίου, συγκαταλέγεται και ο αστερισµός του Ηρακλέους, σταανατολικά του Βοώτη και του Βόρειου Στέφανου (Corona Borealis)

Ο Ηρακλής είναι ορατός στον καλοκαιρινό ουρανό και περιέχει 155 άστρα.

Κατά την αρχαιότητα οι Έλληνες σχηµάτιζαν στους ουράνιους χάρτες τονΗρακλή να «γονατίζει» µπροστά στη Λερναία Ύδρα (την οποία παρίστανεκατά µια εκδοχή ο αστερισµός του ∆ράκοντος, γι αυτό το λόγο ο Εύδοξος

ονόµαζε τον αστερισµό «ο εν γόνασι»

111

Τι ήταν τελικά ο Ηρακλής; Ποια η πολιτική του;

Σύµφωνα µε τον ∆ιον. Αλικ. (Α, 41) (1ος αι. π.Χ.):

• «… Η εκδοχή όµως που είναι πιο κοντά στην αλήθεια, τηνοποία υιοθέτησαν πολλοί απ’ αυτούς που αφηγήθηκαν τουςάθλους του, υπό µορφή ιστορίας, είναι η ακόλουθη…»:Ο Ηρακλής ήταν:Ο καλύτερος στρατηλάτης της εποχής.Επικεφαλής µεγάλης στρατιωτικής δύναµης.Προέλασε σ’ όλη την περιοχή µέχρι ή εντός του Ωκεανού.Κατέλυσε όλα τα τυραννικά καθεστώτα

που αδικούσαν τους γείτονές τους,συµµορίες που ζούσαν σαν άγριοι,σκότωναν τους ξένους.

Εγκαθιστούσε νόµιµα βασιλικά καθεστώτα = συνετέςκυβερνήσεις που ήσαν φιλάνθρωπες και είχαν πολιτισµένουςτρόπους ζωής.Ανέµειξε βαρβάρους µε Έλληνες, ηπειρώτες µε θαλασσινούς.Έχτισε πόλεις σε έρηµες περιοχές.Έκανε εκτροπές ποταµών που πληµµύριζαν πεδιάδες.Έκοψε δρόµους µέσα σε άβατα βουνά.Έκανε ό,τι άλλο µπορούσε ώστε να µπορεί ο καθένας να έχειπρόσβαση σε κάθε στεριά και θάλασσα.

112

Ποια η τακτική του;

Στις εκστρατείες έπαιρνε για κάποιο διάστηµα τουςαιχµαλώτους από τις πόλεις που κυρίευε και στησυνέχεια, όσοι τον είχαν βοηθήσει πρόθυµα στουςπολέµους, τους εγκαθιστούσε στις περιοχές πουκατακτούσε, χαρίζοντάς τους τα πλούτη που είχανκερδίσει από άλλους.

Έτσι απόκτησε µεγάλη φήµη.

113

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝΤΜΗΜΑ ΓΕΩΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΤΟΜΕΑΣ ∆ΥΝΑΜΙΚΗΣ – ΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ – ΕΦΑΡΜ. ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝΤΜΗΜΑ ΓΕΩΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΤΟΜΕΑΣ ∆ΥΝΑΜΙΚΗΣ – ΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ – ΕΦΑΡΜ. ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

Σας ευχαριστώ!

ΚΕΝΤΡΟΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ

ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ ΣΤΥΛΙ∆ΑΣΣΤΥΛΙ∆ΑΣ