Πλάτων - Γοργίας - Μετάφραση

ΠΛΑΤΩΝ, ΓΟΡΓΙΑΣ ΠΛ Γοργ 456a–457c Η ανάγκη ορθής χρήσης της τεράστιας δύναμης της ρητορικής ΓΟΡ. Και όταν γίνη εκλογή των προσώπων τούτων, περί των οποίων συ τώρα δα έλεγες, Σωκράτη, βλέπεις ότι οι ρήτορες είναι οι συμβουλεύοντες και τούτων η γνώμη υπερισχύει πάντοτε. ΣΩ. Διά τούτο και εγώ εκπλήττομαι, Γοργία, και ερωτώ προ πολλού, ποία τέλος πάντων είναι η δύναμις της ρητορικής. Διότι όντως, όταν αναλογίζωμαι ταύτα, γίνεται εις εμέ τουλάχιστον ολοφάνερον ότι η δύναμίς της είναι θεία ως προς το μεγαλείον της. ΓΟΡ. Και θα εθαύμαζες περισσότερον, εάν εγνώριζες όλην την δύναμίν της. Διότι, διά να είπωμεν με μίαν λέξιν, η ρητορική έχει συγκεντρώσει υπό την εξουσίαν της όλων των τεχνών τας δυνάμεις και δεσπόζει επ' αυτών∙ θα σου φέρω δε αμέσως τρανήν απόδειξιν τούτου· πολλάκις δηλ. έως τώρα, εγώ μετά του αδελφού μου (Ηροδίκου) και των άλλων ιατρών, αφού εισήλθον εις την οικίαν ασθενούς τινος, ο οποίος ηρνείτο να πίη το φάρμακον ή δεν ήθελε να επιτρέψη εις τον ιατρόν να του κάμη εγχείρησιν ή καυτηρίασιν, ενώ ο ιατρός δεν ηδύνατο να τον πείση, εγώ έπεισα αυτόν ουχί δι' άλλης τινός τέχνης παρά διά μόνης της ρητορικής. Διά τούτο εγώ λέγω ότι εάν εις πόλιν τινά, οιανδήποτε, έλθουν εις ιατρός και εις ρήτωρ, εάν ήθελε παραστή ανάγκη διά του λόγου να διαγωνίζονται εις την εκκλησίαν ή εις άλλην τινά συνάθροισιν ποίος εκ των δυο πρέπει να εκλεγή ως ιατρός, ουδαμού ήθελε φανή ο ιατρός, αλλ' ήθελεν εκλεγή ως ιατρός ο δυνατός εις το λέγειν, εάν το ήθελε. Επίσης και εάν ήθελε συναγωνισθή προς οιονδήποτε άλλον τεχνικόν, ήθελεν επικρατήσει η γνώμη του ώστε να εκλέξουν αυτόν προ παντός άλλου οιουδήποτε. Διότι δεν υπάρχει αντικείμενον περί του οποίου δεν θα ηδύνατο να ομιλήση πειστικώτερον οιουδήποτε άλλου τεχνικού ο έμπειρος της ρητορικής ενώπιον του πλήθους. Η δύναμις λοιπόν της ρητορικής είναι τόσον μεγάλη και τόσον σημαντική. Ουχ ήττον όμως πρέπει να μεταχειρίζεται την ρητορικήν, όπως ακριβώς πάσαν άλλην αγωνιστικήν άσκησιν. Διότι και τάς άλλας αγωνιστικάς ικανότητας δεν πρέπει να μεταχειρίζεται κανείς προς πάντας αδιακρίτως τους ανθρώπους διά τούτον απλώς τον λόγον, ότι δηλ. έμαθε να πυγμαχή και να αγωνίζεται παγκράτιον και να μάχεται διά των όπλων, ούτως ώστε να υπερισχύη πάντων, εχθρών και φίλων· δεν πρέπει διά τούτο να κτυπά, να τραυματίζη και να φονεύη τους φίλους του. Επίσης δεν πρέπει, εάν τις ασκηθή εις παλαίστραν, ισχυρός κατά το σώμα και πυγμάχος γενόμενος, έπειτα να κτυπά τον πατέρα του ή την μητέρα του ή άλλον τινά εκ των συγγενών του ή φίλων του, δεν πρέπει ―επαναλαμβάνω― διά τούτο να μισή τις και να εξορίζη εκ των πόλεων τους διδασκάλους της γυμναστικής και της οπλασκίας. Διότι εκείνοι εδίδαξαν τούτους την εμπειρίαν ταύτην προς τον σκοπόν να κάμουν δικαίαν χρήσιν αυτής κατά των εχθρών και κατά των αδικούντων αυτούς, προς υπεράσπισίν των και όχι διά να προσβάλλουν άλλους. Ούτοι όμως διαστρέψαντες την διδασκαλίαν ταύτην, μεταχειρίζονται την σωματικήν των δύναμιν και την αγωνιστικήν των ικανότητα ουχί ορθώς. Δεν είναι λοιπόν οι διδάξαντες κακοί, ούτε η τέχνη των αξιοκατάκριτος και αιτία τούτου, αλλ' οι μη

Documents

Πλάτων - Γοργίας - Μετάφραση