13
Ανταγωνισμοί γύρω από την άσκηση εξουσίας

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Ανταγωνισμοί γύρω από την άσκηση εξουσίας

Page 2: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Κοινωνικά στρώματα και οι διαφορετικές επιδιώξεις τους

1) Τα φτωχά κοινωνικά στρώματα

Επιδιώκουν: δημιουργία κράτους δικαίου, που δεν θα εκμεταλλεύεται τους πολίτες ούτε θα απαιτεί καταβολή φόρου.

Page 3: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Κοινωνικά στρώματα και οι διαφορετικές επιδιώξεις τους

2) Οι κοτζαμπάσηδες και οι «καλαμαράδες»

Επιδιώκουν: αλλαγή φρουράς, δηλαδή υποκατάσταση της κρατικής εξουσίας

Page 4: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Όταν απομακρύνθηκαν οι Τούρκοι…

Οι κοτζαμπάσηδες έσπευσαν να καλύψουν το κενό εξουσίας που δημιουργήθηκε, πράγμα εύκολο αφού αυτοί ήλεγχαν το μηχανισμό της διοίκησης.(γνωστή η λαϊκή φράση «τι Μπραΐμης τι Ζαΐμης»)

Ωστόσο, θετική η συμβολή τους σε ό,τι αφορά την φροντίδα για τροφές, πολεμοφόδια και τσαρούχια.

Page 5: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Κοινωνικά στρώματα και οι διαφορετικές επιδιώξεις τους

3) Οι Φαναριώτες: είχαν μόρφωση και συγκεκριμένη πρόταση για τη διακυβέρνηση του κράτους σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, αλλά όχι λαϊκή στήριξη.

4) Οι οπλαρχηγοί: έχουν ηγετικά προσόντα και αναμφισβήτητη αποδοχή από το στράτευμα.

Page 6: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Μορφές πολιτικής οργάνωσης με τοπικό χαρακτήρα

Συγκροτήθηκαν οι τοπικοί οργανισμοί, δηλαδή πολιτικοί σχηματισμοί τοπικού χαρακτήρα, ένα είδος τοπικών κυβερνήσεων.

Οι κυριότεροι τοπικοί οργανισμοί ήταν: η Πελοποννησιακή Γερουσία, η Γερουσία της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος (Δ.

Στερεάς Ελλάδας), ο Άρειος Πάγος, που διοικούσε την Α. Στερεά

Ελλάδα

Page 7: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Ωστόσο…

Γρήγορα φάνηκε η αδυναμία αυτών των τοπικών κυβερνήσεων να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες του αγώνα. Ήταν αναγκαία η δημιουργία κεντρικής εξουσίας που θα συντονίζει τον αγώνα.

Page 8: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Οι Εθνοσυνελεύσεις

Έτσι, πραγματοποιήθηκαν οι Εθνοσυνελεύσεις της Επιδαύρου και του Άστρους με στόχο τη δημιουργία κεντρικής διοίκησης.

Page 9: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Προς τον πρώτο εμφύλιο…

Ύστερα από τη Β’ Εθνοσυνέλευση έγινε πιο έντονη η αντίθεση μεταξύ του λαού που ήθελε τη διανομή της εθνική περιουσίας και των προεστών που ήθελαν εκποίηση, ουσιαστικά ιδιοποίηση της εθνική περιουσίας.

Page 10: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Οι εμφύλιοι

o 1ος εμφύλιος: φθινόπωρο 1823- καλοκαίρι 1824o 2ος εμφύλιος: Ιούλιος 1824 – Ιανουάριος 1825

Και όσο οι Έλληνες πολεμούν μεταξύ τους, οι Οθωμανοί συμμαχούν με τους Αιγύπτιους και μαζί ανακτούν τον έλεγχο των περισσότερων περιοχών που είχαν απελευθερωθεί.

Page 11: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Τα δάνεια… 800.000. λίρες το πρώτο δάνειο του 1824 και 2.000.000 λίρες το δεύτερο του 1825 Χορηγήθηκαν με όρους εξαιρετικά επαχθείς,

δεσμεύτηκαν για την εξόφληση τους τα εθνικά κτήματα και τα εθνικά έσοδα- δηλαδή δεσμεύτηκαν αξίες πολλαπλάσιες και παρεμποδίστηκε η οικονομική και κοινωνική εξέλιξη του ελληνικού λαού.

Θεωρήθηκε πάντως τότε μεγάλη διπλωματική επιτυχή των Ελλήνων η σύναψη δανείων, γιατί έμμεσα σήμαινε ότι η αγγλική κυβέρνηση αναγνώριζε στους Έλληνες το δικαίωμα πολιτικής ύπαρξης.

Page 12: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που είχαν αντιταχθεί στη σύναψη δανείων

Είναι έξω από κάθε αμφιβολία ότι η Αγγλία, με τη χορήγηση του δανείου στους επαναστατημένους Έλληνες εξυπηρετούσε, βασικά, τα δικά της συμφέροντα.. Ωστόσο, πολιτικοί ή στρατιωτικοί παράγοντες αντιδρούσαν στη σύναψη δανείων, πρόβλεπαν ότι θα γίνουν μέσο εκφαυλισμού και κομματικής εκμετάλλευσης και σκέπτονταν ότι:

Αν οι Έλληνες, και άνευ όπλων οι πλειότεροι, και πτωχοί, και όλων ανεφοδίαστοι, και των όλων στερούμενοι πολεμούντες ενίκησαν αχρι τούδε τους Τούρκους, έπεται ότι δεν έχουσιν ανάγκην ειμή ανθρώπων εχόντων ικανότητα και αρετήν, δια να πολεμήσωσι τους Τούρκους και με τουρκικό, χρήματα, καθώς τους πολεμούσιν ήδη και με τουρκικά όπλα.: με τα όπλα των εντοπίων Τούρκων και των εισβαλόντων εις τε την Στερεάν Ελλάδα και εις την Πελοπόννησον, και τέλος να εξέλθωσιν από το στάδιον του πολέμου νικηταί και πλούσιοι... Άλλως τε, διότι το νομοτελεστικόν εφρόνει ότι, εις την παρούσαν κατάστασιν τα εκ του δανείου χρήματα ήθελον υποθάλψει και παρατείνει τας μεταξύ των Ελλήνων διχόνοιας εις τρόπον ότι να μη παύσωσιν αι εμφύλιοι ταραχαί, ειμή αφ' ου ήθελον κατασκορπισθή ανωφελώς και καταστρέψει πολλούς των Ελλήνων, και διασπείρει εις την κοινωνίαν των την διαφθορών και ανηθικότητα και εξαγριώσει επί μάλλον τα πάθη.

Σπηλιάδη, Απομνημ. Α, 584-85

Page 13: ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Η ανάμειξη των Μεγάλων Δυνάμεων και η δημιουργία των πρώτων κομμάτων

Οι Μεγάλες Δυνάμεις παρεμβαίνουν όλο και περισσότερο στα ελληνικά πράγματα.

Στο πλαίσιο αυτό δημιουργήθηκαν τα πρώτα κόμματα:

το ρωσικό το γαλλικό το αγγλικό