Анги: ТЗГҮ

Хугацаа: 40 минут

ТЗГҮ-ний багш Б. Оюундалай

МСҮТөв

Хичээлийн явц

Өмнөх хичээлийг сэргээн санах - 2 минут

Сэдэлжүүлэх үе шат - 5 минут

Шинэ хичээлийг ойлгох үе шат – 28 минут

Дүгнэлт шийдэл гаргах – 4 минут

Гэрийн даалгавар - 1 минут

Өмнөх хичээлийг сэргээн саная

Шинэ хичээл:

Сэдэв: КофеАнги: ТЗГҮ2а

Хичээлийн зорилго:

- Кофены түүхий эд, бүтэц

- Үйлдвэрлэх арга техник

- Кофены найрлага

-Төрөл бүрийн кофе бэлтгэж

сурах

- Ач холбогдолтой танилцах

Сэдэлжүүлэх үе шат

Ямар кофе хэрэглэж үзсэн бэ?

Хамгийн гоѐ кофег нэрлэнэ үү?

Цайнаас юугаараа ялгаатай вэ?

Кофены түүхийг ярьж өгнө

Кофены түүх

800-оны үед Африкийн Этиопийн малчин

Калди ямаанууд нь сэргэлэн цовоо болж,

шөнө хэвтэхгүй байхыг ажиглан судлаад

үржил шим сайн газар нэг л бутны жимс

буюу улаан буурцаг булаалдан иддэг

болохыг анзаарч нутгийн ламд хэлсэн

байна. Санваартан буурцагийг нунтаглан

усанд хийж ууж үзсэн анхны хүн болсон ба

лам нартаа түгээжээ. Кофены ачаар өглөө,

үдшийн мөргөлөөсөө лам нар хоцрохоо

больсон гэдэг.

Кофе тариалах үржил шимт газар

Кофены түүх

Ийнхүү дэлхийн бүх тив улс орноор тархан 6

тэрбум хүнтэй дэлхийд хамгийн их хэрэгцээт

ундаа халуун кофе болж 500 сая хүн

тамшаалан уудаг болжээ. Одоо кофе нь

дэлхийн чухал хэрэгцээт барааны 2-рт буюу

газрын тосны дараа бичигдэж байна.

Кофе олборлох, хуурах

Хатаалгын талбай

Үйлдвэрийн тасаг, гар аргаар

нунтаглаж байгаа нь

Кофены дэлгүүр, худалдааны

газрууд

Кофе гэж юу вэ?

Кофе (Coffee) гэдэг нь кофены буурцгийг

хуурч нүдээд дээр нь буцалсан ус хийж

найруулсан хар хүрэн өнгийн ундааг хэлнэ.

Кофе гэдэг үг нь араб хэлний каffa

хэмээх үгнээс гаралтай.

Хамгийн их тархсан Арабика кофе Coffea Arabica

Нөгөө нь тарьж ургуулахад арай хялбар Робуста кофе

Coffea Robusta юм.

Нийт хураан авч буй кофены 70-80% нь Арабика,

үлдсэн нь Робуста байдаг.

Робуста төрөл нь харьцангуй хямд бөгөөд

Арабикагаас 40-50% илүү кофейн агуулна.

Кофены шошны бүтэц

1. Үр

2. Цөм

3. Амтлаг давхарга

4. Давхарга

5. Нимгэн хальс

6 Хатуу бүрхүүл хальс

Кофены найрлага

Хуурсан кофены үрэнд:

Ус - 2,7%,

Тос - 13-15%,

Азотот бодис - 13,9%,

Кофейн - 1,3%,

Сахар - 2,5-2,8%,

Эслэг - 23,9%,

Хандат бодис - 40%

Кофе үйлдвэрлэл Хураан авсан кофены үрээс кофены буурцаг гаргаж авахыг

үр боловсруулалт гэнэ.

Хуурай болон нойтон гэсэн 2 төрлийн аргаар боловсруулна.

Хуурай буюу хатаах арга. Хураасан үрээ тараан дэлгээд,

наранд ээж хатаасны дараа гадуурх хальс яснаас нь

салгаж цэвэрлэнэ.

Усан /нойтон/ арга. Үрийг гадуурх хальс, яснаас салгасны дараа

устай саванд хийж 1-2 хонуулан исгээд буурцаг гаргаж авах

арга юм.

Бэлэн болсон шошийг хатааж хуурч амт үнэрийг нь сайжруулдаг.

а

Хуурай арга

Êîôåã íàðàíä õàòààõ

Нойтон арга

Хатааж байгаа нь:

Ïåðãàìåíòòàé íîãîîí êîôå Êîôåíû õàòààëãàíû ãàçðûí õýìæýý

Зэрэглэн ангилж цэвэрлэх үе шат

шошийг хуурах үеийн өнгөний

өөрчлөлт

Хуурах үед тавигдах шаардлага:

Түүхий кофег зөөлөн галаар

тасралтгүй жигд хутган

хуурна.Хуурсан кофег яг

олгохын өмнө нь

нунтаглана.Хуурсан кофег

хэт жижиглэн нунтаглах нь

тохиромжгүй. Кофег

бэлтгэхдээ буцалгахгүй,

олон дахин халааж болохгүй.

Кофе үйлдвэрлэх багаж

Худалдаанд гаргаж байгаа кофе

Эспрессо

Тусгай зориулалтын

машинаар нунтагласан

кофен дээр халуун усыг

маш өндөр даралтаар

шахаж гаргадаг Итали

маягын хар кофе.

Маш өтгөн найрлагатай,

маш бага хэмжээтэй.

Эспрессо Макиато

Дээрх эспрессон дээр түүнээс

бага хэмжээтэй сүүг нэмж

хөөсрүүлэн хийсэн кофе.

Дээрээс нь карамел, зөгийн бал

зэрэг амтлагч хийж болох тул

маш амттай.

Латте

Эспрессо буюу хар кофен

дээр түүнээс хоѐр дахин

их хэмжээний халуун сүү

хийгээд дээр нь сүү

хөөсрүүлэгч машинаар

гаргасан сүүний хөөсийг

багахан хэмжээгээр

нэмнэ.

Капучино

Эспрессо буюу хар кофен

дээр түүнээс хоѐр дахин

бага хэмжээний халуун

сүү хийж аяганы тал

болгоод дээд хэсэгт нь

сүү хөөсрүүлэгч

машинаар гаргасан сүүний

хөөсийг нэмж дүүртэл нь

хийнэ.

Кофе Мокка

Кафе Латтег америк

маягаар хийдэг сүүтэй

кофе. Эспрессон дээр

шоколадны юмуу

какаоны сироп нэмэн

халуун сүү хийгээд

хамгийн дээд хэсэгт нь

сүүн крем хийнэ.

Американо

Эспрессон дээр

түүнээс хоѐр

дахин их ус

нэмж шингэлэн

найруулдаг хар

кофе.

Төрөл бүрийн кофе бэлтгэх орц

Түүхий эд Хэмжих

нэгж Кофены төрөл

Хар Сүүтэ

й

Вена Варша

в

Турк Зайрмагта

й хар кофе

Кофе г 6 4 6 8 10 6

Ус мл 114 72 114 120 105 114

Сахар г - 12 15 25 15 -

Хөөсрүүлсэ

н зөөхий

г - - 30 - - -

Өрөм

тогтоох сүү

мл - - - 85 - -

Зайрмаг г - - - - - 50

Сүү мл - 37 - 100 - -

Гарц мл 100 100 130 200 100 150

Кофены чимэглэл

Кофе

Кофе

Кофе

Кофены ач холбогдол

Хүний биед тайвшруулах үйлчилгээ

үзүүлж, бодисын солилцоог

сайжруулан, эрч хүчтэй болгодог.

Кофег тогтмол бага хэмжээгээр

ууснаар элэгний хорт хавдар үүсэх

магадлалыг бууруулдаг.

Кофе нь хүний тархины үйл ажиллагааг

сэргээн, ой тогтоолтыг сайжруулж,

оюуны чадамжийг дээшлүүлдэг.

Кофены сөрөг үр дагавар

Кофег их хэмжээгээр уувал кофейн нь

дасал болж донтох зуршилтай болно.

Өдөрm 5-аас дээш уувал

нойргүйдүүлж ядрааж, хий юм

үзэгдэж сонсогддог болохыг

эрдэмтэд тогтоожээ.

Жирэмсэн эхчүүд кофег өдөрт 200гр-

аас их хэрэглэвэл дутуу төрөх эрсдэл

80% байдаг байна.

Дүгнэлт:

-Кофег хэдэн

онд ямар улсад

анх үүссэн бэ?

http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Coffee_Drying_on_concrete_Patio.jpg

Эспрессо буюу хар кофен

дээр түүнээс хоѐр дахин

бага хэмжээний халуун сүү

хийж аяганы тал болгоод

дээд хэсэгт нь сүү

хөөсрүүлэгч машинаар

гаргасан сүүний хөөсийг

нэмж дүүртэл нь хийнэ.

Американо

Гэрийн даалгавар

Шинэ хичээлээ уншиж ирэх

Өөрсдийн хэрэглэдэг кофены

төрлүүдийг нэмэх

Зөв хэрэглэж сурах