εθισμός-στο-διαδίκτυο

2ο Μαθητικό Συνέδριο Πληροφορικής – Μάρτιος 2010

1

Εθισµός στο διαδίκτυο- Μια νέα µορφή εξάρτησης

Άννα Γκότση, Χριστίνα ∆ούραλη, Ραφαέλα Εµµανουηλίδου, Βασιλική Λαµπρακάκη, Βασιλική

Μπεκιάρη, Στέλλα Παπά, Στέλιος Σπύρογλου Αντωνία Τσακίρη,

Τσίτσος ∆ηµήτρης 1

1 Μαθητής/τρια Στ1 Τάξης , 2

ο ∆ηµοτικό Σχολείο Πεύκων

[email protected]

Βουδρισλής Νικόλαος- ΠΕ 70 [email protected]

Περίληψη Ο εθισµός στο ∆ιαδίκτυο είναι µια σχετικά νέα µορφή εξάρτησης που αρχίζει να παίρνει ανησυχητικές

διαστάσεις καθώς έχει δυσµενείς επιδράσεις στην ψυχική υγεία, ενώ µπορεί να οδηγήσει ακόµη και στο

θάνατο. Υπολογίζεται ότι το 10% του πληθυσµού των ΗΠΑ πάσχει από εθισµό στο διαδίκτυο ενώ στην χώρα

µας το 18% των Ελλήνων εµφανίζουν περιοδικά ή συχνά προβλήµατα µε την κατάχρηση του διαδικτύου ενώ

το 1% θεωρείται ήδη εθισµένο.

Οι µαθητές/τριες της Στ΄1 τάξης ασχοληθήκαµε µε το συγκεκριµένο θέµα και µελετήσαµε τις διαστάσεις του

και τις σοβαρές επιπτώσεις που έχει στους διάφορους τοµείς της λειτουργικότητας του ατόµου. Ακόµα

πραγµατοποιήσαµε έρευνα σχετικά µε τη χρήση του διαδίκτου σε 352 µαθητές/τριες δηµοτικού, γυµνασίου,

Λυκείου.

Λέξεις κλειδιά: εθισµός, διαδίκτυο, εξάρτηση.

1. Εισαγωγή

Η τεχνολογία έχει εξελιχθεί αρκετά στις µέρες µας σε τέτοιο βαθµό που έχει µπει στην

καθηµερινότητά µας. Παρόλο που το διαδίκτυο µας βοηθάει στην εύρεση πληροφοριών και σε πολλές

επαγγελµατικές δουλειές µπορεί να µας επηρεάσει και αρνητικά. Τα τελευταία χρόνια ο χρόνος που

αναλώνει ο µέσος χρήστης συνδεδεµένος στο διαδίκτυο είναι ολοένα και περισσότερος. Αυτό το

φαινόµενο οδηγεί ενίοτε και σε µια µορφή εξάρτησης από αυτό. Πολλά παιδιά έχουν εθιστεί για

αρκετό καιρό στο διαδίκτυο (κυρίως στα διαδικτυακά παιχνίδια) µε αποτέλεσµα να χάνουν την

επικοινωνία µε τον έξω κόσµο. Παρά το γεγονός ότι ο εθισµός στο ∆ιαδίκτυο είναι µια σχετικά νέα

µορφή εξάρτησης έχει αρχίσει να παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις, που έχει δυσµενείς επιδράσεις

στην ψυχική υγειά, και µπορεί να οδηγήσει ακόµα και στο θάνατο. Υπολογίζεται ότι το 10% του

πληθυσµού των ΗΠΑ πάσχει από εθισµό στο διαδίκτυο ενώ στην χώρα µας το 18% των Ελλήνων

εµφανίζουν περιοδικά ή συχνά προβλήµατα µε την κατάχρηση του διαδικτύου ενώ το 1% θεωρείται

ήδη εθισµένο.

Το ενδεχόµενο του εθισµού ή της πιθανής εξάρτησης από διάφορες – ψυχαγωγικές κυρίως – ασχολίες

που προσφέρει ο υπολογιστής συζητείται από το 1987. Πήρε όµως µεγαλύτερες διαστάσεις µετά το

1996, όταν αρκετοί ειδικοί ψυχίατροι και ψυχολόγοι θεώρησαν ότι η υπερβολική ενασχόληση µε τον

υπολογιστή µπορεί να προκαλέσει εθισµό και αναγνώρισαν το συγκεκριµένο πάθος ως αυθύπαρκτη

διαταραχή και εξάρτηση, µε παρόµοια κριτήρια µε αυτά των άλλων εξαρτήσεων

2. Τα κριτήρια του εθισµού

Τι σηµαίνει, όµως, εθισµός στο Ιnternet και πώς αυτός ορίζεται; Για να κριθεί ένα άτοµο εθισµένο

στο ∆ιαδίκτυο, πάσχον δηλαδή από µια ψυχική διαταραχή, πρέπει να πληροί ορισµένα συγκεκριµένα

επιστηµονικά κριτήρια. Σε αυτά περιλαµβάνονται, σύµφωνα µε τον κ. Σιώµο, εκτός από την πολύωρη

ηµερήσια ενασχόληση µε το ∆ιαδίκτυο τα ακόλουθα: (ΒΗΜΑ 2008)


2

Εξιδανίκευση του µέσου. Ο χρήστης θεωρεί τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή το ∆ιαδίκτυο το

σηµαντικότερο «κεφάλαιο» της καθηµερινότητάς του.

Τροποποίηση της διάθεσης. Σε όσους εθίζονται στα ηλεκτρονικά παιχνίδια παρουσιάζεται

αύξηση της παραγωγής του νευροδιαβιβαστή του εγκεφάλου ντοπαµίνη, η οποία συνδέεται

µε την ευχαρίστηση.

Ανοχή. Το άτοµο χρειάζεται σταδιακά όλο και περισσότερες ώρες χρήσης του υπολογιστή

ώστε να νιώθει ευχαρίστηση.

Σύγκρουση. Ενώ το παιδί αισθάνεται ότι έχει πρόβληµα, δεν µπορεί να κάνει κάτι για να

περιορίσει τη χρήση του υπολογιστή.

Ενασχόληση αρχικώς µε ηπιότερες και όχι τόσο εθιστικές λειτουργίες του ∆ιαδικτύου, όπως

είναι η αποστολή ηλεκτρονικών µηνυµάτων, και σταδιακή µετάβαση σε πιο διαδραστικές

διαδικτυακές λειτουργίες όπως τα δωµάτια συνοµιλιών (chat room), οι οµάδες ειδήσεων ή

ακόµη και τα αποκαλούµενα κοινωνικά παιχνίδια όπως το «Second Life», στο οποίο κάθε

χρήστης φτιάχνει µια νέα «εικονική» διαδικτυακή ζωή µε όλες τις εκφάνσεις της (αξίζει να

σηµειωθεί ότι έχει ήδη προκληθεί θόρυβος σχετικά µε τέτοιου είδους παιχνίδια, καθώς σε

κάποιες περιπτώσεις η «εικονική» ζωή του χρήστη παρενέβαινε στη φυσιολογική ζωή του).

3. Τύποι εθισµού στο διαδίκτυο

Υπάρχουν πολλοί τύποι εθισµού που µπορεί να µην είναι µόνο επιβλαβείς για τη φυσική κατάσταση

του ατόµου, αλλά µπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγές στη συµπεριφορά του ατόµου. Αυτό µε τη

σειρά του µπορεί να επηρεάσει αρνητικά την κοινωνική ζωή του ατόµου και τη φυσιολογική του

λειτουργία. Μερικοί τύποι εθισµού στο διαδίκτυο είναι οι παρακάτω:

Net Gaming: Αφιέρωση πολύτιµου χρόνου σε κάθε είδους παιχνίδι στοInternet, σε e-καζίνο,

ηλεκτρονικό shopping, κάθε λογής δηµοπρασίες και αγοραπωλησίες µετοχών.

Cyber-Relational Addiction: Συνεχής σύναψη φιλικών και άλλων σχέσεων µέσω των

διαφόρων chat rooms.

Information Overload: Τύπος καταναγκασµού που προκύπτει ακριβώς από τον πλούτο και την

εξαιρετική ποικιλία πληροφόρησης που διατίθεται στο διαδίκτυο. Ο χρήστης καταναλώνει

υπερβολικό χρόνο στην αναζήτηση, συλλογή και οργάνωση της πληροφορίας.(Dannon PN &

Iancu I. 2007)

4. Ενδείξεις εθισµού στο διαδίκτυο-Συµπτώµατα

Τα τυπικά συµπτώµατα του εθισµού στο ∆ιαδίκτυο είναι καταρχήν ψυχολογικά, µε βασικά την

ευφορία µπροστά στο pc και την ανικανότητα από το χρήστη να περιορίσει ή να διακόψει τη

δραστηριότητα αλλά και σωµατικά όπως ηµικρανίες, διαταραχές ύπνου, µυοσκελετικές παθήσεις κ.α.

Συµπεριφορές όπως οι ακόλουθες υποδηλώνουν υπερβολική χρήση του

διαδικτύου και θα πρέπει να επιστήσουν την προσοχή µας.

Το άτοµο ξεχνιέται στον υπολογιστή και δεν έχει συναίσθηση του χρόνου που

αναλώνει σ’ αυτόν.

Ασχολείται συνεχώς µε το internet ή µε δραστηριότητες σχετικές µε αυτό.

Προτιµά την ενασχόληση µε το διαδίκτυο, από το να συναντά φίλους, µε

αποτέλεσµα να αποµονώνεται.

Πέφτει η σχολική απόδοση ή η απόδοση στο χώρο εργασίας.

Λειτουργεί αµυντικά και εχθρικά όταν κάποιος φέρνει τη συζήτηση στο θέµα του διαδικτύου.

Το διαδίκτυο, τον/την απασχολεί ακόµα και την ώρα του φαγητού ή την ώρα του διαβάσµατος

ή όταν βρίσκεται στον κινηµατογράφο.

Συχνά ξενυχτά προκειµένου να µένει συνδεδεµένος/ή στο διαδίκτυο.


3

Λέει συχνά «καλά, θα παραµείνω στον υπολογιστή µόνο ένα λεπτό ακόµη».

Κρύβει από γονείς και φίλους πόσες ώρες περνά στο διαδίκτυο και συχνά δεν το οµολογεί

ούτε στον εαυτό του.

∆είχνει άγχος, ανησυχία, εξάρσεις θυµού ή βίας ή καταθλιπτική συµπεριφορά

όταν δε βρίσκεται στο διαδίκτυο.

Αδιαφορεί για πράγµατα που παλιά τον/την ευχαριστούσαν.

Έχει διαπιστωθεί ότι οι εξαρτηµένοι παραµελούν την οικογένεια και τους φίλους τους, διακατέχονται

από άσχηµα συναισθήµατα όταν απέχουν από τον υπολογιστή τους, ψεύδονται σε συγγενείς και

φίλους για τις δραστηριότητες και αντιµετωπίζουν προβλήµατα στο σχολείο ή το χώρο εργασίας.

Το προφίλ του εθισµένου εφήβου στην Ελλάδα αφορά στο 100% των περιπτώσεων αγόρια, που

παίζουν διαδικτυακά παιχνίδια, µε µέσο όρο καθηµερινής χρήσης 5.5 ώρες (min=3, max=10) και µ.ο

ηλικίας τα 15 χρόνια, ενώ είναι συχνές και οι επισκέψεις τους σε Ιντερνέτ καφέ. Όλοι διαθέτουν

ηλεκτρονικό υπολογιστή, ενώ υπάρχει σε όλες τις περιπτώσεις Ευρυζωνική σύνδεση Ιντερνέτ στο

σπίτι.

5. Συνέπειες-Επιπτώσεις

Η παθολογική εξάρτηση από το Ιντερνετ είναι κοινωνικό πρόβληµα µε ανησυχητικές διαστάσεις στις

χώρες της ∆υτικής Ευρώπης, παρουσιάζεται όµως και στην Ελλάδα, άγνωστο ακόµα σε ποιο βαθµό.

Ως εθισµός µπορεί να συγκριθεί µε άλλες εξαρτήσεις όπως ο αλκοολισµός ή η βουλιµία, ενώ έχει τα

χαρακτηριστικά ψυχαναγκαστικής συµπεριφοράς, µε αρνητικές συνέπειες στην προσωπική,

οικογενειακή, κονωνική και επαγγελµατική ζωή.

Υπάρχουν χρήστες που περνούν ως και 30ώρες στα Ιντερνετ καφέ, παίζοντας παιχνίδια στο

∆ιαδίκτυο. Όταν πλέον αποφασίζουν να«αποχωριστούν» τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, δεν θυµούνται

ούτε καν τη διεύθυνση του σπιτιού τους. Η εξάρτησή τους από το ∆ιαδίκτυο είναι τόσο µεγάλη που

παραµελούν την προσωπική τους φροντίδα και υγιεινή. Σταδιακά κόβουν τις γέφυρες επικοινωνίας µε

γονείς και φίλους και το µόνο τους µέληµα είναι πώς θα περάσουν όλο και περισσότερο χρόνο στο

Ιντερνετ. Φτάνουν στο σηµείο να ζουν σε ένα δωµάτιο, από το οποίο ανοίγουν ένα «παράθυρο» στον

ψηφιακό κόσµο, αλλά κλείνουν την πόρτα στη ζωή.

Όλα αυτά έχουν, όπως είναι επόµενο, σοβαρές επιπτώσεις σε διάφορους τοµείς της λειτουργικότητας

του ατόµου. Μειώνεται ο χρόνος που περνάει ο έφηβος µε την οικογένειά του, περιορίζονται τα χόµπι

και οι κοινωνικές συναναστροφές του, αυξάνεται ο κίνδυνος εµφάνισης παχυσαρκίας, µυοσκελετικών

προβληµάτων και οφθαλµικών παθήσεων λόγω των πολλών ωρών- ακινησίας- µπροστά στην οθόνη.

Παράλληλα, οι εθισµένοι στο ∆ιαδίκτυο νεαροί παραµελούν τη σωµατική τους υγιεινή, ενώ κάνουν

πολλές απουσίες στο σχολείο µε αποτέλεσµα ακόµη και να χάνουν τάξεις. Μάλιστα αναφέρθηκαν και

περιπτώσεις παιδιών που χρειάστηκε να εισαχθούν στο νοσοκοµείο εξαιτίας αφυδάτωσης

(«ξεχάστηκαν» στο ∆ιαδίκτυο), αλλά και παιδιών που έκλεβαν χρήµατα από τους γονείς για να

µπορέσουν να «παίξουν» σε ένα Ιντερνετ καφέ.

6. Αντιµετώπιση

Αρκετοί γονείς δεν γνωρίζουν πώς να αντιδράσουν όταν διαπιστώνουν ότι, αντί να χρησιµοποιούν τα

παιδιά τους το διαδίκτυο για τις εργασίες του σχολείου ή για έρευνες, αυτά στέλνουν µηνύµατα στους

φίλους τους, παίζουν παιχνίδια ή µιλούν σε αγνώστους στα δωµάτια συζητήσεων. Αυτό συµβαίνει

γιατί είναι εύκολο να κρύψεις τι κάνεις στο διαδίκτυο και επειδή η εξάρτηση από το διαδίκτυο ακόµη

δεν έχει ευρέως αναγνωριστεί. Τα παιδιά και οι νέοι εύκολα µπορεί να εγκλωβιστούν σε δικτυακές

δραστηριότητες όπως τα παιχνίδια µε πολλούς παίκτες , τα µηνύµατα, τα δωµάτια συζητήσεων κλπ.

Το σηµαντικότερο πράγµα που θα χρειαστεί να κάνουν οι γονείς προκειµένου να µπορέσουν να

ελέγξουν αποτελεσµατικά τη χρήση του ∆ιαδίκτυο από τα παιδιά τους, είναι να γνωρίσουν οι ίδιοι το

µέσο.


4

Θα πρέπει λοιπόν οι γονείς κάποιες φορές να χρησιµοποιούν το ∆ιαδίκτυο µαζί µε το παιδί, ώστε να

του δίνουν τις απαραίτητες κατευθύνσεις, ενώ η εγκατάσταση κάποιων φίλτρων στον υπολογιστή

µπορεί να αποτρέψει την εµφάνιση ακατάλληλων για το παιδί ιστοσελίδων.

Σε πιο πρακτικό επίπεδο, ο υπολογιστής είναι καλό να βρίσκεται σε κοινόχρηστο χώρο και όχι στο

δωµάτιο του παιδιού, ώστε να ελέγχεται διακριτικά η δραστηριότητα του παιδιούστο Ίντερνετ.

7. Ερευνητικά αποτελέσµατα

Έρευνες που έγιναν στις Η.Π.Α. για το έτος 2005 έδειξαν ότι:

Το 87% των παιδιών 8-17 χρόνων παίζουν video games στο internet ενώ µένουν σπίτι.

Παίζουν κατά µέσο όρο 8-10 ώρες/ εβδοµάδα (1-2 ώρες/ ηµέρα).

Τα αγόρια παίζουν περισσότερο από τα κορίτσια (ίσως όµως αυτό οφείλεται στο ότι οι

κατασκευαστές απευθύνονται περισσότερο στα αγόρια).

7 στα 10 παιδιά παίζουν video games που είναι ακατάλληλα για την ηλικία τους.

Μόνο το 55% των παιδιών αγοράζει video games µαζί µε τους γονείς τους.

Σύµφωνα µε έρευνα πραγµατοποιήθηκε στη χώρα µας, «o εξαρτηµένος χρήστης του ∆ιαδικτύου

είναι µεταξύ 18 και 20 χρόνων, συχνότερα άνδρας. Συνήθως έχει χαµηλή αυτοπεποίθηση, είναι

ντροπαλός, χωρίς πολλές κοινωνικές σχέσεις και µε έντονο το αίσθηµα απογοήτευσης από τη ζωή.

Χρησιµοποιεί το ∆ιαδίκτυο ως ένα µέσο κοινωνικοποίησης".

Οι διαδικτυακές συζητήσεις (chat) και τα βίντεοπαιχνίδια είναι οι συχνότερες ιντερνετικές τους

δραστηριότητες που µπορεί να διαρκούν ως και πάνω από 5 ώρες την ηµέρα.

Αρκετοί ήταν εκείνοι που παρουσίαζαν χαµηλές επιδόσεις στις σπουδές τους αλλά και όσοι ανέφεραν

ότι δεν έχουν στόχους στη ζωή τους. Ανάµεσα στα κριτήρια που χρησιµοποίησαν οι ερευνητές για τη

«διάγνωση» του εθισµού στο ∆ιαδίκτυο ήταν τα αισθήµατα στέρησης, οι αποτυχηµένες προσπάθειες

µείωσης του χρόνου ενασχόλησης µε το Ιντερνετ, τα ψέµατα σχετικά µε το χρόνο χρήσης του

∆ιαδικτύου.

Πάντως, το ∆ιαδίκτυο τείνει να γίνει… αρρώστια ακόµη και στα παιδιά του δηµοτικού. Τουλάχιστον

40 παιδιά από 10 µέχρι 17 χρόνων µε συµπτώµατα κατάχρησής του παρακολουθούνται στη Μονάδα

Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστηµίου Αθηνών.

8. ∆ιεξαγωγή έρευνας

Στα πλαίσια της εργασίας µας πραγµατοποιήθηκε έρευνα από τους µαθητές/τιες της τάξης µας το

Μάρτιο του 2009.

8.1 ∆είγµα

Οι συµµετέχοντες σε αυτή την έρευνα ήταν σε µαθητές/τριες των σχολείων των Πεύκων. Το δείγµα

αποτέλεσαν 132 µαθητές ∆ηµοτικού (∆΄, Ε΄ και Στ΄ τάξη), 150 µαθητές Γυµνασίου και 70 Λυκείου.

8.2 Το όργανο συλλογής των δεδοµένων

Για τη διεξαγωγή της έρευνας προτιµήθηκε η µέθοδος του ερωτηµατολογίου, γιατί µε το

ερωτηµατολόγιο, σε σχετικά λίγο χρόνο και µε µικρό κόστος έχουµε τη δυνατότητα να

συγκεντρώσουµε εµπειρικά δεδοµένα από ευρύτερες οµάδες για πολλά θέµατα (Παρασκευόπουλος

1993, σ.106). Χρησιµοποιήθηκε έτσι ένα κλειστό ερωτηµατολόγιο 17 ερωτήσεων. Οι ερωτήσεις

αναφέρονταν στη χρήση του διαδικτύου και για ποιο σκοπό (δουλειά ή διασκέδαση) πόσο χρόνο

περνούν στο διαδικτύο και να αυτό επηρεάζει την καθηµερινότητα του αποκρινόµενου, την

κοινωνική του ζωή, την παραγωγικότητα του, τις συνήθειες του ύπνου του και τα συναισθήµατα του.

9. Αποτελέσµατα


5

Συγκεντρώσαµε τα αποτελέσµατα, τα επεξεργαστήκαµε στο excel και φτιάξαµε διαγράµµατα (πίτες).

Ενδεικτικά αναφέρουµε µερικά αποτελέσµατα:

9.1 Ερώτηση 1

Πόσες ώρες ηµερησίως αφιερώνεις µπροστά στην οθόνη του υπολογιστή ;

Πίνακας 1: Πόσες ώρες αφιερώνεις στον υπολογιστή

α/α Βαθµίδα εκπ/σης Καθόλου

1-2 Ώρες 3-4 Ώρες 4-5 Ώρες > 5 Ώρες

1 Μαθητές ∆ηµοτικού 23% 69% 4% 1% 3%

2 Μαθητές Γυµνασίου 21% 48% 20% 7 % 4 %

3 Μαθητές Λυκείου 16% 45% 20% 9% 10%

Βλέπουµε ότι όσο αυξάνεται η ηλικία των µαθητών αυξάνονται και οι ώρες που χρησιµοποιούν τον

υπολογιστή.


Παίζεις ηλεκτρονικά παιχνίδια µε βίαιο περιεχόµενο;

Πίνακας 2: Βίαια παιχνίδια

α/α Βαθµίδα εκπ/σης ΝΑΙ

ΟΧΙ ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ

(όχι από συνήθεια)

1 Μαθητές ∆ηµοτικού 13% 67% 20 %

2 Μαθητές Γυµνασίου 46% 27% 27%

3 Μαθητές Λυκείου 38% 33% 29%

Παρατηρούµε στον πίνακα 2 ότι οι µαθητές Γυµνασίου παίζουν περισσότερο βίαια παιχνίδια.

Σχήµα 1: ∆ιάγραµµα µαθητών Λυκείου που παίζουν βίαια παιχνίδια


Έχεις διαπιστώσει κάποιο πρόβληµα στον εαυτό σου από τη συχνή χρήση του

υπολογιστή;


6

Στο ∆ηµοτικό το 15% των παιδιών απάντησε Ναι ενώ το 85% απάντησε Όχι.

Σχήµα 2: Μαθητές ∆ηµοτικού

Στο Γυµνάσιο το 51% απάντησε Ναι ενώ το 47% απάντησε Όχι .

Σχήµα 3: Μαθητές Γυµνασίου

Στο Λύκειο το 21% απάντησε Ναι ενώ το 79% απάντησε Όχι.

Σχήµα 4: Μαθητές Λυκείου

9.4. Ερώτηση 4

Έχεις φτάσει ποτέ σε σηµείο εκνευρισµού από ένα παιχνίδι ώστε να θελήσεις να «χτυπήσεις» τον

υπολογιστή ή να τον καταστρέψεις ή να εκτονωθείς σε άτοµα του περιβάλλοντός σου;


7

• Στο ∆ηµοτικό το 32% απάντησε Ναι ενώ το 68% απάντησε Όχι .

Σχήµα 5: Μαθητές ∆ηµοτικού

• Στο Γυµνάσιο το 48% απάντησε Ναι ενώ το 52% απάντησε Όχι.

Σχήµα 6: Μαθητές Γυµνασίου

• Στο Λύκειο το 53% απάντησε Ναι ενώ το 47% απάντησε Όχι.

Σχήµα 7: Μαθητές Λυκείου

Ευχαριστίες


8

Ευχαριστούµε τον δάσκαλό µας στην Ε΄ τάξη κ Καραµούζα ∆ηµήτριο, µε τον οποίο εργαστήκαµε το

σχολικό έτος 2008-09, και τον κ. Σιώµο Κωνσταντίνο, παιδοψυχίατρο, πρόεδρο της Ελληνικής

Εταιρείας Μελέτης και ∆ιαταραχής Εθισµού στο ∆ιαδίκτυο που µας βοήθησε κατά την εργασία µας.

Βιβλιογραφία

1.Dannon PN & Iancu I. (2007), [Internet addiction] Harefuah. 146(7):549-53.

2.Βήµα, Εθισµός στο Ιnternet: µια υπαρκτή απειλή, Κυριακή 30 Νοεµβρίου 2008

3.Θεοδώρου Σ. (2009), Επιπτώσεις της κατάχρησης του ∆ιαδικτύου στην προσωπική, επαγγελµατική

και κοινωνική ζωή του σύγχρονου ανθρώπου. Μια θεωρητική και εµπειρική διερεύνηση.

∆ιπλωµατική εργασία στο Πανεπιστήµιο Μακεδονία, Θεσσαλονίκη.

4.Παρασκευόπουλος, Ι., (1993). Μεθοδολογία επιστηµονικής έρευνας, τόµ. Β΄, Αθήνα.

5.http://portal.kathimerini.gr/4Dcgi/4dcgi/_w_articles_kathciv_21_21/01/2008_219134, Εθισµός στο

∆ιαδίκτυο, µια νέα µορφή εξάρτησης

Documents

εθισμός-στο-διαδίκτυο