Орталық Азиядағы жаңа білім беру басқармасы: Халықаралық салыстырудың, бенчмаркингтің және

озық тәжірибенің әсерін (немесе кері әсерін) зерттеу

Профессор Ивета Силова Білім беру колледжі, Lehigh Университеті

Жаһандану

Білім беру

саясаты

Постсоциалистік

өзгерістер

Саяси үдерістердегі өзгерістер‘… саяси үдерістердің ортасындағы өзгерістер’ (Джессоп, 1998, 32-бет)

орталықтанған бюрократиялық басқармадан

жүйелердің (көпшіліктің) басқармасына көшу

Жақсы білім беру басқармасы• Шешім қабылдаудың ашықтығы

• Оқу үлгерімі технологиялармен өлшенеді

• Үлгерім индикаторларының дамуы

• Халықаралық салыстыру

• Жаңа стандартты тестілеу жүйесі

• Сапаны бақылау механизмі

• Есеп беру жүйесі

• Білім беруді қаржыландырудың бірнеше көздері

• Мемлекеттік ресурстарды тиімді пайдалану

Салыстыру саясаты

Жаңа «білім берудің жаһандық архитектурасы» – «идеялардың, әсер ету жүйесінің, стратегия және тәжірибе негіздерінің, қаржылық реттеудің және ұйымдастырушылық құрылымның күрделі өрмегі» (Джонс, 2007, 326 бет)

• Жаңа саяси қызметкерлер (ЕЫДҰ, ЕО, Дүниежүзілік банк, халықаралық мемлекеттік емес ұйымдар және т.б.)

• Жаңа саяси құралдар (PISA, TIMSS, TALIS және т.б.)

Стандарттық салыстыру көрінісі ЕЫДҰ мысалы

OECD Member CountriesCountries/Economies Engaged in Working Relationships with the OECD

ЕЫДҰ мүше мемлекеттері

ЕЫДҰ-мен жұмыстық қарым-қатынастағы елдер

Сандық саясат• Салыстыру критерийлері салыстыруда қолданылатын бағдар немесе

өлшем болып табылады. Қосымша анықтамасына жүгінетін болсақ, ол салыстыруда қолданылатын жақсы стандарттар

• Салыстыру критерийлері озық тәжірибені табу және басқалардан үйрену үдерісі

• Салыстыру критерийлері салыстырмалы институттарда қолданылатын үлгерімді өлшеу құралы

• Салыстырмалы анализ өз табиғатында «бейтарап» және «ғылыми» болып табылады

• Сандар көбіне фактілер деп есептеледі

Бірақ…

Сандар мен саясаттың арасында тығыз байланыс бар

Халықаралық бенчмаркингтің әсері (кері әсері)

• “Атау, ұялу, жала жабу” саясаты

• Білім берудегі бір шешімге келу, экономикалық нәтижелерге аса көңіл бөлу

• Ұлттық жүйе төңірегінде білім беруде сапалы не болып есептелетінін сандар анықтайды

• Альтернативаларды байқамау