Дәріс жоспары

1.Кіші қан айналым шеңберінің веналары.

2.Жоғарғы қуыс венасы.

3.Төменгі қуыс венасы.

4.Қақпа венасы.

МИ САУЫТЫНЫҢ ІШІНДЕГІ ЖӘНЕ СЫРТЫНДАҒЫ ОҢ ЖАҚ ВЕНАЛАР

МИ САУЫТЫНЫҢ ІШІНДЕГІ ЖӘНЕ СЫРТЫНДАҒЫ СОЛ ЖАҚ ВЕНАЛАР

ОҢ МОЙЫНТҰРАҚ ВЕНАСЫ(V. JGULARIS INTERNA)

СОЛ МОЙЫНТҰРАҚ СЫ(V. JGULARIS INTERNA)

Оң иық бас венасы(v. brachiocephalica dexter)

Сол иық бас венасы(v. brachiocephalica sinister)

Оң бұғана асты венасы(v. subclavia dexter)

Сол бұғана асты венасы(v. subclavia sinister)

Жоғарғы қуыс венасы

(v. cava superior)

КЕУДЕ ҚУЫСЫНДАҒЫ МҮШЕЛЕР МЕН

ҚАБЫРҒАЛАРЫНЫҢ ВЕНАЛАРЫ

ОҢ ҚОЛДЫҢ БЕТКЕЙДЕГІ ЖӘНЕ ТЕРЕҢДЕГІ ВЕНАЛАРЫ

СОЛ ҚОЛДЫҢ БЕТКЕЙДЕГІ ЖӘНЕ ТЕРЕҢДЕГІ ВЕНАЛАРЫ

ОҢ ЖҮРЕКШЕ(atrium dextrum)

1 — алдыңғы мойынтұрық венасы; 2 — сыртқы мойынтұрық венасы; 3 — жауырын үсті вена сы; 4 —ішкі мойынтұрық венасы; 5 — мойынтұрық доғасы; 6 — иық-бас венасы; 7 — бұғана асты венасы; 8 — қолтық асты венасы; 9 — қолқа доғасы; 10 — жоғарғы қуыс венасы; 11 — негізгі вена; 12 — сол жүрекше; 13 — оң жүрекше; 14 — басты вена; 15 — иық венасы; 16 — артқы қабырғааралық веналар 17 — бүйрек венасы; 18 — ен веналары; 19 — оң жақ өрлеме бел венасы;20 — бел веналары; 21 — төменгі қуыс вена ; 22 — сегізкөздің ортаңғы венасы; 23 — жалпы мықын венасы; 24 — сегізкөздің латераль венасы; 25 — ішкі мықын венасы; 26 — сыртқы мықын венасы; 27 — құрсақ үчті беткі венасы; 28 — сыртқы жыныс венасы; 29 — тері асты үлкен венасы; 30 — сан венасы; 31 — санның терңдегі венасы; 32 — жапқыш вена

ЖОҒАРҒЫ ЖӘНЕ ТӨМЕНГІ ҚУЫС

ВЕНАЛАРЫ

ОҢ ЖҮРЕКШЕ(atrium dextrum)

ТӨМЕНГІ ҚУЫС ВЕНА(v. cava infеrior)

БЕЛ ВЕНАЛАРЫ(v.v. lumbaes)

БАУЫР ВЕНАЛАРЫ

БАУЫР

ҚАҚПА ВЕНАСЫ(v. portae)

ОҢ ЖАҚ ЖАЛПЫ МЫҚЫН ВЕНАСЫ(v. iliaca communis dеxter)

ОҢ ЖАҚ СЫРТҚЫ МЫҚЫН ВЕНАСЫ (v. iliaca externa)

ОҢ ЖАҚ ІШКІ МЫҚЫН ВЕНАСЫ(v. iliaca іпterna)

ОҢ АЯҚ ВЕНАЛАРЫ

КӨКЕТ ВЕНАЛАРЫ(v.v. phrenicae inferiores)

БҮЙРЕК ҮСТІ ВЕНАЛАРЫ(v.v. suprarenalis)

БҮЙРЕК ВЕНАЛАРЫ(v.v. renalis)

ЕН ЖӘНЕ АНАЛЫҚ БЕЗ ВЕНАЛАРЫ

СОЛ ЖАҚ ЖАЛПЫ МЫҚЫН ВЕНАСЫ(v. iliaca communis sinister)

СОЛ ЖАҚ ІШКІ МЫҚЫН ВЕНАСЫ(v. iliaca interna)

СОЛ ЖАҚ СЫРТҚЫ МЫҚЫН ВЕНАСЫ(v. iliaca externa)

СОЛ АЯҚ ВЕНАЛАРЫ

1 — ұялы (саңлақ) зат веналары; 2 —үстіңгі сагиттальді қойнау; 3 — ми веналары; 4 — төменгі сагиттальді қойнау; 5 — тік қойнау; 6 — үңгірлі қойнау; 7 — көз венасы; 8 — тастайдың жоғары қойнауы; 9 — көлденең қойнау; 10 — сигмоа қойнауы; 11 — артқы құлақ венасы; 12 — шүйденің өтім венасы; 13 — жұтқыншақ венасы; 14 — төменгі жақ венасы; 15 — тіл венасы; 16 — бет венасы; 17 —ішкі мойынтұрық венасы; 18 — алдыңғы мойынтұрық венасы; 19 — жоғарғы қалқанша венасы; 20 — сыртұқы мойынтұрық венасы; 21 — жауырын үсті венасы; 22 — иық – бас сабауы ;23 — жоғарғы қуыс вена

Бас пен мойын веналары

ЖЖooғарғы қуыс вғарғы қуыс вeeна жүйна жүйeeсі сі Vena cava superVena cava superііor – or – жжooғарғы қуыс вғарғы қуыс вeeна жна жooғарылаған қғарылаған қooлқаның лқаның ooң жағы мң жағы мeeн сәл н сәл артына таман артына таман ooрналасқан жуан (2,5 см шамасында), бірақ қысқа (5-6 см) сабау. рналасқан жуан (2,5 см шамасында), бірақ қысқа (5-6 см) сабау. ЖЖooғарғы қуыс вғарғы қуыс вeeна І на І ooң жақ қабырғаның төспң жақ қабырғаның төспeeн қн қooсылатын жсылатын жeeріндріндe vv. e vv. brachbrachііocephalocephalііcae dextra et scae dextra et sііnnііstra-stra-лардың қлардың қooсылуынан пайда бсылуынан пайда бooлады. лады. OOл бұл л бұл жжeeрдрдeeн төстің н төстің ooң жақ жиң жақ жиeeгін бгін бooйлай бірінші жәнйлай бірінші жәнe ee eкінші қабырғааралықтардың кінші қабырғааралықтардың артымартымeeн жүріп ІІІ қабырғаның жн жүріп ІІІ қабырғаның жooғарғы дғарғы дeeңгңгeeйінйінe e ддeeйін төмйін төмeeн түсіп, жүрн түсіп, жүрeeктің ктің ooң жақ ң жақ құлақшасы артында құлақшасы артында ooрналасып, рналасып, ooң жақ жүрң жақ жүрeeкшкшeeггe e құяды. құяды.

Бас пен мойын веналары ішкі мойынтұрық, сыртқы мойынтұрық және алдыңғы Бас пен мойын веналары ішкі мойынтұрық, сыртқы мойынтұрық және алдыңғы мойынтұрық веналарына құйылады. мойынтұрық веналарына құйылады.

Ең негізгісі – ішкі мойынтұрық венасыЕң негізгісі – ішкі мойынтұрық венасы (v. jgularis interna(v. jgularis interna) – ми сауытынан қ.ж. ) – ми сауытынан қ.ж.

Тармақтары:Тармақтары:1.Ми сауытының ішінлегі веналар:1.Ми сауытының ішінлегі веналар:

- Ми венасы- Ми венасы- Менингиал венаМенингиал вена- Ми сүйектерінің веналарыМи сүйектерінің веналары- Көз венасыКөз венасы

2.Ми сауытындағы веналар.2.Ми сауытындағы веналар.

Ішкі мойынтұрық венасына бет венасы, төменгі жақ асты венасы, жұтқыншақ венасы Ішкі мойынтұрық венасына бет венасы, төменгі жақ асты венасы, жұтқыншақ венасы мен тіл венасы қосылады. мен тіл венасы қосылады.

1 — сыртқы мойынтұрық венасы; 2 — жауырын үсті венасы; 3 — ішкі мойвынтұрық венасы; 4 — бұғана асты венасы; 5 — иық-бас сабауы; 6 — қолтықасты венасы; 7 — артқы қабырғааралық веналар; 8 — иық венасы; 9 — қар венасы; 10 — негізгі вена; 11 — шыбық венасы; 12 — шынтақ венасы; 13 — алақанның тереңдегі веноздық доғасы; 14 — алақанның беткейдегі веноздық доғасы; ; 15 — саусақ веналары

Қол веналары

Қол веналарыҚол веналары

Қолдың беткейдегі веналары:Қолдың беткейдегі веналары:-Шеткі венасы – қолдың сырты мен алақаннан басталып, білеке өтеді, Шеткі венасы – қолдың сырты мен алақаннан басталып, білеке өтеді, одан қолтық асты венасына қосыладыодан қолтық асты венасына қосылады-Ішкі вена – саусақ торларынан, қолдың сыртынан басталып, шынтақ Ішкі вена – саусақ торларынан, қолдың сыртынан басталып, шынтақ маңында қолдың алыңғы бетіне өтеді, шынтақ шұңқырында орталық маңында қолдың алыңғы бетіне өтеді, шынтақ шұңқырында орталық венамен, ал кейін қар венасымен қосылады.венамен, ал кейін қар венасымен қосылады.

Қолдың тереңдегі веналары :Қолдың тереңдегі веналары :

-Шынтақ венасы және шыбық венасы қосылып, иық веналары п.б. -Шынтақ венасы және шыбық венасы қосылып, иық веналары п.б. -Иық веналары қолтық шұңқырына өтіп, қолтық асты венасына бірігеді.Иық веналары қолтық шұңқырына өтіп, қолтық асты венасына бірігеді.-Қолтық асты венасы І-қабырғаны иіп өтіп, бұғананың астына Қолтық асты венасы І-қабырғаны иіп өтіп, бұғананың астына бағытталып, бұғана асты венасы деп аталады.бағытталып, бұғана асты венасы деп аталады.-Бұғана асты венасы төс-бұғана буынының тұсында ішкі мойынтұрық Бұғана асты венасы төс-бұғана буынының тұсында ішкі мойынтұрық венасымен қосылып, иық бас венасы п.б.венасымен қосылып, иық бас венасы п.б.

1 — төменгі қуыс вена; 2 — қақпа венасы мен жоғарғы қуыс вена тармақтарцның анастомозы; 3 — бауыр венасы; 4 — қақпа венасы; 5 — көкбауыр вена; 6 — жоғарғы шажырақай венасы; 7 — төменгі шажырақай венасы; 8 — жалпы мықын венасы; 9 — сыртқы мықын венасы; 10 —ішкі мықын вена; 11 — қақпа венасы мен төменгі қуыс вена тармақтарцның анастомозы

Қақпа венасы мен төменгі қуыс вена

Төменгі қуыс вена (Төменгі қуыс вена (vena cava inferior) — vena cava inferior) — вена қанын адамда дененің төменгі, ал жануарларда вена қанын адамда дененің төменгі, ал жануарларда — артқы бөлігінен жинайды. Аталмыш вена 5-ші бел омыртқаның тұсынан басталады. Ол — артқы бөлігінен жинайды. Аталмыш вена 5-ші бел омыртқаның тұсынан басталады. Ол құрсақ қолқасының оң жағымен алдыңғы (адамда — жоғарғы) бағытта бауырға жетіп, оның құрсақ қолқасының оң жағымен алдыңғы (адамда — жоғарғы) бағытта бауырға жетіп, оның доғал жиегінде вена батыңқысын қалдырады. Одан кейін, ол диафрагманың сіңірлі доғал жиегінде вена батыңқысын қалдырады. Одан кейін, ол диафрагманың сіңірлі орталығындағы тесік арқылы көкірек қуысына өтіп, жүректің оң жүрекшесіне қүяды. Артқы қуыс орталығындағы тесік арқылы көкірек қуысына өтіп, жүректің оң жүрекшесіне қүяды. Артқы қуыс венаны түзуге дененің артқы (төменгі) бөлігінен вена қанын жинайтын бірнеше веналар, атап венаны түзуге дененің артқы (төменгі) бөлігінен вена қанын жинайтын бірнеше веналар, атап айтқанда, жалпы мықын, ішкі мықын және сыртқы мықын веналары қатысады.айтқанда, жалпы мықын, ішкі мықын және сыртқы мықын веналары қатысады.

Қақпа венасы Қақпа венасы (v.portae)(v.portae) ұйқы безінің басының артында жоғарғы, төменгі шажырақай ұйқы безінің басының артында жоғарғы, төменгі шажырақай веналарының , көкбауыр венасының қсылуынан п.б. Қақпа венасына асқазан, он екі елі ішек , веналарының , көкбауыр венасының қсылуынан п.б. Қақпа венасына асқазан, он екі елі ішек , ұйқы безінің , өт қуығының веналары келіп құяды. Кейін жоғары және оңға бағытталып, бауыр ұйқы безінің , өт қуығының веналары келіп құяды. Кейін жоғары және оңға бағытталып, бауыр қақапасынан бауырға кіреді. қақапасынан бауырға кіреді.

Төменгі шажырақай венасыТөменгі шажырақай венасы(v. mesenterica inferior)(v. mesenterica inferior) тік ішектің жоғарғы бөлігінен, қима тоқ тік ішектің жоғарғы бөлігінен, қима тоқ ішектен, төменге бағытталған тоқ ішектен қ.ж.ішектен, төменге бағытталған тоқ ішектен қ.ж.

Жоғарғы шажырақай венасы Жоғарғы шажырақай венасы (v. mesenterica superior) (v. mesenterica superior) жіңішке ішектен, соқыр ішектен, тоқ жіңішке ішектен, соқыр ішектен, тоқ ішектің көлденең , өрлеме бөліктерінен қ.ж.ішектің көлденең , өрлеме бөліктерінен қ.ж.

Көкбауыр венасы Көкбауыр венасы (v.lienalis) (v.lienalis) көкбауырдан, асқазаннан ,ұйқы безінен, он екі елі ішектен , үлкен көкбауырдан, асқазаннан ,ұйқы безінен, он екі елі ішектен , үлкен шарбы майынан қ.ж.шарбы майынан қ.ж.

Құрсақтағы нәрестенің қанайналыс шеңберіҚұрсақтағы нәрестенің қанайналыс шеңберіҚұрсақтағы нәрестенің оттегі мен қоректік заттар ана қанынан Құрсақтағы нәрестенің оттегі мен қоректік заттар ана қанынан

плаценталық (бала жолдасы) қанайналыс көмегімен жеткізіледі. Ол былай іске плаценталық (бала жолдасы) қанайналыс көмегімен жеткізіледі. Ол былай іске асырылады. Оттегі және қоректік заттармен байыған артерия қаны ана қағанағынан асырылады. Оттегі және қоректік заттармен байыған артерия қаны ана қағанағынан кіндік венасына енеді, бұл вена кіндік аймағының нәресте денесіне кіріп жоғары кіндік венасына енеді, бұл вена кіндік аймағының нәресте денесіне кіріп жоғары жүреді де бауырға келіп, оның сол жақ бойлық жүлгесінде орналасады. жүреді де бауырға келіп, оның сол жақ бойлық жүлгесінде орналасады. Бауыр қақпасының деңгейінде Бауыр қақпасының деңгейінде v. Umbilicadis v. Umbilicadis екі тармаққа бөлінеді, олардың біреуі бірден қақпа екі тармаққа бөлінеді, олардың біреуі бірден қақпа венасына құйылады, ал венасына құйылады, ал ductus venosus ductus venosus деп аталатын екіншісі, бауырдың бетімен оның артқы деп аталатын екіншісі, бауырдың бетімен оның артқы жиегіне дейін барып, сол жерде төменгі қуыс вена сабауына құйылады. Салыстыра алғанда жиегіне дейін барып, сол жерде төменгі қуыс вена сабауына құйылады. Салыстыра алғанда бауырдың көлемінің үлкендеу болуы кіндік венасы тармағының біреуінің қақпа венасы арқылы бауырдың көлемінің үлкендеу болуы кіндік венасы тармағының біреуінің қақпа венасы арқылы бауырға таза артерия қанын жеткізуіне байланысты.бауырға таза артерия қанын жеткізуіне байланысты.Бұл соңғы жағдайда өсіп келе жатқан организм үшін бауырдың қан жасау қызметіне Бұл соңғы жағдайда өсіп келе жатқан организм үшін бауырдың қан жасау қызметіне байланысты, бұл қызмет құрсақтағы нәрестеде басым болады да, туғаннан кейін әлсірейді. Қан байланысты, бұл қызмет құрсақтағы нәрестеде басым болады да, туғаннан кейін әлсірейді. Қан бауыр арқылы өтіп, бауыр венералар арқылы төменгі қуыс венаға құйылады. Сөйтіп, барлық бауыр арқылы өтіп, бауыр венералар арқылы төменгі қуыс венаға құйылады. Сөйтіп, барлық umbilicalis umbilicalis қаны не тікелей қаны не тікелей ductus venosus ductus venosus арқылы немесе жанама жолмен (бауыр арқылы) арқылы немесе жанама жолмен (бауыр арқылы) төменгі қуыс венаға келеді.төменгі қуыс венаға келеді.Сол жерде құрсақтағы нәрестеге дененің төменгі жартысынан ағып шығатын вена қанына Сол жерде құрсақтағы нәрестеге дененің төменгі жартысынан ағып шығатын вена қанына араласады. Аралас (артериялық және веналық) қан төменгі қуыс вена арқылы оң жақ жүрекше араласады. Аралас (артериялық және веналық) қан төменгі қуыс вена арқылы оң жақ жүрекше ағады. Одан төменгі қуыс вена қақпашасының – ағады. Одан төменгі қуыс вена қақпашасының – valvula venae cavae interioris – valvula venae cavae interioris – көмегімен көмегімен жүрекшелер пердесінде орналасқан жүрекшелер пердесінде орналасқан foramen ovale foramen ovale арқылы сол жақ жүрекшеге келеді.арқылы сол жақ жүрекшеге келеді.

Аралас қан сол жақ жүрекшеден сол жақ қарыншаға, одан әрі жұмыс істемейтін өкпелік Аралас қан сол жақ жүрекшеден сол жақ қарыншаға, одан әрі жұмыс істемейтін өкпелік қанайналыс шеңберіне соқпастан, қолқаға келеді. Оң жақ жүрекшеге төменгі қуыс венадан қанайналыс шеңберіне соқпастан, қолқаға келеді. Оң жақ жүрекшеге төменгі қуыс венадан басқа, тағы да жоғарғы қуыс вена және жүректің веналық (тәждік) қойнауы құйылады. Дененің басқа, тағы да жоғарғы қуыс вена және жүректің веналық (тәждік) қойнауы құйылады. Дененің жоғарғы жартысынан жоғарғы қуыс венаға келетін, вена қаны одан әрі оң жақ қарыншаға, одан жоғарғы жартысынан жоғарғы қуыс венаға келетін, вена қаны одан әрі оң жақ қарыншаға, одан өкпе сабауына келеді.өкпе сабауына келеді.

Алайда тыныс алу мүшесі ретінде өкпе әлі жұмыс істемейтіндіктен, қанның аз ғана Алайда тыныс алу мүшесі ретінде өкпе әлі жұмыс істемейтіндіктен, қанның аз ғана бөлігі ғана өкпе паренхимасына, одан өкпе веналары арқылы сол жақ жүрекшеге бөлігі ғана өкпе паренхимасына, одан өкпе веналары арқылы сол жақ жүрекшеге келеді. Қанның көп бөлігі өкпе сабауынан келеді. Қанның көп бөлігі өкпе сабауынан ductus arteriosus ductus arteriosus арқылы төмендегі қолқаға, арқылы төмендегі қолқаға, одан ішкі мүшелер мен аяқтарға ауысады. Құрсақтағы нәрестенің тамырлары арқылы одан ішкі мүшелер мен аяқтарға ауысады. Құрсақтағы нәрестенің тамырлары арқылы аралас қан аққанымен, аралас қан аққанымен, v.umbilicalis v.umbilicalis және төменгі қуыс венаға құйылғанға дейінгі және төменгі қуыс венаға құйылғанға дейінгі ductus venosus-ductus venosus-ті қоспағанда, ті қоспағанда, ductus arteriosus ductus arteriosus құятын жерден төмен оның сапасы құятын жерден төмен оның сапасы едәуір төмендейді. Демек, дененің жоғарғы бөлігі (бас) оттегі мен қоректік заттары едәуір төмендейді. Демек, дененің жоғарғы бөлігі (бас) оттегі мен қоректік заттары молдау қан алады. Дененің төменгі бөлігі жоғарғы бөлігіне қарағанда нашарлау молдау қан алады. Дененің төменгі бөлігі жоғарғы бөлігіне қарағанда нашарлау қоректенеді.Жаңа туған нәрестенің жамбасы мен аяқтарының кішірек болуы осыған қоректенеді.Жаңа туған нәрестенің жамбасы мен аяқтарының кішірек болуы осыған байланысты. Құрсақтағы нәрестенің дүниеге келуі организм дамуындағы секіріс байланысты. Құрсақтағы нәрестенің дүниеге келуі организм дамуындағы секіріс болып табылады. Бұл кезде өмірлік маңызды процестер түбегейлі сапалық тұрғыдан болып табылады. Бұл кезде өмірлік маңызды процестер түбегейлі сапалық тұрғыдан өзгеріске ұшырайды.Іште дамып келе жатқан нәресте бір ортадан (температура, өзгеріске ұшырайды.Іште дамып келе жатқан нәресте бір ортадан (температура, ылғалдық және тағы басқа жағдайлары біршама тұрақты жатыр қуысы) басқа ортаға ылғалдық және тағы басқа жағдайлары біршама тұрақты жатыр қуысы) басқа ортаға (жағдайлары өзгермелі сыртқы орта) ауысады да, соның нәтижесінде зат алмасуы, (жағдайлары өзгермелі сыртқы орта) ауысады да, соның нәтижесінде зат алмасуы, сондай - ақ қоректену және тыныс алу тәсілдері түбегейлі өзгереді.сондай - ақ қоректену және тыныс алу тәсілдері түбегейлі өзгереді.

Бұрын қан арқылы алынатын қоректік заттардың орнына, енді тамақ ас қорыту Бұрын қан арқылы алынатын қоректік заттардың орнына, енді тамақ ас қорыту жолына түсіп, сол жерде қорытылып, сіңіріледі. Ал оттегі енді анасының қанынан жолына түсіп, сол жерде қорытылып, сіңіріледі. Ал оттегі енді анасының қанынан емес тыныс алу мүшелерінің іске қосылуы нәтижесінде сыртқы аудан келе бастайды. емес тыныс алу мүшелерінің іске қосылуы нәтижесінде сыртқы аудан келе бастайды. Мұны барлығы қан айналысына да әсерін тигізеді. Нәресте туған кезде күрт Мұны барлығы қан айналысына да әсерін тигізеді. Нәресте туған кезде күрт планценталық қанайналыстан өкпелік қанайналысқа көшу іске асады. Ең бірінші ауа планценталық қанайналыстан өкпелік қанайналысқа көшу іске асады. Ең бірінші ауа жұтып, өкпе созылған кезде оның тамырлары қатты кеңейіп, қанға толады. Сол кезде жұтып, өкпе созылған кезде оның тамырлары қатты кеңейіп, қанға толады. Сол кезде ductus arteriosus ductus arteriosus қабысып, алғашқы 8-10 күнде бітеліп қабысып, алғашқы 8-10 күнде бітеліп lig. Arteriosum-lig. Arteriosum-ға айналады. ға айналады. Кіндік артериялары алғашқы 2-3 күнде, кіндік венасы сәл кештеу (6-7 күнде) бітіп Кіндік артериялары алғашқы 2-3 күнде, кіндік венасы сәл кештеу (6-7 күнде) бітіп кетеді. Қанның оң жақ жүрекшеден сол жақ жүрекшеге сопақ тесік арқылы келуі кетеді. Қанның оң жақ жүрекшеден сол жақ жүрекшеге сопақ тесік арқылы келуі туысымен дереу тоқталады, өйткені сол жақ жүрекше өкпеден келетін қанмен толады туысымен дереу тоқталады, өйткені сол жақ жүрекше өкпеден келетін қанмен толады да, оң және сол жақ құлақшалардың қан қысымындағы айырмашылық теңеледі. да, оң және сол жақ құлақшалардың қан қысымындағы айырмашылық теңеледі. Сопақ тесік Сопақ тесік ductus arteriosus – ductus arteriosus – тың бітелуіне қарағанда едәуір кейіндеу жабылады тың бітелуіне қарағанда едәуір кейіндеу жабылады және көбінесе тесік бір жасы бойы, ал үштен бір жағдайда өмір бойы сақталады. және көбінесе тесік бір жасы бойы, ал үштен бір жағдайда өмір бойы сақталады.

1 — төменгі қуыс вена; 2 — жалпы мықын венасы; 3 — ішкі мықын венасы; 4 — сыртқы мықын венасы; 5 — беткейдегі құрсақ үсті венасы; 6 — мықын сүйегін ораушы беткейдегі; 7 — сыртқы жыныс веналары; 8 — санның тереңдегі венасы; 9 — сан венасы; 10 — тізе веналары; 11 — тақым вена; 12 — тері асты кіші веналары; 13 — алдыңғы үлкен сан веналары; 14 — артқы үлкен сан веналары; 15 — тері асты үлкен веналары; 16 — аяқ басының үстіңгі веналық доғасы; 17 — аяқ басының үстіңгі венасы; 18 — башпай веналары

Аяқ веналары

Аяқ веналарыАяқ веналары

- Аяқтың үлкен тері асты венасы – аяқтың үстіңгі бетінен басталып, - Аяқтың үлкен тері асты венасы – аяқтың үстіңгі бетінен басталып, балтыр мен санның ішкі бетімен жоғары көтеріліп, сан венасымен балтыр мен санның ішкі бетімен жоғары көтеріліп, сан венасымен қосылады.қосылады.- Аяқтың кіші теі асты венасы- аяқтың үстіңгі торларынан басталып, - Аяқтың кіші теі асты венасы- аяқтың үстіңгі торларынан басталып, тобықты айналып, балтырдың артқы бетіне өтіп, тақым венасына тобықты айналып, балтырдың артқы бетіне өтіп, тақым венасына қосылады.қосылады.- Аяқтың тереңдегі веналары – одан балтырдың тереңдегі венасы - Аяқтың тереңдегі веналары – одан балтырдың тереңдегі венасы п.б. Алдыңғы және артқы асықты жілік венасы тақым венасына, п.б. Алдыңғы және артқы асықты жілік венасы тақым венасына, одан кейін сан венасына жалғасады.одан кейін сан венасына жалғасады.- Сан венасы – қанды санның тереңдегі венасына, ішкі және - Сан венасы – қанды санның тереңдегі венасына, ішкі және сыртқы сан сүйегінің веналарынан, жоғарғы баған үсті венасынан сыртқы сан сүйегінің веналарынан, жоғарғы баған үсті венасынан сыртқы жыныс веналарынан жинайды.сыртқы жыныс веналарынан жинайды.

Білім деңгейін тексеруге арналған сұрақтар

1. Кіші қанайналым шеңберінің веналары?

2. Жоғарғы қуыс вена қандай веналардан пайда болады?

3. Бас пен мойын веналары?

4. Қол веналары?

5. Кеуде қуысының веналарын ата.

6. Төменгі қуыс вена қандай веналардан пайда болады?

7. Қақпа венасының орналасқан жері?

8. Қақпа венасы қандай мүшелерден қанды жинайды?

9. Аяқ веналары?

Пайдаланылған әдебиеттер

Негізгі әдебиеттер:1. Л.Ф. Гаврилов, В.Г. Татаринов «Анатомия», стр. 248-2612. Р.П. Самусев, Ю.М. Селин «Анатомия», стр. 6307-3323. В.Я. Липченко «Атлас нормальной анатомии человека»

Қосымша әдебиеттер:1. М.Г. Привес, Н.К. Лысенко «Анатомия человека», стр. 401-4332. Р.Д. Синельников «Атлас анатомии человека», том 2