1

สุ�จิ�ตรา อังคศร�ทอังกุ�ล นักุวิ�ชากุารสุาธารณสุ�ข ระดับเช��ยวิชาญ

สุ�านักุงานัป้!อังกุนัควิบค�มโรคท�� 2 จิงหวิดัสุระบ�ร�กุรมควิบค�มโรค กุระทรวิงสุาธารณสุ�ข

โทร 08-1484-3953 e-mail : dpc2sujita@yahoo.com

เกุณฑ์&ค�ณภาพกุารบร�หารจิดักุารภาครฐระดับพ*+นัฐานั(Fundamental Level)

 หมวิดั 6 กุารจิดักุารกุระบวินักุาร

PM 1 : ส่�วนราชการต้�องก�าหนดกระบวนการ

ที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�าจากยุ�ที่ธศาส่ต้ร� พั!นธก"จ และคุวามต้�องการของผู้(�ร !บบร"การและผู้(�ม�ส่�วนได�ส่�วนเส่�ยุ

เพั+�อ………ให�บรรล�ว"ส่!ยุที่!ศน�ของส่�วนราชการ

วิ�ธ�ดั�าเนั�นักุาร

1 .ก�าหนดผู้(�ร !บผู้"ดชอบ2. ก�าหนด/ที่บที่วนหล!กเกณฑ์�การคุ!ดเล+อกกระบวนการ

ที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�า3. คุ!ดเล+อกกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�า

จากหล!กเกณฑ์�ด!งกล�าว4. น�าเส่นอผู้(�บร"หารเพั+�อให�คุวามเห.นชอบ

กุระบวินักุารท��สุร,างค�ณค-าค*อั ………….กุระบวินักุารสุ�าคญท��สุร,าง

ป้ระโยชนั&ให,แกุ-ผู้1,รบบร�กุาร ผู้1,ม�สุ-วินัไดั,สุ-วินัเสุ�ย และสุ-งผู้ลต-อักุารบรรล�พนัธกุ�จิหลกุขอังสุ-วินัราชกุาร

เป้3นัสุ��งท��ตอับโจิทย&ขอังกุารจิดัสุรรทรพยากุรและควิามค�,มค-าขอังกุารใช,งบป้ระมาณแผู้-นัดั�นั

กุระบวินักุารท��สุร,างค�ณค-าแนัวิค�ดัในักุารกุ�าหนัดักุระบวินักุารสุร,างค�ณค-า เพ*�อั……ให,ค�านั4งถึ4งท��มาแห-งวิตถึ�ป้ระสุงค&ขอัง

กุระบวินักุารสุ�าคญต-าง ๆ และอังค&ป้ระกุอับท��ใช,ในักุารอัอักุแบบกุระบวินักุารเหล-านั+นั

ป้7จิจิยท��ม�ผู้ลต-อัค�ณค-านั�+………..อัาจิม�กุารแป้รเป้ล��ยนัไป้ตามกุาลเวิลา

จิ4งควิรม�กุารระบ�แนัวิค�ดั……..ในักุารกุ�าหนัดักุระบวินักุารสุร,างค�ณค-าไวิ, เพ*�อั…..ใช,ในักุารทบทวินัและป้รบเป้ล��ยนักุระบวินักุารหากุม�ควิามจิ�าเป้3นัในัอันัาคต

แนวคุ"ดในการก�าหนดกระบวนการส่ร�างคุ�ณคุ�ามาจากหล!กของการว"เคุราะห�การส่ร�างคุ�ณคุ�า (Value

Creation Analysis) และการว"เคุราะห�ผู้ลกระที่บ (Impact Analysis)

เป็0นการว"เคุราะห�คุ�ณคุ�าต้!1งแต้�การใช�ป็ระโยุชน�จากส่"นที่ร!พัยุ�และที่ร!พัยุากรที่!1งหลายุ จนถึ3งม�มมองของคุ�ณคุ�าในส่ายุต้าของผู้(�ร !บผู้ลจากกระบวนการน!1นโดยุต้รง รวมที่!1งผู้ลกระที่บต้�อส่!งคุมและส่"�งแวดล�อม

เป็0นการต้!1งคุ�าถึามใน 5 ป็ระเด.นหล!ก

กุารวิ�เคราะห&กุารสุร,างค�ณค-า (Value Creation Analysis)

และกุารวิ�เคราะห&ผู้ลกุระทบ (Impact Analysis)1 .ส่�วนราชการได�ใช�ที่ร!พัยุากรอยุ�างคุ��มคุ�าเพั+�อส่ร�าง

ผู้ล"ต้ภั!ณฑ์�และการบร"การที่��ด�หร+อไม�

2. คุ�ณคุ�าใดที่��เด�นช!ดที่��ส่�ดในผู้ล"ต้ภั!ณฑ์�และการบร"การ3. ป็ระโยุชน�และผู้ลที่��เก"ดแก�ส่�วนราชการเอง จากการส่�ง

มอบผู้ล"ต้ภั!ณฑ์�และการบร"การเหล�าน�14. คุ�ณคุ�าด!งกล�าวเป็0นส่"�งที่��ต้รงต้ามคุวามต้�องการของ

ผู้(�ร !บบร"การ และผู้(�ม�ส่�วนได�ส่�วนเส่�ยุหร+อไม�5. ผู้ลกระที่บในระยุะยุาวที่��ม�ต้�อป็ระชาชนและส่!งคุมคุ+อ

อะไร

การว"เคุราะห�เพั+�อก�าหนดกระบวนการส่ร�างคุ�ณคุ�าส่�วนราชการอาจจ�าเป็0นต้�องก�าหนดระด!บช!1น

ของการว"เคุราะห�เพั+�อ……ถึ�ายุที่อดว"ส่!ยุที่!ศน� พั!นธก"จลงมา

จนถึ3งกระบวนการในระด!บป็ฏิ"บ!ต้"การ และคุวามร!บผู้"ดชอบในการป็ร!บป็ร�งงาน

การว"เคุราะห�เพั+�อก�าหนดกระบวนการส่ร�างคุ�ณคุ�า

-ระด!บกรมอาจระบ�เป็0นเพั�ยุงพั!นธก"จหล!กไว� 3 - 4 เร+�อง

ในแต้�ละพั!นธก"จจะด�าเน"นการโดยุกล��มงานหร+อกองต้�าง ๆ ป็ระกอบด�วยุ

-ระบบงาน เร�ยุกว�ากระบวนการระด!บบน (High Level Process) ในระบบงานอาจแต้กได�เป็0นกระบวนการยุ�อยุต้�าง ๆ ส่ามารถึระบ�ผู้(�ร !บบร"การและผู้(�ร !บผู้"ดชอบกระบวนการได�ช!ดเจน

ว!ต้ถึ�ป็ระส่งคุ�ของการกระจายุกระบวนการระด!บบนลงมาเป็0นระด!บป็ฏิ"บ!ต้"การเพั+�อป็ระโยุชน�ในการระบ�ผู้ลล!พัธ�ที่��ต้�องการและต้!วช�1ว!ดภัายุในกระบวนการ

เพั+�อให�ส่ามารถึต้"ดต้าม คุวบคุ�ม และป็ร!บป็ร�งการที่�างานได�อยุ�างม�ป็ระส่"ที่ธ"ผู้ล

PM 2 : สุ-วินัราชกุารต,อังจิดัท�าข,อักุ�าหนัดัท��สุ�าคญขอัง

กุระบวินักุารท��สุร,างค�ณค-าจิากุควิามต,อังกุารขอังผู้1,รบบร�กุาร ผู้1,ม�สุ-วินัไดั,สุ-วินัเสุ�ย

ข,อักุ�าหนัดัดั,านักุฎหมาย ข,อักุ�าหนัดัท��สุ�าคญท��ช-วิยวิดัผู้ลกุารดั�าเนั�นังานั

และ/หร*อัป้รบป้ร�งกุารดั�าเนั�นังานัให,ม�ป้ระสุ�ทธ�ภาพและควิามค�,มค-า *

ว"ธ�ด�าเน"นการ

1. ก�าหนดผู้(�ร !บผู้"ดชอบในการจ!ดที่�าข�อก�าหนด ที่��ส่�าคุ!ญของกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�า2. ป็ระช�มระดมคุวามเห.นจากผู้(�ที่��เก��ยุวข�องในการจ!ดที่�าข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญของกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�า3. ก�าหนดต้!วช�1ว!ดจากข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญของแต้�ละกระบวนการ4. น�าเส่นอผู้(�บร"หารเพั+�อให�คุวามเห.นชอบ5. ส่+�อส่ารให�ผู้(�ป็ฏิ"บ!ต้"งานร!บที่ราบ เพั+�อ…….น�าไป็ป็ฏิ"บ!ต้" ให�เป็0นไป็ต้ามข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญและต้!วช�1ว!ดที่��ก�าหนด6. จ!ดที่�ารายุงานต้"ดต้ามผู้ลของต้!วช�1ว!ดกระบวนการ เพั+�อ………น�ามาป็ร!บป็ร�งกระบวนการ

“ข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญ” ของกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�าหมายถึ4ง :ส่"�งที่��ส่�วนราชการก�าหนดข31นเพั+�อให�ส่อดคุล�องก!บคุวามต้�องการของผู้(�ร !บบร"การ

และผู้(�ม�ส่�วนได�ส่�วนเส่�ยุ และข�อก�าหนดด�านกฎหมายุ เช�น……..

-ผู้(�ร !บบร"การต้�องการการบร"การที่��รวดเร.ว ข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญ คุ+อ ระยุะเวลาในการให�บร"การ

หล!งจากได�ข�อก�าหนดแล�ว น�ามาออกแบบกระบวนการ และจ!ดที่�าเป็0นมาต้รฐาน

การป็ฏิ"บ!ต้"งานต้�อไป็

ข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญของกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�าคุวรก�าหนดจากคุวามต้�องการและคุวามคุาดหว!ง

ของผู้(�ร !บบร"การ ส่�วนราชการต้�องม�กระบวนการร!บฟั<งคุวามคุ"ดเห.น

ของผู้(�ร !บบร"การและน�ามาจ!ดที่�าเป็0นข�อก�าหนดส่�าคุ!ญของกระบวนการ

เพั+�อ………ส่�งผู้ลให�เก"ดคุวามพั3งพัอใจของผู้(�ร !บบร"การ

ข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญของกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�าข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญน�1 ป็<จจ!ยุน�าเข�าของการ

ออกแบบกระบวนการ เป็0นแนวคุ"ดในเช"งป็=องก!นต้!1งแต้�เร"�มต้�น

ด!งน!1นผู้(�ออกแบบกระบวนการ (Process Designer) ต้�องน�าข�อม(ล

จากที่�กส่�วนที่��เก��ยุวข�องมาพั"จารณา ที่!1งจากภัายุในและภัายุนอก ข�อจ�าก!ดและป็<ญหาในอด�ต้ การเต้"บโต้และโอกาส่ในอนาคุต้

ข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญของกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�าเพั+�อให�ที่ราบคุวามต้�องการและเง+�อนไขต้�าง ๆ ที่��ช!ดเจน

ก�อนเร"�มต้�นการออกแบบ เช�น ……..-คุวามต้�องการของกล��มผู้(�ร !บบร"การ หร+อล(กคุ�า

หล!กและผู้(�ม�ส่�วนได�ส่�วนเส่�ยุ รวมที่!1งป็<จจ!ยุที่��อาจม�ผู้ลกระที่บต้�อกระบวนการ เช�น ……………..กฏิหมายุ กฏิระเบ�ยุบ ข�อบ!งคุ!บและการเป็ล��ยุนแป็ลงของเที่คุโนโลยุ� แนวโน�มของพัฤต้"กรรมผู้(�บร"โภัคุ ต้ลาดและที่างส่!งคุม เป็0นต้�น

กุารพ�จิารณาจิดัท�าข,อักุ�าหนัดัต,อังค�านั4งถึ4งป้7จิจิยอั*�นั ๆ อั�กุ เช-นั

-ผู้ลกุระทบท��อัาจิม�ต-อัสุงคมและสุ��งแวิดัล,อัมในัระยะสุ+นัและระยาวิ

-ข�ดัควิามสุามารถึขอังสุ-วินัราชกุารเอังและควิามพร,อัม ขอังทรพยากุร

-ควิามเป้3นัไป้ไดั,ในักุารตอับสุนัอังต-อัควิามต,อังกุาร ขอังผู้1,มาใช,บร�กุารท+งในัป้7จิจิ�บนัและในัอันัาคต

-ควิามสุามารถึขอังกุารจิดัหาทรพยากุรและควิามต-อัเนั*�อัง ขอังงบป้ระมาณ

-มาตรฐานักุารควิบค�ม -ควิามคล-อังตวิในักุารป้รบเป้ล��ยนั -กุารป้ระสุานังานักุบสุ-วินัราชกุารอั*�นัท+งในัแนัวิดั��ง

และในัแนัวิราบ เป้3นัต,นั

การจ!ดที่�าข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญ ส่�วนราชการต้�องม!�นใจว�าข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญด!ง

กล�าว ม�กระบวนการจ!ดการที่��ช�วยุว!ดผู้ลการด�าเน"นงาน และ/หร+อ ป็ร!บป็ร�งการด�าเน"นงานให�ม�ป็ระส่"ที่ธ"ภัาพั

รวมที่!1งคุวรน�าต้�นที่�นต้�อหน�วยุผู้ลผู้ล"ต้ และการวางแผู้น

เพั+�อ…..ลดต้�นที่�นการผู้ล"ต้และการให�บร"การ ที่�าให�ส่ามารถึก�าหนดมาต้รการป็ระหยุ!ดคุ�าใช�จ�ายุได�

* การด�าเน"นการต้าม PM 2 ส่อดคุล�องต้ามระบบการว"เคุราะห�ระด!บคุวามส่�าเร.จของ

การด�าเน"นงานจากการใช�งบป็ระมาณ (PART) ในคุ�าถึาม (ง-4) หน�วยุป็ฏิ"บ!ต้"น�าส่�งผู้ลผู้ล"ต้ของหน�วยุงานม�

การน�าต้�นที่�นต้�อหน�วยุผู้ลผู้ล"ต้ ไป็ใช�ป็ระโยุชน�ในการบร"หารจ!ดการ หร+อไม� อยุ�างไร

(ง-5 ) หน�วยุป็ฏิ"บ!ต้"น�าส่�งผู้ลผู้ล"ต้ของหน�วยุงานม�กระบวนการจ!ดการที่��ช�วยุว!ดผู้ลการด�าเน"นงาน และ/หร+อ ป็ร!บป็ร�งกระบวนการด�าเน"นงานให�ม�ป็ระส่"ที่ธ"ภัาพั และ คุวามคุ��มคุ�าหร+อไม� อยุ�างไร

PM 3 : สุ-วินัราชกุารต,อังอัอักุแบบกุระบวินักุาร จิากุข,อักุ�าหนัดัท��สุ�าคญในั

PM 2 และนั�าป้7จิจิยท��เกุ��ยวิข,อังท��สุ�าคญ มาป้ระกุอับกุารอัอักุแบบกุระบวินักุาร

เพ*�อั………….ให,เกุ�ดัป้ระสุ�ทธ�ภาพในักุาร ป้ฏิ�บต�งานั และป้รบป้ร�งกุระบวินัอัย-างต-อัเนั*�อัง

ว"ธ�ด�าเน"นการ

1 .ก�าหนดผู้(�ร !บผู้"ดชอบ2 .ออกแบบ/ที่บที่วนการออกแบบกระบวนการที่��ส่ร�าง

คุ�ณคุ�าจากข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญ และ ป็<จจ!ยุที่��ส่�าคุ!ญ3 .ส่+�อส่ารส่ร�างคุวามเข�าใจให�ก!บผู้(�ที่��เก��ยุวข�อง

เก��ยุวก!บการออกแบบกระบวนการและน�าไป็ป็ฏิ"บ!ต้"4 .วางระบบการต้รวจส่อบกระบวนการ เพั+�อ ………..

ว"เคุราะห�หาจ�ดที่��คุวรป็ร!บป็ร�ง5. ต้"ดต้ามผู้ลการด�าเน"นการของกระบวนการ

การป็ระมวลผู้ลการส่�ารวจเม+�อส่�วนราชการส่�ารวจคุวามคุ"ดเห.นของผู้(�ร!บบร"การ

และผู้(�ม�ส่�วนได�ส่�วนเส่�ยุ การป็ระมวลผู้ลการส่�ารวจเพั+�อส่ร�ป็ผู้ลคุวามต้�องการของ

ผู้(�ร!บบร"การ น�ามาจ!ดล�าด!บคุวามส่�าคุ!ญของคุวามต้�องการแป็ลงคุวามต้�องการที่��ได�ให�เป็0นข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญของ

กระบวนการรวมที่!1ง ก�าหนดต้!วช�1ว!ดกระบวนการต้ามข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญ

ออกแบบกระบวนการ โดยุน�าข�อก�าหนดและต้!วช�1ว!ดเพั+�อใช�คุวบคุ�มกระบวนการ (Process Specification)

การออกแบบกระบวนการพั"จารณาข�อก�าหนดของกระบวนการแล�ว คุวร

พั"จารณาป็<จจ!ยุอ+�น ๆ ของส่�วนราชการด!งน�1องคุ�คุวามร( �และเที่คุโนโลยุ�ใหม� ๆ ที่��เป็ล��ยุนแป็ลงไป็ ข!1นต้อน ระยุะเวลาในการป็ฏิ"บ!ต้"งาน ผู้ล"ต้ภัาพั

การคุวบคุ�มคุ�าใช�จ�ายุ และป็<จจ!ยุป็ระส่"ที่ธ"ภัาพัป็ระส่"ที่ธ"ผู้ลอ+�น ๆ

เป็=าหมายุและผู้ลส่!มฤที่ธ"?ของภัารก"จของส่�วนราชการ

การออกแบบกระบวนการเพั+�อน�าเอาองคุ�คุวามร( �จากป็ระส่บการณ�และการเร�ยุนร( �ของที่�กส่�วน

งานมาใช�ให�เป็0นป็ระโยุชน� รวมที่!1งข�อก�าหนดด�านมาต้รฐานการป็ฏิ"บ!ต้"งานต้�าง ๆ ได�แก� …………..

รอับเวิลา ข+นัตอันั ผู้ล�ตภาพ ควิามป้ระหยดั ควิามค�,มค-า มาใช,ป้ระกุอับในักุารอัอักุแบบ

ข�อม(ลด!งกล�าวน�1เก"ดจากการรวบรวมข�อม(ลและการป็ระมวลผู้ลการที่�างานในอด�ต้ที่��ผู้�านมา (จากหมวด 4) เพั+�อ……น�ามาป็ร!บป็ร�งกระบวนการ

การออกแบบจ3งหมายุคุวามรวมถึ3งการออกแบบใหม�ของกระบวนการที่�างานเด"มเพั+�อป็ร!บป็ร�งระบบงานให�ด�ข31น

การออกแบบกระบวนการที่�างาน จ3งข31นก!บคุวามซั!บซั�อนของผู้ล"ต้ภั!ณฑ์�และบร"การของส่�วนราชการ

แนวที่างในการด�าเน"นการออกแบบกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�า

เพั+�อ…….ให�ส่�งผู้ลต้�อผู้(�ร !บบร"การและผู้(�ม�ส่�วนได�ส่�วนเส่�ยุ และการบรรล�พั!นธก"จของส่�วนราชการต้ามเกณฑ์�คุ�ณภัาพัการบร"หารจ!ดการภัาคุร!ฐ ม�คุวามส่อดคุล�อง และเช+�อมโยุงก!บหล!กการในพัระราชกฤษฎ�กาว�าด�วยุหล!กเกณฑ์�และว"ธ�การบร"หารก"จการบ�านเม+องที่��ด� พั.ศ .

2546 มาต้รา 20 มาต้รา 27

PM 4 : สุ-วินัราชกุารต,อังม�ระบบรอังรบภาวิะฉุ�กุเฉุ�นั

ต-าง ๆ ท��อัาจิเกุ�ดัข4+นัและม�ผู้ลกุระทบต-อักุารจิดักุารกุระบวินักุาร

เพ*�อั…….ให,สุ-วินัราชกุารจิะสุามารถึดั�าเนั�นังานั ไดั,อัย-างต-อัเนั*�อัง

PM 4 : ส่�วนราชการม�ว"ธ�การ เพั+�อที่�าให�ม!�นใจว�าระบบงานและส่ถึาน

ที่��ที่�างานม�การเต้ร�ยุมพัร�อมต้�อภั!ยุพั"บ!ต้" หร+อ ภัาวะฉุ�กเฉุ"น และระบบการเต้ร�ยุมคุวามพัร�อมต้�อภั!ยุพั"บ!ต้" และภัาวะฉุ�กเฉุ"น

คุ�าน3งถึ3งการป็=องก!น การจ!ดการคุวามต้�อเน+�องของการด�าเน"นการ และการที่�าให�คุ+นส่(�ส่ภัาพัเด"มภั!ยุพั"บ!ต้" และภัาวะฉุ�กเฉุ"นอาจเก��ยุวข�องก!บส่ภัาพัอากาศ ส่าธารณ(ป็โภัคุ คุวามป็ลอดภั!ยุ การจราจล หร+อเก"ดจากภัาวะฉุ�กเฉุ"นในระด!บที่�องถึ"�นหร+อระด!บชาต้"

ว"ธ�ด�าเน"นการ

1 .ก�าหนดผู้(�ร !บผู้"ดชอบ2 .ออกแบบ/ที่บที่วนการออกแบบกระบวนการ

ที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�าจากข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญ และ ป็<จจ!ยุที่��ส่�าคุ!ญ

3 .ส่+�อส่ารส่ร�างคุวามเข�าใจให�ก!บผู้(�ที่��เก��ยุวข�องเก��ยุวก!บการออกแบบกระบวนการและน�าไป็ป็ฏิ"บ!ต้"

4 .วางระบบการต้รวจส่อบกระบวนการเพั+�อ………. ว"เคุราะห�หาจ�ดที่��คุวรป็ร!บป็ร�ง

5 .ต้"ดต้ามผู้ลการด�าเน"นการของกระบวนการ

PM 5 : สุ-วินัราชกุารต,อังกุ�าหนัดัมาตรฐานักุาร

ป้ฏิ�บต�งานั ขอังกุระบวินักุารท��สุร,างค�ณค-า และกุระบวินักุารสุนับสุนั�นั

โดัย…….ม�วิ�ธ�กุารในักุารนั�ามาตรฐานักุารป้ฏิ�บต�งานัดังกุล-าวิให,บ�คลากุรนั�าไป้ป้ฏิ�บต� เพ*�อัให,บรรล�ผู้ลตามข,อักุ�าหนัดัท��สุ�าคญ

PM 5 : การก�าหนดมาต้รฐานการป็ฏิ"บ!ต้"งาน เป็0นส่�วนหน3�ง

ของการน�ากระบวนการไป็ป็ฏิ"บ!ต้"เพั+�อ…..ให�บรรล�ผู้ลต้ามข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญ เป็0นส่"�งที่��แส่ดงให�เห.นจ�ดเร"�มต้�นและจ�ดส่"1นส่�ดของ

งาน เพั+�อ……ให�ผู้(�ป็ฏิ"บ!ต้"งานไว�ใช�อ�างอ"งม"ให�เก"ดคุวาม

ผู้"ดพัลาด ในการที่�างาน

PM 5 : การก�าหนดมาต้รฐานการป็ฏิ"บ!ต้"งาน อาจ

จ!ดที่�าเป็0นคุ(�ม+อการป็ฏิ"บ!ต้"งานของกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�าจะคุรอบคุล�มไม�น�อยุกว�าร�อยุละ 50 ของกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�าที่!1งหมด และกระบวนการส่น!บส่น�นคุรอบคุล�มไม�น�อยุกว�าร�อยุละ 50 ของกระบวนการส่น!บส่น�นที่!1งหมด

PM 5 : การจ!ดที่�าคุ(�ม+อการป็ฏิ"บ!ต้"งานอยุ�างน�อยุซั3�งอยุ�างน�อยุ

คุวรป็ระกอบด�วยุ Work Flow และมาต้รฐานคุ�ณภัาพังาน

มาต้รฐานคุ�ณภัาพังาน หมายุถึ3ง ……ข�อก�าหนดในการป็ฏิ"บ!ต้"งานที่!1งในเช"งคุ�ณภัาพัและเช"งป็ร"มาณ เช�น ………ระบบงาน ระยุะเวลาของกระบวนการ คุ�ณภัาพัของผู้ลผู้ล"ต้ (ข�อผู้"ดพัลาดที่��เก"ดข31น ) คุวามคุ��มคุ�าของงาน เม+�อเที่�ยุบก!บที่ร!พัยุากรที่��ใช� เป็0นต้�น

PM 5 : สุ-วินัราชกุารควิรม�วิ�ธ�กุาร เพั+�อให�ม! �นใจว�า

มาต้รฐานงานที่��ก�าหนดไว� บ�คุลากรส่ามารถึน�าไป็ป็ฏิ"บ!ต้"ให�เป็0นไป็ต้ามข�อกก�าหนดต้�าง ๆ เช�น…

จ!ดที่�าเป็0นคุ(�ม+อการป็ฏิ"บ!ต้"งาน และเผู้ยุแพัร�ว"ธ�การป็ฏิ"บ!ต้"งานไว�ใน Intranet การอบรมบ�คุลากร เป็0นต้�น

ต้�องม�การต้"ดต้ามป็ระเม"นผู้ลการน�ามาต้รฐานการป็ฏิ"บ!ต้"งานไป็ใช�อยุ�างเป็0นระบบ

PM 5 : นอกจากน�1เม+�อแต้�ละกระบวนการได�น�าป็ฏิ"บ!ต้" คุวรน�า

ป็ระส่บการณ�หร+อบที่เร�ยุนที่��มาแลกเป็ล��ยุนเร�ยุนร( �ที่! 1งภัายุในกระบวนการ และระหว�างกระบวนการการแลกเป็ล��ยุนเร�ยุนร( �ผู้ลการที่บที่วน

การป็ร!บป็ร�งกระบวนงานด!งกล�าวคุวรม�ระบบที่��ช�วยุส่น!บส่น�น เช�น…..

-ระบบการจ!ดการคุวามร( � -ระบบข�อม(ลส่ารส่นเที่ศที่��ม�การว"เคุราะห�ผู้ล

ของกระบวนการที่��ช!ดเจน

PM 5 : การแลกเป็ล��ยุนเร�ยุนร( � และการป็ร!บป็ร�งกระบวนการ จะ

ต้�อง………น�าไป็ส่(�การพั!ฒนาที่��ต้�อเน+�องในด�านต้�าง ๆ ขององคุ�กร เช�น…..

-นว!ต้กรรมของกระบวนการ การมอบอ�านาจการต้!ดส่"นใจและคุวามร!บผู้"ดชอบ (empowerment) ให�ก!บบ�คุลากร

-การว"จ!ยุและพั!ฒนาเที่คุโนโลยุ�ที่��เหมาะส่ม -การจ!ดการคุวามร( � -การบร"หารโคุรงการ เป็0นต้�น

 

วิ�ธ�ดั�าเนั�นักุาร

1 .ก�าหนดผู้(�ร !บผู้"ดชอบ2 .ออกแบบ/ที่บที่วนการออกแบบกระบวนการ

ที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�า จากข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญ และ ป็<จจ!ยุที่��ส่�าคุ!ญ

3 .ส่+�อส่ารส่ร�างคุวามเข�าใจให�ก!บผู้(�ที่��เก��ยุวข�องเก��ยุวก!บ การออกแบบกระบวนการและน�าไป็ป็ฏิ"บ!ต้"

4 .วางระบบการต้รวจส่อบกระบวนการเพั+�อ………. ว"เคุราะห�หาจ�ดที่��คุวรป็ร!บป็ร�ง

5 .ต้"ดต้ามผู้ลการด�าเน"นการของกระบวนการ

PM 6 : สุ-วินัราชกุารต,อังม�กุารป้รบป้ร�งกุระบวินักุารท��

สุร,างค�ณค-าและกุระบวินักุารสุนับสุนั�นั

เพ*�อั……ให,ผู้ลกุารดั�าเนั�นักุารดั�ข4+นัและป้!อังกุนัไม-ให,เกุ�ดั ข,อัผู้�ดัพลาดั กุารท�างานัซ้ำ�+า และควิามสุ1ญเสุ�ย จิากุผู้ลกุารดั�าเนั�นักุาร

วิ�ธ�กุารดั�าเนั�นักุาร

1 .ก�าหนดผู้(�ร !บผู้"ดชอบ2 .ออกแบบ/ที่บที่วนการออกแบบกระบวนการที่��ส่ร�างคุ�ณคุ�า

จากข�อก�าหนดที่��ส่�าคุ!ญ และ ป็<จจ!ยุที่��ส่�าคุ!ญ3 .ส่+�อส่ารส่ร�างคุวามเข�าใจให�ก!บผู้(�ที่��เก��ยุวข�อง

เก��ยุวก!บการออกแบบกระบวนการและน�าไป็ป็ฏิ"บ!ต้"4 .วางระบบการต้รวจส่อบกระบวนการ เพั+�อ………

ว"เคุราะห�หาจ�ดที่��คุวรป็ร!บป็ร�ง5 .ต้"ดต้ามผู้ลการด�าเน"นการของกระบวนการ

การป็ร!บป็ร�งกระบวนการเป้3นัสุ-วินัป้ระกุอับสุ�าคญในักุารจิดักุาร

กุระบวินักุาร เป้3นักุารบร�หารงานัตามแนัวิค�ดัขอังวิงจิร P – D – C – A หร*อั Plan – Do – Check – Act ซ้ำ4�งเป้3นัวิงจิรขอังกุารป้รบป้ร�งอัย-างต-อัเนั*�อัง

เป้3นัหลกุกุารพ*+นัฐานัขอังกุารพฒนัา และเกุณฑ์&ค�ณภาพกุารบร�หารจิดักุารภาครฐ

กุารป้รบป้ร�งกุระบวินักุารการป็ร!บป็ร�งกระบวนการ …….ม�ที่!1งแบบ

คุ�อยุเป็0นคุ�อยุไป็และแบบก�าวกระโดด อยุ�างไรก.ต้ามการป็ร!บป็ร�งต้�าง ๆ ต้�องอยุ(�บนพั+1นฐานของการส่�งมอบคุ�ณคุ�าที่��ด�ข31นแก�ผู้(�ร !บบร"การและป็ระชาชน

ด(จากผู้ลล!พัธ�ของต้!วช�1ว!ดในด�านต้�าง ๆ ที่��ด�ข31นอยุ�างต้�อเน+�อง

กุารป้รบป้ร�งกุระบวินักุารกลไกการป็ร!บป็ร�งที่��ส่มบ(รณ�น!1นคุวรม�กา

รบ(รณาการก!นในที่�กระด!บช!1น ม�การป็ร!บป็ร�งในระด!บก"จกรรมหร+อการป็ฏิ"บ!ต้"งานป็ระจ�าว!น ในระด!บกระบวนการ หร+อกระบวนงาน และในระบบงาน การป็ร!บป็ร�งที่!1งหลายุจะม�คุวามต้�อเน+�อง

กุารป้รบป้ร�งกุระบวินักุารคุวามใส่�ใจและม��งม!�นของผู้(�บร"หารระด!บส่(ง ต้�องการ

เห.นการป็ร!บป็ร�งและการเป็ล��ยุนแป็ลงที่��ด�ข31นในที่�กระด!บ

ดังนั+นัผู้1,บร�หารระดับสุ1งต,อัง………ม�ส่�วนร�วมในการพั"จารณาวางแผู้นระบบการ

ป็ร!บป็ร�งในภัาพัรวม และข!บเคุล+�อนการป็ร!บป็ร�งให�เก"ดข31นที่!�วที่!1งองคุ�กร

การป็ร!บป็ร�งกระบวนการโดยุกระบวนการและกลว"ธ�ต้�าง ๆ ที่!1งที่างต้รงและ

ที่างอ�อม (ด(หมวด 1.1 คุ(4)-(6))

คุวามช!ดเจนของเป็=าหมายุในการป็ร!บป็ร�งและที่"ศที่างที่��ส่�วนราชการต้�องการจะพั!ฒนาไป็ถึ3งเป็=าหมายุ

ต้�องม�การส่+�อส่ารอยุ�างช!ดเจน และส่ม��าเส่มอไป็ยุ!งบ�คุลากรที่�กส่�วน

การป็ร!บป็ร�งกระบวนการเป็=าหมายุการป็ร!บป็ร�งส่�วนราชการ ต้�องเป็0นส่�วนส่�าคุ!ญ

ที่��ระบ�อยุ(�ในแผู้นกลยุ�ที่ธ�และต้!วช�1ว!ดในการป็ร!บป็ร�งป็ระจ�าป็Dม�การต้"ดต้ามแผู้นงานการป็ร!บป็ร�งอยุ�างต้�อเน+�อง

และม�กลไกในการแก�ไขป็<ญหาแรงจ(งใจและคุวามพัร�อมใจของบ�คุลากรในที่�กส่�วนที่��

เก��ยุวข�อง รวมที่!1งพั+1นฐานคุวามร( �ของบ�คุลากรในการแก�ไขป็<ญหาเช"งเที่คุน"คุและเช"งบร"หาร

การป็ร!บป็ร�งกระบวนการผู้ลจากการป็ร!บป็ร�งงาน คุวรรวบรวมเป็0น

ส่�วนหน3�งของระบบการจ!ดการคุวามร( �ของส่�วนราชการและน�าไป็ถึ�ายุที่อด

เพั+�อให�เก"ดการเร�ยุนร( �และขยุายุผู้ลที่!�วที่!1งองคุ�กร ซั3�งจะน�าไป็ส่(�การส่ร�างนว!ต้กรรมในที่��ส่�ด

ข!1นต้อนการป็ร!บป็ร�งกระบวนการ1 .ระบ�หร+อคุ�นหาจ�ดอ�อนในกระบวนการหร+อโอกาส่

ในการป็ร!บป็ร�งต้�าง ๆ แนวที่างในการคุ�นหาน�1อาจเก"ดจากกลไกด!งต้�อไป็น�1……การก�าหนดยุ�ที่ธศาส่ต้ร�และเป็=าหมายุป็ระจ�าป็Dจากการว"เคุราะห�ข�อม(ลจากกระบวนการที่�างาน

และระบบงานโดยุป็กต้"

ข!1นต้อนการป็ร!บป็ร�งกระบวนการก"จกรรมการป็ร!บป็ร�งในส่�วนราชการ เช�น ระบบ

ข�อเส่นอแนะ ก"จกรรมกล��มยุ�อยุ ก"จกรรม 5ส่ ก"จกรรม CQI เป็0นต้�น

โคุรงการรณรงคุ�ป็ระจ�าป็Dการเที่�ยุบเคุ�ยุงก!บหน�วยุงานอ+�น (Benchmarking)

ข!1นต้อนการป็ร!บป็ร�งกระบวนการ2.ก�าหนดเป็=าหมายุและว!ต้ถึ�ป็ระส่งคุ�ในการป็ร!บป็ร�ง

งานให�ช!ดเจนที่!1งในระด!บก"จกรรม โคุรงการ และระบบงาน แม�ว�าเป็=าหมายุการป็ร!บป็ร�งอาจม�หลากหลายุต้ามกระบวนการ แต้�ที่�กเร+�องม�จ�ดม��งหมายุเด�ยุวก!นที่!1งส่"1น คุ+อ…..การป็ร!บป็ร�งมาต้รฐานกระบวนการที่�างานให�ด�ข31นเพั+�อ…….ส่�งมอบคุ�ณคุ�าแก�ผู้(�มาร!บบร"การ

ข!1นต้อนการป็ร!บป็ร�งกระบวนการ3.จ!ดที่�มงานป็ร!บป็ร�ง ระบ�หน�าที่��และคุวามร!บผู้"ดชอบของส่มาช"ก

แต้�ละคุนให�ช!ดเจน ที่�มป็ร!บป็ร�งงานคุวรป็ระกอบด�วยุ ห!วหน�าที่�ม ส่มาช"ก ที่��ป็ร3กษากล��ม และผู้(�ที่��เป็0นเจ�าของป็<ญหา (ผู้(�ที่��ต้�องการเห.นป็<ญหาน!1นถึ(กแก�ไข ) ในการรวมต้!วก!นของที่�มป็ร!บป็ร�งงานน!1นให�พั"จารณาธรรมชาต้"ของที่�มและระด!บการพั!ฒนาการของที่�มด�วยุ รวมที่!1งพั+1นฐานคุวามร( �และป็ระส่บการณ�ในการแก�ไขป็<ญหา

ว"ธ�การเร"�มต้�นที่��ด�ที่��ส่�ด คุ+อ การอบรมเช"งป็ฏิ"บ!ต้"การในเที่คุน"คุและข!1นต้อนของการแก�ป็<ญหาและเคุร+�องม+อพั+1นฐานต้�าง ๆ

การอบรมน�1คุวรจะกลายุเป็0นส่�วนหน3�งของระบบการพั!ฒนาบ�คุลากรป็ระจ�าป็D

ข!1นต้อนการป็ร!บป็ร�งกระบวนการ4. จ!ดที่�าแผู้นงานและโคุรงการระบ�ก"จกรรมและ

กรอบเวลาการด�าเน"นการ พัร�อมที่!1งเป็=าหมายุของต้!วช�1ว!ดด�านคุ�ณภัาพั ป็ระส่"ที่ธ"ภัาพั และป็ระส่"ที่ธ"ผู้ล

5.ด�าเน"นการต้ามแผู้นงาน และต้"ดต้ามป็ระเม"นผู้ลต้!วช�1ว!ดเป็0นระยุะ

เกณฑ์� Fundamental

Level

เกณฑ์�คุ�ณภัาพัการบร"หารจ!ดการภัาคุร!ฐ (PMQA)

พัระราชกฤษฎ�กาว�าด�วยุหล!กเกณฑ์�การบร"หารก"จการบ�านเม+องที่��ด� พั.ศ .

2546

PM1 6.1 (1) -

PM2 6.1 (2) -

PM3 6.1 (3) ม . 20,27-29

PM4 เกณฑ์� MBNQA 2008 6.1 (C) Emergency

Readiness

-

PM5 6.1 (4) ,6.2 (10) ม . 27,28

PM6 6.1 (5)(6) ,6.2 (11)(12) -

ควิามเช*�อัมโยงขอังกุารพฒนัาอังค&กุารในัหมวิดั 6 ตามเกุณฑ์& Fundamental Level

กุารดั�าเนั�นักุารในัหมวิดั 6 เกุ�ดัผู้ลในัทางป้ฏิ�บต�อัย-างม�ป้ระสุ�ทธ�ภาพและป้ระสุ�ทธ�ผู้ล สุ-วินัราชกุารควิรให,ควิามสุ�าคญในักุาร

สุร,างกุารม�สุ-วินัร-วิมขอังบ�คลากุรและผู้1,ท��เกุ��ยวิข,อัง

โดัยอัาจิกุ�าหนัดัเป้3นัแผู้นังานั/โครงกุารรอังรบ หร*อักุ�าหนัดัให,ม�กุ�จิกุรรมดั�าเนั�นักุารต-าง ๆ

กุารดั�าเนั�นักุารในัหมวิดั 6 เกุ�ดัผู้ลในัทางป้ฏิ�บต�อัย-างม�ป้ระสุ�ทธ�ภาพและป้ระสุ�ทธ�ผู้ล ต,อังม�กุารสุ*�อัสุารให,บ�คลากุรให,รบทราบ

และม�สุ-วินัร-วิมในักุารดั�าเนั�นักุาร (Early Deployment) เช-นั -กุารกุ�าหนัดัแนัวิทางและวิ�ธ�กุารในักุารกุ�าหนัดักุระบวินักุารท��สุร,างค�ณค-าและกุระบวินักุารสุนับสุนั�นั

กุารดั�าเนั�นักุารในัหมวิดั 6 เกุ�ดัผู้ลในัทางป้ฏิ�บต�อัย-างม�ป้ระสุ�ทธ�ภาพและป้ระสุ�ทธ�ผู้ล กุารรวิบรวิมข,อัม1ลเพ*�อักุารจิดัท�าข,อักุ�าหนัดัท��สุ�าคญ

ขอังกุระบวินักุาร กุารอัอักุแบบกุระบวินักุารเพ*�อัตอับสุนัอังต-อัข,อั

กุ�าหนัดัท��สุ�าคญรวิมท+งป้7จิจิยภายในัและป้7จิจิยภายนัอักุขอังสุ-วินัราชกุาร

กุารบร�หารจิดักุารกุระบวินักุารเพ*�อั……………..ให,สุามารถึบรรล�ผู้ลอัย-างม�ป้ระสุ�ทธ�ภาพ

กุารดั�าเนั�นักุารในัหมวิดั 6 เกุ�ดัผู้ลในัทางป้ฏิ�บต�อัย-างม�ป้ระสุ�ทธ�ภาพและป้ระสุ�ทธ�ผู้ล กุารควิบค�มต,นัท�นัและกุารลดัค-าใช,จิ-ายท��เกุ�ดัข4+นั

จิากุกุารตรวิจิสุอับทดัสุอับและกุารแกุ,ไขข,อัผู้�ดัพลาดัในักุระบวินักุาร

กุารกุ�าหนัดักุลไกุในักุารป้รบป้ร�งกุระบวินักุารและเร�ยนัร1,จิากุกุารป้รบป้ร�งนั+นั เพ*�อั……กุารขยายผู้ล และพฒนัาจินัเกุ�ดักุารเร�ยนัร1,ขอังอังค&กุร

กุารดั�าเนั�นักุารในัหมวิดั 6 จิะสุ-งผู้ลต-อัผู้ลลพธ&กุารดั�าเนั�นักุารในัหมวิดั 7

(หวิข,อั 73 ม�ต�ดั,านัป้ระสุ�ทธ�ภาพขอังกุารป้ฏิ�บต�ราชกุาร )

โดัยควิรม�ผู้ลลพธ&กุารดั�าเนั�นักุารเบ*+อังต,นั (Early Results) ระหวิ-างกุารพฒนัาอังค&กุาร เช-นั

-ระยะเวิลาในักุารดั�าเนั�นักุาร/กุารให,บร�กุาร อัตราผู้�ดัพลาดั ต,นัท�นัต-อัหนั-วิย กุารใช,จิ-ายงบป้ระมาณตามแผู้นั อัตรากุารป้ระหยดังบป้ระมาณ เป้3นัต,นั

ตวิช�+วิดัเหล-านั�+สุ-วินัราชกุารจิะใช,เป้3นัสุ-วินัหนั4�งขอังตวิช�+วิดัท��แสุดังถึ4งควิามสุ�าเร>จิขอังผู้ลลพธ&กุารดั�าเนั�นังานัตามแผู้นัพฒนัาอังค&กุาร

ตวิอัย-างตวิช�+วิดัผู้ลลพธ&ขอังแผู้นัพฒนัาอังค&กุารหมวิดั 61. ระยุะเวลาในการด�าเน"นการ/การให�บร"การ 2. อ!ต้ราผู้"ดพัลาด 3. ต้�นที่�นต้�อหน�วยุ 4. การใช�จ�ายุงบป็ระมาณต้ามแผู้น 5. อ!ต้ราการป็ระหยุ!ดงบป็ระมาณ