میزانهای مرگ و میرمیزانهای مرگ و میرمیزانهای مرگ و میرمیزانهای مرگ و میرDeath Rates (Mortality)

دکتر علی محمد هادیانفرددکتر علی محمد هادیانفردعضو هیأت علمی دانشکده پیراپزشکیعضو هیأت علمی دانشکده پیراپزشکی

http://www.alihadianfard.info/download.htmlhttp://www.alihadianfard.info/download.html

خام میزان مرگ و میرCrude Death Rate (C.D.R)

یک منطقه در یک دوره تعداد کل فوت شدگان, یک سال( تقسیم بر جمعیت معین)معموٌال

.1000وسط سال همان منطقه ضرب در این میزان تمام موارد مرگ رخ داده در طول سال

را در کل جمعیت بیان می کند و هیچگونه اطالعات اختصاصی از علت مرگ، جنس، نژاد و غیره در فوت شدگان را ارائه نمی دهد. به همین

دلیل برای مقایسه بین منطقه ای مناسب نمی باشد.

میزان مرگ و میراختصاصی سنیAge Specific Death Rate (A.S.D.R)

در تعداد کل فوت شدگانهرگروه سنی در یک دوره

, یک سال( معین)معموٌالتقسیم بر جمعیت وسط

سال همان گروه سنی ضرب .1000در

میزان مرگ و میراختصاصی جنسیSex Specific Death Rate (S.S.D.R)

در تعداد کل فوت شدگانهرگروه جنسی در یک دوره

, یک سال( معین)معموٌالتقسیم بر جمعیت وسط سال همان گروه جنسی

.1000ضرب در

میزان مرگ و میراختصاصی جنسی و سنی

Sex-Age Specific Death Rate (S.A.S.D.R)

شJJدگان فJJوت کJJل در تعJJداد هرگJروه جنسJی و سJنی در یJک , یJک سJال( دJوره معین)معمJوٌالتJقسJیم بJرJ جمعJیت وسJط سJال سJنی و JیJجنسJ روهJگJ انJهم

.1000JضربJ در

میزان مرگ و میراختصاصی شغلی Occupation Specific Death Rate

(O.S.D.R)

در تعداد کل فوت شدگانهرگروه شغلی در یک دوره

, یک سال( معین)معموٌالتقسیم بر جمعیت وسط سال همان گروه شغلی

.1000ضرب در

میزان مرگ و میراختصاصی بیماری Cause Specific Death Rate (C.S.D.R)

از تعJداد کJل فJوت شJدگان ناشJی یJک بیمJاری )علت( در یJک منطقJه , یJک و در یJک دوره معین)معمJوٌالبJر جمعیت وسJط سJال( تقسJیم در ضJرب منطقJه همJان سJال

1000.

سایرمیزانهای مرگ و میراختصاصی Specific Death Rate (S.D.R)

میزان مرگ و میر اختصاصی نژادیمیزان مرگ و میر اختصاصی سنی _ شغلی

میزان مرگ و میر اختصاصی جنسی _ شغلی میزان مرگ و میر اختصاصی بیماری _ شغلیمیزان مرگ و میر اختصاصی بیماری _ جنسی

_ سنی _ شغلی

میزان مرگ و میر)کشندگی( بیماری

Case Fatality Rate ( CFR)تعداد کل مرگ و میرهای ناشی از یک بیماری خاص در یک دوره معین تقسیم بر تعداد کل مبتالیان به آن بیماری در همان دوره ضرب

.100در

میزان مرگ و میر بیماری اختصاصی سنی

مرگ و میر بیماری اختصاصی جنسی میزان

مرگ و میر بیماری اختصاصی جنسی میزان سنی_

نسبت میرایی Proportionate Mortality Ratio (P.M.R)

در هرگJروه سJنی تعJداد کJل مJرگ و میرهJای

Q یJک سJال( تقسJیم یJک دوره معین )معمJوٌالدوره)یJک همJان در مرگهJا کJل برتعJداد

.100سال( ضرب در

نسبت )میزان( علت مرگ Cause of Death Ratio (Rate)

تعداد کل مرگ و میرهای ناشی از یک بیماری)علت( خاص در یک دوره معینQ یک سال( تقسیم بر تعداد کل )معموٌال

مرگهای ناشی از کلیه علل در همان .100دوره)یک سال( ضرب در

مرگهای جنینی Fetal Mortality (Death)

مرگ و میر جنین قبل از : Early Fetal Deathمرگ و میر جنینی زود رس

گرم یا کمتر.500 هفته حاملگی با وزن 20

مرگ و میر جنین : Intermediate Fetal Deathمرگ و میر جنینی به هنگام

تا 501 هفتگی با وزن بین 28 هفتگی کامل حاملگی تا قبل از 20از

گرم.1000

28 : مرگ و میر جنین از Late Fetal Deathمرگ و میر جنینی دیر رس

گرم. 1001هفتگی کامل به بعد با وزن بیش از

: در موقع یا بعد از تولد هیچ یک از عالئم حیاتی در Stillbirthتولد مرده

مرگ و میر جنین )Intermediate & Late Fetal Deathنوزاد وجود ندارد. )

هفته کامل حاملگی. 20بعد از

میزان مرگ و میر جنینی )میزان مرده زایی(

Fetal Death (Stillbirth) Rateتعداد کل مرگ و میر جنینی به هنگام و دیر رس

Intermediate & Late( در یک دوره معین تقسیم بر )

تعداد کل تولدها ی زنده + تعداد کل مرگ و میر

در همان دوره ضرب در Intermediate & Lateجنینی

1000.

تعداد متولدین مرده در یک دوره معین تقسیم بر تعداد

.1000کل تولدها ی زنده در همان دوره ضرب در

میزان مرگ و میر حول زایمان Perinatal Mortality Rate (P.M.R)

دوره هفته حاملگی تا هفت روز پس از تولد، 28مدت زمان بعد از

Perinatalنامیده می شود .

مرده زایی + مرگهای کمتر از یک هفته در یک دوره معین تقسیم

.1000بر تعداد کل تولدها ی زنده در همان دوره ضرب در

1000مرگ دیررس جنین + مرگ زودرس نوزادی با وزن بیش از

گرم در موقع تولد در یک دوره معین تقسیم بر تعداد کل تولدها

گرم در هنگام تولد در همان دوره 1000ی زنده با وزن بیش از

.1000ضرب در

نوزادی نوزادی دوره دوره

Neonatal periodNeonatal period ده وJروع شJد شJام تولJده و از هنگJروع شJد شJام تولJاز هنگ

روز بعJد از تولJد خاتمJه می روز بعJد از تولJد خاتمJه می 2828یابد.یابد.

مرگهای نوزادیNeonatal Mortality (Death)

: مرگ و میر نوزاد Mortality Neonatalمرگ نوزادی

تولد.28متولد شده تا روز

: Mortality Postneonatalمرگ دوره پس از نوزادی

تولد تا یک 28مرگ و میر نوزاد متولد شده از روز

سالگی.

: مرگ و میر از زمان Infant Mortality مرگ و میر کودکی

تولد تا یک سالگی.

میزان مرگ و میر نوزادیNeonatal Mortality Rate (N.M.R)

تعداد کل مرگ و میرهای نوزادی در یک دوره معین تقسیم بر تعداد کل تولدهای

زنده )تعداد کل نوزادان ترخیص شده مرده یا زنده( در همان دوره ضرب در

.100 یا 1000

میزان مرگ و میرپس از دوره نوزادیPostneonatal Mortality Rate (P.N.M.R)

پس از دوره تعداد کل مرگ و میرهای تقسیم برنوزادی در یک دوره معین

تعداد کل تولدهای زنده )تعداد کل نوزادان ترخیص شده مرده یا زنده( در

.100 یا 1000همان دوره ضرب در

میزان مرگ و میر کودکان زیر یکسال

Infant Mortality Rate (IMR)تعJداد کJل مJرگ و مJیر کودکJان )نJوزادی و نJوزادی

دوره Jمعین یJک در JالJیکس زJیJر رس( دJیJر

تقسJیم بJرJ تعJدJاد کJل تولJدهای JزنJده )تJعJداد کJل

نJوزJادان JتJرخJیص شJده مJرده یJاJ زنJدJه( درJ همJان

Jره ضرب درJ1000 دو J100 یا. درصد باشد.2این میزان نباید بیش از

مرگهای مادری Maternal Death

مJرگ یJک زن اسJت در حالیکJه بJاردار بJوده یJا مJرگی اسJت کJه تJا

روJز پJس از اتمJام JبJاردJاریJ بJدوJنJ توجJه بJه مJدت JوJ موضJع 42

بJارJدJارJی از هJر عJلJتJی کJهJ بJا JبJارJداJرJی یJا مJراJقJبتJ بJارداری در

اJرتبJاط بودهJ رخ JدادهJ است، Jولی Jنه دJر اثر اتJفاJق و تJصادف.

: مJرگ یJک زن Late maternal deathمJرگ و مJیر مJادری دیJر رس

42دJر اثJر عJلJل JمJامJاJئیJ مسJتقیJم یJا غJیر JمسJتJقیJم کJه بJعJد اJز

سJال JپJس از خاتمJه بJاردJاری اتفJاق Jمی 1رJوز، JامJا کJمJتر Jاز

افتد.

مرگ و میر وابسته به بارداری Pregnancy related Death

: مرگهJای Direct Obstetric deathsمرگ و مJیر مامJائی مسJتقیم

از عJوارض و مشJکالت بJارداری، زایمJان و نفاسJی در ناشJی

اJثJر مJداخالت، تJرک JیJا حJذف،J درمJاJن غJلJط یJا دJر اثJرJ زنجJیرJه

وقایع منتج از هر مورد مذکور می باشد.

غیرمسJتقیم مامJائی مJیر و : Indirect Obstetric deathsمرگ

یJا داشJته وجJود Q قبال کJه بیماریهJایی از ناشJی مرگهJای

می انJد JودهJنم پیشJرJفت طJول JبJاردارJی در بJیماریهJایی JکJه

JهJبلکJ ،هJودJنبJ قیمJتJمس JائیJمام JلJمJز عاJاJ نتجJا مJیماریهJین بJد. اJباش

در اثر نتایج فیزیولوژیک بارداری شدید گردیده اند.

میزان مرگ و میر مادری Maternal Mortality Rate (M.M.R)

تعJداد کJل مJرگ و میرهJای ناشJی از زایمJان یJا مسJتقیم، میرهJای و مJرگ ( آن عJوارض نظJیر مسJمومیJت، عفJونJت و خJونریزی(J در یJک دوره معین JتقسJیJم بJرJ تعJداJد کJل JتولJدهای زنJدJه )تعJداJد کJل تJرخیص JشJدگJان کJه JبJه دلیJل انJدJ( در JهمJان Jدوره بJسJترJی شJده بJاردJاری

.100 یا 1000ضرب در درصد باشد.25این میزان نباید بیش از

میزان )نسبت( علت مرگ و میر مادری

Cause of Maternal Mortality Rate (Ratio)

تعJداد کJل مJرگ و میرهJای مJادران از هJر زایمJان و بJارداری اثJر در علت خJاص در یJک دوره معین تقسJیم بJر تعJداد کJل مJرگ و میرهJای مJادران در اثJر بJارداری در ضJرب دوره همJان در زایمJان و

.100 یا 1000

میزان مرگ بیمارستانیمیزان مرگ بیمارستانیمیزان مرگ بیمارستانیمیزان مرگ بیمارستانی

بخشی از بیماران بستری در بیمارستان

که در انتهای مدت بستری مرده اند.

بیمارانی که در بدو ورود و یا در

اورژانس فوت می کنند، در این

میزانها محاسبه نمی شوند.

میزان مرگ و میر ناخالصGross Death Rate

تعداد کل فوت شدگان در یک دوره معین تقسیم بر کل ترخیص شدگان )شامل

فوت شدگان( در همان دوره ضرب در 100.

3این میزان در حالت استاندارد حدود درصد می باشد.

خالص میزان مرگ و میرNet Death Rate

شJدگان فJوت کJل از تعJداد بعJد یJک 24)48 در بسJتری سJاعت )

دوره معین تقسJیم بJر کJل تJرخیص شJدگJان( فJوJت )JشJامل شJدگان

قبJل Jاز مرگهJای ( 24)48مJنهJای دوره در JهمJان بسJتJری سJاعت

.100ضرب در درصد 5/2این میزان نباید بیش از

باشد.

میزان مرگ ناشی از بیهوشیAnesthesia Death Rate

تعداد مرگهای ناشی از بیهوشی در یک

دوره معین تقسیم بر کل تعداد بیهوشی

.100در همان دوره ضرب در

میزان مرگ بعد از عمل جراحیPostoperative Death Rate

از بعJد روز ده تJا افتJاده اتفJاق مرگهJای تعJداد جJراحJی در یJک دJوره معین تقسJیم JبJر تJعJداد کJل

.100اJعJمال JجJراحJی Jدر هJمان Jدوره ضJرب Jدر درصد باشد. 1این میزان نباید بیش از

آتوپسی بیمارستانی Hospital Autopsy

آتوپسJی بیمارسJتانی آزمایشJی اسJت کJه پس از مJرگ

در یJک بیمارسJتان یJا مکJانی دیگJر بوسJیله یJک آسJیب

Q شJناس یJا پزشJک مسJؤول روی بJدن شخصJی کJه قبال

بیمار بیمارستان بوده است، انجام می گیرد.

بیمارسJتان در کJه بیمJاری بJدن آزمJایش روی این اگJر

بسJتری بJوده و فJوت نمJوده اسJت، انجJام شJود بJه آن

Hospital Inpatientآتوپسی بیماران بستری بیمارستان

Autopsy.گفته می شود

کار برد های مهم آتوپسی

تعیین علت مرگ.

تعیین میزان تغییرات ایجاد شده بوسیله بیماری یا

درمان انجام شده.

آموزش پزشکان و سایر کادر مراقبت.

پژوهش در علوم بالینی.

شرایط ٌالزم جهت آتوپسی بیمارستانی

هJگرفت انجJام بیمارسJتان پJاتولوژی متخصJص کJادر توسJط آتوپسJی

پزشJکJان سJاJیر اJسJت JتوسJط مJمکن کوچJک )در JبیمارسJتانهJای باشJد.

انجام شود.(

ایJتان هJد. ) در بیمارسJه باشJام گرفتJتان انجJط بیمارسJی در محیJآتوپس

کوچک ممکن است در محل دیگری آتوپسی انجام شود.(

اره ایJد.) در پJه باشJام گرفتJتان انجJتری بیمارسJار بسJی روی بیمJآتوپس

J Qدر بیمارسJتان اJز مJوارJد مانJنJد آJمJوزشJ،J آتوJپسJی رJوی بیJمJاراJنی کJهJ قJبال

بستری بوده اند، انجام می گیرد.(

هJتان بJی بیمارسJد آتوپسJزء درصJنین جJده روی جJام شJای انجJی هJآتوپس

حساب نمی آیند.

اصول ضروری در آتوپسی بیمارستانی

پJاتولوژی متخصJص کJادر توسJط بایJد آتوپسJی

بیمارستان انجام گیرد.

بیمJار پرونJده در Q حتمJا بایJد آتوپسJی گJزارش

نگهداری شود.

می آتوپسJی گJزارش همJراه بJه بJافت نمونJه

بایسJت در آزمایشJگاه بیمارسJتان نگهJداری شود.

میزان آتوپسی ناخالصGross Autopsy Rate

تعداد کل بیماران بستری آتوپسی شده در یک دوره معین تقسیم بر تعداد کل

بیماران بستری فوت شده در همان .100دوره ضرب در

اگرچه آتوپسی های انجام شده روی مرگهای جنینی جزء درصد آتوپسی بیمارستان به حساب نمی آیند، ولی ممکن است جداگانه محاسبه و گزارش شوند.

میزان آتوپسی خالصNet Autopsy Rate

تعداد کل بیماران بستری آتوپسی شده در یک دوره معین تقسیم بر تعداد کل بیماران بستری فوت شده در همان دوره منهای فوت شدگانی که اجساد آنها برای آتوپسی به پزشکی قانونی

.100واگذار شده اند ضرب در ) این میزان نشان دهنده نسبت مرگهای آتوپسی شده به

مرگهایی است که بدنهایشان برای آتوپسی در دسترس بوده اند.(

درصد می 25این میزان در حالت استاندارد حداقل باشد.

میزان تعدیل شده آتوپسی بیمارستانی

Adjusted Hospital Autopsy RateیJک در بیمارسJتان هJای آتوپسJی کJل تعJداد مرگهJای کJل تعJداد بJر تقسJیم معین دوره بJرای بدنهایشJان کJه بیمارسJتان بیمJاران در همJان اسJت بJوده در دسJترس آتوپسJی

.100دوره ضرب در بJه کJه بسJتری)اجسJادی بیمJاران آتوپسJی مJیزان این در پJایی، مJراقبت در پزشJکی قJانونی نرفتJه اسJت.( ، سJر

منزل و بیماران قبلی بیمارستان منظور می شود.

سقط جنینAbortion

بJارداری قبJل از بیسJت هفتJهبJه اتمJام حJاملگی سقط گفته می شود.

)کیJانونی، پزشJانونی، غیرقJدی )قJقط عمJس Induced A.

ودیJقط خودبخJس Spontaneous A.

میزان سقط خامCrude Abortion Rate

انجJام شJده تعJداد کJل سJقط Q )معمJوٌال معین دوره یJک در یJک سJال( تقسJیم بJر جمعیت در ضJJرب سJJال آن وسJJط

1000.

میزان سقط Abortion Rate

تعJداد کJل سJقط انجJام شJده در یJک دوره معین )JالJس J QیJک بJرJ)معمJوٌال کJل تJقسJیم تعJدJاد

.1000حاملگی ها در همان دوره ضرب در

در این مJیزان می تJوان در مخJرج کسJر بجJای از: هJا حJاملگی زنJدهتعJداد موالیJد ، تعJداد

سJنی گJروه زنJان سJال وسJط -44جمعیت -44جمعیت زنJان متأهJل گJروه سJنی ، سJال15، استفاده نمود.سال15

میزان شیوع سقط

کJJه متJJأهلی زنJJان کJJل تعJJداد حJداJقل یJکبJارJ سJقط کJرده انJد در J کJJی Q )مJعمJJوJٌال مJعین دJوره یJJک

تقسJیم JبJر J)الJان سJنJز جJمعیJت JنیJس JهJروJگ سJال15-44مJتJأهJل

.1000ضرب در

میزان مرگ مادری به علت سقط

میرهJJای و مJJرگ کJJل تعJJداد یJک در علت سJقط بJه مJادران دوره معین تقسJیم بJر تعJداد کJل سJقط هJا در همJان دوره ضJرب

.1000در