هزینه یابی بر مبنای هدف

تهیه و تنظیم:

محمود بنی اسدی و

سیروان حاجی

استاد مربوطه:

دکتر دستگیر

مقدمه:در شرایط رقابتی حاکم بر بازار، بنگاه های اقتصادی ملزم

به مدیریت اجزای محصول هستند، زیرا در اقتصاد امروز،

حفظ یک مزیت رقابتی به مدت طوالنی غیرممکن است.

این محیط تجاری رقابتی، مؤسسات را ملزم کرده است که

محصوالتی را با کیفیت و مطابق خواست مشتریان، را در

حالی که قیمت های فروش کامًال@ توسط بازار تعیین می

شود تولید کنند.

هزینه یابی هدف یک تکنیک اندازه گیری بهای تمام شده

نیست، بلکه برنامه جامع کاهش هزینه، حتی پیش از

نخستین مراحل تولید یک محصول است.

پیشینه هزینه یابی هدف

تمرکز اصلی شرکتهای ژاپنی بر تولید انبوه محصوالت ۱۹۶۰در دهه •

یکنواخت بود و مدیریت هزینه به نقش برنامه ریزی و طراحی در تولید

توجه چندانی نداشت، بلکه کانون توجه مدیریت هزینه، بر مراحل تولید

متمرکز قرار داشت. از این رو هزینه یابی استاندارد، ابزار اصلی کنترل

.هزینه شمرده می شد

با باال رفتن سطح زندگی مردم ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۶۰در اواخر دهه

ژاپن و نیز سطح آگاهی مصرف کنندگان، شرکتها مجبور شدند محصوالت

متنوع با ویژگیهای متفاوت تولید کنند. روبوتهای صنعتی و ماشینهای

خودکار، چرخه عمر محصوالت را به نفع محصول بهتر و جدیدتر به طور

، هزینه یابی هدف، با استراتژی ۱۹۸۰دایم کوتاه ترکردند. در اواخر دهه

شرکتها عجین شد و مانند ابزار استراتژیک مدیریت هزینه، برای

. برنامه ریزی سود و نیز برای کاهش هزینه در نظر گرفته می شود

هزینه یابی هدف عبارتند از:

فرایند مدیریت استراتژیک هزینه به منظور کاهش مجموع هزینه ها در مراحل طراحی و برنامه

ریزی محصول

به کوپر و اسًالگمولدر - هزینه یابی هدف به وسیله صورت زیر تعریف شده است:

هزینه یابی هدف یک رویکرد ساختار یافته برای تعیین هزینه در طول عمر محصول است به گونه ای که تعیین کند محصول

مورد نظر با چه شاخص های عملکردی و کیفیتی می باید تولید شود تا در هنگام

فروش با قیمت پیش بینی شده به میزان سود دلخواه در طول عمر خود دست یابد.

: اصول هزینه یابی هدف

- هزینه های مبتنی بر قیمت1

- تمرکز بر مشتری2

- تمرکز بر طراحی محصوالت و فرایندهای تولیدی3

)همکاری سیستمی( - عملکرد متقابل واحدها4

- کاهش هزینه چرخه عمر محصول5

- زنجیره ارزش6

LIFE CYCLECOSTS

عمر چرخه هزینه محصول

CROSSFUNCTIONAL

سیستمی همکاری

CUSTOMER

FOCUSED

مشتری بر تمرکز

PRICELED

های بر هزینه قیمتمبتنی

$$

DESIGN

DRIVEN

بر تمرکز

فرایند

طراحی

VALUE CHAIN ارزشزنجیره

TARGET COSTING

:مبتنی بر قیمتهزينه يابي -1

سیستم هزینه های هدف، هدف هزینه

ای را براساس تخمین قیمت محصول

در بازار رقابتی و تعیین میزان سود

مورد نظر و کاستن این دو مقدار از

یکدیگر تعیین می کند. یعنی حد هزینه

مجاز را برای دستیابی به سود مشخص،

براساس قیمت بازار، برآورد می کند.

تمرکز بر مشتری- 2 توجه به نياز مشتري و در نظر گرفتن وضعيت شرکت از

در هزينه يابي هدف يکي .نظر رقابتي امري ضروري استاز رويکردها اين است که طراحان به تشريح نيازها و

خواسته هاي مشتري در خصوص کيفيت قيمت و زمان به طور همزمان در تصميمات محصول و فرآيند مي پردازد که

اين نيازها تصوير ارزش براي مشتري است. تمرکز بر مشتري از طريق توسعه فعاليتهاي مهندسي صورت مي

پذيرد کيفيت محصول و بهبود کارکرد تنها در صورتي امکان پذير است که:

الف- محصوالت، انتظارات مشتري را برآورد سازد.

ب- مشتريان حاضر باشند بابت آن محصول، پولي بپردازند

ج- سهم بازار يا حجم فروش افزايش يابد.

- تمرکز بر طراحی محصوالت و فرایندهای تولیدی3

در سيس\\تمهاي هزين\\ه ي\\ابي ه\\دف ط\\راحي محص\\والت و

م\ديريت هزين\ه م\ورد توج\ه ق\رار مي گ\يرد. فرآين\دهاي اص\لي

ب\\ه ص\\ورت\ي ک\\ه در ز\مين\\ه ط\\راح\ي ز\م\\ان بيش\\تري ص\\ر\ف

م\يش\ود.\ \و ب\ا ح\ذ\ف \م\راح\ل \پ\ر\ هز\ين\ه \و \وقت \گ\ير، زم\ان\ الزم

در ب\را\ي ور\ود \محص\ول \ب\ه ب\ازار ک\اه\ش مي\ يا\ب\د\. در\ح\الي\ ک\ه

ب\ه \من\ظ\ور ک\ا\هش \هزي\ن\ه \ه\ا ب\ر ر\وش\هاي\ س\نتي \م\دير\ي\ت \هزين\ه\ \

ص\\رفه \ج\وئيه\\ا\ي ناش\\ي \از \اف\\ز\ايش\ حجم\ تولي\\د\، منح\\ني\

فر\اگيري، کاهش ض\ايعات \و بهبود\ بازده\ تمرک\ز مي شود.

اصل فرعي بر اين ديدگاه تاثير مي گذارند که عبارتند از:چهار •

الف – در سیستمهای هزینه یابی هدف، هزینه ها پیش از وقوع، مورد نظارت

و کنترل قرار می گیرند.

ب – سیستم هزینه یابی هدف، مهندسان تولید را به اثر هزینه محصول،

فناوری و طرح فرایند تولید و چالش هایی که در این زمینه وجود دارند،

.متوجه می سازد.

ج – سیستمهای هزینه یابی هدف، موجب می شود وظایف مشترک تمامی

بخشهای شرکت در زمان طراحی، مورد تحلیل و آزمون قرار گیرد.

د – در سیستم هزینه یابی هدف، مهندسی همزمان محصوالت و مراحل تولید

)به جای مهندسی ترتیبی( باعث کاهش دوره زمانی تولید می شود، زیرا

امکانی را فراهم می آورد تا برای هر مشکلی بتوان پیش از شروع تولید، راه

حلی ارایه کرد.

همکاري سيستمي )عملکرد متقابل واحدها(- 4

عامل تعيين کننده ديگر در موفقيت هزينه يابي هدف

همکاري سيستمي مي باشد. تيمهاي چند وظيفه اي توليد و

فرآيند، مسئوليت کامل محصول را از مراحل اوليه طراحي

تا توليد نهايي را به عهده دارند. همکاري متقابل اين تيم ها

مي تواند زمان عرضه محصول را کاهش داده و در نتيجه

هزينه هاي مربوط به مرور طرحها و تغييرات مهندسي

کاهش مي يابد.

- هزينه يابي چرخه عمر محصول 5

دوره عمر محصول عبارت است از: فاصله زماني بين طراحي

تا عرضه محصول جديد به بازار و توقف توليد آن به دليل نبود

تقاضاي کافي براي آن در بازار است بنابراين دوره عمر

محصول تمام فعاليتهاي الزم از طراحي محصول و خريد مواد

اوليه براي ساخت آن تا تحويل محصول ساخته شده و ارائه

خدمات پس از فروش را در بر مي گيرد

دوره عمر از مفاهيم مطرحي است که از مورد بحث قرار مي گيرد. زیر ديدگاههاي

ديدگاه بازاريابي- 1

توليد کنندگان- دیدگاه 2

(مشتريان- دیدگاه مصرف کنندگان )3

اجتماع- دیدگاه 4

- مشارکت زنجيره ارزش6•

 تمامي عناصر از زنجيره ارزش از قبيل تامين

کنندگان قطعات فروشندگان، توزيع کنندگان و

ارائه کنندگان خدمات در هزينه يابي هدف قرار

دارند. هزينه يابي هدف تالشهاي مربوط به کاهش

هزينه ها را از طريق ايجاد يک رابطه همکار با

اعضا خارج سازمان در سراسر زنجيره ارزش

انجام مي دهد

فرایند هزینه یابی هدف

مراحل هزینه یابی هدف، شامل سه

بخش عمده است

الف – هزینه یابی محرک بازار

ب – هزینه یابی هدف سطح محصول

ج – هزینه یابی هدف سطح قطعات

هزینه یابی هدف در مقایسه با روش سنتی مدیریت هزینه

    بسياري از شرکتها در برنامه ريزي سود از رويکرد سنتي

استفاده مي کنند. که همان رويکرد بهاي تمام شده بعًالوه

درصدي سود است در اين رويکرد ابتدا هزينه هاي اوليه توليد

را برآورد و سپس حاشيه سود را براي بدست آوردن قيمت

بازار به آن اضافه مي کنند. و اگر بازار اين قيمت را نپذيرفت

شرکت در يافتن راههايي براي کاهش هزينه تًالش مي کند. در

صورتي که هزينه يابي هدف با قيمت بازار و حاشيه سودي که

براي محصول برنامه ريزي شده است و با برقراري هزينه هاي

مجاز محصول شروع مي شود. و طراحي مراحل عمليات و

توليد پس از آنکه هزينه محصول تا ميزان هزينه مجاز کاهش

يافت آغاز مي شود.

TC مزاياي به كار گيري

هزينه يابي يك ابزار مديريتي براي دستيابي به طراحي موفق •

محصول است

قيمت قابل اتكايي است كه از فرآيند توسعه محصول ناشي مي شود•

بدليل جهت يابي در بازار ، هزينه يابي بر مبناي هدف استراتژي بلند مدت در •

بازار را در نظر نمي گيرد.

تعيين اثر بخش تر هزينه هاي مورد انتظار توليدي•

شناسايي ويژه نيازهاي واقعي مشتريان•

تطابق فعاليتهاي شركت با نيازمندي هاي مشتري•

درك بهتري از اهداف هزينه در ميان كارگران•

افزايش رضايت مشتري•

توانايي بيشتر براي رقابت جهاني•

TC معايب به كار گيري

شركت ممكن است به طور واضح نتواند داليل اجراي اين سيستم •

را شرح دهد.

افراد ممكن است با تغييرات محيط سازگاري نداشته باشند.•

مديران ممكن است عكس العمل سريع نسبت به تغييرات نشان •

ندهند.

شركت ممكن است قادر نباشد به طور دقيق قيمتهاي بازار قابل •

قبول را تعيين كند

شركت ممكن است نتواند اين سيستم را حفاظت كند.•

هزینه یابی هدف در ایران

طبق تحقیقات انجام شده، عدم امکان تعیین

قیمت های رقابتی، نوسانات عمده اقتصادی،

رایج نبودن مشتری مداری، فقدان روحیه

کاری، عدم بهره گیری از سیستم های صحیح

بهای تمام شده و عدم استفاده از مهندسی

ارزش به عنوان عمده ترین موانع و مشکًالت

موجود در بکارگیری هزینه یابی هدف در ایران

می باشد.

هزینه یابی هدف در ایران

لذا جهت رفع این موانع پیشنهادهایی به شرح زیر ارائه می •

گردد:

گشودن تدریجی مرزها توسط دولت جهت ورود محصوالت •

خارجی برای برقراری شرایط رقابتی .

اتخاذ سیاست های پولی مناسب جهت برنامه ریزی تولید در آینده •

ارتباط مداوم شرکتها با مشتریان جهت دریافت نظرات آنها •

برای مورد توجه قرار دادن در طراحی محصول.

استفاده از هزینه یابی بر مبنای فعالیت جهت کاهش هزینه ها و •

محاسبه دقیق تر بهای تمام شده محصوالت .

•.....

مشکًالت موجود در بکارگيري سيستم هزينه يابي هدف در ايران

- استقرار هزينه يابي هدف بايد با پذيرش تمام مباني نظري و عملي 1•

آن همراه باشد و انتخاب يکي از اين دو و يا استفاده يکي از اصول

مربوط نمي توان نتيجه گرفت که سيستم هزينه يابي هدف در شرکت

مستقر شده است.

- مکانيزم هزينه يابي هدف در فضاي رقابتي کاربرد دارد و وجود بازار 2•

رقابتي براي کسب قيمت به منظور رسيدن به هزينه و سود هدف

که در حال حاضر امکان تعیین قیمت مشکل می باشد .الزامي است

- مشتري مداري در اقتصاد ايران رايج نشده است. و مشتري حق 3•

انتخاب محدود دارد و همچنين فقدان روحيه کار گروهي و مستقر

نبودن سيستمهاي صحيح بهاي تمام شده

- فقدان روحيه كار گروهي4•

- مستقر نبودن سيستم هاي صحيح بهاي تمام شده.5•

با تشکر از توجه شما در صورت تمایل برای دریافت فایل •

ارائه به آدرس اینwordپاورپوینت و www.hesabdar-arshad.orq.ir

Or www.Baniasadi67.blogfa.com

مراجعه نمایید . موفق و پیروز باشید