Καρκίνος παχέος εντέρου

Καρκίνος παχέος εντέρουΚαρκίνος παχέος εντέρου

• επιδημιολογικάεπιδημιολογικά στοιχείαστοιχεία

• πρόληψηπρόληψη

• οργάνωση οργάνωση υπηρεσιών υγείαςυπηρεσιών υγείας

ΝΤΑΤΣΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α’ΝΤΑΤΣΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α’Β’ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΑΝΠ «ΜΕΤΑΞΑ»

επιδημιολογικά στοιχείαεπιδημιολογικά στοιχεία

International Union Against Cancer 1998International Union Against Cancer 1998

Νέες διαγνώσεις ανά 100.000 άτομα Νέες διαγνώσεις ανά 100.000 άτομα στο γενικό πληθυσμό ανά έτοςστο γενικό πληθυσμό ανά έτος

International Union Against Cancer 1998International Union Against Cancer 1998

Νέες διαγνώσεις ανά 100.000 άτομα Νέες διαγνώσεις ανά 100.000 άτομα στο γενικό πληθυσμό ανά έτοςστο γενικό πληθυσμό ανά έτος

ΑφρικήΑφρική 1,6–5,9/100.0001,6–5,9/100.000

Νότια και Ανατολική ΕυρώπηΝότια και Ανατολική Ευρώπη 23,6-33,8/100.00023,6-33,8/100.000

Βόρεια και Δυτική Ευρώπη,Βόρεια και Δυτική Ευρώπη,Βόρεια ΑμερικήΒόρεια Αμερική 46,3-51.7/100.00046,3-51.7/100.000

Στις αναπτυγμένες χώρες 389.200 νέες περιπτώσεις το χρόνοΣτις αναπτυγμένες χώρες 389.200 νέες περιπτώσεις το χρόνο

Στις αναπτυσσόμενες χώρες 182.900 νέες περιπτώσεις το χρόνοΣτις αναπτυσσόμενες χώρες 182.900 νέες περιπτώσεις το χρόνο

Στις αναπτυγμένες χώρες 389.200 νέες περιπτώσεις το χρόνοΣτις αναπτυγμένες χώρες 389.200 νέες περιπτώσεις το χρόνο

Στις αναπτυσσόμενες χώρες 182.900 νέες περιπτώσεις το χρόνοΣτις αναπτυσσόμενες χώρες 182.900 νέες περιπτώσεις το χρόνο


ασθενείς/ασθενείς/θάνατοιθάνατοι με με CaCa ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥανά 100.000 ανά 100.000 ΑΝΔΡΕΣ ΑΝΔΡΕΣ ανά έτοςανά έτος

ασθενείς/ασθενείς/θάνατοιθάνατοι με με CaCa ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥανά 100.000 ανά 100.000 ΑΝΔΡΕΣ ΑΝΔΡΕΣ ανά έτοςανά έτος

58-6158-61

2525

35-3635-36

ΕΥΡΩΠΗΕΥΡΩΠΗ

1313


ΕΥΡΩΠΗΕΥΡΩΠΗ

ασθενείς/ασθενείς/θάνατοιθάνατοι με με CaCa ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥανά 100.000 ανά 100.000 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ανά έτοςανά έτος

ασθενείς/ασθενείς/θάνατοιθάνατοι με με CaCa ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥανά 100.000 ανά 100.000 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ανά έτοςανά έτος

40-4340-43

1919

2727

99


8/1990–7/19918/1990–7/1991

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ

ΕΛΛΑΔΑΕΛΛΑΔΑ


8/1990–7/19918/1990–7/1991


856 ασθενείς856 ασθενείς



8/1990–7/19918/1990–7/1991


814 ασθενείς814 ασθενείς



U.S. Cancer Statistics: 2002 Incidence and MortalityU.S. Cancer Statistics: 2002 Incidence and Mortality, , U.S. Cancer Statistics Working Group, 2005 and U.S. Cancer Statistics Working Group, 2005 and National Vital Statistics ReportNational Vital Statistics Report, Vol. 53, No. 5, 2004, Vol. 53, No. 5, 2004

ΑΝΔΡΕΣΑΝΔΡΕΣ(πρώτη διάγνωση 70651/έτος)(πρώτη διάγνωση 70651/έτος)ΗΠΑΗΠΑ

41,8/100.000 41,8/100.000 HispanicHispanic

68,3/100.000 68,3/100.000 African American African American

41,8/100.000 41,8/100.000 HispanicHispanic

68,3/100.000 68,3/100.000 African American African American

Διαγνώσεις κάθε χρόνοΔιαγνώσεις κάθε χρόνο

Αιτίες θανάτου Αιτίες θανάτου 20022002Αιτίες θανάτου Αιτίες θανάτου 20022002

U.S. Cancer Statistics: 2002 Incidence and MortalityU.S. Cancer Statistics: 2002 Incidence and Mortality, , U.S. Cancer Statistics Working Group, 2005 and U.S. Cancer Statistics Working Group, 2005 and National Vital Statistics ReportNational Vital Statistics Report, Vol. 53, No. 5, 2004, Vol. 53, No. 5, 2004

επιδημιολογικά στοιχείαεπιδημιολογικά στοιχείαΗΠΑΗΠΑ

ΓΥΝΑΙΚΕΣΓΥΝΑΙΚΕΣ(πρώτη διάγνωση 68.883/έτος)(πρώτη διάγνωση 68.883/έτος)

2929,,44/100.000 /100.000 HispanicHispanic

5555,,66/100.000 /100.000 African American African American

2929,,44/100.000 /100.000 HispanicHispanic

5555,,66/100.000 /100.000 African American African American

Διαγνώσεις κάθε χρόνοΔιαγνώσεις κάθε χρόνο

Αιτίες θανάτου Αιτίες θανάτου 20022002Αιτίες θανάτου Αιτίες θανάτου 20022002

πρόληψηπρόληψη

Πρωτογενής:Πρωτογενής:Αποφυγή έκθεσης Αποφυγή έκθεσης σε γνωστούς παράγοντες κινδύνου σε γνωστούς παράγοντες κινδύνου

Αναγνώριση Αναγνώριση γενετικώνγενετικών, , βιολογικώνβιολογικών και και περιβαλλοντικώνπεριβαλλοντικώνπαραγόντων, που είναι αιτιολογικοί η παθογενετικοί παραγόντων, που είναι αιτιολογικοί η παθογενετικοί και αναμιγνύονται πλήρως η μερικώςκαι αναμιγνύονται πλήρως η μερικώς στην καρκινογένεσηστην καρκινογένεση

Δευτερογενής:Δευτερογενής:Έγκαιρη διάγνωση Έγκαιρη διάγνωση

Πρωτογενής πρόληψηΠρωτογενής πρόληψη


Δίαιτα πλούσια σε:Δίαιτα πλούσια σε: λίποςλίποςπρωτεΐνεςπρωτεΐνεςθερμίδεςθερμίδεςαλκοόλαλκοόλκόκκινο και άσπρο κρέαςκόκκινο και άσπρο κρέας

Δίαιτα πτωχή σε:Δίαιτα πτωχή σε: ασβέστιοασβέστιοφολικό οξύφολικό οξύ

Αύξηση πιθανότητας Αύξηση πιθανότητας εμφάνισηςεμφάνισης

κολοορθικού καρκίνουκολοορθικού καρκίνου

Αύξηση πιθανότητας Αύξηση πιθανότητας εμφάνισηςεμφάνισης

κολοορθικού καρκίνουκολοορθικού καρκίνου

Λίπος – κρέας - ασβέστιοΛίπος – κρέας - ασβέστιο

Καρκινογόνες ετεροκυκλικές αμίνεςΚαρκινογόνες ετεροκυκλικές αμίνες

Σχηματίζονται στη διάρκεια Σχηματίζονται στη διάρκεια της μαγειρικής του κρέατοςτης μαγειρικής του κρέατοςσε ψηλές θερμοκρασίες.σε ψηλές θερμοκρασίες.

Πιθανά δυνητικός μηχανισμός Πιθανά δυνητικός μηχανισμός αύξησης του κινδύνουαύξησης του κινδύνουεμφάνισης κολοορθικού καρκίνουεμφάνισης κολοορθικού καρκίνου

Καρκινογόνες ετεροκυκλικές αμίνεςΚαρκινογόνες ετεροκυκλικές αμίνες

Σχηματίζονται στη διάρκεια Σχηματίζονται στη διάρκεια της μαγειρικής του κρέατοςτης μαγειρικής του κρέατοςσε ψηλές θερμοκρασίες.σε ψηλές θερμοκρασίες.

Πιθανά δυνητικός μηχανισμός Πιθανά δυνητικός μηχανισμός αύξησης του κινδύνουαύξησης του κινδύνουεμφάνισης κολοορθικού καρκίνουεμφάνισης κολοορθικού καρκίνου


ασβέστιοασβέστιο

Στις περισσότερες επιδημιολογικές έρευνες Στις περισσότερες επιδημιολογικές έρευνες που μελετήθηκε και διαπιστώθηκε η αρνητική σχέση που μελετήθηκε και διαπιστώθηκε η αρνητική σχέση ασβεστίου και κολοορθικού καρκίνου ασβεστίου και κολοορθικού καρκίνου οι διαφορές ήταν στατιστικά σημαντικές.οι διαφορές ήταν στατιστικά σημαντικές.

Λιγότερες εργασίες δεν φανερώνουν σχέση Λιγότερες εργασίες δεν φανερώνουν σχέση η φανερώνουν θετική σχέσηη φανερώνουν θετική σχέση

Στις περισσότερες επιδημιολογικές έρευνες Στις περισσότερες επιδημιολογικές έρευνες που μελετήθηκε και διαπιστώθηκε η αρνητική σχέση που μελετήθηκε και διαπιστώθηκε η αρνητική σχέση ασβεστίου και κολοορθικού καρκίνου ασβεστίου και κολοορθικού καρκίνου οι διαφορές ήταν στατιστικά σημαντικές.οι διαφορές ήταν στατιστικά σημαντικές.

Λιγότερες εργασίες δεν φανερώνουν σχέση Λιγότερες εργασίες δεν φανερώνουν σχέση η φανερώνουν θετική σχέσηη φανερώνουν θετική σχέση

Πιθανολογούμενος μηχανισμός:Πιθανολογούμενος μηχανισμός:

Το από το στόμα προσλαμβανόμενο ασβέστιο δεσμεύειΤο από το στόμα προσλαμβανόμενο ασβέστιο δεσμεύειχολικά και λιπαρά οξέαχολικά και λιπαρά οξέα

Πιθανολογούμενος μηχανισμός:Πιθανολογούμενος μηχανισμός:

Το από το στόμα προσλαμβανόμενο ασβέστιο δεσμεύειΤο από το στόμα προσλαμβανόμενο ασβέστιο δεσμεύειχολικά και λιπαρά οξέαχολικά και λιπαρά οξέα


Δυνητικοί μηχανισμοί επίδρασης:Δυνητικοί μηχανισμοί επίδρασης:

• Δέσμευση χολικών οξέωνΔέσμευση χολικών οξέων

• Αύξηση νερού κοπράνων – δυνατότητας διάλυσηςΑύξηση νερού κοπράνων – δυνατότητας διάλυσης καρκινογόνων ουσιώνκαρκινογόνων ουσιών

• Μείωση χρόνου επαφής των ουσιών με το έντεροΜείωση χρόνου επαφής των ουσιών με το έντερο

Δυνητικοί μηχανισμοί επίδρασης:Δυνητικοί μηχανισμοί επίδρασης:

• Δέσμευση χολικών οξέωνΔέσμευση χολικών οξέων

• Αύξηση νερού κοπράνων – δυνατότητας διάλυσηςΑύξηση νερού κοπράνων – δυνατότητας διάλυσης καρκινογόνων ουσιώνκαρκινογόνων ουσιών

• Μείωση χρόνου επαφής των ουσιών με το έντεροΜείωση χρόνου επαφής των ουσιών με το έντερο

Μη επιτυχής τεκμηρίωση αρνητικής επίδρασης Μη επιτυχής τεκμηρίωση αρνητικής επίδρασης στην επανεμφάνιση πολυπόδων μετά την αφαίρεση τουςστην επανεμφάνιση πολυπόδων μετά την αφαίρεση τους

Μη ισχυρή η τεκμηρίωση Μη ισχυρή η τεκμηρίωση της θετικής τους επίδρασης στην ελάττωση της θετικής τους επίδρασης στην ελάττωση της πιθανότητας εμφάνισης της πιθανότητας εμφάνισης κολοορθικού καρκίνου.κολοορθικού καρκίνου.

Ίνες – λαχανικά – φρούτα Ίνες – λαχανικά – φρούτα


Χρήση εξωγενών ορμονών - αναπαραγωγήΧρήση εξωγενών ορμονών - αναπαραγωγή

Επιδημιολογική διαπίστωση μείωσης Επιδημιολογική διαπίστωση μείωσης του κινδύνου εμφάνισης του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρουκαρκίνου του παχέος εντέρουσε γυναίκες που μετεμμηνοπαυσιακά λαμβάνουν σε γυναίκες που μετεμμηνοπαυσιακά λαμβάνουν ορμονικά σκευάσματαορμονικά σκευάσματα

(όχι το ίδιο για τον (όχι το ίδιο για τον καρκίνο του ορθούκαρκίνο του ορθού))

Επιδημιολογική διαπίστωση μείωσης Επιδημιολογική διαπίστωση μείωσης του κινδύνου εμφάνισης του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρουκαρκίνου του παχέος εντέρουσε γυναίκες που μετεμμηνοπαυσιακά λαμβάνουν σε γυναίκες που μετεμμηνοπαυσιακά λαμβάνουν ορμονικά σκευάσματαορμονικά σκευάσματα

(όχι το ίδιο για τον (όχι το ίδιο για τον καρκίνο του ορθούκαρκίνο του ορθού))

Fraumeni Fraumeni 1969 :1969 :Συχνότερος στις καλόγριες από ότι στον πληθυσμόΣυχνότερος στις καλόγριες από ότι στον πληθυσμό

’’70 :70 :Αυξημένη συχνότητα στις ανύπαντρες γυναίκεςΑυξημένη συχνότητα στις ανύπαντρες γυναίκες

Fraumeni Fraumeni 1969 :1969 :Συχνότερος στις καλόγριες από ότι στον πληθυσμόΣυχνότερος στις καλόγριες από ότι στον πληθυσμό

’’70 :70 :Αυξημένη συχνότητα στις ανύπαντρες γυναίκεςΑυξημένη συχνότητα στις ανύπαντρες γυναίκες


Φυσική δραστηριότηταΦυσική δραστηριότητα

Καθιστική ζωήΚαθιστική ζωή

Αυξημένος κίνδυνος εμφάνισηςΑυξημένος κίνδυνος εμφάνισηςκολοορθικού καρκίνουκολοορθικού καρκίνου

Φυσική δραστηριότηταΦυσική δραστηριότηταΚίνδυνος εμφάνισηςΚίνδυνος εμφάνισηςκολοορθικού καρκίνουκολοορθικού καρκίνου

-50%-50%

Whittemore 1990:Whittemore 1990:Όμοια αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης της νόσου Όμοια αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης της νόσου σε Κινέζους με σε Κινέζους με καθιστική δουλειάκαθιστική δουλειά που κατοικούν που κατοικούν στην στην ΚίναΚίνα και στην και στην Βορειοδυτική ΑμερικήΒορειοδυτική Αμερική


Κατανάλωση αλκοόλΚατανάλωση αλκοόλ

Τεκμηριωμένη η θετική επίδραση στην εμφάνισηΤεκμηριωμένη η θετική επίδραση στην εμφάνισηκολοορθικού καρκίνου.κολοορθικού καρκίνου.

Ο ενοχοποιητικός παράγοντας είναι η συνολική Ο ενοχοποιητικός παράγοντας είναι η συνολική ποσότητα της αιθανόλης και όχι το είδος του ποτού.ποσότητα της αιθανόλης και όχι το είδος του ποτού.

Dean 1979:Dean 1979:Αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του ορθού Αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του ορθού σε εργάτες μπυραρίας στην Ιρλανδία σε εργάτες μπυραρίας στην Ιρλανδία

Jensen 1979:Jensen 1979:Δεν διαπιστώθηκε το ίδιο σε εργάτες Δεν διαπιστώθηκε το ίδιο σε εργάτες μπυραρίας στη Δανίαμπυραρίας στη Δανία

Dean 1979:Dean 1979:Αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του ορθού Αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του ορθού σε εργάτες μπυραρίας στην Ιρλανδία σε εργάτες μπυραρίας στην Ιρλανδία

Jensen 1979:Jensen 1979:Δεν διαπιστώθηκε το ίδιο σε εργάτες Δεν διαπιστώθηκε το ίδιο σε εργάτες μπυραρίας στη Δανίαμπυραρίας στη Δανία


ΚάπνισμαΚάπνισμα

Τεκμηριωμένη η Τεκμηριωμένη η αυξημένη τάσηαυξημένη τάση (3x) (3x)

σχηματισμού σχηματισμού αδενωματοδών πολυπόδων αδενωματοδών πολυπόδων και υποτροπής μετά από και υποτροπής μετά από πολυπεκτομήπολυπεκτομή

ανάπτυξης ανάπτυξης κολοορθικού καρκίνουκολοορθικού καρκίνου

σε καπνιστές για τουλάχιστον 35 χρόνιασε καπνιστές για τουλάχιστον 35 χρόνια

Θνητότητα ασθενών με κολοορθικό Θνητότητα ασθενών με κολοορθικό CaCa

ΚΑΠΝΙΣΤΕΣΚΑΠΝΙΣΤΕΣ

ΠΡΩΗΝ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣΠΡΩΗΝ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣΜΗ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣΜΗ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ

Cancer prevention study IICancer prevention study II


Εκτομή αδενωμάτων-πολυπόδωνΕκτομή αδενωμάτων-πολυπόδων

Μείωση πάνω από 75% Μείωση πάνω από 75%

της ανάπτυξης της ανάπτυξης κολοορθικού κολοορθικού CaCa

μετά από μετά από πολυπεκτομήπολυπεκτομή

Πρωτογενής πρόληψηΠρωτογενής πρόληψη ( (χημειοπροφύλαξη)χημειοπροφύλαξη)

AspirinAspirinNSAIDsNSAIDs piroxicam (Feldene)piroxicam (Feldene)

indomethicin (Indocin)indomethicin (Indocin)sulindacsulindac

CurcuminCurcuminDifluoromethylornithine (DFMO)Difluoromethylornithine (DFMO)Ursodeoxycholic acidUrsodeoxycholic acidOltiprazOltipraz3-hydroxy-3-methylgluteryl coenzyme A (HMG-CoA)3-hydroxy-3-methylgluteryl coenzyme A (HMG-CoA) Thun 1991Thun 1991 και 1993 και 1993

Μείωση κατά 40% της θνητότητας λόγω κολοορθικού Μείωση κατά 40% της θνητότητας λόγω κολοορθικού CaCaσε χρόνιους λήπτες ασπιρίνης. (600.000 ενήλικες) σε χρόνιους λήπτες ασπιρίνης. (600.000 ενήλικες)

Σε πειραματικές μελέτες με ζώα Σε πειραματικές μελέτες με ζώα τα μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη τα μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη εμποδίζουν την ανάπτυξη εμποδίζουν την ανάπτυξη χημικά προκαλούμενου καρκίνου χημικά προκαλούμενου καρκίνου

Ο καλύτερος τρόπος να προλάβεις Ο καλύτερος τρόπος να προλάβεις τον κολοορθικό καρκίνο είναι:τον κολοορθικό καρκίνο είναι:

Να Να τρέχειςτρέχεις από από salad barsalad bar σε σε salad barsalad bar

Ένας Ένας επιδημιολόγοςεπιδημιολόγος

Ο καλύτερος Ο καλύτερος γαστρεντερολόγοςγαστρεντερολόγος είναι: είναι:

Αυτός που σου επιτρέπει Αυτός που σου επιτρέπει να τρωςνα τρως ότι θέλεις ότι θέλεις και να μην πεθάνειςκαι να μην πεθάνειςποτέ από κολοορθικό ποτέ από κολοορθικό CaCa

Ένας Ένας γαστρεντερολόγοςγαστρεντερολόγος

Δευτερογενής πρόληψη Δευτερογενής πρόληψη (έγκαιρη διάγνωση)(έγκαιρη διάγνωση)

ΠΕΝΤΑΕΤΗΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΠΕΝΤΑΕΤΗΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗ

Στάδιο ΙΣτάδιο Ι 90%90%

Στάδιο Στάδιο IVIV <<55%%

Δευτερογενής πρόληψη Δευτερογενής πρόληψη (έγκαιρη διάγνωση) (έγκαιρη διάγνωση)

Ανίχνευση Ανίχνευση δυνητικά θεραπεύσιμηςδυνητικά θεραπεύσιμης

η η δυνάμενης να προληφθείδυνάμενης να προληφθεί

νόσουνόσου

Screening testScreening test

SurveillanceSurveillanceDiagnostic evaluationDiagnostic evaluation

Δευτερογενής πρόληψη Δευτερογενής πρόληψη κολοορθικού καρκίνουκολοορθικού καρκίνου

• Αναγνώριση ομάδων κινδύνουΑναγνώριση ομάδων κινδύνου

• Αφαίρεση προκαρκινικών βλαβώνΑφαίρεση προκαρκινικών βλαβών

• • προφυλακτική εκτομή προφυλακτική εκτομή πολυπόδωνπολυπόδων•• αφαίρεση αφαίρεση αδενωμάτωναδενωμάτων με σοβαρή δυσπλασία με σοβαρή δυσπλασία•• πρωκτοκολεκτομή σεπρωκτοκολεκτομή σε

οικογενή αδενωματώδη πολυποδίασηοικογενή αδενωματώδη πολυποδίασηελκώδη κολίτιδα με σοβαρή δυσπλασίαελκώδη κολίτιδα με σοβαρή δυσπλασία

πρωκτοκολεκτομή σεπρωκτοκολεκτομή σεελκώδη κολίτιδα με σοβαρή δυσπλασίαελκώδη κολίτιδα με σοβαρή δυσπλασία

προφυλακτική εκτομή προφυλακτική εκτομή πολυπόδωνπολυπόδωναφαίρεση αφαίρεση αδενωμάτωναδενωμάτων με σοβαρή δυσπλασία με σοβαρή δυσπλασίαπρωκτοκολεκτομή σε πρωκτοκολεκτομή σε οικογενή αδενωματώδη πολυποδίασηοικογενή αδενωματώδη πολυποδίαση


Δακτυλική εξέτασηΔακτυλική εξέταση

Ανίχνευση αίματος στα κόπραναΑνίχνευση αίματος στα κόπρανα

Ενδοσκόπηση Ενδοσκόπηση (ορθοσιγμοειδοσκόπηση – κολονοσκόπηση)(ορθοσιγμοειδοσκόπηση – κολονοσκόπηση)

Βαριούχος υποκλυσμόςΒαριούχος υποκλυσμός

Εικονική κολονοσκόπησηΕικονική κολονοσκόπηση

Ανίχνευση μεταλλάξεων στο Ανίχνευση μεταλλάξεων στο DNADNA στα κόπρανα στα κόπρανα

Δακτυλική εξέτασηΔακτυλική εξέταση

Δευτερογενής πρόληψηΔευτερογενής πρόληψη

Δεν τεκμηριώνεταιΔεν τεκμηριώνεταιστατιστικά σημαντικήστατιστικά σημαντικήελάττωση στην θνητότηταελάττωση στην θνητότητατου περιφερικού του περιφερικού Ca Ca ορθού. ορθού.



Τα επιφανειακά αγγεία των Τα επιφανειακά αγγεία των πολυπόδων, αδενωμάτωνπολυπόδων, αδενωμάτων και και καρκίνων καρκίνων του παχέος εντέρου είναι εύθρυπτα του παχέος εντέρου είναι εύθρυπτα και εύκολα αιμορραγούν μετά από κάκωση από τα και εύκολα αιμορραγούν μετά από κάκωση από τα διερχόμενα κόπρανα. Η μικροποσότητα αίματος διερχόμενα κόπρανα. Η μικροποσότητα αίματος αναμιγνύεται με τα κόπρανα, σπάνια είναι ορατή αναμιγνύεται με τα κόπρανα, σπάνια είναι ορατή και είναι ανιχνεύσιμη με τη βοήθεια χημικής και είναι ανιχνεύσιμη με τη βοήθεια χημικής αντίδρασης.αντίδρασης.

Ca: Ευαισθησία 26% Ειδικότητα 88%

Ca + Πολύποδες: Ευαισθησία 28% Ειδικότητα 80% Ευαισθησία 52% Ειδικότητα 91%

Ca: Ευαισθησία 26% Ειδικότητα 88%

Ca + Πολύποδες: Ευαισθησία 28% Ειδικότητα 80% Ευαισθησία 52% Ειδικότητα 91%



Mandel 1993Mandel 1993 ( (Minnesota trial)Minnesota trial)

Ετήσια δοκιμασία ανίχνευσης αίματος στα κόπραναΕτήσια δοκιμασία ανίχνευσης αίματος στα κόπραναπροκαλεί μείωση κατά προκαλεί μείωση κατά 33%33% της θνητότητας της θνητότητας λόγω κολοορθικού λόγω κολοορθικού CaCa

Ανά διετία δοκιμασία ανίχνευσης αίματος στα κόπραναΑνά διετία δοκιμασία ανίχνευσης αίματος στα κόπραναπροκαλεί μείωση κατά 21% της θνητότητας προκαλεί μείωση κατά 21% της θνητότητας



European Union 1999European Union 1999(advisor committee on cancer prevention)(advisor committee on cancer prevention)

Μεταανάλυση όλων των τυχαιοποιημένων μελετών Μεταανάλυση όλων των τυχαιοποιημένων μελετών ανίχνευσης αίματος στα κόπρανα φανέρωσε ανίχνευσης αίματος στα κόπρανα φανέρωσε μείωση μείωση κατά 16% της θνητότηταςκατά 16% της θνητότητας λόγω κολοορθικού λόγω κολοορθικού CaCa

Allison 1990Allison 1990 (National Cancer Institute USA)(National Cancer Institute USA)

Θετικό το τεστ στο Θετικό το τεστ στο 1% με 5% του πληθυσμού1% με 5% του πληθυσμού..Από αυτούς Από αυτούς 2% με 10% 2% με 10% έχουνέχουν καρκίνο καρκίνο και και 20% με 30% 20% με 30% έχουνέχουν αδένωμα αδένωμα

ορθοσιγμοειδοσκόπησηορθοσιγμοειδοσκόπηση


Memorial-Strang Clinic(1946–1954)Memorial-Strang Clinic(1946–1954)

Ενδοσκοπήθηκαν 26.124 άτομαΕνδοσκοπήθηκαν 26.124 άτομαΑνιχνεύθηκαν 58 άτομα με Ανιχνεύθηκαν 58 άτομα με CaCa15ετής επιβίωση 90%15ετής επιβίωση 90%

Ca + Πολύποδες +Αδενώματα:Ευαισθησία 70%


Μείωση θνητότητας κατά 60% με 80%Μείωση θνητότητας κατά 60% με 80%

Το 40% των Το 40% των CaCa βρίσκονται κεντρικότερα βρίσκονται κεντρικότερατης σπληνικής καμπήςτης σπληνικής καμπής

Αν εύρημα στην Αν εύρημα στην ορθοσιγμοειδοσκόπησηορθοσιγμοειδοσκόπησητότε τότε κολονοσκόπησηκολονοσκόπηση ;; ;;

Ανίχνευση αίματος στα κόπρανα + ορθοσιγμοειδοσκόπησηΑνίχνευση αίματος στα κόπρανα + ορθοσιγμοειδοσκόπηση


Lieberman 2001:Lieberman 2001:10,6% από 2885 παλαίμαχους με θετικό 10,6% από 2885 παλαίμαχους με θετικό εύρημα σε κολονοσκόπηση.εύρημα σε κολονοσκόπηση.

Αν είχε γίνει μόνο ανίχνευση αίματος Αν είχε γίνει μόνο ανίχνευση αίματος στα κόπρανα και σιγμοειδοσκόπηση θα στα κόπρανα και σιγμοειδοσκόπηση θα είχε εντοπιστεί το 75,8%είχε εντοπιστεί το 75,8%



κολονοσκόπησηκολονοσκόπηση


Kronborg 1989Kronborg 1989::

Σε 3121 παλαίμαχους το 10,5% είχε:Σε 3121 παλαίμαχους το 10,5% είχε:Αδένωμα Αδένωμα >>1010mmmm ηη λαχνωτό αδένωμαλαχνωτό αδένωμα η η αδένωμα με υψηλού βαθμού δυσπλασίααδένωμα με υψηλού βαθμού δυσπλασίαηη διηθητικό διηθητικό CaCa..

Imperiale 2000:Imperiale 2000:

Σε 1994 ενήλικες 5,6% με διηθητικό Σε 1994 ενήλικες 5,6% με διηθητικό CaCa,,46% από τους με 46% από τους με Ca Ca κεντρικότερα της κεντρικότερα της σπληνικής καμπήςσπληνικής καμπής δεν είχαν περιφερικότεραδεν είχαν περιφερικότεραπολύποδεςπολύποδες

Αρνητικά σημεία:Αρνητικά σημεία: κόστος κόστος – – διατρήσειςδιατρήσεις(1:1500)(1:1500) – – ΑιμορραγίεςΑιμορραγίες(1:1000)(1:1000) – –δυσανεξία προετοιμασίαςδυσανεξία προετοιμασίας – – ανάγκη καταστολήςανάγκη καταστολής θνητότητα (1:10.000)θνητότητα (1:10.000)

Δευτερογενής πρόληψηΔευτερογενής πρόληψηΒαριούχος υποκλυσμόςΒαριούχος υποκλυσμός

Στο 16%-47% των ασθενώνΣτο 16%-47% των ασθενώνδεν ολοκληρώνεταιδεν ολοκληρώνεταιη κολονοσκόπηση η κολονοσκόπηση και 4%-6%και 4%-6%των κολοορθικών των κολοορθικών Ca Ca θα θα μπορούσαν να διαφύγουνμπορούσαν να διαφύγουν

Winawer 2000:Winawer 2000:Παρακολούθηση μετά από πολυπεκτομήΠαρακολούθηση μετά από πολυπεκτομήο ο βαρυούχος υποκλισμόςβαρυούχος υποκλισμός φανέρωσε φανέρωσε Το 32% των νέων πολυπόδων Το 32% των νέων πολυπόδων << 0,5 0,5cmcmTo 53% To 53% των πολυπόδων των πολυπόδων 0,6 0,6 << 1,0cm 1,0cmTo 48% To 48% των πολυπόδων των πολυπόδων >> 1,0cm 1,0cmπου φανερώθηκαν με που φανερώθηκαν με κολονοσκόπησηκολονοσκόπηση


Εικονική κολονοσκόπησηΕικονική κολονοσκόπηση

Yee 2001:Yee 2001:Σε 300 ασθενείς (Σε 300 ασθενείς (screening screening ή εκτίμηση)ή εκτίμηση)αναν μέγεθος του πολύποδαμέγεθος του πολύποδα ευαισθησίαευαισθησία

> 1> 1cmcm 90% 90%0.5cm–0.9cm0.5cm–0.9cm 80% 80%1cm1cm 100% 100%< 0.5cm< 0.5cm 66,5% 66,5%

Miao 2000:Miao 2000:ΓιαΓια Ca Ca και πολύποδες και πολύποδες >> 1 1cmcm

ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ 73%73%ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ 94%94%


Ανίχνευση μεταλλάξεων στο Ανίχνευση μεταλλάξεων στο DNADNA στα κόπρανα στα κόπραναDouglaDouglas 2003:s 2003:

Το πρώτο Το πρώτο screening test screening test στο στο DNADNA των κοπράνων των κοπράνων λειτούργησε στις 13/8/2003 στο λειτούργησε στις 13/8/2003 στο MassachusettsMassachusetts

Σύνδρομα κολοορθικού καρκίνου Σύνδρομα κολοορθικού καρκίνου γενετικός έλεγχος και πιθανά γονίδιαγενετικός έλεγχος και πιθανά γονίδια

FAPFAP (>10-20πολύποδες)(>10-20πολύποδες)………………………………………………………………………………APC, MYHAPC, MYH

HNPCCHNPCC ((Amsterdam II)…Amsterdam II)……….…….MLH1, MSH2, MSH6, PMS2MLH1, MSH2, MSH6, PMS2

Peutz-JeghersPeutz-Jeghers (πολύποδες)(πολύποδες)………………………………………………………………………………STK11STK11

Juvenile PolyposisJuvenile Polyposis(>5 (>5 JJ πολύποδες)… πολύποδες)…MAD, BMPR1AMAD, BMPR1A

Cowden Syndrome Cowden Syndrome (trichilemmoma)(trichilemmoma)…………………………………………PTENPTEN++ μαστός, θυρεοειδής, μήτρα, ωοθήκες μαστός, θυρεοειδής, μήτρα, ωοθήκες

FAPFAP (>10-20πολύποδες)(>10-20πολύποδες)………………………………………………………………………………APC, MYHAPC, MYH

HNPCCHNPCC ((Amsterdam II)…Amsterdam II)……….…….MLH1, MSH2, MSH6, PMS2MLH1, MSH2, MSH6, PMS2

Peutz-JeghersPeutz-Jeghers (πολύποδες)(πολύποδες)………………………………………………………………………………STK11STK11

Juvenile PolyposisJuvenile Polyposis(>5 (>5 JJ πολύποδες)… πολύποδες)…MAD, BMPR1AMAD, BMPR1A

Cowden Syndrome Cowden Syndrome (trichilemmoma)(trichilemmoma)…………………………………………PTENPTEN++ μαστός, θυρεοειδής, μήτρα, ωοθήκες μαστός, θυρεοειδής, μήτρα, ωοθήκες

Σποραδικό CaΣποραδικό Ca75%75%

ΟικογενειακόΟικογενειακόιστορικόιστορικό

18%18%

HNPCCHNPCC5%5% FAPFAP

1%1%Ελκώδης κολίτιδαΕλκώδης κολίτιδα

1%1%

Συχνότητα εμφάνισης κολοορθικού καρκίνου Συχνότητα εμφάνισης κολοορθικού καρκίνου ανά κατηγορία κινδύνουανά κατηγορία κινδύνου


Ποιος πρέπει να υποβάλλεται στο Ποιος πρέπει να υποβάλλεται στο screeningscreening;;Ποιος πρέπει να υποβάλλεται στο Ποιος πρέπει να υποβάλλεται στο screeningscreening;;

Για τα κράτη μέλη:Για τα κράτη μέλη:Η Η ανίχνευση αίματος στα κόπραναανίχνευση αίματος στα κόπρανα συστήνεται σαν συστήνεται σαν προληπτικό μέτρο. Το πώς, που και πότε εξαρτάται απόπροληπτικό μέτρο. Το πώς, που και πότε εξαρτάται απότις δυνατότητες και προτεραιότητες του κάθε τις δυνατότητες και προτεραιότητες του κάθε εθνικού συστήματος υγείας.εθνικού συστήματος υγείας.

Η Η κολονοσκόπησηκολονοσκόπηση πρέπει να γίνεται στις περιπτώσεις πρέπει να γίνεται στις περιπτώσεις ανίχνευση αίματος στα κόπρανα.ανίχνευση αίματος στα κόπρανα.

Ηλικία μετεχόντων στο πρόγραμμα Ηλικία μετεχόντων στο πρόγραμμα 50 μέχρι 74 έτη.50 μέχρι 74 έτη.Το διάστημα μεταξύ διαδοχικών ελέγχων Το διάστημα μεταξύ διαδοχικών ελέγχων 1 με 2 χρόνια.1 με 2 χρόνια.

Ανοσολογικές και γενετικές δοκιμασίεςΑνοσολογικές και γενετικές δοκιμασίες, , σιγμοειδοσκόπησησιγμοειδοσκόπησηκαι και κολονοσκόπηση κολονοσκόπηση όχι προς το παρόν σαν προληπτικό όχι προς το παρόν σαν προληπτικό μέτρο.μέτρο.


Ποιος πρέπει να υποβάλλεται στο Ποιος πρέπει να υποβάλλεται στο screeningscreening;;Ποιος πρέπει να υποβάλλεται στο Ποιος πρέπει να υποβάλλεται στο screeningscreening;;

Για την Ευρωπαϊκή επιτροπή Για την Ευρωπαϊκή επιτροπή και το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο:και το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο:

Πρέπει να αναπτυχθούν οδηγίες τόσο σε Ευρωπαϊκό Πρέπει να αναπτυχθούν οδηγίες τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε Εθνικό επίπεδο για την ποιοτική όσο και σε Εθνικό επίπεδο για την ποιοτική διασφάλιση των προγραμμάτων ανίχνευση αίματος διασφάλιση των προγραμμάτων ανίχνευση αίματος στα κόπρανα. στα κόπρανα.


American Cancer Society American Cancer Society Colorectal Cancer Screening Colorectal Cancer Screening

GuidelinesGuidelines



ΣΧΕΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣΣΧΕΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

ΑΥΞΗΜΕΝΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣΑΥΞΗΜΕΝΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

ΥΨΗΛΟΤΑΤΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣΥΨΗΛΟΤΑΤΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ






>> 50 50 ετώνετών

• Ανίχνευση αίματος στα κόπρανα Ανίχνευση αίματος στα κόπρανα ( /( /1 έτος1 έτος))

• Ορθοσιγμοειδοσκόπηση με εύκαμπτο ενδοσκόπιοΟρθοσιγμοειδοσκόπηση με εύκαμπτο ενδοσκόπιο( /( /5 έτη5 έτη))

• Ανίχνευση αίματος στα κόπρανα + Ορθοσιγμο-Ανίχνευση αίματος στα κόπρανα + Ορθοσιγμο-ειδοσκόπηση με εύκαμπτο ενδοσκόπιο ειδοσκόπηση με εύκαμπτο ενδοσκόπιο ( ( /1, /5 έτη)/1, /5 έτη)

• Βαριούχος υποκλυσμός Βαριούχος υποκλυσμός ( ( /5 έτη)/5 έτη)

• Κολονοσκόπηση Κολονοσκόπηση ( ( /10 έτη)/10 έτη)

• Ανίχνευση αίματος στα κόπρανα Ανίχνευση αίματος στα κόπρανα ( /( /1 έτος1 έτος))

• Ορθοσιγμοειδοσκόπηση με εύκαμπτο ενδοσκόπιοΟρθοσιγμοειδοσκόπηση με εύκαμπτο ενδοσκόπιο( /( /5 έτη5 έτη))

• Ανίχνευση αίματος στα κόπρανα + Ορθοσιγμο-Ανίχνευση αίματος στα κόπρανα + Ορθοσιγμο-ειδοσκόπηση με εύκαμπτο ενδοσκόπιο ειδοσκόπηση με εύκαμπτο ενδοσκόπιο ( ( /1, /5 έτη)/1, /5 έτη)

• Βαριούχος υποκλυσμός Βαριούχος υποκλυσμός ( ( /5 έτη)/5 έτη)

• Κολονοσκόπηση Κολονοσκόπηση ( ( /10 έτη)/10 έτη)

ΣΧΕΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣΣΧΕΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ






ΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΥΞΗΜΕΝΟΣΑΥΞΗΜΕΝΟΣΈνα μονό μικρό αδένωμα <1Ένα μονό μικρό αδένωμα <1cmcm

ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ SCREENINGSCREENING3-6 3-6 έτη μετά την αρχική πολυπεκτομήέτη μετά την αρχική πολυπεκτομή

ΣΥΣΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣΥΣΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΚολονοσκόπηση Κολονοσκόπηση

ΣΧΟΛΙΑΣΧΟΛΙΑΑν η δοκιμασία φυσιολογική τότε συμμετοχή στοΑν η δοκιμασία φυσιολογική τότε συμμετοχή στοScreening Screening του σχετικού κινδύνουτου σχετικού κινδύνου






ΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΥΞΗΜΕΝΟΣΑΥΞΗΜΕΝΟΣΈνα αδένωμα >1Ένα αδένωμα >1cmcm η πολλά αδενώματα η αδένωμα με η πολλά αδενώματα η αδένωμα μευψηλού βαθμού δυσπλασία η λαχνωτό αδένωμαυψηλού βαθμού δυσπλασία η λαχνωτό αδένωμα

ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ SCREENINGSCREENING3 3 έτη μετά την αρχική πολυπεκτομήέτη μετά την αρχική πολυπεκτομή


ΣΧΟΛΙΑΣΧΟΛΙΑΑν η δοκιμασία φυσιολογική τότε επανάληψη σε 3 έτη Αν η δοκιμασία φυσιολογική τότε επανάληψη σε 3 έτη και αν πάλι φυσιολογική τότε συμμετοχή στο και αν πάλι φυσιολογική τότε συμμετοχή στο Screening Screening του σχετικού κινδύνουτου σχετικού κινδύνου






ΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΥΞΗΜΕΝΟΣΑΥΞΗΜΕΝΟΣΠροσωπικό ιστορικό θεραπευτικής εκτομής Προσωπικό ιστορικό θεραπευτικής εκτομής κολοορθικού κολοορθικού CaCa

ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ SCREENINGSCREENING1 1 έτος μετά την εκτομήέτος μετά την εκτομή


ΣΧΟΛΙΑΣΧΟΛΙΑΑν η δοκιμασία φυσιολογική τότε επανάληψη σε 3 έτη Αν η δοκιμασία φυσιολογική τότε επανάληψη σε 3 έτη αν πάλι φυσιολογική τότε επανάληψη κάθε 3 έτη αν πάλι φυσιολογική τότε επανάληψη κάθε 3 έτη






ΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΥΞΗΜΕΝΟΣΑΥΞΗΜΕΝΟΣΈνας πρώτου βαθμού συγγενής με κολοορθικό Ένας πρώτου βαθμού συγγενής με κολοορθικό CaCa η η αδενωματώδη πολυποδίαση μικρότερος των 60 ετών ηαδενωματώδη πολυποδίαση μικρότερος των 60 ετών ηδύο η περισσότεροι πρώτου βαθμού συγγενείς δύο η περισσότεροι πρώτου βαθμού συγγενείς οποιασδήποτε ηλικίας. (όχι κληρονομικό σύνδρομο) οποιασδήποτε ηλικίας. (όχι κληρονομικό σύνδρομο) ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ SCREENINGSCREENING40 ετών η 10 χρόνια πριν την ηλικία του νεότερου40 ετών η 10 χρόνια πριν την ηλικία του νεότερουσυγγενή που έχει νοσήσει (όποια είναι νωρίτερα)συγγενή που έχει νοσήσει (όποια είναι νωρίτερα)ΣΥΣΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣΥΣΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΚολονοσκόπηση Κολονοσκόπηση ΣΧΟΛΙΑΣΧΟΛΙΑΚάθε 5 χρόνια Κάθε 5 χρόνια Κολοορθικό Κολοορθικό CaCa σε συγγενείς μεγαλύτερου βαθμού δεν σε συγγενείς μεγαλύτερου βαθμού δεν αυξάνουν τον σχετικό κίνδυνο του γενικού πληθυσμού.αυξάνουν τον σχετικό κίνδυνο του γενικού πληθυσμού.






ΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΥΨΗΛΟΤΑΤΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣΥΨΗΛΟΤΑΤΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣΟικογενειακό ιστορικό οικογενούς Οικογενειακό ιστορικό οικογενούς αδενωματώδους πολυποδίασηςαδενωματώδους πολυποδίασης

ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ SCREENINGSCREENINGΑπό την ήβηΑπό την ήβη

ΣΥΣΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣΥΣΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΈγκαιρη Έγκαιρη ενδοσκοπικήενδοσκοπική επιτήρηση και συνεκτίμηση επιτήρηση και συνεκτίμηση των σχετικών των σχετικών γενετικών δοκιμασιώνγενετικών δοκιμασιών

ΣΧΟΛΙΑΣΧΟΛΙΑΑν η γενετική δοκιμασία είναι θετική ενδείκνυται Αν η γενετική δοκιμασία είναι θετική ενδείκνυται κολεκτομήκολεκτομή σε εξειδικευμένο κέντρο σε εξειδικευμένο κέντρο






ΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΥΨΗΛΟΤΑΤΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣΥΨΗΛΟΤΑΤΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣΟικογενειακό ιστορικό κληρονομικού μη-Οικογενειακό ιστορικό κληρονομικού μη-πολυποδιασικού καρκίνου παχεός εντέρουπολυποδιασικού καρκίνου παχεός εντέρουΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ SCRENNINGSCRENNING21 ετών21 ετώνΣΥΣΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣΥΣΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΚολονοσκόπησηΚολονοσκόπηση και συνεκτίμηση των σχετικών και συνεκτίμηση των σχετικών γενετικών δοκιμασιώνγενετικών δοκιμασιών ΣΧΟΛΙΑΣΧΟΛΙΑΑν η γενετική δοκιμασία είναι θετική η αν ο ασθενής Αν η γενετική δοκιμασία είναι θετική η αν ο ασθενής δεν είχε υποβληθεί σε γενετικές δοκιμασίες μέχρι δεν είχε υποβληθεί σε γενετικές δοκιμασίες μέχρι την ηλικία των 40 ετών ενδείκνυται η συστεινόμενη την ηλικία των 40 ετών ενδείκνυται η συστεινόμενη μέθοδος ελέγχου κάθε χρόνο σε εξειδικευμένο κέντρο μέθοδος ελέγχου κάθε χρόνο σε εξειδικευμένο κέντρο

International Collaborative Group (ICG) International Collaborative Group (ICG) meeting in Amsterdam in 1990meeting in Amsterdam in 1990

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ AMSTERDAMAMSTERDAM ΙΙ ΙΙ

• 3 συγγενείς με καρκίνο, οι 2 πρώτου βαθμού 3 συγγενείς με καρκίνο, οι 2 πρώτου βαθμού με τον τρίτο. Ο καρκίνος σχετιζόμενος με τον τρίτο. Ο καρκίνος σχετιζόμενος με το με το HNPCC (HNPCC (κολοορθικός, ενδομητρίου, κολοορθικός, ενδομητρίου, λεπτού εντέρου, ουροποιητικού) λεπτού εντέρου, ουροποιητικού)

• Εμφάνιση σε 2 γενιέςΕμφάνιση σε 2 γενιές

• 1 διάγνωση σε ηλικία μικρότερη των 50 ετών1 διάγνωση σε ηλικία μικρότερη των 50 ετών

• Αποκλεισμός αδενωματώδους πολυποδίασηςΑποκλεισμός αδενωματώδους πολυποδίασης

HNPCCHNPCC






ΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΕΙΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΥΨΗΛΟΤΑΤΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣΥΨΗΛΟΤΑΤΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣΦλεγμονώδης νόσος του εντέρου. Χρόνια ελκώδης Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου. Χρόνια ελκώδης κολίτιδα. Νόσος κολίτιδα. Νόσος Crohn.Crohn.ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ SCRENNINGSCRENNINGΟ κίνδυνος καρκίνου αρχίζει να είναι σημαντικός Ο κίνδυνος καρκίνου αρχίζει να είναι σημαντικός 8 έτη μετά την εμφάνιση της πανκολίτιδας η 12-15 8 έτη μετά την εμφάνιση της πανκολίτιδας η 12-15 έτη μετά την εμφάνιση κολίτιδας του αριστερού έτη μετά την εμφάνιση κολίτιδας του αριστερού κόλου.κόλου.ΣΥΣΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣΥΣΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΚολονοσκόπηση με βιοψίες για δυσπλασία Κολονοσκόπηση με βιοψίες για δυσπλασία ΣΧΟΛΙΑΣΧΟΛΙΑΚάθε 1–2 έτη σε εξειδικευμένο κέντρο στην επιτήρηση Κάθε 1–2 έτη σε εξειδικευμένο κέντρο στην επιτήρηση και αντιμετώπιση της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου. και αντιμετώπιση της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου.

Στην Ελλάδα υπάρχει το Στην Ελλάδα υπάρχει το εθνικό αρχείο νεοπλασιώνεθνικό αρχείο νεοπλασιών

(υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης).(υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης).

οργάνωση υπηρεσιών υγείαςοργάνωση υπηρεσιών υγείας

Νόμος 3370/ 27.06.2005Νόμος 3370/ 27.06.2005

ΤοΤο Εθνικό Αρχείο ΝεοπλασιώνΕθνικό Αρχείο Νεοπλασιών

εντάσσεταιεντάσσεται

στο στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης ΝοσημάτωνΚέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων

(ΚΕΕΛΠΝΟ)(ΚΕΕΛΠΝΟ)


Το Το εθνικό αρχείο νεοπλασιώνεθνικό αρχείο νεοπλασιών θεωρητικάθεωρητικά λειτουργεί λειτουργεί με σύστημα παθητικής συλλογής στοιχείωνμε σύστημα παθητικής συλλογής στοιχείων..

AAρχειοθετεί τα στοιχεία που του αποστέλλονται από ρχειοθετεί τα στοιχεία που του αποστέλλονται από τα παθολογοανατομικά εργαστήρια των νοσοκομείων. τα παθολογοανατομικά εργαστήρια των νοσοκομείων.

Είναι όμως άγνωστο τι ανταπόκριση υπάρχει και τι Είναι όμως άγνωστο τι ανταπόκριση υπάρχει και τι ποσοστό κάλυψης επιτυγχάνεται, αν οι φάκελοι που ποσοστό κάλυψης επιτυγχάνεται, αν οι φάκελοι που του αποστέλλονται είναι πλήρεις ή υπάρχουν κενά του αποστέλλονται είναι πλήρεις ή υπάρχουν κενά και αν γίνεται ποιοτικός έλεγχος.και αν γίνεται ποιοτικός έλεγχος.

ΕπίσηςΕπίσης μετά το μετά το 19911991 δεν υπάρχουν δημοσιευμένα δεν υπάρχουν δημοσιευμένα αποτελέσματα ή εκθέσεις. αποτελέσματα ή εκθέσεις.

;;;;;;;;


ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΦΡΟΝΤΙΔΑΦΡΟΝΤΙΔΑ

ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΑΟΓΚΟΛΟΓΙΚΑΣΥΜΒΟΥΛΙΑ – ΟΜΑΔΕΣΣΥΜΒΟΥΛΙΑ – ΟΜΑΔΕΣΓΕΝΙΚΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝΓΕΝΙΚΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ

ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΑΟΓΚΟΛΟΓΙΚΑΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ - ΚΕΝΤΡΑΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ - ΚΕΝΤΡΑ

ΚΕΕΛΠΝΟΚΕΕΛΠΝΟ


ΚΕΕΛΠΝΟΚΕΕΛΠΝΟ

Καταγραφή επιδημιολογικών δεδομένωνΚαταγραφή επιδημιολογικών δεδομένων

Αποτύπωση υπάρχουσας κατάστασηςΑποτύπωση υπάρχουσας κατάστασης

Σχεδιασμός-συντονισμός προγραμμάτωνΣχεδιασμός-συντονισμός προγραμμάτων- προαγωγής υγείας- προαγωγής υγείας- αγωγής υγείας- αγωγής υγείας- πληθυσμιακού ελέγχου έγκαιρης - πληθυσμιακού ελέγχου έγκαιρης διάγνωσης νεοπλασματικών νόσωνδιάγνωσης νεοπλασματικών νόσων

Συνεργασία με πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμιαΣυνεργασία με πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμιακαι τριτοβάθμια φροντίδα υγείαςκαι τριτοβάθμια φροντίδα υγείας

Καταγραφή επιδημιολογικών δεδομένωνΚαταγραφή επιδημιολογικών δεδομένων

Αποτύπωση υπάρχουσας κατάστασηςΑποτύπωση υπάρχουσας κατάστασης

Σχεδιασμός-συντονισμός προγραμμάτωνΣχεδιασμός-συντονισμός προγραμμάτων- προαγωγής υγείας- προαγωγής υγείας- αγωγής υγείας- αγωγής υγείας- πληθυσμιακού ελέγχου έγκαιρης - πληθυσμιακού ελέγχου έγκαιρης διάγνωσης νεοπλασματικών νόσωνδιάγνωσης νεοπλασματικών νόσων

Συνεργασία με πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμιαΣυνεργασία με πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμιακαι τριτοβάθμια φροντίδα υγείαςκαι τριτοβάθμια φροντίδα υγείας

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ


Ο γιατρός πρέπει να γνωρίζει:Ο γιατρός πρέπει να γνωρίζει:

• Τους κινδύνους, τα οφέλη και τους περιορισμούςΤους κινδύνους, τα οφέλη και τους περιορισμούςτων των screening testsscreening tests

• Ποια η συμβουλευτική διαδικασία πριν τα Ποια η συμβουλευτική διαδικασία πριν τα teststests• Τις συνέπειες των θετικών και αρνητικών Τις συνέπειες των θετικών και αρνητικών αποτελεσμάτων των αποτελεσμάτων των screening testsscreening tests

• Τον προσδιορισμό του κινδύνου που διατρέχουν Τον προσδιορισμό του κινδύνου που διατρέχουν τα άτομα που θεωρούνται πως ανήκουν στην ομάδατα άτομα που θεωρούνται πως ανήκουν στην ομάδαυψηλού κινδύνουυψηλού κινδύνου

• Την αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων μεθόδων Την αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων μεθόδων πληθυσμιακού ελέγχου έγκαιρης διάγνωσηςπληθυσμιακού ελέγχου έγκαιρης διάγνωσηςνεοπλασματικών νόσωννεοπλασματικών νόσων

• Που θα πρέπει να παραπέμπεται ο ελεγχόμενος Που θα πρέπει να παραπέμπεται ο ελεγχόμενος για περαιτέρω διερεύνηση-αντιμετώπισηγια περαιτέρω διερεύνηση-αντιμετώπιση

Σε δράση μετά την αντιμετώπισηΣε δράση μετά την αντιμετώπισητου κολοορθικού καρκίνου του κολοορθικού καρκίνου

Documents

Καρκίνος παχέος εντέρου