1

Барои ањли љомеа

Буљети давлатии Љумњурии

Тољикистон барои соли 2014

2

Мўњтарам шањрвандони Љумњурии Тољикистон!!Самаранок идора намудани молияи давлатї , яке аз шартњои

асосии ноил гардидан ба њадафхои стратегии иљтимоию-иктисодии рушди Љумњурии Точикистон ба шумор меравад. Яке аз вазифањои мухими сиёсати андозу бучет ин таъмини шаффофият ва ошкор будани раванди буљет мебошад. Маълумотњо оиди марњилањои раванди буљет, дурнамои нишондихандањои Буљети давлатї ва иљроиши онхо, барои истифодабарандагони њавасманд дастрас буда, дар сомонаи Вазорати молияи Љумњурии Тољикистон љойгир карда шудаанд.

Лоињаи Буљети давлатї барои солњои 2014-2016 дар шароитњои мушкили иктисодї тањия гардидаст. Новобаста аз ин њамаи кафолатхои иљтимої барои гурўњњои алоњидаи ахолї нигоњ дошта шуда, маблагѓузории харољотњо дар вобастагї бо Паёми Президенти Љумњурии Точикистон ба Маљлиси Олии Љумњурии Тољикистон таъмин мегардад.

Бо максади њарчї бештар љалб намудани шањрвандони Љумњурии Тољикистон дар муњокимаи масъалањо оиди тањияи буљет ва иљроиши он, «Буљети давлатї барои ањли љомеаи Љумњурии Тољикистон» тањия гардидааст. Маълумоте, ки дар «Буљети давлатї барои ањли љомеаи Љумњурии Тољикистон» оварда шудааст, муштариёни сомонаро бо мафњумњои асосии раванди буљет ва хусусиятњои асосии Буљети давлатї шинос менамояд.

Боварї дорем, ки љойгир намудани «Буљети давлатии соли 2014 барои ањли љомеаи Чумњурии Тољикистон» дар сомона, иштироки љамъиятро дар раванди бучетї баланд мебардорад. Барои манзури таклифу пешниходњои Шумо омода њастем.

Вазири молияи ЉТ Ќурбонов А.К.

3

Буљет чист?

Истилоњи буљет (калимаи нормандї буда маънояш њамён, љузъдон, линчаи чармин, линчаи пулдор мебошад ) наќшаи даромад ва самти харољоти воситањои пулии њар як cубъекти иќтисодиро (аз давлат то оила) мефањмонад, ки барои як давраи аниќшуда муайян карда шудааст. Буљети давлатии Љумњурии Тољикистон њар сол аз тарафи Маљлиси намояндагони Маљлиси Олии Љумњурии Тољикистон дар шакли Ќонун дар бораи Буљети давлатии Љумњурии Тољикистон ќабул карда мешавад.• Њар як љамъоат, шањр ва ноњияњо буљети

худро дорад. Ба буљетњои мањаллї, буљети ВМКБ, вилоятњо, шахру ноњияњо ва шањри Душанбе дохил мешаванд.

4

Мукоисаи Буљети давлатї бо буљети оила

Буљети њар як оила аз 2 ќисм иборат аст: даромад ва харољот.

Даромади оила- одатан манбаи муайяне дорад (музди мехнати аъзоёни коргари оила, стипедия, нафакаи пиронсолони оила) ва аз хамин сабаб пешгўи кардани онњо осон аст. Харољотхо бошанд бо таъмини талабот ва хоњишхои аъзои оила(хариди молхои озуќаворї, пардохт барои хона, кўмак ба волидайн, хариди автомобил,пардохт барои табобат) вобаста мебошанд.

Хаљми харољот, асосан аз рўи хаљми даромад муайян карда мешавад. Даромадхо бошад дар бисёр холатхо нисбати талабот мањдуд мебошанд. Дар идоракунии буљаи оила низ хамчун буљети давлатї аз як тараф бояд талаботхоро харчї бештар конеъ гардонид, аз тарафи дигар онхо бояд ба даромадхо мувофик бошанд.

5

Ќисмњои буљет• Барои таъмини талаботи љамъият ва њалли

мушкилињо, давлат ба наќша мегирад:

давлат барои ба даст овардани неъматхои моддї ва хизматрасонињо барои таъмини талаботи љамъиятї ба накша мегирад;

2. Даромадро– Хаљм ва манбаъњои захирањои давлатї, ки ба воситаи онхо давлат метавонад ба њадафњо ва масъалањои муайяншуда ноил гардад.

1. Харољотро

6

Мувозинатии буљет

Хангоми барзиёдии харољоти буљет

нисбати даромади он касри буљет/ дефитсит ба вуљуд меояд, ки манбаъхои руйпўш намудани он бояд ба накша гирифта шаванд (баровадани когазхои кимматноки давлати, маблагхо аз хусусисгардонии молиякияти давлатї , грантњо, карзхо ва ѓайрахо).

Агар даромади буљет аз харољот он зиёд

бошад– ПРОФИТСИТИ БУЉЕТ , ба вуљуд меояд, ки бояд самтхои истифодабарии он муайян гарданд.

7

Даромад ва харољоти Буљети давлатї

дар соли 2014. млн.сомонї

Буљети тасдикшудаи

соли 2013

Буљети тасдикшудаи

соли 2014

2014/2013 % 2014/2013 бо сомони

Хаљми даромадхои умумии Буљ

давлати

12057,6 13901,0 15,3 1843,4

Хаљми харољотхои

умумии буљети давлати

12268,1 14143,1 15,3 1875,0

Дефитсити буљет

210,5 242,1 15,0 31,6

8

Сохтори хаљми умумии буљети давлатии Љумхурии Тољикистон дар соли 2014 млн. сомони

Хаљми умумии Буљети давлати-13901,0

Даромадхои љори ва грантхо барои дастгирии буљет -11195,5-80,5%

Барномаи Инвиститсияхои давлати

1697,4-12,2%

Карзи давлати 282,0 -2%

Маблагхои махсуси ташкилотхои буљети-726,1-5,2%

9

Сохтори даромадхои љории Буљети давлатии Љумхурии Тољикистон

Даромадхои љори11195,5 млн.сомони

Даромадхои андози

10188,8- ё 91,0 % Даромадхои гайриандози

876,7 – ё 7,8 %

Грантхо

130,0 – ё 1,2%

10

Даромадхои андозї млн.сомони

 Номгў 2014

Бо % нисбати

ММД Андоз аз даромад ва андоз аз фоида 1869,8 3,9Андози иљтимои 1432,3 3,0Андоз аз амволи гайриманкул 206,5 0,4Андоз аз фуруши нахи пахта ва алюминийи аввалия 146,8 0,3

ААИ 4855,4 10,0Андоз бо услуби соддакардашуда 392,8 0,8Аксизхо 303,8 0,6Пардохтхои гумруки 600 1,2Андозхои дигари беруни барои савдо ва амалиётхо 381,2 0,7

11

Даромадхои ѓайриандозї ва грантхо барои дастгирии буљет дар соли 2014.

Даромадхои гайриандози-876,7 млн.сомони

Грантхо барои дастгирии буљет 130,0 млн.сомони

12

БИД-1697,412%

Карзи давлати2822%

Маблагхои

махсуси

ташкилотхои буљети726,1

5%

Даромадхои

чори ва грантхо11195,5

81%

Хаљми умумии даромади Буљети давлати дар соли 2014

13901,0 млн.сомони

13

Харољотхои љори; 11437,6; 81%

БИД; 1697,4; 12%

Карзи давлати 282; 2%

Маблагхои

махсуси ташкилотхо

и буљети 726,1; 5%

Хаљми умумии харочоти Буљети давлати дар соли 2014

14143,1 млн.сомони

14

Сектор идораи давлати ; 829; 6%

Маориф; 2517; 19%

Тандурусти; 1099,2; 9%

Хифзи иљтимоии ахоли; 2689; 21%

Фарханг ва варзиш; 586,3; 5%

Хољагии коммуналию

манзил; 777,4; 6%

Сектори сзишвори. энергетики; 1838,9; 14%

Хољагии кишлок; 336,4; 3%

Саноати кухи ва сохтмон; 143,2;

1%

Наклиёт ва коммуникатсия;

1140,8; 9%

Дигар корхои иктисоди ва

хизматхо; 36,1; 0%

Дигар харољотхо 953,8; 7%

Сохтори хаљми умумии харољотхои Буљети давлати дар соли 2014

15

Дигар харољотхои

буљети; 5639,1; 49%

Фонди музди мехнат;

3075,3; 27%

Харочоти асоси;

2723,2; 24%

Харољотхои чории Буљети давлати дар соли 2014- 11437,6 млн.сомони

16

Харочотхои Буљети давлати барои сохахаи иљтимои

млн.сомони

Нисбати хачми

умумии харочоти

Бучети давлати

Бо % нисбати

ММД

2014 сол

Хамаи харољотхо

барои сохахои иљтимои

6891,4 48,7 14,2

Маориф2517,0 17,7 5,1

Тандурусти1099,2 7,7 2,2

Хифзи иљтимои

2689,0 19,0 5,5

Фарханг ва варзиш

586,3 4,1 1,2

17

Харољотхои хочагии манзилию коммунали(2014с)

777,3 млн.сомони

18

Хољагии ќишлоќ(2014с)

336,4 млн.сомони

19

Саноат ва сохтмон(2014с)

143,2 млн.сомони

20

Энергетика(2014с)

1838,9 млн.сомони

21

Наклиёт ва коммуникатсия(2014с)

1140,8 млн.сомони

22

Млн.сомони Млн.сомони

 Хамаги харољотхо

Даромадхои дохили

Даромадхои дохили

ва хиссаи андозхои

умумичумхурияви

Субвенсия аз буч.

чумхурияви

Хамаги даромадхо

ВМКБ 195,88 4,558 37,117 157,792 194,909В. Хатлон 1068,1 101,08 575 487,809 1062,809В. Сугд 1038,7 254,69 1038,7 0 1038,7ш. Душанбе 1183,8 157,107 1183,84 0 1183,84ш.Вахдат 88,46 15,01 88,465 0 88,465ш.Рогун 26,1 1,817 26,136 0 26,136шТурсунзода 97,2 15,1 97,228 0 97,228Варзоб 26,2 3,4609 12,907 13,196 26,103Рашт 43,3 3,223 11,7098 31,37 43,0798Хисор 90 14,982 90 0 90Чиргатал 31,26 1,334 6,048 25,058 31,106Нуробод 27,3 1,456 5,882 21,326 27,208Рудаки 99,9 17,309 99,906 0 99,906Тавилдара 15,47 0,396 2,473 12,925 15,398Тачикобод 20,17 1,174 3,465 16,605 20,07Файзобод 32,35 4,354 14 18,188 32,188Шахринав 35,35 3,453 16,336 18,558 34,894Хамаги 4119,54 600,5039 3309,2128 802,827 4112,0398

Даромадхо ва харољоти буљети махаллї

23

КАСРИ БУЧЕТХОИ МАХАЛЛИ хаз.сомони

 ХАМАГИ ХАРОЧОТХО

ХАМАГИ ДАРОМАДХО

ДЕФИТСИТИ БУЧЕТ

ВМКБ 195889,3 194909,8 -979,50

в. Хатлон 1068150,1 1062809,3 -5340,80

в. Сугд 1038700 1038700,0 0,00

ш.Душанбе 1183845 1183845,0 0,00

ш.Вахдат 88465,9 88465,9 0,00

ш.Рогун 26136,6 26136,6 0,00

ш.Турсунзода 97228,6 97228,6 0,00

Варзоб 26235,3 26104,1 -131,20

Рашт 43300 43083,5 -216,50

Хисорр 90000 90000,0 0,00

Чиргатал 31263,9 31107,6 -156,30

Нуробод 27346,1 27209,4 -136,70

Рудаки 99906,8 99906,8 0,00

Тавилдара 15476,6 15399,2 -77,40

Тачикобод 20172,2 20071,3 -100,90

Файзобод 32350,3 32188,5 -161,80

Шахринав 35070 34894,6 -175,40

Хамаги 4119536,7 4112060,9 -7475,80

24

Субвенсия (кўмаки молиявї) — ин маблаѓњои буљетии беподош ва бебозгашт мебошанд, ки барои маблаѓузории харољотњои маќсаднок дар доираи системаи буљетї дода мешаванд. Агар даромадњои буљетњои мањаллї барои маблаѓгузории фаъолияташон нокифоя бошанд ( барои рўйпўш кардани харољотхо ) аз буљети љумхуриявї ба онхо кўмаки молиявї дода мешавад, ки субвенсия ном дорад.

25

ВМКБ; 81,0%в. Хатлон.;

45,9%

Варзоб; 50,6%

Рашт; 72,8%

Чиргатал; 80,6%Нуробод; 78,4%

Тавилдара; 83,9%

Тољикобод; 82,7%

Файзобод; 56,5%

Шахринав; 53,2%

Хиссаи субвенсия дар хачми умумии даромадхои буљетхои махаллї дар соли 2014

26

Вазорати молияи Љумњурии Тољикистон тел:227 88 72