Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

öñïíôßäáPrimary Health Care

ISSN 1105-7432

Ôñéìçíéáßá ̧ êäïóç ôçò ÅëëçíéêÞò Åôáéñåßáò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞòQuarterly edited by the Greek Association of General Practitioners

Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, Áðñßëéïò - Éïýíéïò 2001, Volume 13, Number 2, April - June 2001

ðñùôïâÜèìéáðñùôïâÜèìéáöñïíôßäáõãåßáòõãåßáò

ÅËËÇÍÉÊÇ ÅÔÁÉÑÅÉÁ ÃÅÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓÐáðáäéáìáíôïðïýëïõ 4, 115 28 ÁÈÇÍÁ

ÅÍÔÕÐÏ ÊËÅÉÓÔÏÁÑÉÈ. ÁÄÅÉÁÓ451/91 ÊÄÁ

ÅñåõíçôéêÝò Åñãáóßåò

59 Á. ÆÜâñáò, Ã. ÔóÜêïò, Ã. Êõñéáêüðïõëïò, ×. Ïéêïíüìïõ, Í. ÁñÜ÷ùâáò, Í. Âáóéëéêéþôçò,×. ÄïìÝíéêïò: Åêôßìçóç áðïäïôéêüôçôáò ôùí õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ðñùôïâÜèìéáòðåñßèáëøçò ôïõ ÉÊÁ

69 Ì. Ãåßôïíá, Ã. ÌðÝëïò, Ê. Ðáðáäçìçôñßïõ, Å. Ãåùñãïýóç, Á. Äåäïýóç, Ã. Êõñéüðïõëïò:ÌÝôñçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôïõ ÊÝíôñïõ Õãåßáò Êïñùðßïõ: ÐåñéãñáöéêÞ êáéðïóïôéêÞ áíÜëõóç ôùí äåäïìÝíùí

78 Î.Ê. Êñïêßäçò: ÐñïïðôéêÞ ðáñáêïëïýèçóç ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí ôùíöáñìÜêùí óôçí ðñùôïâÜèìéá ðåñßèáëøç

Óýíôïìåò ÁíáóêïðÞóåéò

84 Á. ÐáðïõôóéäÜêçò: Áðïôåëåóìáôéêüò Þ ü÷é ï áíôéôåôáíéêüò ïñüò; Áíáóêüðçóç ôçòó÷åôéêÞò âéâëéïãñáößáò

89 Á. Óùôçñüðïõëïò, Ïõñ. Áðïóôüëïõ, Å. Óêëçñüò: Èåñìïðëçîßá, íüóïò ôùí êáéñéêþíóõíèçêþí ôçò åðï÷Þò ìáò

ÃñÜììá ðñïò ôïí åêäüôç

95 Ì. ÂåíéæÝëïò: Ç ÃåíéêÞ ÉáôñéêÞ êáé ç ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáòóôçí ÅëëÜäá ôï 2001

Ãéá Ýíá ößëï ôçò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò

96 ×. ËéïíÞò: Ãéá ôïí ÊáèçãçôÞ ¢ããåëï Êñáíßäç

Áðü ôïí Åëëçíéêü êáé ÄéåèíÞ Éáôñéêü Ôýðï

97 Å.Á. Èçñáßïò: Ðáñïõóßáóç äçìïóéåýóåùí ÅëëÞíùí óõããñáöÝùíóôïí åëëçíéêü êáé äéåèíÞ éáôñéêü ôýðï

Óõíå÷éæüìåíç Åêðáßäåõóç óôç ÃåíéêÞ ÉáôñéêÞ

99 ÌåôåêðáéäåõôéêÜ ìáèÞìáôá óôï "ÉððïêñÜôåéï" Ð.Ã.Í.Á.

öñïíôßäáPrimary Health Care

Ôñéìçíéáßá ̧ êäïóç ôçò ÅëëçíéêÞò Åôáéñåßáò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞòQuarterly edited by the Greek Association of General Practitioners

Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, Áðñßëéïò - Éïýíéïò 2001, Volume 13, Number 2, April - June 2001

ðñùôïâÜèìéáðñùôïâÜèìéáöñïíôßäáõãåßáòõãåßáò

ÐÅÑÉÅ×ÏÌÅÍÁÅñåõíçôéêÝò Åñãáóßåò

Á. ÆÜâñáò, Ã. ÔóÜêïò, Ã. Êõñéüðïõëïò, ×. Ïéêïíüìïõ, Í. ÁñÜ÷ùâáò, Í. Âáóéëéêéþôçò, ×. ÄïìÝíéêïò:Åêôßìçóç áðïäïôéêüôçôáò ôùí õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò ôïõ ÉÊÁ ................................... 59

Ì. Ãåßôïíá, Ã. ÌðÝëïò, Ê. Ðáðáäçìçôñßïõ, Å. Ãåùñãïýóç, Á. Äåäïýóç, Ã. Êõñéüðïõëïò: ÌÝôñçóçôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôïõ ÊÝíôñïõ Õãåßáò Êïñùðßïõ: ÐåñéãñáöéêÞ êáé ðïóïôéêÞ áíÜëõóç ôùí äåäïìÝíùí ......... 69

Î. Êñïêßäçò: ÐñïïðôéêÞ ðáñáêïëïýèçóç ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí ôùí öáñìÜêùíóôçí ðñùôïâÜèìéá ðåñßèáëøç ................................................................................................................................................................................. 78

Óýíôïìåò ÁíáóêïðÞóåéò

Á. ÐáðïõôóéäÜêçò: Áðïôåëåóìáôéêüò Þ ü÷é ï áíôéôåôáíéêüò ïñüò; Áíáóêüðçóç ôçò ó÷åôéêÞò âéâëéïãñáößáò ........ 84

Á. Óùôçñüðïõëïò, Ïõñ. Áðïóôüëïõ, Å. Óêëçñüò: Èåñìïðëçîßá, íüóïò ôùí êáéñéêþí óõíèçêþíôçò åðï÷Þò ìáò ................................................................................................................................................................................................................ 89

ÃñÜììá ðñïò ôïí åêäüôç

Ì. ÂåíéæÝëïò: Ç ÃåíéêÞ ÉáôñéêÞ êáé ç ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò óôçí ÅëëÜäá ôï 2001 .......................................... 95

Ãéá Ýíá ößëï ôçò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò

×. ËéïíÞò: Ãéá ôïí ÊáèçãçôÞ ¢ããåëï Êñáíßäç .............................................................................................................................................. 96

Áðü ôïí Åëëçíéêü êáé ÄéåèíÞ Éáôñéêü Ôýðï

Å.Á. Èçñáßïò: Ðáñïõóßáóç äçìïóéåýóåùí ÅëëÞíùí óõããñáöÝùí óôïí åëëçíéêü êáé äéåèíÞ éáôñéêü ôýðï ............... 97

Óõíå÷éæüìåíç Åêðáßäåõóç óôç ÃåíéêÞ ÉáôñéêÞ

ÌåôåêðáéäåõôéêÜ ìáèÞìáôá óôï "ÉððïêñÜôåéï" Ð.Ã.Í.Á. ............................................................................................................................ 99

CONTENTSOriginal Papers

A. Zavras, G. Tsakos, J. Kyriopoulos, Ch. Economou, N. Arachovas, N. Vasilikiotis, Ch. Domenikos:Productive efficiency evaluation of Institute of Social Insurances Primary Health Care Servises ................................... 59

M. Geitona, G. Belos, C. Papademetriou, E. Georgousi, A. Dedoussi, J. Kyriopoulos: Productivitymeasurement of the Koropi Health Centre: Descriptive and quanitative analysis of data ..................................................... 69

K. Krokidis: Prospective follow up of adverse drug reactions in primary health care ............................................................. 78

Brief Reports

A. Papoutsidakis: Effective or not the Tetanus Immune Globulin? ....................................................................................................... 84

A. Sotiropoulos, Our. Apostolou, E. Skliros: Heatstroke: the illness of the weather conditions in our epoch ............. 89

Letter to the editor

M. Venizelos: The General Practice and the Primary Health Care in Greece today ................................................................ 95

Dedicated to a friend of the Greek General Practice

C. Lionis: To Prof. A. Cranidis .................................................................................................................................................................................. 96

From the Greek and International Medical Literature

E.A. Thireos: Greek authors in medical literature .......................................................................................................................................... 97

Continuing Education in General Practice

Lecture given to GPs trainees at the "Ippocration" General Hospital of Athens ........................................................................ 99

59

A. ÆÜâñáò êáé óõí. Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 2001

Åêôßìçóç áðïäïôéêüôçôáò ôùí õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþíðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò ôïõ ÉÊÁ

A. ÆÜâñáò1,2, Ã. ÔóÜêïò1,3,4, Ã. Êõñéüðïõëïò1, ×. Ïéêïíüìïõ1, Í. ÁñÜ÷ùâáò4, Í. Âáóéëéêéþôçò4,×. ÄïìÝíéêïò4

ÅÑÅÕÍÇÔÉÊÇ ÅÑÃÁÓÉÁ

ORIGINAL PAPERPrimary Heatlh Care, Volume 13, Number 2, 59-68, 2001ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò, Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 59-68, 2001

ÅéóáãùãÞ

H ìÝôñçóç áðïôåëÝóìáôïò êáé çåêôßìçóç ôçò áðïäïôéêüôçôáò áðïôå-ëïýí êñßóéìåò ðáñáìÝôñïõò áîéïëüãç-óçò ôçò ëåéôïõñãßáò åíüò ïñãáíéóìïý.Ç êñéóéìüôçôá áõôþí ôùí ðáñáìÝôñùíáíáäåéêíýåôáé áêüìá ðåñéóóüôåñï óåðïëëïýò öïñåßò ôïõ äçìüóéïõ ôïìÝá,ïé ïðïßïé óõíÞèùò áíôéìåôùðßæïõíáíåðÜñêåéá ðüñùí êáé èåóìéêÜ åìðü-äéá.

To I.K.A. áðïôåëåß ôïí êõñéüôåñïöïñÝá ðáñï÷Þò ðñùôïâÜèìéáò öñïíôß-äáò õãåßáò óôçí ÅëëÜäá, áöïý êáëý-ðôåé ìÝóù åêôåíïýò ðáíåëëáäéêïý äé-êôýïõ õðïäïìÞò êáé åõñÝïò öÜóìáôïòðáñï÷þí ðåñßðïõ 54% ôïõ ðëçèõóìïýôçò ÷þñáò1. ÊáôÜ óõíÝðåéá, ç áîéïëü-ãçóç ôçò áðïäïôéêüôçôáò ôùí õãåéï-íïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ðñùôïâÜèìéáòðåñßèáëøçò ôïõ ïñãáíéóìïý áðïêôÜéäéáßôåñï åðéóôçìïíéêü êáé åñåõíçôéêüåíäéáöÝñïí, áëëÜ êáé äéáêñéôÞ ðïëéôé-

ÐåñßëçøçÓêïðüò ôçò ðáñïýóáò åñãáóßáò åßíáé ç áðïôýðùóç ôçò óõãêñéôéêÞò áðïäïôé-êüôçôáò ôùí õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò ôïõ É.Ê.Á.,ìå êñéôÞñéï áðïôåëÝóìáôïò ôïí áñéèìü ôùí éáôñéêþí åðéóêÝøåùí. Ãéá ôçíáîéïëüãçóç ôçò áðïäïôéêüôçôáò ôùí ðáñáðÜíù õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí÷ñçóéìïðïéÞèçêáí ìåôáâëçôÝò ãéá ôçí õðïäïìÞ óå áíèñþðéíïõò ðüñïõò, ôïíêáëõðôüìåíï ðëçèõóìü, ôç ÷ñçóéìïðïßçóç õãåéïíïìéêþí õðçñåóéþí, êáèþòêáé äçìïãñáöéêÝò ðáñÜìåôñïé. Ç ìåèïäïëïãßá ðïõ áêïëïõèÞèçêå âáóßæåôáéóôçí áíÜëõóç ôùí "ÂÝëôéóôùí Ðñïôýðùí Áðïäïôéêüôçôáò" (Data EnvelopmentAnalysis, DBA). Óýìöùíá ìå ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò áíÜëõóçò äéáöáßíåôáé üôéôçí õøçëüôåñç ìÝóç áðïäïôéêüôçôá åß÷áí ïé õãåéïíïìéêïß ó÷çìáôéóìïß ìåðëçèõóìü åõèýíçò 10.000-25.000 (81,2%) êáé 25.000-50.000 äéêáéïý÷ïõò (80,8%)áíôßóôïé÷á, åíþ ôç ÷áìçëüôåñç ìÝóç áðïäïôéêüôçôá (66%) åìöÜíéóáí ïé ìïíÜ-äåò ìå ðëçèõóìü åõèýíçò ìÝ÷ñé 10.000 äéêáéïý÷ïõò. ÅðéðñïóèÝôùò, áðü ôçíáíÜëõóç öáßíåôáé üôé ç áðïäïôéêüôçôá ôùí ìïíÜäùí ïé ïðïßåò äéáèÝôïõí åñ-ãáóôÞñéá åßíáé éäéáßôåñá õøçëÞ (87,2%).

Productive efficiency evaluation of Institude of Social InsurancesPrimary Health Care ServicesÁ. Zavras, G. Tsakos, J. Kyriopoulos, Ch. Economou, N. Arachovas,N. Vasilikiotis, Ch. Domenikos

SummaryThe aim of this paper is to evaluate productive efficiency of Institude of SocialInsurances (IKA) primary health care services. Data from the official publishedstatistical series of IKA concerning inputs (human resources, insured populati-on, demographic structure) and outputs (outpatient visits) were used. The rela-tive efficiency of IKA primary health care services was calculated according tothe Data Envelopment Analysis (DEA). The main findings of the study showefficiency disparities among the sample. The average relative efficiency washigher in departments covering 10.000-25.000 (81,2%) and 25.000-50.000 (80,8%)population.Key words: Primary Health Care, Efficiency, Data Envelopment Analysis

1ÔïìÝáò Ïéêïíïìéêþí ôçò Õãåßáò, ÅèíéêÞ Ó÷ïëÞ Äçìüóéáò Õãåßáò, 2Department of HealthPolicy and Epidemiology, Harvard University, 3Department of Epidemiology and PublicHealth, Royal Free and University College London Medical School, University of London,4Deloitte & Touche Consulting

ËÝîåéò êëåéäéÜ: ÉÊÁ, ÐñùôïâÜèìéá Ðåñßèáëøç, Áðï-äïôéêüôçôá, ÂÝëôéóôá Ðñüôõðá ÁðïäïôéêüôçôáòÕðïâëÞèçêå: 30 Áõãïýóôïõ 2000ÅðáíõðïâëÞèçêå: 21 Äåêåìâñßïõ 2000¸ãéíå äåêôÞ ãéá äçìïóßåõóç: 22 Äåêåìâñßïõ 2000Õðåýèõíïò áëëçëïãñáößáò: Ïéêïíüìïõ ×áñÜëáìðïò,ÅèíéêÞ Ó÷ïëÞ Äçìüóéáò Õãåßáò, ÔïìÝáò Ïéêïíïìé-êþí ôçò Õãåßáò, Ë. ÁëåîÜíäñáò 196, Ô.Ê. 11521Ôçë.: (01) 6435328, 6426380, Fax: (01) 6449571.

ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò

60

A. ÆÜâñáò êáé óõí.

êÞ ðñïôåñáéüôçôá.Ï óêïðüò ôçò ðáñïýóáò åñãáóßáò åßíáé ç

áðïôýðùóç ôçò óõãêñéôéêÞò áðïäïôéêüôçôáò ôùíõãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ðñùôïâÜèìéáò ðåñß-èáëøçò ôïõ I.K.A., ìå êñéôÞñéï áðïôåëÝóìáôïòôïí áñéèìü ôùí éáôñéêþí åðéóêÝøåùí.

Õëéêü êáé ÌÝèïäïò

Óå ðáíåëëáäéêü åðßðåäï ôï I.K.A. äéáèÝôåé301 õãåéïíïìéêïýò ó÷çìáôéóìïýò ðñùôïâÜèìéáòðåñßèáëøçò, ïé ïðïßïé ðáñÝ÷ïõí õãåéïíïìéêÝò õðç-ñåóßåò óôïõò äéêáéïý÷ïõò. Áðü áõôïýò, óôïé÷åßáðñïóùðéêïý õðÞñ÷áí ãéá 189 õãåéïíïìéêïýò ó÷ç-ìáôéóìïýò. Ïé õðüëïéðïé ó÷çìáôéóìïß ãéá ôïõòïðïßïõò äåí õðÞñ÷áí óôïé÷åßá ðñïóùðéêïý åîáé-ñÝèçêáí áðü ôçí áíÜëõóç. Óå Ýíá äåýôåñï åðßðå-äï áíáöïñÜò, áðü ôïõò 189 õãåéïíïìéêïýò ó÷ç-ìáôéóìïýò ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò åðéëÝ÷èç-êáí 163, ìå êñéôÞñéï ôç äõíáôüôçôá áíôéóôïß÷é-óçò óå áõôïýò óõãêåêñéìÝíïõ áñéèìïý äéêáéïý-÷ùí õãåéïíïìéêÞò êÜëõøçò. Ç äéáäéêáóßá áíôé-óôïß÷éóçò äéêáéïý÷ùí óôïõò õãåéïíïìéêïýò ó÷ç-ìáôéóìïýò Ýãéíå ìå áíáãùãÞ áðü ôá ó÷åôéêÜ óôïé-÷åßá ðïõ ôçñïýíôáé óôá áíôßóôïé÷á äéïéêçôéêÜõðïêáôáóôÞìáôá. Ç ìåñéêÞ Ýëëåéøç óôïé÷åßùí ãéáôç ÷ñçóéìïðïßçóç õãåéïíïìéêþí õðçñåóéþí ïäÞ-ãçóå óå ìéá ôñßôç öÜóç äéáëïãÞò ôïõ äåßãìáôïò.ÓõãêåêñéìÝíá åîáéñÝèçêáí ìïíÜäåò, ãéá ôéò ïðïßåòäåí õðÞñ÷áí óôïé÷åßá ãéá ôïí áñéèìü ôùí éáôñé-êþí åðéóêÝøåùí êáé Ýôóé ðñïÝêõøå ôåëéêü äåßã-ìá 133 õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ðñùôïâÜè-ìéáò ðåñßèáëøçò. Óõíåðþò, áðü ôïõò 301 õãåéï-íïìéêïýò ó÷çìáôéóìïýò ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáë-øçò ôïõ ÉÊÁ, äåí óõìðåñéëÞöèçêáí óôçí áíÜëõ-óç 168 ó÷çìáôéóìïß ãéá ôïõò ïðïßïõò äåí õðÞñ-÷áí äéáèÝóéìá óôïé÷åßá ãéá ôï ðñïóùðéêü ðïõáðáó÷ïëïýí, ãéá ôïí áñéèìü ôùí äéêáéïý÷ùí ðïõêáëýðôïõí êáé ãéá ôïí áñéèìü ôùí éáôñéêþí åðé-óêÝøåùí óå áõôïýò. Ðñüêåéôáé êõñßùò ãéá ìéêñÝòìïíÜäåò, õðïêáôáóôÞìáôá ôá ïðïßá äåí Ý÷ïõíóôáèåñü êáé ìüíéìï ðñïóùðéêü êáé ïé óõìâåâëç-ìÝíïé éáôñïß äÝ÷ïíôáé ôïõò áóöáëéóìÝíïõò óôïéäéùôéêü éáôñåßï ôïõò.

Ãéá ôçí áîéïëüãçóç ôçò áðïäïôéêüôçôáò ôùíõãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ôïõ äåßãìáôïò, ÷ñçóé-ìïðïéÞèçêáí ìåôáâëçôÝò ãéá ôçí õðïäïìÞ óåáíèñþðéíïõò ðüñïõò, ôïí êáëõðôüìåíï ðëçèõóìü,ôç ÷ñçóéìïðïßçóç õãåéïíïìéêþí õðçñåóéþí, êá-

èþò êáé äçìïãñáöéêÝò ðáñÜìåôñïé. ÓõãêåêñéìÝ-íá, óôçí áîéïëüãçóç óõíÝôåéíáí ìåôáâëçôÝò ðïõðåñéãñÜöïõí ôïí áñéèìü ôùí äéáöüñùí êáôçãï-ñéþí ðñïóùðéêïý ôïõ õãåéïíïìéêïý ó÷çìáôéóìïý(éáôñéêü, íïóçëåõôéêü, ðáñáúáôñéêü êáé äéïéêçôé-êü), êáèþò êáé ôïõ áñéèìïý ôùí äéêáéïý÷ùí, åíþï áñéèìüò ôùí óõíôáîéïý÷ùí äéêáéïý÷ùí ðïõáíôéóôïé÷ïýóáí óôçí ðåñéï÷Þ êÜëõøçò ôïõ õãåéï-íïìéêïý ó÷çìáôéóìïý ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ùò Ýêöñáóçôïõ äåßêôç ãÞñáíóçò êáé ôñùôüôçôáò ôïõ êáëõ-ðôüìåíïõ ðëçèõóìïý.

¼óïí áöïñÜ óôç ÷ñçóéìïðïßçóç õðçñåóéþí,ç êáôáãñáöÞ ôçò Ýãéíå ìÝóù ôïõ áñéèìïý ôùíéáôñéêþí åðéóêÝøåùí ðïõ áíôéóôïé÷ïýóáí óå êÜèåõãåéïíïìéêü ó÷çìáôéóìü. Èá ðñÝðåé íá åðéóçìáí-èåß üôé ï áñéèìüò ôùí åðéóêÝøåùí áðïôåëåß Ýíáíáäñü äåßêôç ìÝôñçóçò ôçò ÷ñçóéìïðïßçóçò ôùíõðçñåóéþí ðñùôïâÜèìéáò öñïíôßäáò õãåßáò. Åß-íáé ðïóïôéêÞò öýóçò êáé ìå áõôÞ ôçí Ýííïéá äåíðáñÝ÷åé ðëçñïöïñßåò ðïéïôéêÞò äéÜóôáóçò óå ó÷Ýóçìå ôç âáñýôçôá ôùí ðåñéóôáôéêþí, ôçí ðïéüôçôáôùí ðáñå÷ïìÝíùí õðçñåóéþí, ôçí åðÜñêåéá ôùíäéáäéêáóéþí êáé ôçí éêáíïðïßçóç ôùí ÷ñçóôþí.Óõíåðþò, ç åðéëïãÞ ôçò óõãêåêñéìÝíçò ìåôáâëç-ôÞò óõíéóôÜ Ýíáí ðåñéïñéóôéêü ðáñÜãïíôá ãéáôçí ðáñïýóá Ýñåõíá. Ùóôüóï, ç åðéëïãÞ áõôÞõðáãïñåýèçêå áðü ôï ãåãïíüò ôçò áðïõóßáò ðïéï-ôéêþí äåäïìÝíùí óå ó÷Ýóç ìå ôéò äñáóôçñéüôçôåòôùí õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ôïõ ÉÊÁ. Ùò åêôïýôïõ, ôßèåôáé ôï æÞôçìá ôçò áíÜðôõîçò ìç÷á-íéóìþí óõëëïãÞò, êáôáãñáöÞò êáé áíÜëõóçò ôùíäåäïìÝíùí, üñïò sine qua non ãéá ôïí Ýëåã÷ïêáé ôç âåëôßùóç ôçò ðïéüôçôáò ôùí ðáñå÷ïìÝíùíõðçñåóéþí áðü ôï ºäñõìá2.

Åßíáé óêüðéìï íá áíáöåñèåß üôé óôï éáôñéêüðñïóùðéêü êÜèå õãåéïíïìéêïý ó÷çìáôéóìïý êá-ôáãñÜöïíôáé üëïé ïé éáôñïß ðïõ ðáñÝ÷ïõí õðçñå-óßåò, óõìðåñéëáìâáíïìÝíùí êáé ôùí óõìâáóéïý-÷ùí ðïõ ðáñÝ÷ïõí õðçñåóßåò óôá éäéùôéêÜ ôïõòéáôñåßá. Êáô' áíôéóôïé÷ßá, ï áñéèìüò ôùí åðéóêÝ-øåùí äåí áöïñÜ ìüíï üóåò Ýãéíáí óôç ìïíÜäáõãåßáò, áëëÜ óõìðåñéëáìâÜíïíôáé êáé áõôÝò ðïõÝãéíáí óôá éäéùôéêÜ éáôñåßá ôùí óõìâáóéïý÷ùíéáôñþí. Ôá óôïé÷åßá ôïõ áñéèìïý ôùí éáôñéêþíåðéóêÝøåùí, ôùí äéêáéïý÷ùí êáé ôùí óõíôáîéïý-÷ùí áöïñïýí óôï 1998, åíþ ôá äåäïìÝíá ôïõðñïóùðéêïý êáëýðôïõí ÷ñïíéêÜ ôçí ðéï ðñüóöá-ôç êáôáãñáöÞ (30/08/1999). Ôá óôïé÷åßá áíôëÞ-èçêáí áðü ôéò åðßóçìåò óôáôéóôéêÝò óåéñÝò ôçòÓôáôéóôéêÞò Õðçñåóßáò ôïõ ÉÊÁ.

61


êÜèå ìïíÜäá ìüíï ìå ôéò áðïäïôéêüôåñåò. ¸íááðü ôá óçìáíôéêüôåñá ðëåïíåêôÞìáôá ôçò ìåèü-äïõ áõôÞò óå ó÷Ýóç ìå ôéò õðüëïéðåò ðñïáíáöåñ-èåßóåò, Ýãêåéôáé óôç äõíáôüôçôÜ ôçò íá ÷åéñéóôåßðïëëáðëÜ äåäïìÝíá åéóñïþí-åêñïþí, ãéá ôá ïðïßáäåí áðáéôåßôáé ç áêñéâÞò ðïóïôéêÞ ãíþóç ôùíõöéóôÜìåíùí ó÷Ýóåùí êüóôïõò-ïöÝëïõò. Åðßóçòðïëý óçìáíôéêü ðëåïíÝêôçìá áðïôåëåß ç äõíáôü-ôçôá åðåîåñãáóßáò ðïéïôéêþí ìåôáâëçôþí, ìåáðïôÝëåóìá íá åðéôõã÷Üíåôáé ìéá ðéï ïëïêëçñù-ìÝíç åéêüíá åêôßìçóçò ôùí ðáñáìÝôñùí åêåßíùíðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôï áðïôÝëåóìá Þ ãåíéêüôåñáôçí åõñåßá Ýííïéá áðïäïôéêüôçôáò-ðáñáãùãéêü-ôçôáò.

Óôç óõãêåêñéìÝíç åñãáóßá, ç áîéïëüãçóç ôçòáðïäïôéêüôçôáò ôùí õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþíôïõ É.Ê.Á. ðñáãìáôïðïéÞèçêå èåùñþíôáò ùò åêñïÞôùí áñéèìü ôùí éáôñéêþí åðéóêÝøåùí, åíþ óôéòåéóñïÝò ÷ñçóéìïðïéÞèçêáí ôï éáôñéêü, íïóçëåõôé-êü, ðáñáúáôñéêü êáé äéïéêçôéêü ðñïóùðéêü, êá-èþò êáé ï áñéèìüò ôùí óõíôáîéïý÷ùí äéêáéïý÷ùíõãåéïíïìéêÞò êÜëõøçò. Ùò åêñïÞ ÷ñçóéìïðïéÞèç-êå ìüíï ï áñéèìüò ôùí éáôñéêþí åðéóêÝøåùí êáéäåí óõìðåñéëÞöèçêáí êáé ïé åñãáóôçñéáêÝò åîå-ôÜóåéò ãéá ëüãïõò ìåèïäïëïãéêÞò áñôéüôçôáò êáéóõãêñéóéìüôçôáò, áöïý äåí äéáèÝôïõí üëåò ïé ìï-íÜäåò åñãáóôÞñéá. Ðéï óõãêåêñéìÝíá, áðü ôïõò133 õãåéïíïìéêïýò ó÷çìáôéóìïýò ðñùôïâÜèìéáòöñïíôßäáò ôïõ ÉÊÁ, ïé ïðïßïé áîéïëïãÞèçêáí,åñãáóôÞñéá äéáèÝôïõí ïé 76. Ãéá áõôïýò ôïõòó÷çìáôéóìïýò äéåíåñãÞèçêå åðéðëÝïí áîéïëüãçóçóôçí ïðïßá ëáìâÜíïíôáé õðüøç êáé ïé åñãáóôç-ñéáêÝò åîåôÜóåéò, ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò ïðïßáòðáñïõóéÜæïíôáé óôïí ðßíáêá 5.

Ìéá ðéèáíÞ áäõíáìßá ôçò äéáäéêáóßáò áîéï-ëüãçóçò, ðïõ èá ìðïñïýóå íá åðéöÝñåé áëëïéþ-óåéò êáé óôá áðïôåëÝóìáôá ôçò áíÜëõóçò, èáÞôáí ç óõãêñéôéêÞ áîéïëüãçóç ìïíÜäùí ðïõ åì-öáíßæïõí ðïëý ìåãÜëç äéáêýìáíóç óå ó÷Ýóç ìåôï ìÝãåèüò ôïõò. ÐñïêåéìÝíïõ íá åîáóöáëéóôåßó÷åôéêÞ ïìïéïìïñößá ìåôáîý ôùí óõãêñéíüìåíùíõãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí, Ýãéíå ôáîéíüìçóÞ ôïõòìå âÜóç ôïí ðëçèõóìü åõèýíçò ðïõ êáëýðôïõí.Ðéï óõãêåêñéìÝíá, äçìéïõñãÞèçêáí ïé ðáñáêÜôùêáôçãïñßåò:Á) Õãåéïíïìéêïß ó÷çìáôéóìïß ìå ðëçèõóìü åõèý-

íçò Ýùò 10.000 äéêáéïý÷ïõò.Â) Õãåéïíïìéêïß ó÷çìáôéóìïß ìå ðëçèõóìü åõèý-

íçò áðü 10.000 Ýùò 25.000 äéêáéïý÷ïõò.Ã) Õãåéïíïìéêïß ó÷çìáôéóìïß ìå ðëçèõóìü åõèý-

Ç ìÝôñçóç ôçò áðïäïôéêüôçôáò ìïíÜäùíðñïóöïñÜò õðçñåóéþí ìðïñåß íá åðéôåëåóôåß ìåäéÜöïñåò ìåèüäïõò. Ïé óçìáíôéêüôåñåò áðü áõôÝòåßíáé:á) Ç áíÜëõóç äåéêôþí ðáñáãùãéêüôçôáò, üðïõ

åðé÷åéñåßôáé ç óõó÷Ýôéóç ôùí åéóñïþí (áí-èñþðéíùí, õëéêþí êáé ïéêïíïìéêþí ðüñùí)ìå ôéò åêñïÝò (åðéóêÝøåéò, åñãáóôçñéáêÝò åîå-ôÜóåéò ê.ëð.) êáé ôá áðïôåëÝóìáôá ôùí ìï-íÜäùí õãåßáò3,4.

â) Ç ïéêïíïìéêÞ áîéïëüãçóç, ç ïðïßá áíáöÝñå-ôáé óôçí åêôßìçóç ìéáò õðçñåóßáò Þ åíüòðñïãñÜììáôïò õãåßáò óå ó÷Ýóç ìå ôï êüóôïòêáé ðåñéëáìâÜíåé ôéò ìåèüäïõò åëá÷éóôïðïßç-óçò ôïõ êüóôïõò, êüóôïõò-áðïôåëåóìáôéêü-ôçôáò, êüóôïõò-ïöÝëïõò êáé êüóôïõò-÷ñçóé-ìüôçôáò5,6.

ã) Ïé ïéêïíïìåôñéêÝò ìÝèïäïé áíÜëõóçò ôùíóõíáñôÞóåùí ðáñáãùãÞò êáé êüóôïõò.

ä) Ç ìÝèïäïò ôùí "ÂÝëôéóôùí Ðñïôýðùí Áðï-äïçêüôçôáò" (Data Envelopment Analysis,DEA), ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôç óõãêå-êñéìÝíç åñãáóßá. Ç ìÝèïäïò áõôÞ Ý÷åé ðñï-ôáèåß áðü ôïí Farrell9 êáé áíáðôý÷èçêå ðéïóõóôçìáôéêÜ áðü ôïõò Chames, Cooper &Rhodes10. Áðü ôüôå Ý÷åé åðáêïëïõèÞóåé ñá-ãäáßá áíÜðôõîç ôùí áñ÷éêþí ìïíôÝëùí ôüóïóå ü,ôé áöïñÜ óôç èåùñßá üóï êáé óôéò åöáñ-ìïãÝò. ¸÷åé ÷ñçóéìïðïéçèåß ìå åðéôõ÷ßá óåðåñéðôþóåéò ìÝôñçóçò áðïäïôéêüôçôáò ó÷ï-ëåßùí, ðáíåðéóôçìßùí, íïóïêïìåßùí, êÝíôñùíõãåßáò, ôñáðåæþí êáé ðáñáãùãéêþí åôáéñåéþí.ÁíÜëïãåò ìåëÝôåò, üóïí áöïñÜ óôçí áîéïëü-ãçóç ôçò áðïäïôéêüôçôáò êÝíôñùí õãåßáò êáéíïóïêïìåßùí Ý÷ïõí äéåîá÷èåß áðü åñåõíçôÝòêáé óôç ÷þñá ìáò11-13.H DEA, áðïôåëåß ìéá ìåèïäïëïãßá áðïôßìç-

óçò ôçò áðïäïôéêüôçôáò, âáóéóìÝíç óå ó÷åôéêÝòóõãêñßóåéò åéóñïþí êáé åêñïþí. Ìå ôïí üñï"åêñïÝò" áíáöåñüìáóôå óôá ðñïúüíôá Þ ôéò õðç-ñåóßåò ðïõ ðáñÜãïíôáé åíþ óôéò "åéóñïÝò" êáôá-ãñÜöïõìå ðñþôéóôá ôïõò ðüñïõò ðïõ ÷ñçóéìï-ðïéïýíôáé ãéá ôçí ðáñáãùãÞ ôùí åêñïþí êáéêáôÜ äåýôåñï ëüãï ôïõò ðáñÜãïíôåò ôïõ ðåñé-âÜëëïíôïò ðïõ åðéäñïýí óôç äçìéïõñãßá ôïõò,ìåôáîý ôùí ìïíÜäùí. Óå áíôßèåóç ìå ìéá ôõðéêÞóôáôéóôéêÞ ôå÷íéêÞ, ç ïðïßá ÷áñáêôçñßæåôáé áðüìßá ðñïóÝããéóç êåíôñéêÞò ôÜóçò êáé áîéïëïãåßôéò ìïíÜäåò åíüò óõíüëïõ óå ó÷Ýóç ìå ìéá ìÝóçôéìÞ, ç DEA åßíáé ìßá ìÝèïäïò ðïõ óõãêñßíåé


62


íçò áðü 25.000 Ýùò 50.000 äéêáéïý÷ïõò.Ä) Õãåéïíïìéêïß ó÷çìáôéóìïß ìå ðëçèõóìü åõèý-

íçò ðëÝïí ôùí 50.000 äéêáéïý÷ùí.

ÁðïôåëÝóìáôá

Á) ÌïíÜäåò ìå ðëçèõóìü åõèýíçò Ýùò 10.000äéêáéïý÷ïõò

Óôçí êáôçãïñßá áõôÞ ðåñéëáìâÜíïíôáé 30ÔïðéêÜ ÕðïêáôáóôÞìáôá ôïõ ÉÊÁ ðïõ ðáñÝ÷ïõíõðçñåóßåò ðñùôïâÜèìéáò öñïíôßäáò õãåßáò. ÔááðïôåëÝóìáôá ôçò áíÜëõóçò áðïäïôéêüôçôáò ìåôç ìÝèïäï DEA ðáñïõóéÜæïíôáé óôïí Ðßíáêá 1.ÊáôÜ ìÝóï üñï, ïé ìïíÜäåò áõôÝò Ý÷ïõí ðëçèõ-óìü åõèýíçò 6138 äéêáéïý÷ïõò, åíþ ç ìÝóç áðï-äïôéêüôçôá óôçí êáôçãïñßá áõôÞ Þôáí 66%. Ôï1/3 ôùí ìïíÜäùí áõôÞò ôçò êáôçãïñßáò (10 Ôï-ðéêÜ ÕðïêáôáóôÞìáôá) ðáñïõóßáóáí Üñéóôç áðï-

äïôéêüôçôá (100%). Áðü ôçí Üëëç ìåñéÜ, 13 Ôï-ðéêÜ ÕðïêáôáóôÞìáôá åìöÜíéæáí áðïäïôéêüôç-ôá ìéêñüôåñç ôïõ 60%, êáôáëÞãïíôáò óå ðïëýìéêñÝò ôéìÝò (ìéêñüôåñåò ôïõ 30%) ãéá ôéò ðåñé-ðôþóåéò ôïõ Áìýíôáéïõ, ôçò ËÝñïõ, ôçò ÁôáëÜ-íôçò, ôçò Ìýñéíáò êáé ôçò Óçôåßáò.

Â) ÌïíÜäåò ìå ðëçèõóìü åõèýíçò áðü 10.000 Ýùò 25.000äéêáéïý÷ïõò

Óôçí êáôçãïñßá áõôÞ ðåñéëáìâÜíïíôáé 39õãåéïíïìéêïß ó÷çìáôéóìïß ôïõ ÉÊÁ, ìå ìÝóï ìÝãå-èïò ðëçèõóìïý åõèýíçò 17.112 äéêáéïý÷ïõò. Áíá-ëõôéêÜ, õðÜñ÷ïõí 11 Íïìáñ÷éáêÝò ÌïíÜäåòÕãåßáò, 11 ÔïðéêÝò ÌïíÜäåò Õãåßáò, 16 ÔïðéêÜÕðïêáôáóôÞìáôá êáé 1 Ôïðéêü Éáôñåßï. Ó÷çìá-ôéêÞ ðáñïõóßáóç ôùí áðïôåëåóìÜôùí ãßíåôáé óôïíÐßíáêá 2. Ç ìÝóç áðïäïôéêüôçôá ôùí ìïíÜäùíôçò êáôçãïñßáò áõôÞò Þôáí éäéáßôåñá õøçëÞ

Ðßíáêáò 1. Áðïäïôéêüôçôá õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí É.Ê.Á. ìå ðëçèõóìü åõèýíçò ìÝ÷ñé 10.000 äéêáéïý÷ïõò

ÔÉÔËÏÓ ÌÏÍÁÄÁÓ ÐÅÑÉÖÅÑÅÉÁ ÁÐÏÄÏÔÉÊÏÔÇÔÁ (%) ÄÉÊÁÉÏÕ×ÏÉ

Ô.Õ.* ÌÇËÏÕ ÍÏÔÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 100,0 3.921Ô.Õ. ÁÓÐÑÏÐÕÑÃÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 7.420Ô.Õ. ÌÅÃÁËÏÐÏËÇÓ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 100,0 3.699Ô.Õ. ÁÃ. ÓÔÅÖÁÍÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 8.568Ô.Õ. ÊÑÁÍÉÄÉÏÕ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 100,0 1.912Ô.Õ. ÊÁËÕÌÍÏÕ ÍÏÔÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 100,0 4.266Ô.Õ. ÁÎÉÏÕÐÏËÇÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0 8.897Ô.Õ. ÄÉÄÕÌÏÔÅÉ×ÏÕ ÁÍ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 100,0 6.269Ô.Õ. ÁËÌÕÑÏÕ ÈÅÓÓÁËÉÁÓ 100,0 6.133Ô.Õ. ÊÁËÁÌÐÁÊÁÓ ÈÅÓÓÁËÉÁÓ 100,0 8.708Ô.Õ. ÊÕÌÇÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 90,1 7.901Ô.Õ. ÍÁÕÐÁÊÔÏÕ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 82,0 6.774Ô.Y. AÃ. ÍÉÊÏËÁÏÕ ÊÑÇÔÇÓ 81,6 6.828Ô.Õ. ÉÓÔÉÁÉÁÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 74,8 7.155Ô.Õ. ÊÕÐÁÑÉÓÓÉÁÓ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 71,2 6.461Ô.Õ. ÊÙ ÍÏÔÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 63,1 7.329Ô.Õ. ÉÅÑÁÐÅÔÑÁÓ ÊÑÇÔÇÓ 60,4 5.626Ô.Õ. ÊÉÁÔÏÕ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 59,2 8.350Ô.Õ. ÐÁÑÁËÉÁÓ ÄÉÓÔÏÌÏÕ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 51,8 8.664Ô.Õ. ËÅÕÊÁÄÁÓ ÉÏÍÉÙÍ ÍÇÓÙÍ 46,3 5.804Ô.Õ. ÁËÉÂÅÑÉÏÕ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 42,6 7.203Ô.Õ. ÓÏÕÖËÉÏÕ ÁÍÌÁÊ/ÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 39,3 3.151Ô Õ. ÌÁÍÔÏÕÄÉÏÕ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 39,1 9.299Ô.Õ. ÊÁÑÐÅÍÇÓÉÏÕ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 36,8 3.567Ô.Õ. ÁËÉÁÑÔÏÕ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 31,9 7.416Ô.Õ. ÁÌÕÍÔÁÉÏÕ ÄÕÔÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 27,1 5.754Ô.Õ. ËÅÑÏÕ ÍÏÔÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 25,6 2.594Ô.Õ. ÁÔÁËÁÍÔÇÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 22,3 6.654Ô.Õ. ÌÕÑÉÍÁÓ ËÇÌÍÏÕ ÂÏÑÅÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 18,8 4.438Ô.Õ. ÓÇÔÅÉÁÓ ÊÑÇÔÇÓ 15,6 3.366

*Ô.Õ.: Ôïðéêü ÕðïêáôÜóôçìá

63


(81,2%), äåäïìÝíïõ üôé ðåñßðïõ ôï Þìéóõ ôùíìïíÜäùí19 ðáñïõóßáóå ôç ìÝãéóôç ôéìÞ áðïäïôé-êüôçôáò (100%). ÐáñÜ ôï ìåãÜëï áñéèìü ìïíÜ-äùí ðïõ åìöÜíéæáí ìÝãéóôç áðïäïôéêüôçôá, õðÞñ-÷áí 8 õãåéïíïìéêïß ó÷çìáôéóìïß ìå óõãêñéôéêÞáðïäïôéêüôçôá ìéêñüôåñç ôïõ 60% (Áñãïýò, Ðå-ñÜìáôïò, ÊáóôïñéÜò, Óôñáôùíßïõ, ËéâáäåéÜò, Ôñß-ðïëçò, Ìåóïëïããßïõ êáé Íáõðëßïõ). Áðü áõôÝòôéò ìïíÜäåò, ïé 4 ôåëåõôáßåò âñßóêïíôáí êÜôùôïõ 50%, ìå ÷áìçëüôåñç ôç Íïìáñ÷éáêÞ ÌïíÜ-äá Õãåßáò Íáõðëßïõ (23,98%).

Ã) ÌïíÜäåò ìå ðëçèõóìü åõèýíçò áðü 25.000 Ýùò 50.000äéêáéïý÷ïõò

Óôçí êáôçãïñßá áõôÞ ðåñéëáìâÜíïíôáé 30õãåéïíïìéêïß ó÷çìáôéóìïß, åê ôùí ïðïßùí ïé 17åßíáé Íïìáñ÷éáêÝò ÌïíÜäåò Õãåßáò, ïé 12 Ôïðé-êÝò ÌïíÜäåò Õãåßáò, åíþ õðÜñ÷åé êáé 1 ÔïðéêüÕðïêáôÜóôçìá. Ôï ìÝóï ìÝãåèïò ôïõ ðëçèõóìïýåõèýíçò áõôÞò ôçò êáôçãïñßáò Þôáí 34550 äé-êáéïý÷ïé. Ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò áíÜëõóçò áðïäï-ôéêüôçôáò ðáñïõóéÜæïíôáé óôïí Ðßíáêá 3. Ç ìÝóç

Ðßíáêáò 2. Áðïäïôéêüôçôá õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí É.Ê.Á. ìå ðëçèõóìü åõèýíçò áðü 10.000 ìÝ÷ñé 25.000äéêáéïý÷ïõò


Ô.Ì.Õ.* ×ÁÚÄÁÑÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 14.000Ô.Õ.** ÁÌÖÉÓÓÁÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 100,0 18398Ô.Õ. ÑÁÖÇÍÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 11.699Ô.Õ. ÓÐÁÑÔÇÓ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 100,0 15.842Ô.Õ. ÁÌÁËÉÁÄÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 100,0 17.729Ô.Õ. ÓÁÌÏÕ ÂÏÑÅÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 100,0 15.291Ô.Õ. ÍÁÎÏÕ ÍÏÔÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 100,0 23.144T.I.*** ËÁÃÊÁÄÁ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0 15.318Ô.Õ. ÁËÅÎÁÍÄÑÅÉÁÓ ÁÍ. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 100,0 15.433Ô.Õ. ÏÑÅÓÔÉÁÄÁÓ ÁÍ. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 100,0 11.166Ô.Õ. ÌÅÃÁÑÙÍ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 15.423Ô.Ì.Õ. ÌÏÓ×ÁÔÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 22.380Ô.Ì.Õ. ÓÁËÁÌÉÍÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 24.036Í.Ì.Õ.**** ÅÄÅÓÓÁÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0 22.914Ô.Ì.Õ. ÁÉÃÉÏÕ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 100,0 15.243Ô.Ì.Õ. ÃÉÁÍÍÉÔÓÙÍ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0 23.709Ô.Ì.Õ. ÍÁÏÕÓÁÓ ÁÍ. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 100,0 21.591Ô.Ì.Õ. ×ÉÏÕ ÂÏÑÅÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 100,0 20.751Ô.Õ. ÆÁÊÕÍÈÏÕ ÉÏÍÉÙÍ ÍÇÓÙÍ 100,0 10129Ô.Ì.Õ.* ÈÇÂÁÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 97,2 16.319Ô.Õ.** ÊÉËÊÉÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 86,1 19.913Ô.Õ. ÍÅÙÍ ÌÏÕÄÁÍÉÙÍ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 84,5 14.915Ô.Ì.Õ. ÐÔÏËÅÌÁÉÄÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 82,0 21.771Ô.Õ. ÁÑÍÁÉÁÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 80,9 12.842Í.Ì.Õ.**** ÊÏÑÉÍÈÏÕ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 80,3 23.062Ô.Ì.Õ. ÊÏÑÙÐÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 72,3 21194Ô.Õ. ÇÃÏÕÌÅÍÉÔÓÁÓ ÇÐÅÉÑÏÕ 68,3 10.637Í.Ì.Õ. ÐÑÅÂÅÆÁÓ ÇÐÅÉÑÏÕ 67,2 13.582Ô.Õ. ÃÑÅÂÅÍÙÍ ÄÕÔÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 66,7 13.819Í.Ì.Õ. ÑÅÈÕÌÍÏÕ ÊÑÇÔÇÓ 64,6 18.509Í.Ì.Õ. ÖËÙÑÉÍÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 61,1 20.155Ô.Ì.Õ. ÁÑÃÏÕÓ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 57,1 13.042Ô.Ì.Õ. ÐÅÑÁÌÁÔÏÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 57,0 16.403Í.Ì.Õ. ÊÁÓÔÏÑÉÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍIÁÓ 51,7 15.101Ô.Õ. ÓÔÑÁÔÙÍÉÏÕ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 50,9 12.401Í.Ì.Õ. ËÅÉÂÁÄÉÁÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 39,1 23.640Í.Ì.Õ. ÔÑÉÐÏËÇÓ ÐÅËÏÐÏÍÍ¹ÓÏÕ 38,9 20.139Í.Ì.Õ. ÌÅÓÏËÏÃÃÉÏÕ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 37,8 13.784Í.Ì.Õ. ÍÁÕÐËÉÏÕ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 24,0 11.960

* Ô.Ì.Õ.: ÔïðéêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò, *** Ô.É.: Ôïðéêü Éáôñåßï,** Ô.Õ: Ôïðéêü ÕðïêáôÜóôçìá, **** Í.Ì.Õ.: Íïìáñ÷éáêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò


64


ôéìÞ áðïäïôéêüôçôáò êõìÜíèçêå óå éäéáßôåñáõøçëÜ åðßðåäá (80,8%), áöïý ôï 1/3 ôùí ìïíÜ-äùí áõôÞò ôçò êáôçãïñßáò ÷áñáêôçñßæïíôáí áðüôç ìÝãéóôç ôéìÞ, åíþ êáé ç áðüóôáóç ôùí õðï-ëïßðùí áðü ôï ðñüôõðï áõôü Þôáí ó÷åôéêÜ ðå-ñéïñéóìÝíç. Ðéï óõãêåêñéìÝíá, 10 õãåéïíïìéêïßó÷çìáôéóìïß Þôáí 100% áðïäïôéêïß, åíþ ç ÷áìç-ëüôåñç áðïäïôéêüôçôá ðáñáôçñÞèçêå óôç Íï-ìáñ÷éáêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò Éùáííßíùí (53%). Éäéáß-ôåñï ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò êáôçãïñßáò áõôÞò åßíáéüôé äåí õðÜñ÷åé ïýôå ìßá ìïíÜäá ðïõ íá Ý÷åéáðïäïôéêüôçôá ÷áìçëüôåñç ôïõ 50%.

Ä) ÌïíÜäåò ìå ðëçèõóìü åõèýíçò ðëÝïí ôùí 50.000äéêáéïý÷ùí

Ç óõãêåêñéìÝíç êáôçãïñßá ðåñéëáìâÜíåé 34ÌïíÜäåò Õãåßáò ôïõ ÉÊÁ. Ïé 12 áðü áõôÝò åßíáé

Íïìáñ÷éáêÝò åíþ ïé õðüëïéðåò 22 åßíáé ÔïðéêÝòÌïíÜäåò Õãåßáò. Ï ðëçèõóìüò åõèýíçò ðïõ êáôÜìÝóï üñï áíôéóôïé÷åß óôçí êáôçãïñßá áõôÞ Þôáí94450 äéêáéïý÷ïé êáé ç ìÝóç áðïäïôéêüôçôá Þôáí73,4%. Ïé 10 áðü ôéò ìïíÜäåò áõôÝò åìöÜíéóáíÜñéóôç áðïäïôéêüôçôá (100%). Áðü ôçí ÜëëçðëåõñÜ, 9 õãåéïíïìéêïß ó÷çìáôéóìïß åß÷áí óõãêñé-ôéêÞ áðïäïôéêüôçôá ÷áìçëüôåñç ôïõ 60%, åíþ 7áðü áõôÝò (ÇñÜêëåéï, ÁèÞíá, ÐáãêñÜôé, ×áëÜí-äñé, ÁëåîÜíäñáò, ÐåéñáéÜò êáé ÐÜôñá) âñßóêï-íôáí êÜôù ôïõ 40% (Ðßíáêáò 4).

Å) ÌïíÜäåò ïé ïðïßåò äéáèÝôïõí åñãáóôÞñéá

Óå áõôÞ ôçí êáôçãïñßá ðåñéëáìâÜíïíôáé 76õãåéïíïìéêïß ó÷çìáôéóìïß áðü ôïõò ïðïßïõò ïé19 åßíáé ÔïðéêÜ ÕðïêáôáóôÞìáôá, ïé 25 åßíáéÔïðéêÝò ÌïíÜäåò Õãåßáò êáé ïé 32 åßíáé Íïìáñ-

Ðßíáêáò 3. Áðïäïôéêüôçôá õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí É.Ê.Á. ìå ðëçèõóìü åõèýíçò áðü 25.000 ìÝ÷ñé 50.000äéêáéïý÷ïõò


Í.Ì.Õ.* ×ÁÍÉÙÍ ÊÑÇÔÇÓ 100,0 41.058Ô.Ì.Õ.** ÁÃ. ÉÅÑÏÈÅÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 32.490Ô.Ì.Õ. Á×ÁÑÍÙÍ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 45.325Ô.Ì.Õ. ÂÕÑÙÍÁ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 35.248Ô.Ì.Õ. ÃÁËÁÔÓÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 37.185Ô.Ì.Õ. ÇËÉÏÕÐÏËÇÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 38.304Ô.Ì.Õ. ÉËÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 27.655Í.Ì.Õ. ÎÁÍÈÇÓ ÁÍ. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 100,0 42.671Í Ì.Õ. ÊÅÑÊÕÑÁÓ ÉÏÍÉÙÍ ÍÇÓÙÍ 100,0 38.695Í.Ì.Õ. ÊÁÑÄÉÔÓÁÓ ÈÅÓÓÁËÉÁÓ 100,0 26.272Í.Ì.Õ. ÂÅÑÏÉÁÓ ÁÍ. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 98,3 28.750Ô.Ì.Õ. ÏÉÍÏÖÕÔÙÍ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 89,0 28.717Í.Ì.Õ. ÊÁÔÅÑÉÍÇÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 81,6 36.452Ô.Ì.Õ. ÄÑÁÐÅÔÓÙÍÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 81,3 33.950Í.Ì.Õ. ËÁÌÉÁÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 76,7 38.775Ô.Ì.Õ. ÅËÅÕÓÉÍÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 75,2 26.832Ô.Ì.Õ. Í. ÖÉËÁÄÅËÖÅÉÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 74,1 27.340Í.Ì.Õ. ÔÑÉÊÁËÙÍ ÈÅÓÓÁËÉÁÓ 73,5 34.598Í.Ì.Õ. ×ÁËÊÉÄÁÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 73,2 43.359Í.Ì.Õ. ÁËÅÎ/ÐÏËÇÓ ÁÍ. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 73,1 34.948Ô.Ì.Õ. ÁÃÑÉÍÉÏÕ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 72,6 33.437Í.Ì.Õ. ÁÑÔÁÓ ÇÐÅÉÑÏÕ 72,1 30.109Í.Ì.Õ. ÐÕÑÃÏÕ ÇËÅÉÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 68,8 25.237Ô.Ì.Õ. ÁÃ. ÁËÅÎÉÏÕ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 63,8 39.665Í.Ì.Õ. ÌÕÔÉËÇÍÇÓ ÂÏÑÅÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 62,7 35.035Í.Ì.Õ. ÊÁËÁÌÁÔÁÓ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 62,0 33.346Í.Ì.Õ. ÊÏÆÁÍÇÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 60,6 36.944Ô.Y.*** ÁÑÃÏÓÔÏËÉÏÕ ÉÏÍÉÙÍ ÍÇÓÙÍ 56,1 26.067Í.Ì.Õ. ÊÏÌÏÔÇÍÇÓ ÁÍ. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 55,1 29.188Í.Ì.Õ. ÉÙÁÍÍÉÍÙÍ ÇÐÅÉÑÏÕ 53,0 48.856

* Í.Ì.Õ.: Íïìáñ÷éáêÞ MovÜäá Õãåßáò, ** Ô.Ì.Õ.: ÔïðéêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò, *** Ô.Õ.: Ôïðéêü ÕðïêáôÜóôçìá

65


÷éáêÝò ÌïíÜäåò Õãåßáò. Ïé 40 áðü áõôÝò åìöÜ-íéóáí Üñéóôç áðïäïôéêüôçôá. Ç ìÝóç ôéìÞ áðï-äïôéêüôçôáò êõìáßíåôáé óå éäéáßôåñá õøçëÜ åðß-ðåäá (87,2%) áöïý ôï 52,6% ôïõ óõíüëïõ ôùíìïíÜäùí áõôÞò ôçò êáôçãïñßáò ÷áñáêôçñßæïíôáíáðü ôç ìÝãéóôç ôéìÞ åíþ ôï 27,6% åìöÜíéóåáðïäïôéêüôçôá áðü 70 Ýùò 96% (Ðßíáêáò 5).

ÓõæÞôçóç êáé ÓõìðåñÜóìáôá

Ç ìÝèïäïò ôùí "ÂÝëôéóôùí Ðñïôýðùí Áðï-äïôéêüôçôáò" Ý÷åé óáí ôåëéêü óôü÷ï íá áðáíôÞ-óåé óôï êõñßáñ÷ï åñþôçìá êÜèå ìåèüäïõ áîéïëü-ãçóçò, äçëáäÞ áí êáé óå ðïéï âáèìü ç ó÷Ýóç ôùíåéóñïþí ìå ôéò åêñïÝò åßíáé åðéôõ÷Þò. Ãéá ôç óõ-

ãêåêñéìÝíç åñãáóßá, ï óêïðüò áõôüò ìåôáöñÜæå-ôáé óôï åñþôçìá ôçò äéåñåýíçóçò ôïõ âáèìïý,óôïí ïðïßï Ýíáò õãåéïíïìéêüò ó÷çìáôéóìüò ðñù-ôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò ôïõ É.Ê.Á. ìðïñåß íá åðé-ôý÷åé ìÝãéóôåò åêñïÝò ìå ôï åëÜ÷éóôï ôùí åéó-ñïþí. Ç âáóéêÞ éäÝá ôçò DEA åßíáé íá âñåèåß çâÝëôéóôç åéêïíéêÞ êáôÜóôáóç ãéá êáèåìéÜ áðüôéò ìïíÜäåò ôïõ óõíüëïõ. ÅÜí ç åéêïíéêÞ êáôÜ-óôáóç åßíáé êáëýôåñç ôçò ðñáãìáôéêÞò, åßôå ãéá-ôß äßíåé ðåñéóóüôåñåò åêñïÝò õðü ôéò ßäéåò åéóñïÝò,åßôå ãéáôß äßíåé ôéò ßäéåò åêñïÝò áëëÜ ìå ëéãüôåñåòåéóñïÝò, ôüôå ç ðñáãìáôéêÞ êáôÜóôáóç ÷áñáêôç-ñßæåôáé ùò ìç áðïôåëåóìáôéêÞ. Ç áíåýñåóç ó÷å-ôéêÜ áðïäïôéêþí ðáñáìÝôñùí ëåéôïõñãåß ôåëéêÜóáí âÜóç áíáöïñÜò ãéá ôç ìÝôñçóç ôçò áðïäïôé-êüôçôáò. ̧ ôóé, ç ìÝèïäïò ÷áñáêôçñßæåé ôïí áðï-

Ðßíáêáò 4. Áðïäïôéêüôçôá õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí É.Ê.Á. ìå ðëçèõóìü åõèýíçò Üíù ôùí 50.000 äéêáéïý÷ùí


Ô.Ì.Õ.* ÐÁÔÇÓÉÙÍ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 102.991Ô.M.Y. AÃ. ÁÍÁÑÃÕÑÙÍ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 109.753Ô.Ì.Õ. ÄÁÖÍÇÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 50.342Ô.M.Y. KEPAMEIKOY ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 73.765Ô.Ì.Õ. ÊÁÌÉÍÉÙÍ ÐÅÉÑÁÉÁ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 57.040Ô.Ì.Õ. 25ÇÓ ÌÁÑÔÉÏÕ ÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0 88.032Ô.Ì.Õ. ÍÅÁÐÏËÇÓ ÈÅÓ/ÊÇÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0 136.417Ô.Ì.Õ. Í. ÊÏÓÌÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 51.317Ô.Ì.Õ. ÍÉÊÁÉÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0 103.483Í.Ì.Õ.** ÈÅÓ/ÊÇÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0 220.696Ô.Ì.Õ. ÊÁËËÉÈÅÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 90,5 165.390Í.Ì.Õ. ÊÁÂÁËÁÓ ÁÍ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 89,7 59.202Ô.Ì.Õ. ÐÕËÇÓ ÁÎÉÏÕ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 87,0 179.764Ô.Ì.Õ. ÁÌÁÑÏÕÓÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 80,0 108367Í.Ì.Õ. ÂÏËÏÕ ÈÅÓÓÁËÉÁÓ 79,9 69.957Ô.Ì.Õ. ÔÏÕÌÐÁÓ ÈÅÓ/ÊÇÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 77,7 58.564Í.Ì.Õ. ÁÉÃÁËÅÙ ÁÔÔÉÊÇÓ 76,0 98.097Ô.Ì.Õ. ÐË. ÁÔÔÉÊÇÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 75,9 53.226Í.Ì.Õ. ÄÑÁÌÁÓ ÁÍ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ-ÈÑÁÊÇÓ 75,5 53.956Í.Ì.Õ. ÓÅÑÑÙÍ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 74,1 83.363Í.Ì.Õ. ËÁÑÉÓÁÓ ÈÅÓÓÁËÉÁÓ 69,5 69.618Ô.Ì.Õ. Í. ÉÙÍÉÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 69,3 87.500Í.Ì.Õ. ÑÏÄÏÕ ÍÏÔÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 67,5 87.619Ô.Ì.Y. AÃ. ÓÏÖÉÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 64,3 98.796Ô.Ì.Õ. ÐÅÑÉÓÔÅÑÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 60,8 122.359Ô.Ì.Õ. ÃËÕÖÁÄÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 57,3 70.036Ô.Ì.Õ. ÆÙÃÑÁÖÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 53,2 50.348Í.Ì.Õ. ÇÑÁÊËÅÉÏÕ ÊÑÇÔÇÓ 39,4 133.267Í.Ì.Õ. ÁÈÇÍÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 39,3 101.965Ô.Ì.Õ. ÐÁÃÊÑÁÔÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 38,5 72.930Ô.Ì.Õ. ×ÁËÁÍÄÑÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 35,7 83.575Ô.Ì.Õ. ÁËÅÎÁÍÄÑÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 34,8 160.106Í.Ì.Õ. ÐÅÉÑÁÉÁ ÁÔÔÉÊÇÓ 32,1 98478Í.Ì.Õ. ÐÁÔÑÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 28,6 50.991

* ÔÌ.Õ.: ÔïðéêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò, ** ÍÌ.Õ.: Íïìáñ÷éáêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò


66


Ðßíáêáò 5. Áðïäïôéêüôçôá õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò ÉÊÁ ïé ïðïßïé äéáèÝôïõí åñãá-óôÞñéá

ÔÉÔËÏÓ ÌÏÍÁÄÁÓ ÐÅÑÉÖÅÑÅÉÅÓ ÁÐÏÄÏÔÉÊÏÔÇÔÁ (%) ÄÉÊÁÉÏÕ×ÏÉ

Ô.Õ.* ÁÎÉÏÕÐÏËÇÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0% 8.897Ô.Õ. ÉÅÑÁÐÅÔÑÁÓ ÊÑÇÔÇÓ 100,0% 5.626Ô.Ì.Õ.** ÐÅÑÉÓÔÅÑÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0% 122.359Í.Ì.Õ.*** ÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0% 220.696Ô.Ì.Õ. ÐË. ÁÔÔÉÊÇÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0% 53.226Ô.Ì.Õ. ÍÉÊÁÉÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0% 103.483Ô.Ì.Õ. ÐÁÔÇÓÉÙÍ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0% 102.991Ô.Ì.Õ. ÐÕËÇÓ ÁÎÉÏÕ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0% 179.764Ô.Õ. ÊÑÁÍÉÄÉÏÕ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 100,0% 1.912Ô.Õ. ÉÓÔÉÁÉÁÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 100,0% 7.155Ô.Õ. ÌÕÑÉÍÁÓ ËÇÌÍÏÕ ÂÏÑÅÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 100,0% 4.438Ô.Õ. ÊÕÐÁÑÉÓÓÉÁÓ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 100,0% 6.461Ô.Ì.Õ. ÁÃÑÉÍÉÏÕ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 100,0% 33.437Ô.Õ. ÁÌÁËÉÁÄÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 100,0% 17.729Ô.Ì.Õ. ÁÉÃÉÏÕ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 100,0% 15.243Ô.Ì.Õ. ÍÁÏÕÓÁÓ ÁÍ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ & ÈÑÁÊÇÓ 100,0% 21.591Ô.Ì.Õ. ÓÁËÁÌÉÍÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0% 24.036Ô.Õ. ÍÁÕÐÁÊÔÏÕ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 100,0% 6.774Ô.Ì.Õ. ÐÔÏËÅÌÁÉÄÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0% 21.771Í.Ì.Õ. ×ÉÏÕ ÂÏÑÅÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 100,0% 20.751Ô.Õ. ÇÃÏÕÌÅÍÉÔÓÁÓ ÇÐÅÉÑÏÕ 100,0% 10.637Ô.Õ. ÓÁÌÏÕ ÂÏÑÅÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 100,0% 15.291Ô.Õ. ÓÐÁÑÔÇÓ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 100,0% 15.842Í.Ì.Õ. ÊÅÑÊÕÑÁÓ ÉÏÍÉÙÍ ÍÇÓÙÍ 100,0% 38.695Í.Ì.Õ. ÊÁÑÄÉÔÓÁÓ ÈÅÓÓÁËÉÁÓ 100,0% 26.272Í.Ì.Õ. ÂÅÑÏÉÁÓ ÁÍ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ & ÈÑÁÊÇÓ 100,0% 28.750Ô.Ì.Õ. ÔÏÕÌÐÁÓ ÈÅÓ/ÊÇÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0% 58.564Ô.Ì.Õ. ÉËÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0% 27.655Í.Ì.Õ. ÑÅÈÕÌÍÏÕ ÊÑÇÔÇÓ 100,0% 18.509Ô.Ì.Õ. ÁÃ. ÉÅÑÏÈÅÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0% 32.490Í.Ì.Õ. ÊÁÔÅÑÉÍÇÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0% 36.452Í.Ì.Õ. ÊÁËÁÌÁÔÁÓ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 100,0% 33.346Í.Ì.Õ. ÑÏÄÏÕ ÍÏÔÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 100,0% 87.619Í.Ì.Õ. ×ÁÍÉÙÍ ÊÑÇÔÇÓ 100,0% 41.058Í.Ì.Õ. ÄÑÁÌÁÓ ÁÍÁÔ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ & ÈÑÁÊÇÓ 100,0% 53.956Í.Ì.Õ. ÎÁÍÈÇÓ ÁÍÁÔ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ & ÈÑÁÊÇÓ 100,0% 42.671Ô.Ì.Õ. ÁÃ. ÁÍÁÑÃÕÑÙÍ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0% 109.753Ô.Ì.Õ. ÊÁÌÉÍÉÙÍ ÐÅÉÑÁÉÁ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0% 57.040Ô.Ì.Õ.** 25ÇÓ ÌÁÑÔÉÏÕ ÈÅÓ/ÊÇÓ KENT. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 100,0% 88.032Í.Ì.Õ.*** ÁÈÇÍÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 100,0% 101.965Í.Ì.Õ. ÅÄÅÓÓÁÓ KENT. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ 95,0% 22.914Ô.Õ.* ÊÉÁÔÏÕ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 93,5% 8.350Ô.Ì.Õ. ÁÃ. ÓÏÖÉÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 92,7% 98.796Ô.Ì.Õ. ÁÑÃÏÕÓ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 92,6% 13.042Í.Ì.Õ. ÊÁÂÁËÁÓ ÁÍÁÔ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ & ÈÑÁÊÇÓ 92,1% 59.202Í.Ì.Õ. ÂÏËÏÕ ÈÅÓÓÁËÉÁÓ 90,7% 69.957Í.Ì.Õ. ÊÏÑÉÍÈÏÕ ÐÅËÏÐÏÍÍÇÓÏÕ 88,8% 23.062Ô.Ì.Õ. ÊÁËËÉÈÅÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 88,4% 162.790Í.Ì.Õ. ÓÅÑÑÙÍ KENT. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ 84,8% 83.363Í.Ì.Õ. ËÁÌÉÁÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 82,8% 38.775Í.Ì.Õ. ËÅÉÂÁÄÉÁÓ ÓÔÅÑÅÁÓ ÅËËÁÄÁÓ 80,3% 23.640Ô.Ì.Õ. ÇËÉÏÕÐÏËÇÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 79,9%" 38.304Í.Ì.Õ. ÁËÅÎ/ÐÏËÇÓ ÁÍÁÔ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ - ÈÑÁÊÇÓ 79,5% 34.948Ô.Ì.Õ. ÃÉÁÍÍÉÔÓÙÍ KENT. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ 79,3% 23.709Ô.Ì.Õ. ÐÁÃÊÑÁÔÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 78,4% 72.930

* Ô.Õ.: Ôïðéêü ÕðïêáôÜóôçìá, ** Ô.Ì.Õ.: ÔïðéêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò, *** N.M.Õ.: Íïìáñ÷éáêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò

67


äïôéêüôåñï õãåéïíïìéêü ó÷çìáôéóìü ùò ðñüôõðï,áíôéóôïé÷ßæïíôáò ôï óõíôåëåóôÞ áðüäïóçò 1(100%), åíþ óôïõò õðüëïéðïõò ðñïóäßäåé óõíôå-ëåóôÝò åíäåéêôéêïýò ôçò áðüóôáóçò ðïõ ôïõò÷ùñßæåé áðü ôï ðñüôõðï.

Ç áðïôýðùóç ôùí áðïôåëåóìÜôùí ôçò áíÜ-ëõóçò ìå ôç ìÝèïäï ôùí âÝëôéóôùí ðñïôýðùíáðïäïôéêüôçôáò (DEA) áðïôåëåß ìéá ðñþôç ðñï-óðÜèåéá ðñïóÝããéóçò êáé êáôáãñáöÞò ôçò óõ-ãêñéôéêÞò áðïäïôéêüôçôáò ôùí õãåéïíïìéêþí ó÷ç-ìáôéóìþí ôïõ ïñãáíéóìïý. Ç ìÝèïäïò ìðïñåß íá÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ôïõò áêüëïõèïõò óôü÷ïõò:

• Ôçí áíÜäåéîç ôïõ óõíïëéêïý æçôÞìáôïò ôçòáðïäïôéêüôçôáò ôùí ìïíÜäùí ðáñï÷Þò ðñù-ôïâÜèìéùí õðçñåóéþí õãåßáò ôïõ É.Ê.Á.

• Ôçí êáôáãñáöÞ ôùí ìç áðïäïôéêþí õãåéï-íïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáë-øçò, êáèþò êáé ôçí õðüäåéîç ôïõ ôñüðïõðñïóÝããéóçò ôïõ ðñïôýðïõ ìÝóù áëëáãÞò ôùíëåéôïõñãéêþí äéáäéêáóéþí Þ ìÝóù ðáñåìâÜ-óåùí óôïí ôñüðï ðñïãñáììáôéóìïý ôïõò.

• Ôçí áðïôýðùóç ôçò õöéóôÜìåíçò ãåùãñáöé-êÞò áíéóïêáôáíïìÞò êáé äéáöïñïðïßçóçò óôçíðáñï÷Þ õãåéïíïìéêþí õðçñåóéþí.

• Ôçí Ýììåóç õðïâïÞèçóç ôïõ ïñãáíéóìïý óôçëÞøç áðïöÜóåùí êáôÜëëçëçò êáé ïñèïëïãé-êÞò ÷ñÞóçò ôùí ðüñùí.

Ðßíáêáò 5. Áðïäïôéêüôçôá õãåéïíïìéêþí ó÷çìáôéóìþí ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò ÉÊÁ ïé ïðïßïé äéáèÝôïõí åñãá-óôÞñéá (ÓõíÝ÷åéá)

ÔÉÔËÏÓ ÌÏÍÁÄÁÓ ÐÅÑÉÖÅÑÅÉÅÓ ÁÐÏÄÏÔÉÊÏÔÇÔÁ (%) ÄÉÊÁÉÏÕ×ÏÉ

Í.Ì.Õ. ÖËÙÑÉÍÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÌÁÊ/ÍÉÁÓ 77,9% 207.55Í.Ì.Õ. ÐÕÑÃÏÕ ÇËÅÉÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 76,5% 25.237Í.Ì.Õ. ËÁÑÉÓÁÓ ÈÅÓÓÁËÉÁÓÍ.Ì.Õ. ÊÏÆÁÍÇÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÌÁÊ/ÍÚÁÓ 71,9% 36.944Í.Ì.Õ. ÊÏÌÏÔÇÍÇÓ ÁÍÁÔ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ & ÈÑÁÊÇÓ 71,6% 29.188Ô.Ì.Õ. Í. ÉÙÍÉÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 71,0% 87.500Í.Ì.Õ. ÁÑÔÁÓ Æ ÇÐÅÉÑÏÕ 69,8% 30.109Ô.Õ. ÃÑÅÂÅÍÙÍ ÄÕÔÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓÔ.Õ. ÆÁÊÕÍÈÏÕ ÉÏÍÉÙÍ ÍÇÓÙÍ 10.129Í.Ì.Õ. ÇÑÁÊËÅÉÏÕ ÊÑÇÔÇÓ 133.267Ô.Õ. ËÅÕÊÁÄÁÓ ÉÏÍÉÙÍ ÍÇÓÙÍ 63,4% 5.804Í.Ì.Õ. ÐÅÉÑÁÉÁ ÁÔÔÉÊÇÓ 63,2% 98.478Í.Ì.Õ. ÉÙÁÍÍÉÍÙÍ ÇÐÅÉÑÏÕ 62,8% 48.856Ô.Ì.Õ. ÊÏÑÙÐÉÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ 62,6% 21.194Ô.Õ. ÏÑÅÓÔÉÁÄÁÓ ÁÍÁÔ. ÌÁÊ/ÍÉÁÓ & ÈÑÁÊÇÓ 61,3% 66Í.Ì.Õ. ÔÑÉÊÁËÙÍ ÈÅÓÓÁËÉÁÓ 60,7% 34.598Í.Ì.Õ. ÐÁÔÑÁÓ ÄÕÔÉÊÇÓ ÅËËÁÄÁÓ 58,0% 50.991Ô.Õ. ÓÇÔÅÉÁÓ ÊÑÇÔÇÓ 49,7% 3.366Ô.Ì.Õ. ÁËÅÎÁÍÄÑÁÓ ÁÔÔÉÊÇÓ 44,9% 160.106Ô.Õ. ÁÑÃÏÓÔÏËÉÏÕ ÉÏÍÉÙÍ ÍÇÓÙÍ 43,8% 26.067Ô.Õ. ËÅÑÏÕ ÍÏÔÉÏÕ ÁÉÃÁÉÏÕ 37,9% 0

* Ô.Õ.: Ôïðéêü ÕðïêáôÜóôçìá, ** Ô.Ì.Õ.: ÔïðéêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò, *** N.M.Õ.: Íïìáñ÷éáêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò

Åêôüò üìùò áðü ôç ÷ñçóéìüôçôÜ ôçò, ç ìÝ-èïäïò ôùí âÝëôéóôùí ðñïôýðùí áðïäïôéêüôçôáòåãêõìïíåß êáé êéíäýíïõò, êõñßùò ëüãù ôùí ðåñéï-ñéóìÝíùí ðëçñïöïñéþí ðïõ ìðïñïýí íá ÷ñçóéìï-ðïéçèïýí óôéò åêñïÝò, áëëÜ êáé ëüãù ôçò óýãêñé-óçò ó÷çìáôéóìþí äéáöïñåôéêïý ìåãÝèïõò êáé ðñï-äéáãñáöþí. ¸íá ðåñáéôÝñù æÞôçìá áöïñÜ êáéóôçí åëåã÷üìåíç áîéïðéóôßá ôùí õöéóôÜìåíùí óôïé-÷åßùí. Ôï æÞôçìá ôçò ìåãÜëçò äéáêýìáíóçò ôïõìåãÝèïõò ôùí ìïíÜäùí áíôéìåôùðßóôçêå ìå ôçíêáôçãïñéïðïßçóÞ ôïõò óå 4 ïìÜäåò êáé ôç äéåîá-ãùãÞ åðéìÝñïõò áíáëýóåùí. ¼óïí áöïñÜ óôç ó÷å-ôéêÞ Ýëëåéøç äéáèÝóéìùí, áëëÜ êáé óå ïñéóìÝíåòðåñéðôþóåéò áîéüðéóôùí, ðëçñïöïñéþí, áíáãíù-ñßæåôáé üôé áðïôåëåß ðåñéïñéóìü, üìùò äåí ðñÝðåéíá ëåéôïõñãåß áðïôñåðôéêÜ óôéò ðñïóðÜèåéåò áîéï-ëüãçóçò ôçò áðïäïôéêüôçôáò ôçò ëåéôïõñãßáò ôùíìïíÜäùí. Ùóôüóï, åßíáé áíáìöéóâÞôçôï üôé çåñìçíåßá ôùí áðïôåëåóìÜôùí ðñÝðåé ðåñéóóüôå-ñï íá áðïóêïðåß óôçí åíäåéêôéêÞ ðáñÜ óôçíáðüëõôç áîéïëüãçóç ôùí ìïíÜäùí ôïõ ïñãáíé-óìïý.

Óå ó÷Ýóç ìå ôá áðïôåëÝóìáôá ôùí äéáöü-ñùí êáôçãïñéþí ôçò áíÜëõóçò âÝëôéóôùí ðñïôý-ðùí áðïäïôéêüôçôáò, äéáöáßíåôáé üôé ôçí õøç-ëüôåñç ìÝóç áðïäïôéêüôçôá åß÷áí ïé õãåéïíïìé-êïß ó÷çìáôéóìïß ìå ðëçèõóìü åõèýíçò 10.000-


68


ance: Effectiveness and efficiency. Croom Helm.London 1985.

4. M. Powell. Evaluating the National Health Serv-ice. Open University Press. Buckingham 1997.

5. M. Drummond. Principles of economic apprais-al in health care. Oxford University Press. Ox-ford 1980.

6. M. Drummond, B. O'Brien, G. Stoddart, G.Torrance. Methods for the economic evaluationof health care programmes. Oxford UniversityPress. Oxford 1997.

7. A. McGuire, J. Henderson, G. Mooney. Theeconomics of health care. An introductory text.Routledge. London 1988

8. C. Phelps. Health economics. Addison-Wesley.Reading 1997.

9. M. Farrell. The measurement of productive ef-ficiency. Journal of the Royal Statistical Socie-ty A 120:235-281, 1957.

10. A. Chames, W. Cooper, E. Rhodes. Measuringthe efficiency of decision making units. Euro-pean Journal of Operational Research 2:429-444, 1978.

11. É. Ìçôñüðïõëïò, Á. Áèáíáóüðïõëïò, Á. Óéóóïý-ñáò. Áîéïëüãçóç ôçò áðïäïôéêüôçôáò ôùí õãåéï-íïìéêþí õðïêáôáóôçìÜôùí ôïõ ÉÊÁ. ÅöáñìïãÞôçò ìåèüäïõ DEA (Data Envelopment Analy-sis). Êïéíùíßá, Ïéêïíïìßá êáé Õãåßá 5, 1:5-21,1996.

12. É. Ìçôñüðïõëïò, Á. Óéóóïýñáò. ÅöáñìïãÞ ôçòìåèüäïõ DEA ãéá ôïí êáèïñéóìü êáé ôçí áîéï-ëüãçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôùí êÝíôñùí õãåßáò.¸äñá Åðé÷åéñçóéáêÞò ¸ñåõíáò. ÐáíåðéóôÞìéïÐáôñþí 1992.

13. Á. Óéóóïýñáò, É. Ìçôñüðïõëïò. Áîéïëüãçóç ôùíåëëçíéêþí íïóïêïìåßùí ìå ôç ÷ñÞóç ôçò ìåèü-äïõ DEA. ¸äñá Åðé÷åéñçóéáêÞò ¸ñåõíáò. Ðá-íåðéóôÞìéï Ðáôñþí 1995.

25.000 (81,2%) êáé 25.000-50.000 äéêáéïý÷ïõò(80,8%) áíôßóôïé÷á. Ôï åýñçìá áõôü, óå óõíäõá-óìü ìå ôï ãåãïíüò üôé êáìéÜ ìïíÜäá ìå ðëçèõ-óìü åõèýíçò 25.000-50.000 äéêáéïý÷ïõò äåí åì-öÜíéóå áðïäïôéêüôçôá ìéêñüôåñç ôïõ 50%, õðï-äåéêíýåé üôé áõôü ôï ìÝãåèïò ìïíÜäáò ðéèáíÜ íááðïôåëåß ðñüôõðï áðïäïôéêüôçôáò. Áðü ôçí ÜëëçìåñéÜ, ôç ÷áìçëüôåñç ìÝóç áðïäïôéêüôçôá (66%)åìöÜíéóáí ïé ìéêñüôåñåò ìïíÜäåò (ìå ðëçèõóìüåõèýíçò ìÝ÷ñé 10.000 äéêáéïý÷ïõò), õðïäåéêíýï-íôáò ôç óçìáíôéêÞ áðüêëéóÞ ôïõò áðü ôï ðñüôõ-ðï áðïäïôéêüôçôáò. ÅðéðñïóèÝôùò, áðü ôçí áíÜ-ëõóç öáßíåôáé üôé ç áðïäïôéêüôçôá ôùí ìïíÜ-äùí ïé ïðïßåò äéáèÝôïõí åñãáóôÞñéá åßíáé éäéáß-ôåñá õøçëÞ (87,2%).

Óå êÜèå ðåñßðôùóç, ç ïñéïèÝôçóç åíüò áðï-äåêôïý åýñïõò áðïäïôéêüôçôáò êáé ç ðñïóÝããéóçôïõ ðñüôõðïõ ìåãÝèïõò ìïíÜäáò, óå ó÷Ýóç ìåôçí áðïäïôéêüôçôá, ðñÝðåé íá áðïôåëïýí æçôÞ-ìáôá ðñïôåñáéüôçôáò ãéá ôç ÷Üñáîç ðïëéôéêÞòôïõ ïñãáíéóìïý óå âÜèïò ÷ñüíïõ.

Âéâëéïãñáößá

1. E. ÌùñáÀôçò, Å. Ãåùñãïýóç, ×. Æçëßäçò, Ì.Èåïäþñïõ, Í. Ðïëýæïò. ÌåëÝôç ãéá ôçí ïñãÜ-íùóç êáé ëåéôïõñãßá ïëïêëçñùìÝíïõ óõóôÞìá-ôïò ðñùôïâÜèìéáò éáôñéêÞò öñïíôßäáò. Õðïõñ-ãåßï Õãåßáò êáé Ðñüíïéáò. ÁèÞíá 1995.

2. Ç. Luft. Measuring outcomes for improved pro-vider performance. In: Chinitz D., Cohen J.,(eds.). Governments and health systems. Impli-cations of differing involvements. Wiley. Chich-ester 1998.

3. A. Long, S. Harrison. Health services perform-

69

Ì. Ãåßôïíá êáé óõí. Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 2001

ÌÝôñçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôïõ ÊÝíôñïõ Õãåßáò Êïñùðßïõ:ÐåñéãñáöéêÞ êáé ðïóïôéêÞ áíÜëõóç ôùí äåäïìÝíùí

Ì. Ãåßôïíá1, Ã. ÌðÝëïò2, Ê. Ðáðáäçìçôñßïõ2, Å. Ãåùñãïýóç1, Á. Äåäïýóç1, Ã. Êõñéüðïõëïò1



ÅéóáãùãÞ

Ðïëëïß êáé äéáöïñåôéêïß åßíáé ïéëüãïé ãéá ôïõò ïðïßïõò óôñÝöåôáé ôïåñåõíçôéêü åíäéáöÝñïí, óå äéåèíÝò åðß-ðåäï, óôçí áîéïëüãçóç ôçò ðáñáãùãé-êüôçôáò ôùí ìïíÜäùí õãåßáò. Ïé ðå-ñéóóüôåñïé óõíäÝïíôáé Üìåóá ìå ôïíôýðï, ôï åßäïò êáé ôï ÷áñáêôÞñá ôçòõðü áîéïëüãçóç ìïíÜäáò õãåßáò. Ïéëüãïé üìùò, ïé ïðïßïé åðéâÜëëïõí ôçäéåñåýíçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôùíäçìïóßùí ìïíÜäùí õãåßáò, åßíáé áêü-ìç ðéï óýíèåôïé êáé ðïëýðëïêïé, êá-èüóïí ðñÝðåé ôáõôü÷ñïíá íá ðëçñïýíôá êñéôÞñéá ôçò éóüôçôáò, ôçò áðïôå-ëåóìáôéêüôçôáò êáé ôçò áðïäïôéêüôç-ôáò. Åßíáé ãåãïíüò üôé ç áíáëõôéêÞêáôáãñáöÞ êáé ìÝôñçóç ôïõ ðáñáãü-ìåíïõ ðñïúüíôïò ìéáò ìïíÜäáò õãåßáòáðïôåëåß, óÞìåñá, óáöÝò êñéôÞñéïí÷ñçìáôïäüôçóçò/áðïæçìßùóçò ôùíðñïìçèåõôþí õðçñåóéþí õãåßáò. Ðá-ñÜëëçëá, ç ÷ñçóéìïðïßçóç óýã÷ñïíùí

ÐåñßëçøçÓôç óõãêåêñéìÝíç åñãáóßá åðé÷åéñåßôáé áäñÞ ðåñéãñáöéêÞ ðáñïõóßáóç ôùíäåéêôþí ðáñáãùãéêüôçôáò ôïõ ÊÝíôñïõ Õãåßáò Êïñùðßïõ. Ôï õëéêü ôçò ìåëÝ-ôçò ðñïÝñ÷åôáé áðü ôç óõëëïãÞ äåäïìÝíùí ðïõ ðñïÝêõøáí áðü ôçí åêðüíç-óç åñåõíçôéêïý ðñïãñÜììáôïò ðïõ åß÷å áíáôåèåß áðü ôï ÊÅ.Ó.Õ. óôçí ÅèíéêÞÓ÷ïëÞ Äçìüóéáò Õãåßáò. Ç ìåèïäïëïãßá ðïõ áêïëïõèÞèçêå ðåñéëáìâÜíåé á)ôç äéåñåýíçóç ôùí ðáñáãüíôùí åêåßíùí ðïõ äéáìïñöþíïõí ôç æÞôçóç ãéáõðçñåóßåò ðñùôïâÜèìéáò öñïíôßäáò ìÝóá áðü ôç ÷ùñïôáîéêÞ ìåëÝôç ôçò ðå-ñéï÷Þò êáé ôç äéáíïìÞ 200 åñùôçìáôïëïãßùí óôïõò ÷ñÞóôåò, â) ôç ìåëÝôçôçò äéïéêçôéêÞò - ïñãáíùôéêÞò äïìÞò ôïõ, ôçò õöéóôÜìåíçò êôéñéáêÞò êáéõëéêïôå÷íéêÞò õðïäïìÞò êáèþò êáé ôçò ïéêïíïìéêÞò äéá÷åßñéóçò êáé ã) ôçíáíáëõôéêÞ êáôáãñáöÞ ôùí äåéêôþí ëåéôïõñãéêüôçôÜò ôïõ. Ôá áðïôåëÝóìáôáôçò ìåëÝôçò åìöáíßæïõí éäéáßôåñá èåôéêÞ ôçí ïñãÜíùóç êáé áîéïðïßçóç ôùíõöéóôÜìåíùí áíèñþðéíùí êáé õëéêþí ðüñùí, ðáñÜ ôéò äéáðéóôþóåéò ó÷åôéêÜ ìåôç ìç êÜëõøç áêüìç ôùí ðñïâëåðïìÝíùí èÝóåùí êáé ôéò ìåãÜëåò äéáöïñï-ðïéÞóåéò óôç æÞôçóç ìåôáîý ÷åéìåñéíþí êáé èåñéíþí ìçíþí. Åðéðñüóèåôá, ôïõøçëü ðïóïóôü ðñïóÝëåõóçò ôùí áóöáëéóìÝíùí ôïõ ÉÊÁ áðïôåëåß áêüìç Ýíáóôïé÷åßï èåôéêÞò áíôáðüêñéóçò ôïõ Ê.Õ. áðü ôïí ðëçèõóìü áíáöïñÜò ôïõ.ÓõìðåñáóìáôéêÜ, äéáðéóôþèçêáí ïõóéáóôéêÝò äõóêïëßåò óôçí êáôáãñáöÞ êáéìÝôñçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôïõ Ê.Õ. ìå êñéôÞñéá ôçí êëéíéêÞ áðïôåëåóìá-ôéêüôçôá êáé ôçí ïéêïíïìéêÞ áðïäïôéêüôçôá. Ç áäõíáìßá áõôÞ áíôáíáêëÜôáé êáéóôç óõãêñéôéêÞ áîéïëüãçóç ôùí áíôßóôïé÷ùí ìïíÜäùí åíþ åíï÷ïðïéåßôáé óçìá-íôéêÜ ôï éó÷ýïí íïìïèåôéêü êáé äéá÷åéñéóôéêü ðëáßóéï ôùí Ê.Õ. óôç ÷þñá.

1ÔïìÝáò Ïéêïíïìéêþí ôçò Õãåßáò ÅèíéêÞ Ó÷ïëÞ Äçìüóéáò Õãåßáò, 2ÊÝíôñï Õãåßáò Êïñùðßïõ

ËÝîåéò êëåéäéÜ: Ðáñáãùãéêüôçôá, Áðüäïóç, ÊÝíôñïÕãåßáò, ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá ÕãåßáòÕðïâëÞèçêå: 21 Éïõëßïõ 2000ÅðáíõðïâëÞèçêå: 10 Äåêåìâñßïõ 2000¸ãéíå äåêôÞ ãéá äçìïóßåõóç: 12 1 Äåêåìâñßïõ 2000Õðåýèõíïò áëëçëïãñáößáò: Ìáßñç Ãåßôïíá, ÔïìÝáòÏéêïíïìéêþí ôçò Õãåßáò, ÅèíéêÞ Ó÷ïëÞ ÄçìüóéáòÕãåßáò, Ëåùöüñïò ÁëåîÜíäñáò 196, 115 21, Ôçë.:(01) 64 35 328, 64 26 380 Fax: (01)64.49.571


70

Ì. Ãåßôïíá êáé óõí.

êÜ ìå ôéò ðñïôéìÞóåéò êáé ôçí éêáíï-ðïßçóç ôùí ÷ñçóôþí, äåí èá ðáñáôå-èïýí óôç óõãêåêñéìÝíç åñãáóßá. Ëüãùôçò Ýêôáóçò ôçò ìåëÝôçò êáé ôïõ êáß-ñéïõ åðéóôçìïíéêïý åíäéáöÝñïíôïò ðñü-êåéôáé íá áðïôåëÝóïõí ìéá áõôüíïìçåñåõíçôéêÞ åñãáóßá.

Õëéêü êáé ÌÝèïäïò

Ôï õëéêü ðïõ ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ãéáôç ìÝôñçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáòðñïÝñ÷åôáé áðü ôá áðïëïãéóôéêÜ êëé-íéêÜ êáé ïéêïíïìéêÜ äåäïìÝíá ôïõ Ê.Õ.Êïñùðßïõ, ôïõ Ýôïõò 1998, êáé áðüôç óõëëïãÞ 140 åñùôçìáôïëïãßùí áðüôá 200 äéáíåìçèÝíôá óôïõò ðñïóåñ-÷üìåíïõò (âáèìüò áíôáðüêñéóçò 70%)êáôÜ ôïõò ìÞíåò ÍïÝìâñéï, ÄåêÝìâñéï1999 êáé ÉáíïõÜñéï 2000. Ôá åñùôç-ìáôïëüãéá äéáíåìÞèçêáí óå üëïõò ôïõòåîåñ÷üìåíïõò áðü ôï Ê.Õ. áóèåíåßò,áíåîÜñôçôá áðü ôéò õðçñåóßåò ðïõ ôïõò

Productivity measurement of the Koropi Health Centre: Descriptive andQuantitative Analysis of DataM. Geitona, G. Belos, C. Papademetriou, E. Georgoussi, A. Dedoussi, J.Kyriopoulos

SummaryIn this study it is attempted to present, in a descriptive manner, the productivityindicators of the Koropi Health Centre. The study is derived from a researchprogram funded by a grant from Central Council of Health (KESY) to the Dept.of Health Economics at the National School of Public Health. The methodologyof the study includes:a. An investigating of the factors that determine the demand for primary healthcare through the distribution of 200 questionnaires to health care consumers,b. The study of the Health Centre s organizational, managerial and financialstructure together with the existing building and technological infrastructure,c. An analytical recording of the Health Centre's operational indicators.The results of the study prove a positive functional structure and assessmentof the existing human and material resources, taking into consideration the non-covered personnel positions and the seasonal variations in the demand forprimary health care. An additional evidence is the high demand of the Instituteof Social Insurances. In conclusion, great difficulties were revealed regardingthe collection and measurement of performance of the Koropi Health Centre,based on clinical effectiveness and economic efficiency criteria. It must bementioned that the existing legal and managerial framework is responsible forthis weakness which also reflects the comparative evaluation of the productivityamong the other Health Centres at national level.Keywords: Productivity, Performance, Primary Health Care, Health Centre.

ðñïóöÝñèçêáí, êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ðñùéíïýùñáñßïõ 10:00ð.ì.-13:00ì.ì. ÄéáôÝèçêå ç áßèïõ-óá äéáëÝîåùí ãéá ôç óõìðëÞñùóÞ ôïõò, ç ïðïßáåõñßóêåôáé äßðëá áðü ôçí Ýîïäï. Äýï åðéóêÝðôñéåòõãåßáò åõñßóêïíôáí óôçí áßèïõóá ãéá ôõ÷üí åðå-îçãÞóåéò êáé äéåõêñéíßóåéò êáé ïé ïðïßåò óõíÝëå-îáí ôá åñùôçìáôïëüãéá. ÊÜèå åñùôçìáôïëüãéïðåñéåëÜìâáíå 22 êëåéóôÝò åñùôÞóåéò ÷ùñéóìÝíåòóå 3 èåìáôéêÝò åíüôçôåò. Ç ðñþôç åíüôçôá ðåñéå-ëÜìâáíå 7 åñùôÞóåéò ìå óêïðü ôç äéåñåýíçóçôïõ äçìïãñáöéêïý êáé êïéíùíéêïý ðñïôýðïõ ôùí÷ñçóôþí. Ç äåýôåñç åíüôçôá ðåñéåëÜìâáíå 3 åñù-ôÞóåéò ó÷åôéêÜ ìå ôç äéåñåýíçóç êáé ðñïóäéïñé-óìü ôùí áíáãêþí õãåßáò ôùí ÷ñçóôþí åíþ çôñßôç ðåñéåëÜìâáíå 12 åñùôÞóåéò ó÷åôéêÜ ìå ôçíéêáíïðïßçóÞ ôïõò áðü ôçí ðñïóöïñÜ ðñùôïâÜè-ìéáò öñïíôßäáò.

Ç ìåèïäïëïãßá ðïõ áêïëïõèÞèçêå áðïôåëåß-ôáé áðü ôñßá ìÝñç. Ôï ðñþôï ìÝñïò áöïñÜ óôçãåùãñáöéêÞ ÷ùñïèÝôçóç ôïõ Ê.Õ., óôïí ðëçèõ-óìü áíáöïñÜò ôïõ êáé óôïõò áíôßóôïé÷ïõò äçìü-óéïõò öïñåßò ðñïóöïñÜò ðñùôïâÜèìéáò öñïíôß-äáò ôçò ðåñéï÷Þò. Åðéðñüóèåôá ðáñáôßèåôáé áíá-ëõôéêÞ êáôáãñáöÞ èåìÜôùí ðïõ Üðôïíôáé ôçòäéïéêçôéêÞò ïñãÜíùóçò, óôåëÝ÷ùóçò, åîïðëéóìïýêáé ïéêïíïìéêÞò äéá÷åßñéóçò. Óôï äåýôåñï ìÝñïòåðé÷åéñåßôáé åôÞóéá áíáëõôéêÞ êáôáãñáöÞ ôçò

ôå÷íéêþí êïéíùíéêï-ïéêïíïìéêÞò áíÜëõóçò ôùíõðçñåóéþí õãåßáò óõíÜãåôáé óáöÝóôáôá ôçí ïñ-èïëïãéêÞ áîéïðïßçóç ôùí ðüñùí üóïí áöïñÜ óôçíõðüäåéîç ôùí åðéêñáôÝóôåñùí åíáëëáêôéêþí åðé-ëïãþí, óôçí åðßôåõîç ôçò éóüôéìçò ðñüóâáóçòôùí ðïëéôþí, óôéò ðñïôéìÞóåéò ôùí êáôáíáëù-ôþí êáé óôç ìåãéóôïðïßçóç ôïõ êïéíùíéêïý ïöÝ-ëïõò1.

Ìå äåäïìÝíåò ôéò õöéóôÜìåíåò åîùãåíåßò êáéåíäïãåíåßò äõóêïëßåò ùò ðñïò ôç ìÝôñçóç ôçòðáñáãùãéêüôçôáò ôùí äçìïóßùí ìïíÜäùí õãåßáò,óôç óõãêåêñéìÝíç åñãáóßá åðé÷åéñåßôáé áîéïëüãç-óç ôùí ðïóïôéêþí äåéêôþí ëåéôïõñãéêüôçôáò ôïõÊÝíôñïõ Õãåßáò (Ê.Õ.) Êïñùðßïõ. Áðïôåëåß ìÝñïòåêôåôáìÝíçò ìåëÝôçò ìå ôßôëï "ÌÝôñçóç ôçò Ðá-ñáãùãéêüôçôáò ôïõ ÊÝíôñïõ Õãåßáò Êïñùðßïõ ìåôçí ÅöáñìïãÞ Óýã÷ñïíùí Ôå÷íéêþí ÏéêïíïìéêÞòÁîéïëüãçóçò" ôçò ïðïßáò ôçí åêðüíçóç áíÝëáâåï ÔïìÝáò Ïéêïíïìéêþí ôçò Õãåßáò, ôçò ÅÓÄÕ,áðü ôï ÊÅ.Ó.Õ.2. Ç óêïðéìüôçôá ôçò ìåëÝôçòÝãêåéôáé óôçí õðüäåéîç ðñïôýðùí áîéïëüãçóçòôùí ìïíÜäùí õãåßáò, óå ìéá ÷ñïíéêÞ óõãêõñßáóôçí ïðïßá ç Ðïëéôåßá Ý÷åé äñïìïëïãÞóåé óçìá-íôéêÝò ìåôáññõèìßóåéò ìå ðñïôåñáéüôçôá óôçíðñùôïâÜèìéá ðåñßèáëøç3-6. Êñßíåôáé áíáãêáßï íáåðéóçìáíèåß üôé ðïéïôéêïß äåßêôåò áîéïëüãçóçò ôïõðáñáãüìåíïõ Ýñãïõ ôïõ õðü ìåëÝôç Ê.Õ., ó÷åôé-

71


íá ê.Ü. ÐñÝðåé åðßóçò íá áíáöåñèåß üôé ç ìåôáêß-íçóç ôùí ðáñáèåñéóôþí áðü ôï áóôéêü êÝíôñïôùí Áèçíþí ðñïò ôéò áíáôïëéêÝò ðáñáëßåò ôïõíïìïý ÁôôéêÞò ãßíåôáé óôï ìåãáëýôåñï ìÝñïò ìÝóùôçò ëåùöüñïõ Ëáõñßïõ üðïõ åõñßóêåôáé ôï Ê.Õ.Êïñùðßïõ.

Åêôüò áðü ôï ÊÝíôñï Õãåßáò Êïñùðßïõ óôçíßäéá ðåñéï÷Þ ëåéôïõñãåß êáé ðïëõúáôñåßï ôïõ ÉÊÁìå óêïðü ôçí êÜëõøç ôùí áíáãêþí õãåßáò ôùíäéêáéïý÷ùí ôïõ. Ôï ðïëõúáôñåßï ôïõ ÉÊÁ åõñß-óêåôáé óôçí êåíôñéêÞ ðëáôåßá ôïõ Êïñùðßïõ êáéáðÝ÷åé áðü ôï Ê.Õ. 2,5 ÷éëéüìåôñá. Ôï ùñÜñéïëåéôïõñãßáò ôïõ åßíáé áðü 9.00 Ýùò 18.00 êáèç-ìåñéíÜ åêôüò ÓáââÜôïõ êáé ÊõñéáêÞò. Åðéðñü-óèåôá, õðïêáôÜóôçìá ôïõ ÉÊÁ ëåéôïõñãåß êáéóôç ãåéôïíéêÞ Ðáéáíßá ìå ùñÜñéï ëåéôïõñãßáò 9.00ìÝ÷ñé 14.00

1.2. ÄéÜñèñùóç-óôåëÝ÷ùóç ôùí õðçñåóéþí

Ôï ÊÝíôñï Õãåßáò Êïñùðßïõ äéáñèñþíåôáéóå ôñåéò õðçñåóßåò, ôçí ÉáôñéêÞ, ôç ÍïóçëåõôéêÞêáé ôç ÄéïéêçôéêÞ Õðçñåóßá. Ç óôåëÝ÷ùóç ôçòéáôñéêÞò õðçñåóßáò åìöáíßæåôáé óôïí Ðßíáêá 1.

Ëåéôïõñãïýí óå êáèçìåñéíÞ âÜóç ôÝóóåñáéáôñåßá ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò êáé Ýíá Ðáèïëïãéêü -ôïïðïßï åîõðçñåôåß ôá êáñäéïëïãéêÜ ðåñéóôáôéêÜ-êáèþò åðßóçò Áêôéíïëïãéêü, Ðáéäéáôñéêü, Ïäï-íôéáôñéêü êáé Ìéêñïâéïëïãéêü Éáôñåßï. ÏñéóìÝíåòçìÝñåò åâäïìáäéáßùò ðáñÝ÷ïõí ôéò õðçñåóßåò ôïõòïñèïðåäéêüò, ÙÑË, ïöèáëìßáôñïò ãõíáéêïëüãïòêáé øõ÷ßáôñïò-íåõñïëüãïò. Ç ðñùôïâÜèìéá ïäï-íôéáôñéêÞ öñïíôßäá ðáñÝ÷åôáé áðü Ýíáí ïäïíôßá-ôñï óå 12ùñç âÜóç. Ëåéôïõñãïýí áêüìá ÔìÞìáÂñá÷åßáò Íïóçëåßáò ìå 4 êëßíåò êáé ÔìÞìá Åðåé-

ëåéôïõñãéêüôçôáò ôïõ Ê.Õ. Êïñùðßïõ åíþ óôï ôñßôïìÝñïò äéåñåõíÜôáé ôï äçìïãñáöéêü êáé êïéíùíéêüðñüôõðï ôùí ÷ñçóôþí, üðùò ðñïêýðôåé áðü ôçóõëëïãÞ êáé åðåîåñãáóßá åéäéêÜ äïìçìÝíïõ åñù-ôçìáôïëïãßïõ. ÐñÝðåé íá áíáöåñèåß üôé äåí åðé-÷åéñÞèçêå óýãêñéóç ôùí êïéíùíéêþí êáé äçìï-ãñáöéêþí ÷áñáêôçñéóôéêþí ôïõ åðéëåãÝíôïò äåßã-ìáôïò ìå ôá áíôßóôïé÷á ôïõ ðëçèõóìïý áíáöï-ñÜò, ëüãù áíáíôéóôïé÷ßáò óôïí ôñüðï êáôáãñá-öÞò êáé óõëëïãÞò ôùí äåäïìÝíùí.


1.1 ÃåùãñáöéêÞ ÷ùñïèÝôçóç

Ôï Ê.Õ. Êïñùðßïõ åõñßóêåôáé óôï ÄÞìï Êï-ñùðßïõ, áðÝ÷åé 22 ÷éëéüìåôñá áðü ôï êÝíôñï ôçòÁèÞíáò êáé èåùñåßôáé çìéáóôéêÞ ðåñéï÷Þ. Ï ðëç-èõóìüò åõèýíçò ôïõ êõìáßíåôáé áðü 20.000 ìÝ÷ñé35.000 êáôïßêïõò êáèüóïí ôï êáëïêáßñé åîõðç-ñåôïýíôáé êáé ïé ðñïóåñ÷üìåíïé óôá ðáñÜëéá ôçòÍÁ êáé ÍÄ ÁôôéêÞò. Óýìöùíá ìå ôçí áðïãñáöÞôïõ 1991 ïé ìüíéìïé êÜôïéêïé ôçò ðåñéï÷Þò áíÝñ-÷ïíôáé óôïõò 16.813 åê ôùí ïðïßùí ïé 12.790äéáìÝíïõí ìÝóá óôçí ðüëç ôïõ ÄÞìïõ Êïñùðßïõ.Áðü ôá óôïé÷åßá ôïõ ÄÞìïõ åêôéìÜôáé üôé ðëçèõ-óìüò Ý÷åé áõîçèåß êáôÜ 2.000 ðåñßðïõ ìïíßìïõòêáôïßêïõò. Ïé ðáñïäéêïß êÜôïéêïé ôïõ êáëïêáé-ñéïý ëüãù ôçò ìåãÜëçò Ýêôáóçò ôïõ ÄÞìïõ êáéôçò ðñüóâáóçò ôïõ óôçí ðáñáëßá ôïõ Óáñùíéêïýêüëðïõ, áíÝñ÷ïíôáé ðåñßðïõ óå 5.000 Ýùò 6.000êáôïßêïõò. ÅðéðëÝïí ôï Ê.Õ. åðéóêÝðôïíôáé ðá-ñáèåñéóôÝò ïé ïðïßïé äéáìÝíïõí óôá áíáôïëéêÜêáé âïñåéïáíáôïëéêÜ ðáñáèåñéóôéêÜ èÝñåôñá ôçòÁôôéêÞò, üðùò Ëïýôóá, Ðüñôï ÑÜöôç, Âñáõñþ-

Ðßíáêáò 1. ÓôåëÝ÷ùóç éáôñéêÞò õðçñåóßáò Ê.Õ. Êïñùðßïõ

Åéäéêüôçôåò Õðçñåôïýí Ðñïóùðéêü Ðñïâëåðüìåíåò èÝóåéò

Ãåíéêïß Ãéáôñïß Þ Ðáèïëüãïé 4 (1 Ðáèïëüãïò) 6Ðáéäßáôñïé 1 2Ïäïíôßáôñïé 1 2Ìéêñïâéïëüãïé 1 1Áêôéíïëüãïé 1 1Ãõíáéêïëüãïò 1 (4 öïñÝò ôï ìÞíá) -Ïñèïðåäéêüò 1 (4 öïñÝò ôï ìÞíá) -Ïöèáëìßáôñïò 1 (4 öïñÝò ôï ìÞíá) -Ù.Ñ.Ë 1 (2 öïñÝò ôï ìÞíá) 2Åéäéêåõüìåíïé 2 Ãåíéêïß Ãéáôñïß 2

Óýíïëï 10 14


72


ãüíôùí Ðåñéóôáôéêþí.Óôïí Ðßíáêá 2 ðáñïõóéÜæåôáé ç óôåëÝ÷ùóç

ôçò ÍïóçëåõôéêÞò Õðçñåóßáò.Ç óôåëÝ÷ùóç ôçò äéïéêçôéêÞò õðçñåóßáò êáé

ôùí õðïëïßðùí åðáããåëìÜôùí õãåßáò ðáñïõóéÜ-æåôáé óôïõò Ðßíáêåò 3 êáé 4 áíôßóôïé÷á.

Áðü ôç äéåñåýíçóç ôçò óôåëÝ÷ùóçò ôùí ôñéþíõðçñåóéþí ôïõ Ê.Õ. äéáðéóôþíåôáé ç ìç êÜëõøç9 ðñïâëåðïìÝíùí èÝóåùí. Áðü áõôÝò, ïé 6 èÝóåéòáöïñïýí âáóéêÝò åéäéêüôçôåò üðùò äõï ôçò Ãåíé-êÞò ÉáôñéêÞò êáé áðü ìéá èÝóç ðáéäéÜôñïõ, ïäï-íôéÜôñïõ, êïéíùíéêïý ëåéôïõñãïý êáé åðüðôïõäçìüóéáò õãåßáò.

1.3 ÊôéñéáêÞ-Õëéêïôå÷íéêÞ õðïäïìÞ

Áðü ôçí åðåîåñãáóßá ôùí äåäïìÝíùí ôçò

êýñéáò åñåõíçôéêÞò åñãáóßáò (Ðñüãñáììá ÊÅ.-Ó.Õ.) äéáðéóôþèçêå üôé ï åîïðëéóìüò ôùí åðéìÝ-ñïõò ÔìçìÜôùí (áêôéíïëïãéêü, ìéêñïâéïëïãéêü,ïäïíôéáôñéêü, êáñäéïëïãéêü, ãõíáéêïëïãéêü, ïöèáë-ìïëïãéêü) åßíáé ðëÞñçò êáé äßíåôáé ç äõíáôüôçôáÜìåóçò, åðáñêïýò êáé áðïôåëåóìáôéêÞò áíôéìå-ôþðéóçò ôùí ðñïóåñ÷üìåíùí áðü áôõ÷Þìáôá, ãéáìéêñÝò åðåìâÜóåéò Þ äéáãíùóôéêïýò åëÝã÷ïõò åðß24ùñçò âÜóçò ê.Ü. ÓõíïðôéêÜ, ç õëéêïôå÷íéêÞ êáéç êôéñéáêÞ õðïäïìÞ ôïõ Ê.Õ. Êïñùðßïõ åßíáéðïëý êáëÞ, ïé äå êïéíü÷ñçóôïé ÷þñïé, ôá éáôñåßá,ãñáöåßá, ïé êïéôþíåò åßíáé åðáñêåßò êáé åõñý÷ù-ñïé êáèüôé ôï åìâáäüí ôïõ áíÝñ÷åôáé óôá 1500m2.

1.4 ÁðïëïãéóôéêÜ-ïéêïíïìéêÜ óôïé÷åßá

Óýìöùíá ìå ôï éó÷ýïí íïìïèåôéêü ðëáßóéï(Í. 13 97/83) ó÷åôéêÜ ìå ôç äéÜñèñùóç ôùí íï-óçëåõôéêþí ìïíÜäùí ôçò ÷þñáò, ôï Ê.Õ. Êïñù-ðßïõ õðÜãåôáé óôï Ð.Ã.Í.Á. "Ã. ÃåííçìáôÜò". Áðüôá áðïëïãéóôéêÜ ïéêïíïìéêÜ äåäïìÝíá, ôïõ Ýôïõò1998, ôïõ ðñïáíáöåñÝíôïò íïóïêïìåßïõ, ðñïÝêõ-øå üôé ïé äáðÜíåò ôïõ Ýôïõò 1998 ãéá ôï Ê.Õ.Êïñùðßïõ áíÝñ÷ïíôáé óôï ðïóü ôùí 233.000.000äñ÷. Ç êáôáíïìÞ ôùí äáðáíþí óýìöùíá ìå ôïíÐßíáêá 5 Ý÷åé ùò åîÞò:

Áðü ôá äåäïìÝíá ôïõ ðßíáêá ðñïêýðôåé üôéôï ìåãáëýôåñï ìÝñïò ôùí äáðáíþí ôïõ Ê.Õ. áöïñÜóôéò äáðÜíåò ìéóèïäïóßáò, ïé ïðïßåò öèÜíïõí óôï77% ôùí óõíïëéêþí äáðáíþí, åíþ ôï 23% áöï-ñÜ óôéò õðüëïéðåò ëåéôïõñãéêÝò äáðÜíåò. ÐáñÜôï ãåãïíüò üôé ôï Ê.Õ. áðïôåëåß óýóôçìá Ýíôá-óçò åñãáóßáò êáèüóïí ç ðáñáãùãéêüôçôá ôïõåîáñôÜôáé áðü ôï áíèñþðéíï äõíáìéêü, ðñÝðåéíá áíáöåñèåß üôé ôï ðïóïóôü áõôü äáðáíþí ìé-

Ðßíáêáò 5. ÊáôáíïìÞ äáðáíþí Ýôïõò 1998

Êáôçãïñßá Äáðáíþí ÄáðÜíåò Ðïóïóôéáßáóå äñ÷. ÊáôáíïìÞ

Äáðáíþí

Á. ÄáðÜíåò Ìéóèïäïóßáò 180.000.000 77Â. ËåéôïõñãéêÝò ÄáðÜíåò 53.000.000 23ÏÔÅ 4.000.000 7ÄÅÇ 6.000.000 11¾äñåõóç 2.000.000 4ÐåôñÝëáéï 6.000.000 11ÖÜñìáêá 12.000.000 23Áíáëþóéìá ÉáôñéêÜ 20.000.000 38Áíáëþóéìá ÄéïéêçôéêÜ 3.000.000 6

Óýíïëï äáðáíþí 233.000.000 100

Ðßíáêáò 4. ÓôåëÝ÷ùóç ëïéðþí åðáããåëìÜôùí õãåßáòÊ.Õ. Êïñùðßïõ

Åéäéêüôçôåò Õðçñåôïýí Ðñïâëåðüìåíåòðñïóùðéêü èÝóåéò

Äéáéôïëüãïé - 1ÐáñáóêåõáóôÞò 1 1ÖõóéïèåñáðåõôÞò - 1×åéñéóôÞò-ÅìöáíéóôÞò 1 1Åðüðôçò Äçìüóéáò Õãåßáò - -

Óýíïëï 2 4

Ðßíáêáò 3. ÓôåëÝ÷ùóç äéïéêçôéêÞò õðçñåóßáò Ê.Õ. Êï-ñùðßïõ


Äéïéêçôéêïß 2 3ÊáèáñéóôÝò/óôñéåò 2 2Ïäçãüò áóèåíïöüñïõ 1 1ÓõíôçñçôÝò - 1Ôñáðåæïêüìïé 1 1

Óýíïëï 6 8

Ðßíáêáò 2. ÓôåëÝ÷ùóç íïóçëåõôéêÞò õðçñåóßáò Ê.Õ.Êïñùðßïõ


ÍïóçëåõôÝò/ôñéåò 6 6Ìáßåò 3 3ÅðéóêÝðôåò Õãåßáò 4 4Êïéíùíéêüò Ëåéôïõñãüò - 1

Óýíïëï 13 14

73


óèïäïóßáò åßíáé õøçëü üôáí óõãêñßíåôáé ìå ôïíáíôßóôïé÷ï ãåíéêü íïóïêïìåéáêü äåßêôç ôçò ÷þ-ñáò, ï ïðïßïò êõìáßíåôáé ðåñßðïõ óôï 60-65%êáé óå ëßãåò ðåñéðôþóåéò îåðåñíÜ ôï 70%2.

¼óïí áöïñÜ äå óôçí ðïóïóôéáßá êáôáíïìÞôùí ëåéôïõñãéêþí äáðáíþí, äéáðéóôþíåôáé üôéôáõôßæåôáé ó÷åäüí ìå ôçí áíôßóôïé÷ç ôùí äçìï-óßùí íïóïêïìåßùí ìå ðñïôåñáéüôçôá ôéò äáðÜíåòãéá áíáëþóéìï õãåéïíïìéêü õëéêü êáé öÜñìáêá.

2. Äåßêôåò Ëåéôïõñãéêüôçôáò

Ìå óêïðü ôç ìÝôñçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáòôïõ Ê.Õ. Êïñùðßïõ êáôåãñÜöç ç óõíïëéêÞ ðñï-óöïñÜ õðçñåóéþí ðñùôïâÜèìéáò öñïíôßäáò õãåßáòêáôÜ ôï Ýôïò 1998. Ùò åê ôïýôïõ ç ðáñïõóßáóçôçò åôÞóéáò äñáóôçñéüôçôÜò ôïõ èá Þôáí åëëéðÞòåÜí äåí ëáìâÜíïíôáí õðüøç ïé äñáóôçñéüôçôåò ÞðáñåìâÜóåéò ôïõ óôçí êïéíüôçôá ìå óêïðü ôçíðñüëçøç, áãùãÞ õãåßáò êáé ãåíéêüôåñá ôçí ðñï-óôáóßá ôçò Äçìüóéáò Õãåßáò. Ìå âÜóç ôá ðáñá-ðÜíù, ç åñåõíçôéêÞ ïìÜäá äéÝêñéíå ôïõò äåßêôåòëåéôïõñãéêüôçôáò ôïõ ÊÝíôñïõ Õãåßáò óå åðéóêÝ-øåéò, äéáãíùóôéêÝò åîåôÜóåéò êáé ðñïãñÜììáôáðáñÝìâáóçò óôçí Êïéíüôçôá.

2.1 ÅðéóêÝøåéò - ÄéáãíùóôéêÝò ÅîåôÜóåéò

Óôïí ðßíáêá 6 ðáñïõóéÜæïíôáé ïé åðéóêÝ-øåéò óôá éáôñåßá. Ìå âÜóç ôéò åôÞóéåò êáôáãñá-

öÝò ðñïêýðôåé üôé ï óõíïëéêüò áñéèìüò ôùí åðé-óêÝøåùí áíÝñ÷åôáé óôéò 39.775. ¼óïí áöïñÜ äåôï óõíïëéêü áñéèìü ôùí äéáãíùóôéêþí åîåôÜóåùíðïõ ðñáãìáôïðïéÞèçêáí ôï 1998 (Ðßíáêáò 7),ðñïêýðôåé üôé áíÝñ÷ïíôáé óôéò 41.550.

Áðü ôçí åôÞóéá êáôáãñáöÞ ôùí áóöáëéóôé-êþí äéêáéùìÜôùí ôùí ÷ñçóôþí äéáðéóôþèçêå üôéôï 40% Þôáí áóöáëéóìÝíïé ôïõ ÉÊÁ, ôï 30% ôïõÏÃÁ, ôï 10% ôïõ Äçìïóßïõ, ôï 8% ôïõ ÔÅÂÅ,ôï 1% ôïõ ÔÓÁÕ, ôï 1% ôïõ ôáìåßïõ Ôñáðåæþíêáé Ýíá 10% ðåñßðïõ áöïñÜ ôá õðüëïéðá ôáìåßáêáé ðñïðáíôüò ôïõò áíáóöÜëéóôïõò.

2.2 ÐñïãñÜììáôá ðáñÝìâáóçò óôçí êïéíüôçôá

Óôá ðëáßóéá ôùí äñáóôçñéïôÞôùí ôïõ Ê.Õ.ôï 1998 äéåíåñãÞèçêáí åðéäçìéïëïãéêÝò ìåëÝôåòóôçí ðåñéï÷Þ åõèýíçò ôïõ ìå óêïðü ôïí Ýëåã÷ïôùí ëïéìùäþí íïóçìÜôùí êáèüóïí óôçí ðåñéï÷ÞåñãÜæïíôáé êáé êáôïéêïýí áñêåôïß íüìéìïé Þ ìçìåôáíÜóôåò. ¸÷ïõí åðßóçò áíáðôõ÷èåß ðñïãñÜì-ìáôá åìâïëéáóìïý, ðñïëçðôéêÞò (êïéíùíéêÞò) ïäï-íôéáôñéêÞò, áãùãÞò õãåßáò êáèþò êáé ðñïãñÜì-ìáôá õãéåéíÞò. ¸íáò óçìáíôéêüò áñéèìüò åìâï-ëéáóìþí ðåñß ôéò 6.300 (ìç óõìðåñéëáìâáíïìÝ-íùí ôùí áíôéãñéðéêþí åìâïëßùí) êáôáäåéêíýåé ôïñüëï ôïõ Ê.Õ. óå èÝìáôá ãåíéêüôåñá ðñüëçøçòáëëÜ êáé åéäéêüôåñá ôçí åðßðïíç ðñïóðÜèåéá ãéáôç ìåßùóç Þ êáé åîÜëåéøç ôùí ëïéìùäþí íïóçìÜ-ôùí. Åéäéêüôåñá, ðñÝðåé íá áíáöåñèåß üôé õëï-ðïéïýíôáé ðñïãñÜììáôá õãéåéíÞò ôá ïðïßá êáôÜêýñéï ëüãï åðéêåíôñþíïíôáé óå èÝìáôá ýäñåõóçò,áðï÷Ýôåõóçò êáé ðåñéâáëëïíôïëïãéêÞò õãéåéíÞò.Áêüìç ðñïãñÜììáôá ïéêïãåíåéáêïý ðñïãñáììá-ôéóìïý êáé ðñïóôáóßáò ôçò ìçôñüôçôáò åóôéÜæï-íôáé óôçí åíçìÝñùóç ôùí ãõíáéêþí ãéá ôéò ìåèü-äïõò áíôéóýëëçøçò, ôç öñïíôßäá ôïêåôïý êáé ôçíðñïãåííçôéêÞ öñïíôßäá, åíþ åéäéêÜ ðñïãñÜììá-ôá åìâïëéáóìïý áðåõèýíïíôáé óôïí ðáéäéêü ðëç-

Ðßíáêáò 7. Áñéèìüò äéáãíùóôéêþí åîåôÜóåùí

Åßäïò ÅîåôÜóåùí Áñéèìüò ÅîåôÜóåùí

ÁêôéíïëïãéêÝò 4.600ÌéêñïâéïëïãéêÝò 32.000ÃõíáéêïëïãéêÝò 1.800ÄéáâçôïëïãéêÝò 150ÇÊÃ 3.000

Óýíïëï Äéáãíùóôéêþí ÅîåôÜóåùí 41.550

Ðßíáêáò 6. Äåßêôåò Ëåéôïõñãéêüôçôáò ôïõ Ê.Õ. Êïñù-ðßïõ ôï 1998

ÅðéóêÝøåéò óôá éáôñåßá Áñéèìüò åðéóêÝøåùí

ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò-Ðáèïëïãéêü 23.000Ðáéäéáôñéêü 5.700Ãõíáéêïëïãéêü 2.720×åéñïõñãéêÜ ðåñéóôáôéêÜ 2.005¸êôáêôåò áíôéìåôùðßóåéò 1.600Ïñèïðåäéêü 1.200Êáñäéïëïãéêü 580Ïäïíôéáôñéêü 1.200ÙÑË 1.000Ïöèáëìïëïãéêü 430Øõ÷éáôñéêü 240Óáê÷áñïäéáâçôéêÜ ðåñéóôáôéêÜ 1.300ÐáñáðïìðÝò ìå ÅÊÁÂ 95Åðåßãïíôá ðåñéóôáôéêÜ 8.000

Óýíïëï åðéóêÝøåùí 39.775


74


èõóìü êáé óôçí ðáñáêïëïýèçóç ðáéäéþí êÜôùôùí ôåóóÜñùí åôþí.

¼óïí áöïñÜ äå ôçí åíçìÝñùóç ôïõ ðëçèõ-óìïý óå èÝìáôá áãùãÞò õãåßáò êáé ôùí áíôßóôïé-÷ùí ðáñáãüíôùí êéíäýíïõ, ïìÜäåò ãéáôñþí äß-íïõí äéáëÝîåéò óôá ó÷ïëåßá ôçò ðåñéï÷Þò ó÷åôéêÜìå ôï êÜðíéóìá, ôç äéáôñïöÞ êáé ôçí êáôáíÜëù-óç áëêïüë. ÅðåìâÜóåéò ó÷åôéêÜ ìå ôçí ðñüëçøçêáé åíçìÝñùóç ôùí ãõíáéêþí ãéá ôçí ðñþéìçáíôéìåôþðéóç ôïõ ãõíáéêïëïãéêïý êáñêßíïõ ìÝ-÷ñé óôéãìÞò äåí ðñáãìáôïðïéïýíôáé ìå ðñùôï-âïõëßá ôïõ Ê.Õ.

3. Äçìïãñáöéêü êáé Êïéíùíéêü Ðñüôõðï ôùí ×ñç-óôþí

Áðü ôçí åðåîåñãáóßá ôùí ðïóïôéêþí ìåôá-âëçôþí ôïõ äåßãìáôïò, üðùò ðñïÝêõøáí áðü ôïðñþôï ìÝñïò ôïõ äéáíåìçèÝíôïò åñùôçìáôïëïãßïõ,óêéáãñáöïýíôáé ôá ãåíéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùíðñïóåñ÷üìåíùí áóèåíþí. Áðü ôá äåäïìÝíá ôïõðßíáêá 8 ðñïêýðôåé üôé ç çëéêéáêÞ ïìÜäá ìå ôçìåãáëýôåñç ðñïóÝëåõóç åßíáé Üíù ôùí 61 åôþí.Ç ìÝóç çëéêßá åßíáé 48 Ýôç (SD=17.1) ìå ìéêñü-ôåñç ðáñáôçñïýìåíç çëéêßá ôá 15 Ýôç êáé ìåãá-ëýôåñç ôá 92 Ýôç.

Áðü áõôïýò ôï 82.9% Þôáí ¸ëëçíåò õðÞ-êïïé, ôï 9.3% Áëâáíïß åíþ ôá õðüëïéðá ðïóïóôÜõðçêïüôçôáò åßíáé ìéêñüôåñá êáé êáôáíÝìïíôáéó÷åäüí éóïìåñþò. ¼óïí áöïñÜ äå óôçí ïéêïãå-íåéáêÞ ôïõò êáôÜóôáóç äéáðéóôþèçêå üôé ôï 71%ôùí ðñïóåñ÷üìåíùí Þôáí Ýããáìïé êáé ôï 50.9%Ý÷åé êáôÜ ìÝóï üñï äõï ðáéäéÜ. Åéäéêüôåñá, ó÷å-ôéêÜ ìå ôïí áñéèìü ìåëþí ôïõ íïéêïêõñéïý ôïõäåßãìáôïò äéáðéóôþèçêå üôé ôï 37.1% áðïôåëåß-ôáé áðü ôÝóóåñá ìÝëç, ôï 25.7% áðü ôñßá, åíþìå 15.7% áêïëïõèïýí ôá íïéêïêõñéÜ ìå äýï ìÝëçêáé ìå 12.1% ôá áíôßóôïé÷á ìå ðÝíôå ìÝëç. Ï

ìÝóïò áñéèìüò ìåëþí ôïõ íïéêïêõñéïý åßíáé 3.7(SD=1.89) ìå ôõðéêÞ áðüêëéóç 1.89. Ôï åýñïòôùí ìåëþí ôïõ íïéêïêõñéïý êõìáßíåôáé ôï ìéêñü-ôåñï áðü Ýíá ìÝëïò êáé ôï ìåãáëýôåñï ìÝ÷ñé 9ìÝëç.

Ç åðåîåñãáóßá ôïõ äåßãìáôïò ó÷åôéêÜ ìå ôïíôüðï êáôïéêßáò ôùí ÷ñçóôþí ðáñïõóéÜæåé ôçíðëåéïøçößá, äçëáäÞ ôï 61% ðåñßðïõ, íá êáôïé-êåß åíôüò ôçò ðåñéï÷Þò åõèýíçò ôïõ ÊÝíôñïõ ÕãåßáòÊïñùðßïõ. Ôï õðüëïéðï ðïóïóôü áöïñÜ Üôïìáôá ïðïßá ðñïóÝñ÷ïíôáé êáôÜ ôï ðëåßóôïí ãéáëüãïõò Ýêôáêôçò éáôñéêÞò áíÜãêçò êáé åñãÜæï-íôáé óôçí ðåñéï÷Þ åõèýíçò ôïõ Ê.Õ. Êïñùðßïõ.

Óôïõò ðßíáêåò 9 êáé 10 óêéáãñáöåßôáé ôïåêðáéäåõôéêü êáé åðáããåëìáôéêü ðñüôõðï ôùí÷ñçóôþí. Áðü ôá äåäïìÝíá ðñïêýðôåé üôé ôï åðß-ðåäï åêðáßäåõóçò ôïõ äåßãìáôïò åßíáé ÷áìçëüäåäïìÝíïõ üôé ôï 49.3% äÞëùóáí áíáëöÜâçôïé Þáðüöïéôïé ôçò ðñùôïâÜèìéáò åêðáßäåõóçò. Ùò åêôïýôïõ ôï ðïóïóôü áõôü êñßíåôáé ðïëý õøçëü óåó÷Ýóç ìå ôá õðüëïéðá åðßðåäá åêðáßäåõóçò ôùíðñïóåñ÷üìåíùí.

¼óïí áöïñÜ äå óôï åðÜããåëìá ôùí ðñïóåñ-÷üìåíùí ðñïêýðôåé üôé êáôÜ óåéñÜ ðñïôåñáéüôç-ôáò ôï 42,1% åßíáé ìç åíåñãüò ðëçèõóìüò, ôï29,3% åßíáé åñãÜôåò êáé ôï 11,4% åßíáé äçìüóéïéõðÜëëçëïé. Ó÷åôéêÜ äå ìå ôï åéóüäçìá ôïõò äéá-ðéóôþèçêå üôé ôï 45.3% ôùí ÷ñçóôþí êáôÝãñáøå

Ðßíáêáò 10. ÊáôáíïìÞ Äåßãìáôïò óå ó÷Ýóç ìå ôï ÅðÜã-ãåëìá

ÅðÜããåëìá Í %

Óõíôáîéïý÷ïòÏéêéáêÜ 59 42,1ÌáèçôÞò/ÖïéôçôÞòÁãñüôçò 7 5,0ÅñãÜôçò 41 29,3Äçìüóéïò ÕðÜëëçëïò 16 11,4Éäéùôéêüò ÕðÜëëçëïò 8 5,7Åëåýèåñïò Åðáããåëìáôßáò 9 6,4

Óýíïëï 140 100.0

Ðßíáêáò 9. ÊáôáíïìÞ Äåßãìáôïò óå ó÷Ýóç ìå ôçí Åê-ðáßäåõóç

Åêðáßäåõóç Áñéèìüò áôüìùí ÐïóïóôÜ

ÁíáëöÜâçôïé Äçìïôéêü 69 49,3ÃõìíÜóéï 29 20,7Ëýêåéï 30 21,4ÁíùôÝñá/ÁíùôÜôç 12 8,6

Óýíïëï 140 100,0

Ðßíáêáò 8. ÊáôáíïìÞ ôùí ÷ñçóôþí êáôÜ öýëï êáéçëéêßá (ÇëéêéáêÝò ÏìÜäåò)

Çëéêßá ¢íäñåò Ãõíáßêåò Óýíïëï

15-20 1 2 321-30 13 6 1931-40 19 15 3441-50 11 10 2151-60 9 14 23³61 24 16 40

Óýíïëï 77 63 140

75


ìçíéáßï åéóüäçìá ðïõ êõìáßíåôáé ìåôáîý 120.000äñ÷. êáé 250.000 äñ÷. åíþ ôï 32.1% êáôÝãñáøåìåôáîý 250.000 äñ÷. êáé 350.000 äñ÷. ÐñÝðåéåðßóçò íá åðéóçìáíèåß üôé 20% ðåñßðïõ ôùí ÷ñç-óôþí Ý÷ïõí åéóüäçìá ìéêñüôåñï ôùí 120.000 äñ÷.ìçíéáßùò, ðïóïóôü ðïõ åõñßóêåôáé êÜôù áðü ôáåðßðåäá ôçò öôþ÷åéáò êáé ôï ïðïßï êáôÜ ôï ðëåß-óôïí áöïñÜ Üíåñãïõò êáé óõíôáîéïý÷ïõò.

Áðü ôçí êáôáãñáöÞ ôùí ôáìåßùí áóöÜëé-óçò ôïõ äåßãìáôïò äéáðéóôþèçêå üôé ôï 44.6%Þôáí áóöáëéóìÝíïé óôï ÉÊÁ, ôï 13% óôïí ÏÃÁ,ôï 11.5% óôï Äçìüóéï êáé ôï ÔÅÂÅ/ÔÁÅ áíôß-óôïé÷á åíþ ôï ßäéï ðïóïóôü (11.5%) ôùí ÷ñç-óôþí Þóáí áíáóöÜëéóôïé Þ Üðïñïé. Ç êáôáíïìÞáõôÞ ôïõ äåßãìáôïò êáôÜ áóöáëéóôéêü öïñÝáóõìðßðôåé ìå ôçí áíôßóôïé÷ç êáôáíïìÞ ôïõ ðëç-èõóìïý áíáöïñÜò ôïõ Ê.Õ. ôïõ Ýôïõò 1998, üðùòáõôÞ áíáöÝñèçêå óôçí ðñïçãïýìåíç åíüôçôá (âëÝ-ðå äåßêôåò ëåéôïõñãéêüôçôáò) ìå ìïíáäéêÞ äéáöï-ñïðïßçóç ôïí ÏÃÁ.

ÓõìðåñÜóìáôá êáé ÓõæÞôçóç

Ìå óêïðü ôçí ðëçñÝóôåñç, êáôÜ ôï äõíá-ôüí, ðáñïõóßáóç êáé ôåêìçñßùóç ôùí áðïôåëå-óìÜôùí ôçò óõãêåêñéìÝíçò ìåëÝôçò, êñßíåôáé óêü-ðéìï íá áíáöåñèïýí ïé ðáñáêÜôù ìåèïäïëïãéêïßðåñéïñéóìïß:• Ç ðáñïýóá åñãáóßá áðïôåëåß ôìÞìá åêôåôá-

ìÝíçò ìåëÝôçò ôïõ ÊÅÓÕ ó÷åôéêÜ ìå ôçí áîéï-ëüãçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôïõ Ê.Õ. Êï-ñùðßïõ2. Ç Ýêôáóç ôçò ìåëÝôçò äåí åðéôñÝðåéôç óöáéñéêÞ ðáñïõóßáóç ôùí äåéêôþí ëåéôïõñ-ãéêüôçôáò ìÝóá áðü ôçí áíáëõôéêÞ êáé óõ-ãêñéôéêÞ äéåñåýíçóç ôùí ðïóïôéêþí êáé ðïéï-ôéêþí äåéêôþí. ÅîÜëëïõ, åîáñ÷Þò ôÝèçêå ôïæÞôçìá ôçò äçìïóßåõóçò ôùí áðïôåëåóìÜôùíôçò ìåëÝôçò óå äýï ìÝñç ìå êñéôÞñéá ôçí ðá-ñÜèåóç ìåìïíùìÝíá ôùí ðïóïôéêþí áðü ôïõòðïéïôéêïýò äåßêôåò. Ùò åê ôïýôïõ, ç åñåõíçôé-êÞ ïìÜäá áíáãíùñßæåé üôé ç ðáñïõóßáóç ìå-èïäïëïãéêÜ åßíáé ìïíïìåñÞò êáé üôé èá åßíáéðëÞñçò ìå ôç äçìïóßåõóç ôùí áðïôåëåóìÜ-ôùí ó÷åôéêÜ ìå ôéò ðñïôéìÞóåéò êáé ôçí éêá-íïðïßçóç ôùí ÷ñçóôþí, èåùñåßôáé äåäïìÝíïüôé ç ìÝôñçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ìéáòìïíÜäáò õãåßáò ðñÝðåé íá åìðåñéÝ÷åé äéáóôÜ-óåéò ïé ïðïßåò Üðôïíôáé üëùí ôùí áðïôåëå-óìÜôùí óôçí õãåßá (outcomes).

• Ç åñåõíçôéêÞ ïìÜäá èåþñçóå ùò áñ÷éêÞ õðü-èåóç óôç äéáäéêáóßá åêðüíçóçò ôçò ìåëÝôçòôç ìç ãåíßêåõóç êáé óýãêñéóç ôùí áðïôåëå-óìÜôùí ìå ôá áíôßóôïé÷á áíÜëïãùí ìåëåôþí.Ç õéïèÝôçóç áõôÞò ôçò õðüèåóçò âáóßæåôáéóôç ìç ýðáñîç áíôéêåéìåíéêþí êñéôçñßùí êáéäåéêôþí ìÝôñçóçò ôïõ ðáñáãüìåíïõ ðñïúü-íôïò ôùí Ê.Õ. ôçò ÷þñáò, ðáñÜ ôï ãåãïíüòüôé ìåìïíùìÝíåò ìåëÝôçò äéáèÝôïõí áíôßóôïé-÷á áðïôåëÝóìáôá. Ùò åê ôïýôïõ êñßèçêå óêü-ðéìç ç ðáñÜèåóç ôùí áðïôåëåóìÜôùí ôïõóõãêåêñéìÝíïõ Ê.Õ. ÷ùñßò óõãêñßóåéò ãéá ôïëüãï üôé êé áõôÝò äåí åßíáé ôåêìçñéùìÝíåò.

• èåùñÞèçêáí ùò äåäïìÝíá ç áäõíáìßá ìÝôñç-óçò ôçò ïéêïíïìéêÞò áðïäïôéêüôçôáò êáèþòêáé ôçò êëéíéêÞò áðïôåëåóìáôéêüôçôáò êáèü-óïí óôç ÷þñá äåí õðÜñ÷ïõí êïéíÝò êáôåõèýí-óåéò êëéíéêÞò Þ ðñïëçðôéêÞò, ôéò ðåñéóóüôåñåòöïñÝò, áíôéìåôþðéóçò ôùí ÷ñçóôþí ïýôå óõ-ãêñéôéêÝò ôéìÝò ðñáãìáôéêïý êüóôïõò. Ùò åêôïýôïõ áíáëïãßåò êëéíéêþí ðáñåìâÜóåùí áíÜáóèåíÞ ðïõ ðáñáôßèåíôáé, óáöÝóôáôá ìðïñåßíá ìçí åßíáé áðïäåêôÝò Þ êëéíéêÜ áðïôåëå-óìáôéêÝò, ôïõëÜ÷éóôïí üìùò õðïäåéêíýïõí ôçíáðïõóßá ðëáóìáôéêÞò Þ õðåñâÜëëïõóáò ðñï-óöïñÜò õðçñåóéþí ðñùôïâÜèìéáò öñïíôßäáò,èåùñåßôáé âÝâáéï üôé ìéá ìïíÜäá õãåßáò çïðïßá èá Þôáí õðüëïãç Üìåóá óå åëåãêôé-êïýò, êëéíéêïýò êáé ïéêïíïìéêïýò ìç÷áíéóìïýòêáé äåí èá åîáñôþôáí ïéêïíïìéêÜ êáé äéá÷åé-ñéóôéêÜ áðü Ýíá Üëëï äçìüóéï öïñÝá, èá Þôáíóå èÝóç íá ðñïâáßíåé óôçí êÜëõøç ôùí áíá-ãêþí ôçò êáé óôçí åíéáßá êáé óõíå÷Þ êáôá-ãñáöÞ ôùí äåäïìÝíùí ôçò ìå óêïðü ôçí áíÜ-äåéîç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôçò êáé ôç óý-ãêñéóç ôçò ìå ôéò áíôßóôïé÷åò ìïíÜäåò. Áõôüòåßíáé ï ëüãïò ãéá ôï ïðïßï ç åñåõíçôéêÞ ïìÜ-äá äåí ðåñéïñßóôçêå óôçí áðëÞ ðáñïõóßáóçôùí áðïôåëåóìÜôùí ôïõ Ê.Õ. Êïñùðßïõ áëëÜåðåêôÜèçêå óå ðñïôÜóåéò ó÷åôéêÜ ìå ôçí áë-ëáãÞ ôçò õöéóôÜìåíçò êáôÜóôáóçò êáé ôçíïéêïíïìéêÞ áðåîÜñôçóç ôùí Ê.Õ. áðü ôïõòíïóïêïìåéáêïýò ðñïûðïëïãéóìïýò.Ìå âÜóç ôïõò ðáñáðÜíù ìåèïäïëïãéêïýò

ðåñéïñéóìïýò óôç óõãêåêñéìÝíç åñãáóßá åðé÷åé-ñåßôáé ðåñéãñáöéêÞ ðáñïõóßáóç êáé áíÜëõóç ôùíðïóïôéêþí ìåôáâëçôþí ÷ùñßò íá åìðåñéÝ÷ïíôáéïé ðïéïôéêÝò ó÷åôéêÜ ìå ôçí éêáíïðïßçóç ôùí÷ñçóôþí. Ùò åê ôïýôïõ,üóïí áöïñÜ ôï ðñþôïìÝñïò ôçò ìåëÝôçò, ó÷åôéêÜ ìå ôçí ïñãáíùôéêÞ


76


äïìÞ, ôç äéïéêçôéêÞ äéÜñèñùóç êáé óôåëÝ÷ùóçôïõ Ê.Õ., ôá äåäïìÝíá óõãêëßíïõí óôç äéáðßóôù-óç üôé ç ðëåõñÜ ôçò ïñãÜíùóçò åßíáé éêáíïðïéç-ôéêÞ ãéá ôï ëüãï üôé ç æÞôçóç ôùí ÷ñçóôþíêáëýðôåôáé óå ìåãÜëï ìÝñïò áðü åðéóêÝðôåò ãéá-ôñïýò äéáöüñùí åéäéêïôÞôùí, ôï äå ðïóïóôü êÜ-ëõøçò ôùí ðñïâëåðüìåíùí èÝóåùí áíÝñ÷åôáé óôï80%. Ôï ìåãÜëï åýñïò äéáöïñïðïßçóçò ôçò æÞôç-óçò ìåôáîý ôùí ÷åéìåñéíþí êáé èåñéíþí ìçíþí,ìå ôçí ßäéá óôåëÝ÷ùóç, êáé ç ëåéôïõñãßá ôïõ Ê.Õ.óå 24ùñç âÜóç åðéâåâáéþíïõí ôçí ðñïóðÜèåéááîéïðïßçóçò ôùí õöéóôÜìåíùí áíèñþðéíùí êáéõëéêþí ðüñùí. Ç õøçëÞ æÞôçóç êáé êÜëõøç õðç-ñåóéþí ðñùôïâÜèìéáò öñïíôßäáò õãåßáò áðü ôïÊ.Õ. óôçí ðåñéï÷Þ åõèýíçò ôïõ, åðéâåâáéþíåôáéåîÜëëïõ áðü ôï õøçëü ðïóïóôü áóöáëéóìÝíùíôïõ ÉÊÁ , ðåñßðïõ ôï 40% - 45% ôùí ÷ñçóôþíåôçóßùò, ïé ïðïßïé æçôïýí õðçñåóßåò áðü ôï Ê.Õ.

¼óïí áöïñÜ ôïõò êëéíéêïýò äåßêôåò ðáñá-ãùãéêüôçôáò äéáðéóôþèçêå üôé êáôÜ ôï Ýôïò 1998ðñáãìáôïðïéÞèçêáí 39.775 éáôñéêÝò åðéóêÝøåéò.Áðü áõôÝò ôï 20% áöïñïýóå åðåßãïõóáò áíÜ-ãêçò ðåñéóôáôéêÜ ìå 0.2% ðáñáðïìðÝò ìå ÅÊÁÂêáé ôï 58% áöïñïýóå åðéóêÝøåéò óôïõò ÃåíéêïýÃéáôñïýò. Ç áíáëïãßá äéáãíùóôéêþí åîåôÜóåùíóå ó÷Ýóç ìå ôïõò ðñïóåñ÷üìåíïõò áóèåíåßò åßíáé1.02=1, äéáðßóôùóç ç ïðïßá áíáìößâïëá óõíÜãåéáöåíüò ìåí óôç ìç õðåñâÜëëïõóá ðñïóöïñÜ åîå-ôÜóåùí äåäïìÝíçò ôçò ìçäåíéêÞò ôùí ôéìÞò, áëëÜáöåôÝñïõ óôç ìç áîéüðéóôç êëéíéêÞ áíôéìåôþðé-óç ãéá ôï ëüãï üôé åßíáé áóáöÞ ôá êñéôÞñéá ìéáòáðïôåëåóìáôéêÞò õðçñåóßáò ðñùôïâÜèìéáò öñï-íôßäáò õãåßáò. ÓõìðåñáóìáôéêÜ, ç ó÷åôéêÜ ÷áìç-ëÞ ÷ñçóéìïðïßçóç âéïúáôñéêÞò ôå÷íïëïãßáò äåíåßíáé åöéêôü íá áéôéïëïãçèåß áí ïöåßëåôáé óôçíïñèÞ ëåéôïõñãßá ôïõ Ê.Õ. ùò ìïíÜäáò ðñùôïâÜè-ìéáò öñïíôßäáò Þ óôçí Ýëëåéøç ðñïóöïñÜò ç ïðïßáùèåß ôç æÞôçóç óå Üëëåò óõìðëçñùìáôéêÝò õðç-ñåóßåò.

ÐñÝðåé íá åðéóçìáíèåß üôé ç áîéïëüãçóç ôçòðáñáãùãéêüôçôáò ôïõ ÊÝíôñïõ Õãåßáò Êïñùðßïõèá Þôáí åëëéðÞò åÜí ôï åñåõíçôéêü åíäéáöÝñïíåß÷å ðåñéïñéóèåß ìïíïìåñþò óôïõò ðüëïõò ôçòæÞôçóçò êáé ôçò ðñïóöïñÜò õðçñåóéþí ðñùôï-âÜèìéáò öñïíôßäáò õãåßáò êáé äåí åß÷å åóôéáóèåßóôçí ðïëýðëåõñç êáé óõëëïãéêÞ êÜëõøç ôïõ ðëç-èõóìïý áíáöïñÜò ôïõ ìÝóù ôçò åíçìÝñùóçò ôùíðïëéôþí óå èÝìáôá ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå åðéôüðéáðñïâëÞìáôá Äçìüóéáò Õãåßáò êáèþò êáé ôçí åê-ðüíçóç áíôßóôïé÷ùí ðñïëçðôéêþí êáé åðéäçìéï-

ëïãéêþí ðñïãñáììÜôùí7-11. Ùò åê ôïýôïõ, ç ðëç-ñïöüñçóç ôïõ ðëçèõóìïý êáé ç Ýñåõíá óå èÝìá-ôá äçìüóéáò, óõëëïãéêÞò êáé áôïìéêÞò õãéåéíÞòáðåôÝëåóáí ðñùôáñ÷éêÝò äñáóôçñéüôçôåò ôïõ, ôùíïðïßùí ôï êüóôïò êáé ôï üöåëïò ìðïñåß íá áðï-ôåëÝóåé Ýíá îå÷ùñéóôü èÝìá ðñïò äéåñåýíçóç. Åß-íáé âÝâáéï êáé ðïëëÝò ìåëÝôåò Ý÷ïõí áðïäåßîåéüôé ôï êüóôïò ðñïëçðôéêþí""^ ðáñåìâÜóåùí áíôé-óôáèìßæåôáé óå ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò áðü ôï êïé-íùíéêü, êëéíéêü êáé ïéêïíïìéêü üöåëïò ôï ïðïßïåðÝñ÷åôáé áðü ôçí áðïõóßá óõãêåêñéìÝíùí íïóç-ìÜôùí12. Óôçí êáôåýèõíóç áõôÞ åßíáé áíáãêáßïôá ðñïëçðôéêÜ ìÝôñá íá áîéïëïãïýíôáé > ùò ðñïòôç ó÷Ýóç êüóôïõò-áðïôåëåóìáôéêüôçôáò ðñéí ôå-èïýí óå åõñåßá åöáñìïãÞ.

ÊáôÜ ôçí åêðüíçóç ôçò ìåëÝôçò åðéâåâáéþ-èçêáí ïé áäõíáìßåò óôçí åêôßìçóç ôçò ôå÷íéêÞòáðïäïôéêüôçôáò êáé ïéêïíïìéêüôçôáò ôçò ìïíÜ-äáò. Ç äõó÷Ýñåéá áõôÞ áðáíôÜôáé óõ÷íÜ óôéòõðçñåóßåò õãåßáò óôçí ÅëëÜäá êáé ïöåßëåôáé êõ-ñßùò óôçí Ýëëåéøç áêñéâþí êáé áîéüðéóôùí êá-ôáãñáöþí. Ç Üóêïðç óýíèåóç ôùí êëéíéêþí ìåôïõò ïéêïíïìéêïýò äåßêôåò -ôáêôéêÞ áðïäåêôÞ ãéáôç ìÝôñçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò êÜèå åßäïõòìïíÜäáò- êáèþò êáé ç áäõíáìßá áíáëõôéêÞò áîéï-ëüãçóçò ôùí äåäïìÝíùí êáé õðüäåéîçò åíáëëá-êôéêþí óåíáñßùí ó÷åôéêÜ ìå ôçí áðïäïôéêüôåñçáîéïðïßçóç ôùí ðüñùí êáé ôç ìåãéóôïðïßçóç ôïõêïéíùíéêïý ïöÝëïõò, åðéâåâáéþíïõí -ãéá áêüìçìéá öïñÜ- üôé äåí åßíáé åõ÷åñÞò ç äéá÷åßñéóç áõ-ôþí ôùí ìïíÜäùí ÷ùñßò óôïé÷åßá -áêñéâÞ êáéáîéüðéóôá- ãéá ôçí åêôßìçóç êáé áîéïëüãçóç ôùíõðçñåóéþí.

Ç Üìåóç åîÜñôçóç ôçò äéá÷åßñéóçò ôùí Ê.Õ.áðü ôïõò íïóïêïìåéáêïýò ðñïûðïëïãéóìïýò áðï-ôåëåß Ýíá óïâáñü ðñüâëçìá ãéá ôç ìÝôñçóç ôùíáðïôåëåóìÜôùí. Áíôßèåôá, ç äçìéïõñãßá ðñïûðï-ëïãéóìþí óôá Ê.Õ. èá áðïôåëïýóå Ýíá èåôéêüâÞìá ãéá ôçí áðïôåëåóìáôéêÞ äéá÷åßñéóç ôïõò, ìåóôü÷åõóç ôçí:

• ÄéáóöÜëéóç ôïõ åëÝã÷ïõ êáé ôçò óõíÝ÷åéáòôùí ÷ñçìáôïïéêïíïìéêþí ñïþí ÐëÞñç áîéï-ðïßçóç ôçò õöéóôÜìåíçò õðïäïìÞò

• ÊáôáãñáöÞ ôçò åëëéðïýò óôåëÝ÷ùóçò ôçòìïíÜäáò êáé ðáñï÷Þ êéíÞôñùí óôïõò åðáã-ãåëìáôßåò õãåßáò

• Óõììåôï÷Þ ôùí åñãáæïìÝíùí óôç ëÞøç áðï-öÜóåùí êáé åõáéóèçôïðïßçóç ôïõò óå èÝìá-ôá äéá÷åßñéóçò êáé åëÝã÷ïõ ôïõ êüóôïõò ôùíðñïóöåñüìåíùí õðçñåóéþí

77


• Áîéïëüãçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôùí Ê.Õ.ìÝóá áðü ôçí ïðïßá èá åðéôõã÷Üíïíôáí çâåëôßùóç ôçò áðïôåëåóìáôéêüôçôáò ôùí ðñï-óöåñïìÝíùí õðçñåóéþí êáé ç áðïäïôéêüôç-ôá ôçò ìïíÜäáò.Áîßæåé íá áíáöåñèåß üôé ç õëïðïßçóç ìéáò

ôÝôïéáò åðéëïãÞò äåí áðïôñÝðåé ôç ÷ñçóéìïðïßç-óç éäéùôéêïïéêïíïìéêþí êñéôçñßùí, ôçí áíáæÞôç-óç äéá÷åéñéóôéêþí ðñùôïâïõëéþí ïé ïðïßåò èáìðïñïýóáí íá åðáõîÞóïõí ôçí ðáñáãùãéêüôçôáôùí Ê.Õ., êáèþò åðßóçò ôç äéáôÞñçóç ôùí êïé-íùíéêþí êñéôçñßùí êáé ôùí áñ÷þí ðåñß éóüôçôáòôïõ ÅÓÕ.

ÓõìðåñáóìáôéêÜ êáé ìå äåäïìÝíåò ôéò õöé-óôÜìåíåò ôå÷íéêÝò äõóêïëßåò ó÷åôéêÜ ìå ôç ìÝ-ôñçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôïõ óõãêåêñéìÝíïõÊ.Õ., ç åñåõíçôéêÞ ïìÜäá êñßíåé áíáãêáßá ôçíáíÜëçøç áíÜëïãùí ðñùôïâïõëéþí. ÌÝóá áðüáõôÝò, ðéèáíÜ íá õðïäåé÷èïýí åíáëëáêôéêÝò ôå-÷íéêÝò êáé ìåèïäïëïãßåò ðëÝïí áîéüðéóôåò êáéôåêìçñéùìÝíåò þóôå íá áðïôåëÝóïõí ôéò êáôåõ-èõíôÞñéåò åðéóôçìïíéêÝò êáé åìðåéñéêÝò óõíéóôþ-óåò óôçí áîéïëüãçóç ôùí õãåéïíïìéêþí ìïíÜäùí.Åðéðñüóèåôá, ìÝóá áðü ôçí åêðüíçóç áíôßóôïé-÷ùí ìåëåôþí áíáìÝíåôáé íá êáôáãñáöïýí õðï-äåßîåéò êáé óõóôÜóåéò ó÷åôéêÜ ìå ïõóéáóôéêÝòðáñåìâÜóåéò êáèþò êáé íá èåóìïèåôçèïýí åèíé-êÝò ðïëéôéêÝò õãåßáò ïé ïðïßåò íá êáôåõèýíïõíáíáðüöåõêôá óôïí ïñèïëïãéêü ó÷åäéáóìü ôçòÐñùôïâÜèìéáò Öñïíôßäáò Õãåßáò óôç ÷þñá.


1. Ì. Êïíôïýëç-Ãåßôïíá. ÏéêïíïìéêÜ êáé äéá÷åßñé-óç ôùí õðçñåóéþí õãåßáò. Óôï: ÐïëéôéêÞ êáéÏéêïíïìßá ôçò Õãåßáò, ÅîÜíôáò, ÁèÞíá 1997,89-105.

2. Ì. Ãåßôïíá, Ã. ÌðÝëïò, Ê. Ðáðáäçìçôñßïõ, Å.Ãåùñãïýóç, Á. Äåäïýóç, Ã. Êõñéüðïõëïò. ÌÝ-ôñçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôïõ Ê.Õ. Êïñùðßïõìå ôçí åöáñìïãÞ óýã÷ñïíùí ôå÷íéêþí ïéêïíïìé-êÞò áîéïëüãçóçò, ÊÅ.Ó.Õ. êáé ÅÓÄÕ, ÁèÞíá 2000.

3. Ã. Êõñéüðïõëïò. Ç ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá êáéç ÃåíéêÞ ÉáôñéêÞ óôçí ÅëëÜäá: "Ôï ÐïëéôéêüÐñüâëçìá êáé ïé ÄéáóôÜóåéò ôïõ". Óôï: Ç Ðñù-ôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò óôçí ÅëëÜäá, Ã. Êõ-ñéüðïõëïò êáé Ô. ÖéëáëÞèçò (åêäüôåò). ÅêäüóåéòÈåìÝëéï, ÁèÞíá 1996, 17-43.

4. Ô. ÖéëáëÞèçò. Ïé Óýã÷ñïíåò Åîåëßîåéò óôá Óõ-óôÞìáôá Õãåßáò êáé ç ÃåíéêÞ ÏéêïãåíåéáêÞ Éá-ôñéêÞ. Óôï: Ç ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáòóôçí ÅëëÜäá, Ã. Êõñéüðïõëïò êáé Ô. ÖéëáëÞèçò(åêäüôåò). Åêäüóåéò ÈåìÝëéï, ÁèÞíá 1996, 235-249.

5. Á. Óéóóïýñáò, Á. Êáñüêçò. Åíéáßïò ÖïñÝáòÕãåßáò: Åõêáéñßá - ÔïìÞ ãéá ¢óêçóç ÐïëéôéêÞòÕãåßáò óôç ×þñá ìáò. Óôï: Åíéáßïò ÖïñÝáò ÕãåßáòÁíáãêáéüôçôá Þ ÁõôáðÜôç, Ã. Êõñéüðïõëïò êáéÁ. Óéóóïýñáò (åêäüôåò), Åêäüóåéò ÈåìÝëéï, ÁèÞ-íá 1997, 49-76.

6. Ã. Õöáíôüðïõëïò. Åíéáßïò ÖïñÝáò Õãåßáò. ÇÄéáäéêáóßá ÕðÝñâáóçò ôùí ÁíéóïôÞôùí, óôï: Ã.Êõñéüðïõëïò êáé Á. Óéóóïýñáò, Åíéáßïò ÖïñÝáòÕãåßáò: Áíáãêáéüôçôá Þ ÁõôáðÜôç. ÅêäüóåéòÈåìÝëéï, ÁèÞíá 1997, 229-247.

7. ×. ËéïíÞò. ÅñåõíçôéêÜ ÄåäïìÝíá áðü ôçí Ðñù-ôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò óôçí ÊñÞôç: Ðñáã-ìáôéêüôçôá êáé ÐñïïðôéêÝò. Óôï: Ç ÐñùôïâÜè-ìéá öñïíôßäá Õãåßáò óôçí ÅëëÜäá, Ã. Êõñéüðïõ-ëïò êáé Ô. ÖéëáëÞèçò (åêäüôåò), Åêäüóåéò ÈåìÝ-ëéï, ÁèÞíá 1996, 77-98.

8. Á. ÌðÝíïò. Ï Ãåíéêüò Ãéáôñüò, ÇãÝôçò ôçò ÏìÜ-äáò ÐñùôïâÜèìéáò Öñïíôßäáò Õãåßáò Þ Äéá÷åé-ñéóôÞò Õðçñåóéþí êáé Ðüñùí. Óôï: Ç Ðñùôï-âÜèìéá öñïíôßäá Õãåßáò óôçí ÅëëÜäá, Ã. Êõñéü-ðïõëïò êáé Ô. ÖéëáëÞèçò (åêäüôåò), ÅêäüóåéòÈåìÝëéï, ÁèÞíá 1996, 207-217.

9. Ì. ÌðïäïóÜêçò. Ãåíéêüò Ãéáôñüò. Ï Ãéáôñüò ôçòÏëéóôéêÞò ÉáôñéêÞò. Óôï: Ç ÐñùôïâÜèìéá öñï-íôßäá Õãåßáò óôçí ÅëëÜäá, Ã. Êõñéüðïõëïò êáéÔ. ÖéëáëÞèçò (åêäüôåò), Åêäüóåéò ÈåìÝëéï, ÁèÞ-íá 1996, 65-69.

10. Å. Ãåùñãïýóç, Ã. Êõñéüðïõëïò. Ôá Äßêôõá Ðñù-ôïâÜèìéáò Öñïíôßäáò ãéá ôçí Õãåßá: Óõãêëßóåéòðñïò ìßá Åíéáßá ÕãåéïíïìéêÞ ÁãïñÜ. Óôï: Äß-êôõá ÏëïêëçñùìÝíçò Öñïíôßäáò ãéá ôçí Õãåßá,Å. Ãåùñãïýóç êáé óõí (åêäüôåò), Åêäüóåéò Èå-ìÝëéï, ÁèÞíá 2000, 63-78.

11. Å. Ìùñáúôçò. Äßêôõá ÐñùôïâÜèìéáò ÖñïíôßäáòÕãåßáò: ÅöéêôÞ Ëýóç Þ Ïõôïðßá. Óôï: ÄßêôõáÏëïêëçñùìÝíçò Öñïíôßäáò ãéá ôçí Õãåßá, Ãåùñ-ãïýóç êáé óõí. (åêäüôåò), Åêäüóåéò ÈåìÝëéï,ÁèÞíá, 2000, 36-51.

12. Ì. Ãåßôïíá, Ã. Êõñéüðïõëïò. ÊñéôÞñéá êáé ôå÷íé-êÝò öáñìáêïïéêïíïìéêÞò áíÜëõóçò êáé áîéïëü-ãçóçò. Óôï: Ì. Ãåßôïíá êáé Ã. Êõñéüðïõëïò,ÐïëéôéêÞ êáé ïéêïíïìßá ôïõ öáñìÜêïõ óôçíÅëëÜäá, Åêäüóåéò ÈåìÝëéï, ÁèÞíá, 1999, 193-208.


78

Î.Ê. Êñïêßäçò

ÐñïïðôéêÞ ðáñáêïëïýèçóç ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþíôùí öáñìÜêùí óôçí ðñùôïâÜèìéá ðåñßèáëøç

Î.Ê. Êñïêßäçò*



ÅéóáãùãÞ

Ïé áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò ôùíöáñìÜêùí áðïôåëïýí êáèçìåñéíü ðñü-âëçìá ãéá êÜèå êëéíéêü ãéáôñü, áíå-îÜñôçôá áðü ôï ÷þñï óôïí ïðïßï ðñï-óöÝñåé ôéò õðçñåóßåò ôïõ (ðñùôïâÜè-ìéá, äåõôåñïâÜèìéá êáé ôñéôïâÜèìéáðåñßèáëøç) êáé ôçí åéäéêüôçôÜ ôïõ(ðáèïëüãïò, ãåíéêüò ãéáôñüò, ðáéäßá-ôñïò, êáñäéïëüãïò, ãáóôñåíôåñïëüãïò,ê.Ü.). Ôåëåõôáßá ìÜëéóôá ïé áíåðéèý-ìçôåò åíÝñãåéåò ôùí öáñìÜêùí áðá-ó÷ïëïýí åêôüò áðü ôá ÌÝóá ÌáæéêÞòÅíçìÝñùóçò (MME), ôüóï ôá Ýíôõðá,üóï êáé ôá çëåêôñïíéêÜ, êáé ÜëëïõòêëÜäïõò åðéóôçìþí, üðùò ð.÷. ôïõòïéêïíïìïëüãïõò ôçò õãåßáò.

ÌåëÝôåò áðü ôïí åëëçíéêü êáéäéåèíÞ ÷þñï êáôáäåéêíýïõí üôé ôï 2,4%Ýùò 5,5% ôùí åéóáãùãþí óå íïóïêï-ìåßá ïöåßëåôáé óå áíåðéèýìçôåò åíÝñ-ãåéåò öáñìÜêùí ðïõ åðéóõìâáßíïõíóôïí åîùíïóïêïìåéáêü ÷þñï1-3. Óå åé-äéêÜ ìÜëéóôá ãçñéáôñéêÜ ôìÞìáôá 10%

ÐåñßëçøçÓôçí ðñïïðôéêÞ áõôÞ ìåëÝôç êáôáãñÜöçêáí ëåðôïìåñåéáêÜ åðß ìéá äéåôßá(1.1.1998-31.12.1999) üëåò åêåßíåò ïé ðáñÜìåôñïé ðïõ óõíèÝôïõí ôï ãåãïíüòôçò åìöÜíéóçò áíåðéèýìçôçò åíÝñãåéáò ìåôÜ áðü ÷ïñÞãçóç öáñìáêåõôéêÞòáãùãÞò: õðåýèõíï öÜñìáêï, åßäïò ôçò áíåðéèýìçôçò åíÝñãåéáò, óõã÷ïñçãïý-ìåíá öÜñìáêá, áíôéìåôþðéóç (äéáêïðÞ Þ óõíÝ÷éóç áãùãÞò, åîÝôáóç áðü Üëëçåéäéêüôçôá, åîÝôáóç êáé/ Þ åéóáãùãÞ óå íïóïêïìåßï), Ýêâáóç (âåëôßùóç, ìüíéìçâëÜâç, èÜíáôïò). Ôï õëéêü ôçò ìåëÝôçò áðïôÝëåóáí 3130 áóöáëéóìÝíïé ôïõÉÊÁ ðïõ åîåôÜóèçêáí ó' Ýíá ðáèïëïãéêü åîùôåñéêü éáôñåßï ôùí Ðïëõéáôñåßùíôçò Íïìáñ÷éáêÞò ÌïíÜäáò Õãåßáò ÉÊÁ ÊáâÜëáò. ÁðïôåëÝóìáôá: ÊáôáãñÜöç-êáí óõíïëéêÜ 72 áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò (72/3130 = 2,3%) óå 66 áóèåíåßò (19Üíäñåò, 47 ãõíáßêåò) çëéêßáò 13 Ýùò 94 åôþí. Ôá öÜñìáêá ôïõ êáñäéáããåéá-êïý óõóôÞìáôïò áðïôÝëåóáí ôç óõ÷íüôåñç áéôßá áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí (41),áêïëïõèïýìåíá áðü ôá öÜñìáêá ôùí áñèñïðáèåéþí, ìõïóêåëåôéêþí ðáèÞóåùíêáé íüóùí ôïõ óõíäåôéêïý éóôïý (11) êáé ôá öÜñìáêá êáôÜ ôùí ëïéìþîåùí (10).Óå 4 áóèåíåßò áéôßá ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí Þôáí ç óõã÷ïñÞãçóç 2öáñìÜêùí ôçò ßäéáò Þ ðáñåìöåñïýò èåñáðåõôéêÞò ïìÜäáò. Ïé Ýîé ðéï óõ÷íÜðáñáôçñçèåßóåò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò Þôáí: ÂÞ÷áò (17), ðåñéöåñéêü ïßäçìá(11), äéÜññïéá (7), êåöáëáëãßá - åîÜøåéò (6), öáñìáêåõôéêü åîÜíèçìá (5) êáéõðåñôáóéêÞ êñßóç - åðéäåßíùóç õðÝñôáóçò (4). Óå 8 áóèåíåßò óõíåóôÞèç óõíÝ-÷éóç ôçò áãùãÞò ìå Þ ÷ùñßò ôñïðïðïßçóç ôçò äïóïëïãßáò. Äýï áóèåíåßòåîåôÜóèçêáí óå åîùôåñéêÜ éáôñåßá íïóïêïìåßïõ, 6 áóèåíåßò åéóÞ÷èçóáí óôïíïóïêïìåßï, åíþ 2 áóèåíåßò åîåôÜóèçêáí áðü ãéáôñü Üëëçò åéäéêüôçôáò (äåñ-ìáôïëüãï, áëëåñãéïëüãï). Ìßá áóèåíÞò êáôÝëçîå áðü ðáíêõôôáñïðåíßá ðñï-êëçèåßóá áðü ìåèïôñåîÜôç. ÓõìðåñÜóìáôá: 1. Ôï 2,3% ôùí áóèåíþí ðñïóÞë-èáí ãéá åîÝôáóç ëüãù áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí. 2. Ïé áíáóôïëåßò ôùí äéáýëùíáóâåóôßïõ êáé ôïõ ìåôáôñåðôéêïý åíæýìïõ ôçò áããåéïôáóßíçò áðïôÝëåóáí ôçóõ÷íüôåñç áéôßá áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí. 3. Ç ðëåéïøçößá ôùí áíåðéèýìçôùíåíåñãåéþí ó÷åôéæüôáí ìå áíôéäñÜóåéò áðü ôï äÝñìá, ôï áíáðíåõóôéêü êáé ôïðåðôéêü óýóôçìá êáé åß÷áí êáëÞ ðïñåßá ìåôÜ ôç äéáêïðÞ ôïõ õðåýèõíïõ öáñ-ìÜêïõ Þ ôçí ôñïðïðïßçóç ôçò äïóïëïãßáò ôïõ.

*Ðáèïëüãïò, Íïìáñ÷éáêÞ ÌïíÜäá Õãåßáò ÉÊÁ ÊáâÜëáò

ËÝîåéò êëåéäéÜ: Áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò, ðñùôïâÜè-ìéá ðåñßèáëøç, áíáóôïëåßò äéáýëùí áóâåóôßïõ, áíá-óôïëåßò ìåôáôñåðôéêïý åíæýìïõ áããåéïôáóßíçò.ÕðïâëÞèçêå: 24 Éïõëßïõ 2000ÅðáíõðïâëÞèçêå: 20 Óåðôåìâñßïõ 2000¸ãéíå äåêôÞ ãéá äçìïóßåõóç: 1 Äåêåìâñßïõ 2000Õðåýèõíïò áëëçëïãñáößáò: Î.Ê. Êñïêßäçò, Â' ÐÜ-ñïäïò Æáëüããïõ 7, 65404 ÊáâÜëáò, ôçë. (051)250343.

79

Î.Ê. Êñïêßäçò Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 2001

êá), ç áíôéìåôþðéóç (äéáêïðÞ ôçò öáñ-ìáêåõôéêÞò áãùãÞò, åîÝôáóç áðü ãéá-ôñü Üëëçò éáôñéêÞò åéäéêüôçôáò, åîÝ-ôáóç êáé/Þ åéóáãùãÞ óå íïóïêïìåßï)êáé ç Ýêâáóç (âåëôßùóç, ìüíéìç âëÜ-âç, èÜíáôïò) ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñ-ãåéþí ðïõ åìöáíßóèçêáí ìåôÜ áðü÷ïñÞãçóç öáñìáêåõôéêÞò áãùãÞò åîù-íïóïêïìåéáêÜ.

Õëéêü - ÌÝèïäïò

Ôï õëéêü ôçò ìåëÝôçò áðïôÝëåóáí3130 óöáëéóìÝíïé ôïõ ÉÊÁ ðïõ åîå-ôÜóèçêáí ó' Ýíá ðáèïëïãéêü åîùôåñé-êü éáôñåßï ôùí Ðïëõúáôñåßùí ôçò Íï-ìáñ÷éáêÞò ÌïíÜäáò Õãåßáò ÉÊÁÊáâÜëáò (ÐáñÜñôçìá ºùíïò Äñáãïý-ìç) áðü ôïí óõããñáöÝá ôçò ìåëÝôçò,êáôÜ ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá 1 Éáíïõá-ñßïõ 1998 Ýùò 31 Äåêåìâñßïõ 1999.

Ôçò áíôéêåéìåíéêÞò åîÝôáóçò ôùíáóèåíþí ðñïçãïýíôáí ç ëÞøç ôïõ éóôï-ñéêïý, ìå åðéêÝíôñùóç óôç ëÞøç ôùíöáñìÜêùí êáé óôçí åìöÜíéóç áíåðé-èýìçôùí óõìâáìÜôùí áðü öÜñìáêáêáôÜ ôï ðáñåëèüí.

Óôïõò áóèåíåßò ðïõ ôá õðïêåéìå-íéêÜ ôïõò åíï÷ëÞìáôá êáé/Þ ôá áíôé-

Prospective follow up of adverse drug reactions in primary health careK. Krokidis

SummaryIn this prospective research, all those parameters that compose the fact of theappearance of an adverse drug reaction, after a medical treatment, have beenrecorded in details for two years (1-1-1998/31-12-1999): responsible medicine,kind of adverse drug reaction, accompanied medicine, facing it (interruption orcontinuation of treatment, examination by other specialist, examination and/ortreatment in a hospital), consequences (improvement, permant detriment, death).The material of this research was constituted 3130 patients of the Institute ofSocial Insurances (IKA) who examined in the outpatient clinic of Internal Med-icine which is affiliated with the County Health Unit of IKA Kavala. Results: 72adverse drug reactions have been recorded (72/3130 = 2,3%) in 66 patients(19 men, 47 women) from 13-94 years of age. The drugs of the cardiovascularsystem composed the most frequent cause of adverse drug reactions (41)followed by those of myoskeletal disorders and diseases of connective tissue(11) and the drugs against infections (10). In four patients the cause of theadverse drug reactions was the prescription of two drugs with the same orsimilar therapeutical indication. The six most frequently noticed adverse drugreactions were cough (17), circular swelling (11), diarrhoea (7), headache -flush (6), medicine skin eruption (5) and high - blood pressure crisis - aggrava-tion of high blood pressure (4). The continuation of the treatment with or withoutmodification of the dose, was advised to 8 patients. Two patients were exami-ned at an outpatient clinic, 6 patients were admitted to the hospital, and twopatients were examined by another specialist (dermatologist, allergiologist). Onewoman patient died from pancytopenia caused by methotrexate. Conclusions:1) 2,3% of the patients visited a doctor because of adverse drug reactions. 2)The calcium channel blockers and the angiotensin converting enzyme inhibitorswere the most frequent cause of adverse drug reactions. 3) The majority ofthem were localized at the skin area, the respiratory and the peptic system butthey had a good course after discontinuation of the responsible drug or modif-ication of the treatment (dose).Keywords: Adverse drug reaction, primary health care

ôùí åéóáãùãþí ôùí áóèåíþí ïöåßëïíôáé óå áíå-ðéèýìçôåò åíÝñãåéåò óõ÷íÜ óõíôáãïãñáöïõìÝíùíöáñìÜêùí (ìç óôåñïåéäÞ áíôéöëåãìïíþäç, áíôé-äéáâçôéêÜ - éíóïõëßíç, áíôéâéïôéêÜ, áíôéðçêôéêÜê.Ü.)4.

Ôé üìùò óõìâáßíåé óôçí ðñùôïâÜèìéá ðåñß-èáëøç; Ôé åßäïõò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò áíôéìå-ôùðßæåé óôçí êáèçìåñéíÞ êëéíéêÞ ðñÜîç ï ðáèï-ëüãïò êáé ï ãåíéêüò ãéáôñüò ðïõ äñáóôçñéïðïéåß-ôáé óôçí ðñùôïâÜèìéá ðåñßèáëøç; Óå ðïéåò êá-ôçãïñßåò öáñìÜêùí ïöåßëïíôáé áõôÝò ïé áíåðéèý-ìçôåò åíÝñãåéåò; Ìå ðïéåò Üëëåò åéäéêüôçôåò ôçòéáôñéêÞò ÷ñåéÜæåôáé íá óõíåñãáóèåß ãéá ôç äéå-ñåýíçóç - áíôéìåôþðéóÞ ôïõò; Ðïéá åßíáé ç ðï-ñåßá áõôþí ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí; Ãéá ôçíáðÜíôçóç üëùò ôùí ðáñáðÜíù åñùôçìÜôùí ó÷å-äéÜóèçêå ç ðáñïýóá ìåëÝôç.

Ï óêïðüò ôçò ðñïïðôéêÞò áõôÞò ìåëÝôçò Þôáíç ëåðôïìåñÞò êáôáãñáöÞ (õðåýèõíï öÜñìáêï,áíåðéèýìçôç åíÝñãåéá, óõã÷ïñçãïýìåíá öÜñìá-

êåéìåíéêÜ åõñÞìáôá ó÷åôßæïíôáí ìå ôç ëÞøç öáñ-ìÜêùí, êáôáãñÜöçêáí ôüóï êáôÜ ôçí ðñþôçåðßóêåøç, üóï êáé êáôÜ ôçí ðñïêáèïñéóìÝíçåðáíåîÝôáóÞ ôïõò:

• ôá åðéäçìéïëïãéêÜ óôïé÷åßá (çëéêßá, öýëï)• üëá ôá ÷ïñçãïýìåíá öÜñìáêá, ç äïóïëïãßáôïõò, ç äéÜñêåéá ëÞøçò ôïõò êáé ç áéôßá ãéáôçí ïðïßá ëáìâÜíïíôáí,

• ç áíåðéèýìçôç åíÝñãåéá,• ï åñãáóôçñéáêüò Ýëåã÷ïò óôïí ïðïßï õðï-âÜëëïíôáí ïé áóèåíåßò, üôáí áõôü êñéíüôáíáðáñáßôçôï. Ôï åýñïò ôùí åñãáóôçñéáêþíáõôþí åîåôÜóåùí ó÷åôéæüôáí ìå ôï ðñïóâáë-ëüìåíï áðü ôçí áíåðéèýìçôç åíÝñãåéá ïñãá-íéêü óýóôçìá,

• ç áíôéìåôþðéóç ôçò áíåðéèýìçôçò åíÝñãåéáò:äéáêïðÞ ôïõ õðåýèõíïõ öáñìÜêïõ, óõíÝ÷éóçôçò áãùãÞò ìå Þ ÷ùñßò ôñïðïðïßçóç ôçòäïóïëïãßáò ôçò, åîÝôáóç áðü ãéáôñü ÜëëçòéáôñéêÞò åéäéêüôçôáò, åîÝôáóç êáé/Þ åéóáãù-


80


ôáîý 20 êáé 60 ÷ñüíùí, êáé ìüíï 4% (3/72)Þôáí êÜôù áðü 20 ÷ñüíùí (Ó÷Þìá 1).

Ôá öÜñìáêá ôùí ðáèÞóåùí ôïõ êáñäéáã-ãåéáêïý óõóôÞìáôïò (41), ôá öÜñìáêá ôùí áñ-èñïðáèåéþí, ìõïóêåëåôéêþí ðáèÞóåùí êáé íüóùíôïõ óõíäåôéêïý éóôïý (11) êáé ôá öÜñìáêá êáôÜôùí ëïéìþîåùí (10) áðïôÝëåóáí ôéò ïìÜäåò öáñ-ìÜêùí ìå ôéò óõ÷íüôåñåò êáôáãñáöåßóåò áíåðé-èýìçôåò åíÝñãåéåò. Ïé 3 áõôÝò ïìÜäåò óõãêÝíôñù-óáí ôï 87% üëùí ôùí öáñìÜêùí, åíþ ôá öÜñ-ìáêá ôùí ðáèÞóåùí ôïõ êáñäéáããåéáêïý óõóôÞ-ìáôïò ìüíá ôïõò áðïôÝëåóáí ôï 57% áõôþí (Ðß-íáêáò É).

Ï ìåãáëýôåñïò áñéèìüò áíåðéèýìçôùí åíåñ-ãåéþí áíáöåñüôáí óå áíôéäñÜóåéò áðü ôï äÝñìá(19/72, 26,5%), ôï áíáðíåõóôéêü óýóôçìá (17/72, 23,5%), êáé ôï ðåðôéêü óýóôçìá (16/72, 22%).Áêïëïýèçóáí ïé áíôéäñÜóåéò áðü ôï êåíôñéêüíåõñéêü óýóôçìá (7/72, 9,5%) êáé ôï áéìïðïéçôé-êü óýóôçìá (3/72, 4%) (Ðßíáêáò II).

Ïé Ýîé ðéï óõ÷íÜ ðáñáôçñçèåßóåò áíåðéèýìç-ôåò åíÝñãåéåò Þôáí: âÞ÷áò (17 ðåñéðôþóåéò), ðåñå-öåñéêü ïßäçìá (11), äéÜññïéá (7), êåöáëáëãßá -åîÜøåéò (6), öáñìáêåõôéêü åîÜíèçìá (5) êáé õðåñ-ôáóéêÞ êñßóç - åðéäåßíùóç õðÝñôáóçò (4).

Óå 4 ðåñéðôþóåéò áéôßá ôùí áíåðéèýìçôùí

ãÞ óå íïóïêïìåßï, êáé ôÝëïò• ç Ýêâáóç ôçò áíåðéèýìçôçò åíÝñãåéáò (âåë-ôßùóç, ìüíéìç âëÜâç, èÜíáôïò).ÁîéïëïãÞèçêáí ìüíï ïé óßãïõñåò áíåðéèýìç-

ôåò åíÝñãåéåò óýìöùíá ìå ôïí êáèïñéóìü ôïõÐáãêüóìéïõ Ïñãáíéóìïý Õãåßáò (Ð.Ï.Õ.).

Áðïêëåßóèçêáí áðü ôçí áîéïëüãçóç ôçò ìå-ëÝôçò:á) ïé áóèåíåßò ðïõ äåí ðñïóÞëèáí óôçí ðñïêá-

èïñéóìÝíç åðáíåîÝôáóç, êáéâ) ïé áóèåíåßò ðïõ äåí äÝ÷ôçêáí íá õðïâëç-

èïýí óôïí ðñïôåéíüìåíï åñãáóôçñéáêü Ýëåã-÷ï.Ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò ìåëÝôçò åêöñÜæïíôáé

óå áðüëõôåò êáé ðïóïóôéáßåò ôéìÝò.


ÊáôáãñÜöçêáí óõíïëéêÜ 72 áíåðéèýìçôåòåíÝñãåéåò (72/3130 = 2,3%) óå 66 áóèåíåßò (19Üíäñåò, 47 ãõíáßêåò). Óå 6 ãõíáßêåò äéáðéóôþèç-êáí óôï äéÜóôçìá ôçò ìåëÝôçò äýï äéáöïñåôéêÝòáíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò. Ôï 64% (46/72) ôùí áóèå-íþí ðïõ ðáñïõóßáóáí áíåðéèýìçôç åíÝñãåéá ÞôáíðÜíù áðü 60 ÷ñïíþí, ôï 32% (23/72) Þôáí ìå-

Ó÷Þìá 1. ÊáôáíïìÞ çëéêßáò áóèåíþí

81


Ðßíáêáò É. ÊáôáíïìÞ áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí óôéòäéÜöïñåò èåñáðåõôéêÝò ïìÜäåò

1. ÖÁÑÌÁÊÁ ÊÁÔÁ ÔÙÍ ËÏÉÌÙÎÅÙÍ 10• ÁíôéìéêñïâéáêÜ 10

2. ÖÁÑÌÁÊÁ ÐÁÈÇÓÅÙÍ ÊÁÑÄÉÁÃÃÅÉÁÊÏÕ 41ÓÕÓÔÇÌÁÔÏÓ• Áíáóôïëåßò äéáýëùí áóâåóôßïõ 18• Áíáóôïëåßò ôïõ ìåôáôñåðôéêïý 18 åíæýìïõ ôçò áããåéïôóóßíçò• Â - áäñåíåñãéêïß áíáóôïëåßò 2• ÁíôéðçêôéêÜ 2• ÄéïõñçôéêÜ 1

3. ÖÁÑÌÁÊÁ ÁÑÈÑÏÐÁÈÅÉÙÍ, 11ÌÕÏÓÊÅËÅÔÉÊÙÍ ÐÁÈÇÓÅÙÍ,ÍÏÓÙÍ ÓÕÍÄÅÔÉÊÏÕ ÉÓÔÏÕ• Ìç óôåñïåéäÞ áíôéöëåãìïíþäç 9• ÁíáëãçôéêÜ - áíôéðõñåôéêÜ 1• ÁíïóïôñïðïðïéçôéêÜ 1

4. ÖÁÑÌÁÊÁ ÐÁÈÇÓÅÙÍ ÐÅÐÔÉÊÏÕÓÕÓÔÇÌÁÔÏÓ 3• ÖÜñìáêá åðéäñþíôá óôçí êéíçôéêüôçôá 2• ÖÜñìáêá êáôÜ ôïõ Ýëêïõò 1

5. ÖÁÑÌÁÊÁ ÐÁÈÇÓÅÙÍ ÅÍÄÏÊÑÉÍÙÍÁÄÅÍÙÍ - ÏÑÌÏÍÅÓ 4• ÖÜñìáêá èåñáðåßáò äéáâÞôç 2• Ïñìüíåò õðïèáëÜìïõ, õðïöýóåùò êáé óõíáöåßò ïõóßåò 2

6. ÖÁÑÌÁÊÁ ÐÁÈÇÓÅÙÍ ÊÅÍÔÑÊÏÕÍÅÕÑÉÊÏÕ ÓÕÓÔÇÌÁÔÏÓ 2• ÏðéïåéäÞ áíáëãçôéêÜ êáé áíôáãùíéóôÝò 2

7. ËÏÉÐÁ ÖÁÑÌÁÊÁ 1• ÖÜñìáêá áíáéìéþí 1

åíåñãåéþí Þôáí ç óõã÷ïñÞãçóç äýï öáñìÜêùíôçò ßäéáò Þ ðáñåìöåñïýò èåñáðåõôéêÞò ïìÜäáò:õðåñôáóéêÞ êñßóç (2 ðåñéðôþóåéò) áðü ôåíïîéêÜ-ìç+áóåêëïöáéíÜêç êáé ôåíïîéêÜìç+íéìåóïõëßäç,óéäçñïðåíéêÞ áíáéìßá áðü ðéñïîéêÜìç+ìåèõëðñåä-íéæïëüíç êáé ðáíêõôôáñïðåíßá áðü ìåèïôñåîÜ-ôç+äéêëïöáéíÜêç. Ç ôåëåõôáßá áõôÞ ðåñßðôùóçåß÷å èáíáôçöüñá êáôÜëçîç.

Óå 54 áóèåíåßò (75%) óõíåóôÞèç äéáêïðÞôçò ðåñáéôÝñù ÷ïñÞãçóçò ôïõ õðåõèýíïõ öáñìÜ-êïõ ìå áðïôÝëåóìá ôçí åîÜëåéøç ôùí óõìðôùìÜ-ôùí êáé/ Þ êëéíéêþí óçìåßùí ðïõ óõíäÝïíôáí ìåôçí åìöÜíéóç ôçò áíåðéèýìçôçò åíÝñãåéáò. Óå 8áóèåíåßò (11%) óõíåóôÞèç óõíÝ÷éóç ôçò ÷ïñÞãç-óçò ôïõ õðåýèõíïõ ãéá ôçí áíåðéèýìçôç åíÝñãåéáöáñìÜêïõ ìå Þ ÷ùñßò ôñïðïðïßçóç ôçò äïóïëï-ãßáò ôïõ. Ìéá áóèåíÞò ìå áããåéßôéäá ðñïêëçèåß-óá áðü ôïí óôáèåñü óõíäõáóìü öåëïäéðßíçò+ìå-ôïðñïëüëçò åîåôÜóèçêå áðü áëëåñãéïëüãï. ̧ íáòáóèåíÞò ìå åðéìÝíïí öáñìáêåõôéêü åîÜíèçìá áðüñïîéèñïìõêßíç åîåôÜóèçêå áðü äåñìáôïëüãï. ÔÝ-

ëïò, ïêôþ áóèåíåßò ìå óïâáñÝò áíåðéèýìçôåò åíÝñ-ãåéåò ðáñáðÝìöèçêáí ãéá åîÝôáóç êáé/Þ íïóç-ëåßá óôï íïóïêïìåßï. Ïé äõï áðü áõôïýò åîåôÜ-óèçêáí óôá åîùôåñéêÜ éáôñåßá, åíþ ïé õðüëïéðïéÝîé ðáñÝìåéíáí ãéá íïóçëåßá (Ðßíáêáò III).

Ìéá 75÷ñïíç ìå ñåõìáôïåéäÞ áñèñßôéäá êá-ôÝëçîå áðü ðáíêõôôáñïðåíßá ðñïêëçèåßóá áðüìåèïôñåîÜôç (ðïóïóôü 1,5%). Ç áóèåíÞò áõôÞåëÜìâáíå ìáæß ìå ôéò ìéêñÝò äüóåéò ôçò ìåèïôñå-îÜôçò êáé äéêëïöáéíÜêç áðü ìüíç ôçò.

ÓõæÞôçóç

Óôçí ðñïïðôéêÞ áõôÞ ìåëÝôç ðïõ ðñïÝñ÷å-ôáé áðü Ýíá êÝíôñï ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçòôçò ðåñéöÝñåéáò Ýãéíå ðñïóðÜèåéá íá áðïôõðù-èåß ôï öÜóìá ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí ôùíöáñìÜêùí, Ýôóé üðùò áíôéìåôùðßæåôáé óôçí êá-èçìåñéíÞ êëéíéêÞ ðñÜîç. Äéáðéóôþèçêå ëïéðüí üôéóôï 2,3% ôùí áóèåíþí ðïõ ðñïóÞëèáí ãéá åîÝ-ôáóç êáôÜ ôç äéåôßá 1.1.1998 - 31.12.1999, çáéôßá ôçò åðßóêåøçò Þôáí ç åìöÜíéóç êÜðïéáòáíåðéèýìçôçò åíÝñãåéáò.

Óå ìéá ïëëáíäéêÞ ìåëÝôç 42 ãåíéêïß ãéáôñïßêáôÝãñáøáí, ìå âÜóç ôçí êùäéêïðïßçóç ôçò Äéå-èíïýò Ôáîéíüìçóçò ôçò ÐñùôïâÜèìéáò Öñïíôß-äáò, ôá äçìïãñáöéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé ôáêõñéüôåñá ðñïâëÞìáôá 32.072 áóèåíþí ó' Ýíáðëçèõóìü 80.000 áôüìùí. Ç ëåðôïìåñÞò êáôá-ãñáöÞ êáôÝäåéîå, üôé Ýíáò óôïõò äþäåêá áóèå-íåßò ôçò ìåëÝôçò (8,3%) ðáñïõóßáóáí êÜðïéá áíå-ðéèýìçôç åíÝñãåéá áðü öáñìáêåõôéêÞ áãùãÞ5.

Ôï äÝñìá áíôéðñïóùðåýåé ôï ïñãáíéêü óý-óôçìá ìå ôïí ìåãáëýôåñï áñéèìü áíåðéèýìçôùí

Ðßíáêáò II. ÊáôáíïìÞ áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí óýì-öùíá ìå ôï ïñãáíéêü óýóôçìá

Ïñãáíéêü óýóôçìá Í % èÜíáôïé

ÄÝñìá 19 26,5Êåíôñéêü íåõñéêü óýóôçìá 7 9,5Ðåðôéêü óýóôçìá 16 22¹ðáñ 1 1,5ÌåôáâïëéêÝò äéáôáñá÷Ýò 2 3Êáñäéáããåéáêü óýóôçìá 5 7Áéìïðïéçôéêü óýóôçìá 3 4 1Ïõñïðïéçôéêü - áíáðáñáãùãéêü óýóôçìá 1 1,5Áíáðíåõóôéêü óýóôçìá 17 23,5¢ëëá 1 1,5

Óýíïëï 72 100 1


82


Ðßíáêáò III. ÓïâáñÝò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò êáé ç ÝêâáóÞ ôïõò

Á/Á Çëéêßá Öýëï Õðåýèõíï ÖÜñìáêï Áíåðéèýìçôç ÅíÝñãåéá ÐáñáôçñÞóåéò(Ýôç)

1 74 ¢íäñáò Ïìåðñáæüëç Äéáññïúêü óýíäñïìï ÅéóáãùãÞ óôï Íïóïêïìåßï1

2 19 Ãõíáßêá Êëáñéèñïìõêßíç Öáñìáêåõôéêü åîÜíèçìá ÅîÝôáóç óôá E.I. ôïõ Íïóïêïìåßïõ1

3 74 ¢íäñáò Áóðéñßíç Ïîåßá áéìïññáãßá ÅéóáãùãÞ óôï Íïóïêïìåßï1

áíþôåñïõ ðåðôéêïý4 75 Ãõíáßêá ÌåèïôñåîÜôç Ðáíêõôôáñïðåíßá ÅéóáãùãÞ óôï Íïóïêïìåßï1 -

ÈÁÍÁÔÏÓ5 72 Ãõíáßêá Öïõñïóåìßäç Õðïêáëéáéìßá ÅîÝôáóç óôá E.I. ôïõ Íïóïêïìåßïõ1

6 50 Ãõíáßêá Êåöáêëüñç Áíáöõëáêôéêü Shock ÅéóáãùãÞ óôï Íïóïêïìåßï1

7 64 Ãõíáßêá Áóðéñßíç Ïîåßá áéìïññáãßá ÅéóáãùãÞ óôï Íïóïêïìåßï1

áíþôåñïõ ðåðôéêïý8 52 Ãõíáßêá Ñáìéðñßëç ÖáñìáêåõôéêÞ çðáôßôéäá ÅéóáãùãÞ óôï Íïóïêïìåßï2 -

ÂÉÏØÉÁ ÇÐÁÔÏÓ

E.I.= ÅîùôåñéêÜ Éáôñåßá, 1= Íïìáñ÷éáêü Ãåíéêü Íïóïêïìåßï ÊáâÜëáò, 2= ÉððïêñÜôåéï Íïóïêïìåßï Èåóóáëïíßêçò

åíåñãåéþí. Ôï ãåãïíüò áõôü óõìöùíåß áðüëõôáìå ôçí åìðåéñßá ôçò ÅðéôñïðÞò Öáñìáêïåðáãñý-ðíçóçò ôïõ Åèíéêïý Ïñãáíéóìïý ÖáñìÜêùí(Å.Ï.Ö) ãéá ôï 1996, üðùò áõôÞ áðïôõðþèçêåóôï åôÞóéï äåëôßï ôçò6.

Ôá öÜñìáêá ôùí ðáèÞóåùí ôïõ êáñäéáã-ãåéáêïý óõóôÞìáôïò, êáé åéäéêüôåñá ïé áíáóôï-ëåßò ôùí äéáýëùí áóâåóôßïõ êáé ôïõ ìåôáôñåðôé-êïý åíæýìïõ ôçò áããåéïôáóßíçò, áðïôÝëåóå ôçèåñáðåõôéêÞ ïìÜäá ìå ôéò óõ÷íüôåñåò êáôáãñá-öåßóåò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò. ÊáôáãñÜöçêáí ü÷éìüíï ïé ãíùóôÝò êáé óõ÷íÝò áíåðéèýìçôåò åíÝñ-ãåéåò áõôþí ôùí êáôçãïñéþí öáñìÜêùí (êåöá-ëáëãßá, åîÜøåéò, ðåñéöåñéêü ïßäçìá, âÞ÷áò), áëëÜêáé óðáíéüôåñåò, üðùò ç öáñìáêåõôéêÞ çðáôßôé-äá áðü ñáìéðñßëç êáé áããåéßôéäá áðü ôï óôáèåñüóõíäõáóìü öåëïäéðßíçò+ìåôïðñïëüëçò.

Ç åðßìïíç ôñáíóáìéíáóáéìßá ðïõ åìöáíßóèçêåóå ìéá 52÷ñïíç áóèåíÞ ðïõ åëÜìâáíå ñáìéðñßëç,Ýãéíå áöïñìÞ ãéá ôçí åéóáãùãÞ ôçò óå Íïóïêï-ìåßï ôçò Èåóóáëïíßêçò (ÉððïêñÜôåéï) êáé ôç äéå-íÝñãåéá âéïøßáò Þðáôïò ãéá ôïí áðïêëåéóìü Üë-ëùí çðáôéêþí íïóçìÜôùí ìå ðáñüìïéá åñãáóôç-ñéáêÞ åìöÜíéóç. Ç áããåéßôéäá áðü ôï óôáèåñüóõíäõáóìü öåëïäéðßíçò+ìåôïðñïëüëçò äéáãíþóèç-êå áðü åéäéêü áëëåñãéïëüãï, óôïí ïðïßï ðáñá-ðÝìöèçêå ç áóèåíÞò, ìåôÜ áðü åêôåôáìÝíï áíï-óïëïãéêü Ýëåã÷ï, áðïêëåéóìü Üëëùí áéôéþí áã-ãåéßôéäáò êáé õðï÷þñçóç ôçò êëéíéêÞò åéêüíáò ìåôÜôç äéáêïðÞ ôïõ öáñìÜêïõ.

Ðïëý óçìáíôéêÞ ãéá ôçí êáèçìåñéíÞ êëéíéêÞðñÜîç èåùñåßôáé ç ðáñáôÞñçóç ôçò åðéäåßíùóçòìéáò Þäç ñõèìéæüìåíçò áñôçñéáêÞò õðÝñôáóçò Þç åìöÜíéóç õðåñôáóéêÞò êñßóçò áðü ôá ìç óôå-

ñïåéäÞ áíôéöëåãìïíþäç öÜñìáêá (ÌÓÖÁ). Ïðáèïöõóéïëïãéêüò ìç÷áíéóìüò ôçò áýîçóçò ôçòáñôçñéáêÞò ðßåóçò åßíáé ôüóï ç êáôáêñÜôçóçíáôñßïõ êáé ýäáôïò, üóï êáé ç ìåßùóç ôçò ðáñá-ãùãÞò ôùí áããåéïäéáóôáëôéêþí ðñïóôáãëáíäéíþí7.

¸íá ìç óôåñïåéäÝò áíôéöëåãìïíþäåò öÜñìá-êï, ç äéêëïöáéíÜêç, óõììåôåß÷å êáé óôçí åìöÜíé-óç ôçò ðáíêõôôáñïðåíßáò, ðïõ åß÷å èáíáôçöüñáêáôÜëçîç. Ç äéêëïöáéíÜêç êáé êáô' åðÝêôáóçüëá ôá ìç óôåñïåéäÞ áíôéöëåãìïíþäç öÜñìáêá,ìðïñåß íá ìåéþóïõí ôçò áðÝêêñéóç ôçò ìåèïôñå-îÜôçò, ìå áðïôÝëåóìá ôçí áýîçóç ôùí åðéðÝäùíôçò óôï áßìá êáé ôçí ðñüêëçóç óïâáñÞò áéìáôï-ëïãéêÞò ôïîéêüôçôáò8.

Óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò ç äéáêïðÞ ôçò ðå-ñáéôÝñù ÷ïñÞãçóçò ôïõ õðåõèýíïõ öáñìÜêïõ åß-íáé áäýíáôç, ðáñÜ ôçí åìöÜíéóç áíåðéèýìçôùíåíåñãåéþí. ¸ôóé, óå ìéá 47÷ñïíç áóèåíÞ óõíå-óôÞèç óõíÝ÷éóç ôçò áãùãÞò ìå âáñöáñßíç, ðáñÜôçí åìöÜíéóç áëùðåêßáò9. Ç áóèåíÞò áõôÞ åëÜì-âáíå âáñöáñßíç ëüãù áíôéêáôÜóôáóçò ôçò ìé-ôñïåéäïýò âáëâßäáò ìå ìåôáëëéêÞ.

Åðéäßùîç áõôÞò ôçò äçìïóßåõóçò åßíáé êáé çðñïôñïðÞ ðñïò ôïõò ãéáôñïýò ðñùôïâÜèìéáò ðå-ñßèáëøçò (áãñïôéêïýò ãéáôñïýò, ãéáôñïýò ôùíÊÝíôñùí Õãåßáò êáé ôùí áóöáëéóôéêþí ïñãáíé-óìþí, éäéþôåò ãåíéêïýò ãéáôñïýò êáé ðáèïëüãïõòê.Ü.) ãéá áíáöïñÜ ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþíðïõ äéáðéóôþíïíôáé óôçí êáèçìåñéíÞ êëéíéêÞðñÜîç óôçí ÅðéôñïðÞ Öáñìáêïåðáãñýðíçóçò ôïõÅèíéêïý Ïñãáíéóìïý ÖáñìÜêùí (Å.Ï.Ö.) ìÝóùôçò "êßôñéíçò êÜñôáò". Ç "êßôñéíç êÜñôá" ðïõ èå-óìïèåôÞèçêå óôçí ÅëëÜäá ôï 1986, åîáóöáëßæåéôçí áóöáëÞ óõíôáãïãñÜöçóç êáé áðïôåëåß ôï

83


óçìáíôéêüôåñï ìÝóï ãéá ôï óêïðü áõôü. ¼ðùòðñïêýðôåé áðü ôïí ðßíáêá IV, ðïõ êáôáäåéêíýåéôéò áíáöïñÝò ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí áíÜåéäéêüôçôá ãéá ôï Ýôïò 1996, õðÜñ÷ïõí áñêåôÜðåñéèþñéá âåëôßùóçò áõôÞò ôçò óõìðåñéöïñÜò6.

ÓõìðåñáóìáôéêÜ ãéá ôçí ðáñïýóá äéåôïýòäéÜñêåéáò ðñïïðôéêÞ ìåëÝôç, ðïõ ðñáãìáôïðïéÞ-èçêå ó' Ýíá ðáèïëïãéêü éáôñåßï ôïõ ìåãáëýôåñïõáóöáëéóôéêïý ïñãáíéóìïý ôçò ÷þñáò (ÉÊÁ), ìðï-ñïýí íá ëå÷èïýí ôá åîÞò:á. Ôï 2,3% ôùí áóèåíþí ðñïóÞëèáí ãéá åîÝôá-

óç ëüãù åìöÜíéóçò êÜðïéáò áíåðéèýìçôçòåíÝñãåéáò. Ôï ðïóïóôü áõôü - áí êáé åßíáéìéêñü - óßãïõñá äåí ìðïñåß íá ðáñáâëåöèåßáðü ôï ãéáôñü ðïõ äñáóôçñéïðïéåßôáé óôçíðñùôïâÜèìéá ðåñßèáëøç.

â. Ôá öÜñìáêá ôïõ êáñäéáããåéáêïý óõóôÞìá-ôïò êáé åéäéêüôåñá ïé áíáóôïëåßò ôùí äéáý-ëùí áóâåóôßïõ êáé ôïõ ìåôáôñåðôéêïý åíæý-ìïõ ôçò áããåéïôáóßíçò, áðïôÝëåóáí ôç óõ-÷íüôåñç áéôßá áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí. Çóçìáóßá ôçò ðáñáôÞñçóçò áõôÞò åßíáé óçìá-íôéêÞ, áñêåß íá áíáëïãéóèåß êáíåßò üôé ïéäõï áõôÝò êáôçãïñßåò öáñìÜêùí óõíôáãï-ãñáöïýíôáé êáèçìåñéíÜ ãéá ìéá ðïéêéëßáðáèÞóåùí, üðùò ç áñôçñéáêÞ õðÝñôáóç, çêáñäéáêÞ áíåðÜñêåéá, ïé áññõèìßåò, ç äéáâç-ôéêÞ íåöñïðÜèåéá ê.Ü.

ã. Ôá ðåñéóóüôåñá áíåðéèýìçôá óõìâÜìáôá áðüöÜñìáêá ó÷åôßæïíôáé ìå áíôéäñÜóåéò áðü ôïäÝñìá, ôï áíáðíåõóôéêü êáé ôï ðåðôéêü óý-óôçìá. Ç ëåðôïìåñåéáêÞ êëéíéêÞ åîÝôáóç êáéáðëÝò åñãáóôçñéáêÝò êáé áðåéêïíéóôéêÝò åîå-ôÜóåéò (ð.÷. áêôéíïãñáößá èþñáêïò) åßíáééêáíÝò íá åíôïðßóïõí ìå áêñßâåéá ôï ðÜó÷ïí

ïñãáíéêü óýóôçìá.ä. Óôç óõíôñéðôéêÞ ôïõò ðëåéïøçößá ïé áíåðé-

èýìçôåò åíÝñãåéåò ðïõ åìöáíßæïíôáé óôïí åîù-íïóïêïìåéáêü ÷þñï Ý÷ïõí êáëÞ ðïñåßá (ßáóç÷ùñßò âëÜâåò) ìåôÜ áðü ôç äéáêïðÞ ôïõ õðåý-èõíïõ öáñìÜêïõ Þ ôçí ôñïðïðïßçóç ôçò äï-óïëïãßáò ôïõ.ÅðéôáêôéêÞ åßíáé åðïìÝíùò ç Ýãêáéñç äéÜ-

ãíùóç ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí ôùí öáñìÜ-êùí áðü ôï ãéáôñü ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò,ãéá ôçí ðñüëçøç óïâáñüôåñùí êáôáóôÜóåùí ðïõïäçãïýí óå ìüíéìåò âëÜâåò Þ Ý÷ïõí èáíáôçöüñáêáôÜëçîç.


1. I. Larmour, RG. Dolfin, H. Baxter et. al. Aprospective study of hospital admissions due todrug reactions. Reactions 354:1, 1991.

2. Î. Êñïêßäçò, Á. Âëçãïõñßäçò, Å. Ðáíþñç êáéóõí. Áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò öáñìÜêùí ùò áéôßáåéóáãùãÞò áóèåíþí óå Ãåíéêü Íïóïêïìåßï.ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò 5: 128-133, 1993.

3. Á. Êùíóôáíôüðïõëïò, Ð. ÊáãìÜêçò, Ì. Æá÷áñßïõêáé óõí. ÅéóáãùãÝò óôï Íïóïêïìåßï áðü ôéòáíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò äéáöüñùí öáñìÜêùí.ÉáôñéêÜ ×ñïíéêÜ 12: 915-919, 1990.

4. GJ. Caranasos, RB. Stewart, LE. Cluff. Drug -induced illness leading to hospitalization. JAMA228: 715-717, 1974.

5. IF. Metsemakers, P. Hopponer, JA Knotterus,RJ Kochen, CB Limonard Computerized healthinformation in The Netherlands: a registrationnetwork of family practices. Br. J. Gen Pract42: 102-106, 1992.

6. ÅðéôñïðÞ Öáñìáêïåðáãñýðíçóçò 1996-7.Ðáñáêïëïýèçóç ôùí áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþíóôçí ÅëëÜäá - ÅôÞóéï äåëôßï 1996. Ôï öÜñìáêï14: 1-8, 1997.

7. Ì. ÅëéóÜö. Ïé áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò ôùí ìçóôåñïåéäþí áíôéöëåãìïíùäþí öáñìÜêùí áðü ôïõòíåöñïýò. Óõíôáãïãñáößá 1:13-19, 1995.

8. ÌÅ. Weinblatt. Toxicity of low-dose methotrex-ate in rheumatoid arthritis. J. Rheumatol 12:35-39, 1985.

9. Åèíéêü Óõíôáãïëüãéï. Åêäüóåéò ÅèíéêïýÏñãáíéóìïý ÖáñìÜêùí (ÅÏÖ). ÁèÞíá, 1996,óåë. 121.

Ðßíáêáò IV. ÁíáöïñÝò áíåðéèýìçôùí åíåñãåéþí áíÜåéäéêüôçôá (¸ôïò 1996)

Åéäéêüôçôá Íïóïêïìåéáêïß Éäéþôåò Óýíïëï

Ðáèïëüãïé 52 11 63Öáñìáêïðïéïß 29 29Äåñìáôïëüãïé 27 6 33Ðáéäßáôñïé 7 3 10Ãåíéêïß ãéáôñïß 4 3 7Áãñïôéêïß ãéáôñïß 7 7¢ëëåò åéäéêüôçôåò 28 7 35

Óýíïëï 154 30 184


84

Á. ÐáðïõôóéäÜêçò

Áðïôåëåóìáôéêüò Þ ü÷é ï áíôéôåôáíéêüò ïñüò;Áíáóêüðçóç ôçò ó÷åôéêÞò âéâëéïãñáößáò


ÓÕÍÔÏÌÇ ÁÍÁÓÊÏÐÇÓÇ

BRIEF REPORTPrimary Heatlh Care, Volume 13, Number 2, 84-88, 2001ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò, Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 84-88, 2001

ÅéóáãùãÞ

Ç áíÜãêç ãéá íá ãßíåé ìéá ôÝôïéáâéâëéïãñáöéêÞ áíáóêüðçóç äçìéïõñãÞ-èçêå áðü ôéò ðñþôåò ìÝñåò Üóêçóçòôçò õðï÷ñåùôéêÞò õðçñåóßáò õðáßèñïõ,üðïõ, åéëéêñéíÜ, âñÝèçêá áðñïåôïßìá-óôïò íá áíôéìåôùðßóù ôéò êáôáóôÜ-óåéò ðáíéêïý êáé áìç÷áíßáò ôüóï ôùíåðéóêåðôþí üóï êáé ôïõ íïóçëåõôéêïýðñïóùðéêïý áëëÜ êáé ôùí óõíáäÝë-öùí ãéáôñþí áêüìç. ÊÜèå öïñÜ ðïõõðÞñ÷å Ýíá ìéêñü Þ ìåãÜëï ôñáýìá ïåêÜóôïôå íïóçëåõôÞò ðñïåéäïðïéïýóåôïí ôñáõìáôßá üôé ç áíôßóôñïöç ìÝ-ôñçóç ãéá ôéò åßêïóé ôÝóóåñéò þñåò ðïõåß÷å óôç äéÜèåóÞ ôïõ, ìÝ÷ñé íá êÜíåéôïí áíôéôåôáíéêü ïñü, åß÷å Þäç áñ÷ß-óåé.

Ç ðáñïýóá åñãáóßá ëïéðüí öéëï-äïîåß íá ðáñïõóéÜóåé ôá âéâëéïãñáöé-êÜ äåäïìÝíá ó÷åôéêÜ ìå ôïí ôÝôáíïêáé ôïí áíôéôåôáíéêü ïñü, ïýôùò þóôåíá áðëïðïéÞóåé ôçí áíôéìåôþðéóç ôïõôñáýìáôïò óôï èÝìá áõôü.

ÐåñßëçøçÁóêþíôáò êÜèå ãéáôñüò ðñùôïâÜèìéá éáôñéêÞ óå Ðåñéöåñåéáêü Éáôñåßï, ÊÝíôñïÕãåßáò Þ Ãåíéêü Íïóïêïìåßï, Ýñ÷åôáé óõ÷íÜ áíôéìÝôùðïò ìå ôñáýìáôá, ìéêñÜ ÞìåãÜëá. ÊÜèå öïñÜ ôï åñþôçìá åßíáé êáôÜ ðüóï åßíáé áíïóïðïéçìÝíïò ï ôñáõ-ìáôßáò áðÝíáíôé óôïí ôÝôáíï êé åðåéäÞ ó÷åäüí ðïôÝ äåí åßìáóôå óßãïõñïé çåíôïëÞ êé ç õðáãüñåõóç åßíáé "áíôéôåôáíéêüò ïñüò ôï ðïëý óå åßêïóé ôÝóóåñéòþñåò". ¸÷åé üìùò íüçìá ï ïñüò áõôüò Þ åßíáé ìüíï ãéá íïìéêïýò ëüãïõò; Óôïåñþôçìá áõôü ðñïóðáèåß íá áðáíôÞóåé ç ðáñïýóá áíáóêüðçóç, þóôå íá Ý÷åéêÜèå ãéáôñüò ôïõëÜ÷éóôïí êÜðïéåò ðñáêôéêÝò ïäçãßåò, ãéá íá ìðïñåß íá óôçñß-îåé ôéò áðüøåéò ôïõ.

Effective or not the Tetanus Immune Globulin?Review of the current literatureA. Papoutsidakis

SummaryIn this review in published literature, about Tetanus and Tetanus Immune Glob-ulin, we try to face one of the daily problems that, the doctors doing primaryhealth care, come across. We tried to find a protocol about the management oftetanus prevention when we have a case of laceration, puncture injury or bum.We hope that it will help any doctor to make the correct decision about hispatients, because not protecting dose can kill and overdose can also make a lotof complications.KeyWords: Tetanus, Tetanus Immune Globulin, prevention, primary health care,guidelines

Eéäéêåõüìåíïò ÏñèïðáéäéêÞò. Worthing and Southlands Hospitals, Worthing, West Sussex,U.K.

ËÝîåéò êëåéäéÜ: ÔÝôáíïò, áíôéôåôáíéêüò ïñüò, áíôé-ôåôáíéêü åìâüëéï, ðñüëçøç, èåñáðåßá, ôñáýìá.ÕðïâëÞèçêå: 24 Éïõëßïõ 2000ÅðáíõðïâëÞèçêå: 20 Óåðôåìâñßïõ 2000¸ãéíå äåêôÞ ãéá äçìïóßåõóç: 1 Äåêåìâñßïõ 2000Õðåýèõíïò áëëçëïãñáößáò: Áíôþíçò ÐáðïõôóéäÜ-êçò ÔïìðÜæç 29 74100 ÑÝèõìíï ôçë.: (0831)-72538

85

Á. ÐáðïõôóéäÜêç Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 2001

Õëéêü-ÌÝèïäïò

Ç áíáæÞôçóç Ýãéíå ìå âÜóç ôç óõëëïãÞ äå-äïìÝíùí MEDLINE áðü ôï 1960 Ýùò ôï 1999÷ñçóéìïðïéþíôáò ùò ëÝîåéò êëåéäéÜ: "ôÝôáíïò, åì-âïëéáóìüò, ðñüëçøç" êáé áíáæçôÞèçêáí êõñßùòÜñèñá áíáóêüðçóçò. Åßíáé ãåãïíüò üôé ðïëý ëßãáó÷åôéêÜ Üñèñá âñÝèçêáí (Ðßíáêáò É).


Óýìöùíá ìå ôçí áíáóêüðçóç ïé ðåñéóóüôå-ñïé óõããñáöåßò ôïíßæïõí ôç óçìáóßá ôçò ðñüëç-øçò ôçò íüóïõ ìå ôï óõóôçìáôéêü åìâïëéáóìü.Ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí ôñáõìÜôùí üëïé ó÷å-äüí óõãêëßíïõí óôï ðñùôüêïëëï ôïõ Ðßíáêá IIêáèþò êáé óôç óçìáóßá ôïõ ðïëý êáëïý êáèáñé-óìïý. Öáßíåôáé ëïéðüí üôé ï áíôéôåôáíéêüò ïñüòêñßíåôáé áðáñáßôçôïò ìüíï óôá ñõðáñÜ ôñáýìá-

ôá ôùí ìåñéêþò Þ êáèüëïõ áíïóïðïéçìÝíùí.

ÓõæÞôçóç- ÓõìðåñÜóìáôá

Ï ôÝôáíïò ðñïóâÜëëåé ó÷åäüí áðïêëåéóôéêÜìç åìâïëéáóìÝíá Þ åëëéðþò åìâïëéáóìÝíá Üôïìá1

êáé ðñïêáëåßôáé áðü ôç íåõñïôïîßíç, ôçí ïðïßáðáñÜãåé ôï Clostridium tetani, Ýíáò Gram+ âÜ-êéëïò, óðüñïé ôïõ ïðïßïõ âñßóêïíôáé óôï ÷þìáêáé óôá êüðñáíá áíèñþðùí êáé æþùí. ÁõôÞ çíåõñïôïîßíç åßíáé õðåýèõíç ãéá ôçí êëéíéêÞ åéêü-íá ôçò íüóïõ2.

Ç óõíçèéóìÝíç ðåñßïäïò åðþáóçò êõìáßíå-ôáé áðü 7 ìå 21 ìÝñåò. Ùóôüóï Ý÷ïõí áíáöåñèåßóõìðôþìáôá áðü ôéò ðñþôåò 24 þñåò ìÝ÷ñé êáéìÞíåò ìåôÜ2.

Ðåñßðïõ 50 ðåñéóôáôéêÜ ôåôÜíïõ áíáöÝñï-íôáé êÜèå ÷ñüíï óôéò Ç.Ð.Á.1,3 ìå ôï 67% ôùíðåñéðôþóåùí íá áöïñïýí óå çëéêßåò ìåãáëýôåñåò

Ðßíáêáò É. ÁðïôåëÝóìáôá âéâëéïãñáöéêÞò áíáæÞôçóçò

R.A. Faust, W.A. Roy, D.M. Ewin, P.A. Espenan, ÓõíéóôÜôáé ðïëý êáëüò êáèáñéóìüò ôïõ ôñáýìáôïòJ.E. Brown.Management and Tetanus Prophylaxis êáé åìâïëéáóìüò ìå âÜóç ôï ðñùôüêïëëï ôïõ Ðßíáêá IIin the Treatment of Puncture Wounds The AmericanSurgeon, April: 198-204, 1972.

R.J. Rothstein, F.J. Baker. Tetanus, Prevention and ÓõíéóôÜôáé ôï ðñùôüêïëëï ôïõ Ðßíáêá ÉÉ êáéTreatment. JAMA, 240(7): 675-6,1978 åðéóçìáßíåôáé ï êßíäõíïò ôçò õðåñáíïóïðïßçóçò ðïõ

Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôéò áíåðéèýìçôåò áíôéäñÜóåéò

Clinical Guidelines (chapter excerpted from the Ðñùôüêïëëï ôïõ Ðßíáêá II êáé åðéóçìáßíåôáé ãéá ÜëëçClinician's Handbook of Preventive Services). Tetanus ìéá öïñÜ ï êßíäõíïò ôçò õðåñáíïóïðïßçóçòand Diphtheria Immunization/Prophylaxis Adults andOlder Adults. The Nurse Practitioner, 22(3):116-20,1997

B. Bardenheier, D. R. Prevots, N Khetsuriani, Ôïíßæåôáé ç óçìáóßá ôçò ðñüëçøçò ôçò íüóïõ ìÝóùM. Wharton. Tetanus Surveillance- United States, ôïõ åìâïëéáóìïý, áíáöÝñïíôáé ìåãÜëá ðïóïóôÜ1995-1997. MMWR, 47(SS-2): 1-13, 1998 áíåìâïëßáóôùí Áìåñéêáíþí ðïõ åêäçëþíïõí êáé ôç

íüóï êáé ôá ìåãÜëá ðïóïóôÜ èíçôüôçôáò óôçíðåñßðôùóç ðïõ åêäçëùèåß ç íüóïò

É Ôóåñìåíßäçò. Åðßðåäá åíåñãçôéêÞò áíïóïðïßçóçò Ôïíßæåôáé ç óçìáóßá ôïõ óõóôçìáôéêïý åìâïëéáóìïýóôïí ðëçèõóìü ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ Ê.Õ. Êïõöáëßùí ãéá ôçí êÜëõøç ôïõ ðëçèõóìïý þóôå íá åêñéæùèïýíÈåóóáëïíßêçò. ÓõãêñéôéêÞ ìåëÝôç ìåôÜ 3 ÷ñüíéá ïé íüóïé üðùò ç éëáñÜ, åñõèñÜ, ôÝôáíïò, ðáñùôßôéäá.ëåéôïõñãßáò (1986-9) ÐáéäéáôñéêÞ Âïñåßïõ ÅëëÜäïò,3:124-31, 1991.

Â. ÊéïóÝò, Å. ÐÜãêáëïò, Á. Ìáñêüðïõëïò, ×. ÌáíÝò, 19 ÐåñéóôáôéêÜ óôçí áíáöåñüìåíç ôñéåôßá óôç Âïñ.×. ÊáëëéãêÜôóçò, Á. Ðáðá÷ñÞóôïõ ê.á. Ç åðéäçìéïëïãßá ÅëëÜäá ìå èíçôüôçôá áðü 44 ìÝ÷ñé êáé 100% êõñßùòôùí ëïéìùäþí íüóùí óôç Âïñ. ÅëëÜäá êáôÜ ôçí ëüãù êáèõóôåñçìÝíçò ðñïóÝëåõóçò óôï Íïóïêïìåßï.ôñéåôßá 1980-2. Ãáëçíüò, 28(3):473-88, 1986.

Ä. ÆïõìðïõëÜêçò Áíôéôåôáíéêüò Ïñüò Äåëôßï Ðñùôüêïëëï Ðßíáêá ÉÉÁ´ ÐáéäéáôñéêÞò ÊëéíéêÞò ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí,32(2): 155-6, 1985.


86


êáí ïé ôåëåõôáßåò ðáéäéáôñéêÝò äüóåéò óôçí çëé-êßá ôùí 14 êáé 16 åôþí.

ÅíáëëáêôéêÜ ãéá ôïõò åíçëßêïõò ðïõ äåí Ý÷ïõíëÜâåé Ýíá ðëÞñåò ðñüãñáììá åìâïëéáóìïý óôçíðáéäéêÞ çëéêßá óõíéóôÜôáé ç äåýôåñç äüóç íáãßíåé 4 ìå 8 åâäïìÜäåò ìåôÜ ôçí ðñþôç êáé íááêïëïõèÞóåé ç ôñßôç äüóç 6 ìå 12 ìÞíåò ìåôÜ ôçäåýôåñç. Óôç óõíÝ÷åéá ôï ðñüãñáììá óõíå÷ßæåôáéêáíïíéêÜ ìå åìâïëéáóìü êÜèå 10 ÷ñüíéá1.

Óôçí ðåñßðôùóç êÜðïéùí ñõðáñþí êé õðü-ðôùí ôñáõìÜôùí ìðïñåß íá ãßíåé åðáíáëçðôéêÞäüóç åìâïëßïõ, áí Ý÷ïõí ðåñÜóåé ðåñéóóüôåñá áðü5 ÷ñüíéá áðü ôçí ôåëåõôáßá (Ðßíáêáò II)1,2,5.

Ç óõíéóôþìåíç äüóç ôïõ áíôéôåôáíéêïý åì-âïëßïõ ãéá üëïõò ôïõò åíçëßêïõò åßíáé 0,5 mlåíäïìõúêÜ, ìå ðñïôéìþìåíç èÝóç ôï äåëôïåéäÞ ìõ.ÁõôÞ ç äüóç èá ðñïêáëÝóåé ðáèçôéêÞ áíïóï-ðïßçóç ìå ôéìÝò áíôéôïîßíçò 0,01 units/ml ãéáôïõëÜ÷éóôïí Ýíá ìÞíá. Êáé áí ï áóèåíÞò Ý÷åéëÜâåé Ýóôù êáé ìßá äüóç óôï ðáñåëèüí ôüôå èáÝ÷åé ðñïóôáôåõôéêÝò ôéìÝò áíôéôïîßíçò óå 9 ìå 11ìÝñåò2. ÅðéðëÝïí, áí ÷ñåéÜæåôáé íá ãßíåé êáé åíåñ-ãçôéêÞ áíïóïðïßçóç ìå áíôéôåôáíéêü ïñü, ôüôå÷ïñçãïýìå 0,5 ml (250 U) óôçí áíôßðëåõñç èÝóçáðü áõôÞ ôïõ åìâïëßïõ2. Ìåãáëýôåñåò äüóåéòáíôéôåôáíéêïý ïñïý äåí ðñïóôáôåýïõí ðåñéóóüôå-ñï åíþ óå óõíäõáóìü ìå ôç äüóç åìâïëßïõ ìðïñåßêáé íá áëëçëïåîïõäåôåñùèïýí5.

Óôçí ðáôñßäá ìáò ôï Åèíéêü ÐñüãñáììáÅìâïëéáóìþí6 îåêéíÜ ôïí åìâïëéáóìü åíÜíôéá óôïíôÝôáíï áðü ôçí çëéêßá ôùí 2-3 ìçíþí ìå ôïôñéðëü åìâüëéï DTP êáé áêïëïõèþíôáò Ýíá óõ-óôçìáôéêü ðñüãñáììá åìâïëéáóìþí êáôáëÞãåéóôçí ôåëåõôáßá äüóç óôçí çëéêßá ôùí 14-16 åôþíäüóç ç ïðïßá åðáíáëáìâÜíåôáé êÜèå 10 ÷ñüíéáäéÜ âßïõ. ÕðÜñ÷ïõí êáé äéÜöïñåò åíáëëáêôéêÝò

ôùí 50 åôþí3. Áðü ôïõò áóèåíåßò ðïõ åêäÞëùóáíôç íüóï óôéò Ç.Ð.Á. ìüíï ôï 13% âñÝèçêå íáÝ÷åé ïëïêëçñþóåé ôï ðñüãñáììá åìâïëéáóìïý3. Ôïðïóïóôü èíçôüôçôáò êõìáßíåôáé ãýñù óôï 30%ãåíéêÜ, áëëÜ åßíáé ìåãáëýôåñï óôéò ìåãáëýôåñåòçëéêßåò3. Áõôü ãéáôß ôï 40% ôùí åíçëßêùí ðÜíùáðü 60 åôþí, üðùò áðïäåß÷ôçêå ìå ïñïëïãéêÝòìåëÝôåò, Ý÷ïõí áíåðáñêåßò ôéìÝò ðñïóôáôåõôéêþíáíôéóùìÜôùí3. Éäéáßôåñá åðéêßíäõíïò åßíáé ï ôÝ-ôáíïò óôç íåïãíéêÞ çëéêßá êáé óôïõò íáñêïìá-íåßò. Óôç äåêáåôßá ôïõ ’80 50.000 Üôïìá ðÝèáé-íáí êÜèå ÷ñüíï áðü ôÝôáíï2. Ï óõóôçìáôéêüòáíôéôåôáíéêüò åìâïëéáóìüò üðùò êáé ç ÷ïñÞãçóçáíôéôåôáíéêÞò ôïîßíçò (ïñüò) óå ñõðáñÜ ôñáýìá-ôá öáßíåôáé üôé ðñïöõëÜóóïõí 100%3 áðü ôçíðñïóâïëÞ.

Óôçí ÅëëÜäá ï ôÝôáíïò åîáêïëïõèåß íá áðï-ôåëåß ìéá õðáñêôÞ íïóïëïãéêÞ ïíôüôçôá êáé ìÜ-ëéóôá ìå éäéáßôåñá õøçëÜ ðïóïóôÜ èíçôüôçôáò,êõñßùò ëüãù êáèõóôÝñçóçò Ýíáñîçò ôçò êáôÜë-ëçëçò èåñáðåõôéêÞò áãùãÞò4. Óôç Âïñ. ÅëëÜäáóôçí ôñéåôßá 1980-82 áíáöÝñèçêáí 19 ðåñéóôá-ôéêÜ ôá ïðïßá íïóçëåýôçêáí óå ìåãÜëï ðåñéöå-ñåéáêü íïóïêïìåßï ôçò Èåóóáëïíßêçò ìå éäéáßôå-ñá õøçëÜ ðïóïóôÜ èíçôüôçôáò (42,86% ôï 1980,100% ôï 1981 êáé 66,7% ôï 1982)4. Ôçí ßäéáðåñßïäï ó' üëç ôçí ÅëëÜäá åß÷áí êáôáãñáöåß 61ðåñéóôáôéêÜ ôåôÜíïõ ìå ðïóïóôü èíçôüôçôáò31,1%. Åðßóçò áðü ôï äåëôßï ôçò ÅÓÕÅ Ý÷ïõìå36 êáôáãñáöÝíôá ðåñéóôáôéêÜ ôåôÜíïõ ó' üëçôçí ÅëëÜäá.

Ïé ðåñéóóüôåñïé õãåéïíïìéêïß ïñãáíéóìïß ôçòÁìåñéêÞò óõíéóôïýí Ýíá ðñüãñáììá åìâïëéáóìïý,ôï ïðïßï ðåñéëáìâÜíåé åìâüëéï êáôÜ ôïõ ôåôÜíïõêÜèå 10 ÷ñüíéá êé åðéðëÝïí ìéá äüóç óôçí çëéêßáôùí 50 åôþí1, ìå äåäïìÝíï âÝâáéá üôé ðñïçãÞèç-

Ðßíáêáò ÉÉ. Åíäåßîåéò ãéá áíïóïðïßçóç

Êáèáñü Ôñáýìá Ñõðáñü ÔñáýìáË

Åìâüëéï Áíôéôåôáíéêüò Åìâüëéï ÁíôéôåôáíéêüòÐÑÏÇÃÏÕÌÅÍÏÉ ÅÌÂÏËÉÁÓÌÏÉ* ôåôÜíïõ ïñüò ôåôÜíïõ ïñüò

ÊáíÝíáò Þ Üãíùóôïò ÍÁÉ+ Ï×É ÍÁÉ+ ÍÁÉÌéá ðñïçãïýìåíç äüóç åìâïëéáóìïý ÍÁÉ+ Ï×É ÍÁÉ+ ÍÁÉÄýï ðñïçãïýìåíåò äüóåéò åìâïëéáóìïý ÍÁÉ+ Ï×É ÍÁÉ+ ÍÁÉÔñåéò Þ ðåñéóóüôåñåò äüóåéò åìâïëéáóìïý OXI& Ï×É ÍÁÉ! ÍÁÉË Ôñáýìáôá ìå óêüíç, êüðñáíá êáé óßåëï. ÔñõðÞìáôá (ïé ìéóÝò ðåñéðôþóåéò ôåôÜíïõ5), åãêáýìáôá, ôñáýìáôáôñéâÞò êáé äÞãìáôá* DT: Äéöèåñßáò, ÔåôÜíïõ.+ Èá ðñÝðåé íá ïëïêëçñùèåß ôï ðñüãñáììá åìâïëéáóìïý.& Åêôüò áí Ý÷ïõí ðåñÜóåé ðÜíù áðü 10 ÷ñüíéá áðü ôçí ôåëåõôáßá äüóç.! Åêôüò áí Ý÷ïõí ðåñÜóåé ðåñéóóüôåñá áðü 5 ÷ñüíéá áðü ôçí ôåëåõôáßá äüóç.

87

Á. ÐáðïõôóéäÜêç Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 2001

ëýóåéò ãéá ðáéäéÜ ìåãáëýôåñá Þ ìéêñüôåñá ôùí 7åôþí êáèþò êáé ãéá åíçëßêïõò ðïõ êáèõóôÝñçóáíãéá êÜðïéï ëüãï íá åìâïëéáóôïýí7.

Åðßëïãïò

Ï Ãåíéêüò Ãéáôñüò, êé ü÷é ìüíï, ìðïñåß íáÝ÷åé Ýíá âïçèçôéêü áëãüñéèìï áíôéìåôþðéóçò ôïõôåôÜíïõ ï ïðïßïò êáé óõíïøßæåôáé óôïí ÐßíáêáÉÉÉ.

Ðïëý ìåãÜëï ñüëï óôïí åìâïëéáóìü ôïõ ðëç-èõóìïý Ý÷ïõí ôá áãñïôéêÜ ÊÝíôñá Õãåßáò, üðïõìå ôçí åöáñìïãÞ óõóôçìáôéêþí ðñïãñáììÜôùíêáôáöÝñíïõí íá áõîÞóïõí èåáìáôéêÜ ôá ðïóï-óôÜ ôïõ åìâïëéáóìÝíïõ ðëçèõóìïý8.

Ðñïóï÷Þ ðñÝðåé íá äßíïõìå óôï éóôïñéêü, áíõðÜñ÷åé áíáöïñÜ ãéá áëëåñãéêÞ áíôßäñáóç óåðñïçãïýìåíç äüóç. Ç áëëåñãéêÞ áíôßäñáóç ðñÝ-ðåé íá åßíáé ãåíéêåõìÝíç, áöïý ôïðéêÜ áëëåñãéêÜöáéíüìåíá åßíáé óõíÞèç1.

Êáëü åßíáé íá áðïöåýãïõìå ôç ÷ïñÞãçóçåðéðëÝïí åìâïëéáóìþí óå ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ìé-êñüôåñï áðü 10 ÷ñüíéá, åêôüò áí åíäåßêíõôáéáðü ôï ôñáýìá (Ðßíáêáò ÉÉ), ãéáôß ïé õøçëÝòäüóåéò áíôéóùìÜôùí ìðïñåß íá ðñïêáëÝóïõí ïõñ-ôéêÜñéá, áããåéïíåõñéêü ïßäçìá êáé öáéíüìåíïArthus1,2. ÓïâáñÝò ôïðéêÝò áíôéäñÜóåéò îåêéíïýí2 ìå 8 þñåò ìåôÜ ôïí åìâïëéáóìü êáé óõ÷íÜóõíäõÜæïíôáé ìå ðõñåôü êáé áäéáèåóßá1.

Äåí ðñÝðåé íá îå÷íÜìå üìùò íá êáèáñßæïõìåêáëÜ ôá ñõðáñÜ ôñáýìáôá ìå Üöèïíï ôñå÷ïýìå-

íï íåñü êáé íá áöáéñïýìå üëá ôá ôõ÷üí îÝíáóþìáôá2,9.

Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ Ý÷ïõìå Ýíáñîç óõìðôù-ìÜôùí ðñÝðåé íá ãßíåé Üìåóç Ýíáñîç áíôéâéïôéêÞòáãùãÞò ìå êñõóôáëëéêÞ ðåíéêéëßíç G 1 åê. ìïíÜ-äåò IV êÜèå 6 þñåò Þ ôåôñáêõêëßíç 2 ãñ., áíôéôå-ôáíéêü ïñü 3.000-6.000 ìïíÜäåò IM êáé åéóáãù-ãÞ óå ÌÅÈ2. Åäþ ðñÝðåé íá ðñïóôåèåß üôé çäéÜãíùóç ôïõ ôåôÜíïõ åßíáé êáèáñÜ êëéíéêÞ, áöïýç áðïìüíùóç ôïõ ïñãáíéóìïý áðü ôï ôñáýìá äåíåßíáé ïýôå åõáßóèçôç ïýôå åéäéêÞ3. ¸÷ïíôáò ëïé-ðüí ôïõò ðáñáôéèÝìåíïõò ðßíáêåò ùò ïäçãïýò êáéáîéïëïãþíôáò êÜèå öïñÜ ôï êÜèå ôñáýìá ìðï-ñïýìå, ðéóôåýù, íá åðéëÝãïõìå êÜèå öïñÜ óåðïéïõò áóèåíåßò ðñÝðåé íá ÷ïñçãçèåß ï áíôéôåôá-íéêüò ïñüò Þ/êáé ç äüóç åìâïëßïõ. Ôï ðéï óçìá-íôéêü ðÜíôùò åßíáé üôé, áí ÷ïñçãçèåß ç äüóçåìâïëßïõ, íá åíçìåñþóïõìå ôïí áóèåíÞ üôé ðñÝ-ðåé ïðùóäÞðïôå íá ãßíïõí êé ïé õðüëïéðåò äü-óåéò.

Óçìáíôéêü åßíáé åðßóçò íá åíçìåñþíïõìå ôïïéêïãåíåéáêü ðåñéâÜëëïí ôïõ áóèåíïýò ãéá ôï÷ñüíï åðþáóçò áëëÜ êáé ôá ðñþôá óõìðôþìáôáôïõ ôåôÜíïõ, þóôå óå êÜèå åíäå÷üìåíï íá áñ÷ß-óåé Üìåóá ç èåñáðåßá. ¼óï ãéá ôéò "24 þñåò"áõôü ìÜëëïí ëÝãåôáé, ãéá íá "áã÷þóïõìå", êáôÜêÜðïéï ôñüðï, ôïí áóèåíÞ þóôå íá ìçí îå÷Üóåéíá êÜíåé ôïí áíôéôåôáíéêü ïñü áëëÜ êáé ßóùò,ãéá íá ðñïëÜâïõìå êáé ôçí ôõ÷üí, ðïëý óðÜíéá,ðåñßðôùóç ôçò åêäÞëùóçò ôïõ ôåôÜíïõ êáôÜ ôïðñþôï 24ùñï.

Ðßíáêáò ÉÉÉ. Áëãüñéèìïò áíôéìåôþðéóçò ôåôÜíïõ

¢ìåóç ðñïóðÜèåéá ãéá åìâïëéáóìïýò êáé åíçìÝñùóç üëïõ ôïõ ðëçèõóìïýÔñáýìá

¯Êáëüò êáèáñéóìüò

¯Áíôéôåôáíéêüò ïñüò; Åìâüëéï; ® Ðñùôüêïëëï Ðßíáêá II

¯Êáëü éóôïñéêü, ãåíéêåõìÝíç áëëåñãßá óå ðñïçãïýìåíç äüóç;

ÁðïöõãÞ ÷ïñÞãçóçò åðéðëÝïí äüóçò óå äéÜóôçìá <10 ÷ñüíùí åêôüò áí åíäåßêíõôáé áðü ôï ôñáýìá.

¯ÅíçìÝñùóç ôïõ Üìåóïõ ðåñéâÜëëïíôïò ãéá ôçí ðñþéìç óõìðôùìáôïëïãßá ôçò íüóïõ

¯Óõìðôþìáôá;

¯ÌÅÈ ® ¢ìåóç Ýíáñîç áíôéâéïôéêÞò áãùãÞò


88



1. Clinical Guidelines (chapter excerpted from theClinician's Handbook of Preventive Services).Tetanus and Diphtheria Immunization/Prophy-laxis Adults and Older Adults. The NursePractitioner 22:116-20,1997.

2. R.J. Rothstein, F.J. Baker. Tetanus, Preventionand Treatment. JAMA 240:675-6,1978.

3. B. Bardenheier, D.R. Prevots, N. Khetsuriani,M. Wharton. Tetanus Surveillance-United States,1995-1997. MMWR 47:1-13,1998.

4. Â. ÊéïóÝò, Å. ÐÜãêáëïò, Á. Ìáñêüðïõëïò, ×.ÌáíÝò, ×. ÊáëëéãêÜôóçò, Á. Ðáðá÷ñÞóôïõ ê.á.Ç åðéäçìéïëïãßá ôùí ëïéìùäþí íüóùí óôç Âïñ.ÅëëÜäá êáôÜ ôçí ôñéåôßá 1980-2. Ãáëçíüò 28:473-88, 1986.

5. R. Forrat, R. Dumas, M. Seiberling, M. Merz,C. Lutsch, J. Lang. Evaluation of the Safety

and Pharmacokinetic Profile of a New, Pas-teurized, Human Tetanus Immunoglobulin Ad-ministered as Sham, Postexposure Prophylaxisof Tetanus. Antimicrobial Agents and Chemo-therapy, (Feb.) 298-305, 1998.

6. Åèíéêü Ðñüãñáììá Åìâïëéáóìþí ãéá ôçí ÅëëÜäá.ÉáôñéêÞ Åðéêáéñüôçôá Áðñßëéïò: 874-5, 2000.

7. Ä. ÆïõìðïõëÜêçò. Áíôéôåôáíéêüò Ïñüò. Äåëôßï ÁÐáéäéáôñéêÞò ÊëéíéêÞò ôïõ ÐáíåðéóôçìßïõÁèçíþí 32:155-6, 1985.

8. É. Ôóåñìåíßäçò. Åðßðåäá åíåñãçôéêÞò áíïóïðïßçóçòóôïí ðëçèõóìü ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ Ê. Õ. ÊïõöáëßùíÈåóóáëïíßêçò. ÓõãêñéôéêÞ ìåëÝôç ìåôÜ 3 ÷ñüíéáëåéôïõñãßáò (1986-9). ÐáéäéáôñéêÞ ÂïñåßïõÅëëÜäïò 3:124-31, 1991.

9. R.A. Faust, W.A. Roy, D.M. Ewin, P.A. Espen-an, J.E. Brown. Management and Tetanus Proph-ylaxis in the Treatment of Puncture Wounds.The American Surgeon, (April): 198-204, 1972.

89

Á. Óùôçñüðïõëïò Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 2001

Èåñìïðëçîßá, íüóïò ôùí êáéñéêþí óõíèçêþí ôçò åðï÷Þò ìáò

Á. Óùôçñüðïõëïò1, Ïõñ. Áðïóôüëïõ2, Å. Óêëçñüò3

ÓÕÍÔÏÌÇ ÁÍÁÓÊÏÐÇÓÇ

BRIEF REPORTPrimary Heatlh Care, Volume 13, Number 2, 89-94, 2001ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò, Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 89-94, 2001

ÅéóáãùãÞ

Ïé èÜíáôïé áðü èåñìïðëçîßá áðï-ôåëïýí ìÝ÷ñé óÞìåñá ôç ìÜóôéãá ôçòåðï÷Þò ìáò. Ïé ðñþôåò éóôïñéêÝò ðåñé-ãñáöÝò èåñìïðëçîßáò Ý÷ïõí êáôáãñá-öåß ðñéí áðü 2.000 ÷ñüíéá. Ôï 24 ð.×.ï Ñùìáúêüò óôñáôüò êáôáóôñÜöçêåïëïó÷åñþò óôçí Áñáâßá áðü ôç "èåñ-ìÞ íüóï", åíþ ïé óôáõñïöüñïé íéêÞèç-êáí óôïõò Áãßïõò Ôüðïõò áðü ôçíõøçëÞ èåñìïêñáóßá êáé ôïí ðõñåôü.ÐïëëÜ èýìáôá èåñìïðëçîßáò Ý÷ïõí ðå-ñéãñáöåß êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ Á'Ðáãêïóìßïõ ÐïëÝìïõ óôï Âñåôáíéêüóôñáôü. ÊáôÜ ôïí Â' Ðáãêüóìéï Ðü-ëåìï ïé ÁìåñéêÜíïé, óôçí ðñïóðÜèåéÜôïõò íá åêðáéäåýóïõí óôñáôéþôåò ãéáôá÷åßá äéÜèåóç óå ìåñáñ÷ßåò ôñïðéêþíêëéìÜôùí, åêðáßäåõáí íåïóýëëåêôïõòóå êáôáóôÜóåéò õøçëÞò èåñìïêñáóßáòêáé õãñáóßáò, ìå áðïôÝëåóìá 125 èá-íáôçöüñåò ðåñéðôþóåéò èåñìïðëçîßáò.Óôéò Ç.Ð.Á, óýìöùíá ìå ôá äåäïìÝíáôùí óôáôéóôéêþí õðçñåóéþí êáôÜ ôáÝôç 1952-1955 êáé 1966, óå êáýóù-íåò ðïõ óõíÝâçóáí êáôÜ ôá Ýôç áõôÜ,

ÐåñßëçøçÏé èÜíáôïé áðü èåñìïðëçîßá äõóôõ÷þò åîáêïëïõèïýí íá áðïôåëïýí ôç ìÜóôé-ãá ôçò åðï÷Þò ìáò óå ðåñéðôþóåéò êõìÜôùí êáýóùíá, ôá ïðïßá ÷áñáêôçñßæï-íôáé ü÷é ìüíï áðü áõîçìÝíåò èåñìïêñáóßåò, áëëÜ êáé áðü ôçí ôáõôü÷ñïíçáýîçóç ôçò õãñáóßáò ôçò áôìüóöáéñáò êáé áðü ôçí ðáñáôåôáìÝíç äéÜñêåéÜôïõò. Ç áíáóêüðçóç áõôÞ áíáöÝñåôáé óôç öõóéïëïãßá ôçò èåñìïñýèìéóçò,óôçí êëéíéêÞ åéêüíá ôçò êëáóéêÞò èåñìïðëçîßáò, ôçò èåñìïðëçîßáò ìåôÜ áðüÜóêçóç, ôïõ èåñìéêïý ïéäÞìáôïò, ôçò èåñìéêÞò óõãêïðÞò, ôùí èåñìéêþí êñá-ìðþí êáé ôçò èåñìéêÞò åîÜíôëçóçò. Åðßóçò óôçí áíáóêüðçóç áõôÞ ãßíåôáéáíáöïñÜ óôéò åêäçëþóåéò ôçò èåñìïðëçîßáò áðü ôá äéÜöïñá óõóôÞìáôá êá-èþò åðßóçò áíáöïñÜ óôéò èåñáðåõôéêÝò êáé ðñïëçðôéêÝò ìåèüäïõò áíôéìåôþ-ðéóÞò ôçò.

Heatstroke: the illness of the weather conditions in our epoch.A. Sotiropoulos, Our. Apostolou, E. Skliros

SummaryMany deaths due to heatstroke unfortunately continue to constitute scourge ofour epoch in times of heat waves, which are characterized not only by elevatedtemperatures but by long terms of heat and humidity as well. The presentarticle deals on the physiology of thermoregulation, the clinical spectrum of theclassical heatstroke, the exertional heatstroke, the thermic swelling, the heatsyncope, the heat cramps and the heat exhaustion heatstroke. The presentarticle also deals on the heatstroke manifestations of many systems and dealson the current therapeutical and preventive methods for the heatstroke.KeyWords: Classical heatstroke, Exertional heatstroke, Thermic swelling, Heatsyncope, Heat cramps, Heat exhaustion heatstroke

1Ðáèïëüãïò ÅðéìåëçôÞò Â' Å.Ó.Õ.Ã' Ðáèïëïãéêïý ÔìÞìáôïò Ð.Ã.Í.Íßêáéáò-ÐåéñáéÜ, 2Ðáèïëü-ãïò Åðéóôçìïíéêüò ÓõíåñãÜôçò, Ã' Ðáèïëïãéêïý ÔìÞìáôïò Ð.Ã.Í.Íßêáéáò-ÐåéñáéÜ, 3ÃåíéêüòÉáôñüò, ÄéåõèõíôÞò ÊÝíôñïõ Õãåßáò ÍåìÝáò

ËÝîåéò êëåéäéÜ: ÊëáóéêÞ èåñìïðëçîßá, èåñìïðëçîßáìåôÜ áðü Üóêçóç, èåñìéêü ïßäçìá, èåñìéêÞ óõãêï-ðÞ, èåñìéêÝò êñÜìðåò, èåñìéêÞ åîÜíôëçóç.ÕðïâëÞèçêå: 24 Éïõëßïõ 2000ÅðáíõðïâëÞèçêå: 20 Óåðôåìâñßïõ 2000¸ãéíå äåêôÞ ãéá äçìïóßåõóç: 1 Äåêåìâñßïõ 2000Õðåýèõíïò áëëçëïãñáößáò: Óùôçñüðïõëïò ÁëÝîçò,ÊáóóÜíäñáò 14, ÉËÉÏÍ- ÁÈÇÍÁ, ÔÊ 13122, Ôçë: (01)2628920


90

Á. Óùôçñüðïõëïò

õðÞñîå Ýíáò ìÝóïò üñïò 820 èáíÜôùí ôï ÷ñüíïëüãù èåñìïðëçîßáò, óå áíôßèåóç ìå 179 èáíÜ-ôïõò ôï ÷ñüíï óôç äéÜñêåéá ôùí åôþí ÷ùñßò êáý-óùíá1.

ÊëéíéêÞ åéêüíá èåñìïðëçîßáò

Åêôüò áðü ôçí áìéãÞ èåñìïðëçîßá õðÜñ÷ïõíÜëëåò êáôáóôÜóåéò ðïõ èåùñïýíôáé, ëéãüôåñï Þðåñéóóüôåñï, ðñïÜããåëïé ôçò áìéãïýò èåñìïðëç-îßáò üðùò: ôï èåñìéêü ïßäçìá, ç èåñìéêÞ óõãêï-ðÞ, ïé èåñìéêÝò êñÜìðåò, êáé ç èåñìéêÞ åîÜíôëç-óç. Ïé ðñïäéáèåóéêïß ðáñÜãïíôåò ãéá ôçí åêäÞ-ëùóç ôçò èåñìïðëçîßáò áíáãñÜöïíôáé óôïí Ðß-íáêá 12.

Èåñìéêü ïßäçìá, èåñìéêÞ óõãêïðÞ, èåñìéêÝò êñÜìðåò

Ôï èåñìéêü ïßäçìá åíôïðßæåôáé êõñßùò óôáêÜôù Üêñá êáé ïöåßëåôáé óôçí áýîçóç ôïõ üãêïõõãñþí ôïõ óþìáôïò, ëüãù êáôáêñÜôçóçò íáôñßïõêáé ýäáôïò ìÝóù ôçò áëäïóôåñüíçò. Ç èåñìéêÞóõãêïðÞ ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ïñèïóôáôéêÞ õðü-ôáóç (ìåéùìÝíïò åíäïáããåéáêüò üãêïò). Ïé èåñìé-

êÝò êñÜìðåò áðïôåëïýí ôï ðéï êáëüçèåò èåñìéêüóýíäñïìï. Åìöáíßæïíôáé óå Üôïìá ðïõ åêôåëïýíÝíôïíç ìõúêÞ åñãáóßá óå èåñìü ðåñéâÜëëïí êáéðïõ Ý÷ïõí åãêëéìáôéóôåß ãéá éêáíü ÷ñïíéêü äéÜ-óôçìá óôï èåñìü ðåñéâÜëëïí. Äåí óõíïäåýïíôáéáðü ðõñåôü êáé áðïäßäïíôáé óå áðþëåéá ÷ëù-ñéïý÷ïõ íáôñßïõ ìå ôçí åößäñùóç. Ðñüêåéôáé ãéáåðþäõíïõò ìõúêïýò óðáóìïýò ôùí ãñáììùôþíìõþí óõíÞèùò ôùí êÜôù Üêñùí êáé óðáíéüôåñáÜëëùí ðåñéï÷þí ôïõ óþìáôïò (ð.÷. ôùí ìõþí ôçòêïéëßáò). ÅñãáóôçñéáêÜ åõñÞìáôá åßíáé ç áýîçóçôïõ áéìáôïêñßôç, ç åëÜôôùóç ôïõ íáôñßïõ áßìá-ôïò êáé ôùí ïýñùí2-4.

ÈåñìéêÞ åîÜíôëçóç

Ç èåñìéêÞ åîÜíôëçóç (èåñìéêÞ êáôÝñåéøç)åìöáíßæåôáé ìåôÜ áðü ðáñáôåôáìÝíç Ýêèåóç (þñåòÞ çìÝñåò) óå õøçëÝò èåñìïêñáóßåò êáé óõíÞèùòåìöáíßæåôáé êáôÜ åðéäçìßåò óå êýìáôá êáýóùíáóå ìç åãêëéìáôéóìÝíá Üôïìá. Ïöåßëåôáé óå Ýëëåé-øç ýäáôïò Þ íáôñßïõ Þ óå Ýëëåéøç êáé ôùí äýï.

Ïé áóèåíåßò ìå èåñìéêÞ åîÜíôëçóç, ðïõ ïöåß-ëåôáé óå Ýëëåéøç íáôñßïõ (áíôéêáôÜóôáóç íåñïý÷ùñßò áëÜôé), åßíáé áðýñåôïé êáé äéáôçñïýí ôçí

Ðßíáêáò 1. Ðñïäéáèåóéêïß ðáñÜãïíôåò èåñìïðëçîßáò

É.ÓõíèÞêåò ïé ïðïßåò åííïïýí ôçí åìöÜíéóç èåñìïðëçîßáò óå öõóéïëïãéêÜ Üôïìáá. ¸ëëåéøç åãêëéìáôéóìïý Þ Ýëëåéììá íáôñßïõâ. Ìç êáôÜëëçëåò ôå÷íéêÝò ðñïðüíçóçòã. Ðõñåôüò Þ ïîåßá ëïßìùîç ä. ÌÝôñéá ðá÷õóáñêßá, êÜìáôïò

ÉÉ. ÍïóÞìáôá ôá ïðïßá åðéôá÷ýíïõí ôçí åìöÜíéóç èåñìïðëçîßáòá. ÊáñäéáããåéáêÜ íïóÞìáôá (êáñäéáêÞ áíåðÜñêåéá, óôåöáíéáßá íüóïò)â. ÅíäïêñéíéêÜ íïóÞìáôá (èõñåïôïîßêùóç, óáê÷áñþäçò äéáâÞôçò, íüóïò Addison)ã. ÍåõñïëïãéêÜ íïóÞìáôá (äõóëåéôïõñãßá áõôüíïìïõ íåõñéêïý óõóôÞìáôïò, áñôçñéïóêëçñõíôéêÞ åãêåöáëï-

ðÜèåéá, íüóïò ôïõ Parkinson, áããåéáêü åãêåöáëéêü åðåéóüäéï, åãêåöáëéêÞ áéìïññáãßá)ä. Øõ÷éáôñéêÜ íïóÞìáôáå. Äéáôáñá÷Þ ðáñáãùãÞò éäñþôá (ëåé÷Þíáò, é÷èýùóç, óõããåíÞò Ýëëåéøç éäñùôïðïéþí áäÝíùí, êõóôéêÞ

ßíùóç ôïõ ðáãêñÝáôïò, óêëçñïäåñìßá, åêôåôáìÝíá åãêáýìáôá, áðüöñáîç Þ íÝêñùóç ôùí éäñùôïðïéþíáäÝíùí ùò áðïôÝëåóìá õðåñâïëéêÞò äüóçò âáñâéôïõñéêþí, Þ ðñïçãïýìåíçò èåñìïðëçîßáò)

æ. ÇëåêôñïëõôéêÝò äéáôáñá÷Ýò (õðïêáëéáéìßá, õðïíáôñéáéìßá)ç. ÄéÜöïñá Üëëá áßôéá (õðïèñåøßá, áëêïïëéóìüò, õðåñÞëéêïé éäñõìÜôùí)

ÉÉÉ. ÖÜñìáêá ôá ïðïßá åõíïïýí ôïí êßíäõíï èåñìïðëçîßáòá. ÁíôéõðåñôáóéêÜ (äéïõñçôéêÜ, á-ìåèõë-íôüðá, â-áíáóôïëåßò)â. ÍåõñïëçðôéêÜ (öáéíïèåéáæßíåò, âïõôõñïöáéíüíåò), áíôéêáôáèëéðôéêÜã. Áíôé÷ïëéíåñãéêÜ, áíôééóôáìéíéêÜ, áíôéðáñêéíóïíéêÜä. ÕðåñâïëéêÞ äïóïëïãßá áìöåôáìéíþí, çñåìéóôéêþí, âáñâéôïõñéêþí, ãëïõôåèéìßäçò, LSD, öáéíêõêëéäßíçò,

óáëéêõëéêþíå. ÓôÝñçóç öáñìÜêùí êáé ïõóéþí (ïéíüðíåõìá, âáñâéôïõñéêÜ, ìåðñïâáìÜôç)

óô. èõñåïåéäéêÝò ïñìüíåò êáé áíôéèõñåïåéäéêÜ (ðñïðõëèåéïõñáêßëç)æ. Óïõêéíõë÷ïëßíç, ëßèéï êýñéá óå óõíäõáóìü ìå áëïðåñéäüëçç. ÃåíéêÜ áíáéóèçôéêÜ (êáêïÞèçò õðåñèåñìßá óå ãåíåôéêÜ åðéññåðÞ Üôïìá).

91


ñáêôÞñá êáé åìöáíßæåôáé óôç äéÜñêåéá êáýóùíáóå Üôïìá ðïëý ìéêñÞò Þ ìåãÜëçò çëéêßáò. Ôï äÝñ-ìá åßíáé îçñü, åîÝñõèñï êáé èåñìü (áíáóôïëÞÝêêñéóçò éäñþôá). ÕðÜñ÷åé õðåñðõñåîßá (ïñèéêÞèåñìïêñáóßá > 40°C), åýñçìá ðïõ äéáêñßíåé ôçíêëáóéêÞ èåñìïðëçîßá áðü ôá õðüëïéðá èåñìéêÜóýíäñïìá, üðïõ ç èåñìïêñáóßá åßíáé öõóéïëïãé-êÞ. ÕðÜñ÷åé áíáðíåõóôéêÞ áëêÜëùóç (åîáéôßáòôïõ õðåñáåñéóìïý), Þ ìåéêôÞ åéêüíá ìå ìåôáâïëé-êÞ ïîÝùóç ìåñéêþò áíôéóôáèìéæüìåíç. ÅðéðëïêÝòðïõ ìðïñïýí íá åìöáíéóèïýí åßíáé ëéãüôåñï Ýíôï-íåò áðü üôé óôç èåñìïðëçîßá ìåôÜ áðü Üóêçóçêáé åßíáé: ìåôáâïëÝò óôï ìõúêü, áéìïðïéçôéêü êáéïõñïðïéçôéêü óýóôçìá,, çëåêôñïëõôéêÝò äéáôá-ñá÷Ýò (õðïêáëéáéìßá êáé óðáíéüôåñá õðåñêá-ëéáéìßá, õðïöùóöáôáéìßá). ÄéáöïñéêÞ äéÜãíùóçôçò èåñìïðëçîßáò ãßíåôáé áðü ôï êáêüçèåò íåõ-ñïëçðôéêü óýíäñïìï -üðïõ õðÜñ÷åé õðåñèåñìßá,âëÜâç ôïõ áõôïíüìïõ íåõñéêïý óõóôÞìáôïò êáéåîùðõñáìéäéêÞ äõóêáìøßá-, êáèþò êáé áðü ìç-íéããßôéäá, óçøáéìßá, ôñïìþäåò ðáñáëÞñçìá, åí-äïêñáíéáêÞ áéìïññáãßá, öáñìáêåõôéêÞ äçëçôç-ñßáóç êáé áðü êþìá ëüãù öáéï÷ñùìïêõôôþìá-ôïò2-4.

3. ÅðéðëïêÝò ôçò èåñìïðëçîßáò

Êáñäéáããåéáêü óýóôçìá

Óå áóèåíåßò ìå èåñìïðëçîßá ìåôÜ áðü Üóêç-óç ìðïñåß íá åìöáíéóèïýí áéìïäõíáìéêÝò ìåôá-âïëÝò áíÜëïãá ìå ôï áéìïäõíáìéêü ôïõò ðñüôõ-ðï. ÏñéóìÝíïé åìöáíßæïõí õøçëÞ êáñäéáêÞ ðáñï-÷Þ, ìÝôñéá åëÜôôùóç ôçò áñôçñéáêÞò ðßåóçò, ìåéù-ìÝíç ðåñéöåñéêÞ áíôßóôáóç êáé ìÝôñéá áýîçóçôçò êåíôñéêÞò öëåâéêÞò ðßåóçò (Ê.Ö.Ð.). ¢ëëïéåìöáíßæïõí ÷áìçëÞ êáñäéáêÞ ðáñï÷Þ, õðüôáóç,ìåãÜëç áýîçóç ôçò Ê.Ö.Ð. êáé êõÜíùóç.

Óå áóèåíåßò ðïõ Ý÷ïõí åêôåèåß óå èåñìü êáéõãñü ðåñéâÜëëïí êáé Ý÷ïõí éóôïñéêü áíôéññïðïõ-ìÝíçò óõìöïñçôéêÞò êáñäéáêÞò áíåðÜñêåéáò Þóôåöáíéáßáò íüóïõ, ìðïñåß íá åìöáíßóïõí äý-óðíïéá Þ óôçèÜã÷ç. Ï êßíäõíïò åìöÜíéóçò åì-öñÜãìáôïò ìõïêáñäßïõ óôç äéÜñêåéá ôçò èåñìï-ðëçîßáò åßíáé ìåãáëýôåñïò óå áóèåíåßò ìå óôåöá-íéáßá íüóï. Áðü ôï çëåêôñïêáñäéïãñÜöçìá ìðï-ñåß íá åìöáíéóèïýí äéáôáñá÷Ýò åðáíáðüëùóçò,êýìáôá Q, äéáôáñá÷Ýò áãùãéìüôçôáò, ÝêôáêôåòêïéëéáêÝò óõóôïëÝò êáé êïëðéêÝò ôá÷õáññõèìßåò2-5.

éêáíüôçôÜ ôïõò ãéá åößäñùóç. Åìöáíßæïõí õðü-ôáóç, ôá÷õêáñäßá, Ýíôïíï áßóèçìá åîÜíôëçóçò,êÜìáôï, ìõúêÝò êñÜìðåò, ìõáëãßåò, ßëéããï, êåöá-ëáëãßá, Þðéá óýã÷õóç êáé ãáóôñåíôåñéêÝò äéáôá-ñá÷Ýò (áíïñåîßá, íáõôßá, åìåôüò, äéÜññïéá).

Ïé áóèåíåßò ìå èåñìéêÞ åîÜíôëçóç, ðïõ ïöåß-ëåôáé óå Ýëëåéøç ýäáôïò åìöáíßæïõí ðõñåôü, õðü-ôáóç, ôá÷õêáñäßá, êåöáëáëãßá, áîéïóçìåßùôçóýã÷õóç, êÜìáôï, ãåíéêåõìÝíç ìõúêÞ áäõíáìßáêáé ìõúêÞ áóõíÝñãåéá. Ç éêáíüôçôá åößäñùóçòåßíáé åëáôôùìÝíç. ÕðÜñ÷åé õðåñíáôñéáéìßá (ðñï-óï÷Þ óôçí åíõäÜôùóç) êáé ç óõãêÝíôñùóç íá-ôñßïõ ïýñùí åßíáé åëáôôùìÝíç2-4.

Èåñìïðëçîßá

Ç èåñìïðëçîßá åßíáé ôï óïâáñüôåñï áðüðëåõñÜò âáñýôçôáò èåñìéêü óýíäñïìï. Ôá êñïý-óìáôá ôçò èåñìïðëçîßáò åìöáíßæïíôáé óõíÞèùòôéò ðñþôåò çìÝñåò ôïõ êáýóùíá ðñéí ãßíåé ï åãêëé-ìáôéóìüò ôïõ áôüìïõ, ðïõ áðáéôåß 5-7 çìÝñåò.Ôá êñïýóìáôá ôçò èåñìïðëçîßáò óõíå÷ßæïíôáé êáé1-2 çìÝñåò ìåôÜ ôçí áðïäñïìÞ ôïõ êáýóùíá.

Ç èåñìïðëçîßá äéáéñåßôáé óå äýï êáôçãïñßåòóôçí êëáóéêÞ èåñìïðëçîßá, ðïõ ðáñáôçñåßôáé óôéòìåãáëýôåñåò çëéêßåò, êáé óôç èåñìïðëçîßá ìåôÜáðü Ýíôïíç óùìáôéêÞ Üóêçóç óå èåñìü êáé õãñüðåñéâÜëëïí, ðïõ ðáñáôçñåßôáé óå íÝá Üôïìá. ÓôçíêëáóéêÞ èåñìïðëçîßá áíÞêïõí, ç éáôñïãåíÞò èåñ-ìïðëçîßá áðü ëÞøç öáñìÜêùí êáé ç èåñìïðëç-îßá ôùí ìéêñþí ðáéäéþí.

Ç èåñìïðëçîßá ìåôÜ áðü Ýíôïíç óùìáôéêÞÜóêçóç óå èåñìü êáé õãñü ðåñéâÜëëïí, åìöáíßæå-ôáé óðïñáäéêÜ óå Üôïìá íÝá, õãéÞ êáé óõ÷íÜðá÷ýóáñêá ìå áíåðáñêÞ åîÜóêçóç. Åìöáíßæåôáéåðßóçò óå äñïìåßò ìáêñéíþí áðïóôÜóåùí Þ áèëç-ôþí, ðïõ ðñïðïíïýíôáé ãéá ìåãÜëï ÷ñïíéêü äéÜ-óôçìá óå èåñìü êáé õãñü ðåñéâÜëëïí. Ôï äÝñìáôùí áôüìùí áõôþí åßíáé õãñü. Ìðïñåß íá åìöá-íéóèïýí çëåêôñïëõôéêÝò äéáôáñá÷Ýò (õðÝñ Þ õðï-êáëéáéìßá, õðáóâåóôéáéìßá êáé õðåñöùóöáôáéìßá)êáé ìðïñåß íá óõíõðÜñ÷åé ãáëáêôéêÞ ïîÝùóç.Óõ÷íÝò åðéðëïêÝò åßíáé: ñáâäïìõüëõóç, õðåñïõñé-÷áéìßá, ïîåßá íåöñéêÞ áíåðÜñêåéá, äéáôáñá÷Ýò ôçòáéìüóôáóçò Þ ôçò ðçêôéêüôçôáò ôïõ áßìáôïò (èñïì-âïðåíßá, ðáñÜôáóç ÷ñüíïõ ñïÞò êáé ðÞîçò, äéÜ-÷õôç åíäïáããåéáêÞ ðÞîç). ÌåôÜ ôçí áíÜññùóçåìöáíßæåôáé öùóöáôïõñßá êáé õðåñáóâåóôéáéìßá.

Ç êëáóéêÞ èåñìïðëçîßá Ý÷åé åðéäçìéêü ÷á-


92


Ìõúêü êáé ïõñïðïéçôéêü óýóôçìá

¹ðéá ðñùôåúíïõñßá êáé ðáèïëïãéêü ßæçìáïýñùí âñßóêåôáé óå üëåò ôéò ðåñéðôþóåéò èåñìï-ðëçîßáò. Ç åìöÜíéóç ïîåßáò ñáâäïìõüëõóçò êáéïîåßáò íåöñéêÞò áíåðÜñêåéáò åßíáé óõ÷íÝò (30%)êáé óïâáñÝò åðéðëïêÝò ôçò èåñìïðëçîßáò ìåôÜáðü Üóêçóç. ÁõîçìÝíç ðéèáíüôçôá åìöÜíéóçòïîåßáò ñáâäïìõüëõóçò õðÜñ÷åé üôáí ç èåñìïðëç-îßá óõíïäåýåôáé áðü õðïêáëéáéìßá. Óôçí êëáóéêÞèåñìïðëçîßá õðÜñ÷åé óõ÷íÜ ìÝôñéá áýîçóç ôçòCPK, áëëÜ óðÜíéá åìöáíßæåôáé ïîåßá íåöñéêÞáíåðÜñêåéá êáé õðåñêáëéáéìßá. ÕðÜñ÷åé êëéíéêÞêáé åñãáóôçñéáêÞ áöõäÜôùóç ôùí áóèåíþí, ìõï-óöáéñéíïõñßá, õðåñïõñé÷áéìßá êáé áõîçìÝíç áðÝê-êñéóç ïõñéêïý ïîÝïò óôá ïýñá. Óôç äéÜñêåéá ôçòïîåßáò ñáâäïìõüëõóçò ìðïñåß íá åìöáíéóèåß äéÜ-÷õôç åíäïáããåéáêÞ ðÞîç (Ä.Å.Ð.) êáé ïîåßá íå-öñéêÞ óùëçíáñéáêÞ íÝêñùóç.

Óôçí ïîåßá íåöñéêÞ óùëçíáñéáêÞ íÝêñùóç çó÷Ýóç: ïõñßá ïýñùí/ïõñßá ðëÜóìáôïò åßíáé < 3:1,ç óõãêÝíôñùóç íáôñßïõ ïýñùí åßíáé > 40 mEq/Lêáé ç ùóìùôéêüôçôá < 350 mOsm/kg H

2O. Óôçí

ðåñßðôùóç áõôÞ ÷ïñçãåßôáé ìáíéôüëç. Ôáõôü÷ñï-íá ìå ôç ìáíéôüëç êáé áöïý Ý÷åé ÷ïñçãçèåß ðñïç-ãïõìÝíùò éêáíÞ ðïóüôçôá õãñþí, ìðïñåß íá ÷ï-ñçãçèïýí åíäïöëÝâéá 40-120 mg öïõñïóåìßäçò.Óå áðïôõ÷ßá ôçò áãùãÞò ïé áóèåíåßò ïäçãïýíôáéóå áéìïêÜèáñóç2-6.

Êåíôñéêü íåõñéêü óýóôçìá

Ïé áóèåíåßò ìå èåñìïðëçîßá åìöáíßæïõí ðïé-êßëåò íåõñïëïãéêÝò äéáôáñá÷Ýò üðùò: äéáôáñá÷Ýòôïõ ðñïóáíáôïëéóìïý, äéáíïçôéêÞ óýã÷õóç, åõå-ñåèéóôüôçôá, Üã÷ïò, ðáñáëÞñçìá, ëÞèáñãï, êþìá,åëÜôôùóç Þ áýîçóç ôùí ôåíüíôéùí áíôáíáêëá-óôéêþí êáé åìöÜíéóç óçìåßïõ Babinski. Ïé êüñåòôùí ïöèáëìþí äåí áíôéäñïýí óôï öùò Þ âñßóêï-íôáé óå ìõäñßáóç êáé óõíÞèùò õðÜñ÷åé áõ÷åíéêÞäõóêáìøßá. ÕðïëåéììáôéêÝò íåõñïëïãéêÝò âëÜâåòìðïñåß íá ðáñáìåßíïõí äéÜ âßïõ. ÃåíéêÜ ìÝôñááíôéìåôþðéóçò áõôþí ôùí áóèåíþí ðïõ êñßíï-íôáé áðáñáßôçôá åßíáé: äéáôÞñçóç ôùí áåñáãù-ãþí, ðñïöýëáîç áðü åéóñïöÞóåéò ìå ôçí ôïðïèÝ-ôçóç ñéíïãáóôñéêïý êáèåôÞñá. Óôéò ðåñéðôþóåéòåìöÜíéóçò ñßãïõò Þ óðáóìþí óõíéóôÜôáé ç ÷ïñÞ-ãçóç ÷ëùñïðñïìáæßíçò Þ öáéíïèåéáæßíçò. Ôá öÜñ-ìáêá áõôÜ åíåñãïýí êáé óáí áíôéðõñåôéêÜ äñþ-

íôáò óôï êåíôñéêü íåõñéêü óýóôçìá2-5.

Áéìïðïéçôéêü óýóôçìá

Ç óïâáñüôåñç åðéðëïêÞ óå áóèåíåßò ìå èåñìï-ðëçîßá åßíáé ç äéÜ÷õôç åíäïáããåéáêÞ ðÞîç (Ä.Å.Ð.).Ïé áóèåíåßò ìå Ä.Å.Ð. åìöáíßæïõí èñïìâïðåíßá,õðïúíùäïãïíáéìßá, áõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç ðñïúü-íôùí áðïäïìÞò ôïõ éíþäïõò. Åìöáíßæåôáé 24-72þñåò ìåôÜ ôç èåñìïðëçîßá êáé äåí ÷ñåéÜæåôáéèåñáðåßá ìå çðáñßíç, åêôüò åÜí óõíõðÜñ÷åé áé-ìïññáãßá áðåéëçôéêÞ ãéá ôç æùÞ ôùí áóèåíþíáõôþí. Ç óõíÞèçò ðïñåßá ôçò åßíáé ðëÞñçò áíÜñ-ñùóç ìåôÜ áðü 5-7 Þìåñåò2-5.

Ðåðôéêü óýóôçìá

Ìðïñåß íá åìöáíéóèïýí äéÜññïéá êáé åìåôïß.Áéìïññáãßá áíùôÝñïõ ðåðôéêïý åìöáíßæåôáé ìåôçí êëéíéêÞ åéêüíá ôïõ óõíäñüìïõ Mallory-Weiss,Þ ôçò äéáâñùôéêÞò áéìïññáãéêÞò ãáóôñßôéäáò êáéåßíáé Üó÷åôç ìå ôçí ýðáñîç ôçò Ä.Å.Ð. Óôï ÞðáñÝ÷åé ðáñáôçñçèåß çðáôïêõôôáñéêÞ íÝêñùóç ìåìåãÜëç áýîçóç ôçò AST, ALT, ôçò ÷ïëåñõèñßíçòêáé ìåßùóç ôùí ðñùôåúíþí. ÔéìÝò AST > 1.000U/L ôéò ðñþôåò 24 þñåò óõíäõÜæïíôáé ìå ðïëýðôù÷Þ ðñüãíùóç. Ç ìÝãéóôç áýîçóç ôùí âéï÷ç-ìéêþí çðáôéêþí ðáñáìÝôñùí óõìâáßíåé 24-72 þñåòáðü ôçí ðñïóâïëÞ êáé ìåéþíïíôáé ìåôÜ áðü ìßáåâäïìÜäá. Óå ïñéóìÝíïõò áóèåíåßò ìðïñåß íá åì-öáíéóèåß áýîçóç ôçò áìõëÜóçò ôïõ ïñïý (äéðëÜ-óéï ôïõ öõóéïëïãéêïý). Ç õðåñáìõëáóáéìßá ðéèá-íþò åßíáé áðïôÝëåóìá ôçò êõôôáñüëõóçò êáé ü÷éôçò íåöñéêÞò äõóëåéôïõñãßáò Þ ôçò áíÜðôõîçòðáãêñåáôßôéäáò2-7.

Áíáðíåõóôéêü óýóôçìá

Ôï êÝíôñï ôçò áíáðíïÞò äéåãåßñåôáé áðü ôçíõðåñèåñìßá ìå áðïôÝëåóìá õðåñáåñéóìü. Ëüãùôçò Ä.Å.Ð., ìðïñåß íá åìöáíéóèåß áéìüðôõóç Þêáé ðíåõìïíéêÞ åìâïëÞ, êáñäéïãåíÝò ðíåõìïíéêüïßäçìá (ìõïêáñäéáêÞ äõóëåéôïõñãßá, õðåñöüñôù-óç ìå õãñÜ), ìç êáñäéïãåíÝò ðíåõìïíéêü ïßäçìá(áðü ôï shock, ôç Ä.Å.Ð. Þ áðü ôçí ðíåõìïíéêÞåéóñüöçóç)2-5.

93


ÄÝñìá êáé éäñùôïðïéïß áäÝíåò

Óõ÷íÜ åìöáíßæïíôáé ðåôÝ÷éåò êáé åê÷õìþóåéò.Ìåñéêïß áóèåíåßò ìðïñåß íá åìöáíßóïõí õðïëåéì-ìáôéêÞ ëåéôïõñãßá ôùí éäñùôïðïéþí áäÝíùí, ìåáðïôÝëåóìá áõîçìÝíï êßíäõíï íÝáò èåñìïðëçîßáò2-5.

Çëåêôñïëýôåò êáé ïîåïâáóéêÞ éóïññïðßá

Óôç èåñìïðëçîßá ìåôÜ áðü Üóêçóç åìöáíß-æåôáé õðåñêáëéáéìßá, ñáâäïìõüëõóç, ïîåßá íåöñé-êÞ áíåðÜñêåéá êáé ìåôáâïëéêÞ ïîÝùóç. ¼ôáí ðáñÜôç èåñáðåßá ç õðåñêáëéáéìßá ðáñáìÝíåé, áíôéìå-ôùðßæåôáé ìå åðåßãïõóá áéìïäéýëéóç. Óôç èåñìï-ðëçîßá ìåôÜ áðü Üóêçóç õðÜñ÷åé êáé õðáóâå-óôéáéìßá, ðïõ óðÜíéá ðñïêáëåß ôåôáíßá Þ óðá-óìïýò, åêôüò åÜí Ý÷ïõí ÷ïñçãçèåß äéôôáíèñáêéêÜ.Óôï óôÜäéï ôçò áíÜññùóçò õðÜñ÷åé õðåñáóâå-óôéáéìßá êáé öùóöáôïõñßá (ðáñïäéêüò õðåñðá-ñáèõñåïåéäéóìüò). ×ïñÞãçóç áóâåóôßïõ åíäåßêíõ-ôáé ìüíï óå ôåôáíßá. Óôçí êëáóéêÞ èåñìïðëçîßáõðÜñ÷åé óõ÷íÜ õðïêáëéáéìßá, éäéáßôåñá óå áõôïýòðïõ ëáìâÜíïõí èåéáæéäéêÜ äéïõñçôéêÜ. Åðßóçòìðïñåß íá õðÜñ÷åé õðü Þ õðåñíáôñéáéìßá2-5.

Óôç èåñìïðëçîßá ìåôÜ áðü Üóêçóç õðÜñ÷åéãáëáêôéêÞ ïîÝùóç, åíþ óôçí êëáóéêÞ èåñìïðëç-îßá õðÜñ÷åé åßôå áíáðíåõóôéêÞ áëêÜëùóç (ëüãùôïõ õðåñáåñéóìïý), åßôå ìåéêôÞ êáé ìåñéêÜ áíôé-óôáèìéæüìåíç ìåôáâïëéêÞ ïîÝùóç2-5.

Èåñáðåßá èåñìïðëçîßáò

Ç åðéâßùóç ôùí áóèåíþí ìå èåñìïðëçîßáåîáñôÜôáé áðü ôçí ôá÷åßá äéÜãíùóç êáé áíôéìå-ôþðéóÞ ôïõò. Ï èÜíáôïò ïöåßëåôáé óå Üëëïôå Üëëááßôéá, óõíÞèùò åßíáé áðïôÝëåóìá êáñäéáêÞò ÞíåöñéêÞò Þ çðáôéêÞò áíåðÜñêåéáò Þ âáñåßáò ëïß-ìùîçò. Óêïðüò ôçò èåñáðåßáò åßíáé ç ðôþóç ôçòèåñìïêñáóßáò ôïõ áíèñþðéíïõ óþìáôïò êáé çõðïóôÞñéîç ôçò êõêëïöïñßáò8.

ÃåíéêÜ ìÝôñá ðïõ ðñÝðåé íá ôçñïýíôáé êáôÜôçí ìåôáöïñÜ ôùí áóèåíþí óôï íïóïêïìåßï: á)ÄéáôÞñçóç âáôüôçôáò ôùí áåñïöüñùí ïäþí.×ïñÞãçóç ïîõãüíïõ, â) ¾ðáñîç åíäïöëÝâéáò ïäïý.ã) ¾ðáñîç ïõñïêáèåôÞñá. ä) Ðáñáêïëïýèçóçèåñìïêñáóßáò (ïñèéêÞò). å) Áöáßñåóç ôïõ ñïõ÷é-óìïý ôùí áóèåíþí, ôïðïèÝôçóÞ ôïõò ìðñïóôÜáðü ôïí áíåìéóôÞñá ôïõ áóèåíïöüñïõ êáé ôïðï-

èÝôçóç ðÜãïõ óå äéÜöïñá ìÝñç ôïõ óþìáôïò.ÊáôÜ ôçí ðñïóêïìéäÞ ôùí áóèåíþí óôï íï-

óïêïìåßï ðñÝðåé íá ôçñïýíôáé ôá ðáñáêÜôù: á.¢ìåóç ðñïóðÜèåéá ìåßùóçò ôçò èåñìïêñáóßáò Ýùò38,5°C, ìå ìßá áðü ôéò ðáñáêÜôù ôå÷íéêÝò: á1)Ðáãüëïõôñá (ôá÷ýôåñç ìÝèïäïò áðþëåéáò èåñìü-ôçôáò). á2) ÔïðïèÝôçóç ôïõ áóèåíïýò óå óåíôüíéáðü êáïõôóïýê ðÜíù óå ìåôáëëéêü êñåâÜôé ìáæßìå íåñü êáé ðÜãï. Ôáõôü÷ñïíá èá ðñÝðåé íá ëåé-ôïõñãåß áíåìéóôÞñáò ðñïò ôïí áóèåíÞ áðü ìéêñÞáðüóôáóç, â) ÁíáæÞôçóç õðïêåßìåíùí íïóçìÜ-ôùí êáé èåñáðåõôéêÞò áãùãÞò ðïõ Ý÷åé ëÜâåé ïáóèåíÞò, ã) Óå ðåñßðôùóç óðáóìþí, ÷ïñÞãçóçåíäïöëåâßùò çñåìéóôéêþí (äéáæåðÜìç). Áí ïé óðá-óìïß åðéìÝíïõí ÷ïñÞãçóç áñãÜ åíäïöëåâßùò 500mg öáéíõíôïÀíçò. ä) Ðáñáêïëïýèçóç ïñèéêÞòèåñìïêñáóßáò ôïõëÜ÷éóôïí ãéá 24 þñåò áðü ôçíÝíáñîç ôçò åëÜôôùóÞò ôçò, áöïý ìðïñåß íá åì-öáíéóèåß åðéêßíäõíç õðïèåñìßá, áí ç ðñïóðÜèåéáøýîçò åßíáé éäéáßôåñá åðéèåôéêÞ, å) ÅíäïöëÝâéá÷ïñÞãçóç õãñþí ÷áìçëÞò èåñìïêñáóßáò (20-25°C).H åíäïöëÝâéá ÷ïñÞãçóç õãñþí åîáôïìéêåýåôáé,ìåôÜ áðü åêôßìçóç ôçò áñôçñéáêÞò ðßåóçò, ôçòäéïýñçóçò, ôçò êáñäéáêÞò êáé ôçò ðíåõìïíéêÞòëåéôïõñãßáò. Óå åììïíÞ ôçò õðüôáóçò óõíéóôÜôáéç ÷ïñÞãçóç ãéá ìéêñü ÷ñïíéêü äéÜóôçìá íôïðá-ìßíçò. Ç äéáôÞñçóç ôçò õðüôáóçò ìåôÜ ôç öáñ-ìáêåõôéêÞ áãùãÞ, õðïäçëþíåé êáêÞ ðñüãíùóç,óô) Åñãáóôçñéáêüò Ýëåã÷ïò: ÃåíéêÞ áßìáôïò, ãåíé-êÞ ïýñùí, çëåêôñïëýôåò, áóâÝóôéï, öùóöüñïò,ïõñßá, êñåáôéíßíç, CPK, ãáëáêôéêü ïîý, AST, ALT,÷ïëåñõèñßíç, áìõëÜóç, ëåõêþìáôá, ÷ñüíïò ðñï-èñïìâßíçò, ÁÑÔÔ, éíùäïãüíï, ðñïúüíôá áðïäï-ìÞò éíùäïãüíïõ, ùóìùôéêüôçôá ïýñùí, ìõïóöáé-ñßíç ïýñùí, íÜôñéï ïýñùí, ó÷Ýóç ïõñßáò ïýñùí/ïõñßáò ðëÜóìáôïò, áÝñéá áßìáôïò, çëåêôñïêáñ-äéïãñÜöçìá. æ) Ðáñáêïëïýèçóç êáé åôïéìüôçôáãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí åðéðëïêþí.

Ðñüëçøç

Ôá ãåíéêÜ ðñïöõëáêôéêÜ ìÝôñá, ðïõ ðñÝðåéíá ëáìâÜíïíôáé óå ðåñéüäïõò áíáìïíÞò Þ óôéòáñ÷Ýò åíüò êýìáôïò êáýóùíá åßíáé ôá ðáñáêÜ-ôù: ¸íäõóç ìå åëáöñÜ, åõñý÷ùñá êáé áíïé÷ôü-÷ñùìá ñïý÷á, ÷ñÞóç êáðÝëïõ, âñþóç åëáöñþíêáé êáëÜ áëáôéóìÝíùí ôñïöþí, áñêåôþí öñïý-ôùí, ëÞøç Üöèïíùí äñïóåñþí õãñþí, äçìéïõñãßáñåõìÜôùí áÝñá ìå öõóéêÜ (Üíïéãìá ðáñáèýñùí)


94


Þ ôå÷íçôÜ ìÝóá (áíåìéóôÞñáò), áðïöõãÞ Üóêï-ðçò, õðåñâïëéêÞò Ýêèåóçò êáé óùìáôéêÞò êáôá-ðüíçóçò óôéò þñåò ôùí õøçëþí èåñìïêñáóéþí,áðïöõãÞ ëÞøçò ïéíïðíåõìáôùäþí êáé óõ÷íÜìðÜíéá ìå äñïóåñü íåñü. Ôñïðïðïßçóç åíäå÷üìå-íçò áãùãÞò ìå öÜñìáêá ðïõ ðñïäéáèÝôïõí óôçíåìöÜíéóç ôçò èåñìïðëçîßáò.

ÅÜí áõôÜ äåí áðïäþóïõí èá ðñÝðåé íá åöáñ-ìüæïíôáé ôá ãåíéêÜ èåñáðåõôéêÜ ìÝôñá áðü ôïíïéêïãåíåéáêü Þ ôï ãåíéêü éáôñü. ÅÜí êáé áõôÜäåí áðïäþóïõí êáé åðéäåéíùèåß ç êëéíéêÞ åéêüíáôùí áóèåíþí, ç ðáñáðÝñá áíôéìåôþðéóÞ ôïõò èáðñÝðåé íá ãßíåôáé óôï íïóïêïìåßï2,8.


1. J.E. Dematte, K. O'Mara, J. Buescher, C.G. Whit-ney, S. Forsythe, T. McNamee, R.B. Adiga. Near-fatal heat stroke during the 1995 heat wave inChicago. Ann. Inter. Med. 129:173-181, 1998.

2. B. Yaqub, S. Al Deed. Heat strokes: aetiopatho-

genesis, neurological characteristics, treatmentand outcome. J. Neurol. Sci. 156: 144-151, 1998.

3. F.C. Yu, K.C. Lu, S.H. Lin, G.S. Chen, P. Chu,G.W. Gao, Y.F. Lin. Energy metabolism in exer-tional heat stroke with acute renal failure. Ne-phrol. Dial. Tramplant 12: 2087-2092, 1997.

4. T.D. Noakes. Fluid and electrolyte disturbancesin heat illness. Int. J. Sports Med. 9: S146-S149, 1998.

5. T.F. O'DonneI, G.H.A. Clowes. The circulatoryabnormalities of heatstroke. N. Engl. J. Med.287: 734-737, 1972.

6. A.Y. Wang, P.K. Li, S.F. Lui, K.N. Lai. Renalfailure and heatstroke. Ren. Fail. 17: 171-179,1995.

7. H.A. Alzeer, M.A. el-Hazmi, A.S. Warsy, Z.A.Ansari, M.S. Yrkendi. Serum enzymes in heatstroke: prognostic implication. Clin. Chem 43:1182-1187, 1997.

8. R. Murray. Rehydration strategies-balancingsubstrate, fluid, and electrolyte provision. Int. JSports Med. 19: S133-S135, 1998.

95

Ì. ÂåíéæÝëïò Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 2001

Ç ÃåíéêÞ ÉáôñéêÞ êáé ç ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáòóôçí ÅëëÜäá ôï 2001

ÃÑÁÌÌÁ ÐÑÏÓ ÔÏÍ ÅÊÄÏÔÇ

LETTER TO THE EDITORPrimary Heatlh Care, Volume 13, Number 2, 95, 2001ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò, Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 95, 2001

AãáðçôÝ êå ÄéåõèõíôÞ Óýíôáîçò,

Ç ÃåíéêÞ ÉáôñéêÞ êáé ç ÐñùôïâÜèìéá Öñï-íôßäá Õãåßáò óôç ÷þñá ìáò, èá ìðïñïýóáí íá÷áñáêôçñéóôïýí ùò ôá ðëÝïí ìáêñïêõïýìåíáÝìâñõá óôçí ðáãêüóìéá éóôïñßá ôçò ÌáéåõôéêÞò.¼÷é üôé óå Üëëåò ÷þñåò ôá ðñÜãìáôá åßíáé åíôå-ëþò îåêÜèáñá ãéá ôï ñüëï êáé ôï ðåñéå÷üìåíüôïõò, áëëÜ ßóùò åêåß Ýãéíáí ðéï óõíôïíéóìÝíåòêáé ïñãáíùìÝíåò ðñïóðÜèåéåò, üðùò ç áðïäï÷Þôïõò áðü ôçí êïéíÞ ãíþìç ëüãù ðïëéôéóìéêïýêáé ðïëéôéóôéêïý åðéðÝäïõ, ç êáèéÝñùóÞ ôïõò ìÝóááðü ôçí êáèçìåñéíÞ ðñáêôéêÞ, ç ßäñõóç Ðáíåðé-óôçìéáêþí ôìçìÜôùí ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò, ç ïõóéá-óôéêÞ ïñãÜíùóç êáé ëåéôïõñãßá ìïíÜäùí ÐÖÕ,ìå óõíÝðåéá íá âñïõí ôç èÝóç ðïõ ôïõò áîßæåéìÝóá óôá óõóôÞìáôá õãåßáò ôçò êÜèå ÷þñáò.

Óôç ÷þñá ìáò äåí Ýãéíå áêüìá êáôáíïçôüòï ñüëïò êáé ôï ðåñéå÷üìåíï ôüóï ôçò ÃåíéêÞòÉáôñéêÞò üóï êáé ôçò ÐÖÕ, ðáñ' üëï üôé ç Ãåíé-êÞ ÉáôñéêÞ êáèéåñþèçêå ùò åéäéêüôçôá ôï 1952êáé ç ÐÖÕ åéóÞ÷èç ùò Ýííïéá ôï 1983, äçëáäÞðÝíôå ÷ñüíéá ìåôÜ ôç óýíïäï ôçò Alma-Ata ôï1978 (WHO), üðïõ ãéá ðñþôç öïñÜ õðÞñîå ïñé-óìüò ãéá ôï ñüëï êáé ôï ðåñéå÷üìåíü ôïõò.

Ïé êõñéüôåñïé ëüãïé ãé' áõôü åßíáé ãéá ìåí ôçÃåíéêÞ ÉáôñéêÞ ç Ýëëåéøç ïõóéáóôéêþí êéíÞôñùíãéá åðáããåëìáôéêÞ óôáäéïäñïìßá, ç åííïéïëïãéêÞôáýôéóç ôïõ Ãåíéêïý Ãéáôñïý ìå ôï ãéáôñü ÷ùñßòåéäéêüôçôá óå åðßðåäï ü÷é ìüíï êïéíÞò ãíþìçòáëëÜ êáé óôï åðßðåäï ôçò åðéóôçìïíéêÞò êïéíü-ôçôáò (åéäéêüôçôá ÷áìçëïý prestige) êáé ï äõóá-íÜëïãá áõîçìÝíïò áñéèìüò ãéáôñþí ôùí ÜëëùíåéäéêïôÞôùí. Ãéá äå ôçí ÐÖÕ ç åîáñ÷Þò ôáýôéóÞ

ôçò ìå ôçí ðñùôïâÜèìéá éáôñéêÞ ðåñßèáëøç óåêÜèå åðßðåäï ôçò êïéíùíéêÞò äéÜñèñùóçò ôçò÷þñáò, ðïëéôéêü, åðéóôçìïíéêü, êïéíÞ ãíþìç.

Ç Ýëëåéøç êáôáíüçóçò ôïõ ñüëïõ êáé ôïõðåñéå÷ïìÝíïõ ôçò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò êáé ôçò ÐÖÕóôç ÷þñá ìáò áðïôåëïýí ôïõò ðëÝïí áíáóôáëôé-êïýò ðáñÜãïíôåò ãéá ôçí áíÜðôõîÞ ôïõò. Ïõóéá-óôéêÜ åñùôÞìáôá, üðùò ôé åßíáé ç ÃåíéêÞ ÉáôñéêÞêáé ôé åßäïõò Ãåíéêïýò Ãéáôñïýò èÝëïõìå óôç ÷þñáìáò, äåí Ý÷ïõí áðáíôçèåß ïýôå áðü ôçí ðïëéôåßá,ïýôå áðü ôçí åðéóôçìïíéêÞ êïéíüôçôá, ïýôå áêü-ìá áðü ôá åðßóçìá üñãáíá ôùí Ãåíéêþí Ãéá-ôñþí. Ôá ßäéá åñùôÞìáôá äåí áðáíôÞèçêáí êáéãéá ôçí ÐÖÕ ÷ùñßò íá Ý÷åé åðéðëÝïí áðïóáöçíé-óôåß ç äéáöïñÜ ôçò ÐÖÕ áðü ôçí ÐñùôïâÜèìéáÉáôñéêÞ Ðåñßèáëøç.

ÓõìðåñáóìáôéêÜ, èá ðñÝðåé íá ðáñïõóéáóôåßêáé íá ôåêìçñéùèåß åðéóôçìïíéêÜ êáé ðñáêôéêÜ çáíáãêáéüôçôá Þ ìç ôçò ýðáñîÞò ôïõò, êïìâéêüóçìåßï ãéá ôçí ðåñáéôÝñù ðïñåßá ôïõò óôç ÷þñáìáò.

Ç óýíèåóç åíüò äéáñêïýò Forum ãéá ôçíåéäßêåõóç óôç ÃåíéêÞ ÉáôñéêÞ êáé ôçí ÐÖÕ, óôå-ëå÷ùìÝíï áðü êáôáîéùìÝíïõò Ãåíéêïýò Ãéáôñïýòóå åðéóôçìïíéêü êáé ðñáêôéêü åðßðåäï, èá ìðï-ñïýóå íá áðïôåëÝóåé ìéá áñ÷éêÞ âÜóç ãéá íáäïèïýí áðáíôÞóåéò êáé êáôåõèõíôÞñéåò ãñáììÝò,Ýôóé þóôå íá åêìáéåõèïýí åðéôÝëïõò ç ÃåíéêÞÉáôñéêÞ êáé ç ÐÖÕ óôç ÷þñá ìáò Ýóôù êáé ìåôÜôï 2001.

Ìé÷Üëçò ÂåíéæÝëïòÉáôñüò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò

ÄéåõèõíôÞò ÊÝíôñïõ Õãåßáò Ãüííùí


96

Ì. ÂåíéæÝëïò

ÃÉÁ ÅÍÁ ÖÉËÏ ÔÇÓ ÃÅÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓ

DEDICATED TO A FRIEND OF THE GREEK GENERAL PRACTICEPrimary Heatlh Care, Volume 13, Number 2, 96, 2001ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò, Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 96, 2001

Ãéá ôïí ÊáèçãçôÞ ¢ããåëï Êñáíßäç

11.7.2001

Äýóêïëá îå÷íÜò ôïõò áíèñþðïõò ðïõ óôÜèçêáí óôá óôáõñïäñüìéá ôçò æùÞò óïõ

Áêüìá ðéï äýóêïëá üôáí áõôïß êáôåýèõíáí ôç óêÝøç óïõ êáé ôï äéÜâá óïõóå ìéá äéáäñïìÞ ÷ùñßò ïñßæïíôá.

Ó' áõôÞ ôç äéáäñïìÞ ï ¢ããåëïò, Þôáí ï öùôåéíüò óçìáôïäüôçò áëëÜ êáé ï æùïäüôçò ôùí ïíåßñùíðïõ äåí åß÷áí äéáìïñöùèåß áêüìá, óôá ðñþôá âÞìáôá åêåßíùí ðïõ ìéëïýóáí ãéá ìéá éáôñéêÞ

êïíôÜ óôçí ïéêïãÝíåéá êáé óôçí êïéíüôçôá.

¢ããåëå,

ÊÜèå öïñÜ ðïõ êïíôïóôåêüóïõíá ðßóù áðü ôç ìåãÜëç ðüñôá,ìåôÜ ôç æåóôÞ ðñïóöþíçóç, ðåñßìåíá ôï üíåéñü óïõ,

áõôü ðïõ Þîåñåò íá êëçñïäïôåßò óôéò åðüìåíåò óåéñÝò êáé ãåíéÝò,÷ùñßò íá ôõöëþíåéò ìå ôï öùò óïõ êáé íá öïñôþíåéò ôçí Þäç âáñéÜ êëçñïíïìéÜ ôïõò.

Åßìáóôå ôõ÷åñïß êáé åõãíþìïíåòðïõ Ýèåóåò ôïí Üíèñùðï óôï êÝíôñï ôïõ ïíåßñïõ óïõ

êáé ïäÞãçóåò ôçí áãùíßá ìáòóôïí áóèåíÞ ôïõ ÔìÞìáôïò Åðåéãüíôùí, óôïí Üðïñï öïéôçôÞ êáé

óôç ãõíáßêá ìå áêñÜôåéá.

¢ããåëå,

ÁãáðçôÝ êáèçãçôÞ, äÜóêáëå êáé ößëå, åßìáé âÝâáéïò üôé áéóèÜíåóáé ôç æåóôÞóõíôñïöéÜ ôùí óôåíþí óïõ ößëùí êáé óõããåíþí.

ÁíÜìåóá óôá äéêÜ ôïõò óõíáéóèÞìáôáäÝîïõ êáé ôï äÜêñõ ôùí ìåôáðôõ÷éáêþí óïõ öïéôçôþí,

ôïõ ËåõôÝñç ôïõ Éáôñåßïõ ôïõ ÃÜëëïõ,ôçò ÓôÝëëáò ôïõ ÐåÐáÃÍÇ,ôïõ Áíôþíç áðü ôï ÐÝñáìá

êáé ôï äéêü ìïõ,óáí åããýçóç ôçò õðüó÷åóçò óå óÝíá:

Ôá üíåéñá ðïõ ìïéñáóôÞêáìå íá ôá ðÜìå ðéï ìáêñéÜ êáé ðéï øçëÜ,ãéá íá ôá öèÜíåéò êáé ôá øçëáöÜò ìå ôï ïõñÜíéï óïõ ÷áìüãåëï.

×. ËéïíÞò

97

Å.Á. Èçñáßïò Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 2001

Ðáñïõóßáóç äçìïóéåýóåùí ÅëëÞíùí óõããñáöÝùí óôïí åëëçíéêüêáé ôïí äéåèíÞ éáôñéêü ôýðï

Å.Á. Èçñáßïò

ÁÐÏ ÔÏÍ ÅËËÇÍÉÊÏ ÊÁÉ ÄÉÅÈÍÇ ÉÁÔÑÉÊÏ ÔÕÐÏ

FROM THE GREEK AND INTERNATIONAL MEDICAL LITERATUREPrimary Heatlh Care, Volume 13, Number 2, 97-98, 2001ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò, Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 97-98, 2001

Óôïí ¢ããåëï

Äýóêïëá îå÷íÜò ôïõò áíèñþðïõò ðïõ óôÜèç-êáí óôá óôáõñïäñüìéá ôçò æùÞò óïõ.

Áêüìá ðéï äýóêïëá üôáí áõôïß êáôåýèõíáíôç óêÝøç óïõ êáé ôï äÜéâá óïõ óå ìéá äéáäñïìÞ÷ùñßò ïñßæïíôá.

Ó' áõôÞ ôç äéáäñïìÞ ï ¢ããåëïò, Þôáí ïöùôåéíüò óçìáôïäüôçò áëëÜêáé ï æùïäüôçò ôùíïíåßñùí ðïõ äåí åß÷áí äéáìïñöùèåß áêüìá, óôáðñþôá âÞìáôá åêåßíùí ðïõ ìéëïýóáí ãéá ìéáéáôñéêÞ êïíôÜ óôçí ïéêïãÝíåéá êáé óôçí êïéíüôç-ôá.

¢ããåëå,ÊÜèå öïñÜ ðïõ êïíôïóôåêüóïõíá ðßóù áðü

õçí ìåãÜëç ðüñôá, ìåôÜ ôç æåóôÞ ðñïóöþíçóç,ðåñßìåíá ôï üíåéñü óïõ, áõôü ðïõ Þîåñåò íá êëç-ñïäïôåßò óôéò åðüìåíåò óåïñÝò êáé ãåíéÝò, ÷ùñßòíá ôõöëþíåéò ìå ôï öþò óïõ êáé íá öïñôþíåéò

Ìå ôç óôÞëç áõôÞ îåêéíÜåé ìéá óõóôçìáôéêÞðñïóðÜèåéá ðáñïõóßáóçò ôùí äçìïóéåýóåùí Åë-ëÞíùí óõããñáöÝùí óôïí åëëçíéêü êáé ôïí äéåèíÞéáôñéêü ôýðï, ðÜíù óå èÝìáôá ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞòêáé ÐñùôïâÜèìéáò Öñïíôßäáò Õãåßáò. Ç áíáæÞ-ôçóç ôùí äçìïóéåýóåùí èá ãßíåé ìå ôç ìÝèïäïôçò óõóôçìáôéêÞò áíáóêüðçóçò, ôüóï óå çëåêôñï-íéêÝò âÜóåéò äåäïìÝíùí (óôï Medline êáé óôçâÜóç PubMed ôçò National Library of Medicin-e ôùí Ç.Ð.Á, êáèþò êáé óôçí åëëçíéêÞ âÜóç"ÉððïêñÜôçò" ôçò ÉÁÔÑÏÔÅÊ), üóï êáé ìå ôçíáðïäåëôßùóç ðåñéïäéêþí ðïõ äåí åßíáé êáôá÷ù-ñçìÝíá óå çëåêôñïíéêÝò âÜóåéò êáé ðïõ äçìï-óéåýïõí ó÷åôéêÝò åñãáóßåò. Óôçí ðñïóðÜèåéÜ ìáòáõôÞ êáé ãéá ôçí ðëçñÝóôåñç êáôÜ ôï äõíáôüíðáñïõóßáóç ôùí ÅëëÞíùí óõããñáöÝùí, ðñïóâëÝ-ðïõìå óôç óõíåñãáóßá ôùí óõíáäÝëöùí, ïé ïðïßïéìðïñïýí íá ìáò áðïóôÝëëïõí ôç ó÷åôéêÞ ðëçñï-öïñßá áðü ôçí ðñïóùðéêÞ áíÜãíùóç ôïõ éáôñé-êïý ôýðïõ.

Ìå ôç ÷ñÞóç ôïõ Medline óôçí çëåêôñïíéêÞâÜóç PubMed, ìå ëÝîåéò-êëåéäéÜ "Greece, gener-al practice, primary health care" êáé ãéá ôï Ýôïò2000, âñÝèçêáí Ýîé (6) äçìïóéåýóåéò ÅëëÞíùíóõããñáöÝùí, ïé ïðïßåò óõãêåíôñùôéêÜ åßíáé ïéáêüëïõèåò:

· Lionis C, Vlachonikolis I, Bathianaki M,Daskalopoulos G, Anifantaki S, Cranidis A:Urinary incontinence, the hidden health pr-oblem of Cretan women: report from a pr-imary care survey in Greece.Clinic of Social and Family Medicine, Sch-ool of Medicine, University of CreteWomen Health 2000;31(4):59-66

· Grammatikou M, Stamatelopoulos F, Magl-

aris B: Distributed information system arc-hitecture for Primary Health Care.Network Management & Optimal DesignLaboratory, Computer Science Division-El-ectrical & Computer Engineering Depar-tment, National Technical University ofAthensStud Health Technol Inform 2000;77:978-82

· Sanidas E, Kafetzakis A, Valassiadou K,Kassotakis G, Mihalakis J, Drositis J, Chal-kiadakis G. Tsiftsis D: Management of si-mple thoracic injuries at a level I traumacenter: can primary health care4 system takeover?Department of Surgical Oncology, Herakle-ion University Hospital, CreteInjury 2000;31(9):669-75

· Trakada G, Spiropoulos K: Chronic obstr-uctive pulmonary disease managementamong primary health care physicians.Department of Internal Medicine, Univers-ity of Patras Medical SchoolMonaldi Arch Chest Dis 2000;55(3):201-3

· Lionis C, Vlachonikolis IG, Skliros S, Sy-meonidis A, Merkouris BP, Kouroumalis E:Do undefined sources of hepatitis C trans-mission exist? The Greek study in GeneralPractice.Greek Association of General PractitionersJ Viral Hepat 2000;7(3):218-24

· Tsolaki M, Iakovidou V, Navrozidou H,Aminta M, Pantazi T, Kazis A: Hindi Me-ntal State Examination (HMSE) as a scree-ning test for illiterate demented patients.


98

Å.Á. Èçñáßïò

(Letter)Int J Geriatr Psychiatry 2000;15(7):662-4

Íá óôáèïýìå éäéáßôåñá óôçí åñãáóßá ôùíËéïíÞ êáé óõí. ìå èÝìá ôçí áêñÜôåéá ïýñùí óôïãõíáéêåßï ðëçèõóìü çëéêßáò 35-75 åôþí äýï áãñï-ôéêþí ðåñéï÷þí ôçò ÊñÞôçò, üðïõ åðéóçìáßíåôáéç óõ÷íüôçôá ôïõ ðñïâëÞìáôïò (27.5%), ïé êïéíù-íéêïß ëüãïé ðïõ áíáãêÜæïõí ôéò ãõíáßêåò íá ôïáðïóéùðïýí (ôï 60.3% ôùí ãõíáéêþí äåí óõì-âïõëåýïíôáé ôïí éáôñü õðïåêôéìþíôáò ôá óõìðôþ-ìáôá) êáé ç óçìáóßá ôçò åíçìÝñùóçò ôüóùí ôùíãõíáéêþí üóï êáé ôùí åðáããåëìáôéþí õãåßáò óôçíáíß÷íåõóç ôïõ, êáèþò êáé óôçí åñãáóßá ôùí Ëéï-íÞ êáé óõí. êáé ôçò ÅëëçíéêÞò Åôáéñåßáò ÃåíéêÞòÉáôñéêÞò, üðïõ ðáñïõóéÜæïíôáé ôá áðïôåëÝóìá-ôá ìéáò ðïëõêåíôñéêÞò (óõììåôåß÷áí 15 ÊÝíôñáÕãåßáò áðü ðåñéï÷Ýò ôçò Ìáêåäïíßáò, ÁôôéêÞòêáé ÊñÞôçò) ïñï-åðéäçìéïëïãéêÞò ìåëÝôçò ðñïó-äéïñéóìïý ôçò óõ÷íüôçôáò ôçò çðáôßôéäáò C (HCV)óôïí ðëçèõóìü åõèýíçò ôùí ãåíéêþí éáôñþí. Óôçí

êáëÜ ó÷åäéáóìÝíç ìåëÝôç, áíôéóþìáôá Ýíáíôé ôïõHCV áíé÷íåýèçêáí óôï 3.5% ôùí óõììåôå÷üíôùíóôçí ìåëÝôç, ìå ìåãáëýôåñç åðßðôùóç (4.8%) óôçíÊñÞôç êáé ìå óôáôéóôéêÜ óçìáíôéêÝò äéáöïñÝòáíÜìåóá óå äéÜöïñåò ðåñéï÷Ýò ôçò ÅëëÜäáò, åíþóáí êõñéüôåñïé ðáñÜãïíôåò ðïõ åíÝ÷ïíôáé óôçìåôÜäïóç ôïõ éïý áíáöÝñïíôáé ôï éóôïñéêü ðñïç-ãïýìåíçò ïäïíôéáôñéêÞò åðÝìâáóçò, ç åíäïöëÝâéá÷ñÞóç ïõóéþí, ç íïóçëåßá óå íïóïêïìåßï ðåñéó-óüôåñåò áðü 7 çìÝñåò êáé ç êáôÜ÷ñçóç áëêïüë.

Áîßæåé íïìßæïõìå íá áíáöÝñïõìå, ôçí áíÜ-ãêç ôçò ÷ñÞóçò áðü ôïõò éáôñïýò ðñùôïâÜèìéáòöñïíôßäáò õãåßáò êáôåõèõíôçñßùí ïäçãéþí (guid-elines) ãéá ôç äéá÷åßñéóç ôçò ×ñüíéáò Áðïöñá-êôéêÞò ÐíåõìïíïðÜèåéáò, üðùò áõôü åðéóçìáßíå-ôáé óôá óõìðåñÜóìáôá ôçò åñãáóßá ôùí ÔñáêÜ-äá êáé óõí., êáèþò êáé ôçò åêðáßäåõóçò ôùíãåíéêþí éáôñþí óôçí åðåßãïõóá ðñïíïóïêïìåéá-êÞ éáôñéêÞ êáé óôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ ôñáýìá-ôïò, áðü ôçí åñãáóßá ôùí ÓáíéäÜ êáé óõí.

99

Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 2001

Primary Heatlh Care, Volume 13, Number 2, 99-100, 2001ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò, Ôüìïò 13, Ôåý÷ïò 2, 99-100, 2001

ÓÕÍÅ×ÉÆÏÌÅÍÇ ÅÊÐÁÉÄÅÕÓÇ ÓÔÇ ÃÅÍÉÊÇ ÉÁÔÑÉÊÇ

CONTINUING EDUCATION ÉÍ GENERAL PRACTICE

ÌåôåêðáéäåõôéêÜ ÌáèÞìáôá 2001-2002ÅéäéêåõìÝíùí óôç ÃåíéêÞ ÉáôñéêÞ "ÉððïêñÜôåéï" Ð.Ã.Í. ÁèçíþíÁÉÈÏÕÓÁ ÓÕÃÊÅÍÔÑÙÓÅÙÍ Á´ ÐÑÏÐÁÉÄÅÕÔÉÊÇÓ ×ÅÉÑÏÕÑÃÉÊÇÓ ÊËÉÍÉÊÇÓ (ÄåõôÝñá 13:30 -15:00)

• 1 ÏÊÔÙÂÑÉÏÕ 2001ÕÐÅÑÔÁÓÇ (ÄéáãíùóôéêÞ ÐñïóÝããéóç-Èåñá-ðåõôéêÞ Áíôéìåôþðéóç)Ê. Ôóéïýöçò, Åðéì. Â´, Êáñäéïëüãïò É.Ã.Í.ÁÁ. Ìáñéüëçò, Åéäéêåõüìåíïò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò

• 8 ÏÊÔÙÂÑÉÏÕ 2001Ç ÔÑÉÔÇ ÇËÉÊÉÁ ÓÔÇ ÐÑÙÔÏÂÁÈÌÉÁÖÑÏÍÔÉÄÁ ÕÃÅÉÁÓÁ. Ìðáôßêáò, Ãåíéêüò Éáôñüò, Åðéì. Á´ ÊÝíôñïõÕãåßáò ÐåñÜìáôïò Ñåèýìíïõ

• 15 ÏÊÔÙÂÑÉÏÕ 2001ËÏÉÌÙÎÅÉÓ ÊÁÔÙÔÅÑÏÕ ÁÍÁÐÍÅÕÓÔÉ-ÊÏÕ ÓÔÇÍ ÊÏÉÍÏÔÇÔÁÁ. ËéïíÞ, Åðéì. Â´ Ðáèïëüãïò É.Ã.Í.ÁÍ. ÐñéÜ÷éíá, Åéäéêåõüìåíç ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò

• 22 ÏÊÔÙÂÑÉÏÕ 2001Ç ÐÑÙÔÇ ÅÐÁÖÇ ÌÅ ÔÏÍ ÓÔÅÖÁÍÉÁÉÏÁÓÈÅÍÇÊ. Ôåíôïëïýñçò, Åðéê. ÊáèçãçôÞò Êáñäéïëï-ãßáò Ðáí/ìßïõ Áèçíþí

• 5 ÍÏÅÌÂÑÉÏÕ 2001ÉËÉÃÃÏÓ - ËÁÂÕÑÉÍÈÉÔÉÄÅÓ ÓÔÇ ÊÁÈÇÌÅÑÁ ÐÑÁÎÇÅ. Öåñåêýäçò, Áíáðë. ÊáèçãçôÞò Ù.Ñ.Ë. Ðáí/ìßïõ Áèçíþí

• 12 ÍÏÅÌÂÑÉÏÕ 2001Ó×ÅÄÉÁÆÏÍÔÁÓ ÔÇÍ ÅÑÅÕÍÁ ÓÔÇ ÃÅ-ÍÉÊÇ ÉÁÔÑÉÊÇ(Aðü ôçí ðáñáôÞñçóç óôçí åñþôçóç êáé óôçíõðüèåóç)×. ËéïíÞò, Åðéê. ÊáèçãçôÞò Ðáí/ìßïõ ÊñÞôçò,Ä/íôÞò ÊëéíéêÞò ÊïéíùíéêÞò êáé ÏéêïãåíåéáêÞòÉáôñéêÞò

• 19 ÍÏÅÌÂÑÉÏÕ 2001ËÏÉÌÙÎÅÉÓ ÏÕÑÏÐÏÉÏÃÅÍÍÇÔÉÊÏÕÃ. ÔóåêÝò, Åðéì. Â´ Ðáèïëüãïò É.Ã.Í.Á

• 26 ÍÏÅÌÂÑÉÏÕ 2001ÊÅÖÁËÁËÃÉÁ (ÄéáöïñéêÞ ÄéÜãíùóç-Èåñá-ðåõôéêÞ Áíôéìåôþðéóç)É. Ðáðáôñéáíôáöýëëïõ, Øõ÷ßáôñïò, Åðéóô. Óõ-íåñãÜôçò Ðáí/ìßïõ ÁèçíþíÁ. Ìáñéüëçò, Åéäéêåõüìåíïò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò

• 3 ÄÅÊÅÌÂÑÉÏÕ 2001ÅÐÅÉÃÏÍÔÁ ÐÁÉÄÉÁÔÑÉÊÁ ÐÑÏÂËÇÌÁ-ÔÁ ÓÔÇ ÐÑÙÔÏÂÁÈÌÉÁ ÖÑÏÍÔÉÄÁÕÃÅÉÁÓÅ. Óêëçñüò, Ãåíéêüò Éáôñüò, Ä/íôÞò ÊÝíôñïõÕãåßáò ÍåìÝáò

• 10 ÄÅÊÅÌÂÑÉÏÕ 2001ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ÁÍÏÚÊÙÍ ÓÕÍÄÑÏ-ÌÙÍ ÁÐÏ ÔÏ ÃÅÍÉÊÏ ÉÁÔÑÏÁ. ÌáÀëçò, Áíáðë. ÊáèçãçôÞò Øõ÷éáôñéêÞòÐáí/ìßïõ ÁèçíþíÃ. ÌðÝëïò, Ãåíéêüò Éáôñüò, Ä/íôÞò ÊÝíôñïõÕãåßáò Êïñùðßïõ

• 17 ÄÅÊÅÌÂÑÉÏÕ 2001ÅÎÁÍÈÇÌÁÔÉÊÅÓ ÍÏÓÏÉÓ. ÍôïõñÜêçò, Åðéê. ÊáèçãçôÞò ÐáèïëïãßáòÐáí/ìßïõ Áèçíþí

• 14 ÉÁÍÏÕÁÑÉÏÕ 2002ÁÑÈÑÉÔÉÄÅÓÓ. ÍôïõñÜêçò, Åðéê. ÊáèçãçôÞò ÐáèïëïãßáòÐáí/ìßïõ Áèçíþí

• 21 ÉÁÍÏÕÁÑÉÏÕ 2002ÂÑÏÃ×ÉÊÏ ÁÓÈÌÁÊ. Ðáðáãåùñãßïõ, Ðíåõìïíïëüãïò, Åðéóô. Óõ-íåñãÜôçò Ðáí/ìßïõ Áèçíþí


100

• 28 ÉÁÍÏÕÁÑÉÏÕ 2002ÁÑ×ÅÓ ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇÓ ÅÐÅÉÃÏÍÔÙÍÐÅÑÉÓÔÁÔÉÊÙÍ ÓÔÇ ÃÅÍÉÊÇ ÉÁÔÑÉÊÇÃ. ÌðÝëïò, Ãåíéêüò Éáôñüò, Ä/íôÞò ÊÝíôñïõÕãåßáò ÊïñùðßïõÄ. ÆåúìðÝêçò, Åéäéêåõüìåíïò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò

• 4 ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÕ 2002ÓÁÊ×ÁÑÙÄÇÓ ÄÉÁÂÇÔÇÓ (ÄéÜãíùóç-Áíôé-ìåôþðéóç-Ðáñáêïëïýèçóç)É. ÌïíÝäáò, Ãåíéêüò Éáôñüò, Ä/íôÞò ÊÝíôñïõÕãåßáò Ëåõêßìçò ÊÝñêõñáò

• 11 ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÕ 2002ÍÅÙÔÅÑÁ ÄÅÄÏÌÅÍÁ ÓÔÇÍ ÁÍÔÉÌÉ-ÊÑÏÂÉÁÊÇ ÈÅÑÁÐÅÉÁ ËÏÉÌÙÎÅÙÍ ÔÇÓÊÏÉÍÏÔÇÔÁÓÐ. ÐåñäéêÜêç, ÃåíéêÞ Éáôñüò, Ä/íôñéá ÊÝíôñïõÕãåßáò ¢óôñïõò Êõíïõñßáò

• 18 ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÕ 2002ÄÉÅÑÅÕÍÇÓÇ ÊÁÉ ÐÑÙÚÌÇ ÄÉÁÃÍÙÓÇÊÁÊÏÇÈÅÉÙÍÃ. ÓáìÝëçò, Åðéì. Á´ Ïãêïëüãïò É.Ã.Í.Á

• 25 ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÕ 2002ÅÌÂÏËÉÁÓÌÏÉ ÓÔÇÍ ÐÁÉÄÉÊÇ ÇËÉÊÉÁÄ. Ìé÷Üëçò, Ãåíéêüò Éáôñüò, Ä/íôÞò ÊÝíôñïõÕãåßáò ÁëéÜñôïõ Âïéùôßáò

• 4 ÌÁÑÔÉÏÕ 2002ÄÕÓÐÅØÉÁÉ. Êïóêßíáò, Åðéê. ÊáèçãçôÞò Ðáèïëïãßáò Ðáí/ìßïõ Áèçíþí

• 11 ÌÁÑÔÉÏÕ 2002ÊÕÇÓÇ-ÔÏÊÅÔÏÓ (Ðáñáêïëïýèçóç-Áíôéìå-ôþðéóç ÏîÝùí ÐñïâëçìÜôùí)É. ÄéáêÜêçò, Ä/íôÞò, Ã Ìáéåõô.-Ãõí/êÞò Êëéíé-êÞò "¸. ÂåíéæÝëïõ"Å. ÔóåôóÝêïõ, Åéäéêåõüìåíç ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò

• 1 ÁÐÑÉËÉÏÕ 2002ÁÑ×ÅÓ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ ÇÐÁÔÏÐÁ-ÈÏÕÓ ÁÑÑÙÓÔÏÕÉ. Åëåõóéíéþôçò, Ðáèïëüãïò, Åðéóô. ÓõíåñãÜ-ôçò Ðáí. ÁèçíþíÉ. Êåôßêïãëïõ, Åðéì. Á´ Ðáèïëüãïò É.Ã.Í.Á

• 8 ÁÐÑÉËÉÏÕ 2002ÁÑÑÕÈÌÉÅÓÉ. ÊáëëéêÜæáñïò, Áíáðë. Ä/íôÞò Êáñäéïëïãé-êÞò ÊëéíéêÞò É.Ã.Í.ÁÁ. ÁñáðïãéÜííç, Åéäéêåõüìåíç Êáñäéïëïãßáò

• 15 ÁÐÑÉËÉÏÕ 2002ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ×ÅÉÑÏÕÑÃÉÊÙÍ ÐÑÏ-ÂËÇÌÁÔÙÍ ÁÐÏ ÔÏ ÃÅÍÉÊÏ ÉÁÔÑÏÂ. ÊáôåñãéáííÜêçò, Áíáðë. Êáè. ×åéñïõñãéêÞòÐáí/ìßïõ Áèçíþí

• 22 ÁÐÑÉËÉÏÕ 2002ÓÕÍÇÈÇ ÓÖÁËÌÁÔÁ ÊÁÔÁ ÔÇÍ ÅÊÔÅ-ËÅÓÇ ÂÁÓÉÊÙÍ ÅÑÃÁÓÔÇÑÉÁÊÙÍ ÅÎÅ-ÔÁÓÅÙÍÌ. Ôïýôïõæá, Áíáðë. Ä/íôñéá ÂéïðáèïëüãïòÉ.Ã.Í.ÁÍ. Áëåîáíäñüðïõëïò, Áíáðë. Ä/íôÞò Âéïðáèï-ëüãïò É.Ã.Í.Á

• 20 ÌÁÚÏÕ 2002ÐÑÏÃÑÁÌÌÁÔÁ ÄÉÁËÏÃÇÓ ÓÔÇ ÐÑÙ-ÔÏÂÁÈÌÉÁ ÖÑÏÍÔÉÄÁ ÕÃÅÉÁÓÅ. Èçñáßïò, Ãåíéêüò Éáôñüò, Åðéì. Â´ ÊÝíôñïõÕãåßáò Ëáõñßïõ

• 27 ÌÁÚÏÕ 2002ÏÓÔÅÏÐÏÑÙÓÇÂ. Áèáíáóßïõ, Åðéì. Á´ Åíäïêñéíïëüãïò É.Ã.Í.Á

ÓÕÍÔÏÍÉÓÔÇÓ ÅÊÐÁÉÄÅÕÓÇÓ ÁÍÁÐË. ÓÕÍÔÏÍÉÓÔÇÓÅÉÄÉÊÅÕÏÌÅÍÙÍ ÅÊÐÁÉÄÅÕÓÇÓ ÅÉÄÉÊÅÕÏÌÅÍÙÍ

ÃÅÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓ ÃÅÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓÂ. ÊÁÔÅÑÃÉÁÍÍÁÊÇÓ Í. ÁËÅÎÁÍÄÑÏÐÏÕËÏÓ

ÁíáðëçñùôÞò ÊáèçãçôÞò ×åéñïõñãéêÞò Áíáðë. Ä/íôÞò Âéïðáèïëüãïò

Õðåýèõíïò ÐñïãñÜììáôïòÁÍÁÑÃÕÑÏÓ ÌÁÑÉÏËÇÓ

Åéäéêåõüìåíïò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞòÔçë. 0945 713380

101

Ôüìïò 12, Ôåý÷ïò 1, 2000

ÏÄÇÃÉÅÓ ÃÉÁ ÔÏÕÓ ÓÕÃÃÑÁÖÅÉÓ

INSTRUCTIONS FOR THE AUTHORS

Ç "ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò" äÝ÷åôáé ãéá äçìïóßåõóç êåßìåíá Åðéóôçìüíùí Õãåßáò, ôá ïðïßá êáôáôÜó-óïíôáé óôéò åîÞò êáôçãïñßåò: 1) ÅñåõíçôéêÝò åñãáóßåò Þ áíáóêïðÞóåéò (óýíôïìåò äçìïóéåýóåéò) Ýêôáóçò ìÝ÷ñé 7óåëßäåò ìå ðñüóöáôåò ü÷é Üíù áðü 5 âéâëéïãñáöéêÝò ðçãÝò, 2) ÅíçìåñùôéêÜ Üñèñá, 3) Óýíôïìá Üñèñá, 4)ÁíáöïñÝò ðåñéðôþóåùí, 5) ÐáñïõóéÜóåéò ÊÝíôñùí Õãåßáò. ¸íá óýíïëï êåéìÝíùí, ðïõ áöïñïýí Ýíá óõãêåêñéìÝíïãíùóôéêü ôïìÝá ôçò ÐñùôïâÜèìéáò Öñïíôßäáò Õãåßáò, ìðïñåß íá óõãêñïôåß ÁöéÝñùìá. Åêôüò ôùí êåéìÝíùí ðïõáíáöÝñïíôáé óôéò ðáñáðÜíù êáôçãïñßåò óôçí "ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò" äçìïóéåýïíôáé êáé Üñèñá ôçòÓõíôáêôéêÞò ÅðéôñïðÞò, êáèþò êáé êåßìåíá ðïõ áðïóêïðïýí óôçí ðáñïõóßáóç, ó÷ïëéáóìü êáé êñéôéêÞ áîéïëüãç-óç óõãêåêñéìÝíùí ãåãïíüôùí, Üñèñùí êáé åêäüóåùí ó÷åôéêþí ìå ôçí ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò, óôçíÅëëÜäá êáé óôï åîùôåñéêü. Ôçí åõèýíç ôçò óõããñáöÞò ôùí Üñèñùí áõôþí Þ êåéìÝíùí Ý÷ïõí ìüíï ôá ìÝëç ôçòÓõíôáêôéêÞò ÅðéôñïðÞò Þ åðéóôÞìïíåò ìåôÜ áðü åéäéêÞ ðñüóêëçóç. Åðßóçò óôçí "ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò"äçìïóéåýïíôáé êáé ãñÜììáôá ðïõ áðåõèýíïíôáé óôçí ÓõíôáêôéêÞ ÅðéôñïðÞ, ôá ïðïßá áíáöÝñïíôáé óå ðáñáôçñÞ-óåéò, êëéíéêÝò êáé åñåõíçôéêÝò åìðåéñßåò Þ ó÷ïëéÜæïõí ôç äéåèíÞ êáé åëëçíéêÞ âéâëéïãñáößá. Ôçí åõèýíç ãéá ôçäçìïóßåõóç ôùí êåéìÝíùí áõôþí Ý÷åé ï ÄéåõèõíôÞò Óýíôáîçò êáé ç ÓõíôáêôéêÞ ÅðéôñïðÞ.

Ïé åñåõíçôéêÝò åñãáóßåò, ôá åíçìåñùôéêÜ Üñèñá, ïé óýíôïìåò äçìïóéåýóåéò êáé ïé áíáöïñÝò ðåñéóôáôéêþíãßíïíôáé äåêôÜ ãéá äçìïóßåõóç ìüíï ìåôÜ áðü èåôéêÞ êñßóç ôïõò áðü åðéóôÞìïíåò-êñéôÝò ìå ôïõò ïðïßïõòóõíåñãÜæåôáé ôï ðåñéïäéêü. ÊÜèå êåßìåíï ðïõ áðïóôÝëëåôáé óôçí "ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò" äéáâéâÜæåôáéóôïõò êñéôÝò, ÷ùñßò íá ãíùóôïðïéïýíôáé ôá ïíüìáôá ôùí óõããñáöÝùí. Ôá ó÷üëéá êáé ïé ðáñáôçñÞóåéò ôùí êñéôþíóôç óõíÝ÷åéá, ìå ôçí åõèýíç ôçò Ãñáììáôåßáò Óýíôáîçò ôïõ ðåñéïäéêïý, åðéóôñÝöïíôáé óôïõò óõããñáöåßò, ðñïêåé-ìÝíïõ áõôïß íá ðñïóáñìüóïõí áíÜëïãá ôï êåßìåíü ôïõò ðñéí ôç äçìïóßåõóç. Óå ðåñßðôùóç áóõìöùíßáò ôùíêñéôþí, ôï êåßìåíï èá áîéïëïãåßôáé áðü ôçí ßäéá ôç ÓõíôáêôéêÞ ÅðéôñïðÞ. Ôá ïíüìáôá üëùí ôùí åðéóôçìüíùíðïõ äéåôÝëåóáí êñéôÝò èá äçìïóéåýïíôáé óå åéäéêÞ óåëßäá óôï ôåëåõôáßï ôåý÷ïò êÜèå ÷ñüíïõ.

Ôá êåßìåíá, ôá ïðïßá äÝ÷åôáé ç "ÐñùôïâÜèìéá Öñïíôßäá Õãåßáò", èá ðñÝðåé íá áêïëïõèïýí ôéò ðáñáêÜôùðñïäéáãñáöÝò.

• Íá åßíáé ãñáììÝíá óôçí åðßóçìç äçìïôéêÞ ãëþóóá êáé ìå ôï ìïíïôïíéêü óýóôçìá, äáêôõëïãñáöçìÝíá óôçìßá üøç ôçò óåëßäáò, óå äéðëü äéÜóôçìá êáé ìå ëåõêü ðåñéèþñéï 3 åêáôïóôþí óå üëåò ôéò ðëåõñÝò ôïõò.

• Ç ðñþôç óåëßäá ôïõ êåéìÝíïõ ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíåé: á) ôïí ôßôëï (ìå ðåæÜ ãñÜììáôá), â) ôá ïíüìáôá ôùíóõããñáöÝùí (ìå êåöáëáßá ãñÜììáôá åíþ áíáãñÜöïíôáé ôá áñ÷éêÜ ôùí ïíïìÜôùí êáé ôá ðëÞñç åðþíõìá ìåáñéèìçôéêïýò åêèÝôåò ïé ïðïßïé óå õðïóçìåßùóç ðáñïõóéÜæïõí ôçí éäéüôçôá ôïõ êÜèå óõããñáöÝá), ã) ôïåðéóôçìïíéêü êÝíôñï óôï ïðïßï Ýãéíå ç åñãáóßá, ä) 3-5 ðñüóèåôïõò üñïõò ó÷åôéêÜ ìå ôï èÝìá êáé ïé ïðïßïéåßíáé õéïèåôçìÝíïé áðü ôï Medical Subject Headings (Bethesda Md, 1966), å) ôç äéåýèõíóç êáé ôï ôçëÝöùíïåíüò áðü ôïõò óõããñáöåßò, ï ïðïßïò èá åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôçí áëëçëïãñáößá ìå ôï ðåñéïäéêü.

• Óå îå÷ùñéóôÞ äåýôåñç óåëßäá ðñÝðåé íá ãñÜöåôáé ç åëëçíéêÞ ðåñßëçøç ôïõ êåéìÝíïõ (ðñïçãåßôáé ç ÝíäåéîçÐÅÑÉËÇØÇ), ç ïðïßá äå èá ðñÝðåé íá Ý÷åé Ýêôáóç ìåãáëýôåñç ôùí 300 ëÝîåùí.

• ÌåôÜ ôï êåßìåíï óå îå÷ùñéóôÞ óåëßäá èá ðñÝðåé íá ãñÜöåôáé ç áããëéêÞ ðåñßëçøç ôïõ êåéìÝíïõ, ç ïðïßá äåèá ðñÝðåé íá Ý÷åé Ýêôáóç ìåãáëýôåñç ôùí 300 ëÝîåùí. Ðñïçãïýíôáé ç ëÝîç SUMMARY, ç áããëéêÞ ìåôÜöñá-óç ôïõ ôßôëïõ, ïé ëÝîåéò PRIMARY HEALTH CARE... êáé ôá ïíüìáôá ôùí óõããñáöÝùí ÷ùñßò ôßôëï Þéäéüôçôá.

• Ïé âéâëéïãñáöéêÝò ðáñáðïìðÝò, åëëçíéêÝò êáé îÝíåò, óôï êåßìåíï èá ðñÝðåé íá åßíáé ðñüóöáôåò, áðüáíáãíùñéóìÝíá ðåñéïäéêÜ Þ óõããñÜììáôá, íá åßíáé áñéèìçìÝíåò êáé í’ áíôáðïêñßíïíôáé óôï âéâëéïãñáöéêüêáôÜëïãï, ï ïðïßïò èá ðñÝðåé íá ãñÜöåôáé óå îå÷ùñéóôÞ óåëßäá ìåôÜ ôï ãñÜøéìï ôçò áããëéêÞò ðåñßëçøçò.Óôï âéâëéïãñáöéêü êáôÜëïãï ïé ðáñáðïìðÝò èá ðñÝðåé í’ áêïëïõèïýí ôç óåéñÜ ìå ôçí ïðïßá ðáñïõóéÜóôç-êáí óôï êåßìåíï. ÊáèåìéÜ áðü áõôÝò èá ðñÝðåé íá ðåñéÝ÷åé óôç óåéñÜ ôá áñ÷éêÜ ôùí ïíïìÜôùí êáé ôáåðþíõìá ôùí óõããñáöÝùí, ôïí ôßôëï ôçò åñãáóßáò, ôï üíïìá ôïõ ðåñéïäéêïý óýìöùíá ìå ôï óýóôçìá ôçòWHOCISO/R4), ôïí ôüìï, ôçí ðñþôç êáé ôçí ôåëåõôáßá óåëßäá ôïõ Üñèñïõ, êáèþò êáé ôï Ýôïò äçìïóßåõóçò.¼ôáí ðñüêåéôáé ãéá óõããñÜììáôá Þ ìïíïãñáößåò, åêôüò áðü ôïõò óõããñáöåßò, ôï Ýôïò Ýêäïóçò êáé ôïíôßôëï, ðñÝðåé íá ãñÜöïíôáé êáé ï áñéèìüò êáé ôá óôïé÷åßá Ýêäïóçò (åêäïôéêüò ïßêïò, ðüëç).

• Ïé ðßíáêåò êáé ôá ó÷Þìáôá áêïëïõèïýí ôï âéâëéïãñáöéêü êáôÜëïãï êáé èá ðñÝðåé íá ðáñïõóéÜæïíôáé óå÷ùñéóôÝò óåëßäåò, íá öÝñïõí ëáôéíéêÞ áñßèìçóç, ç ïðïßá èá ðñÝðåé í’ áíôáðïêñßíåôáé óôéò ðáñáðïìðÝò ôïõêåéìÝíïõ, êáèþò êáé ôéò áðáñáßôçôåò åðåîçãÞóåéò.

• 'Ïëá ôá êåßìåíá èá ðñÝðåé íá õðïâÜëëïíôáé êáôÜ ðñïôßìçóç ìå êåéìåíïãñÜöï word óå äýï áíôßôõðá êáèþòêáé óå çëåêôñïíéêÞ ìïñöÞ áðïóôÝëëïíôáé óôç äéåýèõíóç ôïõ ÄéåõèõíôÞ Óýíôáîçò:- ÐáíåðéóôÞìéï ÊñÞôçò (õðüøéí Åðßêïõñïõ ÊáèçãçôÞ ×. ËéïíÞ), ÔïìÝáò ÊïéíùíéêÞò ÉáôñéêÞò, Ô.È. 1393,ÇñÜêëåéï ÊñÞôçò.Ïé óõããñáöåßò èá ðñÝðåé íá äåóìåýïíôáé óôçí åðéóôïëÞ ôïõò üôé ç åñãáóßá äåí Ý÷åé õðïâëçèåß Þ äåí Ý÷åé

äçìïóéåõèåß åí üëù Þ åí ìÝñåé óå Üëëï ðåñéïäéêü, üôé üëïé ïé óõããñáöåßò åéíáé óýìöùíïé ìå ôçí áðïóôïëÞ ôçò êáéóå ðåñßðôùóç áðïäï÷Þò ôçò ãéá äçìïóßåõóç, ôá óõããñáöéêÜ äéêáéþìáôá åê÷ùñïýíôáé óôï ðåñéïäéêü. Ç Óõíôáêôé-êÞ ÅðéôñïðÞ äéáôçñåß ôï äéêáßùìá áðïóýñóåùò ìéáò åñãáóßáò åöüóïí áõôÞ Ý÷åé óôáëåß êáé ó' Üëëï ðåñéïäéêü.

102


Ðáñáããåëßá áíáôýðùí

Ïé áíáãíþóôåò ôçò "ÐñùôïâÜèìéáò Öñïíôßäáò Õãåßáò", Ãåíéêïß Ãéáôñïß, ïé ïðïßïé åðéèõìïýí íáÝ÷ïõí óå áíÜôõðá êÜðïéï Þ êÜðïéá áðü ôá äçìïóéåõüìåíá óôï ôåý÷ïò Üñèñá, ìðïñïýí íá ðáñáãÝë-ëïõí ôïí áñéèìü ôùí áíôéôýðùí óôï "Ôå÷íüãñáììá" (ç äéåýèõíóç êáé ôá ôçëÝöùíá äçìïóéåýïíôáé óôïêÜôù ìÝñïò äåîéÜ ôïõ ðßíáêá).

Ïé ôéìÝò ãéá êÜèå áñéèìü áíôéôýðùí ðáñáôßèåíôáé óôïí êáôùôÝñù ðßíáêá.

ÁíÜôõðá Óåëßäåò/Êüóôïò Óåëßäåò/Êüóôïò Óåëßäåò/Êüóôïò

50 áíÜôõðá 4/15.000 8/25.000 16/40.000

100 áíÜôõðá 4/17.000 8/30.000 16/50.000

200 áíÜôõðá 4/20.000 8/40.000 16/60.000

500 áíÜôõðá 4/30.000 8/50.000 16/80.000

"Ôå÷íüãñáììá"ÌÜñêïõ ÁõãÝñç 12 - Áã. ÐáñáóêåõÞ

Ôçë.: 60.00.643, Fax.: 60.02.295

Documents

Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας