Η προσφορά της νεολαίας στην

πολιτιστική δραστηριότητα της Λεμεσού

Περιεχόμενα

1. Πρόλογος

2. Μέθοδος

3. Συνεντεύξεις

3.1 Γεωργία Ντέτσερ, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Θεάτρου Ριάλτο

3.2 Νάτια Αναξαγόρου, Προϊστάμενη Πολιτιστικών Υπηρεσιών

Δήμου Λεμεσού

3.3 Κεμάλ, Εκπρόσωπος σωματείου Κούρδων Λεμεσού - Θεόφιλος

3.4 Νέναντ Μπογκτάνοβιτς, Διευθυντής Πολιτιστικής Κίνησης

«Επιλογή»

4. Ο πολιτιστική δραστηριότητα των νέων της Λεμεσού μέσα από

τον τύπο

5.Ερωτηματολόγιο - Αποτελέσματα

6. Συμπεράσματα

Πρόλογος

Ο διοργανωτής του προγράμματος αυτού είναι ο Πολιτιστικός Όμιλος "Το Στέκι". Ο

όμιλος αυτός ιδρύθηκε το 1996 στη Λεμεσό και οι σκοποί για τους οποίους ιδρύθηκε

είναι οι εξής:

α) Η προώθηση πολιτιστικών εκδηλώσεων και ιδιαίτερα η συμβολή στην ανάπτυξη

της πολιτιστικής κίνησης ανάμεσα στη νεολαία στη Λεμεσό.

β) Η διοργάνωση, παρουσίαση, διαχείριση και παραγωγή πολιτιστικών και καλλιτεχνι-

κών εκδηλώσεων.

γ) Η δημιουργία χορευτικού ομίλου ή άλλων πολιτιστικών ομίλων όπως θεατρικού και

μουσικού.

δ) Η διοργάνωση και προώθηση εκδηλώσεων που θα ανεβάζουν το πολιτιστικό επί-

πεδο των νέων στη Λεμεσό.

ε) Η διαμόρφωση, ετοιμασία και δημιουργία σχεδίων και προγραμμάτων τα οποία ε-

ξυπηρετούν και προωθούν τους πιο πάνω σκοπούς.

στ) Η εξεύρεση και διατήρηση κατάλληλων χώρων για την καλύτερη και ευκολότερη

εκτέλεση των πιο πάνω σκοπών του Πολιτιστικού Ομίλου "Το Στέκι".

Για τον πολιτιστικό μας όμιλο η δραστηριότητα αυτή αποτέλεσε μεγάλη ευκαιρία στο

να φέρει σε επαφή πολλούς νέους και νέες με τον πολιτισμό και ανθρώπους που α-

σχολούνται με αυτόν. Αυτή η πρωτοποριακή δραστηριότητα για τον πολιτιστικό μας

όμιλο δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την στήριξη του ευρωπαϊκού

προγράμματος «Νέα Γενιά σε Δράση».

Παράλληλα μέσα από το σχέδιο στοχεύουμε να ευαισθητοποιήσουμε τους νέους για

συμμετοχή τους στα κοινά δίνοντας τους μια δίοδο, αυτήν του πολιτισμού. Επίσης οι

συμμετέχοντες θα έρθουν σε επαφή με άτομα από διαφορετικούς πολιτισμούς, κάτι

που θα τους βοηθήσει να αντιληφθούν ότι αποτελούν μέρος μιας πολυπολιτισμικής

κοινωνίας. Αυτό θα τους βοηθήσει στην κατανόηση και τον σεβασμό σε άλλες αξίες

και συνήθειες.

Μέθοδος

Το κύριο θέμα του προγράμματος μας, ο πολιτισμός δηλαδή, είναι η κοινό ενδιαφέ-

ρον όλων των συμμετεχόντων. Οι συμμετέχοντες είναι άτομα που στον ελεύθερο

τους χρόνο ασχολούνται ερασιτεχνικά με διάφορες πολιτιστικές δραστηριότητες και

είχαν στόχο, μέσα από την συμμετοχή τους στο πρόγραμμα, την προώθηση του

πολιτισμού, την ευαισθητοποίηση άλλων νέων όπως επίσης και να υποδείξει ευκαι-

ρίες σε νέους που θέλουν να συμμετέχουν σε τέτοιες δραστηριότητες όπως επίσης

και την προώθηση συνεργασίας με πολιτιστικούς ομίλους από άλλες χώρες που

ζουν και δραστηριοποιούνται στην πόλη μας.

Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε ήταν πολύ συγκεκριμένη και περιλάμβανε συνα-

ντήσεις, συνεντεύξεις, έρευνα, επεξεργασία δεδομένων, παρουσιάσεις, αρθρογρα-

φία αξιοποιώντας σε όλα τα στάδια την τεχνολογία. Το πρόγραμμα μας πέτυχε να

εμπλέξει όλους τους συμμετέχοντες ώστε να συμμετέχουν ισότιμα, να αναπτύξουν

πρωτοβουλίες, να αναπτυχθεί συνεργασία μεταξύ τους, έτσι ώστε η ανταλλαγή α-

πόψεων και ιδεών να είναι βοηθητική στην περαιτέρω ανάπτυξη των προσωπικοτή-

των τους. Το πρόγραμμα ακολούθησε τέσσερα βασικά στάδια τα οποία είναι: α) Συ-

ζήτηση και Προβληματισμός γύρω από το θέμα β) προγραμματισμός από κοινού

των δραστηριοτήτων γ) διεξαγωγή των δραστηριοτήτων δ) αξιολόγηση. Βασικό

στοιχείο επίσης στο πρόγραμμα μας ήταν η χρήση της τεχνολογίας.

Για να εφαρμοστεί η πιο πάνω μεθοδολογία, συστατικό στοιχείο ήταν η δημιουργία

ομάδων εργασίας στις οποίες είχαν ενεργό ρόλο όλοι οι συμμετέχοντες του προ-

γράμματος ανεξαιρέτως. Οι ομάδες είναι οι εξής: συντονιστική ομάδα, συντακτική

ομάδα, δημοσιογραφική ομάδα, ομάδα φωτογραφίας, ομάδα τεχνολογιών και ομά-

δα έρευνας, οι οποίες είχαν συγκεκριμένα καθήκοντα.

Κ. Γεωργία Ντέτσερ

Αντιπρόεδρος Θ.Ο.Κ. - Καλλιτεχνική Διευθύντρια Θεάτρου Ριάλτο

Πόσο έχει να προσφέρει ο πολιτισμός στην οικονομική κρίση, αλλάζει κάτι

ή παραμένει σε πρωταρχικό ρόλο ο πολιτισμός;

Ποτέ δεν ήταν σε πρωταρχικό ρόλο ο πολιτισμός, ουσιαστικά παραμένει σε δευτερεύον

ρόλο, απλά δρα σε λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες. Εκκινώντας από τη θέση ότι ο πολιτισμός

πάντα ήταν υποβαθμισμένος στη χώρα μας, είναι χειρότερα τώρα. Βεβαίως θεωρώ ότι

κανένας πρέπει να γυρίσει το νόμισμα και να σκεφτεί ότι η κρίση θα πρέπει να μας δώσει

τα κίνητρα και το σπρώξιμο να αναζητήσουμε λύσεις που δεν τις είχαμε σκεφτεί όταν ήταν

πιο βολεμένα τα πράγματα. Το modo τώρα θα πρέπει να είναι ας χρησιμοποιήσουμε την

κρίση για να κάνουμε άλλα πράγματα.

Η νεολαία γενικά σε περιόδους κρίσης τείνει να απαξιώνει τα πάντα, πόσο

απαξιώνει η νεολαία τον πολιτισμό;

Ο πολιτισμός απαξιώνεται γενικότερα, δεν είναι μόνο από τη νεολαία. Η νεολαία έχει ίσως

μια μεγαλύτερη δυσκολία, αφού μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον εχθρικό προς την πνευμα-

τικότητα και τον πολιτισμό. Έχει λοιπόν ακόμα ένα λόγο παραπάνω να μένει μακριά. Θεω-

ρώ ότι δεν αλλάζει τίποτα με την κρίση σε αυτό το επίπεδο. Αλλά ελπίζω επειδή η κρίση

αμφισβητεί όλα αυτά που μέχρι σήμερα θεωρούσαμε δεδομένα, να είναι πάλι ένα σπρώξι-

μο σε όλους να αναζητήσουν νέα πράγματα. Ενδεχομένως να είναι μια ευκαιρία για την

νεολαία τούτο.

Πως μπορεί η νεολαία να στραφεί στον πο-

λιτισμό ως απάντηση στην κρίση.

Επειδή λείπει ένας στρατηγικός σχεδιασμός, θα

έπρεπε να υπάρχει στρατευμένος σχεδιασμός από

το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο. Επειδή η οι-

κογένεια είναι στραμμένη αλλού και επειδή απουσιά-

ζει ο ελεύθερος χρόνος θεωρώ πως δεν υπάρχει συ-

νταγή. Ελπίζω μόνο πως θα γίνει κάποια στιγμή μέ-

σω της απόλυτης αμφισβήτησης για το τι αξίζει να

κάνει ο άνθρωπος.

Συνεντεύξεις

Ούτε η εργασία είναι πλέον δεδομένη, ούτε ο ελεύθερος χρόνος ισχύει όπως πριν ως αγαθό,

αφού πλέον λόγο ανεργίας ο ελεύθερος χρόνος δεν έχει την αξία που έπρεπε να έχει. Θεωρώ

ότι η νεολαία από τη φύση της θα πρέπει να στραφεί σε άλλους τρόπους, σε τρόπους για το

αξίζει να κάνουν στη ζωή και μόνη της να βρει το δρόμο προς τα εκεί. Ο δρόμος προς τον πο-

λιτισμό είναι πολύ ευχάριστος και αξίζει να στραφεί κανείς προς αυτόν εύκολα, μπορεί να το

αντιληφθεί ότι είναι κέρδος και εύκολα λοιπόν θα τον ακολουθήσει. Απλώς πρέπει να κάμει το

κλικ και να ξεφύγει από την πεπατημένη.

Πρέπει να στραφεί η νεολαία σε πιο ερασιτεχνικές μορφές πολιτισμού;

Πρέπει να επαναπροσδιορίσει τον εαυτό της η νε-

ολαία, τι είναι αυτό που την ευχαριστεί, τον κάθε

ένα ξεχωριστά, είναι το ευτελές, είναι μια σειρά

τηλεοπτική, είναι το βιβλίο που ανοίγει ένα παρά-

θυρο, μια κινηματογραφική ταινία, που παρόλο

που είναι αμερικάνικη για παράδειγμα, είναι μια

διαφορετική εικόνα από αυτή που ξέρουν, ή μή-

πως μια μουσική μέσα από την οποία μπορώ να

αναγνώσω άλλα πράγματα, όχι τα γνωστά χιτάκια

που παίζουν στο ραδιόφωνο. Εγώ δεν διαχωρίζω

τον πολιτισμό σε ερασιτεχνικό και επαγγελματικό.

Είναι πολύ σημαντικό να ασχολούνται οι άνθρωποι με μορφές πολιτισμού, και οι ίδιοι προσω-

πικά. Αλλά ότι ο πολιτισμός και οι μορφές του πολιτισμού είναι τα πάντα αφού είναι ο τρόπος

που ζούμε, ο τρόπος που βγαίνουμε από το σπίτι που μπαίνουμε στο αυτοκίνητο μας, θεωρώ

ότι είναι μια γενικότερη ιδέα πως θέλουμε να είναι η ζωή μας. Είναι ο τρόπος που βάζουμε

εμείς τον εαυτό μας σε ένα σύνολο. Σε σύγκριση με παλαιότερα, πριν να ξεκινήσει η χιλιοει-

πωμένη κρίση, όπου εμείς ήμασταν η σημαντικότεροι, όπου το κράτος μας ήταν πάνω από

όλα, και επειδή όλα αυτά έχουν καταρρεύσει, και αν έχουμε λίγη αυτοκριτική διάθεση θα το

διαγνώσουμε πρέπει να επανατοποθετήσει τον εαυτό του πόσο σημαντικός είναι.

Θεωρείτε ότι η Ε.Ε. ως θεσμός προσφέρει στον πολιτισμό και θα μπο-

ρούσε περισσότερα όσο αφορά τη νεολαία;

Θεσμοθετημένα πράγματα νομίζω ότι προσφέρει, όμως και τούτα είναι κάποια στεγανά από

τα οποία επωφελείται πάλι το κατεστημένο μπορεί να είναι οι διάφοροι φορείς που ασχολού-

νται χρόνια με τον πολιτισμό και έχουν την τεχνογνωσία και αντλούν τα μεγάλα κονδύλια μπο-

ρεί να είναι τα μεγάλα κράτη. Μην ξεχνούμε και στον πολιτισμό υπάρχει ο νότος και ο βορράς.

Δεν είναι τυχαίο που όλα χωρίζονται με αυτόν τον τρόπο. Άρα ο πολιτισμός που υποφέρει ,

κάμνει πράγματα η Ε.Ε. αφού ως θεσμός είναι σε θέση να διακρίνει φαινόμενα να λύσει, δια-

θέτει καλά μυαλά, αλλά από μόνη της δεν μπορεί να λύσει προβλήματα, ούτε μπορεί να δει σε

βάθος χρόνου τι χρειάζεται κάθε χώρα. Χρειάζεται και στην κάθε χώρα να γίνει πολλή δουλειά

για να επωφεληθούμε από κάποια προγράμματα που κάνει η ΕΕ.

Κ. Νάτια Αναξαγόρου

Προϊστάμενη Πολιτιστικών Υπηρεσιών Δήμου Λεμεσού

Πείτε μας λίγα λόγια σχετικά με τους σκοπούς και τους στόχους της

Πολιτιστική Επιτροπής Δήμου Λεμεσού όσο αφορά τη νεολαία.

Ο Δήμος Λεμεσού και πιο ειδικά η Πολιτιστική Επιτροπή αποσκοπεί στην προσφορά

τόσο ψυχαγωγικών όσο και εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκδηλώσεων προς τους

νέους με απώτερο στόχο την καλλιέργεια τους και κατά συνέπεια τη δημιουργία μιας

κουλτούρας όπου πρωταρχική σημασία έχει η θεώρηση των πραγμάτων, των ανθρώ-

πων, των συνεργατών και των φίλων μέσα από μια εναλλακτική σκοπιά, φιλτραρισμένη

μέσα από την πνευματική και καλλιτεχνική διεργασία.

Τι περιεχόμενο δίνετε στην έννοια πολιτισμός;

Η έννοια πολιτισμός για μένα προσωπικά ισοδυναμεί με την παιδεία, όχι απαραίτητα

των ακαδημαϊκών, αλλά την κοινωνική διαπαιδαγώγηση και την οικογενειακή ανατροφή

που δίδεται στο άτομο ώστε αυτό να προσεγγίζει τον συνάνθρωπο του με σεβασμό,

ώστε να αντιμετωπίζει την ένταξη του στο ευρύτερο σύνολο ως μία πρόκληση για συλ-

λογική εργασία για την καλυτέρευση των πνευματικών και οικονομικών και πολιτικών

συνθηκών μακριά από ατομικιστικές και ανταγωνιστικές συμπεριφορές. Η έννοια πολιτι-

σμός, άλλωστε, εισήχθη στην νεοελληνική γλώσσα μόλις τον 18ο αιώνα από τον Αδαμά-

ντιο Κοραή κατά αντιστοιχία προς τον γαλλικό όρο civilization, που σήμαινε την κουλ-

τούρα των κατοίκων των αστικών κέντρων, του πολίτη.

Τις δεκαετίες 60’ – 80’ ποιά ήταν ακριβώς η συμμετοχή των νέων στα πο-

λιτιστικά δρώμενα της πόλης και επαρχίας Λεμεσού και πώς αυτά δια-

μορφώθηκαν σήμερα;

Στις δεκαετίες 60-80, απ’ ότι μπορώ θυμηθώ, ήταν πολύ λιγότερα τα δρώμενα της πό-

λης της Λεμεσού και περιορισμένα έως και ανύπαρκτα αυτά της επαρχίας. Διεξαγόταν

τότε ως κύρια πολιτιστική διοργάνωση του Δήμου Λεμεσού το Διεθνές Καλλιτεχνικό Φε-

στιβάλ στο Δημοτικό Κηποθέατρο το οποίο παρακολουθούσαν οι νέοι και οι μαθητές,

ενώ από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 και συγκεκριμένα με τη λειτουργία του Παττι-

χείου Δημοτικού Θεάτρου εντάθηκε η πολιτιστική δραστηριοποίηση καθ’ όλη τη διάρκεια

του έτους και όχι μόνον κατά τους θερινούς μήνες.

Η ιδιωτική πρωτοβουλία ήδη από τις

αρχές της δεκαετίας του 1980 εισέρχε-

ται δυναμικά επίσης στο χώρο διοργά-

νωσης εκδηλώσεων, προσφέροντας

στη νεολαία της Λεμεσού πληθώρα πα-

ραστάσεων, χορευτικών, μουσικών, θε-

ατρικών και κυρίως συναυλιών με Ελλα-

δίτες τραγουδιστές. Βεβαίως το Καρνα-

βάλι υπήρχε από τις αρχές της περιό-

δου της ανεξαρτησίας (δεκαετία του

1960) ανοικτό πεδίο συμμετοχής για

παιδιά και νεαρούς μέσα από τους χορούς μασκαρεμένων σε ξενοδοχεία και κινηματο-

θέατρα, μέσα από την Παιδική Παρέλαση Αρμάτων, Ομάδων κτλ. Σήμερα ένας νέος

έχει ευρύτατο πεδίο επιλογών μέσα από εκδηλώσεις ποιοτικές, εναλλακτικές αλλά και

ψυχαγωγικές.

Υπάρχουν κίνητρα για τη σημερινή νεολαία έτσι ώστε να ασχοληθεί με

τον πολιτισμό;

Σαφώς υπάρχουν κίνητρα ενασχόλησης της νεολαίας με τον πολιτισμό, αρκεί να υ-

πάρχει και από πλευράς του συγκεκριμένου νέου ατόμου η ανάλογη προδιάθεση και

το ενδιαφέρον για ενημέρωση και συμμετοχή. Τα "Δρώμενα", μηνιαίο έντυπο του Δή-

μου Λεμεσού, το Λεμεσόραμα, ο ημερήσιος τύπος προσφέρουν πληροφόρηση για ότι

διαδραματίζεται, εναπόκειται στην ύπαρξη χρόνου και θέλησης η συμμετοχή στις εκ-

δηλώσεις ή τα εκπαιδευτικά προγράμματα.

Με ποιους τρόπους η πολιτιστική επιτροπή του Δήμου Λεμεσού προσπαθεί

να επαναφέρει το ενδιαφέρον της νεολαίας προς αυτή την κατεύθυνση;

Τόσο μέσα από τις εκδηλώσεις (χορευτικές, μουσικές, εικαστικές, θεατρικές) που είτε

διοργανώνονται άμεσα από τον Δήμο Λεμεσού, είτε από άλλους φορείς πολιτισμού

τους οποίους ο Δήμος Λεμεσού στηρίζει, όσο και μέσα από τη λειτουργία Πολιτιστικών

Στεγών：της Δημοτικής Βιβλιοθήκης , της Δημοτικής Πινακοθήκης, του Παπαδάκειου

Δημοτικού Ωδείου Λεμεσού (όπου οι νέοι διδάσκονται τα έγχορδα και το πιάνο), του

Δημοτικού Εργαστηρίου Τέχνης (όπου οι νέοι διδάσκονται ζωγραφική, γλυπτική, κερα-

μική, κατασκευές κλπ), του Δημοτικού Κέντρου Χορού, του Δημοτικό Μουσείο – Αρ-

χείο Σόλωνα Μιχαηλίδη, του Δημοτικού Μουσείου Λαϊκής Τέχνης, του Κυπριακού

Μουσείου Θεάτρου και του Ιστορικού Αρχείου Λεμεσού.

ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ 1960

Ο σεβασμός και η συνεργασία μεταξύ ανθρώπων, ακόμη και από διαφο-

ρετική προέλευση, είναι σημαντικά στοιχεία. Μέσα από τον πολιτισμό πως

μπορούν να αναπτυχθούν και να κατανοηθούν;

Ο πολιτισμός αποτελεί πρόσφορο έδαφος για ανάπτυξη και κατανόηση της πολυπολι-

τισμικότητας γιατί ακριβώς η καλλιτεχνική δημιουργία, εάν αυτή είναι αυθεντική και

γνήσια είναι στην ουσία την επαναδιαπραγμάτευση της συλλογικής μνήμης και συνεί-

δησης, η οποία είναι σαφώς διαπολιτισμική. Το Πάρκο Γλυπτικής στη Λεμεσό όπου

συνυπήρξαν δημιουργικά για δύο μήνες στην παραλιακή επίχωση καλλιτέχνες από

διαφορετικούς χώρους, όπως ο Γερμανός Victor Bonato από το Niederkassel, ο Ισρα-

ηλινός Saadio Bahat από τη Χάιφα και ο Αιγύπτιος Ahmed El Stoahy από την Αλεξάν-

δρεια αποτελεί απτό παράδειγμα μιας μεγάλης πολυπολιτισμικής εικαστικής παραγω-

γής, που σφράγισε μοναδικά την ιστορία της πόλης μας.

Για ποιους λόγους πιστεύετε ότι η νεολαία μας σήμερα έχει στραφεί σε

άλλα είδη ψυχαγωγίας;

Γιατί ο πολιτισμός, πιστεύω, απαιτεί ένα είδος μύησης. Οι ευκαιρίες υπάρχουν τριγύ-

ρω για εκδηλώσεις ουσιαστικές που αγγίζουν διαφορετικά γούστα και προτιμήσεις.

Χρειάζεται ένα κάποιο κίνητρο είτε από την οικογένεια είτε από την παρέα. Όταν αρχί-

σεις να συμμετέχεις σε δρώμενα που απαιτούν μια κάποια μορφή προσήλωσης, αφο-

σίωσης και σκέψης, αντί μιας παθητικής μόνο ανάλωσης του χρόνου, τότε ευαισθητο-

ποιούνται και αναπτύσσονται πνευματικές διεργασίες και αναζητείται οπωσδήποτε η

ουσιαστική αυτή τροφή και η στροφή προς την κατεύθυνση αυτή είναι πια αναγκαιότη-

τα.

ΠΑΡΚΟ ΓΛΥΠΤΙΚΗΣ - ΜΩΛΟΣ ΛΕΜΕΣΟΥ

Η τεχνολογία και η ραγδαία εξέλιξη της μπορεί να είναι ένας λόγος που

απομάκρυναν τους νέους από το ενδιαφέρον τους για τον πολιτισμό; Θα

μπορούσε να χρησιμοποιηθεί έτσι ώστε να προωθήσουμε και να ελκύσουμε

τη νεολαία να ασχοληθεί με τα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης;

Ναι, σίγουρα η τεχνολογία και τα όσα προσφέρει με την εξέλιξη της προσελκύει τους

νέους στο να αναλώνουν ένα σημαντικό μέρος του ελεύθερου τους χρόνου μ’ αυτήν.

Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ώστε να γνωστοποιούνται πολιτισμικές δράσεις και

πολιτιστικοί προγραμματισμοί. Όμως πέραν τούτου πρέπει να υπάρξει βούληση αι συ-

νειδητοποιημένη απόφαση για ενασχόληση με τα πολιτιστικά δρώμενα.

Σήμερα που η οικονομική κρίση σαρώνει τα πάντα στο πέρασμα της, θε-

σμούς αξίες κλπ, έχει τη δύναμη ο πολιτισμός να αναστρέψει το αρνητικό

κλίμα που δημιουργείται, κύρια ανάμεσα στη νέα γενιά, και πώς;

Σε κάθε περίοδο κρίσης, είτε οικονομικής είτε καθαρά προσωπικής, η δημιουργία απο-

τελεί τη μοναδική διέξοδο ανάτασης και απεγκλωβισμού. Δεν είναι άλλωστε τυχαία η

ρήση "πενία τέχνας κατεργάζεται". Ο πολιτισμός, η σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία

αλλά και η δημιουργία ανά τους αιώνες και η προσέγγιση της δρα ανακουφιστικά αλλά

και αποτελεί παράγοντα που εξυψώνει το ηθικό, γιατί εν τέλει αυτό πού μένει καλά από

δύσκολες περιόδους είναι όλα όσα άφησε πίσω του σε πνευματικό ή καλλιτεχνικό επί-

πεδο, ο άνθρωπος που θέλησε έτσι ν’ αρθρώσει λόγο ύπαρξης.

Κλείνοντας θα θέλαμε να στείλετε το δικό σας μήνυμα προς τη νεολαία

μας.

Ο πολιτισμός και η παιδεία εν τέλει, αποτελούν ισχυρά αντίδοτα στη σήψη των αξιών

και των θεσμών και μπορούν να συμβάλουν στη διέξοδο από την όποια κρίση, είτε σε

επίπεδο κοινωνικό, οικονομικό είτε ακόμη και πολιτικό. Η πνευματική και καλλιτεχνική

δημιουργία διανοίγει εναλλακτικές και διαφορετικές προοπτικές θεώρησης των πραγμά-

των και ρίχνει φώς σε κρυμμένες, εσωτερικές της πτυχές.

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΝΟΣ ΣΟΛΩΜΟΝΙΔΗΣ

Κ. Κεμάλ

Εκπρόσωπος Σωματείου Κούρδων, Θεόφιλος, στη Λεμεσό

Πες μας λίγα λόγια για τους σκοπούς του σωματείου σας;

Πόσα χρόνια λειτουργεί το σωματείο σας στη Λεμεσό;

Ποια είναι η δράση του σωματείο σας όσο αφορά τον

πολιτισμό; Σε πόσους νέους δίνετε την ευκαιρία να α-

σχοληθούν με αυτά τα ζητήματα και σε ποιες ηλικίες α-

πευθύνεστε;

Είμαστε χαρούμενοι που θέλετε να μάθετε κάποια πράγματα για το

σωματείο των Κούρδων και που ήρθαμε να μιλήσουμε μαζί σας. Θέλουμε να μοιρα-

στούμε μαζί σας και με άλλους στην Κύπρο για ότι έχει να κάνει με το δικό μας το σω-

ματείο. Είσαστε οι πρώτοι που απευθύνεστε σε μας και θέλετε να μάθετε πως προχω-

ρά το σωματείο μας.

Το σωματείο μας άνοιξε εδώ στη Λεμεσό το 1994. Μέχρι στιγμής στο σωματείο μας

κάνουμε διάφορα μαθήματα όπως χορό, τραγούδι, θέατρο, φωτογραφία, ακόμα και

μαθήματα κουρδικών, γιατί στη χώρα μας απαγορεύονται τα Κουρδικά. Εδώ έχουμε

ευκαιρία να ξεκινήσουμε στο σωματείο μαθήματα κουρδικής γλώσσας και γραφής.

Τα μωρά έχουν την ευκαιρία να κάνουν όλα αυτά τα μαθήματα από εφτά χρονών.

Έχουμε διάφορες ομάδες από νέους, γυναίκες και άνδρες ξεχωριστά αλλά και μαζί.

Όταν πρωτοανοίξαμε το σωματείο δεν είχαμε τόσα πολλά πράγματα. Τώρα όμως έχει

πάρα πολλές οικογένειες εδώ για αυτό κάνουμε όλα αυτά τα πράγματα γιατί θέλουμε

να διατηρήσουμε την κουλτούρα μας. Παράλληλα όμως θέλουμε να μαθαίνουμε και τη

κουλτούρα της χώρας που ζούμε.

Πόση σημασία έχει στη δική σας την καθημερινότητα η ενασχόληση με

τον πολιτισμό;

Το σωματείο μας έχει όνομα Κουρδικό Σωματείο Θεόφιλος. Έχει πάνω από εκατό χρό-

νια που δεν έχουμε δικό μας κράτος, κουρδικό, και είμαστε χωρισμένοι σε πολλές χώ-

ρες. Για το λόγο αυτό προσέχουμε πολύ την κουλτούρα μας, όχι μόνο οι Κούρδοι που

ζούμε στην Κύπρο, αλλά και σε άλλες χώρες.

Δυστυχώς στη χώρα μας απαγορεύεται η κουρδική κουλτούρα και η γλώσσα, και

γενικά οτιδήποτε μπορεί να φέρει τη σφραγίδα μας, μέχρι και τα ονόματα τα κουρδι-

κά. Γι’ αυτό σήμερα πολλοί κούρδοι δεν έχουν κουρδικό όνομα γιατί απαγορεύεται

να γράφεται κουρδικό όνομα.

Εμείς θέλουμε να τα διατηρήσουμε όλα αυτά γιατί αν τα χάσουμε, σημαίνει θα χαθεί

η ιστορία των Κούρδων. Έτσι σε πολλές χώρες θα δείτε να φορούν την παραδοσια-

κή μας στολή και οι άνδρες και οι γυναίκες γιατί θέλουμε πρώτα πρώτα να ξέρουμε

ποιοι είμαστε. Φορούμε όμως και ρούχα που δεν είναι παραδοσιακά.

Οι νέοι στη σημερινή εποχή ψάχνουν εναλλακτικούς τρόπους για να ξε-

φύγουν από τα προβλήματα της καθημερινότητας. Για ποιους λόγους πι-

στεύετε ότι η νεολαία μας σήμερα έχει στραφεί σε άλλα είδη ψυχαγω-

γίας; Οι νέοι που ασχολούνται με τον πολιτισμό θα μπορούσαν να προ-

βάλουν προς τα έξω, καλύτερο, υγιή τρόπο ζωής και να στείλουν μηνύ-

ματα για απομάκρυνση από οποιεσδήποτε εξαρτήσεις.

Το πιο σημαντικό από αυτό που ρωτάς, αφορά τα μικρά μωρά. Για να μπορούν να

ζήσουν με ευκολία και να είναι ασφαλισμένα βρήκαμε διάφορους τρόπους, δηλαδή

να παίξουν θέατρο, να τραγουδήσουν, να πάρουμε περίπατο όλα τα μωρά μαζί. Για-

τί έξω από το σωματείο, έξω στην κοινωνία, θα βρει πολλούς κινδύνους. Μπορεί να

χάσεις τα μωρά, μπορούν να μάθουν τα ναρκωτικά πολύ γρήγορα, ακόμη και μέσα

στα σχολεία, στις δισκοθήκες. Όλα αυτά τα είναι που φοβόμαστε. Αυτά δεν ισχύουν

μόνο για τα δικά μας τα παιδιά, αλλά για όλα τα παιδιά στην Κύπρο.

Ο σεβασμός και η συνεργασία μεταξύ ανθρώπων είναι σημαντικά στοι-

χεία. Μέσα από τον πολιτισμό πως μπορούν να αναπτυχθούν και να κα-

τανοηθούν;

Εμείς βλέπουμε ανά το Παγκόσμιο, όλοι οι

άνθρωποι είμαστε το ίδιο. Θέλουμε να ζού-

με ως καλοί άνθρωποι, και έτσι θέλουμε να

μαθαίνουμε και στα παιδιά μας. Σε όποια

χώρα ζούμε βλέπουμε την κουλτούρα της

χώρας που μας φιλοξενεί.

Νιώθουμε ότι ζούμε στο ίδιο το σπίτι με τους Κύπρι-

ους για παράδειγμα, και θέλουμε να ζήσουμε με τον

ίδιο τρόπο που ζείτε και σεις. Θέλουμε να μάθουμε

τα φαγητά σας, την κουλτούρα σας γιατί αν δεν

μπορούμε να ζήσουμε μαζί και είμαστε απομακρυ-

σμένοι τότε η ζωή όλων μας θα είναι πιο δύσκολη.

Σήμερα που η οικονομική κρίση σαρώνει τα πάντα στο πέρασμα της, θε-

σμούς αξίες κλπ, έχει τη δύναμη ο πολιτισμός να αναστρέψει το αρνητικό

κλίμα που δημιουργείται, κύρια ανάμεσα στη νέα γενιά, και πώς;

Την οικονομική κρίση που είναι παγκόσμια τα τελευταία 3 χρόνια, την βλέπουμε λες και

είναι ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος. Αυτά τα χρόνια προσπαθούμε να μάθουμε πως εί-

ναι να ζεις με πιο λίγα. Αυτό είναι πιο δύσκολο για τους μεγάλους. Για αυτό είναι ευκαι-

ρία να μάθουμε στα μικρά παιδιά πώς να ζουν με λιγότερα. Δηλαδή αν πριν έπρεπε να

δίνω 10 ευρώ κάθε μέρα στο παιδί, τώρα πρέπει να δίνω λιγότερα, και πρέπει να μάθει

να ζει με αυτό, κάτι που είναι ευθύνη των γονιών να το κάνουν αυτό. Με όλες αυτές τις

ασχολίες που υπάρχουν στο σωματείο μας μπορούμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους

να ξεπεράσουν την κρίση και να ασχολούνται με κάτι που τους αρέσει.

Κλείνοντας, θα ήθελα να πω κάτι σε όλους, ότι πρέπει να κάνουμε υπομονή, περνούμε

όλοι τις ίδιες δυσκολίες. Υπάρχουν τρόποι να ανταπεξέλθουμε όλοι. Κάνουμε και παρα-

στάσεις και απευθυνόμαστε σε όλους, όχι μόνο σε κούρδους. Όλοι μαζί θα ξεπεράσου-

με τα προβλήματα μας.

Κ. Nenad Bogdanovic

Εκτελεστικός Διευθυντής Πολιτιστικής Κίνησης «Επιλογής»

Πείτε μας λίγα λόγια σχετικά με τους σκοπούς και τους

σ τ ό χ ο υ ς τ ο υ π ο λ ι τ ι σ τ ι κ ο ύ σας ομ ί λ ο υ ;

Η Πολιτιστική Κίνηση Λεμεσού «Επιλογή», ιδρύθηκε ως σωμα-

τείο (μη-κερδοσκοπικός, μη-κυβερνητικός οργανισμός) τον

Νοέμβριο του 1992, με την παρουσία δεκάδων καλλιτεχνών,

ανθρώπων με πολιτιστική δράση, με όραμα και στόχο έναν κό-

σμο καλύτερο, μια κοινωνία με αξίες και καλή ποιότητα ζωής για

όλους τους κατοίκους της πόλης της Λεμεσού, δηλαδή τη δημι-

ουργία της κοινωνίας του ενεργού πολίτη. Η «Επιλογή» δημιουργήθηκε για να καλύψει

το κενό που υπήρχε τότε στα πολιτιστικά δρώμενα της Λεμεσού και της Κύπρου γενικό-

τερα.

Σήμερα, η «Επιλογή» είναι ένας από μεγαλύτερους πολιτιστικούς οργανισμούς της Κύ-

πρου, με βαθιές κοινωνικές ρίζες και περισσότερα από 250 μέλη, κυρίως νέους, που ε-

μπλέκονται σε τακτικές δραστηριότητες των τεσσάρων χορωδιών μας – Χορωδιακού

Εργαστηρίου, Παιδικής Χορωδίας, Χορωδίας Νέων και της Μικτής Χορωδίας. Η Επιλογή

διοργανώνει συναυλίες και φεστιβάλ, ποικίλα πολιτιστικά και εκπαιδευτικά προγράμμα-

τα, διαγωνισμούς ζωγραφικής και ανταλλαγές νέων σε τοπικό και διεθνές επίπεδο με

χιλιάδες ακροατές κάθε χρόνο.

Είναι ενεργό μέλος των δικτύων European Choral Association – Europa Cantat, Jeu-

nesses Musicales International, Anna Lindh Foundation NN Cyprus, Συντονιστικού Συμ-

βουλίου Πολιτιστικών Φορέων Λεμεσού και του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου. Η Επι-

λογή στηρίζεται από Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Συνεργατικό Ταμιευτήριο Λε-

μεσού, ΟΠΑΠ Κύπρου. Τα προγράμματα της Επιλογής υποστηριχτήκαν και από Πρό-

γραμμα «Πολιτισμός 2007-2013» και «Νεολαία εν Δράση» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Ίδρυμα, Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Νεολαίας του Συμβουλίου της Ευ-

ρώπης, καθώς και έναν ευρύ κύκλο υποστηρικτών και συνεργατών από όλο τον κόσμο,

με κύρος και αξιοπρέπεια που αναγνωρίζεται πολύ πέρα των γεωγραφικών συνόρων

της Κύπρου.

Τι περιεχόμενο δίνετε στην έννοια πολιτισμός;

Πολιτισμός είναι σύνολο αξιών που χαρακτηρίζει μια κοινωνική ομάδα. Είναι ο τρόπος με

τον οποίο κατανοούμε και κάνουμε τα πράγματα. Δεν περιορίζουμε την έννoια της λέξης

πολιτισμός σε τέχνες (μουσική, θέατρο, εικαστικές, λογοτεχνία κτλ) ή καλλιτεχνική δραστη-

ριότητα και εκδήλωση μόνο. Πολιτισμός είναι τρόπος ζωής.

Πως οι σκοποί και οι στόχοι σας εξυπηρετούν τη νεολαία;

Εμπλέκουμε τους νέους σε όλες τις δραστηριότητες ως ακροατήριο, εθελοντές, προσωπι-

κό και Διοικητικό Συμβούλιο του οργανισμού μας. Έχουμε χορωδία νέων με πέρα από 40

μέλη. Συμμετέχουμε σε διάφορα δίκτυα νεολαίας: Jeunesses musicales International, Κυ-

πριακό Συμβούλιο Νεολαίας κτλ.

Τις δεκαετίες 60’ – 80’ ποιά ήταν ακριβώς η συμμετοχή των νέων στα πολι-

τιστικά δρώμενα της πόλης και επαρχίας Λεμεσού και πώς αυτά διαμορφώθη-

καν σήμερα;

Πιστεύω πως σήμερα οι νέοι έχουν την ευκαιρία να παράγουν οι ίδιοι το περιεχόμενο που

τους ενδιαφέρει. Οι δεκαετίες ’60-’80 θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως εποχή του to-

kenism.

Υπάρχουν κίνητρα για τη σημερινή νεολαία έτσι ώστε να ασχοληθεί με τον

πολιτισμό;

Ναι, αλλά όχι οικονομικά. Μερικά από αυτά είναι: Κοινωνικοποίηση, δικτύωση, φιλιά, δημι-

ουργικός χρόνος, ταξίδια, αυτοολοκλήρωση είναι μερικά από τα κίνητρα.

Με ποιους τρόπους θα μπορούσαμε να ε-

παναφέρουμε το ενδιαφέρον της νεολαίας

προς τα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης;

Να της δώσουμε ευκαιρία να δημιουργεί η ίδια το

περιεχόμενο. Να της δώσουμε βασικούς πόρους:

στέγαση, μικρά οικονομικά κίνητρα, τεχνολογία

και κατάλληλο χρόνο για να οργανώνει τα δρώμε-

Ο σεβασμός και η συνεργασία μεταξύ ανθρώπων, ακόμη και από διαφο-

ρετική προέλευση, είναι σημαντικά στοιχεία. Μέσα από τον πολιτισμό πως

μ π ο ρ ο ύ ν ν α α ν α π τ υ χ θ ο ύ ν κ α ι ν α κ α τ α ν ο η θ ο ύ ν ;

Βεβαίως. Υπάρχουν εκατοντάδες καλές πρακτικές όπου οι πολιτιστικές δραστηριότη-

τες συνεισέφεραν στην κοινωνική συνοχή και αλληλοκατανόηση. Η Κύπρος έχει ένα

μεγάλο ρόλο να παίζει μεταξύ των λαών της περιοχής. Επίσης, εντός Κύπρου θα πρέ-

πει να αναγνωρίζουμε τη διαφορετικότητα ως ένα από βασικά χαρακτηριστικά της κοι-

νωνίας μας. Σημαντικό είναι να εξασφαλιστεί η ενεργώς συμμετοχή νέων με διαφορετι-

κά πολιτιστικά υπόβαθρα. Οι νέοι με διαφορετικότητα θα πρέπει να εργάζονται μαζί

προς κοινούς στόχους – θα πρέπει να ακουστούν οι επιθυμίες τους, ανάγκες τους και

τα ενδιαφέροντα τους.

Οι νέοι που ασχολούνται με τον πολιτισμό θα μπορούσαν να προβάλουν

προς τα έξω, καλύτερο, υγιή τρόπο ζωής και να στείλουν μηνύματα για

απομάκρυνση από οποιεσδήποτε εξαρτήσεις. Πως θα μπορούσαν να το

π ε τ ύ χ ο υ ν ;

Καινοτόμα πολιτιστικά προγράμματα απελευθερωμένα από τα στερεότυπα, η εθελο-

ντική εργασία, η χρήση νέων τεχνολογιών (κοινωνικές πλατφόρμες), παρέμβαση και

σύνδεση πολιτιστικών δραστηριοτήτων με τα επίκαιρα θέματα (μετανάστευση, ανεργί-

α, διάκριση, καταναλωτισμός, οικολογία, εκπαιδευτική μεταρρύθμιση κτλ) θα μπορού-

σαν να είναι θέματα για μελλοντικές πολιτιστικές δραστηριότητες, οι οποίες δεν θα

πρέπει να περιορίζονται σε συναυλίες

και φεστιβάλ, αλλά θα μπορούσαν να

είναι ορχήστρες, χορωδίες, καλλιτεχνι-

κές ανταλλαγές, κατασκηνώσεις, διδυ-

μοποιήσεις με διάφορους πολιτιστικούς

φορείς εξωτερικού, συμμετοχή σε διε-

θνείς δίκτυα για την νεολαία στον τομέα

πολιτισμού κτλ.

Οι νέοι στη σημερινή εποχή ψάχνουν εναλλακτικούς τρόπους για να γελά-

σουν, να ξεχαστούν και να αποφορτιστούν από τα προβλήματα της καθημερι-

νότητας. Πιστεύετε ότι κάποιοι από αυτούς θα μπορούσε να είναι και η μουσι-

κή;

Ναι, αλλά είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως απλή ακρόαση των συναυλιών δεν είναι

η μοναδική λύση. Οι νέοι θα πρέπει να εμπλέκονται ενεργά: ως εθελοντές, ως παραγωγοί,

διαφημιστές, καλλιτέχνες κτλ.

Σήμερα που η οικονομική κρίση σαρώνει τα πάντα στο πέρασμα της, θε-

σμούς αξίες κλπ, έχει τη δύναμη ο πολιτισμός να αναστρέψει το αρνητικό

κλίμα που δημιουργείται, κύρια ανάμεσα στη νέα γενιά, και πώς;

Οι πολιτιστικοί οργανισμοί θα πρέπει να προσαρμοστούν προς τα νέα δεδομένα. Θα πρέ-

πει να αναπτύξουν διάφορους συνεταιρισμούς με τον ιδιωτικό τομέα, ΜΜΕ, Ευρωπαϊκά

πολιτιστικά προγράμματα και εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Η λειτουργία τους θα

πρέπει να είναι πιο διαφανής, τα προγράμματα τους να αγγίζουν τα κοινωνικά προβλήμα-

τα και να δημιουργούνται για στοχευόμενες ομάδες του κοινού. Όταν αναπτυχτούν οι ορ-

γανωτικές ικανότητες των πολιτιστικών οργανισμών, τότε θα είναι έτοιμοι να πραγματοποι-

ούν καλύτερα την αποστολή τους. Αυτό θα είναι το καλύτερο μέσο για να ανατραπεί το αρ-

νητικό κλίμα.

Κλείνοντας θα θέλαμε να στείλετε το δικό σας μήνυμα προς τη νεολαία μας.

Πάρτε την ζωή σας στα χέρια σας – μην περιμένετε κανένα!

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η παρούσα έρευνα αφορά μελέτη η οποία έχει θέμα: " Η προσφορά της νεολαίας στην πο-

λιτιστική δραστηριότητα της Λεμεσού". Το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί στην επαρχία

Λεμεσού, συμπεριλαμβανομένου και δύο περιοχών της ορεινής περιοχής της Λεμεσού,

συγκεκριμένα του Πελενδριού και της Κυπερούντας και θα έχει διάρκεια 122 ημερών. Στο

πρόγραμμα θα συμμετέχουν νέοι με ηλικίες από 18 μέχρι 30 χρονών.

Στόχος της μελέτης είναι να γίνει μια ιστορική αναδρομή, ξεκινώντας από τη δεκαετία του

'60, αναδεικνύοντας: α) ότι οι νέοι με τη συμμετοχή τους στα πολιτιστικά δρώμενα μπο-

ρούν να είναι δημιουργικοί προσθέτοντας τη δική τους πινελιά ψυχαγωγίας, τόσο στις το-

πικές τους κοινωνίες όσο και ευρύτερα, β) ότι οι νέοι μέσα από τον πολιτισμό μπορούν να

προβάλουν πάρα πολλά μηνύματα όσο αφορά τον υγιή τρόπο ζωής, μακριά από οποιεσ-

δήποτε εξαρτήσεις, γ) ότι μέσα από τον πολιτισμό μπορεί να αναπτυχθεί ο σεβασμός και η

συνεργασία μεταξύ ανθρώπων από διαφορετική προέλευση και πολιτισμούς.

Μέσα από την έρευνα η οποία διεξήχθη κατά την διάρκεια του Νοεμβρίου 2012, συγκε-

ντρώθηκαν στοιχεία που αφορούν την συμμετοχή, νέων ηλικίας 18-30, στην πολιτιστική

ζωή της επαρχίας που διαμένουν, τόσο στις αστικές όσο και στις

αγροτικές περιοχές.

Η έρευνα μεταξύ των νέων ήταν προσωπική και η στρωματο-

ποίηση έγινε με βάση την ηλικία και το φύλο

του δείγματος, ενώ το κάθε άτομο από τα

300 που έλαβαν μέρος επιλεγόταν τυχαία. Η

συλλογή των στοιχείων πραγματοποιήθηκε

σε κύριους δρόμους στη Λεμεσό, σε καφετέ-

ριες και στέκια που συχνάζουν οι νέοι και σε

τόπους συγκέντρωσης των νέων στα χωριά.

Παρουσίαση ερωτηματολόγιου

ΔΓ/ΔΑ

6%

Πολύ ενεργό

μέλος

3%Αρκετά ενεργό

μέλος

12%

Λίγο ενεργό

μέλος

23%

Καθόλου ενεργό

μέλος

56%

ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

Γράφημα 1 – Βαθμός συμμετοχής των νέων στις πολιτιστικές δραστηριότητες

της Λεμεσού

(Βάση: Όσοι διαμένουν στην πόλη)

Βαθμός συμμετοχής των νέων στις πολιτιστικές δραστηριότητες της Λεμεσού:

Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων, πέντε στους έξι περίπου (56%), δηλώνουν

πως δεν είναι καθόλου ενεργά μέλη σε ότι αφορά τις πολιτιστικές δραστηριό-

τητες της Λεμεσού. Το 23% νιώθει ότι είναι λίγο ενεργό μέλος, ένας στους δέ-

κα περίπου (12%) ότι είναι αρκετά ενεργό μέλος και μόνο το 3% ότι είναι πολύ

ενεργό μέλος.

Γράφημα 2 – Βαθμός συμμετοχής των νέων στις πολιτιστικές δραστηριότη-τες

της Λεμεσού

(Βάση: Όσοι διαμένουν σε χωριό)

Βαθμός συμμετοχής των νέων στις πολιτιστικές δραστηριότητες της Λεμε-

σού:

Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων, πέντε στους έξι περίπου (48%), δηλώ-

νουν πως δεν είναι καθόλου ενεργά μέλη σε ότι αφορά τις πολιτιστικές δρα-

στηριότητες της Λεμεσού. Το 19% νιώθει ότι είναι λίγο ενεργό μέλος, ένας

στους πέντε (20%) ότι είναι αρκετά ενεργό μέλος και το 6% ότι είναι πολύ ε-

νεργό μέλος. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, φαίνεται πως η πε-

ριοχή κατοικίας των νέων επηρεάζει και την συμμετοχή τους σε πολιτιστικές

δραστηριότητες της Λεμεσού.

ΔΓ/ΔΑ

4%

Πολύ ενεργό

μέλος

9%

Αρκετά ενεργό

μέλος

20%

Λίγο ενεργό

μέλος

19%

Καθόλου ενεργό

μέλος

48%

Γράφημα 3 – Λόγοι για τους οποίους δεν συμμετέχουν στις πολιτιστικές δρα-

στηριότητες της Λεμεσού

(Βάση: Όσοι είναι λίγο ή καθόλου ενεργά μέλη)

Λόγοι για τους οποίους δεν συμμετέχουν στις πολιτιστικές δραστηριότητες

της Λεμεσού:

Εφτά στους δέκα περίπου (68%) ερωτώμενους δηλώνουν ότι ο κυριότερος

από τους λόγους, για τους οποίους δεν συμμετέχουν στην πολιτιστική ζωή

της Λεμεσού είναι η έλλειψη χρόνου. Ποσοστά της τάξης του 61% και 53%,

δηλώνουν ότι δεν τους ενδιαφέρει να συμμετάσχουν ή δεν τους αρέσει να

συμμετάσχουν. Δύο στους δέκα περίπου δηλώνουν ότι δεν γίνονται πολιτι-

στικές δραστηριότητες στην περιοχή τους ή ότι δεν ενημερώνονται για το πό-

τε γίνονται πολιτιστικές δραστηριότητες (24% και 22% αντίστοιχα). Πολύ χα-

μηλό ποσοστό (3%), δήλωσε άλλους λόγους για τους οποίους δεν συμμετέ-

χουν σε πολιτιστικές δραστηριότητες της περιοχής τους.

68

61

53

24

22

3

2

0 20 40 60 80

Λόγω έλλειψης χρόνου

Δεν με ενδιαφέρει να συμμετάσχω

Δεν μου αρέσει να συμμετέχω

Δεν γίνονται πολιτιστικές δραστηριότητες

στην περιοχή μου

Δεν ενημερώνομαι για το πότε γίνονται

πολιτιστικές δραστηριότητες

Για άλλο λόγο

ΔΓ/ΔΑ

%

Γράφημα 4 – Λόγοι για τους οποίους συμμετέχουν στις πολιτιστικές δρα-

στηριότητες της Λεμεσού

(Βάση: Όσοι είναι λίγο ή καθόλου ενεργά μέλη)

Λόγοι για τους οποίους συμμετέχουν στις πολιτιστικές δραστηριότητες της

Λεμεσού:

Εφτά στους δέκα περίπου ερωτώμενους (71%) δηλώνουν ότι ο κυριότερος

από τους λόγους, για τους οποίους συμμετέχουν στην πολιτιστική ζωή της

Λεμεσού είναι ο απεριόριστος χρόνος που έχουν στη διάθεσή τους και δεν

ξέρουν τι να κάνουν. Ποσοστά της τάξης του 67% και 53%, δηλώνουν ότι

τους ενδιαφέρει και τους αρέσει να συμμετάσχουν ή επειδή συμμετέχουν

και οι φίλοι τους. Τρείς στους δέκα περίπου (32%) δηλώνουν ότι είναι μέλη

σε πολιτιστικό όμιλο ή ομάδας της περιοχής τους οπότε τους καλούν για

να παρευρεθούν. Χαμηλότερο ποσοστό (16%), νιώθουν ότι με το να συμ-

μετάσχουν προσφέρουν στην κοινωνία. Πολύ χαμηλό ποσοστό (4%) δή-

λωσε άλλους λόγους για τους οποίους δεν συμμετέχουν σε πολιτιστικές

δραστηριότητες της περιοχής τους.

71

67

53

32

16

4

1

0 20 40 60 80

Έχω απεριόριστο χρόνο στη διάθεσή

μου και δεν ξέρω τι άλλο να κάνω

Με ενδιαφέρει και μου αρέσει να

συμμετάσχω

Δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος.

Συμμετέχουν και οι φίλοι μου

Είμαι μέλος σε πολιτιστικό όμιλο ή

ομάδα της περιοχής μου και με καλούν

Νιώθω ότι προσφέρω στην κοινωνία

Για άλλο λόγο

ΔΓ/ΔΑ

%

Γράφημα 5 – Είδη πολιτιστικών δραστηριοτήτων που λαμβάνουν μέρος

(Βάση: Όσοι είναι λίγο ή καθόλου ενεργά μέλη)

73

54

39

27

23

0 20 40 60 80

Χορευτικό όμιλο

Σε μουσικό όμιλο

Σε θεατρικό όμιλο

Σε σύλλογο που λαμβάνει μέρος σε

φιλανθρωπικές εκδηλώσεις

Σε όμιλο ποίησης

%

Είδη πολιτιστικών δραστηριοτήτων που λαμβάνουν μέρος:

Συμπεράσματα

Μέσα από την Πρωτοβουλία Νέων που πραγματοποιήσαμε, είχαμε την ευκαιρία

έρθουμε, έστω για λίγο, σε επαφή με την πολιτιστική Λεμεσό του χθες και του σήμερα.

Οι διαφορές που εντοπίζονται στο πέρασμα των χρόνων είναι πάρα πολλές.

Πιο κάτω θα προσπαθήσουμε να παραθέσουμε όσο καλύτερα γίνεται τα συμπεράσμα-

τα μας όσο αφορά τη θέση που κατείχε και κατέχει ο πολιτισμός στην καθημερινότητα

των Λεμεσιανών.

Λεμεσός, δεκαετία 60’- 80’

Ο πολιτισμός δεν ήταν ποτέ πρωτεύον ζήτημα στην κυπριακή κοινωνία, το ίδιο και στη

Λεμεσό. Μάλιστα τις δεκαετίες 60’- 80’ ήταν ανύπαρκτη η διοργάνωση πολιτιστικών εκ-

δηλώσεων με κρατική πρόνοια. Από τη δεκαετία του 80’ και μετά ξεκίνησε να γίνεται

πιο έντονη η πολιτιστική δραστηριότητα στη Λεμεσό, κύρια εξαιτίας ιδιωτικών πρωτο-

βουλιών.

Τις δεκαετίες 60’- 80’ οι νέοι είχαν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε πολιτιστικές δραστη-

ριότητες και να δημιουργούν συμμετέχοντας σε κάποια οργάνωση νεολαίας και στους

διάφορους συλλόγους που υπάρχουν σε κάθε συνοικία και διατηρούσαν θεατρικά, χο-

ρευτικά ή μουσικά σχήματα. Η μοναδική δραστηριότητα που υπήρχε στη Λεμεσό από

τις αρχές τις δεκαετίας του 60’ ήταν το καρναβάλι.

Ψάχνοντας στο αρχείο του χορευτικού συγκροτήματος «Ορφέας» εντοπίσαμε ακόμη

μια ιδιομορφία των δεκαετιών εκείνων, τα αγόρια και τα κορίτσια συμμετείχαν σε ξεχω-

ριστές ομάδες. Παραθέτουμε απόσπασμα από την ομιλία ενός μέλους στο χορευτικό

συγκρότημα: «Στην πορεία τέθηκε θέμα για μικτό χορευτικό συγκρότημα. Αυτό όμως

δεν ήταν και τόσο απλό να γίνει γιατί τότε οι συνθήκες δεν ήταν όπως σήμερα. Δύσκολα

οι γονείς άφηναν τις κόρες τους να συμμετέχουν σε ένα συγκρότημα με αγόρια».

Λεμεσός, 80’ μέχρι σήμερα

Αργότερα οι συνθήκες άρχισαν να αλλάζουν, τόσο οι δημοτικές αρχές όσο και η ιδιωτι-

κή πρωτοβουλία έκαναν πιο έντονη την πολιτιστική δραστηριότητα στη Λεμεσό και δη-

μιουργήθηκαν αρκετοί πολιτιστικοί φορείς και πολιτιστικές στέγες.

Σε αυτό ακριβώς το σημείο θα χρησιμοποιήσω κομμάτι από τη συνέντευξη της κ. Ντέ-

τσερ για την πολιτιστική ανάπτυξη στη Λεμεσό το 2009, η οποία λέει: «Η Λεμεσός εμ-

φανίζει τα τελευταία 10-15 χρόνια μια εκπληκτική πολιτιστική δυναμική που μπορεί να

πάρει την πόλη και τους ανθρώπους της μακριά. Έχει συγκεντρώσει ένα μεγάλο αριθμό

δημιουργών και πολιτιστικών πυρήνων ανάμεσα στους οποίους κατατάσσω και το Θέα-

τρο ΡΙΑΛΤΟ. Ο Δήμος και το ΤΕΠΑΚ δημιουργούν μια απίστευτη κινητικότητα και όλα

αυτά έχουν αρχίσει να αποτυπώνονται στην πολιτιστική ζωή, αλλά κυρίως να επιδρούν

στην πολιτιστική συμπεριφορά των ανθρώπων της πόλης».

Πολιτισμός και νεολαία στη Λεμεσό του σήμερα

Σήμερα οι νέοι της Λεμεσού παρόλο που έχουν περισσότερες ευκαιρίες και ευκολίες

στην πρόσβαση σε διάφορα πολιτιστικά δρώμενα, εντούτοις δεν έχουν δυστυχώς τον

απαραίτητο ελεύθερο χρόνο, ίσως και την απαραίτητη οικονομική ευκολία να ασχολη-

θούν με αυτά. Επιπλέον δυσκολία αντιμετωπίζουν οι νέοι που μένουν στην ύπαιθρο

μιας και οι ευκαιρίες για αυτούς είναι σχεδόν ανύπαρκτες.

Ακόμη, οι νέοι σήμερα μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον εχθρικό προς την πνευματικότη-

τα και τον πολιτισμό, όπου τα πάντα τα έχει κυριεύσει η εξέλιξη της τεχνολογίας, το life

style το οποίο προβάλλεται συνεχώς από τα ΜΜΕ, η επιδίωξη του μέγιστου δυνατού

κέρδους σε χρόνο ρεκόρ έναντι οποιουδήποτε τιμήματος κάτι που οδηγεί στην καταβα-

ράθρωση ιδεών και αξιών, ισοπεδώνει τη διαφορετικότητα, δημιουργώντας ένα τυπο-

ποιημένο είδος ανθρώπου που σκέφτεται ολοένα λιγότερο και δρα χωρίς να σκέφτεται.

Πολιτισμός, γέφυρα επικοινωνίας των λαών

Αναντίλεκτα μέσα από τη πολιτιστική δημιουργία και συμμετοχή νέοι διαφορετικής κα-

ταγωγής μπορούν να έρθουν σε επαφή και να γνωριστούν. Οι πολυπολιτισμικές εκδη-

λώσεις και η επαφή με συμπολίτες μας άλλης καταγωγής συμβάλλουν σημαντικά στην

καταπολέμηση προκαταλήψεων και στερεότυπων που αναπτύσσονται και καλλιεργού-

νται στην κοινωνία μας, καθώς επίσης δημιουργούν τις βάσεις για στενές σχέσεις και

συνεργασία με ομάδες νέων της Λεμεσού με στόχο τη συνεχή επαφή και ανάπτυξη κοι-

νών δράσεων.

Καταλήγοντας χρειάζεται να καλέσουμε καταρχήν την πολιτεία και το Υπουργείο Παιδεί-

ας και Πολιτισμού να βάλουν στις πρώτες τους προτεραιότητες τον πολιτισμό διαθέτο-

ντας περισσότερα κονδύλια και κάνοντας συνολικό προγραμματισμό, ξεκινώντας από

την εκπαίδευση. Χρειάζεται να έχει ερεθίσματα ο νέος για να έχει ενεργότερη συμμετοχή.

Ο πολιτισμός και η παιδεία είναι συγγενικές έννοιες και αλληλένδετες αφού μπορούμε να

πούμε ότι ο πολιτισμός είναι όλη η καθημερινότητα μας, η συμπεριφορά των ανθρώ-

πων, οι γνώσεις, τα ήθη και τα έθιμα, οι τέχνες κλπ.

Χρειάζεται να δοθούν περισσότερα κίνητρα στους νέους για ερασιτεχνική δημιουργία,

ειδικότερα σήμερα που η παγκόσμια οικονομική κρίση στο πέρασμα της παρασέρνει τα

πάντα, και οι νέοι χάνουν τις αξίες τους και απαξιώνουν τα πάντα. Ο πολιτισμός είναι

ένας από εκείνους τους παράγοντες που μπορεί να σταθεί ανάχωμα σε αυτήν την επέ-

λαση και να βοηθήσει τους νέους να ξεφύγουν, να ανυψώσουν το ηθικό τους και να

προσδιορίσουν νέους ορίζοντες, πιο ελπιδοφόρους για το μέλλον τους.

Ως πολιτιστικός όμιλος λοιπόν, καλούμε όλους τους νέους και νέες να ενημερωθούν για

τις δραστηριότητες και τις ευκαιρίες που υπάρχουν στη Λεμεσό και να αξιοποιήσουν δη-

μιουργικά την όποια ευκαιρία τους δοθεί, ακόμη και την ευκαιρία που τους δίνει ο οργα-

νισμός νεολαίας να αναπτύξουν πρωτοβουλίες σαν και τη δική μας, μέσω του προγράμ-

ματος «Νέα Γενιά σε Δράση».

Η πολιτιστική δραστηριότητα των νέων

της Λεμεσού μέσα από τον τύπο

«Το σχέδιο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η παρούσα δημοσίευση [ανακοίνωση] δεσμεύει μόνο τον συντάκτη της και η Επιτροπή

δεν ευθύνεται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν.»

Νοέμβριος 2012