Η Μουσική της Νεολαίας

Μουσική Περιπλάνηση από την δεκαετία του 1950 και μετά

«Από την απόρριψη στην επιτυχία»

Μάθημα: Ερευνητική Εργασία

Τάξη: Β3 Θετ.

Μαθητές: Παραστατίδη Καλλιόπη

Σιολή Μαρία

Σπηλιοπούλου Σοφία

Τζαβέλλα Δήμητρα

Χατζητζάνου Νεφέλη

Οι Δεκαετίες του ‘60 και του ‘70

Η περίφημη δεκαετία του '60 ήταν μία περίοδος που επιχείρησε να

προσδιορίσει την έννοια της συγκέντρωσης της μάζας μέσα από θέματα

διπολικής (που εκφράζει δύο αντίθετες θέσεις) θεώρησης και

αντιμετώπισης όπως: τον φυλετικό αποκλεισμό και τον εθνικισμό. Η Ροκ

μουσική, ο ριζοσπαστικός ακτιβισμός, η ευαισθητοποίηση των ομάδων, η

αντί-πειθαρχική πολιτική καθώς και οι εναλλακτικοί τρόποι ζωής

(χριστιανικές πρακτικές και πεποιθήσεις, πειραματισμός ναρκωτικών

ουσιών) δημιούργησαν τη λεγόμενη «αντικουλτούρα» της δεκαετίας του

'60. Την δεκαετία του ’60 επικρατούσε η εικόνα μιας κοινωνίας έντονα

καταναλωτικής, στην οποία έτεινε να κυριαρχήσει η ατομική προσπάθεια

κάθε ανθρώπου να εξασφαλίσει για τον εαυτό του και την οικογένειά του

όσο το δυνατόν μεγαλύτερες ανέσεις (ηλεκτρικά είδη, μέσο μετακίνησης,

ψυχαγωγία). Αυτός ακριβώς ο τρόπος κοινωνικής οργάνωσης και ζωής,

που αναγόρευε τα υλικά αγαθά σε κυρίαρχες αξίες, αμφισβητήθηκε

έντονα στα τέλη της δεκαετίας του ’60 σε όλες τις δυτικές κοινωνίες,

κυρίως από τους νέους.

Τα κινήματα αμφισβήτησης και διαμαρτυρίας που αναπτύχθηκαν στη

δεκαετία του ‘60 και του ‘70 αποτελούνταν από ανθρώπους που

βρίσκονταν έξω από τους ιεραρχικούς και εξουσιαστικούς θεσμούς, από

ανθρώπους που είχαν κοινά ιδανικά και οράματα. Συναθροίζονταν σε

ομάδες και οι κινητοποιήσεις τους ήταν ιδιαίτερα έντονες και επηρέαζαν

βαθιά όλο σχεδόν το φάσμα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής της

χώρας. Πάλευαν για τις υλικές ανισότητες και δυσαρέσκειες, για τις

ηθικές πληγές που έφερε ο πόλεμος, με έναν τρόπο ριζοσπαστικό και

λειτουργικό. Πιο συγκεκριμένα, το κίνημα των χίπις («τα παιδιά των

λουλουδιών») αυτό του Μάη του ’68 στη Γαλλία, αμφισβήτησαν τον

«αστικό τρόπο ζωής» και αναζήτησαν εναλλακτικούς τρόπους

οργάνωσης της κοινωνίας. Επιπρόσθετα, το φεμινιστικό κίνημα έθεσε σε

νέα βάση το ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία και διεκδίκησε ίσους

όρους εργασίας. Τέλος, οι πράσινοι ή αλλιώς οικολόγοι, οργανώθηκαν

και άρχισαν να πιέζουν τις κυβερνήσεις να σταματήσουν την αλόγιστη

καταστροφή της φύσης.

Ένα γεγονός το οποίο συνέβη εκείνη την εποχή και επηρέασε ολόκληρο

τον Δυτικό Κόσμο ήταν η ανέγερση του τείχους του Βερολίνου. Ήταν η

συνέπεια η διαίρεση της Γερμανίας σε Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της

Γερμανίας και Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας. Το Τείχος του

Βερολίνου, ανεγέρθηκε στην καρδιά του Βερολίνου με αφετηρία το

βράδυ μεταξύ της 12ης και της 13ης Αυγούστου του 1961 από τη

Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας, η οποία επιχείρησε με αυτό τον

τρόπο να θέσει ένα τέλος στην ολοένα και αυξανόμενη φυγή των

κατοίκων της προς την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας . Το

τείχος, συνιστώσα της εσωτερικής γερμανικής συνοριογραμμής,

αποτελούσε ένα φυσικό σύνορο μεταξύ του Ανατολικού Βερολίνου και

του Δυτικού Βερολίνου για διάστημα άνω των εικοσιοκτώ ετών.

Η Ιστορία των Beatles

Οι Beatles ήταν ένα παγκοσμίου φήμης αγγλικό ροκ συγκρότημα από το

Λίβερπουλ, το οποίο δημιουργήθηκε το 1960 στο Λίβερπουλ. Αρχικά

αποτελούταν από τους John Lennon , Paul McCartney, George Harisson,

Stewart Satcliff και Pitt Best. Στις αρχές του 1961, ο Satcliff αποφάσισε

να αποχωρήσει και ο McCartney πήρε την θέση του. Τον Νοέμβριο του

ίδιου χρόνου, ο Bryan Epstein έγινε μάνατζέρ τους και απέδειξε σπάνιες

ικανότητες και γι' αυτό τον αποκάλεσαν "πέμπτο Beatle’ ενώ τον

Αύγουστο του επόμενου χρόνου αντικατέστησαν τον ντράμερ Pitt Best

με τον Ringo Star.

Το 1961, ο Epstein επισκέφτηκε, χωρίς επιτυχία, τα καλλιτεχνικά

τμήματα αρκετών μεγάλων δισκογραφικών εταιριών του Λονδίνου.

Τελικά, η τύχη του χαμογέλασε στην Decca, η οποία δέχτηκε να ακούσει

το συγκρότημα στο στούντιο ηχογραφήσεων της στο Βόρειο Λονδίνο.

Μετά από ένα μακρύ και κουραστικό ταξίδι το συγκρότημα επισκέφτηκε

την δισκογραφική και ηχογράφησε 15 τραγούδια εκ των οποίων μόνο τα

3 ήταν δικά τους. Το συγκρότημα έμαθε ότι απορρίφθηκε από μια

συνάντηση του Epstein με τον προϊστάμενο Ρόου ο οποίος

χρησιμοποίησε την φράση : «Κύριε Epstein, ο ήχος τους δεν μας αρέσει.

Η μουσική με κιθάρες είναι πλέον εκτός μόδας». Ο μάνατζερ του

συγκροτήματος χωρίς να πτοηθεί επιχείρησε συνεργασίες και με άλλες

πολύ γνωστές δισκογραφικές όπως η ΕΜΙ χωρίς πάλι καμία επιτυχία.

Τελικά, το πρώτο δισκογραφικό συμβόλαιο των Beatles έγινε

πραγματικότητα μόνο όταν ο Τζορτζ Μάρτιν , παραγωγός της θυγατρικής

εταιρίας Parlaphone της Decca, άκουσε το δοκιμαστικό που είχαν

ηχογραφήσει στο στούντιο της Decca.

Η καριέρα τους άρχισε με το τραγούδι «Love me do» το οποίο

κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβρη του 1962 ενώ το επόμενο single τους είναι

αυτό που απογείωσε την καριέρα τους τον Ιανουάριο του 1963, το οποίο

είχε τον τίτλο «Please Please Me». Τον ίδιο τίτλο είχε και το άλμπουμ

τους το όποιο έμεινε για 30 εβδομάδες στο Νο1 της Αγγλίας μέχρι να

κυκλοφορήσει το επόμενο που πήρε την θέση του για άλλες 22

εβδομάδες το 1964 το οποίο ονομάστηκε «With the Beatles» Στην

συνέχεια, στις 6 Αυγούστου του 1965 κυκλοφόρησε ο δίσκος «Help!»

Από το πρώτο άλμπουμ τα πιο γνωστά τραγούδια είναι: Please Please me,

Love me do, Misery και Twist and shout ενώ μερικά κομμάτια από το

δεύτερο τους άλμπουμ είναι τα: all I've got to do, all my loving, roll over

Beethoven, I wanna be your man και devil in her heart. Το 1966 ως έτος

θεωρήθηκε γόνιμο για τους Beatles καθώς κυκλοφόρησε το άλμπουμ

«Revolver» το οποίο χαρακτηρίστηκε από πολλούς το μεσουράνημα της

καριέρας τους. Μερικά γνωστά τους τραγούδια από αυτό το άλμπουμ

είναι τα: Eleanor Rigby, Taxman, For No One και I'm Only Sleeping.

Ύστερα το 1967 κυκλοφόρησε το άλμπουμ τους με τίτλο «Sgt. Pepper ’s

Lonely Hearts Club Band» με πιο αναγνωρισμένα τραγούδια τα: A Day

In The Life, Lucy In The Sky With Diamonds, She’s Leaving Home και

Getting Better. Τέλος, το 1970 κυκλοφόρησε το άλμπουμ τους «Let it

Be», το οποίο περιλαμβάνει τραγούδια όπως: Let It Be, The Long And

Windy Road, Get Back, For You Blue, Across The Universe και Two Of

Us.

Μέχρι το τέλος της σταδιοδρομίας τους είχαν ασκήσει τεράστια επιρροή

σε όλον τον πλανήτη και ήταν το πρότυπο των περισσότερων ροκ

συγκροτημάτων που θα ακολουθούσαν. Παρά την τεράστια επιτυχία

τους, η μπάντα θα αρχίσει να διαλύεται στα τέλη της δεκαετίας του 1960

φτάνοντας στις 10 Ιουνίου 1970 όπου ο Πολ Μακάρτνει ανακοινώνει

επισήμως το τέλος των Beatles. Οι λόγοι κρίσης του συγκροτήματος

θεωρούνται οι διαφορετικές καλλιτεχνικές γνώμες, προσωπικές

στρατηγικές, γυναικείοι δακτύλιοι και επιχειρηματικές διαφορές.

Ο JOHN LENNON

O John Lennon

O John Lennon έγινε παγκοσμίως γνωστός ως μέλος του συγκροτήματος

‘’Beatles’’. Η μουσική του επηρέασε πολύ τον κόσμο και πολλοί

θέλησαν να μιμηθούν το είδος και το στιλ που αντιπροσώπευε. Η

προσωπικότητα του έκλεψε τις εντυπώσεις και η ζήλια του Μακάρντεν ,

καθώς επίσης και η δίψα του για αποκλειστικότητα, οδήγησαν το

συγκρότημα σε διάλυση.

Η προσωπική δισκογραφία του Λένον είχε ήδη ξεκινήσει πριν τη διάλυση

των Beatles, με την ηχογράφηση τριών πειραματικών δίσκων καθώς και

τριών ακόμα τραγουδιών, Give Peace a Chance (με αντιπολεμικό

περιεχόμενο), Cold Turkey (σχετικά με την εμπειρία του με την ηρωίνη)

και Instant Karma!. Μετά τη διάλυση του συγκροτήματος, από τον

Απρίλιο μέχρι τον Αύγουστο του 1970, ο Λένον υποβλήθηκε σε μία

«πρωτογενή θεραπεία, στο Λος Άντζελες. Μετά την επιστροφή του,

ηχογράφησε τον πρώτο του προσωπικό δίσκο μετά τη διάλυση των

Beatles, με τίτλο John Lennon/Plastic Ono Band, τα περισσότερα

τραγούδια του οποίου, είχαν γραφτεί κατά την διάρκεια της θεραπευτικής

που ακολουθούσε. Ενδεικτικά των αντιλήψεων που είχε διαμορφώσει

πλέον ο Λένον, είναι τα τραγούδια God, όπου κατέγραψε ανθρώπους και

ιδέες στις οποίες είχε πάψει να πιστεύει (μεταξύ των οποίων ήταν

ο Χριστός, ο Βούδας, ο Έλβις Πρίσλεϋ, ο μυστικισμός και οι Beatles),

καθώς και το εμπορικά επιτυχημένο και αμιγώς πολιτικό Power to the

People (Δύναμη στο Λαό, σύνθημα που είχε μεγάλη απήχηση

σε αναρχικούς της δεκαετίας του 1970).

Ακολούθησε η κυκλοφορία του περισσότερο επιτυχημένου δίσκου

του, Imagine (1971), του οποίου το ομώνυμο τραγούδι εξελίχθηκε σε ένα

από τα δημοφιλέστερα του Λένον και αποτέλεσε ύμνος για το

ειρηνευτικό- αντιπολεμικό κίνημα της εποχής. Το καλοκαίρι του 1971,

ταξίδεψε στην Αμερική όπου επρόκειτο να ζήσει μόνιμα τα επόμενα

χρόνια μαζί με την σύντροφο του Γιόκο Όνο. Εγκαταστάθηκαν στη Νέα

Υόρκη και σύντομα δραστηριοποιήθηκαν πάνω σε κοινωνικά και

πολιτικά ζητήματα, συμμετέχοντας ενεργά σε ένα ευρύ φάσμα πολιτικών

διαδηλώσεων. Οι ηγέτες του αντιπολεμικού κινήματος και ισχυρές

προσωπικότητες της αμερικανικής αριστεράς, Τζέρυ Ρούμπιν και Άμπυ

Χόφμαν, έπεισαν τον Λένον να συνεργαστεί μαζί τους σε ένα πρόγραμμα

συναυλιών διαμαρτυρίας, το οποίο όμως τελικά οδηγήθηκε σε ματαίωση.

Εξαιτίας της έντονης κριτικής στάσης του Λένον απέναντι στον πόλεμο

και του πολιτικού ακτιβισμού του, ανοίχθηκε ειδικός φάκελος στο FBI

για εκείνον, ο οποίος περιείχε περίπου 300 σελίδες με σχετικό υλικό. Στις

4 Φεβρουαρίου του 1972, ο γερουσιαστής του ρεπουμπλικανικού

κόμματος Στρομ Θέρμοντ, συνέστησε την αφαίρεση της άδειας

παραμονής του στην Αμερική, στα πλαίσια μίας έκθεσής του, σχετική με

την πολιτική δράση του Λένον. Μετά από μία μακρά δικαστική διαμάχη,

του παραχωρήθηκε τελικά μόνιμη άδεια παραμονής, στις 7 Οκτωβρίου

του 1975. Στο μεσοδιάστημα, ο Λένον ολοκλήρωσε την ηχογράφηση

τεσσάρων δίσκων, Some Time in New York City (μαζί με την Γιόκο

Όνο, 1972), Mind Games (1973), Walls and Bridges (1974) και Rock 'n'

Roll (1975). Παράλληλα, από τον Οκτώβριο του 1973 μέχρι τον

Ιανουάριο του 1975, χώρισε προσωρινά με την Γιόκο Όνο, κατά τη

διάρκεια μίας περιόδου που ο ίδιος αποκάλεσε αργότερα «χαμένο

Σαββατοκύριακο». Μετά την επανασύνδεσή του με τη Γιόκο Όνο και για

τα επόμενα πέντε χρόνια, ο Λένον απείχε από τη δισκογραφία

επιστρέφοντας σε μία αυστηρά ιδιωτική ζωή καθώς, σύμφωνα με την

εξήγηση που έδωσε ο ίδιος, επιθυμούσε να αφοσιωθεί στην ανατροφή

του γιου τους, Σων Λένον. Ένα ταξίδι του με ιστιοφόρο, στις Βερμούδες,

κατά τη διάρκεια έντονης καταιγίδας, αποτέλεσε την αφορμή για την

δημιουργία μίας νέας σειράς τραγουδιών που προορίζονταν για τον

επόμενο δίσκο του, με τίτλο Doubble Fantasy, ο οποίος ολοκληρώθηκε

τελικά σε συνεργασία με τη Γιόκο Όνο. Το Double Fantasy αποτέλεσε

τον τελευταίο προσωπικό δίσκο του Λένον που κυκλοφόρησε ενόσω

ήταν εν ζωή, και χαρακτηρίζεται ως ένας «ύμνος στην οικογενειακή

επιτυχία». Τους τελευταίους μήνες της ζωής του, ηχογράφησε επίσης ένα

τμήμα του δίσκου Milk and Honey που ολοκληρώθηκε αργότερα από την

Γιόκο Όνο και κυκλοφόρησε μετά το θάνατό του, τον Ιανουάριο του

1984. Το βράδυ της 8ης Δεκεμβρίου του 1980, το νήμα της ζωής του

κόπηκε όταν ο Μάρκ Τσάπμαν τον πυροβόλησε και τον τραυμάτισε

θανάσιμα, έξω από την οικία του την ώρα που ο τελευταίος επέστρεφε

μετά από την ηχογράφηση των τραγουδιών Walking on Thin Ice και It

Happened, που προορίζονταν για τον επόμενο δίσκο του. Ο Τσάπμαν είχε

προσεγγίσει τον Λένον νωρίτερα την ίδια ημέρα, κατά την αναχώρησή

του από το σπίτι του, αποσπώντας μάλιστα ένα αυτόγραφο του. Μετά την

επιστροφή του Λένον από το στούντιο ηχογράφησης, ο Τσάπμαν τον

πυροβόλησε πισώπλατα, συνολικά τέσσερις φορές. Ο Lennon οδηγήθηκε

στο νοσοκομείο Ρούσβελτ, αλλά άφησε την τελευταία του πνοή όταν

έφτασε εκεί λόγω υπογλυκαιμίας που είχε προκληθεί από τη μεγάλη

απώλεια αίματος. Μάλιστα ο ίδιος είχε πει: ‘’Να δείτε που θα πάω είτε

από αεροπορικό ατύχημα, είτε από σφαίρα κάποιου τρελού θαυμαστή

μου’’ .

ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ:

1) Unfinished Music no.1 – Two Virgins (1968)

2) Unfinished Music no.2 – Life with the Lions

3) The Wedding Album (1969)

4) Plastic Ono Band (1970)

5) Imagine (1971)

6) Something in NYC (1972)

7) Mind Games (1973)

8) Walls and Bridges (1974)

9) Rock n’ Roll (1975)

10) Double Fantasy (1980)

11) Milk and Honey (1984)

Οι στοίχοι, το νόημα και τα μηνύματα μερικών τραγουδιών

των Beatles και του John Lennon

1. Revolution

Το “revolution” ήταν το πρώτο δημοφιλές τραγούδι του Beatles. Ήταν η

απάντηση του John Lennon στον πόλεμο του Βιετνάμ. Σύμφωνα με την

Γιόκο Όνο με το τραγούδι αυτό ο Lennon ήθελε να πει ότι « υπάρχουν

πολλά αντίκτυπα στην συνηθισμένη μορφή της επανάστασης γι’ αυτό

πρέπει να εφαρμόσεις έναν ειρηνικό τρόπο για να κατακτήσεις την

ειρήνη και όχι να μην ενδιαφέρεσαι με ποιόν τρόπο θα την κατακτήσεις».

Όπως δήλωσε η Γιόκο ως προς αυτό το θέμα ήταν αρκετά αμετάπειστος.

Επίσης, με το τραγούδι αυτό αμφισβητούσε ο ίδιος τις δικές του

πεποιθήσεις για την επανάσταση που υπήρχε τότε και αναρωτιόταν αν

ήταν «μέσα» ή «έξω» από αυτή. Στην πραγματικότητα, έγραφε για την

επανάσταση που γίνεται μέσα μας και όχι στους δρόμους. Πίστευε ότι η

επανάσταση γίνεται από την εσωτερική αλλαγή των ανθρώπων και όχι

από την κοινωνική βία.

Οι στοίχοι του τραγουδιού:

You say you want a revolution – Λες ότι θες επανάσταση

Well, you know

We all want to change the world – Όλοι θέλουμε να αλλάξουμε τον

κόσμο

You tell me that it's evolution – Μου λες ότι είναι εξέλιξη

Well, you know

We all want to change the world

But when you talk about destruction – Αλλά όταν μιλάς για καταστροφή

Don't you know that you can count me out – Δεν ξέρεις ότι δεν θα με

υπολογίσεις;

Don't you know it's gonna be

All right, all right, all right – Δεν ξέρεις ότι όλα θα πάνε καλά;

You say you got a real solution – Μου λες ότι έχεις μία πραγματική λύση

Well, you know

We'd all love to see the plan – Όλοι θα θέλαμε να δούμε το σχέδιο

You ask me for a contribution – Μου ζητάς συνεισφορά

Well, you know

We're doing what we can – Κάνουμε ό,τι μπορούμε

2. Yellow Submarine

Το τραγούδι ‘’yellow submarine’’ γράφτηκε το 1966 από τους Paul

McCartney και John Lennon. Το τραγούδι ήταν στην πρώτη θέση σε

όλα τα σημαντικά βρετανικά διαγράμματα, παρέμεινε στην κορυφή

για τέσσερις συνεχόμενες εβδομάδες και χαρτογραφήθηκε για

δεκατρείς εβδομάδες. Επίσης, κέρδισε το βραβείο Ivor Novello για τις

υψηλότερες πιστοποιημένες πωλήσεις οποιουδήποτε τραγουδιού που

είχε εκδοθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά την διάρκεια του 1966. Στις

ΗΠΑ το τραγούδι έφτασε στο νούμερο δυο του Billboard Hot 100. Αν

και είναι ένα παιδικό τραγούδι, το yellow sybmarine έλαβε διάφορες

κοινωνικές και πολιτικές ερμηνείες εκείνη την εποχη. Πολλοί

άνθρωποι θεώρησαν ότι το τραγούδι ειχε ένα βαθύτερο νόημα το

οποίο αφορούσε τα ναρκωτικά και τον πόλεμο. Συχνά το

τραγουδούσαν σε διαμαρτυρίες αλλά και σε ράλι ως σύμβολο

ενότητας. Ένας κριτής για το P.O. Frisco έγραψε το 1966 ότι « το

yellow submarine μπορεί να λέει , -σύμφωνα με την δήλωση των

Beatles που έκαναν στο Τόκυο και μίλησαν για τον πόλεμοo στο

Βιετνάμ- ότι η κοινωνία είναι απομονωμένη και ηθικά ανεύθυνη σαν

ένα πυρηνικό υποβρύχιο.

Οι στοίχοι του τραγουδιού:

In the town where I was born – Στην πόλη που γεννήθηκα

Lived a man who sailed to sea – Ζούσε ένας άνδρας που ταξίδευε στην

θάλασσα

And he told us of his life – Και μας μίλησε για την ζωή του

In the land of submarines – Στην γη των υποβρυχίων

So we sailed up to the sun – Ταξιδεύαμε στον ήλιο

Till we found the sea of green – Μέχρι να βρούμε την πράσινη θάλασσα

And we lived beneath the waves – Και ζήσαμε κάτω από τα κύματα

In our yellow submarine – Στο κίτρινο υποβρύχιο μας

Στην δεύτερη στροφή στους στίχους «And we lived beneath the waves In

our yellow submarine» ο τραγουδιστής υπονοεί ότι οι Beatles ζούσαν

«κάτω από τα κύματα» δηλαδή μακριά από τις κριτικές απόψεις των

ανθρώπων, ευτυχισμένοι μέσα στο κίτρινο υποβρύχιό τους.

Σκοπός της Εργασίας

Στόχος της συγκεκριμένης εργασίας ήταν εμείς αλλά και οι υπόλοιποι

συμμαθητές μας να περπατήσουμε νοερά στο μονοπάτι των δεκαετιών

του ’60 και του ’70 προκειμένου να γνωρίσουμε εκείνη την εποχή όσο

καλύτερα γίνεται. Το κύριο μέρος αυτής της εργασίας αναφέρεται στην

μουσική των Beatles και του John Lennon. Αναφερθήκαμε στον τρόπο με

τον οποίον η μουσική τους επηρέασε τον κόσμο και προσπαθήσαμε να

υπογραμμίσουμε το νόημα των στοίχων ορισμένων τραγουδιών τους.

Οι πηγές μας:

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-

C111/62/475,1807/ (Ιστορία της Τέχνης, βιβλίο Γ Λυκείου)

http://www.historical-quest.com/arxeio/20os-aionas-kosmos/325-

social-movements-long-sixties-a-meros.html

https://en.wikipedia.org/wiki/1960s

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-

C105/65/526,1869/

https://www.star.gr/special/test/388759/the-beatles-h-istoria-twn-

thrylikwn-skathariwn-poy-allakse-th-moysikh-kai-gia-polloys-ton-kosmo

http://www.mixanitouxronou.gr/i-mousiki-me-kithares-ine-pleon-ektos-

modas-etsi-aperripsan-tous-beatles-sto-proto-dokimastiko-o-odigos-

echase-to-dromo-gia-londino-ke-ta-skatharia-epexan-sto-stountio-

meta-apo-10-ores-t/

https://www.songfacts.com/