พอรกลกพเศษ พมพถวายเนองในวาระครบรอบ ๙ ป แหงการมรณภาพของ พระเดชพระคณหลวงพอพระราชพรหมยาน (หลวงพอฤๅษลงดา) วนท ๒๗-๒๘ ตลาคม ๒๕๔๔ วดทาซง อ.เมอง จ.อทยธาน ... “พอ” ขอแนะวา ตดสกกายทฏฐ ตวเดยวลกรก ครออยาสนใจในรป รปเรากด รปเขากด รปวตถธาตกด ตดกนเสยท เรองการเกดเปนมนษย เปฯเทวดา เปนพรหม เลกกน เราไมตองการมนตอไป เพราะวามนเปนของไมด เราไปนพพานกนดกวา ขอขมาพระรตนตรย นะโม ตสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สมมาสมพทธสสะ (วา ๓ จบ) สพพง อะปะราธง ขะมะถะ เม ภนเต อกาสะ ทวารตตะเยนะ กะตง สพพง อะปะราธง ขะมะถะ เม ภนเต อกาสะ ขะมาม ภนเตฯ (ถาหลายคนวา...ขะมะต โน ภนเต ฯลฯ ....ขะมะต โน ภนเตม อกาสะ ขะมามะ ภนเตฯ) หากขาพระพทธเจา ไดเคยประมาทพลาดพลงลวงเกนตอพระรตนตรย อนมพระพทธเจาทกๆพระองค พระปจเจกพทธเจาทกๆพระองค พระธรรม และพระอรยสงฆทงหลาย ในชาตกอนกด ชาตนกด ดวยทางกายกดหรอวาจากด ดวยใจกด และมเจตนากด ไมมเจตนากด ดวยความรเทาไมถงการณกด ขอองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทกๆพระองค พระปจเจกพทธเจาทกๆพระองค พระธรรม พระอรยสงฆทงหลาย และผมพระคณทกทาน ไดโปรดอดโทษใหแกขาพระพทธเจา ตงแตบดนเปนตนไป ตราบเทาสพระนพพานดวยเทอญ คานา

หนงสอ “พอรกลกพเศษ” น เดมขาพเจาตงใจจะทาหนงสอ “พอรกลก๑-๓” เพยง ๓ เลมเทานน แตเนองจากเพอนสหายธรรมไดสงปจจยทจะพมพในชอหนงสอดงกลาวมาลวงหนาเปนเวลานานกอนทจะถงงานวนมรณภาพของหลวงพอฯเสยอก ทาใหขาพเจาตองสรางหนงสอโดยใหชอวา “พอรกลกพเศษ” เลมนขนมาอกครงเพอเปนการฉลองศรทธาสหายธรรมทกๆทาน และขาพเจาตองขอกราบนมสการขอบพระคณมาดวยความเคารพเปนอยางสงททาน พระครปลดอนนต พทธญาโณ ทานเจาอาวาส ไดอนญาตใหจดพมพเพอเผยแพรได เนอหาของหนงสอเลมนขาพเจาไดนา “ปฏปทาทานผเฒา” บางตอนมานาเสนอ (คาวา ปฏปทา หมายถง แนวปฏบต ทางดาเนน การปฏบต แบบทเปนทางดาเนดใหถงจดหมาย คอ ความหลดพน หรอสนอาสวะ) หลายคนคงยอมรบวา “ปฏปทาทานผเฒา” เมออานแลวอาจจะเดาไดวา “ทานผเฒา” นนคอใคร นอกจากนยงรวม “อารมณขนของหลวงพอฯ” จากหนงสอ ธรรมะหลายๆเลมทพมพเผยแพรไปแลว อารมณขนฯดงกลาวนนแฝงดวยคณคาอยางมากมาย เสยงหวเราะททานเมตตายามทฟงธรรมะจากองคทานฯโดยตรง หรอฟงจากเทปกด ไดสอดแทรกความรสกหลากหลาย ซงเปนปจเจกเฉพาะคนทรสกไดโดยยากทจะหาคาบรรยาย และทายสดไดนา “พทธพยากรณ” ซงองคหลวงพอฯ ทานไดเมตตาเลาใหลกหลานฟงตงแต พ.ศ. ๒๕๓๓ ถาประมวลสถานการณปจจบน กสามารถเขากบยคสมยไดพอด บญกศลทพงบงเกดจากหนงสอ “พอรกลกพเศษ” น ลกหลานทกคนทมสวนสรางหนงสอดงกลาว ขอนอมถวายแดองคพระเดชพระคณหลวงพอพระราชพรหมยาน (หลวงพอฤๅษลงดา) ผทเปน “พอ” ผรกลกมาก “พอ” ผเปนบรพาจารย “พอ” ผเปนรมโพธรมไทร “พอ” ผมพระคณอนสงสด “พอ” ผมเมตตาสดประมาณ

“พอ” ผใหยานพาหนะอนประเสรฐ และ “พอ” ผมงมนทจะพาลกหลานทกคนเดนทางเขาสสายพระนพพานในชาตปจจบน ขอองคหลวงพอฯ ไดโปรดโมทนาบญกศลดงกลาวน และไดโปรดเมตตาอภบาลรกษาบรรดาลกหลานผตดตามใหมจตใจมนคงดารงมน รกษาพระพทธศาสนาดงปณธานขององคบรพาจารยนบตงแตบดน ตราบเทาเขาสพระนพพานในชาตปจจบนดวยเทอญ ศรลกษณ เกยรตประจกษ และขอโมทนาบญกบคณะ

๑. คณจตรลดา คมคายและคณะ ๒. คณพชามญชม-วทยา ขนเพงและคณะ ๓. คณพรรณ เพศยนาวนและคณะ ๔. คณดวงพร แววสขสมและคณะ ๕. คณเรณ-ศกดสทธ สตยาชยและคณะ ๖. คณสมพนธ กนฟกและคณะ ๗. คณขจร วมกตะลพและคณะ ๘. คณะพเศษ

สารบญ

ปฏปทาทานผเฒา ........................................................................................................................................4 อยาทะนงตน .........................................................................................................................................4 อยาสนใจรางกาย ....................................................................................................................................4 พจารณารางกาย ......................................................................................................................................4 สงขารเปกขาญาณ ...................................................................................................................................5 ความตายเปนของเทยง ชวตเปนของไมเทยง ....................................................................................................5 เหนกระดกลอยมา ...................................................................................................................................6 อฏฐกง ปฏกลง.......................................................................................................................................6 การเปนพระโสดาบน ...............................................................................................................................6 อยาลมคมกาลงใจใหเปนสมาธ ....................................................................................................................7 ถาทาไมไดยอมตายเสยดกวา.......................................................................................................................7 คาถามงกฎพระพทธเจา.............................................................................................................................8 คาถา อตป โสฯ ......................................................................................................................................9 คาถา อภญญารวม ...................................................................................................................................9 นมตจตต นมตจตตา นพพานจตต นพพานจตตา ...............................................................................................9 คาถาปราโมทย .....................................................................................................................................10 เจรญอรยสจ ๔ .....................................................................................................................................10 เจรญพรหมวหาร ๔ ...............................................................................................................................10 กรรมฐานนมตอนแรกใหผล .....................................................................................................................11 อนจจง ทกขง อนตตา .............................................................................................................................11 อภญญาผลสมาบต.................................................................................................................................12 นพพานสสะ สจฉกรยายะ เอตง กาสาวง คเหตวา ............................................................................................13 อต สมมา สมพทธสสะ มะมะจตตง ............................................................................................................14

จงกาหนดในความไมมของขนธหา.............................................................................................................15 กาหนดใจลงในความไมมของปญจขนธ .......................................................................................................16 โคตรภของอรหตมรรค ...........................................................................................................................17

อารมณขนของหลวงพอฯ ............................................................................................................................19 อานสงสสรางพระพทธรป .......................................................................................................................19 อานสงสการเจรญพระกรรมฐาน ................................................................................................................19 การอทศสวนกศล..................................................................................................................................19 ปญหาการเขาทรง..................................................................................................................................20 ปญหาการปฏบตพระกรรมฐาน .................................................................................................................20 อานสงสการปดทองลกนมต .....................................................................................................................21 อานสงสถวายสบหอมพระ.......................................................................................................................21 ถวายขาวพระกอนจะกนขาว .....................................................................................................................22 อานสงสนอนฟงเทปธรรมะ .....................................................................................................................22 การบชาพระ ........................................................................................................................................23 เจาท..................................................................................................................................................24 สงสยพธบวงสรวงของหลวงพอ ................................................................................................................24 แกบนทาวมหาราช ................................................................................................................................25 เจาทเฮยน ...........................................................................................................................................25 มาร ๕ อยาง ........................................................................................................................................26 ฝนเหนหวกะโหลก................................................................................................................................27 เหนภาพพระสวล ..................................................................................................................................27 กลนธปควนเทยน..................................................................................................................................28 การปฏบตตนเพอความพนทกขแบบยอๆ......................................................................................................29

พทธพยากรณ...........................................................................................................................................30 พทธพยากรณ.......................................................................................................................................30 ไทยจะเปนมหาเศรษฐ ............................................................................................................................34

ปฏปทาทานผเฒา

อยาทะนงตน อยาทะนงตน คดวาเราเปนคนด ถาคดวาดเปนผวเศษเมอไร เมอนนแหละกรรมใหญ อนตรายใหญจะมาถงทาน ทเราเรยกกนวาความประมาท

ขอจงพยายามคมตนไวตามคาแนะนาขององคสมเดจพระบรมโลกนาถ นนกคอทรงอทธบาท ๔ ใหครบถวน มจรณะ ๑๕ ครบถวน ผมวาเทานกเหลอกนเหลอใช มบารม ๑๐ ครบถวนเทานกเหลอแลว ถาครบเทานอาการของความโลภไมม อาการของความทะเยอทะยานในเรองเพศในลกษณะของกามคณไมม อารมณทจะผงไวกบความโกรธไมม การทจะยดถออะไรเปนเราเปนของเราไมม ทยงมอยกเพราะวาเพยงแตรบฟงไวเฉยๆ ดไมดกจาไว เอาไวเปนเครองขมขคนอน ทะนงตนอวดวาเปนผทรงคณธรรมดานปรยต ถาอารมณอยางนเขาเรยกวาปฏบตเหลว ไมมอะไร แดนทจะไปกคอ อเวจมหานรก หรอวา โลกนตนรก

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๒-๓)

อยาสนใจรางกาย พระพทธเจาตรสวา

“เธอทงหลายจงอยาสนใจรางกายของตนเอง จงอยาสนใจในรางกายของคนอน จงอยาสนใจในทกสงทกอยางในโลก เพราะวาสงทงหลายในโลกนมนไมใชเรา ไมใชของเรา รางกายถาเปนเราจรงมนกทรงสภาพอยตลอดกาลตลอดสมย แตทวารางกายของเราเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ไมทรงสภาพ ในทสดมนกเขาขนสลายตว เมอเราจะตองตาย ทรพยสมบตของเราทงหลายในโลกมนกไมตามเราไป แมแตรางกายทเรารกทสดมนกไมตามเราไป มนคงจมอยในพนปฐพเปนปรกต” อยางนองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทรงแนะนาใหคดไวอยเสมอ อยาเผลอไปในดานความโลภ อยาเผลอไปในดานความทะเยอทะยาน อยาเผลอใหจตใจมความโกรธ ความพยาบาท อยาเผลอใหความนกคดวานนเปนเราเปนของเรา อารมณอยางนองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทรงตองการ ฉะนน ขอทกทานจงรกษากาลงใจอยางนไวเปนปกต ถาหากวาใจของทานกระสบกระสาย จงรกษาอานาปานสตกรรมฐาน มกาหนดรลมหายใจเขาออกใหทรงตว ยงไมตองคดอะไรทงหมด กาหนดจตรเฉพาะลม หายใจเขาหายใจออกเทานน หายใจเขายาวหรอสน หายใจออกยาวหรอสนรอยถาทาอยางนอารมณจตของทานจะไมฟงซาน

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๘)

พจารณารางกาย องคสมเดจพระจอมไตรไดทรงแนะนาบรรดาพระภกษทงหลายวา

“ภกขเวดกอน ภกษทงหลาย เมอทานปฏบตรางกายของทาน พจารณารางกายของทาน ใครครวญขยายออกกระจายออกคอ พจารณาอนดบแรกเปนธาตส วารางกายของเรานเปนธาตดน ธาตลม ธาตไฟ ธาตนา มนประกอบเขามาเปนรางกาย เรามความเขาใจวา รางกายเปนแทงทบ แตความจรงหาเปนเชนนนไม รางกายของเราแบงออกเปนอาการสามสบสอง มผม ขนเลบ ฟน หนง เนอ เปนตน

ทงหมดนรวมเขาแลวเปนรางกาย แตทวารางกายเหลานมนเตมไปดวยความสกปรกโสโครก มนเตมไปดวยความ อนจจง คอหาความเทยงไมได มนเตมไปดวยทกขง คอเตมไปดวยความทกขไมมความสข มนเตมไปดวยอนตตา คอมนสลายตวไปทละนอยๆ ทกเวลาทเคลอนทไป เธอทงหลายจงอยาสนใจในรางกายของเธอ จงอยาสนใจในรางกายของคนอน จงอยาสนใจใน

ทรพยสนทงหลาย จงทาลายความรกในเพศดวยอานาจอสภสญญา จงทาลายความโลภดวยการตดความอยากไดดวยการใหทาน อยาทะเยอทะยานในทรพยสนทไมใชของด เปนปจจยในเราเวยนวายตายเกดในวฏสงสาร อยาสนใจในความโกรธ ความพยาบาท ในบคคลทงหลาย ใครเขาจะวาอยางไรกชางเขา เขาจะนนทาวารายวาเรา ถาบงเอญเราเปนคนดกไมเลวไปตามคาพด ถาเขาสรรเสรญวาเราด ถาเราเลวเรากไมดไปตามคาพด ความดและความชวอยทความประพฤตปฏบตเปนสาคญ ถาเราประพฤตปฏบตตามพระธรรมวนย ใครจะวาดวาเลวกชาง อยาสนใจทงสองประการ เราปฏบตตามคาแนะนาขององคสมเดจพระพชตมารเทานนเปนพอ” เปนวาองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทรงสอนอยางน

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๘)

สงขารเปกขาญาณ กาลงใจของเราจะทรงไดดจรงๆ ตองนอมใจของเรานฝกไปดวยปญญาพจารณาหาความจรง จตใจตงอยในสงขารเปกขาญาณ นนกคอมอาการวางเฉยตามสภาวะของสงขาร คอรางกายและทกสงทกอยางในโบก มความรตามความเปนจรงวา ทกสงทกอยางในโลกเปนอนจจง คนเปนอนจจง วตถในโลกกเปนอนจจง คาวา “อนจจง” แปลวา มนไมเทยง เรารตามความเปนจรงของมนวามนไมเทยง ในเมอมนไมเทยง เรายอมรบนบถอความไมเทยงของมน มความรสกอยเสมอวาทกสงทกอยางในโลกหาอะไรเทยงไมได แตวาเมอมนไมเทยง เรากทาใจของเราใหเทยง มนเทยงตรงไหน เทยงตรงทมนมความรสกตามกฎของธรรมดาอยเสมอวา รางกายก วตถธาตกด ทเกดมาในโลกนมนไมเทยง มนมความเกดขนในเบองตน และมความแปรปรวนไปในทามกลาง มความแตกสลายตวไปในทสด

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๙)

ความตายเปนของเทยง ชวตเปนของไมเทยง ความตายเปนของเทยง ชวตเปนของไมเทยง จงจาไวใหถงทสด เมอจาไวทกวน ลมตาขนมาเชามความรสกไวเสมอวา

เราอาจจะไมไดกนขาวเขา อาจจะตายกอนกได ความตายไมมนมต ความตายไมมเครองหมาย ถาเราตายเลว กดตวอยางสตวในอบายภม มนรกและเปรตเปนตน กอนจะตายถาเราทาความด นนกเปนเรองทเราจะฟงตอไปขางหนาในเรองวมานวตถ จะเหนผลมความสข

ถาเปนมนษยกเปนมนษยทเตมไปดวยทรพยมความสข ถาเปนเทวดากเปนเทวดาทมความสขสมบรณ ไมตองเปนเปรตไปกอนแลวจงเปนเทวดา

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๒๘)

เหนกระดกลอยมา ทานกลาววา สมยททานไดอสภสญญา เหนกระดกลอยมาและกพจารณาเหนคนทงหมด สตวทงหมดเปนกระดก กจบกระดกเปนภาพนมต จนกระทงจตทรงดวยฌาน ๔ เปนอนวาอสภกรรมฐานทเขาบอกวาเปนกรรมฐานพจารณา ทรงจตไวอยางสงแคปฐมฌานเขาวากนอยางนน แตในทางปฏบตจรง ถาเราฉลาดเรากเอาปฐมฌานมาเปนฌานเสยอยางสบายๆถง ฌาน ๔

อฏฐกง ปฏกลง ทานผเฒาทานเลาใหฟงวา ทานจบเอาอสภทงหมด เมอได “อฏฐกง ปฏกลง” แลว ทานกไล

เบยไปเลยตงแต ๑ ถง ๑๐ จบภาพไปเลยใหจตทรง มนเนาแบบไหน มนเหมนแบบไหน มนเละแบบไหน มนขนแบบไหน มนพองแบบไหน ทานทาเปนฌาน๔ ไดหมดทกอสภ ๑๐ อยาง จตใจทรงตว เหนคนเมอไหร เหนสตวเมอไหร

เนาหมด เหนวตถธาตตางๆ เหนโครงกระดกไมมความตดในความสวยสดงดงาม แตวาเวลานนเปนเรองของสมถภาวนา เวลานนความรสกในระหวางเพศไมม เหนคนเนาๆ

เหนสตวเนาๆ เหนคนเปนกระดก มสภาพนาเกลยด แตจตยงไมนอม ไปในดานวปสสนาอยางสง มวเลนแตสมถภาวนาธรรมดา เหนวาเนา เหนวาเหมน เหนวานาเกลยด เหนวาโสโครก นเปนสมถภาวนา

ถาเปนวปสสนาตองพจารณาเหนความเสอมความโทรมของรางกาย มสภาพไมเทยง เสอมไปทละเลกทละนอย แลวในทสดมนกสลายตว จตไมเขาไปยดไปถอ

ทานบอกวาเวลานนอารมณวปสสนาญาณทานมนดหนอย เลนเฉพาะสมถภาวนาใหมนชาใจเพราะความเขาใจผด ตามบนทกทานบอกวา

ถาเราคดควบกบวปสสนาเสยเวลานน ความจรงทานบอกวาหลวงพอปานกสอนวปสสนา แตวาทานเปนคนใจเดยว ถาจะเอาอะไรเอาใหมนฟงไปเปนดานๆ ถาไมไดยอมตายเสยดกวา ขนชอวาไมสามารถในชวตนจะไมมเปนอนขาดสาหรบทาน ทานรสกวามกาลงใจเดดเดยวมาก

ในสมยกาลงเลนอนภกรรมฐาน แลวกมวปสสนาญาณเจอปนนดหนอยกนฌานเสอม สงทเปนศตรกบอารมณอยางนมนกเกด นนกคอ อสตรทเปนเพศตรงกนขาม สตรกระวงบรษ ถาบรษกระวงสตรจะเขามาเลาโลมดวยเหตตางๆ มาตดตอสรางความสมพนธในฐานะทอยากจะเปนคนรกดวย ดไมด แกกพดเปดเผยชวนรกชวนแตงงาน แตตองระวง และจงอยาไปโทษใครเขา เราไปหลงละเมอในคาปอยอทงหลายเหลานน คาชกชวน ความดของเรามนจะดวน ฌานจะสลายตว

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๒๙)

การเปนพระโสดาบน การเปนพระโสดาบนกด การเปนพระสกทาคา อนาคา อรหนตกด เขาศกษากนตวเดยวคอ สกกายทฏฐ เมอตดสกกายทฏฐไดตวเดยวกเปนพระอรหนต แตทวาตอนทจะตดสกกายทฏฐเธอจงปฏบตตามนนะ กอนทจะใชอารมณวปสสนาญาณ อนดบแรก เขาฌานใหถงทสดทเธอทรงได เขาฌานออกฌานสลบกนมาสลบกนไปใหมนมความทรงตว แลวทาจตใจใหทรงในฌานใหแนบสนททรงตวมความสขทสด โดยเฉพาะอยางยงเฮะทงหมดไดสมาบตแปดมาแลว แลวกศกษาดานอภญญามาแลวอยางนเปนของไมยาก ในดานวปสสนาญาณ ใชกาลงสมาบตแปดเปนกาลงใหญ ทรงใจหทรงตวแลว

ถอยหลงไปถงอปจารสมาธ พจารณาขนธ ๕ มนเปนภยสาหรบเรา เปนวตถธราตทสรางดวยทกขสรางดวยโทษไมมอะไรเปนปจจยของความสข มองดขนธ ๕ คอรางกาย เราตองเลยงมนเทาไร มนชอบอะไรเราใหมนกนทงหมด แตเราไมตองการจะปวยมนกยงขนปวย เราไมตองการจะเพลยมนกเพลย เราไมตองการจะแกอยางฉนน ฉนไมเคยตองการใหมนแกมนกแก คนทเขาตายไปกอนเรา เขาไมตองการตายมนกตาย ในเมอขนธ ๕ มนเลวทรามอยางนจะคนคาสมาคมกบมนเพอประโยชนอะไร

อนดบแรก จบจดความเปนพระโสดาบน ระงบความพอใจในขนธ ๕ เสย คดวามนจะตายเสมอ แลวทรงศลใหบรสทธ ศลควรทาเปนศลานสสตกรรมฐาน ทรงศบใหเปนกาลงฌาน คาวา เปนกาลงฌาน กคอทรงอารมณอยในศลตลอดวนตลอดคน ไมยอมใหศลบกพรองจากใจ ไมใชวาตองไปนงหลบตาป เดนไปเดนมาเลยงหมเลยงหมา คยกบหมาคยกบแมว ศลทรงตวใชได เจอหนาคนเขา ดาคนเขา วาเขา นนทาศลไมดางใชได นอมใจเคารพในคณพระรตนตรย ๓ ประการ คอทรงพระกรรมฐาน ๓ อยาง ใหฌานคอ พทธานสต ธมมานสสต สงฆานสสต ใหทรงตว ความจรงสงทงหลายเหลานเธอทรงไดหมดแลวน จะตองมานงสอนอะไรกน เวนไวแตจตอยางเดยว คอ อารมณพระนพพาน เธอยงไมมนใจเทานนเพราะฉะนนจงตดสนใจทรงอปสมานสสตใหทรงตว

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๕๓)

อยาลมคมกาลงใจใหเปนสมาธ สาหรบการแนะนาในการเจรญพระกรรมฐานในวนน จะขอนาปฏปทาทานผเฒามาเลาสกนฟง เพอเปนแนวทางในการปฏบตหรอการทรงกาลงใจ แตทวาบรรดาทานพทธศาสนกชนทงหลายหรอวาพระโยคาวจรทกทาน อยาลมคมกาลงใจใหเปนสมาธ เรองการรกษาอารมณใหเปนสมาธนมความสาคญมาก โดยเฉพาะอานาปานสตกรรมฐานนใหทรงตว แลวกจรต ๖ ประการ ใครครวญอยเสมอ จงอยาเปนผยอมแพนวรณ นอนดบตน ถาอนดบตนเรายอมแพนวรณ เรากไมอาจจะทรงฌานได แลวกจงอยาเปนผยอมแพกเลส ถาเรายอมแพกเลสแลว เรากไมสามารถเปนพระอรยเจาได คณธรรมทเปนเครองบารงใจ ดตวอยางทานมหาบาลทผานมาแลว ใชกาลงใจสงนนใหเหมอนทาน จงคดวาทานเปนฆราวาส ทานเปนกฎดพ หรอวาเปนเศรษฐมทรพยมาก ทานยงสามารถตดสนใจอยางนนได แลวกเรา ถาจะกลาวกน ทานมกนว เรามกนว หรอวาทานมรปรางลกษณะอยางไร มอาการสามสบสามหรอสามสบหา ความจรงทานกมอาการสามสบสองเปนรางกายเทากบเราเรากมกาอากรสามสบสอง ทานกนขาว เรากกนขาว ทานเปนคนเรากคน ถาหากวาทานเปนคนดได เราเปนคนดไมได เรามนกเลวเกนไป

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๕๖)

ถาทาไมไดยอมตายเสยดกวา ในเมอทานปฏบตความดมความตายเปนเดมพน ทงนกหมายความวา ถาทาไมไดยอมตายเสยดกวา อนนเปนอารมณของพระอรหนตบอกไวดวยถงแมวาเวลานนจะไมไดอรหนต แตตองไดอรหนตแนถาทานคดอยางนน อะไรบางททานยอมใหบกพรอง ภารกจหนาททงหมดทเปนคนถธระทกอยางทงทางดานวชาการและการงานไมยอมใหบกพรอง เพราะถอวาจะตองมอารมณจตเขมขน ไมใชจะมานงภาวนาอยางเดยวใหเปนอรหนตผล อนนมนไมไดเพราะอารมณใจไมมการสมผสกบฝายทเปนตรงกนขาม ไมมการตอส ทงนเพราะวา รตวอยวาคนทหลกเลยงจากคนถธระ หลกเลยงจากโลกธรรม เวลาอยคนเดยวสงบสงด แตเวลามาสมผสกบโลกธรรมเขา จตปลวหวอย ตงสตไมอย

ถาเราจะทาบางทาอยางไร เรมจบจดเชามด ทรงอารมณสมาธใหสงสดทมนจะสงได ทรงใหนานเทาไรไดกยงด อยารบถอน เวลาคลายมาแลวจตตงอยในอปจารหรอปฐมฌานอยตลอดทงวน ถาอารมณจะซานหลบเขาสทสงดนดหนงทาจตใหทรงอารมณจดสงสดเทาทจะทาได จะทางานทาการอะไรอยกตาม ไอสมาธอยาไปนงขดสมาธนงพบเพยบอยเสมอ มนไมมผล มนตองการไดทกขณะ แมแตกจการงานทเราทาอยใหจตมนทรงอยในอารมณของความดอยในขนอปจารหรอปฐมฌาน วนทงวนอยางนความเปนพระอรหนตมนไมใชจะเปนของยาก ถาภายหลงจะบอกวางายเหลอเกน เวลาจตจะคลายจากสมาธกจบวปสสนาญาณตามทศกษามาแลว เราศกษามาจนทวมหวแลว ไมใชแคพอด ถาจตมนฟงซานอกท ทงวปสสนามาจบอารมณสมาธสลบกนไปสลบกนมาอยางน ความดมนกจะปรากฏ คาวา “ทกข” ทองคสมเดจพระผมพระภาคเจาทรงสอนทานผเฒา มนเปนของไมยากสาหรบเราจะเอาด แตวานาสลดใจอยนดนะ บางทเดนไปเดนมา เหนพระบางทานเกบตวมากเกนไปกนาสงสาร คาพยากรณใดๆ จงอยาคดวามนจะไดตามคาพยากรณนะ ถาไมปฏบตตนอยางดมนจะไมไดอะไรเลยเพราะเราหมกมนเกนไป

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๗๖)

คาถามงกฎพระพทธเจา เปนอนวาวนนขอยอนตนนดหนง ทานบอกวาในสมยหนง มคนเขามาหาทานแลวเขาสงหนงสอมาให เวลานนเปนเวลาคา ทานบอกวาคาๆอยางนอานหนงสอไมออก จะตองจดไฟ แลวกใชกระแสไฟอาน พอตกเวลากลางคนกปรากฏวาเวลาทเจรญพระกรรมฐาน กใชกาลงของอภญญายกจตโดยใช มโนมยทธ ไมใชใชอภญญาใหญ ขนไปนมสการองคสมเดจพระจอมไตรบรมศาสดาทจฬามณเจดยสถาน พอไปถงกกราบองคสมเดจพระพชตมาร พอเงยหนาขนทานกบอกวา “ตามธรรมดาพระน ถงแมวาไมมแสงไฟกควรจะอานหนงสอออก” ตามบนทกของทานกถามวา “ทาอยางไรจงจะอานออกพระพทธเจาขา” ทานบอกวา “ทพจกขญาณของเธอมแลว แตอาศยทเปนผปรารถนาพทธภมมาเดม ทพจกขญาณจงไมแจมใสเหมอนพระอรยเจา ฉะนน เพอจะใหความแจมใสเกดขนเหนภาพชด ควรปฏบตแบบน ควรใชคาถานไปภาวนาจนเปนฌานสมาบต”

เรองฌานนมนเรองเลก ทานบอกวา จะควาอะไรขนมา มนกเปนฌานทนทเพราะมการคลองอยแลว คาถากเหนจะเปน มงกฎพระพทธเจา ทานบอกวาอยางน “อตป โส วเสเสอ อเสเส พทธะนาเมอ อเมนา พทธะตง โสอ อโสตง พทธะ ปตอ” ทานกลาววา “คาถานถาไปเรยนและภาวนาทาใหเปนฌาน นมตตางๆจะมอาการแจมใส คนทตาไมดกอานหนงสอออกได หรอวาเวลามดๆ กสามารถจะมองเหนหนงสอได และมองเหนทกสงทกอยาบงไดตามความประสงค ถาใชคาถานเปนฌาน” ทานวาอยางนน เปนอนวาทานยามาวาไอมดๆ มนกอานหนงสอออก และทานบอกวาทานกมาทา มาทามนกไมนานใชเวลาเพยงครเดยว จตกเขาถงฌาน ๔ ทรงฌาน ๔ สยายๆ กเลยวากนถงฌาน ๘ ถงฌาน ๘ กหลบลงมาฌาน ๔ ในรปฌาน ทาไปทามากเลยลองหลบตาอานหนงสอ กเหนอานออก แตวาวธนทานบอกวาจะใชทวๆไปไมได เอาไวแตเมอมนจาเปน ถาจาเปนจรงๆ ไมตองหยบหนงสอมา เปนแตเพยงนกวาจะอานหนงสอ มนกมความเขาใจวาหนงสอฉบบนนเขาวาอยางไร วงเลบของทานมไวบอกวา ใครอานแลวถาทาได จงอยาทาตนเปนผวเศษ เมอเวลาอานหนงสอตอหนาคน ถามนอานไมออกจรงๆ กใชไฟใชแวนสอง ถามนจาเปนจรงๆกเอาจตจบจากภาพหนงสอนนเสย ใชใจอยางเดยวกอานหนงสอออก นเปนวธปฏบตของทาน

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๗๘)

คาถา อตป โสฯ ตอมาทานกลาววาทานได “เจรญพระพทธอารมณ” ตอมาทานเจรญพระพทธคณทงบท พระพทธคณทงบทกคอ “อตป โส ภควา” หมดเลย ความจรงทานวาทงบท ทานบอกวาพทธคณทงบทนกไมถกผมคานะ ทานบนทกไวอยางนทานบอกวา ทานเลน “อตป โสฯ” ทงบท ทานวามนสบายใจดจนกระทง จตเปนฌาน ๔ รสกวาเปนสข จนกระทงถอรปพระพทธเจาเปนอารมณวา “อตป โสฯ” ไปดวย เอาจตจบรปพระพทธเจาเปนอารมณไปดวย แตตอนนผมไมเหนทานอธบายไวทานวาอยางไรกวาอยางนน ทานวาทาไปคาถาสนกทาเปนฌานได คาถายาวกทาเปนฌานได “อตป โสฯ” ทงบทกทาเปนฌานไดไมเหนจะมอะไรเปนสาคญ ถาใจมนเปนฌานเสยแลว ฟงของทานไวนะ ความรตางๆ ของทานเรยนกนมาแลวน ผมกวาตามแบบแลวจะเลาใหฟง ตอนไหนทมนสมควรสาหรบทาน ทานกเอาไปใช ตอนไหนทไมสมควรกไมตองนาไปใช

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๗๘)

คาถา อภญญารวม ทานกลาววาทานไดพบองคสมเดจพระจอมไตรทพระจฬามณเจดยสถาน องคสมเดจพระพชตมารทรงตรสวา สมภเกส สาหรบอภญญาทเธอได เวลาทเธอจะใชกตองจบกสณนน กสณน ใชจตอยางนชาไปหนอย แตความจรงเขาใชอภญญากนจรงๆ เขาใชอารมณเรยกวา เขาจบอภญญารวม คาวา อภญญารวมนนกถงอภญญาสมาบต คอนกถงอารมณกสณทงหมดวาเราตองการอะไร แลวกใหภาวนา ภาวนายอๆวา โสตตตะภญญา ใชคาเพยงเทาน เวลาภาวนาใหกาหนดลมหายใจเขาออก แลวกทงนมตเสย ไมตองไปใชนมตในกสณใชโสตตตะภญญา อยางเดยว คอจบกาหนดลมหายใจเขาออกใหถงทสดเปนฌาน ๔ เทานน อภญญาทกอยางกจะรวมตวเราจะใชไดทนททนใดโดยไมตองเลอกกสณอะไรทงหมด ตามบนทกของทานๆกมาทาๆ แลวสบายใจอภญญาทกอยางมนกรวมตว เวลาจะใชอภญญากใช โสตตตะภญญา เหนคาภาวนาเทาน ตามบนทกของทานนผมไมเหนทานบอกวาสงวนสทธ ในเมอทานไมสงวนสทธ ทานกสามารถจะทาไดทกคน แตวาอยาลมวา ทานเจาของทานทรงสมาบต ๘ ในเมอจตทรงฌาน ๘ จะควาอะไรมนกไดทนท ไมเสยเวลาแมแตหนงนาท ถาเรามฌานไมถงสมาบต ๘ เรากทาตามกาลงของเรา จะทาไดไมเทาทาน แตทาไดใกลทาน คอยๆทาไปกใกลเขาไปทกท มนกใชไดเหมอนกน ของสงนรสกวาใครคนใดคนหนงนาไปใชแกบอกวามผลดมาก

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๗๘)

นมตจตต นมตจตตา นพพานจตต นพพานจตตา ทานเขยนวา พระนพพานนมต ตอนททานกลาววาเมอทานเขาไปในพระจฬามณเจดยสถาน พบองคสมเดจพระพชตมารตรสวา เธอนควรจะเอาจตจบพระนพพานไดแลว และควรจะถอ “นพพานนมต” เปนสาคญ นความจรงควรยอนตนมานดหนง ตอนกอนผมพดเฉพาะสงทเปนอรยสจเหนวามความสาคญกเลยเลาสกนฟง ทานบอกวาใชนพพานนมตทานใหภาวนาอยางน “นมตจตต นมตจตตา นพพานจตต นพพานจตตา” ใหภาวนาถอนพพานเปนอารมณอยางน จตจะมการผกพนพระนพพานเปนอารมณมากขน แลวกกาลงใจของเธอไมคลาดจากนพพาน เมอกาลงใจของเธอไมคลาดจากนพพาน เมอเธอตดพทธภมมาแลวตองการเปนพระสาวก ความสาเรจของเธอจะไมกาวลวงปนไป จงกลบไปจบเอาอารมณนใหเปนฌานสมาบต ความจรงทานวงเลบไวบอกวาไมเหนจะยากเมอจาคาถามาแลว ในขณะนนกตงจตภาวนาคอทาอารมณไวตงแตยงไมเอาจตเขาราง เมออทสมานกายมนยงลอยไปสภพตางๆกใชอารมณเรอยไป

จตใจกจบพระนพพานเหนภาพพระนพพานใสแจว มความมนใจวานนแลวคอพระนพพาน อยางไรๆเราตายชาตนเราตองไปใหได เรองรางกายเรองทรพยสนไมมความหมายกบเรา นเปนอารมณ

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๗๙)

คาถาปราโมทย ตอมา ตามบนทกของทานกวามาอกวา องคสมเดจพระบรมโลกเชษฐใหคาถา “ปราโมทย” โดยทรงปรารภวา “ตอไปเมอเธอภาวนาคาถา “ปราโมทย” นแลว อะไรทกอยางจะเหนชดเจนแจมใส ทงนเพราะอะไร เพราะวาเธอในเวลานดนมตอะไรกตาม เหนอะไรกตามมนคลมเครอไปหมด ถาใชคาถาบทนแลว ทกสงทกอยางจะสวางแจมใสเหมอนกบพระอาทตยในเวลาเทยง” แตความจรงอารมณแจมใสประเภทนตามแบบจะตองมสาหรบองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาเทานน แตทวาในตอนนพระพทธเจาทานสอนทานมาอยางนน ทานไปเฝามาน เรากวากนตามบนทกของทานนะ จะมาโมเมโปเปตานาอะไรกบผมไมไดทงนน ถาใครทาไดกได ไมไดกแลวไป ใครไดมโนมยทธกลองสอบกนเอา เพราะมโนมยทธเปนเครองสอบความรทางพระพทธศาสนา แลวกการปฏบตนความจรงมนกเรองของใครของมนเหมอนกน จะทาเหมอนกนทกอยางนนมนไมได กวากนตอไปดกวา วาคาถา ปราโมทย ททาใหสมาธจตมทพจกขญาณแจมใส จะจาภาพเหนภาพนมตทกสงทกอยางไดโดยแจมใสเหมอนกลางวน คอพระอาทตยเทยงวน ทานวาโดยนมตเปรยบเทยบปรากฏผลวา ภาพนมตและการตรวจสอบใดๆจะชดเจนขน จะมภาพแจมใส ทานวาอยางนน สาหรบคาถาภานานใหคาภาวนาวา “ปราโมทย” เฉยๆ จบลมหายใจเขาออกเหมอนกน แลวกภาวนาวา “ปราโมทย ปราโมทย”

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๘๐)

เจรญอรยสจ ๔ และหลงจากนนมา องคสมเดจพระผมพระภาคเจากทรงสอนใหเจรญใน อรยสจ ตามทอธบายมาแลว ผมจะเลาตะลย ดไมดขนอธบายไป ชาวบานชาวเมองเสยสตางคกนมาก อยากจะเรองราวของพระองคนกฟงคาอธบายเสยจนเบอ เสยสตางคหลายคาสเซทนผมไมชอบเหมอนกน ไมอยากใหชาวบานเสยสตางคมาก

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๘๐)

เจรญพรหมวหาร ๔ ทนกมาวากนตอ หลงจากอรยสจ ทานกบอกในกาลตอมาอก องคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทรงสอนใหเจรญ “พรหมวหาร ๔” เอาละซ โดยแจงวาจะทาใหการรการเหนตางๆชดเจนดขน นจาไดดนะ วาทานทไดทพจกขญาณแลวกด ทานทไดมโนมยทธแลวกด ทมอารมณไมแจมใสเหนอะไรไมชดเจน วากนตามลาดบมา ทานกบอกวาถาใชพรหมวหาร ๔ แลวกนมตตางๆ ถาจตเราทรงพรหมวหาร ๔ นเปนอารมณเยอกเยนทาอารมณใหผองใสไดงายจรงๆเปนของไมยาก การเจรญเมตตา แลวกทานบอกวาเวลานนทานตงกระทถาม คอพระพทธเจาเองทานตงกระทถามคอสอนแบบถามวา “การเจรญเมตตานน เขาทากนอยางไร” แลวทานกแกของทานเองวา “การเจรญเมตตาตอง

๑. ไมโกรธ และ ๒. ไมผกโกรธ”

ภายหลงตอมาอก ทานสอนใหเจรญอสภกรรมฐาน และมรณานสสตกรรมฐาน วาเมอจตทรงพรหมวหาร ๔ แลวกตองเจรญอสภกรรมฐาน เหนวาทกสงทกอยางในโลกไมมอะไรสวย แลวกเจรญมรณานสสตกรรม,น หมายความวารสกนาถงความตายอยเสมอ ไมประมาทในความตาย

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๘๐)

กรรมฐานนมตอนแรกใหผล ตอนนทานหมายเหตไวนดหนง ทานหมายเหตไวบอกวา กรรมฐานนมตองคแรกใหผลไดด องคแรกททานวงเลบไวบอกวา “อตป โส วเสเสอ ฯ” นแหละกรรมฐานนมตอนแรกใหผลไดด เปนเหตใหได

๑. ปพเพนวาสานสสตญาณ ๒. จตปปาตญาณ ๓. อตตงสญาณ ๔. อนาคตงสญาณ ๕. ปจจปปนนงสญาณ และ ๖. ยถากมมตาญาณ

คอวา ทพจกขญาณ ทานมแลวอตอนนทานไมคลองทานวาอยางนน ทานมแลวไมคลอง พอเกดคลองขนมา คอ

ปพเพนวาสานสสตญาณ กไดแกการระลกชาตถอยหลงไปไดไมจากดระดบ เมอสมยกอนเวลาทระลกชาตน รสกวาทาไดยากจรงๆมนเหนอยมนหนก แตวาพอวา “อตป โส วเสเสอฯ” จนคลองตวแลว การระลกชาตปบเมอไรกได เอาชาตไหนกได

จตปปาตญาณ รจกคนตายแลวเกดคนตายแลวไปไหน นกปบรไดทนท เหนคนและสตวทปรากฏเฉพาะหนาคดวา เดมทเขามาจากไหนมนรไดทนท ภาพปรากฏ

อตตงสญาณ รเรองราวในอดตของคนและสตว อนาคตงสญาณ รเรองราวในอนาคตตอไปของคนและสตว ปจจปปนนงสญาณ รเรองราวในปจจบนของคนและสตวและพนทเหมอนกน ยถากมมตาญาณ รกฎของกรรมของคนและสตวทไดรบความสขความทกข เพราะอาศยกรรม

อะไรเปนปจจย ทานบอกวามนแจมใสแลวกคลองแคลววองไวดมาก แตไอกาลงใจของทานบอกวามนแจมไม

พอ นเลนกบคนไมพอนกยากเหมอนกน ไมยอมเชอตวเองอยเสมอ สรางความสงสยคอสอบสวนตวเองอยตลอดเวลา คอวาตลอดชาตในชวตของทานน ทานไมยอมจะมความรสกวาตวของทานเปนคนด แลวสงใดทไดมาแลวนทานตองพจารณาเสมอวามนเปนอปาทานหรอเปลา ไมใชวาอยๆกจะไปคยวาฉนไดทพจกขญาณจะ ฉนไดปพเพนวาสานสสตญาณจะ แลวกมามวเมากบโลภโมโทสน มความรก ความโกรธ อจฉารษยา ไมใชอยางนน องคนมหนาทอยางเดยวตงหนาตงตาสงสยตวเองไวเสมอ เกรงวาจะคบกบความชวเขามาไว ฉะนนเวลาไดอะไร ทานไมยอมเชอตวของทาน ทานตองสอบสวนตลอดเวลา

ตอมาทานบนทกไววา ในกาลตอมากรรมฐานนมตทไดไว ทไดตอมากทาใหจมใสชดเจนมากขน นตองพสจนกน ทานบอกวาอยๆเราจะมานงเชอตวเองอยางนนะมนใชไมได มนตองตรวจสอบกนอยเสมอเอากนทกวน ทกวนเวลา เวลาใดทมเวลาวางตองตรวจสอบ

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๘๐-๘๑)

อนจจง ทกขง อนตตา อนจจงนเปนของ ไมเทยง จรงๆ ไมวาจะเปนอะไรทงหมดในโลกน ถาไมเทยงเราไปยดมนเขา

แลวมนเปนทกขตองปลอยตามมนๆจะเปนอยางไรกชางมน แลวในทสดมนกเปนอนตตา พงสลายตวหมดอยาไปยดไปถอมน อยาไปยดวาจะมอะไรเปนเราเปนของเราอยตอไป แมแตรางกายเรายงพง

ในเมอรางกายเรายงฟงแลวจะมอะไรทรงอยอะไรมนทรงอยแลวกตาม ถาหากรางกายเราพงแลว เรากไมมสทธจะมายดวามนเปนเราเปนของเรา

ทานบอกวาตองทาอยางนจรงๆจงๆปลอยไมได แลวกตอมา จงปลอยความยดมนจากรปทเหนทางตา จงอยายดวารปนนเปนเราเปนของเรา ปลอยเสยงทไดยนทางห ปลอยกลนทไดรบทราบทางจมก

ปลอยรสทรบทราบทางลน ปลอยสมผสทรบทราบทางกาย ปลอยอารมณใจทเปนกศล อยาเอาเขามายง ฟงแลวกจานะ นเราเรยนกนมาแลว นทานยอมา ผมเหนวาไมยาก ผมกยอไป ทานกบอกวา

ปลอยใจวาเปนเชอของเดมมาเพราะอารมณทงหมดเนองจากรป ทานบอกวา ทตองมาเกดอยางน ตองมาเปนทกขอยางน เชอเดมมา

เพราะอาศยรปเปนสาคญ คอ อาศยรปทางตา อาศยเสยงทางห อาศยกลนทางจมก อาศยรสทางลน อาศยสมผสทางกาย อาศยอารมณใจทเกลอกกลวในกามารมณ นทตองมาเกดมาเปนอยางน อาศยตณหาเปนเจาเรอน ตณหากคอความอยาก อยากไดรปสวยๆ อยากไดเสยงหวานๆ อยาก

ไดกลนหอมๆ อยากไดรสอรอยๆ อยากไดรบการสมผสทพอใจ อยากไดอารมณทพงปรารถนา ทานบอกวา นพวกนเปนเจาเรอน ตองทาลายไปเสยใหหมด

ตองทาใหได แลวจะรผลภายในสบวน จาไวนะ ใครอยากจะไดบรรลมรรคผลเรวๆ ละกปลอยตามททานบอก จะรผลภายในสบวน ดซทานผเฒาจะทาไดไหม ทานบอกวา ธรรมะของพระผมพระภาคเจายอมไดผลแกผขยน แลวกไมมใครอาจจะกาหนดพยากรณเวลาทจะสาเรจมรรคผลได ทานมนใจขนาดน ขยนนตองขยนถกดวยไมใชขยนผด ขยนตามทานวาน ถาขยนจรงๆ เวลาจะทา ทรงสมาธใหเตมท ใหจตมนทรงตว

แลวกใชปญญาพจารณา เหนรปทางตาไมเปนเรอง เสยงทางหไมไดความ กลนทางจมกไมเปนรส วากนจปาถะไปกแลวกน วาใหเหนวามนไมใชเราไมใชของเรา ไมยดถอปลอยมนเสยใหหมด

เสยงดหรอเสยงเลวกชาง รปดรปเลวกชาง กลนดกลนเลวกชาง รสดรสเลวกชาง สมผสดสมผสเลวกชาง อารมณใจทรงไวเฉพาะในดานอารมณทเปนกศลเพยงอยางเดยว คอตงไวในดานสกกายทฏฐ

ทาลายอสมมานะทถอตวตนวาเปนเราเปนของเรา อยางนสบวนไดแน (ปฏปทาทานผเฒา หนา ๙๐-๙๑)

อภญญาผลสมาบต ทานบอกวาวนนวนท ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๐๖ ตรงกบวนแรม ๑๔ คา เดอน ๘ เขาเจรญสมณะ

ธรรมตงแตเวลา ๙.๐๐ น. ตรง วนนมอารมณดเปนพเศษตงแตเรมจบอารมณปบ อารมณกใสสวาง ซงไมเคยมมาในกาลกอน แลวทานพยายามทาไปตามลาดบ ผมจะพดใหฟงวาการเจรญพระกรรมฐานน โดยมากกอนทจะทาจดปลายเขามกจะทาจดตน จบจดตนดซวาจตอารมณของเราไปพรองอยตรงไหน คอ

อนดบแรกทานกจบอานาปานสตควยกบพทธานสสตกรรมฐาน จตเปนสขถงทสดถงฌาน ๔ ทงฌาน ๔ วงเขาไปฌาน ๘ ถอยหลงลงมาจบอรยสจ ๔ จตสะอาดผองใสถอยลงมาถงอปจารสมาธ จบเมตตาพรหมวหาร ๔ จตเขาถงทสดทนท ถอยลงมาอปจารสมาธ จตจบอสภกรรมฐาน จนกระทงมความรสกเปนสข

ไมมความตดพนในภาพพจนใดๆ ถอยลงมาถงอปจารสมาธเขามรณงสตกรรมฐาน เมออารมณถงทสด ถอยลงมาอปจารสมาธจบ

บารม ๑๐ ประการ แลวถอยลงมาตดอสมมานะ ความถอตวถอตน แลวถอยลงมาจบสกกายทฏฐ จนกระทงเขาจด

ถงขณาสวานยตา

นวธทาเขาทากนแบบน คอไลตงแตตนลงมา วาตนทละไดแลวมนยงเกาะจต ถายงตองใชเวลามากถงขอละสองนาทใชไมได จบอารมณของจดไหนอารมณจตมนโปรงไปหมด ไมมอารมณเกาะอนนนใชได หรอวาเปนฌานทนทใชได แลวจงจะจบตวปลาย ถาตวตนยงไมคลองไมผองใส ยงไมจบตวปลาย ตองไลเรยงลาดบอยางนนลงมา

จบตามลาดบอยางนนลงมาจะถง ขณาสวานยตา อารมณปกแนน แลวกเลยแสวงหานพพานสขงตอไป อารมณปกแนนกเปนฌานสงสด อารมณเปนสขจบหานพพาน ภาวนานพพานสขงตอไป

ทานบอกวาแลวตรวจดอารมณ คราวนจตทานเปนทพยน ทานกดใจของทานเองได ทานกตรวจดอารมณเหนจตผองใสเหมอนกบแกวสะอาด แตวายงมคลนนดๆ หนอยๆ คอยงมไหวตวกระเพอมๆ จงรสกวาจตนยงดไมพอ

จงไดถอนจตจากนพพานสขขง เอาอารมณเขามาจบจตขณาสวานยตาใหม คราวนอารมณแจมใสมากแลวกนหนเขามาจบนพพานสขง จตทรงตว

ตอนนทานบอกวา มความรสกวาเวลานจตเปนอภญญาผลสมาบต อภญญาหมายความวา รยง จตมอารมณประเสรฐเพราะทานเปนผไดอภญญา ผล คอ ผลทตนไดมา สมาบต คอ เขาถงๆผลทตนฝกอภญญามาแลวควบกบวปสสนาญาณทรงตว เลนแบบนสนกจะตาย เพลนดนะ ถอยหนา ถอยหลงๆ ถอยหนาอยคนเดยว อารมณเปนสข ตามบนทกของทาน เราตงใจไววาจะถอนเวลา ๑๑ น. เรมตงแต ๙ น. ตรง จะถอนเวลา ๑๑ น. ตรงเพอกนขาวละซ ทานวาตอนนชกจะถอนเกอบไมออก ดงเทาไรกไมออกจตมนปกแนน มนกไมยอมคลายสมาธ จตอารมณเปนทพย กรสกวาดใจมาก วากาลงใจของเรานดพอแลว มกาลงใจใหญพอจะสกบกเลสได สามารถจะหาหนใหกเลสทงหลายมนสลายตวไปได วาอยางนนตามทตนปรารถนาไวแหงการไมเกดอก

ทานพจารณาวาการทเราจะไมตองเกดอกมนใกลเขามา จาใหดนะ ขณะนทานมความรสกตว ทานวาการทจะไมตองเกดอกใกลเขามาแลว มนยงไมถงจดนน มนใกลๆ ขณะนนเอง ทานบอกวาจตทานเปนทพย พบหนากเลสตณหา กเลสตณหามนยนหนาเขามาตงแตวนวานนวนท ๑๙ วนนกพบมนอก แตวนนพบชดมากเพราะจตมนใสมาก เจากเลสและตณหามนสงบนงนอนเฉย นแสดงวากเลสมนหลบไปนอนเสย มนไมฟขนมาดวยอานาจกาลงของฌาน แตความจรงกเลสนอนนกเลสยงไมหมด ถาเผลอเมอไรมนเขามาเมอนน

เปนอนวาทานมความมนคงในกาลงฌานมากกวาในวปสสนาญาณ พระพทธเจาจงไมทรงรบรองวาเปนพระโสดาบน นตองระวงใหดนะ จตสงบสบายแลวกอยาพงไปนกวาเราเปนพระอรยเจา ใหมนถงจรงๆเสยกอน ใชวธตรวจอารมณอยเสมอ จบหาความผด จบหาความชวในอารมณของจตของตวแลวทานบอกวาใหกเลสมนเลยงไป บอกเองถอยไป ไมใชเรองของเองจะมายงกบฉน ฉนไมตองการ ทานวามงจงหลกไป ทานวาอยางนน มงจงอยามายงกบก กไมพงตองการมงอก มงเปนเจานายบงคบกทรมานกมากหลายแสนหลายกปแลว หลายแสนอสงขยกปแลว ตอแตนมงกบกไมมทางแลวทจะมาบงคบกได เปนอนวากจะตองหลกไปหรอทาลายมงใหพนาศไปเพอการเขาพระนพพานของก

นเขาใชกนอยางนใชกบแบบพดกบศตรทเปนตวสาคญ ทานบนทกตอไปวา เราจะเขาอภญญาผลสมาบตอยางนทกวนและทกคน จะไมยอมใหจตดวงนคลาดจากอภญญาผลสมาบต เพอประโยชนของมหาชนทวไป ตามทพระพทธเจาทรงสง จาใหดนา นเรองเลาใหฟง ถาชอบใจกเอาไปปฏบตได ไมชอบใจกแลวไป ไมไดวาอะไร ทาไปตามอธยาศยของตนนนแหละด ชอบใจตอนไหนทาตอนนน นมนเรองเลาใหฟงแตละบคคล

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๙๔-๙๖)

นพพานสสะ สจฉกรยายะ เอตง กาสาวง คเหตวา ทานพระโยคาวจรทงหลาย เวลานทานทงหลายไดพากนสมาทานพระกรรมฐานแลว แลวก

สมาทานศลแลว กอนจะฟงปฏปทาของทานผเฒา กอยาลมรวบรวมกาลงใจใหเปนสมาธพยายามคดอยวาอะไรมนเปนนวรณ

นวรณ ๕ ประการ รปรางหนาตามนเปนอยางไร ขจดมนเสยใหหมด ทรงจตคดไวเสมอวา นพพานสสะ สจฉกรยายะ เอตง กาสาวง คเหตวา ซงแปลเปนใจความวา ขาพเจาขอทาผากาสาวพสตรเพอใหแจงซงพระนพพาน

สาหรบอบาสกอบาสกาทงหลายกตงใจวา เราปฏบตเพอพระนพพาน พยายามทรงอทธบา ๔ ใหครบถวน และทรงจรณะ ๑๕ ใหครบถวน อยางนไมมใครเขาจะใชคาวา ไมสาเรจ ถาอามรณของทานทรงอยางนแลว อะไรกได เปนของไมหนก

แลวกกรรมฐานสวนใดททานคลองอยทาอยกทาไปตามนน สาหรบปฏปทาของทานผเฒานกเลาสกนฟงถงวาทานผหนงปฏบตมาแลวเทานน ทานชอบใจตรงไหนเอาตรงนนไปใช หรอไมขอบใจเลย ชอบตารบตาราทสอนมาแลวตรงไหนกใชตรงนนใหเปนไปตามอธยาศยของทาน

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๑๐๔)

อต สมมา สมพทธสสะ มะมะจตตง วนนทานพาดหวจอวา คาถาเรยกจต คาวา คาถาเรยกจต ไมใชคาถาหนมเรยกสาว สาว

เรยกหนม ไมใชอยางนน เรยกจตของตนเอง ตามบนทกของทานๆบนทกยอ ผมจะอานไปวา “อต สมมา สมพทธสสะ มะมะจตตง” ทานกลาววา พระคณทานไดโปรดเมอเวลา ๒๐.๓๐น. คาวา พระคณทาน กหมายถง องค

สมเดจพระสมมาสมพทธเจา

เพราะเรากรแลวทานบอกไวแลวา เวลาทกขณะจตทานทรงอยอภญญาผลสมาบตอยตลอดเวลา ฉะนน การเอาจตเขาไปเหนใครพบกบใครมนเปนของไมยาก เหมอนกบทเรามอาหารอยในปากจะกลนกนเมอไรกได อภญญาผลสมาบตนน ไมใชสตางคอยในกระเปา ถาเรามสตางคอยในกระเปาเราจะใชเมอไรกได บางทสตางคในกระเปาเราไมมทจะซอกนมนกกนไมได

สาหรบทานททรงอยในอภญญาผลสมาบตเหมอนกบอาหารทอยในปาก เคยวไวเรยบรอยแลว จะกลนเมอไหรกไดมนงายกวากนเยอะอยางน แลวเวลาทเจรญพระกรรมฐานในคนวนท ๒๔ ทานจงไดมาโปรดเมตตาบอก ทานบอกวา ใหทาใหแจง ทาทกขณะจตทจตพลาน

หมายความวาคาถาบทเมอกน คาถาทบอกวา “อต สมมา สมพทธสสะ มะมะจตตง” ถาเวลาใดทจตเกดอาการฟงซานขนมา ใหทงคาภาวนาอยางอนเสยใหหมด กาหนดลมหายใจเขาออก คาถานตามสบายๆ กาลงของสมาธจะรวมตวไดรวดเรว จาเขาไวใหดกแลวกนนะ ผมขอวาซาอกครงหนงวา

“อต สมมา สมพทธสสะ มะมะจตตง” แลวอยายองเอาคาถานไปเรยกผหญงผชายเขานะ เขาไมมาหรอก เรยกจตของเรา ทานบอก

วาทจตมนพลานนไมใชเพราะผหญงเขามายว มนพลานเพราะโรคทางกระเพาะมนกาเรบ รางกายถาหากวา มโรคเบยดเบยน ประสาทมนกไมทรงตว จตมนพลานได

จงอยาสงสยในตวเอง คดวาไปหลงใหลใฝฝนในบรรดาสตรทงหลายเหลานน เธอมายวมาเยาเปนจรยาของมาร แตคาวามารในทนจงอยาคดวาพวกนนเปนพวกมาร ความจรงพวกนนเขามาตามหนาท แตถาอารมณของเราไมทรงตวกจงคดวาจตของเรานแหละเปนมาร มนมสนดานหยาบ รอะไรไมดทาไมจงไปหลงใหลใฝฝน นทานวาอยางนน ทานวาอยางนกฟงของทานไวนะวาผลจะเปนอยางไร จาไวใหด

ตอนนทานบนทกวา “พระ” หมายถงองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาเสดจมาแลว กทรงสงวา “คนนใจมนแยงกนนะ” คาวา “ใจมนแยงกน” กหมายความวาการเจรญกรรมฐาน เดยวจะภาวนาบทนนเดยวจะภาวนาบทน เดยวจะพจาณาอยางน ถาอารมณมนแยงกนอยางนแลว การบรรลมรรคผลมนจะชา ทาใหมนทรงตวเรยงลาดบ การเรยงลาดบกนบกนมาตงแต

๑. จบอานาปานสตกรรมฐานควบกบพทธานสสตกรรมฐาน ๒. หลงจากนนกเอาจตทรงพรหมวหาร ๔ ๓. จบกายคตาสต ๔. จบมรณสสต ๕. จบอปสมานสต ๖. จบอรยสจ

วากนมาตามลาดบใหจตมนทรงตว ทานเรยกไววา ทานสงวาใหทาไปตามลาดบเพราะจตเรามนยงองคภาวนาผานลาดบไมเปนเรอง แลวกเพงสงโยชนเชา เมอองคภาวนาผานลาดบมาแลวจตหยด ใหเพงสงโยชน ๑๐ คอจบ สงโยชน ๑๐ วดดวาเวลานสงโยชน ๑๐ ประการเราตดตวไหนไปไดแลวบาง ทตดไดแลวมนทรงตวไดไหม ถามนไมทรงตวแสดงวา เราตดไมไดจรง

ถาสวนใดททรงตวอยแสดงวาอนนนไดจรง นทานวาอยางนนะ จาไวใหดนะ วาสงโยชน ๑๐ นตองกาหนดไวเสมอๆพจารณาไวเสมอวา จตของเราสามารถเอาชนะจดไหนไดแลว

ทานเขยนไววาเวลาเชามดนเปนอนวา ๒๔ น. ผานไป นทานไปเลกเวลาไหนกไมทราบ เชามดเวลา ๓ น. กโงเงๆ ขนมาอก เลยเปนอนวาคงจะนอนสก ๑ ชวโมง แตการนอนดวยอภญญาผลสมาบตหรอการนอนดวยการทรงสมาธใชเวลาเพยงชวโมงเดยว กดกวานอนธรรมดาแปดชวโมง ตนมากมความอม ขนมากไมรอแลว เรองลางหนาไมม มนเสยเวลา นอกจากจะปวดอจจาระปสสาวะนนถงจะไป ตนขนมาปบใจมนจบคาภาวนาพจารณาอารมณตดสงโยชน

เมอตนขนมารสกวาใจยงพจารณาสงโยชนอยนการนอนหลบไปดวยกาลงของสมาธเปนอยางนเวลาหลบมนทาของมนเองดวยแตเราไมรสก พอตนมาครงหลบครงตน รสกตนไมเตมตว จตมนพจารณาสงโยชนกทาตอไป

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๙๐-๙๑)

จงกาหนดในความไมมของขนธหา จงกาหนดในความไมมของขนธหา ใหถอวาขนธหามนไมม มนไมใชเรา ไมใชของเรา มนม

แลวกเหมอนกบวาไมม คอไมสนใจในมนเสยเลย แลวกทกสงทงหมดใหเปน “เอกคคตารมณ”

หมายความวา ขนธหากด ธาตทงหลายอยางอนกด มความรสกวามนไมมสาหรบเรา คาวาใหเปน “เอกคคตารมณ” คอ ใหทรงอารมณนเปนหนง ไมมอารมณทสอง มอารมณทเขาใจวามนะไมมอกแลววาทกสงทกอยางมนไมมสาหรบเรา คอขนธหา ไดแก รางกายของเรากด วตถธาตทงหลายในโลกกด ไมมสาหรบเรา อารมณทรงอยอยางน ใหเปนปรกต เรยกวาเปน “เอกคคตารมณ”

ถาจะหนไปดจรงในมหาสตปฏฐานทเราฟงกนมาแลวกเหมอนกน คอทานไมไดสอนเกนอะไรกนไปเลย เวนไวแตวาเราจะใชอารมณถกหรอไมถกเทานน เปนอนวาวชาความรของพวกเรานเลยเถด เรยกวาทวมเลยศรษะไปแลวไหนๆ แตวาจะรจกใชเทานน บางทกยงเมาอยในยศฐาบรรดาศกด เมาในลาภ เมาในรปเสยงกลนรส เมาในความโกรธ เมาในขนธหา นเปนอนวาถายงเมาอยอยางน แสดงวาพวกเรายงเลวอยขนาดหนก ไมใชขนาดเบา

แลวกทานบอกวาใหเพงอารมณอนจะพงเกดจากรป จากกลน จากเสยง จากรส จากสมผส จากอะไรทกอยางทงหมด

ตาเหนรป หไดยนเสยง จมกไดสมผสกลน ลนสมผสรส กายสมผสอารมณใจ ทานบอกวาทงหมดวาเปนรป ทานยอไวแบบน ผมอานไมเขาใจ

เหมอนกน ทานวาทงหมดเปนรป แลวกละ วาเปนรปเปนเสยงของสภาพทไมม ทานบอกวาสงทเปนรปททานละไว

ผมขอขยายหนอย เปนรปทมนไมม เสยงกเปนเสยงทมนไมม กลนกเปนกลนทไมม รสกเปนรสทไมม สมผสกเปนสมผสทไมม

มนไมมตรงไหน ไมมตรงทมนสลายไป รปเหนแลวกผานไป เสยงไดยนแลวกผานไปทงหมด อยาเอามนเขามาขงไวในใจ มนสมผสประสาทแลวกผานไป มนมสภาพไมม อยาเอาใจไปนกวามนม นผมขยายความนะ

ทานบอกตอไป นพระมหาโมคคลลานมาสอนแทนนะ วา “จงไมยดถอ” คอปลอยไปเสย ไมใหเกาะมนอย ไมยนดกบมนดวย แลวกไมยนรายกบมนดวย

ยนดคอชอบใจ ยนรายคอไมชอบใจ มนจะไปมาอยางไรกชาง นอารมณพระอรหนตนะ ฟงกนไวใหด ฟงแลวกจา ทานทบนทกไวฟง

ใหมากจดน ฟงใหมาก ฟงใหมากแลวกทาใหได เปนสงทเราตองการกน ทาใหเปน เอกคคตารมณ คอทาใหอารมณทรงอยอยางนนไมมการเปลยนแปลง มนจะมอารมณชน

แลวกตง “อเปกขาญาณ” ไววา คาวา “อเปกขาญาณ” แปลวา วางเฉย มความรสกไววาเราจะวางอารมณความเฉยไวอยเสมอวา

เราจะไมยดถอสงเหลานทงหมด เราจะเฉยโดยไมยดถออารมณอยางนไว แลวทรงใจใหผองใสในพรหมวหาร ๔ โดยถอวาสตวทงหลายทงหมดควรไดรบความเมตตา ควรไดรบการสงสาร ใหตองใจใหดโดย

ไมเกยจคราน หากไมมความประมาท จตจะพนอาสาวะ (ปฏปทาทานผเฒา หนา ๑๑๓-๑๑๔)

กาหนดใจลงในความไมมของปญจขนธ พระมหาโมคคลลานสงวาใหกาหนดใจลงในความไมมของ “ปญจขนธ” “ปญจขนธ” กไดแกขนธหา คอ รป เวทนา สญญา สงขาร วญญาณ เมอสงทงหลายเหลาน

มนไมม มนมกเหมอนวามนไมม คอมนไมมการทรงตว หาอะไรทรงตวไมได มแลวเดยวกพง มความเกดในเบองตน มความเสอมไปในทามกลาง แลวมความสลายตวไปในทสด

รปมนกปรากฏขนเดยวเดยว ทานบอกวา ชวตเหมอนความฝน รปโฉมโนมพรรณเหมอนดอกไม ชวตของเราททรงอยนมนกเหมอนความฝน มนมอยแลวไมชามนกสลายตวไป รปโฉม

โนมพรรณเหมอนดอกไม ดอกไมเมอแรกยงตม ตอมามนกแยมทละนอยๆ ในทสดกพงไป สภาวะของรปมนกเปนเชนเดยวกน เสยง กลน รส และสมผสมนกเหมอนกน ทานบอกวาทกสงทงหมดนจงรกษาอารมณใหเปน “เอกคคตารมณ” วามนไมม คาวา “ไมม” ความจรงมนมแลว มนกไมม เพราะตอไปมนจะพง

รปมนทรงอยไดไมนาน มนกพง เสยงทเรามความพอใจฟงแลวกหายไป กลนทสมผสจมกมนกระทบแลวกหายไป การสมผสทพงพอใจ สมผสแลวเลกสมผสกหายไป รสทสรางความซาบซานจากปลายลน กลางลน โคนลนแลวรสกหายไป อยาไปสนใจมนผาน

ไปแลวกหมดไป ไมชารางกายมนกสบายตว ทานบอกวาจงรกษาอารมณใหเปน “เอกคคตารมณ” มความรสกวาทกสงทกอยางมนไมม อนนกเหนจะไดแก “อากาสานญจายตนะ” กเหนจะได

ถาเทยบกน อารมณพระนพพาน นเปนอารมณพระอรหนตตดกเลส “อากาสานญจายตนะ” ททานเจรญกน ใหเหนวาทกสงทกอยางมนตองสลายหายไป

เหมอนกบอากาศ หรอวา “อากญจญญายตนะ” ถอวาทกสงทกอยางน มนไมมอะไรเหลอหมด มนไมม ไปลงกนตรง

นน มนเขาไป “เนวสญญายตนะ” อารมณนมาใชมนมกทาความรสกวาเหมอนวาไมม ตอนนถาหา

กวาทานสนใจอรปฌาน จะรสกวางาย เหนทรงตวไดชด (ปฏปทาทานผเฒา หนา ๑๑๓-๑๑๔)

โคตรภของอรหตมรรค คาวา “โคตรภของอรหตมรรค” กหมายความวาทานผใดทไดอนาคามแลว กาลงปฏบตเพอ

เขาถงอรหตมรรค ในชวงนเขาเรยกวา “โคตรภของอรหตมรรค” เพราะชวงนนเปนการไปสโคตรภของอรหตมรรค

ทนคาวา “โคตรภของอรหตมรรค” จรงๆนน จะตองเหลอตวอวชชาตวเดยว อวชชาตวนกแนบนงสนทเกอบจะไมมแรง กาลงจะกาวเขาไปสทางของอรหตมรรคเหมอนกบคนหนงยนอยครอมลารางเลกๆ ขานยงอยฝงน ขาโนนเหยยบฝงโนน ยงไมทนยกขา เปนอนวาเปนโคตรภของอรหตมรรคยกเมอไรเปนอรหตมรรคเมอนน ทานบอกวาใหพจารณาวา

ทกสงไมมอะไรเปนของจรง เปนของสมมตทงหมด นความจรงแลวกควรจะประมวลความจาไวใหดนะ วาแตละชนทานสอนอะไรแบบไหน ทาน

บอกวาใหพจารณาวา ทกสงเปนของไมมอะไรจรง เปนของสมมตทงหมด ไมมอะไรแนนอน ยอมสบายตวไปหมด ไมมอะไรเปนทพง ตองพลดพรากจากกนหมด ฟงแลวกคดดวารางกายของเราเปนนาย ก. นาย ข. ชอของเราเปนนาย ก. นาย ข. มนกสมมต รางกายของเราเปนชายเปนหญง เรากสมมตมนมา รางกายมนทรงขนมาแลวมนกฟง ไมมอะไร

จะเหลอ สลายตวหมดแลวทกสง รางกายของเรากด รางกายของบคคลอนกด ทรพยสนทงหลายในโลกกด มนไมใชทพงของเรา ในทสดเราคอจต กตองพลดพรากจากมนไป

...มาฟงทานตอไป แลวทานโมคคลลานกอธบายวา ใหวจยถงเหต นฟงของทานใหดนะ พระพทธเจาทานกลาวอยางนน ทานสอนเพมเตม

ใหวจยถงเหต เมอเหนของทเปนรป ใหวจยวา รปนนมาจากอะไร รปตวนมนมาจากอะไร รปทมชวตมนมาจากธาต ๔ ธาต ๔ มนทาอยางไรมนถงจะเกด เรามานงนกวาธาต ๔ นมนทรงตวไหม มนทรงตวมนเปน นจจงหรออนจจง เปนทกขงหรอเปลา ถาเราไปยงกบมน รางกายเปนธาต ๔ สาหรบเรา แลวมนกเปนอนตตา ธาต ๔ มน

สะอาดหรอสกปรก นผมขยายนะ ทานบอกวา “คน” คนมาจากอะไร แลวมนเปนคนอยตลอดไปไหม ธาต ๔ มน

ทรงตวตลอดไหม คนมาจากอะไร คนมาจากคน แลวคนทจะเกดเปนคนไดกมาจาก กเลส ตณหา อปาทาน และอกศลกรรม มนมาจากความชว

การทจะเกดเปนคนไดเพราะอาศยเราคบความชว กเลส ตณหา อปาทาน และอกศลกรรม จงมาเกดเปนคน แลวกอยาไปสนใจกบความเปนคนตอไปเพอประโยชนอะไร

ทาลายความชวมนเสยซ ทานวาบานเรอนโรงมาจากอะไร ทานบอกวาบานเรอนโรงมาจากวตถธาต เปนชนเปนอนประกอบกนเขาเปนบานเรอนโรง คนก

เหมอนกน มาจากอาการ ๓๒ ธาต ๔ น กเหมอนกน กมาจากสวนทสงทผสมกน แลวกพจารณาหาสภาพความเปนจรงวา

ทกสงทกอยางนมนไมมอะไรทรงตว มนแตกสลายหมด ฟงแลวกคด คดแลวกทา ฟงใหมากคดใหมาก

(ปฏปทาทานผเฒา หนา ๑๓๒-๑๓๓)

อารมณขนของหลวงพอฯ

อานสงสสรางพระพทธรป ผถาม แลวอยางพระพทธรปทบอกวายงไม เบกพระเนตร หมายความวาอยางไรคะ...? หลวงพอ ถายงไมเบกพระเนตร แสดงวายงไมมลกตา พระองคไหนมลกตาแลวพระองคนนเบกพระ

เนตรแลว ใชไหม...(ผถามหวเราะ) หลวงพอ ฉนวามนเปนพธสมยกอนโนนละมง คอเขาปนพระพทธรปแลว ยงไมไดทาลกตา เลยหา

ชางมาทาลกตามากกวา เวลานกเลยเอาวธการนน พระทวดฉนไมตองเบกเนตรเหนทานมตาทกองค ใครเขาถามวา เบกพระเนตรหรอยง...ฉนไมทาละ มแลวน ควรจะเบกเนตรเราใหดเทาเนตรทานดกวาใชไหม...?

ผถาม แลวถาหากวาเรามพระพทธรป แตพระเนตรทานปดอยางนตองเบกพระเนตรไหมคะ...? หลวงพอ เอาละซ ขนไปเบกเขาตาทานฉกแน บาป ตอไปชาตหนาตาเหลอก ผถาม (หวเราะ) คอทานหลบตานงสมาธคะ หลวงพอ เขาทาหลบตากปลอยใหหลบตา ทาสมาธกตองหลบตาใชไหม...?

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๑ หนา ๔-๕)

อานสงสการเจรญพระกรรมฐาน ผถาม อาจารยบางคนเขาวา นพพานสญ หมายถงไมมแมแตสวรรคกไมม นรกกไมม หลวงพอ ไอนนของเขาวา เราไปตามทางพระพทธเจาดกวา เขาจะเปนลกศษยพระพทธเจา เขาจะ

เปนจานเปนกะละมงชางเขาเถอะ ใชไหม ในพระไตรปฎก กไมมคาวา นพพานสญ บทพสจนมกไมเรยนกนน

นพพานนไมสญ แตคนทจะไปนพพานไดกเลสนอยตองสญ เขาไมไดบอกนพพานสญ เขาแปลไมหมดทกตว คาวา สญ เขาแปลวา วาง นพพานเปนธรรมวางอยางยง หมายความวา คนทจตวางจากความชวทงหมดจงจะเหนนพพานไดในเวลานนนะ แตคนทจะไปอยนพพานได ตองไมมความชวอยในจตอย ทเขาเรยกวา กเลส นนแหละ กเลสคอความชว มนตวเดยวกน

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๑ หนา ๕๘-๕๙)

การอทศสวนกศล ผถาม มบางคนเขาบอกวา “กรวดนาแบบแหง” ตายไปชาตหนาจะแหงแลงเพราะไมมนาโบราณ

พดอยางนจะจรงหรอเปลาคะ...? หลวงพอ เขาพดไดยนหรอเปลา คนทพดมาไดยนหรอเปลา...คนโบราณพดอยางน คนโบราณพด

หรอเปลา...ถาไดยนแสดงวาเขาพดจรง แตกไมไดแหงแลวจรง การอทศสวนกศลพระพทธเจาไมไดสอนใหใชนา ฉนใชนาวนเดยว วนบวช วาไมถกเลย ตองระวงนาหยดอก ผไมไดกนนา ตงแตวนนนเปนตนมาฉนไมเคยใชนาอกเลย กเหนผไดรบ แตชาตหนาถาจะทาอยางนน ถาฉนยงไมตายกไมไดเหมอนกน แตไมเปนไรนะ กนนาเกลอเผออยแลวเผอชาตหนาจะอด

ผถาม ออ...มนาละ หลวงพอถงใหนาเกลอบอยๆ หลวงพอ ใช มทงนาสะอาด นาเกลอ นาหวาน เผอไวตลอดรวมความวา เวลาจะอทศสวนกศล ใหใช

ภาษาไทยสนๆ อยางทาบญสงฆทาน เรากตงใจวา “การบาเพญกศลในวนน ผลนจะมแกขาพเจาเพยงใด ขออทศสวนกศลใหแก ...(บอกชอ)...ขอใหเขามาโมทนารบผลเชนเดยวกบขาพเจา”

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๑ หนา ๘๑)

ปญหาการเขาทรง ผถาม หลวงพอคะ อยากจะกราบเรยนถามวา ผทมาเขาทรง มนเขามาทางไหนคะ? หลวงพอ คณใหเขาทางไหนละ ฉนไมเคยเหนเขาใครเลยน ถาเขาไปเหมนขตาย ผถาม (หวเราะ) หลวงพอ นนเขาไมไดเขา เราใชศพทผดเองตางหาก เขาอยขางนอก แตเขาใชกาลงจตบงคบคน

ฉนเคยเหนเขาอยนอก อยางเปนผเขากด เจาทรงกด เขาอยขางนอก ถาเปนเทวดาอยสงกวา เขาใชกาลงจตบงคบ คอกาลงจตคนนนสไมได คณจะเหนวาคนทผเขากด คนทเขาทรงกด พวกนตกใจงาย จตใจออน ถาไมตกใจงาย จตใจออน ไมมทางเขาได เราใชศพทวาเขา แตความจรงเขาไมไดเขา

ผถาม แลวทาไม จะตองมวญญาณอนเขามาแทรกแซง ขอใหเปนรางทรง ทาไมตองเปนแบบน...?

หลวงพอ ไมรนะ ตองใหตายเสยกอน แตวาการทรงนเราตองสงเกตนะ ทเขามาเขาทรงเราอยาไปตาหนวาเขาไมด หรอวาเขาทรงเราอยาเพมชมเขาวาด ตองดเหตผล คอวาเหตผลทเขาพดออกมา เขาสงออกมาจะมผลตามทเขาพดไหม เพราะวาพวกทเขามาทรงเปนคนหลายชนถาเปน อสรกาย หรอ สมภเวส นเขากมความสามารถตามทเขาสามารถ เขารไดแตวามนระยะสนๆ และถาเปน อากาศเทวดา เขาจะมความสามารถสงกวานน และถาเปน พรหม กมความสามารถสงกวา เราจะสงเกตไดวาถาเปนพรหม เขาจะมาเฉพาะวน ถามาวนนเขาจะบอกวนไหนเขาจะมาอก แตเขาไมมาทกวนและใชเวลานอย เขาพดนอย สมมตวาเขาจะมารกษาใคร เขาจะบอกเลยวา วนนนจะมคนเปนโรคอะไรมา เขาจะเตรยมยาไวเลย แลวกวนทเขาบอกวาไมมา อยาไปเชญเขานะ เขาไมมา ทนคนทรงทมเทวดาและพรหมมาทรง อนนกมแทรกไดเหมอนกน เรากไมโทษคนทรง เพราะคนทรงเปนคนใจออน คอ ใครเขากไดงายๆ บางทพอเรมเชญเทวดาประจาหรอพรหมประจาตวแทรกมนมากอน เคยถามเหมอนกนวาทาไมปลอยเขาเขามาเขาเขาไปแลวน เขากเคารพกนอยแลว เขาเกรงใจเหมอนกน แตตวแทรกนเขากมความสามารถ ปวยไขไมสบายเขากรกษาได ถามอะไรเขากบอกได เขามสภาพเปนทพยเหมอนกน

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๑ หนา ๑๐๙-๑๑๐)

ปญหาการปฏบตพระกรรมฐาน ผถาม ตรงทวา จตตวนไปแจงนพพานแลวจตตวนนไปไหนครบ...? หลวงพอ จตกไปอยทนพพาน ผถาม จตมนพพานเปนอารมณใชไหมครบ หลวงพอ จตเกาะทนพพาน จตกมนพพานเปนอารมณ ผถาม แคนแหละ ผมสงสยมาหลายปแลว หลวงพอ โธเอย... ผถาม เขาบอกวาจตมลกษณะ ๔ ประการครบหลวงพอ

๑. มนไปไดไกล ๒. มนไมมรปราง ๓. มนคดไดทละอารมณ ๔. มนอาศยอยใน...ตอนนจาไมไดเสยแลว ผมยงไมเขาใจ

หลวงพอ มวคดอยางนมนกแคปากขมนรก ผถาม ขยบหนอยไมไดหรอครบ หลวงพอ ขยบใหลงนะซ ผถาม ผมนงคดมาหลายปแลวครบไมเขาใจ หลวงพอ มนจะคดไดอยางไร มนไมใชเรองของคนคด ผถาม เปนอนวาไมควรคดนะครบ แตกมเรองทผมสงสยอกครบหลวงพอ คอวาเวลานชาวพทธ

ทงหลายเขาศกษาปรยตกนจนไดเปรยญ ๘ ประโยคบาง ๙ ประโยคบาง แลวกศกษาใน

มหาวทยาลยถง ๒ มหาวทยาลย อยางนจะมความเขาใจเรองของจตเรองนพพานจรงไหมครบ...?

หลวงพอ ยดตะพด ไมถาย อยางนไมมทางรจรง อาศยปรยตการศกษา อานหนงสอเทาไรมนกไมเขาใจจรง เปรยญอะไรกตามเถอะ เอาแคเรองฌาน ปฐมฌานมองค ๕ ม วตก วจาร ปต สข เอกคคตารมณ ถาปฏบตจรงๆ แคนกตายแลว ไมรแลว เสรจ หรอถาเปนนกปฏบตเองไดขนฌานโลกย ปฏบตไดถงสมาบต ๘ กด ไดอภญญา ๕ กด หรอ ๒ ใน ๓ ของวชชาสามกด กยงไมรเรองของนพพาน ยงตาบอดอยนนแหละ อยางนอยทสดตองตดสงโยชน ๓ ใหไดนนแหละ จงจะเขาใจเรองนพพาน

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๒ หนา ๗๘-๗๙)

อานสงสการปดทองลกนมต ผถาม หลวงพอครบ การปดทองลกนมต มอานสงสอยางไรครบ หลวงพอ โอะ...อานสงสใหญมาก ปด ๑ ลก กไปอดประตนรก ๑ ประต...นฉนโกหกนะ ผถาม อาว...แลวกน หลวงพอ ทวามอานสงสใหญมาก เพราะวาชวยให พระสงฆมเขตทาสงฆกรรม อยลมนะ วดทงวด

สวนสาคญทสดมนอยทโบสถ โบสถมสวนสาคญเพราะเปนทประชมสงฆ ถาไมงนสงฆไมมทประชมในการทาสงฆกรรม กถอวามอานสงสหนกเพราะลกนมตมนหนก ตด ๑๐ ลกกได ๑๐ หนก แตวาถาปดทองลกนมตนตองจงหวด สพรรณบร โอโฮ...สมยกอนรถเรอมนไมม ใชไหม...ขนาดนอนคางคนยงไปเลยศรทธามาก กมวดหนงฉนไปเทศน ถามโยมคนหนงวามาจากไหน...มาคางคนหรอเปลา...บอกวาคางตามทางมา ๒ คน ถามวาเพราะอะไร...เขาบอกวา “ปดทองลกนมต ๗ วดไมตกนรก”

ผถาม จรงหรอครบ หลวงพอ เรองนจรง ถากาลงปดอย แมแตวดเดยวกไมตกนรก มนยงไมตายน ผถาม ออ...(หวเราะ) หลวงพอ ความจรงกด ถาเขามเจตนาแบบนน เขามความเชอแบบนนนะ และกจงอยลมวา ถาเวลาท

เขาปวย จตมนจะคดอยเปน อนสต กลงนรกไมไดจรงๆ ผถาม สมมตวากาลงจะตายมตายแหล เหนลกนมตมาลอยแควงควางละครบ หลวงพอ ถาอยางนนขนสวรรคทนท ถงแมจะไมเหนมาลอยกตาม แตจตคดวาเราเคยปดทองมาแลว

๗ วด เราไมตกนรกแน จตมนเปนกศล ใชไหม...นถกของเขา (หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๔ หนา ๒๗-๒๘)

อานสงสถวายสบหอมพระ ผถาม ถาเราซอนาหอมสบหอมถวายพระ กลววาจะทาใหพระเกดกเลสและเปนบาปแกเรา

อยากจะเรยนถามหลวงพอวา ถาเราเปลยนเปนสบกรดจะไดไหมคะ... หลวงพอ แหม...สบกรดอานสงสมนนอย ถาเปนนากรดจะดมาก เปลยนผวพรรณไดรวดเรว ผถาม หนกเขาไปอก หลวงพอ ความจรงไมมอะไรเปนโทษน เอาสบหอมตามทเราตองการเราชอบอะไร ถาหากของมน

เปนพษเปนภย ผดวนย ทานกไมใชเอง อานสงสมนสมบรณแบบ สบหอมมนหอมไปถงไหน...

ผถาม มนหอมประเดยวประดาว หลวงพอ เหนเขยนวาหอม เวลาฟอกทไรไมเหนมนหอมสกท ไมเปนไรทาอยางนดกวา นลอสบกรด

ถาใชสบกรดควรใชนากรด ไอเรองหอมๆ นสมยทฉนอยวดอนงคาราม ฉนจะไปทอดกฐนกมพวกนกศกษาถามวา ถวายแปงไดไหม...ถวายนาหอมไดไหม...ฉนบอกมาเถอะถวายไดหมด แกกเอาจรงๆ หลวเบอเรอ

สมเดจพฒาจารยวดอนงค ถามวา “เองจะทายงไงวะน ถวายเปนกฐนไดเรอะ...” กบอกวา “หลวงพอถวายไมได ผมถวายได”

พอไปถงตางจงหวดกถวายเปนบรวารกฐนใชไหม...สงทงหลายเหลานมนไมเหมาะสมกบพระแตเมอถวายเปนบรวารกฐน อานสงสมนกเทากบกฐนแลวขออนญาตเจาอาวาสขออนญาตพระ เปนของทพระไมสมควร ขอแจกญาตโยมไดไหม...ทานบอกวาได กเลยใหเจาอาวาสแจก ความดเปนของเจาอาวาสอกไดผล ๒ อยาง นอกจากจะไดอานสงสกฐนแลว ยงเปนสงคหวตถอกไดกาไร

ฉะนน วนพรงนใครจะถวายนาหอมบอกฉนนะ แตบอกราคาไวดวยนะ ฉนจะลดราคานดหนอย

ผถาม (หวเราะ) แหม...เมตตาจรงๆ นะ หลวงพอ อาว...ไดอานสงส เขาตายไปชาตหนาจะไดหอมใชไหม...อจจาระถายออกมาหอมฟง เอา

เปนหวนาหอม (หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๔ หนา ๓๕-๓๖)

ถวายขาวพระกอนจะกนขาว ผถาม ทนกมเรองการถวายขาวพระตอไป มคนหนงเขาบอกวา จะเปนตอนเชาหรอตอนเทยงตอน

เยนกตาม กอนจะกนขาวกตองยกมอถวายแดพระพทธเจาทกๆพระองค พระปจเจกพทธเจาทกๆพระองค พระอรยสงฆทงหลาย ตอนหลงเขากเลยสงสยวา มนเลยเพลแลวพระฉนไดหรอเปลา...

หลวงพอ ทาแบบนนเปนปกตใชไหม... ผถาม ครบ หลวงพอ คนนนนะตกนรก ผถาม ทาไมละครบ หลวงพอ อาว...เอาขาวถวายพระแลวแยงพระกนน ผถาม ออ...แตเขาขอกอนมง หลวงพอ ความจรงไมแปลก กอนจะกนนกถงพระ กอนจะนอนนกถงพระ ตนมาใหมๆ นกถงพระ ยาม

วาจากอารมณอนนกถงพระ อนนจดเปน อนสต นกถงพระธรรมเปน ธมมานสสต นกถงพระสงฆเปน สงฆานสสต ถาอนสสตอยางนทรงตวตายกตกนรกไมเปน ลมตกนรก แลวตอนกลางคนเวลาจะกนกาแฟ กตองนกถงดวยนะ

ผถาม (หวเราะ) ถาจะใหดกถวายเลย จะได อานสงสใหญ หลวงพอ ใช ถาจะใหดตองถวายพระทพดไดนะ ถงจะมอานสงสมาก

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๔ หนา ๔๔-๔๕)

อานสงสนอนฟงเทปธรรมะ ผถาม ผมอยบานเปดเทปธรรมะของหลวงพอฟง แตเวลาฟงนนนอนฟง อยางนจะเกดโทษหรอ

เปลาครบ หลวงพอ เดยวกอน ตองถามกอน ผมอยบานแลว ตวไปไหน ผถาม ...?...?...? หลวงพอ ผมเปดเทปฟงไดเรอะ... ผถาม (หวเราะ) ออ...จรงแฮะ คอตวอยดวยครบ หลวงพอ เกดแน มโทษมหนตเลย ถาฟงเรอยๆไปจนกระทงตาย จะไมรจกนรกเปนยงไง เลย

กลายเปนคนโงเงาเตาตน นรก เปรต อสรกาย สตวเดรจฉาน จะไมรจกเลย ขาดความฉลาดในเรองน

ผถาม ถาโงไมลงขางลางกยอมครบ หลวงพอ เอาเรอะ...ชอบโงเรอะ...ใชไดๆ คอวาฟงเสยงฉนแตอยาลมวานนเปนธรรมะของ

พระพทธเจา นง นอน ยน เดน เขาไมไดหาม นอนฟงปลอยใหหลบไปเลยยงดใหญ ฟงเทปไมทนจบกหลบไป เทปกวาไปตามเรองตามราว นนแหละจตเปนฌาน ถาฟงแลวราคาญมนจะหลบไมได ถาเกดความเพลดเพลนจตจะสบายเรอยไป พอถงฌานปบตดหลบเลย อนนมประโยชนใหญ

ผถาม แลวบงเอญตอนนนตองเขาหองสวม เลยไปฟงตอในสวม ตอนนจะบาปไหมครบ หลวงพอ อาจารยเอาอะไรฟง...เอาหฟงหรอวาทวารฟง... ผถาม เอาหครบ หลวงพอ เอาหฟงไมเปนไร ผถาม หลวงพออโหสเลยนะ หลวงพอ ไมใชอโหส การปวดอจจาระปสสาวะนไมมใครตองการ แตมนปวดตามเรองตามราวของมน

ใชไหม...แตในขณะนนจตยงเปนกศลอย พอใจในธรรมยงเปนบญอยเทาเดมไอเรองนเมอฉนเจรญกรรมฐานใหมๆ รนพบอกวา เวลาทถายปสสาวะกด ถายอจจาระกด อยาภาวนานะ บาป พอไปถาม หลวงพอปาน ทานบอกวา

“แกไปเชอไอควาย ภาวนานจตเปนกศล” ทานเลยถามวา “ถาเวลาทองถาย แลวตายเวลานนจะวายงไง” พระพทธเจาไมไดหาม ใชไหม...การภาวนามนอยทจต ไอตวภาวนาไมไดอยทสวม ทาได

ตลอดเวลาอยาใหมนขาด อนนดมาก (หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๔ หนา ๕๐-๕๑)

การบชาพระ ผถาม หลวงพอคะ แลวพระทบชาไวทบานแตมครอบแกวครอบไวจะเปนอะไรไหมคะ หลวงพอ นากลวจะตายไปแลว คณกลบไปดนะวามลมหายใจหรอเปลา...ถาไมมลมหายใจแสดงวา

ตายแลว ผถาม (หวเราะ) หลวงพอ ไมเปนไรคณ พระพทธรปหรอรปพระสงฆเหมอนกน ครอบไวไมเปนไรนะ ไมตองเจาะชอง

สาหรบใหทานออกมานะ มหลายคนไปถาม เขาเอาพระหมพลาสตกหอยคอบอก “ตองเจาะรนะ ไมงนพระออกไมได” แหม...ซวยเลย ฉนกแปลกใจเหมอนกนทาไมพยากรณกนแบบนน

คอวาอานาจบารมพระพทธเจา ไมจาเปนจะตองไปเปดชองใหเขา บารม แปลวา กาลงใจ กาลงใจนไมมอะไรกนได คณนงอยตรงนสงกาลงใจไปทบาน เขาใสกญแจไวทบานเรากเขาหองไดใชไหม...อะไรอยทไหนรหมดเพราะใจเขาไดแบบ พระนาคเสน ถก พระยามลนทร ถามวา

“เดกเวลาเขาครรภมารดาเขาทางไหน” นปญหาโลกแตก ถาเปนอยางเราๆ นปากแตกโลกไมแตกหรอก แลวเขาถามอยางคนม

ความร ไมใชเลอะเทอะนะ พระนาคเสน ทานกยอนถาม เพราะปญหานยาก การตอบและการถามมนม ๓ แบบ คอ

๑. ถามแลวตอบตรง ๒. ถามแลวตอบเลยงนดหนง...ซก ๓. ถายากเกนไปตองยอน เรยกวา อนโยค

ปญหาของพระยามลนทรทงหมด เปนปญหายากหมด พระนาคเสนกยอนถามวา “เวลานพระองคมหบหรอเซฟทเกบของมคาไหม...” พระยามลนทรกบอกวา “ม” พระนาคเสนกถามตออกวา “เพชร นล จนดา ของมคามหรอเปลา” ทานกบอกวาม “เวลานพระองคบอกไดไหมวา เพชรชนนนวางอยตรงไหน สรอยวางอยตรงไหน...” ทานกบอกได พระนาคเสนกถามอกวา “ททานบอกนะ ของมนอยในหบใชไหม...” ทานกบอกวา “ใช” ทานถามวา “เวลาทจตเขาไปในหบ เขาทางไหน...” คราวนพระยามลนทรยอม เพราะจตเปนนามธรรมใชไหม...ไมมสงปดบงสาหรบนามธรรม จตนกเขาไปไมตองหาทางเขา พระกเหมอนกน ดวยอานาจบารมของพระพทธเจา ไมจาเปนจะตองเปดชองใหเขาหรอใหออกนะ...

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๔ หนา ๖๒-๖๓)

เจาท ผถาม เจาทกบภมเทวดาตางกนไหมครบ หลวงพอ เจาทตางกบพระภมแน เพราะเจาทเปนคนกได เปนสตวกได เพราะเปนเจาของท ใชไหม

...คาวา เจาท หมายถง อากาศเทวดา หมายถงเทวดาชนจาตมหาราช ถาอากาศเทวดาตองใชศาล ๔ เสา หรอ ๖ เสา ภมเทวดาเขาใชศาลเสาเดยว ถาถามวา กาลงอานาจแตกตางกนไหม...ตองบอกวา เจาทคอ เทวดาชนจาตมหาราช คมพระภม พระภมหลายสบจดขนกบจาตมหาราชจดหนง เหมอนกบกานนผใหญบานเอาตามนนนะ

(เมอทราบอยางนอยานกวาภมเทวดากอยๆนะ ทานดกวามนษยอยางเราตงเยอะ และควรจะบชาทานนกถงทานดวย เพราะทานเปนเทวดาอยใกลเรามากทสด หลวงพอเลาใหฟงดงน)

หลวงพอ เมอกตอนอทศสวนกศล ทานลงพระยายมมาบอกวา เวลาทเราเลกบชาพระ ตอนอทศสวนกศลใหพระภมเขาบาง ทานอารกขาอย ควรจะใหทานโมทนาบาง ทานบอกวาภมเทวดาทานอยใกลทสด ตามอารกขาคอยชวยเหลออย ไมบอกใหทาน ทานกโมทนมไมได

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๕ หนา ๙)

สงสยพธบวงสรวงของหลวงพอ ผถาม เมอวนท ๑๖ ตลาคม ไดเหนพธบวงสรวงของหลวงพอ อยากกราบเรยนถามวาทาไมจง

ตองมพธบวงสรวงครบ หลวงพอ เราเรยก “พธบวงสรวง” ตามศพทไสยศาสตรนะ แตความจรงมนไมนาจะเรยกวาบวงสรวง

จะเรยกชออนคนกไมรจก ผถาม ควรจะเรยกวาอะไรดละครบ หลวงพอ อนนนละคอ “การเชญเทวดา” บวงสรวงคอเชญทาวจาตมหาราชพรอมทงอนทกะและ

บรวาร แตพธนไมใชพธทเราจะสรางขนมาไดเอง คอวา สมยกอนหลวงพอปานทานเรมทาการกอสราง ทาวเวสสวรรณกบอก ๓ องคมาหาทานในขณะทเจรญพระกรรมฐาน บอกวาทานทางานนเปนบญเปนกศล ผมขอโมทนาดวย ถามงานสาคญเกดขนขอใหบวงสรวงดวยวธน

ทานบอกวาแมแตคาสวด คาสวดบทมหาสมยในตอนทาย “อภกามง ภกขนง” ทานตดออกเอา “อฏฐงส” แทน แลวกของทกอยางทานสงทงหมด และของทมอยใหทาตามนนแลวกจะมาชวยงาน เปนอนวาเชญเทวดาทานมารบทราบ แลวกจะขอรองใหทานชวยมนอกเรองหนงตางหาก พธนนถาทาขนมาถามอะไรควรรทานจะบอกทสวดไปแลวกนงประเดยวหนงนะคยกน

ผถาม ออ...นกวานาลายตดคอ หลวงพอ ไอนาลายนะปกตมนตดคออยแลวนะ ถานาลายไมตดคอกไหลไมถงปาก ใชไหม... ผถาม โอ...ไมจนเลยนะ หลวงพอ จะจนไดยงไง นงอยมคนมาใหเรอยๆ ผถาม (หวเราะ) ใชๆ จนไมม... หลวงพอ (หวเราะ) ใช...ถาจนกไมม! ผถาม เปนอนวาบวงสรวงนควรจะเรยกวา “เชญเทวดา” นะครบ หลวงพอ ใช...คอทานมาบอกพธกรรมเอง และกบอกคาถาบทสวดเอง แลวบอกวาถาทาตามนผมจะ

มาและทานกมาจรงๆ ตอมาฉนกเรยนตอจากหลวงพอปาน กอนจะเรยนตอ หลวงพอปานทานกถามทาวเวสสวณกอนวา รบหรอไมรบ ถายอมรบกทาพธนได ถาไมยอมรบเราทาพธกไมมผล ทานไมชวย ทานกบอกยอมรบ รบกทาตอมาได

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๕ หนา ๒๗-๒๘)

แกบนทาวมหาราช ผถาม หลวงพอเจาคะ วธทจะแกบนทาวมหาราชทง ๔ ใหถกตองนนจะทาอยางไรดคะ... หลวงพอ แกบนหรอ...กสงเกตเวลาทานโพกผา กไปแกผาทโพกออก คอแกบนผาทโพกออก คอแก

บน ถาแกลางกแกกางเกงออก! ผถาม (หวเราะ) หลวงพอ ไปบนอะไรทานไวละ ฉนไมเคยบนทานน ถาเราบนอะไรทานไว เรากแกถวายทานตาปกต

ตงโตะกลางแจงใชไหม จดธปเทากบบชาพระนะ เพราะทาวมหาราชทง ๔ นเปนพระอรยเจาทงหมด และเทวดาชนนเปนพระอรยเจามาก กตองบชาเหมอนพระ เพราะทานเปนพระจรงๆบนอะไรไว

ถาบนหวหมกตองเอาหวหมจรงๆ ไมใชเอาหมมาทาเถอๆ ใหหนาตาคลายหม โกงเขาเอาแน ตวทานไมเอา แตบรวารเขาเอาแน มคนเขาเคยโกงมนม

ผถาม โกงแกบนนหรอครบ หลวงพอ โกงแกบนนะซ! ผถาม แลวใหโทษภายหลงไหมครบ... หลวงพอ สบายมาก...ปวยไมหาย อตอนจะบนไมกลวเสย เสรจเรยบรอยแลว แหม...กลวเสยทก

อยาง พยายามจะลดนนลดน ใชไหม...แบบนดมาก ตอไปตองเพมหลายเทา ผถาม ทนเวลาจะบนอะไรตองคดใหรอบคอบเสยกอน หลวงพอ คดเสยกอนวา ถาเราจะบนไกทาน กตองบอกตรงๆ วาไกเนอ หรอไกพลาสตก หรอไก

กระดาษ บอกใหชดๆ อยางเจาแมทบทมเขาแกบนละคร ๑ โรง เปนละครกระดาษ ทนเวลาเขาบน เขากบอกอยางนนนะ เขาจงถวายละครเปนโรงๆ คอละครกระดาษทเขามอย นเขาบอกตรงไปตรงมา คอ เทวดานไมโกงไปโกงมา วาอะไร...คาเดยว อยางนแปรไมได

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๕ หนา ๔๑-๔๒)

เจาทเฮยน ผถาม บานเชาทดฉนเชาไปหาหมอดบอกวา เจาทแรงและเฮยนมาก ทาใหไดรบความเดอดรอน

อยเปนประจา อยากจะเรยนถามหลวงพอวา เราจะแกความเฮยนของเจาทไดอยางไรเจาคะ...

หลวงพอ เจาทแรงมาใชไหม...ไปซอชางมา ๒ เชอก ใหชางชนใหตายโหงไปเลย เจาทแรงลองปลาหรอเปลา... ถาเจาทแรงจรงๆ นพดกนตรงไปตรงมานะ ทนนมประโยชนมาก จะมลาภ ทาใหถกใจเถอะมหลายแหง ฉนเคยพบมาแลว

เจาทเฮยนเปนอยางน ถาเราไปอยใหมๆ เพยง ๒ ป เขาจะใหคณ ถาปท ๓ ไมแสดงความเคารพเขาเลนงานแน ถาเราทราบกแสดงความเคารพโดยตงศาลให เทานนเขารวยกนเยอะแลว นกเลงนถาไมเกรงใจกรวน ถาหากวาชอบใจกใหหนก

ผถาม ออ ! อยางนกแสดงวาแลวแต “พระอารมณ” หรอครบ หลวงพอ ไมใช...เขาถอวาปรามาสเขา เจาทเฮยนกแสดงวาเปนอากาศเทวดา เทวดาชนจาต

มหาราชครองอย นกเลงใหญ ผถาม วธทจะทาใหทานถกอกถกใจ จะตองทาอยางไรครบ หลวงพอ ไมยากอะไร...เอา “ยกทรง” ไปตงศาล เวลาตงศาลกตองด คนเหนแกลาภมากเกนไปไมควรเอา จะไมมผล ไมงนอนดบแรก

ทดลองดกอน เรากทาหงเขา เอาผาขาวป มดอกไม มแจกกนไปตงไวขอบชาเจาท เวลาบชากบชาพระกอน แลวกตอดวยบชาเจาทเลย ลองลลานกอน ถาเขาพอใจกมผล ถาไมพอใจกตงศาลใหหมดเรองกนไป

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๕ หนา ๕๕-๕๖)

มาร ๕ อยาง ผถาม เวลาปฏบตพระกรรมฐาน พอจตเรมสงบสงดความแคนเกดขนทนท แลวกแกไมตกสกท

ขอหลวงพอแกแคนใหหนอยเจาคะ หลวงพอ ออ ! ... นไปแคนใคร เอาชอมาใหฉน ฉนจะฝงดนให ผถาม (หวเราะ) พอจตไมสงบกไมแคน พอสมาธสงบ แหม...มนกแคน! หลวงพอ เรองนดมาก ทญาตโยมถาม ถามด...การเจรญพระกรรมฐานตองพจารณาถง “มาร ๕

อยาง” ใหมาก ผถาม เปนไงครบหลวงพอ มาร ๕ อยาง หลวงพอ มาร แปลวา ผฆา ใชไหม...มาร ๕ อยาง คอ

๑. กเลสมาร ๒. มจจราช ๓. อภสงขารมาร ๔. เทวปตตมาร ๕. ขนธมาร

มาร แปลวา ผฆาความด พระพทธเจาทานบอกวาม ๕ อยาง โดยเฉพาะอยางยงทมความสาคญๆกคอ “กเลสมาร” กบ “ขนธมาร” รบกวนเราเรอย ขนธมาร หมายความวา เวลาจะทาความด ปฏบตกรรมฐานทาสมาธจตหรอทาบญทาทาน ไอความปวยไขไมสบายมนเขามาขวาง อยางนเรยกวา “ขนธมาร” อยางทโยมถามมาเมอกนเปน “กเลสมาร” ตวนสาคญ ตองถอวาคนนเปนคนทนาชมมาก คนดนะคนน เพราะอะไร...เพราะยามปกตไมโกรธใชไหม แสดงวาอารมณหยาบหมดไป ไอกเลสหยายทโกรธหมดไป ทนเวลาททาจตละเอยด เกดความแคนขนมากระตนขนมาตวนไอกเลสทเปน “อนสย” ตวละเอยดอยางนถอวา เขาชนะมากแลวนะคนน อยางนถอวาชนะหยาบตอสกนละเอยดแลว ถาตอสกบละเอยดชนะกจะชนะเดดขาด วธทาแบบนกเคยมมาดวยกนทกคนนะ ฉนกเคยเจอมา

ผถาม หลวงพอกเคยมเหมอนกนเหรอครบ... หลวงพอ ม...ทกอยางทถามมามทกอยาง ผถาม ออ...มครบเลยนะ หลวงพอ มครบถวน...เพราะเลวมครบถวน ผถาม เปนพระมเลวเหมอนกนหรอครบ หลวงพอ เลว...ถาพระไมเลว บวชอยไมได ผถาม เอะ ! เปนยงไงครบหลวงพอ หลวงพอ ถาพระดเขาไมบวช ไปนพพานเลย ผถาม ออ... หลวงพอ ฉนมนเปนกงหนน หมนดะ..แตวาเมอกถามวายงไงนะ วธแกใชไหม ผถาม ครบวธแก หลวงพอ ถารสกตวมา ถาอารมณระงบกถอยหลงคดวา อารมณจตอยางนไมนาจะมแกเรา เพราะวา

ตามปกตเรากใหอภยอยแลว ทาไมเวลาจตสงบสงดจะตองมาคดอยางน ใหคดวาอนนไมควรอารมณอยางน ใหคดแคนวาไมควร อารมณอยางนมนจะมไมนานนก ถาเวลาเลกจตสบายแลวกคดวา อนนมนผดไปแลว ไมควรจะทาใหเศราหมองแบบน ความดทมอยจะคมครองไมไดเมอเวลาตาย ถาเวลาตายจตเศราหมองแบบน เราตองลงอบายภม ๒-๓ ครงมนจะหาย คอยๆเรอยๆไปไมชามนจะหาย

อนนดมาก ตองขอชม คนนกเลสหยาบเฉพาะโทสะ ผานไปแลว อนนนาตองคด ผถาม ควรแกการอนโมทนาเปนอยางยง หลวงพอ ใช...ควรแกการรบ “ทาน” ผถาม เอะ...! หลวงพอ อาว...พระ “ให” ไมม...มแต “ขอ” อยางเดยว ผถาม ออ... (หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๕ หนา ๗๕-๗๗)

ฝนเหนหวกะโหลก ผถาม ไมกวนผนวา...มหวกะโหลกตวหนงยนมอมาทางหน หนจงภาวนา “พทโธ” แลวเปาไป ไอ

หวกะโหลกตวนนมนกภาวนา “พทโธ” แลวกเปามาทางหน หนจงคดวาพทโธนยงไมเฮยน กเลยเปลยนใหมวา “อตป โส” แลวกเปาไปมนก “อตป โส” แลวกเปามา เปากนไปเปากนมา ในทสดมนใหงตวหนงมากบหน แลวมาบอกใหหนปลอยงไปเสยนะ ภายในอาทตยน มฉะนนจะเดอดรอน หนอยากเรยนถามวา ถาจะปลอยปลาไหลแทนงจะไดไหมเจาคะ

หลวงพอ ไมได...ตองปลอยง...งไหล หยบปลาไหลมาแลวปลอยไป บอก...งไหล ผถาม (หวเราะ) หลวงพอ กดน...ทบานมงหรอเปลา...กสงสยนะเขาบอกใหปลอยง ไองนนมนเปนอะไรนะ ฉนกเคย

โดนมาแลว วาคาถากนผไปบทหนง ทานบอกวา “เฮย ! ไอบทนมงวาไดครงเดยวนหวา” ทานเลยตอใหอกครงหนง พวกนไมใชผ เปนเทวดาชน จาตมหาราช

ทเขาบอกวาใหปลอยง กใหตดกงวลในรางกายเสย ตดอปาทาน คดวา...รางกายนเปนเรา เปนของเรา เขาแสดงใหด ไอรางกายนจรงๆ เอาเนอออกหมด มนเหลอแคกระดกแบบนน ใหจาภาพนน เทานนเอง

พวกนทานกอนจะตายทานไดฌานไปกอน และทานคมครองอยใชไหม...ทานเหนวายงตดในรางกายเกนไป เพราะรางกายถาเนอมนหมดไปเหลอแตกระดกแบบน มนสวยไหม...คาวา “ปลอยง” คอ “ปลอยความยดมนวา...รางกายเปนเรา เปนของเราเสยเทานนเอง”

ผถาม สมมตวาปลอยอปาทานได จะไปนพพานไดไหมครบ หลวงพอ ยงไมตาย...ยงไมไป แตวาถาไดมโนมยทธจะไปได ถาปลอยตวอปาทานตวนไดกไป

เพราะไปนพพานมนตดรางกายตวเดยว ถอวารางกายไมเปนเรอง เราพอใจในพระนพพานเทานนเอง

ผถาม ฉะนน...ใครกแกงง ไปนพพานไมได... หลวงพอ ไดซ...กนงเสยหมดแลวน งไมมเกาะ อยาไปเชอนะ เปนอนวาตามนนนะ เขาแนะนาวา

รางกายเรา รางกายเขามสภาพเชนเดยวกน ถาเนอหมดไปกเหลอแตโครงกระดกอยางน หาอะไรสวยสดงดงามมนไมม ความทรงตวไมม ปลอยงคอปลอยตวอปาทาน

คอยๆ คดวา รางกายนมสภาพจะตองตาย ถาตายแลวมสภาพอยางน เราไมสามารถจะอาศยมนไดอก ทมรางกายแบบนมนกทกแบบน ถาปลอยรางกายนทงไปเสย รางกายพงเมอไร...ไปนพพานเมอนน นละปลอยง

ผถาม ผมนฝนมานานแลว ยงไมไปนพพานสกท หลวงพอ ไปไมได...ฉนยงไมตาย ไปนพพานหมด ฉนกนอะไรละ... ผถาม แลวในคนนน หลวงพอมาเขาฝนดฉนวา “รอเองอยคนเดยว” อยางน หมายความวาอยางไร

เจาคะ... หลวงพอ ฝนตรงเปงเลย! รอคนเดยวยงไมใหสตางคจงตองไปตามถงบาน ใชไหม... ผถาม แหม...ไมนาฝนอยางนเลย หลวงพอ (หวเราะ)...อาว...ภกข แปลวา “ผขอ” มหนาทขอ ถาไมขอกไมใชภกขแท “รอเองคน

เดยว” หมายความวา ยงตดสนใจไมแนนอน ไปนพพานนะ ตงใจใหมนแน ในเมอมสทธจะไปกตดสนใจใหแนนอนเสย

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๖ หนา ๑๗-๒๐)

เหนภาพพระสวล ผถาม หลงจากฝกมโนมยทธแบบหลวงพอสอนแลวชอบเหนพระสวล มาเดนททงกวางๆ แลวหน

กไหวทาน ทานกใหพรหน นงทไร เหนอยางนทกท เหนอยางนมความหมายวาอยางไรคะ...

หลวงพอ สงสยนะ...ไอตอนหนไหวทาน แลวทานใหพรหน พระสวลทานพดภาษาคนหรอวาภาษาหน

ผถาม (ยม) หน หมายถงตวหนคะ หลวงพอ ออ...กดซ เปนพระสวล พระสวลทานเปนพระไมมโรค เปนพระทมลาภมาก ถาใครมพระ

ธาตพระสวล ไวบชา ถาเกบสตางคไวคนนจะไมจน! ผถาม อาว...แลวถาไมเกบละครบ หลวงพอ ถาไมเกบกจนนะซ แตความจรงไดพระธาตของพระสวลไวบชา มลาภมากจรงๆ เพราะเขา

เคยบชากนมานานแลวนะ ผถาม แลวเราจะรไดยงไงละครบวา...เปนพระธาตพระสวล หลวงพอ อนนไมยาก ถาไดมโนมยทธแลว ไดพระธาตกไปถามทานวาใชไหม...ถาเราไมถามทาน ก

ถามเทวดาองคใดองคหนง ทมนใจวาทานพดตรงไปตรงมา ถาถามองคไหนตองเฉพาะองคนน ถาเปะปะเสรจไมกครงเปเลย

ผถาม แลวสมมตวา...ญาตโยมอยากไดพระธาตของพระสวล จะสวดมนตขอพรอยางไรครบ หลวงพอ อนนไมรเขาบชายงไงเหมอนกน แตเมอสมยฉนยงอย วดบางนมโค วนหนงนอนฟงขาว

วทยเวลานอนกชอบดบไฟเปนปกต ขาวไหนไมชอบใจกภาวนาเรอยๆไป วนนนรสกวาขาวเปะปะไปหนอย จะปดวทยคนอนเขากฟงอย นอนภาวนาเรอยไป เหนแสงปรากฏขนบนขอ เปนแสงสวางมองไปกสงสยวาเปนแสงอะไร กไดยนเสยงบอกวา...

“ผมจะมาอยดวยครบ” กถามวา “ใครครบ” ไดยนเสยงบอกวา “ผม สวล” พอสนเสยงแสงหายไปกลกขนจดตะเกยง กเอาไฟฉายไป

สองบนขอ กเจอพระธาตแปลกเหมอนกน นนไมรวาบชาบทไหน ตองบอกวาบชาบทฟงขาววทย

ผถาม แลวพระธาตยงอยหรอเปลาครบ หลวงพอ กถอวาเปนสมบตสงฆ ไมไดเอามา ผถาม หลวงพอมองคเดยวหรอครบ หลวงพอ หลวงพอมองคเดยว...หลวงพอม ๒ องค กซวยซ! (หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๗ หนา ๔๓-๔๔) การจดธป ผถาม เวลากราบศพ มคนเขาบอกวาใหใชธปดอกเดยวอนนจะถกไหมคะ หลวงพอ ถก...ถาจดไมถกกไมมตดส ผถาม (หวเราะ) หลวงพอ จดธปน...พระพทธเจาไมเคยสอนเลยวาจดกดอก สมนพระพทธเจาเวลาทจะไปฟงเทศน ม

ธปเทยนดอกไมไปบชา แตวาจดกดอกไมเคยบงคบ บชาผตองจดดอกเดยว บชาเทวดาตอง ๒ ดอก ไอนนวากนเองแหละ...ถาหากวาฉนเปนคนขายธปนะ จะบอกวาถาบชาพระควรใชธป ๑ หอ จะไดขายคลองๆหนอย ความจรงไมมนะ เขาไมไดบงคบ...เทาไรกไดแตวากเปนไปตามความพอใจ ถาเคยปฏบตแบบไหน...กใหเปนไปแบบนน

ผถาม แลวกมคนบอกอกแหละครบ...หลวงพอเขาบอกวาหามจดธปดา เดยววญญาณดาๆ จะมาอนนจรงไหมครบ... หลวงพอ

หลวงพอ เขาคนนนวาถาจะจรง คนอนไมเกยว กไอคนทมนจะตาย มนจะลมตาดสร...ไอธปดาๆ กลนมนใชไหม... อนนมประโยชนมาก ถาบงเอญแกไดกลนธปหอมๆ กระทบจมก เวลานนประสาทไมคอยดแลวใชไหม...มนดอมาก ตองกลนแรงๆหนอย ถากระทบเขามากเกดความรสก เอะ!ไอธปกลนนเคยบชาพระ พอนกถงพระหนอยเดยวตอนนนถาตายไปแลวไปสวรรคทนท นมประโยชนมาก

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๗ หนา ๑๐๑-๑๐๒)

กลนธปควนเทยน ผถาม หลวงพอคะ เวลาคนทตายแลว เรากไปกราบศพแตไดกลนธป หรอควนเทยน อยางน

หมายความวาอยางไรคะ หลวงพอ นนเขาแสดงปรากฏเปนกลนธป ควนเทยน ถาเปนกลนธปกแสดงวาอยสง ถาเปนกลนธป

หอมนะ กแสดงวาอยสงมาก ถาเปนกลนกระแจะหรอนาหอมธรรมดากไมใช กลนดอกไมก

ไมเชง มนผสมผสานกน อนนอยชนกามาวจร ถาเปนกลนธปจดหนอยกตองนบเปน ๒ จด คอ พรหมกบนพพาน พรหมกบนพพานนกลนคลายคลงกนมาก

ผถาม แตเคยไดกลนเหลาฉนๆ อยากทราบวา เปนชนไหนครบ หลวงพอ โลหะกมภ...เทวดาชนนแขงแรงมาก ใจดทสด ถาไปทนนไมตองซอขาวกน กรอกใสปาก

เลยทนไมไหว จบนอนกรอกปากอก แหม...ไอกลนเหลานนาจะเปนเทวดาบางยขน กลนแปลกจรงๆนะ นตองพจารณากนกอนนะ ถาหากคนทเคยเคารพนบถอกด คนทไมเคารพนบถอกด ทตดเหลาแลวตายไปมไหม...ตองนกถงคนนนกอน บางทเขาอาจจะเปนเทวดา เวลาเขามา เขาอาจจะแสดงกลนเหลาใหปรากฏ จะไดทราบวาทานมาแลว อยาไปโทษวาเขาเปนสตวนรกเสมอไปไมไดนะ

ผถาม ถาหากวาเราไดกลนอยางน เอากลนเปนอนสตเราตายแลวจะเปนอยางไรครบ หลวงพอ กสบาย...ไปอยโลหะกภ ดจรงๆ เลย ตงเปนฌานไวนะ ไมไปไหนเลย ดง...ปอง...ลงทอ

ทองแดง! ผถาม ยงงนเปลยนใหมดกวา เอาเปนกลนธปควนเทยนกแลวกนครบ หลวงพอ เอาอยางนดกวา เอากลนเยนๆดไหม...จะไดลงโลกนตนรกเลย ผถาม ทนมผหญงอกคนหนงแกมาเลาใหฟงวาเวลาสวดมนตเหนแมทตายไปแลวมานงอยขางๆ

และไดกลนธปเสมอ เขาสงสยวา แมยงหวงอะไรอยหรอเปลาครบ หลวงพอ กลนสงหรอกลนตา ผถาม เอ...ไมยกบอก เอะ! หลวงพอกลนสงกลนตาเปนยงไงครบ หลวงพอ ไอกลนตานะ กลนมากหนอย กลนสงนะ กลนธรรมดา เราเคยสมผสอยเสมอ ผถาม อยางกลนธปควนเทยนนะหรอครบ หลวงพอ ถาอยางนนด ไมเหมอนกลนปงๆ ผถาม (หวเราะ) หลวงพอ ขอนตอบไมยากเลย ทมาใหเหนนนแสดงวา ทานสบายมากแลว ถาไมสบายมากทานจะมา

ใหเหนภาพไมได ถาแสดงใหเหนปรากฏแสดงวาเขามความสขมาก เมอเขาเปนเทวดาหรอพรหมเขากหวงลกหลานจะตกนรก ถานกถงพอแมเปนความกตญรคณ เปนเทวดาไดนะใชไหม...แลวยงสวดมนตอยอยางนน ไดกลนแมดวย มความรสกวาแมมาดวย อนนดมาก แตสงสยวาตอนนนแกสวดแมหรอเปลา ถาไมสวดแมนะ และแกใจดนะ เหนวาแมมาดวย อนนเปนความกตญรคณ แคตวเดยวนไปสวรรคจตเปนอปจารสมาธพอด ถาจตเปนอปจารสมาธจตมนกเปนทพยสามารถจะเหนได

(หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๗ หนา ๑๐๕-๑๐๗)

การปฏบตตนเพอความพนทกขแบบยอๆ ผถาม หลวงพอเจาคะ อยากจะเรยนถามวา การปฏบตตนเพอความพนทกขแบบยอๆ มบางไหม

เจาคะ... หลวงพอ ตองการแบบยอหรอ...ตองไมยนตรง ผถาม อาว...ทาไมละครบหลวงพอ... หลวงพอ งอเขามานด...แลวกยอตวลงมา กความจรงอนดบแรกจบ พทธานสสต ใหทรงตว

หลงจากนนกพจารณากายคตานสสต รางกายนมนไมดเตมไปดวยความสกปรก รางกายเปนชนเปนตอนเปนทอนใชไหม...ไมเปนแทงทบมอาการ ๓๒ คอ ผม...เลบ...และฟน เปนตน นเขาถอเปน กายคตานสสต

เหนวาทกสวนของรางกายเตมไปดวยความสกปรกอนนเปน อสภกรรมฐาน เหนวามนไมดมนกเปนทกข แลวก สลายตวไปในทสด หลงจากนนกตงจตใจไวเฉพาะ พระนพพานเปนอารมณ และกพยายามตงตนตงใจทาตามนคอ

ตดโลภะ ความโลภ ดวย จาคานสสตกรรมฐาน ดวยการใหทาน ตดโทสะ ความโกรธ ดวยการรกษาศล มพรหมวหาร ๔ เปนเบองหนา ตดโมหะ ความหลง ดวยการเขาใจตามความเปนจรงวา รางกายมนไมด เราไมตองการมน

ตองการนพพาน แคนงายๆ ผถาม แคนไปไดแนๆ เลย

หลวงพอ จะไปกไดจะอยกได ผถาม ไมขดของเลย หลวงพอ ไมขดของ คาวาไป...หมายถงนพพาน ยงไมนพพานกยงไมไป เนอแทจรงๆ ตองตด โลภะ

โทสะ โมหะ ๓ ตวเทานน แตวาถาเราไมยดพระพทธเจาเปนอารมณ มนจะไมมการทรงตวนะ

ผถาม ครบ... หลวงพอ เอางายๆ ดกวา ถอบนไดขนแรกไวกอน ถออารมณพระโสดาบนไวกอน งายด อารมณพระ

โสดาบนนกคอ 1. เคารพพระพทธเจา 2. เคารพพระธรรม 3. เคารพพระอรยสงฆ 4. มศล ๕ บรสทธ 5. ตงจตไวเฉพาะพระนพพาน

อนนงายๆ ถาอนนไดแลว...ไอเรองมรรคผลกกลายเปนของไมยาก (หลวงพอตอบปญหาธรรม ฉบบพเศษ เลม ๕ หนา ๑๒๐-๑๒๑)

พทธพยากรณ

พทธพยากรณ ทานสาธชนพทธบรษททงหลาย วนนเปนวนท ๘ ตลาคม ๒๕๓๓ เปนอนวาในระหวางน บรรดาทานพทธบรษทคงจะทราบวาตะวนออกกลาง โดยเฉพาะอยางยง อาวเปอรเซยกาลงจะเกดสงครามกบอรก กบหลายประเทศรวมกน คอ อรกฝายหนงกบหลายประเทศฝายหนง ถาจะเปรยบเทยบกนคลายๆกบ สงครามโบกครงท ๒ คอ เยอรมนกบอตาล ญปนฝายหนง อเมรกา องกฤษและฝรงเศส อหลายประเทศรวมกน แตทวาสงครามนจะเกดหรอไมเกด อนนกทราบไมไดเหมอนกน เพราะวาตางคนตางกตงทา ตางคนตางกเตรยมพรอมทจะลงมอกนและกน และคาพยากรณกจะไมพยากรณวา มสงครามหรอไม แตทวามหนงสอเลมหนง เขาใหชอวา นอสตราดามส เขาพยากรณลวงหนาไวถง ๒,๐๐๐ ป โดยเฉพาะอยางยงปน ค.ศ. ๑๙๙๐ จะเปนปเกดสงครามโลกครงท ๓ แลวสงครามโลกครงท ๓ น จะเปนสงครามทมความรายแรงมาก แตความจรงหนงสอนอาตมากไมไดอาน เขาใหมาเหมอนกน อานผานไปนดเดยว แลวกเขาบอกวา ประเทศอเมรกาอาจจะถกระเบดนวเคลยร แลวกจะมเหตการณรายตางๆเกดขน รวมความแลวเปนสงครามทาลายศาสนา ในระหวางศาสนากบศาสนา คอศาสนาครสตกบศาสนาอสลาม เขาวาอยางนนนะ ตามทหนงสอวา หรอตามทคนบอก อาตมากไมไดอานชด ทนเรองของดามส ดามสเขาพดไว จะแนนอนขนาดไหนกเปนเรองของเขา สาหรบพวกเราบรรดาทานพทธบรษทในฐานะทเปนศากยบตรพทธชโนรส เปนลกของพระพทธเจา เรากมาดคาพยากรณของพระพทธเจาบาง พระพทธเจาทรงพยากรณไวกบพระอานนทวา อานนทะดกรอานนท กอนกงพทธกาล ๑๕ ป จะเกดเหตการณรายแรง จะมการรบราฆาฟนซงกนและกน ฝนเหลกจะตกจากอากาศ ไฟจะลงมาจากอากาศ จะเผาผลาญประชาชน และบคคลใหพนาศ จะมการลมตายซงกนและกนเปนอนมาก แตวา อานนทะ ดกรอานนท กอนกงพทธกาล ๑๕ ป จะถอวาเปนเหตการณรายแรงนกยงหาไดไม ทงนกเพราะวาหลงกงพทธกาลไปแลว อานนทะ ดกรอานนท จะมความรายแรงกอนกงพทธกาลมาก ยกษนอกศาสนาจะรบราฆาฟนซงกนและกน ยกษสนอกพทธศาสนานนหมายถง คนทไมไดเคารพพระพทธศาสานจะรบราฆาฟนซงกนและกน ตางฝายจะลมตายกนฝายละมากๆ สมณะ ช พราหมณจะลมตาย จะตายไปฝายละครงจงจะเลกรากน สาหรบประเทศทนบถอพทธศาสนาจะมภยเหมอนกน แตไมรายแรงนก นเปนคาพยากรณขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา เปนอนวาทานดามสคนนกพยากรณไวตรง แตเขาบอกวา ค.ศ. ๒๐๐๐ โลกจะสลาย แตวาพระพทธเจาของเราบอกวาโลกยงไมสลาย พระพทธศาสนจะทรงอยไดตลอด ๕,๐๐๐ ป โดยเฉพาะ

อยางยง ทรงพยากรณไวทพระธาตดอยกตตครงหนง ทรงตรสวา ชวาเขตประเทศนตอไปจะเปนประเทศทมความเจรญรงเรองมาก จะสามารถทรงพระพทธศาสนาครบ ๕,๐๐๐ ป นหมายถง ประเทศไทย เปนอนวา สงครามจะเกดขนทดามสบอก กหมายความวาถงสงครามซกตะวนตก หมายถงอเมรกา องกฤษ ฝรงเศสและประเทศอนๆกบตะวนออกกลาง สงครามจรงๆยงคงไมถงประเทศไทย.... ทนเรามายอนรอยถอยหลงกนกอนวา ตามทพระพทธเจาทรงบญญตตรสวา กอนกงพทธกาล ๑๕ ป จะมการรบราฆาฟนซงกนและกน ฝนเหลกจะตกจากอากาศ ไฟจะลกจากอากาศกเปนความจรง ในขณะนนปรากฏวา ลกปนกลจากอากาศบาง ลกระเบดจากอากาศบาง ลกระเบดเพลงบาง ทงจากอากาศประเทศไทยเรากพลอยยบเยนไมนอยเหมอนกน เลนเอาตรถไฟตองไปขกนทบางกอกนอย ทงๆทตมนหนก แตแรงของระเบดดนตรถไฟจนขกน ตกบานเรอนโรงลาบากมาก แตวาสงครามนนเปนเหตบนดาลอยางหนงนนคอวา สรางความทกข บรรดาทานพทธบรษท คาวาสงครามน อาตมาผพดเองกยงรสกหวาดเสยวอยเพราะวาเคยอยในระหวางสงคราม ไมไดหมายความเปนทหารเขาสงคราม คอ มชวตอยในระหวางสงคราม ขณะนนอยกรงเทพฯ แสงไฟฟากใชไมไดตองใชตะเกยง ตะเกยงนามนกาดไมมจะใช นามนโซลาหาไมได ตองใชนามนหม หรอนามนมะพราวมาทาตะเกยง ของทกอยาง ของกนของใชตองปนสวน เพราะ หาไมได และของหายาก โรงงานตางๆ กถกระเบดเสยมาก ของทสงมาจากตางประเทศกสงมาไมได จะไดกของจากญปน เวลานนโรงงานของเรากมนอย เวลานโรงงานมมาก แตกไมแนนก เพราะระเบดจากอากาศกด จรวดกด หรอวาระเบดจากภาคพนดนกด อาจจะเกดกบโรงงงานตางๆในประเทศไทยได ถาสงครามเขาเกดขน หากวาทานจะถามวา ทาไมสงครามเกดขนทตะวนออกกลาง แลวจะมสวนเกยวของกบประเทศไทย ทาไมไทยจงตองหวาดระแวง ความจรงไมไดพดใหระแวง พดใหทราบตามความเปนจรง หรอตามความรสกนกคด ถาเรองนผดกตองขออภยดวย เพราะวาเปนการคาดคะเนมากกวาอยางอน คดวา ถาสงครามเกดขน ระหวางสงครามศาสนา กจงอยาลมวา ศาสนาทอยระหวางสงครามกมอยในประเทศไทยทงสองศาสนา ถาเขารบกนแตเพยงภายนอกกด แตบงเอญคนทนบถอศาสนานนๆทง ๒ ศาสนาเกดทะเลาะววาทรบราฆาฟนในเขตของเรา เขตของเรากตองยบเยนไป เหมอนกบสนามหญากบสนข สนข ๒ ฝายกดกนสนามหญากแหลก ถาบงเอญเขารบกนกไมเปนไร ดไมด เขาจะชวนเรารบ เราจะรบหรอไมรบ เขาจะรบหรอวาเราไมรบ เขากไมรบ แตเขายด เรายอมใหเขายดไหม ในสวนตางๆ สวนใดสวนหนงของประเทศไทย

สาหรบความนกคดเวลาน ไมใชหมอดนะ ไมใชพยากรณตามหลกวทยาศาสตรหรอหลกอะไรทงหมด เปนแตการคาดคะเนวา เหตการณจะตองเกดขน สวนหนง ทางใตของประเทศไทยจะเกดกลยค นนหมายความวา ความเดอดรอนจะเกดขนอาการตางๆทปรากฏในปจจบนจะฟขน เพราะรบการสนบสนนเรองการเงน กาลงอาวธจากทอน จากนนเหลาทหารตารวจของเรา กตองเคลอนกาลงเขาไปรกษาเขต ทนเขตตอเขต เขตยนเขต เขตทเขากขนเปนเขตในประเทศไทย และเขตตอไปขางหนากเปนเขตทพวกเดยวกน อะไรมนจะเกดขนบางลองวาดภาพกนด ถามนเกดจรงๆตามเขาวานะ อนนไมใชรบรองวามนจะเกดจรงหรอไม ถาเกดจรงสวนประเทศไทยทกจดทกภาคกมบคคลทถอศาสนาตรงขามกบพระพทธศาสนา กมกาลงขน ทเขาโตกนทเชยงใหม อภปรายกอนหนานไมถงเดอน เขาโตกนถงหลกสตรการศกษาวา หลกสตรพระพทธศาสนาถกลดลงไป หลกสตรศาสนาอนเขามาแทน อยางนกตองมอาการนาคดวา เขาวางแผนลวงหนาไวไกลมาก หรอวาเปนการวางแผนลวงหนาไวกอนโดยเฉพาะระยะใกลกได

กเปนอนวา เมอสงครามใหญเกดขนทางดานตะวนออกลาง ทนเศษสงครามมนกอาจจะเขามาถงประเทศไทย ตอไปกเปนการเดาอก ขอเดานะ ไมไดพดตรงๆ จะหาวาดผดกไมได เดามนผดได ขอเดาวา ถาสงครามเกดขนอยางนนจรงๆ แตความจรงเวลานยงไมมใครจะใหเกดเวลาทพดนนะ วนท ๘ ตลาคม ๒๕๓๓ แตกวาหนงสอนจะออกถงเดอนมนาคม ถาสงครามเกดกเกดแลว ไมเกดกไมเกด ในระหวางน ตางคนตางมอง ตางคนตางพด แสดงเรองการเมองเอาเหตผลตางๆ มาหกลางกน กไมแนนกวามนจะเกด กอยากจะบนบานศาลกลาววา มนไมเกดนนแหละเปนการด แตทวาพระดารสขององคสมเดจพระชนสหไมเคยผด แตวาทานไมไดบอก พ.ศ.

เปนอนวา ประเทศไทยกจะถกหางหรอทายฝนละอองฝนจากสงคราม กเปนอนวา เราถกละอองฝนดนแดนเรากจะไมเสย แตวาชวตคนอาจจะเสยไปบาง โดยเฉพาะอยางยง สงทนาหวงกคอ ของกนของใชราคามนแพงมาก ทงนเพราะอะไร เพราะวาเราตองใชนามน โรงงาน

ตางๆตองใชนามน ในเมอสงครามเกดขนในเขตของบอนามน เราจะมโอกาสซอนามนไดหรอเปลากยงไมแน ทานดามสทานบอกวา อานาจของฝายนามนมอานาจมาก สามารถเอา อาวธใสในทองปลาไปยงระเบดทไหนกได นนหมายถง เรอดานา ถาเราสงเรอไปซอของในเขตใดเขตหนง ซงเปนของศตรเขา เรอดานาของเขาอาจจะยงเรอพาณชยของเรากได สงทงหลายเหลานคนทพบระหวางสงครามจะมความรสกหนาวๆ รอนๆ แตวาขอยนยน บรรดาทานพทธบรษทวาสงทเราไมตองกลวอยางหนงคอ เขาประกาศบอกวา การสงครามนเขาจะใชอาวธเคมบาง จะใชนวเคลยรบาง จะใชนวตรอนบาง อาวธทงหลายเหลานนากลวจรงๆ แตสาหรบความรสกของผพด ไมมความรสกกลวเลย เพราะวาพระพทธเจามความศกดสทธ ของๆทานทกชนทผลตออกมา ทานบอกวากนรงสตางๆไดทงหมด รงสตางๆจะไมกระทบกาย หรอทรพยสนบคคลใดบคคลหนงทมของของทานได ททานทาใหนะ

กเปนอนวา ทานยนยนมาตงแต พ.ศ. ๒๕๒๑ และทานทาทกครง ทานกยนยนทกครงวา เกยวกบรงสไมตองกลวเลย รงสจะไมเขามาใกลบคคลทมของททานทาให ของนนอยไหน กหากนเอาเองกแลวกน ของนนจะขอบอกไวเปนนยๆ เอาตรงๆเลยกไดคอ พทธานสสต นนคอ นกถงพระพทธเจาเปนอารมณ และกภาวนาไววา พทโธ เวลาหายใจเขานกวา พท เวลาหายใจออกนกวา โธ กอนจะออกจากบาน ตนขนมาใหมๆ บชาพระกอนภาวนาวา พทโธ กอนอธษฐานขอความปลอดภย กอนจะไปกเสกนาลายดวยกาลงของพทโธสก ๓ ครง แลวกเดนออกจากบานไปหรออยบานกได ภยอนตรายจะไมมแกทาน หรอวาถาทาอยางนยงไมเกดความมนใจ กเอาของทองคสมเดจพระจอมไตรทรงทาไวตดกบรางกาย แตตองอาราธนาทกวนวา นะโม ตสสะฯ ๓ ครง แลวกวา พทโธ เหมอนกน และกอธษฐานใหปลอดภย อยางนจะปลอดภยจากรงสตางๆ แมแต สะเกดระเบดหรอวากระสนปนของขาศก กจะไมมอนตรายกบทาน ถาทานทงหลายมพทธานสสตเปนกาลงใจ

ทนเรากมาคยกนตอไป นมนเรองคยนะ ถาบงเอญเวลานมอรกตงทายน อรกปรากฏวาประกาศวามคน ๑๘ ลาน แตทวาอรก อหรานนรบกนมาประมาณ ๘ ป พออเมรกาสงกาลงเขามาในอาวเปอรเซย อรก อหรานดกบฉบ พนทของอหรานทอรกยดไดกพนตารางไมลกตามคนใหหมด ปลอยเชลยใหหมด เวลานศตรกบศตร อรกกบอหรานเปนมตรกน อหรานกเขากบอรกไมเหนดวยทอเมรกาจะเอวฒนธรรมของเธอมาใชในตะวนออกกลาง เขาถอวาผดกฎของพระศาสนา นเปนวา อรกกมเพอนเขาอกหนง ประเทศคอ อหราน อหรานนกไมใชเลนเหมอนกน หนกเหมอนกน แลวตอมาอยาลมวา สายเลอดทรวมกนมา เขาอาจจะไมทงกน นนคอ ศาสนา คนทนบถอศาสนารวมกนอาจจะรวมมอกนภายหลง อยางนสงครามใหญจะเกดขน ซงตรงกบคาพยากรณของพระทาน ในปทญวนแตกอเมรกาหนกลบบาน ปนนกถามพระทานวา หลงจากนจะมอะไรบาง สงครามใหญจะเกดขนไหม ทานบอกวา คาวาสงครามโลก ยงไมเกด คาวาสงครามโลกนนหมายถงวา ทงโลกแบงกนเปน ๒ พวก รวมกนรบกนอยางนเรยกวา สงครามโลก แตสงครามครงทจะเกดทางดานตะวนออกกลาง ทานบอกตรงวาจะเกดทดานตะวนออกกลาง เขายงไมเรยกวาสงครามโลก เขาเรยกวาสงครามใหญ สงครามใหญคราวนจะมความ รายแรงไมนอย รายแรงกวาสงครามโลกครงท ๒ แตวาทานกไมไดบอกอยางดามสวา ถงแมอเมรกาอาจจะถกนวเคลยร ทานไมไดบอกไวคอไมไดถาม

รวมความวา คาพยากรณของทานทพยากรณวา จะเกดทตะวนออกกลางกตรงแลว เวลานตะวนออกกลางจะมสงคราม อยางนอยทสดกเปนสงคราม เศรษฐกจ เรมบบรดกนขนมา การถกบบน บรรดาทานผฟงและทานผอาน สมยเยอรมนกด ญปนกด อตาลกด ทตองประกาศเปนสงครามโลกครงท ๒ กเพราะวาการถกบบคนจากโลกตะวนตก หรอหลายๆประเทศทเรยกกนวา สนนบาตชาต ในเวลานนทง ๓ ประเทศลาออกจากสนนบาตชาต สนนบาตชาตตางคนตางบบคนตางๆ หาทางกลนแกลง ถาไมรบกอดตาย มความจาเปนตองรบ หมายถงวา ยอมเสยง ยอมเสยงการเสยอสรภาพ การเสยประเทศจะตองเปนเมองขนเขากบความตาย ทนการรบความตายมนกเกด แตเกดเฉพาะบคคลบางกลมทเปนทหาร และบคคลทอยใกลจดยทธสาสตรทถกระเบด คนนอกนนจะไมตาย ถาไมรบ ความอดเกดขน มนจะตายทงประเทศ เขาตองตดสนใจรบ เรองสมยสงครามโลกครงท ๒ มฉนใด เวลานอรกกบอหราน กาลงจบมอกน โดยเฉพาะอยางยง ศาสนามสลมเปนศาสนาทมความรกกนมาก

อยางตอนใตประเทศไทย คราวนนฟงขาวจากโทรทศนจาก ทานพนเอกณรงค กตตขจร ทานบอกวา ใครละ พนเอกกดดาฟ มง ถาพดชอผดขออภยดวย ทานเคยไปเจรจากนบอกวา อยามายงกบประเทศไทย แตเขาบอกวา รฐบาลไมไดยงดวยแตทยงนนเปนเรองของศาสนา ทจะใหมการแบงแยกประเทศไทยออกเปนของมสลมสวนหนง ของไทยสวนหนง เขาหวง ๔ จงหวดแต

ความจรงถาเขายด ๔ จงหวดได เขาจะเอาอก ๘ จงหวด ถา ๘ จงหวดได เขาจะเอาอก ๑๖ จงหวด ผลทสดเขากตองการยดทงหมดทงประเทศไทย ความพอใจของคนไมมฉนใด บรรดาทานพทธบรษททงหลาย ถาสงครามเกดขน ถาเราจาเปนตองเสยดนแดน เรองเสยเฉพาะนะ ไมมแนนอน มนตองเสยกนเรอยไป เวลานเรากไมมพอทจะเสยแลว แตทพดนกไมไดหมายความวา สงครามจะเกดจรง สมมตวา ถามนจะเกด ทนเรองของศาสนากจะเกดขน ทพดนไมไดยใหคน ๒ ศาสนาทะเลาะกนนะ เปนแตเพยงวาทาน ณรงค ทานบอกวา ทานไปพดกบประธานาธบดของเขา ประธานาธบดของเขากบอกวา รฐบาลไมไดยงเปนเรองของศาสนา ทนศาสนาจะเอาเงนมาจากไหนกทราบไมไดเหมอนกน

รวมความวา หนมาคยกนในประเทศไทย ถาสงครามเกดขนจรงๆ เราจะเปนอยางไร ประการแรก เรายงไมพดถงศาสนากอน เอาสงครามทางดานตะวนออกกลางมาพดกอน ถามนเกดขนจรงๆ เราจะหนก เรองนามนนดหนอย แตวานามนในประเทศไทย ถาเรงรดจรงๆ จะเหลอใชเพราะอะไร เพราะวานามนในประเทศไทยนมมาก การเจาะบรรดาทานผอาน และทานผฟง ทพดนกขอเดา คดวาทานทเจาะ เขาคงเจาะยงไมถงเพดานจรงๆ ของนามน รวมความวาถงนามนถงใหญจรงๆ นะ เราจะพดตามความเปนจรงแลว ประเทศจนเขากมนามน เขาอยสงกวาเรา ประเทศพมากมนามน อนโดนเซยกมนามน มาเลเซยกมนามน แลวกไทยละอยกลางทาไมจะไมมนามน

ทนเวลานการเจาะนามน การดดนามนเขาวาไดนอยแตตามความรสกของผพด หรอตามขาวหนงสอพมพเขาบอกวา ความจรงปรมาณนามนทได มนมากกวาขาวทเขาแจงมา ขอนจะเทจจรงประการใดกไมทราบ สดแลวแตหนงสอพมพ แตเขาบอกวาเขาแจงบอกวาไดนอย กยงมอกหลายหลมทเจาะพบแลว เขาบอกวาไมพอกบเชงพาณชยจงไมยอมดดขนมา นกเปนลลาของพอคาเปนธรรดา ถากาไรนอยเขาจะไมเอาหรอจะมาพดกนอกทหนง เวลานทราบวา คนไทยศกษาเรองวชาการเจาะนามนมาไดดแลว มความชานาญพอแลว แลวกาลงจะเจาะ กอนหนงสอจะออกคงจะเจาะกนแลวละมง เจาะกาชทสงขลาใกลๆ กบบอเดม จะเอกาชมารวมกนเขากบทอเดยวกนขนมาใชจะไดมปรมาณสง ถาบงเอญรฐบาลทานหรอนายทนทานใดทานหนง ในพนททไมมสญญาประมลกบ บรษทตางๆ แตนามนมมาก ปรมาณของประเทศไทยน

ถาจะลองเจาะอยางตางประเทศเขา เอาทใดทหนงกได สกทหนง ทพดนกเปนการสมมตกนนะ จะเชอกได สกทหนง เพราะความรสกวามอยวาการเจาะทแลวมา เขาเจาะกนยงไมถงฝาผนง หรอเพดานของถงนามน ซงมนเปนถงใหญคลมจกวาล มนเปนทะเลอกชนหนงตางหาก คอเปนทะเลนามนจรงๆ ประเทศไทยตงอยเหนอทะเลนามน จนกเชนเดยวกน แลวกพมากเหมอนกน บรไนกเหมอนกน มนเปนถงๆเดยวกน ถาบงเอญเราจะเจาะอยางองกฤษ ทเขาบอกวา องกฤษเจาะททะเลเหนอ เจาะลงไปลกลงไปใตดนถง ๖ กโลเมตร กไดนามนขนมาเพยงพอ แตประเทศไทยเราสารวจแลววา ทใดทหนงมนามนพอทจะเจาะได กลองเจาะสก ๖ กโลเมตร ถาเจาะสก ๖ กโลเมตรจะมผลประการใด เรองนกลองถามทานผรทานหนง ทานมความชานาญในดานนมาก กเรยกวา ดร.สรรพศาสตร ทาน ดร.สรรพศาสตรทานบอกวา ถาเจาะลงไปถง ๖ กโลเมตร ในถงนามนทมพนแผนดนหนาหมายความวา หลงถงนะลกลงไป เจาลงไปแค ๓ กโลเมตร จะถงผวถงนามนหรอหลงคานามน ถาเจาะถง ๖ กโลเมตร ไอทอทเจาะลงไปนนจะจมไปในตวนามน บอนามนจรงๆ ครงกโลเมตร ถาเจาะในทตน ทบางจดอยไมไกลกรงเทพนก ในทนถาเจาะถง ๖ กโลเมตร ทอจะจมลงไปในเขตของนามนประมาณ ๖ กโลเมตร ถามทาน ดร.สรรพศาสตร ถามวา ถาเราจะดดใชอยางปจจบนน ถาทาอยางนนจะใชไดสกกป ทานบอกวา เอาอยางนกแลวกนเอา ๓๐ เทาของปจจบนใชไป ๕,๐๐๐ ปนามนยงไมหมด ปรมาณยงไมลด

นแหละบรรดาทานผอานและทานผฟง ถาบงเอญทาน ดร.สรรพศาสตร ทานพยากรณตามความรของทาน ถาตรงตามนประเทศไทยเรากไมจน อยางอนจะไมมกไมเปนไร ไฟของเราม นามนเรากถก อตสาหกรรมของเราลงทนถก เพราะนามนถก เราจะขายตางชาตไดด ระยะนนประเทศไทยเราจะรวย

เอาละ บรรดาทานพทธบรษททงหลาย เราคยกนมาวนนกปวยแตเกรงวาเลมท ๑๘ นจะไมครบ ทาไปแลวบางตามสมควร แตไมแนใจวาจะครบหรอไมครบ กลกขนมาทาหนไปดเวลาเหลอเวลาประมาณนาทเศษๆ กขอเตอนบรรดาญาตโยมพทธบรษทซงเปนสาวกขององคสมเดจพระบรมโลกเชษฐวา จงอยาหวนไหวตอสงคราม ขอยนยนวา ถงแมวาสงครามจะเกดกจรงแหล แตทวาเราจะไมตายเพราะสงครามโลก เราจะไมอดตายเพราะสงครามโลก และนกเกษตรศาสตรกด นกเกษตรศาสตรนจะโชคดมาก คอจะรวย ขาวจะแพง พวกทเลยงสตวกด ราคาจะแพง จะรารวยทกสงทกอยาง ถาไมมความประมาท บรรดาทานพทธบรษท ประเทศไทยจะมแตความ

อดมสมบรณ เวลานกเหลอเวลา ๒๐ วนาท ขอลากอน ขอความสขสวสดพพฒนมงคลสมบรณพนผล จงมแดบรรดาทานพทธศาสนกชนผอาน และผรบฟงทกทาน (ธมมวโมกข “ฉบบพเศษ” เดอนกมภาพนธ ๒๕๓๙ หนา ๒๒๖-๒๓๒)

ไทยจะเปนมหาเศรษฐ

ทานสาธชนพทธบรษท วนนยงเปน วนท ๘ ตลาคม ๒๕๓๓ ตามเดม แตวาพเปนตอนท ๒ ตอนนขอพดถงตอนท ไทยจะเปนมหาเศรษฐ ถาสงครามโลกเกดขน ทานทงหลายคดออกหรอยงวาสงครามโลกเกดขน และมนกไมไดเกดกบประเทศไทยโดยตรง มนเกดภายนอกประเทศ นอกเขตของไทย

เปนอนวา ลกปนกไมมาถงประเทศไทย เครองบนกไมมาถงประเทศไทย แตตองระวงจรวด เรองจรวดนตองระวงกนหนอย เพราะจรวดมนมาจากใตนาได มนยงทางไกลได ถามนจะเกดขนบาง กเปนขนาดยอมๆ ตามจดตางๆ เปนจดเลกๆ อาจจะโผลจดนบาง จดนนบาง เปนการทาใหรวน กาลงของทหารรวน แลวจะตงกลมขนบางจด เปนกลมใหญหนอย กไมมอะไรนาหนกใจ กรวมความวา สงครามโลกไมมเรองหนกใจ ในเรองการตายของเรา เรองรงสของวทยาศาสตร บคคลทนบถอพระพทธเจาจะไมตายเพราะรงสตางๆ ตามทบอกมาแลว

ทนความรารวยอะไรมนจะเกดขนบาง ประการแรก ขอบอกวา เรองนามนจะเปนเหตใหรวย เพราะวา ทกประเทศตองใชนามน และอกประการหนงนนกคอวา ถาสงครามโลกเกดขนจรงๆ ถงแมวาเราจะไมไดเขาสงครามโดยตรง แตวาทหารของประเทศบางประเทศจะตองยกเขามาตงในจดใดจดหนงของประเทศไทย เวลานนกขายนามนใหเขา เรากรวย ถามกองทหารอนเขามา มนจะดหรอไมด นกเปนเรองของการเมองแตมความจาเปนเกดขนกตองยอมรบ ถามการยอมรบ รายไดตางๆ ของประชาชนกเกดขน

ทนรศมสงคราม ในเมอมนไมถงประเทศไทยเรากไมมความลาบาก บรรดาทานททานาทงหลาย ทานทมนา อยาเพงขายนา ในราคาแพงมากนก คอขายกขายเถอะ แตอยาขายใหมนหมด กมคนหลายคนมาบอกวา มท ๒๐ ไรบาง ๓๐ ไรบาง ๕๐ ไรบาง ๑๐๐ ไรบาง อยากจะขาย ขายไดไรละเปนลาน นกเหนใจเหมอนกน ความจรง เงนนบลานเปนของหายาก กเหนใจ เขาอาจจะตงตวอยางใดอยางหนงกไดถาไมลมตว แตวา บางทานทไมมโอกาสจะขายนาของทานได นาของทานอยไกลทเจรญ อยไกลแมนา ไกลถนน ถาเขาจะซอ กซอราคาถก ทานกไมอยากจะขาย ทานจะขายราคาแพง ในทสดทานกไมมโอกาสขายในเมอเวลานไมมโอกาสจะขาย ทานอาจจะเสยดายวาทนาของเราไมไดขาย เราไมรวย

แตทวาถาสงครามโลกเกดขนจรงๆ ทานจะดใจ เพราะนาทานไมไดขาย ทงนเพราะอะไร เพราะขาวของทานออกมาราคาแพง มนจะขายไดด ทกสงทกอยาง มนกจะแพงกนหมด ดสงครามโลกครงท ๒ ทกสงทกอยางมนหายาก ยงเขายงรบกน โอกาสทเขาจะทามนกมนอย เขาตองใชเวลารบกนมากขน ทนเรากขายไดด

มาสวนดานของอตสาหกรรม อตสาหกรรมกมมาก แตวาอตสาหกรรมกตองระวงโรงงาน โรงงานตางๆ ตองระวงระเบดภาคพนดน ไมใชระเบดจากอากาศ ระเบดภาคพนดนจะอาละวาด ถาจะถามวาหาทางปองกนอยางไร นเปนเรองของเจาหนาทตารวจ ทหาร หรอทานเจาของโรงงาน ทางดานพทธศาสนากม บอกไมได จะบอกไดอยางไรวา เรานบถอพระพทธเจาเทากนหรอเปลา ถานบถอเทากน กเอาของททานใหไว ทานให ไวนนกคอ ความด ของด ถามไว ในรศมนนจะไมมอนตรายจากภยระเบด และภยโจมตตางๆ จะไมเกดขน

เหมอนกนสมยทม ผกค. ในทตางๆ เคยถกโจมต และเจาของสถานทนน เจาหนาทในทนนเกดมความเคารพพระพทธเจาขนมา มของอยางใดอยางหนงเปนสญลกษณแสดงไวเปนเขต ในเขตนนปรากฏวา ตงแตบดนนเปนตนมา ไมเคยถกโจมต หรอขาศกยงเขามา กไมเขาสถานทตรงหนาเขาฐาน เปนอนวาทหารในเขตนนกปลอดภย ขอนเปนสญลกษณแสดงใหเหนวา ถาเรานบถอพระพทธศาสนาจรง และยอมรบนบถอพระพทธเจาจรง สงใดททานใหไว สงนนเราเคารพดวยความจรงใจและทกทานจะปลอดภยจากสงครามโลกครงท ๓

ทนถาโรงงานตางๆ มความเคารพพระพทธเจา ดวยความจรงใจจรงๆ โรงงานนนๆ จะพนอนตรายจากระเบด และการทาอนตรายตางๆ จากสรรพาวธจะไมเกดขนกบโรงงานนน โรงงานนนใน

เมอผลตของไดกจะขายด รวย เขารบกน เขาไมมเวลาทา เรามเวลาทา เพราะเราไมตองรบ เขาตองสญเสยเงนเพราะการรบ เรากขายของของเรา ในเมอของมนขาดราคากแพง ในเมอขายของไดราคาแพงมากรฐบาลกไดภาษอากรมากขน ประเทศกรวยคนในประเทศกรวย นพดถงความรารวยทไยจะเปนมหาเศรษฐ

โดยเฉพาะอยางยง นามนตามจดตางๆ ทบรษทเขาเจาะไว เขาบอกวา มนไมพอใช มนกจะปรากฏขน เพราะเราไมมโอกาสซอนามนตางประเทศ ถานามนตางประเทศจะซอไดยากราคาแพง อนนเขาจะดงขนมาใช ราคาเหมอนราคาตางประเทศอยางน อตสาหกรรมของเรากจะรวยไมได ถาบงเอญคนไทยอยางทฝาง ใชหวเจาะลกๆ หวเจาะยากๆ เจาะลงไปลกๆ แตตามหลกนกวชาการเขามอย อาตามากไมไดคานตามนนนะ ลองเจาะดตามท ดร.สรรพศาสตร ทานพด ดร. สรรพศาสตร ทานบอกวา ทใดกตามเจาะลงไป มนจะมนามน แตวา ผวดนมนจะลก จะตนกวากนนนอกอยางหนงตางหาก เทาทเขาเจาะเวลานยงไมถงขมนามนจรงๆ มนไปถงตอมเลกๆ บนหลงนามนยงไมถงถงขมนามนแท ถาใชหวเจาะประมาณ ๖ กโลเมตร อยางองกฤษเจาะ อยางนไมตองใชกบอแลว เพยงแค ๑๐ บอ ดงกนวนไมรจกเทาไร เทาไรกไมรจกหมด เราใชประมาณ ๓๐ เทา หรอ ๓๐๐ เทาของเวลานสก ๑,๐๐๐ ป มนกไมหมด เพราะมนเปนทะเลใหญ ดร.สรรพศาสตรทานพดอยางนนะ

ถาบงเอญคนไทยของเราดขนมาไดเอง เรากกดราคานามนใหตาลงไป อยางแพงทสดกเทาเราคานามนในปจจบน รกษาราคานามนไว ตางประเทศเขาตองซอแพง เราถก อตสาหกรรมของเรากมราคาถกขายไดกาไร กาไรมมาก กาไรจากอตสาหกรรม ดวยกาไรจากเกษตรกรรมดวย กาไรจากนามนดวย และกมกาไรมากมาย ประเทศไทยกจะเปนมหาเศรษฐ

ทนตอไป มนกมเวลาเหลอ บรรดาทานพทธบรษท กมาคยกนวา ถาสงครามโลกไมเกดจะวาอยางไร กตองตอบวา ถาสงครามโลกไมเกดกเปนของด แตวาทาน ดร.สรรพศาสตรนกเชนเดยวกน ทานบอกเขาไมเรยกสงครามโลก เขาเรยกสงครามใหญ มนเปนสงครามใหญ ไมใชสงครามโลก

กเปนอนวา ถงแมจะเปนสงครามโลกกตาม สงครามใหญกตาม ถามนเกดขนจรง เรากเอาบทเรยนจากสงครามโลกครงท ๒ มาใชกน

ประการท ๑ ผาในสมยนน หาคนนงผาดไดยาก สวนมากกจะมคนนงผาขาดๆ เพราะเวลานนโรงงานทอ

ผาของเรายงมนอย แตเวลานโรงงานทาผาของเรามมากแตกไมแนนอนนก บางทระเบดเพลงจะเกดจากภาคพนดนกได ถาระเบดเพลงจากภาคพนดนเกดกบโรงงาน โรงงานทาผาของเรากจะสลายตว ผากจะนอย อนดบแรก เตรยมผาไวกอน อนดบท ๒ เตรยมพนดนไว ถามอยบาง ไมมากไมมาย กอยาเพงรบขายเกนไป ถาไดกาไรมากๆ เปนลานๆ กไมวาอะไร ขายเถอะ แลวกเกบเงนไวใหด อยาใชใหมนหมดตว จงคดวา ถามนหมดตวแลว เราไมมทางจะหาทดนจะขายไดใหม

ประการท ๒ กเตรยมเนอ เตรยมกาย เตรยมใจ เตรยมใจไวนกถงความจรงตามทพระพทธเจาทรงสง

สอนวา โลกเตมไปดวยความทกข โลกไมมความสข โลกเปนอนจจง หาความเทยงไมได ในเมอมนเปนอนจจงมนกเปนทกข ในทสดกเปนอนตตาตายหมด ถามนเปนอยางนน กไมเปนไรความจรงเปนอยางนน ถาเรายอมรบกไมเปนไร ถาจตไมยอมรบ มนกมความดนรน มนกมความเรารอน ถงจะดนรน จะเรารอนขนาดไหนกตามเรากจะหนไมพน ในเมอหนไมพน เรากตองทนส ทนสกบภาวะสงคราม ทนเราจะสกบใคร เรากสกบตวเราเอง นนคอ ตองใชนอย กนนอย นอนมากๆ และตนไวๆ ใชกาลงรางกายทาการงานใหด ไดพดอยางนกพดเรอยเฉอยไป

เปนอนวา ตามคาพยากรณของ ดร. สรรพศาสตร ทานบอกวา ประเทศไทยจะเปนมหาเศรษฐ แลวคนไทยทกคนจะเปนเศรษฐไหม กตองขอบอกวา คนไทยทกคนไมเปนมหาเศรษฐทกคน แตวากมจานวนมาก กจะเปนลกศษยมหาเศรษฐ คอเปนคนงานของมหาเศรษฐ เรากจะเปนเศรษฐเลก ในครอบครวเลกๆ ไดเหมอนกน สมมตวาครอบครวใดยงไมเคยมเงนลาน ครอบครวเลกๆ ประเภทนนจะมเงนลานใช ประเภทครอบครวทมเงนแสนใชตองถอวาเปนครอบครวทยากจนมาก ถาบานไหนมเงนลานใช ถอวาเปนบานทพอม พอกนพอใช พอหาไดเลยงตวรอด ทมเงนเหลอเปนแสน กถอวาเลยงตวรอดเหมอนกน ทไดมาอยางนเพราะวา เรามกาไรจากสงคราม แตเราไมอยากใหเกดสงคราม

ทนมาพดอกทหนงท ดามส ทานบอกวาศาสนาครสตจะสลายตว แตศาสนาอสลามทานไมไดบอกวา จะสลายตวหรอเปลา แตวาพระพทธเจาเคยตรสบอกวา ถาสงครามเกดขน หลงกงพทธกาลแลว องคสมเดจพระประทปแกวกลาววา ยกษนอกพทธศาสนาจะรบราฆาฟนซงกนและกน จะตายไปฝายละครง จงจะเลกรากน

ตอนน ดานศาสนาของเขากจะมการหยอนตวลงไป เพราะความทกขความเศราโศกเสยใจ ความเสยหายเกดขน ตายไปฝายละครงนไมใชเลกนอยนะ บรรดาทานพทธบรษทการเชอพระเจาจะนอยลง หรออาจจะสลายตวอยางทานดามสบอกกได

ทนมาพดถงพทธศาสนาบาง ทางพทธศาสนาถาสงครามใหญเกดขนจรงๆ ทางพทธศาสนาจะรงเรองขน ทงนเพราะอะไร เพราะวาพทธศาสนาจะรงเรองได จะมความอดมสมบรณไดเพราะ คนเหนทกข ในเมอคนเหนทกข กยอมรบนบถอศลธรรมมากขน เฉพาะอยางยงนบบวชฝายปฏบต สาหรบฝายปรยตนนกอกฝายหนงตางหาก คอทานเรยน แตทานยงไมไดทา เรยนร จะถอวาไมดไมได ทานกด ทานมความร ความรในดานปรยตกจะเจรญขน ในชวงนนอาจจะมพระทไดอภญญา หรอวานกปฏบตทเปนฆราวาสทไดอภญญาเกดขน ถามนกอภญญาเกดขน บรรดาทานพทธบรษท อนตรายตางๆ จะเกดขนไดนอยเตมท เพราะอาศยอภญญาชวย และนอกจากนนความเจรญรงเรองทางดานจตใจของเรา กเจรญรงเรองขนมาก เพราะเราไมเสยหายมาก เรามความสข ในเมอเขาเลกรบกน เขากขาดเกอบทกอยาง โดยเฉพาะอยางยงอาหารการบรโภค เขากขาดเรากขาย เครองมอเครองใชเขาขาด โรงงานประเทศไทยของเราเวลานมมาก เรากขาย

รวมความวา ทกอยางมนกจะมแตความกาวหนา จะมความรารวย ดตวอยางประเทศเยอรมนกบประเทศญปน เมอหลงสงครามโลก ถกบบบงคบหามไมใหมทหาร พอ ๒ ประเทศ ไมมทหารขนมา ไมตองเสยเงนคางบประมาณทหาร เพราะวางบประมาณทหารตองเสยมาก เรองอาวธยทโธปกรณตองเตรยม เตรยมไวบางทไมไดใช ลาสมยตองซอใหม ของเกากเกบไว หรอวาขายไป

ทนในเมอไมตองเตรยมการรบ ไมตองเตรยมทหาร งบประมาณกเหลอใช ประเทศกมความรารวย ประเทศไทยเรากฉนนน ในสมยเมอเขารบกน เรากพยายามประวงทกอยาง อยาใหมการรบ ถามนมความจาเปนจรงๆ กจากดสถานทรบ นนหมายความวา สงครามใหญ ไมมใครเขามาในประเทศไทย พวกเขาตกนทางโนน เขาไมตมาทางน เขาอาจจะตไปทางยโรป ตไปทางอเมรกา เขาไมตมาถงประเทศไทย แตวาประเทศไทยกตองมสวนรวม สวนรวมในความทกขทจะเกดสงคราม

ทนในเมอเขาไมตเขามาถง เรากมความอดมสมบรณ แตทงนขอทงทายไวนดวา ตเลกมนะ ตใหญนะไมม มแตตเลกกอกวน สงครามกอกวนจะมเปนของธรรมดาทงนกตองเชอความสามารถของรฐบาลและเจาหนาททหาร ตารวจ จะสามารถปราบปรามได ถาถามวา เขาใชรศมอาวธเคม ใชรงสตางๆ กขอตอบวา เปนเรองเลกๆ พทธศาสนาปองกนไดแน อนนขอยนยน จะเปนนวตรอน นวเคลยร นวอะไรกตามเถอะ ขอยนยนวา พทธศาสนาปองกนไดแต แตวาทงนทานทงหลายตองไปหาจากพระทเปนนกปฏบตทางดานจตใจ ททานเขาถงฌานโลกยทรงตว กทรงความเปนอภญญา

ถาถามวา เวลานจะหาทไหน กตองขอตอบวาเวลานอยาเพงหา อาจจะมอยทไหนบางกได แตไมมใครเขาบอกกน ถาถงเวลานนจะปรากฏตนเอง ทานจะแสดงออกมา ใหเหนถงความปลอดภยวา ทานสามารถจะปองกนได ถาทานองคไหนจะเปนพระกด จะเปนฆราวาสกด ไมได หมายความวาพระเสมอไป ฆราวาสทมความสามารถกมมาก กสามารถจะปองกนได สามารถจะทาได กพงทานนน ทานตองใหเปนทพงแนนอน ทงนเพราะอะไร ถาหากวาเราทงหลายตายกนหมด ทานกตายเหมอนกน ทานอดตาย เพราะวาทานตองอาศยพวกเรากน พวกเราหากนหาใชเหลอ เรากใหทาน

อยางสมมตวา ถาพระบณฑบาต เรากถวายพระ ถาชาวบานอด ชาวบานตายหมด พระกตายเพราะไมมใครจะให ขอนฉนใด เวลานนกตาม ทานททรงอภญญา จะเปนพระกตาม จะเปนฆราวาสกตาม ไมมใครปกปดความสามารถ สามารถจะปองกนรงสตางๆได และปองกนสรรพาวธไดตามกาลง แตบคคลทตองตายไปบาง นนกหมายความวา บคคลทมอายถงอายขย บคคลทมอายถงอายขยน เราปองกนไมได มนมความจาเปน คนประเภทน จะรบกตาย ไมรบกตาย นอนเฉยๆ กตาย กนขาวอยกตาย นอนหลบกตาย คยกนกตาย เพราะถงอายขย เวลานนมนตองตาย

กรวมความวา ประเทศไทยไมตองหนกใจ ขอบรรดาทานพทธบรษททกคน ยอมรบนบถอความดของพระพทธเจาไว ความดทพระพทธเจาใหไวกม ๔ อยาง เอาสก สอง ๔ อยาใหเปนการใบหวยละ ๔ นหนงกเราอยางงายๆ คอ สงคหวตถ ๔ คอ

๑. ทาน การให ใหมการสงเคราะหซงกนและกนเขาไว สรางความรกเขาไว อยาสรางศตร การใหทานเปนการทาลายลางศตร ไมใหเกดศตรขนมาเพราะเราบคคลผรบยอมรกในบคคลผให

๒. ปยวาจา พดด พดใหคนทรบฟงมความสขจากคาพดของทาน เขากจะรกเรา ในเมอเขารกเรา เรากมความสข

๓. ชวยเหลอการงานซงกนและกน ถาเขาเกนวสยเราชวย เขากจะเกดความรก ๔. เราไมถอตวไมถอตน การไมถอตวไมถอตน จดเปนปจจยใหเกดความรก

อนนเปนความดทพระพทธเจาใหไวเปนอนดบแรก รกษากฎ ๔ ประการนได บรรดาทานทงหลาย เราจะมแตคนรก เราจะไมมคนเกลยด ทนถาจะถามวา ในเมอเขาประกาศสงครามกน เขาไมรจกกน เขายงจรวดมา จะทาอยางไร มนกเปนของไมยาก เขาจะยงมาหรอไมยงมา เรากภาวนา พทโธ ไว จตใจยอมรบนบถอพระพทธเจาโดยตรง สงใดทพระพทธเจาทาไว ทานใหไวเรานบถอดวยความจรงใจ สงนนทานทงหลาย จะปองกนอนตรายทานไดอยางแนนอน และประการตอไปอก ๔ อยางกคอ พรหมวหาร ๔

๑. เมตตา ความรก สรางความรก ทาจตใจเกดความรกทงคน และสตวทงโลก ถอวาเราเปนมตรกน

๒. มความสงสาร คอยเกอกลกนไวเสมอ อยาเหนแกตว ๓. ยนดเมอบคคลอนไดด ไมอจฉารษยาใคร ๔. เมอบคคลนนถงอายขยตองตายเพราะอาวธ ตองตายตามกาลเวลาเราก วางเฉย

ในเมอมความดอก ๔ประการอยางนแลวบรรดาทานพทธบรษท ทกคนจะปลอดภย อยาลม สงคหวตถ ๔ เปนความดเลกนอย ความดขนตน พรหมวหาร ๔ เปนความดสงสด คอ เมตตา ความรก กรณา ความสงสาร มทตา มจตออนโยน เหนใครไดดพลอยยนดดวย อเบกขา วางเฉยเมอเหตรายเกดขน ไมสามารถจะยบยงได กทาใจวางเฉย ไมดนรน ยอมรบตามความเปนจรง

นแหละบรรดาทานพทธบรษทชายหญง เวลาเหลอประมาณ ๕ นาท กคยกนไปคยกนมา ยอนถงสงครามโลกครงท ๒ อกสกนดหนงวา ทาไมถาสงครามใหญเกดขน คนไทยจะมความมนคงในพทธศาสนามากขน จะชตวอยางใหเหนสกอยางหนงเพราะสมยนนผพดอยในกรงเทพฯ คนใดถามปกต เครองบนไมมาทงระเบด เมอสงครามโลกครงท ๒ ตอนเชาไปบณฑบาตเวลานนคนหนระเบดมาบานนอกกนมาก มาตางจงหวดกนมาก คนใสบาตรมนอย พอกนแคเชา เพลไมพอกน แตวาบงเอญคนไหนถามเครองบนมาโจมตทงระเบด เวลาเชาไปบณฑบาตปรากฏวามคนใสบาตรมากเปนพเศษ ไปไมทนถงครงทางกเตมบาตร ยามปรกตไปจนสดทาง แลวกเดนทางกลบ ยงไมถงครงบาตร แตคนไหนมเครองบนมาโจมต รงเชาคนทาบญกนมาก

จะเหนวา คนทมความรสกวา ชวตของเราใกลความตาย ไมมความประมาท คอเขาจะถอวา เปนการฉลองชวตทเกดใหมจากการโจมตของขาศก ขาศกทงระเบดกทง ยงกราดดวยปนกลกยง แตเขากปลอดภย จงทาบญกนใหญ ขอนฉนใดบรรดาทาน พทธบรษททงหลาย ในเมอสงครามใหญมนเกดขนเปนสงครามทนากลว อาวธในสมยสงครามโลกครงท ๒ ถอวาเปนอาวธดแลวนะ ลาสมยไปแลว เครองบนสมยนน เปนเครองบนทดทสด เวลานเขาเลกใชแลวเครองบนสมยใหม เขาดกวาสมยนนมาก อาวธทใชใหม ดกวาอาวธสมยนนมาก

ทนถาสงครามเกดขน ขาวคราวกยอมถงกนเวลานมทงวทย มทงโทรทศนถายทอดจากดาวเทยมเราสามารถจะเหนภาพได ในเมอเหนการสญเสยความตายเกดขน ความทกขกเกดขน จตใจกเรมเปนกศล เวลานนบรรดาทานพทธศาสนกชนกจะมความมนคงในพทธศาสนามากขน เพราะกลวตาย

สาหรบอกดานหนง ทานนกปฏบตทเจรญสมาธจต กจะเรงรดตวเอง ใหทาสมาธใหดขน โดยหวงอยางเดยววา ถาตายแลวไมขอเกดใหม อยางเลวทสด ตายจากความเปนคน ไปสวรรคกเอาหรอถาดกวานนไปพรหมกด ถาดกวานน ไปนพพานกด ทานจะเรงรดตวเอง การเรงรดตวเองประเภทนกาลงใจจะมสมาธ ในทสดอภญญากจะเกดในเมออภญญาเกด กจะใชผลของอภญญาและญาณตางๆ ทไดจากสมาธ และวปสสนาญาณ เอามาชวยบรรดาทานพทธบรษททงหลาย ใหมความสขปลอดภย

เอาละ บรรดาทานพทธบรษททงหลายมองดเวลากเหลอเวลานาทเศษๆ ในตอนนกขอสรปวา ขอบรรดาทานพทธบรษททงหลาย อยาลมองคสมเดจพระบรมโลกเชษฐ เตรยมตวตงแตบดนเปนตนไปวา

เราจะบชาพระทกวนนกถงพระพทธเจากอนหลบ ตนใหมๆ นกถงพระพทธเจา บชาพระ บชาพระอยางอนไมได กวา นะโม ตสสะ ฯ ๓ หน ดวยความเคารพใน พระพทธเจาจรงๆ แลววา

พทธง สรณง คจฉาม ขาพเจาขอถงพระพทธเจาเปนทพง ธมมง สรณง คจฉาม ขาพเจาขอถงพระธรรมเปนทพง สงฆง สรณง คจฉาม ขาพเจาขอถงพระสงฆเปนทพง แคนกอนหลบ และตนใหมๆ ทกวน บรรดาทานพทธบรษททงหลายทกทาน จะ

ปลอดภย และมความรารวย

เวลานหมดเวลาแลว ขอลากอน ขอความสขสวสดพพฒนมงคลสมบรณพนผล จงมแดบรรดาทานพทธศาสนกชนผรบฟง และผอานทกทาน

(ธมมวโมกข “ฉบบบพเศษ” เดอนกมภาพนธ ๒๕๓๙ หนา ๒๓๓-๒๔๐) สพพทานง ธมมทานง ชนาต การใหธรรมะเปนทาน ชนะทานทงปวง (หนงสอเลมนถกจดพมพท บรษทเยลโลการพมพ โทร ๐๒ ๔๖๕ ๓๔๗๓ / ๔๖๕ ๙๑๖๕) (หนงสอเลมนมทงหมด ๑๗๗ หนา)

ขอพมพถวายเปนพทธบชา ธรรมบชา สงฆบชา

จบบรบรณ พมพโดย กวางนอย