Hμερομηνία :  13-05-06             Eκτύπωση |   e-mail

ΚΑΝ' ΤΟ ΜΟΝΟΣ ΣΟΥΣτο βάθος ταρατσόκηπος

Πρασινίστε την ταράτσα σας και κερδίστε δροσιά, οξυγόνο και ένα χώρο αναψυχής

Tης ΑΛΕΚΑΣ ΚΟΓΚΑφωτογραφίες: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ

Μπετόν, άσφαλτος, ψηλά κτίρια, θόρυβος, λίγα πάρκα και ελάχιστοι ελεύθεροι χώροι. Νέφος, σκόνη, θερμοκρασίες που το καλοκαίρι χτυπάνε κόκκινο. Η εικόνα της Αθήνας και δυστυχώς αρκετών ακόμη ελληνικών πόλεων είναι γνωστή.

Αντί όμως να γκρινιάζουμε, είναι καλύτερο να θέσουμε σε εφαρμογή εναλλακτικούς τρόπους προκειμένου να βελτιωθεί το περιβάλλον στο οποίο ζούμε και κατ' επέκταση η ζωή μας. Τα κτίρια δεν μπορούμε να τα γκρεμίσουμε, μπορούμε όμως να τα «πρασινίσουμε», κάνοντας τα πιο όμορφα και βοηθώντας την πόλη μας επιτέλους να αναπνεύσει. Οι ταρατσόκηποι είναι ήδη πολύ διαδεδομένοι σε χώρες της Ευρώπης και μαζί με το πράσινο φέρνουν κι άλλα σπουδαία πράγματα στους κατοίκους των πολυκατοικιών.

Φυσικά, έναν ταρατσόκηπο δεν μπορείτε να τον φτιάξετε μόνοι σας. Χρειάζεται υποδομή για να είναι βιώσιμος και να μην προκαλέσει προβλήματα στο κτίριο. Γι' αυτόν το σκοπό υπάρχουν γεωπόνοι που κάνουν αυτή τη δουλειά με τα συνεργεία τους.

Ο κ. Κώστας Τάτσης, κατασκευαστής ταρατσόκηπων, μας δείχνει τα βήματα.

Αρχικά, τοποθετούνται μεμβράνες προστασίας της βάσης της ταράτσας. Στη συνέχεια μπαίνει το δίκτυο αποστράγγισης, ώστε το νερό να μη μένει στην ταράτσα και τοποθετείται γεωύφασμα ειδικών διατομών για να μην περνά το νερό το εδαφικό υπόστρωμα και κλείνει την αποστράγγιση. Το εδαφικό υπόστρωμα τοποθετείται αμέσως μετά, έχει το ρόλο του χώματος, αλλά διαθέτει μειωμένο βάρος και είναι υλικό που δεν μεταβάλλεται με το χρόνο.

Υπάρχουν τρία είδη ταρατσόκηπων ανάλογα με το πόσο παχύ θα είναι το εδαφικό υπόστρωμα και το κόστος εξαρτάται από αυτό, αλλά και από την επιλογή των φυτών.

Αν το εδαφικό υπόστρωμα δεν ξεπερνά τους 12 πόντους, τότε τοποθετούνται χλόες και φυτά εδαφοκάλυψης. Τα φυτά αυτά έρπουν επάνω στην επιφάνεια και δεν μεγαλώνουν. Αυτός ο ταρατσόκηπος είναι εκτασιακού τύπου και κοστίζει περίπου 85 ευρώ το τ.μ. Στην περίπτωση που το εδαφικό υπόστρωμα φτάσει τους 30 πόντους, τότε μπορούμε να φυτέψουμε θάμνους και φυτά που φτάνουν και το μισό μέτρο. Μιλάμε για ταρατσόκηπο ημιεντατικού τύπου και κοστίζει περίπου 95 ευρώ το τ.μ.

Τέλος, αν το εδαφικό υπόστρωμα ξεπεράσει τους 30 πόντους, τότε μιλάμε για ταρατσόκηπο εντατικού τύπου και μπορούν να τοποθετηθούν μεγάλα φυτά, αρκεί να είναι τοποθετημένα και δεμένα καλά, ώστε να μην απειλούνται από τον άνεμο.

Οι ταρατσόκηποι δεν έχουν ημερομηνία λήξης, χρειάζεται όμως μία φορά το χρόνο να τσεκάρετε την αποστράγγιση και τη σωστή λειτουργία της ενώ τα φυτά έχουν ανάγκη από κλάδεμα, λίπανση και φροντίδα...

Τα οφέλη τους

Οι ταρατσόκηποι, όμως, μπορούν να μας προσφέρουν πολλά. Η κ. Αννα Κακουλάκη-Κατσαρού, γεωπόνος στο Δήμο Ρέντη, που έχει δημιουργήσει αρκετούς ταρατσόκηπους τα τελευταία χρόνια, μας βοηθάει να ανακαλύψουμε τα οφέλη τους.

Ρύθμιση θερμοκρασίας.

Η θερμοκρασία στην οροφή ενός κτιρίου κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού μπορεί να φτάσει και τους 70ο C, ενώ αν διαθέτει ταρατσόκηπο δεν θα ξεπερνά τους 30ο. Το τελευταίο μάλιστα πάτωμα πολυκατοικίας που διαθέτει ταρατσόκηπο έχει τουλάχιστον 4 βαθμούς χαμηλότερη θερμοκρασία από ένα αντίστοιχο που η ταράτσα είναι μόνο μπετόν. Σύμφωνα με Γερμανούς επιστήμονες, το πρασίνισμα των ταρατσών στις πόλεις μπορεί να έχει θετικό αποτέλεσμα στην εξομάλυνση ακραίων τιμών θερμοκρασίας και υγρασίας στο αστικό περιβάλλον.

Εξοικονόμηση ενέργειας.

Eνας ταρατσόκηπος είναι και ένα φυσικό μέσο θερμομόνωσης. Η εξοικονόμηση σε ενέργεια κλιματιστικού ενός κτιρίου με ταρατσόκηπο μπορεί να φτάσει μέχρι και 25% κατά τη διάρκεια του έτους, ενώ το καλοκαίρι μπορεί να φτάσει και 50%.

Διαχείριση νερού.

Οι σωστά κατασκευασμένοι ταρατσόκηποι μπορούν να κρατήσουν το βρόχινο νερό σε μεγάλο ποσοστό και να εμποδίσουν φαινόμενα πλημμυρών από ραγδαίες καταιγίδες. Τα βαριά μέταλλα και στοιχεία που μεταφέρονται από τη βροχή απορροφούνται από τους ταρατσόκηπους και δεν αποδεσμεύονται, με αποτέλεσμα το νερό που απορρέει να είναι πιο καθαρό από το βρόχινο.

Βελτίωση ποιότητας αέρα.

Στη φυλλική επιφάνεια των φυτών ενός ταρατσόκηπου κατακρατούνται σωματίδια σκόνης και άλλων ρυπογόνων στοιχείων. Ο καθαρισμός της ατμόσφαιρας βοηθάει τους ανθρώπους που υποφέρουν από αναπνευστικές παθήσεις, ενώ μειώνει άμεσα και άλλες μορφές ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Περισσότερο οξυγόνο.

Μέσω της φωτοσύνθεσης, τα φυτά στην ταράτσα μπορούν να απορροφήσουν το διοξείδιο του άνθρακα από τα αυτοκίνητα ή τις βιομηχανίες και να παράγουν οξυγόνο.

Ακόμη, ένας ταρατσόκηπος αναβαθμίζει αισθητικά ένα κτίριο, το προφυλάσσει από το θόρυβο και γίνεται αυτόματα ένας χώρος αναψυχής.

info

Αν ενδιαφέρεστε για ταρατσόκηπο, απευθυνθείτε στις εταιρείες:•   ΤΟΠΙΟΔΟΜΗ, T 210 601 7403.•   ΚΗΠΟΣΗΜΟ ΕΠΕ T 210 894 1288, 210 898 5569.•   ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΔΡΥΑΣ T 210 685 9972.

Βιβλιογραφία: http://www.buildings.gr/dryasgroup/indexdryasgroup.htm

ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΔΡΥΑΣ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝΕΔΡΑ: Ριζαρείου 8, Χαλάνδρι Τ.Κ. 152 33ΤΗΛ. 210 - 6859972 FAX. 210 - 6859973e-mail: info@dryasgroup.gr website: www.dryasgroup.gr  

ΤΑΡΑΤΣΟΚΗΠΟΙ - ROOF GARDENS

Μια πρωτοποριακή οικολογική μέθοδος αξιοποίησης χώρων με πολλά πλεονεκτήματα και εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Συνοπτική περιγραφή του συστήματος.

Καθαρίζεται επαρκώς η επιφάνεια του χώρου και καλύπτεται με αδιάβροχη μεμβράνη. *

Τοποθετείται ειδικό μονωτικό υπόστρωμα 

το οποίο κόβεται και διαμορφώνεται σε κάθε μέγεθος και σχήμα καλύπτοντας πλήρως όλες τις επιφάνειες.

Προστίθεται μίγμα φυλλοχώματος το οποίο και απλώνεται σε όλη την επιφάνεια. 

Σπείρετε το μίγμα από ποικιλίες σπόρων ανθόφυτων ή χλοοτάπητα σε όλη την επιφάνεια. Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν αρωματικά φυτά όπως λεβάντα, θυμάρι, μαντζουράνα κ.α. τα οποία φυτεύονται ανά συστάδες δημιουργώντας ένα λιβάδι στην ταράτσα.

Αφού τακτοποιηθούν οι λεπτομέρειες (κόψιμο περιττού πλαστικού και καθάρισμα χώρου) ποτίζεται μέχρι να φυτρώσουν οι σπόροι. Στον ταρατσόκηπο μπορεί να προσαρμοστεί και υπόγειο σύστημα αυτόματης άρδευσης. Επίσης το πάχος των μονωτικών υλικών, της μεμβράνης μαζί με το υπόστρωμα είναι μόλις 10 – 15 cm οπότε μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιαδήποτε ταράτσα. 

Εφαρμόζεται

Σε ταράτσες  Μπαλκόνια Επίπεδες και επικλινείς σκεπές

Πλεονεκτήματα

Η εφαρμογή του συστήματος σε ταράτσες και μπαλκόνια συντελεί στη δημιουργία ευνοϊκού μικροκλίματος. Αναβαθμίζει την αισθητική των κτιρίων. Δημιουργεί ευχάριστη ατμόσφαιρα και δίνει τη δυνατότητα αναβάθμισης ενός απλού χώρου σε χώρο

αναψυχής.

Προσφέρει θερμομόνωση καθώς και ηχομόνωση. Βιοκλιματικές έρευνες αποδεικνύουν ότι οι ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια για κλιματισμό μειώνονται έως και 30% σε διαμερίσματα κάτω από ταρατσόκηπους. 

Δεν επιβαρύνει καθόλου τις επιφάνειες πάνω στις οποίες εφαρμόζεται αντιθέτως τις προστατεύει από την φθορά του χρόνου. 

Λειτουργεί κατά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης φιλτράροντας τη σκόνη και τα αιωρούμενα σωματίδια. Το κόστος εγκατάστασης ενός ταρατσόκηπου είναι πολύ μικρό αν συγκρίνει κανείς ότι προσφέρει οξυγόνο,

αισθητική αναβάθμιση, εξοικονόμηση ενέργειας και αποτελεί χώρο αναψυχής στο περιβάλλον μιας υποβαθμισμένης μεγαλούπολης.

ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΣΤΕΓΕΣ

* Η φυτική βλάστηση, η πλαστική μεμβράνη και η μεμβράνη (Flor Depot)*, πάνω σε ταράτσες και βεράντες, έχουν να δείξουν σπουδαία αποτελέσματα πάνω από 20 χρόνια πλέον εφαρμογής.

Το κύριο χαρακτηριστικό της μεμβράνης (Flor Depot)*, είναι ο μεγάλος όγκος των πόρων της που φτάνει και το 95%.

Η φυτική βλάστηση έτσι, μπορεί να αποθηκεύσει περίπου 6 φορές περισσότερο το βάρος της σε νερό, αγγίζοντας τα 50 kg ανά τετραγωνικό μέτρο.

Οι θρεπτικές ουσίες που περιέχει το φυτόχωμα και άλλα πρόσθετα λιπάσματα, εξασφαλίζουν συνεχή τροφοδοσία όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών για την ανάπτυξη των φυτών.

Τα διαφορετικά μεγέθη πόρων για την απορρόφηση του νερού, τα φίλτρα και η αποθήκευση του νερού, στην μεμβράνη (Flor Depot)*, βοηθούν έτσι ώστε τα φυτά να μεγαλώσουν με ασφάλεια σε περιόδους ξηρασίας.

1. Φυτόχωμα και φυτά2. Υπόστρωμα φυτικής βλάστησης με τα εξής χαρακτηριστικά:

Φίλτρα και στρώμα απορρόφησης του νερού Αποθηκευτικός χώρος για το νερό και τα θρεπτικά συστατικά Προστασία από τον θόρυβο, την ζέστη και το κρύο Προστασία του υπάρχοντος πατώματος

3. Πλαστική μεμβράνη (αποτρεπτική των ριζών)

Το μοντέρνο προϊόν της Flor Depot*, μπορεί επίσης να ανακυκλωθεί.

Η συγκράτηση του νερού όπως επίσης και της σκόνης προσφέρει θετικά στο κλίμα της ευρύτερης περιοχής.

Η εξάτμιση του νερού προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα στους χώρους που βρίσκονται κάτω από τις πράσινες στέγες.

Πληροφορίες: ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΔΡΥΑΣ - ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ - ΕΔΡΑ: Ριζαρείου 8, Χαλάνδρι Τ.Κ. 152 33, ΤΗΛ. 210 - 6859972 FAX. 210 - 6859973, e-mail: info@dryasgroup.gr , website: www.dryasgroup.gr 

http://taratsokipos.blogspot.com/2010/09/blog-post_16.htmlΜαθαίνουμε για τον Ταρατσόκηπο.1. OPIΣMOΣ 

Ως Φυτεμένο Δώμα ορίζεται το σύνολο η τμήμα της επιφάνειας δώματος ή εξώστη, όπου πραγματοποιούνται παρεμβάσεις σύμφωνα με τις αρχές της επιστήμης και της τεχνικής για την εγκατάσταση βλάστησης, με σκοπό την αναβάθμιση του περιβάλλοντος (αύξηση ποσοστών πρασίνου στον αστικό ιστό, μείωση του φαινομένου της «θερμικής νησίδας», μείωση της

ηχορρύπανσης, διαχείριση των ομβρίων υδάτων), την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.

Το φυτεμένο δώμα είναι ένα σύστημα πολυεπίπεδης διαστρωμάτωσης εξειδικευμένων υλικών,   υποστρώματος ανάπτυξης φυτών, αρδευτικού συστήματος  και βλάστηση.

Tα φυτεμένα δώματα είναι επίσης γνωστά ως πράσινες στέγες, πράσινες οροφές, οροφόκηποι και greenroofs.

2. ΛEITOYPΓIEΣ KAI AΠOTEΛEΣMATA

Υπάρχουν διαφόρων ειδών αλληλοεξαρτώμενες λειτουργίες και αποτελέσματα που αφορούν στα φυτεμένα δώματα:

- Οικολογικοί παράμετροι

- Η προάσπιση της οικονομίας και του περιβάλλοντος

- H εξοικονόμηση ενέργειας στο κτίριο

Σε κάθε περίπτωση η σπουδαιότητα και η ιεράρχηση των παραπάνω λειτουργιών διαφέρουν.

Οι λειτουργίες και τα αποτελέσματα μελετώνται για την εκτίμηση των κατασκευών στα πλαίσια της συμβατότητας τους με το περιβάλλον και την εξομάλυνση της περιβαλλοντικής επίδρασης, μια διαδικασία στην οποία η βαρύτητα που δίνεται σε κάθε παράγοντα διαφέρει ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες.

Για την εξασφάλιση των ζητούμενων λειτουργιών και αποτελεσμάτων είναι απαραίτητο, με κατάλληλους στόχους, να τεθούν ελάχιστες απαιτήσεις όσον αφορά στη σύνθεση και στην πυκνότητα της κατασκευής, καθώς και στο ύψος και στο είδος του πρασίνου.

2.2 Oικολογικά Oφέλη και Λειτουργικά Aποτελέσματα

- Περιοχές που προστατεύονται μπορούν να παρέχουν είδη προς εξαφάνιση από τη χλωρίδα και την πανίδα σε ανεπτυγμένες περιοχές

- Μείωση της απορροή των ομβρίων υδάτων μετά από έντονες βροχοπτώσεις και το νερό που συγκρατείται μπορεί να αποδοθεί πάλι στη φύση μέσω της εξάτμισης και της διαπνοής

- Βελτίωση του μικροκλίματος με την αποφυγή ακραίων τιμών της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, τη μείωση της έντασης της ακτινοβολίας που ανακλάται, την αύξηση της ατμοσφαιρικής υγρασίας και τον καλύτερο έλεγχο των επιπέδων της σκόνης στην ατμόσφαιρα σε σχέση με στέγες που καλύπτονται από σκληρά υλικά

2.3 Οικονομικά και Λειτουργικά Aποτελέσματα

- Μείωση της ποσότητας των υδάτων που απορρέει στο σύστημα των αποχετευτικών αγωγών

- Μείωση των κατασκευαστικών απαιτήσεων της στέγης όσον αφορά στο φυσικό,

χημικό ή βιολογικό στρες και ταυτόχρονα και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των υδατοστεγανών μεμβρανών λόγω των μειωμένων αυξομειώσεων της θερμοκρασίας

- Μείωση του κινδύνου φθοράς των υδατοστεγανών μεμβρανών από εξωτερικές

μηχανικές πιέσεις, όπως επίσης και της αρνητικής επίδρασης των ανέμων

- Προστασία από πιθανότητα πυρκαγιάς

- Ενίσχυση της ηχομόνωσης του κτιρίου

- Βελτίωση της θερμομόνωσης του κτιρίου τόσο κατά τη διάρκεια της χειμερινής

περιόδου όσο και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Είναι αντίστοιχη του U268. Η ατμοσφαιρική θερμοκρασία φτάνει έως και 60ο C . Ο συντελεστής αυτός ισχύει χωρίς τα φυτά, τα οποία τον αυξάνουν.

- Μείωση του συντελεστή εκτόνωσης όσον αφορά στο αποχετευτικό σύστημα της

περιοχής

- Δυνατότητα συγκράτησης νερού από βροχοπτώσεις

- Οικονομικότερη λειτουργία του αστικού συστήματος αποχέτευσης

-  Άνοδος της αξίας των ακινήτων λόγω αισθητικής αναβάθμισης

3. TYΠOI ΦΥΤΕΜΕΝΩN ΔΩΜΑΤΩN

Διακρίνονται τρεις τύποι «πράσινης στέγης»/φυτεμένου δώματος, ανάλογα με την χρήση, την βλάστηση, το πάχος υποστρώματος ανάπτυξης φυτών τους παράγοντες που επηρεάζουν την κατασκευή του και τη μέθοδο κατασκευής του.

3.1 Eκτατικός τύπος (extensine greenroof) :

Το σύστημα αποτελείται από σύστημα υποδομής και ειδικό ελαφρύ υπόστρωμα ανάπτυξης φυτών ύψους 7έως 15εκ., το οποίο μαζί με το φυτικό υλικό δημιουργεί ένα μόνιμο οικοσύστημα για τη συντήρηση του οποίου απαιτείται ελάχιστη φροντίδα. Το φορτίο κυμαίνεται από 70 ως 120 kg/m2 κορεσμένο, και το ριζικό σύστημα των φυτών επιφανειακό. Το περιορισμένο βάρος της κατασκευής στο σύνολο της επιτρέπει την εγκατάσταση της σχεδόν σε οποιαδήποτε οροφή με κλίση έως και 45ο. Σε κλίσεις άνω των 20ο απαραίτητη είναι η πρόσθετη χρήση γεωκυψελών ή στοιχείων συγκράτησης του υποστρώματος. Ιδανικά για αυτό το είδος είναι τα φυτά χαμηλής βλάστησης, όπως φυτικοί τάπητες, χλοοτάπητες, αγριολούλουδα και φυτά εδαφοκάλυψης.

3.2 Hμιεντατικός τύπος (semi intensive greenroof)

Το σύστημα αποτελείται από σύστημα υποδομής και ελαφρύ υπόστρωμα ανάπτυξης φυτών ύψους 12 έως 40εκ., με κορεσμένο φορτίο 120-250 kg/m2. Είναι ο ενδιάμεσος τύπος εντατικού και εκτατικού τύπου, εφαρμόζεται σε επικλινείς ή επίπεδες οροφές και απαιτεί συντήρηση (άρδευση, λίπανση, κλπ). Η ποικιλία των ειδών που χρησιμοποιούνται περιλαμβάνει χλοοτάπητες, ποώδη φυτά και μικρούς/μεσαίους θάμνους.

3.3 Eντατικός τύπος (intensive greenroof)

Το σύστημα αυτό συνίσταται στη δημιουργία ενός κήπου, σε σύστημα υποδομής μευπόστρωμα 15-150 εκ. και κορεσμένο φορτίο τουλάχιστον 250 kg/m2 . Αυτός ο τύπος «πράσινης στέγης»/φυτεμένου δώματος απαιτεί τακτική συντήρηση (άρδευση, λίπανση, κλπ.) και περιλαμβάνει ποικιλία φυτών, μικρών δένδρων και θάμνων. Ο εντατικός τύπος «πράσινης στέγης»/φυτοδώματος μπορεί να υποστηρίξει  πέραν του φυτικού υλικού, κατασκευές όπως μονοπάτια και στοιχεία νερού.

4. KATAΣKEYH ΦYTEMENΩN ΔΩMATΩN

Η διασφάλιση μεγάλης διάρκειας ζωής ενός φυτεμένου δώματος προϋποθέτει τον

προσδιορισμό και την ανάλυση των παραγόντων που καθιστούν μια στέγη κατάλληλη για φύτευση.

Οι παράγοντες που εξετάζονται είναι οι εξής:

-  Κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής

-  Κατασκευαστικά χαρακτηριστικά της στέγης/δώματος

-  Ιδιαίτερες απαιτήσεις του φυτικού υλικού

-  Ένταση καλλιεργητικών φροντίδων

4.1 Κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής

Όσον αφορά στους παράγοντες που αφορούν στις κλιματολογικές συνθήκες μιας περιοχής λαμβάνονται υπόψη τα εξής:

Το κλίμα της περιοχής Το μικροκλίμα Tη συχνότητα και η ένταση των ετησίων βροχοπτώσεων Tη μέση ηλιοφάνεια Tην εμφάνιση περιόδων ξηρασίας Tην εμφάνιση περιόδων παγετού, με ή χωρίς την κάλυψη με χιόνι Την κατεύθυνση και ένταση των επικρατούντων ανέμων4.2 Κατασκευαστικά χαρακτηριστικά του δώματος/στέγης

Λαμβάνονται υπ'όψη οι εξής παράμετροι:

·         Περιοχές που είναι εκτεθειμένες στον ήλιο, περιοχές που σκιάζονται και περιοχές στις οποίες υπάρχει εναλλαγή ήλιου-σκιάς

·         Απορροή του νερού των βροχοπτώσεων από τη στέγη

·         Η επίδραση της εκπομπής καυσαερίων

·         Τα ρεύματα αέρα

Η έκθεση των επιφανειών της στέγης Οι ανακλώσες επιφάνειες της κατασκευής Επιπλέον αύξηση του φορτίου από νερό που προέρχεται από παρακείμενα κατασκευαστικά στοιχεία Η κλίση απορροής της επιφάνειας του δώματος/στέγης Η φέρουσα ικανότητα του κτιρίου

5. ΔIAΣTPΩMATΩΣH YΛIKΩN

Η κατασκευή των φυτεμένων δωμάτων πραγματοποιείται με επάλληλες λειτουργικές στρώσεις από υλικά με τεχνικά χαρακτηριστικά που να συνδυάζονται μεταξύ τους με τέτοιο τρόπο που να εξασφαλίζουν ένα πλήρως λειτουργικό και βέλτιστο αποτέλεσμα.

-Bλάστηση

-Υπόστρωμα Ανάπτυξης Φυτών 

- Διηθητικό Φίλτρο

- Αποστραγγιστικό σύστημα

- Υπόστρωμα συγκράτησης υγρασίας και προστασίας της μόνωσης

- Μεμβράνη ελέγχου ανάπτυξης ριζικού συστήματος

5.1 Bλάστηση

H επιλογή του φυτικού  υλικού λαμβάνει υπ’ όψη τους κλιματολογικούς και οικολογικούς παράγοντες, το ριζικό σύστημα των φυτών (για την αποφυγή διάτρησης των στεγανώσεων), το αισθητικό αποτέλεσμα και τον τύπο του φυτεμένου δώματος, που ορίζει  το πάχος και το είδος του φυτικού υποστρώματος. Βασικοί παράγοντες οι οποίοι λαμβάνονται υπόψη είναι η αντοχή των φυτικών ειδών στις υψηλές θερμοκρασίες και στην ένταση του ανέμου

5.2 Υπόστρωμα ανάπτυξης φυτών

Το υπόστρωμα ανάπτυξης των φυτών δίνει τη δυνατότητα στα φυτά να αναπτύξουν έναπυκνό ριζικό σύστημα και ικανοποιεί τις φυσικές, χημικές και βιολογικές ανάγκες των φυτών. Aπαιτείται να έχει συγκεκριμένο πορώδες, PH και κοκκομετρία, ανάλογα με το φυτικό υλικό που θα επιλεγεί. Πρέπει να

είναι σταθερό, να απορροφά και να συγκρατεί νερό για την ανάπτυξη των φυτών και να επιτρέπει μόνο την περίσσεια νερού να οδηγείται στο αποστραγγιστικό σύστημα. Πρέπει να επιτρέπει τον αερισμό του ριζικού συστήματος των φυτών ακόμα και όταν είναι κορεσμένο με νερό. Πρέπει σε βάθος χρόνου να μην συμπιέζεται .

Δεν χρησιμοποιείται κηπαίο χώμα, Όσο αυξάνεται το πάχος του υποστρώματος ανάπτυξης που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να γίνει διαφοροποίηση στην περιεκτικότητα του φυτικού υποστρώματος όσον αφορά στην οργανική ουσία.

Tυπικά Xαρακτηριστικά ανάλογα με τον τύπο του φυτεμένου δώματος

PH 6,5-8,5,

Περιεκτικότητα σε άλατα <3,5

Περιεκτικότητα σε οργανική ουσία 3% ως 20% Συνολικός όγκος πόρων 60%-80%

Mέγιστη Yδατοικανότητα 20%-50%

Παρουσία Αργίλου <7%

Κορεσμένο Ειδικό βάρος < 1.200 kg/μ3

5.3 Διηθητικό Φύλλο

Το διηθητικό φύλλο είναι κατασκευασμένο από θερμικά ενισχυμένο πολυπροπυλένιο και είναι σχεδιασμένο ώστε να αποτρέπει τη μεταφορά τεμαχιδίων από το υπόστρωμα στο αποστραγγιστικό σύστημα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν το φράξιμό του και να εμποδίσουν τη ροή του νερού. Ανθεκτικό σε λιπάσματα, οξέα, αλκάλια και οργανικές ενώσεις π.χ. φυτοφάρμακα, εκκρίσεις ριζών κλπ. Nα είναι βιολογικά και χημικά ουδέτερο.

Kατηγορία Aντοχής 1-3(DIN ISO 12236, FLL guidelines 5.3/2002, 8.2/2002)

5.4 Αποστραγγιστικό Σύστημα

Το αποστραγγιστικό σύστημα πρέπει να είναι κατασκευασμένο από θερμοδιαμορφωμένο πολυαιθυλένιο (HDPE),ή ανακυκλωμένο πολυστυρένιο  και από υδροφοβική διογκωμένη πολυστερίνη (EPS) με αμφίπλευρες εγκολπώσεις, κενούς χώρους στους οποίους συσσωρεύεται νερό. Oπές από τις οποίες η περίσσεια ύδατος οδηγείται στις υδρορροές ή συγκεντρώνεται σε ειδική δεξαμενή για επανάχρηση. Tο αποστραγγιστικό σύστημα πρέπει να λειτουργεί σαν αποθήκη νερού, ενιαία αποστράγγιση,  αερισμό του υποστρώματος ανάπτυξης φυτών και  προστασία για της υποκείμενες μεμβράνες.

Tυπικά Xαρακτηριστικά

Ικανότητα αποστράγγισης νερού από 4,0- 8,1 l/mxs

Όγκος Πλήρωσης από 10 ως 29 λιτ/τμ

Ικανότητα αποθήκευσης Νερού από 3 ως 5 λτ/τμ

(FLL guidelines 7.2/2002)

5.5 Υπόστρωμα συγκράτησης υγρασίας και μηχανικής προστασίας της μόνωσης

Tο υπόστρωμα είναι κατασκευασμένο πολυέστερικές  συνθετικές και ανακυκλωμένες ίνες. Έχει πάχος από 3 ως 7χιλ, και συγκρατεί νερό από 3 λιτ/τμ ως 7 λιτ/τμ. Προσφέρει επιπλέον προστασία στην υποκείμενη αντιρριζική μεμβράνη, στα συστήματα στεγάνωσης από πλήγματα. Κατηγορία αντοχής 3-4 (FLL guidelines 5.3/2002, 8.2/2002)

5.6 Aντιρριζική Μεμβράνη

H αντιρριζική μεμβράνη είναι κατασκευασμένη από από ηλεκτρονικά ελεγμένο πολυαιθυλένιο (PE), πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC) ή εύκαμπτη πολυολεφίνη (FPO). Προσφέρει συνεχή προστασία στη μόνωση

της οροφής αποτρέποντας τη διάτρηση από το ριζικό σύστήμα των φυτών, των στεγανώσεων της οροφής( FLL guidelines 5.3/2002, 8.2/2002)

5.7 Διαχωριστική μεμβράνη

Η διαχωριστική μεμβράνη τοποθετείται σε περίπτωση μη χημικής συμβατότητας των υλικών στεγάνωσης και του φυτεμένου δώματος.

6. Αρδευτικό δίκτυοΗ λειτουργία του αρδευτικού δικτύου είναι επικουρική την περίοδο ξηρασίας.

Ο τύπος αρδευτικού δικτύου εξαρτάται από το είδος της βλάστησης που εχει εγκατασταθεί στα φυτεμένα δώματα

"ΦΥΤΕΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΑ" ανάγκη για την σημερινή πόλη

Είναι τρομακτική η εξάπλωση των πόλεων προς το ύπαιθρο τα τελευταία χρόνια, και ακόμα χειρότερο είναι ότι η φύση δεν χαρακτηρίζει τα κομμάτια της πόλης που διεισδύουν σ΄αυτήν, αντ΄αυτού έχουμε το φαινόμενο της αστικοποίησης της φύσης.

Μέσα στην πόλη οι λίγοι ακάλυπτοι χώροι μετατρέπονται σε πολυχώροι ψυχαγωγίας, σε εμπορικά κέντρα, σε εκθεσιακούς χώρους. Οι πλατείες μετατρέπονται σε υπόγειους χώρους στάθμευσης με ελάχιστη βλάστηση, οι αυλές των σχολείων τσιμεντοστρώνονται, το περιαστικό πράσινο θυσιάζεται υπέρ της κατασκευής νέων αυτοκινητοδρόμων. Όλο αυτό το σκηνικό θα μπορούσε άραγε να το αλλάξει η Αννούλα, η μικρή ηρωίδα του Γιάννη Ξανθούλη ανεβαίνοντας στη στέγη και διώχνοντας το σύννεφο του παραλόγου;

Η στέγη που παραμένει ακόμα ελεύθερη και υποβαθμισμένη θα μπορούσε να μεταμορφωθεί σε μικροτοπίο που τα φυσικά και τα αστικά στοιχεία θα συνυπάρχουν και θα αλληλεπιδρούν.

Η φύτευση του δώματος ενός κτηρίου μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα καταρχήν στο ίδιο το κτήριο, προσφέροντάς του:

1) Ενεργειακά οφέλη

Παρατηρείται μείωση των ενεργειακών απωλειών και των θερμικών ανταλλαγών με το περιβάλλον. Η πολυεπίπεδη διαστρωμάτωση προστατεύει το δώμα από τα θερμικά φορτία της ηλιακής ακτινοβολίας και αυξάνει την θερμοχωρητικότητα του κτιρίου Τα φυτεμένα δώματα συμβάλλουν στη θερμική προστασία και στο δροσισμό του κτιρίου, καθώς το προστατεύουν από την έντονη ηλιακή ακτινοβολία και την υπερθέρμανση, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην μείωση της χρήσης κλιματισμού.

2) Περιβαλλοντικά οφέλη

Α. Η πολυεπίπεδη διαστρωμάτωση λειτουργεί σαν φίλτρο καθαρίζοντας το νερό από βλαβερές ουσίες ενώ παράλληλα συγκρατεί νερό και ελέγχει τον χρόνο απορροής με αποτέλεσμα την ελεγχόμενη εκτόνωση του δικτύου και την αποφυγή των πλημμυρικών φαινομένων. Επίσης η συλλογή των νερών που απορρέουν ή μέρος αυτών θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την άρδευση των φυτών στο δώμα.

Β. Τα φυτά στην επιφάνεια του δώματος δεσμεύουν τα αιωρούμενα σωματίδια, τη σκόνη, απορροφούν επιβλαβείς ουσίες οι οποίες συγκρατούνται στα διαφορετικά επίπεδα του φυτεμένου δώματος. Σε κάθε τετραγωνικό μέτρο του δώματος ένα φυτό αναπτύσσει 3 με 8 τετραγωνικά μέτρα φύλλα. Επιπλέον το φυτό αυτό είναι πράσινο και λειτουργεί σαν φίλτρο όλο το χρόνο.

Γ. Τα φυτά λόγω της ανακλαστικής τους ικανότητας, αλλά και λόγω της απορρόφησης σημαντικού ποσοστού της ηλιακής ακτινοβολίας για τις βιολογικές τους λειτουργίες (φωτοσύνθεση, εξατμισοδιαπνοή) προστατεύουν το δώμα

Κατασκευή φυτεμένου δώματος στον αρχαιολογικό χώρο της Σαντορίνης

και βελτιώνουν την επιφανειακή του θερμοκρασία βελτιώνοντας το μικρόκλιμα της περιοχής αλλά και το ευρύτερο αν υπάρχει σχεδιασμός σε ενιαία δίκτυα πράσινων διάδρομών.

Δ. Πάνω στις πράσινες στέγες δημιουργούνται μικρά οικοσυστήματα που φιλοξενούν είδη της τοπικής χλωρίδας και πανίδας, (πουλιά). Η φύση από μόνη της προσπαθεί να βρει χώρο να αναπτυχθεί, σε χαραμάδες που αφήνει το μπετόν, έτσι φυτρώνει κάπαρη, αντίρρινο κλπ.

3) Αισθητικά οφέλη

Α. Η αισθητική αναβάθμιση του κτιρίου αλλά και ολόκληρης της περιοχής καθώς μετά την εγκατάσταση του φυτεμένου δώματος θα παρουσιάζει πράσινο στο δώμα του που σε αρκετές περιπτώσεις είναι ορατό από γειτονικά κτίρια.

Β. Η στέγη είναι ανάγκη να πρασινίσει όχι μόνο μέσα στα αστικά τοπία αλλά ακόμα και στα πιο φυσικά για λόγους ενσωμάτωσης με το περιβάλλον παράδειγμα το σκέπαστρο στον αρχαιολογικό χώρο στη Σαντορίνη όπου τα ενδημικά φυτά που βρίσκονται στη στέγη γίνονται ένα με τη γύρω βλάστηση.

4) Οικονομικά οφέλη

Α. Η μείωση της φθοράς των υδατοστεγανών μεμβρανών και η αύξηση της διάρκειας ζωής τους λόγω της παρουσίας ενός οροφόκηπου, καθώς και η εξοικονόμηση ενέργειας συμβάλει στην γρήγορη απόσβεση του αρχικού κόστους εγκατάστασης.

Β. Αύξηση της αντικειμενικής αξίας του κτιρίου καθώς και λειτουργική αναβάθμιση του κτιρίου. Στο κτήριο είτε είναι χώρος κατοικιών, είτε επαγγελματικός χώρος, ή δημόσιος χώρος αυξάνονται οι δραστηριότητες και οι χρήσεις στο κτήριο, ιδιαίτερα σε κτήρια που στο δώμα λειτουργεί επιχείρηση. Δεν είναι τυχαίο που επιλέγεται να γίνει το εστιατόριο ή το καφενείο στον όροφο που υπάρχει φυτεμένο δώμα.

5)Εκπαιδευτικά οφέλη

Φυτεμένα δώματα σε σχολεία εξυπηρετούν ανάγκες εκπαιδευτικού χαρακτήρα εφόσον επιτρέπεται η γνωριμία και η επαφή των παιδιών με τη φύση στα πλαίσια βιωματικών περιβαλλοντικών προγραμμάτων. Οι μαθητές που συμμετέχουν ενεργά και εμπειρικά σε τέτοια προγράμματα εμπλέκονται στη διαδικασία της μάθησης, και ευαισθητοποιούνται αποτυπώνοντας, παρατηρώντας και καταγράφοντας τη βλάστηση.

6)Κοινωνικά Οφέλη:

Α. Η σύνδεση των χώρων πρασίνου μεταξύ τους και η περαιτέρω σύνδεσή τους με το περιαστικό πράσινο καταφέρνει να δροσίσει την πόλη.

Β. Το κτήριο διαθέτει καλύτερη ηχομόνωση με αποτέλεσμα οι ένοικοί του να ζουν σε καλύτερες συνθήκες.

Γ. Η χρήση των άχρηστων δωμάτων δημιουργεί νέους χώρους συνάθροισης των ανθρώπων, με αποτέλεσμα την ψυχική ικανοποίηση του ανθρώπου.

7) Τουριστικά οφέλη

Έχει αναπτυχθεί τουρισμός με πράσινους προορισμούς στην Ευρώπη και την Αμερική. Η green line, μια εναέρια σιδηροδρομική γραμμή στην Νέα Υόρκη που μετατράπηκε σε πράσινη διαδρομή έλκει καθημερινά πολλούς επισκέπτες της πόλης.

Η φύτευση στο δώμα μπορεί να συνυπάρξει και με την εγκατάσταση φωτοβολταικών, και με την παρουσία ενός ηλιακού θερμοσίφωνα και με την λειτουργία μιας ανεμογεννήτριας. Σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, της Β. Αμερικής και της Ιαπωνίας υπάρχει ενδιαφέρον και έχουν διαδοθεί οι πράσινες στέγες. Στην Ελλάδα λίγοι δήμοι εκδηλώνουν ενδιαφέρον και επενδύουν στην εκπαίδευση των κατοίκων πρασινίζοντας στέγες σχολείων.

Είναι ανάγκη λοιπόν να δοθούν κίνητρα στους κατοίκους να επενδύσουν στα φυτεμένα δώματα και να κερδίσουν από αυτή τους την επιλογή. Κίνητρα όπως επιδότηση στη φάση της κατασκευής, φοροαπαλλαγές, μείωση στα τέλη αποχέτευσης, θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην επιλογή προς αυτή την κατεύθυνση. To κόστος της αποχέτευσης είναι σημαντικό και αντιστοιχεί στο 75% της αξίας του νερού που καταναλώνει ένα νοικοκυριό. Επίσης σημαντική είναι η ενημέρωση των πολιτών σχετικά με την κατασκευή, για τους τύπους που υπάρχουν, για τις εγγυήσεις που θα τους δοθούν εφόσον τηρηθούν οι προδιαγραφές. Ακόμα και η κατασκευή ενός πράσινου δώματος σε δημόσιο κτήριο που θα ήταν επισκέψιμο θα συνέβαλλε στη διάλυση και της παραμικρής αμφιβολίας των κατοίκων της πόλης να γευτούν τα πλεονεκτήματα των εναέριων κήπων. Είναι σίγουρο ότι σχεδιάζοντας και διαμορφώνοντας μικροτοπία η εκτίμηση και η ευαισθησία των κατοίκων πάνω σε περιβαλλοντικά θέματα θα αυξάνεται όπως θα αυξάνεται και η επίδραση των χώρων αυτών στο μικροκλίμα της περιοχής.

Κατσογιάννη Σταυρούλα 

Γεωπόνος Msc- Μελετήτρια

Καβαλότι 4, Ακρόπολη

Τηλ. 6932251253

Tο παραπάνω άρθρο έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό «Όλα για τον κήπο»