., . .
PAGE 3
:
. , . . 1999
The Person and the Situation: Perspectives of Social
PsychologyLee Ross, Stanford University
Richard E. Nisbett, University of Michigan
McGraw-Hill, Inc.
New York St. Louis San Francisco Auckland Bogot Caracas Lisbon
London Madrid Mexico City Milan Montreal New Delhi San Juan
Singapore Sydney Tokyo Toronto ., . . / . . . . . . . , B. C. .: ,
1999. 429 . ISBN 5-7567-0234-2
. .
. . . . , . . B. C.
( ) .
: . . , . . , . . , . . , . .
: . . . . . . , . , .
, , - . 3.2.1
88.5
75
1991 by McGraw-Hill, Inc. All rights reserved , 1999
1
7
12
13
14
14
15
16
18
19 1. *
19
20
21
22
23
24
25
25
27 (construal)*
29
32
32
33
35
36
36
37 ,
38
40 2.
41
41 :
41
42
46
49
51,
54 ?
54
54
55
56
56
57
59
61 :
66 3.
66
68
68
69
70
70
71
72
74
75
76
76 (partisanship)
79
81
81
82
82
83
84
85
85
87
89
90 4.
91
93
94 1968
95 -
96,
96 : 1929-1968 .
98
98
100 1968
100 .
102
104 ,
105 , ?
107,
108,
110
111 5.
112
114
116
117 ,
119
125
127 ?
127
128
128
129
131 6.
133
133
134
136 ,
138
138
140
141
143,
144
145
149 7.
151
151 ,
153
155,
155
157 ()
159
161
163
164
168
168
169
170
173
174 ,
174 ?
175 ?
176 8.
177 -
178
181
183
183,
184 : -
188
189
191
192, ,
194
195
195
196
197
199
201
202
204 ,
206
208
210
230
235
9
19
24
26
1. 31
32
32 34 36 39 40
42
42 (construal) 46 50
56
56 58
61
62 63 , 64
67
2. 70
72
: 72 82 87, 92 ? 96
100
101 103 106 : 109
3. 119
120
124 129
131
134 (partisanship) 138 143
146
147 149
15 3
154 158 160
4. 163
165
169
1968 170 - 172 178
1968 181
. 181 186 , 188
, ? 191
, 194, 198 200
5. 205
206
209
214
, 215 219 , 226 230 ? 234
235
236 237 239 240 -, ? 241
6. 243
246
247 249 , 251
256
256 260
262
, 266
266 269
7. 278
280
, 280 285
, 288
289 () 293 294 299 303 305 311 (8:) 312
313 316 320
, 322
? 323 ? 325
8. 327
- 329
330 336
340
, 340 : - 342
350
350 355, , 357 360
362
363 364 366 370
373
374 , 378 382 385
390
413
418
, .
, , . 1942 . , . (), , , . ( ) . 1969 . , .
. , : (The intuitive psychologist and his shortcomings:
distortions in the attribution process), 1977 . 80- . .
70-80- , . 90- . , , , , , . . . (10:) . 1991 . , . . - , .
1981 . ( ) , .
( , ). 1941 . , . 1962 . , , . , 1971 . .
. . (1991) (1995). , ( . ), , .
1980 . , : (Human inference: strategies and shortcomings of
social judgment, 1980).
90- - . : (Culture of honor: the psychology of violence in the
south, 1996), . .
, , ( ), , ( ).
, (11:) . . , , , . , , . , , ( !) , , , , . - , , , , 1 (1 , ,
. . , , , , . . . , , . , , , , . , , ( . . ., 1997. . 30).
, ( ) , , - . , , , .
, , , , , (, , , ).
, , . , , , (12:) . (construal) . - . , , , .
, , , ( ), , , .
, , , . , . , . . , , , . , () . , , 80- 90- .
( , , ), , (, , ) .
, , ( , ) , . , (13:) ( , , , ).
, , , , , .. , . , , . , , , .. , , , , , , , . , , , , .
, , . , , , . , , , , , -- .
, . , , , ( , ) . : , , , , , , . , , - . (14:) , , . .. ..
.
, , , . . , , . , .
- . , , . , , . . , XX . , , .
, , , , , , . , - , !
, , - . , , , , , .
. . . intervention (15:) , .
, , ( , ) . , , . , . , , , , , .
- ( ), . , , , .
( ) , , : , , , , . , . , , ( , , ), , - .
, - , , , .
, , , . . (16:) , , , . , , . , ( ) ( ), .. ( ) , .
, , , , , , , , , . , , . , . , . , , , . , .
, , . .
, ,
, ,
1999 .
, , . , , , . , , , - , .
, , . . , . , , . , , , , , , - . , . , . (20:) , , , . , . , ,
, - .
, , , . , , , , , , , ( ), , .
7 , , . , , , . , , , - , , . , , , , , .
, (construal) , . , , , , (21:) . . , - , , , .
, , , .. , , . , , , , , , , .. , . , , , . , - , , , , .
, , , , , , .
, , . 70- 80- . , , , , . , , , . (22:) . , , , , ( ) - . , ,
.
8 , . , . , , . . , , , , , , .
, , , , . , , , , .
, . . , , , . (23:) , , 1981 . .
. , . , , , - .
, .
, , , , , .
, 1998
, , , , . , , , , , .
. . , . , , , . , , , , , , . , , , , , , , , , , , , (25:) ,
.
-- , , . , , , . , , ( )
, , . - , . . , : , ? , , , . , , , .
.
, , , , , , . , , , , , , , , . , , , , , .
, , , , (Solomon Asch, 1952), , , , , , , , , , . , , , , , , ,
, . , (27:) , , , , .
, . , ( , ) , . (, , , ) , , , , - . , . , , , , , (Donald
Campbell, 1969), . , , .. , , , . , , , .
, , . , , . . , , , , . (28:) . , .. , , .
. . , , , , . - , . - , , , , .
, , . , , , . , , . , , . , .
, , . , , . , , , . .
, , , . (29:) , , , . , , , , , , , . , , , , , , , . - , , , ,
: ?
, . ( ) , , . , ( , ( ) ) . - . , , , , .
. , , (30:) , , , .
, , , , . , , , 20 .
, , :
. , , , , , , , . , . , . , . --, , .
, --, , : , ; , , .
, , , , , : , , , , , .
, . (31:) 1. *(* , . . . . .. ). . . . . . , , . , - , - . , . ,
- , . , , . . , (32:) . , , , , .
, , , , , . , .
60- , (S. Schachter), , , . , , , , , . , . . , , , . , , ,
.
: ; (33:) . ?
, . , , ? ? , , , ? , , , - .
, , , , , , . , , - . , .
, , . , 0,30, , , , , , , . , , , , , .
, , , 0,30, . (34:) . , 0,30, . , , , . , 0,30 . . , , , , , - ,
.
, , . . , ( ), , . , , , , . .
, , , , , . , ? , ? , ? (35:) , . ( ) , , , , . (Darley &
Batson, 1973), , , . , . , , , 10% . , , , 63%!
. . , , ( ) , . , , , . , , . . , , , , , . , : , . , , , ,
.
(36:) (Ross, 1977; Nisbett & Ross, 1980; . Jones, 1979;
Gilbert & Jones, 1986). , . , , . 5 , , , .
. , . , , . .
, . . , , (Widom, 1989). (Furstenberg, Brooks-Gunn, Morgan,
1987) (Schein, 1956). , . , , . , (Brickman, Coates &
Janoff-Bulman, 1978)!
(37:) , . - , (Powers) (Whitmer) 1951 . (J. McCord, 1978; J.
McCord & W. McCord, 1959; W. McCord & J. McCord, 1959). (
8, ) , 40- , , - ( , ). , , ( ) , . , , . . ; , , . . , , ( ) , , ,
. , , 30 , , , , (, ), .
- (Long & Vaillant, 1984) (38:) , .. , . , . (, , , -, , ,
...). ( , , ). , 40 . (, , , , ..), , , , .
- ? , , . 2, , , , , (Newcomb, 1943), (Sherif, Harvey, White,
Hood & Sherif, 1961). , . , , , , , . . , , (39:) , , .
, , : , , , . , , . , , ( ). , , , .
, , , , . , . , , , . , , , ( ) . , , , . , - ( , , , ), , , .
(40:) , , , (Glieck, 1987). , .
, , . , - , , . . , . , - . . , . , , .
, . , , , , , , , . , , , . , , (41:) , . , .
, . ( , ) (Holland, Hollyoak, Nisbett & Thagard, 1986;
McCloskey, 1983). , , , , . , , , . ( ) , , , . . , , , , , , . (,
), .
. , , , , . , , (.. , (42:) ), . , , , , 5000 , , .
, , , . , , , , , .
, . . , , , . , .
. (. Lewin) , 30- . . , (, , , (43:) , ). , , , ( , ) . , .
, 1939 ., , , , , (Lippit) (White) , ( ) . , , , . , , , , , ,
(Adorno, Frenkel-Brunswik, Levinson & Sanford, 1950), .
, (, Bennett, 1955; Coch & French, 1948; Lewin, 1952). , 8,
, , (44:) . , , ( ), .
, , , . , . , .
, . , , . , (, ) (, ).
, , (Leventhal, Singer & Jones, 1965). . , . , . , (45:) *
(* attitude, , ( ). . , , , . (. . .)), . 3% . , , , , , , 28%. , ,
, . , , , (, , ) , , , .
, 28% . , 10 , , , 11 , , .. . , , . , , . , , . (46:) , (Van
Dort & Moos, 1976).
, , , , . , , , , . , , .
(construal)*
(* , construal () (). construal, , , , , , , . - , , . , .
construal , , , . - , , .: . . / . . . . ., 1998 ( . .) [ : , .] .
, . , , , . , , (47:) . - (, , , ).
, 3, . ( ) . , . - - .
, . , (R. Abelson), , , , - . , , , . , - , .
30- , . (J. Piaget) . . (F. C. Bartlett), , , .. , . , . , (48:)
(Asch, 1952). 3 , , .
, , , . (, , , ) ( , ) . , 1980 . , , , .
. , , . , , . , , , , .
, , . , . : , . : , . : , - . , , , , (49:) , . , , , .
. , ( ) , , . , , . , . , , , , .
. , , ( ) , , , , , . , (.. , - ), , (.. , , ). , - , , , . , ,
, , (50:) , , . . 3, , 5, .
, , , , ( ) , . , -, , , -, , , (Lewin, 1951. . 25). , , , , , ,
.
... , , . , . , . , (, ), . ... , - , , (Lewin, 1951. .
173).
. , (51:) , , . , . , , , , .
(W. Koehler) , , ( , ), , , . , . , . , , . ( , ) ( ) , (, , ).
, , .
. , , , . , . , , , . (52:) , . , , , , , . ( XIX . , , .)
, , , . , - ( ). , , , , .
, . , , , . . , , .
, , . 40 , 1985 ., , (53:) , , . , . , . , . . . .
, , , . , . , , , , , , .
, . - , , 1984 . , , , , , . , , . , , - ! (54:) (L. Festinger)
, (Festinger, 1954; Festinger, Schachter, Back, 1950). , , . . , ,
, : , ( ) , , . , , .
, , . , . , . , (. Festinger, 1957; Aronson, 1969).
, . , , , - , , . , . , - , , , ( , ), (55:) . , . , .
, , , , , , (Calder, Ross & Insko, 1973; de Charms, 1968;
Under, Cooper & Jones, 1967). , , -, , , . , , , . , , . , , .
, , .
, 2 , 6 , 7, , 8, . (56:) , , , , , , . , , , , , , . .
, . , ( , ). , , . ( 8) , , , . , , , . , , , , .
, . , (57:) , . , , , , , .
, , , , , , . , , . , , , . , .
, , (Gleick, 1987). , , , , . , , , . . , , , , , . . , , .
: , , , ? (58:) , , . , .
, . , , , , .
, , , , . , , . (, , , ) , . . , , . , , , . , , .
, , (59:) - , . , .
, , . , , , , , , , , . , . , , , , , , . , . . , , . , , , : ,
, .
, , , (60:) . , , ( , ), , , . , , , . , , .
, , , , . , , (George Kelly, 1955) (Mischel, 1973), (Markus,
1977; Markus, Smith & Moreland, 1985), (Cantor & Kihlstrom,
1987). , , , , . , , - , . , , , . , , (. Cantor & Kihlstrom,
1987).
, ( 6) , (61:) . , . , , , , , . , , . , , ( ), .
, , , .
, , , . , , . , . , , , .
, -. : , .
, , . (.. ) . , , , , , , , , 0,05, . , , , , 0,04 , . , . , : ,
, .
(Cohen, 1965, 1977), . , , , ; , ; , , , , . , , , , . , . ( ) ,
. (63:)
, , , , . , , . , , , , , , 1,5 . , , , 40 . , . , 10 000 , , ,
. ( -, , , , .)
, . , ( ) [.. 0,05 , , () (1-) , , 0,50,5*]. -
* , = 0,5, , . (. . .) (64:) - , , , . ( , , , XX .) , 4, , 10%
, , , - (. Abelson, 1985).
, , , . , , , .. , .
,
(, , ) , . , , ( ) . , , , , . , ( ) (65:) ( , , , , , ).
, , . , , , -, , , . , , , , . .
, , , , . , . , - , . . , - , , , , . , ( , ), , , . (66:) , , ,
, , .
, , , , , , , , : , . , , : , , , . , .
, , .. , , . , , , , . , , , . , , . , . 5, , , . (67:) , . , ,
, ( , ) . , , , , , , . , , , .
, , . , , , . , ( ) . , , , . , , . , , , - , .
2, - (68:) , . , . 3 . , . , , , . , , , .
. 4, , - , ( , , , , , ). , 5, , . , , , , . 6 , . , , . 7 , , ,
. (69:) , , , . , .
8 , . , , , , . , , , , , , , , . , - , - . , , , , . (70:)
2.
. . . , . , , , .
, (Allport, 1954) , , (Tard, 1903) (LeBon, 1896) . , , , . , , ,
, , (71:) . , , . * , , .
? ? , , ? , , ? (Festinger, Pepitone & Newcomb, 1952;
Singer, Brush & Lublin, 1965; Zajonc, 1965; Zimbardo,
1970).
, , . , , , , . , , , , ( ) . , , - , .
* Mardi Gras (.) , ( ). (. .) (72:) . -, , . -, , .
: , , , , (S. Asch). , , , ( , ) . , , , , (. Sherif), . .
(Sherif, 1937) . , , , , , . ( ; , , . - (73:) , , .) , , , , . , .
. , , , , - . . , . , ( ) . , , . , . , , , . - . , , . , , , , , ,
. , , (74:) , , , . , , , , . , , . , , , . , ( ). (Rohrer, Baron,
Hoffman & Swinder, 1954)! , , , , . , (Jacobs & Campbell,
1961) , . , , . . , . , , , ! , . , , . , , , (Asch, 1940). ,
(Asch, 1951, 1952, 1955, 1956). . , , , , . , , , . . , , , , , . ,
. , . , , , , , . , , , ., , , . , , . 1,5 , , 0,5 . ( 2 .) , , , -
. , , , , . , , , , : . 10-15 ( ) 5 12 . : . , ( ), . . , , . 50
80% ( ) . . . -, . , , . ( , , , , , ; , , .)-, . , .. , , , , , .
, , . , , , . , , , , . , , , , , , . , , . - ( ), , . , , , , , ,
. . 50- . , , : , , . , 60- . 50- , . , , , . - , , , . , , *. , .
, , . , , . , , ?* , .. 60- . (. . .) (79:) , , . , - , ? , , ?, ,
, . (S. Milgram) ( ) , , , , , , . (Milgram, 1961) , , . , . , , (,
, ), , . , . , , , , . . , , , , , , - (Crutchfield, 1955). , , , ,
. , , , , , . , , , . , , , , . , , , . , , , , , . , , . , , . , ,
, , . , , , . , . , , ( ) , , , . , , , (Ross, Bierbrauer &
Hoffman, 1976), , . , , , . , , , , . , , . , . , . , , . , . , , ,
, . , . , ( ), . , , , , , , . . , , . , , , , , , . , - . , , - ,
. , , , , , , , : , . , . , - . , , , . . , ( ) . : . , , , . , . ,
. , . , (, Berelson, Lazarsfeld & MePhee, 1954; Hyman &
Sheatsley, 1947), , , (, McGuire, 1986; Roberts & Maccoby,
1985), , - 30- (Newcomb, 1943). , , . 1935 1939 . , , . . , , , , .
, 1936 ., . - . , *, , , . , , 60% , 30%. 10% . ( , ) , . , , . (
43% ), 14%. . 15% ( , ), 54% 30% .* New Deal , . . , . : , .. (. .)
(85:) , , , , , . , , , , , . , , , . 20 , 1960 ., - , ( , 30%),
60% , 1935-1939 . ! , 65% , , 16% ( ). , , , (Newcomb, Koenig,
Hacks & Warwick, 1967). . , 30- , , . , , , , , . , , . , , , ,
. , , . , , , , . , , : . ( ), , . . , . , , (Asch, 1952) , , , , ,
, , . , , . , ( , , , , ) . , , . , , .. , , , 50- . ( Festinger ,
1950, Siegal & Siegal, 1957) (, Back, 1951; Schachter, 1951) .
, , . , . . , , , . , , (Marx, 1859-1904. . 10), , , . . , . .
(Sherif & Sherif, 1953; Sherif, White & Harvey, 1955;
Sherif , 1961) , . , , , . , , , , . , , , . . 12 , , , , , . , , .
, , ( , , , ). ( , , ) (, ), . , . , . , , , , , . , , , , , . , -
. , , . ( , !) , . , - , . . , , , . , . , . , . , . , , . , , - .
- . , , ( -' ). , ( , ) . , , , . , , , , . . 50- , , . , , , .. ,
(, : ) (Cook, 1957, 1979, 1985; Deutsch & Collins, 1951; Gerard
& Miller, 1975; Pettigrew, 1971, 1986). , , , , . (Tajfel,
1970, 1981; Tajfel, Billig, Bundy & Flament, 1971) , , , - ., ,
( , ), , ( , , , ). , , , ( ) . , . ( , ), (Brown, 1986. .
543-551). , , ( ), - , , , . , , . 7, , , ., , , , . , , (J.
Darley) (. Latane).1960- , , . , . . , - , , : 30 . ( ) 38 , . ! ,
, , , . . , , , , ( , - ), , . , . , . , ( , ? , !)., , , . , , , ,
(, , , ; : , , . ). . , , , . . , , , . , , , , , . (Latane &
Darley, 1968) , . , , . , , 75% , , , , 10%; , , 38% . , (Latane
& Rodin, 1969), , , , , , -. , , (70%) - (7%) , . , , (70% ),
(40% )., , - (Darley & Latane, 1968), , , , , , . , , , 85% . ,
, 62%. , , , , 31% . , , , , , . , 50% . , , . 1980 . 40 . , , , ,
, . 90% , (Latane & Nida, 1981). , 60- , . , , , - . . - . , .
, . , , , , , , , ( 20 , ). , . . , , . , , , , , . , , , , . , . ,
, : -, , , , , , , ? . , , , , - . , , , , , , , , . ? , ? , ,
(Deutsch & Gerard, 1955). . . , , ( ) . , , , , , , , , . , , .
, - . . , , . , , . , . , , , , , . , , . , . , (Moscovici)
(Moscovici, Lage & Naffrechoux, 1969; Moscovici &
Personnaz, 1980; Nemeth, 1986) , . , . , ( , ). . , , , (Festinger,
Schachter & Back, 1950). , , - , , . : , ; , .. , , . , , . . .
. 1, , (Cartwright & Zander, 1953), . , . , , , , , , . , , . ,
, . , , . . , , , . , . , , , (Schachter, 1951). , , . , , : , , .
, , , , 50- , (Heider), (Newcomb) (Festinger). , , , , . ( ). , , ,
, . [ (1. Janis) 1982 .] (100:) , *. , , . , . , . , , . .*
groupthink .. . (. .) (101:) . , , , . , , , , , , .. , , . , , , ,
. , , . , , , , , , . , , , . , , . , - . , , , , , , (Cartwright,
1949). ! , - !, , (: , ). ( , ) ( 25 50% , )., . , , , (, ), 20% ,
. , , 60% . . , , , , , , - . . , , . , , . , . , . , , , . . , , ,
, . , . , . , , .. , , , ( ). , , , , . (1973), 1, (Batson) , , . ,
. , (, , ) , (, , ) . , ( ) , . , ( ), . : , , , : , , , . , , , ,
, . , : 10% . 63% , , . , , , , , , , ? , , , , . , , , . , , , . ,
, , , ( , , - ). 5 , , . , ( ). . , , (Bryan & Test, 1967) , (
, , ), , . . , , , (Carlsmith & Gross, 1968) (Isen, Clark &
Schwartz, 1976; Isen, Shalker, Clark & Karp, 1978), - . , , . (
, , ), , , : -, - , . , , , . , , , , , . - , . - . , , , , ( ) , ,
, , , . , , , , (, ), , . (Jonathan Freedman & Scott Fraser,
1966) . , , , : ( ) , - (, ). , , , . ( , ), . , , : ! , , , . .
76% , , . , , , 17% (, , ). , (, , !), 50%, , . . , (Pliner, Hart,
Kohl & Saari, 1974) , , , . , , . . , . (, , , ) (Cann, Sherman
& Elkes, 1975; Snyder & Cunningham, 1974). , , . , , , ,
(Cialdini et 1., 1975). , , , ( ), , . : , ( ) , . - , , , , , . ,
, , (Festinger, 1957), (Bern, 1972). , - , , , , . , , . , , , ,
(Nisbett & Ross, 1980; Ross, 1977). , , , , . : 1965 . (.
Arendt) , * , , . , , , . ( , , ) , , , , , . , -, , , , ,* 6 .
1933-1945 . (. . .) (110:) (Alfred Kazin, 1984), , , , , , , . , .
, . , , , , . , , . , , , , . , , , (Steiner, 1980). , , , . , , ,
. , , , , , , . , , , , . ( , , , .) , - , . , , , ( , ). , , , . ,
, , , , , , . . . , , , , , . . ( , ). , . , , , ( , , ). , , , . ,
, ( , ). , ( ) . , , , , . , , . 30 15 450 15 , , : . XXX. , 15 , .
, , . . , , , , . 15 , 15 . , . , . , 300 , , , . . . . . , : , . ,
, , , . , - , . , : : . , , , , , . ( , , , ), (Ross, 1988). ( 68%)
, : , XXX, 450 . , . , , , , , . : (, , )? , , , - . , ( ). , , , ,
. , , , , , . , , , , - . , - . , , . . - . , , , , . : , , , . -
20 , . . : , , . (Milgram, 1963. . 377). , , , , , , , . , . , ? ?,
, ( , - ). , . , , , . , , . , , , , , , . , , . , . , , , , . ,
(.. ), . . , ( , , , ), , . , , , . . , , . , . , , , . , , , . , ,
, , , . , , , , , , . . . ( , . .) , , . . , , , , , . , , , . . ,
, , , . , , , , ., , , , . , . , , , , , , . , , , . , . ( , , , ,
, , ), . , , , ? , . , , , , , . , , ., , , . , , , . , , . , , .,
, , . , - ( ), , . , , - , , . . 3. ; ; ; , , . , . , , . , ... , ,
, -, , , , , , (John . Watson, 1930. . 82). , , . , , , , , . , . ,
. , , , , , (, , ), . , , , , , . . , . , , , , ( ) , , . , : , : ?
: , , . , . , - , , , . , ? , ( )? , ? , ? : , , , , , ? , , . , ,
, . , , ( ) , , , . , - , , , . . . -, , , , , .-, , , .. , , - . ,
, , . , . , (. Hull), .. (B.F. Skinner) , , . -, , , , , . ( , , ,
.)-, * . , (, , , , , , ), (, , ), .* ; subjective meaning. (. . .)
, () . - , , . , , , (, , , ). , , , . , , , , . , , , . , (Martin
Seligman, 1970), , . , , , , ( ), . ( ). . , , . , ( ) . , , , . .
, , . - , . , , . , , . : . , , . 20 , . , , , , . (Harry Helson,
1964). , , .. , , . , , , , . , , , . , , , : . . . , , , , , ,
(Kahneman & Tversky, 1979). , . - , , (Tversky & Kahneman,
1981)., , - , , - , . (Kahneman & Miller, 1986) . , , . , , , ,
*, , , , .. , .* , . (. .) (126:) . , . , , ! , - , , . , 1979 .
(Kahneman & Tversky, 1979) , , , , , , . , , . , , . , , . , XX
., , , , ( ) , . . . , , , , 30- , . . , , , , ( , , ), . , , .
(Brickman, 1978), , . , , , , - , . , , , . , , . , , , . . . , , -
. . , , , , , , . 30- 50- (. : Festinger, 1954). , , . , (Stouffer,
1950) , . , , , , , ( , ). , . , , , -, , . , , , . , . , , , , -
(Strack, Martin & Schwartz, 1988). , , , (Tesser, 1980). , ,
(Taylor, 1983). , , , , , , . , , , , , . . , , , . , , , , , , , ,
., , (Festinger & Carlsmith, 1959), , , ( ), , . , . , (.. , )
, , 20 ( 1959 . 20 , ). , , . , , , , , , . , .. , - ., , 20 , , -
. 20 . ., , ; (Cooper, Zanna & Taves, 1978; Steele, 1988). , ,
, , , . , , , , , . , . , , (Lepper, Greene & Nisbett, 1973). ,
, , , , , . , , , , .. , - . , , - . ( 8 ) . , , . , , . , , , . ,
, , ., , . , , , . , . ( , , , ). , . . , , . , , . XIX . . , , :
... , (1890/1948. . 154, ). , ... ... (. 157). (Lawrence Barsalou,
1987) , . , ... , . , , (. 101). , , , , , , . - , , , , ., , , (,
, ) . 0,80, , , . , , , , , . , , , , . , , . , , , 0,45. , ( ) . ,
, .-, . , , , , , , .-, , ( ) . , . , , , , . . , , . (, , ), , . .
, , . , - . , - (134:) , , , . (Kurt Lewin, 1935) , , () , . - [,.
(Koffka, 1935)], (Brunswik, 1956) . , , , : (Freud, 1901/ 1960)
(Kelly, 1955). , 2 , , , . , , , . , , , , . . , , . , , . , , . ,
. , , , . , , , . (Asch, 1940) , . , , . . , , , , , . , . , , , -
. , , , , , . - , , . , , , . , , , . , , . . , , , , . , , , -. ,
( , ) . , ., (, ) , . , , . , : , . , , . , ( ) , , . , .. , , . ,
, , . , , . - , , , . , , , , . , , , , , , , (N.H. Anderson, 1974;
Wishner, 1960), , . . , , , , ( , ) . , , , , , , , , , , (Hoviand,
Janis & Kelley, 1953). . , , , . (Asch, 1948, 1952) , . , , , ,
, , , , , . , , . - , ( ) : , . , , , , , , . (partisanship) , .
(Albert Hastorf, Hadley Cantril, 1954) , . . , , . , . , . , , , ,
. , . - , . , (Lord, Lepper & Ross, 1979; . Nisbett & Ross,
1980; Ross & Lepper, 1980) , . , , , , , , , . , , , , . , , .
, , (Vallone, Ross & Lepper, 1985) , , , . , , ( , ) . , 1980
1984 ., 1982 . , , . , , , , . , , , , , ., (, , , ). , . , ., , ,
, ( ) , , . , , , . , , ( , !); , . , , , , , . , , , , , . - , , ,
. , , , , . , ( ), , . , , , . , , , . , , -, (Stillinger,
Epelbaum, Keitner & Ross, 1989), , . , , , . , , , , . . , , ,
. ( .) , . , . ( , .) , , . , - , . , , , . , , , , , , . , , , ( )
, , . , , . , , : , , , . , . , . , (Ross & Stillinger, 1991).
, , , , . , , , . , , , , . , , , , . .. (Thomas & Znaniecki,
1918) (. Ball, 1972; Schutz, 1970). (, Goffman, 1959; Mead, 1934) ,
. (Fair & Moscovici, 1984) , , . , , (Abbey, 1982; D'Andrade,
1981; Forgas, 1976; Shweder, 1991; Triandis, 1972; Waller, 1961). ,
[ (, 1957)] . . , .. , , , . , .. , . . , , , , (.. , ). , , , (..
, , ), , . , . , (, , , , ..), . , , (Bartlett, 1932; Piaget,
1930), . , , .. , , . (Abelson, 1981; Schank &Abelson, 1977). ,
, , , (, , , ..). , , . , . , , . , , (Langer, 1989). , . , , , . ,
, - (, , ), . , , . , , , , , , , , , , (. . : Cantor &
Kihistrom, 1987; Fiske & Taylor, 1990; Hamilton, Dugan &
Trolier, 1985; Markus & Zajonc, 1985; Nisbett & Ross, 1980;
Petty & Cacioppo, 1985; Rumelhart, 1980). , , , , . , , , , .
70- , . () , , , . , , ( ), . , . , , , , , , , , , . 1967 . , ,
(Heider, 1958), (de Charms, 1968), (Jones & Davis, 1965), , . ,
, , , . , , , , , . , , ( )., , , , , , , ( ), ( ) ( ). , , , ., ,
, (.. , ), , , , . , : , . , , , , , , . , ( , , ) , . (Kelley,
1972) , , , . (, ) ., , , , , . (, , , , , ..) , (, McArthur, 1972;
Orvis, Cunningham & Kelley, 1975) , , . , , , . , . . (Nisbett
& Ross, 1980; Ross, 1977) , 5. , , , , , , , . , , , . , , .
60- . . 1962 . , . , (.. , ) . , , . , , . , , . (150:) - , , . ( ,
, ) , . , , , , . , , . , , , , , , . , , , , ( ), , , , . , , ,
(Nisbett & Schachter, 1966). , , , , , , ( , , , ) (Dienstbier
& Munter, 1971). . , , , , (D. Bem) , , , , . (Bem, 1967, 1972)
, , , , , ., , ?, : , . . ?, : , . , . , , , , , , , . , , ( , ), ,
, , . , , , . . ? , , , . , , , . , , , , . , , . , ? (Nisbett
& Wilson, 1977) , , , . , . , . , , , , , . (: , , .) ( ), , .
, , , , , , , - . , , , , ., (Weiss & Brown, 1977) , ,' , , . ,
, , . , , . , - , , , , . , , (Wilson & Stone, 1985). , , , , .
, (, ), . , , , . , , , , . , - , , . , - , . , , . - , , , . , , ,
, , . , , -, , . , , , , . . , , . , (Nisbett & Ross, 1980;
Ross, 1990). , , , (Ross, Greene & House, 1977) , . , , , , , ,
. , . , , . , , . , , . ? (Ross et. l., 1977) , , , ., , , , , , ,
, , , . , , , , , . , . , , , (Holmes, 1968; Katz & Allport,
1931; Kelley & Stahelski, 1970). , , , , , , . , . , , , , . ,
, , . , ., , , : ? ( , ?) ? ( , ?) , ? ( ?) , . ( , , , ?) , , . (
, ?) , ? ( , , , , ?), , . , , , , , , . , , , - , , , , , . . , ?
, , : , , -, . , , , 30 *, : " ", . , , , , , . , , , , , , , , . ,
. , , , , 62% . , , , 33% . . , , . , . , -., , , , , , , , , . , ,
, . , , , , , , , , . , , , , .* , . (. .) (158:) , , , -. : , , .
, , , , . , , , , . , (Dunning, Griffin, Milojkovic & Ross,
1990), , (.. , ), , (.. , , ). , ( ) , , , , , , ., , , (Vallone,
Griffin, Lin & Ross, 1990). , , (.. ), , (.. ). , , , .. , , (
, , ). , . , . , , , , (, ) (Dawes, 1988; Kahneman, Slovic &
Tversky, 1982; Nisbett & Ross, 1980; Ross, 1977). , , , . , .
-, , ( , ), , , , . -, , , ., , . , ., , , , , (Griffin, Dunning
& Ross, 1990). , , . , , , , , . - (: , : ), . , , , (, , , , ,
, ). , , , , , , , . , , , , , , , , . , , .. , , , . , - ( ) . , .
, . , , , . , . , ? ? , , , . . , , . ! , , .. , , , , , , , ., , ,
, , , , . , ( , , , , ), , , . , , . , , , , (Nisbett& Ross,
1980; Ross, 1977). , . 5 6 . (163:) 4. ; ; 1968 ; , ? , , , , . , ,
, , , , . , , .. , , . , ? ? , , , . , , , . , , , . , , . , , , .
, . , - , , , , . ? , , , , , , , . , . , , , , . , , . , . 5
(165:) . , , . 6 - , . , , , , , , . , - , , , -, . , , , , , . , ,
. , , , , , . , , , , . : , , . , , , . ( , , , ) . , ? , , , , . ,
, , . , , . , , , , , . , . , (), , , , , , . , , , , , , .
(Allport & Odbert, 1936) , (Webster's Unabridged New
Inter-national Dictionary) 4500 . 50 , (, ) , , , , *, , , , . , .,
, . , ( -) , . , , . , , , . , , , , , , , . . , , ( ), , .
-*Yuppies (.) ; : young (), urban (), professional (). 80- , : . (.
.) (168:) : , , ( ) ( *), . , , , , , . : -, - - (., , Eysenck,
1967; Norman, 1963). , , : -, - - (, Digman & Inouye, 1986;
Norman, 1963). , , . , , ( ) , ( ), ( ), ( ) ( ). , ( ), ( ) .. , ,
. , . , , , .* MMPI (Minnesota Multiphasic Personality Inventory) ,
. (. .) (169:), , , . , , . . , , , , . , , . . , , , , . , , ., ,
- , , . , , (170:) , , , , . , , , , , , . , - , , . , , ( ) . , ,
, . 1968 1968 . (W. Mischel) (D. Peterson) , , .. , , , , .
(Mischel, 1968), , . , , , , , ., , , (, , , ..), 0,10 0,20, . , ,
, , 1, , 2. , , , , , 0,16, , , 1 , , 2 55% ( 2 1 , , 50%). , , , ,
, 0,20-0,30. , , - 0,30. . , , (.. , - , ). , , , . . , , , , . , -
. , , , , , (Mischel, 1973; . Cantor & Kihistrom, 1987). , , .
, - . , . . , , , , . - . 1929 . (Newcomb, 1929) - . , . , , , , ,
, , , . , , . , . , , : , , , , . , , . , , , , , , . , . , . , , ,
24 72 (.. 24 * 3). , , , 24 , , , . , , , 0,14 , , , (Jennings,
Amabile & Ross, 1982). , . , , , , . . , , ( ). . , , , , , , ,
. , - , , . , , , ., . . 1928 . (Hartshorne & May, 1928) . , ,
, . , . , . , , , . , , , 0,23. : 1929-1968 . , , , , . , , . , , ,
. , , . , , ( ), . , , , - , . , , , . , (Block, 1971; Conley,
1984) . 0,60 0,80 , 0,90. ( ) . , , , - . , . , , , , , , . . , , ,
. 0,50, (. , 1991). - (Norman & Goldberg, 1966) , , , , 0,20. ,
, - , , , , 0,13. , , , 0,50, 0,30 (Bem & Alien, 1974; Chaplin
& Goldberg, 1985; Kenrick & Funder, 1988; Mischel &
Peake, 1982a). , , , , . , , - . , , , . , , ( ), , . , , . , , , ,
? ( ) , () , (: , , , , ). . . 1963 . (Robert Sears, 1963), , , . .
, , , . , , . , , . , , , . , 0,11 , , , . . , , , , , . , . , , ,
. , , , . , . , , . , , , (Dawes, 1988; Fiske & Taylor, 1990;
Kahneman, Slovic & Tversky, 1982; Nisbett & Ross, 1980;
Taylor & Fiske, 1978). , . , 70- 80- . , , . , , , , . , . , ,
0,40, . (Hartshorne & May, 1928) , , 0,79. (Newcomb, 1929) , ,
(Buss & Craik, 1984). , , , , , , , - . , - . , , . , 0,30, . ,
, , , , ( , )., , , (, ) , ., , , - (.. ), ( 0,30) - . , , . ,
(Mischel & Ebbesen, 1970) , , , ( ), ( 11,3 ), . , (Mischel,
1974) , , , , , . , ( , , ) , - , , , . (181:) 1968 . -, ( , ) ( 3
), , . . , - , , , . , , , , , , . (Bem & Alien, 1974), , 40
(Allport, 1937) - (Kelly, 1955), , , , - . , (.. , , ). , , ( , , -
). , , , , . , - , . , . , , , . , , , , , . , , , , . , (.. ). , ,
. , . , , ( ) . , , , . , , . , , . , , , . ( , ), , , . , . , . ,
, . , , , , . , , : . , , . , , . (.. , , , , ) (r = 0,73) (r =
0,30). , , . , . , . , , . ( -0,04, -0,19.) , , . , . , . , , . , ,
, , , ( r = 0,61, r = 0,48). ( r = 0,47, r = 0,36). . , -, , , , ,
, , , , , , ., , , . , , (Mischel & Peake, 1982) : 0,13 0,05 .
(Chaplin & Goldberg, 1985) , 0,01 , , 0,00 , . , , , , . , , ,
, . , , , , , , , 1968 . , , , , , , . , (, Alker, 1972; Block,
1977; Olweus, 1977; Wachtel, 1973). - . , , , , , . , , , , , , - ,
, , , . , - , , , . , . , 6, , , , , , . , , , ( , ) . , . , , , ,
, , . , , , , , , ? , , ? , , ? , , , ? , , , , , , ? , , , , , . ,
. , (Epstein, 1979, 1983) . , , , , . , , , , , , . , , , , , , , .
, , , , , (, , ) . , , , , , . . , , . ( , 1968 .) , ., - . , , . ,
( ) ( ) , , . , , . , , . , , , , , , , . , , . , (, , ), , . , ,
0,16 , , , . , 0,16, . , , (Jennings, Amabile & Ross, 1982), ,
, 0,16, , . -, , , 25 , ( , , , .. , , ), 25 25 , , 0,83 , , . , ,
0,63. (Epstein, 1983) , . , . (, , , , .) , , . ( ), , , , . , , ,
, . , , . , , , , , - , . , , , , , , . , . , ?, , .. , , , . , , .
, , , , ? , ? , , . , , , , , , , ? , , ? , ? , , , . , , , ( , ,
). , () , (R), 0,16, , , . , , , , ( , ), - , , , .. . , , , , , ,
. , , , (Ross, Griffin & Thomas, 1989). , , - , . , , , .1. , -
, , , (true score). , . . , , - . , ( , , , 0,16).2. , , . , , , .
( , , 0,16.) , , , , , - , . , - - , , , , , , .3. . , 0,16, . , ,
, , - , . , , ., , (. . 4.1,0), , , , , , . 0,16.. 4.1. , , 0,16
(), , 0,00 (). , , , , , . , , , , , (. . 4.1,6). , , , , , . , , ,
, ( 1%). . , , , , , , . , , , .. 4.2. ( ), ( ) , (C). . 4.2. , ,
100 . , , . : , ( 2 , ); , ( 15 , ); , ( 50), ( 85) ( 98) *. , , ,
. , , , , . , , , , , 0,16, , , . , (, , : ! ), , , , , , - . , , -
(, ), . , , , , , ,
* ( ) (percentile rank) x , , , x.
. , 10-, 20-, 30- .. . (. . .) (198:)
, (, , , ), , . , , , ., , ? , , 50, 100 . , , , . , , .. , . .
, , , , , , , 8%, .. 8% , , . , , , . ( , - 0,16.) , , . , .. 4.3.
21 , . . , ( , ), . , 2, 15, 50, 85 98, . . 4.3 , . (200:) , : 2,
15, 50, 85 98. , , , , . , , - , 0,16, , , , , . , , , , , , , , ,
, , , . , , . , , , , . , , .. , . , - , 0,16, . (201:) , . , , ,
., , , , - . - . , , , . , , 2 (, , ). , , 98 ( , ). , . , , , - (
2%) , , ( 4,5 0,9%). , , , ( ) , . , - - ( 2%) , , , . (202:) , ,
(.. 4% , 2% 1% ). , , , , , , , 98 ( ) 2 ( ). : , , , , , ( ) ., ,
. , 98, 50 2, , , 2% , 35 . , , , , . 100 , . , , 100 , , . , . , ,
, , , (. . 4.4) , , ( 98 2) , , , 2% , 34% 8% . , 52% 2% . ( ) , ,
, 60% 1%.. 4.4. , 98 ( , , ). , ( ), - - . , . , , , . . . (205:)
5. ; ; ; , . , , , , . , ? , , ? , , , ? , ? , , ., , : , , , , . .
, ? , , , , , . (Park, 1986, 1989) , , , , , , (, , , , ), , .
(Ostrom, 1975) , . 26% , , , , 19%. - (Livesley & Bromley,
1973) , , , , , , , . , , . (Cantor & Mischel, 1979), (Buss
& Craik, 1983) , . (, ) (, , , ). . (Joan Miller, 1984) - , , ,
- , - . , , . , , (, ). , , ( ). , - , , 50% . , , . , (Ross &
Penning, 1985). , , , , . , - , . , , , , . ( , , ), (, , , )., , ,
(Winter & Uleman, 1984; Winter, Uleman & Cunniff, 1985), ,
. , , . , . . , , (, , , ). , (, )., , . , , , , ( ). , . , , . , (
) (. Park, 1986, 1989; Lewicki, 1986). , , , , , . ? , . - , , , .
(Kunda & Nisbett, 1986) , , . ,, , , . , , , , , ? , 20 . , , ,
, 20 , 20 . . 50 100%. . , . , , , , , , , , , , , . , 20 20 . .
5.1 . , ( ) , , ( ) . , . 5.1, , . , , , , , . , , , 78% , 0,80,
0,10! , . 5.1. , 20 20 !. 5.1. (r) ( ) ( ) (Kunda & Nisbett,
1986). . , 0,79, , 20 , 0,99. , , 0,82, 0,23.[ , , , , . , , , , ,
, . 5.1. , , . , , , . 5.1, . , . (, , , , !) , , , , , . . , , , .
, 20 , , ( , ).] , , , , . , , , .-, , , . , . , , , , . , , , , ,
, . , , , , . , , , , . , . -, , . -, , , . -, , , . , . , , , . ,
. ? ? ? , , , (Brandon, Lawrence, Griffin & Ross, 1990) , , , .
, , , . -, , , . , , , . , . , , , , . , , 0,10 ( ) ( ), , . , , -
, . , , , , , , . , , , . , : (1) , , (2) (3) , . , . , , , ,
(Jones & Harris, 1967). , - . , , , , . , . , , , , , . , , . ,
, , . , , , ( ), , . , . , , , (Nisbett, Caputo, Legant &
Marecek, 1973), , , , . , , , . . : , . , , . . , . 50 , 50 . ( 90-
, 3 4.) , , , , , . , , . , , , . , , : , ( , ) ? ( , , .)- , , , ,
, , 50 . , , , , . . , , , , , , ., (Ross, Amabile & Steinmetz,
1977) , , . -, . , , . , (: , ?), ( ), , . , ( ) . , , , . , , , .
, , , . , . , , . , ? , , (Humphrey, 1985). . , , . . , . , . , , .
. , , , , , . , . , , , , . , , . -, . , , . , . . , . ( , , , , .)
, , , . , , . , : , , , , , , . , , , , , . , . , , , , , . ,
(Hartshorn & May, 1928), , . , , , 0,80. . , , , , (Kunda &
Nisbett, 1986). , , , .. () . , .. - . , , - . , , (, , ) - (, , ).
(Taylor & Crocker, 1986) , , , ( ) . , , . : . , , : . ( , .) ,
, . - , , , . , , , , . , , , , . . , , , , . , , , . , , , , , , ,
. , ( , ) , . . , . , (Darley & Batson, 1973) , 2. , : . , , ,
. : , , ? , , . , , , , , . , . , , , . . , . , ? ? , ? , , : , . ,
, 63% . 10% . , , , , , , . , , . , , , - - ! , , , ? , , , , ?
(Pietromonako & Nisbett, 1982) , , ( , , , ). , , , 20% , . , .
, , , , . . , , , , , . , . , . , , , , , . , , . , , , ., , (.. )
, - (.. ). , , 18%, 53%, . (Safer, 1980) , , - , . . , , - , . , ,
, . , , , . , , , - (Newton, Griffin & Ross, 1988). , , , . , ,
-, . , , 2, . . , , , . , , . . , , , , . , .. ( ). , , . , --, , ,
, (.. ), . . - , , - , , , . , , 17% 16% . 83 80%. . 4% ( 8% ), 33%
(25% 42% ). , , . ! , , , , . , . , . , , , ( ) , . , . , ( ) , . ,
, , . , . , , (Dunning, Griffin, Milojkovic & Ross, 1990), 3, -
. , . , , : ? , ?. , , . . . , . . , , (60% ), , , (57% ). , , , .
, , ? , , , , , . , , , ! , 57 100, 72%. 60 77%. , , . . , , , . ,
, , . (base rates)*, ( , ). . , ( ) , ( ) 50% (.. ). , , 75% , , ,
40% . , , , , . , . , , , ( , , ). , , , , 75%, 85% , , , 23% . , ,
72% !* (base rate) - [, 11- ( 90%), ..] , . . (. . .), , : , , , (
, ), ( , ) . , . , , , . , , , . , . , . , . - (A. McGuire, 1989).
, . . , , , , . , , , , . , . , , . , , , , , . , , , , , . , , . ,
. * , . , . , , (Borgida & Nisbett, 1977; Nisbett &
Borgida, 1975). , , , (Nisbett & Ross, 1980). , . , , , , , , ,
0,10 0,15. , 0,10 (Hunter & Hunter, 1984).* (base rate), . (. .
.) , , , , , . (Kunda & Nisbett, 1986) , . , ( ), . , (Einhom
& Hogarth, 1978), , , . , , . , , , , , . , , , . , , , , () .
, , , . , , - . , , , , , . ( ), , , , . , 0,10: 0,06 (Stein,
1966), , , (., , Klitgaard, 1985; Mayfield, 1964; Ulrich &
Trumbo, 1965). . 5.2 , , , , . , 0,60! , , 0,32. , , , , (). , , ,
- , , ,
