Xκωδικός 01-7109ΤΕΥΧΟΣ ΑΡ. 58 ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2014n n

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

τ. 58, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2014ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΜΗΝΙΑΙΟ

ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ: ΙΕΡΑ ΜΟΝΗΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ - ΤΡΙΚΟΡΦΟΥ ΔΩΡΙΔΟΣ330 56 ΕΥΠΑΛΙΟ τηλ. 26340 - 44.391e-mail: agnektar@otenet.gr καίinfo@agiosnektarios-monastery.grsite: www.agiosnektarios-monastery.gr

ΕΚΔΟΤΡΙΑ σύμφωνα μέ τό Νόμο:ΜΟΝΑΧΗ ΝΙΚΟΔΗΜΗΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥΕΚΤΥΠΩΣΗ:Lettra, ΤΖΟΥΒΑΡΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ, ἩλιούποληΚΩΔΙΚΟΣ: 01-7109

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥΤΡΙΚΟΡΦΟ ΦΩΚΙΔΟΣ330 56 ΕΥΠΑΛΙΟτηλ. 26340-44.391 (9.30-2 πρωΐ & 6-9 ἀπόγευμα)

Τό περιοδικό αὐτό ξεκίνησε τήν πορεία μέ στόχο τήν κατά Θεόν βοήθεια ὅλων μας.Κρατᾶτε στά χέρια σας τό 58ο τεῦχος. Θέλουμε ταπεινά νά σᾶς ἐνημερώσουμε ὅτι:

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙΤΗΝ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΑΣΓΙΑ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛ-ΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΑΣ.

Μπορεῖτε νά μᾶς ἀποστέλλετε τήν συμβο-λική βοήθειά σας μέ τήν ταχυπληρωμή πούἐσωκλείουμε ἤ μέ κατάθεση στήνἘθνική Τράπεζα στόν λογαριασμό426/440265-04.(γιά τό ἐξωτερικό στό No GR 5201104260000042644026504SWIFT:ETHNGRAA) δίνοντας καί τό ὄνομάσας.Κατόπιν ἐνημερῶστε μας τηλεφωνικά γιάνά λάβετε τήν σχετική ἀπόδειξη.

Σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμάἘκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Νεκταρίου

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΜΟΝΑΔΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ:ΓΕΡΩΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣΚΟΥΔΟΥΜΙΑΝΟΣ\22

ΓΝΩΡΙΣΟΝ ΜΟΙ:Η ΓΑΣΤΡΙΜΑΡΓΙΑ12

ΜΕ ΛΟΓΙΑ ΑΠΛΑ:ΝΟΥΘΕΣΙΕΣ ΓΕΡΟΝ-ΤΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ26

j

ΟΥΡΑΝΙΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ:

ΟΙ 13 ΟΣΙΟΜΑΡΤΥ-ΡΕΣ ΤΗΣ ΚΑΝΤΑΡΑΣ16

ΑΦΙΕΡΩΜΑ:Η ΠΝΟΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥ-ΜΑΤΟΣ4

Πρός αναγνώστεσ επιστολή...

j

ά διαβάσετε στίς σελίδες τῆς Μοναχικῆς Ἔκφρασης γιά τό ἍγιοΠνεῦμα. Σκοπός τῆς ζωῆς μας εἶναι ἡ ἀπόκτησή του. Ἀπό τήν ἡμέρατῆς Πεντηκοστῆς πού δόθηκε στούς Ἀποστόλους καί ἀπό ἐκείνους σέ

ὅλους ὅσους γνώρισαν, ἀγάπησαν καί πίστεψαν στό Χριστό, τό ἍγιοΠνεῦμα εἶναι ὁ σκοπός ὅλων μας. Τό λάβαμε μέ τήν βάπτισή μας, ἀλλά τό ἔχουμεἄραγε ἐν ἐνεργεία μέσα μας; Ἄς κοιτάξει ὁ καθένας μέσα του. Ἄς κάνουμε τόναὐτοέλεγχό μας, ἔχουμε μέσα μας ἐν ἐνεργεία τό Πνεῦμα τό Ἅγιο;

Ὁ κόσμος γύρω μας ἔχει σκοπούς, χιλιάδες στόχους, ἀλλά ἔχουν ἄραγε ὅλοιαὐτοί οἱ στόχοι καμία σχέση μέ τήν ἀπόκτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος; Τό Πνεῦματό Ἅγιο, ὅπως θά διαβάσετε στό κείμενο πού ἀκολουθεῖ τοῦ Ἁγίου Ἰννοκεντίου,εἶναι ὁ κατ᾽ ἐξοχήν ὁδηγός μας στήν πορεία μας πρός τήν Βασιλεία τῶνΟὐρανῶν. Εἶναι ἡ πηγή τῆς πίστεως καί τοῦ φωτισμοῦ μας. Ἡ πηγή τῆς ἀλη-θινῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό καί τόν πλησίον. Εἶναι ἡ κινητήριος δύναμη κατά τῶνπειρασμῶν. Εἶναι ἡ πηγή τῆς σοφίας γιά νά ὁδηγούμεθα πρός τή σωτηρία. Εἶναιὁ δοτήρ τῆς εὐτυχίας καί τῆς εἰρήνης τῆς καρδιᾶς. Εἶναι ὁ διδάσκαλος τῆς τα-πεινώσεως καί τῆς προσευχῆς. Μπορεῖ νά ἔχουμε ἀποκτήσει στή ζωή μας πολλάἀγαθά, νά ἔχουμε ἐπιτύχει στόχους καί σκοπούς, ἀλλά ἄν δέν ἀποκτήσουμε τόΠνεῦμα τό Ἅγιο, Χριστό δέ ζοῦμε, δέν βιώνουμε, δέν γνωρίζουμε καί κατ᾽ ἐπέ-κταση δέν θά ζήσουμε μαζί Του στήν αἰωνιότητα. Ἄς διαβάσουμε προσεκτικάτά θεόπνευστα λόγια τοῦ Ἁγίου Ἰννοκεντίου καί ἄς καθρεφτίσουμε μέσα μας τάλόγια αὐτά. Ἔχουμε στόχο τήν ἀπόκτηση τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου; Κάνουμετόν ἀγῶνα μας γιά νά τό ἀποκτήσουμε; Καθαρίζουμε τήν καρδιά μας γιά νά εἶναικατοικητήριό Του; Τό Πνεῦμα τό Ἅγιο εἶναι τό τρίτο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριά-δος. Ἡ καρδιά μας πρέπει νά εἶναι ἀδιάλειπτα σε μετάνοια γιά νά ἔχει θέση μέσαμας ὁ Θεός. Ἄς γρηγοροῦμε...

Γερόντισσα Μόνικα

καί αἱ σύν ἐμοί ἐν Χριστῶ ἀδελφαί

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῶ ἀδελφοί, ἀναγνῶστες τοῦ περιοδικοῦ μας

“Μοναχική Ἔκφραση”

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

4

α΄. Τί εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα καί τί δίνει στόν ἄνθρωπο.

ό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ὁ Θεός, τότρίτο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος,παντοδύναμο ὅπως ὁ Πατέρας καί ὁΥἱός. Τό Ἅγιο Πνεῦμα ζωογονεῖ,ἐμψυχώνει καί ἐνδυναμώνει τά πλά-σματα. Αὐτό δίνει στά ζῶα τή ζωή,

στούς ἀνθρώπους τό νοῦ καί στούς χριστιανούςτήν ἀνώτερη ζωή, τήν πνευματική. Αὐτό φωτίζειτόν ἄνθρωπο καί τόν βοηθάει νά μπεῖ στή βασι-λεία τῶν οὐρανῶν.

Τό Ἅγιο Πνεῦμα δίνεται στόν καθένα μας ὄχισύμφωνα μέ τήν ἀξία τῶν καλῶν ἔργων του,ἀλλά δωρεάν, σύμφωνα μέ τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, γιάτή σωτηρία του. Τ

Αφιέρωμα...j

Η ΠΝΟΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣΗ ΠΝΟΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Ἁγίου Ἰννοκεντίου Μόσχας

Στή συνέχεια θά δοῦμε τί χαρίζει στόνἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦμα.

1. Ὅταν κατοικήσει μέσα στόνἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦμα, τοῦ δίνει πίστη

καί φωτισμό.Χωρίς Αὐτό, κανείς δέν μπορεῖ νά ἔχειἀληθινή καί ζωντανή πίστη. Χωρίς τό φωτισμόΤου, καί ὁ πιό σοφός καί μορφωμένος ἄνθρωποςεἶναι ὁλότελα τυφλός ὡς πρός τά ἔργα τοῦ Θεοῦκαί τήν κτίση Του. Ἀπεναντίας, τό Ἅγιο Πνεῦμαμπορεῖ νά φωτίσει ἐσωτερικά καί τόν πιό ἀμόρ-φωτο καί ἁπλοϊκό ἄνθρωπο, νά τοῦ ἀποκαλύψειἄμεσα τά ἔργα τοῦ Θεοῦ καί νά τοῦ προσφέρει τήγλυκειά γεύση τῆς βασιλείας Του. Ὁ ἄνθρωποςπού ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα, αἰσθάνεταιστήν ψυχή του ἕνα ἀσυνήθιστο φῶς, πού τοῦἦταν ὁλότελα ἄγνωστο μέχρι τότε. 2. Τό Ἅγιο Πνεῦμα γεννάει στήν καρδιά

τοῦ ἀνθρώπου τήν ἀληθινή ἀγάπη. Ἡ ἀληθινήἀγάπη εἶναι σάν μιά καθαρή φωτιά, μιά πηγή θερ-μότητας, πού ζεσταίνει τήν καρδιά. Εἶναι μιά ρίζα,πού βλαστάνει μέσα στήν καρδιά ὅλα τά καλάἔργα. Γιά τόν ἄνθρωπο πού ἔχει ζωογονηθεῖ ἀπότήν ἀληθινή ἀγάπη, τίποτα δέν εἶναι δύσκολο,φοβερό ἤ ἀδύνατο. Γι’ αὐτόν κανένας νόμος δένεἶναι βαρύς, καμιά ἐντολή δέν εἶναι ἀνεφάρμοστη.Ὅλα τοῦ εἶναι εὔκολα.

Ἡ πίστη καί ἡ ἀγάπη, πού χαρίζει στόνἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦμα, εἶναι τόσο μεγάλα καίδυνατά ὅπλα στά χέρια του, πού, ἄν τά ἔχει, μπο-

ρεῖ εὔκολα, ἄνετα, μέ χαρά καί γαλήνη νά βαδίσειτό δρόμο πού βάδισε ὁ Χριστός. 3. Τό Ἅγιο Πνεῦμα δίνει ἀκόμα στόν

ἄνθρωπο δύναμη , γιά ν’ ἀντιστέκεται στούς πει-ρασμούς τοῦ κόσμου. Ἔτσι, χρησιμοποιεῖ βέβαιατά ἐπίγεια ἀγαθά, ἀλλά σάν περαστικός ταξι-διώτης, χωρίς νά κολλάει σ’ αὐτά τήν καρδιά του.Ἀντίθετα, ὁ ἄνθρωπος πού δέν ἔχει μέσα του τόἍγιο Πνεῦμα, ὅσο μορφωμένος καί ἔξυπνος κι ἄνεἶναι, μένει πάντα δοῦλος καί αἰχμάλωτος τοῦ κό-σμου. 4. Τό Ἅγιο Πνεῦμα δίνει στόν ἄνθρωπο καί

σοφία. Αὐτό τό βλέπουμε κατεξοχήν στούς ἁγί-ους ἀποστόλους, πού, πρίν λάβουν τό ἍγιοΠνεῦμα, ἦταν ἀγράμματοι καί ἁπλοϊκοί ἄνθρω-ποι, ὕστερα ὅμως κανείς δέν μποροῦσε ν’ ἀντι-σταθεῖ στή σοφία καί τή δύναμη τοῦ λόγου τους.

Τό Ἅγιο Πνεῦμα χαρίζει σοφία ὄχι μόνο στάλόγια τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά καί στίς πράξεις του.Ἔτσι, λ.χ., ἐκεῖνος πού ἔχει μέσα του τό Πνεῦμα,πάντα θά βρεῖ τό χρόνο καί τόν τρόπο νά φροντί-σει γιά τή σωτηρία του, ἀκόμα καί μέσα στό θό-ρυβο τοῦ κόσμου. 5. Τό Ἅγιο Πνεῦμα χαρίζει τήν ἀληθινή

χαρά, τήν καρδιακή εὐτυχία καί τήν ἀσάλευτηεἰρήνη. Ὁ ἄνθρωπος πού δέν ἔχει μέσα του τόἍγιο Πνεῦμα, ποτέ δέν μπορεῖ νά χαρεῖ ἀληθινά,νά εὐχαριστηθεῖ καθαρά, νά νιώσει τήν εἰρήνη πούγλυκαίνει τήν ψυχή. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι κάπου-

5ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

6

Αφιέρωμα...j

κάπου χαίρεται. Μά ἡ χαρά του εἶναι στιγμιαίακαί ὄχι καθαρή. Κάπου-κάπου διασκεδάζει. Μά οἱδιασκεδάσεις του εἶναι πάντα κενές, ἀνούσιες, καίμετά ἀπ’ αὐτές τόν κυριεύει μιά ἀκόμα μεγαλύ-τερη στενοχώρια. Κάπου-κάπου εἶναι ἤρεμος. Μάἡ ἠρεμία του δέν εἶναι ἡ πνευματική εἰρήνη, εἶναινάρκη τῆς ψυχῆς. Καί ἀλίμονο σ’ ἐκεῖνον πού δένπροσπαθεῖ καί δέν θέλει νά ξυπνήσει ἀπ’ αὐτή τήνάρκη! 6. Τό Ἅγιο Πνεῦμα δίνει καί τήν ἀλήθινή

τ α π ε ί ν ω ση . Ὁ ἄνθρωπος, ἀκόμα καί ὁ πιόγνωστικός, δέν μπορεῖ νά γνωρίσει τόν ἑαυτό τουὅσο πρέπει, ἄν δέν ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα.Γιατί χωρίς τή θεία βοήθεια, δέν μπορεῖ νά δεῖ τήνπραγματική κατάσταση τῆς ψυχῆς του. Ἄν εἶναιτίμιος καί κάνει κανένα καλό στούς συνανθρώ-πους του, νομίζει πώς εἶναι δίκαιος –ἤ καί, σέ σύγ-κριση μέ τούς ἄλλους, τέλειος– καί πώς δέν τοῦχρειάζεται τίποτ’ ἄλλο!

Τό Ἅγιο Πνεῦμα, ὅταν κατοικήσει μέσα μας,μᾶς ἀποκαλύπτει ὅλη τήν ἐσωτερική μας φτώχιακαί ἀδυναμία. Καί ἀνάμεσα στίς ἀρετές μας, προ-βάλλει ὅλες τίς ἁμαρτίες μας, τήν ἀμέλειά μας, τήνἀδιαφορία μας γιά τή σωτηρία τῶν ἄλλων, τήνἰδιοτέλειά μας ἀκόμα καί ἐκεῖ πού φαινόμαστε με-γαλόψυχοι, τήν παχυλή φιλαυτία μας ἀκόμα καί

ἐκεῖ πού ποτέ δέν τήν ὑποπτευόμασταν. Κοντο-λογίς, τό Ἅγιο Πνεῦμα μᾶς τά δείχνει ὅλα, ὅπωςπραγματικά εἶναι. Καί τότε ἀρχίζουμε ν’ἀποκτᾶμε τήν ἀληθινή ταπείνωση. Τότε ἀρχί-ζουμε νά χάνουμε τήν ἐμπιστοσύνη μας στίς δικέςμας δυνάμεις καί ἀρετές. Τότε ἀρχίζουμε νά θεω-ροῦμε τόν ἑαυτό μας χειρότερο ἀπό τούς ἄλλουςἀνθρώπους. Καί ταπεινωμένοι μπροστά στόνἸησοῦ Χριστό, ἀρχίζουμε νά μετανοοῦμε εἰλικρινάκαί νά ἐλπίζουμε μόνο σ’ Ἐκεῖνον. 7. Τό Ἅγιο Πνεῦμα μᾶς διδάσκει, τέλος,

τήν ἀληθινή προσευχή. Κανένας δέν μπορεῖ νάκάνει προσευχή πραγματικά εὐάρεστη στό Θεό,πρίν λάβει τό Ἅγιο Πνεῦμα. Γιατί ἄν ἀρχίσει νάπροσεύχεται, χωρίς νά ἔχει μέσα του τό ἍγιοΠνεῦμα, θά δεῖ τό νοῦ του νά μήν μπορεῖ νά συγ-κεντρωθεῖ. Ἐπιπλέον, δέν γνωρίζει, ὅπως πρέπει,οὔτε τόν ἑαυτό του οὔτε τίς ἀνάγκες του οὔτε τίνά ζητήσει οὔτε πῶς νά τό ζητήσει ἀπό τό Θεό.Καλά-καλά δέν ξέρει οὔτε τί εἶναι ὁ Θεός. Ὅποιος,ὅμως, ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα, γνωρίζει τόΘεό, βλέπει ὅτι Αὐτός εἶναι ὁ Πατέρας του καίξέρει πῶς νά Τόν πλησιάσει, πῶς νά Τόν παρα-καλέσει καί τί νά Τοῦ ζητήσει. Οἱ σκέψεις τουστήν προσευχή εἶναι εὔτακτες, καθαρές, προση-λωμένες μόνο στόν Κύριο. Ἕνας τέτοιος ἄνθρω-πος μπορεῖ μέ τήν προσευχή του νά πετύχει τάπάντα, ἀκόμα καί βουνά νά μετακινήσει.

Νά, λοιπόν, τί χαρίζει τό Ἅγιο Πνεῦμα σ’ἐκεῖνον πού Τό ἔχει λάβει. Βλέπετε ὅτι, χωρίς τήβοήθεια καί τή συνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος,εἶναι ἀδύνατον ὄχι μόνο νά μποῦμε στήν οὐράνιαβασιλεία, ἀλλά κι ἕνα βῆμα νά κάνουμε στό δρόμοπού ὁδηγεῖ ἐκεῖ. Γι’ αὐτό εἶναι ἀπαραίτητο νά πο-θοῦμε καί νά ζητᾶμε τό Ἅγιο Πνεῦμα· εἶναι ἀπα-ραίτητο νά Τό ἀποκτήσουμε καί νά Τό ἔχουμεπάντα μέσα μας, ὅπως Τό εἶχαν οἱ ἅγιοι ἀπό-στολοι.

β΄. Πότε καί ποιοί ἀποκτοῦν τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶπε: «Ὁ ἄνεμος πνέει

ὅπου θέλει· ἀκοῦς τή βοή του, ἀλλά δέν ξέρεις ἀπόποῦ ἔρχεται καί ποῦ πηγαίνει. Ἔτσι συμβαίνεικαί μέ καθέναν πού γεννιέται ἀπό τό Πνεῦμα» (Ἰω.3:8). Τά λόγια αὐτά σημαίνουν, ὅτι τήν παρου-σία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν καρδιά μας μπο-

7ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

ροῦμε νά τήν ἀκούσουμε, νά τήν αἰσθανθοῦμε καίνά τήν ἀντιληφθοῦμε, ἀλλά δέν μποροῦμε ποτέ νάπροσδιορίσουμε ἀπό πρίν τήν περίσταση καί τήνὥρα πού θά μᾶς ἐπισκεφθεῖ. Βλέπουμε πώς οἱἀπόστολοι ἔλαβαν τό Ἅγιο Πνεῦμα σέ στιγμέςπού δέν τό περίμεναν. Μόνο ἡ ἐπίσημη κατάβασητοῦ Ἁγίου Πνεύματος τήν ἡμέρα τῆς Πεντη-κοστῆς τούς εἶχε προαναγγελθεῖ, καί πραγματο-ποιήθηκε τήν προκαθορισμένη μέρα στόνπροκαθορισμένο τόπο· καί τότε, ὅμως, δέν ἔλαβαντό Πνεῦμα σάν ἀνταμοιβή γιά προσωπικά τουςκατορθώματα, ἀλλά δωρεάν, χάρη στήν πίστηκαί τήν ἐλπίδα τους. Ἡ ὁμόψυχη προσευχή, στήνὁποία ἦταν ἀφοσιωμένοι ἀπό τήν Ἀνάληψη τοῦΚυρίου ὥς τήν ἐπιφοίτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος,δέν ἦταν τόσο τό μέσο, γιά νά πάρουν τό Πνεῦμα,ὅσο μιά προετοιμασία γι’ αὐτό τό γεγονός.

Κανένας, ἑπομένως, δέν μπορεῖ νά ξέρει ποιάστιγμή καί μέ ποιό τρόπο θά λάβει τά δῶρα τοῦἉγίου Πνεύματος, γιατί τά δῶρα δίνονταιἀπροσδόκητα, ὅποτε καί σ’ ὅποιον θέλει ὁ δωρη-τής. Γι’ αὐτό κάνουν μεγάλο λάθος, ὅσοι περιμέ-νουν νά λάβουν τό Ἅγιο Πνεῦμα μέ συγκεκριμένοτρόπο καί σέ συγκεκριμένη ὥρα. Ὅσοι, μάλιστα,ἐπινοοῦν δικά τους μέσα γιά τό σκοπό αὐτό, ὄχιμόνο δέν πρόκειται νά λάβουν τό Ἅγιο Πνεῦμα,ἀλλά παίρνουν ἐπάνω τους καί μιά φοβερή ἁμαρ-τία.

Πρίν μιλήσουμε γιά τό πῶς μποροῦμε ν’ ἀπο-κτήσουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα, πρέπει νά τονίσουμεὅτι Αὐτό δίνεται μόνο στούς ἀληθινά πιστούς.Καί ἀληθινά πιστός εἶναι ἐκεῖνος πού ὁμολογεῖσωστά τήν ἁγία ὀρθόδοξη πίστη, χωρίς καμιάπρόσθεση ἤ ἀφαίρεση ἤ ἀλλοίωση, ὅπως μᾶς τήνπαρέδωσαν οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι καί ὅπως τή δια-τύπωσαν καί τήν ἐπικύρωσαν οἱ ἅγιοι πατέρεςστίς Οἰκουμενικές Συνόδους. Κάθε ἀμφιβολία ἤ σό-φισμα σέ θέματα πίστεως εἶναι ἀνυπακοή. Καί ὁἀνυπάκουος δέν μπορεῖ ποτέ νά γίνει ναός καί κα-τοικητήριο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

γ΄. Πῶς μποροῦμε ν’ ἀποκτήσουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα.

Τά γνωστά καί ἀποτελεσματικά μέσα γιάτήν ἀπόκτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, σύμφωναμέ τή διδασκαλία τῶν ἱε-ρῶν Γραφῶν καί τήν

πείρα τῶν μεγάλων ἁγίων, εἶναι τά ἑξῆς: Ἡ καθαρή καρδιά καί τό ἁγνό σῶμα. Ἡ ταπεινοφροσύνη. Ἡ ὑπακοή στή φωνή τοῦ Θεοῦ. Ἡ προσευχή. Ἡ καθημερινή αὐταπάρνηση. Ἡ ἀνάγνωση καί ἀκρόαση τῆς Ἁγίας

Γραφῆς. 7. Τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας καί κα-

τεξοχήν ἡ θεία κοινωνία. Κάθε πιστή ψυχή μπορεῖ νά γεμίσει μέ Ἅγιο

Πνεῦμα, ἄν καθαριστεῖ ἀπό τήν ἁμαρτία, ἀπαλ-λαγεῖ ἀπό τή φιλαυτία καί ἐλευθερωθεῖ ἀπό τήνὑπερηφάνεια. Τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι πάντα ὁλό-γυρά μας καί ἐπιθυμεῖ νά μπεῖ μέσα μας. Ἀλλά οἱκακές μας πράξεις μᾶς περιβάλλουν σάν ἰσχυρόπέτρινο τεῖχος καί τ’ ἁμαρτήματά μας σάν ἄγριοιφρουροί Τό διώχνουν μακριά μας καί δέν Τό ἀφή-νουν νά μᾶς πλησιάσει.

Κάθε ἁμαρτία διώχνει τό Ἅγιο Πνεῦμα. Πιό μι-σητές, ὅμως, Τοῦ εἶναι ἀπό τίς σωματικές ἡ πορ-νεία καί ἀπό τίς ψυχικές ἡ ὑπερηφάνεια. Τό ἍγιοΠνεῦμα, ἡ τέλεια καθαρότητα, δέν μπορεῖ ποτέ νάκατοικήσει σέ ἄνθρωπο μολυσμένο μέ ἁμαρτίες.Πῶς νά μείνει στήν καρδιά μας, ὅταν αὐτή εἶναιγεμάτη μέ μέριμνες, ἐπιθυμίες καί πάθη;

Ἄς δοῦμε, λοιπόν, πιό ἀναλυτικά τά μέσα γιάτήν ἀπόκτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. 1. Ἄν θέλουμε νά μή χάσουμε τό Ἅγιο

Πνεῦμα, πού πήραμε στό βάπτισμα, ἤ, ἄν τό χά-σαμε, νά Τό ἀποκτήσουμε πάλι, ὀφείλουμε νάἔχουμε καρδιά καθαρή καί σῶμα ἁγνό, ἀμόλυντοδηλαδή ἀπό κάθε σαρκική ἁμαρτία.

Καρδιά καί σῶμα πρέπει νά εἶναι ναός τοῦἉγίου Πνεύματος. Καί σ’ ὅποιον ἔχει καθαρή καρ-διά καί ἀμόλυντο σῶμα, τό Ἅγιο Πνεῦμα θά μπεῖκαί θά κυριέψει τήν ψυχή του. Φτάνει νά μήν ἔχειἀποθέσει ὁ ἄνθρωπος αὐτός τήν ἐλπίδα του στάκαλά του ἔργα καί νά μήν καυχιέται γι’ αὐτά, νάμή νομίζει δηλαδή ὅτι δικαιωματικά πρέπει νάλάβει τά δῶρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, σάν ἀμοιβήπού τοῦ χρωστάει ὁ Θεός.

Ἄν ἐσύ εἶχες τήν ἀτυχία νά κηλιδώσεις τήνκαρδιά σου καί νά φθείρεις τό σῶμα σου μέ τήνἁμαρτία, ἀγωνίσου νά καθαριστεῖς μέ τή μετά-

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

8

Αφιέρωμα...jνοια. Πάψε ν’ ἁμαρτάνεις, μετανόησε μέ συντριβήκαί ἄρχισε νά ζεῖς μέ περισσότερη προσοχή. Ἔτσιθ’ ἀξιωθεῖς ν’ ἀπολαύσεις τό Ἅγιο Πνεῦμα. 2. Ἕνα ἀπό τά πιό σίγουρα μέσα γιά τήν

ἀπόκτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ ταπει-νοφροσύνη.

Ἔστω κι ἄν εἶσαι ἄνθρωπος τίμιος, καλός, δί-καιος καί σπλαχνικός, ἔστω κι ἄν τηρεῖς ὅλες τίςἐντολές τοῦ Θεοῦ, νά θεωρεῖς παντοτινά τόνἑαυτό σου σάν ἕναν ἀνάξιο δοῦλο Του, σάν ἕναἐργαλεῖο στά χέρια Του, ἐργαλεῖο μέ τό ὁποῖοἘκεῖνος ἐνεργεῖ. Ἄλλωστε, φτάνει μιά πιό προ-σεκτική ματιά στά καλά μας ἔργα, ἀκόμα καίστίς μεγαλύτερες ἀρετές μας, γιά νά δοῦμε πόσολίγο ἀξίζουν νά λέγονται χριστιανικές ἀρετές.Πόσες φορές, λ.χ., δίνουμε ἐλεημοσύνη, ἄν ὄχι ἀπόματαιοδοξία καί φιλαυτία, ὁπωσδήποτε ὅμωςἀπό ἰδιοτέλεια, σάν τοκογλύφοι, ἐλπίζοντας δη-λαδή ὅτι γιά ἕνα νόμισμα πού δώσαμε στόνφτωχό, θά πάρουμε ἀπό τό Θεό ἑκατό ἤ χίλια;

Ταπεινοφροσύνη εἶναι καί κάτι ἄλλο, τό νάὑπομένεις καρτερικά καί ἀγόγγυστα ὅλες τίςθλίψεις, λύπες καί δυστυχίες, θεωρώντας τες σάντιμωρία γιά τίς ἁμαρτίες σου. Νά μή λές, “Ἀλί-μονο στή συμφορά μου!”, ἀλλά “Καί λίγα εἶναιτοῦτα γιά τίς ἁμαρτίες μου!”. Καί νά ζητᾶς ἀπότό Θεό, ὄχι τόσο νά σέ ἀπαλλάξει ἀπό τίς δοκι-μασίες, ὅσο νά σοῦ δώσει δύναμη γιά νά τίς ὑπο-μένεις. 3. Τό Ἅγιο Πνεῦμα μποροῦμε νά Τό ἀπο-

κτήσουμε ἐπίσης μέ τήν ὑπακοή στή φωνή τοῦΘεοῦ.

Ὁ Θεός μιλάει πολύ καθαρά, μέ τρόπο σαφήκαί κατανοητό. Ἔτσι μποροῦμε ν’ ἀκοῦμε τήφωνή Του σέ κάθε τόπο καί χρόνο καί περίσταση.Φτάνει μόνο νά ἔχουμε αὐτιά γιά ν’ ἀκοῦμε. Εἶσαιλ.χ., δυστυχισμένος; Σέ ἀδίκησε κάποιος; Πέθανεἕνας συγγενής σου; Εἶσαι ἄρρωστος, λυπημένοςἤ μελαγχολικός χωρίς καμιά φανερή αἰτία, ὅπωςσυμβαίνει συχνά σέ ὅλους μας; Σ’ ὅλες αὐτές τίςπεριπτώσεις μπορεῖς ν’ ἀκούσεις τή φωνή τοῦΘεοῦ, πού σοῦ λέει νά συνέλθεις καί, ἀντί νά στη-ρίζεσαι στούς ἀνθρώπους ἤ νά ζητᾶς παρηγοριάστίς διασκεδάσεις καί τά ξεφαντώματα, νά γυρί-σεις μετανοημένος σ’ Αὐτόν, νά ζητήσεις παρη-γοριά καί βοήθεια μόνο ἀπ’ Αὐτόν.

Ἄν πάλι καλοπερνᾶς, ἄν ἔχεις ἄφθονα ἀγαθάκαί καμιάν ἀνάγκη, ἄν οἱ ὑποθέσεις σου ὅλες ἐξε-λίσσονται θετικά, ἄν δέν γνωρίζεις πόνο καίθλίψη, ἀλλά μόνο χαρά, καί μάλιστα χαρά πνευ-ματική, ὅλα τοῦτα εἶναι τοῦ Θεοῦ φωνή, πού σέπαρακινεῖ ν’ ἀγαπᾶς μ’ ὅλη σου τήν καρδιά τόνΕὐεργέτη σου, νά Τόν εὐχαριστεῖς μ’ ὅλη σου τήδύναμη καί νά μήν ξεχνᾶς, ὅταν ἀπολαμβάνεις τ’ἀγαθά αὐτοῦ τοῦ κόσμου, νά βοηθᾶς καί τούς δι-κούς Του ἄσημους ἀδελφούς, δηλαδή τούς φτω-χούς. Νά μήν ξεχνᾶς ἀκόμα, πώς τά ἀληθινάἀγαθά καί ἡ αἰώνια χαρά βρίσκονται στόν οὐρα-νό καί προέρχονται ἀπ’ Αὐτόν πού εἶναι ἡ πηγήκάθε ἀγαθοῦ καί κάθε χαρᾶς.

Ἄν εἶναι παρανομία ἡ περιφρόνηση ἑνός ἐπί-γειου ἄρχοντα, πόσο μεγαλύτερη ἁμαρτία εἶναι ἡπεριφρόνηση τοῦ οὐράνιου Βασιλιᾶ! Ἄν δέν προ-σέξουμε, μπορεῖ ὁ Θεός, μετά τίς ἀναρίθμητεςὀχλήσεις καί τίς ἐπανειλημμένες προσκλήσειςΤου, νά μᾶς ἐγκαταλείψει σάν πεισματάρικα παι-διά. Θά μᾶς ἀφήσει τότε νά κάνουμε ὅ,τι θέλουμε.Ἀλλά μετά ἀπ’ αὐτό ὁ νοῦς μας λίγο-λίγο θάσκοτιστεῖ τόσο πολύ, ὥστε καί οἱ φοβερότερεςἀκόμη ἁμαρτίες δέν θά μᾶς φαίνονται παρά ἀνα-πόφευκτες ἀδυναμίες τῆς ἀνθρώπινης φύσεώςμας. Ὅσο, λοιπόν, ὠφέλιμο καί σωτήριο εἶναι τόν’ ἀκοῦμε τή φωνή τοῦ Θεοῦ, τόσο ἐπικίνδυνο καίκαταστροφικό εἶναι τό νά μήν τῆς δίνουμε σημα-σία. 4. Τό Ἅγιο Πνεῦμα Τό παίρνουμε ἀκόμα μέ

τήν προσευχή. Εἶναι ὁ πιό ἁπλός καί ἀποτελε-σματικός τρόπος, πού μπορεῖ νά τόν χρησιμο-ποιεῖ ὁ καθένας μας ὁποιαδήποτε ὥρα.

Ὅπως γνωρίζουμε, ἡ προσευχή εἶναι ἐξωτε-ρική καί ἐσωτερική. Ὅποιος προσεύχεται κάνο-ντας γονυκλισίες, κάνει ἐξωτερική προσευχή. Καίὅποιος μέ τό νοῦ καί τήν καρδιά του ἀπευθύνεταιστό Θεό πασχίζοντας νά Τόν ἔχει ἀκατάπαυσταστό λογισμό του, κάνει ἐσωτερική προσευχή.

Ὅλοι ξέρετε ποιός ἀπό τούς δύο αὐτούςτρόπους προσευχῆς εἶναι ὁ πιό καλός, ὁ πιό καρ-ποφόρος, ὁ πιό εὐάρεστος στόν Κύριο. Ξέρετε,ἐπίσης, ὅτι μποροῦμε νά προσευχόμαστε παντοῦκαί πάντοτε, ἀκόμα καί τότε πού μᾶς καταβάλλειἡ ἁμαρτία. Μποροῦμε νά προσευχόμαστε καίὅταν δουλεύουμε καί ὅταν ξεκουραζόμαστε, τίς

9ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

γιορτές καί τίς καθημερινές, ὄρθιοι, καθιστοί ἤ ξα-πλωμένοι.

Ἐδῶ χρειάζεται νά σᾶς πῶ μόνο, ὅτι, μολο-νότι ἡ ἐσωτερική προσευχή εἶναι τό πιό ἰσχυρόμέσο γιά τήν ἀπόκτηση τῆς θείας χάριτος, δένπρέπει ν’ ἀφήνουμε καί τήν ἐξωτερική προσευχή,καί μάλιστα τήν κοινή θεία λατρεία. Πολλοί λένε:“Γιατί νά πάω στήν ἐκκλησία; Μπορῶ καί στόσπίτι νά προσευχηθῶ. Ἐκεῖ περισσότερο ἁμαρ-τάνεις παρά προσεύχεσαι”. Ἀλλά τί τούς κάνει,νομίζετε, νά μιλοῦν ἔτσι; Ἡ καλή τους γνώση ἤ ἡὀρθή τους κρίση; Καθόλου! Ἀπεναντίας, ἡ τεμπε-λιά καί ὁ ἐγωισμός τους. Εἶναι ἀλήθεια, βέβαια,ὅτι μερικές φορές συμβαίνει, δυστυχῶς, νά εἴμα-στε μέσα στήν ἐκκλησία καί ν’ ἁμαρτάνουμε.Αὐτό, ὅμως, δέν γίνεται ἐπειδή ἤρθαμε στήνἐκκλησία, μά ἐπειδή ἤρθαμε μέ διάθεση ἀκατάλ-ληλη, ὄχι γιά νά προσευχηθοῦμε, μά γιά ἄλλα!Καί γιά νά πεισθεῖτε, κοιτάξτε ἐκείνους πού, μέ τίςπαραπάνω προφάσεις, δέν ἔρχονται στήν ἐκκλη-σία. Μήπως προσεύχονται στό σπίτι τους; Κάθεἄλλο!

Εἴπαμε πρίν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος πού δέν ἔχειμέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα, δέν μπορεῖ νά προ-σευχηθεῖ ἀληθινά. Πράγματι, γιά νά προσευχηθεῖκανείς ὅπως πρέπει, χρειάζεται πολύς κόπος, με-γάλος ἀγώνας. Δέν εἶναι δυνατόν ἀμέσως ἤ ἔστωσέ σύντομο χρονικό διάστημα νά κατευθύνει τόνοῦ καί τήν καρδιά του στό Θεό. Ἀλλά, ὅμως, τίἀποκτιέται στόν κόσμο τοῦτο εὔκολα, γρήγορακαί ἄκοπα; Ποιά τέχνη, ποιά ἐπιστήμη, ποιάπνευματική παρηγοριά; Γι’ αὐτό νά προσεύχε-σαι. Ἀκόμα κι ἄν στήν προσευχή σου βλέπειςπολύ κόπο καί καμιά εὐχαρίστηση, νά προσεύ-χεσαι μέ ἐπιμέλεια καί ζῆλο. Νά συνηθίζεις τόνἑαυτό σου στήν προσευχή καί τή συνομιλία μέ τόΘεό. Νά προσπαθεῖς, ὅσο μπορεῖς, νά συμμα-ζεύεις καί νά ἐλέγχεις τίς σκορπισμένες σου σκέ-ψεις. Ἔτσι, σιγά-σιγά, ἡ προσευχή σου θάγίνεται ὅλο καί πιό εὔκολη. Θ’ ἀρχίσεις κι ἐσύ νάαἰσθάνεσαι μιά γλυκειά παρηγοριά. Καί ἄν κάνειςεἰλικρινή προσπάθεια, τό Ἅγιο Πνεῦμα, βλέπον-τας τήν ἀγωνιστικότητά σου καί τή γνησιότητατοῦ πόθου σου, γρήγορα θά σέ βοηθήσει. Καίἀφοῦ μπεῖ μέσα σου, θά σοῦ διδάξει τήν ἀληθινήπροσευχή.

Ὁ Θεός μᾶς ζητάει νά προσευχόμαστε ἀδιά-κοπα (Α΄ Θεσσ. 5:17). Πολλοί λένε: “Πῶς εἶναι δυ-νατό νά προσευχόμαστε ἀδιάκοπα, ἀφοῦ ζοῦμεστόν κόσμο; Ἄν ἀσχοληθοῦμε μόνο μέ τήν προ-σευχή, πότε θά ἐκπληρώσουμε τίς ὑποχρεώσειςμας καί θ’ ἀσχοληθοῦμε μέ τίς δουλειές μας;”.

Δέν μποροῦμε, βέβαια, νά κάνουμε ἀδιάλει-πτη προσευχή ἐξωτερικά, νά στεκόμαστε δηλαδήπάντοτε σέ στάση προσευχῆς, γιατί πρέπει καίνά δουλέψουμε καί πολλές ἄλλες ἀνάγκες μας νάἱκανοποιήσουμε. Ὅποιος, ὅμως, συναισθάνεταιτήν ἐσωτερική του φτώχεια, δέν θά πάψει νά προ-σεύχεται, ὅ,τι κι ἄν κάνει. Ὅποιος θερμά ποθεῖ νάμπεῖ στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν, θά βρεῖ τήνεὐκαιρία καί τό χρόνο νά προσεύχεται, τόσο ἐσω-τερικά ὅσο καί ἐξωτερικά. Ἀκόμα κι ὅταν ἐργάζε-ται βαριά καί ἀκατάπαυστα, θά βρεῖ καιρό νάμιλήσει στό Θεό. Δέν βρίσκει καιρό νά προσευχη-θεῖ μόνο ἐκεῖνος πού δέν θέλει νά προσευχηθεῖ.

Μερικοί πιστεύουν ὅτι προσευχή μπορεῖ νάγίνεται μόνο ἀπό βιβλία. Καλό εἶναι, βέβαια, ἄν

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

10

Αφιέρωμα...jμπορεῖς, νά ἱκετεύεις καί νά δοξολογεῖς τό Θεό μέτά λόγια τῶν ψαλμῶν καί τῶν ἐκκλησιαστικῶνὕμνων. Ἄν, ὅμως, εἶσαι ἀγράμματος, τότε φτά-νει νά μάθεις τίς κυριότερες προσευχές, μέ πρώτητήν Κυριακή προσευχή, δηλαδή τό «Πάτερἡμῶν». Σ’ αὐτή τήν προσευχή, πού μᾶς τήν πα-ρέδωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, ἀναφέρονται ὅλες οἱἀνάγκες μας. Ἄν, πάλι, οἱ περιστάσεις δέν ἐπι-τρέπουν νά προσευχηθεῖς γιά ἀρκετή ὥρα, τότελέγε μερικές ἁπλές καί σύντομες προσευχές,ὅπως, «Κύριε, ἐλέησον», «Θεέ μου, βοήθησέ με»,

«Κύριε, συγχώρεσέ με», «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱέτοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με τόν ἁμαρτωλόν». 5. Ἕνας ἀπό τούς ἁγίους πατέρες εἶπε:

“Ἄν θέλεις ἡ προσευχή σου ν’ ἀνεβεῖ κατευθείανστό Θεό, δῶσε της δυό φτερά, τή νηστεία καί τήνἐλεημοσύνη”. Κυρίως μ’ αὐτές τίς δύο πρακτικέςἀρετές πραγματοποιεῖται ἡ καθημερινή αὐτα-πάρνηση.

Νηστεία γενικά καί γιά κάθε ἄνθρωπο εἶναιἡ ἐγκράτεια καί ὁ αὐστηρός μετριασμός στήχρήση τῆς τροφῆς. Σκοπός τῆς νηστείας εἶναι νάταπεινώσει καί νά ἐλαφρύνει τό σῶμα, κάνοντάςτο ἔτσι πιό ὑπάκουο στήν ψυχή.

Γιατί ἕνα χορτάτο καί παχύσαρκο σῶμα ζη-τάει εὐκολίες καί ἀνέσεις, μᾶς κάνει ράθυμους καίδέν μᾶς ἀφήνει νά συλλογιζόμαστε τό Θεό. Δένειτήν ψυχή, τήν πνίγει, τήν κάνει ὅ,τι θέλει.

Ἀλλά νηστεύοντας σωματικά, πρέπει συ-νάμα νά νηστεύεις καί ψυχικά: Νά φυλᾶς τήγλώσσα σου ἀπό κάθε κακό ἤ ἀνώφελο λόγο.Νά κυριαρχεῖς στίς ἐπιθυμίες σου. Νά ξεριζώνειςτά πάθη σου.

Ὅσο γιά τήν ἐλεημοσύνη, ἐμεῖς συνήθωςὀνομάζουμε ἔτσι τή βοήθεια πού δίνουμε στούς

φτωχούς. Δέν εἶναι, ὅμως, μόνο αὐτή. Ἐλεημο-σύνη εἶναι κάθε πράξη ἀγάπης καί εὐσπλαχνίας:Νά δώσει κανείς τροφή στόν πεινασμένο, νάδώσει νερό στόν διψασμένο, νά ντύσει τόν γυμνό,νά ἐπισκεφθεῖ τόν ἄρρωστο καί τόν φυλακισμένο,νά φιλοξενήσει τόν ἄστεγο, νά περιθάλψει τόὀρφανό κ.λπ.

Ἀλλά γιά νά εἶναι ἡ ἐλεημοσύνη σου ἀλη-θινή, ὅλα αὐτά πρέπει νά τά κάνεις χωρίς νά καυ-χιέσαι, χωρίς νά ζητᾶς τόν ἔπαινο τῶνἀνθρώπων καί τήν εὐγνωμοσύνη ἐκείνων πούεὐεργετεῖς. 6. Ἕνας ἄλλος τρόπος, μέ τόν ὁποῖο μπο-

11ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

ροῦμε νά πάρουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα, εἶναι, ὅπωςεἴπαμε, ἡ ἀνάγνωση καί ἀκρόαση τῆς ἉγίαςΓραφῆς.

Ἡ Ἁγία Γραφή εἶναι γιά τόν ἄνθρωπο ἕνα θη-σαυροφυλάκιο, ἀπ’ ὅπου μπορεῖ νά ἀντλήσει φῶςκαί ζωή· φῶς, πού φωτίζει καί σοφίζει, καί ζωή,πού ζωογονεῖ καί παρηγορεῖ καί εὐφραίνει. ἩἉγία Γραφή εἶναι ἕνα ἀπό τά πολυτιμότεραδῶρα τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο, μιά μεγάλη εὐερ-γεσία, ἀπό τήν ὁποία ὁ καθένας μπορεῖ νά ὠφε-ληθεῖ, φτάνει μόνο νά τό θελήσει. Ἡ Ἁγία Γραφήεἶναι ἡ θεία σοφία, μιά σοφία τόσο θαυμαστή καίἐξαιρετική, πού μπορεῖ νά τήν κατανοήσει ὁ πιόἁπλός κι ἀγράμματος ἄνθρωπος. Γι’ αὐτόἀκριβῶς πολλοί ἁπλοί ἄνθρωποι, διαβάζοντας ἤἀκούγοντας τήν Ἁγία Γραφή, ἔγιναν εὐσεβεῖς καίἔλαβαν τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἐνῶ ἀπεναντίας ἄλλοι,καί μάλιστα μορφωμένοι, μελετώντας την, πλα-νήθηκαν καί χάθηκαν. Αὐτό ἔγινε, γιατί οἱ πρῶτοιτή διάβαζαν μέ ἁπλότητα καρδιᾶς, χωρίς ὀρθο-λογιστικά ψιλολογήματα, ἐπιδιώκοντας νάπλουτίσουν ὄχι σέ γνώση ἀνθρώπινη, ἀλλά σέχάρη καί δύναμη καί Πνεῦμα Θεοῦ, ἐνῶ οἱ δεύτε-ροι, νομίζοντας πώς εἶναι σοφοί καί πώς τά ξέ-ρουν ὅλα, ζητοῦσαν στή Γραφή ὄχι τή δύναμη καίτό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά τή σοφία τοῦ κόσμου. 7. Τό Ἅγιο Πνεῦμα Τό ἀποκτοῦμε, τέλος,

μέ τή συμμετοχή στά ἱερά μυστήρια τῆς Ἐκκλη-σίας μας καί κατεξοχήν μέ τή θεία κοινωνία.

Ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶπε: «Ὅποιος τρώει τήσάρκα μου καί πίνει τό αἷμα μου, εἶναι ἑνωμένοςμαζί μου κι ἐγώ μαζί του. Αὐτός ἔχει ζωή παντο-τινή. Καί ἐγώ θά τόν ἀναστήσω τήν ἔσχατηἡμέρα» (πρβλ. Ἰω. 6:56, 54). Ὅποιος, δηλαδή,ἄξια κοινωνεῖ τά ἅγια μυστήρια, ἑνώνεται μέ τόνΚύριο. Καί ὅποιος μέ ἀληθινή μετάνοια, καθαρήκαρδιά, θεῖο φόβο καί ἀκράδαντη πίστη παίρνειτό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου, παίρνει συνάμακαί τό Ἅγιο Πνεῦμα, πού, μπαίνοντας στόνἄνθρωπο, τόν ἑτοιμάζει νά δεχτεῖ καί τόν ἸησοῦΧριστό καί τό Θεό Πατέρα, νά γίνει δηλαδή ναόςκαί κατοικητήριο τοῦ ἀληθινοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ.Ἀπεναντίας, ὅποιος κοινωνεῖ τό Σῶμα καί τόΑἷμα τοῦ Κυρίου ἀνάξια, μέ ψυχή ἀκάθαρτη, μέκαρδιά γεμάτη κακία, ἐκδικητικότητα καί μίσος,ὄχι μόνο δέν παίρνει τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἀλλά γίνε-

ται προδότης, ὅπως ὁ Ἰούδας, καί σταυρώνει τόΧριστό γι’ ἄλλη μιά φορά.

Τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, γι’αὐτούς πού ἄξια τό μεταλαβαίνουν, εἶναι τό φάρ-μακο πού θεραπεύει κάθε ἀσθένεια καί κάθε ἀδυ-ναμία. Καί ποιός ἀπό μᾶς εἶναι σέ κατάστασητέλειας ὑγείας; Ποιός δέν χρειάζεται θεραπεία,ἀνακούφιση καί παρηγοριά;

Τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡτροφή μας στό δρόμο πρός τή βασιλεία τῶνοὐρανῶν. Μπορεῖ ποτέ νά ξεκινήσει κανείς γιά με-γάλη καί κοπιαστική πορεία χωρίς τροφή;

Τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ εἶναιὁρατό ἁγιαστικό μέσο, πού μᾶς τό κληροδότησεὁ ἴδιος ὁ Κύριος καί μᾶς τό ἄφησε γιά τόν ἁγια-σμό μας. Ποιός δέν θά ἤθελε νά γίνει μέτοχος σέμιά τέτοια κληρονομιά καί ν’ ἁγιαστεῖ;

Μήν ἀμελεῖτε, λοιπόν, νά πλησιάζετε στό Πο-τήριο τῆς ζωῆς. Ἀλλά νά πλησιάζετε μέ φόβοΘεοῦ καί πίστη. Ὅποιος ἀρνεῖται ἤ ἀμελεῖ νά κοι-νωνήσει, δέν ἀγαπάει τό Χριστό, γι’ αὐτό οὔτε τόἍγιο Πνεῦμα θά λάβει οὔτε στήν οὐράνια βασι-λεία θά μπεῖ.

Αὐτά, λοιπόν, εἶναι τά μέσα, μέ τά ὁποῖαμποροῦμε ν’ ἀποκτήσουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα: κα-θαρή καρδιά καί ἁγνή ζωή, ταπεινοφροσύνη,ὑπακοή στή φωνή τοῦ Θεοῦ, προσευχή, αὐτα-πάρνηση, μελέτη τῶν ἱερῶν βιβλίων, θεία κοινω-νία.

Τό καθένα ἀπ’ αὐτά τά μέσα ἀρκεῖ, βέβαια,καί μόνο του γιά νά μᾶς χαρίσει τό Ἅγιο Πνεῦμα.Μά εἶναι πιό καλό καί πιό ἀποτελεσματικό νά τάχρησιμοποιοῦμε ὅλα μαζί. Τότε, χωρίς καμιάνἀμφιβολία, θά λάβουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα. Καί θάγίνουμε ἅγιοι!

Τελειώνοντας, πρέπει νά ποῦμε, ὅτι, ἄν κά-ποιος ἀξιωθεῖ νά λάβει τό Ἅγιο Πνεῦμα καί στήσυνέχεια πέσει σέ ἁμαρτία, Τό διώχνει ἀπό μέσατου. Καί τότε, ὅμως, ἄς μήν ἀπελπιστεῖ, ἄς μή νο-μίσει ὅτι χάθηκαν ὅλα. Ὅσο πιό γρήγορα μπορεῖ,ἄς προσπέσει στό Θεό μέ θέρμη, μέ μετάνοια, μέπροσευχή. Καί τό Ἅγιο Πνεῦμα θά ἐπιστρέψειμέσα του.

(ἀπό ἀνάτυπο τῆς Ἱ.Μ.Παρακλήτου Ὀρωπού

Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ.)

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

12

Διὰ τὴν ὀνομαστὴν δέσποιναν, τὴν πονηρὰν κοι-λίαν ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ τώρα νὰ ὁμιλήσωμε περὶκοιλίας, ἀπεφασίσαμε πάλι, ὅπως καὶ σὲ ὅλα τὰἄλλα θέματα, νὰ στρέψωμε τὴν φιλοσοφία μαςἐναντίον μας. Διότι εἶναι ἀξιοθαύμαστο ἐὰν ἀπηλ-λάγη  κανεὶς ἀπὸ αὐτήν, πρὶν κατοικήση τὸντάφο.

2. Γαστριμαργία εἶναι ἡ ὑποκριτικὴ συμπε-ριφορὰ τῆς κοιλίας, ἡ ὁποία, ἐνῷ εἶναι χορτα-σμένη, φωνάζει  πὼς εἶναι ἐνδεής· καὶ ἐνῷ εἶναιπαραφορτωμένη μέχρι διαρρήξεως, ἀνακράζει ὅτιπεινᾶ. Γαστριμαργία εἶναι ἡ δημιουργὸς τῶν κα-ρυκευμάτων, ἡ πηγὴ τῶν τέρψεων τοῦ λάρυγ-γος. Ἐσὺ ἔκλεισες τὴν φλέβα  (τῶν ἡδονικῶνἀπαιτήσεών της), ἀλλὰ αὐτὴ ξεπρόβαλε ἀπὸἄλλο μέρος. Τὴν ἔφραξες καὶ τούτη, ἀλλὰ και-νούργια ἀνοίχθηκε. Γαστριμαργία εἶναι μίαἀπάτη τῶν ὀφθαλμῶν. Καθ᾿ ἣν στιγμὴν κά-ποιος  τρώγει τὸ μέτριο σὲ ποσότητα φαγητότου, ἡ γαστριμαργία τὸν κάνει νὰ σκέπτεται,πῶς νὰ ἦταν δυνατὸ νὰ καταβροχθίση διὰ μιᾶςτὰ σύμπαντα.

3. Ὁ χορτασμὸς ἀπὸ φαγητὰ εἶναι πατὴρτῆς πορνείας· ἡ θλίψις δὲ τῆς κοιλίας εἶναι πρόξε-νος τῆς ἁγνότητος. Ἐκεῖνος ποὺ ἐκολάκευσε τὸνλέοντα, πολλὲς φορὲς τὸν ἡμέρωσε. Ἐκεῖνος ὅμως

ποὺ περιποιήθηκε τὴν σάρκα, περισσότερο τὴνἐξαγρίωσε.

4. Χαίρεται ὁ Ἰουδαῖος τὸ Σάββατο ἢ τὶς ἑορ-τές, καὶ ὁ γαστρίμαργος μοναχὸς τὸ Σάββατο καὶτὴν Κυριακή. Ἀπὸ καιρὸ ὑπολογίζει τὸ Πάσχακαὶ ἀπὸ πολλὲς ἡμέρες ἑτοιμάζει τὰ φαγητά. Ὁδοῦλος τῆς κοιλίας σκέπτεται μὲ τί εἴδους φα-γητὰ θὰ ἑορτάση, ὁ δὲ δοῦλος τοῦ Θεοῦ μὲ τί χα-ρίσματα θὰ  πλουτήση. Ὁ κοιλιόδουλος, ὅτανἔλθη κάποιος ξένος, συνέχεται ὁλόκληρος ἀπὸτὴν ἀγάπη -ἀγάπη ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴν γα-στριμαργία- καὶ θεωρεῖ ὡς ἀναψυχὴ τοῦ ἀδελφοῦτὴν ἰδική του κατάλυσι!

Ἐπὶ παρουσίᾳ ὡρισμένων ἄλλων ἀπεφάσισετὴν κατάλυσι οἴνου, καὶ νομίζοντας πὼς κρύβειτὴν ἀρετή του, ὑποδουλώθηκε στὸ πάθος του.

5. Ἐχθρεύεται πολλὲς φορὲς ἡ κενοδοξίαπρὸς τὴν γαστριμαργία καὶ ἀντιμάχονται γιὰτὴν κατοχὴ τοῦ ἀθλίου μοναχοῦ σὰν νὰ πρόκει-ται γιὰ ἀγοραστὸ δοῦλο. Ἡ μὲν γαστριμαργίατὸν ὠθεῖ στὴν κατάλυσι, ἡ δὲ κενοδοξία του συ-νιστᾶ τὴν ἐπίδειξι τῆς ἀρετῆς του, ἀλλὰ ὁ σοφὸςμοναχὸς θὰ τὶς ἀποφύγη καὶ τὶς δυὸ διώχνονταςστὴν κατάλληλη ὥρα τὴν μία μὲ τὴν βοήθεια τῆςἄλλης.

6. Ὅταν ἡ σάρκα σφριγᾶ, ἂς φυλάξωμε τὴν

Γνώρισόν μοι...j

Ἁγίου Ἰωάννου Σιναΐτου

Περί γαστριμαργίας

13ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

ἐγκράτεια παντοῦ καὶ πάντοτε. Ὅταν δὲ ἠρεμῆ-πράγμα ποὺ δὲν πιστεύω ὅτι κατορθώνεται πρὸτοῦ τάφου- ἂς ἀποκρύψωμε τὴν ἐργασία μας.

7. Εἶδα ἡλικιωμένους ἱερεῖς νὰ ἐμπαίζωνταιἀπὸ τοὺς δαίμονες καὶ νὰ δίνουν εὐλογία σὲ νέους,ποὺ δὲν ἐξηρτῶντο πνευματικῶς ἀπὸ αὐτούς, νὰκαταλύσουν σὲ ἐπίσημο τραπέζι κρασὶ καὶ ὅ,τιἄλλο. Ἐὰν μὲν οἱ ἱερεῖς αὐτοὶ ἔχουν ἐν Κυρίῳ καλὴμαρτυρία, ἂς κάνωμε μετρία κατάλυσι. Ἐὰν ὅμωςεἶναι ἀμελεῖς, ἂς μὴ λάβωμε καθόλου ὑπ᾿ ὄψιν μαςτὴν εὐλογία τους, καὶ μάλιστα ἐὰν τύχη καὶ μα-χώμεθα ἐναντίον σαρκικῆς πυρώσεως.

8. Ἐνόμισε ὁ θεήλατος Εὐάγριος ὅτι ἔγινε σο-φώτερος τῶν σοφῶν καὶ στὴν μορφὴ καὶ στὸ πε-ριεχόμενο  τῶν λόγων του. Ἀπατήθηκε ὅμως ὁταλαίπωρος καὶ φάνηκε ἀνοητότερος τῶν ἀνοή-των καὶ σὲ πολλὰ ἄλλα ζητήματα καὶ σ᾿ αὐτό.Ἐδίδαξε: «Ὁσάκις ἡ ψυχὴ ἐπιθυμεῖ ποικίλα φα-γητά, ἂς θλίβεται μὲ ἄρτον μόνο καὶ ὕδωρ». Εἶναιδὲ ἡ προσταγή του αὐτὴ σὰν νὰ προτρέπης ἕναπαιδὶ ν᾿ ἀνεβῆ μὲ ἕνα βῆμα ὅλη τὴν σκάλα.

Ἐμεῖς ὅμως, ἀντικρούοντες τὸν ὁρισμό του,ὡς ἑξῆς ὁρίζουμε: Ὅταν ἐπιθυμοῦμε τὰ διάφοραφαγητά, ζητοῦμε κάτι ποὺ εἶναι μέσα στὴν φύσιμας. Γι᾿ αὐτὸν τὸν λόγο ἂς χρησιμοποιήσωμε ἕνατέχνασμα πρὸς τὴν πολυμήχανη κοιλία, καὶ μά-λιστα ἂν δὲν μᾶς ἀπειλῆ βαρύτατος πόλεμος ἢδὲν ὑπάρχη πένθος ἢ κανὼν γιὰ προηγούμενεςσοβαρὲς πτώσεις. Ἂς κόψωμε πρῶτα τὰ λιπαρά,ἔπειτα τὰ ἐρεθιστικὰ καὶ ἔπειτα τὰ εὔγευστα.

9. Ἄν σοῦ εἶναι εὔκολο, δίδε στὴν κοιλία σουτροφὴ χορταστικὴ καὶ εὐκολοχώνευτη, ὥστε μὲτὸν χορτασμὸ νὰ ἱκανοποιήσουμε τὴν ἀχόρτα-στη ὄρεξί της, ἐνῷ μὲ τὴν σύντομη χώνευσι νὰ σω-θοῦμε ἀπὸ  τὴν σαρκικὴ πύρωσι σὰν ἀπὸμάστιγα. Ἂς ἐξετάσωμε, καὶ θὰ βροῦμε πὼς τὰπερισσότερα ἀπὸ τὰ φαγητὰ ποὺ «φουσκώνουν»ἐρεθίζουν τὴν σάρκα.

10. Νὰ γελᾶς μὲ τὸν δαίμονα ποὺ σοῦ ὑπο-βάλλει μετὰ τὸ δεῖπνο νὰ ἀφήσης γιὰ τὴν ἑπόμενηἡμέρα τοὺς κανόνες τῶν προσευχῶν σου, διότι θὰἔλθη ἡ ἐνάτη ὥρα τῆς ἑπομένης, καὶ δὲν θὰ ἔχη τη-ρηθῆ ἡ συμφωνία τῆς προηγουμένης.

11. Ἄλλη εἶναι ἡ ἐγκράτεια ποὺ ἁρμόζει σὲὅσους δὲν ἔχουν δοκιμάσει μεγάλες πτώσεις καὶἄλλη σὲ ὅσους ἔχουν ὑποπέσει σ᾿ αὐτές. Οἱ μὲνπρῶτοι ἔχουν ὡς γνώμονα τὴν σαρκικὴ κίνησι, οἱ

δὲ δεύτεροι ἀντιμετωπίζουν τὸ θέμα μὲ σκληρό-τητα καὶ ἀδιαλλαξία μέχρι θανάτου. Καὶ οἱ μὲνπροσπαθοῦν νὰ διαφυλάττουν πάντοτε τὴν σω-φροσύνη τοῦ νοῦ, ἐνῷ οἱ δὲ ἐξευμενίζουν τὸν Θεὸνμὲ τὴν σκυθρωπότητα τῆς ψυχῆς καὶ μὲ τὴν θλίψιτῆς σαρκός.

12. Ὁ καιρὸς τῆς εὐφροσύνης καὶ τῆς «πα-ρακλήσεως» στὸν τέλειο μοναχὸ εἶναι καιρὸς ἀμε-ριμνίας, στὸν ἀγωνιστὴ καιρὸς πάλης καὶ στὸνἐμπαθῆ «ἑορτῶν ἑορτὴ καὶ πανήγυρις πανηγύ-ρεων».

13. Ὄνειρα γύρω ἀπὸ τροφὲς καὶ φαγητὰσυναντῶνται στὴν καρδία τῶν γαστριμάργων,καὶ ὄνειρα γύρω ἀπὸ τὴν κόλασι καὶ τὴν Κρίσι συ-ναντῶνται στὴν καρδία τῶν μετανοούντων.

14. Κυριάρχησε στὴν κοιλία σου, πρὶν κυ-ριαρχήση αὐτὴ πάνω σου, καὶ τότε θὰ ἀναγ-κασθῆς νὰ νηστεύης γεμάτος καταισχύνη. Αὐτὸποὺ εἶπα τὸ καταλαβαίνουν ἐκεῖνοι ποὺ ἔπεσανστὸν ἀκατανόμαστο βόθρο. Ὅσοι εἶναι εὐνοῦχοι– (κατὰ πνεῦμα εὐνοῦχοι – πρβλ. Ματθ. ιθ´ 12) –δὲν ἐγνώρισαν τὸ ἁμάρτημα αὐτό.

15. Ἂς περικόψωμε τὶς ἀπαιτήσεις τῆς κοι-λίας μὲ τὴν σκέψι τοῦ αἰωνίου πυρός. Μερικοὶποὺ  ὑπετάγησαν σ᾿ αὐτὴν ἔφθασαν στὴνἀνάγκη στὸ τέλος νὰ ἀποκόψουν τὰ μέλη τοῦσώματός τους, καὶ ἀπέθαναν ἔτσι σωματικὰ καὶψυχικά. Ἂς ἐρευνήσωμε, καὶ ὁπωσδήποτε θὰ δια-πιστώσωμε πὼς τὰ ἠθικά μας ναυάγια προέρ-χονται μόνο ἀπὸ τὴν γαστριμαργία.

16. Ὁ νοῦς τοῦ νηστευτοῦ προσεύχεται κα-θαρὰ καὶ προσεκτικά, τοῦ δὲ ἀκρατοῦς εἶναι γε-μάτος ἀπὸ ἀκάθαρτες εἰκόνες. Ὁ χορτασμὸς τῆςκοιλίας ἐξήρανε τὶς πηγὲς τῶν δακρύων. Ὅτανὅμως αὐτὴ ἀπεξηράνθη, ἐδημιούργησε τὰ ὕδατατῶν δακρύων.

17. Ἐκεῖνος ποὺ περιποιεῖται τὴν κοιλία τουκαὶ ἀγωνίζεται νὰ νικήση τὸ πνεῦμα τῆς πορ-νείας,  ὁμοιάζει μὲ ἐκεῖνον ποὺ προσπαθεῖ νὰσβήση μεγάλη φωτιὰ μὲ λάδι. Ὅταν θλίβεται ἡκοιλία ταπεινοῦται ἡ καρδία. Ὅταν ὅμως δέχεταιπεριποιήσεις, θεριεύουν καὶ ἀλαζονεύονται οἱ λο-γισμοί.

18. Ἐξέταζε τὸν ἑαυτόν σου τὴν πρώτη ὥρατῆς ἡμέρας καὶ τὸ μεσημέρι καὶ τὴν τελευταία πρὸτοῦ φαγητοῦ, καὶ θὰ κατανοήσης ἔτσι τὴν ὠφέ-λεια τῆς νηστείας. Τὸ πρωὶ (ποὺ δὲν πεινᾶς) οἱ λο-

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

14

γισμοὶ σκιρτοῦν καὶ περιπλανῶνται ἐδῶ κι ἐκεῖ,κατὰ τὴν ἕκτη ὥρα ἀτονοῦν κάπως, καὶ κατὰτὸ ἡλιοβασίλεμα ἔχουν ἐντελῶς ταπεινωθῆ.

19. Θλίβε τὴν κοιλία καὶ ὁπωσδήποτε θὰ κλεί-σης καὶ τὸ στόμα· διότι ἡ γλώσσα ἰσχυροποιεῖταιἀπὸ τὰ πολλὰ φαγητά. Νὰ πυγμαχῆς συνεχῶςἐναντίον της καὶ νὰ ἐπαγρυπνῆς συνεχῶς ἐπάνωτης. Ἐὰν ἐσὺ κοπιάσης ὀλίγο, ἀμέσως καὶ ὁ Κύ-ριος σὲ βοηθεῖ.

20. Ὅσο χρησιμοποιοῦνται καὶ μαλακώνουνοἱ ἀσκοί, τόσο αὐξάνουν στὴν χωρητικότητα.Ὅταν ὅμως μείνουν περιφρονημένοι καὶ ἀχρησιμο-ποίητοι, θὰ μαζέψουν καὶ δὲν θὰ χωροῦν τόσοπολύ.

21. Ἐκεῖνος ποὺ καταπιέζει τὴν κοιλία μὲπολλὰ φαγητά, ἐπλάτυνε τὰ ἔντερα, ἐνῷ ἐκεῖνοςποὺ τῆς  ἐναντιώνεται, τὰ ἐστένευσε. Καὶ ὅταναὐτὰ ἐστένευσαν, δὲν χρειάζονται πολλὰ φαγητά,ὁπότε κατὰ  φυσικὸ τρόπο μαθαίνομε νὰ νη-στεύωμε.

22. Ἡ δίψα πολλὲς φορὲς ἐσταμάτησε τὴνδίψα. Εἶναι ὅμως δυσχερὲς καὶ ἀκατόρθωτο μὲ τὴνπείνα νὰ περικοπῆ ἡ πείνα. Ὅταν σὲ νικήση ἡ κοι-λία, δάμαζέ την μὲ σωματικοὺς κόπους. Καὶ ἂναὐτὸ σοῦ εἶναι ἀδύνατο διὰ λόγο της ἀσθενείας,πάλαιψε ἐναντίον της μὲ τὴν ἀγρυπνία.

23. Ὅταν βαραίνουν οἱ ὀφθαλμοί, πιάσε τὸἐργόχειρο. Ἐὰν ὅμως ὁ ὕπνος ἔχη φύγει, μὴ τὸπιάνης, διότι δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ προσηλώσηςτὸν νοῦ σου στὸν Θεὸν καὶ στὸν μαμωνᾶ (Ματθ.στ´ 24), δηλαδὴ στὸν Θεὸ καὶ στὸ ἐργόχειρο.

24. Γνώριζε ὅτι πολλὲς φορὲς ὁ δαίμων τῆςγαστριμαργίας ἔρχεται καὶ κάθεται ἐπάνω στὸστομάχι, καὶ κάνει ὥστε νὰ μὴ χορταίνει ὁ ἄνθρω-πος, ἔστω καὶ ἂν φάγη ὁλόκληρη τὴν Αἴγυπτοκαὶ πιῆ ὁλόκληρο τὸν Νεῖλο. Μετὰ τὸ φαγητὸ φεύ-γει ὁ ἀνόσιος καὶ μᾶς στέλνει τὸν δαίμονα τῆςπορνείας, ἀφοῦ τοῦ περιέγραψε τὸ συμβάν. «Νὰτὸν συλλάβης, τοῦ λέγει, νὰ τὸν συλλάβης, νὰτὸν ζαλίσης. Καθὼς ἡ κοιλία του εἶναι παραφορ-τωμένη, δὲν θὰ κουρασθῆς πολύ». Καὶ ἐκεῖνος μόλιςἦλθε χαμογέλασε. Καὶ ἀφοῦ μᾶς ἔδεσε «χειροπό-δαρα» μὲ τὸν ὕπνο, ἔπραξε ὅλα ὅσα θέλησε κατα-λερώνοντας σῶμα καὶ ψυχὴ  μὲ μολυσμοὺς καὶφαντασίες καὶ ἐκκρίσεις. Θαυμαστὸ πράγμα! Νὰβλέπης ἀσώματο νοῦ νὰ μολύνεται καὶ νὰ σκοτί-

ζεται ἀπὸ τὸ σῶμα· καὶ πάλι διὰ μέσου του πηλί-νου σώματος τὸν ἄϋλο νοῦ νὰ καθαρίζεται καὶ νὰλεπτύνεται!

25. Ἐὰν ὑποσχέθηκες στὸν Χριστὸν νὰ βαδί-ζης τὴν στενὴ καὶ τεθλιμμένη ὁδό, στενοχώρησετὴν κοιλία. Διότι ὅταν αὐτὴ δέχεται περιποιήσειςκαὶ πλατύνεται, τότε ἐσὺ ἀθέτησες τὶς ὑποσχέ-σεις.

26. Σύνελθε! Καὶ θὰ ἀκούσης τὸν Χριστὸν νὰλέγη: «Πλατεία καὶ εὐρύχωρος ἡ ὁδὸς τῆς κοιλίας,ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ἀπώλειαν τῆς πορνείας· καὶπολλοὶ εἰσὶν οἱ εἰσπορευόμενοι ἐν αὐτῇ. Τὶ στενὴ ἡπύλη καὶ τεθλιμμένη ἡ ὁδὸς τῆς νηστείας, ἡ εἰσά-γουσα εἰς τὴν ζωὴν τῆς ἁγνείας· καὶ ὀλίγοι εἰσὶνοἱ εἰσερχόμενοι δι᾿ αὐτῆς» (πρβλ. Ματθ. ζ´ 13-14).

27. Ἀρχηγὸς τῶν δαιμόνων εἶναι ὁ πεσῶνἙωσφόρος, καὶ ἀρχηγὸς τῶν παθῶν ὁ λαιμὸς τῆςκοιλίας.

28. Ὅταν λάβης θέσι σὲ πλούσιο τραπέζι,φέρε ἐμπρός σου τὴν μνήμη τοῦ θανάτου καὶ τῆςΚρίσεως·  ἴσως ἔτσι νὰ συγκρατήσης ὀλίγο τὸπάθος. Καὶ ἐνῷ πίνεις, μὴ παύσης νὰ θυμᾶσαι τὸὄξεος καὶ τὴν χολὴ τοῦ Δεσπότου σου. Ἔτσι ἢ θὰἐγκρατευθῆς ἢ τουλάχιστον, ἂν δὲν ἐγκρατευθῆς,θὰ ταπεινωθῆς ἀναστενάζοντας (συγκρίνονταςτὴν πολυφαγία σου μὲ τὸ πάθος τοῦ Χριστοῦ).

29. Μὴ πλανᾶσαι! Οὔτε ἀπὸ τὴν δουλεία τοῦΦαραὼ πρόκειται νὰ ἐλευθερωθῆς οὔτε τὸ ἄνωΠάσχα θὰ ἀντικρύσης, ἐὰν δὲν γευθῆς παντοτεινᾶπικρίδες καὶ ἄζυμα. Πικρίδες εἶναι ἡ βία καὶ κακο-πάθεια τῆς νηστείας, καὶ ἄζυμα τὸ χωρὶς φυσίωσιφρόνημα.

30. Ἂς ἑνωθῆ μὲ τὴν ἀναπνοή σου ὁ λόγοςτοῦ Ψαλμῳδοῦ: «Ὅταν μὲ ἐνωχλοῦσαν οἱ δαίμο-νες, ἐφοροῦσα πένθιμο ἔνδυμα καὶ ἐταπείνωνα μὲνηστεία τὴν ψυχή μου καὶ ἡ προσευχή μου εἶχεκολληθῆ στοὺς κόλπους τῆς ψυχῆς μου» (πρβλ.Ψαλμ. λδ´ 13).

31. Ἡ νηστεία εἶναι βία φύσεως καὶ περιτομὴτῶν ἡδονῶν τοῦ λάρυγγος, ἐκτομὴ τῆς σαρ-κικῆς πυρώσεως, ἐκκοπὴ τῶν πονηρῶν λογισμῶν,ἀπελευθέρωσις ἀπὸ μολυσμοὺς ὀνείρων, καθαρό-της προσευχῆς, φωτισμὸς τῆς ψυχῆς, διαφύλαξιςτοῦ νοῦ, διάλυσις τῆς πωρώσεως, θύρα τῆς κα-τανύξεως, ταπεινὸς στεναγμός, χαρούμενη συν-τριβή, σταμάτημα τῆς πολυλογίας, ἀφορμὴ

Γνώρισόν μοι...j

ἡσυχίας, φρουρὸς τῆς ὑπακοῆς, ἐλαφρότης τοῦὕπνου, ὑγεία τοῦ σώματος, πρόξενος τῆς ἀπα-θείας, ἄφεσις τῶν ἁμαρτημάτων, θύρα καὶ ἀπό-λαυσις τοῦ παραδείσου.

32. Ἂς συλλάβωμε καὶ ἂς ἀνακρίνωμε καὶαὐτὸν τὸν ἐχθρὸν -προπαντὸς αὐτόν- ποὺ εὑρί-σκεται ἐπικεφαλῆς ὅλων τῶν ἐπικινδύνων ἐχθρῶνμας. Αὐτὸν ποὺ εἶναι ἡ θύρα τῶν παθῶν, ἡ πτῶσιςτοῦ Ἀδάμ, ἡ ἀπώλεια τοῦ Ἠσαῦ, ὁ ὄλεθρος τῶνἸσραηλιτῶν, ἡ ἀσχημοσύνη τοῦ Νῶε, ἡ προδοσίατῶν Γομόρρων, ἡ κατηγορία τοῦ Λώτ, ἡ ἐξολό-θρευσις τῶν υἱῶν τοῦ ἱερέως Ἠλεῖ, ὁ καθοδηγητὴςπρὸς τοὺς μολυσμούς. Ἂς τὴν ἀνακρίνωμε -τὴνγαστριμαργία- ἀπὸ ποῦ γεννᾶται, ποιοὶ εἶναι οἱἀπόγονοί της, ποιὸς εἶναι αὐτὸς ποὺ τὴν συντρί-βει καὶ ποιὸς αὐτὸς ποὺ τὴν ἐξολοθρεύει τελείως.

«Λέγε μας, ὦ τύραννε ὅλων τῶν ἀνθρώπων,σὺ ποὺ τοὺς ἐξαγοράζεις ὅλους μὲ τὸ χρυσάφιτῆς ἀπληστίας, ἀπὸ ποῦ εἰσέρχεσαι μέσα μας; Καὶτί ἐν συνεχείᾳ συνηθίζεις νὰ γεννᾶς ἐκεῖ; Καὶπῶς μποροῦμε νὰ ἐπιτύχωμε τὴν ἔξοδό σου καὶἀπομάκρυνσι ἀπὸ ἐμᾶς»;

Ἐκείνη δὲ ταλαιπωρημένη ἀπὸ τὶς ὕβρειςαὐτές, γεμάτη μανία καὶ ἀγριότητα μᾶς ἀποκρί-θηκε τυραννικά:

«Γιατί μὲ ὀνειδίζετε σεῖς ποῦ εἶσθε ὑπόλογοιἀπέναντί μου; Καὶ πῶς φροντίζετε νὰ μὲ ἀποχω-ρισθῆτε, ἐνῷ ἐγὼ εἶμαι ἐκ φύσεως συνδεδεμένη μαζὶσάς; Θύρα γιὰ μένα εἶναι ἡ φύσις τῶν φαγητῶν.Αἰτίας τῆς ἀπληστίας μου εἶναι ἡ συνεχὴς χρῆσις.Ἀφορμὴ δὲ τῆς ἐπικρατήσεως τοῦ πάθους μουεἶναι ἡ προϋπάρχουσα συνήθεια, ἡ ἀναισθησίατῆς ψυχῆς καὶ ἡ λησμοσύνη τοῦ θανάτου.» Καὶ πῶς ζητεῖτε νὰ μάθετε τὰ ὀνόματα τῶν ἀπο-γόνων μου; Θὰ τοὺς ἀπαριθμήσω καὶ θὰ πληθυν-θοῦν περισσότερο ἀπὸ τὴν ἄμμο. Ἀκοῦστε ὅμωςποιοὶ θεωροῦνται ὡς υἱοί μου πρωτότοκοικαὶ ἀγαπητοί:

Πρωτότοκός μου υἱὸς εἶναι ὁ ὑπηρέτης τῆςπορνείας. Δεύτερος ἡ σκληροκαρδία. Τρίτοςὁ ὕπνος. Ἀπὸ ἐμένα ἐπίσης γεννῶνται ἡ θάλασσατῶν λογισμῶν, τὰ κύματα τῶν μολυσμῶν, ὁβυθὸς τῶν κρυπτῶν καὶ ἀνεκφράστων ἀκαθαρ-σιῶν.

» Ἰδικές μου θυγατέρες εἶναι ἡ ὀκνηρία, ἡ πο-λυλογία, ἡ «παρρησία», τὰ γέλια, τὰ ἀστεῖα καὶ

τὰ  εὐτράπελα, ἡ ἀντιλογία, ἡ σκληροτράχηληδιαγωγὴ καὶ συμπεριφορά, ἡ ἀνυπακοή, ἡ ἀναι-σθησία, ἡ  αἰχμαλωσία καὶ ὑποδούλωσις (στὰπάθη), ἡ καύχησις, ἡ θρασύτης. Ἐπίσης καὶ ἡἀγάπη τοῦ καλλωπισμοῦ, τὴν ὁποία διαδέχονταιἡ ρυπαρὰ προσευχή, ὁ ρεμβασμὸς τῶν λογισμῶνκαὶ πολλὲς  φορὲς συμφορὲς ἀνέλπιστες καὶἀπροσδόκητες, στὶς ὁποῖες μάλιστα ἀκολουθεῖ ἡἀπελπισία ποὺ εἶναι ἡ πιὸ φοβερὴ ἀπὸ ὅλες.

» Ἐμένα μὲ πολεμεῖ, ἀλλὰ δὲν μὲ νικᾶ, ἡ μνήμητῶν ἁμαρτημάτων. Ὑπερβολικά μὲ ἐχθρεύεταιἡ σκέψις τοῦ θανάτου. Ἐκεῖνο δὲ ποὺ μὲ κατα-στρέφει τελειωτικὰ δὲν ὑπάρχει στοὺς ἀνθρώ-πους. Ὅποιος  ἀπέκτησε μέσα του ΤὸνΠαράκλητο, Τὸν παρακαλεῖ ἐναντίον μου. ΚαὶἘκεῖνος καμφθεὶς ἀπὸ τὶς ἱκεσίες δὲν μὲ ἀφίνει νὰἐνεργῶ μὲ ἐμπάθεια. Αὐτοὶ ποὺ δὲν ἐγεύθηκαν τὴνχάρι τοῦ Παρακλήτου, ἐπιζητοῦν ὁπωσδήποτε νὰγλυκαίνωνται ἀπὸ τὴν ἰδική μου ἡδονή».

Πρόκειται γιὰ ἀνδρεία νίκη! Ὅποιος τὴν ἐκέρ-δισε, προχωρεῖ σύντομα πρὸς τὴν ἀπάθεια καὶτὴν κορυφὴ τῆς σωφροσύνης.

15ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

16

Κυπριακὴ Ἐκκλησία διατή-ρησε τὴ λυχνία τῆς Πατρί-δος καὶ τῆς Ὀρθοδοξίαςσταθερὰ ἀκοίμητη καὶ σὲχρόνους κατὰ τοὺς ὁποίουςχωρίς τὴν Ἐκκλησία ἡ λυ-

χνία θὰ εἶχε πρὸ πολλοῦ σβεσθεῖ.Μέσα ἀπό τό φωτόλαμπρο νέφος τῶν δια-

φόρων ἡρωϊκῶν Ἀθλητῶν τῆς ΚυπριακῆςἘκκλησίας, πού περίλαμπρα στολίζουν τόχριστιανικό Πάνθεον, ὁλόφωτες προβάλλουνπάντα οἱ μορφές τῶν ἁγίων 13 Μοναχῶν καίὁμολογητῶν τῆς Ἱ. Μονῆς Παναγίας Καντά-

ρας, πού γιά τήν ὀρθόδοξη πίστη μαρτύρησανστίς 19 Μαΐου τοῦ 1231.

Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ Ὁσιομάρτυρες ἔζησαν τὸ13ο αἰώνα μ.Χ., κατὰ τοὺς χρόνους ποὺ ἡνῆσος τῆς Κύπρου εὐρισκόταν κάτω ἀπὸ τὴνφράγκικη κυριαρχία. Οἱ κατακτητὲς ἔκαναν τὸπᾶν, γιὰ νὰ ὑποτάξουν τὴν Ἐκκλησία στὴνἐξουσία τοῦ Πάπα. Ἡ προσπάθειά τους ἂρχισεἀπὸ τὸ 1220. Σὲ ἕνα συνέδριο, ποὺ ἔγινε στὴνπόλη τῆς Λεμεσοῦ καὶ στὸ ὁποῖο ἔλαβαν μέροςἀντιπρόσωποι τοῦ κλήρου τῶν Λατίνων καὶτῆς ἄρχουσας τάξεως, ἀποφασίσθηκε νὰ ἐπι-βληθοῦν καταπιεστικὰ μέτρα καί βαριές φορο-

Η

SΟυράνιοι άνθρωποι...j

ΚΑΝΤΑΡΑΣ

Οἱ 13 ὉσιομάρτυρεςΜοναχοί τῆς

17ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

λογίες, καθώς ἐπεδίωκαν τόν ἐκλατινισμό τοῦνησιοῦ μέ τήν ὁλοκληρωτικὴ ἐπικράτηση τῆςΛατινικῆς Ἐκκλησίας.

Μπροστὰ στὰ μέτρα αὐτὰ ἡ στάση τοῦὈρθοδόξου κλήρου καὶ τῶν μοναχῶν ὑπῆρξεπραγματικὰ ὑπέροχη καὶ ἀξιοθαύμαστη.Κύριο καί ρωμαλέο στήριγμα τοῦ λαοῦ στόνἀγῶνα του νά μή χάσει τήν ἐθνική του αὐτο-συνειδησία καί τήν Ὀρθόδοξη Πίστη τουὑπῆρξαν, Ἅγιοι Μοναχοί μέ χαρακτηριστικό-τερο παράδειγμα τούς 13 Ὁσιομάρτυρες τῆςΜονῆς τῆς Παναγίας τῆς Κανταριώτισσας,πού βρικόταν στήν ὁροσειρά τοῦ Πενταδα-κτύλου.

Ἡγούμενος τῆς Μονῆς αὐτῆς ἦταν τότε ὁἸωάννης, καί τά ὀνόματα τῶν ὑπολοίπωνἦταν: Κόνωνας, ῾Ιερεμίας, Μᾶρκος, Θεόκτιστος,Κύριλλος, Βαρνάβας, Μάξιμος, ᾽Ιωσήφ, Γερμα-νός, Γεράσιμος καί Γεννάδιος (οἱ δύο τελευταῖοιπροέρχονταν ἀπό τήν Μονή Μαχαιρᾶ).

Γύρω στά 1228 δυό Ἀσκητές ὁ Ἰωάννηςκαί ὁ Κόνων πού ἐγκαταβιοῦσαν σ᾽ ἕνα ἀπό τάΜοναστήρια τοῦ Καλοῦ Ὄρους τῆς Σίδης(Ἀλιλαγιᾶς) τῆς Μικρασιατικῆς Παμφυλίας καίπού διακρίνονταν γιά τήν εὐσέβειά τους, ἄφη-σαν τό Μοναστήρι τους καί ἦλθαν στήνΚύπρο, ἕτοιμοι νά θυσιάσουν τούς ἑαυτούςτους μέχρι αἵματος γιά τήν ἀληθινή ὀρθόδοξηπίστη, προβάλλοντας ἔτσι ἕνα λαμπρό παρά-δειγμα γιά τούς Κυπρίους πού περνοῦσαν δύ-σκολα χρόνια.

Στήν ἀρχή ἀνέβηκαν στήν Ἱ. Μονή τοῦ Μα-χαιρᾶ. Ἀργότερα ἀποσύρθηκαν ἀπ᾽ ἐκεῖ μαζίμέ ἕναν ἄλλον ἀσκητή, τόν Θωμᾶ, κι ἦρθανστήν Ἱ. Μονή τοῦ Χρυσοστόμου. Μά κι ἐδῶ οἱΠατέρες δέν ἱκανοποιήθηκαν. Τό περιβάλλονκαί ἡ κίνηση τούς ἀνάγκασαν νά φύγουν κιἀπ᾽ ἐδῶ καί νά προχωρήσουν καί νά καταλά-βουν τό ὄμορφο κι ἀπόμερο τότε μοναστήριτῆς Παναγίας τῆς Κανταριώτισσας. Ἐδῶἐγκαταστάθηκαν κι ἄρχισαν τήν ἄσκησήτους.

Ἡ εὐλάβεια τῶν Ἀσκητῶν μαζί μέ τήν

ἐκκλησιαστική τους δραστηριότητα, τήν κα-λωσύνη καί τήν ἀγάπη γιά τούς πάσχοντεςἀδελφούς τοῦ Χριστοῦ, ἔκαμαν ὥστε σέ λίγοκαιρό νά προστεθοῦν κι ἄλλοι στήν ἀσκητικήτους παλαίστρα.

Κι ὅπως ἡ Πόλη πού εἶναι κτισμένη στήνκορφή τοῦ βουνοῦ δέν μπορεῖ μέ κανένα τρόπον᾽ ἀποκρυβῆ κι ἡ ἀστραπή πού φαίνεται στόσκοτάδι τῆς ἀνάστερης νυχτιᾶς δέν εἶναι δυ-νατόν μέ κανένα μέσο νά σκεπασθῆ καί νά μήφανῆ, ἔτσι καί τῶν Ὁσίων Πατέρων ἡ δράσηκαί τά καλά ἔργα ἄρχισαν νά διαδίδονται παν-τοῦ. Πολύ γρήγορα τό μοναστήρι τους κα-τόρθωσε ν᾽ἀναδειχθεῖ σ᾽ ἕνα παγκόσμιοπροσκύνημα καί μιά καθάρια πηγή ἄδολου καίγνήσιου πνευματικοῦ ἀνεφοδιασμοῦ.

Ἡ φήμη τῆς εὐλάβειας καί τῆς ἀρετῆς τῶνταπεινῶν Ἀσκητῶν μπόρεσε πολύ νωρίς νά ξε-παράσει τόν κύκλο τῶν ὀρθοδόξων χριστιανῶντοῦ Νησιοῦ καί νά φτάσει στ᾽ αὐτιά τῶν Λα-τίνων κατακτητῶν.

Στό ἄκουσμα τῆς φήμης αὐτῆς ὁ φθόνοςἄναψε στήν καρδιά τῶν Λατίνων καί τήν πυρ-πόλησε.

Ὁ Φράγκος Ἀρχιεπίσκοπος Εὐστρόργιοςπού ἔμενε στή Λευκωσία, -ὁ ὁποῖος μέ τή βίασφετερίστηκε τό θρόνο καί ἔδιωξε σέ ἐξορία τόνἍγιο Νικόλαο τῆς Στέγης στήν Σολέα πούἦταν ὁ Ὀρθόδοξος ποιμένας τῆς Κύρπου-, κά-λεσε ἀμέσως κοντά του τόν ἱεροκήρυκά τουἈνδρέα καί τόν διάταξε νά πάρει τό βοηθό του,κάποιον Ἡλίερμο καί νά σηκωθοῦν νά πᾶνε τόγρηγορότερο στό Μοναστήρι τῆς Καντάρας.Ἔπρεπε οἱ ἴδιοι νά δοῦν καί νά πιστοποιήσουντά λεγόμενα μά καί νά φροντίσουν μέ κάθετρόπο νά παρασύρουν τούς Ἀσκητές στό δικότους δόγμα, τό Παπικό. Αὐτός ἄλλωστεὑπῆρξε καί ὁ σκοπός τους ἀπ᾽ τήν πρώτηστιγμή πού ἀγόρασαν τήν Κύπρο κι ἐγκατα-στάθηκαν σ᾽ αὐτή. Νά ὑποτάξουν τήν Αὐτο-κέφαλο Ἐκκλησία τοῦ Ἀποστόλου Βαρνάβαστόν Παπισμό καί νά ἐπιβάλουν στούς κατοί-κους τοῦ Νησιοῦ τόν αἱρετικό χριστιανισμό,

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΑΠ

ΡΙΛ

ΙΟ

Σ -

ΜΑ

ΙΟ

Σ 2014

18

πού δημιούργησε ἡ φιλαρχία καί ἡ ἀρχομανία τῶνΠαπῶν τῆς Ρώμης καί τῶν Ἐπισκόπων της.

Ἕνα μεσημέρι κάποιας μέρας τοῦ ἔτους 1228 οἱδύο ἀντιπρόσωποι τοῦ Καθολικισμοῦ ἔφθασαν στόΜοναστήρι τῆς Παναγίας καί μπῆκαν στό ναό. Κάλε-σαν κοντά τους τούς μοναχούς κι ἄρχισαν νά τούςὑποβάλλουν διάφορες ἐρωτήσεις. Οἱ μοναχοί ἀπαν-τοῦσαν ἱκανοποιητικά. Ὅταν ὅμως τά ὄργανα τοῦΦράγκου Ἀρχιεπισκόπου ρώτησαν πῶς αὐτοί τε-λοῦν τό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, οἱ Ἀσκη-τές μέ σταθερότητα ὁμολόγησαν:

-Καί τό Μυστήριον αὐτό τελοῦμε ὅπως μᾶς τόπαρέδωκαν προφορικά ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἀπό τήν ἀρχήτοῦ Μεσσιανικοῦ ἔργου τοῦ Σωτῆρος μας Χριστοῦὑπῆρξαν αὐτόπτες μάρτυρες καί ὑπηρέτες τοῦ κη-ρύγματός Του. Ἀλλά καί ὅπως ὕστερα ἀπ᾽ αὐτούςκαθόρισαν οἱ θεοφόροι Πατέρες τῶν ἁγίων καί Οἰκου-μενικῶν Συνόδων. Τελοῦμε τό θεῖον Μυστήριον μέἄρτον, δηλ. ψωμί μέ προζύμι.

Στήν ἀπάντηση αὐτή τῶν ὁσίων Πατέρων οἱἐκπρόσωποι τοῦ Φράγκου Ἀρχιεπισκόπου ρώτησαν:-Πῶς δικαιολογεῖτε τήν φράση τοῦ ΕὐαγγελιστοῦΛουκᾶ, πού λέγει «Ἤλθε δέ ἡ ἡμέρα τῶν ἀζύμων, ἐν ἧἔδει θύεσθαι τό Πάσχα, καί ἀπέστειλε Πέτρον καίἸωάννην εἰπών·πορευθέντες ἑτοιμάσατε ἡμῖν τόΠάσχα ἵνα φάγωμεν», καί αὐτοί ἐπῆγαν καί ἑτοίμα-σαν; Ἀφοῦ ἦταν ἡ ἡμέρα τῶν ἀζύμων, πῶς χρησιμο-ποίησαν ἄρτον, δηλ. ἔνζυμο ψωμί;

-Τό χρονικό διάστημα πού ἄρχιζε ἀπό τήν ὥραπού ἔδυε ὁ ἥλιος τῆς Μ. Πέμπτης, μέχρι τήν ὥρα πούἔδυε ὁ ἥλιος τῆς Μ. Παρασκευῆς, ἀπάντησαν οἱ Ἀσκη-τές, ἐλέγετο ἀπό τούς Ἑβραίους «ἡμέρα ἀζύμων». Καίλεγόταν ἔτσι, ὄχι γιατί οἱ Ἑβραῖοι τή μέρα αὐτήἔτρωγαν ἄζυμα, ἀλλά γιατί τά ἑτοίμαζαν. Τά ἄζυμα,δηλ. τό ψωμί χωρίς προζύμι, τό πήττινο, αὐτοί ἄρχι-ζαν νά τό τρώγουν μαζί μέ τόν ψητό ἀμνό τή Μ. Πα-ρασκευή τό βράδυ, πού ἄρχιζε καί τό Πάσχα τους. Σέκαμμιά ἄλλη, μέρα ἐκτός ἀπό τήν Ἑβδομάδα τοῦΠάσχα, οἱ Ἑβραῖοι δέν ἔτρωγαν ἄζυμα. Κι ἀφοῦ ὁ Μυ-στικός Δεῖπνος ἔγινε τό βράδυ τῆς Μ. Πέμπτης, ὁ Κύ-ριος πρέπει νά χρησιμοποίησε ἄρτον, δηλ. ἔνζυμοψωμί, γιατί κι ἄν εἶχαν προπαρασκευασθεῖ τά ἄζυμα,δέν ἐπετρέπετο, σύμφωνα μέ τό Νόμο, νά προσφερ-θοῦν καί νά χρησιμοποιηθοῦν. Ἔνζυμον ἄρτο, λοιπόν,

Ουράνιοι άνθρωποι...j

χρησιμοποίησεν ὁ Κύριος. Ἔνζυμον ἄρτον χρησιμο-ποιοῦσαν καί οἱ Ἀπόστολοι. Ἔνζυμον ἄρτο, ὅπωςπαρελάβαμε, χρησιμοποιοῦμε κι ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοιχριστιανοί.

Στά λόγια ταῦτα τῶν Πατέρων οἱ ἀντιπρόσω-ποι τῆς Λατινικῆς Ἐκκλησίας, μέ συγκρατημένη τήνἀγανάκτηση ρώτησαν:

-Καί γιά μᾶς τούς Λατίνους πού τελοῦμε τήΘεία Λειτουργία μέ ἄζυμα, τί φρονεῖτε σεῖς;

Οἱ Ὅσιοι μέ παρρησία πρόσθεσαν: Αὐτό πούεἴπαμε καί προηγουμένως, αὐτό ἐπαναλαμβάνουμεκαί πάλι. Ὁ Κύριος στό Μυστικό Δεῖπνο χρησιμο-ποίησε ἔνζυμον ἄρτο. Κι ἀφοῦ μέ ἔνζυμον ἄρτο τέλεσετό Θεῖον Μυστήριον εἶπε στούς μαθητές καί ἀπο-στόλους Του. «Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνη-σιν». Αὐτό πού εἶπε ὁ Κύριός μας, αὐτό κάνουμε κιἐμεῖς. Ἡ χρήση τῶν ἀζύμων δέν εἶναι τοῦ Κυρίου.Ἄρα εἶναι παράβαση, σοβαρή παράβαση τῶν ὅσωνσυνέστησεν Αὐτός. Κι αὐτή τήν παράβαση δέν τήνδεχόμαστε ἐμεῖς.

Μπροστά στήν ἀτράνταχτη τούτη ἐπιχειρημα-τολογία τῶν Πατέρων θά περίμενε κανείς, οἱ Παπικοίἀντιπρόσωποι εἴτε νά ὁμολογήσουν τό σφάλμ