د�ال�و�ر: د�ک�ت�ر� آ�ق�ا�ی� ج�ن�ا�ب� ا�س�ت�ا�د�ح�ی�د�ر�ی: م�ج�ی�د� د�ا�ن�ش�ج�و�

ر�س�ا�ن�ه م�د�ی�ر�ی�ت� د�ک�ت�ر�ی� د�و�ر�ه�و� ع�ل�و�م� و�ا�ح�د� ا�س�ال�م�ی� آ�ز�ا�د� د�ا�ن�ش�گ�ا�ه�

ت�ح�ق�ی�ق�ا�تا�و�ل� 1394-95ن�ی�م�س�ا�ل�

ا�ر�ت�ب�ا�ط�ی ه�ا�ی� پ�ی�ا�م� م�ح�ت�و�ی� ت�ح�ل�ی�ل� د�ر�س�

/ پست انتقادی پارادایم بررسیمدرن

مدرنیسم پست

مربوط ها واكن�ش از اي پيچيده مجموع�ه ب�ه مدرن پس�تآن هاي فرض پي�ش و مدرن فلس�فه قبال در ك�ه شود م�يكم  اس�اسي عقاي�د اص�ول در ك�ه آ�ن بدون ان�د، گرفت�ه ص�ورت

. باشد داشته وجود ها آن بين توافقي ترين ماهيت گراي�ي، شالوده ب�ا معارض�ه ب�ه مدرن پس�ت ي فلس�فه

. است برخاسته رئاليسم و گرايي شالوده مفروضاِت رورت�ي ريچارد اعتقاد ب�ه بن�ا مثال براي

قرن ي برجسته فالس��فه مشترك اعتقاد مورد گراي��ي.18و17و16 شوند گذاشته كنار و شناخته مردود بايد ميالدي

ادامه...

  قبيل اي�ن قدم�ت دريدا و فوك�و هايدگ�ر، نيچ�ه، ي عقيده ب�هتجسم و بوده متافيزي�ك قدم�ت ب�ه مردود هاي فرض پي�شافالطون ديدگاه در بتوان شايد وج�ه بهتري�ن ب�ه را آ�ن عين�ي

. كرد مشاهده

مدرنیسم پست تاریخچه

نویسنده بار نخس��تین را مدرنیس��م ��� پس��ت مفهومس�ال ب�ه ، انی�س دی فدریک�و ، به ۱۹۳۴اس�پانیایی اثرش در

از و برد بکار آمریکایی هسیپانو و اس�پانیولی شع�ر گزیده ناماز خاسته بر ک�ه مدرنیس�م ب�ه نس�بت واکن�ش تشری�ح در آ�ن

نمود . استفاده ، بود آن خود ای نویسنده اث�ر در بار نخس�تین برای ، پس�ت پیشون�د بواق�ع

در فیدل�ر لس�لی نام با ۱۹۶۵ب�ه ک�ه رف�ت بکار مثب�ت دیدی ب�ا ، ساختند م�ی را فرهن�گ �� پاد ک�ه معاص�ر تندروان�ه روندهای

. ساخت می همراه و رایج س�نت از برخاس�ته آشوبگ�ر و خالق خیزیشهای ای�ن

و آکادمیسم ، مدرنیس�م پروری نخب�ه علی�ه حمالت ای�نحرکتهای نخستین نمایشگ�ر بواق�ع ، پروتس�تانی س�رکوب

. باشند می مدرن � پست فرهنگی

ادامه...

ده�ه در تولدش بدو در مدرن �� پس�ت تندرویانه ۶۰فرهن�گ ، . نظریه و هنرمندان مثال برای کرد م�ی عم�ل منتقدان�ه ودید ب�ا مقایس�ه در ک�ه آوردن�د پدی�د ای جبه�ه پاپ هن�ر پردازانشناختی زیبای��ی های مالک و مدرن هن��ر شده محدود

. بود اقلیت در ، مدرن هنر موزه همانند موسساتی كردن صحبت براي محمل�ي مثاب�ه ب�ه آ�ن ب�ه س�اده نگاه�ي در

. كارها، تري�ن عمده شود م�ي نگريس�ته عص�ر روح ي دربارهصورت مدرن پس�ت عنوان تح�ت ك�ه هاي�ي فعالي�ت و آثاربود، متحده ايالت در ً عمدتا و معماري ي عرص�ه در گرف�ت،فرانسه ني�ز اجتماع�ي انديش�ه ي�ا اجتماع�ي علوم ي عرص�ه در

. بود پيشرو

مدرنیسم پیدایشپست عوامل

" می" چیز دو در را مدرنیسم پیدایش hعمدۀ عامل جمسونداند:

۱ - تاریخ به نسبت نگرشى ضعفهاى و عمق رفتن بین از۲. افتاد - اتفاق مدرن پست عصر در که عاطفى خمود

/ مدرن پست انتقادی رویکردهای

و است‌ گری‌ س�لطه‌ س�ازمان‌عرصه‌ انتقادی‌ رویکرد درنظم‌ موجودیتی‌ عنوان‌ به‌ را سازمان‌ مدرن‌ پس�ت‌ رویکرد

. سؤال‌می‌برد زیر معنادار و یافته‌ پست در و ش�د م�ی تأکی�د » قطعی�ت « بر مدرنیس�م در

. » قطعیتها عدم « بر مدرنیسم مدرنیسم پس�ت ول�ی بود حقیق�ت جس�تجوی در مدرنیس�م

که کن�د م�ی تأکی�د و ندارد وجود حقیقت�ی ک�ه اس�ت معتق�د. دارد وجود حقیقت از هایی روایت فقط

پست در ک�ه حال�ی در اس�ت حاک�م » عقالنی�ت « مدرنیس�م در. است حاکم » گفتمان « مدرنیسم

ادامه...

مخالف فراروای�ت هرگون�ه و ایدئولوژ�ی ب�ا مدرنیس�م پس�تاست.

ابزارهای و تکنولوژی ورود ب�ا مدرنیس�م، پس�ت دوره درگشته حاک�م عقالنی�ت « بر » مذاکره و گفتمان « تکنیک�ی،

است. از سرشار اجتماع�ی زندگ�ی ک�ه عقیده ای�ن ب�ا انتقادی نظری�ه

دنبال به اس��ت ابهامات و س��تمها مهمله��ا، تعارضات، " " " نفی" دنبال ب�ه مدرنیس�م پس�ت و اس�ت رهای�ی و بیداری

. است انسانی عقل مطلق و مختار خود مس�تقل، فرد، و عقالنی�ت نف�ی دوره

. باشد می العنان

ادامه...

) ( صنعت و س�نتی کشاورزی متفاوت عص�ر دو بش�ر تاکنونزندگی) ( عص�ری در این�ک و نهاده س�ر پش�ت را مدرنیس�م

. نهاده‌اند آن بر گوناگونی نامهای که کند می دریدا ژاک « می‌نامد؛ فراص�نعتی عص�ر را آ�ن » ب�ل دانی�ل «

لوهان مک « اس�ت نهاده زدای�ی س�اختار نام عص�ر ای�ن بر »آلوین « و جهان�ی دهکدة و ارتباطات عص�ر را کنون�ی عص�ر »

( » .۱۹۷۰تافلر می‌نامد( فراصنعتی عصر را آن ) از ) گسترده‌تر مفهوم�ی روشنگری فرا مدرنیس�م پس�ت ام�ا

. است شده یاد مفهوم‌های

انتقادی نظریه

و دانش قدرت، میان رواب�ط مطالع�ه شام�ل انتقادی نظری�هو کشمکش بافتهای در اخالق�ی و س�یاسی لحاظ ب�ه گفتمان،انتقادی نظریه ش�ق دو ب�ه و اس�ت تاریخ�ی و فرهنگ�ی نزاع

. است تقسیم قابل مدرن پست انتقادی نظریه و مدرن اندیشمندان کارهای به می‌توان مدرن انتقادی نظری�ه در

به و هورکهایم�ر و مارکوزه آدورن�و، فرانکفورت مکت�ب. کرد اشا�ره هابرماس تازگی،

این در نی�ز » گرامش�ی آنتونی�و « و » آلتوس�ر لوی�ی « کارهای. ذکرند قابل بندی دسته

مدرنیسم پست و انتقادی نظریه

توسعه‌های س�ری ی�ک ب�ه اشاره مدرنیت�ه پس�ت مقاب�ل، درو اقتصاد جهان�ی، س�یاست در برجس�ته و ه�م ب�ه مربوط

. دارد بیستم قرن در اجتماعی زندگی مسائل مجبورن�د محققان مدرنیس�م پس�ت در کل�ی بطور

فرهنگی های بس�تر در آنه�ا دادن قرار طری�ق از را اجتماع�یجمع مرحل�ه در را خود بتوانن�د آنک�ه ت�ا کنن�د س�یاسی تاریخ�ی ونسبی را یافته‌هایشان و کرده دخی�ل داده‌ه�ا تحلی�ل و آوری

سازند. " نو" در ریشه‌اش مدرنیس�م پس�ت در بازنمای�ی بحران

دادن شکل در گفتمان مرکزی�ت بر تا�کی�د نظریه‌ای آوریهای. دارد انسان فهم به

ادامه...

. " " ست پس��اساختارگرایی بحران ای��ن عل��ل از یک��یدر معناهایشان لحاظ به ک�ه نشانه‌ه�ا بر گرای�ی پس�اساختار . این در دارد تاکی�د هس�تند، نشانه‌ه�ا دیگ�ر ب�ا قراردادی رابط�هنظامهای از مانند ریش��ه خاک�ی همچون فرهن��گ نگاه،

. می‌شود تلقی نشانه‌ای

انتقادی های نظریه

نیست چیزی آ�ن ً ضرورتا امور جریان انتقادی نظری�ه دی�د ازرا خود زندگی اس�ت قادر بشری�ت هس�ت، اکنون ه�م ک�ه

. بگیرد اختیار در پس این از را کار امکانات و دهد تغییر آن س�ازوکار و س�رمایه‌داری نظام نق�د از انتقادی نظریه‌های

کاال و شی‌وارگی و اضاف�ی ارزش ارزیاب�ی ب�ه و می‌کنن�د آغاز. می‌پردازند مدرن زندگی جنبه‌های و وجوه همه شدن

ایجاد جامعه در موجود شرای�ط از دیگری درک نظریه‌ه�ا ی�نقوانین و شرای�ط ای�ن میان تعام�ل چگونگ�ی ب�ه و می‌کنن�دتوجه شرای�ط پایداری و بق�ا عوام�ل همچنی�ن و آنه�ا بر حاک�م

دارند.

ادامه...

،اقتصادی مطالعات شام��ل مطالعات��ی زمینه‌های ای��نجامعه‌شناسی و روانشناس�ی س�یاسی، فلس�فی، تاریخ�ی،زمینه‌ها ای�ن ب�ه محدود فق�ط انتقادی مط�العات اگرچ�ه اس�ت،

نیست.

مدرنیسم / پست انتقادی نظریه هدف

امروزی جامعه که اس�ت ای�ن انتقادی نظریه‌های نهایی هدف . کند تبدیل اصالح‌پذیر و انسانی عقالنی، جامعه به را

اصالح‌گرایانه رویکردی انتقادی نظریه‌های ترتی�ب بدی�نکه هس�تند عوامل�ی و عل�ل حذف و شناخ�ت پ�ی در و دارن�دانسان‌ها ک�ه شده‌ان�د اجتماع�ی س�اختار ایجاد و بروز موج�ب

. می‌شوند ثروت و قدرت بازیگران اسیر آن در و انسان عقالنی�ت نف�ی مدرنیس�م پس�ت هدف ک�ه حال�ی در

و مذاکره و گفتمان قالب در آزادی و اس�تقالل اختیار، دادن. است نظم ایجاد کلی طور به

انتقادی مفهوم به نگاهی

واژ�ه از کریتی�ک واژ�ه واژه( crisis )ریش�ه ای�ن اس�ت آمده. رود بکارمی هم پزشکی و فیزیک در

عبارت است مدنظ�ر انتقادی واژ�ه ازمفهوم بطورکل�ی آنچ�هو ارزیابی و داوری و جداس�ازی متون، ازبررس�ی اس�ت

. رود می بکار ازنادرست تشخیصدرست " یا فکری اث�ر داوری معنای ب�ه کریتی�ک روشنگری ادبیات در

. " بود اجتماعی ای پدیده

آن های ریشه و انتقادی مطالعات

در رنسانس ازدوره تاریخ�ی لحاظ ب�ه انتقادی مطالعاتس�ال و گرف�ت شک�ل ۱۴۵اروپ�ا ۰ " یوهان وقتی میالدی

و" متون کرد اختراع و تکمیل را چاپ ماشی�ن گوتن�برگ. گرفت قرار همگان اختیار در و شد توزیع و تکثیر کتابها

و نبود روحانیون و اشراف و علما ب�ه مخت�ص دان�ش دیگ�رقرار مردم انبوه دسترس در بار اولی�ن برای ه�ا نوشت�هنباید ام�ا پرداختن�د آ�ن درمورد بح�ث ب�ه مردم و گرف�تکلی و پراکنده آغاز در انتقادی مطالعات ک�ه کرد فراموش

. نداشت منسجمی شکل و بود

ادامه...

" " زمینه در کان�ت اث�ر چیس�ت؟ روشنگری معروف مقال�ه. دارد مهمی نقش انتقادی تفکر

که اس�ت دریافت�ه بش�ر اینک�ه یعن�ی کان�ت ازدی�د روشنگریرا خود یعنی دارد خود برای را کردن فک��ر توانای��ی

. " است" کرده رها خودساخته قیمومیت از سطح در حداق�ل خود برای فکرکردن کان�ت ازدی�د بنابرای�ن

و ) دولت س�نتی قدرت نمادهای از رهای�ی برای گیری تص�میم . ) بود انتقاد با� مترادف پسند عامه کارهای و کلیسا

ادامه...

" واژه" » فویرباخ « ب�ه مشهورش نق�د در مارک�س کارل : از تاریخ درطول فالس�فه برد م�ی کار ب�ه گون�ه ای�ن را انتقادیدرحالی ان�د کرده توص�یف و تفس�یر را جهان مختل�ف راههای

. است آن تغییر مساله که " " برای را ایدئولوژی واژ�ه آلمان�ی ایدئولوژ�ی درکتاب وی

نه فک�ر اس�تقالل درآ�ن ک�ه برد بکارم�ی وضعیت�ی معرف�یبه بلک�ه یدی و فکری کار اجتماع�ی تقس�یم بازتاب بعنوانواقعی موتور عنوان ب�ه آ�ن موقعی�ت از ای نشان�ه عنوان

. است شده شناخته انسان تاریخ نادرستی شناخ�ت ازراه تفکرفق�ط ک�ه بود معتق�د وی

درک معین تاریخ�ی دوره دری�ک مس�لط ایدئولوژ�ی ازقلمرو. شود می

ادامه...

در را خود که بود ای�ن انتقادی تفک�ر وظیف�ه مارک�س ازدی�د . کند تبیین پرولتاریا انقالب برابر

مورد در هگل های ازاندیش�ه مارک�س نق�د طورخالص�ه ب�هامروز گیری جهت منش�ا ایدئولوزی�ک دس�تگاههای و دول�تاو مشهور جمله و اس�ت ارتباطات انتقادی پردازان نظری�ه " : افکار حاکم طبق�ه افکار ای جامع�ه ه�ر در اس�ت ای�ناز تولید ابزارهای حاک�م طبق�ه و بود خواه�د جامع�ه بر مس�لط

”. دارد اختیار در را ها رسانه جمله های ریشه درارتباطات انتقادی دیدگاههای تری�ن عمده پ�س

. دارند مارکسیستی و چپی

سازمان در انتقادی رویکردهای

گری سلطه عرص��ه را س��ازمانها انتقادی، رویکردهای . کنند می اتخاذ رادیکال چارچوب یک دانسته،

می ک�ه اس�ت مفهوم�ی نظری�ه، رویکرده�ا، ای�ن در بعالوهرها س�ازمانی جوی س�لطه نیروهای ای�ن از را افراد توان�د

سازد. در ریشه س�ازمانی، ارتباط ب�ه انتقادی رویکردهای فلس�فه

و صاحبان بی�ن رابط�ه ک�ه دارد » مارک�س کارل « کار . کرد بررسی داری سرمایه جامعه یک در را کارگران

و دارد وجود ذاتی توازن عدم ی�ک رابط�ه ای�ن در او نظ�ر ازقیام داری سرمایه س�یستم مقاب�ل در کارگران عاقب�ت

. کرد خواهند

ادامه...

" " انقالب به منج�ر انتقاد ای�ن ک�ه بود معتق�د » مارک�س «اجتماعی شرای�ط درباره ای ریش�ه حقای�ق زیرا شود؛ م�ی

. شود می آشکار انسان در که ش�د پردازان�ی نظری�ه کار مبنای مارک�س اندیش�ه

: . « جمله از داشتند انتقادی رویکردی اجتماع�ی تحقیقاتهربرت « ، » آدورنو تئودور « ، » هورکهایم�ر ماک�س

. » هابرماس یورگن « و ، » مارکوزه

انتقادی پردازان نظریه توافق مورد موارد

. دارند توافق یکدیگ�ر ب�ا مواردی روی انتقادی پردازان نظری�ه فرایندهای و ساختارها برخ�ی ک�ه معتقدن�د آنه�ا اینک�ه نخس�ت

. شوند می قدرت در توازن عدم به منجر اجتماعی و ظلم اعمال موج�ب قدرت توازنهای عدم ای�ن اینک�ه دوم

. شود می اجتماعی گروههای و طبقات بعضی بر ستم برمال و توصیف انتقادی، پرداز نظری�ه نق�ش اینک�ه س�وم

ستم تح�ت طبقات نمودن آگاه و توارنه�ا عدم ای�ن کردنسیاسی اقدام ی�ک طری�ق از س�پس آنهاس�ت؛ ب�ه نس�بترهایی س�تم، تح�ت افراد نمودن آگاه طری�ق از ی�ا و مس�تقیم

. شود می پذیر امکان

انتقادی های اندیشه کلی ویژگیهای

ویژگی جمع�ی ارتباطات های نظری�ه کتاب در » کوی�ل م�ک «قدرت اعمال و تقسیم ب�ه توج�ه را انتقادی نظری�ه اص�لیبه اس�تثمارشده طبقات دی�د زاوی�ه برگزیدن و نابرابردرجامع�ه

. داند می کلی طور به جامعه یا ها رسانه کنندگان اداره جای " های" ویژگی ارتباطات های نظری�ه کتاب در جان لیت�ل اس�تیفن

: انتقادی های نظریه شمارد م�ی بر راچنین انتقادی علوم اساسینظریه ترکی�ب جه�ت در تالش�ی و برن�د م�ی بهره گرای�ی س�اختار ازهر دردریاف�ت مردم واقع�ی تجرب�ه فه�م و درک و هس�تند عم�ل ورا انتقادی تحقیق هدف همچنی�ن و دانن�د م�ی راضروری متن�یساختن آشکار و متضاد مناف�ع برخورد راههای آشکارس�اختن

. داند می ای حاشیه گروههای ازمنافع دفاع و سلطه فرایندهای

انتقادی نظریه‌ کارکردهای و وظایف

و پدیده‌ها ب�ه عمی�ق و نقادان�ه نگاه�ی ب�ا انتقادی، نظریه‌هایدر آن س�اختاری رواب�ط کش�ف و اجتماع�ی واقعیت‌هایدر واقعی آگاه�ی افزای�ش پ�ی در ثروت و قدرت نهادهایعلل از ص�حیح شناخت�ی ب�ا وس�یله بدی�ن ت�ا هس�تند مردم میانسرمایه‌داری قدرت‌های اس�ت شده موج�ب ک�ه شرایط�ی ودر را اجتماعی و فردی زندگ�ی وجوه و جنبه‌ه�ا تمام بتوانن�د

. کنند مبارزه درآورند، خود مادی سود و منافع تامین خدمت میان اجتماعی تعادل ایجاد دنبال ب�ه نظریه‌ه�ا ای�ن همچنی�ن

بدین و هس�تند جم�ع عام همبس�تگی و فرد شخص�ی اقتدار. برمی‌تابند جمع‌گرایی زمینه و متن در را فردگرایی ترتیب

ادامه...

سرمایه نظام خدم�ت در فردگرای�ی ای�ن ص�ورت ای�ن غی�ر دررا افراد خود تبلیغات با س�رمایه‌داری و گرف�ت خواه�د قرار

. داشت خواهد نگاه مصرفی جامعه هیجانات تور در از که می‌دان�د کاذب« »فردی�ت را فردی�ت ای�ن انتقادی مکت�ب

شکل فردی و شده شخص�ی فرآورده‌های و کااله�ا طری�ق. می‌سازد نمایان را خود و می‌گیرد

ارتقای پی در همواره انتقادی نظریه‌های ک�ه ای�ن دیگ�رو سلطه عناص�ر مقاب�ل در مبارزات�ی فعالیت‌های و اندیشه‌ه�انظام سازوکار طری�ق از ک�ه هس�تند قدرتمندی گروه‌هایرا جامعه قدرت، عوام�ل کنترل و حاکمی�ت ی�ا س�رمایه‌داری

. می‌دارند نگه خود چنگال در ستمگرانه

ادامه...

،انسانی جامعه‌ای ایجاد پی در انتقادی نظریه‌های که آنجا ازمفید ارزش‌های حف�ظ و تقوی�ت ب�ا اص�الح‌پذیرند، و عقالن�یو انسجام بیشت�ر چ�ه ه�ر موجبات دارن�د س�عی اخالق�ی

. کنند فراهم را اجتماعی همبستگی

انتقادی رویکرد در قدرت

. « است مه�م بس�یار انتقادی پردازان نظری�ه برای قدرت مفهوم ( » رای�ن و و ( ۱۹۸۵کنراد نمادین س�نتی، رویکرد س�ه قدرت برای

. اند - کرده مطرح را انتقادی رادیکال

۱ : ثابتی( نس�بتا موجودی�ت قدرت، رویکرد، ای�ن طب�ق س�نتی رویکرد . می اتخاذ را رویکرد ای�ن ک�ه محققان�ی دارند گروهه�ا ی�ا افراد ک�ه اس�تنیز و س�ازمانی قدرت آورنده وجود ب�ه عوام�ل کش�ف دنبال ب�ه کنن�د. هس�تند عملکرد و شغل�ی رضای�ت مانن�د پیامدهای�ی بر قدرت تاثی�ر

۲ : می( ارتباط��ی تعامالت نتیج��ه را قدرت نمادی��ن رویکرد . میان. ناسازگاری ب�ه هس�تند رویکرد ای�ن دارای ک�ه محققانی دانداین آنه�ا طری�ق از ک�ه ارتباط�ی فرایندهای و قدرت س�اختارهای

. مندند عالقه شوند، می مدیریت ناسازگاریها

ادامه...

۳ : - به( پرداز نظری�ه رویکرد، ای�ن در انتقادی رادیکال رویکردایجاد موجب س�ازمانی زندگ�ی در ک�ه عمیق�ی س�اختارهای . پردازان نظریه ای�ن دارد توج�ه شون�د، م�ی رواب�ط گس�ترشقدرت، عمیق س�اختار و ظاهری س�اختار میان ک�ه معتقدن�د . بنابراین گردند بررس�ی بای�د ک�ه دارد وجود اس�اسی تفاوتهای - هایی شیوه کش�ف انتقادی، رادیکال پرداز نظری�ه نق�شو اجتماعی اقتص�ادی، تبادالت آنه�ا طری�ق از ک�ه اس�تمی س�ازمان در قدرت رواب�ط حف�ظ و ایجاد موج�ب ارتباط�ی

شوند.

انتقادی رویکردهای در قدرت کننده ایجاد اجتماعی ساختارهای و فرایندها

تولی���د مناس���بات و ه���ا شیوه مالکی���ت ����جن������س ب������ه مربوط مس������ائل �������

سازمانی بصیرت کنترل � و فرایند س�ه ک�ه کنن�د م�ی اس�تدالل انتقادی پردازان نظری�ه

ایدئولوژی گیری شک�ل موج�ب فوق، اجتماع�ی س�اختار . شود) ( می سازمانی تفوق و مسلط طبقه توسط

مدرنیسم پست خصوصیات و ویژگییها

منطقی و عاقل فاعل منکر روانشناسی در �ملی هویت سمبل عنوان به دولت نفی �

بعنوان آنها؛ سیاسی اعمال و حزب ساختارهای نفی �جمعی تصورات و یگانگی کانالهای

اخالقیات بودن نسبی ترویج و ترفیع �متمرکز دولت اساسی بی یا قدرت با مخالفت �

زیست محیط ویرانی بهای به اقتصادی رشد با مخالفت �مسلط فرهنگی در فرهنگها خرده شدن حل با مخالفت �

بوروکراتیک نظارت با مخالفت و پرستی نژاد با مخالفت �تولید بر

ادامه...

اجتماع قبول مورد اساسی برداشتهای همه بردن سؤال زیر �جانبه همه طغیان و عقلگرایی رد و انسان عقل به نسبت شک �

روشنگری علیهمتخصصان بر تکیه با متمرکز و سنجیده ریزی برنامه مخالف �

گرایی نسبیت شناختن رسمیت به �آن شدن مستحیل و کارگر طبقه مبارزه یافتن پایان به اعتقاد �

داری سرمایه نظام دل درشناخت نظر نقطه از فراتاریخی؛ جدید دوره یک به ورود اعالم � . است تفهمی و هرمنوتیک نگاهی مدرنیستها پست نگاه شناسیصنعتی پسا جامعه اطالعاتی ریز سر انفجار و انبوه ارتباطات �

پیشرفته صنعتی داری سرمایه جامعه یا

مدرنیسم پست بنیادی کاربرد

ظهور چگونگی شرح ب�ه مدرنیس�م پس�ت آنک�ه، نخس�ت _ اقتصادی، اجتماع�ی س�ازمان‌ها�ی و فرهن�گ جدی�د اشکالکه می‌پردازد دوم جهان�ی جن�گ پایان�ی س�الهای از تقریب�اارتباطات مختلف، فرهنگ‌های ظهور ص�نایع، رش�د ب�ا همراه

. است بوده فرهنگ‌ها در انقالب و در هنری تفکر از رده‌ای نمایندة مدرنیس�م پس�ت اینک�ه دوم

. از اینگونه ارجاع نقط�ة اس�ت بوده بیس�تم قرن دوم نیم�هدر که اس�ت مدرنیس�م متنوع اشکال همان�ا مدرنیس�م پس�ت

. شد پدیدار اروپا هنر عرصة در بیستم قرن اول نیمة و نوشتن از خاص نوع�ی نمایندة مدرنیس�م پس�ت آنک�ه س�وم

نه معموال ک�ه تأمل�ی و نوشت�ن اس�ت،‌ فلس�فی تأمالتموضوع و هدف عنوان به را دوم ی�ا نخس�ت حوزة انحص�ارا

. می‌کند انتخاب خود

مختلف رویکردهای در مدرنیسم پست

گسترده بحث مدرنیسم پست ایده شد گفته که طور همانها رشته از بسیاری در را کننده نگران گاه و تند گاه ایسینما، نقاشی، هنر، فلسفه، ال�هیات، جغرافیا، همچون

جامعه اجتماعی، علوم سیاسی، علوم معماری، موسیقی، . است ... زده دامن و شناسی

مدرنیسم پست رویکرد در قدرت

در اگر می‌باش�د، مدرنیس�م پس�ت مباح�ث از قدرت نق�دو دارد سیاسی خص�لتی قدرت مدرن، و کالس�یک نظریاتپست نظریات در اس�ت، حاکمی�ت نام ب�ه مرکزی دارایاین در نیست، مرکزیتی دارای و اس�ت پراکنده قدرت مدرنژان و فوکو میش�ل هایدگ�ر، نیچ�ه، نظریات تشری�ح ب�ه گروه

. می‌شود پرداخته فرانسوالیوتار و ارتباطات نقش افزای�ش ب�ا س�وم، موج در تافل�ر، نظ�ر از

تغییر دانائ��ی ب��ه ثروت از قدرت ماهی��ت اطالعات،برخوردار نوینی ویژگیهای از قدرت بنابرای�ن و خواهدیاف�تو پیچیدگی افزای�ش قدرت، پراکندگ�ی از عبارتن�د ک�ه می‌شود

. می‌شود قدرت تنوع و قدرت در انتزاع

سازمانی تغییر مدرن پست دیدگاه

بررسی برای را اس�اسی ابزار نوع دو ه�ا مدرنیس�ت پس�ت: برن���د م���ی کار ب���ه س���ازمانی، تغیی���ر پدیده

۱ : طریق( از مدرنیس�م، پس�ت نظ�ر براس�اس ش�کن�ی ش�الودهفرضهای پیش کردن معکوس و برهان شکن�ی شالوده ً قبال که فرضهای�ی پی�ش برای را فض�ا توان م�ی آ�ن، بنیادی�ن

. کرد باز اند، نگرفته قرار توجه مورد۲ : خود( پردازی نظریه در خودانعکاس�ی پردازی نظری�ه

( های پارادایم خود های اندیش�ه و باوره�ا افراد، انعکاس�ی، . همان( این دهند م�ی قرار ارزیاب�ی و انتقاد مورد را ذهن�یسیستم، ک�ه کن�د م�ی ایجا�ب ک�ه اس�ت ای حلق�ه دو یادگیری

. ببرد سوال زیر را خود بنایی زیر ارزشهای و فرضها پیش

انتقادی پارادایم

و قدرت معطوف را خود توجه بدوا انتقادی پردازان نظری�هیک توس�ط قدرت اعمال ی�ا و نماین�د م�ی س�رکوب خص�وصاسازمان ) ( ی�ا گروه شخ�ص، ی�ک مثال عنوان ب�ه موجودی�ت . از انتقادی نظریه دیگر موجودی روی بر خود منفع�ت برایچرا است متفاوت پژوه�ش ب�ا ارتباط برای ه�ا رهیاف�ت س�ایرتغییر را قدرت رواب�ط ک�ه گردد م�ی راههائ�ی دنبال ب�ه ک�ه

. آید فائق سرکوب بر و داده

انتقادی نظریه و خیزشمارکسیسم

نمودند اس�تقبال هگ�ل قبل�ی کارهای از فالس�فه از بس�یاریآنکه حال ورزی�د، م�ی تأکی�د آزادی و تغیی�ر اهمی�ت بر ک�هحتّی ه�ا ایال�ت و کشوره�ا اهمی�ت درباره او آخ�ر کارهای . این کردند م�ی ردّ را بود گرا اقتدار ایال�ت آ�ن ک�ه هنگام�یباور این بر و شدن�د م�ی خوانده جوان های هگل�ی فالس�فه، . سایرین اند بوده تاری�خ در محرک�ه نیروی ، ه�ا ایده ک�ه بودن�درا او آلیسم ایده لیک�ن بوده مواف�ق هگ�ل تغیی�ر فلس�فه ب�ا . مارکس کارل فالس�فه این مؤثرترین از یکی کردند می نفیمتمایزترین. و تری�ن پربین�ش از یک�ی مارک�س کارل بودخوانده کاپیتالیسم ک�ه بود اجتماع�ی و س�یاسی نظ�م منتقدی�ن

. شد می

انتقادی دیدگاه در مدرن نگرشپست

گرا منطق ه�م خود دامن�ه و نگاه نوع در انتقادی مارکس�یسم . از جزئی توان م�ی را انتقاد حال�ت ای�ن در مدرن ه�م و اس�ت

. برشمرد اجتماعی علوم پارادایم آل ایده ب�ه رجع�ت و ما�رکس�یسم از بریدن مدرنیس�م پس�ت

انشقاق این دارن�د اعتقاد ای عده ک�ه باش�د م�ی هگل�ی گرائ�یتعیین های محدودی�ت ورای ک�ه چرا اس�ت ضروری و منطق�ی . به مدرنیس�م پس�ت گیرد م�ی قرار مارک�س اقتص�اد کننده

. است تفسیری پارادایم نماینده نزدیکی بسیار شکل

ادامه...

نکات برخی در چن�د ه�ر مدرنیس�م پس�ت و مارکس�یسمبهترین ب�ه هنگام�ی لیک�ن دارن�د، قرار یکدیگ�ر برابر در کلیدیهای پارادایم عنوان ب�ه ن�ه ک�ه شون�د م�ی درک ممک�ن شک�لپارادایم ی�ک ار متفاوت انداز چش�م دو عنوان ب�ه بلک�ه رقی�ب . متفکرین از ای گس�ترده طی�ف شوند گرفت�ه نظ�ر در کلّ�یدر مارکسیسم ک�ه کنن�د م�ی پ�ر چنی�ن را دو ای�ن میان فضایمی واق�ع منشور دیگ�ر انتهای در مدرنیس�م پس�ت و انته�ا ی�ک

شود.

از استفاده به تعه�د ، ده�د می پیوند یکدیگر به را دو ای�ن آنچهبرای پایانی آوردن ارمغان ب�ه برای پژوه�ش انجام و نظری�هبه آ�ن هدف و بوده ده�د م�ی رخ ک�ه شکل�ی ه�ر در س�رکوب

. است بشر شادی و آزادی رساندن حداکثر

ادامه...

قرابت مدرن پس�ت و نمادی�ن های رویکرد ب�ا انتقادی دیدگاهداد. انجام توان می خص�وص ای�ن در ک�ه تحلیل�ی لذا داردبه متون پذیرش مدرن پس�ت رویکرد در ک�ه اس�ت چنی�نباید م�ی و نبوده قبول مورد چندان هس�ت آنچ�ه ص�ورت . باید م�ی داشت مت�ن ی�ک ی�ا هنری اث�ر ی�ک ب�ه منتقدان�ه نگاه�یبه نماده�ا آ�ن نق�د و ارتباط برقراری برای نمادهائ�ی دنبال ب�ه

. پذیرد صورت اثر از رمزگشائی منظور

ادامه...

تشخیص توان م�ی فورا را ه�ا مت�ن برخ�ی ارتباط و اهمی�تاهمیت ب�ی ظاه�ر ب�ه ی�ا شده شناخت�ه کمت�ر های مت�ن ام�ا داد،ارائه را توجیهات�ی و دهن�د شرح ت�ا هس�تند منتقدین�ی نیازمن�د . پذیرد صورت نق�د بای�د م�ی آثار اینگون�ه خص�وص در که نماین�دانتقاد که اندیشی�م م�ی چنی�ن اغل�ب روزمره محاورات درهمه آنک�ه حال اس�ت، م�ا کار و م�ا از منف�ی قضاوت نوع�ی

. نیستند منفی نقدها و نمادین رویکردهای ب�ه ک�ه ای اشاره ب�ه توج�ه ب�ا اینج�ا در

انتقادی پارادایم و دیدگاه ب�ه عنای�ت ب�ا ش�د، مدرن پس�تپست و مارکس�یسم های دیدگاه دیگ�ر یکبار اس�ت ضروری

. گیرند قرار بررسی و نقد مورد مدرنیسم

: دیدگاه موضوع مدرنیسم پست برابر در مارکسیسم

– پیرامون میلز کرون و کراوچ�ر کتاب پنج�م فص�ل درپست و مارکس�یسم ک�ه شود م�ی مالحظ�ه انتقادی پارادای�مو سیاسی مس�ائل ب�ه نس�بت مشترک تعهدی مدرنیس�م . به را ایشان آنه��ا، متفاوت های دیدگاه دارند اخالق��یپژوهش انجام و مختل�ف های شیوه در پژوه�ش رهیاف�ت

. سازد می رهنمون مختلف دالئل برای به قائ�ل او ک�ه شود نم�ی دیده اثری مارک�س اعتقادات در

و ها دانشگاه از لزوم��ا ک��ه باش��د بنیادی��ن اص��الحات . به ی�ا پرولتاری�ا ی�ک باشند گرفت�ه س�رچشمه روشنفکرانراستی ب�ه ک�ه اس�ت خودش ای�ن تنه�ا کارگری، طبق�ه عبارت�یقید از را خود و داده تغیی�ر را خود زندگ�ی شرائ�ط توان�د م�ی

. بخشد رهائی فالکت و استضعاف

ادامه...

و بوده بورژوائی نهادهای اجزای ه�ا دانشگاه و روشنفکران . آنها هدف دارند بورژوائ�ی گرایشات و عالئ�ق رو ای�ن ازو کالس دیگر ک�ه چرا نیس�ت جامع�ه مجدد س�اختارسازیو تضاد هیچگونه دیگ�ر رو ای�ن از ندارد، وجود اجتماع�ی طبق�هطبقه تأمی�ن برای ام�ا ندارد، وجود طبق�ه و کالس مواجه�هآید کار ب�ه ص�نعتی و مدرن جهان نفع ب�ه که موادی ب�ا کارگری

. نماید حفظ نخبگان زمره در را ایشان حال عین در و

ادامه...

مارکسیستی پیچیده و غام�ض رهیاف�ت ی�ک ک�ه اینجاس�ت درعملی کاربرد عبارت�ی ب�ه ورزد، م�ی تأکی�د » پراکس�یس « برلحاظ کرده احاطه آنرا ک�ه شرائط�ی ب�ه نس�بت را نظری�ه ی�ک

. نماید می و تاریخی علم�ی، ای نظری�ه مارکس�یسم ک�ه آنج�ا از

از توانند م�ی مارکس�یست پژوهشگران اس�ت، ماتریالیس�تیکراوچر کتاب در موجود اجتماع�ی علم�ی شناس�ی روش ه�ر

. - گیرند بهره میلز کرون و اتحادیه ی�ا کارگری طبق�ه تقوی�ت ب�ه پژوهش�ی کار ی�ک چنانچ�ه

مارکسیست دیدگاه آ�ن دیدگاه آنگاه شود، منته�ی پرولتارایفا. ارتباط�ی و آکادمی�ک فعال نق�ش ه�ا تئوری س�ایر اس�ت

. کنند می

ادامه...

(1987چامس��کی )نظام منتقدین مشهورتری��ن از یک��یتمایز روشنفکران ک�ه پرداخ�ت بح�ث ای�ن ب�ه کاپیتالیس�تیبیشتری های مسؤلیت لیکن ندارن�د دیگران ب�ه نس�بت خاصی

دارند.(1994کالود )دارد می بیان چنی�ن دیدگاه همی�ن راس�تای در

مشترک اشارات از نقاب برداشتن « فرهنگ�ی نق�د کار ک�هخدمت در و گرفت�ه شک�ل های ایده عنوان ب�ه جامع�ه ی�کتوزیع و تولی�د کنترل ک�ه اس�ت آنهائ�ی ی�ا حاک�م طبق�ه مناف�ع

( . ص » دارند دست در را (45محصوالت

ادامه...

صفحه اس��ت، اشتباه خودآگاه��ی از عبارت ایدئولوژ��ی . کند می جدا انس�انی واقع�ی شرائ�ط از را م�ا ک�ه نمایش�یرا کار نیروی قدرت و کنیم درک را تولی�د رواب�ط بهت�ر هرچ�ه

. شد خواهیم آن برابر در مقاومت به قادر بیشتر دریابیم، هدایت تنه�ا منتق�د نق�ش گردد م�ی مالحظ�ه ک�ه همانگون�ه لذا

نیست، ارتباطات از افراد فه�م در مشارک�ت برای مبارزه . است تغییر برای تالش از پشتیبانی بلکه

- کنند م�ی اشاره بدان میل�ز کرون و کراوچ�ر آنچ�ه مبنای برفهم و درک بر مبتن�ی پژوه�ش در انتقادی نگاه و نق�د فرآین�داکتساب برای تالش و پژوه��ش در موجود ارتباطات

. است مجدد نگاهی و تغییر اساس بر دیدگاهی

ادامه...

همچون چیست؟ خص�وص ای�ن در مدرنه�ا پس�ت نظ�ر حا�لو قدرت دغدغه نی�ز مدرنه�ا پس�ت مارکس�یست، منتقدی�ن . مارکسیسم از ایشان دغدغ�ه هرچن�د دارند پراکس�یس . از خاصی دی�د هی�چ مدرن پس�ت منتق�د ی�ک اس�ت متفاوت . برخالف ندارد سرکوب عدم بر مبتن��ی ای جامع��ه

یک ت�ا بس�ازد را بنیان�ی ت�ا کن�د م�ی تالش ک�ه مارکس�یسممدرنیسم پس��ت گیرد، شک��ل س��وسیالیستی جامع��هو ها نظام س�اختارشکنی جس�تجوی در و س�اختارشکن

( . فوکو است سرکوب (2006اشکال

ادامه...

( کرو از( 1998م�ک یکی » انتقاد معنای عل�م « خود اث�ر درمی ارائ�ه را انتقادی نظریات خص�وص در توضیحات بهتری�ن . یا. اس�ت س�لطه نق�د آ�ن اولی�ن دارد وظیف�ه دو منتق�د ی�ک کنددیگری و » سلطه شرائ�ط از زدائ�ی اس�طوره « عبارت�ی ب�هبه خود نوب�ه ب�ه ک�ه اس�ت نق�د شخص�ی بازتاب « ی�ا آزادی نق�د ( . » پردازد می اجتماعی رواب�ط س�اختن برای نیروه�ا پیشبرد

کرو (91ص 1989مک

ادامه...

های دیدگاه از سلطه اعمال ب�ه انتقادی ارتباطات محققی�نمی خویشت�ن متوج�ه را نق�د حال عی�ن در و نگرن�د م�ی مختلفبا مرتب�ط را بیشتری نقدهای مس�تمر طور ب�ه و س�ازند

. نمایند می طلب موضوع یک خصوص در نهائی قضاوت دو تقابل آی�د م�ی بر کتاب در انتقادی فرآین�د از ک�ه آنگون�ه

نگارندگان نظر مدّ مدرنیس�م پس�ت و مارکس�یسم دیدگاهنقد س�لطه، ب�ه نگاه در ایشان دیگاه های تفاوت و بوده

. ورزند می تأکید تغییر ایجاد جهت نقد لزوم و سلطه

ادامه...

،پژوهش نق�د فرآین�د از قدردان�ی و درک ب�ه دس�تیابی برایشناسائی مورد را فرآین�د ای�ن انجام انتظارات بای�د شخ�ص . کند، م�ی ذک�ر بررس�ی و نق�د تعری�ف ک�ه همانطور دهد قرارتا ده�د م�ی را اجازه ای�ن افراد ب�ه پژوه�ش ی�ک بررس�ی و نق�دارتباط آن ب�ا و نموده بررس�ی را پژوهش�ی تالش ی�ک دق�ت ب�ه

. نمایند قدردانی و نموده درک کرده، برقرار که شود بین�ی پی�ش گون�ه بدی�ن نیس�ت قرار بررس�ی ای�ن نتیجه

. جهت موشکافان�ه دیدگاه بلک�ه دارند وجود کار در نقائص�ی( - . کر راس و وود اس�ت پژوهشگ�ر ی�ک های تالش ( 2006نق�د

تصمیم شم�ا اس�ت، شم�ا قضاوت ای�ن « ک�ه کنن�د م�ی تأکی�دکمک شم�ا نظ�ر مدّ هدف ب�ه ای�د خوانده آنچ�ه ک�ه گیری�د م�ی

. » خیر یا کند می