1

ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΛΙΟΥ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT) Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-2014: Β΄ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ

ΘΕΜΑ

«Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ: Η ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ

ΓΛΩΣΣΑ»

Υπεύθυνη καθηγήτρια: Παρασκευοπούλου Αικατερίνη

Συνεργάστηκαν οι μαθητές της Α’ Λυκείου: Αγρογιάννης Γιώργος, Γκέκας Κων/νος,

Καστόρα Δήμητρα, Κατσιούρη Σοφία, Κομματάς Γεώργιος, Κοπάλι Βεργίνα,

Κοτσισέφσκα Ναταλία, Κουνάδη Αγγελική, Λαθουράκης Εμμανουήλ, Λίτσιος

Παναγιώτης, Λογοθέτη Ιωάννα, Λύγκος Χαρίλαος, Μίλε Μέγκυ, Μπάμπου Μύριαμ,

Μπατζάκης Γεώργιος, Μπελιά Φιλιώ, Φιλιπποπολίτης Αθανάσιος, Χαζάπη Ροζάννα

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή ……………………………………………………………………………………………………… σελ. 3

Θεωρητικές προσεγγίσεις της κινηματογραφικής γλώσσας …………………………. σελ. 4

1. Fahrenheit 451 ………………………………………………………………………………………… σελ. 12

2. The Great Gatsby ……………………………………………………………………………………… σελ. 34

3. Let the Right One In ………………………………………………………………………………… σελ. 55

4. Pirates of the Caribbean …………………………………………………………………………. σελ. 68

Βιβλιογραφία ..……………………………………………………………………………………………. σελ. 95

3

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:

Ο κινηματογράφος γεννήθηκε με την εφεύρεση της κινηματογραφικής κάμερας.

Τα πρώτα χρόνια οι προβολές γίνονταν σε θεατρικές και άλλες αίθουσες και η

σκηνοθεσία ήταν υποτυπώδης. Η εξέλιξη της κινηματογραφική κάμερας και της

τεχνολογίας των φακών επέτρεψε τον πειραματισμό με διάφορους τρόπους

φιλμαρίσματος και διαμόρφωσε την κινηματογραφική γλώσσα και την τέχνη της

κινηματογραφικής σκηνοθεσίας. Η ενσωμάτωση του ήχου και η δημιουργική χρήση

της μουσικής και των ηχητικών εφέ ολοκλήρωσε την τέχνη του κινηματογράφου

όπως την ξέρουμε σήμερα. Ήχος και εικόνα αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο σε μία

σημερινή κινηματογραφική ταινία που σκοπό έχει την ολοκλήρωση της δράσης και

του καλλιτεχνικού της στόχου.

Το γύρισμα μίας ταινίας απαιτεί, εκτός από τον σκηνοθέτη και τους ηθοποιούς,

την συνεργασία ενός αριθμού ανθρώπων που εξειδικεύονται σε τεχνικές που

χρησιμοποιούνται κατά την δημιουργία της (κάμερες, φώτα, ήχος κλπ). Ο ρόλος

καθενός από αυτούς είναι συγκεκριμένος και η αρμονική συνεργασία τους

απαραίτητη. Για τον λόγο αυτό, υπάρχει μια συγκεκριμένη διαδικασία που

ακολουθείται κατά την προπαρασκευή και την πραγματοποίηση μίας ταινίας. Με το

πέρασμα των χρόνων έχει διαμορφωθεί ένα σύνολο κανόνων, που αποτελούν την

κινηματογραφική γλώσσα.

Στην παρούσα εργασία προσπαθήσαμε να κατανοήσουμε τους βασικούς κανόνες

της κινηματογραφικής γλώσσας, πρώτα σε θεωρητικό επίπεδο και έπειτα σε

πρακτικό. Αφού αναλύσαμε στην τάξη την κινηματογραφική ταινία στα βασικά

συστατικά της και μελετήσαμε τους κυριότερους κανόνες που διέπουν την

κατασκευή της, στη συνέχεια κάθε ομάδα επέλεξε μια ταινία της επιλογής της,

εντόπισε μια σεκάνς (το μικρότερο κομμάτι με αυτόνομο νόημα μιας ταινίας) και

μας παρουσίασε αναλυτικά τον τρόπο κατασκευής της, αναλύοντάς την στα

επιμέρους στοιχεία της. Παρακάτω να βρείτε τη βασική θεωρία στην οποία

βασιστήκαμε και εν συνεχεία τις τέσσερις αναλύσεις ταινιών των ομάδων μας.

4

Θεωρητικές προσεγγίσεις της κινηματογραφικής γλώσσας:

1. ΣΕΝΑΡΙΟ

Η περιγραφή του περιεχομένου της ταινίας γίνεται με το κινηματογραφικό σενάριο.

Η συγγραφή του κινηματογραφικού σεναρίου υπακούει και αυτή σε κάποιους

κανόνες, καθώς, εκτός από εργαλείο για τους ηθοποιούς αποτελεί ταυτόχρονα και

τεχνικό εγχειρίδιο για τους υπόλοιπους συντελεστές της ταινίας. Μια ταινία μπορεί

να βασιστεί σε μια πρωτότυπη ιδέα ή να αποτελεί μεταφορά ενός βιβλίου,

θεατρικού έργου κλπ. Σε κάθε περίπτωση η συγγραφή κινηματογραφικού σεναρίου

είναι απαραίτητη. Το σενάριο, σε αντίθεση με ένα λογοτεχνικό έργο έχει

περιορισμούς στον τρόπο γραφής. Είναι γραμμένο πάντα σε ενεστώτα χρόνο (στο

παρόν) και περιγράφει επακριβώς το τι βλέπουμε και το τι ακούμε σε μια δεδομένη

στιγμή. Έχει υπολογιστεί ότι μία σελίδα κινηματογραφικού σεναρίου περιγράφει

περίπου ένα λεπτό κινηματογραφικού χρόνου. Έτσι, για μία ταινία 110 λεπτών το

σενάριο θα είναι περίπου 110 σελίδων.

Η κινηματογραφική ταινία χωρίζεται σε «σεκάνς», «σκηνές» και «πλάνα», τα οποία

επίσης αναφέρονται στο σενάριο:

α) ΣΕΚΑΝΣ: Μια σεκάνς είναι μια ολοκληρωμένη νοηματική ενότητα (ένα μέρος)

μέσα στην ταινία. Είναι δηλαδή κάτι αντίστοιχο με μία σκηνή σε ένα θεατρικό έργο

ή ένα μέρος ενός βιβλίου.

β) ΣΚΗΝΗ: Αντίθετα, η «σκηνή» σε μια κινηματογραφική ταινία έχει άλλο νόημα.

Σκηνή στον κινηματογράφο αλλάζουμε κάθε φορά που αλλάζουμε τόπο κατά την

εξέλιξη της δράσης. Μια σκηνή μπορεί να περιέχει ένα η περισσότερα πλάνα.

γ) ΠΛΑΝΟ: Ένα πλάνο είναι το αποτέλεσμα μίας συνεχόμενης καταγραφής από την

κάμερα, από την στιγμή που αυτή αρχίζει την λειτουργία της (το φιλμάρισμα) μέχρι

το σταμάτημά της καθ υπόδειξη του σκηνοθέτη. Η διάρκεια ενός πλάνου μπορεί να

ποικίλει από μισό δευτερόλεπτο περίπου (τόσο όσο να φαίνεται αντιληπτό από το

μάτι) μέχρι και όλη την διάρκεια της ταινίας. Έχουν γυριστεί ταινίες που

αποτελούνται από ένα μόνο πλάνο ! (Χίτσκοκ κλπ.)

5

2.ΕΙΔΗ ΠΛΑΝΩΝ

Τα πλάνα διακρίνονται με βάση το μέγεθός τους σε σχέση με το αντικείμενο που

καταγράφουν (συνήθως τον ή τους ηθοποιούς) .Έτσι έχουμε:

α. Πολύ γενικό πλάνο :Συνολική εικόνα του ντεκόρ, φυσικού ή τεχνητού, με ή χωρίς

ανθρώπους.

β. Γενικό πλάνο: Πιο σφιχτό από το προηγούμενο. Eίναι ορατή η παρουσία

ομάδων ανθρώπων.

γ. Μεσαίο πλάνο: Τα άτομα καδράρονται ολόκληρα. Είναι πλέον ορατές οι

λεπτομέρειες του ντεκόρ.

6

δ. Αμερικάνικο πλάνο: Οι άνθρωποι καδράρονται από το κεφάλι ως τα γόνατα.

Προέρχεται κυρίως από τα φίλμ γουέστερν, όπου το όριο ήταν το ρεβόλβερ στο

μηρό.

ε.Kοντινό πλάνο (ραπροσέ): Καδράρισμα στο μέσο του στήθους.

στ. Γκρό πλάνο ή close-up: Καδράρισμα στο κεφάλι του ανθρώπου (είναι ορατοί και

οι ώμοι) ή σε ένα τμήμα του σώματος.

7

ζ. Πολύ γκρό πλάνο- λεπτομέρεια: Αξιοποιεί ένα μικρό αντικείμενο ή μια

λεπτομέρεια.

3. ΒΑΘΟΣ ΠΕΔΙΟΥ

Το πεδίο είναι το τμήμα εκείνο του χώρου που περικλείεται από τις τέσσερις

πλευρές του κινηματογραφικού κάδρου. Το βάθος πεδίου είναι η ζώνη μέσα στην

οποία ένα αντικείμενο είναι «νέτ» (διακρίνεται ευκρινώς). Συχνά στον

κινηματογράφο γίνεται ένα παιχνίδι ανάμεσα στο «νέτ» και το «φλού» (μη

ευκρινές) του ίδιου πλάνου.

8

4. ΓΩΝΙΑ ΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΚΑΔΡΑΡΙΣΜΑ

Η γωνία λήψης προσδιορίζεται από τη θέση της κάμερας σε σχέση με τη θέση του

αντικειμένου που κινηματογραφούμε. Η γωνία λήψης αλλάζει είτε μετακινώντας τη

μηχανή είτε αλλάζοντας φακό.

ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΓΩΝΙΑ: Η μηχανή στο ύψος του ανθρώπου.

ΠΛΟΝΖΕ:Η κάμερα από ψηλά σκοπεύει προς τα κάτω. Κυριαρχεί στο αντικείμενο.

Επιλέγεται για να αποδοθούν συναισθήματα απομόνωσης, συντριβής, λύπης,

απόγνωσης κλπ.

9

ΚΟΝΤΡ ΠΛΟΝΖΕ: Η κάμερα στο έδαφος σκοπεύει προς τα πάνω. Δίνει μια αίσθηση

μεγαλείου, τονίζει τη δύναμη, την ισχύ, το θρίαμβο κλπ

ΛΟΞΗ ΓΩΝΙΑ ΛΗΨΗΣ: Αποδίδει την αστάθεια, μια μεγάλη ένταση κλπ.

ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΠΛΑΝΟ: Ο θεατής, μέσω της κάμερας, βλέπει με τα μάτια του

ηθοποιού.

10

4. ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΜΕΡΑΣ

Ένα ακόμα συστατικό της κινηματογραφικής γλώσσας που περιγράφεται στο

σενάριο είναι οι κινήσεις της κάμερας. Οι κινήσεις αυτές γίνονται με την χρήση του

τρίποδου, με το χέρι ή με ειδικό εξοπλισμόo όπως το traveling (βαγονέτο που

κινείται σε ράγιες), το steady cam (ειδική συσκευή που φοράει ο εικονολήπτης και

εξομαλύνει τις κινήσεις του) ή ακόμα πιο εξειδικευμένες όπως το helicam (κάμερα

ελικόπτερο). Από τις κινήσεις αυτές οι πιο συνηθισμένες είναι το «Πανοραμικό»

(οριζόντια κίνηση του τρίποδου) (δεξιά ή αριστερά) και το «Βερτικάλ» (κάθετη

κίνηση του τρίποδου) (πάνω ή κάτω). Κίνηση στο πλάνο μπορούμε επίσης να

δώσουμε και με την χρήση του Zoom.

5. ΜΟΝΤΑΖ

Ο τρόπος που συνδέονται τα πλάνα μεταξύ τους ονομάζεται μοντάζ. Οι μεταβάσεις

από το ένα πλάνο στο άλλο έχουν στον κινηματογράφο την ίδια σημασία που έχουν

στο γραπτό λόγο τα σημεία στίξης. Στην αρχή του κινηματογράφου ήταν πολύ λίγες

αλλά σήμερα με τις νέες τεχνολογίες έχουν γίνει πολλές και πλούσιες. Μερικές από

τις πολύ βασικές είναι:

α) Κόψιμο (cut) των πλάνων.

β) Σβήσιμο της εικόνας / άνοιγμα της εικόνας (fade out/ fade in). Μπορεί να

παρομοιαστεί με την τελεία.

γ) «Φοντί ανσενέ» ή «ντισόλβ» (dissolve): η πρώτη εικόνα χάνεται ενώ ταυτόχρονα

εμφανίζεται η επόμενη. Χρησιμοποιείται συνήθως για να περάσουμε από μια σκηνή

σε άλλη.

δ) Φλάς μπάκ: επιστροφή στο παρελθόν της ιστορίας.

ε) Φλάς φόργουορντ: άλμα προς τα μπρός.

11

6. ΗΧΟΣ/ ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο ρόλος του ήχου στον κινηματογράφο δεν περιορίζεται στην ομιλία και στην

απόδοση της ακουστικής διάστασης των οπτικών φαινομένων. Ο ήχος συμμετέχει

ενεργά στην αφήγηση καθώς και στην οργάνωση της εικόνας. Οι ήχοι μιας ταινίας

βρίσκονται σε άμεσο συσχετισμό με την κινηματογραφική εικόνα. Οι ήχοι όπως και

η μουσική επηρεάζουν την ερμηνεία της εικόνας, συμμετέχουν ενεργά στην

κατανόηση του νοήματος των πλάνων. Κατηγοριοποιώντας τους ήχους μιάς ταινίας

σύμφωνα με τη σχέση τους με την εικόνα διακρίνουμε:

α) τους ήχους, τους θορύβους, τη μουσική, τα λόγια που υπάρχουν μέσα στη

διήγηση, και η πηγή τους είναι ορατή στην εικόνα.

β) τους «ακουσματικούς» ήχους. Ακουσματικός χαρακτηρίζεται ένας ήχος όταν τον

ακούμε αλλά δεν βλέπουμε την αιτία που τον παράγει. Οι ακουσματικοί ήχοι

μπορεί να είναι ήχοι διηγητικοί και μη-διηγητικοί.

Χωρίζονται έτσι σε δυο κατηγορίες:

β.1) τους ήχους «εκτός πεδίου», όταν η πηγή τους είναι δυνητικά ορατή.

Παρόλο που ο πομπός των ήχων αυτών σε κάποια συγκεκριμένη στιγμή δεν είναι

ορατός, ωστόσο καθίσταται πιθανή ή ακόμα και αναμενόμενη η εμφάνισή του στην

εικόνα. π.χ. Ο θόρυβος της οδικής κυκλοφορίας δημιουργείται ακόμα και αν τα

οχήματα που τον προκαλούν σε μια συγκεκριμένη σκηνή δεν είναι ορατά, και

δίνουν την αίσθηση ενός εξωτερικού χώρου, στον οποίο πιθανά θα μπορούσε να

στραφεί η κάμερα σε ένα επόμενο πλάνο.

β.2) του ήχους «off». π.χ. Ο ήχος ενός έργου για συμφωνική ορχήστρα που

συνοδεύει μια σκηνή καταδίωξης σε μια ταινία δράσης. Η μουσική απευθύνεται

αποκλειστικά στο θεατή της ταινίας προκαλώντας του σασπένς και ένταση, αλλά

δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει αντιληπτή π.χ. από τους πρωταγωνιστές της

δραματικής αυτής σκηνής.

12

Fahrenheit 451

Κοπάλι Βεργίνα

Λαθουράκης Μανόλης

Κατσιούρη Σοφία

Καστόρα Δήμητρα

13

Περιεχόμενα:

Παραγωγή (casting, γυρίσματα)

Διαφορές από το βιβλίο

Υπόθεση

Χαρακτήρες

Βασικά μοτίβα

Ανάλυση Σεκάνς

14

Το Fahrenheit 451 είναι μια δραματική ταινία επιστημονικής φαντασίας η οποία

σκηνοθετήθηκε από τον François Truffaut και πρωταγωνίστησαν οι:

Oskar Werner ως Montag

Julie Christie ως Linda Montag/Clarisse

Cyril Cusack ως Captain

Anton Diffring ως Fabian

Η ταινία προβλήθηκε το 1966 και ήταν βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Ray

Bradbury το οποίο εκδόθηκε το 1953. Η ταινία πραγματεύεται ένα δυστοπικό

μέλλον στο οποίο ένας πυροσβέστης, του οποίου η αποστολή είναι να καταστρέφει

όλα τα βιβλία, αρχίζει να αμφισβητεί την αποστολή του.

Η συγκεκριμένη ταινία είναι η πρώτη έγχρωμη ταινία του Truffaut, καθώς και η

μόνη του αγγλόφωνη. Το 1966 στο Φεστιβάλ στη Βενετία το Fahrenheit 451

προτάθηκε για Χρυσό Λιοντάρι.

Παραγωγή

Casting

Ο Truffaut κρατούσε ημερολόγιο καθ΄ όλη τη διάρκεια της παραγωγής, το οποίο

εκδόθηκε αργότερα και στα Αγγλικά και στα Γαλλικά. Σε αυτό το ημερολόγιο,

αποκαλεί το Fahrenheit 451 ως την ¨δυσκολότερη και πιο λυπητερή¨ εμπειρία

παραγωγής ταινίας, κυρίως λόγο των έντονων συγκρούσεων μεταξύ του Truffaut και

του Werner.

Η ταινία ήταν η πρώτη ευρωπαική παραγωγή της Univesal Pictures. Η Julie Christie

κανονικά ήταν μόνο για το ρόλο της Linda Montag και όχι και τις δύο Linda και

Clarisse. Ο ρόλος της Clarisse προσφέρθηκε στην Jean Seberg και την Jane Fonda.

Μετά από πολύ σκέψη όμως, ο Truffaut αποφάσισε ότι οι χαρακτήρες δεν θα

έπρεπε να έχουν μια σχέση ήρωα-κακού αλλά να είναι πιο πολύ σαν τις δύο όψεις

του ίδιου νομίσματος, οπότε έδωσε στην Christie και τους δυο ρόλους, αν και η ιδέα

προήλθε από τον παραγωγό, Lewis M. Allen.

15

Σε μια συνέντευξη το 1998, ο Charles Aznavour είπε ότι ήταν η πρώτη επιλογή του

Truffaut για να παίξει το ρόλο που τελικά δόθηκε στον Werner.

Ο Aznavour είπε πως ο Jean-Paul Belmando ήταν η δεύτερη επιλογή του σκηνοθέτη,

αλλά ο παραγωγός της ταινίας αρνήθηκε την πρόταση διότι κανένας από του δύο

δεν ήταν αρκετά εξοικειωμένος με τη γλώσσα για το Αγγλόφωνο κοινό. Οι Paul

Newman, Peter O'Toole και Montgomery Clift ήταν επίσης υποψήφιοι για το ρόλο

του Montag. Τελικά o Terence Stamp ήταν αυτός που επιλέχθηκε αλλά έφυγε ότν

φοβήθηκε ότι ο διπλός ρόλος της

Christie θα τον επισκίαζε. Οι Laurence Olivier, Michael Redgrave, Sterling Hayden

ήταν υποψήφιοι για το ρόλο του αρχηγού προτού επιλεχθεί ο Cyril Cusack.

Γυρίσματα

Η ταινία γυρίστηκε στα Pinewood Studios στην Αγγλία εκτός από την μονόπρακτη

εξωτερική σκηνή που γυρίστηκε στα Γαλλικά French SAFEGE test track, in

Châteauneuf-sur-Loire κοντά στο Orléans, στη Γαλλία(πριν αποσυναρμολογηθεί). Η

ταινία χρησιμοποίησε το συγκρότημα σπιτιών Alto στο Roehampton, στο Νότιο

Λονδίνο καθώς επίσης και το Edgcumbe Park στο Crowthorne, του Berkshire. Η

τελευταία σκηνή των Ανθρώπων-Βιβλία γυρίστηκε σε μια σπάνια και απρόσμενη

χιονοθύελλα στα γενέθλια της Julie Christie , στις 14 Απριλίου του 1966.

Η παραγωγή έγινε στη Γαλλία καθώς ο Truffaut δεν μίλαγε καθόλου αγγλικά, αλλά

συνέγραψε το σενάριο με τον Jean-Louis Richard. Ο Truffaut εξέφρασε τη

δυσαρέσκεια του σχετικά με το συχνά δύσκαμπτο και αφύσικο αγγλόφωνο διάλογο.

Ήταν πολύ πιο χαρούμενος με την εκδοχή που είχε γράψει στα γαλλικά.

Το άνοιγμα των πιστώσεων της ταινίας δεν έγινε γνωστό παρά μόνο εμφανίστηκε

στον τύπο, γεγονός που αποδίδεται ως ένα στοιχείο του σκηνοθέτη για το πώς θα

ήταν η ζωή μέσα σε έναν αναλφάβητο πολιτισμό. Ο Tony Walton ήταν ο

ενδυματολόγος καθώς και ο σχεδιαστής της παραγωγής, ενώ ο Syd Cain έκανε την

καλλιτεχνική διεύθυνση.

16

Τον Ιούλιο του 1971 κάποιες σκηνές του Fahrenheit 451 χρησιμοποιήθηκαν στο

"The Different Ones", ένα επεισόδιο της τηλεοπτικής εκπομπής Rod Serling's Night

Gallery, συμπεριλαμβανομένης της μονής και του ιπτάμενου αστυνομικού.

Διαφορές από το βιβλίο

Μια από τις αξιοσημείωτες διαφορές με το αυθεντικό κείμενο είναι πως η

προσαρμογή της ταινίας εξαφάνισε σχεδόν όλα τα στοιχεία επιστημονικής

φαντασίας που υπήρχαν στο βιβλίο (ο καθηγητής Faber και η φορητή επικοινωνία

του, ο Μηχανικός Σκύλος, οι μέθοδοι των Ανθρώπων-Βιβλία να ανακαλούν

αποσπάσματα από μνήμης χωρίς να τα έχουν απομνημονεύσει).

Η ταινία επίσης δεν δείχνει τον πόλεμο και την καταστροφή που ξεσπούν όταν ο

Montag το σκάει από την πόλη, όμως στη σκηνή που ο Montag φωνάζει στους

φίλους της Linda για την άγνοιά τους για τον κόσμο υπάρχει η αναφορά ενός

πολέμου που η κυβέρνηση κρατά κρυφό από τον κόσμο μεταμφιέζοντάς τον ως ¨ο

τομέας της κατάρτισης¨ για τους άνδρες που έχουν καταρτισθεί.

Το πιο σημαντικό είναι ο χαρακτήρας της Clarisse McClellan. Στο βιβλίο η Clarisse

είναι ένα κορίτσι 16 χρόνων το οποίο το έσκασε από το σχολείο για να ξεφύγει από

την αντι-διανοητική του ανία, και τελικά σκοτώνετε από ένα διερχόμενο

αυτοκίνητο. Στην ταινία η Clarisse είναι μια νεαρή γυναίκα 20 ετών η οποία

δουλεύει ως δασκάλα σε ένα Δημοτικό, αλλά απολύεται λόγο των ανορθόδοξων

μεθόδων διδασκαλίας της. Όσο οι άλλοι δάσκαλοι βάζουν τους μαθητές τους να

απαγγέλουν πολλές φορές τους πίνακες, η Clarisse εμπλέκει τους μαθητές της στη

συζήτηση θεμάτων, μια πράξη που θεωρείται φριχτά αντικοινωνική σε αυτή τη

μελλοντική κοινωνία) και σχεδόν πιάνεται από τους Πυροσβέστες (οι οποίοι έχουν

το θείο της σε έρευνα για την ανατρεπτική του συμπεριφορά), μα τελικά καταλήγει

να δραπετεύσει από την κοινωνία και να ενωθεί μα τον Montag όταν φεύγει από

την πόλη για να ζήσει μαζί με τους Ανθρώπους-Βιβλία.

17

Ο Ray Bradbury έμεινε ευχαριστημένος από την τροποποίηση του Truffaut, και του

άρεσε τόσο πολύ το τέλος που η Clarisse μένει τελικά ζωντανή ώστε το υιοθέτησε

για το Fahrenheit 451.

Τέλος ενώ στην ταινία ο Montag γίνεται το βιβλίο, Tales of Mystery and Imagination

του Edger Allen Poe στο βιβλίο γίνεται το Book of Ecclesiastes.

Υπόθεση

Ο Γκάι Μόνταγκ είναι ένας πυροσβέστης της εποχής όπου ζει σε μια

αποστειρωμένη, φασιστική και απολυταρχική κοινωνία στην οποία ο μόνος

κίνδυνος είναι η ελευθερία της σκέψης και ότι την εκφράζει. Ο Μόνταγκ δουλεύει

σε έναν πυροσβεστικό σταθμό όπου οι πυροσβέστες δεν σβήνουν φωτιές αλλά

καίνε βιβλία, καθώς μπαίνουν στα σπίτια των κατοίκων, ψάχνουν, εντοπίζουν που

βρίσκονται τα κρυμμένα βιβλία και ύστερα τα καίνε. Όλα αυτά γίνονται μετά από

καταγγελίες γειτόνων, οι οποίοι όταν υποπτεύονται πως κάτι δεν πάει καλά με

κάποιον γείτονα τους, τον καταγγέλλουν δίνοντας στο πυροσβεστικό τμήμα μια

φωτογραφία του. Το κάψιμο των βιβλίων γίνεται διότι είχε απαγορευτεί από τον

νόμο οι άνθρωποι να διαβάζουν οποιοδήποτε βιβλίο επειδή τα βιβλία κάνουν

δυστυχισμένους τους ανθρώπους σύμφωνα με αυτούς. Ο Μόνταγκ είναι

παντρεμένος με μία απαράδεκτη γυναίκα η οποία παίρνει υπνωτικά και περνάει

όλο της το χρόνο μπροστά σε μια οθόνη. Το μόνο πράγμα που ευχαριστεί τον

Μόνταγκ είναι η δουλεία του, καθώς απολαμβάνει να καίει βιβλία. Μέχρι που μια

μέρα η γειτόνισσά του Κλάρις τον ρωτάει αν έχει ποτέ διαβάσει τα βιβλία που καίει.

Έτσι ο Μόνταγκ αποφασίζει να διαβάσει ένα βιβλίο. Καθώς το βιβλίο αυτό του κινεί

το ενδιαφέρον αποφασίζει να διαβάσει και άλλα με αποτέλεσμα να παίρνει κρυφά

βιβλία από κάθε σπίτι που καίει. Η γυναίκα του καθώς υποψιάζεται πως κάτι δεν

πάει καλά με τον Μόνταγκ ξυπνάει ένα βράδυ και τον βρίσκει να διαβάζει βιβλία.

Έτσι αποφασίζει να τον καταγγείλει κρυφά και να φύγει από το σπίτι. Καθώς το

18

σπίτι του Μόνταγκ περιτριγυρίζεται από τις φλόγες με τις οποίες προκάλεσε ο ίδιος,

ένας από τους πυροσβέστες περιβάλλεται από την φωτιά με αποτέλεσμα να

πεθάνει. Πλέον καταζητούμενος από τον νόμο Μόνταγκ καταλήγει σε ένα μέρος

όπου οι άνθρωποι εκεί γίνονται τα βιβλία, καθώς τα έχουν απομνημονεύσει στην

μνήμη τους, για να μην τα χάσουν, ξέροντας πως τα βιβλία θα καούν.

Χαρακτήρες

Πρωταγωνιστής της ταινίας είναι ο Oskar Werner (ως Montag). Γεννήθηκε στης

13 Νοεμβρίου 1922 στη Βιέννη της Αυστρίας. Πρωταγωνίστησε σε πολλές διάσημες

ταινίες της εποχής του όπως Jules και Jim (1962), Πλοίο των Τρελών (1965), Ο

κατάσκοπος που ήρθε από το κρύο (1965), Fahrenheit 451 (1966) και Τα παπούτσια

του ψαρά (1968). Ο Werner έλαβε μία υποψηφιότητα για Όσκαρ το 1966, δύο

υποψηφιότητες για τα βραβεία BAFTA το 1966 και το 1967 και κέρδισε μια Χρυσή

Σφαίρα για την καλύτερη ερμηνεία β΄ ανδρικού ρόλου το 1966.

Στην ταινία Fahrenheit 451 υποδύεται τον πυροσβέστη, που είναι υποχρεωμένος

στα πλαίσια της δουλειάς του να καίει βιβλία. Ο ίδιος είναι ένα εργαλείο του

κράτους και βοηθάει στην καταστροφή οποιασδήποτε σκέψης και προβληματισμού

από την πλευρά των απλών πολιτών. Αυτό δε σημαίνει ότι του αρέσει βεβαία. Ενώ

στην αρχή δε δείχνει να προβληματίζεται ιδιαίτερα, στη συνέχεια γνωρίζει μια

δασκάλα στο τρένο και αρχίζει σιγά σιγά να διαβάζει τα βιβλία που δουλειά του

είναι να καταστρέφει. Η ζωή του αλλάζει και ενώ είναι πλούσιος, παντρεμένος και

φιλικός προς την κυβέρνηση, όταν οι πυροσβέστες ανακαλύπτουν ότι και ο ίδιος

διαβάζει παράνομα βιβλία χάνει τα πάντα. Οργισμένος έρχεται σε σύγκρουση με

τον αρχηγό της πυροσβεστικής, βάζει φωτιά στο σπίτι του και καταφεύγει μαζί με τη

δασκάλα σε ένα δάσος, όπου μαζί με άλλους ανθρώπους προσπαθούν να σώσουν

τα σημαντικότερα βιβλία της ανθρωπότητας μαθαίνοντάς τα απ’ έξω.

Η συμπρωταγωνίστρια Julie Christie γεννήθηκε στης 14 Απριλίου του 1940 στην

19

Βρετανική Ινδία. Είναι ακόμα και σήμερα μια από τις πιο διάσημες ηθοποιούς του

κινηματογράφου.

Έχει κερδίσει Χρυσή Σφαίρα, ένα Όσκαρ και ήταν πολλές φορές υποψήφια για

διάφορα κινηματογραφικά βραβεία.

Στην ταινία Fahrenheit 451 παίζει δύο ρόλους ταυτόχρονα, ένα τέχνασμα που ο

Truffaut χρησιμοποιεί συχνά στις ταινίες του. Ο σκηνοθέτης αναθέτει στη Julie

Christi τους δυο βασικούς γυναικείους ρόλους της ταινίας. Από τη μια υποδύεται τη

γυναίκα του Montag, που είναι πλούσια και περνάει όλη τη μέρα της το σπίτι

βλέποντας τηλεόραση και παίρνοντας ηρεμιστικά και από την άλλη την Clarisse, τη

δασκάλα που αλλάζει τη ζωή του.

Ο Cyril Cusack στο ρόλο του Captain γεννήθηκε στις 26 Νοέμβρη 1910. Ήταν ένας

Άγγλος-Ιρλανδός ηθοποιός, ο οποίος εμφανίστηκε σε πολλές ταινίες και τηλεοπτικές

παραγωγές σε μια καριέρα που διαρκεί περισσότερο από 70 χρόνια. Στην ταινία

Fahrenheit 451 είναι ο αρχηγός της πυροσβεστικής. Είναι αυστηρός και

πειθαρχημένος, εκτελεί πιστά τις εντολές της κυβέρνησης και φροντίζει να

δουλεύουν όλοι σωστά και να υπακούουν στις προσταγές του. Είναι φιλικός προς

τον Montag όσο τον θεωρεί καλό υπάλληλο, στρέφεται όμως εναντίον του όταν

αυτός αρχίζει να αμφισβητεί τα καθήκοντά του.

Στην ταινία υπάρχει και ο ''κακός'' ο Anton Diffring ως Fabian . Είναι συνάδερφος

του Montag, που δεν τον συμπαθεί και προσπαθεί με κάθε ευκαιρία να βρει τις

αδυναμίες του για να τον εξοντώσει.

Βασικά μοτίβα

Τα βασικά μοτίβα που μας περνά ο Φ. Τριφό, μέσα από αυτή τη θαυμάσια ταινία,

είναι η σημασία της γνώσης στον κάθε άνθρωπο. Η γνώση είναι απαραίτητη

προϋπόθεση ώστε να μπορεί ο καθ’ ένας να έχει ουσιαστική κριτική ικανότητα και

να αντιτήθεται παράλληλα σε τυχόν αυθαιρεσίες, έχοντας προπαντός δική του

άποψη.

20

Ο σκηνοθέτης μας παρουσιάζει ένα δικτατορικό καθεστώς, στο οποίο η ανάγνωση

βιβλίων είναι απαγορευμένη, πράγμα που μας παραπέμπει στην ιδεολογία των

δικτατορικών-ολοκληρωτικών καθεστώτων καθώς και το Ναζισμό ή ακόμα και την

μεσαιωνική περίοδο όπου παρατηρείται η ίδια απαγόρευση. Σε περιόδους δηλαδή

μεγαλύτερης πνευματικής φτώχειας, όπου συναντάμε χειραγώγηση των μαζών, από

την εκάστοτε εξουσία. Κατανοούμε επίσης πως ενώ η ταινία αναφέρεται σε μια

απώτερη εποχή, μας φέρνει στο νου τις μεγάλες εταιρίες, οι οποίες προσπαθούν να

χειραγωγήσουν και τη δική μας, που αρχίζει να μοιάζει όλο και περισσότερο με

αυτή της ταινίας.

Επικεντρώνοντας άρα στο νόημα, μας αποδεικνύει τη σημασία της ελεύθερης

βούλησης με στόχο να ζει κανείς σε καθεστώς ελεύθερο και δημοκρατικό, όπως και

οι πρωταγωνιστές της ταινίας, αγωνίζονται για την ελευθερία του πνεύματος και της

κοινωνίας τους. Επομένως κυρίως υποστηρίζει το πόσο σπουδαίο είναι να μην

γίνεται κανείς υποχείριο των σκέψεων και των απόψεων των άλλων.

Συνοψίζοντας λοιπόν, μέσω του κύριου μηνύματος του ελέγχου της ζωής των

ανθρώπων μέσω της λογοκρισίας, της απαγόρευσης ανάγνωσης βιβλίων, της

χειραγώγησης ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών ακόμη και της

επικοινωνίας, των συνομιλιών μας δείχνει πώς αυτομάτως αφαιρείται να

εκφραστούν πολιτικοκοινωνικές απόψεις, ιδεολογίες και πιστεύω λόγο έλλειψης

κριτικής ικανότητας. Πώς μέσα από τα Media περνιούνται μηνύματα στο

υποσυνείδητο, από εκπομπές που προβάλουν τα πρότυπα τέτοιων καθεστώτων και

χειραγωγούνται οι κινήσεις των πολιτών. Εδώ λοιπόν αξίζει να μιλήσουμε για το

βιβλίο και τη σημασία του καθώς μπορεί να διευρύνει τους ορίζοντες του καθενός,

να σε κάνει να απορείς και άρα να σκέφτεσαι και να αντιδράς σε μια πλασματική

αλήθεια και γενικότερα σε παρόμοιες καταστάσεις

ΤΕΛΟΣ

21

Ανάλυση σεκάνς από 1:48:55 έως 1:52:24: “The book-people”

Πλάνο/ Διάρκεια Διάλογος/

Πλοκή

Εικόνα Κάμερα Μοντάζ Ήχος

1 8’’

Η Clarisse

φτάνει στο

δάσος από

ένα

μονοπάτι

Γενικό

πλάνο,

Ορθή

γωνία

λήψης

cut Μουσική:

OST by

Bernard

Herrman

n

2 9’’

O Montag

περπατάει

στο δάσος

μαζί με τον

άνδρα-

βιβλίο.

Μεσαίο

πλάνο

cut Μουσική:

OST by

Bernard

Herrman

n

3 14’’

Η Clarisse

πλησιάζει

έναν άντρα

στις

γραμμές

του τρένου

και τρώει το

Μεσαίο-

κοντινό

πλάνο.

Αργό

τράβελιν

γκ.

cut Μουσική:

OST by

Bernard

Herrman

n

22

μήλο του.

4 11’’

«Εδώ

είμαστε

περίπου 50

μόνο, αλλά

υπάρχουν

πολλοί,

πάρα

πολλοί

διασκορπισ

μένοι

τριγύρω. Σε

εγκαταλελει

μμένους

σταθμούς

τρένων,

περιπλανώ

μενοι στους

δρόμους.

Αλήτες στην

εμφάνιση,

αλλά

εσωτερικά

βιβλιοθήκες

».

Η κάμερα

εστιάζει στη

μορφή ενός

από τους

ανθρώπους

- βιβλία.

Γενικό

πλάνο.

Αργό

τράβελιν

γκ προς

τα

μπροστά

ανάμεσα

στα

δέντρα.

Μεσαίο-

κοντινό.

cut

5 43’’

«Δεν ήταν

σχεδιασμέν

ο. Απλά

συνέβαινε

άλλος εδώ,

άλλος εκεί

Ο Μόνταγκ

και ο

άνθρωπος-

βιβλίο

περπατούν

και στη

Αργό

τράβελιν

γκ

ώσπου ν

α

φτάσουν

cut

23

να αγαπάει

κάποιο

βιβλίο και

προκειμένο

υ να μην το

χάσει, το

αποστήθισε

. Και

μαζευτήκαμ

ε. Είμαστε

μια

μειοψηφία,

ανεπιθύμητ

οι, που

φωνάζουμε

στην

ερημιά.

Αλλά δε θα

είναι πάντα

έτσι. Μια

μέρα θα

κληθούμε

ένας- ένας,

να

απαγγείλου

με ό,τι

μάθαμε.

Και τότε θα

τυπωθούν

ξανά

βιβλία. Και

συνέχεια

κάθονται σε

ένα

παγκάκι

στην όχθη

του

ποταμού.

στο

παγκάκι.

Μεσαίο

πλάνο.

24

όταν θα

έρθει η

επόμενη

εποχή

σκότους,

αυτοί που

θα έρθουν

μετά από

εμάς, θα

κάνουν

ξανά αυτό

που κάναμε

κι εμείς.»

Μόνταγκ:

«Έχω ένα

μαζί μου,

ναι.»

6 5’’

Clarisse:

«Ποιο είναι;

Άσε με να

το δω!»

Αμερικέν

.

cut

7 4’’

Clarisse:

«Ιστορίες

μυστηρίου

και

φαντασίας

του Έντγκαρ

Άλαν Πόε»

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ)

cut

8 1’’ Ο Κοντινό cut

25

άνθρωπος-

βιβλίο.

πλάνο

(ραπροσ

έ)

9 10’’

«Μάθε το

γρήγορα,

για να το

κάψουμε.»

Μόνταγκ:

«Τα καίτε;»

Clarisse:

«Πρέπει,

ώστε κανείς

να μην

μπορεί να

μας τα

πάρει».

«Ναι, καίμε

τα βιβλία»

Ο Μόνταγκ

και η

Clarisse

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ).

Πλάνο-

κόντρα

πλάνο.

cut

10 2’’

«Αλλά τα

κρατάμε

εδώ, όπου

κανείς δεν

μπορεί να

τα βρει».

Ο

άνθρωπος-

βιβλίο.

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ)

cut

11 1’’ Ο Μόνταγκ

και η

Clarisse

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ).

cut

26

Πλάνο-

κόντρα

πλάνο.

12 2΄΄

«Μάλιστα,

μόλις

κάψαμε τις

«Αναμνήσει

ς του Σαν

Σιμόν».

Ο

άνθρωπος-

βιβλίο.

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ)

cut

13 2΄΄

Ο Μόνταγκ

και η

Clarisse

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ).

Πλάνο-

κόντρα

πλάνο.

cut

14 1΄΄

«Βλέπεις

Μόνταγκ;»

Ο

άνθρωπος-

βιβλίο.

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ)

cut

15 4΄΄

«Αυτός εκεί

δε θα ζήσει

πολύ

ακόμα».

Clarisse:

«Είναι το

«Φράγμα

Ο Μόνταγκ

και η

Clarisse

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ).

Πλάνο-

κόντρα

πλάνο.

cut

27

του

Χέρμιστον»,

του

Ρόμπερτ

Λούις

Στίβενσον».

16 13΄΄

Clarisse: «

Το αγόρι

είναι ο

ανιψιός

του. Τώρα

απαγγέλει,

ώστε το

αγόρι να

γίνει το

βιβλίο».

Ο γέρος:

«Θα είμαι

πολύ

ήσυχος,

απάντησε ο

Άρτσι. Κι

εγώ θα

είμαι

τρομερά

ειλικρινής.

Δεν

αγαπάω τον

πατέρα

μου.

Μερικές

Ο

ηλικιωμένο

ς άνδρας

αφηγείται

μια ιστορία

σ’ ένα

παιδί.

Γενικό

πλάνο.

Τράβελιν

γκ προς

τα

εμπρός.

Μεσαίο

κοντινό

πλάνο.

cut

28

φορές

αναρωτιέμ

αι αν δεν

τον μισώ».

17 8΄΄

Παιδί: «Θα

είμαι πολύ

ήσυχος,

απάντησε ο

Άρτσι. Κι

εγώ θα

είμαι

τρομερά

ειλικρινής.

Δεν

αγαπάω τον

πατέρα

μου.

Μερικές

φορές

αναρωτιέμ

αι αν δεν

τον μισώ».

Ο γέρος

ξαπλωμένο

ς. Το παιδί

επαναλαμβ

άνει τα

λόγια του.

Μεσαίο

κοντινό

πλάνο.

cut

18 5΄΄

Γέρος: «Να

η ντροπή

μου, ίσως η

αμαρτία

μου.

Τουλάχιστο

ν, ορκίζομαι

στο Θεό,

δεν είναι

Ο γέρος

λέει την

ιστορία.

Γκρο

πλάνο

στο

πρόσωπ

ο του

γέρου.

cut

29

λάθος

μου».

19 8΄΄

Παιδί: «Να

η ντροπή

μου, ίσως η

αμαρτία

μου.

Τουλάχιστο

ν, ορκίζομαι

στο Θεό,

δεν είναι

λάθος

μου».

Το παιδί

επαναλαμβ

άνει.

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ)

cut

20 5΄΄

Γέρος:

«Πώς να

τον

αγαπούσα;

Δε μου

μίλησε

ποτέ, δε

μου

χαμογέλασε

ποτέ. Και

νομίζω ότι

δεν μ’

ακούμπησε

ποτέ».

Ο γέρος

λέει την

ιστορία.

Γκρο

πλάνο

στο

πρόσωπ

ο του

γέρου.

Υποκειμε

νικό

πλάνο.

cut

21 6΄΄

Παιδί:

«Πώς να

τον

Το παιδί

επαναλαμβ

άνει.

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

cut

30

αγαπούσα;

Δε μου

μίλησε

ποτέ, δε

μου

χαμογέλασε

ποτέ. Και

νομίζω ότι

δεν μ’

ακούμπησε

ποτέ».

έ).

Πλάνο-

κόντρα

πλάνο.

22 5΄΄

Γέρος:

«Φοβόταν

το θάνατο

περισσότερ

ο από

οτιδήποτε

άλλο. Και

πέθανε,

όπως το

περίμενε,

όταν

έπεφταν τα

πρώτα

χιόνια του

χειμώνα».

Ο γέρος

λέει την

ιστορία.

Γκρο

πλάνο

στο

πρόσωπ

ο του

γέρου.

Υποκειμε

νικό

πλάνο.

cut

23 18΄΄

Παιδί:

«Φοβόταν

το θάνατο

περισσότερ

ο από

Ο γέρος

βοηθάει το

παιδί να

επαναλάβει

.

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ).

Πλάνο-

dissolve

31

οτιδήποτε

άλλο».

Γέρος: «Και

πέθανε»

Παιδί: «Και

πέθανε»

Γέρος:

«Όπως το

περίμενε»

Παιδί:

«Όπως το

περίμενε,

όταν

έπεφταν τα

πρώτα

χιόνια του

χειμώνα».

κόντρα

πλάνο.

24 6΄΄

Χιονίζει. Το

τοπίο

γίνεται

άσπρο. Ένα

βαγόνι

τρένου

ανάμεσα

στα δέντρα.

Μεσαίο

πλάνο.

cut Μουσική:

OST by

Bernard

Herrman

n

25 2΄΄

Μια

καλύβα με

χιονισμένη

σκεπή.

Μεσαίο

πλάνο.

cut Μουσική:

OST by

Bernard

Herrman

n

32

26 2΄΄

Οι παλιές

γραμμές

του τρένου,

χιονισμένες

.

Μεσαίο

πλάνο

cut Μουσική:

OST by

Bernard

Herrman

n

27 8΄΄

Το παιδί

επαναλαμβ

άνει μόνο

του την

ιστορία.

Γενικό

πλάνο.

Zoom in.

Μεσαίο-

κοντινό

πλάνο.

cut

28 7΄΄

Το παιδί

επαναλαμβ

άνει μόνο

του την

ιστορία.

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ)

cut

29 2΄΄

Ο γέρος

πεθαίνει.

Γκρο

πλάνο

στο

πρόσωπ

ο του

γέρου.

cut

30 5’’

Το παιδί

επαναλαμβ

άνει μόνο

του την

ιστορία.

Κοντινό

πλάνο

(ραπροσ

έ)

cut

31 93΄΄ Ακούγονται Χιονίζει. cut OST by

33

απαγγελίες

από

διάφορα

βιβλία και

σε

διαφορετικ

ές γλώσσες.

Άνθρωποι

τριγυρνούν

ανάμεσα

στα δέντρα

και

απαγγέλου

ν βιβλία.

Ανάμεσά

τους ο

Μόνταγκ

και η

Clarisse.

Bernard

Herrman

n

34

Κομματάς Γιώργος

Μπάμπου Μύριαμ

Αγρογιάννης Γιώργος

Κουνάδη Αγγελική

Μίλε Μέγκυ

35

The Great Gatsby

Αμερικάνικη αισθηματική ταινία. Η ταινία είναι βασισμένη στην ομώνυμη νουβέλα

του Φ. Σκοτ Φιτζέραλντ , και αποτελεί την νεότερη κινηματογραφική εκδοχή της

ταινίας, καθώς η πρώτη μεταφορά της ταινίας έγινε ένα μόλις χρόνο μετά την

κυκλοφορία του βιβλίου (1926). Η συγκεκριμένη εκδοχή ήταν φυσικά ασπρόμαυρη

αλλά και βωβή, ενώ ήταν ξανά Αμερικάνικης παραγωγής. Από αυτή σώζεται σήμερα

μόλις 1 λεπτό. Η επόμενη μεταφορά του βιβλίου στον κινηματογράφο έγινε το 1949

όπου πλέον η ταινία αποκτά φωνή. ‘Ήταν παραγωγή των στούντιο ‘Paramount’ ενώ

ήταν λίγο μεγαλύτερη σε διάρκεια σε σχέση με την πρώτη εκδοχή. Η επόμενη και

γνωστότερη εκδοχή ήταν αυτή του 1974 με πρωταγωνιστή τον Ρόμπερτ Ρέντφορτ

ως Τζέι Γκάτσμπυ. Η ταινία κόστισε 6,5 εκατομμύρια δολάρια τα οποία

επιστράφηκαν τετραπλάσια στα ταμεία της ‘Paramount’ και της ‘Newton

Productions’. Η πιο σύγχρονη μεταφορά της ταινίας αποτελεί αυτή του 2013 που

σκηνοθετήθηκε και κυκλοφόρησε και σε 3D. Τα γυρίσματα ξεκίνησαν στις 5

Σεπτεμβρίου του 2011 στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας και ολοκληρώθηκαν στις 22

Δεκεμβρίου του 2011 με επιπρόσθετες λήψεις τον Ιανουάριο του 2012. Αρχικά η

ταινία είχε προγραμματιστεί να κυκλοφορήσει στις 25 Δεκεμβρίου του 2012 σε

μορφή 3D, όμως τελικά κυκλοφόρησε στην Αμερική στις 10 Μαΐου του 2013 ενώ

στην Ελλάδα ήρθε στις 16 Μαΐου του 2013.

Τη σκηνοθεσία της ταινίας ανέλαβε ο Μπαζ Λούρμαν. Το σενάριο ήταν των ΜΠΑΖ

Λούρμαν και Κρεκ Πιρς και ήταν φυσικά βασισμένο στο μυθιστόρημα του Φ.Σκοτ

Φιτζεραλντ. Η παραγωγή έγινε από την ‘’Warner Bros. Pictures’’ και την μουσική

επιμελήθηκε ο Κρεγκ Άρμοστρογκ. Η ταινία έχει διάρκεια 143 λεπτά, και παρά τα

διφορούμενα σχόλια και τις αρνητικές κριτικές που έλαβε, έγινε εισπρακτική

επιτυχία. Με προϋπολογισμό 105.000.000 δολάρια, έκανε άνοιγμα τριημέρου στη

2η θέση με 50 εκατομμύρια δολάρια. Οι συνολικές εισπράξεις στο αμερικάνικο box

office έφτασαν τα 144,8 εκατομμύρια δολάρια και συνολικά συγκέντρωσε 206,2

εκατομμύρια δολάρια. Παγκοσμίως απέφερε 351 εκατομμύρια δολάρια. Επίσης, η

36

ταινία απέσπασε δύο βραβεία Όσκαρ στις κατηγορίες ‘’Σχεδιασμός Παραγωγής’’

και ‘’Σχεδιασμός Κουστουμιών’’ και απέσπασε και δύο βραβεία BAFTA στις

κατηγορίες ‘’Σχεδιασμός Παραγωγής’’ και ‘’Σχεδιασμός Κουστουμιών’’, ενώ ήταν

υποψήφια και για μία 3η κατηγορία ‘’Μακιγιάζ & Κομμώσεις’’

Περίληψη: Όλη η ταινία είναι μία αφήγηση, αφηγητής αυτής είναι ο Νίκ Κάραγουεϊ.

Αυτός είναι ένας αλκοολικός, ο οποίος είναι εσώκλειστος σε ένα σανατόριο λόγω

των γεγονότων που βίωσε μέσα από την γνωριμία του με τον Γκάτσμπυ. Ο Νικ ήταν

ένας νεαρός χρηματιστής στην Νέα Υόρκη που συναντά τον Γκάτσμπυ στην έπαυλη

του στην οποία τον προσκαλεί ο ίδιος σε ένα από τα τεράστια και φημισμένα πάρτι

του. Ο Γκάτσμπυ φημιζόταν ως ένας μυστηριώδης επιχειρηματίας και απόφοιτος

της Οξφόρδης που ποτέ δεν είχε δει κανείς. Στην πραγματικότητα όμως ήταν ένας

άνθρωπος της κατώτερης τάξης που είχε ανοίξει τον δρόμο του με ύποπτες

δουλειές, οργανώνοντας από κοινού με τον συνέταιρο του λαθρεμπόριο

οινοπνευματωδών στην εποχή της ποτοαπαγόρευσης. Ο Γκάτσμυ αποκαλύπτεται

στον Νικ επειδή είναι ξάδερφος της Ντέιζι , με την οποία και είναι ερωτευμένος. Η

Ντέιζι ήταν παντρεμένη με έναν μεγαλοαστό, τον Τομ Μπιούκαναν. Έτσι ο Γκάτσμπυ

ζητά από τον Νικ να τον φέρει σε επαφή με την Ντείζι, με την οποία είχαν να

ειδωθούν πέντε χρόνια, όταν αυτός έφυγε στο στρατό για τον πόλεμο. Η Ντέιζι και ο

Γκάτσμυ, αφού επανασυνδέονται, ξεκινούν για ακόμη μια φορά μια ερωτική σχέση.

Εντωμεταξύ ο Τομ, είχε και αυτός `παράλληλα με τον γάμο του μία ερωτική σχέση

με την Μιρτλ, γυναίκα ενός γκαραζιέρη. Ο Γκάτσμπυ πιέζει την Ντέιζι να χωρίσει τον

Τομ και να γίνει γυναίκα του, όταν όμως έρχονται αντιμέτωποι σε μία θυελλώδη

συνάντηση αυτή θα προτιμήσει την σιγουριά του γάμου της. Όταν επέστρεφαν

όμως, ο Τομ έστειλε την Ντέιζι μαζί με τον Γκάτσμπυ για να του δείξει ότι ελέγχει

την κατάσταση. Ενώ η Ντείζι οδηγούσε το αμάξι του Γκάτσμπυ είχαν ένα μοιραίο

δυστύχημα, καθώς η Μιρτλ τσακωνόταν με τον άντρα της και ξαφνικά πετάχτηκε

μπροστά τους την ώρα που περνούσαν από εκεί. Όλοι όμως πίστευαν ότι το αμάξι

το οδηγούσε ο Γκάτσμπυ. Ο Τομ καταφέρνει να πείσει τον άντρα της Μιρτλ, ότι ο

φταίχτης για το δυστύχημα είναι ο Γκάτσμπυ και πως αυτός ήταν ερωμένος της

Μιρτλ, με αποτέλεσμα ο άντρας της να δολοφονήσει τον Γκάτσμπυ στην έπαυλή

37

του, την ώρα που περίμενε τηλεφώνημα της Ντέιζι για να του πει πως θα έρθει

κοντά του. Όχι μόνο η Ντέιζι, η οποία ήταν και η πραγματική ένοχος, αλλά και

κανένας άλλος από τα αναρίθμητα μέλη της καλής κοινωνίας που σύχναζαν στα

πάρτυ του δεν πήγε στην κηδεία του, αφήνοντας τον με το όνομα του δολοφόνου,

γνωρίζοντας όλη την αλήθεια μόνο ο Νικ.

Θέματα και μοτίβα της ταινίας: Η ταινία φαίνεται, εκ πρώτης όψεως, πως είναι

μια κοινή ταινία έρωτα μετ΄εμποδίων του Hollywood. Δεν είναι τόσο απλή όμως

όσο φαίνεται. Με κέντρο τη γνωριμία του πρωτοπρόσωπου αφηγητή (του

συγγραφέα Nick Carraway) με τον Gatsby και την ερωτική ιστορία του δεύτερου, η

ταινία μας παρουσιάζει τη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του 1920, τη ζωή της αστικής

τάξης, όπως επίσης περνά και κοινωνικά μηνύματα, που αποδεικνύονται

διαχρονικά. Ο Φίτζεραλντ (συγγραφέας του βιβλίου στο οποίο βασίστηκε η ταινία)

φαίνεται να αντιτίθεται σε ιδέες της εποχής του, όπως το Αμερικάνικο Όνειρο, που

ήταν πολύ δημοφιλές εκείνη τη μεταπολεμική περίοδο και τις παρομοιάζει με

ψευδαισθήσεις όπως το πράσινο φως και τα ουτοπικά όνειρα του Gatsby να είναι

για πάντα μαζί με τη Daisy.

Παρόλο που είναι μια πολύπλοκη ταινία, στη βάση της είναι ρομαντική, οπότε

ακολουθεί μερικά κλασσικά μοτίβα που υπάρχουν στις περισσότερες ταινίες του

είδους. Ο ασυνήθιστα αιώνια πιστός Gatsby είναι μια κλασσική επιλογή ήρωα στις

ταινίες του Hollywood. Βλέπουμε, λοιπόν, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ήρωας,

για να είναι μαζί με την γυναίκα, που έχει αφιερώσει τη ζωή του, για να είναι ξανά

κοντά της. Πιο συγκεκριμένα λοιπόν, η Daisy είναι πλέον παντρεμένη και ο Gatsby

έχει να τη δει 5 χρόνια. Όμως αυτός περνά όλη του τη ζωή, προσπαθώντας να

αποκτήσει περιουσία και να ανέβει στην κορυφή των κοινωνικών τάξεων, κυρίως με

παράνομους κι επικίνδυνους τρόπους και σκηνοθετεί όλα αυτά τα μεγάλα πάρτυ,

με την ελπίδα να εμφανιστεί εκείνη σε ένα από αυτά. Τελικά o Gatsby φαίνεται να

παλεύει για κάτι που δεν πρόκειται ποτέ να κερδίσει. Ο πρωταγωνιστής παλεύει για

την αγάπη της Daisy και φτιάχνει μακρόχρονα όνειρα για το μέλλον τους. Παρόλο

που στην αρχή το σχέδιό του φαίνεται να πετυχαίνει και πως έχει κερδίσει την

38

αγάπη της Daisy, εκείνη αποδεικνύεται τελικά ένα από τα "χαζά κορίτσια" της

εποχής, ανεύθυνη και επιπόλαια. Τελικά επιλέγει να γυρίσει στη σιγουριά του

γάμου της, χωρίς να σκέφτεται της πληγές που αφήνει πίσω της, οι οποίες στην

περίπτωση του Gatsby είναι θανατηφόρες.

Παράλληλα η ταινία μας δείχνει και τον τρόπο ζωής και διασκέδασης της ελίτ της

Αμερικής. Από τους πολιτικούς και τους επιχειρηματίες ως τους καλλιτέχνες, όλοι

έχουν μια επιφανειακή ζωή, όλοι επιζητούν την καλοπέραση των πάρτι, ενώ όλοι

στο τέλος της μέρας γυρνούν στην ανόητη ζωή τους. Οι πλούσιοι φαίνονται να μην

ικανοποιούνται με τίποτα κι όλο ψάχνουν άλλους τρόπους διασκέδασης,

υποκρινόμενοι μια άλλη ζωή, όπως κάνει ο Τομ Μπιουκάναν, που αν και

παντρεμένος με την ξαδέρφη του αφηγητή, επιζητά και μια ερωμένη. Εδώ ακριβώς

γίνεται αισθητή και η αντίθεση της κοινωνίας αυτής με τον πρωταγωνιστή. Ο Gatsby

φαίνεται στον αφηγητή ως ο πιο αισιόδοξος κι ελπιδοφόρος άνθρωπος που έχει

γνωρίσει κι αυτό γιατί αντίθετα με την ελίτ της Daisy και του Tom και τον υπόκοσμο

του Μπιουκάναν, αυτός δεν επιζητά το χρήμα ή την απρόσωπη διασκέδαση, αλλά

έχει τη ρομαντική εμμονή πως πρέπει να ξανακερδίσει την αγάπη της ζωής του.

Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως ο Gatsby, αν και κερδίζει χρήματα προωθώντας

αλκοόλ την περίοδο της ποτοαπαγόρευσης, δεν προσπάθησε να φτάσει τόσο ψηλά

λόγο ματαιοδοξίας και αυτό είναι που τον κάνει τον πιο ξεχωριστό και αγνό

χαρακτήρα σε ολόκληρη την ταινία.

Ήρωες Ταινίας (ηθοποιοί και ρόλοι):

Λεονάρντο Ντι Κάπριο στο ρόλο του Τζέι Γκάτσμπυ : ένας κοσμικός και μυστηριώδης

εκατομμυριούχος, αισιόδοξος με τη ζω.Τρελά ερωτευμένος με την Ντέιζι

Μπιουκάναν, έπειτα από την συνάντησή τους, 5 χρόνια μετά τον χωρισμό τους

προσπαθεί να την κερδίσει ξανά και σκοτώνεται άδικα για έναν θάνατο που δεν

προκάλεσε από τον Τζόρτζ Γουίλσον

39

Κάλαν ΜακΑουλίφ στο ρόλο του νεαρού Γκάτσμπυ : Παρουσιάζει την ζωή του στην

ηλικία τον 16 ετών όπου αποχωρίζεται την οικογένειά του και φεύγει μακριά για να

βρει τη μοίρα του

Τόμπι Μάγκουάιρ στο ρόλο του Νικ Κάραγουεϊ : ένας ιδιαίτερα φιλόδοξος νέος ο

οποίος κυνηγάει το δικό του Αμερικάνικο Όνειρο. Γνωρίζει τον γείτονά του

Γκάτσμπυ, και μαζί του γνωρίζει έναν καινούργιο κόσμο γεμάτο διαφθορές.

Τζόελ Έντγκερτον στο ρόλο του Τομ Μπιουκάναν : αλαζόνας, άπιστος γυναικάς, έχει

ερωμένη την Μιρτλ Γουίλσον.

Κάρεϊ Μάλιγκαν στο ρολο της Ντέιζι Μπιουκάναν: η πλούσια ξαδέρφη του Νικ

Κάραγουεϊ, αντιμετωπίζει μία πολύ απόμακρη στάση από τον άπιστο άνδρα της.

Έπειτα από 5 χρόνια συναντά ξανά μέσω του Νικ τον παλιό της έρωτα Γκάτσμπυ, με

τον οποίο ξεκινά ξανά μία ιδιαίτερη ερωτική περιπέτεια.

Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι στο ρόλο της Τζόρνταν Μπέικερ: διάσημη παίκτρια γκολφ, φίλη

της Ντέιζι και μία από τους ελάχιστους που πραγματικά γνωρίζει τον Γκάτσμυ και

την ιστορία του.

Άιλα Φίσερ στο ρόλο της Μιρτλ Γουίλσον : η ερωμένη του Τομ Μπιουκάναν

Τζέισον Κλαρκ στο ρόλο του Τζορτζ Γουίλσον: ένας φτωχός που δουλεύει σε

συνεργείο αυτοκινήτων, όταν η γυναίκα του σκοτώνεται από την Ντέιζι Μπιουκάναν

με το αυτοκίνητο της, νομίζοντας πως ο θάνατος της προκλήθηκε από τον Γκάτσμπυ

γίνεται βίαιος και τον σκοτώνει

Αντελάιντ Κλέμενς στο ρόλο της Κάθριν

Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι στο ρόλο της Τζόρνταν Μπέικερ

Άμιταμπ Μπάτσαν στο ρόλο του Μέιερ Γούλφσεϊμ

Τζακ Τόμσον στο ρόλο του Δόκτωρ Γουόλτερ Πέρκινς

Ρίτσαρντ Κάρτερ στο ρόλο του Χέρζογκ

Μπρένταν Μακλίν στο ρόλο του Κλιπσπρίνγκερ

40

Ανάλυση Σεκάνς από 2:00:50 έως 2:03:28

ΠΛΑΝΑ:

Πλάνο/

Διάρκεια:

Διάλογος/

Πλοκή:

Εικόνα:

Κάμερα:

Μοντάζ:

Ήχος:

1

Η πόλη από

ψηλά.

Πολύ

γενικό

πλάνο.

Αργό

τράβελινγκ

προς τα

μπρος.

cut

2 2:00:50-2:00:52

Ο Nick ως

εξωτερικός

αφηγητής:

That

morning..

Ο Nick

εμφανίζεται

μέσα από

το

παράθυρο

Μεσαίο

πλάνο.

Τράβελινγκ

Μέσα από

το

παράθυρο

στο

γραφείο

του Nick.

Cut

Το

τηλέφωνο

χτυπάει

3 2:00:53-2:00:54

Wall street

boomed

its usual

golden

roar.

Ο Nick

στο

γραφείο

του βάζει

σφραγίδες

Μεσαίο-

κοντινό

(ραπροσέ)

Cut

Η

σφραγίδα

που

βάζουν

41

4 2:00:55- 2:00:57

But I

wasn’t

worth a

descent

stroke of

work.

Υπάλληλος

μιλάει στο

τηλέφωνο .

Στο βάθος

εμφανίζεται

ο Nick

σκεπτικός.

Μεσαίο-

κοντινό

(ραπροσέ)

Τράβελινγκ:

Η εικόνα

μπροστά

γίνεται

φλου και

στο βάθος

νετ στον

Nick.

Cut

Το

Τηλέφωνο

5 2:00:58- 2:01:00

I waited

for Gatsby

to call with

news.

Ο Nick

μπροστά

στο

τηλέφωνο

να

σκεφτικός

Μεσαίο-

κοντινό

(ραπροσέ)

Αργό

τράβελινγκ.

Cut

6 2:01:01-2:01:04

Το σπίτι του

Gatsby

Γενικό

πλάνο.

Αργό

τράβελινγκ

προς την

είσοδο.

Cut Μουσική:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstrong

42

7 2:01:05-2:01:11

While he

waited, for

Daisy.

Ο Gatsby

περιμένει

στο

μπαλκόνι

της πισίνας

Μεσαίο

κοντινό

Cut

Μουσική:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstrong

8 2:01:12- 2:01:13

Ο Gatsby

Βουτάει

στην πισίνα

Κατακόρυ

φο

πλάνο,

γενικό, με

αργό

τράβελινγ

κ

Cut

Σπλατς

του

νερού

9 2:01:14- 2:01:15

Το

πρόσωπο

της Daisy.

Γκρο

πλάνο

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

10 2:01:16- 2:01:18

Η συσκευή

του

τηλεφώνου.

Extreme

close up

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

43

ng

11 2:01:18- 2:01:20

Ο Gatsby

που

κολυμπάει

Μεσαίο

πλάνο,

αργό

τράβελινγ

κ

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

12 2:01:21- 2:01:24

Η σκιά στον

τοίχο με το

πιστόλι

Γκρο

πλάνο

Fade

out

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

13 2:01:22- 2:01:25

Η Daisy

πλησιάζει

το

τηλέφωνο

Extreme

close up

Τράβελινγ

κ προς τα

μπρος

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

44

15 2:01:28- 2:01:30

Η Daisy

σηκώνει το

ακουστικό

τηλεφώνου

για να

τηλεφωνήσ

ει

Extreme

close up

στη

συσκευή

Cut

Ο ήχος

του

ακουστικ

ού

16 2:01:30- 2:01:33

Ο Gatsby

κοιτάει την

κάμερα.

Καθώς

βγαίνει από

το νερό

εμφανίζοντ

αι μόνο τα

Extreme

close up.

Πολύ

κοντινό

πλάνο

Cut

Ο ήχος

του

νερού

και το

τηλέφων

ο χτυπά

14 2:01:26- 2:01:28

Ο Gatsby

κολυμπάει

στην πισίνα

Γενικό

πλάνο

Cut

Το νερό

στην

πισίνα

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

45

μάτια του.

17 2:01:33- 2:01:40

O Gatsby

ακούει το

τηλέφωνο

ενώ βγαίνει

από την

πισίνα

Μεσαίο

κοντινό

(ραπροσέ)

. Αργό

τράβελινγ

κ προς τα

μπρος.

Cut

Μουσική

:Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng και το

τηλέφων

ο χτυπά

18 2:01:40- 2:01:42

Το

πρόσωπο

του Gatsby.

Χαμογελάει

.

Γκρο

πλάνο

Cut

Το

τηλέφων

ο χτυπά

19 2:01:42- 2:01:43

Βλέπουμε

από ψηλά

τον Gatsby

να φεύγει

από το

χώρο της

πισίνας.

Γενικό

πλάνο.

Πλονζέ

Μουσική

:Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

46

20 2:01:43- 2:01:45

Μπροστά

φαίνεται το

σώμα του

Gatsby και

στο βάθος

ξεχωρίζει ο

δολοφόνος

του.

Γκρο

πλάνο.

Φλου

μπροστά

και νετ

στο βάθος

του

πεδίου.

Cut

Το

τηλέφων

ο χτυπά

21 2:01:46- 2:01:48

Ο Gatsby

προχωρά.

Ακούει

μόνο το

τηλέφωνο

και δεν

αντιλαμβάν

εται την

παρουσία

του George

Wilson.

Μεσαίο-

κοντινό

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

22 2:01:48- 2:01:49

Το σπίτι της

Daisy

Γενικό

πλάνο.

Αργό

τράβελινγ

κ προς τα

μπρος.

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

47

23 2:01:50- 2:01:55

Gatsby’s.

Ο μπάτλερ

σηκώνει το

τηλέφωνο.

Μεσαίο

πλάνο

Cut

24 2:01:56- 2:01:57

I know

Mr.

Gatsby

will be

very

happy

that you

called.

Μπροστά

φαίνεται το

σώμα του

Gatsby και

στο βάθος

ξεχωρίζει ο

δολοφόνος

του. Έπειτα

το

πρόσωπο

του Gatsby

ενώ

πυροβολείτ

αι.

Γκρο

πλάνο.

Φλου

μπροστά

και νετ

στο βάθος

του

πεδίου.

Αργό

τράβελινγ

κ προς τα

πάνω.

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

Πυροβολ

ισμός.

25 2:01:58- 2:01:59

Ο μπάτλερ

του Gatsby

κοιτάει τον

George

Wilson

ξαφνιασμέν

ος

Μεσαίο

κοντινό

πλάνο

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

48

26 2:01:59- 2:02:00

Ο George

Wilson ενώ

σημάδευε

τον Gatsby

θυμωμένος

Μεσαίο

κοντινό

πλάνο

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

27 2:02:00- 2:02:03

Ο Gatsby

ακουμπάει

την πληγή

του και

κοιτάει τα

δάχτυλα

του

Γκρο

πλάνο

Cut

Ο Gatsby

αγκομαχ

εί και

ακούγετ

αι και η

μουσική

28 2:02:04- 2:02:06

Ο Gatsby

πλάτη στην

πισίνα

Πλονζέ,

Γενικό

πλάνο

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

49

29 2:02:06- 2:02:14

O Gatsby

να κοιτάει

την πληγή

και τα

δάχτυλα

του και

μετά

σηκώνει το

κεφάλι του

και κοιτάει

προς την

κάμερα

Από

πλονζέ σε

οριζόντια,

Από

ραπροσέ

σε γκρο

πλάνο με

zoom in

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

30 2:02:15- 2:02:17

Το σπίτι της

Daisy από

μακριά και

το πράσινο

φως της

προβλήτας

Οριζόντια

γωνία

λήψης,

πολύ

γενικό

πλάνο,

τράβελινγ

κ προς τα

μπροστά

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

31 2:02:17- 2:02:24

Gatsby:

«Daisy»

(σκέψη)

Ο Gatsby

κοιτάει την

κάμερα και

σκέφτεται

την Daisy

Οριζόντια

γωνία

λήψης,

γκρο

πλάνο

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

50

32 2:02:25- 2:02:26

Το σπίτι της

Daisy από

κοντά και

το πράσινο

φως στην

αποβάθρα

Οριζόντια

γωνία

λήψης

μεσαίο

πλάνο,

υποκειμεν

ικό

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

33 2:02:27-2:02:33 Ο Gatsby

σχεδόν

κλείνει τα

μάτια του

και μετά τα

ανοίγει και

πέφτει προς

τα πίσω

στην πισίνα

Οριζόντια

γωνία

λήψης,

γκρο

πλάνο

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

34 2:02:33- 2:02:35

Το σπίτι της

Daisy από

κοντά και

σιγά-σιγά

να

απομακρύν

εται

Οριζόντια

γωνία

λήψης ,

γενικό

πλάνο,

υποκειμεν

ικό, zoom

out

Cut

Μουσική

:

Infinite

Hope

Written

by Craig

Armstro

ng

35 2:02:36- 2:02:38

Ο Gatsby

πέφτει προς

τα πίσω

Κοντινό,

βέρτικαλ

προς τα

Cut

Μουσική

51

πίσω

36 2:02:38- 2:02:40

Ο George

Wilson, με

το πιστόλι

στο στόμα,

ετοιμάζεται

να

αυτοκτονήσ

ει

Γκρο

πλάνο,

Τράβελινγ

κ προς τα

μπρος

Cut

Μουσική

37 2:02:40- 2:02:41

Ο Gatsby

πέφτει

πίσω, στην

πισίνα

Μεσαίο

πλάνο

Cut

Μουσική

38 2:02:42-2:02:44

Ο Gatsby

πέφτει στην

πισίνα

Αμερικάνι

κο πλάνο

Cut

Μουσική

,

πυροβολ

ισμός,

νερό

39 2:02:45- 2:02:46

Φωνή

του Nick:

“Hello,

hello?”

Ο Nick

μιλάει στο

τηλέφωνο

και απορεί

Γκρο

πλάνο

Cut

Μουσική

52

τι

συμβαίνει,

αναστατωμ

ένος

40 2:02:46- 2:02:46/47

Φωνή

του Nick:

“Hello?

Is

everythi

ng all

right?”

Το

ακουστικό

κρέμεται

και

ακούγεται η

φωνή του

Nick από

μέσα

Πολύ

κοντινό

πλάνο

(extreme

close up)

Cut

Μουσική

41 2:02:47- 2:02:48

Ο Gatsby

πέφτει

νεκρός στην

πισίνα

Αμερικανι

κό πλάνο

Dissolv

e

Μουσική

42 2:02:48- 2:02:50

Η Daisy

κλείνει

(αφήνει) το

τηλέφωνο

Πολύ γκρο

πλάνο

Dissolv

e

Διπλοτ

υπία

Μουσική

Κλείσιμο

τηλεφών

ου

Ανάσα

53

43 2:02:50- 2:02:55

Φωνή

του Nick

Ο Gatsby

νεκρός στην

πισίνα. Ο

Nick μιλάει

στον Gatsby

από το

τηλέφωνο,

προσπαθών

τας να δει τι

συμβαίνει.

Γκρο

πλάνο

Dissolv

e

Διπλοτ

υπία

Μουσική

44 2:02:56- 2:03:00

Ο Gatsby

νεκρός στην

πισίνα

Αμερικανι

κό πλάνο

Cut

Μουσική

45 2:03:00-2:03:03

Ο George

Wilson

νεκρός στα

σκαλοπάτια

και το

πλάνο

προχωράει

στο νεκρό,

στην

πισίνα,

Gatsby

Κατακόρυ

φο πλάνο,

γενικό

Τράβελινγ

κ προς τα

μπρος

Cut

Μουσική

54

46 2:03:03- 2:03:28

Φωνή

του Nick

O Gatsby

νεκρός στην

πισίνα

καθώς

αστυνομικο

ί,

δημοσιογρά

φοι και

φωτογράφο

ι φτάνουν

Μεσαίο

πλάνο

Λοξή

γωνία

λήψης

Fade in οι

δημοσιογ

ράφοι και

οι τίτλοι

εφημερίδ

ων.

Cut

Μουσική

55

LET THE RIGHT ONE IN

PROJECT : ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ 2013-14

ΟΜΑΔΑ: ΒΑΜΠΙΡ:

ΧΑΡΗΣ ΛΥΓΚΟΣ

ΝΑΤΑΛΙΑ ΚΟΤΣΙΣΕΦΣΚΑ

ΦΙΛΙΩ ΜΠΕΛΙΑ

ΡΟΖΑΝΝΑ ΧΑΖΑΠΗ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΤΖΑΚΗΣ

56

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

ΗΡΩΕΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΜΟΤΙΒΑ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΕΚΑΝΣ

57

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Ταινία τρόμου, έρωτα, φαντασίας

Προβλήθηκε το 2008 στην Σουηδία και το 2010 στην Αμερική με τίτλο ‘LET ME IN’

Σκηνοθεσία: Τόμας Άλφρεντσον, Περ Ράγκναρ, Χένρικ Νταλ

Παραγωγή: Σουηδική

Είναι βασισμένη στο βιβλίο ‘LET THE RIGHT ONE IN’ του John Ajvide Lindqvist, ο

οποίος έγραψε το σενάριο. Έλαβε ευρεία διεθνή αναγνώριση και έχει κερδίσει

πολλά βραβεία συμπεριλαμβανομένου: «βραβείο καλύτερης διηγηματικής ταινίας

και το 2008 για «Καλύτερη Ευρωπαϊκή ταινία φαντασίας».

ΗΡΩΕΣ

Ο Όσκαρ Έρικσον (Kare Hedebrant) είναι ο πρωταγωνιστής της ταινίας. Είναι ένα

δωδεκάχρονο αγόρι, ο οποίος είναι θύμα ενός πολύ σοβαρού τραμπουκισμού. Ζει

μόνος με την μητέρα του στα προάστια της Στοκχόλμης.

Εξαιτίας του τραμπουκισμού στο σχολείο του, ο Όσκαρ έχει όχι μόνο την επιθυμία

να αμυνθεί μία μέρα, αλλά και να κάνει κακό στους bullies. Το αποτέλεσμα είναι

πως όταν γνωρίζει την Έλλη, να είναι τελείως αμυντικός και αγενής προς το

πρόσωπο της. Μετά από καιρό, όμως, φτιάχνουν μία πολύ στενή φιλία μεταξύ τους

παρ’ όλο που ο Όσκαρ μαθαίνει πως η Έλλη είναι βαμπίρ.

Η Έλλη (Lina Leandersson, ηλικιωμένη Έλλη Ruben Susanne και φωνή Elif Ceylan)

είναι ένα βαμπίρ, η οποία παρουσιάζεται ως ένα δωδεκάχρονο κορίτσι. Με τον

Όσκαρ φτιάχνουν μία στενή σχέση. Για να επιζήσει χρειάζεται ανθρώπινο αίμα και

δεν μπορεί να καταναλώσει φαγητό ή νερό χωρίς να αρρωστήσει. Τις είναι αδύνατο

να βγει στο φως του ήλιου, αφού το αποτέλεσμα αυτή της πράξης είναι να πάρει

58

φωτιά. Τέλος, δεν μπορεί να μπει χωρίς άδεια σε οποιοδήποτε σπίτι χωρίς να

αρχίσει να αιμορραγήσει.

Ο Χάκαν (Per Ragnar) είναι ένας μεσήλικας ο οποίος ζει και ταξιδεύει με την Έλλη.

Υποτίθεται πως είναι ο κηδεμόνας της Έλλης και είναι υπεύθυνος για να βρίσκει

ανθρώπινο αίμα για την Έλλη. Επίσης, κουβαλάει μαζί του ένα βάζο με οξύ το οποίο

το χρησιμοποιεί όταν τον πιάνουν να προσπαθεί να σκοτώσει ένα μαθητή, για να

μην τον αναγνωρίσουν και βρουν την Έλλη.

Ο Lacke (Peter Cartberg), ένας μεσήλικας, παίζει έναν μεγάλο ρόλο στην εξέλιξη της

ταινίας. Παρουσιάζεται ως ένας αλκοολικός που έχει μια άσχημη, στα όρια

χωρισμού σχέση. Περνάει πολύ χρόνο με τους φίλους του, Morgan, Jocke, Larry σε

ένα μπαρ. Έχει έναν ενεργό ρόλο όταν ο φίλος του, ο Jocke, εξαφανίζεται, τον οποίο

τον έχει σκοτώσει η Έλλη για το αίμα του. Το συμβάν αυτό το έχει δει ένας άντρας, ο

Gosta. Με τον θάνατο του φίλου του, ο Lacke είναι αποφασισμένος να μάθει τι

έγινε εκείνο το βράδυ και να σκοτώσει την Έλλη.

Η Virginia (Ika Nord) είναι η κοπέλα του Lacke. Φοβούμενη την αλκοολική

κατάσταση του Lacke, είναι έτοιμη να χωρίσει. Από την επίθεση της Έλλης στο

πρόσωπο της, γίνεται βαμπίρ. Νοσηλεύεται και αποφασίζει να αυτοκτονήσει

βγαίνοντας στο φως του ήλιου. Εξαιτίας της, ο Lacke αποφασίζει να πάρει εκδίκηση.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η πλοκή διαδραματίζεται σε ένα προάστια της Στοκχόλμης, όπου ένα

δωδεκάχρονο αγόρι, ονόματι Όσκαρ, πέφτει συχνά θύμα τραμπουκισμού των

αναιδών συμμαθητών του. Την κατά τα άλλα ήσυχη ζωή του έρχεται να

αναστατώσει ένα κοριτσάκι η Έλλη, η οποία έρχεται να μετακομίσει μαζί με τον

κηδεμόνα της, στο σπίτι δίπλα από αυτό στο οποίο μένει ο

Όσκαρ με τη μητέρα του, καθώς οι γονείς του είναι χωρισμένοι. Με το κοριτσάκι

δένεται αμέσως, αρχικά δανείζοντάς της το παιχνίδι του έναν κύβο του Ρούμπικ που

59

ο ίδιος παιδευόταν τόσο καιρό για να λύσει, και τον οποίο η Έλλη κατάφερε να

λύσει σε μια μόλις μέρα. Κάτι είναι όμως που προβληματίζει τον Όσκαρ, το κορίτσι

αυτό δεν είναι κοινό όπως όλα τα άλλα, δεν πηγαίνει στο σχολείο, και περιέργως δε

γνωρίζει την ίδια της την ηλικία, και είναι και μια μυρωδιά η οποία είναι κάπως

απωθητική. Μετά από πολλές περιπέτειες που θα περάσουν μαζί, ο Όσκαρ

ανακαλύπτει πως πρόκειται για ένα βρικόλακα, παρόλα αυτά η παρέα τους μένει

απτόητη. Η Έλλη χρειάζεται αίμα για να ζήσει και αυτό είναι κάτι δύσκολο, στην

προσπάθεια της να εξασφαλίσει "την τροφή" της θα σκοτώσει κάμποσα άτομα,

αλλά και θα "μολύνει" μια γυναίκα, η οποία θα καταλήξει βασανιστικά. Ενώ

ταυτόχρονα εξελίσσεται ένας έρωτας, σε μια σκηνή τα δύο παιδιά ξαπλώνουν μαζί,

στο ίδιο κρεβάτι , με τη ζέστη ή και το κρύο των κορμιών τους να ακτινοβολεί. Η

Έλλη παρουσιάζεται με ωριμότερη συμπεριφορά απ' ότι ο Όσκαρ, για το λόγο αυτό

αναλαμβάνει ένα ρόλο προστάτη-συμβουλάτορα, συμβουλεύει λοιπόν τον Όσκαρ,

να αντιδρά και εκείνος στις βιαιότητες των συμμαθητών του, συγκεκριμένα του λέει

να χτυπάει κι εκείνος, και αν οι συμμαθητές είναι δυνατότεροι τότε του λέει να

χτυπάει δυνατότερα. Ο Όσκαρ έφτασε να της χρωστάει τη ζωή του, όταν ο μεγάλος

αδερφός, του συμμαθητή τον οποίο χτύπησε, θα προσπαθήσει να τον πνίξει

θέλοντας να "εκδικηθεί" στα νερά της πισίνας. Η ιστορία κλείνει με ένα μακάβριο

τρόπο, συγκεκριμένα στη σκηνή της πισίνας η Έλλη θέλοντας να σώσει τον Όσκαρ,

διαμελίζει τον απάνθρωπο αδερφό, σκοτώνοντάς τον βίαια.

ΜΟΤΙΒΑ

O στόχος του σκηνοθέτη είναι να μεταδώσει στους θεατές την έννοια του

εκφοβισμού που υποτάσσεται ένα δωδεκάχρονο αγόρι και το πώς αντιμετωπίζει το

πρόβλημα αυτό. Επίσης την φάση της ενηλικίωσης δηλαδή πως από ένα δύσμοιρο

αγοράκι θύμα εκφοβισμού ερωτεύεται και αντιμετωπίζει τα προβλήματα του. Η

έννοια της αγάπης ανεξάρτητα το φύλο είναι ένα από τα θέματα που θέτει ο

σκηνοθέτης. Ο μικρός Άσκρα μετά από την καλή σχέση φίλιας που είχε μαζί με την

καινούρια του φυλή Έλλη, την ερωτητικέ, το πρόβλημα ήταν τόσο ότι η Έλλη ήταν

ένα βαμπίρ αλλά ότι ήταν επίσης ένα δωδεκάχρονο αγόρι όπως ο Όσκαρ. Παρά το

60

γεγονός πως ντυνόταν αν και είχε όνομα κοριτσιού αυτή του εξήγησε και του είπε

πως είναι αγόρι όταν ο Άσκρα της ζήτησε να γίνει το κορίτσι του. Όμως ο Άσκρα

αντέδρασε ψύχραιμα και μάλιστα δεν τον ενδιέφερε το φύλο της Φυλλίς του γιατί

πραγματικά την αγαπούσε πολύ. Η αγάπη μεταξύ των δυο φίλων ήταν τόσο δυνατή

που ο Όσκαρ τελικά αντιστάθηκε στους συμμαθητές του που τον χτυπούσαν

επιδεικνύοντας δύναμη και ψυχικό σθένος στους αδίστακτους τραμπούκους

συμμαθητές του βοηθημένος από την Έλλη, η όποια προηγουμένως του είχε πει

πως έπρεπε να τον αφήσει, επέστρεψε όμως για να σώσει τον φίλο της.

ΤΟ ΜΟΤΙΒΟ ΤΟΥ ΒΑΜΠΙΡ: Ο συγγραφέας το χρησιμοποιεί γατί τα βαμπίρ είναι

διαφορετικά, απομονωμένα, όλοι τα αποφεύγουν, τα θεωρούν τρομακτικά τέρατα,

όμως αν τα γνωρίζαμε καλύτερα θα βλέπαμε ότι είναι ίσως ευαίσθητα και

ενδιαφέροντα πλάσματα Στην ταινία λειτουργούν ως μεταφορά για τα παιδιά που

ζουν απομονωμένα από τους συνομήλικους τους και κινούμενα μες bulling, όπως

ακριβώς θα κυνηγούσαν οι άνθρωποι ένα βαμπίρ.

ΤΕΛΟΣ

61

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Let the right one in (Ανάλυση των πλάνων στο χρονικό διάστημα από 00:54:15 μέχρι

00:59:05)

Πλάνο/ Διάρκεια Διάλογος Εικόνα Κάμερα Μοντάζ Ήχος

10 3˝

Πέφτει το

ρούχο της Έλη

στο πάτωμα

Πολύ γκρο

πλάνο.

cut

Ο ήχος του

ρούχου να

πέφτει

11 2˝

Η Έλη πηγαίνει

και χώνεται

κάτω από τα

σκεπάσματα

του Όσκαρ

Φλου

μπροστά

καθαρό

πίσω στο

πρόσωπο

της Έλη

(πλάνο –

κόντρα

πλάνο)

cut

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

12 3˝ Μα πώς

μπήκες

από εκεί;

Ο Όσκαρ

γυρισμένος

πλάτη μιλάει

στην Έλη

Γκρο

πλάνο

cut

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

62

13 5˝

Πετώντας.

Ναι, καλά.

Η Έλη

σκεπασμένη

απαντά στον

Όσκαρ

Γκρο

πλάνο

Νετ στην

Έλη- φλου

στον

Όσκαρ.

cut

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

14 7˝

Είσαι

κρύα σαν

πάγος.

Δεν φοράς

τίποτα;

Ο Όσκαρ κάνει

μορφασμό

Γκρο

πλάνο

cut

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

15 11˝

Με

συγχωρείς

.

Σε

ενοχλώ;

Η Έλη

ξαπλωμένη

κοιτάει τον

Όσκαρ και του

μιλάει

Γκρο

πλάνο

Νετ στην

Έλη- φλου

στον

Όσκαρ.

cut

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

16 7˝ Όχι.

Η Έλη

τραγουδά

ει:

φύρδην

Ο Όσκαρ με

γυρισμένη την

πλάτη

απαντάει και

μετά

Γκρο

πλάνο.

cut

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

63

μίγδην

φωνάζουν

πόσα

δάχτυλα

είναι έξω;

χαμογελάει

17 4˝

Η Έλη χαϊδεύει

τον Όσκαρ

Γκρο

πλάνο.

Νετ στην

Έλη- φλου

στον

Όσκαρ.

cut

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

18 9˝

Έλη θες να

τα

φτιάξουμε

;

Ο Όσκαρ με

γυρισμένη την

πλάτη σηκώνει

λίγο το κεφάλι

και ρωτάει την

Έλη

Γκρο

πλάνο.

cut

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

19 15˝

Τι εννοείς;

Λοιπόν…

Θες να

γίνεις το

κορίτσι

μου;

Και οι δύο

είναι

ξαπλωμένοι

στο κρεβάτι

και η Έλη

στηρίζετε στον

αγκώνα της

Μεσαίο-

κοντινό

πλάνο.

Αργό

τράβελινγ

κ στο

πρόσωπο

του

Όσκαρ.

cut

20 9˝ Όσκαρ… Η Έλη Γκρο cut

64

Δεν είμαι

κορίτσι

στηριγμένη

στον αγκώνα

της απαντάει

στον Όσκαρ

πλάνο (πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

21 2˝

Αλλά θες

να τα

φτιάξουμε

ή όχι

Ο Όσκαρ κάνει

γκριμάτσα

σηκώνει λίγο

το κεφάλι

Γκρο

πλάνο

cut

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

22 5˝

Δεν

μπορούμε

να τα

αφήσουμε

έτσι όπως

ήταν τα

πράγματα;

Η Έλη

στηριγμένη

στον αγκώνα

της ρωτάει τον

Όσκαρ

Γκρο

πλάνο

cut

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

23 8˝

Υποθέτω

O Όσκαρ

ανασηκώνει

τους ώμους

του ως

απάντηση

στην Έλλη

Πολύ γκρο

πλάνο

cut

24 5˝

Κάνεις

τίποτα

σπουδαίο

όταν τα

φτιάχνεις

με

κάποιον;

Η Έλλη μισό

ξαπλωμένη

στο κρεβάτι

του ‘Οσκαρ

Γκρο

πλάνο

cut

65

Όχι

25 9˝

Οπότε δεν

αλλάζει

τίποτα;

Ναι

Ο Όσκαρ

ξαπλωμένος

Πολύ γκρο

πλάνο.

cut

26 19˝

Τότε ας τα

φτιάξουμε

. Θα μείνει

μεταξύ

μας.

Αλήθεια;

Αχα..

Η Έλλη

ξαπλώνει

τελείως και ο

Όσκαρ

γυρνάει για να

την δει

Γκρο

πλάνο.

Από νετ

και φλου

εναλλάξ

στα δύο

πρόσωπα.

cut

Ήχος

σεντονιών

26 7˝

Ωραία

Η Έλλη κλείνει

τα μάτια της

και μετά τα

ξανά ανοίγει

Γκρο

πλάνο.

Νετ στην

Έλη- φλου

στον

Όσκαρ

cut

Μουσική

Then We

Are

Together-

OST

27 10˝ Ο Όσκαρ

χαμογελάει

Πολύ γκρο

πλάνο

cut

Μουσική

Then We

Are

Together-

OST

66

28 15˝

Το χέρι της Έλη

χαϊδεύει τον

σβέρκο του

Όσκαρ

Γκρο

πλάνο.

φλου στο

βάθος η

Έλη και

νετ στον

Όσκαρ

cut

Μουσική

Then We

Are

Together-

OST

Μουρμουρ

ητά του

Όσκαρ

29 15˝

Το πλάνο

ανοίγει. Η Έλη

χαϊδεύει το

χέρι του

Όσκαρ.

Κοντινό

πλάνο.

Αργό

τράβελινγ

κ.

cut

Μουσική

Then We

Are

Together-

OST

30 8˝

Τα χέρια των

παιδιών που

κρατιούνται

σφιχτά.

Πολύ γκρο

πλάνο

cut

Μουσική

Then We

Are

Together-

OST

31 18˝ Ο Όσκαρ Μεσαίο- Μουσική

67

ανοίγει το

παράθυρο και

μάλλον απορεί

πώς έφυγε η

Έλλη ενώ είχε

ξημερώσει

κοντινό

πλάνο.

cut

Then We

Are

Together-

OST

32 5΄΄

Ο Όσκαρ

κλείνει το

παράθυρο

Αμερικάνι

κο πλάνο.

cut Μουσική

Then We

Are

Together-

OST

33 5΄΄

Ο Όσκαρ

βρίσκει ένα

σημείωμα από

την Έλλη και

το διαβάζει

από μέσα του

Πολύ γκρο

πλάνο.

Αργό

τράβελινγ

κ από το

χαρτί στο

πρόσωπο

του

Όσκαρ.

cut Μουσική

Then We

Are

Together-

OST

68

ΕΡΓΑΣΙΑ-ΠΡΟΤΖΕΚΤ 2014

ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΛΙΟΥ

69

Από τους μαθητές:

Λίτσιος Παναγιώτης

Λογοθέτη Ιωάννα

Κώστας Γκέκας

Φιλιπποπολίτης Θανάσης

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Γενικές πληροφορίες.............................................................1

Πλοκή....................................................................................3

Ανάλυση βασικών χαρακτήρων.............................................5

Μοτίβα...................................................................................7

70

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Πρώτα στάδια: Στις αρχές της δεκαετίας του '90, οι σεναριογράφοι Τεντ Έλιοτ και

Τέρι Ρόσιο σκέφτηκαν ένα υπερφυσικό σενάριο ώστε να επαναφέρουν το είδος των

πειρατικών ταινιών. Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ εξέφρασε ενδιαφέρον να σκηνοθετήσει,

με τους Μπιλ Μάρεϊ,Στιβ ΜάρτινήΡόμπιν Γουίλιαμς να ενσαρκώνουν τον Τζακ

Σπάροου. Η Walt Disney Pictures όμως απέρριψε το πρότζεκτ. Χρόνια μετά, το 2001,

προσέλαβε τον Τζέι Γουόλπερτ να γράψει ένα σενάριο βασισμένο στο ομώνυμο

πάρκο της Ντίσνεϋλαντ. Η ιστορία ήθελε τον Γουίλ να είναι φρουρός φυλακών που

ελευθερώνει τον Τζακ για να σώσουν την Ελίζαμπεθ, η οποία κρατείται από τον

Καπετάνιο Μαυρόκαρδο που ζητά λύτρα για να την ελευθερώσει. Η Ντίσνεϊ δεν

ήταν σίγουρη για το αν θα κυκλοφορούσε την ταινία στους κινηματογράφους ή απ'

ευθείας σε βίντεο. Τον Μάρτιο του 2002, ο Στούαρτ Μπίτι ανέλαβε να ξαναγράψει

το σενάριο εξ' αιτίας της γνώσης του με την πειρατεία. Όταν ο Ντικ Κουκ έπεισε τον

παραγωγό Τζέρι Μπρουκχάιμερ να συμμετάσχει στο πρότζεκτ, απέρριψε το σενάριο

γιατί το βρήκε μία καθαρά πειρατική ταινία. Τότε προσέλαβε τους Έλιοτ και Ρόσιο,

που πρότειναν μία υπερφυσική κατάρα σαν κεντρική πλοκή. Τον Μάιο του 2002, ο

Γκορ Βερμπίνσκι συμφώνησε να σκηνοθετήσει.

Κάστινγκ: Ο ρόλος του Τζακ Σπάροου γράφτηκε ειδικά για τον Χιου Τζάκμαν, αλλά

επειδή ο Τζάκμαν τότε δεν ήταν ευρύτερα γνωστός, το στούντιο αποφάσισε να

δώσει τον ρόλο στον Τζόνι Ντεπ. Ο Ντεπ προτίμησε να αλλάξει τον χαρακτήρα σε

σχέση με αυτόν που διάβασε στο σενάριο. Για την ερμηνεία του προτίμησε να

ξεφύγει από τους κλασικούς ήρωες-πειρατές και σύγκρινε τους πειρατές με ροκ

σταρ και έτσι αποφάσισε να ενσαρκώσει τον ρόλο του βασισμένος στον Κιθ

Ρίτσαρντς. Παρ' όλο που οι Μπρουκχάιμερ και Βερμπίνσκι είχαν εμπιστοσύνη στον

Ντεπ, κυρίως επειδή είχαν τον Ορλάντο Μπλουμ που υποδυόταν τον παραδοσιακό

ήρωα, τα στελέχη της Ντίσνεϊ ήταν μπερδεμένοι, ζητώντας από τον Ντεπ να τους

εξηγήσει αν ο ήρωάς του είναι μεθυσμένος ήομοφυλόφιλος. Ο πρόεδρος της

71

Ντίσνεϊ, Μάικλ Άιζνερ τον κατηγόρησε ακόμα ότι καταστρέφει την ταινία και ο Ντεπ

απαντησε ότι είτε θα τον εμπιστευτεί, ή θα τον διώξει. Πριν δεχτεί ο Ντεπ να παίξει,

οι Μάικλ Κίτον, Τζιμ Κάρεϊ και Κρίστοφερ Γουόκεν είχαν προταθεί για τον ρόλο, ενώ

ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο τον απέρριψε. Οι Τζουντ Λο,Γιούαν ΜακΓκρέγκορ,Τόμπι

Μαγκουάιρ, Κρίστοφερ Μάστερσον και Κρίστιαν Μπέιλ είχαν προταθεί για τον ρόλο

του Γουίλ Τέρνερ.

Αποδοχή: Όταν πρωτοανακοινώθηκε η παραγωγή της ταινίας στις αρχές του 2002,

κινηματογραφόφιλοι και κριτικοί ήταν αρκετά επιφυλακτικοί για το αν θα

μπορούσε να γίνει επιτυχία. Το είδος των «πειρατικών» ταινιών είχε καταγράψει τα

τελευταία χρόνια μία σειρά από πολυδάπανες αποτυχίες όπως Το Νησί των

Κουρσάρων (Cutthroat Island, 1994) και Ο Πλανήτης των Θησαυρών (Treasure

Planet, 2002). Κριτικοί και θεατές ήρθαν τελικά αντιμέτωποι με μία ευχάριστη και

διασκεδαστική περιπέτεια και η ταινία έγινε τεράστια εισπρακτική επιτυχία και

έλαβε πέντε υποψηφιότητες για Όσκαρ, συμπεριλαμβανομένης και της

υποψηφιότητας-έκπληξη για το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για τον Τζόνι Ντεπ.

Box Office: Με προϋπολογισμό 140.000.000 δολάρια, η ταινία άνοιξε στην πρώτη

θέση με 46,6 εκατομμύρια δολάρια το πρώτο σαββατοκύριακο.Στην Αμερική οι

συνολικές εισπράξεις έφτασαν τα 305,4 εκατομμύρια δολάρια και στον υπόλοιπο

κόσμο συγκέντρωσε 348,8 εκατομμύρια δολάρια. Παγκοσμίως απέφερε 654,2

εκατομμύρια δολάρια.Ήταν η τρίτη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία στην Αμερική

για το 2003 και η τέταρτη παγκοσμίως.Ανάμεσα στις υπόλοιπες ταινίες της σειράς

καταλαμβάνει την 3η θέση στο αμερικανικό box office και την 4η παγκοσμίως. Στην

Eλάδα, η ταινία έκοψε 520.000 εισιτήρια πανελλαδικά και ήταν η τέταρτη

μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία για την σεζόν 2003-2004.

72

ΠΛΟΚΗ

Καθώς ο Κυβερνήτης Γουέδερμπι Σουάν και η δωδεκάχρονη κόρη του Ελίζαμπεθ

ταξιδεύουν στο Πορτ Ρουαγιάλ της Τζαμάικα, το πλοίο τους βρίσκει τα συντρίμμια

ενός ναυαγίου με έναν μόνο επιζώντα, τον μικρό Γουίλ Τέρνερ. Η Ελίζαμπεθ παίρνει

και κρύβει ένα χρυσό μενταγιόν που φορούσε στον λαιμό του ο Γουίλ, φοβούμενη

ότι θα χαρακτηριστεί ως πειρατής.

Οκτώ χρόνια αργότερα, ο Καπετάνιος Τζέιμς Νόρινγκτον του Βασιλικού Ναυτικού

προάγεται σε Μοίραρχος και κάνει πρόταση γάμου στην Ελίζαμπεθ. Πριν εκείνη

προλάβει να απαντήσει, το σφιχτό με κορσέ φόρεμά που φορά της προκαλέσει

λιποθυμία και πέφτει μέσα στην θάλασσα, όπου και αρχίζει να βουλιάζει. Όταν το

μενταγιόν που φορά αγγίζει το νερό, δημιουργεί έναν δυνατό παλμό.

Ο πειρατής Τζακ Σπάροου φτάνει στο Πορτ Ρουαγιάλ για να κλέψει ένα πλοίο. Σώζει

την Ελίζαμπεθ, αλλά ο Νόρινγκτον τον αναγνωρίζει σαν πειρατή και τον

συλλαμβάνει. Ο Τζακ απειλεί να σκοτώσει την Ελίζαμπεθ ώστε να καταφέρει να

αποδράσει και μπαίνει μέσα στο σιδηρουργείο που εργάζεται ο Γουίλ Τέρνερ, ο

οποίος και τον πολεμά. Ο Τζακ τελικά συλλαμβάνεται και πρόκειται να εκτελεστεί

την επόμενη μέρα. Την νύχτα, η πόλη δέχεται την επίθεση του πληρώματος του

Μαύρου Μαργαριταριού, απαντώντας στον παλμό που προκάλεσε το μεταγιόν. Η

Ελίζαμπεθ πιάνεται αιχμάλωτη και ζητά διαπραγμάτευση. Χωρίς να θέλει να

αποκαλύψει ότι είναι η κόρη του Κυβερνήτη, η Ελίζαμπεθ λέει στον Μπαρμπόσα ότι

το επίθετό της είναι Τέρνερ. Διαπραγματεύεται με τους πειρατές να σταματήσουν

να λεηλατούν το Πορτ Ρουαγιάλ, με αντάλλαγμα το μενταγιόν. Ο Μπαρμπόσα

δέχεται αλλά δεν αφήνει ελεύθερη την Ελίζαμπεθ, καθώς πιστεύει ότι είναι η μόνη

που μπορεί να λύσει την κατάρα κάτω από την οποία βρίσκεται αυτός και το

πλήρωμά του.

Ο Γουίλ, που αγαπά την Ελίζαμπεθ, προτείνει να κάνουν μία συμφωνία με τον Τζακ

ώστε να τους οδηγήσει στο Μαύρο Μαργαριτάρι, αλλά ο Νόρινγκτον αρνείται. Τότε,

ο Γουίλ πείθει μόνος του τον Τζακ να τον βοηθήσει, με αντάλλαγμα να τον

ελευθερώσει. Ο Τζακ δέχεται αφού μαθαίνει ότι το επίθετο του Γουίλ είναι Τέρνερ,

73

πιστεύοντας ότι αυτό θα τον βοηθήσει να πάρει πίσω το Μαύρο Μαργαριτάρι. Οι

δύο τους κλέβουν το πλοίο "Απρόσιτος" και βρίσκουν πλήρωμα στην Τορτούγκα με

την βοήθεια ενός παλιού φίλου του Τζακ, τον Τζόσαμι Γκιμπς. Σαλπάρουν για το

Νησί των Νεκρών, καθώς ο Τζακ γνωρίζει ότι εκεί πηγαίνουν οι πειρατές για να

λύσουν την κατάρα.

Ο Γουίλ μαθαίνει ότι ο Τζακ ήταν κάποτε ο καπετάνιος του Μαύρου

Μαργαριταριού, αλλά όταν μοιράστηκε ένα σεντούκι με χρυσά νομίσματα των

Αζτέκων, ο Μπαρμπόσα προκάλεσε ανταρσία και πήρε τον έλεγχο. Οι πειρατές

ξόδεψαν τον θησαυρό αλλά αργότερα έμαθαν ότι ήταν καταραμένος και έτσι τη

νύχτα υπό το φως του φεγγαριού μεταμορφώνονται σε σκελετούς. Η κατάρα μπορεί

να λυθεί αν μαζέψουν όλα τα νομίσματα στο σεντούκι, μαζί με το αίμα κάθε

πειρατή. Ο Μπιλ "Μπούτστραπ" Τέρνερ, ο μόνος που υποστήριξε τον Τζακ, έστειλε

ένα νόμισμα στον γιο του, Γουίλ, πιστεύοντας ότι το πλήρωμα θα πρέπει να

παραμείνει καταραμένο. Ο Μπαρμπόσα έδεσε τον Μπούτστραπ σε ένα κανόνι και

τον έριξε στην θάλασσα. Αργότερα όμως έμαθε ότι θα χρειαζόταν το αίμα του για

να σπάσει την κατάρα και έτσι ένας συγγενής του πρέπει να πάρει την θέση του.

Στο Νησί των Νεκρών, ο Μπαρμπόσα, καθώς πιστεύει ότι η Ελίζαμπεθ είναι η κόρη

του Μπιλ, ρίχνει το τελευταίο νόμισμα μαζί με το αίμα της στο σεντούκι, αλλά η

κατάρα παραμένει. Αφού φτάσουν στο νησί, ο Γουίλ υποπτεύεται ότι ο Τζακ μπορεί

να τον προδώσει και έτσι τον ρίχνει αναίσθητο. Σώζει την Ελίζαμπεθ και

δραπετεύουν με τον "Απρόσιτο". Ο Τζακ διαπραγματεύεται με τον Μπαρμπόσα.

Του αποκαλύπτει τον απόγονο του Μπούτστραπ, με αντάλλαγμα το Μαύρο

Μαργαριτάρι. Ο Μπαρμπόσα δέχεται και αρχίζει να ακολουθεί τον "Απρόσιτο". Μία

μάχη ξεκινά. Το πλήρωμα του Μπαρμπόσα νικά, βουλιάζει το πλοίο και

αιχμαλωτίζει το πλήρωμα. Ο Γουίλ αποκαλύπτει ότι είναι ο γιος του Μπιλ

"Μπουτστραπ" και απαιτεί να ελευθερώσουν το πλήρωμα και την Ελίζαμπεθ αλλιώς

θα αυτοκτονήσει, εμποδίζοντας έτσι τον Μπαρμπόσα να σπάσει την κατάρα. Ο

Μπαρμπόσα δέχεται και πηγαίνει τον Γουίλ στο Νησί των Νεκρών, όπου σχεδιάζει

να τον σκοτώσει.

Εν τω μεταξύ, η Ελίζαμπεθ προσπαθεί να πείσει τον Νόρινγκτον να σώσουν τον

Γουίλ, με αντάλλαγμα να τον παντρευτεί. Έτσι, ο Νόρινγκτον πηγαίνει στο Νησί και

74

στήνει ενέδρα. Ο Τζακ προσπαθεί να πείσει τον Μπαρμπόσα να συμμαχήσουν. Του

προτείνει να μη σπάσει την κατάρα, μέχρι να νικήσουν το πλήρωμα του Νόρινγκτον.

Ο Μπαρμπόσα δέχεται και διατάζει το πλήρωμα να επιτεθεί κάτω από τη θάλασσα.

Η Ελίζαμπεθ καταφέρνει να ελευθερώσει το πλήρωμα του Τζακ. Προσπαθεί μάταια

να τους πείσει να τη βοηθήσουν να σώσει τον Γουίλ. Μόνη της πηγαίνει στο Νησί

των Νεκρών και θα σώζει τον Γουίλ, ενώ ο Τζακ μάχεται με τον Μπαρμπόσα.

Ο Νόρινγκτον βλέπει ότι το πλοίο του δέχεται επίθεση και δίνει εντολή στους άντρες

του να επιστρέψουν στο πλοίο. Φτάνουν εγκαίρως, καθώς ο Γουίλ με τον Τζακ

επιστρέφουν τα τελευταία νομίσματα. Όταν ο Μπαρμπόσα πάει να σκοτώσει την

Ελίζαμπεθ, ο Τζακ τον πυροβολεί. Ο Μπαρμπόσα πιστεύει ότι ο Τζακ χαράμισε την

σφαίρα του, αλλά τότε ο Γουίλ στέκεται πάνω από το σεντούκι και με ένα μαχαίρι

κόβει το χέρι του και ρίχνει πάνω στα νομίσματα το αίμα του. Χωρίς να είναι πια

αθάνατος, ο πληγωμένος Μπαρμπόσα καταρρέει και οι πειρατές του παραδίνονται.

Στο Πορτ Ρουαγιάλ, ο Τζακ πρόκειται να εκτελεστεί. Ο Γουίλ τον βοηθά να

δραπετεύσει και καταφέρνει να κολυμπήσει και να φτάσει μέχρι το Μαύρο

Μαργαριτάρι.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΩΝ

Οι Πειρατές της Καραϊβικής: Η κατάρα του μαύρου μαργαριταριού.

Ηθοποιοί / Χαρακτήρες:

Johnny Depp / Captain Jack Sparrow: ο Sparrow είναι ένας απατεώνας που

χρησιμοποιεί το πνεύμα και την εξαπάτηση για την επίτευξη των στόχων του,

προτιμώντας να λύνει τις διαφορές του προφορικά, αντί δια της βίας. Περπατά με

μια ελαφρώς μεθυσμένη έπαρση, έχει μπερδεμένη ομιλία και κουνάει με έναν

περίεργο τρόπο τα χέρια του, λες και είναι ζαλισμένος. Ο Sparrow είναι έξυπνος,

75

ύπουλος και εκκεντρικός, και ξέρει να χρησιμοποιεί την γλώσσα της πειθούς και της

διαπραγμάτευσης. Προτιμά, να αποφεύγει τις συμπλοκές και τις δύσκολες

καταστάσεις, και να πολεμά μόνο όποτε είναι απαραίτητο. Εδώ, προσπαθεί με κάθε

τρόπο να ανακτήσει το πλοίο του, το «Μαύρο Μαργαριτάρι», το οποίο βρίσκεται

στην κατοχή του Μπαρμπόσα, ο οποίος έγινε καπετάνιος του, με ανταρσία. Ο

Sparrow είναι εξαιρετικός ξιφομάχος, ο οποίος χρησιμοποιεί την ανώτερη

νοημοσύνη του προς όφελός του κατά τη διάρκεια μαχών, αξιοποιώντας το

περιβάλλον όπου βρίσκεται, ώστε «να την φέρει» στους εχθρούς του, αντί να

στηρίζεται αποκλειστικά στις ικανότητες του με το σπαθί. Συχνά χρησιμοποιεί

πολύπλοκο λεξιλόγιο για να συγχύσει τους εχθρούς του. Παρά το γεγονός ότι οι

πειρατές είναι πρόθυμοι να σκοτώσουν τους εχθρούς τους σε μια μάχη, ο Jack έχει

δείξει απροθυμία να σκοτώσει τους ανθρώπους που δεν επιθυμούν να του κάνουν

πραγματικά κακό, όπως φαίνεται, όταν ο ίδιος προτίμησε να αποφύγει απλώς την

μάχη με τον Will Turner στην πρώτη τους συνάντηση. Ο Jack έχει γενικά καταφύγει

στο να χτυπήσει απαλά τους άλλους, ή να τους αποσπάσει την προσοχή, ενώ ο ίδιος

κάνει την απόδρασή του. Ο Sparrow κάνει, επίσης, κακή προσωπική υγιεινή και έχει

μια ακόρεστη δίψα για το ρούμι, το οποίο μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στη

μαγική πυξίδα του ως προς το τι θέλει περισσότερο. Τέλος, η μοναδική του

επιθυμία είναι να είναι ελεύθερος, και το μόνο μέσο για να τα καταφέρει είναι το

«Μαύρο Μαργαριτάρι».

Orlando Bloom / Will Turner: O Will Turner είναι μαθητευόμενος εργασίας ενός

σιδηρουργού, στο Port Royal, στη Τζαμάικα. Είναι ερωτευμένος κρυφά με την κόρη

του κυβερνήτη, Elizabeth Swann, παρόλο που κατάγεται από κατώτερη κοινωνική

τάξη. Είναι ένας εξαιρετικός ξιφομάχος παρόλο που δεν διαθέτει πραγματική

εμπειρία της μάχης. Παρά το γεγονός ότι δεν είναι μορφωμένος και δεν έχει πείρα,

ο Will είναι γενναίος όπως φαίνεται , όταν έρχεται αντιμέτωπος με τον διαβόητο

πειρατή Jack Sparrow σε έναv αγώνα ξιφομαχίας και στο πως αντιμετωπίζει την

επίθεση των πειρατών στο Port Royal. Είναι πιστός σε εκείνους που νοιάζεται και

θα ρισκάρει τα πάντα για αυτούς, ειδικά για την Elizabeth. Αυτό το χαρακτηριστικό

είναι ορατό σε όλες τις ταινίες, και το πως ο χαρακτήρας του Will αναπτύσσεται

76

περισσότερο από την αντίδρασή του σε απρόβλεπτες περιστάσεις παρά από την

προσωπική φιλοδοξία του ή από σκόπιμες επιλογές. Ο Will επίσης είναι έξυπνος,

ηρωικός και θαρραλέος και ποτέ δεν είναι ανεύθυνος ή αφήνει ανεκπλήρωτες

υποχρεώσεις. Mπορεί επίσης να φαίνετε απλοϊκός και αφελής, αν και ο χαρακτήρας

του ωριμάζει σταδιακά εμβαθύνει σε έναν πιο σύνθετο και κοσμικό άνθρωπο όσο

συνεχίζονται οι ταινίες.

Keira Knightley / Elizabeth Swann: Η Elizabeth είναι ένας πνευματώδης, έξυπνος και

ανεξάρτητος χαρακτήρας του οποίου η ομορφιά προσέλκυσε πολλούς άνδρες. Κατά

τη διάρκεια της ταινίας η Elizabeth μεταμορφώνεται από μια σωστή κυρία σε μια

θαρραλέα πειρατής. Η πειρατεία και η ζωή στη θάλασσα γοήτευε πάντα την

Elizabeth, αλλά επαναστάτησε στην επιθετική και άγρια φύση των πειρατών,

ιδιαίτερα στον Captain Jack Sparrow, ο οποίος έκανε τη διαφυγή του από Port Royal

σε βάρος της, αν και είναι ευγνώμων για τη διάσωση της ζωής της. Ακόμα και όταν

έγινε πειρατής, η Elizabeth διατηρεί τους εκλεπτυσμένους τρόπους της, καθώς και

την αφοσίωση και τη συμπόνια της για τους αγαπημένους της. Η Εizabeth

προσαρμόζεται εύκολα στην πειρατεία, έχει φυσικές ηγετικές ικανότητες και

διαθέτει ένα έμφυτο ταλέντο για τη στρατηγική μάχη, αφού επινόησε αμυντικούς

και επιθετικούς ελιγμούς εναντίον των αντιπάλων της. Έμαθε ξιφομαχία από τον

Will και ήταν σε θέση να αμυνθεί ενάντια σε πολλούς αντιπάλους. Είναι κόρη του

Weatherby Swann, του κυβερνήτη του Port Royal, ο οποίος προσπαθεί

απεγνωσμένα να την παντρέψει με τον ναύαρχο James Norrington του βασιλικού

ναυτικού της Αγγλίας.

Geoffrey Rush / Hector Barbossa: Ο Μπαρμπόσα είναι καπετάνιος του πειρατικού

πλοίο, το Μαύρο Μαργαριτάρι. Το σχέδιό του είναι να σπάσει την κατάρα των

Αζτέκων, όπου αυτός και το πλήρωμά του είναι καταδικασμένοι, και να σκοτώσει

τον Jack Sparrow, έναν από τους καλύτερος αντιπάλους του . Ήταν αρχικά ύπαρχος

του πλοίου κάτω από τον Captain Jack Sparrow. Ο Μπαρμπόσα έπεισε τον Jack να

αποκαλύψει τα έδρανα στο Isla de Muerta όπου το σεντούκι του Κορτέζ, που

77

περιείχε 882 χρυσά νομίσματα των Αζτέκων, ήταν κρυμμένο. Μετά ο Sparrow

αφήνει να διαρρεύσει η θέση του σεντουκιού και έτσι ο Μπαρμπόσα και το

πλήρωμά του στασιάσει και παρατά αβοήθητο τον Jack σε ένα μικρό νησί, με ένα

πιστόλι που είχε μόνο μια σφαίρα, για να αυτοκτονήσει. Ο Μπαρμπόσα ήταν

πεπεισμένος για τα επόμενα δέκα χρόνια, μετά την ανταρσία, που ο Jack σκοτώθηκε

από την πείνα, όπως όλοι νόμιζαν. Ωστόσο, άγνωστη στον Μπαρμπόσα, ήταν μια

συμφωνία όπου έκανε ο Jack με τους εμπόρους του ρούμι για να τον πάρουν από το

νησί μετά από τρεις ημέρες. Ακόμα ορκίστηκε να χρησιμοποιήσει την τελευταία

σφαίρα του πιστολιού για να σκοτώσει τον Μπαρμπόσα.

Μπαρμπόσα και το πλήρωμά του βρήκε τον θησαυρό των Αζτέκων, και μια κατάρα

που αποδίδεται στον χρυσό από τους Θεούς των Αζτέκων , η οποία μετέτρεψε τους

πειρατές σε ζόμπι. Για να άρει την κατάρα, το πλήρωμα έπρεπε να επιστρέψει και

τα 882 χρυσά νομίσματα στο σεντούκι του Κορτέζ και να προσφέρουν το αίμα τους.

ΜΟΤΙΒΑ

Το πιο έντονο μοτίβο που γύρω του εξελίσσεται η ταινία είναι η πειρατεία. Οι

πειρατές δεν είχαν κατοικία για να ζήσουν, ζούσαν στην θάλασσα με τα πλοία τους

και ο κύριος στόχος τους ήταν οι λεηλασίες, οι αιχμαλωσίες και η αναζήτηση

θησαυρού από μύθους ή και εύπορους ανθρώπους. Οι κύριοι εχθροί τους ήταν το

Βασιλικό ναυτικό το οποίο θανάτωνε οποιοδήποτε πειρατή είχε υπό την

αιχμαλωσία του. Οι πειρατές της ταινίας βρίσκονται στα νερά της Καραϊβικής.

Ιστορικά η πειρατεία υπήρχε εκεί από τον 16ο αιώνα μέχρι το 19ο. Επίσης οι

πειρατές ήταν παράνομοι, αλλά είχαν τους δικούς τους νόμους.

Ένα ακόμη μοτίβο αρκετά συνηθισμένο που συναντάται στις περισσότερες ταινίες

είναι η ιστορία ενός έρωτα. Στην δική μας περίπτωση ο Γουιλ Τέρνερ, που είναι

πειρατής χωρίς να το γνωρίζει, ερωτεύεται την κόρη του Γουέδερμπι Σουάν την

Ελίζαμπεθ Σουαν. Στην διάρκεια της ταινίας μπορούμε εύκολα να παρατηρήσουμε

πως είναι ερωτευμένοι και λίγο πριν το τέλος της ταινίας έχουμε μία σκηνή στην

78

οποία ο Γουίλ Τέρνερ εξομολογείται την αγάπη του. Στις ταινίες σχεδόν πάντα

υπάρχει στην πλοκή μία ιστορία αγάπης για να υπάρξουν ίντριγκες που θα

ελκύσουν το ενδιαφέρον του θεατή.

Το μοτίβο στο οποίο εξελίσσεται η πλοκή της ταινίας είναι η κατάρα. Η κατάρα και

οι δεισιδαιμονίες υπάρχουν από τα αρχαία χρόνια στην πειρατεία, καθώς υπάρχουν

εκατοντάδες μύθοι και ιστορίες που έχουν διηγηθεί ναυτικοί αλλά και πειρατές. Η

κατάρα της ταινίας αναφέρεται σε ένα καταραμένο θησαυρό τον οποίο

καταράστηκαν ο Μπαρμπόσα και το πλήρωμά του, που είχε ως συνέπεια να

υποστούν την κατάρα. Η κατάρα μεταμόρφωνε το πλήρωμα σε αθάνατους

σκελετούς μόνο όταν υπό το φως του φεγγαριού.

79

Πειρατές της Καραϊβικής (Ανάλυση των πλάνων στο χρονικό διάστημα από 00:44:33

μέχρι 00:46:52)

Πλάνο/ Διάρκεια Διάλογος Εικόνα Πλάνο Μοντάζ Ήχος/

Μουσική

του Claus

Badelt

1ο/ 5΄΄

Ρηχά νερά.

Πόδια

ανθρώπων

που

περνάνε

βιαστικά.Στ

ο βάθος

εμφανίζεται

σταδιακά

το πλοίο

Γκρο πλάνο

στο νερό.

Πλονζέ. Με

τράβελινγκ

μετατρέπετ

αι σε γενικό

πλάνο, με

οριζόντια

γωνία

λήψης.

cut Μουσική

Βήματα

στο νερό

2ο / 3’’

Γουίλ: Θα

κλέψουμε

ένα πλοίο;

Εκείνο το

πλοίο;

Τα

πρόσωπα

του Τζακ

και του

Γουίλ

Γκρο-πλάνο

(close-up)

cut Μουσική

3ο/3’’

Στο βάθος

το πλοίο.

Μπροστά η

ακτή.

Γενικό cut Μουσική

80

4ο / 2’’

Τζακ:Θα

το

επιτάξουμ

ε. Θα

επιτάξουμ

ε αυτό το

πλοίο.

Είναι

ναυτικός

όρος.

Τα

πρόσωπα

του Τζακ

και του

Γουίλ

Γκρο πλάνο

(close-up)

cut Μουσική

5ο / 3’’

Τζακ:

Απάντησέ

μου μικρέ,

αλλιώς

δεν αξίζει

να πάμε.

Η

αποβάθρα

Γενικό cut Μουσική

6ο/3’’

Τζακ: Την

κοπέλα

αυτή… ως

πού θα

μπορούσε

ς να

φτάσεις

για να τη

σώσεις;

Τα 2

πρόσωπα,

το ένα

απέναντι

στο άλλο.

Γκρο πλάνο

(close up)

cut Μουσική

7ο/3’’

Γουίλ: Θα

πέθανα

για εκείνη.

Τζακ:

Ωραία.

Τα 2

πρόσωπα,

το ένα

απέναντι

στο άλλο.

Γκρο πλάνο

(close up)-

Διάλογος:

Πλάνο-

κόντρα

cut Μουσική

81

Καμιά

σκοτούρα

λοιπόν.

πλάνο

8ο/8’’

Οι

στρατιώτες

στην ακτή.

Βάρκες

αναποδογυ

ρισμένες

που

ξαφνικά

βγάζουν

πόδια και

περπατάνε!

Μεσαίο

πλάνο.

Αργό,

οριζόντιο

τράβελινγκ

cut Μουσική

Στρατιω-

τικός

βηματισ-

μός

9ο/7’’

Κάτω από

το νερό.

Στην αρχή

φαίνεται η

επιφάνεια.

Μετά η

κίνηση των

πρωταγωνι

στών με τη

βάρκα.

Μεσαίο-

κοντινό

πλάνο

(ραπροσέ).

Κοντρ

Πλονζέ.

Ανοίγει με

αργό

τράβελινγκ

σε μεσαίο

πλάνο και η

γωνία

λήψης

γίνεται

οριζόντια.

cut Μουσική

10ο/6’’ Γουίλ: Οι 2 Γκρο πλάνο cut Μουσική

82

Αυτό είναι

είτε

τρέλα,

είτε

μεγαλοφυ

ϊα.

Τζακ:

Αξιοθαύμ

αστο πόσο

συμπίπτο

υν αυτές

οι δυο

ιδιότητες.

πρωταγωνι

στές

συνομιλούς

κάτω από

το νερό.

(close up).

11ο/2’’

Το πόδι του

Γουίλ

παγιδεύετα

ι σε μια

κασέλα.

Γκρο πλάνο

(close up).

cut Μουσική

12ο/3’’

Ο Γουίλ

κοιτά προς

τα κάτω στο

νερό. Αργό

τράβελινγκ

προς τα

κάτω, στο

πόδι του.

Γκρο πλάνο

(close up).

cut Μουσική

13ο/2’’

Συνεχίζουν

να

περπατούν

νε τη βάρκα

Μεσαίο

πλάνο.

Αργό,

οριζόντιο

cut Μουσική

83

κάτω απ’ το

νερό

τράβελινγκ

14ο/ 3’’

Το βαρέλι

μετακινείτα

ι στην

επιφάνεια

της

θάλασσας .

Μεσαίο

πλάνο.

Αργό,

οριζόντιο

τράβελινγκ.

cut Μουσική

15ο/8’’

Τα πλευρά

του πλοίου

κοντά στο

νερό. Η

εικόνα

ακολουθεί

τους 2 που

σκαρφαλών

ουν στο

κατάστρωμ

α.

Γκρο πλάνο.

Αργό

τράβελινγκ

προς τα

πάνω,

ανοίγει σε

μεσαίο με

λοξή γωνία

λήψης

(κοντρ

πλονζέ)

cut Μουσική

16o/5’’

Τζακ:

Παραμείν

ετε όλοι

ήρεμοι

Καταλαμβ

άνουμε το

πλοίο!

Ο Τζακ και

το Γουίλιαμ

κινούνται

προς τα

μπροστά

και

κατεβαίνου

ν τα σκαλιά

του πλοίου

Μεσαίο Cut Μουσική

17o/2’’ - Το

πλήρωμα

Μεσαίο

(Αμερικέν)

Cut Μουσική

84

κοιτάζει

τους

πειρατές

18o/2’’

Γουίλιαμ:

Μάλιστα,

φέρμα!

Ο Γουίλιαμ

κρατάει το

σπαθί του

προς το

πλήρωμα

και ο Τζακ

απλώς

κοιτάζει

Μεσαίο-

Κοντινό

(ραπροσέ)

Cut Μουσική

19o/1’’

- Οι ναύτες

γελούν

Μεσαίο

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

cut Μουσική

20o/2’’

- O Τζακ και

ο Γουίλιαμ

κοιτιούνται

μεταξύ τους

Μεσαίο-

Κοντινό

(ραπροσέ)

cut Μουσική

21o/4’’

Καπετάνιο

ς: Αυτό το

πλοίο δεν

μπορεί να

κυβερνηθ

εί από

δύο

άντρες.

Δεν θα

Οι ναύτες

κοιτάζουν

τους

πειρατές

και ένας

από αυτούς

μιλάει.

Μεσαίο-

Κοντινό

(πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

cut Μουσική

85

23o/3’’

είμαι ο

καπετάνιο

ς Τζακ

Σπάροου

Το όπλο

του Τζακ

που

στοχεύει

τον

Καπετάνιο

Μεσαίο-

Κοντινό

(ραπροσέ)

Υποκειμενικ

ό πλάνο

cut Μουσική

24o/2’’

Τζακ:

Μπήκες;

Ο Τζακ που

μιλάει και

ο Γούιλιαμ

που

κοτάζει

Μεσαίο-

Κοντινό

(ραπροσέ)

(Πλάνο-

κόντρα

πλάνο)

cut Μουσική

25o/10’’

Στόλαρχε!

Κύριε μας

πήραν τον

‘’Ατρόμητ

ο’’

Ναύτες:

Στόλαρχε

πήραν το

πλοίο!

Το

κατάστρωμ

α ετοιμάζει

το πλοίο, ο

κατώτερος

του

Στόλαρχου

τον

ενημερώνε

ι πως τους

Μεσαίο

Τράβελινγκ

προς τα

πίσω, στην

συνέχεια

ένα μικρό

πανοραμίκ.

Καταλήγει

cut Μουσική

βγείτε

από το

λιμάνι

22o/2’’

Τζακ:

Μικρέ…

Ο Τζάκ που

μιλάει και ο

Γουίλιαμ

Μεσαίο-

Κοντινό

(ραπροσέ)

cut Μουσική

86

πήραν το

άλλο πλοίο

και ο

στόλαρχος

ανήσυχος

βγάζει το

κυάλι για

να δει.

σε μεσαίο-

κοντινό

πλάνο.

26o/8’’

Ναύτες: O

Σπάροου

και ο

Τέρνερ

πήραν το

πλοίο!

Στόλαρχος

:

Βιάστηκες

Τέρνερ,

βιάστηκες

πολύ!

Ο

Στόλαρχος

κοιτάζει

μέσα από

τα κιάλια

του τους

ναύτες σε

μία μικρή

βάρκα και

συνεχίζει

κοιτώντας

το πλοίο

που

κατέλαβαν

οι πειρατές

καθώς και

τους ίδιους

τους

πειρατές

Υποκειμενικ

ό πλάνο

(μέσα από

το κιάλι)

Μεσαίο

Υποκειμενικ

ό,

Τράβελινγκ

προς τα

πάνω-δεξιά

Τράβελινγκ

προς τα

κάτω-δεξιά

Μεσαίο

Cut Μουσική

27o/7’’ Στόλαρχος

: Αυτός

είναι,

αναμφιβό

Ο

Στόλαρχος

μιλάει στον

κατώτερό

Μεσαίο-

Κοντινό

(ραπροσέ)

Cut Μουσική

87

λως ο

χειρότερο

ς πειρατής

που έχω

δει.

του.

28o/5’’

Έρχονται Μεσαίο

Τράβελινγκ

προς τα

πίσω

Μεσαίο

κοντινό

cut Μουσική

29o/3’’

- Η βάρκα

που

πλησιάζει

το καράβι

με τους

πειρατές

και το

πλοίο του

ναυτικού

από πίσω

Πολύ γενικό Cut Μουσική

30o/1’’

- Ο Τζακ

γελάει

καθώς και

οι δύο

κοιτάζουν

Μεσαίο

κοντινό

(ραπροσέ)

cut Μουσική

88

τη βάρκα

31o/4’’

Ναύτης:

Γυρίστε

τη!

Γυρίστε

τη!

Το πλοίο

απομακρύν

εται και

αποκαλύπτ

ονται οι

στρατιώτες

μέσα σε μια

σωστική

λέμβο.

Μεσαίο

Αργό,

οριζόντιο

τράβελινγκ

Cut Μουσική

32o/4’’

- Οι

στρατιώτες

σκαρφαλών

ουν στο

πλοίο που

έκλεψαν ο

Τζακ και ο

Γουίλ.

Ξεκινάει με

γκρο-πλάνο

(close up).

Τράβελινγκ

γρήγορα,

προς τα

πίσω. Το

πλάνο

ανοίγει σε

μεσαίο.

Cut Μουσική

,

Οι

γάντζοι

που

πέφτουν

στο

πλοίο

33o/1’’

- Οι

στρατιώτες

κρέμονται

απ’ τα

σκοινιά

Μεσαίο

Κοντρ-

πλονζέ

Cut Μουσική

-

κραυγές

34o/2’’

Νόρινγκτο

ν:

Ερευνηστε

κάθε

θαλαμο,

Ο

Νόρινγκτον

δίνει

διαταγες.

Μεσαίο

κοντινό

(ραπροσέ)

cut Μουσική

89

38o/1’’

- Ο

«Απρόσιτος

» ξεκινάει.

Μεσαίο-

κοντινό

(ραπροσέ)

cut Μουσική

39o/1’’ - Πέφτει η

σανίδα που

γεφύρωνε

τα 2 πλοία,

Μεσαίο cut Μουσική

Σχοινιά

που

πέφτουν

κάθε

αμπάρι.

Ως τα

ύφαλα

του

πλοίου!

35o/1’’

- Στρατιώτες

ανεβαίνουν

από σκάλες

στο πλοίο.

Μεσαίο

cut Μουσική

36o/5’’

- Ο Τζακ και

ο Γουίλ

πηδούν στο

απέναντι

πλοίο με

σκοινιά.

Μεσαίο

cut Μουσική

37o/2’’

- Φαίνεται το

χέρι του

Γουίλ, που

κόβει τα

σκοινιά

Γκρο πλάνο

(close-up)

cut Μουσική

Σχοινιά

που

κόβονται

90

τον

«Απρόσυτο

» και τον

«Ατρόμητο

»

στο νερό

40o/1’’

- Η σανίδα

έπεσε στο

νερο.

Τράβελινγκ

προς τα

κάτω.

cut Μουσική

Σανίδες

που

πέφτουν

στο νερό

41o/6’’

Νόρινγκτο

ν:

Ναύτες!Πί

σω στον

«Απρόσιτο

»!

Τωρα!

Ο

Νορινγκτον

γυρναει και

βλεπει ότι

παίρνουν

τον

«Απρόσιτο»

και τρεχει

με τους

ναυτες

προς το

πλοιο.

Μεσαίο

Αργό

τράβελινγκ

προς τα

μπροστά

Μεσαίο-

κοντινό

(ραπροσέ)

Cut Μουσική

42o/4’’

Ναύτης:

ΑαΑΑααα

αΑαΑα

ΑααΑααΑ

ααΑαΑ

Ναύτης

πέφτει απ’

το σκοινί με

στόχο τον

«Απρόσιτο»

, αλλλα

καταλήγει

στη

Γενικό με

τράβελινγκ

προς τα

κατω.

Cut Μουσική

Ο

στρατιώτ

ης που

πέφτει

στο νερό

91

θάλασσα.

43o/1’’

- Ο

Νόρινγκτον

κοιτάει με

έντονο

βλέμμα τον

Τζακ στο

τιμόνι του

«Απρόσιτου

»!

Γκρο πλάνο

(close up)

cut Μουσική

44o/4”

-

Ευχαριστώ

,

Στόλαρχε,

που μας

ετοίμασες

για να

σαλπάρου

με!

Ο Τζάκ

Σπάροου

απομακρύν

εται με τον

«Ατρόμητο»

και

χαιρετάει

με το

καπέλο του

Μεσαίο cut Μουσική

45o/2’’

Ο

Νόρρινγκτο

ν και ο

αντιπλοίαρχ

ος κοιτούν

τον Τζάκ

Γκρο

Πλάνο

Cut Μουσική

46o/1’’

Ναύτες

πυροβολού

ν τον Τζάκ

Βάθος

Πεδίου,

Κ.Γ.Λ. και

Μεσαίο

Πλάνο

Cut Πυροβολι

σμοί και

Μουσική

92

47o/1’’

Ο Τζάκ και

ο Γουίλ στο

πλοίο

Κ.Γ.Λ. και

Μεσαίο

Πλάνο

Cut Μουσική

48o/1’’

Ο

Νόρρινγκτο

ν

Γκρο Πλάνο

και Κ.Γ.Λ.

Cut Μουσική

49o/7’’

-Σηκώστε

τους

δόλωνες.

-Με

τέτοιον

άνεμο δεν

τους

πιάνουμε.

-Δε

χρειάζεται

.

Πλησιάστε

τους σε

απόσταση

βολής των

κανονιών.

Ο

Νόρρινγκτο

ν και ο

αντιπλοίαρχ

ος μιλούν

Μεσαίο-

κοντινό

(ραπροσέ).

Τράβελινγκ:

Η κάμερα

ακολουθεί

τον

Νόρρινγκτο

ν που δίνει

εντολές.

Cut Μουσική

50o/3’’

Πάρτε

βόλτα στα

όρτσα!

Ετοιμάστε

τα

κανόνια!

Ο

αντιπλοίαρχ

ος που δίνει

εντολές

Μεσαίο

κοντινό

(ραπροσέ).

Τράβελινγκ:

Η κάμερα

ακολουθεί

τον

Cut Μουσική

93

αντιπλοίαρ

χο.

51o/1’’

Το

πλήρωμα

στα κανόνια

Μεσαίο-

κοντινό

(ραπροσέ).

Τράβελινγκ

προς τα

μπροστά.

Cut Μουσική

52o/9’’

-Θα

ρίξουμε

σε δικό

μας πλοίο;

- Προτιμώ

να το δω

να

βυθίζεται,

παρά να

είναι στα

χέρια ενός

πειρατή.

Ο

Νόρρινγκτο

ν και ο

αντιπλοίαρχ

ος

Μεσαίο-

κοντινό

πλάνο

(ραπροσέ)

Cut Μουσική

53o/1’’

Στόλαρχε!

Αχρήστεψ

ε τον

μπότσο

του

πηδαλίου.

Ένας

ναύτης στο

τιμόνι.

Μεσαίο-

κοντινό

πλάνο

(ραπροσέ)

Cut Μουσική

54o/2’’

Βάρκα με

ναύτες στη

θάλασσα

Μεσαίο

Πλάνο και

Κ.Γ.Λ.

Cut Μουσική

94

55o/1’’

Η μύτη του

πλοίου

Γκρο πλάνο

Κοντρ

Πλονζέ

Cut Μουσική

56o/2’’

Εγκαταλεί

ψτε το

πλοίο!

Οι ναύτες

στη βάρκα.

Μεσαίο –

κοντινό

Πλάνο,

Πλονζέ

Cut Μουσική

57o/3’’

Η μύτη του

«Απρόσιτου

» συντρίβει

τη βάρκα.

Οι ναύτες

πέφτουν

στη

θάλασσα.

Μεσαίο

Πλάνο και

Κ.Γ.Λ.

Cut Μουσική

58o/8’’

-Αυτός

είναι ο

καλύτερος

πειρατής

που έχω

δει.

-Έτσι

φαίνεται.

Ο

Νόρρινγκτο

ν και ο

αντιπλοίαρχ

ος

Γκρο Πλάνο

και Κ.Γ.Λ.

Cut Μουσική

59ο/5’’

Ο

«Απρόσιτος

» σαλπάρει

μακριά

Πολύ γενικό cut Μουσική

95

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Bordwell David, Thompson Kristin, «Εισαγωγή στην τέχνη του κινηματογράφου», μτφρ- εισαγ. Κατερίνα Κοκκινίδη, ΜΙΕΤ, Αθήνα 2006 Martin Marcel, «Η γλώσσα του κινηματογράφου», μτφρ. Χατζίκου Ευγενία, εκδ. Κάλβος, Αθήνα 1984 Πάγκαλος Ιωάννης, Corpus: Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Σπουδές Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού», Εισαγωγή στην ανάλυση της κινηματογραφικής διασκευής, Θεσσαλονίκη, Θερινά μαθήματα 2008

ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ

http://mauroflight.wordpress.com/2011/12/13/%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%B9%CE%BA%CF%8C/ http://cinedraseis.wordpress.com/ekp_iliko/%CE%B7-%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%AC%CF%86%CE%BF%CF%85/ http://camerastyloonline.wordpress.com/2008/06/19/mathimata_aistitikis_kinfou_ii_by_mimis_tsakoniatis/ http://sonicartioannina2013.files.wordpress.com/2013/07/ceb9ceaccebacf89ceb2cebfcf82-cf83cf84ceb1cf8acebdcf87ceaccebfcf85ceb5cf81-cebf-ceaecf87cebfcf82-cf83cf84cebfcebd-cebaceb9cebdceb7cebc3.pdf ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΡΑΤΟΥΔΑΚΗ: https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0CB4QFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.stratoudakis.gr%2Fclassified%2520material%2Fdocuments%2Flessons%2Fcinemalessons%2Ffilm_notepad.doc&ei=FXU1VO77N8Ll7gbxk4HwDw&usg=AFQjCNHwYucwK-2pHDCI7ClTmrWMRKZxFw&sig2=p2quRhL7qFOkx7HGserhcA&bvm=bv.76943099,d.ZWU http://en.wikipedia.org/ http://www.imdb.com/

96

ΤΑΙΝΙΕΣ

“Fahrenheit 451” (1966), François Truffaut

"The Great Gatsby" (2013), Baz Luhrmann

"Låt den rätte komma in" (2008), Tomas Alfredson

"Pirates of the Caribbean: Dead Man's Chest" (2006), Gore Verbinski