ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ:

ΠΕΜΠΤΗ 8 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012

ÀΨΥΧΟΛΟΓΙΑΗ κακοποίηση της γυναίκας

σελ. 3

ÀΕΞΕΤΑΣΕΙΣΣωτήρια η κολονοσκόπηση

σελ. 3

Η υπέρταση προκαλεί βλά-βες σε όλο τον οργανι-σμό. «Στη διεργασία της πρόκλησης βλάβης στην

καρδιά, στα αγγεία και στους νε-φρούς σημαντικό ρόλο διαδραμα-τίζουν – πέρα από την αυξημένη πίεση – και η ενεργοποίηση δύο σημαντικών νευροορμονικών συ-στημάτων: του συμπαθητικού συ-στήματος και του συστήματος ρε-νίνης - αγγειοτασίνης - αλδοστερό-νης», λέει ο Κωνσταντίνος Τσιού-φης, επίκουρος καθηγητής Καρδιο-λογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και υπεύθυνος Μονάδας Υπέρτα-σης στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο. «Τα δύο αυτά συστήματα ενεργο-ποιούνται πολύ με την αύξηση της πίεσης και μέσω πολύπλοκων μη-χανισμών επιτείνουν τις βλάβες της υπέρτασης».

E Τι βλάβες προκαλεί η υπέρταση στην καρδιά;

A Το κύριο χαρακτηριστικό ενός ασθενούς που δεν έχει ρυθ-

μισμένη την πίεσή του είναι η υπερ-τροφία της καρδιάς του. Ο καρδια-κός μυς αρχικά παχύνεται αντιρρο-πιστικά για να εξωθήσει το αίμα κό-ντρα στις αυξημένες αντιστάσεις των μικρών αρτηριών και στη σκλη-ρότητα της αορτής, αλλά αν αυτή η πάχυνση συνεχιστεί πέραν ενός ορίου, τότε συμβαίνουν και άλλες επιπρόσθετες μεταβολές που μει-ώνουν τη συσταλτική ικανότητα της καρδιάς και μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακή ανεπάρκεια. Η αυξη-μένη μάζα της αριστεράς κοιλίας της καρδιάς συνδυάζεται συχνά με επιτάχυνση των αθηροσκληρυντι-κών αλλοιώσεων των στεφανιαίων αρτηριών, οδηγώντας στην εμφά-νιση στηθάγχης και εμφράγματος του μυοκαρδίου. Επίσης, η υπέρτα-ση προκαλεί συχνά πολύ πρώιμα διάταση του αριστερού κόλπου και της αορτικής ρίζας. Μέθοδος εκλο-γής για τη διάγνωση της υπερτρο-φίας του μυοκαρδίου ακόμη και στα αρχικά στάδια είναι το υπερηχο-καρδιογράφημα, ενώ το καρδιογρά-φημα αποκαλύπτει συνήθως την προχωρημένη υπερτροφία.

E Πώς βλάπτει τις αρτηρίες και τον εγκέφαλο;

A Η αρτηριακή υπέρταση προ-καλεί υπερτροφία και στο τοί-

χωμα των αγγείων. Το αυξημένο πάχος των χιτώνων του τοιχώμα-τος των μεγάλων αρτηριών (π.χ. των καρωτίδων) σχετίζεται στενά με τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισό-δια αλλά και με την υπερτροφία του

μυοκαρδίου και τα εμφράγματα. Μπορεί να μετρηθεί με υπερήχους, αλλά η ακριβής μέτρησή του απαι-τεί εξειδικευμένα εργαστήρια με μεγάλη εμπειρία του χειριστή και γι’ αυτό δεν χρησιμοποιείται στην καθημερινή πράξη. Η υπέρταση προκαλεί και σκλήρυνση του αρτη-ριακού τοιχώματος. Τη σκληρότη-τα της αορτής την εκτιμούμε με δι-άφορους τρόπους, όπως π.χ. με ει-δικές συσκευές.

E Τι προκαλείστους νεφρούς;

A Ο νεφρός είναι θύτης και θύμα της υπέρτασης. Νεφρικές πα-

θήσεις προκαλούν υπέρταση, αλλά και η αυξημένη πίεση οδηγεί σε έκ-πτωση της νεφρικής λειτουργίας και μαζί με τον σακχαρώδη διαβή-τη είναι οι δύο κύριες αιτίες που οδηγούν σήμερα έναν άνθρωπο

στον τεχνητό νεφρό. Η διάγνωση νεφρικής βλάβης βασίζεται είτε στην αυξημένη κρεατινίνη ορού είτε στην αυξημένη απέκκριση αλ-βουμίνης. Είναι μάλιστα καλύτερα να υπολογίζεται ο ρυθμός σπειρα-ματικής διήθησης (GFR). Ως ήπια νεφρική ανεπάρκεια ορίζεται η τιμή κρεατινίνης ορού μεγαλύτερη από 1,4 mg/dl (για τους άνδρες) και 1,5 mg/dl (για τις γυναίκες) ή τιμή GFR μικρότερη από 60 ml/min. Ενας τρό-πος εκτίμησης της νεφρικής λει-τουργίας είναι η μέτρηση του λό-γου της αλβουμίνης ούρων προς την κρεατινίνη ούρων σε τυχαίο δείγμα ούρων και το πλεονέκτημά του είναι η ευκολία προσδιορισμού του ακόμη και σε μη καλά οργανω-μένο εργαστήριο. Τιμές μεγαλύτε-ρες από 30 mg/gr σημαίνουν την παρουσία μικροαλβουμινουρίας,

που θεωρείται ανεξάρτητος παρά-γοντας καρδιαγγειακών συμβάντων.

E Πόσο τακτικά πρέπει να ελέγχεται ο ασθενής για

βλάβες των οργάνων - στόχων;

A Ο υπερτασικός ασθενής καλό θα είναι να υποβάλλεται, στις

αρχικές του ιατρικές εκτιμήσεις, στον έλεγχο για ανίχνευση βλάβης στα όργανα. Στη διαχρονική παρα-κολούθησή του, επανέλεγχος της υπερτροφίας της αριστεράς κοιλί-ας και της πάχυνσης του τοιχώμα-τος των καρωτίδων πρέπει να γίνε-ται μέσα σε έναν χρόνο, ενώ η μι-κροαλβουμινουρία μπορεί να επα-νελεγχθεί σε 3-6 μήνες αφού ρυθ-μισθεί η πίεση.

ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΑΡΔΙΑΣ

Ο απινιδωτής στη ζωή μας

Πριν από μερικές ημέρες χά-θηκαν δύο σπουδαίοι καλλι-τέχνες. Ο Βασίλης Τσιβιλίκας και ο Λούτσιο Ντάλα. Τα ΜΜΕ

όπως ήταν φυσικό έδωσαν μεγάλη δημο-σιότητα. Οι απώλειες επωνύμων όμως, πέραν από την κοινωνική τους διάστα-ση, αποτελούν ερέθισμα για ιατρικές συ-ζητήσεις και προβληματισμούς, όπως π.χ. εάν θα μπορούσαν οι άνθρωποι αυ-τοί σήμερα να ζούσαν εάν είχαν στο σώ-μα τους έναν εμφυτευμένο απινιδωτή.

Ο απινιδωτής είναι μια μικρή συσκευή βάρους λίγων γραμμαρίων που εμφυτεύ-εται κάτω από το δέρμα. Οταν η καρδιά σταματήσει, ο απινιδωτής την επαναφέ-ρει σε λειτουργία, σε ένα ποσοστό που κυμαίνεται περί το 90% των περιπτώ-σεων. Ο απινιδωτής προκαλεί ένα ηλε-κτροσόκ, που ο άρρωστος το αντιλαμ-βάνεται σαν ένα ισχυρό τράνταγμα στο στήθος του και συνήθως δυσανασχετεί, επειδή δεν συνειδητοποιεί ότι αυτό το τράνταγμα τον επανέφερε στη ζωή.

Είναι αλήθεια πως 2 στα 10 εμφράγ-ματα χάνονται προτού φθάσουν στο νοσοκομείο. Για την Αττική, αυτό αντι-στοιχεί σε απώλεια περίπου 2.000 ζω-ών ετησίως. Με την εγκατάστασή του, το έμφραγμα δημιουργεί συνήθως συν-θήκες ηλεκτρικού βραχυκυκλώματος που εκδηλώνεται με κοιλιακή ταχυ-καρδία ή μαρμαρυγή, η οποία οδηγεί στο σταμάτημα της καρδιάς. Ο απινι-δωτής «σπάει» αυτό το βραχυκύκλω-μα και επαναφέρει την καρδιακή λει-τουργία.

Σήμερα ο απινιδωτής εμφυτεύεται μόνο σε αρρώστους με σοβαρές καρ-διοπάθειες, που έχουν μεγάλη πιθα-νότητα αιφνιδίου θανάτου. Δεν εμφυ-τεύεται προληπτικά ούτε στους αρρώ-στους με στεφανιαία νόσο, καίτοι εί-ναι γνωστό ότι οι μισοί από όσους χά-νονται από έμφραγμα δεν είχαν πάει ποτέ σε γιατρό και φυσικά δεν έπαιρ-ναν ποτέ φάρμακα. Δυστυχώς, η τιμή των απινιδωτών και η παγκόσμια οικο-νομία δεν επιτρέπουν σήμερα την ευ-ρεία χρήση τους. Εντούτοις είναι βέ-βαιο ότι στο μέλλον οι ενδείξεις εμφύ-τευσης απινιδωτών θα διευρυνθούν. Μέχρι τότε όμως προσοχή, πρόληψη και μόνον πρόληψη.

Του καθηγητή Δημήτρη Κρεμαστινού

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Μαίρη Κατσανοπούλου

Στη σελίδα 2 ένα κατατοπιστικό γράφημα

Για βλάβες σε όλο τον οργανισμό και κυρίως στους νεφρούς, στην καρδιά και στον εγκέφαλο ενοχοποιείται η υψηλή πίεση

Υπέρταση,η πολλαπλή απειλή

2/20 το θέμα Πέμπτη 8 Mαρτίου 2012

υγείαυγεία

Υπέρταση

1 στους 3 ανθρώπους έχει υπέρταση

7-8 στους 10 έλληνες υπερτασικούς λαµβάνουν φάρµακα για την πίεση

Μόνο οι 4 στους 10 καταφέρνουν να έχουν φυσιολογική πίεση

Η υψηλή αρτηριακή πίεση ευθύνεται για το 13% του συνόλου των θανάτων παγκοσµίως, το 54% των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και το 47% των εµφραγµάτων

Το 3% των υπερτασικών έχει ανθεκτική υπέρταση µε βεβαρηµένη πρόγνωση

Το 45% των ελλήνων υπερτασικών έχει υπερτροφία της αριστεράς κοιλίας, το 15% µικροαλβουµινουρία και το 10% επηρεασµένη νεφρική λειτουργία

Εχει υπερδιπλάσιο κίνδυνο για αρρυθµίες (και µάλιστα κολπική µαρµαρυγή) και ανευρύσµατα

∆ιατρέχει 2,5 φορές µεγαλύτερο κίνδυνο για εµφράγµατα του µυοκαρδίου και 4 φορές µεγαλύτερο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο συγκριτικά µε τους υπερτασικούς ασθενείς χωρίς υπερτροφία ή νεφρική βλάβη (Hippokratio Hellenic Hypertension Study)

ΣΕ ΠΟΙΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΒΛΑΒΕΣ

ΑΡΤΗΡΙΕΣΑύξηση πάχους του χιτώνα του τοιχώµατος των αρτηριών και σκλήρυνσή του

Τη βαρύτητατης υπέρτασης

Τη χρονιότητατης βλάβης

Τη γενετική προδιάθεση (οι γενετικοί παράγοντες συνεισφέρουν σε ποσοστό 30%-60% στην εκδήλωση της υπέρτασης)

Τις διαιτητικές συνήθειες

Τη συνύπαρξη διαβήτη ή παχυσαρκίας

ΑΠΟ ΤΙ ΕΞΑΡΤΩΝΤΑΙΟΙ ΒΛΑΒΕΣ

ΚΑΡ∆ΙΑΥπερτροφία καρδιάς, στηθάγχη

- έµφραγµα µυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθµίες,

ανευρύσµατα

ΕΓΚΕΦΑΛΟΣΕγκεφαλικάεπεισόδια

∆ΙΑΓΝΩΣΗ Για να γίνει η διάγνωση αρκεί η σωστή µέτρηση της πίεσης σε 2-3 διαφορετικές χρονικές στιγµές, που να απέχουν µεταξύ τους περίοδο 2-3 εβδοµάδων

Ο υπερτασικός ασθενήςµε υπερτροφία του µυοκαρδίου

ΠΩΣ ΜΕΤΡΑΤΑΙ Η πίεση µετράται σε χιλιοστόµετρα της στήλης υδραργύρου (mmHg) και εκφράζεται µε δύο αριθµούς:

Συστολική πίεση (µεγάλη)∆είχνει το ανώτατο επίπεδο που φθάνει η πίεση όταν κτυπά η καρδιά σας

∆ιαστολική πίεση (µικρή)∆είχνει το χαµηλότερο επίπεδο που φθάνει η πίεση όταν η καρδιά σας ξεκουράζεται µεταξύ των κτύπων

AΙΤΙΑ ΑΡΡΥΘΜΙΣΤΗΣ ΠΙΕΣΗΣ

Συνοδές καταστάσειςn Παχυσαρκία n Υπερβολική λήψη αλατιού n Υπερινσουλιναιµία n Κατάχρηση αλκοόλ n Σύνδροµο αποφρακτικής άπνοιας στο ύπνο

Μη επιτυχής φαρµακευτική αγωγή λόγω n Ανεπαρκούς δοσολογίας n Μη χορήγησης φαρµάκων 24ωρης δράσης n Μη κατάλληλου συνδυασµού φαρµάκων n Μη σωστής χορήγησης διουρητικών

Αλληλεπίδραση µε φάρµακαπου λαµβάνονται για άλλη αιτίαn Μη στεροειδή αντιφλεγµονώδη n Κορτικοστεροειδή n Αντισυλληπτικά n Αντικαταθλιπτικά n Αποσυµφορητικά µύτης n Ανορεξιογόνα n Κοκαΐνη n Κυκλοσπορίνη n Ερυθροποιητίνη n Συµπληρώµατα διατροφής - βότανα

Μη συµµόρφωση τωνασθενών στη θεραπεία, λόγω n Μη ανοχής ή παρενεργειών των φαρµάκων n Υψηλού κόστους της θεραπείας n Πολυπλοκότητας της αγωγής n Ανεπαρκούς συζήτησης του γιατρού µε τον ασθενή

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ο ΣΤΟΧΟΣ Αρτηριακή πίεση κάτω από 1.340/90 mmHg (αλλά όχι χαµηλότερα από 115/65 mm).

ΜΕΣΑ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΠΙΕΣΗΣ n ∆ίαιτα χωρίς αλάτι n Μείωση σωµατικού βάρους n Αερόβια άσκηση n Χρήση αντιυπερτασικών φαρµάκων (στα οποία πρέπει οπωσδήποτε να περιλαµβάνεται αναστολέας του µετατρεπτικού ενζύµου ή αναστολέας των υποδοχέων της αγγειοτασίνης) n Ρύθµιση των λιπιδίων n Γλυκαιµικός έλεγχος n Χορήγηση ασπιρίνης, όπου χρειάζεται n Για την ανθεκτική υπέρταση, κατάλυση της συµπαθητικής νεύρωσης του νεφρού (renal sympathetic denervation - RSD) µε εισαγωγή ειδικού καθετήρα στις νεφρικές αρτηρίες και χρήση υψίσυχνου ρεύµατος, µε τοπική αναισθησία και νοσηλεία µίας ηµέρας στο νοσοκοµείο. Το αποτέλεσµα είναι η µείωση της αρτηριακής πίεσης – έως και άνω των 30 mmHg – χωρίς στοιχεία επιβάρυνσης της νεφρικής λειτουργίας των ασθενών

ΝΕΦΡΟΥΝεφρικήανεπάρκεια

ΜΑΤΙΑΣκλήρυνση των

αρτηριών του µατιού και σπασµό, ακόµη

και τύφλωση

/ M. ΘΕΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΣ

3/21Πέμπτη 8 Μαρτίου 2012

υγείαυγεία

The New York Times

Της Denise Grady

Μ ία νέα μελέτη παρέχει αυ-τά που ανεξάρτητοι επι-στήμονες αποκαλούν τα καλύτερα στοιχεία έως

σήμερα για τη δυνατότητα της κο-λονοσκόπησης – ίσως της πιο δυ-σάρεστης προληπτικής εξέτασης για τον καρκίνο – να σώζει ζωές. Αν και πολλοί πίστευαν ότι θα πρέ-πει να σώζει ζωές για να την συνι-στούν τόσο επίμονα οι γιατροί, έως τώρα δεν υπήρχαν ισχυρά στοιχεία επ’ αυτού.

Το κενό αυτό, όμως, πλέον καλύ-φθηκε, καθώς η παρακολούθηση 2.602 ασθενών επί έως 20 χρόνια έδειξε πως η θνησιμότητα από καρ-κίνο του παχέος εντέρου μειώθηκε κατά 53% σε όσους έκαναν την εξέ-ταση και οι γιατροί προχώρησαν σε αφαίρεση των προκαρκινικών πολυ-πόδων που εντόπισαν.

Οι πολύποδες του εντέρου (ή αδε-νωματώδεις πολύποδες ή αδενώμα-τα στο κόλον και ορθόν έντερο, όπως λέγονται επιστημονικά) είναι καλο-ήθεις όγκοι που ενδέχεται να εξελι-χθούν σε καρκίνο, γι’ αυτό και θεω-ρούνται προκαρκινικοί όγκοι.

«Για οποιαδήποτε προληπτική εξέ-ταση του καρκίνου, η μείωση της θνησιμότητας είναι ο απώτερος στό-χος», δήλωσε η δρ Τζίνα Βακάρο, γαστρεντερολογική ογκολόγος στο Κέντρο Καρκίνου Knight του Πανε-πιστημίου Υγείας & Επιστήμης του Ορεγκον, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Η μελέτη αυτή δείχνει πως η θνησιμότητα μειώνεται εάν αφαι-ρεθούν οι πολύποδες – και μείωση

κατά 53% είναι πολύ εντυπωσιακή».

Μείζων αιτία θανάτουΟι καρκίνοι του παχέος εντέρου

αποτελούν μείζονα αιτία θανάτου από καρκίνο στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες της Δύσης. Είναι επίσης ένα από τα λίγα είδη καρκίνου που μπο-ρούν να προληφθούν με το τακτικό

τσεκ-απ. Εφέτος αναμένεται να κα-ταγραφούν μόνο στις ΗΠΑ περισσό-τερα από 143.000 νέα κρούσματα και 51.000 θάνατοι. Η συχνότητα και η θνησιμότητα των ασθενών με τους συγκεκριμένους καρκίνους μειώνε-ται σταθερά εδώ και 20 χρόνια, πιθα-νώς εξαιτίας της αυξημένης χρήσης των προληπτικών εξετάσεων και της

βελτίωσης των θεραπειών. Ωστόσο, μόλις οι έξι στους δέκα ενηλίκους κά-νουν τσεκ-απ γι’ αυτούς.

Προγενέστερες μελέτες είχαν δεί-ξει πως, όταν αφαιρούνται οι πολύ-ποδες του εντέρου, μειώνεται σημα-ντικά η συχνότητα του καρκίνου του παχέος εντέρου. Ωστόσο αναπάντη-το παρέμενε το ερώτημα εάν η αφαί-ρεση αυτή στα αλήθεια σώζει ζωές. Και αυτό, διότι οι γιατροί θα μπορού-σαν να αφαιρούν καλοήθεις όγκους οι οποίοι ουδέποτε θα εξελίσσονταν σε καρκίνο, άρα δεν θα απειλούσαν τη ζωή των ασθενών, ή αυτοί να χά-νουν πολύποδες που θα μπορούσαν να αποβούν μοιραίοι.

«Η μελέτη αυτή δίνει τέλος στην αβεβαιότητα», δήλωσε ο δρ Ντέιβιντ Α. Ρόδενμπεργκερ, καθηγητής και ανα-πληρωτής διευθυντής Χειρουργικής στο Κέντρο Καρκίνου του Πανεπι-στημίου της Μινεσότα, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.

«Είναι πολύ σπουδαίο θέμα», πρό-σθεσε ο δρ Ρόμπερτ Α. Σμιθ, διευθυ-ντής του Τομέα Ελέγχου Καρκίνου της Αμερικανικής Εταιρείας Καρκί-νου (ACS). Οπως γράφουν στην «Ια-τρική Επιθεώρηση της Νέας Αγγλίας» (NEJM) ο γαστρεντερολόγος δρ Σίδ-νεϊ Γουΐναγουερ από το Κέντρο Καρ-κίνου Memorial Sloan-Kettering στη Νέα Υόρκη και οι συνεργάτες του, οι ασθενείς που παρακολούθησαν είχαν κάνει κολονοσκόπηση και αφαίρεση πολύποδα την περίοδο 1980-1990.

Οι ερευνητές συνέκριναν τα πο-σοστά θανάτου από καρκίνο του πα-χέος εντέρου στους 2.602 εθελοντές με αυτά του γενικού πληθυσμού. Με βάση τις αναλογίες του γενικού πλη-θυσμού, θα περίμεναν να έχουν στο δείγμα τους 25,4 θανάτους από τη

νόσο, αλλά βρήκαν μόλις 12, μείωση που μεταφράζεται σε 53% λιγότερους.

Η νέα μελέτη δεν συνέκρινε την κο-λονοσκόπηση, η οποία γίνεται με έναν εύκαμπτο σωλήνα με κάμερα, με τις άλλες μεθόδους ανίχνευσης του καρ-κίνου στο παχύ έντερο (όπως την εξέ-ταση κοπράνων για αίμα), οπότε δεν δίνει τέλος στη μακροχρόνια διαμά-χη για το ποια προληπτική εξέταση είναι πιο αποτελεσματική.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, δείχνει πως είναι σωτήριο να ελέγχεται κα-

νείς προληπτικά αρχίζοντας συνή-θως στην ηλικία των 50 ετών. Ο προ-ληπτικός έλεγχος αξίζει τον κόπο όχι μόνο για να μην πάθει κανείς καρκί-νο (δεν εξελίσσονται όλοι οι πολύπο-δες σε καρκίνο, όμως σχεδόν όλοι οι καρκίνοι του εντέρου έχουν ξεκινήσει από έναν πολύποδα), αλλά και επει-δή υπάρχουν πάρα πολλές πιθανότη-τες ιάσεως εάν ανιχνευθεί εγκαίρως καρκίνος στο παχύ έντερο.

Η κολονοσκόπηση δεν χρειάζεται να γίνει κάθε χρόνο. Εάν δεν υπάρ-χουν πολύποδες, συνιστάται επανά-ληψη κάθε 10 χρόνια. Αν βρεθούν πο-λύποδες, συνήθως συνιστάται επανά-ληψη κάθε 3 χρόνια.

Η κολονοσκόπηση σώζει ζωέςΗ πρώτη μεγάλη έρευνα που αποδεικνύει ότι η εξέταση προλαμβάνει τους μισούς καρκίνους του παχέος εντέρου

Η συχνότητα των κρουσμάτων και η θνησιμότητα των ασθενών με καρκίνους του παχέος εντέρου μειώνονται σταθερά εδώ και 20 χρόνια

Η βία ενάντια στη γυναίκα Με αφορμή τη σημερινή Ημέρα της Γυ-

ναίκας, αξίζει να ξεδιπλώσουμε τη σκληρή πραγματικότητα που περιβάλλει το φαινόμενο της βίας ενάντια στη γυναί-κα. Ενα φαινόμενο διαταξικό και διαπο-λιτισμικό. Μια βία που παραμένει αθέα-τη και σιωπηλή. n Μία στις πέντε γυναίκες σήμερα κακο-ποιείται από τον σύντροφό τηςn Σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, 15%-71% των γυναι-κών έχουν βιώσει κάποια στιγμή στη ζωή τους σωματική ή σεξουαλική βία από τον ερωτικό τους σύντροφο.n Η βία έχει στόχο την επιβολή του ελέγ-χου επάνω της και περιλαμβάνει τη σω-ματική, ψυχολογική και σεξουαλική κα-κοποίηση. n Η σωματική βία μπορεί να οδηγήσει

στον θάνατο. Μία στις δύο γυναίκες που δολοφονείται κάθε χρόνο είναι θύμα του πρώην ή του νυν συντρόφου της. n Η ψυχολογική βία όμως είναι γκρίζα και ύπουλη και εξίσου επικίνδυνη για τον ψυ-χισμό της γυναίκας ο οποίος συχνά βυ-θίζεται στα πλοκάμια της κατάθλιψης. n Το 70% των ανδρών που κακοποιούν τις γυναίκες τους, κακοποιούν και τα παι-διά τους.n Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΗΕ, περισσότερες γυναίκες πεθαίνουν από συζυγική βία παρά από καρκίνο!

Ο βίαιος άνδραςn Δεν πρόκειται για περιθωριακό άτο-μο, αντίθετα είναι ο «τύπος της διπλα-νής πόρτας». n Ο βίαιος άνδρας ανήκει σε όλες τις κοι-

νωνικοοικονομικές τάξεις.n Βίαια βιώματα στην παιδική ηλικία μπο-ρεί αργότερα να οδηγήσουν τον άνδρα στη χρήση της βίας απέναντι στη σύντροφο ή τα παιδιά του.n Ο βίαιος άνδρας δεν πάσχει από κά-ποια ψυχική νόσο, όπως πολύς κόσμος λανθασμένα πιστεύει. Αντίθετα, πρόκει-ται συνήθως για άτομα ευυπόληπτα που ζουν μια φυσιολογική ζωή. n Θεωρεί απόλυτο κεκτημένο του το δί-χως όρια, τύψεις και μετάνοια δικαίω-μα να εξουσιάζει τη γυναίκα, επειδή πι-στεύει στην ανωτερότητα του φύλου του.

Φαύλος κύκλοςΠαρά τις προσπάθειές της να σταμα-

τήσει τη βία που υφίσταται, η γυναί-κα αδυνατεί να προβλέψει την επόμενη

στιγμή που θα την κακοποιήσει ο σύ-ντροφός της, αφού η αφορμή είναι δια-φορετική και τυχαία κάθε φορά. Μαθαί-νει ότι είναι αβοήθητη (ψυχολογικός μη-χανισμός «μαθημένης αβοηθησίας»), δί-χως τον έλεγχο πάνω σε αυτό που της συμβαίνει, αρχίζει να νιώθει απόγνω-ση, θλίψη, αποδέχεται την κατάστασή της και παύει να αντιδρά.

Η συμβουλευτική στήριξη κρίνεται απα-ραίτητη όταν μια γυναίκα είναι θύμα βίας. Μια τέτοια διαδικασία θα την εμψυχώσει, θα την απενοχοποιήσει και θα τη βοηθή-σει να διεκδικήσει το βασικότερο ανθρώ-πινο δικαίωμά της: το δικαίωμα στη ζωή.

Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια (Ph.D.), myrsi@hol.gr

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Tης Μυρσίνης Κωστοπούλου

Το παχύ έντερο

Στην πλειονότητά τους οι όγκοι στο παχύ έντερο προέρχονται απόαδενώµατα στον εντερικό βλεννογόνο

ΥΠΟΠΤΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

∆ιάρροια ή δυσκοιλιότηταΠαρουσία αίµατος στα κόπραναΑνεξήγητοι κοιλιακοί πόνοιΑνεξήγητη απώλεια βάρους

Λεπτό έντερο

Κόλον (παχύ έντερο)

Ορθόν

4/22 Πέμπτη 8 Μαρτίου 2012

υγείαυγεία

ΔΙΑΤΡΟΦΗ Οι φυτικές ίνες

E Ο δεκατριάχρονος γιος μου δεν θέλει να

τρώει πια καθόλου όσπρια και μαύρο ψωμί, ενώ φρού-τα και κάποια λαχανικά τα καταναλώνει μόνο σε χυμούς. Είναι απαραίτητο να παίρνει φυτικές ίνες και εάν ναι, γιατί;

(Λ.Π., Αργυρούπολη)

A Ο ειδικός παθολόγος - διαβητολόγος δρ Φαί-δων Λίντμπεργκ απα-

ντά ότι υπάρχουν πολλοί και καλοί λόγοι για τους οποίους είναι απαραίτητο να κατανα-λώνουμε άφθονες φυτικές ίνες. Ενας από αυτούς είναι ότι οι φυτικές ίνες αποτελούν τροφή για τα καλά εντερικά μικρόβια, τα οποία διαφορε-τικά θα πεθάνουν από την πείνα, αφού όλα τα άλλα δι-ατροφικά στοιχεία που περι-έχουν ενέργεια (πρωτεΐνες,

υδατάνθρακες και λίπη) απορροφώνται πλήρως από το λεπτό έντερο και δεν φτά-νουν στο παχύ, όπου βρίσκο-νται τα μικρόβια της εντερι-κής χλωρίδας. Οι φυτικές ίνες που προάγουν τη φυσιολο-γική εντερική χλωρίδα ονο-μάζονται πρεβιοτικές. Τα βα-κτήρια του παχέος εντέρου μεταβολίζουν τις ίνες αυτές και τις μετατρέπουν σε λιπα-ρά οξέα μικρής αλυσίδας. Αυτά απορροφώνται από τον βλεννογόνο του παχέος εντέ-ρου και πηγαίνουν στο ήπαρ, όπου μεταξύ άλλων προά-γουν το μεταβολισμό του λί-πους. Είναι επίσης σημαντι-κά για το ανοσοποιητικό σύ-στημα. Επιπλέον, οι φυτικές ίνες δεσμεύουν τοξικές ου-σίες (όπως βαρέα μέταλλα) και βοηθούν στην απέκκρι-σή τους. Για όλους αυτούς τους λόγους, θα πρέπει να συνεννοηθείτε με τον παιδί-ατρό ή τον οικογενειακό για-τρό σας για τους τρόπους με

τους οποίους θα μπορέσετε να εντάξετε στο διαιτολόγιο του παιδιού σας φυτικές ίνες (λ.χ. με δημητριακά πρωινού ολικού αλεύρου, σπιτικές μαρμελάδες, καστανό ρύζι, χορτόπιτες κ.ά.).

OΣTA Το μούδιασμα στο πόδι

E Είμαι άνδρας, 55 ετών, με καλή υγεία.

Χρήζει περαιτέρω έρευνας ένα μούδιασμα με ένα ελαφρό αίσθημα καύσου που νιώθω εδώ και τρεις μήνες στον αριστερό μηρό, όταν βαδίζω πάνω από 500 μέτρα ή κατά την ορθοστα-σία; Επισκέφθηκα δύο ορθοπεδικούς και το απέδωσαν στη μέση, η οποία όμως δεν μου προκαλεί παρά μικρονε-χλήσεις. Επίσης, μπορώ να λαμβάνω άφοβα τη βιταμίνη Β που μου συνέστησαν οι γιατροί;

(Σ.Α., Πύργος)

A Ο ορθοπεδικός, επιστη-μονικός συνεργάτης του

Πανεπιστημίου Αθηνών, δρ Χρήστος Γαννακόπουλος απα-ντά ότι το πιο πιθανό είναι τα συμπτώματα αυτά να οφείλο-νται σε σπονδυλική στένωση στο επίπεδο της μέσης, η οποία πιέζει τα νεύρα και αντανακλάται στα άκρα. Πρό-κειται γι’ αυτό που ονομάζε-ται διαλείπουσα χωλότητα και

δεν χρειάζεται να υπάρχει έντονος πόνος στη μέση. Για να επιβεβαιώσετε εάν είναι βλάβη των νεύρων ή περιφε-ρική βλάβη, πρέπει να υπο-βληθείτε σε ηλεκτρομυογρά-φημα κάτω άκρων και αξονι-κή τομογραφία οσφυϊκής μοί-ρας της σπονδυλικής στήλης. Εάν πράγματι το πρόβλημα οφείλεται στη μέση, συνιστά-ται ειδική φυσικοθεραπεία, επισκληρίδιες ενέσεις αναλ-γητικών φαρμάκων και χορή-γηση ειδικών φαρμάκων για τον νευρογενή πόνο. Σπανί-ως χρειάζεται χειρουργική αποσυμπίεση. Η βιταμίνη Β πρέπει να λαμβάνεται για ένα συγκεκριμένο χρονικό διά-στημα και όχι μακροχρόνια.

ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ Το σύνδρομο Μενιέρ

E Είμαι άνδρας 76 ετών. Προ ετών

δαγνώσθηκα με το σύνδρομο Μενιέρ, από το οποίο είχα έντονους ιλίγγους. Εδώ και πέντε χρόνια οι ίλιγγοι έχουν σταματήσει εντελώς, αλλά έχω ναυτίες, κατά περιό-δους, τις οποίες δεν μπορώ να αντιμετωπίσω. Εχω υποβληθεί σε αξονική και μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου χωρίς παθολο-γικά ευρήματα. Λαμβάνω καθημερινά χάπια για τον προστάτη, τη χοληστερίνη και τη γαστροοισοφαγική

παλινδρόμηση. Οι ναυτίες αποτελούν κατάλοιπο του συνδρόμου; Tι μπορώ να κάνω;

(Ι.Μ.)

A Ο αναπληρωτής καθη-γητής Νευρολογίας του

Πανεπιστημίου Αθηνών Πα-ναγιώτης Σγουρόπουλος απα-ντά ότι η ναυτία είναι ένα από τα τρία συμπτώματα (ίλιγγος, ναυτία, νυσταγμός) του συν-δρόμου Μενιέρ. Γι’ αυτό, θα πρέπει να κάνετε σε έναν νευ-ρολόγο ή νευροωτολόγο για-τρό έναν νέο έλεγχο του λα-βυρίνθου με ειδικές εξετά-σεις, για να δείτε εάν υπάρ-χει πρόβλημα με το αιθου-σαίο νεύρο. Στην περίπτωση αυτή, ο γιατρός θα σας προ-τείνει φάρμακα (π.χ. αγγειο-διασταλτικά) που θα σας βο-ηθήσουν. Υπάρχει, όμως, το ενδεχόμενο οι ναυτίες να εί-ναι παρενέργεια κάποιου από τα φάρμακα που παίρνετε. Γι’ αυτό, θα πρέπει να συζητή-σετε το θέμα με τους γιατρούς που σας τα σύστησαν, ώστε να γίνει πιθανώς αλλαγή του συγκεκριμένου φαρμάκου.

ΑΝΔΡΕΣ Τι είναι η σπερματοκήλη

E Θα ήθελα να με πληροφορήσετε τι

είναι η σπερματοκήλη και εάν χρειάζεται θεραπεία.

(Α.Δ., Γρεβενά)

A Η σπερματοκήλη, σύμ-φωνα με τους επιστή-

μονες της Ελληνικής Ουρο-λογικής Εταιρείας, είναι μια ανώδυνη μαλακή κυστική μάζα πάνω από τον όρχι, η οποία περιέχει σπέρμα. Η αι-τιοπαθογένειά της είναι άγνωστη. Συνήθως το μέγε-θος της σπερματοκήλης φθά-νει το ένα εκατοστό. Ανακα-λύπτεται στις περισσότερες περιπτώσεις τυχαία από τον ασθενή ή από τον γιατρό. Η αναρρόφηση του υγρού αυ-τής της κήλης και η εξέτασή του δείχνουν νεκρό σπέρμα. Δεν χρειάζεται θεραπεία παρά μόνο σε περιπτώσεις μεγάλης σπερματοκήλης που γίνεται ενοχλητική στον ασθενή.

Η Μαίρη Κατσανοπούλου απαντά σε ερωτήματα αναγνωστώνΓράψτε στη διεύθυνση: Εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», Μιχαλακοπούλου 80, Τ.Κ. 11526,Τηλ.: 210 7766000, fax: 211 3658301, για την ειδική έκδοση «Υγεία»,ή στείλτε e-mail στη διεύθυνση mari@dolnet.gr

οι αναγνώστες ρωτούν l οι γιατροί απαντούνΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Η απουσία πυρετού

E Τι σημαίνει όταν ένας άνθρωπος δεν παρουσιάζει πυρετό όταν παθαίνει μια λοίμωξη;

(Σ.Β.)

A Ο καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας του Πανε-πιστημίου Αθηνών Αθανάσιος Τζιούφας απαντά ότι

η μη παρουσία πυρετού σε λοίμωξη παρατηρείται συνή-θως σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς, όπως π.χ. ασθε-νείς που λαμβάνουν χρονίως χημειοθεραπεία ή έχουν νόσο που προκαλεί ανοσοκαταστολή (π.χ. αυτοάνοσα νο-σήματα, σακχαρώδη διαβήτη ή αλκοολισμό).

Πριν ακολουθήσετε οποιαδήποτε συμβουλή,συζητήστε το θέμα με τον γιατρό σας