Upload
bayar-jargal
View
515
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Төрөх үед үүссэн шархаар эмэгтэйн бие
махбодод нян/ стафилококк, стрептококк,
гэдэсний савханцар, хийн үжлийн савханцар
г.м/ орсны улмаас төрсниы дараах халдвар ба
үжил өвчин үүсдэг.
Гаднаас ариун бус багаж материал, бохир гар,
бие махбодын идээт голомтоос шарханд шууд
орж, нэг ба олон нянгийн халдвар үүсгэж
болдог.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Ургийн шингэн эрт гарах
Төрөлт удаан үргэлжлэх
Цус алдах
Мэс ажилбар
Төрөхийн гэмтэл
Архаг хууч болон хоол тэжээлийн хямрал
www.zaluu.comwww.zaluu.com
1шат: Халдвар шархны орчимд хязгаарлагдмал
буюу төрсний дараах умайн салстын үрэвсэл,
хярзан, үтрээ, умайн хүзүүний шархлаа
2шат: Халдвар анхдагч голомтоос халих авч
хязгаарлагдмал умай, умай орчмын үрэвсэл,
умай, аарцаг, хөлний венийн судасны үрэвсэл
3шат: Эмнэлзүйн хувьд үжил төст: хэвлийн
гялтан ба венийн судасны даамжирсан үрэвсэл,
үжлийн дайрлага
4шат: Бие махбодыг бүхэлд нь хамарсан ерөнхий
үжил /септицеми/, идээт үжил/септикопиеми/
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Хөнгөн
Дунд
Хүнд
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Нян судсанд ороод задарч эндо-экзо хор
ялгаруулдаг- хялгасан судас цочирч агшина,
цаашдаа судасны саажилт болсноос хялгасан
судасны холбогчид нээгддэг- бичил цусны
эргэлтийн хямрал- бичил тромбо үүсдэг-
хүчилтөрөгчийн дутагдал- эд эсийн
хүчилшилт- тромбо- цусан шүүрлийн хам
шинж үүсэж- коагулопатид шилждэг ба бөөр,
уушгины хурц дуташдалд орох шатлалтай
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Халуурна
Судасны лугшилт олширно
Дагжиж чичирнэ
Мэдрэлийн тогтолцооны талаас: биеийн
ерөнхий байдал сулрах, толгой байнга өвдөх,
нойр хулжих, эсвэл нойрмоглох, заримдаа
солиордог
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Үжил халдварын явц гүнзгийрхээр зүрх, цус
төлжүүлэх, хоол боловсруулах, амьсгал, бөөр
зэрэг эрхтэний үйл ажиллагаа, бодисын
солилцоо хямардаг.
Биеийн жин буурах, арьс хуурайшна, саарал
шар юмуу хөх туяатай, арьсан дээр тууралт
гарна.
Цусны улаан эс цөөрөх, гемоглобин багасах,
цагаан эс олшрох, УЭТХ хурдсах
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Цусан үжил
Идээт үжил
Архаг үжил
Үжлийн дайрлага
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Төрснөөс хойш 1-3 дахь хоногт үүсдэг, маш
түргэн явцтай, ахархан хугацаанд хүндэрдэг,
дагжиж, чичирч 40-41 хэм халуурна, судасны
лугшилт 120-140 удаа, гүн хордлогод ордог.
Хэвлий, нуруу, цээж мөчид, нүдний доод
зовхи орчимд, нүүрэнд эрвээхэй хэлбэрийн
цусан тууралт үүсдэг. Мөн дотор
эрхтэнүүдэд үүснэ.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Хурууны үзүүр, салст бүрхүүл цайвар хөх
туяатай. Толгой хүчтэй өвдөнө, огиулж
бөөлжинө, дагзны булчин хөшингө, Кернинг,
Брудзинский, Гордоны шинж эерэг илэрдэг.
Биеийн халуун нэмэгдэхийн хирээр судасны
лугшилт, амьсгал олширно. Артерийн даралт
буурна, зүрхний оройд агшилтын
шуугиантай, хэл хуурай цайвар юмуу бараан
өнгөтэй хэвлийн гялтангийн цочрол үгүй,
элэг, дэлүү томорно. Өмхий үнэртэй ногоон
шингэнээр суулгана. Дээрх шинжүүд
гүнзгийрсээр саажил үүсэх ба үүнээс болж
шээс, баас аяндаа гоожино.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Цусны гемаглобины хэмжээ бага, цагаан бөөм
олширох хандлагатай боловч хүндэрсэн үед
цөөрдөг. Дүрст элементүүд зүүн тийш
хазайна, улаан бөөмийн залуу эсүүд буй
болдог. Бөөрний ажиллагаа хямарч, шээсний
гарц бага, уураг, цагаан, улаан бөөм,
бортгонцор эс, нян шээсээр ялгарна.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Эмгэгтөрөгч нянгууд цагаан бөөм,
ретикулоэндотелийн тогтолцоонд байнга
оршихоос гадна халдварласан бүлэнгүүд
судсаар гүйн бие махбодийн хэсгүүдэд буглаа
үүсгэдэг. Идээт буглаа сэдэрсний дараа засрал
авах, шинээр буглаа үүсэх үед өвчин
даамжирах маягаар, өвчин аажим явцтай
байдаг чичирч халуурсны дараа хөлөрч
халуун буурна.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Нойр хулжсан, нойрмог саатлын байдалтайюмуу хэт цочирсон, үе мөчөөр өвдөнө,цангана, огиулна, хоолонд дургүй , хэлхуурай, хүрэн өнгөтөй, шархалсан, туржэцэнэ, арьс саарал шарангуй туяатай, цусхарвалт тууралттай, салст бүрхэвч шар,үмхий шингэнээр суулгадаг. Элэг дэлүү том,зүрхний оройд агшилт, сулралыншуугиантай, хэм алдагдалтай байна. Цусныгемоглобины хэмжээ буурч улаан, цагаанбөөм цөөрдөг. Уушиг, бөөр, тархинд буглааүүсэх ба энэ үед дээрх эрхтэнүүдийн үйлажиллагаа хямралсны шинж илэрдэг.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Явц удаан
Байнга халуурдаг
Биеийн ерөнхий байдал сул
Саатлын байдалтай
Үе үе суулгана
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Анамнез
Эмнэлзүйн шинжүүд
Лабораторийн шинжилгээ
Бактериолоийн шинжилгээ
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Эмгэг төрөгч нян судсанд олон тоогтоор
орж, их хэмжээний хор ялгаруулснаас гэнэт
халуурч \40-42 хэм\,судасны лугшилт \12-
140\, арьс цайвар хөх туятай, арьсан дээр
тууралт, толбо гардаг. Мөчнүүд хүйтэн төь
мэдрэлийн тогтолцоо хямарч, толгой хүчтэй
өвдсөн, амьсгаадсан, огиулж бөөлжиж,
заримдаа татах, шээсний ялгаралт эрс
багасах шинжүүд илэрдэг.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Нян цусанд орсоноос хууль бус зулбалт,
цуасн ба идээт үжлийн үеддайрлагал
олонхдоо орох боловч:
1. Үйлчилгээний өргөн хүрээтэй антибиотик
их тунгаар судсанд тарихад цусанд байасн
олон нян гэнэт задарч хороо ялгаруулсанаас,
2. Судсанд олон тооны нян богино хугацаанд
орсоноос,
3. Бохир цус ба цус орлох шингэн юүлсэн
тохиолдолд үүсдэг.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Нян судсанд ороод задарч эндо-экзо хорялгаруулдаг хялгасан судас цочирч агшина,цаашдаа судасны саажилт болсноос хялгасансудасны холбогчид нээгддэг- бичил цусэргэлтийн хямрал- бичил тромбо үүсдэг-хүчилтөрөгчийн дутагдал- эд эсийнхүчилшилт- тромбо- цусан шүүрлийн хамшинж үүсэж- коагиулцид шилждэг ба бөөр,уушгины хурц дутагдалд орох шатлалаарэмгэг жам эмнэлзүйн шинж явагддаг. Мөнсеротонин, кинин, гистоамин болон бөөрнийдээд булчирхайн өнчин тархины үйлажиллагаа хямардаг.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Цагаан эсийн хордлогын индексийг доорхи
томъѐогоор бодно.
С- сегсент бөөмтэй нейтрофил
П-палочко бөөмт
Мц- миелоцит
(С+2п+3з+4мц)х(Пл.эм+1)
(Мон+Лимф)х(Э+1)
ЦЭХИ=
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Пл.эс- плазмын эс
Мон- моноцит
Лимф- лимфоцит
Э- эозинофил
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Халдвар хорлогын эсрэг бие махбодын
хамгаалах чадвар, эсэргүүцэл сайжруулах,
эрхтэн тогтолцооны үел ажиллагааны
алдагдлыг хэвийн болгоход чиглэдэг.
Идээт үжлийг антибиотикоор удаан
хугацаагаар эмчлэх шаардлагатай.
Бензипенциллин
Ампициллин
Оксациллин
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Цеполин
Гентамицин
Канамицин
Эритромицин
Линкомицин
Фузидин
Эдгээрийг хавсарч хэрэглэвэл илүү үр дүнтэй
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Реополиглюкин
Гемодез
Глюкоз
Эрдэс давсны уусамл
Амин хүчил
Сийвэн
Шинэхэн цус
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Судрастин
Димедрол
Дипразин
Шинж тэмдэгийн эмчилгээ эрчимтэй хийнэ.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Илчлэг, чанарлаг хоол
Нэмэлт амин дэм
Дээд зэргийн асаргаа, сувилгаа
Невробол
Нероболил
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Мөн үжилгүйжүүлэх, үжил
эсэргүүцэх дүрэм журмыг ягштал
баримтлах хэрэгтэй.
Эмнэлэгийн ажилчид хувийн ариун
цэвэр
Амаржих газрын эрүүл ахуй
Төрж буй эхийн хувийн ариун цэвэр
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com