موضوع : پردازش واحد

(cpuمرکزی)

: کننده تهيهخاموشي اکرم

) ( اطهر اراک دخترانه ای حرفه و فنی آمزشکده

تاریخچهداشت؛ شباه�ت امروزی پردازنده‌های ب�ه ک�ه ماشی�ن اولی�ن ظهور از پی�ش

( انیاک مث�ل مختلفی( ‌‌‌‌‌‌ENIACکامپوترهای کارهای اینک�ه برای بودن�د مجبور . با رایانه‌های�ی، ب�ه اغل�ب ماشین‌ه�ا ای�ن کنند کش�ی س�یم دوباره دهن�د انجام راپیدا را برنامه چن�د اجرای توانای�ی زمانیک�ه ت�ا می‌ش�د اطالق ثاب�ت برنامهٔ�

کردند.

" ( CPUعبارت ( رایانه" برنامهٔ� نرم‌افزار کنندهٔ� اجرا ابزار برای زمان�ی از" عبارت ک�ه ک�ه ابزارهای اولی�ن ش�د؛ شد" CPUتعری�ف اطالق آن‌ه�ا ب�ه

. ذخیره برنامٔه ایدهٔ� بود رایان�ه در شدهٔ� ذخیره برنامهٔ� اولی�ن ظهور همراهطراح�ی زمان بع�د ب�ه مربوط . ENIACشده در س�ال ۳۰بود ۹ )۱۹۴۵ژوئ�ن

ماه فون( ۱۳۲۴تی�ر جان ریاضیدان دانشمند شود، کام�ل انیاک اینک�ه از قب�ل « نام به مقاله‌ای در « First‌Draft‌of‌a‌Report‌on‌the‌EDVACنیومان

. قابل برنامهٔ� برای شده داده ارائ�ه کل�ی شک�ل س�رانجام بود داده شرح را آ�نسال آگوست در رایانه در شدن ماه) ۱۹۴۹ذخیره .۱۳۲۸تیر شد( کامل

EDVAC ) خاص ) عملگرهای یا معی�ن دس�توالعمل‌های س�ری ی�ک اجرا برای . می‌توانستند دس�تورالعمل‌ها ای�ن بود شده طراح�ی متفاوت، گونه‌های برای

روی بر را مفید برنامه‌های تا شوند .EDVACترکیب کنند اجرا

برای ک�ه برنامه‌ای ک�ه بود ای�ن توج�ه قاب�ل در EDVACنکات بود شده نوشتهثبت از س��ریعتر ک��ه بود شده ذخیره س��ریع؛ رایانه‌ای حافظه��ٔ ی��ک

بر را شدید محدودی�ت ی�ک پیروزی ای�ن اس�ت ایجاد ENIACس�خت‌افزاریآن تالش و زمان از زیادی بس�یار مقدار ک�ه ای�ن از بود عبارت آ�ن و می‌کرد

. ) ( بود جدید پردازشی کار یک انجام برای دوباره تنظیمات صرف

که نرم‌افزار ی�ا برنام�ه نیومان؛ فون طراح�ی می‌کرد EDVACب�ا اجرا . دستگاه‌های دهد تغیی�ر رایان�ه حافظهٔ� محتوای ب�ا س�اده تغییری می‌توانس�تگسسته مدار ب�ه ک�ه شده‌ان�د توزی�ع پردازنده‌های�ی ب�ا هم�ه حاض�ر، حال رقم�یاحتیاج حاالت تغییر و بودن متفاوت برای المان تغیی�ر تعدادی ب�ه بنابرای�ن و

دارند.

از المانها تغیی�ر برای ترانریس�تور؛ شدن تجاری از electrical‌relaysقب�ل‌vacumو tubes . از اینها اگرچ�ه می‌شد اس�تفاده عموم�ی ص�ورت ب�ه

- بودند - برخوردار شان عموم�ی کار و س�از خاط�ر ب�ه س�رعت چون مزایای�ی. بودند اطمینان غیرقابل مسایل بعضی خاطر به ولی

عملیات سه پردازنده ها،یک دستورالعمل نوع به توجه بادهد : می انجام را اساسی

•. : تقسیم و جمع،تفریق،ضرب نظیر محاسباتی عملیات•. دیگر محل به حافظه محل یک از داده انتقال•( خاصی اساسشرط بر برنامه از دیگری محل به جایی به (.jumpجا

که کنند،� می اجرا را پی در پی های دس�تورالعمل یکسری ها پردازنده اغلب . و است دس�تورالعمل چندی�ن شام�ل برنام�ه ی�ک شود م�ی گفت�ه برنام�ه آنه�ا ب�هعبارتند ترتی��ب ب��ه ک��ه اس��ت اجرا مرحل��ه چهار دارای برنام��ه ه��ر

.fetch,decode,execute,writebackاز

دس�ته دو ب�ه دس�تورات اجرای نوع نظ�ر از را ه�ا تقسیم ciscو riscپردازنده. کنند میو riscپردازنده است شده طراح�ی منفرد و س�اده دس�تورهای اجرای برای

. ها پردازنده نوع این در است برخوردار کمی های دستورالعمل مجموعه ازاست، شده کاسته تراشه پیچیدگی از ها، دستورالعمل تعداد کاهش با

تعداد کاهش ب�ا ه�ا پردازنده نوع ای�ن در ه�ا دس�تورالعمل نتیج�ه درنتیجه در اس�ت، شده کاس�ته تراش�ه پیچیدگ�ی از ه�ا، دس�تورالعمل

. شوند می اجرا سریعتر ها پردازنده نوع این در ها دستورالعمل

( ضرب پیچیده دس�تورالعمل آنک�ه جای ب�ه مثال عنوان تراشه( mulب�ه در را( جم�ع دس�تورالعمل ای�ن اجرای بدهن�د، با( addقرار را ضرب و کرده، تبدی�ل

. میدهند انجام جمع از استفاده

. عوض در ولی است آس�ان نوع ای�ن از های پردازنده س�اخت و طراح�ی. باشد می طوالنی کم، های برنامه از استفاده دلیل به ها برنامه

ه�ا پردازنده مقاب�ل شده ciscدر طراحی ت�ر پیچیده دس�تورهای تعداد ب�ا ،است.

یعنی ) اینت�ل های پردازنده اولی�ه های 80386نمون�ه 80286 8088، از( ، همگیهای ciscنوع پردازنده ام�ا آمدن�د م�ی شمار این 486ب�ه از پنتیوم،تلفیق�ی و

. باشند می ها پردازنده نوع دو

پردازنده : مشخصاتو کوچک بس�یار ترانزیس�تور ه�ا میلیون از متشک�ل ای تراش�ه پردازنده

. اند گرفته جای سرامیکی محفظه یک در که است ظریف

از کمت�ر آ�ن س�طح و شود م�ی نص�ب اص�لی برد روی سانتی 5*5پردازنده،.) ( مربوطه پالستیکی محفظه گرفتن نظر در ال البته است مربع متر

از بی�ش پردازنده نوع ب�ه اس�ت ممک�ن حال ای�ن در 40ب�ا ترانزیستور میلیون . حدود در توان�د م�ی امروزه و باشد داشت�ه قرار ثانیه 4آ�ن در دس�تور میلیارد

. دهد انجام را

جا باش�د، ترانزیس�تور میلیون ص�د چن�د شام�ل اس�ت ممک�ن پردازنده ی�کبه بای�د و داش�ت خواه�د خاص�ی مشکالت ترانزیس�تور تعداد ای�ن دادن

. ... شود توجه و مصرفی توان و شده تولید گرمای مانند عواملی

تا افتادند ترانزیستورها اندازه کاهش فکر به سازنده های شرکت رو این از. دهند جا تراشه یک در را ترانزیستور بیشتری تعداد بتوانند

می یاد س�اخت فناوری عنوان ب�ه عامل�ی از ه�ا پردازنده در عل�ت همی�ن ب�ه. است شده ساخته فناوری چه با ترانزیستور دهد می نشان که شود

از س�اخت فناوری اخی�ر س�الیان ب�ه 180در و 130نانومت�ر نانئمتر 90نانومت�ر . انسان موی ضخام�ت ک�ه باشی�د داشت�ه نظ�ر در را نکت�ه این اس�ت رس�یده

ی�ا 0.09برابر 1150 در 90میکرون استفاده مورد فناوری ک�ه اس�ت نانومت�رپنتیوم های . ivپردازنده پایه جزء عنوان ب�ه ک�ه ترانزیس�تور بر عالوه اس�ت

تعیین زی�ر عوام�ل ب�ه توج�ه ب�ا پردازنده فن�ی مشخص�ات شود، م�ی شناخت�ه: شود می

•( نهان (.cacheحافظه•( ها (.registersثبات•. داخلی ساعت•. کنترل واحد•. منطق و حساب واحد•( اعشاری واحد یا پردازنده (.floating loint unitکمک•. کنترل گذرگاه آدرس، گذرگاه داده، گذرگاه شامل ها گذرگاه

نهان : حافظهآن +- در شده اس�تفاده اخیرا اطالعات ک�ه اس�ت گاه�ی نهان معن�ی ب�ه ک�شها آن به دسترسی بود نیاز ها آن به دوباره که صورتی در تا شود می ذخیره

. یکی دارد وجود نهان حافظ�ه نوع دو باشد ت�ر س�ریع و ت�ر RAMس�ادهCache بی�ن داده انتقال دیگری RAMبرای و پردازنده برای Disk Cacheو

بین داده .RAMانتقال سازی ذخیره وسایل وثبات : های حافظه

آن نیاز مورد های داده کند می اجرا را ها دستورالعمل پردازنده که هنگامی . اجرای برای شود م�ی نگهداری ثبات در موق�ت طور ب�ه دس�تورالعملها ثبات ای�ن در توان م�ی و گیرد م�ی کم�ک ه�ا ثبات از دس�تورات،پردازنده

. ه�ا ثبات خواند را اطالعات�ی ه�ا آ�ن از ی�ا نوش�ت را 8اطالعات�ی 16 32، 64یا ،ثبات صد چن�د ت�ا ده از ها ثبات ک�ل تعداد پردازنده نوع ب�ه بس�ته و هستند بیت�ی

. است متفاوت

پردازنده : کمک. رود می کار به اعشاری اعداد پردازش برای ابزار این

گذرگاه :و کند م�ی وص�ل کامپیوت�ر اجزای تمام�ی ب�ه را پردازنده ک�ه اس�ت مس�یری- ورودی های دس�تگاه و حافظ�ه،پردازنده مانن�د منابع�ی بی�ن مس�یر تری�ن رای�ج . در موجود های گذرگاه توان می کل�ی بندی بس�ته ی�ک در باشد م�ی خروج�ی

گذرگاه و سیستم گذرگاه دسته دو به را کرد : I/Oرایانه تقسیمسیستم : گذرگاه

عنوان ب�ه گذرگاه یک FSB ای�ن اس�ت، شده شناخت�ه نی�ز جلوی�ی گذرگاه ی�ا . به اشاره معموال گذرگاه اس�تسرعت حافظه و پردازنده بین درونی مسیر

.FSBسرعت میکند متصل حافظه به را پردازنده که دارد

بر .BSBگذرگاه FSBعالوه دارد وجود پردازنده BSBنی�ز که اس�ت گذرگاه�ینهان حافظ�ه ب�ه خیلی L2را جلوی�ی گذرگاه از آ�ن س�رعت و ده�د م�ی پیون�د

. داده، گذرگاه دسته س�ه شام�ل خود س�یستم گذرگاه باشد م�ی بیشت�ر. است کنترل گذرگاه آدرس، گذرگاه

داده : گذرگاه . رفت مسیر گذرگاه این شود می محسوب دوطرفه گذرگاه یک گذرگاه ایندر یا و شده خوانده حافظ�ه از خواندن، عم�ل در ک�ه اس�ت اطالعات�ی آم�د و . جز ب�ه ک�ه باشی�د داشت�ه توج�ه بای�د شوند نوشت�ه حافظ�ه در بای�د نوشت�ن، عم�ل - به را خود های داده نی�ز خروج�ی ورودی های دس�تگاه بیشت�ر محدود موارد . در گیرد قرار پردازنده اختیار در جا آ�ن از ت�ا کنن�د م�ی منتق�ل اص�لی حافظ�هداخلی های ثبات های بی�ت تعداد برابر داده گذرگاه عرض ها پردازنده اغل�ب . بیشتر پردازنده خود داخ�ل در ه�ا داده انتقال س�رعت معموال اس�ت پردازنده

. است خارجی خطوط روی داده انتقال سرعت ازمی پردازنده داخ�ل ظری�ف های وس�یم کوتاه مس�یرهای وجود دلی�ل ب�ه ای�ن

. میسازد ممکن را گیگاهرتز از باالتر هایی سرعت ی اجازه که باشد

آدرس : گذرگاهقرارگیری محل آ�ن، طری�ق از پردازنده ک�ه اس�ت آدرسمس�یری گذرگاه ی�کخوانده آنجا از نظ�ر مورد داده ت�ا کن�د م�ی مشخ�ص حافظ�ه در را ه�ا داده . عمل ه�ر در پردازنده شود م�ی منتق�ل داده گذرگاه طری�ق از و شدهو صفر گذاشت�ن ب�ا را نظ�ر مورد خان�ه حافظ�ه،آدرس در نوشت�ن ی�ا و خواندن

. مشخصمیکند خطوط این روی هایی یک

پردازنده که چرا اس�ت خارج س�مت ب�ه همیش�ه پردازنده در آدرس جه�ت . از پردازنده و حافظه بی�ن ارتباط برای اس�ت آدرس کننده تولی�د همیش�ه

نام به .Northbridgeواسطی میشود استفاده

آدرس، گذرگاه واسطه ب�ه و خود های پای�ه از تعدادی طری�ق از پردازندهب�ه را نیاز مورد و Northbridgeآدرس کند م�ی آدرس Northbridgeاعالن

آدرس آن در موجود داده و کرده پیدا اص�لی حافظ�ه روی بر را شده تعیی�ن . دهد می تحویل پردازنده به داده گذرگاه طریق از را

کنترل : گذرگاهسخت مدارهای دیگ�ر ب�ا پردازنده کردن هماهن�گ وظیف�ه ک�ه اس�ت گذرگاه�ی . های سیگنال تعداد کار ای�ن برای دارد عهده بر را س�یستم در افزاریها دس�تگاه بقی�ه ب�ا را پردازنده و شده منتق�ل گذرگاه ای�ن طری�ق از کنترل�ی

. سازند می هماهنگوقفه :

درای�و،دیسک فالپ�ی مانن�د خروج�ی و ورودی دس�تگاه چندی�ن ک�ه زمان�یشوند، م�ی متص�ل رایان�ه ی�ک مودم،ب�ه و نمای�ش س�خت،چاپگ�ر،ص�فحهفوق های دستگاه کردن هماهن�گ و ه�ا آ�ن ب�ه پاس�خ برای خاص�ی مکانیزم

. است نیاز مورد

پای�ه ای�ن ک�ه هس�تند وقف�ه پای�ه ی�ک دارای ه�ا پردازنده . INTتمام یک دارد نامپردازنده از را خاصی س�رویس ک�ه اجرا حال در برنام�ه ی�ا جانب�ی ابزار

پای�ه ب�ه س�یگنالی ی�ک ارس�ال ب�ا میکن�د را INTدرخواس�ت خود درخواست. کند می اعالن

DMA: DMA داده تا میده�د اجازه ک�ه اس�ت حافظ�ه،روش�ی ب�ه مس�تقیم دس�تیابی ب�ا

مستقیم طور ب�ه بالعکس و حافظ�ه ب�ه خروج�ی، و ورودی های دس�تگاه از ها . انجام برای پردازنده صورت ای�ن در شوند منتق�ل پردازنده دخال�ت بدون و

. بدون بود خواه�د آزاد دیگ�ر پردازنده DMAکارهای طریق از بای�د اطالعات. شود مبادله جانبی های دستگاه و حافظه بین

پردازنده : داخلی ساعتاستفاده داخل��ی س�اعت ی�ک از پردازنده کاری س��رعت تعیی�ن برای . در. میکند هماهنگ را پردازنده مختل�ف عملکردهای س�اعت ای�ن میشودکند تولی�د ثانی�ه در توان�د م�ی پردازنده ی�ک ک�ه های�ی س�اعت س�یکل تعداد رایان�ه . به ای راوس�یله س�اعت س�رعت میزان نامند م�ی داخل�ی س�اعت س�رعت را

. System Crystalنام عامل دارد قرار اص�لی برد روی ک�ه کن�د م�ی تعیی�نسرعت دهنده نشان ک�ه دارد وجود خارج�ی س�اعت س�رعت نام ب�ه دیگری

همان ی�ا س�یستم با. FSBگذرگاه خارج�ی و داخل�ی س�اعت اس�تسرعتاین و هس�تند ارتباط در ه�م ب�ا س�اعت فاکتور نام ب�ه فاکتوری از اس�تفاده

. است تنظیم قابل رایانه در فاکتور

سیستم : در پردازنده شناسایی.1. راهنما کتابچه از استفاده.2. قطعه ظاهری شناسایی.3. اندازی راه هنگام در شده ارائه اطالعات از استفادهبرنامه 4. از .setupاستفاده.5. عامل سیستم از استفده.6. قطعات شناسایی کاربردی افزارهای نرم از استفاده

ها : سوکت انواعسوکت کن�د م�ی برقرار را پردازنده و اص�لی برد بی�ن ارتباط ک�ه کانکتوری ب�ه

. شود می :Slot Oneسوکت گفته

پنتیوم Slot Oneس�وکت پنتیوم IIبرای های مدل بعض�ی استفاده IIIوشام�ل. س�وکت ای�ن حافظه 242میشد تراش�ه ب�ا و بود الکتزیک�ی تماس نقط�ه

. گذاشته کنار جدی�د مدل های پردازنده در ک�ه کرد م�ی برقرار ارتباط نهان. است شده

:PGAسوکت

پین صدها و شکل مربع ظاهری هستند سوکت این دارای که هایی پردازنده. دارد وجود سوکت نوع این از مختلفی انواع و دارند

:PGAانواع از عبارتند.1 CPGA: PGA. هاست مدل ترین قدیمی از یکی مدل سفالی،این.2PPGA: PGA. پالستیکی .3FCPGA. است: سوکت این از نوع ترین رایج مدل این

بندی . PGAدس�ته های سوکت میشود انجام هایشان پی�ن تعداد اس�اس برPGA درآوردن و زدن جا برای زیرا ش�د واق�ع پذیرش مورد س�ختی ب�ه ابتدا

. در بود خاص�ی ابزار ب�ه نیاز ه�ا آ�ن در زیر PGAپردازنده در ک�ه های�ی پی�ن. شوند می محکم ضامنی وسیله به و سوکتشده وارد دارد قرار پردازنده

:ZIFسوکت

از یا نص�ب س�وکت در را پردازنده راحت�ی ب�ه میتوان ه�ا س�وکت نوع ای�ن در . به دارد وجود ه�ا آ�ن کنار ک�ه اهرم�ی ب�ه توج�ه ب�ا ه�ا س�وکت ای�ن کرد جدا آ�ن

. هس�تند تشخی�ص قاب�ل یک socket 7راحت�ی عنوان ب�ه س�رعت ب�ه مدل ای�ن ازدارای ک�ه ش�د رای�ج عموم�ی . 321س�وکت مبنای ها پی�ن تعداد امروزه بود پی�ن

. مثال اس�ت شده ه�ا س�وکت ای�ن . 478دارای socket 478نامگذاری است پی�نsocket A شرکتAMD نوع .ZIFاز است

:LGA سوکت

. این کند م�ی فراه�م پردازنده برای را بهتری توان توزی�ع جدی�د س�وکت ای�ننوع از . LGAسوکت باشد می

پایه PGAبرخالفLGAدر و ندارد وجود پردازنده تراش�ه روی ای پای�ه ،هی�چدر پردازنده صحیح گرفتن قرار برای و اند شده گذاری جای سوکت روی ها

. است شده داده قرار هایی سوکتشکاف

با س�وکت بزرگت�ر تماس نقاط ایجاد س�وکت نوع ای�ن طراح�ی از هدف . است پردازنده در باال های فرکان�س تولی�د امکان نتیج�ه در و پردازندهوجود سوکت در بیشت�ر های پای�ه تعبی�ه امکان س�وکت، نوع ای�ن ب�ا همچنی�نکار این ب�ا داد افزای�ش را پردازنده تغذی�ه های پای�ه میتوان نتیج�ه در ک�ه دارد

. آید می وجود به پردازنده برای پایدارتری تغذیه سوکت منبع اینتل جدید سوکت) 775سوکت سوکت( Tیا نوع AMDشرکت Fو است.LGAاز

پردازنده : های نسلهای فناوری نسل ه�ر در دارن�د وجود ه�ا پردازنده از مختلف�ی های نس�ل . فناوری هشتم نس�ل در شود م�ی اس�تفاده پردازنده س�اخت برای متفاوت�یها پردازنده نظ�ر ای�ن از اس�ت پردازنده در اس�تفاده مورد هس�ته تعداد رای�ج . های پردازنده در شوند می تقس�یم ای هس�ته چن�د و ای هس�ته ی�ک انواع ب�هواحد ی�ک در دو س�طح نهان حافظ�ه دو و پردازشگ�ر دو ای، هس�ته دو

. اند گرفته قرار سیلیکونی

یک های پردازنده به نسبت ای هسته دو های پردازنده مزیتای : هسته

.1. باالتر کارایی به دسترسی

.2. اقتصادی نظر از بودن صرفه به

.3. کمتر مصرف

.4. کمتر گرمای

ای : هسته دو های پردازنده معایب

.1. عامل سیستم کار در تاخیر

.2. ثابت باند پهنای

:Intel وAMD های CPU تفاوت هایهای از : Intelو AMDهای CPUتفاوت عبارتند

1-AMD اجرای�ی معماری اما 9براس�اس اس�ت شده س�اخته ای مرحل�ههای پردازنده . Intelمعماری که معن�ا بدی�ن باشد م�ی ای مرحل�ه ش�ش

AMD کاری چرخ�ه ه�ر ک�ه 9در حال�ی در میده�د انجام را فقط Intelعملیات6. دهد انجام تواند می را عمل

2-AMD ازkb640‌Cache درحالیکه اس�ت از Intelبرخوردار ،kb‌532 میزان ک�ه چقدر ه�ر اس�ت ، Cacheبرخوردار باشد بیشت�ر پردازنده

ذخیره میتواند بیشتری اطالعات داش�ت خواه�د بیشتری کارای�ی پردازندهها دس�تور ی�ا اطالعات آوردن بدس�ت برای پردازنده نیس�ت الزم ودیگ�ر کن�دجذب برای اصلی برد حافظ�ه ب�ه برگش�ت و رف�ت را بیشتری زمان مدت

. کند صرف ها العمل دستور یا اطالعات

3 -AMD ها پردازنده در رفت�ه بکار های ترانزیس�تور اتص�ال برای م�س ازهای پردازنده ساختمان در ک�ه ص�ورتی در میکن�د آلومینیوم Intelاس�تفاده

. است رفته بکاربین های اتص�ال پهنای رو ازای�ن ، اس�ت بهتری الکترس�یته هادی م�س

یابد . کاهشمی چشمگیری میزان به را ترانزیستورهاهزینه کاه�ش ب�ه منج�ر نتیج�ه در و اولی�ه مواد کمت�ر مص�رف باع�ث ام�ر ای�ن ک�ه

بودن تر ارزان دلیل این شود به AMDمی . P4نسبت است میان- 4 های تفاوت دیگ�ر راندمان Intelو AMD از به بر Cacheمیتوان

، کرد اشاره چی�پ که AMDروی میکن�د اس�تفاده انحص�اری معماری ازانحصاری غی�ر معماری طراح�ی ب�ه نس�بت بیشتری نس�بت بیشتری راندمان

Intel . دارد

5-AMD با مقایس�ه در موازی پردازش تکنولوژ�ی Hyper‌-Threadingازبودن فعال امروزی کاربردهای از بسیاری در ، میکن�د اس�تفاده اینت�ل

Hyper‌ -Threading تحقیقات نتایج ، میده�د ارائ�ه تری پائی�ن کارائ�یمعتبر اطالعات�ی پایگاهای و ای رایان�ه نشریات در شده منتش�ر بیشمار

. هستند پدیده این بیانگوی

های- 6 پردازنده برت�ر نکات مهمتری�ن از دیگ�ر شناور AMDیک�ی ممیز واح�داز ک�ه اس�ت اجرای FPUآ�ن باعث ام�ر ای�ن ک�ه میباش�د قویت�ر بس�یار اینت�ل

( منظوره چند های برنامه .MultiMediaسریعتر میشود(

اینت�ل- 7 که طول P4زمان�ی کرد طراح�ی از PIPELINEرا در 10را مرحلهP3 داد 20ب�ه افزای�ش عملیاتی Intelمرحل�ه تعداد ک�ه توانس�ت تغی�ر همی�ن

کاسته ای مالحظ�ه قاب�ل بص�ورت شود م�ی انجام عملیات�ی چرخ�ه در ک�هطول افزای�ش دیگ�ر طرف از و تعداد PIPELINEمیشود افزایش نیازمن�د

باعث ام�ر ای�ن ک�ه میباش�د عملیات تعداد همان انجام برای ه�ا ترانزیس�تورک�ه . حال�ی در میشود تولی�د قیم�ت رفت�ن باال و هس�ته اندازه با AMDافزای�ش

طول خود های پردازنده فرکان�س افزای�ش همان pipelineوجود به رانگهدارد . k6یا p3اندازه ثابت

هاي شرکت هاي :INTEL , AMDپردازنده

هاي پردازنده از از : 64و 32برخي عبارتند بزرگ شرکت دو اين بيتي

Pentium 4 ,Celeron, Celeron d,athlon xp,sempron,athlon 64,athlon 64fx,opteron,itanium,Pentium m,mobile,centrino,mobile Pentium 4.

خانواده intelشرکت سه در را خود هاي desktop,mobil,server/work stationپردازندهتوليد

. هاي پردازنده نمايد از :desktop 32مي وعبارتند بوده بيتي

Pentium‌4‌,Celeron,‌Celeron‌d,athlon‌xp,sempron,athlon‌64,athlon‌64fx,opteron,itanium,Pentium‌m,mobile,centrino,mobile‌Pentium‌4.

خانواده intelشرکت سه در را خود هاي ‌desktop,mobil,server/workپردازندهstation . هاي پردازنده نمايد مي از :desktop‌32توليد عبارتند و بوده ‌Pentiumبيتي

4‌ht,Celeron‌d,Pentium‌4‌htxe,Celeron . .هاي ‌server/work‌stationپردازنده:64و 32- از عبارتند و بوده نيز mobileخانواده. . intel‌xeon,intel‌itanium2بيتي

هاي پردازنده .Pentium‌m,Celeron‌m,mobile‌Pentium‌4شامل باشد مي

خانواده AMDشرکت سه در را خود هاي شامل desktopپردازنده خود athlonکهxp,sempron,athlon64,athlon64fx و شامل mobileاست و, mobile sempron,mobile athlon64که است

server/work station شامل .optronکه کند مي تقسيم ميباشد

:intel‌Pentium‌ht‌extream‌editionپردازنده

شامل پردازنده آن processor numberاين توليد فناوري و باشد . 130نمي اين است نانوهسته از استفاده با نهان prestoniaپردازنده حافظه وحافظه kb 512برابر L2داراي

.M 2برابر L3نهان باشد مي

فرکانس intelشرکت با مدل دو در را پردازنده . 3.2GHz,3.4GHzاين اين کند مي توليدسوکت دو هر براي فعال .LGA775,MPG478پردازنده ميشود ارايه

پردازنده FSBفرکانس سوکت 800MGHzاين با اصلي بردهاي روي بر و که 775بودههاي ست پل intel925x express,intel915 G express,intel915 expressازچيپ عنوان به

. شود مي نصب ميشود استفاده شمالي

:Pentium 4 with ht technologyپردازنده

در پردازنده . 10اين فناوري به ها مدل کليه شود مي ارايه داراي 90نوع و توليد نانونهان ظرفيت L2حافظه . M 1به فرکانس باشد ها FSBمي پردازنده اين 800MGHzکليه

سوکت روي بر و .LGA775بوده ميشود نصب

:intel Celeron dپردازندهدر پردازنده . 9اين داراي پردازنده اين هاي مدل کليه شود مي ارائه حافظه kb 256مدل

فرکانس L2نهان و ها FSBبوده . 533MGHzآن پردازنده باشد هاي Celeronمي فناوري با.130و180 است شده توليد نانو

:AMD athlon xpپردازنده مدل AMDشرکت سه در را پردازنده فرکانس+ 2800اين با+ 3000و, 2083GHzبه

فرکانس+ 3200و 2164GHzفرکانس . 2200GHZبا اين مدل سه هر نمايد مي توليدداراي نهان kb 128پردازنده نهان kb512و L1حافظه . L2حافظه فرکانس باشند FSBمي

برابر 333برابر 2800مدل ديگر مدل دو فرکانس و هرتز . 400مگا هر است هرتز مگاداراي مدل سوکت 462سه روي بر و بوده .Aپين ميشوند نصب

AMD sempron:پردازنده

پردازنده اين توليد پردازنده 130فناوري داخل در کامال حافظه کنترل و بوده نانونهان . حافظه داراي پردهزنده اين ظرفيت L1است . 128با از برخي باشد مي بايت کيلو

از : ع�بارتند آن هاي فرکانس 2200مدل و 1.5با هرتز فرکانس 2400گيگا گيگا 1.66باو فرکانس 3100هرتز .1.8با هرتز گيگا

:AMD athlon fxپردازنده

پردازنده . 64يک آن داده و آدرس گذرگاه بنابراين . 64بستساست دو داراي است بيتيفرکانس fx-51مدل و 2.2با فرکانس fx-53گ�يگاهرتز . 2.4با اين است گ�يگاهرتز

فناوري با داراي 130پردازنده و توليد . 105.9نانو اين باشد مي ترانزيستور ميليونداراي نهان kb128پردازنده نهان kb152و L2حافظه .L2حافظه ميباشد

از Core i5پردازنده‌های که بودن�د اینت�ل جدی�د پردازنده‌های از س�ری دومی�نمعماری ادامه‌دهنده و کردند اس��تفاده پردازنده درون رم کنترل��ر

. Nehalemنیهال�م) متوسط( رده پردازنده‌ه�ا ای�ن هس�تند اینت�ل محص�والت درآنها قیم�ت کاف�ی اندازه ب�ه هنوز اینک�ه ب�ا و داده‌ان�د قرار هدف را بازاراز یکی عنوان ب�ه ت�ا شده باع�ث باالی‌شان کارای�ی ام�ا نیس�ت منطق�یگرفته نظ�ر در نی�ز گی�م و حرفه‌ای س�یستم‌های برای موجود راه‌حل‌های

شوند.

تولید س�ری ای�ن در جدیدی مدل‌های پردازنده‌ه�ا ای�ن انتشار از پ�س مدت�یپشتیبانی نی�ز گرافیک�ی هس�ته ی�ک از پردازش�ی هس�ته کنار در ک�ه شدن�ددر این از پی�ش ک�ه شدن�د مادربوردهای�ی س�اختار تغیی�ر باع�ث و می‌کردن�د . می‌توان ترتیب ای�ن ب�ه می‌شدند شناخت�ه آنبورد گرافی�ک نام ب�ه بازار عرف

س�ری قدرتمن�د پردازنده‌های بهترین Core i5گف�ت از یک�ی حاض�ر حال در . است جدید سیستم یک برای موجود گزینه‌های

جدید تغییرات بتوان�د اینت�ل ت�ا شده باع�ث پردازنده‌ه�ا ای�ن در نیهال�م مهندس�ی . ماژوالر اصطالحا س�اختار ای�ن کند اعمال خود مدل‌های در راحت�ی ب�ه راسایر س�اختار و کار نحوه ب�ه توج�ه بدون می‌توانن�د جدی�د بخش‌های و اس�ت . در پردازشی هس�ته‌های مثال عنوان ب�ه شوند اضاف�ه پردازنده ب�ه بخش‌ه�ایک عنوان ب�ه ه�م را حافظ�ه کنترل�ر اینت�ل ی�ا هس�تند ماژول نوع�ی س�اختار ای�ن

. است کرده اضافه پردازنده‌ها این به جدید ماژول

دس�کتاپ پردازنده‌های دیده Core‌i5در هسته چهار و هس�ته‌ دو مدل‌هایس�وکت ب�ا آنه�ا تمام�ی ک�ه . LGA1156می‌شون�د از یک ه�ر هس�تند س�ازگار

دارای )۲۵۶هسته‌ها در( Cacheکیلوبای�تکش کش‌ ولی هستند دوم الی�ه درمی‌گیرد قرار استفاده مورد هس�ته‌ها بی�ن اشتراک�ی ص�ورت ب�ه ک�ه س�وم الی�ه

. باشد متغیر مگابایت هشت تا سه از می‌تواند

از و اس�ت متفاوت نس�ب�تا نی��ز آنه��ا ۴/فرکان�س تا ۲ ۶/گیگاهرت�ز ۳ . مهم فناوری‌های از یک�ی کرد پی���دا م��دل‌ه�ا ای�ن در می‌توان را گ��یگاه�رتز

بوس�ت ) تورب�و س�ری ای�ن خودکار( Turbo‌Boostدر تغییر ب�ا ک�ه دارد نامافزایش را س�یستم کارای�ی می‌توان�د مختل�ف شرای�ط در پردازنده فرکان�ساصلی. فرکان�س کنار در ک�ه فرکانس�‌هایی از یک�ی تغییرات ای�ن دلی�ل ب�ه دهد . در فقط فناوری ای�ن اس�ت آ�ن بوس�ت تورب�و توان می‌شود مطرح پردازنده

. Core‌i7و Core‌i5پردازنده‌های می‌شود دیده

می‌دارد. نگه مشخص�ی ح�د در را پردازش توان عادی حال�ت در فناوری ای�نداشته پردازش توان از باالت�ر درخواس�تی عام�ل س�یستم ک�ه زمان�ی ام�ا . و برق مدیریت از روش ای�ن در می‌رود باال خودکار طور ب�ه فرکان�س باش�د،

( س�یستم ولتاژها( ACPIتوان فرکان�س، افزای�ش کنار در و می‌شود اس�تفاده . اندازه ب�ه واحدهای�ی در افزای�ش ای�ن می‌کنند تغیی�ر اعمال ۱۳۳نی�ز مگاهرتز

. است مواجه محدودیت‌های با فنی نظر از و می‌شود

نرسیده خود حرارت�ی توان س�قف ب�ه پردازنده ک�ه زمان�ی ت�ا مثال عنوان ب�ه . آسیب از جلوگیری برای اینت�ل کند تحم�ل را فرکان�س تغیی�ر می‌توان�د باش�دفراتر آ�ن از نمی‌توان ک�ه کرده تعیی�ن بیشین�ه فرکان�س ی�ک پردازنده دیدن

رفت. 

نیز پردازنده‌ه�ا ای�ن مه�م فناوری‌های از دیگ�ر Hyper-Threadingیک�ی . این کم�ک ب�ا می‌شود دیده س�ری ای�ن دوهس�ته‌ای مدل‌های در ک�ه اس�تو شود منطقی هس�ته دو ب�ه تبدی�ل می‌توان�د پردازش�ی هس�ته‌ ه�ر فناوری . در می‌شناسد هس�ته‌ای چهار عنوان ب�ه را پردازنده‌ه�ا ای�ن عام�ل س�یستمبه باالی�ی نیاز پردازش�ی فرآیندهای اغل�ب گف�ت بای�د روش ای�ن توضی�حبه همزمان طور ب�ه ک�ه دس�تورالعمل‌هایی تعداد ام�ا ندارن�د فرکان�س

است باال می‌رسد، پردازنده

. باشید داشت�ه توج�ه اس�ت توان از مهم‌ت�ر پردازش�ی واحدهای تعداد بنابرای�نهمان پردازنده هسته و نمی‌شون�د نص�ف اجرای�ی واحدهای روش ای�ن درهسته دو ایجاد ب��ا حال ای��ن ب��ا دارد را خود اص��لی خص��وصیات

آنها( Logicalمنطقی) واقعی تعداد از بیش را هسته‌ها تعداد عامل س�یستم . می‌رسد. پردازنده ب�ه لحظ�ه ی�ک در بیشتری دس�تورهای نتیج�ه در می‌بیند

پردازنده‌های اینک�ه ‌Coreضم�ن i5 بین دس�تورات ای�ن تقس�یم توانای�یمدیریت را درخواس�ت‌ها ای�ن پردازش�ی جریان ب�ه توج�ه ب�ا و دارن�د را هسته‌ها

می‌کنند.  

پردازنده‌های ‌Coreدر i5 رم‌های فرکان�س DDR3از مگاهرتز ۱۳۳۳ب�ا . پردازنده‌ها ای�ن هس�تند س�ازگار کانال دو چین�ش ب�ا و می‌شود پشتیبان�ی

رابط ی�ک آ�ن طری�ق از می‌توانن�د ک�ه هستند نی�ز گرافیکی کنترل�ر PCIEدارایس�رعت . x16ب�ا در گرافیکی کارت‌های پیکربندی برای کنند کنترل را

راب�ط SLIحالت‌های دو ب�ه راب�ط ای�ن کراس�‌فایر . x8و البته می‌شود تقس�یمرابط ی�ک از تنه�ا هس�تند گرافیک�ی هس�ته دارای ک�ه پردازنده‌های�ی x16در

. می‌شود پشتیبانی 

. باشد موثر انت��خاب هنگام می‌توان�د نی�ز پردازنده‌ه�ا ای�ن نامگذاری نحوهدارای Core‌i5پردازنده‌های می‌شود شششروع عدد ب�ا آنه�ا مدل نام ک�ه

تراش�ه ک�ه مادربوردهای�ی روی معموال و هس�تند گرافیک�ی یا H55هس�تهH57 تراش�ه ب�ا مادربوردهای�ی ک�ه حال�ی در می‌شون�د نص�ب به P55دارن�د

راب�ط نبود . FDIدلی�ل نکته کنند اس�تفاده آنه�ا گرافیک�ی توان از نمی‌توانن�د . در است گرافیک�ی هس�ته فرکان�س پردازنده‌ه�ا ای�ن نامگذاری مورد در دیگ�ر

شام�ل ک�ه دارد وجود گرافیک�ی فرکان�س نوع دو مدل‌ه�ا و ۹۰۰ای�ن مگاهرتز۷۳۳ . مانن�د ک�ه مدل‌های�ی می‌شود عدد Core‌i5‌661مگاهرت�ز به آنه�ا نام

فرکان�س ب�ا گرافیک�ی هس�ته دارای می‌شود، خت�م مگاهرتزهستند ۹۰۰ی�کمانند اس�ت ص�فر آنه�ا نام عددآخ�ر ک�ه مدل‌های�ی گرافیک�ی ‌Core‌i5وهس�ته

فرکان�س 660 ۷۳از ۳ . مورد، این بر عالوه می‌کنند پشتیبان�ی مگاهرت�زفناوری از و هستند هس�ته‌ای دو می‌شون�د آغاز ش�ش عدد ب�ا ک�ه مدل‌های�ی

. می‌کنند پشتیبانی هایپرتریدینگ

: ها پردازنده از ای نمونه

پردازنده رایج MOS6502ریز صورت به که دوتایی بسته در۸. شده است طراحی بیتی

Die of an Intel 80406DX2 microprocessor

CPU AMD

CPU INTEL

اينتل بسته DX2‌80486ريزپردازنده يک درسراميکی