52
1 ‘hmamîQ>´> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d CÀM ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i, nwUo. {ejU g§H«$‘U 52 df© 9 do - 6 {S>g|~a - 2020 25/-

{ejU g§H«$‘Ushikshansankraman.msbshse.ac.in/images/ank/dec20.pdf{ejU g§H«$‘U ... D

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 1

    ‘hmamîQ>´> amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d CÀM ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i, nwUo.

    {ejU g§H«$‘U52df© 9 do - 6 {S>g|~a - 2020 25/-

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a> 2020 (2)

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (3)

    {ejU g§H«$‘U{ejU g§H«$‘U_hmamï—> amÁ` _mÜ`{_H$ d CÀM _mÜ`{_H$ {ejU _§S>i, nwUo · {S>g|~a 2020 : eHo$ - 1942 g§nmXH$

    S>m°. AemoH$ ^mogbog{Md, amÁ`_§S>i, nwUoH$m`©H$mar g§nmXH$

    lr. nmonQ>amd ‘hmOZghg{Md (à.), amÁ`_§S>i, nwUo

    ghm¶H$ g§nmXH$ lr. JmodY©Z gmoZdUog§emoYZ A{YH$mar (à.)

    g§nmXH$ ‘§S>i gXñ¶

    S>m°. O¶lr AÌolr. kmZoe ~mdrH$aS>m°. {Xbrn JéS>

    lr. g{bb dmK‘maolr. ‘mYd Ym¶JwS>o

    S>m°. b{VH$m ^mZwembr

    gëbmJma _§S>i S>m°. eHw§$Vbm H$mio

    AÜ`j, amÁ¶‘§S>i, nwUogXñ¶

    lr. VwH$mam‘ gwnolr. eaX Jmogmdr

    lr. H¥$îUHw$‘ma nmQ>rb

    "{ejU g§H«$_U' ho _m{gH$ _mbH$, _hmamîQ>́ ñQ>oQ> ~moS>© Am°\$ goH§$S>ar A°ÊS>> hm`a goH§$S>ar EÁ`wHo$eZ, nwUo `m§À`mgmR>r _wÐH$ dàH$meH$ S>m°. AemoH$ ~§Sy>Or ̂ mogbo `m§Zr {S>bmB©Q> qàQ>g©, 16-E, {h_mb`m BñQ>oQ>, {edmOrZJa, nwUo-411 005 ̀ oWo N>mnyZ g.Z§.832-E, \$m`Zb ßbm°Q> Z§. 178, 179, ~mb{MÌdmUrOdi, AmKmaH$a [agM© BpÝñQ>Q>çyQ>_mJo, ̂ m§~wS>m©, {edmOrZJa, nwUo-411 004`oWo à{gX²Y Ho$bo. g§nmXH$ : S>m°. AemoH$ ~§Sy>Or ^mogbo

    dm{f©H$ dJ©Ur : é.250/- {H$aH$moi A§H$ é. 25/- {ejU g§H«$‘U A§H$mMr dm{f©H$ dJ©Ur "g{Md, ‘hmamîQ>́ amÁ¶ ‘mܶ{‘H$ d CÀM ‘mܶ{‘H$ {ejU ‘§S>i, nwUo' qH$dm 'SECRETARY, MAHARASHTRA STATE BOARD OF SEC & HIGHER SEC EDUCATION PUNE' ¶m§À¶m Zmdo amÁ¶ ‘§S>imÀ¶m darb nË˶mda _ZrAm°S>©aZo qH$dm {S>‘m§S> S—>mâQ>Zo nmR>dmdr. A°ÊŚ>mB©S> A°n - ‘mo~mB©bÀ¶m JwJb Play Store da shikshansankraman gM© H$ê$Z S>mD$ZbmoS> H$am. do~gmB©Q> - http://shikshansankraman.msbshse.ac.in A§H$m{df¶r A{YH$ ‘m{hVr nmhm.

    Email : [email protected] | Website : http.//www.mahahsscboard.maharashtra.gov.in | ’$moZ : 020-25705000 A§H$mVrc coIm§Mo AÝ`Ì H$moR>ohr nwZ_w©ÐU H$aÊ`mgmR>r amÁ`_§S>imMr nydm©Zw_Vr KoUo Amdí`H$ Amho. _hËËdmMo : `m A§H$mV ì`³V Pmcocr _V o Ë`m Ë`m coIH$mMr ñdV §Ì AgVmV; _§S >i Ë`mg gh_V AgocM Ago Zmhr.

    coImZwH«$_

    * nmbH$g^m : {dXçmWu g‘OyZ KoʶmgmR>r àm.àdrU XdUo 5

    * g§H$ënZm ^mdZm§H$mMr {ddoH$ ^mboamd 8

    * {dkmZmVrb ^m¡{VH$sàdmg S>m°. g§O¶ T>mobo 11

    * g‘ag ìhm ‘mYd S>mHo$ 18

    * ñWm{ZH$ B{VhmgboIZmV ‘mPm gh^mJ S>m°. JUoe amD$V 21

    * AmZ§X¶mÌr - ‘§Joe nmS>JmdH$a àm. Zrbm H$X‘ 25

    * nwUo ‘hmZJanm{bH$m emioVrb CJdVo Vmao e¡bOm ~mbKao 28

    * S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$a ¶m§À¶m Am¶wî¶mMm àm. Jm¡V‘ S>m§Jo 30

    AIoaMm àdmg

    * Helping Learners to Spell Words Correctly Jnanesh Bawikar 35

    * amÁ¶emñÌ - 12dr nmR>çnwñVH$ S>m°. lrH$m§V nam§Ono 37

    * ^maVmÀ¶m gr‘maofm : {Z{‘ËV "dram§Zm gbm‘r' S>m°. b{VH$m m̂Zwembr 39

    * g§{dYmZ Am{U gm‘mݶ ‘mUyg S>m°. ~~Z OmoJX§S> 43

    * H$moamoZm ‘hm‘mar CX¶ Jdir 46

    http://shikshansankraman.msbshse.ac.inmailto:[email protected]://www.mahahsscboard.maharashtra.gov.in

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (4)

    _ZmoJV{S>g|~a ‘{hZm åhUOo Xadfu ñZohg§‘obZ, ghbr, {d{dY JwUXe©Z$ H$m¶©H«$‘ ¶m§À¶m

    ‘mܶ‘mVyZ ZdM¡VݶmZo ~haʶmMm, na§Vw OrdZ ho AZno{jV Y³³¶m§Zr H$YrH$Yr Amnë¶mbmAM§{~V H$aVo, ¶mMrM à{MVr Joë¶m H$mhr _{hݶm§nmgyZ AmnU H$moamoZm g§gJm©À¶mnmíd©̂ y_rda KoV AmhmoV; AmnU øm g§H$Q>H$mimbm YramZo Am{U g§¶_mZo gm_moao OmV AmhmoV.{XdmirgUmbm Am{U ˶m~amo~arZo ¶oUmè¶m CËgmhmbm, AmZ§Xmbm AmnU g§¶_mMo H$m|XUKmVbo Am{U n[an³d g_mOmMo Xe©Z OJmbm KS>dbo. Eadr ¶m H$mimV dmT>Umar àXyfUmMrnmVir XoIrb AmíM¶©H$maH$[a˶m H$_r Pmë¶mMr Zm|X Pmbr.

    H$moamoZm {dfmUy g§gJm©À¶m OmJ{VH$ g§H$Q>mVgwX²Ym AmnU {ejH$m§Zr, {dXçm϶mªZmAm°ZbmB©Z {eH${dʶmMm nwaonya à¶ËZ Ho$bm. H$mhr {ejH$m§Zr nXa_moS> H$ê$Z {dXçm϶mªÀ¶m Kar OmD$Z ˶m§Zm{eH${dʶmMm à¶ËZ Ho$bm, hr ñVw˶ ~m~ Amho. eharM Zìho Va J«m_rU ^mJmVgwX²>Ym ¶mMo à˶§Va Ambo. H$moamoZmg§gJm©À¶m H$mimV AmnU {dn[aV n[apñWVrer PJSy>Z Amnbo H$V©ì¶ ~Omdbo. ¶m AZŵ dmÀ¶m AmYmao ^{dî¶mV¶oUmè¶m AZno{jV g§H$Q>m§da _mV H$aʶmgmR>r AmnU g‚m amhÿ. Am°ZbmB©Z AܶmnZmg Zì¶mZoM gm_moao OmV AgVmZmV§ÌkmZmÀ¶m ghmæ¶mZo kmZJ§Jm A{daVnUo {dXçm϶mªn¶ªV nmohmoMdʶmMr O~m~Xmar {ejH$dJ© g_W©nUo nobV Amho.hr ~m~ {ZpíMVM H$m¡VwH$mñnX Amho. ¶m H$mimV ‘wbm§gmR>r H$bmCËgd, {ejH$m§gmR>r ZdmonH«$‘ ñnYm©, {dXçm϶mªgmR>rH$bmJwUm§Zm dmd XoUmè¶m ñnYm© {dXçmnarfXoÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ Am°ZbmB©Z Am¶mo{OV Ho$ë¶m OmV AmhoV. ˶mV gd© {ejH${dXçm϶mªZr gh^mJr Pmë¶mg H$mhr A§er Var ZdM¡VݶmZo ~haVm ¶oB©b.

    {ejH$m§Zmhr ñdV:Mr JwUdËVm {dH${gV H$aʶm~amo~aM {dXçmWmªMm gdmªJrU {dH$mg gmYm¶Mm AgVmo.{dXçm϶mª_Yrb g§doXZerbVm, gO©ZerbVm, H$m¶©j_Vm, g{hîUwVm d¥pX²>Y§JV H$am¶Mr AgVo. ˶mbm "narjmWu' Z~Z{dVm ˶mbm "gwOmU _mUyg' ~Zdm¶Mo AgVo. gZ 2020 ¶m dfm©Mr gm§JVm hmoV AgVmZm AmnU {ejUmÀ¶m_mܶ_mVyZ {dXçm϶mª_Yrb "_mUyg' OmJ{dʶmMm g§H$ën H$ê$¶m. ˶mM~amo~a Amnë¶mVrb gO©ZerbVobm OmJdyZ Amho˶m n[apñWVr‘ܶo ZdZdrZ CnH«$‘m§Mo Am¶moOZ H$ê$Z {dXçmWu {dH$mgmMm g§H$ën H$ê$¶m.

    3 {S>g|~a hm ñdV§Ì ^maVmMo n{hbo amḯ>nVr S>m°. amO|Ð àgmX ¶m§Mm OÝ_{Xdg. ^maVmÀ¶m ñdmV§Í¶ bT>çmVrbVo EH$ AJ«Ur ZoVo hmoVo. àIa amï>́̂ ³Vr, Agr_ ˶mJ Am{U A˶§V gmYr amhUr ho ˶m§À¶m ì¶p³V_ËËdmMo n¡by hmoVo.OÝ_{Xdgm{Z{_ËV ˶m§Zm {dZ_« A{^dmXZ. 3 {S>g|~a hm OmJ{VH$ {Xì¶m§J{XZ. {Xì¶m§Jm§_Yrb AXå¶ {OX²Xrbm,n[apñWVrbm eaU Z OmVm, OrdZmÀ¶m {d{dY joÌm§V ^amar KoʶmÀ¶m ˶m§À¶m AXå¶ {OX²Xrbm gbm_. 6 {S>g|~a hm^maVaËZ S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$a ¶m§Mm _hmn[a{Zdm©U{XZ. ñdmV§Í¶, g_Vm, ~§YwVm Am{U ݶm¶ ¶m _yë¶m§da AmYm[aVg§{dYmZ hr ˶m§Mr ^maVr¶m§gmR>rMr _moR>r XoUJr. AI§S> Aܶ¶ZerbVm hm ˶m§Mm JwU {ejH$ Am{U {dXçm϶mªgmR>rH$m¶_M àoaUmXm¶r amhrb. S>m° ~m~mgmho~ Am§~oS>H$am§Zm _hmn[a{Zdm©U{XZm{Z{_ËV ^mdnyU© AmXam§Obr. 7 {S>g|~a hm ÜdO{XZ.XoemÀ¶m gr_oda AhmoamÌ OmJVm nhmam XoD$Z XoemÀ¶m gr_m§Mo ajU H$aUmè¶m OdmZm§{df¶r gX¡d H¥$Vk amhÿ¶m. 15 {S>g|~ahm Wmoa ñdmV§Í¶ goZmZr, ^maVmMo nmobmXr nwéf gaXma d„^^mB© nQ>ob ¶m§Mm ñ_¥{V{XZ. ˶m§Mr àIa amḯ>̂ ³Vr Am{U H$UIaì¶p³V_ËËd AmnUmbm gX¡d àoaUmXm¶r amhrb. ñ_¥{V{XZm{Z{_ËV ˶m§Zm {dZ_« A{^dmXZ. 20 {S>g|~a hm Wmoa _mZdVmdmXrg§V JmS>Jo _hmamO ¶m§Mm ñ_¥{V{XZ. H$sV©ZmÀ¶m _mܶ_mVyZ bmoH$à~moYZ H$ê$Z ˶m§Zr bmoH$m§_Yrb A§YlX²Ym Zï> H$aʶmMmà¶ËZ Ho$bm. ˶m§À¶m ñ_¥VtZm {dZ_« A{^dmXZ. 24 {S>g|~a hm Wmoa ñdmV§Í¶goZmZr gmZo JwéOtMm OÝ_{Xdg. {ejH$,H$Wm{ZdoXH$, boIH$, H$dr, g§nmXH$, AZwdmXH$, H$m¶©H$Vm©, g§KQ>H$, g_mOgodH$ Aem AZoH$ ŷ{_H$m ˶m§Zr nma nmS>ë¶m._mV¥öX¶r gmZo JwéOtZm OÝ_{XZm{Z{_ËV {dZ_« A{^dmXZ.

    ¶m A§H$mV nmbH$g^m… {dXçmWu g_OyZ KoʶmgmR>r, g§H$ënZm ^mdZm§H$mMr, {dkmZmVrb ^m¡{VH$sàdmg,ñWm{ZH$ B{VhmgboIZmV _mPm gh^mJ, AmZ§X¶mÌr-_§Joe nmS>JmdH$a, S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$a ¶m§À¶m Am¶wî¶mMmAIoaMm àdmg ho Am{U BVahr gd©M boI dmMZr¶ Pmbo AmhoV.

    {ejU g§H«$_U ho {dXçmWu, {ejH$ d nmbH$m§Zm {ejU {df¶H$ _m{hVr XoUmao {XemXe©H$ _m{gH$ Amho. hmA§H$ n[anyU© hmoʶmgmR>r Aä¶mgnyU© boIm§Mo ñdmJV Amho.

    S>m °. eHw§$Vbm H$mioAÜ`j,

    amÁ`_§S>i, nwUo.

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (5)

    nmbH$g^m ‘m¶m Ñï>rZo Ho$di EH$ CnMmaZmhr; Vmo {dXçm϶mªÀ¶m ‘Zmer WoQ> g§dmX gmYUmam‘mZgmonMma Amho. H$maU nmbH$m§À¶m ê$nmZoM dJm©Vrb{dXçm϶mªMo "‘Z' {ejH$mbm " ôQ>V' AgVo. AZoH$XmdJm©Vë¶m {dXçm϶mªÀ¶m ‘ZmMo àíZ ho ˶m§À¶mKamVyZ Ambobo AgVmV. nmbH$ OUy Amnbo à{Vê$n{dXçm϶mªÀ¶m ê$nmZo emioV nmR>drV AgVmV. AZŵ dr{ejH$, ‘w»¶mܶmnH$, n¶©dojH$ ¶m§Zm {dXçm϶mªÀ¶mdV©Zg‘ñ¶oVrb ‘yi nmbH$m§À¶m dV©ZmV, {dXçm϶mªÀ¶mAmB©-d{S>bm§À¶m {dg§dmXmV gmnS>Vo.

    Mma XeH$m§Mm {ejH$ åhUyZ ‘mPm hmMAZŵ d Amho. AmnU Amnë¶m dJm©V {d{jßV{XgUmè¶m {dXçm϶m©bm, Vmo g‘moa {XgVmo åhUyZ,Xmof XoD$Z ‘moH$io hmoVmo; nU nmbH$g ôV ˶mM{dXçm϶m©À¶m nmbH$m§Zm ‘ZmnmgyZ ôQ>bmo, Va H$iVo,‘wbmÀ¶m {d{jßV dmJʶmbm, CX²YQ> ~mobʶmbm{~Mmam hm ‘wbJmM EH$Q>m O~m~Xma Zmhr. ¶m‘mJoXS>bm Amho g‘mO;> Ka ZmdmMm g‘mO.

    ‘m¶m Ag§»¶ nmbH$g m̂§À¶m AZŵ dm§Mo ñdV§ÌnwñVH$ hmoD$ eHo$b. H$maU gH$mamË‘H$, ZH$mamË‘H$Am{U Y³H$mXm¶H$ Ago gd© àH$maMo AZŵ d ‘bmnmbH$ ôQ>rVyZ {‘imbo. Vo gm§JʶmAmYr EH$ Jmoï>

    emioV hmoUmè¶m nmbH$g^m hmhr EH$e¡j{UH$ CnH«$‘ AgVmo. ¶m g ôV {ejH$m§MonmbH$m§er ‘Zmo‘rbZ ìhmdo Am{U ˶mVyZ{dXçm϶mªMo àíZ gwQ>mdoV Aer Anojm AgVo.˶mgmR>r emim Kamer OmoS>br Jobr nm{hOoAm{U Ka emiobm OmoS>bo Jobo nm{hOo.nmbH$g^m ¶m Ho$di CnMma åhUyZ nmanmS>m¶À¶m ZgVmV; Va ˶mVyZ {ejH$, nmbH$Am{U {dXçmWu ¶m§Mm "öX¶g§dmX' Pmbmnm{hOo, ho gm§JUmam hm boI.

    nmbH$g^m{dXçmWu g‘OyZ KoʶmgmR>r àm. àdrU XdUo

    9820389414

    ‘bm AmdOy©Z gm§Jm¶Mr Amho, Vr åhUOo nmbH$g^mhr Ho$di, dfm©Vrb Amdí¶H$ CnH«$‘ åhUyZ {Q>H$‘mH©$H$aʶmMm CnH«$‘ Zmhr. {ejUm{YH$mar,{ejU{d^mJmMo BVa A{YH$mar {ZarjU’o$argmR>rAmë¶mZ§Va "nmbH$g^m', "hr H$m¶ KoVbr, ¶m nmhmdJ©{Zhm¶ nmbH$m§À¶m ghçm.' ho Am¡nMm[aH$ Pmbo.

    nU nmbH$g^m§VyZ {ZîH$f© Hw$R>bm {ZKmbm?{ZarjU H$m¶ Amho? {dXçm϶mªZm KS>dUo Am{UCËV‘ ZmJ[aH$ V¶ma H$aUo hr Ho$di emioMr JaOAmho H$m? ˶mV nmbH$m§Mm gh^mJ {H$Vr? nmbH$ñdV: ‘wbm§À¶m {ejUmV {H$Vr ‘ZmnmgyZ bjKmbVmV? ¶mMm emoY KoUo Am{U Vmo naIS>nUo KoUo‘hËËdmMo Amho. ‘r Ag§»¶ {R>H$mUr ho gm§{JVboAmho, emiobm Ogo, Ka OmoS>bo nm{hOo, ˶mà‘mUoKambmhr emim OmoS>br nm{hOo. àmW{‘H$ dJm©À¶mAmYrMmhr nyd©àmW{‘H$ dJ©, AmYr KamVyZ gwê$hmoVmo. AmB© Am{U dS>rb ho ‘wbm§Mo n{hbo Jwê$AgVmV. ho ’$³V JmʶmV åhUyZ dm gŵ m{fVmgmaIoQ>mirgmR>r ^mfUmV åhUyZ MmbUma Zmhr, Vo Vgo Jwê$AmhoV H$m? ¶mMm emoY ¶m nmbH$g ôV KoUo,Amjonmh© dV©Zg‘ñ¶m hmoD$ nmhUmè¶m {dXçmWu-{dXçm{W©ZtÀ¶m nmbH$m§Zm doJio ~mobmdyZ, Img doiH$mTy>Z g‘ñ¶oÀ¶m ‘wimer OmʶmMm à¶ËZ H$am¶MmR>adbo Va H$aVm ¶oVmo, hm ‘mPm AZŵ d Amho. na§VwHo$di {Z¶‘nyVugmR>r XmoZ nmbH$g^m ~mobmdyZ,nmbH$m§À¶m ghçm nwamdm åhUyZ KoʶmZo {ejU{d^mJmÀ¶m Jmä¶mVbm hoVy gmܶ hmoUma Zmhr.

    H$mhr CXmhaUo hr Ho$di CXmhaUo åhUyZ XoVAmho. ¶mnojm r̂fU AZŵ d Ambo AmhoV, Amnë¶mbmVa ¶mhrnojm ôXH$ AZŵ d Ambo AgVrb, nUH$mhr àg§J H$mJXmda CVadUohr AdKS> Am{UAe³¶ AgVo. åhUyZM ˶mVë¶m ˶mV 춳V

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (6)

    H$aʶmOmoJo, na§Vw nmbH$g^m hmhr H$gm e¡j{UH$CàH$‘ Amho, ho gm§JʶmMm hm à¶ËZ g’$b hmoB©bAem KQ>Zm XoV Amho.

    dJm©V n{hë¶m Vmgmbm CnpñWV Z amhUmè¶m{dXçm{W©Zrbm Zoh‘rM {ejH$m§À¶m amofmbm gm‘moaoOmdo bmJo. gH$mir gìdmgmVbm n{hbm Vmg. hr{dXçm{W©Zr hmoVr gmo{eH$ Am{U H$ï>miy. ³d{MVC{eamZo ¶oUo AmnU g‘Oy eH$Vmo, nU hr H$ݶmZoh‘rM {db§~mZo ¶oVo Aer VH«$ma n¶©dojH$ åhUyZ{ejH$ ‘m¶mH$S>o H$am¶Mo. ‘r ˶m ‘wbrer em§VnUog§dmX gmYbm nU, CËVa Zmhr, "hÿ§, Zmhr H$s My§Zmhr.' Zm|X Ho$br, nmbH$g ôV ¶m ‘wbrÀ¶m d{S>bm§Zm‘r doJio ~mobmdyZ {dMmabo, Vw‘Mr ‘wbJr EH$gmoÁÁdi, JwUr {dXçm{W©Zr Amho, nU ‘J n{hbo‘hËËdmMo Vmg Vr H$m ~wS>dVo? dS>rb em§VnUoåhUmbo {VÀ¶m AmB©bm Agmܶ amoJ Amho, ‘mPm {Z{VÀ¶m BVa ^md§S>m§Mm ñd¶§nmH$ Am{U S>~m H$ê$Z{Vbm ¶mdo bmJVo. AdKr gmoim dfmªMr nmoa.H$V©ì¶mMm nobm ^aVmZm AH$mbr àm¡T> Pmbobr, {VbmamJmdyZ, Ad‘mZ H$ê$Z XþImdUo hm Cnm¶ R>abmAgVm H$m? AmB©Mm AmOma Vr g§H$moMmZo XS>dV hmoVr.{ejH$m§Mo ~mobUo {Z‘yQ>nUo EoH$V Hw$T>V hmoVr.

    d{S>bm§Zm {dZ§Vr Ho$br, "H$mhr Var doJimCnm¶ H$am, gmo¶ H$am ßbrO' Am{U ˶m§Zr EoH$bo.OdiÀ¶m nmoir- m̂Or H|$ÐmVyZ gH$miMm S>~m bmdbm.Vr {dXçm{W©Zr doioda ¶oD$ bmJbr. ‘w§~B©À¶m {Jaʶm§À¶mg§nmZ§Va AZoH$ {dXçm϶mªZm ZmoH$ar H$aUo ^mJ nS>bo,CX²>ÜdñV nmbH$ Amnë¶m KamMr ’$mQ>H$s MmXa H$er{edUma hmoVo? Aem doir Ho$di "{Z¶‘ åhUOo{Z¶‘'¶mnojm H$mhr {dXçm϶mªZm ˶m§À¶mer g§dmXgmYyZ BVa ‘wbm§À¶m dhçm XoD$Z {ZXmZ AmnwbH$sMm,{Oìhmù¶mMm hmV Xçmdm bmJVmo.

    AܶmnZì¶dgm¶ {ZOud ’$m¶bter qH$dm ¶§Ìm§er{ZJ{S>V Zmhr, Vmo {Od§V Am{U Vohr C‘b˶m ‘Zm§er{ZJ{S>V Amho. EHo$ dfu nmbH$g ôbm EH$m nmbH$mZo,EH$m ‘wbmMo dS>rb åhUyZ Amnbr AmoiI H$ê$Z

    {Xbr d ZmdmnwT>o ghrgwX²Ym Ho$br, nU ‘bm EH§$XaM˶m§À¶m Xoh~mobrdê$Z WmoS>m g§e¶ Ambm. >‘r ˶m§ZmñQ>m’$ê$‘‘ܶo ‘m¶m Q>o~bmOdi ~mobmdbo. EH$OmUdbo ˶m 춳Vrbm AdKS>ë¶mgaIo Pmbo¶,˶mMr AñdñWVm OmUdbr. WmoS>o A{YH$ ImobmVOmD$Z {dMmaë¶mda H$ibo, Vo J¥hñW g§~§{YV{dXçm϶m©Mo dS>rb ZìhVoM. EH$m AmoiIrÀ¶m[ajmMmbH$mbm WmoS>o n¡go XoD$Z nmbH$Ëd {Xbo hmoVo.ho Y³H$mXm¶H$ hmoVo. ˶m {dXçm϶m©bm {dMmaë¶mdaAmUIr Y³H$m ~gbm, d{S>bm§ZrM doi ZìhVmåhUyZ ˶mbm n¡go {Xbo.

    ¶m ‘wbmbm H$moU˶m g§ñH$mamMo ~miH$Sy> {‘iVAgob? nwT>o ho nmoaJ§ Hw$R>oVar ZmoH$arbm bmJë¶mda{H$VnV àm‘m{UH$ amhrb? {ejH$ ¶m KamVë¶mdmVmdaUmbm {Z n¶m©¶m©Zo g‘moaÀ¶m {dXçm϶m©bm{H$VnV ~Xby eH$Uma? Aemdoir ’$³V {dXçm϶m©À¶mdV©Zmbm Xmof XoUo ho nwÝhm ˶mbm Zdm JwÝhm H$am¶bm^mJ nmS>ʶmgmaIo Amho. ‘r ˶m ‘wbmbm EH$Q>çmbm~mobmdyZ EdT>oM gm§{JVbo, {Z¶‘m§Zm Km~ê$Z nwT>o VwbmAS>MU ZH$mo åhUyZ VwPo ~m~m Ago dmJbo, nU {‘ÌmVo MwH$sMoM Amho. Vo Z ¶oʶmMo Iao H$maU {Xbo AgVo,Va AmnU ˶m§Zm ˶m§À¶m gmo¶rÀ¶m doir ~mobmdboAgVo, nU Vy ‘mÌ àm‘m{UH$M ahm. EH$ Va Xþgè¶m춳Vrbm dS>rb åhUyZ nmR>dyZ n{hbr MyH$ Ho$brg d˶m [ajmMmbH$mbm JwÝhm H$am¶bm bmdyZ Xþgar MyH$Ho$brg. g‘mO {H$S>V OmVmo Vmo Agm.

    ào‘mZo gm§{JVbo Va ‘wbm§Zm nQ>Vo. JmR>r gwQë¶mZmhrV, Va {ZXmZ g¡b Var hmoVmVM. nmbH$g ôVnmbH$m§Mo nmoemI, AmB©-dS>rb, ¶m§À¶m ’°$eÝg,Ho$e ŷfm d Xoh~mobrdê$Z gmè¶m KamMo Xe©Z hmoVo.H$mhr doim Va nmbH$M g‘OmdyZ gm§JʶmÀ¶mnbrH$S>Mo AmhoV, Agohr Xe©Z KS>Vo. AemdoirAmnbo nmbH$-{ejH$ åhUyZ AmìhmZ dmT>Vo. ‘bm‘mhrV Amho. AmìhmZ O~aXñV Amho, EH$X‘ "~Q>UAm°Z' Ho$ë¶mgmaIm XrnmoËgd hmoUma Zmhr, nU H$mhrnU˶m AmnU {ZpíMV COidy eH$Vmo, ¶mM lX²YoZoAmnU H$m‘ H$am¶Mo AgVo.>

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (7)

    ¶m "boIê$nr' g§dmXmMm g‘mamon H$aVmZm ‘r{dZ§Vr H$aoZ EH$m doJù¶m CnH«$‘mgmR>r AmnU ‘wbm§ZmJ¥hnmR> XoVmo, Vgm AmR>dS>çmV EH$ "àíZ' nmbH$m§ZmXçm. ‘r hm à¶moJ Ho$bm Amho. CËVao Ambr VaR>rH$, Zmhr Ambr Va jU^a ˶m KamMo ‘Z W|~^aVar T>diob. àíZ AJXr gmYo nU V϶mer g§~§{YVAW©nyU©. nmbH$m§Mm AmXanyd©H$ gÝ‘mZ H$aUmao, nUAmnbm {dXçmWu ‘mZ{gH$ Ñï>çm AmZ§Xr H$aUmaoàíZ. ‘r hm à¶moJ dfm©Zwdf} Ho$bm. {dXçm϶m©V H$mhrgH$mamË‘H$ ~Xb OmUdV Jobo, Vmo AmZ§X hrM EH$AZŵ yVr VoM lr gañdVrZo {Xbobo nm[aVmo{fH$.

    CXmhaUmW© - 1) AmnU Amnë¶m ‘wbm§À¶memioÀ¶m dhçm AmR>dS>çmVyZ EH$Xm Var ~KVAgmbM. H$m¶ dmQ>Vo? 2) ¶m ‘{hݶmV AmnU gd©Hw$Qw>§~r¶ EH$Ì {‘iyZ OdiÀ¶m CXçmZmV JobmAgmb, Vmo AZŵ d H$gm hmoVm? 3) Joë¶m XmoZ‘{hݶm§V Amnë¶m ‘wbmV/‘wbrV Hw$R>br ZdrZ àJVrAmT>ibr? 4) AmnU gJio EH$Ì ¶moJ dm àmW©Zm

    H$aVmZm AmZ§XmMm doJim à˶¶ ¶oVmo H$m?5) Amnë¶m ‘wbm§Zr emioV KS>bobr H$moUVr CËV‘Jmoï> Vwåhmbm gm§{JVbr H$m? AmnU {dMmabo H$m?Voìhm g§dmX H$m¶ Pmbm? 6) emioVë¶m ñnYmª{df¶rVmo/Vr AmnUmg ‘m{hVr XoVmo/XoVo H$m? ˶m§Zm AmnboàmoËgmhZ AgVo H$m? B˶mXr AmnU AJXr gmYonÝZmg àíZ {dMmê$ eH$Vm. ‘wbm§À¶m dhrVyZ˶m§À¶m Kar OmD$ eH$Vm Agm AZŵ d ¶oB©b. E|ern¡H$s n§YamM dhçm§VyZ CËVa ¶oB©b, {Zame ZH$mhmoD$. à¶ËZ Va H$am, nU à ‘mÌ nmbH$m§ZmXmIdʶmMm AmJ«h H$am.

    Jmoï> N>moQ>r Amho, nU {ZîH$f© ~hþ‘mob. "dhrVbr'hr "nmbH$g^m' EH$ {Oìhmù¶mMo ZmVo {Z‘m©U H$aob.‘wbm§À¶m dV©ZmV EH$ AZw~§YmË‘H$ AmXa {Z‘m©UhmoB©b. Z ôQ>Vmhr ~mobʶmMr {H$‘¶m KS>ob.

    EImXçm qenë¶mV Var ‘moVr V¶ma hmoB©b.dmQ>MmbrV Va ‘mo˶m§Mm hma hmoB©b. Iè¶m ‘mCbröX¶r{ejH$mbm Var Xþgao H$m¶ hdo AgVo.

    _hmamï—> amÁ` _mÜ`{_H$ d CÀM _mÜ`{_H$ {eúmU _§S>i, nwUo‘mho {S>g|~a 2020 AIoa _§S>i godoVrc Imcrc A{YH$mar / H$_©Mmar {Z`Vd`mo_mZmZwgma godm{Zd¥ËV hmoUmaAmhoV. Ë`m§À`m àXrK© Aem godmH$mcmMm cm^ _§S>imÀ`m H$m_H$mOm_Ü ò Pmcm Amho. ˶m§À¶m AZŵ dr d H$m¶©j‘H$m‘H$mOm‘wio gd© ghH$mè`m§Zm _mJ©Xe©Z cm^coco Amho. `m godm{Zd¥ËV A{YH$mar / H$_©Mmè`m§Zm d Ë`m§À`mHw$Qw>§~r`m§Zm CËV_ Am ẁamamo½` Am{U g§nÞ OrdZ cm^mo Aer _§S>imH$Sy>Z eŵ H$m_Zm !

    A.H«$. A{YH$mar / H$_©Mmè`mMo Zmd nX _§S>i {Zd¥ËVrMm {XZm§H$

    1) S>m°. eHw§$Vbm H$mio Aܶj amÁ¶‘§S>i 31/12/2020

    2) lr. na~ àH$me ‘Zmoha d[að> {b{nH$ ‘w§~B© 31/12/2020

    3) lr‘Vr. ~obmnyaH$a eŵ bú‘r aqdÐ d[að> {b{nH$ H$moëhmnya 31/12/2020

    4) lr. ^m‘ao n§S>rV {H$gZ d[að> {b{nH$ Zm{eH$ 31/12/2020

    5) lr. ‘mZo {edmOr Jmonmi d[að> {b{nH$ nwUo 31/12/2020

    6) lr. OJXmio A§Hw$e e§H$a ZmB©H$ ‘w§~B© 31/12/2020

    7) lr. ¶oanwao nmnm ¶ëbßnm {enmB© amÁ¶‘§S>i 31/12/2020

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (8)

    EImXçmÀ¶m ^md{ZH$ ~wpX²Y>_ËVoMo _mnZ H$aVm¶oVo. 춳VrÀ¶m ^md{ZH$ ~wpX²Y>_ËVoMo _moO_mnåhUOo "^mdZm§H$' hmo¶. ˶mbmM B§J«OrV (B_moeZbH$moeÊQ>) Ago åhQ>bo OmVo. ~wX²YrMo _mnZ H$aʶmgmR>rOem ~wpX²Y>_mnZ H$gmoQ>çm AmhoV, VemM ^mdZm§H$mMo_mnZ H$aʶmÀ¶mhr MmMʶm _Zmod¡km{ZH$m§Zr V¶maHo$boë¶m AmhoV. ˶mVrb H$mhr B§Q>aZoQ>da {dZm_yë¶CnbãY AmhoV. ¶m MmMUrV à˶oH$ àíZmbm CËVaåhUyZ H$mhr n¶m©¶ {Xbobo AgVmV. ˶mn¡H$s Omon¶m©¶ ¶mo½¶ dmQ>Vmo, ˶mMr {ZdS> H$am¶Mr AgVo.Aem MmMʶm§_ܶo 춳VrMo ^md{ZH$ JwU VnmgboOmVmV. Aem MmMʶm AJXr a§OH$ AgVmV. _rñdV… Aem MmMʶm§X²d>mao _mPm ^mdZm§H$ H$mTy>Z~{KVbobm Amho.

    춳VrMm ^mdZm§H$ _moOʶmMr à_m{UV MmMUrEHy$U EH$eogmR> JwUm§Mr AgVo. ˶mn¡H$s ZìdX Vo

    ~wX²Yr Am{U ̂ mdZm nañnam§er {ZJ{S>VAgVmV. {dMma-^mdZm-dV©Z hr EH$ gmIirAmho. bhmZnUr {dMma {dH${gV PmboboZgVmV. ˶m‘wio ‘wbo Ho$di ^mdZm§da dV©ZH$aVmV. bhmZ ‘ wbm §M m ^mdZm §H$g^modVmbÀ¶m {ZarjUmVyZ dmT>V AgVmo. Aem^mdZm§H$mMo ‘mnZ H$aʶmgmR>r ‘Zmod¡km{ZH$m§ZrMmMʶm V¶ma Ho$ë¶m Amh oV. AemMmMʶm§‘ܶo H$moU˶m àH$maÀ¶m àíZm§Mmg‘mdoe AgVmo, ˶mMm Z‘wZm ¶m boImV {XbmAmho. 춳VrÀ¶m Mm§Jë¶m ^mdZm§H$mMm ˶m춳Vrbm Kar, H$m‘mÀ¶m {R>H$mUr d BVaAZoH$ n[apñWVrV H$gm Cn¶moJ hmoVmo hogm§JUmam hm boI.>

    g§H$ënZm ^mdZm§H$mMr{ddoH$ ̂ mboamd9763286990

    e§̂ a JwU {_iUmar 춳Vr ^md{ZH$ Ñï>çm gamgar~wpX²Y>_mZ Amho Ago _mZbo OmVo. ˶mnojm H$_r JwU{_imë¶mg ñdV…À¶m ñd^mdmVrb ZH$mamË_H$Vm H$_rH$aʶmMr JaO Amho Ago g_Obo OmVo.

    H$mhr àíZ ¶oWo XoV Amho. Á¶m 춳VrMr ¶màíZm§Mr CËVao {OVH$s hmoH$mamWu AgVrb {VVH$s Vr춳Vr ^md{ZH$ Ñï>çm àJë^ qH$dm ~wpX²Y>_mZ AmhoAgo åhUVm ¶oB©b.(1) Vwåhr BVam§Mr XIb KoVm H$m?(2) BVam§Mr ñVwVr H$aVm H$m?(3) BVam§Zm {Xbobm eãX nmiVm H$m?(4) Vw_Mo A{^àm¶ BVam§Zm Cn¶moJr nS>VmV H$m?(5) EImXr H¥$Vr H$aʶmnydu Vr H$aʶmgmR>r Vwåhr ñdV… A{YH¥$V AgʶmMr ImÌr H$aVm H$m?(6) Vwåhr ñdV…Mr H$miOr KoVm H$m?(7) Vwåhr BVam§Zm ghmZŵ yVr XmIdVm H$m?(8) Vw_À¶m ^mdZm§Mm dmna H$ê$Z Hw$Ur Vwåhmbm {Z¶§{ÌV H$arV Agë¶mg Vo Vwåhmbm g_OVo H$m?(9) Vwåhr Or Jmoï> {Z¶§{ÌV H$ê$ eH$Vm ˶mH$So> bj XoVm H$m?(10) Vwåhr Vw_À¶m {dMmam§da {Z¶§ÌU H$aʶmMm à¶ËZ H$aVm H$m?(11) BVam§À¶m dmB©Q> eoè¶m§nmgyZ Vwåhr H$mhr {eH$Vm H$m?(12) Vwåhr {dMma H$ê$Z _J ~mobVm H$m?(13) Vw_Mo ñdV…~X²X>bMo _V g_Vmob Amho H$m?(14) àg§Jr Vwåhr ñdoÀN>oZo j_m _mJVm H$m?(15) Vwåhr Ho$di BVam§Zm eãXm§V nH$S>Vm H$s BVam§À¶m ~mobʶm_mJrb ^mdZm§H$So> bj XoVm?

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (9)

    (16) BVam§À¶m MwH$m§Zm Vwåhr j_m H$aVm H$m?^mdZm§H$ åhUOo Zo_Ho$ H$m¶? ho gmo߶m

    CXmhaUm§X²d>mao gm§Jm¶Mo Va AJXr ZwH$VoM OÝ_bobo~mi Am{U AmB© øm§À¶mV EH$ eãXhr Z dmnaVm Omog§dmX hmoV AgVmo Vmo ^mdZm§H$mMr n[agr_m AgVo.VmÝho _yb ~moby eH$V Zmhr Vo AOyZ eãX {eH$boboZgVo. AmB©bm ˶mÀ¶m aS>ʶmÀ¶m àH$mamdê$Z ˶mbmH$m¶ hdo Amho Vo g_OVo. Vmo AgVmo {VMm ^mdZm§H$!nwT>o nmiʶmVbo N>moQ>o ~mi BVam§Mo AZwH$aU H$ê$Z˶mÀ¶m Bdë¶m hmVm§Zr daVr Q>m§Jboë¶m Ioiʶm§erIoiʶmMm à¶ËZ H$aVo. ¶mbm ˶mMr ~wpX²Y>_ËVmAgo åhUVm ¶oB©b. Vo aS>m¶bm bmJbo H$s ˶mMrAmB© ˶mbm ào_mZo A§JmB©JrV JmD$Z {ZOdVo. EH$doiao{S>Amodarb gwaob JmUo EoHy$Z ~mimMo aS>Uo Wm§~UmaZmhr. nU AmB©À¶m AmdmOmVbr A§JmB© EoHy$Z Vo PmonrOmVo. AmB©er AgUmar ˶mMr ^md{ZH$ OdirH$ hoH$maU AgVo. AJXr bhmZ ~mbH$mH$So> XoIrb WmoS>rOÝ_OmV ~wX ²Yr AgVo VerM ^md{ZH$~wpX²Y>_ËVmXoIrb AgVo.

    bhmZ _wbm§ZmXoIrb ^mdZm AgVmV. ˶md¶mV {dMmae³Vr àJë^ ZgVo. ˶m_wio ˶m§À¶m^mdZm§Mm n[aUm_ ˶m§À¶m dmJʶmda hmoV AgVmo.bhmZ d¶mVrb _yb Ooìhm doJio dmJy bmJVo,CXmhaUmW© - OodÊmmda amJ H$mT>Vo, N>moQ>çm H$maUm§Zr{MS>Vo, ñdV…nojm N>moQ>çm _wbm§Zm _maV gwQ>Vo, Jßnamhÿ bmJVo Voìhm ˶mH$So> dV©Zg_ñ¶m åhUyZ Z ~KVm˶m_mJMr ˶mMr ^mdZm g_OUo _hËËdmMo AgVo.ZmhrVa ZwgVo amJmdyZ ˶m§Mo dV©Z gwYmabo Var ^mdZmdoJù¶m ñdê$nmV àJQ> hmoʶmMr eŠ¶Vm AgVo.{dMma- m̂dZm-dV©Z hr EH$ gmIir Amho. bhmZnUr{dMma {dH${gV Pmbobo ZgVmV. ˶m_wio _wbo Ho$di

    m̂dZm§da AmYm[aV dV©Z H$aVmV. ˶m§À¶m dV©Zm_mJrbH$maU O~m~Xma 춳VrZ̈m emoYmdo bmJVo.

    bhmZ _wbm§Mm ^mdZm§H$ g^modVmbÀ¶m{ZarjUmVyZ dmT>V AgVmo. AmB©, dS>rb, emioVrb{ejH$, gd§JS>r, ZmVodmB©H$ øm§À¶m {ZarjUmVyZ _wbo{eH$V AgVmV. Jßnm, JmUr, Jmoï>r, Ioi AemAZoH$ Jmoï>tVyZ Vr {d{dY ^mdZm {eH$V AgVmV.Ioim§À¶m ñnYmªVyZ _wbo {hararZo ^mJ KoD$Z {OX²X>rZoOgo qOH$ʶmMm AmZ§X AZŵ dVmV VerM hmaXoIrbnMdm¶bm {eH$VmV. Ioim§VyZ gm§{KH$ ^mdZm dmT>Vo.{dO¶mMm AmZ§X H$gm 춳V H$am¶Mm Vo _wbo{eH$VmV. ¶mVyZM ^mdZm§H$ dmT>rg bmJVmo. ˶m§MmñdH|${ÐVnUm H$_r hmoVmo. EImXm AQ>rVQ>rMm IoimMmgm_Zm Mmby Agob, gm_ݶmMm eodQ> Odi AmbobmAgob, Am{U IoiVmZm à{VñnYug§KmMm IoimSy> Oanm¶ Kgê$Z Imbr nS>bm Am{U OI_r Pmbm Va Vmoà{VñnYu Agbm Var ˶mbm VËnaVoZo {déX²Yg§KmVbo IoimSy> _XV H$aʶmgmR>r YmdyZ OmVmVMZm? ˶m àg§Jr _mUwgH$s XmIdʶmV ^md{ZH$~wX²Ü¶m§H$ H$m_mg ¶oVmo.

    Or _wbo bhmZnUr nam^d H$gm nMdm¶Mm Vo{eH$V ZmhrV ˶m H$mhr _wbm§Zm _J _moR>onUr "Wm§~'qH$dm "Zmhr' Ago eãX ghZ hmoV ZmhrV. nmbH$m§ZrHo$bobo A{VH$m¡VwH$ ˶mbm H$maU R>aVo. _m{JVbo H$s bJoM{_iVo. _J EImXr Jmoï> {_imbr Zmhr H$s Vr A{V{ZamehmoD$Z CXmg hmoVmV. nwT>o Am¶wî¶mV ³d{MV àg§Jr VoAmË_h˶mXoIrb H$aʶmMr eŠ¶Vm ZmH$maVm ¶oV Zmhr.

    ~wX²Yr Am{U ^mdZm nañnam§er {ZJ{S>VAgVmV. _yb ŷV nmVirdarb ~wpX²Y>_ËVm gmYmaUnUod¶mÀ¶m drg dfmªn¶ªV dmT>Vo Va m̂d{ZH$ ~wpX²Y>_ËVm¶mo½¶ _mJ©Xe©ZmZo H$moU˶mhr d¶mV dmTy> eH$Vo.gmYmaUnUo d¶mÀ¶m MmirerV ^md{ZH$ ~wX²YrMr

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (10)

    nmVir gdm}ƒ AgVo. g§emoYZm‘ܶo Ago bjmVAmbobo Amho H$s n[apñWVrMm AmT>mdm KoʶmgmR>r,ñdV… H$m¶ Ho$bo Amho ˶mMo dU©Z H$aʶmgmR>r, {ZU©¶KoʶmgmR>r, _moR>r H$m_{Jar H$aʶmgmR>r, OmoIr_ qH$dmYmoH$m nËH$aʶmV ~wX²Yrà_mUo ^md{ZH$ ~wpX²Y>_ËVoMmdmQ>m _hËËdmMm AgVmo.

    bhmZnUmnmgyZ ¶mo½¶ g§ñH$ma Pmbo H$s ^mdZm§Zm¶mo½¶ diU bmJVo. ˶mgmR>r {_Ì gwg§ñH$mar AgUoJaOoMo AgVo. gVV Jw§S>nUm H$aUmao ‘yb AneãXdmnaVo, Q>në¶m _maVo. bhmZ _wbm§Zm emioV Aemd¥ËVrMm Ìmg hmoVmo. Va g_OyVXma, ào_i {ejH$_wbm§À¶m ^mdZm§Zm ¶mo½¶ diU bmdy eH$VmV. ^mdZmg§Vw{bV Zgë¶mg _wbm§À¶m emar[aH$ dmT>rdahr à{VHy$bn[aUm_ hmoVmo. _Zmod¥ËVr àgÞ Agë¶mg emar[aH$dmT>XoIrb Mm§Jbr hmoVo. earamVrb J«§Wr§VyZ g§àoaHo$¶mo½¶ à_mUmV òdVmV. AmZ§X, ào_ O¡{dH$ Ñï>çmCnH$maH$ AgVmV. ¶mo½¶ d¶mV nmbH$m§Mo ào_ Z{_imë¶mg ‘wbm§‘ܶo Z¡amí¶ ¶oVo. Va nwT>o _moR>onUrXoIrbnmbH$m§Mm gVVMm m̂d{ZH$ AmYma Amdí¶H$ AgVmo.

    hëbr ~arM _wbo d nmbH$ ¶m§À¶mV g§dmXMhmoV Zmhr. gVV XyaXe©Z, _mo~mB©b ’$moZ ¶m_ܶo _wbod nmbH$ ì¶ñV Agë¶mZo _wbo g§dmX {eH$V ZmhrV.Vr _moR>r Pmë¶mda ZmVr OmoS>ʶmV H$_r nS>VmV._mUyg Zm˶m§VyZ KS>V AgVmo. Zm˶m§A^mdr Vmo¶§ÌdV hmoVmo. ˶mÀ¶m X~boë¶m ^mdZm§Zm _J MwH$sMrdmQ> {_iVo. _wbo {Zame, amJrQ>, d¡’$ë¶J«ñV,AmH«$ñVmir, ~§S>Imoa hmoVmV. ho Q>miʶmgmR>r _wbm§_ܶo^md{ZH$ j_Vm dmT>dUo JaOoMo Amho.

    _XV H$aVm ¶oUo eŠ¶ AgyZhr hëbr H$mhrdoim ‘mUgo AmJ, AnKmV, nya Aem g§H$Q>mVgmnS>boë¶m 춳Vr̈Zm _XV H$am¶Mo gmoSy>Z KS>Umè¶mXwK©Q>ZoMo _mo~mB©b ’$moZda {MÌrH$aU H$aV Agë¶mMo

    {XgVo. m̂d{ZH$ Ag§doXZerbVoMr Aer H$mhr CXmhaUohëbr ~Km¶bm {_iV AmhoV.

    hëbr ZmoH$ar XoVmZm C_oXdmam§À¶m ^md{ZH$~wpX²Y>_ËVoMrXoIrb MmMUr KoVbr OmVo. H$maU ZmoH$arXoVmZm 춳VrMo Vm§{ÌH$ H$m¡eë¶ qH$dm {d{eï> H$m_mMmH$b ømMr MmMUr Koʶm~amo~aM Vr 춳VrH$m¶m©b¶mVrb H$m¶©g§ñH¥$Vrer, ~Xbm§er {H$VnV OwidyZKoD$ eHo$b Vo ~Kmdo bmJVo. ñdV…À¶m MwH$m Pmë¶mg˶m H$~yb H$aʶmMm àm_m{UH$nUm d MwH$m XwéñVH$aʶmMr _mZ{gH$Vm AgUo _hËËdmMo AgVo. C_oXdmamZoñdV…Mo åhUUo _m§S>ʶm~amo~aM BVam§Mo åhUUo EoHy$ZKoUo _hËËdmMo AgVo, ˶mdê$Z Vmo J«mhH$m§À¶m VH«$matZmH$gm à{VgmX XoB©b Vo bjmV ¶oVo. EImXr Jmoï> nQ>VZmhr qH$dm {d{MÌ dV©ZmÀ¶m 춳Vrer JmR> nS>Vo VoìhmC_oXdmamMo dV©Z H$go hmoB©b, Vo ~KUo hm _wbmIVrMmhoVy AgVmo. ì¶dñWmnH$s¶ nXmgmR>rÀ¶m C_oXdmamMr_wbmIV KoVmZm C_oXdma BVam§da à^md nmSy> eH$VmoH$m? dmX{ddmXmMo àg§J VgoM {damoYmMr n[apñWVr¶eñdrnUo hmVmiy eHo$b H$s Zmhr? H$_©Mmè¶m§H$Sy>ZH$m_ H$ê$Z Koʶm~amo~aM àg§Jr ˶m§Zm gm§̂ miyZ KoB©bH$s Zmhr? Vo ~{KVbo OmVo.

    emim VgoM _hm{dXçmb¶mV {ejU KoVAgVmZm Zoh_r CËV_ JwUm§Zr CËVrU© hmoUmam EImXm{dXçmWu à˶j ì¶dhmamV, gm§gm[aH$ ~m~tV H$YrH$Yr AJXrM A¶eñdr Pmbobm {XgVmo. ˶mMoH$maU _mZgemñÌkm§À¶m _Vo ˶mMm ^mdZm§H$ H$_rAgy eH$Vmo. BVam§{df¶r {dMma H$aʶmV Aem춳Vs H$_r nS>V Agy eH$VmV.

    WmoS>Š¶mV Kar, H$m_mÀ¶m {R>H$mUr VgoM BVan[apñWVrV 춳VrÀ¶m Mm§Jë¶m ^mdZm§H$mMm ˶m춳Vrbm VgoM BVam§Zm ’$m¶Xm hmoD$ eH$Vmo.

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (11)

    ^m¡{VH$emñÌ qH$dm nXmW©{dkmZ hm {df¶

    gd©g‘mdoeH$ AgyZ, {MaH$mb {Q>H$Umam Amho.

    ˶mMdoir {ZgJm©Vrb ahñ¶m§Mm ôX KoUmao à^mdr

    gmYZhr Amho; åhUyZM ˶mMm OrdemñÌ,

    dZñnVremñÌ, agm¶ZemñÌ, Am¡Xçmo{JH$, d¡XçH$s¶,

    n¶m©daU, dmVmdaU, A§Vami Aem {d{dY

    Am§VaemIr¶ {df¶m§‘ܶo ‘w³V g§Mma hmoVmZm {XgV

    Amho. hr gJirM joÌo ^m¡{VH$emñÌm{edm¶ AnyU©

    AmhoV qH$~hwZm {d{dY CnemIm d emñÌm§Mr {Z{‘©Vr

    Am{U àJVr Ho$di ^m¡{VH$emñÌm‘wioM hmoV Amho.

    Oa doJdoJir V§Ìo d CnH$aUo ^m¡{VH$emñÌmZo {Xbr

    ZgVr Va ¶m {df¶m§Mm {dH$mg hmoD eH$bm ZgVm;

    åhUyZM EH$mo{Ugmì¶m eVH$mÀ¶m eodQ>r d {dgmì¶m

    eVH$mV ^m¡{VH$emñÌmZo ‘moR>rM ‘Ob ‘mabr d ho

    gܶm OrdemñÌ, dZñnVremñÌ,agm¶ZemñÌ, d¡XçH$emñÌ, n¶m©daU, A§VamiAem {d{dY {df¶m§‘ܶo ̂ m¡{VH$emñÌmMm ‘w³Vg§Mma hmoVmZm {XgV Amho.

    Am¡pîUH$, ndZ, gmJabmQ>m ¶m§nmgyZV¶ma hmoUmè¶m D$OmªZm H$mhrem ‘¶m©Xm ¶oD$bmJë¶m AmhoV. åhUyZM AZoH$ emñÌkgm¡aD$Om©, Zm{^H$s¶ D$Om© ¶m Anma§n[aH$D$Om©òmoVm§Mm gImob Aä¶mg H$aV AmhoV.{d{dY joÌmVrb g§emoYZm§‘wio ZdrZ V§ÌkmZCX¶mbm ¶oB©b d A»Io ‘mZdrOrdZM ~XbyZOmB©b ¶mV e§H$m Zmhr. Aem g§emoYZm§MmdoY ¶m boImV KoVbm Amho.

    {dkmZmVrb ^m¡{VH$sàdmgS>m°. g§O¶ T>mobo9325688837

    {díd H$doV KoVbo. AmYw{ZH$ {dkmZmMm nm¶m ˶m‘wio

    KQ²>Q> amodbm Jobm. ˶m‘wioM m̂¡{VH$emñÌmMr AñnîQ>er

    nmdbo hiyM EH${dgmì¶m eVH$mÀ¶m C§~aR>çmda

    ¶oD$Z R>onbr Am{U nwT>o Vr nmdbo doJmZo R>iH$ hmoVmZm

    {XgV AmhoV. {j{VOmdarb H$mhr g§emoYZmÀ¶m N>m¶m

    {dñV¥VnUo EH${dgmì¶m eVH$mV b§~mH$ma hmoV AmhoV.

    ˶mV àm‘w»¶mZo gm¡aD$Om©, Zm{^H$s¶D$Om©, H$H©$amoJ

    {ZXmZmMo V§Ì, h°S>́m°Z {M{H$Ëgm, A{Vgyú‘ {dkmZ-

    V§ÌkmZ, bmO© h°S>́m°Z H$mobm¶S>a, ݶw{Q>́Zmo Am°ãPd}Q>ar,

    n¥ÏdrgÑe J«h d naJ«hmdarb Ordg¥îQ>rMm emoY

    ¶m§Mm g‘mdoe Amho. ¶o˶m drg-n§Mdrg dfmªV ¶m

    nmD$bIwUm {ZpíMVM ñnîQ> d R>iH$ hmoUma AmhoV.

    ¶mMo nS>gmX ‘mZdrOrdZmda Imobda éOUma AmhoV

    EdT>o ‘mÌ {ZpíMV.

    Ajæ¶ D$O}À¶m emoYmV :-gm¡aD$Om© :-

    nma§n[aH$ d H$mhr Anma§n[aH$ D$Om© òmoVm§Zm

    AmVm ‘¶m©Xm AmhoV ho ñnîQ> Pmbo Amho. Am¡pîUH$,

    ndZ, Ob{dXçwV, nmʶmÀ¶m bmQ>m, O¡{dH$ ¶m

    ‘mܶ‘m§VyZ {Z‘m©U hmoUmè¶m D$O}bm H$mhrem ‘¶m©Xm

    ¶oD bmJë¶m AmhoV. ‘w»¶Ëdo D$O}Mr ŷH$ dmT>V

    AgVmZm ¶m ‘¶m©Xm R>iH$nUo OmUdy bmJë¶m.

    qH$~hwZm Am¡pîUH$ D$O}Mm dmna Am{YH$ à‘mUmV hmoV

    Agbm, Var ¶o˶m 40-50 dfmªV I{ZOgmR>m

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (12)

    g§nwîQ>mV ¶oUma Amho hr ‘mÌ dñVw{ñWVr Amho.

    åhÊymZM emñÌk gm¡a d Zm{^H$s¶ ¶m Anma§n[aH$

    D$Om©òmoVm§Mm gImob Aä¶mg H$arV AmhoV. gy¶© hm

    AI§S> D$Om© XoUmam òmoV AgyZ, ˶mMmM nyU© j‘VoZo

    dmna H$aʶmÀ¶m à¶ËZmV g§emoYH$ AmhoV. gj‘

    d H$m¶©j‘ gm¡aKQ>m§Mr {Z{‘©Vr ho gܶm emñÌkm§Mo

    ‘w»¶ ܶo¶ Amho. ¶mV {gbrH$m°Zgma»¶m AY©dmhH$

    nXmWm©Mm dmna H$ê$Z, n{hë¶m {nT>rÀ¶m gm¡aKQ>mMr

    {Z{‘©Vr H$ê$Z B{Vhmg KS>dbm. nU ˶mMr H$m¶©j‘Vm

    Mm§Jbr Agbr Var, ‘moR>çm à‘mUmV D$Om© {Z‘m©U

    H$aUo ‘hmJS>o R>ê$ bmJbo. åhÊymZ Xþgè¶m d {Vgè¶m

    {nT>rV A°‘’©$g {gbrH$m°Z, H°$S>{ZA‘ Q>oboam°BS> d

    H$m°na-B§{S>A‘ J°{bA‘ S>m¶goboZmB©S>gma»¶m g§¶wJmMm

    à^mdr dmna Ho$bm Jobm. {edm¶ ¶mVM S>m¶

    g|{gQ>mB©PMr g§H$ënZm éObr. Mm¡Ï¶m {nT>rV ‘mÌ

    H$m¶©j‘ Zgbo Var nm°{b‘a-Am°aJ°{ZH$ AmYm[aV

    S>m¶ g|{gQ>mB©g gm¡aKQ>m§Mr ‘w~bH$ d ñdñV XamV

    {Z{‘©Vr H$aUo e³¶ Pmbo. nU AmVm ‘mÌ gm¡aKQ>m§Mr

    gj‘ {Z{‘©Vr g§nyU© gm¡a ñno³Q>‘́ emofbm OmDZ,

    doJdoJio Wa d Z°ZmoQ>çy~Mm dmna H$aʶmda

    g§emoYH$m§Mm ^a Amho. ˶m‘wio CnbãY gm¡aD$O}Mm

    dmna nyU© j‘VoZo ^{dî¶mV

    e³¶ hmoUma AgyZ, H$mhr A§er

    D$O}Mr ^yH $ {Z píMVnU o

    ^mJdbr OmUma Amho.

    AUwD$Om© :-OJmMr D$O©oMr JaO nmhVm

    AUwD$Om© hmhr EH$ ‘moR>m n¶m©¶ gܶm Amnë¶mOdi

    CnbãY Amho. AOyZhr ¶wao{ZA‘, Wmo[aA‘Mo gmR>o

    ‘w~bH$ à‘mUmV CnbãY AmhoV Am{U ˶mMm

    Cn¶moJ {d{dY àH$maÀ¶m AUŵ Q²Q>>>çm§‘ܶo hmoD eH$Vmo

    Am{U Vem AUŵ Q²Q>>çm {dH${gV H$aUo hoM Iao

    AmìhmZ nwT>À¶m H$mimV Amho. AUwD$Om© hr

    ¶wao{ZA‘À¶m AUw{dI§S>Z à{H«$¶oVyZ ‘moR>çm à‘mUmV

    {‘i{dbr OmVo Am{U n¥Ïdrdarb gd© AUŵ Åçm ¶m

    AUw{dI§S>Z nX²Y>VrdaM Adb§~yZ AmhoV. nU

    ¶mVhr EH$ Xmof Amho. AUwD$Om© KoVmZm, àM§S>

    à‘mUmV {H$aUmoËgmar Zm{^H$s¶ H$Mam {Z‘m©U hmoVmo d

    ˶mMm {ZMam H$aUo hr ‘moR>rM S>moHo$XþIr hmoDZ ~gbr

    Amho. ˶mMr {dëhodmQ> bmdbr OmVo. nU Vmo amñV

    n¶m©¶ Zmhr ho emñÌkm§À¶m bjmV Ambo. H$maU

    dfm©J{UH$ AãOmdYr Q>Z Zm{^H$s¶ H$Mam {Z‘m©U

    hmoVmo¶. ¶mM H$Mè¶mMm nwZdm©na H$ê$Z AUwD$Om©

    {Z‘m©U H$er H$aVm ¶oB©b ¶mMm {dMma hmoD bmJbm;

    åhUOoM hm H$MamM B§YZmgmaIm dmnaʶmMr H$ënZm

    Ambr Am{U ˶mMo §̂OZ H$aʶmgmR>r Cƒ e³Vr

    Agboë¶m àmoQ>m°Z àdoJH$mMr H$ënZm ‘m§S>br. ¶mda

    Om o‘mZ o g§em o oYZ gwê$ AgyZ A°³gbaoQ >a

    S>´rìhZg~H«$sQ>rH$b {gñQ>‘Mm OÝ‘ Pmbm. ¶mV

    gmYmaU 240 ‘oJmd°Q>D$Om© Ano{jV

    AgyZ, ¶mn¡H$s 60 ‘oJmd°Q> àdoJH$

    Mmby R>odʶmgmR>r dmnabr OmD

    eHo$b d nwT>o gmV˶mZo D$Om©{Z{‘©Vr

    H$aUo e³¶ hmoUma Amho. AãOmdYr

    én¶o IM© H$ê$Z hr EH$ ‘moR>r

    Aj¶ D$Om© ^{dî¶mV {‘iy eHo$b.

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (13)

    ¶m ì¶{V[a³V VrZ Q>ß߶mVrb D$Om©{Z{‘©VrMm

    CnH«$‘ gܶm gwê$ Amho. H$maU OJm‘ܶo ^maVmV

    ‘moR>çm à‘mUmV ¶wao{ZA‘Mm gmR>m CnbãY Amho.

    ˶mgmR>r ^maVmbm ñdV…bmM V§ÌkmZ {dH${gV H$amdo

    bmJUma AgyZ, BVa Xoem§Mo ghH$m¶© {‘iUo XþamnmñV

    R>aUma Amho. H$maU BVa XoemZo V§ÌkmZ {dH${gV Ho$bo

    Va B§YZmgmR>r ˶m§Zm ^maVmdaM Adb§~yZ amhmdo

    bmJUma Amho Am{U ho namdb§~rnU ˶m§Zm ZH$mo

    Amho, nU {OX²XrZo ^maVr¶ emñÌk§mZr Jobr 25 df}

    VrZ Q>ß߶m§Mm CnH«$‘ AmIbm AgyZ, n{hë¶m

    AUŵ Q²Q>>rV ¶wao{ZA‘À¶m ‘mܶ‘mVyZ {dI§S>Z nX²>YVrZo

    D$Om© {Z‘m©U H$ê$Z, Xþgè¶m Q>ß߶mV Wmo[aA‘Mo

    {~«S>r§J H$ê$Z, ¶wao{ZA‘-233 ‘ܶo ê$nm§Va H$aʶmMr

    ¶moOZm Amho Am{U {Vgè¶m Q>ß߶mV ˶mMm dmna

    B§YZ åhUyZ {dI§S>Z nX²Y>VrZo D$Om©{Z{‘©Vr H$aUo

    e³¶ hmoUma Amho. gܶm XmoZ Q>ßno nyU© H$aʶmV

    Ambobo AmhoV. {Vgam Q>ßnm AOyZ H$mhr dfmªV nyU©

    hmoD$Z, nwT>rb hOma df} ZJʶ XamV AmnU

    D$Om©joÌmV ñd¶§nyU© hmoD Ago emñÌkm§Zm dmQ>Vo.

    n¥Ïdrdarb gd© AUŵ Q²>Q>çm ¶m ¶wao{ZA‘À¶m

    AUw{dI§S>Z nX²Y>Vrda Adb§~yZ AmhoV; nU

    AUwgå‘rbZ ^Q²>Q>r AOyZ {Z‘m©U hmoD eH$bobr

    Zmhr. ¶mV S>çwQ>o[aA‘ ho B§YZ åhUyZ dmnabo OmVo

    Am{U n¥Ïdrda ‘moR>çmà‘mUmV S>çwQ>o[aA‘ CnbãY

    Amho, nU AUwgå‘rbZ KS>dyZ AmUʶmgmR>r àM§S>

    Vmn‘mZmMr JaO ^mgVo. ˶mV {Z‘m©U hmoUmam

    ßbm‘m nH$Sy>Z R>odUo gܶmÀ¶m Hw$R>ë¶mhr nXmWmªZm

    e³¶ Zmhr. ˶m‘wio n¶m©¶mZo ‘moR>çm à‘mUmV D$Om©

    {Z‘m©U H$aUo e³¶ hmoV Zmhr. gܶm gy¶© hm EH$‘od

    AUwgå‘rbZmX²>dmao D$Om© {Z‘m©U H$aUmam Z¡g{J©H$

    òmoV AgyZ, àM§S >JwéËdmH$f©Um‘wio ßbm‘m nH$Sy>Z

    R>odUo e³¶ Amho; nU Varhr drg Xoe EH$Ì ¶oD$Z

    Q>moH°$‘°H$Mr {Z{‘©Vr H$ê$Z gwna H§$S>p³Q>̈JÀ¶m gmhmæ¶mZo

    àM§S> Mw§~H$s¶ joÌ {Z‘m©U H$ê$Z, ßbm‘m nH$Sy>Z

    D$Om© KoʶmMm à¶ËZmV AmhoV. nU ¶mV ‘moR>çm

    à‘mUmV nXmWmªVrb g§¶wJmÀ¶m Aä¶mgmMr Amdí¶H$Vm

    Amho. nU AUwgå‘rbZ ^Q²>Q>r PmbrM Va H$moQ>çdYr

    df} D$O}Mr JaO ^mJdy eHo$b EdT>o B§YZ

    S>çwQ>o[aA‘À¶m ñdê$nmV CnbãY Amho. hohr H$Xm{MV

    ^{dî¶mV à˶jmV ¶oD eHo$b.

    gm¡Oݶ: Illustration by Jan Kallwejt

    J«m’$sZ nXmWm©Mm P§PmdmV …-Iè¶m AWm©Zo J«m’$sZ nXmW© EH${dgmì¶m eVH$mbm

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (14)

    ‘moR>r XoU Amho Ago åhUm¶bm haH$V Zmhr. J«m’$sZ

    åhUOoM pX²>d{‘VrV Agbobm H$m~©Z AU§§yMm EH$‘od

    Wa. H$maU ˶mMr C§Mrhr EH$m AUwEdT>rM AgVo.

    AmVmn¶ªVMm hm gdmªV ge³V d nmVi nXmW©

    emoYbm Jobm Amho. ˶mMo lo¶ AWm©VM A±S>́ooOoB‘ d

    Zmodmogobmoìh ¶m§Zm OmVo. 2004 ‘ܶo A{Ve¶ gmo߶m

    nX²Y>VrZo J«m’$sZMr {Z{‘©Vr H$ê$Z ˶mMo Am¡pîUH$,

    Ñí¶, Bbo³Q>́m°{ZH$, ¶§m{ÌH$ d O¡{dH$ JwUY‘© H$‘mbrMo

    AgyZ àM§S> pñWa Agë¶mMo {gX²Y> Ho$bo. J«m’$sZMm

    dmna gd©M emñÌm§‘ܶo hmoV AgyZ, Amamo½¶ d

    gwa{jVVoMo ~hþ‘yë¶ Cn¶moJ J¥hrV Yabo AmhoV. ¶o˶m

    H$mhr dfmªV {ZpíMVnUo J«m’$sZda AmYm[aV KQ>H$m§Mr

    {Z{‘©Vr hmoD$Z {d{dY joÌmV ‘w³V g§Mma hmoUma Amho.

    ˶mV àm‘w»¶mZo A §̂J ñ‘mQ>©’$moZ, A§Jmda Kmbʶmg

    V§ÌkmZ¶w³V nmofmI, H«$sS>mCnH$aUo, doJdmZ MmO}~b

    ~°Q>arO, {H$aUmoËgmar H$Mam, {nʶm¶mo½¶ jma¶w³V

    nmUr, ^ì¶ ~wboQ>àw’$ A§JaIm, {MaH$mb {Q>H$Umao

    Am¡Xçmo{JH$ d§JU, bdMrH$ {dOoar, g§JUH$ MH$Vr,

    d¡XçH$s¶ emoY, {dOoda MmbUmao dmhZ, gm¡ae³Vr

    gmo~VM g§doXH$, gwna H°$n°{gQ>a ¶m§Mm g‘mdoe Amho.

    ‘mZdr earamMmhr Vm~m hm ^ì¶ nXmW© ¶o˶m H$mhr

    H$mimV KoD eHo$b.

    aoÊdr¶ nmVirdarb H$H©$amoJ{ZXmZmMo V§Ì :-gܶm ‘mZdr OrdZmV H$H©$amoJmMo g§H«$‘U

    ‘moR>çm à‘mUmV hmoV AgyZ, gm¡å¶ Vo H$R>rU ñdê$nmV

    ˶mÀ¶mV gmV˶mZo ~Xb d n[adV©Z hmoV Amho.

    H$mhr H$H©$amoJ Hw$R>ë¶mhr {M{H$Ëgobm XmX XoVmZm

    {XgV ZmhrV. åhUyZM emñÌk a³VmÀ¶m Z‘wݶmVM

    H$H©$amoJ{ZXmZ H$aʶmMo à¶ËZ H$arV AmhoV. ˶m‘wio

    J§̂ ra ñdê$n YmaU H$aʶmAmYrM ˶mMm {ZMam

    H$aUo e³¶ hmoUma Amho. ˶mgmR>r ga’o$g EZhmÝgS>

    a‘U ñno³Q>́moñH$monrMm Iw~rZo dmna H$aʶmMm à¶ËZ

    hmoVmo Amho. ¶mV boPa~r‘ dmnê$Z a‘U {dH$saU

    KS>dyZ, aoÊdr¶ nmVirdarb ‘m{hVr KoUo e³¶ hmoUma

    Amho d Xhm goH§$XmVM H$H©$amoJmgmR>r H$maUr ŷV

    AgUmao KQ>H$ H$iUma AmhoV. ho V§Ì A{Ve¶

    g§doXH$ d gj‘ AgyZ, ¶o˶m H$mhr dfmªV CnbãY

    gd© nX²YVtÀ¶m H$H©$amoJm§Mm S>oQ>m~og V¶ma Ho$bm

    OmUma Amho d ˶mAmYmao bdH$aM {ZXmZ hmoD$Z,

    ¶eñdr CnMma H$aUo e³¶ hmoUma Amho. ¶m{edm¶

    qgJb ’$moQ>m°Z {S>Q>o³eZ V§Ìhr {dH${gV hmoV AgyZ,

    EH$m H$H©$amoJ~m{YV noerMo B‘oqOJ H$ê$Z, emoY KoUo

    e³¶ hmoB©b d doirM Vr noer J§̂ ra ñdê$n YmaU

    H$aʶmAmYr {VMm Zm¶ZmQ> H$aVm ¶oB©b.

    gm¡Oݶ: Research Article by Di Wu et.

    al. doi: 10.1002/cbic.201900191

    h°S>́m°Z {M{H$ËgoMo {~Jwb …H$H©$amoJmMm {ZMam d Zm¶ZmQ >H$am¶bm {d{dY

    {H$aUm§Mm Cn¶moJ Iw~rZo hmoVmZm {XgVmo Amho. nydr© d

    AmOhr J°‘m {H$aUm§Mm Cn¶moJ Ho$bm OmVmo; nU

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (15)

    ^mam§{H$V ‘ybH$U åhUOoM Bbo³Q>́m°Z, àmoQ>m°Z

    ¶m§Mmhr Cn¶moJ AmVm emñÌk H$ê$ bmJbo

    AmhoV. Bbo³Q>ḿ°Z, àmoQ>m°Z {M{H$Ëgo‘ܶo àmoQ>m°Z

    OmñV à^mdr Agë¶mMo AmT>ibo. H$maU

    Bbo³Q>́m°ZMo dñVw‘mZ H$‘r AgyZ, earamV {dH$[aV

    hmoD$Z, BVa Mm§Jë¶m noetMmhr Vo Zm¶ZmQ>

    H$aVmV. nU àmoQ>m°Z ‘mÌ gai‘mJu OmD$Z bú¶ñWir

    D$Om© d ‘mÌm {dg{O©V H$aVmo Am{U H$H©$amoJm§À¶m

    noetMm Zm¶ZmQ> H$aVmo. AmVm ‘mÌ àmoQ>m°Z EodOr

    ‘ybÐì¶o dmnaʶmMr g§H$ënZm nwT>o ¶oD$ bmJbr Amho.

    ˶mV H$m~©Z ‘ybÐì¶mMm dmna à^mdrnUo hmoD eH$Vmo

    Ago emñÌkm§Zm dmQ>Vo. H$maU H$m~©Z ‘ybÐì¶mMo

    dñVw‘mZ àmoQ>m°Znojm ~mam nQ>rZo AgyZ, ˶mMr D$Om©

    eodQ>À¶m àdmgmV CËg{O©V hmoVo. åhUyZM Imobda

    Agbobr H$H©$amoJmMr JmR >>Mm§Jë¶m noer A~m{YV

    amIyZ ZîQ >H$aʶmMr j‘Vm H$m~©Z Am¶Z‘ܶo Amho.

    ¶mbmM ~°«J H$ìh© Agohr åhUVmV. ¶m ì¶{V[a³V

    ‘mZdr eara ho hm¶S>ḿoOZ, Am°p³gOZ, H$m~©Z Am{U

    Zm¶Q>ḿoOZ ¶m ‘ybÐì¶m§Zr ~Zbobo AgyZ, ~mhoarb

    H$m~©Z Am¶Z ˶mV ghOnUo gm‘mdbo OmVmV.

    ¶m{edm¶ H$m~©Z Am¶ZÀ¶m gmhmæ¶mZo EH$m

    H$H©$amoJnoerbm hþS>Hy$Z, ~mhoê$ZM Zm¶ZmQ> H$aUo e³¶

    hmoUma Amho. ¶o˶m H$mhr dfmª‘ܶo H$m~©Z{M{H$ËgoMm

    dmna dmT>Uma Amho Am{U H$m~©ZEodOr Am°p³gOZ

    Am¶ZMmhr dmna emñÌk H$aʶmMm à¶ËZ H$aUma

    AmhoV. gd© àH$maÀ¶m d {Vgè¶m Q>ß߶mVrb H$H©$amoJmMr

    {M{H$Ëgm ¶m‘wio ¶ímñdrnUo H$aUo e³¶ hmoUma Amho.

    gm¡Oݶ : Heidelberg Ion-Beam Therapy Center

    A{Vgyú‘ {dkmZ d V§ÌkmZ …^{dî¶mVrb d EH${dgmì¶m eVH$mVrb {dkmZ

    åhUyZ AmO ¶m emñÌmH$S>o d V§ÌkmZmH$S>o nm{hbo

    OmVo. Z°Zmo åhUOo A{Vgyú‘ V§ÌkmZ. ¶mV nXmWm©Mo

    ~moQ>mda ‘moOʶmBVnV AUy EH$Ì AmUyZ R>amdrH$

    gmMo~X²Y> AmH$mamV ~g{dUo ¶mbmM Z°ZmoemñÌ qH$dm

    V§ÌkmZ åhUVmV. ‘rQ>aMm EH$ AãOm§e ^mJ

    (10-9 ‘rQ>a) ¶mVM ‘moR>çm nXmWm©Mm AmH$ma Z°ZmoV

    Ho$bm AgVm, nXmWm©Mo JwUY‘© H$‘mbrMo ~XbVmV ho

    {gX²Y> Pmbo. ‘w»¶V… {dXçwVdhZ, CîUVmdhZ,

    àH$menamdV©Z, M§w~H$s¶ a§J, àH$me B˶mXr JwUY‘mªMm

    g‘mdoe Amho. g§JUH$, {dXçwV CnH$aUo, na‘mUy

    joÌ d d¡XçH$s¶ joÌmV Z°Zmo nXmWmªMo Cn¶moJ ‘moR>çm

    à‘mUmV AmhoV. d¡XçH$emñÌmV àm‘w»¶mZo earamVrb

    öX¶, ‘|Xÿ, ¶H¥$V, ’w$â’w$g, {H$S>Zr ¶mgma»¶m

    Ad¶dm§darb amoJm§da Z°ZmonXmWm©Zo CnMma H$aVm ¶oD$

    eH$Vrb. ¶mV A{Vgyú‘ AmH$mamMo d {d{eîQ>

    noetZm AmoiIUmao nXmW©, {dH$mam§da Am¡fYmX²>dmao

    nm ohm oMdUo e³¶ hm oUma Amho. ‘w»¶Ëdo

    Am¡fYñdê$nmVrb Z°ZmoH$U H$m~©ZÀ¶m A{Vgyú‘

    Zir‘ܶo ^ê$Z B§Oo³eZX²>dmao XoD$Z earamV ¶mo½¶

    {R>H$mUr CnMma H$aVm ¶oUma AmhoV. ’$³V

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (16)

    H$H©$amoJnoerbm {MH$Qy>Z amhrb Ago Z°ZmoH$U emoYʶmV¶oV AgyZ gmoZo, Mm§Xr d AY©dmhH$ nXmWmªMm Cn¶moJnS>VmiyZ nm{hbm OmV Amho. {edm¶ àmaUo Q>mHy$ZZ°Zmo H$Um§À¶m gmhmæ¶mZo H$H©$amoJmÀ¶m noer OmiVm¶oUma AmhoV. ¶m‘wio ‘mZdmbm OrdZXmZ {‘iʶmg‘XV hmoB©b. {edm¶ A{Vgyú‘ H$Um§À¶m gmhmæ¶mZoà¶moJemioV noetMr {Z{‘©Vrhr e³¶ Amho d ~mXPmboë¶m noer ¶m Z°Zmo nXmWm©Zo ~XbVm ¶oUma AmhoV.¶m{edm¶ A{Vgyú‘ ¶§Ì‘mZd{Z{‘©VrMo ܶo¶ emñÌkm§ZrCamer ~miJbo Amho. Xhm AUy§Mm ¶§Ì‘mZd, ¶mbmMZ°Zmoãg åhUVmV. Vmo ^{dî¶mV {ZpíMV ‘mZdmÀ¶mearamMm Vm~m KoUma AgyZ, H$m‘ H$aVm H$aVm J§̂ raAmOmam§da CnMma ghOnUo H$aUma Amho. ‘Zwî¶OrdZgwIX hmoUma Agbo Var, Z°Zmo ¶§Ì‘mZd Z§Va earamVH$go dmJVrb ¶mMr OmU AOyZhr emñÌkm§Zm Zmhr.¶mVyZM Z°ZmoQ>m°³grgrQ>rMm OÝ‘ Pmbm Amho.

    gm¡Oݶ: Berkeley lab news centerbmO© h°S>ḿ°ZH$mobm¶S>a …

    2012 ‘ܶo ‘hmH$m¶ D$Om© AgUmao XmoZ àmoQ>m°Z~r‘ EH$‘oH$m§da AmXiyZ, ‘hmñ’$moQ>m§Mm B{Vhmg {Z‘m©UHo$bm Jobm d ˶mVyZ {h½O ~mogm°Z ‘ybH$Um§À¶mdoYmnmR>monmR> {díd {Z{‘©VrMo H$moS>o, H¥$îU{dda d BVadoJdmZ Hy$bH$Um§Mm emoY KoʶmV Ambm. AOyZhr˶mMo n¥ÏWH$aU Mmby Amho. ZwH$VmM emñÌk§mZr bmO©

    h°S>́m°ZH$mobm¶S>aÀ¶m gmhmæ¶mZo {eímmMo AUy, àH$memÀ¶mdoJmbm àdo{JV H$aʶmV ¶eñdr Pmbo AmhoV. hrMmMUr d à¶moJ A{Ve¶ CËgmhdY©H$ AgyZ, H¥$îUnXmWmªgmo~VM ZdrZ nXmWmªMm emoY KoʶmgmR>r Cn¶w³VR>aUma AmhoV. bmO© h°S>́m°ZH$mobm¶S>a hm àdoJH$, àmoQ>m°Z~r‘ àdo{JV H$aʶmg àM{bV AgyZ, 27 {H$. ‘r.narK Agboë¶m bm§~ Q>Zob‘YyZ àdm{hV H$ê$Z, {‘lUKS>dyZ AmUbo Am{U {d{MÌ d {dñ‘¶H$maH$ ‘ybH$Um§MmemoY KoVbm Jobm. H$Xm{MV {h½O ~mogm°Zgmo~VM,EImXm àH$memÀ¶m doJmnojm OmñV doJmZo YmdUmam‘ybH$Uhr emoYbm OmD$ eHo$b. Ago Pmbo Va ¶o˶mH$mimV ˶mda AmYm[aV doJio V§ÌkmZ {Z‘m©U hmoD$Zho {díd A{YH$ Odi Ambobo Agob. {edm¶ H¥$îUnXmWmªMm doY KoD$Z, doJù¶m D$Om©òmoVm§Mm Aä¶mghmoVmZm {XgVmo Amho. ¶mVyZM J°‘m ’°$³Q>ar, å¶wAm°Z~r‘Mr {Z{‘©Vrhr e³¶ Amho. nwT>Mm Q>ßnm ‘mÌ â¶wMag³¶w©ba H$mobm¶S>aMm AgyZ, ˶mMm narK 80 {H$.‘r.AgUma Amho. ¶mMm ‘w»¶ hoVy H¥$îUnXmWm©ì¶{V[a³VdñVy, à{VdñVy, ݶw{Q>́ZmoMo òmoV d {dñVm[aV D$O}MmemoY hm Amho. hm A{Ve¶ ^ì¶ d ‘hËËdmH$m§jràH$ën AgyZ nwT>rb nÞmg dfmªV {dídmVrb ahñ¶o~maH$mB©Zo emoYUo ˶m‘wio e³¶ hmoUma Amho.

    gm¡Oݶ : Supersize symmetry. MaximilienBrice/CERN

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (17)

    n¥ÏdrgÑe J«h d naJ«hmdarb Ordg¥îQ>rMm emoY…-‘mZd Zoh‘rM ñdV…bm

    Agwa{jV g‘OV Ambobm Amho,åhUyZ n¥Ïdr J«hmbmhr H$YrH$mir Z¡g{J©H$ AmnËVtMmgm‘Zm H$amdm bmJUma AmhoAm{U ˶mVyZ n¥ÏdrMm ZmehmoD$ eHo$b Aer ^rVr ‘mZdmbm Amho. {edm¶g§emoYZmVyZ gy¶©hr H$YrZmH$Yr D$Om© XoʶmMo W§m~dUmaAmho hohr g˶ ‘mZd OmUyZ Amho. ‘J ‘mZd dgOrdg¥îQ>rMo H$m¶? ¶mM YmaUoVyZ ‘mZd AdH$memVPon KoD$Z n¥ÏdrgÑe J«hm§Mm emoY gmV˶mZo KoVAmho. Zmgm, Bòmo, ¶wamo{nAZ ñnog EOÝgrMm ¶mV‘hËËdmMm gh^mJ Amho. AZoH$ àH$medf©o XÿaAgUmè¶m n¥ÏdrÀ¶m dmVmdaUmer OwiUmè¶m J«hm§MmdoY d emoY KoʶmV ¶e {‘imbo Amho. nU XþOmoam{‘iV Zmhr¶o. ‘mZdr ñWbm§VamMm ^mJ Z§VaMm. nUàW‘ n¥ÏdrgÑe J«hm§À¶m emoYmgmR>r emñÌk§mZr {d{dY‘mo{h‘m am~{dë¶m AmhoV. H$Xm{MV ^{dî¶mV EImXm{‘iVmOwiVm J«h gmnSy>hr eHo$b. ¶m ì¶{V[a³VnaJ«hmdarb Ord AWdm E³ñQ>́m Q>oao³Q>́rAb bmB©’$MmemoY ‘mZdmH$Sy>Z nydunmgyZ hmoV Amho. ˶m‘wio "goQ>r'hm àH$ën AmYrnmgyZM H$m¶©erb Amho. naH$s¶åhUOoM n¥Ïdrì¶{V[a³V J«hm§darb OrdmUy, n¥Ïdr~mhoarb dmVmdaU, gy¶©‘m{bHo$Vrb J«h Am{U ¶m{dídmV Á¶mV AãOmdYr Zwg˶m AmH$meJ§Jm AmhoV˶mV e³¶Vm {H$Vrer AgUma? nU ’«°$H$ S>´oH$ ¶m§Zrg‘rH$aU ‘m§Sy>Z hr e³¶Vm Amdm³¶mV AmUbr

    Amho. ˶m‘wioM emñÌk ¶m e³¶VoMm nmR>nwamdm

    H$arV AmhoV. ‘ܶ§VarÀ¶m

    H$mimV "goQ>r' àH$ënmMo H$m‘

    W§S>mdbo hmoVo nU ‘ܶ§Var

    pñQ>’$Z hm°H$s̈J ¶m§Zr nwÝhm

    ^m{H$V Ho$bo d a{e¶mVrb

    EH$m AãOmYremZo "goQ>r'

    àH$ënmbm AW©nwadR>m Ho$bm. ˶m‘wio emñÌk nwÝhm

    Omo‘mZo g§emoYZ H$m¶m©bm bmJbo AmhoV. H$Xm{MV

    H$mhr dfmª‘ܶo {ZpíMVM Ordg¥îQr>Mo g§Ho$V {‘iy

    eH$Vrb Aer Amem àH$ënmVrb emñÌkm§Zm dmQ>Vo

    Amho. Aer Ordg¥îQ>r CXçm IaoM nwT>çmV Ambr Va

    H$m¶? ¶mMo CËVa gܶmVar emñÌkm§Odi Zmhr.

    ^m¡{VH$emñÌmVrb ‘¡bmMm XJS> R>aUmao ho

    àH$ën d g§emoYZ AWH$ n[al‘ H$ê$Z nwT>o OmV

    AmhoV. nm¶m Va ^³H$‘ Pmbm Amho. nwT>o {dídmMr

    d n¶m©¶mZo nXmWm©Vrb {d{dY ahñ¶m§Mm CbJS>mhr

    hmoUma Amho. {edm¶ ¶m g§emoYZmVyZ EImXçm

    ZdV§ÌkmZmMm CJ‘ hmoD$Z ‘mZdr OrdZM ~XbyZ

    OmUma Amho d {dídmMm narK Q>ß߶mV ¶oUma Amho.

    ’$³V ‘mZd ¶m ~Xbmg d V§ÌkmZmÀ¶m ‘mZ{gH$VoÀ¶m

    AmYmamda H$gm gm‘moam OmUma Amho ho OmUyZ KoUo

    amoMH$ R>aUma Amho. H$maU H$mbmZwê$n ‘mZdr OZwH$mV

    ~Xb hmoD$Z, Am‘ybmJ« ~Xb hmoVmZm {Xgob d EH$

    doJir àOmV {dkmZV§ÌkmZm‘wio CX¶mg ¶oD$ eHo$b

    EdT>o ‘mÌ {ZpíMV.

    gm¡Oݶ : Image from GETTY

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (18)

    g‘ag ìhm

    gm{h˶mV Ogo Zdag AgVmV; VgoM OrdZmVXoIrb Vo AgVmVM. nU ˶m§Mr AmoiI hr doirMìhm¶bm hdr. VaM ˶mVrb agñdê$n AmZ§XMmIVm ¶oD$ eH$Vmo. qMVm_Ur Odi AgyZhr VmoOa XJS> g_Obm Jobm Agob Va, ˶mMm Cn¶moJVmo ~miJUmè¶m 춳Vsg hmoUma Zmhr. AmnboAm¶wî¶ ho g_agVoZo CËgd ~Zdm¶Mo H$s, {ZagVoZo,CX²d>oJmZo ÌmJm, {MS>{MS> H$ê$Z H«$moY¶w³V aQ>mi~Zdm¶Mo ho Amnë¶mM hmVr Amho. ag H$moUVmhrAgmo Vmo ¶mo½¶ AWm©V g_ à_mUmV, ¶mo½¶ doir,¶mo½¶ H$m¶m©V OrdZmV A§Jr ~mUVm Ambm Va OrdZ~hê$Z OmVo. ZmhrVa {Zag, C{X²d>¾ _mUgo Amnë¶mOrdZmV gVV CXmg amhÿZ Ambobm à˶oH$ jU nwT>oT>H$bV AJXr aQ>minUo Xw…I gmogV OJVmV.Amnbo H$moU˶mhr H$m_mV H$YrM bj ZgVo, à˶oH$H$m_ ho AmoPo åhUyZM AmnU ˶mH$So> nmhÿ bmJVmoV|ìhm AJXr ˶mM jUr {ZagVm, C{X²d>¾Vm,CX²d>oJ, Xw…I OÝ_mbm ¶oVmV. joÌ H$moUVohr AgmoOrdZmV g_agVog AZݶgmYmaU _hËËd Amho. hrg_agVm OnUo, à˶oH$ Mm§Jë¶m Jmoï>rV éMr XmIdyZ˶mV g_ag hmoUo hr gwX²Ym EH$ H$bmM Amho. VrAdJV AgUmar 춳Vr gX¡d AmZ§Xr AgVo.

    nadm Zoh_rà_mUo _r B¶ËVm 8dr À¶m dJm©daJobmo. gH$miMr àgÞ doi hmoVr. A§Jmbm ~moMar

    joÌ H$moUVohr Agmo OrdZmV g_agVogAZݶgmYmaU _hËËd Amho. hr g_agVmOnUo, à˶oH$ Mm§Jë¶m Jmoï>rV éMr XmIdyZ˶mV g_ag hmoUo hr gwX²Ym EH$ H$bmMAmho. Vr AdJV AgUmar 춳Vr gX¡dAmZ§Xr AgVo.

    W§S>r ñne© H$aV hmoVr. A§JmVrb ñdoQ>a D$~ {Z_m©UH$aV hmoVo. _m¶m _amR>r {df¶mÀ¶m AܶmnZmMmEH$ ^mJ åhUyZ _r AmO EH$ dJ©H$m¶© Xçm¶À¶m{dMmamZo _wbm§Zm døm H$mT>m¶bm gwMdbo. Am{U˶m§Zm CX²X>oeyZ _m¶m Zoh_rÀ¶m IS>çm Am{U C§MAmdmOmV åhUmbmo, ""_wbm§Zmo, Mbm døm H$mT>m. _r{Xboë¶m {df¶mda Vw_Mo ñd_V _bm XmoZ nmZmV{bhÿZ XmIdm.'' ¶m _m¶m ~mobʶmda EH$m{dXçm϶mªMm Moham AJXrM nS>bm. Vmo Moham_m¶m S>moù¶m§Zr AMyH$ nH$S>bm. _r ˶mÀ¶mOdiOmV ˶mbm åhUmbmo, ""H$m ao ~mim? AmËVm _rEH$m {df¶mda dJm©V gdmªZm CX²X>oeyZ, døm H$mT>mAm{U ñd_V boIZmgmR>r gwédmV H$am Ago åhUmbmoVoìhm VwPm Moham _bm nS>bobm dmQ>bm. {deofåhUOo, EdT>çm gH$miÀ¶m àgÞ dmVmdaUmV ~mH$sBVa gJù¶m _wbm§Zr CËgmhmZo XßVamVyZ døm noZH$mTy>Z {bhm¶bm XoIrb gwédmV Ho$br Am{U Vy _mÌC{X²d>¾ Pmbmg. H$mhr AS>MU Amho H$m? KarAmB©, ~m~m, XmXm, VmB© Hw$_mer VwPo ^m§S>U dJ¡aoPmbo¶ H$m? dJm©V H$moUm {_Ìmer ^m§S>U Pmbo H$mVwPo? VwPm Moham gH$mir gH$mir EdT>m nS>bobmH$m?'' Voìhm ˶mZo ""Zmhr ga H$mhr Zmhr. Ag§MAmnb§ ghO.'' Ag§ Vmo åhUmbm. _r nwÝhm nwÝhm˶mbm ˶mÀ¶m ZmamOrMo, CXmgrZVoMo H$maU {dMmaboVoìhm dma§dma ˶mZo ""H$mhrM Zmhr ga Ag§MAmnb§ ghO'' Ag§M CËVa nwÝhm nwÝhm {Xb§. Z§Va‘mÌ ‘r AmoaSy>ZM {dMmabo, ""Aao, _J KarH$moUmer ^m§S>U Pmbo Zmhr, dJm©V H$moUmer ^m§S>UPmbo Zmhr, _J _r AmVm boIZH$m¶© {Xë¶mZ§VaVw¶m Mohè¶mda Aer C{X²d>¾Vm, {ZagVm H$mngabr Amho? H$mhr AS>MU Amho H$m?'' _m¶m

    ‘mYd S>mHo$9730115620

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (19)

    àíZmZo _mÌ Vmo Mm§JbmM Jm§Jê$Z Jobm Am{U{X²d>é³VrZo åhUmbm ""gm°ar ga, gm°ar ga.'' Ia§ Vagm°ar ga ho CËVa ˶mÀ¶mH$Sy>Z _bm A{O~mVAno{jV ZìhVo. H$maU ˶mMr H$mhrhr MyH$ PmbobrZìhVr.nwT>o _r _m¶m AmdmOmMr nQ²Q>>r EH$X_Imbr AmUV AJXr ào_mZo g§dmX gmYV ~mobybmJbmo. ""Aao ~mim {ejH$mH$So> EH$mJ«VoZo bjXoD$Z g_agVoZo, AmdS>rZo {eH$ë¶mg {eH$Uo hoghO Am{U AmZ§XXm¶r hmoVo. ghO, CJmM em§VC{X²d>¾ amhʶmnojm H$moU˶mhr H$maUm{edm¶ H$moU˶mhrJmoï>rV ghO CJmM, éMr XmIdbr, g_ag hmoVmAmbo Va Amnbo OrdZ AmZ§XmZo COiyZ {ZKob. ho~K, AmZ§Xr _ZmVM AmZ§Xr {dMma amhVmV. AmZ§Xr{dMmaM _mUgmbm gwI, g_mYmZ XoVmV.'' VoìhmVmo hgbm Am{U åhUmbm. ""hmo! ga, Z³H$sM.BWyZ nwT>o _r Zoh_r {eH$VmZm g_ag hmoD$Z EH$mJ«VoUo,VÝ_¶VoZo, AmdS>rZo bj XoD$Z AmZ§Xr amhʶmMmà¶ËZ H$arZ.'' _r nwT>o ˶mbm åhUmbmo, ""~mim,dmQ>çmbm Amboë¶m H$m_mV g_ag hmoVm ¶m¶bmhdo.'' nU _r AJXr _OoV Amho. AmnU H$goAmhmV? Ag§ AJXr àgÞ _wÐoZo IiIiyZ gm§JV_Z_moH$io hgUmao d gX¡d H$maUm{edm¶ CJmMAmZ§Xr amhUmao Amnë¶mn¡H$s {H$Vr OU AgmdrV.OJʶmVrb g_agVmM hadVo Amho! Ia§M hm àíZÁ¶mZo-˶mZo ñdV…bmM Amdí¶ {dMmam¶bmM hdm,H$s _r Ia§M _mP§ OrdZ g_agVoZo OJVmo¶? OoCËVa ¶oB©b VoM Vw_M§ à{Vq~~ hmo¶. gH$mir CRy>ZA§Kmoi (ñZmZ Zmhr ~a§) H$am¶bm ~mWê$__ܶoàdoe H$aVmM {MS>{MS>, C{X²d>¾Vm, {ZagVm, CX²d>oJ,Xw…I nmʶmÀ¶m ~mXbrVyZ à˶oH$ Vm§ã¶m~amo~a A§JmdanSy> bmJVo. H$mb nona dmbm ’$maM C{eam Ambm._bm Mhm~amo~a nona dmMm¶bm bmJVmo Vmo H$mb{_imbm Zmhr. AmO {_iob H$s Zmhr Hw$Umg R>mD$H$?_mPr gH$mi Mhm~amo~a dV©_mZnÌmVrb ’«§$Q> noOÀ¶mhoqS>J dmMë¶m{edm¶ gwê$ hmoV Zmhr. ho ˶mbm H$moU

    gm§JUma! ˶mbm H$m¶ _m¶m ^mdZoMr qH$_V Amho.nonadmbm Oam OmñVM eo’$mabm Amho. hëbr Zoh_rMCera H$aVmo¶. ~KVmoM ˶mÀ¶mH$So> AmO. Mm§JbmIS>gmdVmo.(BH$So> Am§Kmoi _mÌ gwê$M Amho.) AmOgwX²Ym ~m°g ~hþVoH$ H$mbMr Anwar H$m_o Z Pmë¶m_wiogJù¶m ñQ>m’$_ܶo Q>mHy$Z ~mobUma ~hþVoH$ ˶mVCera Pmbm Va Q>mo_Uohr _maUma. nmʶmÀ¶m à˶oH$Vm§ã¶mVyZ ÌmJm, {MS>{MS>, CX²d>oJ S>moŠ¶mda AJXr^S>m^S>m H$mogiZ S>moŠ¶mV àdoe H$ê$ nmhVmo¶. bjMZmhr Am_Mo A§KmoirV. A{O~mV Am§Kmoi qH$dm ñZmZhm EH$ {dYr Amho Am{U Vmo {dYrnyd©H$ Pmbm nm{hOo.ho Am_À¶mn¡H$s {H$Vr OUm§Zm R>mD$H$ Amho. ¶màH$mamZonmʶmÀ¶m W|~m ~amo~a ËdMoVrb g§doXZm Om½¶m H$emhmoVrb. Am§KmoirÀ¶m AmZ§XmV g_ag hmoVm AmboZmhr Va Vmo A§KmoirV XS>bobm gwßV AmZ§X Amåhmbm{_iob Var H$gm. Amåhr ¶m AmZ§XmnmgyZ _wH$Vmo¶H$m? Va Am_Mr A§KmoirVrb g_agVmM hadVoAmho!

    Hw$ʶm _ܶ_dJu¶ (lr_§V Hw$Qw>§~ CXmhaUmgmR>rXoIrb ZH$mo, H$maU EH$Ì ¶oD$Z OodUo hmoVmV H$sZmhr ho {ZpíMV gm§JVm ¶oUma Zmhr åhUyZ _ܶ_Hw$Qw>§~M ~ao Amnbo.) nU AOyZ _ܶ_dJu¶ n[admamVg§Ü¶mH$miÀ¶m OodUmÀ¶m doir gd©OU Q>rìhr bmdyZOodU H$aVmV. Iao Va OodVmZm Q>rìhr nmhÿM Z¶o.nU KamoKar OodVmZm Q>r. ìhr. nmhʶmMm _moh _mÌAmdaVm AmdaV Zmhr. Agmo! {Xdg^amÀ¶mH$m_H$mOmMm WH$dm KmbʶmgmR>r, Hw$Qw>§~mVrbgXñ¶m§er _Z_moH$ù¶m Jßnm§M§ ì¶mgnrR> åhUOo hogm¶§H$miMo OodU ! VmQ>mVrb ^mOr ^mH$ar Am{Udm’$miboë¶m daU-^mVm~amo~a EH$_oH$m§er g§dmXgmYV Vmo nañnam§Mo ào_ AmngwH$M EH$_oH$m§À¶mnmoQ>mV AJXr öX¶mV OmD$Z ~gVo. ¶m OodUm_wionañnam§{df¶rMo ào_ A{YH$M KQ²Q>> hmoVo. nU hëbrOdinmg à˶oH$ Hw$Qw>§~mV g§Ü¶mH$miÀ¶m OodUmdoirQ>rìhr Am°Z H$ê$Z n[admamVrb gJù¶m§Mo S>moio

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (20)

    Q>rìhrH$So> AgVmV Am{U Vm|S> Am{U hmV JnJw_mZ˶m§Mr H$m_o H$aV AgVmV. g§dmX Iw§Q>bobm AgVmo.Wmoam_moR>çm§Zm ¶mM n§Yam drg {_{ZQ>mÀ¶m A_yë¶doioV EImXo _amR>r ݶyO M¡Zb nhm¶Mo AgVo.KamVrb _{hbm dJm©g EImXr ZmdmObobr _amR>r_m{bH$m nmhm¶Mr AgVo. Hw$ʶm AmOmo~m§-AmOtZmH$Wm H$sV©Z àdMZ Am{U bhmZ½¶m§Zm H$mQy>©Z emonmhm¶Mm AgVmo. (na§Vw Q>rìhr EH$ AZ M°ZbAZoH$ Agë¶mH$maUmZo Hw$Urhr g_agVoZo EH$ M°ZbOodU hmoB©n¶ªV nmhÿ eH$V Zmhr.) à˶oH$mMo AmMma-{dMma {^Þ, AmdS>r-{ZdS>r {^Þ Agë¶mZo Omo-Vmo[a_moQ> gmR>r EH$_oH$m§er ^m§Sy> bmJVmo Am{U jUmVdmVmdaU VmnVo. ¶mV H$Yr Ooð>m§Mm BJmo, bhmZ½¶m§MmhQ²Q>>, _{hbm§Mm AmJ«h Ag§ ~a§M H$mhr ho dmVmdaUVmnʶmg H$maUr ŷV AgV§. eodQr> OodU§ CaH$brOmVmV nU g_agVoA m̂dr _mUg§ Q>rìhr H$m¶©H«$_mVrb

    AmZ§XmnmgyZ d nañnam§er hmoUmè¶m g§dmXm nmgyZd§MrV amhVmV. g_agVmM hadVo Amho! Q>r.ìhr.nmhUo gmoS>m. Amåhr Am_Mo OodUhr AdYmZ XoD$Zbjnyd©H$ g_agVoZo H$ê$ eH$V Zmhr. hr Ka Ka H$sH$hmZr Amho. g_agVmM hadVo Amho! hr g_agVmhadë¶mZo OodUmV, dmMʶmV, nmhʶmV, ImʶmV,{nʶmV, IoiʶmV, EoH$ʶmV, JmʶmV Am{U AJXrPmonʶmVgwX²Ym _mUg§ EH$mJ« hmoD$ eH$V ZmhrV. ¶mg_agVo A^mdr à˶oH$ Jmoï>rV gwßVmdñWoV XS>bobmag d ˶mMm AmZ§X AmnU KoD$M eH$V Zmhr. hrg_agVm Zoh_r ñdV… AmZ§X XoUmar d Xwgè¶m§ZmhrAmZ§X dmQ>Umar AgVo. åhUyZ N>moQ>çm N>moQ>çmJmoï>rVrb _moR>m AmZ§X hm H$moU˶mhr Jmoï>rV AmnU{H$Vr g_ag hmoVmo. ¶m dê$ZM R>aV AgVo.

    dmMH$m§Mo A{^àm¶{ejUm‘wio ‘mUgmbm àJë^ Am{U g‘§Og ~Z{dʶmMo H$m¶© KS>Vo. àJë^

    g‘mOm‘wio g‘W© amï>́mMr {Z{‘©Vr hmoVo. AmYw{ZH$ OJmVrb gd© àH$maMr AmìhmZoñdrH$maʶmMr j‘Vm {dXçm϶mª‘ܶo {Z‘m©U H$aʶmgmR>r {ejH$ à¶ËZ H$aVmV. CX¶mMm^maV ‘hme³Vr ~Z{dʶmgmR>r ZdrZ {nT>r H$m¶© H$arV Amho. H$moamoZm gmaIo amoJ, {dfmUy

    ngê$ Z XoʶmgmR>r gdmªZrM ñdV:Mr d BVam§Mr H$miOr KoVbr nm{hOo. bm°H$S>mD$Z ‘ܶo Am°ZbmB©Z{ejUm‘wio Aܶ¶Z-AܶmnZ à{H«$¶o‘ܶo ZdZdrZ ~Xb nmh¶bm {‘imbo. Zmoìh|~a 2020Mm A§H$ dmMbm.

    "bm°H$S>mD$Z‘Yrb ‘§S>imMo H$m¶©' hm g§JrVm AYmnwao ¶m§Mm boI dmMbm. OmXm Vmg H$m‘ H$ê$Z B.10dr d B. 12 dr Mo {ZH$mb doioda bmdʶmgmR>r à¶ËZ Ho$bo. "W|~ AmO hm nmʶmMm' ¶m B¶ËVm7 dr H${dVoMo àm. ‘rZb ¶odbo ¶m§Zr Ho$bobo agJ«hU dmMm¶bm {‘imbo. C{‘©bm amdV ¶m§Zr ^maVr¶ bmoH$V§Ì¶m~X²Xb qhXr‘YyZ boI {b{hbm Vmo XoIrb AmdS>bm. VgoM ^maVr¶ {dkmZ {ejU Am{U g§emoYZ g§ñWm(Am¶ga) ~X²XbMr n[anyU© ‘m{hVr ZraOm XenwÌo ‘°S>‘ ¶m§Zr dmMH$m§g‘moa R>odbr.

    "AmnQ>o àemboVrb A{^Zd CnH«$‘', "doY ^md{ZH$ ~wpX²>Y‘ËVoMm', "gm¶~a g§ñH$ma', "‘wbm§À¶m ‘ZmVS>moH$dy¶m', "H$boX²>dmao CnOr{dHo$Mo ‘mJ©', "~mb{XZ', "J{UVgy¶©̂ mñH$amMm¶© OrdZg‘¥X²YrÀ¶m dmQ>m',"Some Hints for spelling in English' ~X²XbMo ho gd©M boI dmMZr¶ AmhoV. {ejU g§H«$‘UÀ¶m ‘bn¥ð>mdaAm°ZbmB©Z gw{dYm§~X²Xb gm§{JVbobo Amho. Am°ZbmB©Z gw{dYm Á¶m§À¶mH$S>o Zmhr ˶m§Mo boI, à{V{H«$¶mXoIrbAmnU N>mnë¶m nm{hOo. nmbH$m§Mo boI, ‘wbm-‘wbtMo boI, dmMH$m§Mo boIXoIrb dmMm¶bm {‘imdoV.

    am‘ eoiHo$S>m°. Zmam¶Uamd ^mboamd hm¶ñHy$b, Zm§XoS>

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (21)

    _m¶m Am¶wî¶mVrb n{hbr 23 df} nwʶmVrb"H$g~m noRoV>' _r amhm¶bm hmoVmo. H$g~m noR> ¶mZmdm_mJo _moR>m B{Vhmg XS>bm Amho, ho _bm hiyhiyH$iV Jobo. _ܶ¶wJrZ H$mbI§S>mV {edN>ÌnVtÀ¶mnXñnem©Zo nmdZ Pmbobr ŷ_r, H$g~r H$mam{Jam§À¶mdmñVì¶mZo {dH${gV Pmbobr ŷ_r Am{U "H$g~mJUnVr' ¶m AmXç J«m_X¡dVm_wio à{gX²Yrg nmdbobrŷ_r Aem {d{dY H$maUm§_wio H$g~m noR>oV amhʶmMm

    A{^_mZ dmQ>m¶Mm. ¶mVyZM _r Oo {dZmo~m§Mo M[aÌ(J§Yd©doX àH$meZ) {b{hbo, Vo "1454, H$g~m noR>,nwUo' ¶m nË˶mbm An©U Ho$bo Amho. H$gã¶mMo F$U’o$S>ʶmMm hm EH$ à¶ËZ.

    nwT>o H$mbm¡KmV B{VhmgmMm {dXçmWu Pmbmo. ¶m{df¶mVrb JmoS>r AmUIr g_moa Ambr. Aä¶mgmÀ¶m,_m{hVrÀ¶m Am{U kmZmÀ¶m H$jm é§Xmdë¶m OmD$

    Eo{Vhm{gH$ KQ>Zm Am{U ˶m KQ>Zm§ZrOmoS>ë¶m Joboë¶m 춳Vr ¶m§À¶m g§X^m©Vrb^md^mdZm ¶m§Mm {dMma H$ê$Z B{VhmgH$maboIZ H$aVmo. AmnU amhVmo ˶m Jmdmbm,Vmbw³¶mbm, {Oëhçmbm, amÁ¶mbm, XoembmAm{U OJmbm EH$ B{Vhmg Amho. n¶m©¶mZog§nyU© ‘mZdOmVrbmM EH$ B{Vhmg Amho.¶m gJù¶m B{VhmgmMr gwédmV hmoVo, ˶mMmB{Vhmg åhUOo ñWm{ZH$ B{Vhmg. ñWm{ZH$B{VhmgboIZmV Eo{Vhm{gH$, ^m¡Jmo{bH$,gm‘m{OH$, Ym{‘©H$, gm§ñH¥${VH$ Ago AZoH$n¡by bjmV KoVmZm Vo EH$‘oH$m§er H$goJw§Vbobo AmhoV ho bjmV ¶oVo. Aem ñWm{ZH$B{VhmgmMm Aä¶mg H$aʶmgmR>r AZoH$ehamV CnH«$‘ am~dbo OmV AmhoV. ˶mMmAmT>mdm ¶m boImV KoVbm Amho.

    ñWm{ZH$ B{VhmgboIZmV _mPm gh^mJS>m°. JUoe amD$V8459772010

    bmJë¶m. _J bjmV Ambo H$s, AmnU amhVmo ˶mJëbrbm B{Vhmg Amho. noR>obm (ehamMm N>moQ>m ^mJ)B{Vhmg Amho. AmnU amhVmo ˶m ehambm B{VhmgAmho. EdT>oM Zìho Va AmnU amhVmo ˶m VmbwŠ¶mbm,{Oëømbm, amÁ¶mbm, Xoembm Am{U OJmbm, n¶m©¶mZog§nyU© _mZdOmVrbm B{Vhmg Amho. ˶mMm emoY¿¶m¶bm hdm. ¶m gJù¶m B{VhmgmMr Á¶m àmW{_H$nmVirda gwédmV hmoVo, AmnU Amnbr _wi§ emoYm¶bmOoWyZ gwédmV H$aVmo ˶mMm B{Vhmg åhUOoM ñWm{ZH$B{Vhmg, Ago T>mo~i_mZmZo åhUVm ¶oB©b. _mPoOÝ_Jmd, _mPo AmS>Zmd ho gJioM _m¶m^modVrÀ¶mñWm{ZH$ B{VhmgmMm ^mJ Amho. ˶mMm emoY KoUohmM Va AmOÀ¶m boImMm CX²>Xoe.

    ¶mg§X^m©V S>m°. AéU {Q>Ho$H$a ¶m§Zr "eha nwUo:EH$m gm§ñH¥${VH$ g§{MVmMm _mJmodm I§S> 1, 2' ¶mg§X ©̂J«§Wm_ܶo Iyn Mm§Jbr _m§S>Ur Ho$br Amho. Vr_m§S>Ur WmoS>Š¶mV nwT>rbà_mUo Amho. {Q>Ho$H$a "ñWm{ZH$'EodOr "ñWmZr¶' Agm eãX dmnaVmV. ñWmZr¶B{Vhmg AWdm Local History hr nmíMmË˶OJVmVrb àJV d _mݶVm nmdbobr g§H$ënZm Amho.Joë¶m nÞmg dfmªV AZoH$ eham§Mo B{Vhmg gm§JUmaoJ«§W à{gX²Y Pmbo. b§S>Z ehamg§~§Yr hOmamo J«§Wà{gX²Y Pmbo AmhoV. 'Local History' hr g§H$ënZmZdr Agbr, Var Owݶm H$mimVrb AZoH$ boIH$m§Zreham§{df¶r åhUOo gm§ñH¥${VH$ H|$Ðm§{df¶r {b{hVmZmVr AZwgabr Amho. Amnë¶mH$S>À¶m ñWb_mhmËå¶gm§JUmè¶m nmo϶m§Mm hm Zdm emñÌr¶ AdVma hmo¶.Eo{Vhm{gH$ KQ>Zm Am{U ˶m KQ>Zm§er OmoS>ë¶mJoboë¶m 춳Vr ¶m§À¶m g§X^m©Vrb ^md^mdZm

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (22)

    B{VhmgH$ma eãX~X²Y H$aVmo. boIH$mMo ñ_aU Am{UBVam§À¶m AmR>dUr ¶mVyZ ñWm{ZH$ B{VhmgH$ma _m¡{IH$ñdê$nmVrb _m{hVr (Oral History) Jmoim H$aVmo.ñWmZr¶ B{Vhmg hm EH$m AWm©Zo ŷVH$mimV a_ynmhUmè¶m§Mm N>§X. hm ŷVH$mi B{VhmgH$ma OodT>çmMm§Jë¶m eãXmV nH$S>Vmo VodT>o Mm§Jbo.

    ¶m ñWmZr¶ B{Vhmgmer g§~§{YV H$ƒr gm_J«råhUOo nÌo, amoO{Zí¶m, àH$m{eV-AàH$m{eV dmL²‘¶,^mfUo, g^m§_Yrb d³Ë¶m§À¶m AmR>dUr ¶m§_YyZ_m¡{bH$ _moVr Jmoim H$aʶmMo H$m_ ñWmZr¶ B{VhmgH$maH$aVmV. ¶mbm g˶ hm nm¶m AgVmoM. B{VhmgH$mag˶mer VS>OmoS> H$arV Zmhr. BQ>m{b¶Z amOH$s¶H$m¶©H$Vm© d {dMmad§V A±Vmo{Z¶mo J«m_Mr ¶mÀ¶mM{dMmam§_YyZ nwT>o Ambobr hr H$ënZm (ñWmZr¶B{VhmgboIZ) Amho.

    gm§ñH¥${VH$ H|$Ð Agboë¶m ZJamMo ^m¡Jmo{bH$,Am{W©H$, gm_m{OH$, gm§ñH¥${VH$, amOH$s¶, e¡j{UH$,d¡Mm[aH$ Ago AmboI H$mT>bo Jobo Am{U Aem AZoH$gm§ñH¥${VH$ H|$Ðm§À¶m ì¶mnH$ d gdmªJrU B{VhmgmÀ¶mgmhmæ¶mZo gd© XoemMm B{Vhmg {b{hbm Jobm, Va Vmo{ZpíMVM A{YH$ g_¥X²Y d gd© g_mOKQ>H$m§Zm ݶm¶XoUmam AgUma, hr H$ënZm nwT>o Ambr Am{U ˶mVyZMgdmªJrU ñWmZr¶ B{VhmgmMr g§H$ënZm ÑT> Pmbr.

    EImXçm ehamVrb àmW©ZmñWio, ˶m§Mm CX¶,{dH$mg, ehamV ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm, ¶m g§ñWm§MoH$m¶© d ˶m H$m¶m©Mr ’$blwVr Ago gJio AmboåhUOo Vmo gm§ñH¥${VH$ B{VhmgmMm ^mJ hmoVmo. {Q>Ho$H$a{b{hVmV, B{Vhmgê$nr AñWtÀ¶m gm§JmS>çmbmEo{Vhm{gH$ CXmhaUm§À¶m gmhmæ¶mZo a³V-_m§g MT>dyZVmo gOrd H$aʶmMm à¶ËZ ñWmZr¶ B{VhmgboIZmVAgVmo. gdmªJrU B{Vhmg åhUOoM ~hþemIr¶ B{Vhmgho ñWmZr¶ B{VhmgmMo bjU Agë¶m_wio nma§n[aH$Eo{Vhm{gH$ gmYZm§~amo~a {MÌ-N>m¶m{MÌ Aem

    Anma§n[aH$ gmYZm§Mm Cn¶moJhr ñWmZr¶ B{VhmgmVHo$bm OmVmo. åhUyZM ñWmZr¶ B{Vhmg boIH$,nwamVËËd g§emoYH$, ^yJmobVÁk, ^yJ^©VÁk,g_mOemñÌk, H$bo{VhmgVÁk, dmL²‘¶o{VhmgVÁkAem doJdoJù¶m ŷ{_H$m {Z^mdV AgVmo. ñWmZr¶B{VhmgH$mambm H$moUVmhr {df¶ dÁ¶© Zmhr. AJXrnohamdmVrb ’°$eÝgnmgyZ AmhmamVrb é{Md¡{MͶmn¶ªVgd© {df¶m§Mm ¶Wm¶mo½¶ dmna ñWmZr¶ B{VhmgmgmR>rhmoD$ eH$Vmo. Amnë¶m eham~X²>Xb AgbobrAmË_r¶Vm hm Va ñWmZr¶ B{VhmgmMm AmË_m Amho.

    ¶m gJù¶m§_mJMm {dYm¶H$ hoVy {Q>Ho$H$am§Zr_moOŠ¶m eãXmV _m§S>bm Amho. Vo {b{hVmV, "Amnë¶mehamÀ¶m B{Vhmgmg§~§Yr Ago gVV {b{hbo Joë¶m_wioCXçmÀ¶m ehadmgr¶m§À¶m ܶmZr Amnë¶m ehamÀ¶mOS>UKS>UrMm B{Vhmg ¶oB©b Am{U ehambm {dÐÿnH$aʶmMo AnH¥$˶ ˶m§À¶mH$Sy>Z KS>Uma Zmhr, Agmhr{dMma ñWmZr¶ B{Vhmg {b{hʶm_mJo Agmdm. ehamÀ¶mB{VhmgmMr AmR>dU ehamV dgUmè¶m Hw$Qw>§~m§À¶mZdZì¶m {nT>çm§Zm H$ê$Z XoUo, hm ñWmZr¶B{VhmgboIZmMm AmXç hoVy AgVmo. EH$Ì Zm§XUmè¶m~hþ̂ m{fH$, ~hþY_u¶ g_mOmMm B{Vhmg gVVehadmgr¶m§À¶m g_moa R>odbm Jobm, Va ehamMogm_m{OH$ gm_§Oñ¶ A~m{YV amhÿ eH$Vo.' {Q>Ho$H$am§À¶m¶m ŷ{_Ho$da ^mî¶ H$aʶmMr JaO Amho H$m?

    EdT>r gJir nmíd©̂ y_r nm{hë¶mda AmnUmg¶m g§X^m©V H$m¶ H$aVm ¶oB©b ¶mMm {dMma H$aUoAmdí¶H$ Amho. _hmamḯ>mV 358 VmbwHo$ AmhoV.à˶oH$ VmbwŠ¶mMm, à˶oH$ {OëømMm B{Vhmg AmnUmg{b{hVm ¶oB©b. AmnU Amnë¶m JmdmMm B{Vhmg {bhÿeH$Vmo. à˶oH$ Jmdmbm Eo{Vhm{gH$, ^m¡Jmo{bH$,gm_m{OH$, Ym{_©H$, gm§ñH¥${VH$, Am{W©H$, amOH$s¶Am{U àemgH$s¶ ŷVH$mi Amho. EH$ gmYo CXmhaUKoD$¶m. 1682 Vo 1707 Aer 25 df} Am¡a§JOo~

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (23)

    gg¡Ý¶ _hmamḯ>mV hmoVm. ˶mÀ¶m g¡Ý¶mZo gmam _hmamï>́ì¶mnbm hmoVm. ñdamÁ¶mMr bT>mB© JmdmoJmdr bT>brOmV hmoVr. B{Vhmg Onbm OmV hmoVm.

    ^maVr¶ ñdmV§Í¶bT>çmÀ¶m H$mimV _hmamḯ>mVbmoH$_mݶ {Q>iH$, _hmË_m Jm§Yr ¶m§Zr ñdmV§Í¶mMrÁ¶moV JmdmJmdm§V nmohmoM{dʶmMm à¶ËZ Ho$bm. à˶oH${Oëhm, VmbwH$m, Jmd ¶m§Zr Amnbm ŷVH$mi OnbobmAmho. ˶m_wio ñWm{ZH$ B{VhmgboIZmV Eo{Vhm{gH$,^m¡Jmo{bH$, gm_m{OH$, Ym{_©H$, gm§ñH¥${VH$, Am{W©H$d amOH$s¶ n¡by g‘OyZ KoVmZm Vo gwQ>ogwQ>o bjmVKoʶm~amo~a, ˶m§À¶mV EH$ {dbjU A§VJ©V g§JVrAmho, Vo nañnam§er {ZJ{S>V AmhoV ho gwX²Ym bjmVKoVbo nm{hOo. ¶mg§X^m©V "B{VhmgmVrb Zdo àdmh'¶m nwñVH$mV (g§nmXH$ àm. Omñd§Xr dm§~yaH$a) "ñWm{ZH$B{Vhmg boIZ' ¶m boImV àm.S>m°. bhÿ Jm¶H$dmS>¶m§Zr ES>dS©> {J~ZMr AmR>dU {Xbr Amho. VrñWm{ZH$ B{VhmgboIZmgmR>r A˶§V _hËËdmMr Amho.Jm¶H$dmS> {b{hVmV, EImXr Eo{Vhm{gH$ dmñVy nmhVmMA§Jmda amo_m§M C ô amhmV AgVrb, Va Vo Eo{Vhm{gH$nX²YVrZo eãX~X²Y H$amd¶mg hdo. ES>dS©> {J~Z(1737-1794) hm B§J«O B{VhmgH$ma 15 Am°ŠQ>mo~a1764 amoOr amo_ eha nmhʶmgmR>r Jobm AgVm, VoWrbQ>oH$S>rdaÀ¶m Xodmb¶mMo ^¾mdeof nmhÿZ ˶mbm amo_À¶mèhmgmMr H$hmUr {bhmdr, hr H$ënZm gwMbr. Vgo ˶mZo˶mÀ¶m AmË_M[aÌm‘ܶo Z_yX Ho$bo Amho. Vo eãX~X²YH$aʶmgmR>r ˶mZo nwT>rb AZoH$ df} IM© Ho$br.

    darb CXmhaUm§dê$Z Amnë¶m Ago bjmV¶oB©b H$s, gmܶm Xodmb¶mMo Xe©ZgwX²Ym _mZdrOrdZmV H$m¶ n[adV©Z KS>dyZ AmUy eH$Vo. ¶mM{J~ZZo nwT>o "X amB©O A±S> ’$m°b Am°’$ amo_Z Eånm¶a'hm J«§W {b{hbm. hm J«§W AmOhr B{VhmgmVrb _mZX§S>g_Obm OmVmo.

    ¶wamonmVrb CXmhaUmdê$Z Amnë¶mH$So> ¶oD$¶m.AmnU ñWm{ZH$ B{VhmgmMr MMm© H$arV AmhmoV. _r

    JmdmÀ¶m, ehamÀ¶m B{Vhmgm~X²>Xb ~mobbmo. na§VwEImXçm dmS>çmMm B{Vhmg {b{hVm ¶oB©b H$m?EImXm dmS>m B{VhmgmMm boIZ{df¶ hmoB©b H$m? AgoàíZ _ZmV Ambo AgVmZmM "aKwZmW XmOr ZJaH$a:M[aÌ Am{U H$m¶©' ho har a. ZJaH$a {b{IV nwñVH$hmVr Ambo. nwñVH$mÀ¶m _wIn¥ð>mda nwUo ehamVrb~wYdma noR>oVrb VnH$sa JëbrVrb ZJaH$a ¶m§À¶mdmS>çmMo {MÌ Amho. _bn¥ð>mda "_¥Ë¶w§O¶ XJS>rdmS>m'¶m erf©H$mMr gm¡. dgw_Vr dPo ¶m§Mr H${dVm Amho.nwñVH$ 1968 _ܶo àH$m{eV Pmbo Amho. ˶mMrn{hbr Amd¥ËVr Am{U ˶mda boIH$mMr ghr AgbobràV _m¶mH$So> Amho. 372 n¥ð>o, 7 H¥$îUYdb {MÌoAer ^a^³H$_ gm_J«r nwñVH$mV Amho. ¶m J«§WmVrbOdinmg 60 n¥ð>o nwʶmVrb à{gX²Y Aem XJS>rdmS>çmda AmhoV. boIH$mZo ñdV…À¶m AmS>ZmdmMrEH$ AmR>dU {Xbr Amho. ˶mMm WmoS>Š¶mV gmam§enwT>rbà_mUo-

    noeì¶m§Mo gaXma Zmamo ~m~mOr ¶m§Zr AmË_M[aÌ{b{hbo. ˶mV Iyn AmR>dUr {Xë¶m AmhoV. Vo~mimOr {dídZmWm§~amo~a {XëbrÀ¶m _moJb ~mXehmbmôQ>m¶bm Jobo hmoVo. ~mXehmbm _amR>çm§À¶m dVrZo nÌ

    XoʶmMr H$m_{Jar Zmamo ~m~mOtZr nma nmS>br. Wmoabo~mOramd noedo ¶m§g EH$Xm aUm§JUmda OmV AgVmIyn VhmZ bmJbr. Zmamo ~m~mOtZr nwT>o OmD$ZAmS>amZmVyZ nmUr AmUbo. ˶m§À¶mda noeì¶m§Mr _OuhmoVrM, na§Vw Vr A{YH$M dmT>br. nwT>o Vo noeì¶m§MmgmgdS> ¶oWrb J¥hH$ma^ma ~Ky bmJbo. nwT>oe{ZdmadmS>çmVrb ~m§YH$m_mV dmnaʶmgmR>rMr bmH$So>emoYʶmMo H$m_ BVam§Zm An¶e Ambo åhUyZ Zmamo~m~mOtH$So> Ambo. ˶m§Zr glX²Y ^mdZoVyZ ho H$m¶©hmVr KoVbo. Zm{eH$ _w³H$m_r O§JbmV bmH$S>m§MmemoY KoVmZm ˶m§Zm _wKb g¡Ý¶mZo H¡$X H$ê$Z "OrdYZ'{H$ëë¶mV R>odbo. Wmoaë¶m ~mOramdm§Zr ˶m§Mr gwQ>H$m

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (24)

    Ho$br. O§JbmV OmD$Z Vo {egdrMm gmoQ>m hmVmVKoD$Z PmS>mda AmnQy>Z ˶mMr nmaI H$ê$ bmJbo.˶m§Zr Im§~ Am{U Vwi¶m§gmR>r CËV_ XOm©Mo bmHy$S>emoYyZ H$mT>bo. ˶mVyZ e{ZdmadmS>çmVrb Im§~ V¶maPmbo. noedo ˶m§Zm åhUmbo, dZm§_Yrb d¥j {ZarjUH$aʶmV Vw_Mo MmVw¶© nmhÿZ H$mhr bmoH$ Vwåhmbm Zmamo~m~mOr bH$So> Ago åhUy bmJbo AmhoV. nwT>oAh_XZJa_Yrb EH$m ~mJoV Aï>H$moZr _hmb ~m§YʶmVAmbm. ˶mMo Im§~hr Zmamo ~m~mOtZr nwa{dbo hmoVo. VrAï>H$moZr B_maV _moR>r ^ì¶ Amho. ˶m _hmbmg Zmamo~m~mOtÀ¶m H$m_{Jardê$Z "bH$S> _hmb' Ago ZmdnS>bo. nwT>o noeì¶m§Zr Zmamo bH$So> ¶m§Zm Ah_XZJaÀ¶m{H$ëë¶mMo {H$ëboXma Zo_bo. ˶m_wio ^modVmbMo hþOao,_wOao H$aVmZm ˶m§Zm gaXma ZJaH$a åhUy bmJbo. nwT>o

    {H$ëboXma ZJaH$a hoM Zmd noeì¶m§À¶m ~IarVAmbo. ¶mM ZJaH$am§À¶m d§eOm§Zr e{ZdmadmS>çmOdiZJaH$a dmS>m ~m§Ybm. ˶m dmS>çmbm ñdV…Mm AgmEH$ B{Vhmg Amho. Aem gJù¶m ñWm{ZH$ B{VhmgmMmAä¶mg H$aʶmgmR>r, B{VhmgmMo g§H$bZ H$aʶmgmR>rnwUo ehamV "ñWm{ZH$ B{Vhmg Aä¶mg _§S>i'ñWmnʶmV "B§ÐmUr ~mbZ ’$mC§So>eZ' ¶m§Zr nwT>mH$maKoVbm Amho. _hmamï>́mVë¶m B{VhmgmÀ¶m {ejH$m§ZrR>a{dë¶mg AmnU gd©M VmbwŠ¶m§Mm B{Vhmg {bhÿeH$Vmo. Vgo Pmë¶mg hm OmJ{VH$ {dH«$_ hmoB©b.hOmamo nmdbo _Ob-Xa_Ob H$aʶmgmR>r EH$ nmD$bnwT>o Q>mH$ʶmMr JaO Amho. AmnU H$m¶ H$aUmaAmhmoV?

    dmMH$m§Mo A{^àm¶gào‘ Z‘ñH$ma,‘mho gßQ>|~a 2020Mm "{ejU g§H«$‘U' A§H$ Am°ZbmB©Z/do~gmB©Q>da dmMm¶bm

    {‘imbm. A§H$ IynM Aà{V‘ Amho. A§H$mMo ‘wIn¥ð> AmH$f©H$ Amho. A§H$m‘Yrb gd©MboI dmMZr¶ AmhoV. "nmR>çnwñVH$ OrdZnwñVH$ ìhmdo' hm àdrU XdUo ¶m§Mm boI

    Aܶ¶Z-AܶmnZ à{H«$¶oV {dXçm϶mªgmR>r "nmR>çnwñVHo$ OrdZnwñVH$ hmoD$Z {dXçm϶mª‘ܶo j‘Vm {Z‘m©UhmoD$Z, OrdZ‘yë¶o ê$O{dUo hr H$mimMr JaO Amho.' ho gm§JUmam {dXçmWu d {ejH$ ¶m§Zm ‘mJ©Xe©H$ boI."VËËdk, {ejH$ S>m°. gd©nëbr amYmH¥$îUZ' ¶m XrZmZmW nmQ>rb ¶m§À¶m boIm‘ܶo ~hþAm¶m‘r ì¶p³V‘ËËdAgbobo S>m°. amYmH¥$îUZ ¶m§Mo ‘hËËd gm§{JVbo Amho. "{dZmo~m§Mm {ejU{dMma' ¶m S>m°. {Xbrn JéS> ga¶m§À¶m boIm‘ܶo {dZmo~m ^mdo ¶m§Mo {ejUmg§~§YrMo ‘yb ŷV qMVZ d AbrH$S>À¶m H$mimVrb F${fVwë¶ì¶p³V‘ËËd H$go hmoVo ho gm§JUmam {ejH$m§gmR>r ‘mJ©Xe©H$ Agm boI. VgoM "ZdrZ amḯ>r¶ e¡j{UH$ YmoaU'hm S>m°. ZyVZ MìhmU {b{IV boIm‘ܶo à˶oH$ {dXçm϶mª‘ܶo A§V ŷ©V Agboë¶m ApX²>dVr¶ j‘Vm§Zm g‘moaAmUë¶mMm CX²>Xoe ¶m YmoaUmV Agë¶mMo ‘hËËd gm§JUmam dmMZr¶ boI Amho. Zoh‘r A§H$m‘ܶo /‘m{gH$m‘ܶo gd©M boI XO}Xma d dmMZr¶ AgVmV. A§H$mVrb gd©M boI Zoh‘r gdmªgmR>r àoaUmòmoVAgVmV. gX¡d A§H$ Cn¶w³V, ‘mJ©Xe©H$ amhrb Aer Z‘« àmW©Zm. ‘m. g§nmXH$, g§nmXH$ ‘§S>i gXñ¶,‘m. g§emoYZ A{YH$mar, gd© A{YH$mar H$‘©Mmar ¶m§Mo ‘Z:nyd©H$ Am^ma, YݶdmX.

    - gmho~amd Xm‘moXao>, A‘amdVr

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (25)

    AZoH${dY H${dVmg§J«h, ZmZm{dY H$mì¶àH$maAm{U ˶mVyZ A{^춳V hmoUmao ghOgw§Xa à{V ôModaXmZ bm̂ bobo H${dd¶© ‘§Joe nmS>JmdH$a! "¶m OÝ‘mda,¶m OJʶmda eVXm ào‘ H$amdo' Ago gm§JUmè¶m ¶mH$drZo 30 {S>go§~a, 2015 amoOr BhbmoH$mMr ¶mÌmg§n{dbr; nU ˶m§À¶m H${dVoZo gd©gm‘mݶ ‘mUgmbm{Xbobr C m̂ar, ~i ‘mÌ Z g§nUmao Amho.

    JéS>mhÿZ PonmdUmamà˶oH$mbm àmU Amho,

    {dûdmg R>odm Vw‘À¶m nm¶mVZ g§nUmao ÌmU Amho.

    Agm CX§S> AmemdmX Amnë¶m H${dVoVyZXoUmè¶m nmS>JmdH$am§Zr {dgmì¶m eVH$mÀ¶m CËVamYm©V‘amR>r gmañdVmÀ¶m àdmhmV H$mì¶gw‘Zm§Mr Or‘Z^mdZ CYiU Ho$br ˶mbm VmoS> Zmhr.

    H${dVoMr ˶m§Mr AmdS> a³VmVyZ àdmhr Pmbr.Ho$edgwV, JmoqdXmJ«O, ~mbH$dr ¶m§À¶m H${dVm AmB©H$Sy>ZEoH$Uo hr bhmZ½¶m ‘§Joebm {Z˶ {‘iUmar ‘oOdmZrhmoVr. CnOV à{V ôbm ˶m‘wio N>§X, b¶, Vmb ¶m§Mon¡by nS>V Jobo. d¶mÀ¶m Mm¡Xmì¶m dfu ˶m§Mr n{hbrH${dVm àH$m{eV Pmbr. d¶mÀ¶m {dgmì¶m dfu (gZ

    {dgmì¶m eVH$mÀ¶m CËVamYm©V ‘amR>rgmañdVmÀ¶m àdmhmV ‘§Joe nmS>JmdH$a ¶m‘hmZ H$drZo Or H$mì¶gw‘Zm§Mr CYiU Ho$br˶mbm VmoS> Zmhr. Amnë¶m H${dVoVyZ CX§S>AmemdmX XoUmam hm H$dr Ogm {ZgJm©erbrb¶m g §dmX gmYVm o VgmM ñÌr-OrdZm{df¶H$ H$mì¶mVhr a‘‘mU hmoVmo.

    ^mdH${dVm, ZmQ>çH${dVm, gm‘m{OH$ damOH$s¶ OrdZmda ^mî¶ H$aUmar H${dVm,~mobJmUr, ̂ mdJrVo, dmÌ{Q>H$m, ~mbH${dVmAgo {d{dY H$mì¶àH$ma g‘W©nUo hmVmiUmao‘§Joe nmS>JmdH$a ho H$go AmZ§X¶mÌr hmoVo hogm§JUmam hm boI.

    AmZ§X¶mÌr - ‘§Joe nmS>JmdH$aàm. Zrbm H$X‘8087097040

    1949) ‘hmamḯ> gm{h˶ g§‘obZmV ˶m§Mr H${dVm EoHy$Z{d. X. KmQ>o ¶m§Zr "CXçmMm Wmoa H$dr' Ago ˶m§Mo^{dî¶ dV©{dbo, Oo eãXe: Iao R>abo.

    "YmamZ¥Ë¶' (1950) ¶m n{hë¶m H$mì¶g§J«hmda~moaH$a, Hw$gw‘mJ«O ¶m§Mm à^md Amho. ‘mÌ Ë¶m‘ܶonmS>JmdH$am§À¶m à{V ôMr Or MwUyH$ à˶¶mg ¶oVo,˶m‘wio {d. g. Im§S>oH$a ¶m§Zr ˶m§À¶m{df¶r"H$mì¶{j{VOmdarb Zdm Vmam' Ago àe§gmoX²Jma H$mT>bo.˶mZ§Va VrZM dfmªV àH$m{eV Pmboë¶m "{Oßgr'(1953) ¶m H$mì¶g§J«hmV nmS>JmdH$a ñdV§Ì àkoZo-à{V ôZo PiHy$ bmJbo. ¶m g§J«hmZo ˶m§Zm H$dr åhUyZImg AmoiI {‘idyZ {Xbr. XrS> S>PZmhÿZ A{YH$Amd¥Ë˶m {ZKmboë¶m {Oßgrbm a{gH$m§Zr AJXr S>mo³¶mdaKoVbo.

    M¡Vݶ, AmZ§X, àH$me, {ZgJ©gm¢X¶© OUyH$drÀ¶m boIUrVyZ nmPaV Amho, Agm à˶¶"{Oßgr' ‘Yrb H${dVm AZŵ dVmZm ¶oVmo.

    "hgV Xþ:ImMm, Ho$bm ‘r ñdrH$mad{f©bo Mm§XUo, {nD$Z A§YmaàH$memMo JmUo AdgoÀ¶m amÌr

    AmZ§X¶mÌr ‘r AmZ§X¶mÌr ({Oßgr n¥. 23)

    H${d‘ZmMm hm hþ§H$ma a{gH$m§Zm ^mdbm.nmS>JmdH$a ho {ZgJ©nyOH$, {ZgJm©er brb¶m g§dmXgmYUmao H$dr. ho H$dr‘Z ghOVoZo ZjÌm§er ZmVo OmoS>Vo.

    "H$ibo Á¶m j{U A§YmambmZjÌm§er Anwbo ZmVo

    Á¶m j{U ôXþ{Z ŷ‘rMm WaéOyZ Ambo {hado nmVo'

    {ZgJm©À¶m gO©Z gmohù¶mMo Vo EH$ ^mJ hmoVo.ahñ¶ H$ibo A§YmambmH$ibo ZjÌm§er ZmVo

    AZ² ‘r ôXþZr ŷ‘rMm WaéObmo hmoD$Zr {hado nmVo

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (26)

    ahñ¶ BWn¶ªV ¶oD$Z nmohmoMVo. ¶m H${dVo‘ܶoAܶmË‘ Amho, AX²d>¡V Amho, {ZgJm©er EH$VmZVmAmho, Z¡g{J©H$ b¶ Amho, {ZIi gm¢X¶©Xe©Z Amho.AZ² CËH$Q> H$mì¶mË‘Vm Amho. "n{hë¶m {haì¶mV¥Unm˶mMm gËH$ma' H$aUmar H$‘mbrMr hiwdmag§doXZerbVm bm^bobm hm H$dr Amho.

    "H$miOmÀ¶m H$mofmVyZCS>o nmIê$ VoOmMo

    Aemdoir H$mimoImbm¶oVr H$m|~ ZjÌm§Mo'

    (Aemdoir n¥. 74)àH$menyOH$ H$drÀ¶m H$ënZm{dbmgmVyZ H$mOir

    A§Ymambm ôXUmao VoOmMo nmIê$, H$mimoImbm ¶oUmaoZjÌm§Mo H$m|~ Aem bjUr¶ à{V‘m AdVaVmV.˶mVyZ AmemdmX, OrdZmoËgwH$Vm, gH$mamË‘H$Vm ¶m§Mmà˶¶ ¶oVmo.

    "{IÝZ Am§Yim A§YmaAmVm Amogaob nma

    bharV {H$aUm§Mr H$bm~yV ‘mohaobAmVm COmS>ob!'

    (AmVm COmS>ob n¥. 3)AmË‘{dœmgmVyZ ¶oUmam hm AmeoMm H$mì¶moX²Jma

    W³H$ H$aUmam Amho. OrdZmÀ¶m AmZ§XàdmhmV ñÌrMo"{à¶V‘oMo' ApñVËd {dídgm¢X¶m©Mr n[anyVu H$aUmao R>aVo.

    "Vy Ag{Vg Va Pmbo AgVoAmho ˶mhþ{Z OJ ho gw§XaMm§XʶmV {daKibo AgVoJJZYao{Vb Yyga A§Va

    (Vy Ag{Vg Va n¥. 33)H$drMo Ogo OJʶmda ào‘ Amhoo, {ZgJm©da

    ào‘ Amho, VgoM Jmʶmda CËH$Q> ào‘ Amho; ˶m§À¶mH${dVm§‘YyZ Vo 춳V hmoVo. qH$~hþZm OJʶmgmR>r ~iJmʶmVyZ {‘iVo; ¶m‘wio H$dr gm§JVmo-

    "EH$Q>§ Xþ:Ir dmQ>b§ H$s, ZH$mo Hw$T>V H$ÊhÿPmS>mImbr C §̂ amhÿZ, JmU§ bmJ åhUy!' (Zdm {Xdg n¥. 45)

    gm¢X¶©{d^moa {ZgJm©V gm‘mdyZ Jobobr ˶m§Mrào‘H${dVm VabVoZo ~hê$Z Amog§S>Vo.

    "‘moJam ~habm hmoVm bmI ’w$bm§ZrOUy J§{YV ZjÌm§Zr!'

    (nm§Kê$Z 55)

    EH$m gd©n[a{MV bmoH$H$WoMo nmbwnX KoD$ZgmH$mabobr "{MD$VmB©gmR>r JmU§' hr H${dVm AmË‘ m̂ZXoUmar Amho. AmnbrM Xþ:Io H$dQ>miyZ ZH$mamË‘H$db¶mV Jwa’$Qy>Z KoUmè¶m ‘mUgm§Zm H$dr gm§JVmo,{ZameoÀ¶m nmoH$ir‘ܶo, H$mhrgwX²Ym KS>V Zmhr!

    Amnb§ Xma ~§X åhUyZ, Hw$UmM§M AS>V Zmhr!'({MD$VmB©gmR>r JmU§)

    ghO eãXH$im ho nmS>JmdH$am§À¶m boIUrMod¡{eîQ>ç Amho. H$dr H$gm AgVmo ¶m àíZmMo ghOAme¶KZ CËVa Vo XoVmV.

    "Vwåhr ^mfm dmnaVmVmo ^mfoV {^OyZ ¶oVmo !Vw‘M§ dm³¶ gm§JyZ g§nV§,

    Vmo dm³¶mVyZ éOyZ ¶oVmo!' (gwad§Q> Am{U ’w$bnmIê$ n¥. 36)nmS>JmdH$am§Mo ì¶p³V‘ËËd åhUOo AmZ§XmMm

    EH$ ~hmaXma d¥j hmoVm. ˶m§Mm ñd^md, ˶m§Mrd¥ËVr, ˶m§Mr Ñï>r, ˶m§Mo OrdZ{df¶H$ VËËdkmZ¶m‘ܶo AmZ§X AmoVàmoV ^abobm hmoVm. hm AmZ§X˶m§À¶m H${dVoVyZ AYmoao{IV hmoVmo.

    OJʶmMo ^mZ XoUmè¶m nmS>JmdH$am§À¶m H${dVoZo‘mZdr‘yë¶m§Mr A{^춳Vrhr Ho$br Amho. m̂Or {dHy$ZH$îQ>mZo ‘wbm§Zm ‘moR>o H$aUmar {dYdm ~m¶Om~m¶! amOH$s¶ZoVm Pmbobm {VMm ‘wbJm m̂OrMm ì¶dgm¶ ~§X H$am¶bmgm§JVmo. {VÀ¶mVrb ‘yë¶m{Y{ð>V ‘Z ~mobVo,

    "dmB©Q> dmQy>Z ZH$mo KoD$g ‘m¶m nmoam,B‘mZ {dH$ʶmnojm VmOr ^mOr {dH$U§ ~a§.'

    "gmJaJmoQ>o IoiUmè¶m VrZ ‘wbr' ¶m H${dVoVAgwa{jV ñÌrOrdZ 춳V H$aVmZm ‘mUgmVë¶mZamY‘m§gmR>r H$drZo "dmK', "AOJa' Aem à{V‘mdmnaë¶m AmhoV. gw§Xa H$modir ñdßZo nmhUmè¶m ¶mVrZ ‘wbtÀ¶m {dfÊU CX²ÜdñVVobm H$maUr ŷV R>aVonmZ MKiV ì¶mnma H$aUmar Hw$UrVar àm¡T> ñÌr! Á¶mŷ‘rZo AmYma Xçmdm, {VZoM Am¶wî¶mÀ¶m dmVmhVrbm

    H$maUr ŷV R>amdo hr ñÌrOrdZmMr emoH$m§{VH$m 춳VH$aUmè¶m H$mhr H$mì¶n§³Vr -

    ZjÌm§Mo Am^mi ‘r BWyZ nmhrZŵB©da {VMm nm¶ KQ²>Q> hmoVm,

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (27)

    VargwX²Ym ŵB© EH$X‘ Xþ̂ §Jbr,~KVm~KVm {Vbm nma {JiyZ Q>mH$br !'

    (IoiUmè¶m VrZ ‘wbr n¥. 73)¶m gm¢X¶©nyOH$ H$drMr eãXH$im gbm‘,

    {dXÿfH$, ‘moê$ ¶m H$mì¶g§J«hmV H$‘mbrMr ~XbVJobr Amho. gËVmYmè¶m§Mr X§S>obemhr, Aaoamdr ¶m§‘wiohV~b, Aghm¶ Pmbobm gd©gm‘mݶ ‘mUyg {ddeVoZogbm‘ H$arV ahmVmo.

    "e|Xÿa ’$mgboë¶m XJS>mbm gbm‘bmImo IMy©Z ~m§Yboë¶m Xodim§Zm gbm‘XodimVë¶m Xodm§À¶m YmH$m§Zm gbm‘eZrbm gbm‘, ‘§Jimbm gbm‘

    ^rVrÀ¶m à˶oH$ R>oHo$Xmambm gbm‘'nmS>JmdH$am§À¶m g§doXZerb ‘ZmZo {Q>nbobo

    OiOirV dmñVd gbm‘‘YyZ naIS>nUo 춳VPmbobo {XgVo. ‘mÌ Ë¶m§Mr ‘yb ŷV gm¢X¶©nyOH$AmemdmXr d¥ËVr ^{dî¶H$mimgmR>r gm§JV ahmVo,

    "H$mimoImMo W¡‘mZ KmbrV hm dmagm ¶oB©bVoìhm gy¶© hmoD$Z ˶mbm gm‘moao Om.'"‘mUgm‘mUgm§V Amåhr Cä¶m Ho$boë¶m q^Vr

    H$mogiyZ Q>mH$Umè¶m nmobmXr nhmar ìhm.'"CXmg~moY' g§J«hmV CnamoYmÀ¶m gwamV

    "‘yI©bjU§' Vo gm§JVmV,"naÐì¶ Omo KmU ‘mZr,ZrVr{g Omo àmU ‘mZrgXmMma ho ÌmU ‘mZr,

    Vmo ¶oH$ ‘yI©'(‘yI©bjU§ n¥. 69)

    nmS>JmdH$mam§Zr "JPb' hm H$mì¶àH$mamhrg‘W©nUo hmVmibm,

    "O‘mIM© ñdmV§Í¶mMm ‘m§S>Uma Ho$ìhm?Om~ C§M àmgmXm§Mm gm§JUma Ho$ìhm?YyV© emofH$m§À¶m AmoR>r Kmof g§ñH¥$VrMmMyS> BWo ¶m T>m|Jmbm bmJUmam Ho$ìhm?'

    (JPb 53)gm‘m{OH$ XþadñWm 춳V H$aUmar hr JPb

    ‘Z {dfÊU H$aVo; Va -"PmoHy$Z XoV gmao Amë¶m CYmUbmQ>m

    ‘r H$moaS>m {H$Zmam, {^OVm ‘bm Z Ambo'

    ¶m JPb‘Yrb Amoir Km¶mi, ì¶{WV ‘Z춳V H$aVmV.

    m̂dH${dVm, ZmQ>çH${dVm, gm‘m{OH$ d amOH$s¶OrdZmda ^mî¶ H$aUmar H${dVm, ~mobJmUr, m̂dJrVo,dmÌ{Q>H$m, JPb, ^mfm§V[aV H${dVm, ~mbH${dVm,{dS>§~Z H${dVm Ago {d{dY H$mì¶àH$ma nmS>JmdH$am§Zrg‘W©nUo hmVmibo. ˶m§Zm nX²‘ ŷfU, ‘hmamï>́ ŷfU,OZñWmZ, gm{h˶ AH$mX‘r, ‘hmamḯ> gm{h˶ n[afX¶m nwañH$mam§~amo~aM AZoH${dY gÝ‘mZ bm^bo.

    "gm§Jm H$g§ OJm¶M§? H$ÊhV H$ÊhV H$s JmU§åhUV' Ago {dMmaUmè¶m ¶m H$drZo OJʶmMm M¡Vݶ‘¶r‘mJ© Amnë¶m H${dVm§X²dmao a{gH$m§nwT>o Iwbm Ho$bm. ‘amR>rH${dVoÀ¶m gm¢X¶©dmXr na§naoVrb ‘hËËdmMo H$dr åhUyZVo AmoiIbo OmD$ bmJbo. "AIoaMr dhr' ¶m ˶m§À¶meodQ>À¶m H$mì¶g§J«hmV AkmVmMm- ‘¥Ë¶yMm {dMmaH${d‘Zmbm ñney©Z Jobobm OmUdVmo-

    "Z gm§JVm AH$ñ‘mV ¶oUmè¶m ñQ>oeZdaJmS>rVyZ CVam¶Mr AmVm doi Ambr !‘mP§ eara Am{U ‘mPr H${dVoMr dhrahmVrb AmJJmS>rVM Am{U ‘r CVaoZ

    AkmV ñQ>oeZdaÀ¶m AkmV A§YmamV !'(AIoaMr dhr n¥. 1)

    H$moU˶mhr H$bmd§VmMo bm¡{H$H$ AWm©Zo OrdZg§nbo Var ˶mÀ¶m H$bmH¥$VrÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ Vmo{Od§VM AgVmo. ‘aUhr H$go gw§Xa AgVo ho gm§JVmZm"³d{MVM' ¶m H${dVoV nmS>JmdH$a åhUVmV,

    "PmS>mdê$Z Imbr nS>b§{ndi§Y‘H$ {nH$b§ nmZ{ndi§Y‘H$ ’w$bnmIê$

    Va§JV Imbr ¶oV¶ Ag§ dmQ>b§ !³d{MVM EImXçmM§

    ‘aU Ag§ gw§Xa AgV§CS>V Amho Ag§M dmQ>V§ !'

    ‘aUmbmhr gw§Xa H$aUmao nmS>JmdH$am§Mo H$mì¶nwÝhmnwÝhm dmMmdo, H$mirOHw$nrV gmR>dmdo,

    H$mirOHw$nrV gmR>dmdo.

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (28)

    nwUo _hmZJanm{bHo$À¶m emim d ImOJremim ¶m~m~V Zoh_rM MMm© hmoV AgVo. hr MMm©Zoh‘r {dXçm϶mªÀ¶m JwUdËVog§~§Yr hmoV AgVo. ‘mÌ_hmZJanm{bHo$À¶m emim§_ܶohr AZoH$ JwUd§V{dXçmWu KS>bo AmhoV Aer AZoH$ CXmhaUo gm§JVm¶oVrb; nU EH$mM Hw$Qw>§~mVrb d Vohr A{Ve¶ Jar~Hw$Qw>§>~mVrb gd©M ^m§dS>o {OX²X, _ohZV, {ejH$m§Mo_mJ©Xe©Z, nmbH$m§Mo ghH$m¶© Am{U {dXçm϶mªMr~wpX²Y_ËVm EH$Ì Ambr Va H$m¶ KSy> eH$Vo ho à˶jVr {dXçm{W©ZrM Amnë¶mbm gm§JV Amho.

    "_mPo Zmd Xrjm a_oe Jmb’$mSo>. _r A{Ve¶gm_mݶ Hw$Qw>§~mVrb _wbJr Amho. Amåhr nmM ~{hUrAmhmoV. gd© OUr AmO Iyn Mm§Jë¶m àH$mao {ejUKoD$Z doJdoJù¶m nXm§da H$m¶©aV AmhmoV.

    1) erVb - CT ñH°$Z ñnoem{bñQ>2) gmoZmbr - BHMS, MD H$aV Amho3) dfm© - B.Sc., DMLT4) Xrjm - CT ñH°$Z d MRI ñnoem{bñQ>5) hfm© BAMS¶mà_mUo Am_Mo {ejU Pmbo Amho. AmVm Vwåhr

    åhUmb, Ago {eH$bobo Va g_mOmV Iyn AmhoV. ˶mV

    ¶oadS>m n[agamVrb PmonS>nQ²Q>rV amhUmè¶mnmM ~{hUr§n¡H$r XmoZ ~{hUr {Xì¶m§J Am{UdS>rbhr {Xì¶m§J >AgVmZm, gd© ~{hUtZrCÀM{ejU g§nmXZ Ho$bo. nwUo ‘hmZJanm{bHo$À¶mZoVmOr gŵ mfM§Ð ~mog àemboVrb {dXçm{W©ZtMrhr ¶emoJmWm. EHw$bVmEH$ ^mD$ AmOmar nSy>ZXodmKar Jobm. Varhr ¶m ~{hUtZr d¡XçH$s¶joÌmV ‘moR>o ¶e g§nmXZ Ho$bo Am{U g‘mOgodmHo$br. ˶m Agr‘ AmH$m§joMr hr ZdbH$Wm.

    nwUo ‘hmZJanm{bH$m emioVrb CJdVo Vmaoe¡bOm ~mbKao9766469349

    _moR>o Vo H$m¶? ~amo~a Amho Vw_Mo; nU Ago Amho, H$s_mPo AmB©dS>rb A˶§V Jar~. ˶mV dS>rb XmoÝhrnm¶m§Zr {Xì¶m§J. ˶mMà_mUo Am_Mo CËnÝZmMo gmYZåhUOo ’$i{dH«$s. Amåhr ahm¶bm ¶oadS>m {d m̂Jm_ܶo.Amåhr gd© ~[hUr nwUo _hmZJanm{bHo$À¶m ZoVmOrgŵ mfM§Ð ~mog {dXçmb¶, ¶oadS>>m ¶m emioV {eH$bmoAm{U ¶mMm _bm A{^_mZ Amho. Ago åhUVmV, H$sg§ñH$mam§Mr OS>UKS>U AmB©dS>rb H$aVmV Am{U{ejUm~amo~a ì¶mdhm[aH$ kmZ d g§ñH$ma Amnë¶mbm{ejH$m§H$Sy>Z {_iVmV. Amåhr gd© ~{hUr ZoVmOremioV {eH$V AgVmZm Amåhmbm Iyn Mm§Jë¶m Jmoï>r{eH$m¶bm {_imë¶m. AmË_{dídmg dmT>{dUmao {ejH${_imbo. e¡bOm ~mbKao _°S>_, gwZ§Xm Jmoã~ya _°S>_Am{U gyaO Hw$bH$Ur© ga ¶m§Zr Amåhmbm doimodoir Iyn_mJ©Xe©Z d ghH$m¶© Ho$bo.

    _m¶m bhmZnUrMr EH$ Jmoï>> AmR>dVo. Á¶m_wio_m¶m_ܶo AmË_{dídmg {Z_m©U Pmbm Am{U AmO _rEH$ d¡XçH$s¶ go{dH$m ~Zbo Amho. _bm d³V¥ËdñnY}V^mJ KoʶmMr Iyn BÀN>m hmoVr; nU gJù¶m§g_moa~mobʶmMo YmS>g hmoV ZìhVo. Voìhm H$Yrhr ñQ>oOda Z~mobUmar ‘r nU, ~mbKao _°S>_ ¶m§Zr _mPm AmË_{dídmgdmT>{dbm. ˶m_wioM _bm àmoËgmhZ {_imbo Am{U ˶mñnY}V _r àW_ Ambo. ¶m_wioM _r {~ZYmñVnUod³V¥ËdñnYmª_ܶo ^mJ KoV Jobo d ~{jgohr {_i{dbr.

    Amåhm gd© ~{hUtMo àmW{_H$ {ejUgwX²>Ym_hmZJanm{bHo$À¶mM emioV Pmbo Am{U Z§Va~mamdrn¶ªVMo {ejUhr ZoVmOr emioVM KoVbo. A˶§VJ[a~rÀ¶m n[añWVr_wio Am_À¶m AmB©d{S>bm§ZmAmåhm§bm B§J«Or _mܶ_M H$m¶ nU _amR>r _mܶ_mÀ¶memioV {eH$dUogwX²Ym AdKS> hmoVo. Voìhm ¶mM_m¶m emioZo, {ejH$m§Zr Am_À¶mgmR>r {ejUmMr

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (29)

    Xmao Iwbr H$ê$Z {Xbr. _mPo AmB©dS>rb añ˶mda~gyZ ’$i{dH«$sMm ì¶dgm¶ H$ê$Z Amåhmbm H$îQ>mZo{eH$dy bmJbo. nwT>o _rnU ˶m§Zm hmV m̂a bmdʶmgmR>r˶m§À¶m gmo~V OmD$ bmJbo.

    Amåhmbm EH$ ^mD$gwX²>Ym hmoVm. Vmo ZoVmOrgŵ mfM§Ð ~mog ¶m emioVM {eH$bm. XwX£dmZo ˶mbmhmQ>©A°Q>°H$$ Ambm d d¶mÀ¶m 18 ì¶m dfu ˶mMo{ZYZ Pmbo; nU n[apñWVrnwT>o hma Z _mZVm _m¶md{S>bm§Zr CËV_ {ejU XoD$Z Am_Mo ñdßZ nyU© Ho$bo.

    ‘mPo dS>rb {Xì¶m§J AgyZ XmoÝhr nm¶m§Zr VoAYy AmhoV. ‘mPr Wmoabr {VÝhr ^md§S>ohr {Xì¶m§JOÝ‘br. Amåhm ghm ^md§S>m§V ^mD$ H«$‘mZo Xþgam. Vmo’$ma hþema hmoVm. ^anya Aä¶mg H$am¶Mm. ˶mbmemñÌk ìhm¶Mo hmoVo; nU OmJaUmZo Am{U A{V~m¡pX²>YH$n[al‘mZo ˶mÀ¶m ’w$â’w$gmV nmUr Pmbo. AmåhrCnMma Ho$bo; nU ¶e Ambo Zmhr. ˶mÀ¶m {ZYZm‘wioKamda Xþ:ImMm S>m|Ja H$mogibm. ˶mVyZ Amåhr ~moYKoVbm. Amåhr ~{hUtZr ˶mbm lX²>Ym§Obr åhUyZ˶mMr BÀN>m nyU© H$aʶmMo R>a{dbo. Vr BÀN>m åhUOo^anya {eH$m¶Mo. {deofV: d¡XçH$s¶ joÌmVbo kmZàmßV H$ê$Z g‘mOmMr godm H$am¶Mr. AmO Amåhr~{hUr d¡XçH$s¶ joÌmVbo {ejU KoD$Z OrdZmVpñWañWmda Pmë¶m AmhmoV; nU ho gwI nhm¶bm^mD$ Zmhr.

    d¡XçH$s¶ joÌmVrb Am‘Mr hr YS>nS> nmhÿZAm‘À¶m {e{jH$m e¡bOm ~mbKao ‘°S>‘ ¶m§Zr ‘bm˶m§Mr ZdrZ Zo‘UyH$ Pmboë¶m emioV åhUOoH¡$. JoZ^mD$ ‘moPo ‘mܶ{‘H$ {dXçmb¶mV ~mobmdyZKoVbo. VoWo {ejUm{YH$mar, XrnH$ ‘mirgmho~ ¶m§À¶mhñVo ‘mPm gËH$ma KS>{dbm Am{U {dXçm϶mªnwT>o ‘bm‘mPr YS>nS> 춳V H$am¶bm gm§{JVbr. emio‘ܶoM‘bm d³V¥ËdmMr g§Yr {‘imë¶m‘wio ‘r N>mZn¡H$s ‘wX²>Xo‘m§S>bo. ‘mPm gm§JʶmMm hoVy hm hmoVm, H$s Vwåhrn[apñWVr‘wio H$Xm{MV PmonS>nÅ>rV amhmV Agmb,H$Xm{MV Vw‘Mr Am{W©H$ n[apñWVr H$‘Hw$dV Agob;

    nU Vw‘Mr BÀN>me³Vr à~i Agob, emio‘ܶoVwåhmbm ¶mo½¶ ‘mJ©Xe©Z H$aUmao {ejH$ {‘imbo;Vw‘À¶m AmB©d{S>bm§Mo à¶ËZ Am{U YS>nS> VwåhrS>moignUo nm{hbr Va {OX²>XrZo Vwåhr ‘moR>o ¶e {‘idyeH$Vm. e¡j{UH$ ¶em~amo~aM OrdZmVhr ¶eñdr hmoVm¶oVo. ‘mÌ hr ^amar KoʶmMo ~i Vwåhmbm Vw‘Mo {ejH$Am{U nmbH$M XoD$ eH$VmV. ‘m¶m ~m~VrV ho e§̂ aQ>³Ho$ Iao Amho. åhUyZ ¶oWo ‘r ’w$emaH$s ‘mam¶bm AmboZgyZ ‘m¶m {ejH$m§à{V F$U 춳V H$am¶bm AmboAmho. ˶m§À¶m‘wioM ‘mPr OS>UKS>U Pmbr Amho.emioV AgVmZm ‘r d³V¥Ëd, dmX{ddmX, {Z~§Y,H$~S²>S>r, YmdUo, g‘yhZ¥Ë¶, nWZmQ>ç Aem AZoH$ñnYmªV ^mJ KoVbm, Vmo ‘m¶m {ejH$m§À¶m àoaUo‘wioAm{U ‘mJ©Xe©ZmZo. AmO ‘r n°am‘o{S>H$bMm H$mog© nyU©H$ê$Z grQ>r ñH°$Z, E‘AmaAm¶ ¶m joÌmV Z¡nwʶ{‘i{dbo Amho. gmV df©o ‘r g‘mOmMr godm H$aVoAmho. ‘mÌ ‘m¶m ‘ZmV Zoh‘r ‘mPr emim Am{U KaAgVo. AmB©d{S>bm§Zr ‘m¶m Am¶wî¶mMr nm¶m^aUrHo$br Va emioZo ‘mPr OS>UKS>U Ho$br.

    VgoM _mPr gm_m{OH$ OS>UKS>U H$aʶm_ܶo_m¶m d{S>bm§Mo {_Ì lr. H$mH$So> ¶m§Zr Iyn _XV Ho$br.Amåhr ˶m§Zm H$mH$m åhUVmo; nU Vo gJù¶m Jmoï>r AJXr_¡{ÌUrà‘mUo g_OmdyZ gm§JVmV. Vo nmobrg AmhoV.

    Aem àH$mao gd© Jmoï>tda _mV H$aV Amåhr{ejUmV àJVr H$ê$ eH$bmo. _r _m¶m {ejH$m§À¶mg§nH$m©V Zoh_r AgVo. H$m¶_ amhUma Amho.˶m§À¶mH$Sy>Z _mPr Am|Oi Zoh_rM kmZmZo, _mJ©Xe©ZmZod ào_mZo ^abr OmVo. _bm _m¶m {ejH$m§~X²Xbemio~X²Xb, _r OoWo amhVo ˶m {R>H$mUm~X²Xb IynA{^_mZ Amho. {ejH$ Amnë¶mbm à˶jmà˶jnUoIyn H$mhr XoV AgVmV. ’$³V Amnë¶mbm VoH$im¶bm hdo. ˶mMo _moO_mn H$aUo AdKS> Amho.Amnë¶mbm Ooìhm ¶e {_iVo Voìhm ˶mMm IamAmZ§X Amnbo Hw$Qw>§~r¶ d {ejH$ ¶m§ZmM hmoVmo, hm_mPm AZŵ d Amho. ‘mPo ‘ZmoJV AmnU EoHy$ZKoVë¶m~X²Xb gdmªMo Am^ma!>

  • {ejU g§H«$‘U - {S>g|~a 2020 (30)

    OÝ_ Am{U _¥Ë¶y ¶m H$mbmdYrVrb Am¶wî¶åhUOo OrdZ hmo¶. OJUo hr à˶oH$ _mUgmÀ¶mAm¶wî¶mV ¶oUmar KQ>Zm Amho. OrdZ OJVmZm gd©M_mUgo H$V¥©Ëd H$ê$Z _hmZ ~ZVmVM Ago Zmhr. na§VwOr _mUgo Amnë¶m ~w{X²Y_ËVoÀ¶m Am{U ñdH$V¥©ËdmÀ¶mOmoamda ^{dî¶mMm doY KoD$Z g‘mO{hVmgmR>r Am{UXoe{hVmgmR>r H$m¶© H$aVmV AerM _mUgo OJmVAOam_a hmoVmV. S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$a ho ˶m§n¡H$sEH$ hmoV. S>m°. ~m~mgmho~ åhUOo {dgmì¶m eVH$mVrbEH$ CËVw§J, à^mdr, kmZr, VoOñdr ì¶p³V_ËËd hmo¶.S>m°. ~m~mgmho~ ho _mZdr ñdmV§Í¶mMo {eënH$ma hmoVo."{VañH$aUr¶ Jwbm_{Jar Am{U A_mZwf Aݶm¶-A˶mMmamÀ¶m JV}V {nMV nS>boë¶m Á¶m g_mOmV_r OÝ_mbm Ambmo, ˶m g_mOmMr Jwbm_{Jar Zï>H$aʶmV _r An¶er R>abmo Va ñdV:bm JmoirKmbrZ', Aer S>m°. ~m~mgmho~m§Zr à{Vkm Ho$br hmoVr.˶m§Zr g§{dYmZmÀ¶m _mܶ_mVyZ Añn¥í¶VoMo CƒmQ>ZHo$bo. Vo kmZmMo EH$ Zdo